DİVAN EDEBİYATI (TEST-1)

1. Divan şiirinin ilk örnekleri 13. yüzyılda verilmeye 4. Divan şiirinde Arap ve Fars edebiyatlarından alınan
başlanmış ve 19. yüzyılın sonlarına doğru önemini kalıplaşmış sözler, semboller çokça kullanılmıştır. Gül,
yitirmiştir. Divan şiirinin ilk şairi Hoca Dehhani’dir. sevgili; bülbül, âşık; servi, boy yerine; ok, kirpik yerine;
Divan edebiyatı şairleri I güneş, padişah yerine kullanılmıştır. Bu kalıplaşmış
“Sanat için sanat” anlayışını savunurlar.Şairler sözler bütün Divan edebiyatı şiirinde karşımıza çıkar.
II Divan şiirini anlamak için bu sözlerin ne ifade ettiğini
genelde medrese eğitimi almış, de bilmek gerekir.
III Yukarıdaki parçada Divan edebiyatında kullanılan
nazirecilik geleneğine göre yetişmişlerdir. kalıplaşmış sözcüklerden bahsedilmektedir. Aşağıda-
IV kilerden hangisi Divan şiirindeki kalıplaşmış sözlere
Şekilden çok içeriğe önem veren bu şairler verilen genel addır?
V A) Simge
şiirlerinde toplumsal konulara yer vermişlerdir. B) Mazmun
VI C) Teşbih
Bu parçada numaralanmış bilgilerden hangileri Divan D) Mecaz-ı Mürsel
edebiyatı için yanlış bir bilgi içermektedir? E) Mensur
A) I. ve II B) III. ve IV. C) V. ve VI.
D) II. ve IV E) III. ve VI 5. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici
özelliklerinden biri olamaz?
2.I. Gerçek hayat ve insan olduğu gibi değil, idealize A) Şiirler “Divan” adı verilen kitaplarda toplanmıştır.
edilerek anlatılır. Şiirin anlaşılması için sözcüklerin B) Şiirde gazel, kaside, semai, mesnevi gibi nazım bi-
ötesindeki anlamlara dikkat etmek gerekir. çimleri kullanılmıştır.
www.edebiyatokulu.com

II. Divan şiirinde söz ve anlam sanatlarına sıkça başvu- C) Anadolu’da din dışı şiirler yazan ilk Divan şairi, Hoca
rulmuş, sanatlı anlatım ustalığın ölçüsü sayılmıştır. Dehhani’dir.
III. Divan şiirinde konular oldukça sınırlıdır. İslam mito- D) Şiirde “göz için uyak” anlayışı benimsenmiştir.
lojisi, klasik aşk öyküleri, kadın, şarap, dini konular ile E) Divan şiirinde Âşık Paşa, Nedim ve Şeyh Galip hecey-
felsefi düşünceler önemli yer tutar. le şiir yazmaya çalışmışlardır.
IV. Divan şiirinde kurallar pek önemsenmez. Önemli
olan ele alınan bir konuyu en güzel şekilde ifade et- 6. Divan şiirinde şairlerin bir arayışları vardır. Onlar
mektir. “Mısra-ı Berceste” adı verilen en güzel dizeyi bulmaya
V. Şiirde kullanılan nazım birimi beyittir, ölçü ise aruz çalışırlar. Çünkü Divan şairleri küçücük bir dizeye bir-
ölçüsüdür. çok fikir yüklerler. Bundan dolayı her dize onlar için
Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangisi Divan değerlidir. Seçecekleri her kelimeye dikkat ederler.
şiiri için yanlış bir bilgi içermektedir? Çünkü seçtikleri her kelimenin birden fazla anlamı
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. olması gerekir.
Yukarıdaki parçada Divan şiirinin özellikle hangi özel-
3. Klasik Türk Edebiyatı olarak da tanımlanan Divan liği üzerinde durulmaktadır?
edebiyatı, Türklerin İslam kültüründen A) Bütün güzelliği değil, parça güzelliğine önem verme
I B) Duygu ve düşünceleri kalıplaşmış mazmunlarla an-
etkilenmeleri sonucu 13. ve 19. yüzyıllar daha latma
II C) Kulak için kafiye anlayışı yerine göz için kafiye anla-
çok Arap-Fars edebiyatlarının etkisiyle yışını benimseme
III D) Şiirlerde söz sanatlarını kullanarak kapalı bir anlatım
oluşturdukları yazılı bir edebiyattır. Bu edebiyat, şairle- oluşturma
rin şiirlerini topladıkları “Divan” denilen yazma E) İçerikten çok şekle önem verme
IV
kitaplarda topladıklarından dolayı 7. Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatına verilen
“Divan edebiyatı” adıyla ifade edilmiştir. isimlerden biri değildir?
Konu bütünlüğüne önem verilmiş olan bu A) Klasik Türk Edebiyatı
V B) Yüksek Zümre Edebiyatı
edebiyatta, anlatılmak istenenler beyitler halinde ifade C) Saray Edebiyatı
edilmeye çalışılmıştır. D) Havas Edebiyatı
Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangisi Divan E) Tasavvuf Edebiyatı
şiiri için yanlış bir bilgi içermektedir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi Sayfa 1

 DİVAN EDEBİYATI (TEST-1)

8. Soyut olan Divan şiirinde “Sanat, sanat içindir” anla- 12. Aşağıdakilerden hangisi Divan nesrinin(düzyazı)
yışı benimsenmiştir. Bu anlayıştan dolayı şairler şiirle- özellerinden değildir?
rini oluştururken genellikle yabancı kelimelerden ya- A) Sanat yapmaktan çok düşünceyi ifade etmek önem-
rarlanmışlardır. Bu şekilde eser verme onlarda bireysel lidir.
bir çaba haline gelmiştir. Bu da Divan şairlerini sadece B) Cümleler oldukça uzundur.
kendini düşünen kişiler olarak göstermiştir. Çünkü C) Dil ağır ve sanatlıdır.
düşündükleri her şey hayallerinde canlandırdıkları D) Noktalama işaretleri yoktur.
kavramlardır. Şiirlerini de bu hayali kavramlara göre E) Divan edebiyatında nesir; şiirin gölgesinde kalmıştır.
şekillendirmişlerdir.
Yukarıdaki parçada yazar özellikle Divan edebiyatının 13. I. Beş mesneviden oluşan eserler
hangi yönünü eleştirmektedir? II. Cümle içindeki uyak
A) Yabancı dillerden birçok sözcük alma III. Öğüt kitabı
B) Bütün güzelliğine değil, parça güzelliğine önem IV. Şiir biçiminde bilmece
verme V. Klişeleşmiş, nükteli söz
C) Ölçü olarak aruz ölçüsünün kullanımı Aşağıdakilerden hangisinin yukarıda açıklaması yok-
D) Konuların genellikle gerçek yaşamdan seçilmemesi tur?
E) Divan şairlerinin genellikle saray çevresinde yaşama- A) Seci B) Hamse C) Tehzil
ları D) Lugaz E) Pendname

9. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin “içerik” 14. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilen
özelliklerinden biri değildir? sözcüğün açıklaması yanlıştır?
A) Soyut ve kapalı bir anlatım vardır. A) Hz Peygamber’in yaşam öyküsünü anlatan düzyazı
B) Ağırlıklı tür nesirdir, nazım ikinci plana bırakılmıştır. türüdür.( Siyer)
www.edebiyatokulu.com

C) Düşünceden çok duyguları, inançları anlatmak he- B) Bir şehrin güzelliklerinden söz eden manzum eser
deflenir. türüdür. ( Şehrengiz)
D) Genellikle saray ve çevresindeki topluluğa seslenir. C) Seçme şiirlerin yer aldığı el yazması defterdir. (
E) Şiir müzikten ayrılmıştır; çünkü yazılı bir edebiyattır. Mecmua)
D) Yazarları belli olmayan eserlerin sonuna yazılır. (Lâ-
10. I. Beyit Nazım birimi edri)
II. Azade mısra Tek dizelik şiir E) Ermiş kişilerin, evliyaların yaşamlarını anlatan eser-
III. Göz kafiyesi Tam ve zengin uyak lerdir. (Tezkire)
IV. Osmanlıca Hece ölçüsü
V. Tuyuğ Türk divan nazım şekli 15. Bir şairin çok beğendiği başka birine ait şiiri konu-
Yukarıda numaralandırılmış bilgilerden hangisi karşı- su, ölçüsü ve uyağıyla taklit ederek yazdığı şiirlere ------
sındakiyle ilişkilendirilemez? denir. Bu yazılar ciddi bir esere mizah yoluyla yazılıyor-
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. sa buna da -------- denir.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
11. Divan şairi hem biçimsel özelliklerini hem de konu- lerden hangileri getirilmelidir?
larını Fars şiirinden aktardığından, o da yaratıcılığını A) Siyer – Lugaz B) Nazire – Tehzil
incelmiş, usta bir söyleyişte göstermiştir. Bunları sağ- C) Seci – Şehrengiz D) Nazire – Lugaz
larken kelimelerin farklı anlamlarını da göz önüne E) Tehzil – Siyer
almıştır. Çünkü soyut ve kapalı bir anlatım kurabilmek
için çeşitli söz oyunlarına başvurması gerekmektedir. 16. Divan edebiyatında en çok kullanılan tür şiirdir.
Bunun yanında mazmunları da kullanarak sanat yapma Nesir(Düzyazı) ise ikinci planda kalmıştır. Düzyazıda
hedefine erişmiştir. daha çok tarih, tezkire, seyahatname gibi türlerde
Yukarıdaki parçada Divan şiirinin özellikle hangi özel- eserler verilmiştir. Divan edebiyatındaki düzyazıya -----
liği üzerinde durulmaktadır? --, bu işle uğraşan kişilere -------, düzyazıdan oluşan
A) Genellikler saray ve çevresindekilere seslenmeleri eserlere de -------- adı verilmiştir.
B)Arapça ve Farsça tamlamalardan yararlanmaları Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki-
C) Edebi sanatlara fazlaca yer vermeleri lerden hangileri getirilmelidir?
D) Aruz ölçüsünü kullanmaları A) Münşi – İnşa – Münşeat
E) Toplumsal sorunlara yönelmeye çalışmaları B) Seci – Münşeat – Siyer
C) Nazire – İnşa – Lugaz
http://edebiyatokulu.com/ tarafından hazırlanan bu D) İnşa – Münşi – Münşeat
soruların başka bir WEB sitesinde yayımlanması ya E) İnşa – Seci – Tehzil
da herhangi bir kaynakta kullanılması kesinlikle
yasaktır…

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi Sayfa 2

 DİVAN EDEBİYATI (TEST-1)

CEVAP ANAHTARI

1 C 7 E 13 C
2 D 8 D 14 E
3 E 9 B 15 B
4 B 10 D 16 D
5 B 11 C
6 A 12 A

http://edebiyatokulu.com/ Türk Dili ve Edebiyatı Kaynak Sitesi Sayfa 3