3

ARALING PANLIPUNAN
QUARTER 3 - MODULE 7
Dagiti Grupo iti Tattao iti
Probinsia ken Rehion,
Pagraemak Ida
Ammuen
Naaramid daytoy nga modiul tapno maammuantayo
maipanggep kadagiti grupo dagiti tattao ken grupo dagiti etniko
a pakaseknantayo. Maikkan pateg dagiti nadumaduma a grupo
iti etniko a mangbukbukel kadagiti probinsia iti kabukbukodan a
rehion. Nakapukos daytoy ti saan laeng nga ayat ken consepto-
adu a panagrespeto. Iti daytoy nga adalen, masapul a
maawatantayo a nasayaat babaen ti panangilala ken panagayat
ti bukodtayo a grupo nga intayo pagtakderan.

Daytoy nga modiul ket maipanggep ti:

1. Grupo ti tattao iti probinsia ken rehion, pagraemak ida.
MELC (Pinakamahalagang Kasanayan sa Pagkatuto):
Napapahalagahan ang iba’t-ibang pangkat ng tao sa
lalawigan at rehiyon.
(K to 12 BEC CG: AP3PKR-IIIf-7)

Iti daytoy nga leksion, manamnama a:

1. mailadawan ti panagtitinnulong ti nadumaduma a grupo
dagiti tattao iti probinsia a pagnanaedanda;
2. maipateg dagiti nadumaduma a grupo iti tattao ken grupo
iti etniko kadagiti probinsia iti bukod a rehion.

Pagsasaritaan
Napadasam kadin nga inadaywandaka dagiti kaklasem
gapu ta sabalika a grupo? Napadasam kadin ti naluko wenno

1
nauyaw gapu ta saandaka a kagrupo? Kasano a tratarem dagiti
ubbing wenno kaeskwelaam a naidumduma kadakayo?

Maymaysa iti Nagtaudantayo a Kaputotan

Daytoy ni Cris, ubing a Dumagat, nagtaud ti kaputotan ti Ita.

Nangisit ti kudil na, napuskol ti bibigna ken kulot dagiti buokna.
Adda iti maikatlo a tukad ti elementarya ditoy pagadalantayo.

Kanayonda a katkatawaan gapu ta naidumduma iti langana

kadagiti kaeskwelaanna.

Marigrigatan ni Cris ti inna panagadal gapu ta adayo iti rikna

dagiti kakaeskwelaanna kaniana. Ubing a nasirib ni Cris ngem para
kaniana kasla iti langana iti makatubeng ti inna panagadal.
Masansan ti inna panagsangit gapu ta aw-awaganda iti nangisit
ken kulot. Ngem uray no kasta kanayon met ti pammagbaga
dagiti dadakkelna a saan a panpanunuten dagita a
pananglalaisda kenkuanan gapu ta ti kinaimbag ket saan a
makita iti ruar wenno langa no di ket ti kinapintas ti ugali.

Naawatan ni Cris dagiti dadakkelna ngem saan latta met a

sardengan a katkatawaan dagiti kakaeskwelaanna.Iti pannakauy-
uyawna kadagiti kakaeskwelaanna ket panpanunuten ni Gng.
Luna iti problema ni Cris. Binagbagaan ngarud ni Gng. Luna dagiti
kakaeskwelaan ni Cris. Iti klase,insurona dagiti tattao a
nangisalakan iti Pilipinas idi tiempo dagiti immay a gangannaet
ditoy Pilipinas. Insurona pay dagiti agtutubo a nagballaigi iti biag
ket itan maysadan a propesyonal.Kamaudiananna
impakaammona pay a dagiti Pilipino ket maymaysa a pagilian ti
pagnanaedanda, sangsangkamaysada nga agbibiag,
2
agtitinnulong ken agiinnayat numan pay agsasabali a kaputotan ti
nagtaudanda isu a saantayo a laisen dagiti dadduma a Pilipino a
nagtaud ti sabali a grupo. Innayon pay ni Gng. Luna a saan a
makatubeng ti aniaman a langa wenno aniaman a kaputotan ti
nagtaudan ti intay irarang-ay wenno panagballaigi.

Nariing ngarud dagiti kaeskwelaan ni Cris kadagiti insuro ni

Gng. Luna. Manipud idin saandan a luklukuen ni Cris,
nagbalindapayen a papagayam ni Cris. Immadun ti gagayyem ni
Cris ket nagturpos isuna iti elementarya ket nagun-odna iti ummuna
a pammadayaw.

Sungbatan dagiti sumagannad a saludsod:

1. Ania ti makagapu no apay nga uy-uyawenda ni Cris?

2. Kasano ti panagtultulong dagiti dadakkel ni Cris iti daytoy a
pakarikutanna?
3. Ania ti inbaga ni Gng. Luna iti ubbingna tapno malawlawagan
ti panpanunotda maipanggep ti kasasaad ni Cris?

Dagiti naisigudan a grupo wenno tribo iti probinsiayo ket

kadawyan a saan a maikikkan ti naan-anay a serbisio manipud ti
gobierno gapu ti kinaadayuna daytoy iti sentro.

Ania ti suhestionmo a rumbeng nga aramiden ti gobierno

tapno maidanon dagiti serbisio a kas ti serbisio iti salun-at ken
edukasion? Mangisurat ti lima a suhestion tapno matulungan dagiti
tribo iti probinsiayo. (Capunitan, Charity A., et. al. 2015, pp. 267-273)

3
Aramiden 1
Pagannurutan: Basaem a nasayaat no ania iti nailanad. Kargaam
ti naragsak a rupa dagiti blangko no iti ibagbagana
ket nasayaat nga aramid. Kargaam met ti naliday a
rupa no saan a nasayaat. Isurat ti husto a sungbat ti
papel.

_____ 1. Tinulungam ti kaeskwelaam ti aramidna.

_____ 2. Makiay-ayamka iti amin a kaeskwelaam.

_____ 3. Saanmo nga ayaten dagiti kaeskwelaam a sabali iti

langana.

_____ 4. Pilliem dagiti ubbing a pakigayyemam idiay

pagadalan.

_____ 5. Makilangenlangen kadagiti mamaestra ken

kaeskwelaam idiay pagadalan.

Aramiden 2
Pagannurotan: Urnusen dagiti letra a mangipakita ti panangipateg
dagiti nadumaduma a grupo iti etniko kadagiti
ladawan. . Isurat ti husto a sungbat ti papel.
1. maannkaigeyym 2. mngaaangnais 3. Namlagtungo

http://lrmds.deped.gov.ph canva.com http://lrmds.deped.gov.ph

__________________ _________________ __________________

4
Aramiden 3

I. Pagannurotan: Pillien ti nasayaat nga aramid nga adda iti uneg

Ti kahon nga mangipakpakita kadagiti sumagannad a
sitwasion. Isurat ti husto a sungbat ti papel.

mannakigayyem managrespeto manangited

managtulong managayat

1. Inurnong ni Maria dagiti kawes ken ay-ayam na ta ipadawat na

kadagiti ub-ubbing a nalayos. ___________________

2. Inasekgan ken kinatungtung ni Carlos ti baro nga kaeskwelaan

na. _______________

3. Oras ti recess, nakita ni Alyana ni Bubbles diay suli iti classroom

da, awan ti kankanen na ta awan ti balon na nga inted ni
nanang na. Inasekgan na ket inikkanna iti makan.______________

4. Sabado iti malem. Agay-ayam kayo kadagiti gagayyem mo.

Dimmalan ti Maestra yo iti sango,ket kinablaawan yo.
__________________

5. Nasapa nga agririing ni Nanang mo ta ilutlutuan naka iti kayat

mo nga kanen. Tartaripatuen naka no adda nasakit mo.
____________________

5
Pannubok
I. Pagannurutan: Idrowing ti puso ( ) dagiti blangko no iti
ibagbagana ket nasayaat nga aramid. Ken timbukel
() no saan a nasayaat. Isurat ti husto a sungbat ti
papel.

_____ 1. Respetuen dagiti Igorot ti suot da a baag.

_____ 2. Bagbagaan dagiti ubbing nga manglukluko kadagiti
padana nga ubbing.
_____ 3. Pilliem dagiti ubbing a pakigayyemam idiay
pagadalan.
_____ 4. Makiay-ayamka ka iti amin a kaeskwelaam.
_____ 5. Saanmo nga ayaten dagiti kaeskwelaam a sabali iti
langana.
_____ 6. Baybay-am dagiti kaklasem nga mangmangan usar ti
ima da.
_____ 7. Ipabulod ti lapis ken ikkan ti papel ti kaeskwelaam nga
awan lapis na.
_____ 8. Naragsak a makipatang kadagiti tattao a sabali iti
langana.
_____ 9. Ibagam kadagiti kaklasem nga gayimenda dagiti amin
nga kaeskwelaanyo
_____ 10. Adaywam dagiti tattao nga naidumduma iti langana.

6
II. Pagannurotan: Pilien ken isurat ti nalinis a papel ti letra iti umno
a sungbat.

1. Nakitam ti maysa nga ubing a nakasuot ti baag, ania iti umno

nga aramidem?
A. Adaywam isuna C. Katawaan
B. Gayyemen D. Saan nga pansinin

2. Adda baro nga kaeskwelaam, naggapu iti Mindanao.Maysa

isuna a Muslim. Inawis naka a mapan diay Mosque da. Nakitam
a sabali iti panagkararagda. Ania iti aramidem?
A. Agulimek C. Agay- ayam
B. Agtagari D. Katawaam isuda

3. Napan kayo nakipista iti maysa nga aldaw. Nakitam ti maysa

nga ubing nga nakatugaw diay suli. Ti nasayaat nga aramiden
ket ____________________.
A. Baybay-an isuna C. Saan a tagtagarian
B. Paalisen isuna D. Katungtungen a nasayaat

4. Oras ti resis, nakitam ti maysa a kaeskwelaam nga awan ti

kanenna. Ti umno nga aramiden ket ________.
A. Adaywan C. Katawaam
B. Baybay-an D. Asitgam ken bingayam ti makan

5. Nakitam a katkatawaan dagiti ubbing ti maysa a Badjao, ania

iti umno nga aramidem?
A. Awan ti aramiden
B. Katawaam met isuna
C. Baybay-an nga katkatawaan da iti Badjao
D. Katungtungem dagiti ubbing nga madi iti ar-aramidenda.

7
Husto a Sungbat Dagiti Aramid
Pilipinas.
3. Insuro ni Gng. Luna ti naaramid Dagiti tattao nga nangisalakan iti
2. Binagbagaan da ni Cris.
1. Gapo iti langa na nga naidumduma.
Sukisuken:

5. 😊10. 😊 5. managayat
4. ☹9. ☹ 4. managrespeto
3. ☹8. ☹ 3. managtlong 3. manangited
2. 😊7. 😊 2. manangaasi 2. mannakigayyem
1. 😊6. 😊 1. mannakigayyem 1. managtulong
Aramiden 1
Aramiden 1 Aramiden 2 Aramiden 3

Nangibasaran:
A. Libro
Capunitan, Charity A., et. al. 2015. Araling Panlipunan 3 (Kagamitan ng Mag-
aaral-Ilokano). Pasig City, Philippines: Book Media Press, Inc. pp. 267-273
B. Websites:
• https://lrmds.deped.gov.ph/create/detail/506
• https://www.canva.com/design/DAEDayWa1zU/XxoABKPiZGyUerVWEThxA/edit
• https://lrmds.deped.gov.ph/create/detail/575

BUMUO SA PAGSUSULAT NG MODYUL

Manunulat: Imelda T. Rovillo

Tagasuri:

A. Pangdistrito:
Dr. Virgilio C. Javier
Santiago C. Tamondong
Richelda G. Pangilinan
Aurora T. Gallema
Tomas C. Villora
Dr. Ma. Ruby L. Caballero
Marie R. Domingo

B. Pangdibisyon
Dr. Marilex A. Tercias
Dr. Regina S. Fabia
Dr. Nelda S. Rabang
Dr. Ma. Ruby L. Caballero
Dr. Lea C. Cacayan
Frederick V. Agayo
Marlyne S. Asuncion
Myrna B. Paras
Tagalapat: Geni M. Sarmiento
Marissa S. Quinto
May Ann L. Aglosolos
Nida C. Bautista
Olivia L. Delos Santos
Luzviminda Dizon
Analisa M. Mulato
Jacqueline Calosa
Aileen Grace A. Aviguetero

Tagapamahala: Dr. Danilo C. Sison Dr. Jerome S. Paras

Mario S. Cariño Dr. Maybelene C. Bautista
Dr. Cornelio R. Aquino

8
Husto A Sungbat iti Pannubok

I. 1.  II. 1. B
2. 2. A
3.  3. D
4. 4. D
5.  5. A
6. 
7.
8.
9. 
10. 