You are on page 1of 5

Tsaban 20 hta na hkristan ni

 Tsaban 20 kaw na hkrstan ni gaw sinna maga de na wuhpawng ni


hku nna rai nna tsaban 19 kaw na hpang wa let dai hkristan ni
kaw na sinna maga n re ai shara ni de shachyam shabra wa ai.
 Hkristan ecumenism ni gaw hkyak ai hku nna rawt jat galu kaba
wa ai nna 1910, Edinburgh Missionary Conference kaw na hpang
wa ai the lahkawng lang ngu na Vatican Council of the
Catholic church hpang daw hkan grau nna rawt pru wa ai.
 Liturgical gasu gabrawng ai lam gaw Catholic, protestant
hkristan ni the grau nna Anglicanism ni kaw ahkyak lam hku
nna byin wa ai.
 Dai aten hta sha, mungdaw kaw nna Karai n nga ai masa hpe
communist Eastern Europe hkan n gun jaw wa ai, soviet Union
mung eastern orthodox the laga hkristan ni a hpang de yak
hkak jam jau ai lam ni hpai wa ai.
 Law la ai orthodox ni gaw western Europe the Americas hkan ne
shang wa ai.
 Nawku hpung lung ai lam ni gaw western Europe hta East kaw
lung ai lam hta grai yawm wa ai.
 Roman catholic nawku hpung ni gaw prat madang tsaw ai hta
hkan nna gram lajang ai lam ni hpe galaw wa ma ai.
 Catholic the Protestant sasana galaw ai lam ni gaw Far East
hkan sit shang ai lam ni galaw ma ai the mainland china,
Taiwan the Japan ni hkan ne ma sit shang wa ma ai.

Role under authoritarianism


Russian Orthodoxy under the Soviet Union
 Tsaban 18 kaw nna, Russian Orthodoxy nawku hpung ni gaw
Bishop ni the Tsar kaw na jashawn da ai Bureaucrats hpe ra
sharawng ai ni hku nna galaw lai wa ma sai.
 Russian civil war the rau 1917 hta independent patriarchate
hpe bai ninghtan hpaw wa ai.
 Russian orthodoxy nawku hpung gaw October revolution ngut ai
hpang white army the rau lata gindun wa ai civil war kaw.
 Vladimir Lenin hku nna nga yang gaw communist up hkang ai
ladat gaw hpung ni a ga san a ntsa n mai ngam tsap taw na re,
dai tim dai hpe ninghkap ai lam galaw ra ai.
 Shi hku nna sanglang dan ai lam gaw classless society kaw
hpung ngu ai n nga ai lam hpe.
 Lenin gaw bai gawgap ai lam ni, jau ni hpe sat ai the htawng
jahkrat ai lam ni byin ngut ai hpang nawku hpung hpe jahkring
da kau wa ai.
 Jau nkau daw ni gaw soviet ni a zingri ai lam kaw nna hprawng
hkawm mat ai the shanhte bawngdung hkrum ai shara kaw
shanglawt ai nawku hpung ni hpe shanhte gawgap wa ma ai.
 October revolution ngut ai hpang gaw, mungkan kaw nga ai
masha yawng the hpe communist rule a npu kaw nna Soviet Union
hku nna gin chyawm na matu gasu gabrawng wa ai lam ni mung
nga wa sai.
 Dai zawn re ai ni hta eastern bloc, grau nna Balkan states ni
mung lawm wa ma ai.
 Nkau Slavic states hku nna myusha ni the seng ai wunli ni kaw
nna shanhte a nawku jawng ni hpe du hkra gyit hkang ai lam
byin wa ai kaw nna, masha ma shanhte a nawku jawng ni ma gaw
Soviet ni a madung yaw da ai lam ni hkrum sha wa ai.
 Karai n nga ai ngu na dinglun ai lam gaw grai rai nna shagyit
shajeng ai lam nib yin pru wa sai hta sha n ga kalang lang
htawng sharawng hkrum ai ni du hkra nga lai wa sai.
 Soviet union gaw shawng nnan na nawku hpung ni hpe pat
shatsai ai mung masa ladat hpe jai lang wa ai state langai
re.
 Communist ni a up hkang ladat gaw nawku jawng ni a arung arai
ni hpe zing la ai, kam sham ai hpung masha ni hpe galoi mung
zing ri jam jau ai lam ni jaw ai the Karai n nga ai ngu makam
hpe jawng hkan ne shabra ma ai.
 Laga ladat ni gaw Orthodox jau ni hpe ninghkap ai the kam
sham ai hpung masha ni mung sat katut ai ni gaw sat katut ai
the htawng hkan ne zingri hkrum ma ai, laga ni hpe gaw mana
tsirung de she sa kau ra ai lam ni mung nga wa ai.
 Dai zawn re ai galaw ai lam ni hta na pru wa ai lam gaw nawku
hpung ni hpe zingri hkrum ai the, share shagan nawku hpung ni
maga de du wa shangun wa ai.
 Bolshevik revolution ngut ai hpang shawng manga ning hta gaw
Jau 28 the hpung magma gun priest 1200 dram sat hkrum ai lam
ni byin wa ai.
 Dai hta Grand Duchess Elizabeth Fyodorovna shi rai ai
monoastic mung lawm wa ai.
 Shi si hkrum ai hpang Grand Duke Sergei Mikhailovich Romanov;
the princes loan Konstantinovich, Kostantin Konstantinovich,
Igor Konstantinovich the Vladimir Pavlovich Paley; Grand Duke
Sergei’s secretary the Fyodor Remez and Varavara Yakovlena,
shanhte ni gaw nam de sa gadu mat nna, mineshaft hkan ne du
mat ai.
 Shi a ngam nga ai hkum tsawp moi mang hpe Jerusalem na Maria
Magdalene hta lum da ai.

Catholic and Protestants under the third reich


 Nazism the Protestantism yen a relationship, grau nna German
Lutheran Church gaw grau nna shut ai.
 Germany kaw nna Protestant nawku hpung kaw na hpung woi nkau
mi gaw nazis’s ni a anti-Jewish mahkrun masa ni hpe n gun
jaw ma ai, Dietrich Bonhoeffer (A Lutheran Pastor) gaw Nazis
ni hpe ninghkap ai.
 Bonhoeffer gaw hpang e Hitler hpe lagyim sat na lam hta mara
nga ai hpe mu wa ai, dai the shi mung sat hkrum mat ai.
 1937 hta Mit Brennender Sorge hpe du wa na Pope Pius XII gaw
ka draft hku nna galaw wa ai, dai hpe Pius XI gaw Catholic a
anti-Semitism gaw hkristan ngu ai the shai nga ai lam hpe
sadi jaw wa ai.
 Catholic nawku hpung ni a hkaw tsun ai lam ni yawng hta na
nga yang, dai gaw Hitler hpe yubak n nga ai masha hku nna,
myit kaba rawng taw ai myi htoi langai hku na sang lang dan
wa ai.
 Nazi a nawku hpung ni hpe zingri ai lam ni gaw dan dan leng
leng nan zing ri ai the Jau ni hpe homosexuality hku nna tara
gang wa ma ai.
 Dutch jau wa hku nna Jews ni hpe Netherlands de sai lam hpe
ninghkap ai shaloi, Nazi wa hku nna grau sawng ai hku nna
zingri ai the bai respond galaw wa ai.
 Neo Orthodoxy gaw Protestant a lakung langai re ai.
 Neo orthodoxy a highly contextual the dialectical modes a
dinglun ai lam ni the masha ni chye na na yak ai main
premises ni hpe American myit sawn sumru ai ni the hpung jau
gyi ni hpe shap ai wa ai lam nga ai.
 Karl Barth, Swiss a gawgap hpaw hpan ai Protestant ningmu hpe
Soren Kierkegaard the Franz Overbeck ni hku nna galaw wa ai.
 Bonhoeffer gaw jawng a ningmu hpe hkan nang hkan sa ai, shi a
classic The Cost of Discipleship gaw grau nna mying gum
hkawng ai Neo Orthodox philosophy a jai lang hkrum ai
statement langai byin wa ai.
 Poland hta, Nazis gaw Monks the priest 2500 hpe sat kau ai.,
dai hta grau ai ni hpe gaw mungmasa htawng de bang kau ma ai.
 Dai camp hta gaw 2600 roman catholic preist ni rim hkrum da
wa ai.
 Dai aten hta sha, Joseph Stalin mung zing ri hkrum sha wa ai.
 Mungkan majan no,2 ngut ai hpang, labau sawk hpaji ninghkring
David Kertzer anti-Semitism hpe n gun jaw ai wa ai nawku
hpung ni hpe accuse galaw wa ai, shanhte gaw Pope Pius XII
hpe Nazi a n hkru n kaja ai lam galaw ai hpe n hkring ai
majaw ngu nna accused galaw wa ai.
 Jewish wuhpawng a shanglawm ai ni, Golda Meir, Albert
Einstein, Moshe Sharett the Rabbi Isaac Herszog ni gaw
criticism hpe ninghkap shingla wa ai, Jews ni hpe makawp maga
na matu Pius hpe n gun jaw wa sai.
 Dai shaloi rabbi david G dalin ka da ai hta mun sen hku nga
ai Jews ni gaw nawku hpung a marang e lawt lu ai lam ka da
ai.
 Labau hpaji chye, Derek Holmes ka da ai hta, catholic
districts gaw Nazism a gum lau ai hpe lu hkam jan wa ai hta
Protestant ni hta grau ai.
 Pope Pius XI gaw Mit Brennender Sorge ngu ai Fascist
governments gaw Pagan intentions hpe makoi magap da ai ngu
nna ndau shana ai, Catholic position the Fascist state
worship ni a matut mahkai ai lam n nga ai lam hpe mung tsun
wa ai, dai ni gaw nation hpe God the fundermantal human
rights the dignity ni a ntsa e tawn ai lam ni re nga ai.
 Shi a ndau shana ai lam gaw wenyi lam hku nga yang hkristan
ni yawng gaw semites re nna dai hpe Nazi wa hku nna Chief
Rabbi of Christian world ngu ai ga baw hpe lawan ladau jaw na
matu ndau shana wa ai.
 Holocaust aten ladaw laman hta e, hpung the seng ai galaw ai
masha law malawng gaw Jews ni hpe makawp maga ai, ahkyak ai
shara hku nna shang lawm wa sai.
 Rabbi a ningbaw wa nan mung 1945 kaw catholic byin wa sai the
shi a grau htum ai galaw ai lam hta nna masha ni gaw Jews ni
a asak lawt lam a matu shakut shaja wa ai, shi gaw Eugenio
ngu ai Pope’s a shawng jahtum na mying hpe lang wa ai.
 Former Israeli consul, Italy kaw nga ai gaw dai Catholic
church ni gaw Jews ni a asak hpe laga nawku hpung, laga hkye
la ai lam galaw ai wuhpung wuhpawng ni hta grau nna hkye
shalawt ai lam galaw wa ai ngu nna ndau shana lai wa sai.
Thanks You@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

You might also like