HONG BAN DA DANG
(Erythema multiforme)
1. DAL CUONG
Hong ban da dang (HBDD) i mot bénh da cp tinh do nhiéu can nguyén khie
nhau gay nén, biéu hign trén da la ede thuong ton dat do, san phi, mun nude, bong nude
0 thanh hinh bia ban, Vi ti hay gap la mu tay, c6 tay, cdg tay, edng chan, dau
g6i, Niém mac migng, mit, sinh due cing thutng bi tén thuong.
Su da dang vé thwong tén tgo nén hinh anh dae trung (hinh bia bin) 4 nét riéng
bigt cia bénh
4.4. Lich str va dich té
nguti Ue Ferdinand Von Hebra. Nam 1950, HBDD duge Bemard Thomas phan chia.
thanh 2 thé li thé nhe va thé ngng. Nhimg nghién cir gin day di chi ra nhiéu bang
chimg thuyét phye cho thay héng ban da dang thé nhe ding dé chi bénh Von Hebra, con
hong ban da dang thé nang duge ding cho nhing truéng hgp ¢6 kém theo thong ton
nigm mac va co bieu hign toan than, Nhung héng ban da dang thé nfing khong duge
ding dé chi hoi chimg Stevens-Johnson (Stevens-Johnson Syndrome - SJS) vi day 18 hai
bénh hoan toan khée nhau.
HBDD cha yéu xudt hign & nhiing nguOi lon te tuoi ma it gap & tre em. Ty Ig
chink sac cua bénh cdn chya duge biét, Bénh gap 6 nif nhiéu hon so véi nam nhung sr
hac bict ld khong dang ké. KhOng o6 sy khde bigt gitta efe chiing tc.
\oi nhing hiéu biét hign tai,
tne tgp eta fg min dichCan nguyén gay benh hdng ban da dang
Nhiém tring
(khoang 90%)
Do virus
Herpes simplex virus (HSV1, HSV2)Hinh 71.198. Hinh bia ban dién hinh
Thuong tén hinh bia bin e6 thé khdng dién hinh v6i 2 vong tron dng tim, hoae
thuong ton hinh da khéng 16 rang.
Hinh 71.199. Hinh bia ban khéng dién hinh,
Ngoai ra, trén da bénh nhan cin ¢6 eae thug tén khde nh dat d, sim phi, mun
nude, bong muse,
2.2. Phan bé thong ton
Thuong tén cia HBBD thutng xuat hign 6 ede chi va ving mat, trong d6hinh
bia bin hay gap & chi trén, Mat dudi cia cénh tay va cing tay 1 nhimg vi tri hay gp
hat, ngoai ra Tong ban tay, c6 va than minh eiing 18 nhiing vi tri hay gap throng oO
mot so vj tri nhu khuyu tay, dau g6i, thuong t6n c6 xu huréng t@p trung thank nhom.
Co thé gap hign tugng Koebner, thong tn hinh bia bin xuat hign & ving da bi
sang chin (vi du nur vet edo xude)-
2.3. Thuong tén niémmac
c (migng hode sinh duc howe mat). i
6 thé vo ra tao thanh vét trot ndng, day sgeh.Hinh 71.200. Thuong tén niém mac mirc 46 nhe
— Mite d6 nang
+ Tén thuong tir 2 vj tri tré 1én hode
+ Tén thuong 1 yj tri voi sé lrgng myn nude nl
ot rong, loét
Hinh 71.201. Thuong t6n niém mac mie 46 nang
Tén thuomg niém mac nhiéu 1a m6t dae diém ota HBBD
nniém mac thuong khéng xuat hign 6 HBDD thé ne va néu €6
sinh dye, mat. Vi i ot ato a
sin de thnomg rt Lon 6 hinh a cung voi day ea vt I
2.4. Biéu hién toan than
Biéu hign toin thin thuing gép & HBDD thé ning. Trigu chimg toi?
biéu hign trudéc khi c6 thuong ton da, bao gdm ede triéu chimg: sot, mét m0
cac khop, viém phOi khéng dién hinh. Hiém gp hon la ton thuong thé, aes
‘va bat thuong 10 mau.2.5. Tién trién cuila bénh
HBDD xuat hign d6t ng6t va biéu hign day da cdc trigu chtmg trong vong 72 gid.
M6t vai trudng hop bénh nhan cé cam gidc ngita hodc néng rat tai thuong ton.
Hau hét cae trrgng hgp, méi dot tién trién bénh thudng dién ra trong 2 tuan, khi
khoi khdng dé lai di chimg; mét s6 trudng hgp cé thé dé lai di chimg & mat do viée
n soe thong tén niém mac mat khéng duge kip thoi. Rat cdc truéng hgp dé
ac dat tng hay giam sac t8 sau khi thuong tén da thodi lui. Bénh c6 thé tai phat,
la nhimg trong hop HBDD lién quan téi nhiém HSV, thudng tdi phat 1 - 2 lan
méi nam. Nhig trudng hgp sir dung eée chat tre ché mién dich nhu corticoid thi s6 lan
tai phat nhiéu hon va thdi gian tién trién méi lan tdi phat thuéng kéo dai hon binh
thuong. Nhing truéng hop nay cé thé tai phat 5 dén 6 lan mdi nam, nang hon nifa 1a co
cae dot tién trién lién tuc khi thuong tén ef chua hét thi da xuat hién thuong ton méi.
Nhiém tring co hi cing ting lén 6 nhiing tring hgp sir dung corticoid kéo dai.
3. XET NGHIEM
3.1. Sinh thiét da
Hinh anh m6 bénh hoc ela HBDD khéng dic higu dé phyc vy cho chan doan xac
inh, nhung co gia trj dé chan doan phan biét. Biéu hién s6m nhat trén hinh anh giai
phiiu bénh 1a sy chét theo chuong trinh (apoptosis) ciia cc té bao nay. Tiép theo 1a hién
phi né lop gai va hign tugng thodi héa timg diém ctia cdc té bao day. Ngoai ra co
the thy sur phir né nhe & trung bi néng va sy tham nhiém cae bach cau mono va lympho
bao T xung quanh cac mach mau.
3.2. Cac xét nghiém phat hign ¢
= Test nhanh chan dodn
pneumonie.
~— PCR tim HSY, ....3.3. Céc xt nghidm phat hidn efin nguyén do thubc
~ Test dip, test Hy da,
Phan dmg chuyén dang lympho bito.
4, CHAN DOAN
4.1. Chan doan xée dinh
_ Chan dodn xe dinh HBDD ehi yéu 1 dya vo hinh anh am sitng, y
diém nhu sau:
~ Khai phat bénh dot ngot. : i)
~ Thuong ton da da dang: hinh bia bin didn hint bode khOng didn
cé dat do, sin phi, mun nude, mot sé it e6 bong nude. 3
— Thuong ton niém mge 66 thé gp Ia nhting vét trot ndng, Vj te ;
mac migng.
— Tién trién: khoi sau vai tudn, khong dé Iai seo.
— Bénh hay gp va tii phat vio mda xudin, thu,
4.2. Chan doan phan bidt
Hong ban da dang edn chin dodn phan |+ Dimg ngay vie diing thude
+ Corticoid duémg toan thin: prednisolon 1-2mg/ke/mgay
+ Khang histamine: Chlorpheniramin, certirizine, Joratadines
~— O bénh nhin HBBD do HSV:
+ Néu sé lan tai phat < 6 lan/nam: didu ti eigu ching. =
+ Néu sé lin téi pha > 6 lan/nam: ia ig ching
virus: acyclovir 400mg * 2 lan/ngay * 6 thing
"u nghi ngé do Mycoplasma pneumonia (bénl
é itm huyés thank doug del), ae get
vi. 3 lan/ngay trong 14 ngay.
6. PHONG BENH
Cach phong t6t nhat dé la kiém sot.
ngay. Viée sir dung thuéc khang virus bang
Herpes ti phat va ca HBDD
TAI LIEU THAM KHAO
J Fritsch PO, Ruiz-Maldonado R
syndrome and toxic epidermal n
Medicine, 6" aliton New York. 543 - 57.
(Madr), ie). 76- 8. ‘i
Sokumbi O, Wetter DA. (2012). Cl
erythema mapa: a review for the p
51(8), 889 - 902.