Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Pan Tadeusz

    Uploaded by

    karina wawryka
    10 views7 pages

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    10 views7 pages

    Pan Tadeusz

    Uploaded by

    karina wawryka

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 7
    Romantyzm es probe rT Prayklad: to miesce uksctatowalo jegospassb myslenia;albo: t0 sie rpg) tke ego my tak ry owak: cecha 2). To miejce, w ktdeym ludzie cia ne ak on (my sercascecha 3). To kraj wyidealizowany (pigs, mise, cecha 4). To yin natury| Got {tawy wrdbli, motyi ak, pol, gor; cecha 5), ktéry preypomina rj, Arkadig feveruaaie cecha 6). To miejsce beztroski i saczgscia (lei, Pedzg za wréblami; cecha 7). Wspo- iek dom sugeruje miejsce rodzinne (cecha 8). ‘Skoro poeta cofa sig mySlami w praesztos¢, ay 2 a1 ial wspomiek modrescych proeiy (eca 9), {*. Na podstawie wiersza , Polat rs i 5 Gviezenie 54 »Polaly sig zy” wymiet trzy. ia ludzkiego, okresl ich Pe ‘wn6é uwage na role klamry kompozycyjne, oy tr sc Polly sig ey me ceyste, rpsiste [Na me deieiistwo sielskie,anielsi, ‘Na mojiq mtodosé gérna i durng, [Nargj wick mes, wick Resi Poly sg ley me czyste, rqsste Adam Mickiewia — ,,Pan Tadeusz” ‘ul epope’ Adama Mickiewicza zawiera najwainiejsze informacje o ksigice. Patny tytul bremi: ,Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 [1812 we dwunastu ksiegach wierszem’: Wskazuje on na bohatera, ktdry laccy poszczeg6lne watki ‘uworu, Podkresla ted najwainiejsze wydarzenie akeji — zajazd, efekt kkétni dwoch rodéw: Horesz~ ‘kiw i Soplicéw, ktéry doprowadzit do konfliktu zbrojnego z zaborca. Jako historia szlachecka utwor stupa signa dyin salachty 2 poczathow XIX wieku. Daty wskazujg na zwigzek utworu znastrojamni siepodleglosciowymi wynikajacymi z dzialart Napoleona Bonapartego. Diugosé utworu i jego wier- scowanycharaktr wskazujg na gatunck iteracki — epopeje. .PanTadeusz” Adama Mickiewicza to epopeja narodowa, Modem powiedrieé, #e ,Pan Tadeus2” to epopeja (epos) poniewai: + Pan Tadeusz” to dluiszy utwor wierszowany; + prastavia wadny moment dla dane spotecenosc (tu: czasy napoleoiske}s + postuguje sig podniostym stylem z pordwnaniami homeryckimi i epitetami stalymi, na przyklad Hrabia— ostati z Horesck6,chociag po kadzielis + wprowadzainwokacje (Litwo, Ojceyzno moja.) * wwigkszoSci utworu narrator jest obiektywny, zachowuje dystans wobec przedstawianych. \eydarze, wypowiada sig w 3. osobie; * pojawiaia sie szczegstowe opisy praedmiotéw waénych lub charakterystycanych (np. tabakierka, acjserwis) 0 utworze Mickiewicza mozemy powiedzieé, ze to epopeja narodowa, poniewad. dotyczy spraw suamda,odgrywa wang role w ksztaltowaniu jego tofsamosci i arazem jest najwatnicjseg epopejg deiejach literatury polskie). *PenTadeus2’ukazuje odchodzacy w przesctosSwiatszlachecki, Mickiewicz portretuje wyglad migjsc (dworek, ogr6d, gospodarstwo, las), codriennos¢ salacheckich ‘hater ich obowigzkiirozrywi, charaktery, poglady, zachowania, Poeta ma swiadomoSé, ze ten ‘iat odchodaiwpraesotos. Zwr6e uwagg na powarzajace si— w utworze slowo ostatni 18 Romantyzm + ostatni na Litwie wodny trybunahis : + Gerwazy — ostatni dworzan Hrabiego, ostatniego 2 Horeszkows + wspominany jest ostatni krél, ktory prayjezdial na polowanies + Sedzia wspomina ostatnie sejmikis | + Wodny w czasie zajazdu wykonuje ostatig protestacyys + ostatni zajazd ma Litwie + ostatnia staropolska uczta; | + Podkomorzy — ostatni, co tak poloneza wodzi. Obraz ojczyzny w ,Panu Tadeuszu" jest wyidealizowany. Tdealizacja to nadawanie caemus cech dealnych, upighszanie. W ,Panu Tadeuscu” dela py wwia sig na wielu plaszczyznach, ‘Wyidealizowany jest patriotyzm. Jedyny jawny 2drajca to major Plut, Szlachta, nawet jel cs wspélpracuje 2 Rosjanami (0 czym Mickiewicz tw i éwdzie aluzyjnie wspomina),to zawsze patriotyzm i daje temu wyraz. Na prayklad w Soplicowie panowal kult narodowych pamigtek ny Scianach wisialy portrety bohaterow narodowych, zegar wygrywal Mazurka Dabrowskiego Nay tabakierka ksigdza Robaka miala walory patriotycene — praypominala kult Dabrowskiego, Ngo. leona, Kosciuszki. Idealizowany jest tet stosunek bohaterow do obowigzkéw (sumiennos gospodarskaSeirg, troska Zosi o jej ptactwo) czy tradycji (nauka Sedriego 0 grzecznosci, preestreeganie rwyczjiy -ysliwskich przez Wojskiego). ‘Swiat praedstawiony w utworze tworzy przestrzei zamknigta, bezpieczna, uporzadkowang.2ycet- ‘zy sig tu ustalonym od wiekw torem. Soplicowo i jego okolice przypomiinaja Arkadie(mitdog ‘cang kraing szczgsiwoSci) gdzie ludziom czas plynie na rozrywkach. Wstep i zakoiceenie urs nadaje opisywanym migjscom charakter basniowego raju: dw6r na wag6rzu, nad strumieien ww otoczeniu bra6z; [ja tam z gosémi bylern, midd i wino pitem. ‘Mota powiedziec, 2e w »Panu Tadeuszu” obraz ojczyzny jest sakralizowany (uswigcony), 0 cama ‘Adam Mickiewicz otwarcie pisze w Epilogu: Sviety i czysty. ‘Akcja ,Pana Tadeusza” skupia sie wok6t zycia szlachty, sporu o zamek, watkow mitosnych i tematow narodowowyzwolericzych. ‘V STRESZCZENE Ksigga |. Gospodarstwo. Taceusz prayjechat do Soplicowa po wielu latach nauki w Wie. sat dawnym pokoju zauwazytstioje kobiece, @ po chwili przez okno whiegla mloda dziewczyna. pests Uciekla. Wieczorem odbyia sie uczta, w czasie ltée) Tadeusz poznat Telimene. Saaz Ze to ja wide! ‘Asesor rozpoczat sp6r Rejentern o zalety ich chartéw (Kusego i Sokol). Ksiega Il Zamek. Hrabia, Kory spn sie na polowanie, spotkal praed zamkiem Gerwazego Ky wiedzal mu histrie popreednich waSccil. Masciciel zamku— Stolnik, zostalzabity przez ack SPE Byt to odraucony konkutent do reki cdi Stolnika — Ewy. Gdy Moskale napadl na zamek, Jacek POY wscieKlosci strzelit do Horeszki. W nagrode dostat od zaborcy ten wlagnie zamek. Gerwazy poprast Soplicy zemste. Ksiega Ill. Umizgi. Hrabie, preechodzac preez ogréd, spotkal Zosie karmigca ptactw0 | ori ieskimidieém: W jeoo oczach tala sig ona tjemnicza nimi Mieszkaricy gocie SopIcOn@ WE w grzybobranis.Telimena, zainteresowana Tadeuszem, wreczyla mu kiucz do swojego pokoiw iS Ksiega IV. Dyplomatyka i towy. Towarzystwo soplicowskie miato okazje uczestniczeni polo at niedzwiedtia, Tadeusz dzieki temu Ze zaspal, ponownie 2obaczyt Zosi, kta przysaa go COMER oy Robakw karczmieJankiela wykorzystatabakierke do agitacjpoltyczne] okoicenej seach. Pe ms Fomantyam Bohaterowie,Pana Tadeusza’ MIESZKANCY SOPLICOWA ZWIAZANIZ ZAMKIEM HORESZKOW Stolnik Es ee Tadeusz Soplica atone serge UCZESTNICY ZAIAZDU NASOPLICOW. sven Fe aig) [Nace = | Bolesta -xepe"| | Aone Trek ce oto | aria, or kup raha SongusiwkastrabaSapoaséwka aaa Ta Pod- tamo- } —CD> Bnyte- on) Zs (emery ca trot cerke aba (wanes eae sxe x Tadeusz i Hrabiego. Mistzowskim ‘dopolujacych doktadnie wmomencie, gdy niedawieds chcialrozszarpa salen bi zwierze. Polowanie skoriczyto sig tradycyinym posiikiem — bigosem, oraz kolejna ki6tnig Asso 2 Rejentem 0 wartos¢ mysiska ich psOW. Ksiega .Ktétnia. Wzarnku odbyl sig ucztazorganizowana prez Soplicow rzerwaljia Gerwazy, tory czut Seopekanem vais Razer rab rozpoczat zSopicari wc, Kea sony sie ogolna Diatyg 25 Romantyzm i jieszkaricGw pobliskiego Dobrzyna, Od Ksigga VI Zaécianek Czytelnik min. paznaje mesa a _Zwigzana 2 powstaniem przygotowywanym przez ksiedza Robaka. tera Ksigga Vil Rada Sclachtarie maze doc do porozumienia. Dopiero ady Gerwary wykorays Uc bitewny,zachectich dozajazduna Soplicow, godzasie, majac nadziejena zalatwienie osobistyen ty chinere Ksigga Vil, Zajazd. Tadeusz, zmeczonyrozterkami milosnymi, postanowil popetni sabia yy _miercal wien tama w Kym zameral up tfl wee Zach Borace ud Pozostal mieszkarcy Sopicows tezzostalaresztowan 2 slachta spedza teste dia na Sweat jedzeniu i piciu na umér (korzystajac ze zdobytych w Soplicowie zapas6w). i, Ksiega IX. Btwa.0 rozruchach w Soplicowie dowiedzel sig staconulacy w poblzu Moskale Foy, i zakul w dyby pang szlachte, a sami zajeli majatek Sedziego. Podczas piatyki Put nadmiemie st Telimeng Tadeusspolchowa go, potem srt do nego, WybuchleBitwa, Ka wyga Pout pomocy ksgdza Robaka, Mackarad MaCkamkikuinnych sdachccéw Robakostal w bite czas ‘dy zastonit swoim ciatem Hrabiego. . Ksigga X. Emigracja Jacek. Posjanin, kapitan Ryk6w obiecal zatuszowa€ sprawe potyczk Alec a najczyriej bral udzal w walce, w tyr Hraba i Tadeusz, musieli opuscc Litwe. Smiertelieranny eka ‘opowiedziat Sedziemu, w obecnosci Gerwazego, skomplikowane dzieje swojego 2ycia. Wspoming, W Legionach’ Dabrowskiego oraz dzilainos¢ emisariuszowska na Litwie. Preed smierciq przebaczenie Gerwazego i dowiedzial sie 0 przebaczeni Stolnika Ksiega Xl. Rok 1812. Na Litwe wkroczyly wojska napoleoriskie zmierzajace w kierunku Mosh, Rasen 2 nimi przyjechal Tadeusz i Hrabia. Odbyla sie ucta zareczynowa trzech par: Tadeuszai Zosi, Reena ie meny oraz Asesora i Teli Hreczeszanki. Doszio tez do pogodzenia sie Asesora z Rejentem, tych py ‘okazaty sie rowmie dobrze wyéwiczone. Ksigga XIL. Kochajmy sie. W czasie wystavmne,staropolskiej ucety Wojski zaprezentowat arcysews ky ‘obrazowel 2ycie slachty,Jankielzagratna cymbalach koncert na koncertami’ a uczestnicaqcego w ue generale Dabrowskiego nazwat Mesyjaszem. Tadeusz i Zosia objeli w posiadanie zamek oraz dal som oddanym wolnogé. Epilog. Mickiewicz praedstawit w nim okolicenosc powstania utworu, opisat la sytuacje emigrac poss, ‘opowiedzal 0 swoim marzeniu praeniesienia, dzieki kartom ksigzki,niesaczeSlwych tulaczy wn) A lcaysty, jak pierwsze kochanie, cry do utraconej ojezyzny. Wale ast 2? Cwiczenie 55°, Predstaw uczestnikow 7ajazdu na Soplicowo oraz szlachte, téra ich uwonita. Pu lowe cechy obu grup. (Jesh éwiczeniesprawi Ci trudnoS, skorzystazdiagramu: bohaterowie Tadeusza a prey najliszej okagji dokladnie powrtrztresé utworu), Bohaterem zbiorowym ,Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza jest szlachta. ‘Salachta ukazana w ,Panu Tadeuszu” jest zréénicowana pod wzgledem majatku i pozysji spole™* Mikewiz prasdstawilokalg magnate Stolk, Hrabia, Podkomory) sac ens (Seezia, Asesor, Rejent),zaSciankowa (Dobrayiscy),atakie slachte bez majtkow ziemskick ( ‘wazy, Wojski). Pokazal wady szlachty (sobiepatistwo, KldtliwoSé, pijaristwo) i zalety (pat preywiqzanie do tradycj) Ze wagledu na fabulutworu slachtg motna podzielé na kilka grup. = Soplicowie: Sedzia — wlascicel Soplicowa; Jacek Sopica (ksigdz Robak) — brat Sedziegs 13 Soplica — syn Jacka Soplicy; Wojski Hreczecha — daleki krewny i jel domo, Telime™* kxewna Soplic, opin Zosi ees a iel zamku, ojciec Ewy, zabit Jacka Soplicgs Ee is Stink, skochana Jack Sop; Zosa ck Ey theses otcbies rede 5 Gerwazy — klucznik Horestkow: Pay Romantyzm oscieSoplicowa: Rejent Boesta,Asesor, odkomorzy 2 rodzing. sylachta rasciankowa, w tym Dobrayiscy iewiele postaci wystepujgcych w utworze nie nalezy do polskie) szlachty. To main. Zyd Jankiel — yovermarz oraz Kapitan Rykéw — dowédca Moskali. Cearnym charakterem jest major Put — srasecrony Polak, wystugujgcy sig Rosjanom, igiewice stworzytw utworze wyraziste portrety posta potyezy to zar6wno bohaterow pierwszoplanowych, jak wniee wielu drugoplanowych.. 1d 40. W jaki spos6b postaci kobiece moga byé preedstawiane w tekstach kultury? Rozwaz problem odwotujgc sig do fragmentu Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. L ‘Zwrécona na pole Scukata kogos okiem, daleko, na dole; Ujrzala, zasmiala sei Klasnela w dlonie, Jak bialyptak zleciala z parkanu na blonie wiongla ogrodem przez pltk, praez kwiaty, I po desce oparteoSciang komnaty, [Nim spostrze! si, wlecialaproez kno, Swieegca, [Nigla, cicha i lekka jak Swiattos miesigca. ‘Nucac chwycita suknie, biegla do zwierciadta; Jak by razem obsaczy¢ i ulowi¢ obu: Hrabie i Tadeusca. Hrabia, panicz mtody, Wilkego domu dziedzic, powabme) urody; Jué troche zakochany! C62? mode sig zmienié! Potem, czy seceerze kocha? ey sig zechce ten? Zkobietg kilku laty starsza! niebogatg! Cay mu krewni pozwolg? co swiat powie na to? Telimena, tak mye, zsofy sie podniosla I stangla na palcach;reektby, iz podrosta; (Oda nieco piers, wygiela sie bokiem I sama seb pilnym obejrzala okiem, T enowu zapytatao radg 2wierciadlas Dosé, Hrabio, ja jestem kobietg; Jue wiem reset, preesar mi plese ni to, ni owe. Terz ostrzegam: jes pines: jedno slowo, Azeby Sul mij zerwaé, to jak Bog na niebie, ez temi paznokciami preyskocze do ciebie L. ‘A na to Zosia reekla skromnie: -kestem kobietg, ready nie nalezg do mnie. Weeakée Pan bedziesz mezem; ja do rady mloda, Co Pan urzqdzise, na to calym sercem zgoda! ua ~y Romantyem Rozwigzanie a Proykladowa tera, Sposshproedstaieniakoiet w tkstach ultury zany jst oc, ie ‘osiggna¢ pisarz. aworze postaciekobiece: moda, niewinng 79, Fragmenty ukazujg die skontrastowane W : : nee Se a dja, wyracowangSviadO™4 swoich aut kobe ‘Umiejscowienie fragment6w. Fragmenty pokazuit Posty bohaterek na poczatha i ng ee ‘watkw mitosnych. : " Kio? Zoxia to lta cfrka Boy. dawn) ilo Ft 2 on. Mehmet re, ‘zmarlej matki — Telimena. ‘Todziewezyna skromna, mi jimeng w Petersbi rea aa re ry, Wess miss Teinena w Peta, Zag w Tadeuszu i zostala jego 2003. ‘Telimena byla opiekunkq Zosi dalek ken Sop: Toswcnesty YE sn i samy osnepa, im i vt ody ieczafge) ial x Kram). W swoum mnienare a 10% Poni (ey i Booby. sukalamea Bla kaki abit dvb, Wat za mai za Rejenta. Capt wutwore jest praedstawana w spose przerysowany; komicany, Zosia praedstawiona jest jako posta py, ‘caym? Charakterystyka postaci. Fragment 1- ae pereng (jak bialy ptak leciata; wiongla). Reaguje na swiat ‘vine Spontniane adsnie asl tase w done liar: ob) Kstpelaradacs sree W ocach Tadeusca praypomina itotenier7kl Soviets Swiecgca; lela jak fy ca eae obizea (ancy, chvyela ee a Pendant “elimena zastanawia sg jak 2dobyé serca doch meéezyzn: Hrabiego i Tadeun, ae na Kalulaac,planowaniv takki, »polowanit” na meiczyon. ‘Takie zachovang remap jest wyrachown,spytn, dowiadczona. Telimens Pola na Hino rag przanaiawa swoje more stale zalety i wady Kochanka, ej celem jest znalezienic odponie. Tego mera. Pod uwage bierze wick sw) i Kandydata,jego Por ‘rode stan uczué Jest asin, Alateg rorwata modlve prasrkody.Lity sig protester rodziny vybranka. vata te noping publican. Zna swoje mocne i slbe strony st Swiadoma swoj) kobiecosi Fragment 3, Tlimena tz raed suber 2 ejentem prowadeirozmow 2 Hrabig try weil ere nieobecnsc jako bohate,legionsta. Hrabia jest zaskoczony nestaloscg Telimeny i gy jo sepomina,spotyka si— 2 stanowea, going posta Kobieta proponuje mu naples ty ten odmawia, decyduesg pozostat pry Rejencie. Swiadczy to je) twardosc, wyrachowai

    You might also like