You are on page 1of 327
Historia Raymu ADAM ZIOLKOWSKI A History of Rome ome was a citys which in enaio oom engaged in exible expan anh byte tin of Crist made her te miss of te Meira ‘of he Continent! Europe Te author tees his unpre proces and is seqsnee: th veld of he Eipire Fo the glories of he Print 0 the fil ofthe West and the bepaning ofthe tnsfoonation of te East ito By ‘mtn Hi synhesir ofthe se ad al of Rome punched wih analyses of inser and olen mst contovesal then of he istry, sacha tha Binh oF the {Cite confit ofthe order, the naire af he Roman peri, the cane, ihe Epic, he eases of th esr an ecovry i the third entry AD and the meraction bawoen pois and religion from Romuls 1 Theodos, ‘Asin Zits (bar 1951), profesor of ecient Noy athe University af ‘Naraw, Autor of books end artiles on Reman hisiory, Roman fopprephy 40d cal Chistian, ADAM ZIOLKOWSKI Historia Rzymu Fre Pana 2008 POZNANSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIOL NAUK Iw ppt pl pspnpon pan owe MEDION YYDANRICYW FPN CHAIRMUAN OF FUBLSING HOUSE Alisa Pihan-Kijasowa “Tut i ist serv {© 2000, Paavis Bruno Mondadori Editor Copyright © by Adam Zidtkowski 2008 Copyright © by PTPN, Poznah 2008 ‘Wydane 1, dodruk 2008, Redakeja i orekty: Alina Brebstkowska Indeks: Barbara Hajdase ‘Skin: Jacek Maciniak Praerysy map: Joanna Sawicka, Leszek Kania ISDN 83-7063-412-5, Spis tresei (@ cue katy w res) Pratdmowa do wy Dramatis persone: Gracy, Biwi, Latyowie Le Paybyee Grekow a pane yiizng ai 12. our ilanvatka © Preoubaninj viagra» hacia possi kw 2. Pocaatki Rays. {Ei Wyhoplita w Kymin 22... ehieetce 23. Howe streak nuke 24 Nuon Ray iy end ayer sam ocr 25. Legon” aisha ' Cayny Romulus | kes wiarypodnatei ty pace s+ 34.04 Rayan Rawls now Tari {2 Stk levee tyme: ai oy tb 32 pana tentoralna Regn panama lest rn 1M, Poina mnoarehia Ray Targus 1 Wei Ray Tarun it xy tment? 1.1 Sapam yi Mite etceh mone 12. .Mie Ray Teguise” spe uaniyenny eft ' Kania ery lo Wowie Rein? Epos Srvinaaien 2. Przmiany lee | poliyzne VI wid sed Che 2 Roy oran wane nak, 22 Pon system ony 23, Refoony wero ui | cntaie 1 Syste een ein ryt: Pini Praca ep ier ia plsiego 1, Nm ui: pe wowing cy ape wm? ee fag ics 2, Mkt rolome p ypc io aay ' Aus pulcrt po pans elon 2a Ga apt Sanco ny mary cch pm ein i i 2° Sitrmee Xl Te leper Hora Horie SSE cuts etme a phaetoteee PEL ee pan ‘alter Tem Seta de mao opr: yey sip oy ee acon eee Sree te ti os eee iy nia ab i 8 a 103 i i 6 a iM 16 be va © Rayne wobe sych pho: rewsa wots 3421 jako Pore millinery orm iein 3. odbd Py Apenlicgs SI Daina wojtowe nach 527-368 © Pawn he mie Rayan Sarita 312, Wasa enoratcny | eran ep poder otic Paley 313. Anelie raymiiesapeltatgcay | pliyemy 3A Zyl» potbojow nareiny wi wins eke) Zany wpe | enw) poles mahi 4. Nirodsiny mona peri 1 psi ays jlo podem stro ome 4.1 Monit pottyen loge imei ' Chae eli xy rms agree rminologa wojen ty ‘yeh cpu Nisa weds “Zaabycie hegemonil nad Slaten Sbdaiemnomerskie, (264-13. praed Chr) 1 Raym i Karas "1 Sash emi arigitais Yo 264 ped Che '2 Pryde ty tune sre? Wyouch lew wns poe cl) w hstriogrf ayant nwo2yes 1.2, Perata ojo panicky aobyee fener '© Poca espns zamorke i ozw pola em ski) (ora ts) et two pha 14, Ke nou) oj 2 Karon > Poca sytanapromejnanego 15: Dave won pola Kgl obra, 2s 2 Rey sero: 2.1 Poa Tl pon) 212 Raynaciena cde po spa Gait Trap) 25. Zatwie sarge prsdakOw:niczeie Karta "Cot centeo Caren exe deledam: nse? 24. Naja 2 sys Raye Sia Bley 2. ory Koel sare inet SLI Migey Hegemon a ane 52 Dylray impertum repaieisige cane Hol ' Sutbawojtown cha w Hisepan 2.3 Roz sytem prownjonege w I! wk esd Che 4. nyo aes ptm resi bss esp nos a wt 19 a" 2 29 En i Spotezetsiwo past ohreu Sri) reopen "ccpcts tere tan cae i ‘3 Uipwami mutants ager pubic rz Graco La Nee eae kya Goin whet ma te pd he 2 aye taney ines “Ja ee byl byl May piers? & Nea seeniygecsn si emie wotee eonameanyeh aesch eyes semen vist towshocae 2 tat ers et ee omen © Sin np ai 2.5, ymin proces pyereg w Bayi ‘s Ratmmanesomych roc? Roehyeny cos rye Vi. ttewotua rays Lapa repeblik (133-30 € pred Che) m Fe ropatttsog sony see) (139-90) fee ta wey fen sc «Kay ign piv» lame ‘tao Rayne nba Yo Goes 8 ore ryote poplar 1 oto ej gman a as 1091 Ca sky rat jhe mae Fens eieowych nse possi rnin poly te tami no orogens dh won 4 Nile sytney oon sg wa oko ony w ale aie) i 9-50 af Wa ey any ri il. 712, Cane Mor ics Comes Sul pws em mw ‘rato sti: ly sho = 2, elt pets mide ewyznjoy pi «ey 2 taku perm Regnow, alo poacie whan godin ees ipsa) ogee pe 24: ery mip Cai mid wn oles By 2 2s ay an 39 ms be us 3a 3,04 Rabon do Acts (49-3190 ps Che) {Lh Dg eon dems # tat Cas 212 Trace mos domo ean se ai ohne esiasey a ‘iIL. Angst t pect pryneypats GO x pried Chit & po Che) 7. Morris oli repbls Tie ndetowont wey toms) ‘Co orate ednowine cept? 12: Penepe inate repute. © Hol scat w sate Agus 13. Zeman impaired a rnp 1 Aupat yma pabcr 2. Augist secrete rake 2LUsAugst | msey mye! ta sors san cc 22, Aap | wary ean ‘© Wiest en sbywnteog ma Augusta 2. Avi npr i Aug province 3. Armin Ana tps oven 1. Peyneypt | tegen imperium eicpe pss ie zan diez ay wybermlpajes ses way ‘wakes peep 12, Pepe jak ows Prince | pnw kevin dhs w le le Sgro epson 13. Porm! epi a cana peri wo, jad Fae yaa poliyeaym pepe © Odonata caw peep desta Jaljrgy saa 2. Zar ner od Ta do Seas is Sowiste ptwowe peta reps 2 Fuku soy ety: pene ey dykes? 22. Zara pow. 23. Ryn ozs pone, 2 Faas pstwowe 3. Woe linia zea 3.2 Papen tewngen mpeg Sie Aun {3 Zayas csp seperti woiny wy ey Hiern? at as 30 3 En 6 ba oo se in 0 e 7 7 5 e 8 Cons pikomchweni rym benoit w Botan 4. poles cna EE fe Miata rss ‘2 MigeyFinyem sso canon imam 42: Romantics Oana sade ent 2280 peypats & ani Speie 143, debe sia sb pena i asa 144, Pgneypat eine S saety pecsany bie” daa specs oso X. Kryeys prashudowa | peda (at 235-95) 1 Cau pieae! ta 235-288 Trzapoweel teayss mowe ise pam esate a ‘cn vewnganyin erie stem sesh way. © Co ia pti wb aoa mewn 12 Migdey sj» wcupcans era prom paz Clie fiend aney wos Pajero plein wi st 14 Nowa might pores: ptinowani ows: ete Sate dais Mays ipsum 2 breows noe peri ia 28-395) Ti sycmpopeeny Docosnn | jogo oad rc, acia Paget sy desea © Comintern 2.2, Wioln counsel Ronee dopo pein 23) pig. tan 95-40; oleae Waco wpa Zaks 25 tay nome nin ek fkjosowaie 16 puitjeae seme kale pews owes inprn 21d wahiogsposdndowania do epson ina "o Cowre- nea del ig pate A. oman, oa of Roman Soles 7, toghae 211-216 (em Quart le re tag su ae dt mondo sis as 196) 8-09) Malta Sra lus i me des rl ‘eters nce graphique, Cones ends. Acai des tars cn Lats 19 216038 om, Soggy 24-07 8 sv w Raya oe syn, Celebiewactrlatni panowtani ragpnywse | esac Tati hyo wi rib wpe 107 at mk Tey em read porexage | ygnancm due, podabis Jk ca ecetkaihi sen, fe Tarquaine lady Dl waa ie ae ene’ W ti i many pojia Kiely rgocrl panowsnic eee tami, ei i hrlw panawalo 1 im. sh emmy diez wadyeyin nama, rly je ya, plone wa” se ds unepaarn pate©70-7), pace ds pow Pay ee wes i sel pes poy VI wiks tym Dh caesar Targa salma vypnnia Siew 495 6 sat ated jn oceywiny eto porn bina easows snicde ado pax enrich arlogow paste: ny Pay coaau plies (hol 625) a obj way pasa Ts Pea Sercaue edt rng rym) (616) jes cas peak ve pompowsschniony face ogi Je ign” fa Ryn ye “Glatn hw bi je wg Depot, Pree wsesi veda w prectys} wise! reclame ak any race earl mw nck Raye’, a sim erat 2 ‘beans pee, pore ot 530-520 pot Chr (pated Bae TRS dann archeologist angkwarysezne 2 es sony opin marae hsmjann dae ~ mua bye anazwane cin.) Jl. Ekspansja terytoriaina Miasta w ezasach monarch od kone epoki kréewskie) Ray jako osrodek mish by! giganten Mico td ist yi le rid w porsmani zn nie Moshi aston Hit ire tbela 2). Widoczy mijseartt dz ey mu seriaki, wenisiony po nazi glskim,prawie w8 pew revoke sig Side 2 iia fotyfkaniachaanyeh, co ozncrs, Ze ead aoe Vi wiekuobszar wena Frisk wy 427 ha onal {fae ge} ni powirzcnianajwikszych mist skh, To ps “tes lesb unt uwledaialrovnicz wynngi sinegieze (Had ep atc w jeps obra szaniesdalego Aweniyns,jko plazonego yt bake Palainu), eo sprawil 2 powiezcni zabudowna byl im ‘Nsom iz w mastach polezonych w misjscac geomorolo Tess joooliyeh, dri) sony, dlgoi® muy repose objet 56 im ober jan ska a wie ezbe miesckacbw, cody 2 wae ifm koniceznoé® zapewnienia Odpowicdnijiezby obrofcw w praypad- fu obllenn. Cho wige dane te nie porwaa usta, it luda micszkalo 1» Raye pod konie epok kBlewski (lezba 30 O00 jst rwnie mozl- toa do prey jak 60 090}, pod w2pledem zaludieaiaGwezesy Ry rst €0 jn) dorbwnywaé nawickszym miatom Hai ‘hel 2, Proybitons powlerecoia wighsrych miant Latium 4 Eta oe pola VIN wih pred Che Sune } scum ometioy Gee rei (oe lelaty isch w kwesti roeszeraia sig obser Raye we secegiach nig i mig sob, packer ich ay os! Tico enema goa joc So dvdsh tap wet Mint Tomuleitosblskiego jezez on fyciaplerwszeyo Mla, ona so weg, v shyla epok Ilevste Pirwaey mia bj Wayne Ih Mi ls Kapil vada cee Calgowiekego obser migry Palate {Forum a ager, por lometowe} gost wale 2 fn rccinieyn kone ‘iw kerk plo pola ky i sano whoo wri eo se nino amy on och ae Rol tan Sevan Tolls, hey woes are i a ee oy me $8 zaloteniu Raymu, ale preed wanieseniem mura serwiiskiego, miasto palhiyiskie wehlonel ssiednia Velie, mal ale wyniosa, askajae w ten Sposab prayadlekod stony Opplusa. Nie daiwnego, 28 to powigksznie bia nie zsilo zanotowane prez adele litera, Kora w materi veostu Rzymu poshigiwala sig konsekwentnieutworzonym przez ma vwghszego angkivarysteraymskiego, Marka Tereniusa Varrona,schems tem Siedimiu Wager’, w kidrym Veliazostala zredukowana do cagei Paty. Jj wehlonigsiepracz mist palatyiskie masatonastapié so- sunkowo banlza wezesni,skoro zalaclo odbcie w topogafi strane} Miss: preypomnimy, i seta wewnairzporerium, w kiére lokalizo- ‘ano Svigiynie republiaiskie, obeimowala~ obok Keptol, Kwiryrahs ‘Palatyna ~rbwmiet Velig (stra 44), ‘Drigim oczywistym preedserwisiskim nabytkiem teytorilnym Mia sta byl dolnn migday Palatynem a Kapitlem. Zalozenie Forum asta pote pyiani, czy centrum obywatelskie zjednocaone} wspélnoty, ‘tart noni okolo 250 metaw migdey Kapitalem a Vela, bylo thvonione jakimis foryfikacjami. Modive, Ze umieszczony na tj lini przybytek Zanusa Geminusa 2 jego dwoma wrolami, kiyeh zambnigeie f2nacralo usanie woje, byl pierwotnie rama prowadzacq na Forum 2 palnoenego zachodu (Porta lavas, .Brama lanasa, kre wspomi- ra Vio w De lingua Latina 5.1657), od stony dzenicy noszace) nize Sobura,czasem woywodzong preez staraéyinych bigdhie od sub urbe, {pod miasiem". Hipoteza ta impikowalaby istionie zviqzanych 2 19 rama foryikaci, 0 Kidrych nie ma wszakée tadnych wemianck ww drodich, W kadym rae, w dwiele tadye} Hleracki {akan}

You might also like