11 LJUSKE

11.1 Osnove teorije ljuski

Srednja površina ljuski je zakrivljena.
Oblik zaklrivljenosti se dobija translatornim ili rotacionim pomjeranjem pravih ili
krivih linija koje se nazivaju izvodnice.
Ljuske koje se upotrebljavaju u građevinarstvu imaju malu krutost na savijanje,
pa su dominantne normalne sile, a momenti savijanja se pojavljuju u uskim
zonama.

Analiza pokazuje da je normalna sila kod ljuske manja od sile lučnog nosača.
Uslov ravnoteže elementa ljuske:

Ljuske dijelimo na:

Tanke ljuske

h 1
Debele ljuske 
R 20
Poluprečnici krivine u nekim slučajevima nisu jednaki.
1
Gausova krivina srednje površi data je izrazom: k
rx  ry
Prema Gausovoj krivini ljuske dijelimo na:
- Eliptičke površi k>0, oba centra zakrivljenosti su na istoj strani.
- Hiperboličke površi k<0, poluprečnici krivina su na suprotnim stranama.
- Parapolične površi k=0, jedan poluprečnik krivine je beskonačan.

Membransko stanje naprezanja: nx  0, ny  0, M  0, T  0

nx  0, ny  0, Mx  0,My  0,
Stanje savijanja:
Mxy  0,Tx  0,Ty  0
- Podjela ljuski
- Naponi i presječne sile
Pretpostavke proračuna:
- Debljina ljuske je mala u odnosu na druge dimenzije;
- Ugibi ljuske su mali u odnosu na debljinu ljuske;
- Presjeci poslije deformacije ostaju ravni;
- Normalni naponi upravni na srednju
ravan se zanemaruju.
 ds   d
ds  z      z  d

 z
ds  z   ds  z  d  ds 1  
 
 11.2 Membranska teorija rotacionih ljuski
Srednja površina

a
r 
sin
n
     a
E

n
a   a  a  a
E
Sile membranskog
stanja napona
rotacionsimetrične
ljuske
 11.3 Rotaciono simetrično opterećenje
Za slučaj rotaciono simetričnog opterećenja komponenta opterećenja u pravcu
x ose je nula.


Sile Nφ (merdijanske) i Nθ (prstenaste) su izražene u kN/m.
- Zaključci
- Proračun ljuske iz uslova ΣZ=0
 11.3.1 Sferna ljuska
Kod sferne ljuske poluprečnici krivina su jednaki:

- Opterećenje sopstvenom težinom g

Ukupno vertikalno opterećenje je: P  A  g

Površina ljuske: A  2  a2 1  cos   P  2  a2  g 1  cos  
  



- Opterećenje snijegom
11.4 Grafički postupak određivanja sila
11.5 Tablica sila i deformacija za sferne ljuske
11.5 Tablica sila i deformacija za konusne ljuske
 11.6 Fleksiono krute rotacione ljuske
Kod ljuski sa većom krutosti na savijanje pored normalnih sila pojavljuju se
momenti savijanja.
 su jednake nuli za rotaciono simetrično opterećenje.

presječne sile koje djeluju u presjecima ljuske.

Uslovi ravnoteže:

Y  0
Z  0
M  0

Presječne sile za rotaciono simetrično opterećenje zavise samo od ugla φ.

- Deformacijske veličine
Veza presječne sile-deformacije ljuske
- Sile ivičnog poremećaja sferne ljuske
- Presječne sile R i M na ivici sferne ljuske
11.7 Membranska teorija cilindričnih ljuski
Uslovi ravnoteže:
- Deformacije cilindrične ljuske
11.8 Fleksija cilindrične ljuske

Uslovi ravnoteže:
 a2
w0  p
E