EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM TEST-1 – www.edebiyatogretmeni.
org
1. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde "de" "ve" bağlacının
yerine kullanılmıştır?
A) Bir yanı lâle de bir yanı sümbül
Gönül, mürüvvetsiz gelinde kaldı.
B) Birazcık ye, birazcık da sakla
Birazcık dahi ver Tanrı yoluna
C) Düşmanı yâr edip yanına aldın
Benim de başımı sevdaya saldın
D) Solunda bir kılıç gibi sallanan
Tek kolu da anlattı yiğitliğini
E) Yavruma kurdum bir salıncak
Eyüp’ten de aldım bir oyuncak
2. Aşağıdaki ikili dizelerin hangisinde edat (ilgeç)'a yer
verilmemiştir?
A) Ancak sen tazelikte gül yaraşır pencereme
Uykusuz gecelerimde kokusunu duyduğum.
B) Yalnız geçen ömrün bir uykusuzluk gecesi
Çekmişken aynalar beni müthiş sorguya
C) Birdenbire kalbi titreten bir bülbül sesi
Dağ ardında doğan mehtap gibi vurdu suya
D) Dostlar, "Ne kadar uykucu şeymiş!" demeyin
Rüyası için bekliyorum uykuyu ben!
E) Girdi yollar gibi yıllar da nihayet araya
Set çeker dağ, tepe; feryada değil, yada bile.
Uyu! Gözlerinde (I)renksiz bir perde
(II)Bir parça uzaklaş kederlerinden
(III)Bir ruh gülümsüyor (IV)gibi derinden
Mehtabın ördüğü saatler (V)nerde?
3. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcüklerden
hangisi edattır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Gözlerimde parıltısı bir bakır tasın
Kulaklarım komşuların ayak sesinde
Varsın bir yudum su veren olmasın
Başımda biri bana su yok desin de
4. Aşağıdakilerden hangisi, bu dizelerde geçen "varsın"
sözcüğünün anlamca yerini tutabilir?
A) Belki B) Nedense C) İsterse D) Sanki E) Çünkü
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat
(ilgeç) kullanılmamıştır?
A) Sinirim yatışıncaya kadar meydanda dolaştık.
B) Sonra yine çok sevdiği için aynı banka oturduk.
C) Hiçbir şey söylemedim, ama duygularımı fark etmiş
gibiydi.
D) Ona söylemem gerekenlerin hiçbirini duymasını
istemiyorum.
E) Bu konuyu benimle ancak yemekte konuşa-bileceğini
söyledi.
www.edebiyatogretmeni.org – Türk Dili ve Edebiyatı Dersleri Kaynak Sitesi
I. Şu macerayı işittim birinden üç sene var
Olur ki dinleyecek bir meraklı kimse çıkar.
II. Uçun kuşlar uçun doğduğum yere
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.
III. Canı, cânânı bütün varımı alsın da Hudâ
Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüdâ
IV. Bacalara takılan bu beyaz bulutlar
Belki de rüzgârda namaz bezidir.
6. Yukarıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangi ikisi
anlamca birbirine yakındır?
A) I. ile II. B) II. ile III. C) I. ile IV. D) III. ile IV. E) I. ile III.
7. "Kadar" edatının cümleye kattığı anlamlardan biri de "Bir
işin sona erdiği zamanı veya noktayı anlatmak" tır.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kadar" edatı cümleye,
bu anlamın dışında bir anlam katmıştır?
A) Bir türlü yetişemem fecre kadar yürür de
Heyhat, o bir ince ruh, bense etten bir kalıp
B) Gece, bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış
Eski Şiraz'ı hayal ettiren âhengiyle
C) Aptalın dostluğu köy görünesiye kadardır.
D) Nihayet güneş iki dağın arasında kaybolacağı zaman, son
ışık, olduğumuz yere kadar uzandı.
E) Altın, dövüle dövüle kelebek kanadı kadar ince, yapraklar
haline getiriliyordu.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç iki sıfatı
bağlamıştır?
A) Yavaş ve yumuşak bir sesle bir gece önce sevecenliğin
sınırlarını aştığımızı söyledi.
B) Ona özgüven sağlayacak bir giysi arıyor ve giysileri benim
seçmemi istiyordu.
C) Araya girmek ve gördüğüm her şeyin benim için önemli
olduğunu söylemek istiyordum.
D) Diğerleriyse böyle hissetmiyor ve kararsızlıklarını ortaya
döküyorlardı.
E) Arabayı çalıştırdım ve hep birlikte yola koyulduk.
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "için"
sözcüğü diğerlerinden farklı bir türde kullanılmıştır?
A) İçin hüzün dağıdır insanı mahzun eder.
B) Bahar bahçesine dönmüşsün sevdiğim Işık yalazına
durmuş için dışın bugün
C) Hayranlık içindeyim, hep seni izliyorum
D) Senin için terk eyledim sözü bugün
E) Gül içinde güler sevgilinin yüzü şimdi
10. (I)Bütün sözlerini (II)özenle seçtiğini ve
zamanı (III)çok kısıtlı olduğu (IV)için (V)ancak söylenmesi
gerekenleri söyleyebileceğini belirtti.
Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcükler türlerine
göre eşleştirilirse, hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
 EDAT-BAĞLAÇ-ÜNLEM TEST-1 – www.edebiyatogretmeni.org
11. Edatlar da ad soylu diğer sözcükler gibi ek-eylem alarak
yüklem görevinde kullanılabilir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala örnek bir
kullanım vardır?
A) Tavan bir anne gibi eğilmiş üstüme
B) Duvarlar etrafımda kardeşlerim gibidir.
C) Sır dolu gözlerini vermişler gözlerime
D) Yaşayıp öldüğümü kimseler bilmeyecek
E) Bir buz parçası gibi kendinden eriyecek
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde edat (ilgeç) cümleye
neden-sonuç ilişkisi katmıştır?
A) Beni sahip olduğum şeylerden ayırmaya zorladığı için ona
kızgındım.
B) Biri senin kitaplarını ortalıkta bulursa buna zerre kadar
şaşırmam.
C) Bu nesnelerin kalıntıları bugün de yeryüzünde erk
savaşının anıları gibi duruyor.
D) Biz ne kadar güçlenirsek, hayallerimiz de o denli
ölümcülleşir.
E) Düşüncelerini, bilinmeyene doğru yapacakları yoluculuk
üzerinde odaklaştırmıştı.
13. (I)İyi bir şeyi (II)daha iyi bir yerde, daha (III)sonra
kullanmak (IV)üzere bir kenara koyma arzusu (V)onu
şimdiden harcamakta olduğunun bir işaretidir.
Yukarıdaki cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisi
edat (ilgeç) görevinde kullanılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Zamandan zamana taşınması zor
İnsanın varlığı düşünmesi zor
Her sıkıntı çekilir şu yeryüzünde
... sevgisiz yaşanması zor.
14. Yukarıdaki dörtlükte boş bırakılan yere
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun değildir?
A) Ne var ki
B) Ama
C) Yalnız
D) Hiç değilse
E) Lâkin
Bir ömür ne (I)kadar fotoğraf albümü (II)gibi
(III)Öyle beyaz ve (IV)öyle korkutucu (V)ki
15. Yukarıdaki dizelerde numaralanmış sözcükler türlerine
göre eşleştirilirse hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
16. Edebi eseri (I)fayda prensibi (II)ile değerlendirmeye
devam edersek, yorumları, (III)çeşitli bakışlara
(IV)göre değişen (V)bazı bakış açıları elde edebiliriz.
Yukarıdaki cümlede altı çizili sözcükler türlerine göre
eşleştirilirse, hangisi bu eşleştirmenin dışında kalır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
www.edebiyatogretmeni.org – Türk Dili ve Edebiyatı Dersleri Kaynak Sitesi
17. Aşağıdaki dizelerin hangisinde -le/-la edat da bağlaç
da değildir?
A) Gençlik avunur şekille, yaldızla gönül
B) Bir perde ayırmakta gidenlerle bizi
C) Boş yıllara bak da ağlayıp sızla gönül
D) Dünyalara sahip olma hırsıyla yaşar insan
E) Her şey onun isteğiyle olmuş durmuş
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağlaç, yan cümleciğin
nesnelerini bağlamıştır?
A) Bu acayip ve gergin yüz, küçük çocuğu korkutuyordu.
B) Odalardan birinde dört beş çocuk ve bir o kadar da kadın
vardı.
C) Küçük bir rüzgârın ve sessizliğin getirdiği yalnızlığı
yaşıyordu.
D) Bu iki ışığın altında gölgeler büyüyor ama umutlar
küçülüyordu.
E) Annem, yola çıkmış, oğlunu ve kendisini kurtar-maya
çalışan bir kadındı.
19. Edatlar da ismin durumunu belirlediğinde sıfat görevini
üstlenir.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu kurala uygun bir edat
kullanılmıştır?
A) Haberi yokmuş gibi davranırdı bana karşı
B) O hayal gibi kız, canlı bir hayaldir bugün.
C) Rüyaların getirdiği boş hayallerle mutluydun sen
D) Hırçın bir kuş gibi kaçar düşünceler ondan
E) Tekrar buluşmak üzere ayrılmıştı konuklar
20. Kültürlerdeki edebi hayatı gösteren (I)detaylı biyografik
incelemelere ve bunlar (II)gibi belki de (III)çok uzun bir
zamanda (IV)büyük ve (V)uyumlu ekiplerin yapacakları
çalışmalara ihtiyaç vardır.
Yukarıdaki parçada numaralanmış sözcüklerden hangi ikisi
sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) III. ve IV. D) II. ve V. E) II. ve III.
21. (I) Elindeki parayla küçük bir kumaşçı dükkânı açmıştı.
(II) Yeterince deneyimliydi artık. (III) Onca işe girip çıktıktan
sonra yeni yolunda kendine daha çok güvenerek
ilerleyebilirdi. (IV) Bu güven onu bu sefer aldatmayacaktı.
(V) Hayat öğrencilere beklenmedik oyunlar da
oynayabiliyordu.
Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerden hangisinde
bağlaç vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
22. Trablus'u ele geçiren adamın, doğrudan erkek soyundan
ve on sekizinci kuşaktan torunuyum ben.
Yukarıdaki parçada aşağıdaki sözcük türlerinden
hangisi yoktur?
A) İsim B) Edat C) Bağlaç D) Sıfat E) Zamir
CEVAP ANAHTARI
1-A 2-B 3-D 4-C 5-D 6-C 7-E 8-A 9-D 10-A 11-B 12-A 13-
D 14-D 15-E 16-A 17-C 18-E 19-B 20-E 21-E 22-B