Òүүâýð өãүүëáýð

Үõýð ñүðãèéã õàíãàé íóòàãò èõ

өñãөäөã. Öààñûã ìîäíîîñ ãàðãàæ
àâäàã. Ìàíàé îðîí ãàäíû îðíîîñ
öààñûã õóäàëäàí àâäàã. Óóëàíä
àäóó үðãýõýä, óÿàí äýýðõ èëæèã
òîæèãíîíî. Ýðõèéã ñóðàõààð
áýðõèéã ñóð. Íîìûã ñóðúÿ ãýâýë
íîìõíûã íü ñóð. Áóóðëààð үã ñîíñ
áîëñíîîñ àì õүð.
Òүүâýð өãүүëáýð
Үõýð ñүðãèéã õàíãàé íóòàãò èõ
өñãөäөã. Öààñûã ìîäíîîñ ãàðãàæ
àâäàã. Ìàíàé îðîí ãàäíû îðíîîñ
öààñûã õóäàëäàí àâäàã. Óóëàíä
àäóó үðãýõýä, óÿàí äýýðõ èëæèã
òîæèãíîíî. Ýðõèéã ñóðàõààð
áýðõèéã ñóð. Íîìûã ñóðúÿ ãýâýë
íîìõíûã íü ñóð. Áóóðëààð үã ñîíñ
áîëñíîîñ àì õүð.
 Òүүâýð өãүүëáýð
Çàðàà áèòүү øàõóó өðãөñөí õóÿã-
-òàé áÿöõàí àìüòàí þì. Àþóë
òîõèîëäìîãö õөë òîëãîéãîî õóì-
-õèæ, áèòүү өðãөñò àðüñààðàà
áèåý îðîîæ íóóãääàã îíöëîãòîé.
Çàðàà ýëãýíä өðãөñò àðüñãүé æàà-
-õàí ñèéìõèé áàéäàã. Çàðàà õóë-
-ãàíà, çóðàì, îãîòíî, àíãààõàé,
äýãäýýõèé, өíäөã çýðãèéã èääýã.
Òүүâýð өãүүëáýð
Çàðàà áèòүү øàõóó өðãөñөí õóÿã-
-òàé áÿöõàí àìüòàí þì. Àþóë
òîõèîëäìîãö õөë òîëãîéãîî õóì-
-õèæ, áèòүү өðãөñò àðüñààðàà
áèåý îðîîæ íóóãääàã îíöëîãòîé.
Çàðàà ýëãýíä өðãөñò àðüñãүé æàà-
-õàí ñèéìõèé áàéäàã. Çàðàà õóë-
-ãàíà, çóðàì, îãîòíî,
àíãààõàé, äýãäýýõèé, өíäөã
çýðãèéã èääýã.
 Ñàíàìæ
Ñóðàã÷ áүð óíøèæ áè÷èõäýý çөâ
ñóóõ, äýâòðýý çөâ òàâèõ, үçãýý çөâ
áàðèõ íü ÷óõàë. Òýãâýë öýâýð
àëäààãүé ñàéõàí áè÷èæ ñóðíà.
Ýìõ öýãöòýé, öýâýð öýìöãýð
íàéçóóääàà үëãýð äóóðàéëàë
ìàíëàéëàã÷ ñóðàã÷ áàéãààðàé.
Ñàíàìæ
Ñóðàã÷ áүð óíøèæ áè÷èõäýý çөâ
ñóóõ, äýâòðýý çөâ òàâèõ, үçãýý çөâ
áàðèõ íü ÷óõàë. Òýãâýë öýâýð
àëäààãүé ñàéõàí áè÷èæ ñóðíà.
Ýìõ öýãöòýé, öýâýð öýìöãýð
íàéçóóääàà үëãýð äóóðàéëàë
ìàíëàéëàã÷ ñóðàã÷ áàéãààðàé.
 Өãүүëáýðүүä
Íîõîéí õîøóó îé ìîäíû çàõ,
ãîëûí øóãóéí çàâñðààð óðãàíà.
өðãөñëөã èøòýé, áîð õүðýí õîë-
-òîñòîé áàéäàã. Íîõîéí õîøóóã
ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Ààãèì
õàëóóí óóð àìüñãàëòàé, õóð
òóíàäàñ õîâîðõîí îðäîã ãàçðûã
öөë ãýäýã. Äàëàé òýíãèñýýñ õîë
áүñýä öөë áàéäàã.
Өãүүëáýðүүä
Íîõîéí õîøóó îé ìîäíû çàõ,
ãîëûí øóãóéí çàâñðààð óðãàíà.
өðãөñëөã èøòýé, áîð õүðýí õîë-
-òîñòîé áàéäàã. Íîõîéí õîøóóã
ýì÷èëãýýíä õýðýãëýíý. Ààãèì
õàëóóí óóð àìüñãàëòàé, õóð
òóíàäàñ õîâîðõîí îðäîã ãàçðûã
öөë ãýäýã. Äàëàé òýíãèñýýñ õîë
áүñýä öөë áàéäàã.
 Íүä
Íүä áîë õàìãèéí ÷óõàë ýðõòýí.
Íүäíèé à÷ààð áèä äýëõèéí áүõ
çүéëñèéã õàðæ ìýäýð÷ ÷àääàã.
Òèéìýýñ áèä íүäýý үðãýëæ õàéð-
-ëàí õàìãààëæ
çүéëñèéã áàéõ íü ÷óõàë.
õàðæ ìýäýð÷ ÷àääàã.
Íîì óíøèõäàà õүðòýë òîõèðîõ
çàé ãýæ áàéäàã. Íүäýý õàéðëàí
õàìãààëúÿ.
Íүä
Íүä áîë õàìãèéí ÷óõàë ýðõòýí.
Íүäíèé à÷ààð áèä äýëõèéí áүõ
çүéëñèéã õàðæ ìýäýð÷ ÷àääàã.
Òèéìýýñ áèä íүäýý үðãýëæ õàéð-
-ëàí õàìãààëæ áàéõ íü ÷óõàë.
çүéëñèéã õàðæ ìýäýð÷ ÷àääàã.
Íîì óíøèõäàà õүðòýë òîõèðîõ
çàé ãýæ áàéäàã. Íүäýý õàéðëàí
õàìãààëúÿ.
 Өãүүëáýðүүä
Íàð óóëûí öààíààñ ìàíäëàà.
Óëààíáààòàð áîë ìîíãîë óëñûí
íèéñëýë þì. Ìàíàé íóòàãò îëîí
ãîë ìөðөí áèé. Áèä àÿëàõ äóðòàé.
Õүí, àìüòàí, óðãàìàëä öýâýð
àãààð ìàø ÷óõàë õýðýãòýé.
Ìàíàé àðä òүìýíä õүíäëýõ
ýðõýì ¸ñ èõ áàéäàã. Àõàà àëä
õүíäýë, äүүãýý äýëýì õүíäýë.
Өãүүëáýðүүä
Íàð óóëûí öààíààñ ìàíäëàà.
Óëààíáààòàð áîë ìîíãîë óëñûí
íèéñëýë þì. Ìàíàé íóòàãò îëîí
ãîë ìөðөí áèé. Áèä àÿëàõ äóðòàé.
Õүí, àìüòàí, óðãàìàëä öýâýð
àãààð ìàø ÷óõàë õýðýãòýé.
Ìàíàé àðä òүìýíä õүíäëýõ
ýðõýì ¸ñ èõ áàéäàã. Àõàà àëä
õүíäýë, äүүãýý äýëýì õүíäýë.
 Өãүүëáýðүүä
Ãî¸ìñîã ñàéõàí çүéëñ õөäөëìө-
-ðèéí үðýýð áүòäýã. Áè àìüòàíä
õàéðòàé. Õүí òөðөëõòөí îëîí
ìÿíãàí æèëèéí òóðø ìàø èõ
çүéëèéã áүòýýñýí. Çөãèé áîë
àøèãòàé øàâæ þì.
Òóãàë, õóðãà, èøèã, óíàãà,
áîòãûã òөë ìàë ãýäýã. Õàâàð
Áîëæ õàíãàé äýëõèé äóëààðíà.
Өãүүëáýðүүä
Ãî¸ìñîã ñàéõàí çүéëñ õөäөëìө-
-ðèéí үðýýð áүòäýã. Áè àìüòàíä
õàéðòàé. Õүí òөðөëõòөí îëîí
ìÿíãàí æèëèéí òóðø ìàø èõ
çүéëèéã áүòýýñýí. Çөãèé áîë
àøèãòàé øàâæ þì.
Òóãàë, õóðãà, èøèã, óíàãà,
áîòãûã òөë ìàë ãýäýã. Õàâàð
áîëæ õàíãàé
äýëõèé äóëààðíà.
 Өãүүëáýðүүä
Äàâàà òýíä î÷îîä òîëü øèã
òóíãàëàã ìөñөí äýýð òýøèæ
áàéãàà õүүõäүүäèéã õàðàí áүð
ÿàðàâ. Õөõ òýíãýð õөâөí öàãààí
үүë, øààãèí óðñàõ ãîë áүãä íèéëæ
ÿìàð íýã àÿ ýãøèã өðãөí áàðèõ
øèã ñàíàãäàíà.
Áөөí çóçààí үүëíýýñ óíàæ èðñýí
óñàí äóñëóóäûã áîðîî ãýíý.
Өãүүëáýðүүä
Äàâàà òýíä î÷îîä òîëü øèã
òóíãàëàã ìөñөí äýýð òýøèæ
áàéãàà õүүõäүүäèéã õàðàí áүð
ÿàðàâ. Õөõ òýíãýð õөâөí öàãààí
үүë, øààãèí óðñàõ ãîë áүãä íèéëæ
ÿìàð íýã àÿ ýãøèã өðãөí áàðèõ
øèã ñàíàãäàíà. Áөөí çóçààí
үүëíýýñ óíàæ èðñýí
óñàí äóñëóóäûã áîðîî ãýíý.
 Өãүүëáýðүүä
Ýðëèéã ñóðãààð îëäîã. Ãàð óòñûã
ýðүүë, çîõèñòîé õýìæýýíä õýðýã-
-ëýõ íü ÷óõàë. Õүìүүñ áèä ýõ
ýõ îðíûõîî, áóëàã øàíä, óóë óñ,
үíýò áàÿëàãèéã õàéðëàí õàìãàà-
-ëàõ үүðýãòýé. Íàìàð áîëæ
ìîäíû íàâ÷ øàðëàâ. Øàðãà ãүү-
-íýýñ õөөðõөí õîíãîð óíàãà ãàð÷ýý.
Ëóóâàíã үðæèë øèìòýé õөðñөíä
òàðèõ íü çүéòýé.
Өãүүëáýðүүä
Ýðëèéã ñóðãààð îëäîã. Ãàð óòñûã
ýðүүë, çîõèñòîé õýìæýýíä õýðýã-
-ëýõ íü ÷óõàë. Õүìүүñ áèä ýõ
ýõ îðíûõîî, áóëàã øàíä, óóë óñ,
үíýò áàÿëàãèéã õàéðëàí õàìãàà-
-ëàõ үүðýãòýé. Íàìàð áîëæ ìîä-
-íû íàâ÷ øàðëàâ. Øàðãà ãүүíýýñ
õөөðõөí õîíãîð óíàãà ãàð÷ýý.
Ëóóâàíã үðæèë øèìòýé
õөðñөíä òàðèõ íü çүéòýé.
 Өãүүëáýðүүä
Ìîíãîë÷óóä íүүäëèéí çàìä òààð-
-ñàí àéë, íүүäýë õèéæ áóé õүìүү-
-ñèéã öàé èäýýòýé î÷èæ óãòäàã.
Áààâãàé ìîäîí òîðõ õèéæ
үүðíèé äýðãýä òàâèëàà.
Õýðýìíèé çóëçàãûã õîðèëäîé ãýäýã.
Íîìòîé íөõөðëөæ, óõààíàà
òýëöãýýå. Íàìèðàà áîðîî îðëîî.
Өãүүëáýðүүä
Ìîíãîë÷óóä íүүäëèéí çàìä òààð-
-ñàí àéë, íүүäýë õèéæ áóé õүìүү-
-ñèéã öàé èäýýòýé î÷èæ óãòäàã.
Áààâãàé ìîäîí òîðõ õèéæ
үүðíèé äýðãýä òàâèëàà.
Õýðýìíèé çóëçàãûã õîðèëäîé ãýäýã.
Íîìòîé íөõөðëөæ, óõààíàà
òýëöãýýå. Íàìèðàà áîðîî îðëîî.