I perioden frå 1900 til 1950 var lyrikken i dikt ein viktig form for kunstnarisk uttrykksmåte og

politisk engasjement. «Revolusjonens røst» av Rudolf Nilsen og «Der alle stier taper seg» av
Paal Brekke er to døme på dikt der lyrikken spelte ein viktig rolle i Noreg på denne tida.

Dikta til Nilsen og Brekke har eit sterkt politisk bodskap som reflekterer tida dei vart skrivne i.
«Revolusjonens røst» handlar om behovet for ein endring i samfunnet for å kjempe mot urettferd
og undertrykking, medan «Der alle stier taper seg» utforskar kjensla av håpløyse og mangel på
meining i ei verd prega av krig og samfunnskonflikt.

Nilsen brukar ein sterk og direkte tone i dikta sine for å uttrykkje viktigheita av standhaftigheit
og viljestyrke i kampen for ein større sak. I eit utdrag frå diktet skriv Nilsen: «Gi meg dei reine
og ranke, dei faste og sterke mennene, dei som har tolmod og vilje og aldri i livet går og selger
min store tanke, men kjemper til døden for den.» Nilsen oppmodar her til å kjempe til døden for
ideane, verdiane og å aldri gi opp. Nilsen brukar òg ei rekke retoriske verkemiddel for å styrkje
bodskapen seinare i diktet, blant anna nytta han anafora, ein gjentaking av eit ord eller frase i
starten av fleire setningar, som i setninga «Gi meg dei reine og ranke, dei faste og sterke
mennene.» Nilsen rettar seg då mot dei som er villige til å kjempe for å betre samfunnet og gjere
verda til ein betre stad. Dette diktet viser korleis lyrikken på denne tida var prega av ein djup
humanisme og eit ønske om å skape ein betre verden for alle. Diktet uttrykkjer ein oppriktig tru
på menneskeleg solidaritet og fellesskap og viser korleis dikt kunne brukast til å uttrykkje ein
djup samfunnskritikk og eit håp om forandring.

I diktet til Brekke, «Der alle stier taper seg», utforskar han tema som identitet, ansvar og
menneskeleg handling. Gjennom diktet stiller Brekke spørsmålet om kva det betyr å vere eit
moralsk individ, og korleis våre handlingar definerer oss. Diktet rettar seg også mot samfunnet
og stiller spørsmål om kva slags samfunn som former menneska og deira handlingar. «Mannen
som drepte tysdag, var han ein mordar måndag? Og vaknar onsdag mot eit grått vindauge med
skodda austleg drivande gjennom han, kven er han no, mannen igår?» I diktet og som vist i
utdraget vert det nytta fleire retoriske verkemiddel som metaforar og kontrastar for å skildre ein
indre konflikt og skape eit bilete av kaoset som kan følgje med ansvarsfølelse. Dette diktet syner
korleis lyrikken på denne tida var oppteken av å formidle djup og eksistensielle tema, og korleis
det gjennom bruk av ulike retoriske verkemiddel vart skapt ein unik og emosjonell oppleving for
lesaren.

Både «Der alle stiar taper seg» og «Revolusjonens røst» har ein tydeleg funksjon i å formidle
bodskap om samfunn og politikk. Begge dikta viser korleis lyrikken kunne nyttast som ein måte
å utforske og kommentere samfunnet på, og korleis poetar kunne bruke kunsten sin for å påverke
og inspirere lesarane. Dei retoriske verkemidla som vert nytta i dikta, er òg viktige for å skape ei
følelsesmessig appell og understreke budskapet.
I sum syner dikta oss korleis lyrikken i Noreg frå 1900 til 1950 kunne fungere som ein måte å
utforske og reflektere over samfunnet og politikken på. Dikta kunne òg nyttast til å formidle ein
politisk og sosial agenda, og til å inspirere og påverke lesarane til å engasjere seg i samfunnet på
ein meir aktiv måte.

[Hentet 14 Feb. 2023].