Katitis

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΛΩΣΣΑ,ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ & ΕΝΤΟΛΕΣ
1.1 Δομή προγράμματος σε «Γλώσσα»

Η δομή του προγράμματος στη «Γλώσσα» είναι η παρακάτω:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ <όνομα προγράμματος>

ΣΤΑΘΕΡΕΣ
<δήλωση σταθερών>
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
<δήλωση μεταβλητών>
ΑΡΧΗ
.......
....... <εντολές προγράμματος>
.......
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ <όνομα προγράμματος>
Παρατηρήσεις
• Το όνομα του προγράμματος πρέπει να υπακούει στους κανόνες δημιουργίας ονομάτων της “ΓΛΩΣΣΑΣ”.
• Οι ΣΤΑΘΕΡΕΣ ή ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ χρησιμοποιούνται στη περίπτωση που αυτές υπάρχουν στο πρόγραμμα, αλλιώς
παραλείπονται.
• Η ΑΡΧΗ και το ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ δηλώνουν αντίστοιχα την αρχή και το τέλος εκτέλεσης του
προγράμματος. Μέσα σ' αυτές είναι το κύριο μέρος του προγράμματος και περιλαμβάνει τις εκτελέσιμες
εντολές.
• Κάθε εντολή γράφεται σε ξεχωριστή γραμμή.
• Αν αυτή πρέπει να συνεχιστεί στην επόμενη γραμμή, τότε ο πρώτος χαρακτήρας αυτής της γραμμής πρέπει να
είναι ο χαρακτήρας &.
• Αν ο πρώτος χαρακτήρας μιας εντολής είναι το θαυμαστικό ( ! ), τότε η γραμμή περιέχει σχόλια και όχι
εκτελέσιμες εντολές. Δηλαδή, τη γραμμή αυτή την αγνοεί ο υπολογιστής κατά την εκτέλεση του προγράμματος.
Το σχόλιο μάς βοηθά να γράφουμε επεξηγήσεις σε διάφορα σημεία του προγράμματος,ώστε όταν το βλέπουμε
μετά από καιρό να καταλαβαίνουμε τι έχει γίνει.
*Από τη δομή του προγράμματος είναι εμφανές ότι για τη δημιουργία οπουδήποτε προγράμματος σε «Γλώσσα»,
είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τα βασικά στοιχεία της «Γλώσσας» (αλφάβητο, τύπους δεδομένων, σταθερές,
μεταβλητές και εντολές).
1.2 Το αλφάβητο της γλώσσας αποτελείται από:

ΓΡΑΜΜΑΤΑ (Κεφαλαία ελληνικού αλφαβήτου, Πεζά ελληνικού αλφαβήτου, Κεφαλαία λατινικού
αλφαβήτου, Πεζά λατινικού αλφαβήτου
ΨΗΦΙΑ (0,1,2,3,4,5,6,7,8,9)
ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ (+ , - , * , / , = , ( , ) , ! , & , το κενό
1.3 Τύποι δεδομένων
Η “ΓΛΩΣΣΑ” διαθέτει τους εξής τέσσερις βασικούς τύπους δεδομένων, με τους οποίους καθορίζουμε το
τύπο της μεταβλητής ή σταθεράς που θα χρησιμοποιηθεί στο πρόγραμμα.
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: περιλαμβάνει όλους τους ακέραιους αριθμούς. Μπορεί να είναι θετικοί, αρνητικοί ή μηδέν.
1
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: περιλαμβάνει όλους τους πραγματικούς αριθμούς. Μπορεί να είναι θετικοί, αρνητικοί
ή μηδέν.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: αναφέρεται τόσο σε ένα χαρακτήρα όσο και σε μια σειρά από χαρακτήρες. Οι
χαρακτήρες πρέπει να βρίσκονται υποχρεωτικά μέσα σε εισαγωγικά. Επίσης σαν χαρακτήρες μπορούμε να
χρησιμοποιούμε και αριθμούς, γι' αυτό συχνά λέγονται και αλφαριθμητικά. Η διαφορά ενός αριθμού που
είναι δηλωμένος σαν Ακέραιος ή Πραγματικός, από τον αριθμό που είναι δηλωμένος σαν Χαρακτήρας, είναι
ότι ο πρώτος μπορεί να συμμετάσχει σε αριθμητικές πράξεις, ενώ ο δεύτερος δεν μπορεί.
Παραδείγματα χαρακτήρων: ’Κ’, ’Μαρία’, ’Αύριο θα πάμε σινεμά’, ’123’, κλπ.
ΛΟΓΙΚΕΣ: Αυτός ο τύπος δέχεται μόνο δύο τιμές: ΑΛΗΘΗΣ και ΨΕΥΔΗΣ.
1.3 Σταθερές - Μεταβλητές – Ενσωματωμένες συναρτήσεις

Σταθερές
Οι σταθερές είναι προκαθορισμένες τιμές που δεν μεταβάλλονται κατά την διάρκεια εκτέλεσης του προ-
γράμματος. Οι σταθερές, ανάλογα με την τιμή που «παίρνουν», διακρίνονται σε:
• ΑΚΕΡΑΙΕΣ π.χ. – 3, 205, +1097
• ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ π.χ. 0.18, – 2.397
• ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ π.χ. ’Μαρία’, ’Πώληση προϊόντων’
• ΛΟΓΙΚΕΣ που είναι μόνο δύο οι τιμές: ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥΔΗΣ.
Τρόπος σύνταξης των σταθερών σ' ένα πρόγραμμα:

ΣΤΑΘΕΡΕΣ
Όνομα_1=τιμή1
Όνομα_2=τιμή2
...
Όνομα_ν=τιμήν
Παράδειγμα
ΣΤΑΘΕΡΕΣ
ΦΠΑ = 0.19
π = 3.14
Όνομα = ’Μαρία’
Τα ονόματα των σταθερών ΦΠΑ, π ή Όνομα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσα στο πρόγραμμα και να
αντιπροσωπεύουν τις τιμές που έχουμε ορίσει. Οι τιμές αυτές δεν μπορούν να αλλάξουν κατά την διάρκεια
εκτέλεσης του προγράμματος. Η χρήση ονομάτων σταθερών κάνει το πρόγραμμα πιο κατανοητό και κατά
συνέπεια ευκολότερο να διορθωθεί και να συντηρηθεί
Μεταβλητές
• Μια μεταβλητή παριστάνει μια ποσότητα που η τιμή της μπορεί να μεταβάλλεται.
• Σ' ένα πρόγραμμα χρησιμοποιούμε διάφορες τιμές, τις οποίες επεξεργαζόμαστε. Αυτές οι τιμές πρέπει να
αποθηκεύονται στη μνήμη του υπολογιστή. Άρα κάθε τιμή δεσμεύει μια περιοχή μνήμης. Για να γνωρίζουμε σε
2
ποια περιοχή μνήμης είναι η τιμή που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε, δίνουμε όνομα σε κάθε περιοχή. Το
όνομα αυτό είναι το όνομα της μεταβλητής.
• Συνεπώς η μεταβλητή εκφράζει μια περιοχή μνήμης και όταν δώσουμε τιμή στη μεταβλητή, η τιμή αυτή
αποθηκεύεται στη περιοχή μνήμης με το αντίστοιχο όνομα.
• Σε μια μεταβλητή, κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του προγράμματος, μπορούμε να αλλάξουμε όσες φορές
θέλουμε τη τιμή της. Όμως κάθε φορά χάνεται η προηγούμενη τιμή και αντικαθίσταται με τη νέα τιμή της.
• Η τιμή που μπορεί να πάρει μια μεταβλητή είναι ακέραια, πραγματική, χαρακτήρας ή λογική.
• Οι μεταβλητές, ανάλογα με την τιμή που «παίρνουν», διακρίνονται σε:
◦ ΑΚΕΡΑΙΕΣ π.χ. – 3, 205, +1097
◦ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ π.χ. 0.18, – 2.397
◦ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ π.χ. ’Μαρία’, ’Πώληση προϊόντων’
◦ ΛΟΓΙΚΕΣ που είναι μόνο δύο οι τιμές: ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥΔΗΣ
Τρόπος σύνταξης των μεταβλητών σ' ένα πρόγραμμα:
τύπος1:Λίστα_μεταβλητών
τύπος2:Λίστα_μεταβλητών
...
τύποςν: Λίστα_μεταβλητών
Παράδειγμα
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: Χ, Ψ, Μ_Ο
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Ν, Τιμή
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: Όνομα, Επίθετο
ΛΟΓΙΚΕΣ: Έλεγχος
Τα ονόματα Χ, Ψ, Μ_Ο, Ν, Τιμή, Όνομα, Επίθετο και Έλεγχος εκφράζουν τα ονόματα των μεταβλητών, που θα
χρησιμοποιήσουμε στο πρόγραμμά μας, όπως επίσης και τον τύπο που εκφράζει κάθε μια απ' αυτές.
Π.χ. η μεταβλητή Χ δέχεται ακέραιες τιμές.
Κανόνες ονοματολογίας Μεταβλητών - Σταθερών

Το όνομα μιας μεταβλητής ή σταθεράς μπορεί να αποτελείται:
• από γράμματα πεζά ή κεφαλαία του ελληνικού ή λατινικού αλφαβήτου
• από τα ψηφία 0, 1, 2, …, 9
• από σύμβολα μόνο την κάτω παύλα _
Σύμφωνα με τα παραπάνω απαγορεύονται τα εξής:
3
• Ο πρώτος χαρακτήρας του ονόματος να είναι αριθμός
• Η ύπαρξη σημείων στίξεως ή ειδικών συμβόλων όπως +, -, /, [, ], &, # κλπ εκτός από το σύμβολο της κάτω
παύλας _
• Η χρήση δεσμευμένων λέξεων της γλώσσας π.χ. οι λέξεις ΑΚΕΡΑΙΕΣ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ κ.λπ.
Παραδείγματα
1. Ποιο από τα παρακάτω ονόματα μεταβλητών ή σταθερών, είναι σωστό ή λάθος και γιατί;
1) α1 2) Β_1 3) Β_ 4) 1_Φ 5) χ23 6) 23χ 7) 256 8) χ+ψ 9) χ/ψ 10) χ!1 11) α& 12) ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
13)Άννα 14)Τιμή_Αγοράς 15) 'ΜΑΡΙΑ' 16) ΑΛΗΘΗΣ 17) Ψευδής1.
Λύση
1) α1: Σωστό 2) Β_1: Σωστό 3) Β_: Σωστό 4) 1_Φ: Λάθος, γιατί ο 1ος χαρακτήρας είναι αριθμός 5) χ23:
Σωστό 6) 23χ: Λάθος, γιατί ο 1ος χαρακτήρας είναι αριθμός 7) 256: Λάθος, γιατί ο 1ος χαρακτήρας είναι
αριθμός8) χ+ψ: Λάθος, γιατί υπάρχει το σύμβολο ’+’ 9) χ/ψ: Λάθος, γιατί υπάρχει το σύμβολο ’/’ 10)
χ!1: Λάθος, γιατί υπάρχει το σύμβολο ’!’ 11) α&: Λάθος, γιατί υπάρχει το σύμβολο ’&’ 12)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: Λάθος, γιατί η λέξη ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ είναι δεσμευμένη λέξη 13) Άννα: Σωστό 14)
Τιμή_Αγοράς: Σωστό 15) 'ΜΑΡΙΑ': Λάθος, γιατί υπάρχουν τα εισαγωγικά 16) ΑΛΗΘΗΣ: Λάθος, γιατί η
λέξη Αληθής είναι δεσμευμένη λέξη 17) Ψευδής1: Σωστό.
2. Στον παρακάτω πίνακα στην 1η στήλη δίνεται ο τύπος της μεταβλητής και στην 2η στήλη η τιμή μιας
μεταβλητής. Να αντιστοιχηθούν οι τύποι των μεταβλητών της πρώτης στήλης, στις τιμές των μεταβλητών της
δεύτερης στήλης.
Τύπος μεταβλητής Τιμή μεταβλητής

1. ΑΚΕΡΑΙΕΣ 1. → Β (γιατί σε κάθε ακέραιο τύπο
Α. Αληθής
αντιστοιχούν σαν τιμές οι ακέραιοι αριθμοί )
2. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ
Β. 2345
2.→ Γ, Ζ (γιατί σε κάθε πραγματικό τύπο
3. ΛΟΓΙΚΕΣ
Γ. 56.9 αντιστοιχούν σαν τιμές οι πραγματικοί
4. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ αριθμοί, δηλ. αριθμοί με δεκαδικό μέρος )
Δ. 'ΑΛΗΘΗΣ'
3.→ Α, Ε(γιατί σε κάθε λογικό τύπο
Ε. Ψευδής αντιστοιχούν οι τιμές Αληθής ή Ψευδής, μόνο
Στ. '90.89' ).
Ζ. -30,89 4.→ Δ, ΣΤ, Η (γιατί σε κάθε αλφαριθμητικό

τύπο αντιστοιχούν οι τιμές που βρίσκονται
Η. Άννα' μέσα σε εισαγωγικά ).
1.5 Αριθμητικές εκφράσεις
Τελεστές
Οι τελεστές είναι σύμβολα που χρησιμοποιούνται στις διάφορες πράξεις. Οι τελεστές διακρίνονται σε:
– αριθμητικούς
4
– συγκριτικούς και
– λογικούς
Αριθμητικοί τελεστές
Οι αριθμητικοί τελεστές καλύπτουν τις βασικές πράξεις: πρόσθεση, αφαίρεση, πολλαπλασιασμό και διαίρεση,
ενώ υποστηρίζεται η ύψωση σε δύναμη, η ακέραια διαίρεση και το υπόλοιπο της ακέραιας διαίρεσης.
Οι τελεστές με τις αντίστοιχες πράξεις είναι:
Αριθμητικός τελεστής Πράξη Παραδείγματα
+ Πρόσθεση 3+5 και επιστρέφει 8
– Αφαίρεση 5-2 και επιστρέφει 3
* Πολλαπλασιασμός 2*4 και επιστρέφει 8
/ Διαίρεση. 5/2 και επιστρέφει 2.5

Προσοχή στις διαιρέσεις ειδικά όταν
6/2= 3.0
χρησιμοποιείτε ακέραιους, γιατί το προϊόν της
διαίρεσης συνήθως πραγματικός αριθμός
/\ Ύψωση σε δύναμη 2^3 και επιστρέφει 8
DIV Ακέραια διαίρεση 5 div 2 και επιστρέφει 2
MOD Υπόλοιπο ακέραιας διαίρεσης 5 mod 2 και επιστρέφει 1
Συναρτήσεις
Πολλές γνωστές συναρτήσεις από τα μαθηματικά χρησιμοποιούνται συχνά και περιέχονται στη ΓΛΩΣΣΑ και στον
πρόγραμμα. Οι συναρτήσεις αυτές είναι:
Συνάρτηση Περιγραφή Παράδειγμα
ΗΜ(x) Υπολογισμός ημίτονου ΗΜ(45)
ΣΥΝ(x) Υπολογισμός συνημίτονου ΣΥΝ(45)
ΕΦ(x) Υπολογισμός εφαπτομένης ΕΦ(45)
Τ_Ρ(x) Υπολογισμός τετραγωνικής ρίζας Τ_Ρ(9) αντιστοιχεί στο √9

Η πρόταση Τ_Ρ(Α) είναι ισότιμη με
Τ_Ρ(9) αντιστοιχεί στο 9^(1/2).
Α^(1/2).
ΛΟΓ(x) Υπολογισμός φυσικού λογαρίθμου ΛΟΓ(32)
Ε(x) Υπολογισμός του ex Ε(α+3) αντιστοιχεί στο eα+3
Α_Μ(x) Ακέραιο μέρος του x Α_Μ(3.597) δίνει το 3
5
Α_Τ(x) Απόλυτη τιμή του x Α_Τ(3+1) δίνει το 2
 Για τη σύνταξη μιας αριθμητικής έκφρασης χρησιμοποιούνται αριθμητικοί τελεστές, μεταβλητές, σταθερές,
συναρτήσεις και παρενθέσεις.
• Οι αριθμητικές εκφράσεις υλοποιούν απλές ή σύνθετες μαθηματικές πράξεις.
• Κάθε αριθμητική έκφραση μάς δίνει σαν αποτέλεσμα μια αριθμητική τιμή, που βρίσκεται μετά την εκτέλεση
πράξεων.
• Οι πράξεις σε μια αριθμητική έκφραση εκτελούνται με την παρακάτω ιεραρχία:
1. Ύψωση σε δύναμη (^)
2. Πολλαπλασιασμός (*) και διαίρεση (/, DIV. MOD)
3. Πρόσθεση (+) και αφαίρεση (-)
• Σε περίπτωση που υπάρχει παρένθεση στην αριθμητική έκφραση, τότε εκτελούνται πρώτα οι πράξεις
στη παρένθεση σύμφωνα με την παραπάνω ιεραρχία.
• Όταν έχουμε πράξεις της ίδιας ιεραρχίας π.χ. πολλαπλασιασμό και διαίρεση, τότε οι πράξεις εκτελού-
νται διαδοχικά από τα αριστερά προς τα δεξιά.
1.6 Συγκριτικές – Λογικές πράξεις

Οι συγκριτικοί τελεστές είναι:
Τελεστές Πράξεις Παραδείγματα
= Ισότητα x=0
<> Διάφορο ON < > ’Κώστας’
> Μεγαλύτερο Τιμή > 10000
>= Μεγαλύτερο ή ίσο Α + Β > 5 / (x+3)
< Μικρότερο B∧2-4*Α*Γ< 0
<= Μικρότερο ή ίσο Βάρος < = 1000
Οι συγκρίσεις σε μια μαθηματική έκφραση μας βοηθούν να λαμβάνονται αποφάσεις. Π.Χ. Αν η ηλικία σου
είναι μεγαλύτερη των 18 ετών τότε είσαι ενήλικας, διαφορετικά δεν είσαι ενήλικας.
Λογικοί τελεστές
Σε πολλά προβλήματα οι επιλογές δεν αρκεί να γίνονται με απλές λογικές παραστάσεις, δηλ με μια απλή
σύγκριση, αλλά χρειάζεται να συνδυαστούν μια ή περισσότερες λογικές εκφράσεις. Οι λογικές εκφράσεις
αποτελούνται από λογικές μεταβλητές. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χρήση τριών βασικών λογικών τελεστών:
ΟΧΙ, ΚΑΙ και Ή. Οι λογικές παραστάσεις αποτελούνται από λογικές μεταβλητές, οι οποίες παίρνουν μια λογική
τιμή, ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥΔΗΣ. Το αποτέλεσμα που επιστρέφει μια λογική έκφραση είναι μια λογική τιμή ΑΛΗΘΗΣ ή
ΨΕΥΔΗΣ, ανάλογα με τις τιμές των μεταβλητών της.
6
Στον παρακάτω πίνακα δίνονται τις τιμές των τριών αυτών λογικών πράξεων για όλους τους συνδυασμούς τιμών
των μεταβλητών τους Α, Β:
Μεταβλητή Α Μεταβλητή Β ΑΉΒ Α ΚΑΙ Β ΟΧΙ Α
Αληθής Αληθής Αληθής Αληθής Ψευδής
Αληθής Ψευδής Αληθής Ψευδής Ψευδής
Ψευδής Αληθής Αληθής Ψευδής Αληθής
Ψευδής Ψευδής Ψευδής Ψευδής Αληθής
Οι πράξεις σε μια λογική έκφραση εκτελούνται με την παρακάτω ιεραρχία:
1. ΟΧΙ
2. ΚΑΙ
3. Ή
Σε περίπτωση που υπάρχει παρένθεση στην λογική έκφραση, τότε εκτελούνται πρώτα οι πράξεις στη
παρένθεση σύμφωνα με την παραπάνω ιεραρχία.
Στη περίπτωση που σε μια έκφραση συνυπάρχουν περισσότερα από ένα είδη πράξεων, τότε η ιεραρχία
των πράξεων είναι η εξής:
1η: Αριθμητικοί τελεστές
2η: Συγκριτικοί τελεστές και
3η: Λογικοί τελεστές.__
OΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

 Στον Αλγόριθμο ξεκινούμε με:
Αλγόριθμος <Όνομα_αλγορίθμου>
Και τελειώνουμε με:
Τέλος <Όνομα_αλγορίθμου>
Στο Πρόγραμμα ξεκινούμε με:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ <Όνομα_προγράμματος>
και τελειώνουμε με:
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ <Όνομα_προγράμματος>
7
 Στο Πρόγραμμα γράφουμε με κεφαλαία γράμματα. Στον Αλγόριθμο αντίθετα, όλα είναι μικρά εκτός
από τον πρώτο χαρακτήρα της κάθε γραμμής(εξαιρείται το αλλιώς και το αλλιώς_αν).
 Στον Αλγόριθμο χρησιμοποιούμε: με_βήμα (με κάτω παύλα) ενώ στο Πρόγραμμα: ΜΕ ΒΗΜΑ (χωρίς κάτω
παύλα)
 Στον Αλγόριθμο έχουμε τους συμβολισμούς: ≤ , ≥ και ≠
στο Πρόγραμμα οι αντίστοιχοι είναι: <=, >= και <>
 Στον Αλγόριθμο έχουμε τις εντολές: Εμφάνισε, Εκτύπωσε κ.τ.λ.
ενώ στο Πρόγραμμα μόνο: ΓΡΑΨΕ
 Στο Πρόγραμμα δηλώνουμε πάντοτε τις μεταβλητές,
στον Αλγόριθμο δεν δηλώνουμε μεταβλητές, Όταν η εκφώνηση της άσκησης αναφέρει την ανάγνωση των
δεδομένων από το χρήστη τότε χρησιμοποιείται η εντολή Διάβασε. Σε διαφορετική περίπτωση, π.χ. ότα
ν η εκφώνηση αναφέρει “έστω μεταβλητή Ν που περιέχει το πλήθος”, εισάγουμε την τιμή της
μεταβλητής Ν στον αλγόριθμό με την εντολή Δεδομένα.
 Στο Πρόγραμμα δεν χρησιμοποιούμε ποτέ την εντολή αντιμετάθεσε αλλά κάνουμε αντιμετάθεσ
η με χρήση βοηθητικής μεταβλητής.
tempΑ[j-1]
Α[j-1] Α[j] αντιμετάθεσε Α[j],A[j-1]
Α[j]temp
Στον Αλγόριθμο μπορούμε να βάλουμε και τα δύο.
 Στο Πρόγραμμα έχουμε μονά εισαγωγικά(‘ ’) ενώ στον αλγόριθμο διπλά(“ ”).
8
Δομή Ακολουθίας Ασκήσεις
1. Ποιά από τα κάτω αλφαριθμητικά είναι αποδεκτά ως ονόματα μεταβλητών σε ένα πρόγραμμα.
i. Τιμή ii.Τιμή-1 iii.Τιμή_2 iv.Χασρτοπσ v.Τιμή.δ vi.Τ vii.Γ/ε4 viii. τιμή 2
ix. ΤΕΤΕΤΕΤΕ x.Τέλος_προγράμματος xi. 2α xii.Τέλος_προγράμματος_α
2. Να κρίνετε για την ορθότητά τους τις παρακάτω εντολές εκχώρησης τιμής
i. ποσό← ‘αρκετά’ ii. εφημ ← εφημ + 3 iii. α + τιμή ← 6 iv. τιμή ← ασ ← 6
v. χρημ ← α*β+5 vi. τραπ ← ‘δ’ + 5 viii. 2 * τιμή ← 6 ix. τιμή ← 3 * τιμή ^ 2 + 3
x. Διάβασε τιμή ← τιμή + 3 xi. Διάβασε ← τιμή xii.Διάβασε_τιμή ← α + β
xiii.τιμή ← αριθμός xiv.τιμή + 3 ← β + 5 xv.τιμή = β + 5
3. Τι θα εμφανιστεί στην οθόνη του υπολογιστή μετά την εκτέλεση των παρακάτω τμημάτων ενός
προγράμματος;
1. β←2 2. y ← 2 3. Ημέρα ← ‘Δευτέρα’

α←β*β-1 y ← y*x+4 Γράψε Ημέρα
Γράψε α,β Γράψε y,x Γράψε ‘Δευτέρα’
4. Να σχηματίσετε των πίνακα τιμών των παρακάτω προγραμμάτων:
Α. Να βρείτε τις τιμές που Β. Να βρείτε τις τιμές που Γ. Να βρείτε τις τιμές που
παίρνουν οι μεταβλητές α,β και γ παίρνουν οι μεταβλητές α,β,γ και δ παίρνουν οι μεταβλητές α και β σε
σε κάθε βήμα του παρακάτω σε κάθε βήμα του παρακάτω κάθε βήμα του παρακάτω
προγράμματος όταν δώσουμε σαν προγράμματος, όταν δώσουμε σαν προγράμματος όταν δοθεί σαν
είσοδο τις τιμές 2 και 4.7 είσοδο την τιμή 2. είσοδος το 3
Πρόγραμμα Άσκηση Πρόγραμμα Άσκηση

Πρόγραμμα Άσκηση
Μεταβλητές Μεταβλητές
Μεταβλητές Πραγματικές:α,β,γ,δ Ακέραιες:α,β
Aρχή Αρχή
Πραγματικές:α,β,γ Διάβασε α Διάβασε α
Αρχή β←α+4 β←α div 2
α←β*(α+2) Γράψε β
Διάβασε α,β γ←2*β/α Τέλος_προγράμματος Άσκηση
γ←α δ←γ*γ*4
δ←δ+1
α←β Γράψε δ
Τέλος_προγράμματος Άσκηση
β←γ
Γράψε α,’και’,β
5. Να βρείτε τις τιμές που παίρνουν οι μεταβλητές α,β και γ σε κάθε βήμα του παρακάτω προγράμματος, όταν
εκτελέσουμε τον πρόγραμμα διαδοχικές φορές και με διαφορετικές εισόδους για κάθε εκτέλεση. Η είσοδος για
κάθε εκτέλεση του προγράμματος είναι:
9
i)6 ii) 4
Πρόγραμμα Άσκηση
Μεταβλητές
Ακέραιες:α,β,γ
Αρχή
Διάβασε β
γ←2
γ←γ*β
α←10 * γ mod 6
Γράψε α
6. Ποιες από τις παρακάτω εντολές εκχώρησης αποδίδουν σωστά το αποτέλεσμα της μαθηματικής παράστασης
1
x= *15
7 y
1) x ← 1 / (7-y).15
2) x ← 15 / (7-y)
3) x ← 15 / 7-y
4) x ← 1 / (7-y)*15
5) x ← (1 /7-y)*15
6) x ← 1 / ((7-y)*15)
7. Ποιο είναι το αποτέλεσμα από την εκτέλεση των παρακάτω πράξεων

i. 14 mod 5 – 25 mod 8 =
ii.3 * (3 mod 2) + 4 div (5 mod 3) =
iii. 13 mod (27 div 4) =
iv. 2^3 + 3 * (27 mod (25 mod 7)) =
v. 13/2 – 3 mod 2 – 3 div 2 =
vi.13/4 + 2 * (5 mod 3) * 4 =
vii. 25 mod 22 div 4 =
viii. ((13 + 2) div 2)/(7 - 4 + 1) =
ix. 3 * (27 mod (23 mod 6)) =
παρατήρηση: το σχολικό βιβλίο δεν ορίζει την ιεραρχία σε σχέση με τους τελεστές mod, div και τις κλασικές
πράξεις
8. Εκτελέστε τις σύνθετες πράξεις που έπονται και καταγράψτε βήμα προς βήμα την λύση αυτών:
1. 3 ^ 2 – 1 mod 3 * 2 >= 16 ^ (1 / (2 mod 5)) + 2 * (-2)
2. 16 div 4 mod 3 + 5 <= 19 mod 5 ^ 2 – 3 mod 2 * 10
3. ΟΧΙ (13 mod 3 + 2 > 2 ^ 3 – 4) Ή ΟΧΙ 16 ^ (1/4) <> 2
4. ΟΧΙ (ΟΧΙ (3 <> 4 – 1) ΚΑΙ ΟΧΙ (25 <> 5 ^ 2))
5. ΟΧΙ (4 mod 3 * 5 div 2 = 2 + 1) Ή ‘ΜΑΡΩ’ > ‘ΜΑΡΙΑ’
9. Εκτελέστε τις σύνθετες πράξεις που ακολουθούν – και για τις έξι περιπτώσεις – και καταγράψτε βήμα
προς βήμα την λύση αυτών:
ΟΧΙ ( (Κ mod 3 ^ Λ > Κ * Λ – 5) Ή ΟΧΙ (Λ div 2 * Κ <= Κ*(-Λ) + 5) )
1. Κ=2 και Λ=3 2. Κ=2 και Λ=-3 3. Κ=-2 και Λ=3
4. Κ=0 και Λ=0 5. Κ=-1 και Λ=2 6. Κ=1 και Λ=0
1. Δίνονται τα παρακάτω πρόγραμματα. Να παρουσιαστεί ο πίνακας τιμών τους και οι τιμές που θα
εκτυπωθούν
10
Α. Πρόγραμμα Πίνακας_1 Β. Πρόγραμμα Πίνακας_2 Γ. Πρόγραμμα Πίνακας_3
Μεταβλητές Μεταβλητές Μεταβλητές
Ακέραιες:α,β,γ Ακέραιες:Χ,Ψ,Ζ Ακέραιες: x, y
Αρχή Αρχή Πραγματικές: z
α←3 X←3 Αρχή
β ← α + 14 Y←X^3–4 x ← 84
Z ← Y div X y ← x mod 5
γ ← α * β – 20
Γράψε Y, Z, X x ← x div 5 - y ^ 2
α ← (γ - α) div 3
X ← (X + Z) mod Y z ← (x + y) / 2
β ← β mod α
Y ← (Y + Z) div X y←z–y
γ ← γ - (α + β)
Z←X*Y-Z^2 Γράψε x, y, z
Γράψε α, β, γ Γράψε Y, Z, X Τέλος_προγρ/τος Πίνακας_3
Τέλος_προγράμματος Πίνακας_1 Τέλος_προγρ/τος Πίνακας_2
2. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο

α) θα διαβάζει τρεις αριθμούς
β)θα εμφανίζει το άθροισμα, το γινόμενο και το μέσο όρο τους.
3. Να δημιουργηθεί πρόγραμμα:
α)θα διαβάζει έναν αριθμό χ
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει για τον υπολογισμό την παράσταση
x
Y=3*x+5- 4 όπου x ακέραιος και Y πραγματικός.
4. Να γράψετε πρόγραμμα που

α) να διαβάζει θερμοκρασία σε βαθμούς Φαρενάιτ
F  32
β)να υπολογίζει και να εμφανίζει τη θερμοκρασία αυτή σε βαθμούς Κελσίου (Δίνεται ότι C = 5 *
9
5. Ανά φάκελο το κόστος για την αποστολή απλής αλληλογραφίας εσωτερικού είναι 0.35€, συστημένης
αλληλογραφίας είναι 2.10€ και επείγουσας αλληλογραφίας 1.50€. Να γραφεί πρόγραμμα που θα διαβάζει το
πλήθος των φακέλων που θέλουμε να ταχυδρομήσουμε για κάθε έναν από τους παραπάνω τρόπους και να
εκτυπώνει το ποσό που απαιτείται
6. Το κατάστημα “Ο ΠΑΜΦΘΗΝΟΣ” προσφέρει 10 άτοκες μηνιαίες δόσεις στα προϊόντα του. Να γράψετε
πρόγραμμα ο οποίος:
α) διαβάζει την τιμή ενός προϊόντος
β) υπολογίζει την αξία του ΦΠΑ (19%)
γ) υπολογίζει την τιμή της μηνιαίας δόσης
δ) εμφανίζει την τιμή της μηνιαίας δόσης και τη συνολική αξία του προϊόντος
7. Μια εταιρεία στάθμευσης οχημάτων διαθέτει τρεις χώρους στάθμευσης, έναν για φορτηγά, έναν για επιβατηγά
και έναν για μοτοσικλέτες. Η είσοδος ενός οχήματος για στάθμευση χρεώνεται ανεξάρτητα από τον χρόνο
παραμονής του και είναι 2,7 € για τα φορτηγά, 2,3 € για τα επιβατηγά και 1,8 € για τις μοτοσικλέτες. Να διαβαστεί
το πλήθος των οχημάτων κάθε κατηγορίας που εισήλθε μια συγκεκριμένη ημέρα σε κάθε χώρο στάθμευσης και
να υπολογισθεί το σύνολο των εισπράξεων απ' όλους τους χώρους στάθμευσης.
8. Στην αλυσίδα καταστημάτων “Makromar” οι τιμές των προϊόντων στις ετικέτες αναγράφονται χωρίς το ΦΠΑ.
Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που
α)θα διαβάζει την αρχική τιμή ενός προϊόντος και τα χρήματα που δίνει ο πελάτης
11
β)θα υπολογίζει το Φ.Π.Α(συντελεστής ΦΠΑ 24%)
γ) και θα υπολογίζει το πληρωτέο ποσό καθώς και τα ρέστα που δικαιούται ο πελάτης
9. Τρεις φίλοι αποφάσισαν να καταθέσουν από κοινού ένα δελτίο στοιχήματος. Αποφάσισαν τα ενδεχόμενα
κέρδη να μοιραστούν με βάση τη συμμετοχή τους στην πληρωμή του δελτίου. Να γραφεί πρόγραμμα:
α) που θα διαβάζει τα κέρδη που επέφερε το δελτίο καθώς και το ποσό που πλήρωσε κάθε ένας από τους τρεις
β)και να εκτυπώνει το κέρδος που αναλογεί στον καθένα
10.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο

α) να διαβάζει το βάρος ενός αυτοκινήτου σε τόνους, κιλά και γραμμάρια
β) να το τυπώνει σε γραμμάρια.
π.χ. διαβάζει 5 τόνους, 254 κιλά και 32 γραμμάρια και τυπώνει 5254032 γραμμάρια.
11.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο να

α)διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό που εκφράζει βάρος σε gr
β) να εμφανίζει το βάρος αυτό σε τόνους, κιλά και γραμμάρια.
π.χ. διαβάζει 5254032 γραμμάρια και τυπώνει 5 τόνους, 254 κιλά και 32 γραμμάρια .

α) να διαβάζει έναν αριθμό δευτερολέπτων
β)να τυπώνει τον αντίστοιχο χρόνο σε ώρες, λεπτά και δευτερόλεπτα.
13.Ένας πελάτης μιας τράπεζας, καταθέτει κάποιο ποσό χρημάτων. Η τράπεζα δίνει επιτόκιο 4,5%. Στο τέλος
κάθε χρόνου, ο τόκος προστίθεται στο αρχικό κεφάλαιο και το νέο ποσό επανατοκίζεται με το ίδιο επιτόκιο. Να
γραφεί πρόγραμμα το οποίο
α)θα διαβάζει το αρχικό ποσό που κατατέθηκε
β)θα υπολογίζει τα χρήματα που θα πάρει ο πελάτης μετά από 2 χρόνια.
14.Να γραφεί πρόγραμμα

α)να διαβάζει δύο ακεραίους αριθμούς
β)να υπολογίζει και εμφανίζει το ακέραιο πηλίκο και το ακέραιο υπόλοιπο της διαίρεσης των δύο αριθμών.
Σημείωση:εάν έχουμε α,β θα πραγματοποιηθεί η διαίρεση α/β.
15.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα

α) που θα διαβάζει το όνομα ενός μαθητή της Γ' Λυκείου, τους βαθμούς του στα δυο τετράμηνα καθώς και τον
γραπτό του βαθμό στις πανελλήνιες εξετάσεις
β) να υπολογίζει τον βαθμός πρόσβασης του μαθητή αυτού στο συγκεκριμένο μάθημα.
(Σημείωση: ο βαθμός πρόσβασης υπολογίζεται από την πράξη 70% * γραπτός βαθμός και 30% * προφορικός
βαθμός, όπου ο προφορικός βαθμός είναι ο μέσος όρος των βαθμών στα δυο τετράμηνα).
16.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα το οποίο
α)θα διαβάζει έναν θετικό αριθμό x =

β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την τιμή της πιο πάνω συνάρτησης
17.Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας CityTel παρέχει στους συνδρομητές της λογότυπα και μελωδίες για τα κινητά
τους. Υπάρχουν δύο εναλλακτικές προσφορές:
i). Εγγραφή στο CityTel club, με πάγιο μηνιαίο κόστος 1.40 €, και επιπλέον χρέωση 0.23 € για κάθε λογότυπο ή
μελωδία που καταβιβάζεται στο κινητό του συνδρομητή
ii) Χρέωση 0,53 € για κάθε λογότυπο κ 0,40 για κάθε μελωδία που ζητείται
Να γραφεί πρόγραμμα που
α)θα διαβάζει το σύνολο των λογότυπων και το σύνολο των μελωδιών που κάποιος συνδρομητής κατέβασε στο
12
κινητό του
β) να εμφανίζει τη χρέωση και με τις δυο παραπάνω προσφορές.
18.Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας CityTel χρεώνει τις υπηρεσίες τηλεφωνίας που παρέχει στους συνδρομητές
της ως εξής: Πάγια χρέωση 11 €, κάθε δευτερόλεπτο συνομιλίας 0.03 € ενώ κάθε μήνυμα SMS χρεώνεται προς
0.84 €. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα:
α) που θα διαβάζει τον κωδικό ενός συνδρομητή, το χρόνο ομιλίας και τα μηνύματα που έστειλε τον περασμένο
μήνα
β) θα εμφανίζει τον κωδικό και το ποσό που πρέπει να εισπράξει η CityTel. Τονίζεται ότι οι παραπάνω τιμές
προσαυξάνονται με ΦΠΑ 19%.
19.Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας CityTel αποφάσισε να δώσει δωρεά σε ιδρύματα ποσοστό 60% επί των
εσόδων της από την αποστολή γραπτών μηνυμάτων μέσω του δικτύου της τις διακοπές των Χριστουγέννων, το
κόστος κάθε μηνύματος είναι 0.072 €. Να αναπτύξετε πρόγραμμα:
α)που θα διαβάζει το πλήθος των μηνυμάτων που εστάλησαν τα Χριστούγεννα
β) να εμφανίζει τα συνολικά έσοδα της εταιρείας
γ) να εμφανίζει το ποσό που θα δοθούν στα ιδρύματα και τα εναπομείνοντα έσοδα της εταιρείας.
20.Μια εταιρεία πληροφορικής διευκολύνει τους πελάτες της για την αγορά υπολογιστών δίνοντάς τους το
δικαίωμα να πραγματοποιήσουν την αγοράς τους σε όσες μηνιαίες δόσεις επιθυμούν. Υπάρχει όμως
επιβάρυνση στο αρχικό ποσό της τάξης του 11%. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει τις δόσεις που επιθυμεί ο πελάτης και το ποσό του υπολογιστή που θέλει να αγοράσει
β) θα εμφανίζει το ποσό αποπληρωμής (με τον τόκο)
γ)και το ποσό κάθε δόσης.
21.Το Ενιαίο Λύκειο Χιλιομοδίου αποτελείται από 6 τμήματα γενικής παιδείας - δύο για κάθε τάξη. Να
αναπτυχθεί ο πρόγραμμα:
α) που θα διαβάζει τον αριθμό των αγοριών και των κοριτσιών ανά τμήμα
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει:
i. Το πλήθος των μαθητών ανά τάξη και το πλήθος των μαθητών του σχολείου.
ii. Το πλήθος των αγοριών και το πλήθος των κοριτσιών του σχολείου
iii. Το ποσοστό των αγοριών και κοριτσιών επί του συνόλου
22.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:

α) θα διαβάζει δύο ακέραιους αριθμούς σε δύο μεταβλητές α,β
β) θα αντιμεταθέτει τα περιεχόμενα των δύο αριθμών.
γ)θα εμφανίζει τα περιεχόμενά τους
π.χ. α=5 β=98 και θα τυπώνει α=98 β=5.
23.Η ημερήσια αποζημίωση ενός εργαζόμενου είναι 35 €. Το ποσοστό των κρατήσεων για ασφάλεια είναι 11%
και για φόρο 8.5%. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα
α) που θα διαβάζει το όνομα ενός εργαζομένου και τις ημέρες απασχόλησής του για τον τρέχοντα μήνα
β)θα εμφανίζει τις καθαρές αποδοχές για τον εργαζόμενο αυτό.
24.Η εταιρεία ΣΔΧ έχει τρία υποκαταστήματα. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα:

α) που θα διαβάζει τα έσοδα για κάθε υποκατάστημα
β) θα εμφανίζει τα συνολικά έσοδα της εταιρείας καθώς και το ποσοστό συμμετοχής σε αυτά καθενός από τα
τρία υποκαταστήματα.
Σημείωση: Τα συνολικά έσοδα προκύπτουν από το άθροισμα των εσόδων της κάθε εταιρείας. Το ποσοστό
συμμετοχής προκύπτει διαιρώντας το έσοδο κάθε υποκαταστήματος με τα συνολικά έσοδα.
25.Τα 4 υποκαταστήματα της εταιρείας ΧΥΖ θα πάρουν επιχορήγηση για την διαφημιστική τους εκστρατεία. Το
ποσό της επιχορήγησης θα κατανεμηθεί με βάση τα κέρδη που πραγματοποίησαν το περασμένο εξάμηνο. Να
13
αναπτυχθεί πρόγραμμα:
α) που θα διαβάζει την επιχορήγηση που θα δοθεί στα 4 υποκαταστήματα καθώς και τα κέρδη που
πραγματοποίησαν αυτά.
β) να εμφανίζει το ποσό που αναλογεί στο καθένα από αυτά.
Σημείωση:για να υπολογιστεί το κέρδος του κάθε υποκαταστήματος πρέπει πρώτα να υπολογιστεί το ποσοστό
του κάθε υποκαταστήματος(αθροίζοντας τα κέρδη του κάθε υποκαταστήματος και στη συνέχεια διαιρώντας το
κάθε κέρδος με το συνολικό κέρδος) και στη συνέχεια πολλαπλασιάζοντας το ποσοστό του υποκαταστήματος με
τα συνολικά κέρδη.
26.Μια εταιρεία αποφάσισε να χρηματοδοτήσει την εκπαίδευση του προσωπικού της στην πληροφορική και για
το σκοπό αυτό θα συνεργαστεί με ιδιωτικό κέντρο. Το κόστος εκπαίδευσης είναι 25 € ανά εκπαιδευόμενο.
Ωστόσο, το Υπουργείο Εργασίας χρηματοδοτεί μέσω Ευρωπαϊκού προγράμματος την εκπαίδευση σε ποσοστό
40%. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α)να διαβάζει το πλήθος των ατόμων που θα εκπαιδευτούν
β)να εμφανίζει τα χρήματα που θα ξοδέψει η εταιρεία για την εκπαίδευση του προσωπικού και το αντίστοιχο
μερίδιο του Υπουργείου Εργασίας.
27.Να γραφεί πρόγραμμα που α)θα διαβάζει ένα διψήφιο ακέραιο και β)θα υπολογίζει και εκτυπώνει το
άθροισμα των ψηφίων του
28.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:

α)θα διαβάζει έναν τριψήφιο αριθμό
β) θα επιστρέφει το άθροισμα των ψηφίων του (για παράδειγμα για τον αριθμό 523 θα ισχύει 5 + 2 + 3 = 10)
29.Να αναπτύξετε πρόγραμμα που

α)θα διαβάζει έναν τετραψήφιο αριθμό
β)να τον μετατρέπει σε πενταψήφιο τοποθετώντας ως κεντρικό ψηφίο τον αριθμό 2.
π.χ. ο αριθμός 6395 να γίνει 63295.
Η μισθοδοσία της εταιρείας ΧΥΖ πραγματοποιείται με χαρτονομίσματα των 50, 20, 5 € και με κέρματα του 1 €. Ο
διευθυντής σας αναθέτει να γράψετε πρόγραμμα:
α) που να διαβάζει το ποσόν μισθοδοσίας των εργαζομένων
β)να εμφανίζει πόσα χαρτονομίσματα από κάθε κατηγορία χρειάζονται.
Σημείωση: πρώτα θα εξαντληθούν τα χαρτονομίσματα των 50€ στη συνέχεια των 20€ κ.ο.κ .Θεωρείστε ότι ο
μισθός πραγματοποιείται μόνο με χαρτονομίσματα και κέρματα που αναφέρονται παραπάνω και δεν υπάρχει
περίσσευμα χρημάτων.
14
Δομή επιλογής
ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΔΟΜΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Απλή επιλογή
Χρησιμοποιείται στην περίπτωση που έχουμε να εκτελέσουμε μια ομάδα εντολών όταν η συνθήκη είναι αληθής.
Συνθήκη
ΑΝ <ΣΥΝΘΗΚΗ> ΤΟΤΕ Ναι όχι
ΕΝΤΟΛΕΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ Εντολές
Τρόπος εκτέλεσης:
Ελέγχεται η λογική συνθήκη και αν αυτή είναι ΑΛΗΘΗΣ τότε εκτελούνται οι εντολές μετά το ΤΟΤΕ μέχρι το
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ. Στην περίπτωση που η λογική συνθήκη πάρει τη τιμή ΨΕΥΔΗΣ τότε οι εντολές αυτές αγνοούνται και η
εκτέλεση του προγράμματος συνεχίζεται με την εντολή που ακολουθεί μετά το ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
15
1. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίονα 2.Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο να

διαβάζει την ακτίνα κύκλου και να εμφανίζει το διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό και να εμφανίζει την
εμβαδόν του κύκλου. Ο αριθμός που <θα διαβάζει απόλυτη τιμή
για ακτίνα πρέπει να είναι θετικός αριθμός. του.
Λύση Λύση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εμβαδόν_κύκλου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Απόλυτη_Τιμή
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: α,Ε ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α
ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ
ΔΙΑΒΑΣΕ α ΔΙΑΒΑΣΕ α
Αν α > 0 ΤΟΤΕ Αν α < 0 ΤΟΤΕ
Ε<--3.14* α^2 α← (-1)*α
ΓΡΑΨΕ ’Εμβαδόν=’,Ε ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ ΓΡΑΨΕ ' | α | = ’,α
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Εμβαδόν_κύκλου ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
2. Σύνθετη επιλογή
Χρησιμοποιείται στην περίπτωση που έχουμε να επιλέξουμε μεταξύ δύο περιπτώσεων που η μία αποκλείει την άλλη.
Για παράδειγμα: Να γράψετε τμήμα εντολών το οποίο θα διαβάζει έναν αριθμό και θα εξετάζει αν είναι άρτιος ή
περιττός.
ΑΝ <ΣΥΝΘΗΚΗ> ΤΟΤΕ
Συνθήκη
Ναι όχι
ΕΝΤΟΛΕΣ1
ΑΛΛΙΩΣ
Εντολές1 Εντολές2
ΕΝΤΟΛΕΣ2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Ελέγχεται η λογική συνθήκη και αν αυτή είναι ΑΛΗΘΗΣ εκτελούνται οι εντολές 1, ενώ αν αυτή είναι ΨΕΥΔΗΣ
εκτελούνται οι εντολές 2. Η εκτέλεση του προγράμματος συνεχίζεται με την εντολή που ακολουθεί μετά το
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ.
1. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο να διαβάζει 2. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο να

την ακτίνα κύκλου και και αν αυτή<είναι θετικός αριθμός διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό και να εμφανίζει το
τότε να υπολογίζει και<να τυπώνεται το εμβαδόν του διπλάσιό του αν το τελευταίο ψηφίο του αριθμού
κύκλου, αλλιώς να εμφανίζεται κατάλληλο μήνυμα είναι 2 ή 5, ενώ σε διαφορετική περίπτωση, να
λάθους. υπολογίζει και να εμφανίζει το τριπλάσιό του.
Λύση Λύση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εμβαδόν_κύκλου ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Ψηφία
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: α,Ε ΑΚΕΡΑΙΕΣ: x,y,z
ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ
16
ΔΙΑΒΑΣΕ α ΔΙΑΒΑΣΕ x
ΑΝ α > 0 ΤΟΤΕ y ← x mod 10
Ε ← 3.14 * α^2 ΑΝ y =2 ή y =5 ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ ’Εμβ_κύκλου=’,Ε z ← 2*X
AΛΛΙΩΣ AΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ ’Λάθος.Έδωσες αρνητικό αριθμό’ z ← 3*X
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Εμβαδόν_κύκλου ΓΡΑΨΕ z
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ψηφία
3. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο να διαβάζει
δύο ακέραιους αριθμούς. Αν είναι και οι δύο άρτιοι ή και
οι δύο περιττοί, τότε να εμφανίζει το γινόμενό τους, αλλιώς
να εμφανίζει τη διαφορά τους.
Λύση Σημείωση:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Αριθμοί Για να ελέγξουμε αν ένας αριθμός είναι άρτιος
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ή περιττός, αρκεί να ελέγξουμε το υπόλοιπο της δι-
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: x,y,α,β,z αίρεσης με το 2 αν είναι 0 ή όχι (εφόσον όλοι οι άρτι-
ΑΡΧΗ οι είναι διαιρέτες του 2).
ΔΙΑΒΑΣΕ x,y Δηλαδή:
α ← x mod 2 ΑΝ x mod 2=0 ΤΟΤΕ
β ← y mod 2 <0 x είναι άρτιος>
ΑΝ (α=0 ΚΑΙ β=0) Ή (α< >0 ΚΑΙ β< >0) ΤΟΤΕ ΕΝΩ
z ← x*y ΑΝ x mod 2< >0 ΤΟΤΕ
ΑΛΛΙΩΣ <0 x είναι περιττός>.
z ← Α_Τ(x – y )
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ z
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Αριθμοί
Πολλαπλή επιλογή
Χρησιμοποιείται στην περίπτωση που έχουμε να επιλέξουμε μεταξύ πολλών περιπτώσεων (περισσότερων των δύο) ή
μεταξύ δύο περιπτώσεων που η μία δεν αποκλείει την άλλη. Για παράδειγμα: Να γράψετε τμήμα εντολών το οποίο να
διαβάζει έναν αριθμό και αν αυτός είναι ίσος με 1 να τυπώνει ´ΕΝΑ´ ενώ αν είναι ίσος με 2 να τυπώνει ´ΔΥΟ´.
1η Μορφή 2η Μορφή
ΑΝ <συνθήκη1> ΤΟΤΕ ΑΝ <συνθήκη1> ΤΟΤΕ
<εντολές1>
ΑΛΛΙΩΣ <εντολές1>
ΑΝ <συνθήκη2> ΤΟΤΕ
ΑΛΛΙΩΣ_ ΑΝ <συνθήκη2> ΤΟΤΕ
<εντολές2>
ΑΛΛΙΩΣ <εντολές2>
ΑΝ <συνθήκη3> ΤΟΤΕ
<εντολές3> ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ <συνθήκη3> ΤΟΤΕ
ΑΛΛΙΩΣ
ΑΝ <συνθήκη4> ΤΟΤΕ <εντολές3>
17
<εντολές4> ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ <συνθήκη4> ΤΟΤΕ
ΑΛΛΙΩΣ
<εντολές5> <εντολές4>
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΛΛΙΩΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ <εντολές5>
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Αρχικά ελέγχεται η <συνθήκη1> αν είναι αληθής τότε εκτελούνται οι <εντολές1>, αν είναι ψευδής ελέγχεται
η <συνθήκη2> και αν αυτή είναι αληθής τότε εκτελούνται οι <εντολές2> αν είναι ψευδής ελέγχεται η <συν-
θήκη3> και αν αυτή είναι αληθής τότε εκτελούνται οι <εντολές3> κ.ο.κ.
Στη συνέχεια και σε κάθε περίπτωση η εκτέλεση του προγράμματος συνεχίζεται με την εντολή που ακο-
λουθεί μετά το ΤΕΛΟΣ_ΑΝ.
Συνθήκη1
Ναι όχι
Εντολές1
Συνθήκη2
Ναι όχι
Εντολές2
Συνθήκη
Ναι Ν όχι
Εντολές
ΕντολέςΝ
αλλιώς
Εμφωλευμένη επιλογή
ΑΝ <ΣΥΝΘΗΚΗ_1> ΤΟΤΕ
ΕΝΤΟΛΕΣ_1
ΑΛΛΙΩΣ
ΕΝΤΟΛΕΣ_2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΛΛΙΩΣ
ΕΝΤΟΛΕΣ_3
ΑΛΛΙΩΣ
ΕΝΤΟΛΕΣ_4
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
18
Συνθήκη1
Ναι όχι
Συνθήκη2 Συνθήκη3
Ναι όχι Ναι όχι
Εντολές1 Εντολές2 Εντολές3 Εντολές4
 Ένα συχνό λάθος που παρατηρείται στα προγράμματα είναι ο έλεγχος περιττών συνθηκών.Οι
παραπάνω έλεγχοι αυξάνουν την πολυπλοκότητα του προγράμματος.
19
1. Να γραφεί πρόγραμμα σε «ΓΛΩΣΣΑ»,το οποίο να Λύση
διαβάζει το πλήθος των Η/Υ που αγοράζονται από ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Υπολογιστές
κάποιο κατάστημα. Η τιμή αγοράς των Η/Υ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
εξαρτάται από το πλήθος των Η/Υ που αγοράζονται, ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Πλήθος, Αξία
σύμφωνα με τον ΑΡΧΗ
παρακάτω πίνακα: ΓΡΑΨΕ ’Δώσε πλήθος αγοράς HY’
Πλήθος Τιμή ανά τεμάχιο ΔΙΑΒΑΣΕ Πλήθος
1 μέχρι 10 500 € ΑΝ Πλήθος <=10 ΤΟΤΕ
11 μέχρι 20 450 € Αξία ← Πλήθος * 500
21 μέχρι 50 360 € ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ Πλήθος <=20 ΤΟΤΕ
51 και πάνω 210 € Αξία ← Πλήθος * 450
Επίσης να υπολογίζει και να εμφανίζει τη συνολική ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ Πλήθος <=50 ΤΟΤΕ
αξία των υπολογιστών που αγοράστηκαν. Αξία ← Πλήθος * 360
20
ΑΛΛΙΩΣ
Αξία ← Πλήθος * 210
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ ’Συνολική Αξία=’,Αξία
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Υπολογιστές
Δομή Επιλογής Ασκήσεις
1. Ποιο είναι το λογικό αποτέλεσμα (Αληθής ή Ψευδής) από την εκτέλεση των παρακάτω πράξεων αν οι εξής
μεταβλητές έχουν τιμές:
Α = 10, Β = 2, Γ = -4, Δ = 9 και Ε = 1
i. (Α>Β) ή (Δ=10) ~
ii. (Δ >= Β) και (Ε <> Γ) ~
iii. όχι (Ε<=Γ) ή (Δ<=Γ) ~
iv. όχι ((Β<=Γ) και (Δ<2))
v. όχι (όχι (Β<=Ε) ή όχι (Γ<=Β)) ~
vi. ((Ε<=Α) και (Ε>=Γ)) και όχι (Γ>=Α) ~
vii. όχι ( όχι (Α >= 2) και (Γ <>9) ) ~
2. Έστω τέσσερις απλές λογικές συνθήκες Σ1,Σ2,Σ3,Σ4.Αν οι δύο πρώτες είναι Αληθής ενώ οι δύο τελευταίες είναι
Ψευδής, να υπολογίσετε τις τιμές των παρακάτω σύνθετων συνθηκών:
i)Σ1 και Σ2 ή όχι (Σ4)
ii)Σ2 ή Σ3 ή Σ1 και Σ2 ή Σ4
iii)Σ2 και όχι (Σ1) ή Σ3
3. Χαρακτηρίστε τις δύο προτάσεις που ακολουθούν ως Αληθείς ή Ψευδείς:
1. (4 - (8 / 2) ^ 3 <= -1) ΚΑΙ ( (10 mod 4 / 2 – 1 = 0) Ή (3 * 2 – 4 div 3) ^ 3 > 9 )
2. ΟΧΙ (‘Πρώτος’ > ‘Δεύτερος’) Η’ ΟΧΙ (19 – 5 * 3 + 1 > 5 mod 3 + 2)
4. Ξαναγράψτε τις ισοδύναμες σύνθετες προτάσεις χωρίς τη χρήση του λογικού τελεστή ΟΧΙ:
1. ΟΧΙ ((Κ mod 3 ^ Λ > Κ – 5) Ή ΟΧΙ (Λ div 2 * Κ <= -Λ + 5))
21
2. 16 div 3 + 5 <= 19 mod 5 ΚΑΙ ΟΧΙ (-3 mod 2 * 10 <> -10)
3. ΟΧΙ (31 mod 3 > 2 ^ 3 – 4) Ή ΟΧΙ 16 ^ (1/4) = 2
4. ΟΧΙ (ΟΧΙ (3 <> 4 – 1) ΚΑΙ ΟΧΙ (25 <> 5 ^ 2))
5. ΟΧΙ (4 mod 3 * 5 div 2 = 2 + 1) Ή ‘ΜΑΡΩ’ > ‘ΜΑΡΙΑ’
5. Χαρακτηρίστε τις δύο προτάσεις που ακολουθούν ως Αληθείς ή Ψευδείς:
1. (4 - (8 / 2) ^ 3 <= -1) ΚΑΙ ( (10 mod 4 / 2 – 1 = 0) Ή (3 * 2 – 4 div 3) ^ 3 > 9 )
2. ΟΧΙ (‘Πρώτος’ > ‘Δεύτερος’) Η’ ΟΧΙ (19 – 5 * 3 + 1 > 5 mod 3 + 2)
6.
7. Να υπολογίσετε τις τιμές των παρακάτω συνθηκών, όταν οι μεταβλητές α,β,γ και δ έχουν τιμές -5, 5, 8 και 12
αντίστοιχα
i)όχι(α>5) ii)(β>=0) και (δ<γ)
iii)(α=γ) ή (γ<δ) iv) (αβ) και (γδ)
8. Σε ποιες περιπτώσεις οι παρακάτω συνθήκες είναι αληθείς, όταν οι μεταβλητές α ,β , γ και δ περιέχουν τις τιμές 3,
10, 13 και 20 αντίστοιχα
i)όχι(α=10) ii)(α-β<=0) και (δ>12)
iii)(α=γ-β) ή (δ>γ) iv) όχι((αβ) και (20=δ))
9. Ένας πωλητής έχει καταγράψει όλους τους πελάτες του σε έναν υπολογιστή και θέλει να βρει αυτούς που η
μεταβλητή ηλικ είναι:
i. μεταξύ 20 και 50 χρονών
ii. κάτω από 20 ή πάνω από 50 χρονών
iii. 20 ή 25 ή 35 χρονών
iv. μεταξύ 25 και 30 ή 45 και 50 χρονών και
v. αυτούς που δεν είναι ούτε 30 ούτε 40 χρονών.
Να γραφούν οι λογικές συνθήκες που θα χρησιμοποιούμε σε έναν πρόγραμμα για καθεμία από τις παραπάνω
περιπτώσεις.
10.Να σχηματίσετε τον πίνακα τιμών του παρακάτω προγράμματος.
Α.Τι θα εκτυπωθεί όταν σαν Β.Τι θα εκτυπωθεί όταν σαν είσοδο Γ.Πρόγραμμα Πίνακας_Τιμών2
είσοδο δώσουμε το α=3 γ=9 δώσουμε το α=17 γ=4 Μεταβλητές
Πρόγραμμα Πίνακας_Τιμών4 Πρόγραμμα Πίνακας_Τιμών3 Ακέραιες:α,β,γ
Μεταβλητές Μεταβλητές Αρχή
Ακέραιες:α,β,γ,δ Ακέραιες:α,β,γ α←3
Αρχή Αρχή β←1
Διάβασε α Διάβασε α γ←5
Διάβασε γ Διάβασε γ Αν (α mod 2 = 1) ή (β >= 2) τότε
β←2*α+γ α←α+1 γ←γ+2
δ ← β mod γ β ← α mod γ Αν (γ < β) τότε
Αν (α <= β) τότε Αν (β >= 1) και (β <= 3) τότε α←α^3
γ←γ+2 γ←γ+2 Αλλιώς
Αν (γ <= α) τότε β ← γ div β β←4*β
α←3*β Αν (γ <= α) τότε Τέλος__Αν
22
β←δ+3 α←α+3 Τέλος_Αν
Αλλιώς Αλλιώς α ← α mod β
α ← α div 2 – 5 α←α/2 β ← β mod γ
Τέλος_Αν Τέλος_Αν γ ← γ mod α
Αλλιώς Γράψε α, β, γ Γράψε α, β, γ
γ←3*γ–δ Τέλος_Αν Τέλος_προγράμματος
β ← β div 2 + δ α←α+β
Τέλος_Αν β←β*γ
Γράψε α, β, γ, δ γ←γ–α
Τέλος_προγράμματος Γράψε α, β, γ
Πίνακας_Τιμών4 Τέλος_προγράμματος
Δ. Ποιος είναι ο πίνακας τιμών Ε. Τι θα εκτυπωθεί όταν σαν ΣΤ. Τι θα εκτυπωθεί όταν σαν είσοδο
όταν σαν είσοδο δώσουμε το ι)9 είσοδο δώσουμε το -3; δώσουμε το 16;
και το 3 ιι)9 και το 4 Πρόγραμμα Πίνακας_Τιμών1 Πρόγραμμα Πίνακας_Τιμών1
Πρόγραμμα Πίνακας_Τιμών1 Μεταβλητές Μεταβλητές
Μεταβλητές Ακέραιες:Χ Ακέραιες:χ,ψ,υπολ
Ακέραιες:Χ,Ψ Αρχή Αρχή
Αρχή Διάβασε χ Διάβασε χ
Διάβασε Χ,Ψ Αν χ+5>=0 τότε υπολ<--χ mod2
Αν Χ div Ψ = 0 τότε χ<--χ+3 Αν υπολ=0 τότε
Ζ←Χ*Ψ Τέλος_αν ψ<--χ*2
Αλλιώς Γράψε χ Τέλος_αν
Ζ←Χ/Ψ Τέλος_προγράμματος Γράψε ψ
Τέλος_αν Τέλος_προγράμματος
Γράψε Χ,Ψ Πίνακας_Τιμών1
Τέλος_Προγράμματος
11.Δίνεται το ακόλουθο τμήμα εντολών

Αν (μ = '@') Ή (μ = '!') τότε
α ←100
αλλιώς_αν μ = '*' τότε
α ←90
αλλιώς_αν (μ = '+') Ή (μ = '&') Ή (μ = '$') τότε
α ← 80
αλλιώς
α ←70
Τέλος_αν
Ξαναγράψτε το ισοδύναμα αντικαθιστώντας την εντολή Αν..τότε..αλλιώς_αν με
α) με εμφωλευμένες Αν..τότε..αλλιώς
β) με εντολές Αν..τότε
12. Ξαναγράψτε με ισοδύναμο τρόπο το παρακάτω σύνολο εντολών
Αν μ > 5 τότε
23
λ ← μ+1
Τέλος_αν
Αν (μ <=5) ΚΑΙ (μ > 2) τότε
λ ←μ-1
Τέλος_αν
Αν (μ <= 2) ΚΑΙ (μ >= 0) τότε
λ ← 2*μ
Τέλος_αν
Αν μ < 0 τότε
λ ← μ^2
Τέλος_αν
χρησιμοποιώντας:
α) εμφωλευμένες Αν..τότε..αλλιώς
β) την Αν..τότε..αλλιώς_αν
13. Δίνεται τμήμα αλγορίθμου:
Αν Γ = 1 τότε
Αν Δ <> 2 τότε
Εμφάνισε '1'
Τέλος_αν
Αλλιώς
Αν Δ > 3 τότε
Αλλιώς
Τέλος_αν
Τέλος_αν
Να γραφεί ισοδύναμο τμήμα κώδικα, με την αποκλειστική χρήση των απλών δομών επιλογής (Αν συνθήκη τότε
εντολή).
14. Χρησιμοποιήστε την δομή επιλογής α)Αν….τότε…..αλλιώς_αν β)επίλεξε γ)απλή επιλογή για να
ξαναγράψετε το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου(μονάδες 10)
Αν συνθήκη1 τότε
Ομάδα_εντολών_1
Αλλιώς
Αν συνθήκη2 τότε
Αλλιώς
Τέλος_αν
Τελος_αν
15. Ποιό ή ποιά αλγοριθμικά κριτήρια παραβιάζονται και γιατί;
Πρόγραμμα ΑΣΚ
Αν α > β τότε
24
γ <-- α+β
αλλιώς
γ <-- α-β
Τέλος_αν
δ <-- 2*γ
Τέλος ΑΣΚ
16. Ποιό ή ποιά αλγοριθμικά κριτήρια παραβιάζονται στον παρακάτω πρόγραμμα
Πρόγραμμα ΑΣΚ
Διάβασε λ
μ <-- κ+λ
Αν μ > 100 τότε
μ <-- μ-10
Τέλος_αν
Τέλος ΑΣΚ
17. Δίνεται η δομή επιλογής:
Αν (Κ > 10 και Λ < 20) ή (Κ > 3 ή Κ < 3) τότε
Γράψε (Κ + Λ) * 2 – 5
Τέλος_αν
Ξαναγράψτε τον ισοδύναμο κώδικα δίχως τη χρήση των λογικών τελεστών, αξιοποιώντας εμφωλευμένες δομές
επιλογής (ΑΝ).
18. Δίνονται οι παρακάτω εντολές:
Αν Β τότε
Αν Γ τότε
Δ Β
Αλλιώς
Δ ΟΧΙ Γ
Τέλος_αν
Αλλιώς
Δ ΨΕΥΔΗΣ
Τέλος_αν
19.Γράψτε μία εντολή εκχώρησης που θα είναι ισοδύναμη με το ανωτέρω τμήμα
20.Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)να διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό
β)να εμφανίζει την απόλυτη τιμή του.
21. Δίνεται τμήμα αλγορίθμου:
Αν Α > 10 και Α <= 20 ή όχι Β = 0 τότε
Εμφάνισε (Α/Β)
Τέλος_αν
Να γραφεί ισοδύναμο τμήμα κώδικα, δίχως τη χρήση λογικών τελεστών.
25
β)να υπολογίζει και να εμφανίζει την τιμή της παράστασης
x
ψ= αν χ>=0
x 1
χ+4^3 αν χ<0
23.Σε τρία διαφορετικά σημεία της Αθήνας καταγράφηκαν στις 12 το μεσημέρι οι θερμοκρασίες a,b,c. Να
αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α) να διαβάζει τις θερμοκρασίες a,b,c.
β) να υπολογίζει τη μέση τιμή των παραπάνω θερμοκρασιών.
γ) να εμφανίζει το μήνυμα 'ΚΑΥΣΩΝΑΣ' αν η μέση τιμή είναι μεγαλύτερη των 37 βαθμών Κελσίου.
α) που να διαβάζει δύο τυχαίους αριθμούς
β)αν ο πρώτος είναι μεγαλύτερος του δεύτερου να εμφανίζει τη διαφορά τους, διαφορετικά να εμφανίζει το
άθροισμα τους.
α)να διαβάζει έναν αριθμό που αντιστοιχεί στο ποσοστό του διοξειδίου του άνθρακα μιας ημέρας, όπως
έχει καταγραφεί στα ειδικά μηχανήματα καταγραφής στην ατμόσφαιρα της πόλης και
β)να εμφανίζει ότι η ατμόσφαιρα είναι 'καθαρή' αν το ποσοστό του διοξειδίου του άνθρακα είναι κάτω από
0,35 ή να εμφανίζει 'μολυσμένη' στην αντίθετη περίπτωση
26.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)θα διαβάζει έναν ακέραιοριθμό και β)θα εμφανίζει αν είναι άρτιος
ή περιττός και αν είναι πολλαπλάσιος ή όχι του 5.
27. Να γραφεί πρόγραμμα στο οποίο ο χρήστης
α) θα δίνει δύο ονόματα και β)θα εμφανίζεται αυτό που προηγείται αλφαβητικά. Αν για παράδειγμα ο
χρήστης δίνει "Κώστας" και "Βασίλης" θα εμφανίζει: Βασίλης Κώστας"
28.Σε τρεις διαφορετικούς αγώνες πρόκρισης για την Ολυμπιάδα του Σίδνεϋ στο άλμα εις μήκος ένας
αθλητής πέτυχε τις επιδόσεις a,b,c. Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο: α)να διαβάζει τις τιμές των
επιδόσεων a,b,c
β)να υπολογίζει και να εμφανίζει τη μέση τιμή των παραπάνω τιμών
γ) να εμφανίζει το μήνυμα ΄ΠΡΟΚΡΙΘΗΚΕ΄, αν η παραπάνω μέση τιμή είναι μεγαλύτερη των 8 μέτρων.
α)να διαβάζει το ποσό κατάθεσης και το ποσό ανάληψης ενός καταθέτη σε μια τράπεζα.
β)σε περίπτωση που η ανάληψη είναι μεγαλύτερη από τις καταθέσεις να εμφανίζει απαγορευτικό μήνυμα
‘ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Η ΑΝΑΛΗΨΗ ‘, αλλιώς να εμφανίζει το υπόλοιπο των καταθέσεων μετά την ανάληψη
των χρημάτων με μήνυμα ‘ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΚΑΤΑΘΕΣΕΩΝ ‘,_ _ _ _.
26
30.Σε ένα βιντεοκλάμπ οι καινούριες κασέτες έχουν κωδικό 1 και χρεώνονται με 1,5 €, οι παλαιότερες
κασέτες έχουν κωδικό 2 και χρεώνονται με 1 € και οι δίσκοι DVD έχουν κωδικό 3 και χρεώνονται με 2 €. Οι
ημέρες ενοικίασης είναι 2 και για κάθε μέρα καθυστέρησης πέρα των 2 ημερών επιβάλλεται πρόστιμο
καθυστέρησης 0,5 €/ημέρα. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)διαβάζει τον κωδικό ενοικίασης και τις ημέρες ενοικίασης
β)υπολογίζει τη χρέωση.
31.Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος α)θα διαβάζει δύο ακέραιους θετικούς αριθμούς και β)αν είναι και οι
δύο άρτιοι να εμφανίζεται το μήνυμα «άρτιοι», εάν είναι περιττοί να εμφανίζεται το μήνυμα «περιττοί»,
διαφορετικά να υπολογίζεται και να εμφανίζεται το άθροισμά τους.
32. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα
α) που θα διαβάζει έναν αριθμό που αντιστοιχεί στο βαθμό ενός μαθητή
β) θα εμφανίζει μήνυμα αν είναι αποδεκτός (εντός των ορίων [0, 20]) ή όχι.
33.Η βιοτεχνία κατασκευής ενδυμάτων “ΦΙΓΟΥΡΙΝΙ” ακολουθεί την εξής τιμολογιακή πολιτική για την
πώληση (χονδρικής) των προϊόντων της: Για παραγγελία άνω των 800 τεμαχίων, 17 €/τεμάχιο, για
παραγγελία άνω των 350 τεμαχίων, 21 €/τεμάχιο και για παραγγελία άνω των 150 τεμαχίων, 25 €/τεμάχιο,
παραγγελίες μικρότερες των 150 τεμαχίων δεν γίνονται δεκτές. Σημειώνεται πως αν το κόστος της
παραγγελίας υπερβεί τα 1500 € πραγματοποιείται έκπτωση 9%. Να γραφεί πρόγραμμα που α)θα διαβάζει
το όνομα του πελάτη και των πλήθος των τεμαχίων της παραγγελίας και β)θα εκτυπώνει το όνομα του
πελάτη και το κόστος της παραγγελίας.
α) που να διαβάζει τρεις πραγματικές τιμές β)να εμφανίζει τη μεγαλύτερη.
α) που να διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό β)να εμφανίζει αν είναι τετραψήφιος ή όχι.
α) που να διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό β)να εμφανίζει αν είναι άρτιος ή περιττός.
37.Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου ένας δεκαθλητής συμμετέχει στο άθλημα του ακοντίου. Η
βαθμολογία που θα συγκεντρώσει στο άθλημα αυτό προκύπτει ως εξής :
Αν η βολή του είναι πάνω από 80 μέτρα παίρνει 1000 πόντους, αν η βολή του είναι πάνω από 75 έως και 80
μέτρα παίρνει 800 πόντους ,αν η βολή του είναι πάνω από 70 μέχρι και 75 μέτρα είναι 600 πόντους και αν η
βολή του είναι από 65 μέτρα έως και 70 μέτρα παίρνει 400 πόντους, Κάτω από τα 65 μέτρα βαθμολογείται
με 200 πόντους.
Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο :
α) να διαβάζει τη βολή του αθλητή β) να υπολογίζει και να εμφανίζει τους πόντους που θα πάρει με την
συγκεκριμένη βολή
27
38.Ένα οικόπεδο θεωρείται φτηνό όταν η τιμή πώλησης ανά τετραγωνικό είναι μικρότερη των €500
,κανονικό όταν η τιμή πώλησης ανά τετραγωνικό είναι μεγαλύτερη ίση των €500 και μικρότερη των €1000
και σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση θεωρείται ακριβό. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)Να διαβάζει την τιμή πώλησης ολόκληρου του οικοπέδου και τον αριθμό των τετραγωνικών μέτρων του,
β)Να υπολογίζει την κατηγορία κόστους στην οποία ανήκει και να εμφανίζει το μήνυμα: ακριβή ή κανονική
ή φτηνή τιμή αντίστοιχα.Σημείωση: η τιμή πώλησης ανά τετραγωνικό προκύπτει διαιρώντας την τιμή
πώλησης ολόκληρου του οικοπέδου με τον αριθμό των τετραγωνικών μέτρων του.
39.Η Δ.Ε.Η προκειμένου να εκδώσει το λογ/σμό πληρωμής των συνδρομητών της, ακολουθεί τον παρακάτω
τρόπο χρέωσης. Αν η κατανάλωση είναι μικρότερη ή ίση από 500 kWh χρεώνει 0,2€/kWh. Αν είναι
μεγαλύτερη από 500 kWh χρεώνει 0,4€/kWh τις επιπλέον από τις 500 kWh. Να γραφεί πρόγραμμα:
α)που να δέχεται την κατανάλωση σε kWh
β)να υπολογίζει και να εμφανίζει το πληρωτέο ποσό από το συνδρομητή.
40.Ο τελικός βαθμός ενός μαθητή σ' ένα μάθημα υπολογίζεται με βάση την προφορική και την γραπτή
βαθμολογία του με την ακόλουθη διαδικασία: Αν η διαφορά των δύο βαθμών είναι μεγαλύτερη από 2
μονάδες, τότε ο προφορικός βαθμός προσαρμόζεται, δηλαδή αυξάνεται ή μειώνεται, έτσι ώστε η αντίστοιχη
διαφορά να μειωθεί στις 2 μονάδες (π.χ. i) πρ.βαθ. 18 και γρ.βαθ. 12 τότε πρ.βαθ. 14 ii) πρ.βαθ. 8 και
γρ.βαθ. 19 τότε πρ.βαθ. 17) αλλιώς ο προφορικός βαθμός παραμένει αμετάβλητος. Ο τελικός βαθμός είναι
ο μέσος όρος των δύο βαθμών. Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο :
α)να διαβάζει τους δύο βαθμούς β)να υπολογίζει τον τελικό βαθμό σύμφωνα με την παραπάνω διαδικασία
γ)να εμφανίζει τον τελικό και, αν αυτός είναι μεγαλύτερος ή ίσος του 9,5 το μήνυμα 'ΠΡΟΑΓΕΤΑΙ' αλλιώς το
μήνυμα 'ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΤΑΙ'.
α) θα διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό β) θα ελέγχει αν είναι άρτιος ή περιττός και αναλόγως θα εμφανίζει
κατάλληλο μήνυμα.
42. Μια εταιρεία κινητής τηλεφωνίας ακολουθεί ανά μήνα την πολιτική τιμών που φαίνεται στον παρακάτω
πίνακα:
ΠΑΓΙΟ = €4
ΧΡΟΝΟΣ ΟΜΙΛΙΑΣ ΧΡΟΝΟΧΡΕΩΣΗ/sec
1- 500 sec €0,03
501 - 800 sec €0,02
801 και άνω €0,01
Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο:
α) Να διαβάζει τη χρονική διάρκεια σε δευτερόλεπτα των τηλεφωνημάτων ενός συνδρομητή σε διάστημα
ενός μήνα
β) Να υπολογίζει τη μηνιαία χρέωση του συνδρομητή.
28
γ) Να εμφανίζει τη λέξη "ΧΡΕΩΣΗ" και τη μηνιαία χρέωση του συνδρομητή. (υπόδειξη: η χρέωση είναι
κλιμακωτή).
43.Ο δήμος Τενεούπολης χρεώνει κλιμακωτά την παροχή νερού στους δημότες του, ανάλογα με την
κατανάλωσή τους
σε κυβικά μέτρα ανά τρίμηνο, ως εξής:
Κατανάλωση σε κυβικά Χρέωση €ανά κυβικό

μέχρι και 50 2
από 50 μέχρι και 100 5
πάνω από 100 9
Η δημοτική επιχείρηση έχει ορίσει ως ελάχιστη κατανάλωση τα 10 κυβικά νερού ανά τρίμηνο. Αυτό
σημαίνει πως ακόμα
και αν καταναλωθούν λιγότερα από κάποιον δημότη, θα χρεωθούν τόσα.
Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος για έναν δημότη της Τενεούπολης:
α. Θα διαβάζει το όνομά του,
β. Θα διαβάζει τα κυβικά που κατανάλωσε το περασμένο τρίμηνο,
γ. Θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ποσό του λογαριασμού του για το περασμένο τρίμηνο.
Σημειώνεται πως το μηνιαίο πάγιο για τις υπηρεσίες ύδρευσης είναι 3 €.Ο δήμος δίνει τη δυνατότητα για
άτοκη εξόφληση των λογαριασμών αν το ποσό του λογαριασμού είναι μεγάλο. Πιο συγκεκριμένα, αν το
ποσό του λογαριασμού ξεπερνά τα 100 € τότε μπορεί να το αποπληρώσει σε 2 δόσεις. Ειδικά στις
περιπτώσεις που το ποσό ξεπερνά τα 300 € το πλήθος των άτοκων δόσεων είναι 6.
δ. Ο πρόγραμμα, θα πρέπει να ενημερώνει τον δημότη εκτυπώνοντας κατάλληλα μηνύματα, σε πόσες
δόσεις μπορεί να αποπληρώσει την οφειλή του στη δημοτική επιχείρηση καθώς και το ποσό κάθε δόσης.
44.Ένας πωλητής έχει σταθερές μηνιαίες αποδοχές €500. Όταν οι πωλήσεις που κάνει είναι πάνω από €3.000
αλλά κάτω από €6.000 παίρνει προμήθεια 5% επί των πωλήσεων. Για πωλήσεις μεγαλύτερες ή ίσες από
€6.000 παίρνει προμήθεια 8% επί των πωλήσεων. Να γραφεί πρόγραμμα:
α) που να υπολογίζει και β)να εμφανίζει τον συνολικό μισθό του υπαλλήλου, μαζί με τις τυχόν προμήθειες.
45.Ένας υπάλληλος έχει βασικό μισθό €450. Όταν είναι παντρεμένος χωρίς παιδιά παίρνει οικογενειακό
επίδομα 2% επί του βασικού μισθού, όταν έχει από ένα έως τρία παιδία παίρνει επί πλέον επίδομα 2% για
κάθε παιδί και όταν έχει πάνω από τρία παιδία παίρνει επί πλέον επίδομα 3% για κάθε παιδί. Να γραφεί
πρόγραμμα που:
α) να διαβάζει αν ο υπάλληλος είναι παντρεμένος(‘’Π’’=παντρεμένος, ‘’Α’’=Ανύπαντρος) και αν είναι
παντρεμένος πόσα παιδιά έχει.
β) να υπολογίζει το συνολικό μισθό του υπαλλήλου, μαζί με το τυχόν οικογενειακό επίδομα.
Σημείωση: Θεωρείστε ότι ο ανύπαντρος δεν έχει παιδιά.
29
46.Στο Ισόγειο του Φροντιστηρίου επί της οδού Παπανδρέου, υπάρχει αυτόματο μηχάνημα, παροχής
αναψυκτικών και καφέ.
Το μηχάνημα :
α)διαβάζει το είδος και την ποσότητα του προϊόντος που θα αγοράσει κάποιος
β)εμφανίζει το κόστος του προϊόντος σε ευρώ (€1 κοστίζει κάθε τύπος αναψυκτικού και €2 οποιοσδήποτε
τύπος καφέ).
γ)Κατόπιν το μηχάνημα διαβάζει το ποσό με το οποίο θα πληρώσει ο πελάτης (έως €50).
δ)Τελικά θα εμφανίζεται στην οθόνη ο αριθμός των χαρτονομισμάτων (€20, €10 ή €5) και των κερμάτων (€1
) που πρέπει να επιστραφούν ως ρέστα. Να γράψετε πρόγραμμα που να υλοποιεί προγραμματιστικά την
παραπάνω διαδικασία.
47.Να γίνει πρόγραμμα :
α)που να διαβάζει ένα έτος
β)να εμφανίζει αν είναι δίσεκτο ή όχι.
Σημείωση: Ένα έτος είναι δίσεκτο, όταν διαιρείται με το 4 και δεν διαιρείται με το 100 ή όταν διαιρείται με
το 4 και με το 100 και με το 400.
(π.χ. Δίσεκτα έτη: 2008 διαιρείται με το 4 και όχι με το 100 , 1600 διαιρείται με το 4 αλλά και με το 100
επομένως εξετάζουμε
εάν διαιρείται και με το 400 που διαιρείται.Όχι δίσεκτα: 1997 δεν διαιρείται με το 4, 1700 διαιρείται με το
4 αλλά διαιρείται και με το 100 επομένως εξετάζουμε εάν διαιρείται και με το 400 που δεν διαιρείται).
48.Να γίνει πρόγραμμα το οποίο:
α)θα διαβάζει τέσσερις αριθμούς
β) θα εμφανίζει τους δύο μεγαλύτερους.
49.Να γραφεί πρόγραμμα:
x 1
α)θα διαβάζει έναν αριθμό β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την τιμή της παράστασης Υ= 
x 1 x  2
α)θα διαβάζει έναν αριθμό x β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την τιμή της ακόλουθης συνάρτησης
51.Να γραφεί πρόγραμμα για τον υπολογισμό της παράστασης

x x2
Ψ= 3  
x x 1
30
52.Να γραφεί πρόγραμμα για τον υπολογισμό της παράστασης
x x
2  , αν χ>=0
x x5
3 x
ψ= 8, αν χ<0
x 1
53.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα το οποίο θα διαβάζει έναν αριθμό x και θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την
τιμή της ακόλουθης συνάρτησης

α) θα διαβάζει έναν πενταψήφιο αριθμό
β) θα εμφανίζει μήνυμα ‘ΣΥΜΜΕΤΡΙΚΟΣ’ αν τα συμμετρικά ψηφία του είναι ίσα (για παράδειγμα ο αριθμός
81518 πρώτο και τελευταίο ψηφίο ίσα – 8 - και δεύτερο με τέταρτο είναι ίσα -1 -) και ‘ΟΧΙ ΣΥΜΜΕΤΡΙΚΟΣ’
αν τα συμμετρικά του ψηφία δεν είναι ίσα(για παράδειγμα ο αριθμός 98723 πρώτο και τελευταίο ψηφίο
δεν είναι ίσα – 9 και 3 - και δεύτερο με τέταρτο δεν είναι ίσα -8 και 2 -).
α) θα διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό
β)αν είναι τριψήφιος να αντιστρέφει τα ψηφία του και να εμφανίζει τον καινούριο αριθμό(για παράδειγμα
ο αριθμός 128 θα γίνει 821).
α) θα διαβάζει δυο ακέραιους αριθμούς
β) αν είναι τριψήφιος τότε θα εξετάζει το τελευταίο τους ψηφίο είναι το ίδιο θα υπολογίζει και θα εμφανίζει
το μέσο όρο των δυο αριθμών ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την απόλυτη
τιμή της διαφοράς τους.
57.Να γίνει πρόγραμμα που:
α) να διαβάζει δύο αριθμούς
β)να ελέγχει και να εμφανίζει μήνυμα αν ο ένας είναι ακέραιο πολλαπλάσιο του άλλου.
α)να διαβάζει ένα διψήφιο αριθμό β)να ελέγχει αν το άθροισμα των ψηφίων του είναι άρτιο ή περιττό
εμφανίζοντας κατάλληλο μήνυμα κάθε φορά.
Σημείωση : θεωρείστε ότι ο αριθμός που διαβάζει είναι διψήφιος.
31
59.Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει έναν αριθμό β) θα εμφανίζει μήνυμα σχετικά με το αν είναι πολλαπλάσιο του 3 ή όχι.
60.Από το Υπουργείο Οικονομικών εκδόθηκε ο παρακάτω πίνακας για τον υπολογισμό του φόρου
εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών:
Εισόδημα σε ευρώ (€) Φόρος
1-2000 2%
2001-7000 5%
Πάνω από 7000 30%
Υλοποιήστε πρόγραμμα το οποίο:
α)θα διαβάζει το εισόδημα του ελεύθερου επαγγελματία β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το φόρο που
θα πρέπει να καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας ανάλογα με τα συνολικά έσοδα που είχε την χρονιά
που πέρασε. (Για παράδειγμα ένας φορολογούμενος που έχει εισόδημα €9.400 θα φορολογηθεί με
ποσοστό 2% για τα 2000 (1-2000) με ποσοστό 5% για τα €5000 (2001-7000) και με ποσοστό 15% μόνο για
€2400 (9.000 – 7.000) ).
61.Τρεις φίλοι παίζουν ένα παιχνίδι. Ο παίκτης Α έχει στο μυαλό του έναν μυστικό αριθμό και οι άλλοι δυο
(παίκτες Β και Γ) προσπαθούν να τον μαντέψουν έχοντας από μια προσπάθεια. Έτσι:
-- όποιος παίκτης έδωσε αριθμό πλησιέστερα στο μυστικό, τότε κερδίζει αυτός και ο παίκτης Α,
-- αν και οι δυο παίκτες Β και Γ έδωσαν αριθμό πλησιέστερα στο μυστικό αριθμό τότε δεν υπάρχει
νικητής.
-- αν οι παίκτες μάντεψαν το σωστό αριθμό, είναι νικητές του παιχνιδιού και δεν κερδίζει ο παίκτης
Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει το μυστικό αριθμό και τη καθεμία μαντεψιά του παίχτη Α και του παίχτη Β. β)θα εκτυπώνει
το αποτέλεσμα του παιχνιδιού.
α)θα διαβάζει το μέσο όρο ενός μαθητή κατά την περασμένη σχολική χρονιά
β)θα εμφανίζει το αντίστοιχο μήνυμα σύμφωνα με τα ακόλουθα: Αν ο βαθμός είναι μικρότερος από 9,5 ο
μαθητής ‘Απορρίπτεται’ στο μάθημα, αν είναι μεγαλύτερος από 9,5 και μικρότερος από 13 τότε ο
χαρακτηρισμός του μαθητή είναι ‘Σχεδόν καλά’, αν είναι μεγαλύτερος του 13 έως 16 ο χαρακτηρισμός είναι
‘Καλά’, αν είναι μικρότερος του 18 ‘Πολύ καλά’, ενώ αν ο μέσος όρος είναι μεγαλύτερος του 18 ο
χαρακτηρισμός είναι ‘Άριστα’.
63.Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας CityTel παρέχει στους συνδρομητές της λογότυπα και μελωδίες για τα
κινητά τους. Για να κατεβάσει κάποιος συνδρομητής στο κινητό του κάτι από τα παραπάνω πρέπει να
εγγραφεί στο CityTel club, με πάγιο μηνιαίο κόστος 0.90 €, και επιπλέον χρέωση 0.25 € για κάθε λογότυπα
και 0.15 € για κάθε μελωδία που κατεβάζετε στο κινητό του συνδρομητή. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α) διαβάζει το διαθέσιμο υπόλοιπο χρημάτων του κινητού ενός συνδρομητή.
32
β)διαβάζει το σύνολο των λογότυπων και μελωδιών που κάποιος συνδρομητής ζήτησε για να κατεβάσει στο
κινητό του τον τελευταίο μήνα.
γ) αν το διαθέσιμο υπόλοιπο του το επιτρέπει να εμφανίζει μήνυμα ‘ΕΠΙΤΡΕΠΤΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ’ και να
υπολογίζει το νέο υπόλοιπο. δ) αν το διαθέσιμο υπόλοιπο του δεν το επιτρέπει να εμφανίζει μήνυμα ‘ΜΗ
ΕΠΙΤΡΕΠΤΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ’ και να εμφανίζει μήνυμα ’ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΚΑΤΕΒΑΣΕΤΕ ΜΥΝΗΜΑΤΑ ΚΑΙ
ΛΟΓΟΤΥΠΑ ΣΥΝΟΛΙΚΗΣ ΑΞΙΑΣ ’ και το διαθέσιμο ποσό.
64.Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας CityTel παρέχει στους συνδρομητές της υπηρεσίες αποστολής
μηνυμάτων σύμφωνα
με τον παρακάτω πίνακα:
Είδος μηνύματος Μήνυμα Τιμή €
1. Απλό sms 0.085
2. Sms με ενσωματωμένο ήχο/εικόνα 0.67
3. Εικονομήνυμα με επιπλέον στοιχεία 0.93
4. Μήνυμα ενσωματωμένο βίντεο 1.25
Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)διαβάζει το διαθέσιμο υπόλοιπο χρημάτων του κινητού ενός συνδρομητή β)διαβάζει το είδος του
μηνύματος που επιθυμεί ο χρήστης να στείλει και - αν αυτό είναι εφικτό εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα και
το νέο διαθέσιμο υπόλοιπο του συνδρομητή.
γ)αν δεν είναι εφικτό εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα και το διαθέσιμο υπόλοιπο.
α)θα διαβάζει τρεις αριθμούς β) θα εμφανίζει τον μικρότερο.(θεωρείστε ότι είναι διαφορετικοί όλοι οι
αριθμοί)
Σημείωση: Για την εύρεση του ελαχίστου θα χρησιμοποιήσουμε μια βοηθητική μεταβλητή με όνομα
ελάχιστος και θα εκχωρήσουμε σε αυτήν τον πρώτο αριθμό. Στη συνέχεια θα συγκρίνουμε τη μεταβλητή
ελάχιστος με το τις τιμές των άλλων δυο μεταβλητών. Αν εντοπίσουμε μικρότερη τιμή θα εκχωρήσουμε
αυτήν την τιμή στην βοηθητική μεταβλητή
66.Το Internet Cafe της γειτονιάς σας έχει την εξής πολιτική χρέωσης: Τα πρώτα 30 λεπτά χρεώνονται 1.45
€, ενώ κάθε επόμενο 30λεπτο χρεώνεται προς 1.10 €. Πρέπει να επισημανθεί ότι μόλις περάσει έστω και
ένα λεπτό χρεώνεται το 30λεπτο. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει το χρόνο (σε λεπτά) που παρέμεινε κάποιος πελάτης στο Internet Cafe β)να εμφανίζει το
λογαριασμό.
67.Έστω η εξίσωση πρώτου βαθμού αx+β=0. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τις τιμές των μεταβλητών α και β β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τις πιθανές λύσεις της
εξίσωσης. (1. α=ο β=ο Αόριστη, 2.α=0 β#0 Αδύνατη 3. Σε κάθε άλλη περίπτωση η λύση είναι –β/α)
33
68.Έστω η εξίσωση δευτέρου βαθμού αx2+βx+γ=0. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει τις τιμές των μεταβλητών α και β. β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τις πιθανές λύσεις της
εξίσωσης.
Υπολογίζουμε την διακρίνουσα Δ :Δ=β2-4‧α‧γ
Λύσεις της εξίσωσης :
 Εάν Δ>0 ⇒ X1,2 =(-β ± √Δ)/2α

 Εάν Δ=0 ⇒ X1,2=-β/2α
 Εάν Δ<0 ⇒ Δεν υπάρχουν πραγματικές ρίζες (∈ R)
α)θα διαβάζει δυο αριθμούς και ένα εκ των συμβόλων: +, -, *, / β)θα εκτελεί την αντίστοιχη πράξη
εκτυπώνοντας το αποτέλεσμα.π.χ. 20 5 / θα εμφανίζει το αποτέλεσμα 4.
70.Το εμπορικό κατάστημα ΖΒΧ αποφάσισε να δώσει σε εκπτώσεις βασικά του προϊόντα :
Κωδικός προϊόντος Έκπτωση %
ΑΒ010 7
ΑΒ016 9
ΒΧ110 7
ΒΧ14 11
ΤΡ5412 11
Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τον κωδικό ενός προϊόντος και την τιμή του.
β)να εμφανίζει το ποσό της έκπτωσης και την τελική τιμή του προϊόντος
71.Ο συντελεστής ΦΠΑ για τα προϊόντα του εμπορικού καταστήματος ΧΔΣΣΔΧ σε συσχέτιση με τον κωδικό
τους δίνεται στον επόμενο πίνακα :
Κωδικός προϊόντος Συντελεστής ΦΠΑ %
Ζ11 8
Γ78 2
Ο11 4
Υπόλοιπα…….. 18
α)θα διαβάζει τον κωδικό ενός προϊόντος και την τιμή του
β)να εμφανίζει την τελική τιμή του προϊόντος.
72.Η βιοτεχνία ΓΦΡΦ που παρασκευάζει πλαστικές σακούλες σε 2 μεγέθη. Το κόστος είναι 0.01 € για τις
μεγάλες και 0.007 € για τις μικρές σακούλες. Ωστόσο, για παραγγελίες μεγαλύτερες από 150 € ή 3500
τεμάχια παρέχεται έκπτωση 10%. Αν μια παραγγελία ξεπεράσει τα 500 € η έκπτωση φτάνει το 25%. Να
34
α)θα διαβάζει για μια παραγγελία το πλήθος για μεγάλες και το πλήθος για μικρές σακούλες
β)να εμφανίζει το οφειλόμενο ποσό.
73.Η αλυσίδα υπερμάρκετ ΖΨΧ έχει θεσπίσει την χρήση μαγνητικών καρτών από τους πελάτες της ώστε να
τους επιστρέφει χρήματα, με τη μορφή δωροεπιταγής, ανάλογα με τις αγορές που έχουν πραγματοποιήσει
κατά τον προηγούμενο μήνα,
σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Αγορές (σε €) Ποσό επιστροφής %

Μέχρι 350 2
351… 1000 5
1001 και άνω 7
α)θα διαβάζει τον κωδικό του πελάτη και το ποσό των αγορών που έχει πραγματοποιήσει β)θα υπολογίζει
και θα εμφανίζει το ποσό της δωροεπιταγής που δικαιούται.
74.Οι βαθμολογητές των γραπτών των πανελληνίων εξετάσεων βαθμολογούν με άριστα το 100, ενώ κάθε
γραπτό διορθώνεται από 2 άτομα χωρίς να γνωρίζει ο ένας τη βαθμολογία του άλλου. Ωστόσο, αν μεταξύ
των δυο βαθμολογιών παρατηρηθεί διαφορά μεγαλύτερη των 11 μορίων τότε το γραπτό διορθώνεται και
από τρίτο βαθμολογητή και σε αυτήν την περίπτωση ο τελικός γραπτός βαθμός είναι ο μέσος όρος των 3
βαθμολογιών, διαφορετικά αν δεν υπάρξει αναβαθμολόγηση τελικός βαθμός θεωρείται ο μέσος όρος των 2
βαθμολογιών. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει το όνομα ενός μαθητή της Γ' Λυκείου, τους βαθμούς του γραπτού του από τους δυο
βαθμολογητές
β)θα εμφανίζει το τελικό γραπτό βαθμό του στις πανελλήνιες εξετάσεις.
Σημείωση: Πρέπει να επισημανθεί ότι θα διαβάζεται ο βαθμός του τρίτου βαθμολογητή μόνο στην
περίπτωση που αυτό είναι απαραίτητο.
75.Η ημερήσια αποζημίωση ενός εργαζόμενου είναι 55 € ενώ το ποσοστό των κρατήσεων για ασφάλεια
είναι 11%. Το ποσοστό φορολόγησης είναι 8.5%, ωστόσο για να παρακρατηθεί πρέπει οι μικτές μηνιαίες
αποδοχές να είναι μεγαλύτερες από 1200 €. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει το όνομα ενός εργαζομένου και τις ημέρες απασχόλησής του για τον τρέχοντα μήνα
β)θα εμφανίζει τις καθαρές αποδοχές για τον εργαζόμενο αυτό.
76.Σύμφωνα με το Διατραπεζικό Σύστημα Συναλλαγών ΔΙΑΣ, κάποιος καταθέτης μπορεί να
πραγματοποιήσει ανάληψη από κάποια άλλη τράπεζα πέραν αυτής που συνεργάζεται από ένα μηχάνημα
ΑΤΜ. Για την υπηρεσία αυτή υπάρχει χρέωση η οποία ισούται με το ένα εκατοστό του ποσού της
35
ανάληψης. Η χρέωση αυτή δεν πρέπει να είναι μικρότερη από 1 € αλλά ούτε και να υπερβαίνει τα 3 €. Να
α)διαβάζει το διαθέσιμο υπόλοιπο του λογαριασμού του πελάτη, διαβάζει και το ποσό της ανάληψης από
ένα ΑΤΜ του ΔΙΑΣ β)ελέγχει αν μπορεί να πραγματοποιηθεί η συναλλαγή και εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα
καθώς και το νέο υπόλοιπο του λογαριασμού με τη χρέωση που θα έχει ο πελάτης σύμφωνα με το ΔΙΑΣ.
γ)εάν δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί η συναλλαγή εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα και το διαθέσιμο
υπόλοιπο.
77.Σύμφωνα με το νέο φορολογικό νόμο ο συντελεστής φόρου για τους ιδιώτες φορολογούμενους
απεικονίζεται στον
παρακάτω πίνακα (όχι κλιμακωτός υπολογισμός):
Εισόδημα (σε €) Συντελεστής %

Μέχρι 15.000 0
15.001 - 30.000 8
30.001 - 60.000 11
60.000 και άνω 18
Ταυτόχρονα, υπάρχουν φοροελαφρύνσεις. Από τον φόρο υπάρχει έκπτωση ανάλογα με τον αριθμό των
παιδιών του φορολογούμενου, σύμφωνα με τον πίνακα:
αριθμός παιδιών Ποσό έκπτωσης
1–3 500 € ανά παιδί
4 και άνω 1800 €
α)διαβάζει το όνομα του φορολογούμενου, το εισόδημα που δήλωσε στην εφορία καθώς και το πλήθος
παιδιών
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ποσό που πρέπει να εισπραχθεί από την εφορία.
78.Σύμφωνα με το νέο ενιαίο μισθολόγιο ο μισθός ενός δημοσίου υπαλλήλου υπολογίζεται ως εξής:
Βασικός μισθός: 1200 €
Χρονοεπίδομα: 23 €/έτος υπηρεσίας
Επίδομα Γάμου: 100 €
Επίδομα παιδιών: 1ο έως 3ο παιδί 3% για κάθε παιδί επί του βασικού μισθού, 4ο παιδί και άνω 6% για
κάθε παιδί επί του βασικού μισθού Κρατήσεις: 12%
α)διαβάζει το όνομα του μισθωτού, τα έτη υπηρεσίας, το αν είναι παντρεμένος ‘ Π ’ και πόσα παιδιά έχει ή
36
ανύπαντρος ‘ Α ‘
β) να υπολογίζει και να εμφανίζει τις κρατήσεις και τις καθαρές αποδοχές του.
79.Μια ιδιωτική εταιρεία αποφάσισε να εφαρμόσει ενιαία πολιτική στη μισθοδοσία του προσωπικού της.
Έτσι, ο βασικός μισθός είναι 1200 €. Για τους αποφοίτους ΑΕΙ/ΤΕΙ υπάρχει επίδομα 20% ενώ αν κάποιος
διαθέτει μεταπτυχιακό τίτλο τότε το επίδομα σπουδών γίνεται 29%. Επιπρόσθετα, κάθε υπάλληλος
λαμβάνει χρονοεπίδομα 15% επί του βασικού μισθού αν βρίσκεται μέχρι και 5 χρόνια στην εταιρεία, 25% αν
βρίσκεται μέχρι και 15 χρόνια ενώ 35% αν εργάζεται περισσότερα από 15 χρόνια στην εταιρεία. Να
α)θα διαβάζει το όνομα του μισθωτού, το επίπεδο σπουδών (1. βασική εκπαίδευση, 2. ΑΕΙ/ΤΕΙ και 3.
Μεταπτυχιακές σπουδές) καθώς και τα έτη υπηρεσίας β)στη συνέχεια να υπολογίζει και να εμφανίζει τις
μηνιαίες αποδοχές του.
80.Το ωράριο ενός εργαζομένου στο εργοστάσιο ΧΥΖ είναι 35 ώρες την εβδομάδα ενώ το ωρομίσθιο είναι
11.50 €. Ωστόσο κάθε εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να δουλέψει υπερωριακά μέχρι 15 ώρες την
εβδομάδα (ο νόμος δεν επιτρέπει επιπλέον απασχόληση). Για τις υπερωρίες κάθε εργαζόμενος αμείβεται
σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα (η αμοιβή είναι κλιμακωτή):
Ώρες υπερωρίας Ωρομίσθιο

1-7 15 €
8 - 15 18 €
α)θα διαβάζει το όνομα και τις ώρες εργασίας ενός εργαζομένου
β)θα εμφανίζει τις μικτές και τις καθαρές αποδοχές του.
Σημείωση:τα παραπάνω ποσά σύμφωνα με τη νομοθεσία υπόκεινται σε κρατήσεις 12%.
81. Το υπουργείο οικονομικών επιβάλλει τέλη κυκλοφορίας στα ιδιωτικής χρήσεως επιβατηγά οχήματα
(αυτοκίνητα και δίκυκλα) ανάλογα με τον κυβισμό τους σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα
Τύπος Οχήματος Κυβισμός Τέλος Κυκλοφορίας

Δίκυκλα Μέχρι 500 cc 50 €
Δίκυκλα Από 501cc και άνω 100 €
Αυτοκίνητα Μέχρι 1358 cc 100 €

Αυτοκίνητα Από 1359 μέχρι 1750 cc 150 €
Αυτοκίνητα Από 1751 κ ΄ άνω 200 €
Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος :

α) να διαβάζει τον τύπο του οχήματος ( Δ = Δίκυκλο, Α = Αυτοκίνητο ) και τον κυβισμό του.
β) να υπολογίζει τα αντίστοιχα τέλη κυκλοφορίας του οχήματος
37
γ) να εμφανίζει το ποσό που αναλογεί
Σημείωση : Να θεωρήσετε θετικό τον αριθμό του κυβισμού
82.Ένας Δήμος χρεώνει την ελεγχόμενη στάθμευση των αυτοκινήτων (παρκόμετρα) με τη χρήση ενός
αυτόματου μηχανήματος, ως εξής : ο πολίτης χρεώνεται με 0,30 € για κάθε μισή ώρα παραμονής του
αυτοκινήτου του και μόνο για τις ώρες από 09.00 έως 14.00 και μετά από 17.00 έως και 20.00. Το μηχάνημα
δεν δίνει ρέστα αλλά και δεν χρεώνει τις ώρες από 14.00 έως και 17.00.
Για παράδειγμα, αν ο πολίτης ρίξει ένα κέρμα του 1 €, θα είναι σαν να έχει ρίξει 0,90 € συνολικά και θα
μπορεί να παραμείνει για 3 μισάωρα, οπότε χάνει τα 0,10 €. Αν ρίξει 0,60 € στις 13.30, θα μπορεί να
παραμείνει ως τις 17.30, γιατί πλήρωσε για 2 μισάωρα, ένα μισάωρο μέχρι τις 14.00, μετά δεν υπάρχει
χρέωση για 3 ώρες, και μετά ένα μισάωρο από 17.00 έως και 17.30.
Να διαβασθεί το ποσό που έριξε ένας πολίτης σε ευρώ και σε λεπτά, π.χ. 1 € και 50 λεπτά (δύο ξεχωριστοί
ακέραιοι αριθμοί), καθώς και η ώρα άφιξής του, π.χ. 11.35 (πάλι σαν δύο ξεχωριστοί ακέραιοι αριθμοί), και
να βρεθεί μέχρι ποια ώρα θα μπορεί να αφήσει το αυτοκίνητό του στον χώρο στάθμευσης χωρίς να
πληρώσει πρόστιμο. Εννοείται ότι αν το ποσό επαρκεί και για μετά τις 20.00, δεν θα μπορεί να μεταφερθεί
για την επόμενη ημέρα το πρωί στις 09.00.
83. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος κατά την εκτέλεσή του θα εμφανίζει στην οθόνη ένα μενού δυο
επιλογών το οποίο θα δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να επιλέξει τη λειτουργία που θέλει να εκτελέσει με
τα κατάλληλα μηνύματα . Το μενού θα έχει την παρακάτω μορφή:
1. Υπολογισμός λογαριασμού ΔΕΗ
2. Υπολογισμός φόρου
Πληκτρολογήστε τον αριθμό της επιλογής σας.
Αν ο χρήστης πληκτρολογήσει «1» ο πρόγραμμα θα ζητάει την κατανάλωση ρεύματος και τα τετραγωνικά
μέτρα του διαμερίσματος και θα υπολογίζει και θα εμφανίζει
α) τη μηνιαία χρέωση για τη ΔΕΗ,
β) τα δημοτικά τέλη που αντιστοιχούν και
γ)τη συνολική χρέωση στο λογαριασμό.
Αν ο χρήστης πληκτρολογήσει «2» ο πρόγραμμα θα ζητάει το ετήσιο εισόδημα του χρήστη και θα
υπολογίζει και θα εμφανίζει το φόρο εισοδήματος.
38
Δομές Επανάληψης
ΓΕΝΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΔΟΜΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Όσο … επανάλαβε
Χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις που πρέπει να ελεγχθεί πρώτα μία συνθήκη και μετά να εκτελεστεί η ομάδα
εντολών. Προσοχή, σε αυτή τη δομή οι εντολές μπορεί να μην εκτελεστούν ποτέ. Αυτό οφείλεται στο ότι η συνθήκη
βρίσκεται στην αρχή της δομής. Ετσι, αν η συνθήκη είναι ψευδής, θα εκτελεστεί η εντολή μετά το
Τέλος_επανάληψης.
Η δομή αυτή χρησιμοποιείται όταν είναι είτε γνωστός, είτε άγνωστος ο αριθμός των επαναλήψεων, αλλά
προτείνεται να χρησιμοποιείται στη δεύτερη περίπτωση.
ΌΣΟ <ΣΥΝΘΗΚΗ> ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ Συνθήκη

Εντολές Ναι
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
όχι
Εντολές
Αρχή_επανάληψης … μέχρις_ότου
Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις όπου οι εντολές στη δομή επανάληψης (Βρόχος) πρέπει να εκτελεστούν
τουλάχιστον μία φορά. Αυτό οφείλεται στο ότι η συνθήκη βρίσκεται στο τέλος της δομής.
Η δομή αυτή, όπως και η προηγούμενη προτείνεται να χρησιμοποιείται όταν είναι άγνωστο το πόσες φορές
χρειάζεται να επαναληφθεί η εκτέλεση της ομάδας εντολών
Εντολές
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Εντολές
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ <ΣΥΝΘΗΚΗ>
όχι
Συνθήκη
Ναι
Για … από … μέχρι … με_βήμα

Χρησιμοποιείται όταν είναι εκ των προτέρων γνωστό το πλήθος των επαναλήψεων της εκτέλεσης της ομάδας
εντολών. Αν δεν είναι γνωστός ο αριθμός των επαναλήψεων, τότε δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί η δομή αυτή.
Σύνταξη:
ΓΙΑ <μεταβλητή> ΑΠΟ <τιμή1> ΜΕΧΡΙ <τιμή2> ΜΕ_ΒΗΜΑ χ
.
. <εντολές>
.
Τρόπος εκτέλεσης
Η εντολή αυτή χειρίζεται μια <μεταβλητή> στην οποία καταχωρείται η <τιμή1> αρχικά. Η τιμή που παίρνει η <μεταβλητή>
συγκρίνεται με τη <τιμή2> και εφόσον είναι μικρότερη απ' αυτήν, τότε εκτελούνταιοι εντολές που βρίσκονται στο βρόχο.
Στη συνέχεια η μεταβλητή αυξάνεται κατά την τιμή x που ορίζει το ΒΗΜΑ. Αν η νέα τιμή είναι μικρότερη της τελικής, τότε
39
ο βρόχος εκτελείται ξανά. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι η <μεταβλητή> γίνει μεγαλύτερη από την <τιμή2> αλλιώς
το πρόγραμμα συνεχίζει με την εντολή μετά το «ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ».
Ο αριθμός του βήματος μπορεί να είναι θετικός ή αρνητικός και αυτό καθορίζει τον έλεγχο για την επανάληψη. Έτσι
έχουμε
τις περιπτώσεις:
1. Βήμα =1 : παραλείπεται το ΜΕ_ΒΗΜΑ 1 και η μεταβλητή αυξάνεται κατά +1.
2. Βήμα > 0 : τότε πρέπει να ισχύει τιμή1 ≤ τιμή2 για να εκτελεστεί τουλάχιστον μια φορά ο βρόχος.
3. Βήμα < 0 : τότε πρέπει να ισχύει τιμή ≥ τιμή2 για να εκτελεστεί τουλάχιστον μια φορά ο βρόχος.
4. Βήμα = 0 : τότε ο βρόχος είναι ατέρμων.
1. ΓΙΑ Κ ΑΠΟ 3 ΜΕΧΡΙ 3
Ο βρόχος εκτελείται ακριβώς μια φορά.
2. ΓΙΑ i ΑΠΟ 10 ΜΕΧΡΙ 5
Ο βρόχος δεν εκτελείται καμία φορά, γιατί i=10>5 και Βήμα>0
3. ΓΙΑ i ΑΠΟ 3 ΜΕΧΡΙ 0 ΜΕ_ΒΗΜΑ -1
Ο βρόχος εκτελείται 4 φορές.
4. ΓΙΑ i ΑΠΟ 10 ΜΕΧΡΙ 5 ΜΕ_ΒΗΜΑ -0.5
Ο βρόχος εκτελείται 11 φορές.
5. ΓΙΑ κ ΑΠΟ 5 ΜΕΧΡΙ 10 ΜΕ_ΒΗΜΑ -2
Ο βρόχος δεν εκτελείται καμία φορά, γιατί κ=5<10 και Βήμα<0.
6. ΓΙΑ κ ΑΠΟ 5 ΜΕΧΡΙ 10 ΜΕ_ΒΗΜΑ 0
Ο βρόχος εκτελείται άπειρες φορές
Αν το βήμα είναι 1 τότε παραλείπουμε την έκφραση ΜΕ_ΒΗΜΑ 1.
Αν το βήμα είναι θετικό τότε αυτή η δομή επανάληψης εκτελεί τα εξής βήματα:
1. Θέτει τον μετρητή ίσο με την αρχική τιμή.
2. Εξετάζει αν η τιμή του μετρητή είναι μικρότερη ή ίση από την τελική τιμή
3. Αν είναι τότε εκτελεί τις εντολές που βρίσκονται μέσα στην επανάληψη, αυξάνει τον μετρητή κατά όσο του
υποδεικνύει το βήμα και πηγαίνει πάλι στο βήμα 2.
4. Αν δεν είναι τότε πηγαίνει στην πρώτη εντολή μετά το ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Αν το βήμα είναι αρνητικό τότε αυτή η δομή επανάληψης εκτελεί τα εξής βήματα:
1. Θέτει τον μετρητή ίσο με την αρχική τιμή.
2. Εξετάζει αν η τιμή του μετρητή είναι μεγαλύτερη ή ίση από την τελική τιμή
3. Αν είναι τότε εκτελεί τις εντολές που βρίσκονται μέσα στην επανάληψη, αυξάνει τον μετρητή κατά όσο του
υποδεικνύει το βήμα (το βήμα θα είναι αρνητικό άρα στην ουσία θα μειωθεί η τιμή του μετρητή) και πηγαίνει πάλι
στο βήμα 2.
4. Αν δεν είναι τότε πηγαίνει στην πρώτη εντολή μετά το ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Αν το βήμα είναι μηδέν τότε ο βρόχος εκτελείται επ’ άπειρον (υπολογιστική διαδικασία ή ατέρμονας βρόχος).
Παρατηρήσεις
1. Μέσα στην εντολή «ΓΙΑ … ΑΠΟ … ΜΕΧΡΙ …» δεν επιτρέπεται να αλλάζετε την τιμή της <μεταβλητής> του ΓΙΑ, γιατί τότε
δεν λειτουργεί σωστά η εντολή επανάληψης.
2. Το βήμα δεν είναι απαραίτητο να είναι ακέραιος αριθμός. Μπορεί να πάρει οποιαδήποτε πραγματική τιμή.
3. Μια εντολή επανάληψης «ΓΙΑ …» μπορεί να μετατραπεί σε «ΟΣΟ …» και «ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ …» ενώ το αντίστροφο δεν
ισχύει πάντα.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η Για … από … μέχρι … με_βήμα δεν έχει δικό της Διάγραμμα Ροής.Την μετατρέπουμε σε Όσο …
επανάλαβε και κάνουμε το Διάγραμμα Ροής της Όσο … επανάλαβε.
3.5 Μετατροπές από μια δομή επανάληψης σε άλλη

40
3.5.1. Μετατροπή από ΑΡXΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ … ΣΕ ΟΣΟ…ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΩΣ
1.
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ <εντολές>
<εντολές> ΟΣΟ Όχι <συνθήκη> ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ <εντολές>
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ <συνθήκη>
• Επειδή η εντολή επανάληψης «ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ» εκτελείται όσο η <συνθήκη> είναι Ψευδής, ενώ
στην εντολή επανάληψης «ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ» εκτελείται όσο η <συνθήκη> της είναι Αληθής, γι' αυτό κατά την
μετατροπή από την μια εντολή επανάληψης στην άλλη αρκεί να γράφουμε την άρνηση της <συνθήκη> από την μια στην
άλλη ή να γράφουμε τον τελεστή ΟΧΙ την συνθήκη.
• Επίσης επειδή η ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ¨» εκτελεί τουλάχιστον μια φορά όλες τις εντολές της, γι' αυτό
όταν την μετατρέπουμε στην «ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ», πρέπει όλες τις εντολές της να τις γράψουμε μια φορά, πριν
την «ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ» και άλλη μια φορά μέσα σ' αυτήν.
2.
ΑΝ <συνθήκη> ΤΟΤΕ
ΟΣΟ <συνθήκη> ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
<εντολές> <εντολές>
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ ΟΧΙ <συνθήκη>
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
 Επειδή η εντολή επανάληψης «ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ» εκτελείται όσο η <συνθήκη> είναι Αληθής, ενώ στην
εντολή επανάληψης «ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ» εκτελείται όσο η συνθήκη είναι Ψευδής, γι' αυτό
κατά την μετατροπή από την μια εντολή στην άλλη αρκεί να γράφουμε την άρνηση της <συνθήκης> ή να
γράφουμε τον τελεστή ΟΧΙ την συνθήκη. .
• Επίσης επειδή η «ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ» μπορεί να μην εκτελεστεί καμία φορά σε αντίθεση με την
«ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ» που τουλάχιστον μια φορά θα εκτελεστεί, γι' αυτό η εντολή «ΑΡΧΗ_
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ» θα «μπει» μέσα σε μια εντολή «ΑΝ…» με την ίδια συνθήκη, που μόνο αν ισχύει θα
εκτελεστεί η «ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ».
3.5.1.1. Παραδείγματα
1. Μετατροπή από ΟΣΟ.. σε ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΔΙΑΒΑΣΕ x
ΔΙΑΒΑΣΕ x ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΟΣΟ x< >0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ ΑΝ x< >0 ΤΟΤΕ
y←x^2
y←x^2
ΓΡΑΨΕ y
ΓΡΑΨΕ y ΔΙΑΒΑΣΕ x
ΔΙΑΒΑΣΕ x ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ x = 0
2. Μετατροπή από ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ σε ΟΣΟ...

ΔΙΑΒΑΣΕ x
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ y <-x ^ 2
41
ΔΙΑΒΑΣΕ x ΓΡΑΨΕ y
y <-x ^ 2 ΟΣΟ x<>0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΓΡΑΨΕ y ΔΙΑΒΑΣΕ x
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ x=0 y <-x ^ 2
ΓΡΑΨΕ y
1.5.2. Μετατροπή από ΓΙΑ… σε ΟΣΟ… ή σε ΑΡXΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ και αντιστρόφως
1. Περίπτωση τιμή1≤ τιμή2 και β>0
<μεταβλητή> ← τιμή1
ΓΙΑ <μεταβλητή> ΑΠΟ τιμή1 ΜΕΧΡΙ τιμή 2 ΜΕ_ΒΗΜΑ β ΟΣΟ <μεταβλητή> <=τιμή2 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ <μεταβλητή> ← <μεταβλητή>+β
2. Περίπτωση τιμή1≥τιμή2 και β<0

<μεταβλητή> ← τιμή1
ΓΙΑ <μεταβλητή> ΑΠΟ τιμή1 ΜΕΧΡΙ τιμή2 ΜΕ_ΒΗΜΑ β ΟΣΟ <μεταβλητή> >=τιμή2 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ <μεταβλητή> ← <μεταβλητή>+β
• Πριν την εντολή ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ δίνουμε στην <μεταβλητή> της ΓΙΑ… την αρχική τιμή δηλ. την τιμή1.
• Στη συνθήκη της ΟΣΟ…ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ συγκρίνουμε την <μεταβλητή> με την τιμή2. Η σύγκριση εξαρτάται από το
βήμα αν είναι θετικό ή αρνητικό όπως βλέπουμε παραπάνω.
• Πριν το ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ της ΟΣΟ… αυξάνουμε την τιμή της μεταβλητής όσο είναι η τιμή του βήματος. Στη
περίπτωση που το βήμα δεν υπάρχει, τότε η <μεταβλητή> αυξάνεται κατά 1.
• Ανάλογα, γίνεται η μετατροπή της ΟΣΟ… σε ΓΙΑ...
42
ΠΙΝΑΚΑΚΙΑ ΤΙΜΩΝ
1. Πόσες φορές θα εμφανιστούν στην οθόνη οι παρακάτω εντολές
α)Για Ιαπό 1 μέχρι 4 β)Για Ι από 1 μέχρι 5 με_βήμα 2 γ)Για Ι από 1 μέχρι -4 με_βήμα -1
<εντολές> <εντολές> <εντολές>
Τέλος_επανάληψης Τέλος_επανάληψης Τέλος_επανάληψης
δ)Για Ι από 0 μέχρι 2.5 με_βήμα 0.1 ε)Υ <-- 2 ζ)Υ <-- 0
<εντολές> Όσο Υ>= 0 επανάλαβε Όσο Υ>= 0 επανάλαβε
Τέλος_επανάληψης Υ <-- Υ-2 Υ <--Υ-1
Τέλος_επανάληψης Τέλος_επανάληψης
43
η)Υ <--4 θ)Για Ι από 1 μέχρι 10 με_βήμα 2
Όσο Υ>4 επανάλαβε Εμφάνισε “ * “
Υ <-- Υ^2+2 Τέλος_επανάληψης
Τέλος_επανάληψης α) άπειρες β)καμία γ)5 δ)τίποτα από τα παραπάνω
2. Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα εκτέλεσης των παρακάτω εντολών;
Για Ι από 1 μέχρι 15

Εμφάνισε Ι*2 - 1
Τέλος_επανάληψης
Α) εμφανίζει την έκφραση Ι*2-1. Β) εμφανίζει όλους τους περιττούς αριθμούς από το 1 έως το 15.
Γ) εμφανίζει όλους τους ακεραίους αριθμούς από το 1 έως το 15. Δ) Τίποτα από τα παραπάνω
3. να βρεθεί το πλήθος των επαναλήψεων στα παρακάτω τμήματα αλγορίθμων
Α. για χ από -5 μέχρι 15 με βήμα 3 για χ από 10 μέχρι -4 με βήμα -2

Ομάδα εντολών Ομάδα εντολών
Τέλος _ επανάληψης Τέλος _ επανάληψης
4. Ενας από τους παρακάτω ψευδοκώδικες έχει αποτέλεσμα:

1
22
333
4444
55555
Α) Β) Γ)
Για βρόχο από 1 μέχρι 5 Για βρόχο από 1 μέχρι 5 Για βρόχο από 1 μέχρι 5
Για βρόχο1 από 1 μέχρι βρόχο Για βρόχο1 από 1 μέχρι βρόχο Για βρόχο1 από 1 μέχρι 5 με_βήμα -1
Εμφάνισε βρόχο1 Εμφάνισε βρόχο Εμφάνισε βρόχο1
Δ) Τίποτα από τα παραπάνω

5. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα Computer; Α) 10 B) 3 Γ) 20 Δ) 30 E) Υπάρχει λάθος
Αλγόριθμος πχ27
Για i από 2 μέχρι 3
Για j από 1 μέχρι 10
Εμφάνισε ‘Computer’
Τέλος πχ27
6. Έστω ο παρακάτω αλγόριθμος:
Εμφάνισε ‘ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ’
44
Εμφάνισε ‘Centaur’
Τέλος πχ30
α) Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ; Α) 1 Β) 10 Γ) 100
β) Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα Centaur; Α) 1 Β) 10 Γ) 100
7. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα στο παρακάτω τμήμα αλγορίθμου;Α) 30 B) 10 Γ) 40
Για i από 1 μέχρι 10 με_βήμα 3
Εμφάνισε ‘Καλή Επιτυχία’
8. Έστω ο παρακάτω αλγόριθμος:

Για χ από 1 μέχρι 100
Εμφάνισε ‘Ντόναλντ’
Για ρ από 1 μέχρι 10
Εμφάνισε ‘Κνούθ’
Εμφάνισε ‘Ντόναλντ_Κνούθ’
Εμφάνισε ‘Donald’
Τέλος πχ32
α. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα Κνούθ; Α) 1 Β) 10 Γ) 1000
β. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα Ντόναλντ; Α) 100 Β) 10 Γ) 1000
γ. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα Ντόναλντ_Κνούθ; Α) 100 Β) 10 Γ) 1000
δ. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα Donald; Α) 1 Β) 100 Γ) 1000
9. Πόσες φορές θα εμφανισθεί το μήνυμα H/Y;Α) 10 Β) 100 Γ) Τίποτα από τα προηγούμενα
Εμφάνισε i
Εμφάνισε ‘H/Y’
10.Βρείτε ποιες θα είναι οι τελικές τιμές των μεταβλητών Α,Β,Γ,Δ,Ε μετά την εκτέλεση του παρακάτω τμήματος
αλγορίθμου
Α0
45
Β<--0
Γ<--0
Δ<--0
Ε<--0
Για κ από 1 μέχρι 5
Α<--Α-1
Ψ<--Κ
ΑΝ (Ψ mod 2) = 0 τότε
Α <-- Α-1
Εκτύπωσε «ζυγός αριθμός»
Αλλιώς
Β<--Β-1
Εκτύπωσε «μονός αριθμός»
Για j από 1 μέχρι 10 με βήμα 3
Γ<--Γ-1
Τέλος_ επανάληψης
Τέλος_αν
Δ<--Δ-1
Εκτύπωσε Ψ
Ε<--Ε-1
Εκτύπωσε κ
11. Καταγράψτε στο τετράδιό σας τις τιμές των μεταβλητών κατά την εκτέλεση του αλγορίθμου, καθώς και
το τι θα εμφανιστεί στην έξοδο (οθόνη), εάν κατά την εντολή εισόδου δοθεί η τιμή 9.
Αλγόριθμος Χρόνια_Πολλά
Διάβασε Β
Γ (Β – 4) * 3
Για Δ από Β μέχρι Γ
Γράψε Δ * 2
Αν Δ mod 2 <> 0 τότε
Β Β + 4
Αλλιώς
Β Β + 3
Τέλος_αν
Δ Δ + 1
Γράψε Β, Γ, Δ
Τέλος Χρόνια_Πολλά
12. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:

Χ 7
Όσο Χ < 14 επανάλαβε
Ψ (Χ – 3) * 2
Ω Ψ DIV 3
Αν Ω <= 5 τότε
Χ Χ + 3
Αλλιώς
Χ Χ + 4
Τέλος_αν
Εμφάνισε Χ, Ω, Ψ
Εμφάνισε (Χ + Ω + Ψ)
46
13.Να γράψετε τις τιμές των μεταβλητών Χ, Ψ και Ω κατά την εκτέλεση του ανωτέρω τμήματος, καθώς και το
θα εμφανιστεί στην οθόνη του υπολογιστικού συστήματος.
Δίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος:
Αλγόριθμος παράσταση
Διάβασε n
i<--n
s<--0
Όσο (ι>1) επανέλαβε
s<--s+i
i<--i-2
Εκτύπωσε s
Τέλος παράσταση
Α. Να παρουσιάσετε τις τιμές που παίρνουν οι μεταβλητές σε κάθε επανάληψη για i)n=6 και ii) n=3.
14.Έστω το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
i<--1
s<--0
όσο (ι<=5) επανέλαβε
s<--s+s*i
i<--i+1
τέλος _ επανάληψης
να βρείτε την τιμή του s σε όλες τις επαναλήψεις.
15.έστω ότι δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
i<--1
p<--1
όσο (i<=4) επανέλαβε
i<--i+1
p<--p+p*i
τέλος _ επανάληψης
να βρείτε την τιμή του p σε όλες τις επαναλήψεις
16.κ<--0
Όσο κ>=0 επανέλαβε
Ομάδα εντολών
κ<--κ+!
Τέλος _επανάληψης
17. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
Χ 7
Όσο Χ < 14 επανάλαβε
Ψ (Χ – 3) * 2
Ω Ψ DIV 3
Αν Ω <= 5 τότε
Χ Χ + 3
Αλλιώς
Χ Χ + 4
Τέλος_αν
Εμφάνισε Χ, Ω, Ψ
Εμφάνισε (Χ + Ω + Ψ)
Να γράψετε τις τιμές των μεταβλητών Χ, Ψ και Ω κατά την εκτέλεση του ανωτέρω τμήματος, καθώς και το θα
εμφανιστεί στην οθόνη του υπολογιστικού συστήματος.
18.Πόσες φορές θα εκτελεστεί η Ομάδα εντολών

n<--0
Αρχή _ επανάληψης
47
Ομάδα εντολών
n<--n+1
μέχρις _ ότου n>=0
19.Τι θα εκτυπώσει το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου; Α) 9 B) 10 Γ) Τίποτα από τα προηγούμενα
κ9
Αρχή_επανάληψης
Αν κ≤9 τότε
Εκτύπωσε κ
Τέλος_αν
κ κ+1
Μέχρις_ότου (κ≥10)
20. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα. Πόσες φορές θα εκτελεστεί;
Χ<-- 0
Όσο Χ<>1 επανάλαβε
Για Ι από 1 μέχρι 10
Χ<-- Χ –1
Α) 0 β) άπειρες γ)1 δ)Τίποτα από τα παραπάνω

21.Να γράψετε τι θα εκτυπώσει στην οθόνη το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου.Προσοχή υπάρχουν δύο εντολές
«εκτύπωσε»
Α <-- 10
Β <-- 0
Γ <-- Β + Α^ 2
Αρχή _ επανάληψης
Αν Γ = 0 τότε
Γ <-- 10
Αλλιώς_αν Γ < 100 τότε
Γ <-- 20
Αλλιώς
Γ <-- 30
Τέλος _ αν
Όσο Γ<40 επανέλαβε
Γ <-- Γ + 50
Εκτύπωσε Α+2, Β+4,Γ+8
Τέλος _ επανάληψης
Εκτύπωσε Α,Β,Γ
Α <-- Α * 2
Β <-- Β + 10
Μέχρις _ ότου Α > 50
ΜΕΤΑΤΡΟΠΕΣ
22. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου :

κ 1
Για λ από -1 μέχρι -5 με_βήμα -2
κ κ * λ
Γράψε κ
48
Να μετατρέψετε το τμήμα αυτού του αλγορίθμου σε ισοδύναμο με χρήση πρώτα της αλγοριθμικής δομής ΟΣΟ και
στη συνέχεια με την αλγοριθμική δομή ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
23. Τα επόμενα τμήματα προγραμμάτων να γραφούν ξανά χρησιμοποιώντας την επαναληπτική δομή όσο…επανάλαβε
α) χ←2 γ) χ←2
για ψ από 1 μέχρι 5 για ψ από 5 μέχρι - 5 με βήμα – 2
x ← x +3 x ← x +2
Τέλος_Επανάληψης Τέλος_Επανάληψης
β) χ←2 δ) χ←2
για ψ από -1 μέχρι 4 με βήμα 3 για ψ από 3 μέχρι 1 με βήμα – 1
x ← x -2 x ← x -1
Τέλος_Επανάληψης Τέλος_Επανάληψης
24. Δίνεται το ακόλουθο τμήμα σε μορφή κωδικοποίησης:

Σ 0
Για Κ από 12 μέχρι -5 με_βήμα -6
Γράψε Κ
Λ Κ
Αν Κ > 0 τότε
Σ Σ + Κ
Τέλος_αν
Λ Λ – 4
Μέχρις_ότου Λ < 3
Γράψε Λ
Γράψε Σ
1. Αρχικά καταγράψτε το τι θα εμφανιστεί στην οθόνη κατά την εκτέλεση του ανωτέρω.
2. Γράψτε ακολούθως, τον ισοδύναμο κώδικα με αποκλειστική χρήση της δομής επανάληψης ΟΣΟ.
3. Τέλος, δημιουργήστε το αντίστοιχο διάγραμμα ροής.
25. Δίνεται τμήμα αλγορίθμου που χρησιμοποιεί τη δομή επανάληψης ΓΙΑ:
Διάβασε Κ
Σ <-- 0
Για Λ από Κ μέχρι 100
Σ <-- Σ + Λ
Γράψε Λ^2
Γράψε Σ
Να γραφεί ισοδύναμο τμήμα κώδικα χρησιμοποιώντας τη δομή επανάληψης ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
26. Δίνεται τμήμα κώδικα:
Διάβασε Κ
Για Λ από Κ μέχρι 10000
Μ←Λ*5
Όσο Μ <> 0 επανάλαβε
Κ←Κ+3
Μ ← Μ div 2
Κ←Κ-1
Εμφάνισε Κ
Να γραφεί ισοδύναμο τμήμα κώδικα χρησιμοποιώντας αποκλειστικά τη δομή επανάληψης ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
49
27. Διάβασε Χ
Όσο Χ < 0 Ή Χ > 100 επανάλαβε
Γράψε ‘ΛΑΘΟΣ’
Διάβασε Χ
Ξαναγράψτε το ισοδύναμο με τη χρήση της δομής ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
28. Μπορείτε δημιουργήσετε κωδικοποίηση σε ψευδογλώσσα που θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα με τις
παρακάτω εντολές, χρησιμοποιώντας μόνο τη δομή επανάληψης Για;
α←7
Όσο α >= 1 επανάλαβε
β←α
Εμφάνισε β
β←β–1
Μέχρις_ότου β = 0
α←α–2
29. Δίνεται το παρακάνω τμήμα αλγορίθμου:
π←0
λ←0
Διάβασε Χ
λ←λ+Χ
π←π+1
Μέχρις_ότου λ > 100 ή π = 5 ή Χ = 0
Εμφάνισε λ, π
Μπορείτε δημιουργήσετε κωδικοποίηση σε ψευδογλώσσα που θα υλοποιεί τις παραπάνω εντολές με τη
χρήση της δομής επανάληψης Όσο...επανάλαβε.
30. Να μετατρέψετε το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου ώστε να κάνει αποκλειστική χρήση της δομής
επανάληψης ‘Αρχή_Επανάληψης…Μέχρις_Ότου’ :
Σ0
Για κ από 8 μέχρι 3 με_βήμα -2
Διάβασε χ
Όσο χ > 0 επανάλαβε
ΣΣ+χ
Διάβασε χ
Τέλος_Επανάληψης
Εμφάνισε Σ
31. Μετατρέψτε το ακόλουθο τμήμα στο ισοδύναμο με την αποκλειστική χρήση της δομής ΟΣΟ:
Διάβασε α, β
Αν α > β τότε
Για κ από 1 μέχρι (α – β)
Γράψε κ
Αλλιώς
κ 7 div (β – α + 1)
Τέλος_αν
Μέχρις_ότου κ = 2
32. ΔΙΑΒΑΣΕ Α
Β Α * 2
ΟΣΟ Β <= Α ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
50
Γ Β – Α
Δ ΑΛΗΘΗΣ
ΑΝ Γ > 3 ΤΟΤΕ
Δ ΟΧΙ Δ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Β Β + 4
ΓΡΑΨΕ Δ
ΓΡΑΨΕ (Β + Α)
1. Να γράψετε ισοδύναμο κώδικα χρησιμοποιώντας στη θέση της δομής επανάληψης ΟΣΟ ... ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ, τη δομή
επανάληψης ΓΙΑ ... ΑΠΟ ... ΜΕΧΡΙ ... ΜΕ_ΒΗΜΑ ... .
2.Να γραφεί ισοδύναμος κώδικας με την αποκλειστική χρήση της δομής επανάληψης ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΚΕΝΩΝ
33.Συμπληρώστε τον παρακάτω πρόγραμμα ώστε να εμφανίζει για το Α την τιμή 8. Τι τιμή θα εμφανίζει για το Ι
Ι <--0
Α<--0
Όσο Ι <= ……… επανάλαβε
Α <--Α +1
Ι <-- + 2
Εμφάνισε Α, Ι
34.Να συμπληρώσετε τα κενά έτσι ώστε τα παρακάτω τμήματα αλγορίθμων να δίνουν το ίδιο αποτέλεσμα, που
δίνει το πρώτο τμήμα.
Y<--0 Α)Υ<--2 Β)Χ<--0
X<--0 Για Χ από …… μέχρι 5 Υ<--0
Όσο Χ<=6 επανάλαβε Υ<--Υ+2 Όσο Χ>=…….. επανάλαβε
Χ<--Χ+1 Τέλος_επανάληψης Χ<--Χ-1
Υ<--Υ+2 Εμφάνισε Υ Υ<--Υ+2
Τέλος_ επανάληψης Τέλος_επανάληψης
Εμφάνισε Υ Εμφάνισε Υ
Γ)Χ<--0 Δ)Χ<--0 Ε)Χ<--1

Υ<--0 Υ<--0 Υ<--0
Όσο Χ>=…….. επανάλαβε Αρχή_επανάληψης Αρχή_επανάληψης
Χ<--Χ-2 Υ<--Υ+2 Υ<--Υ+2
Υ<--Υ+2 Χ<--Χ+1 Χ<--Χ-1
Τέλος_επανάληψης Μέχρις_ότου Χ=……. Μέχρις_ότου Χ<…….
Εμφάνισε Υ Εμφάνισε Υ Εμφάνισε Υ
35.Να συμπληρώσετε τα κενά στον παρακάτω αλγόριθμο ώστε να εμφανίζει τους αριθμούς:
0, 1, 2, 9, 4, 25, 6
με την ίδια σειρά που δίνονται.
Αλγόριθμος Εμφάνιση
Α0
Όσο _________ επανάλαβε
Αν __________ τότε
51
εμφάνισε α
αλλιώς
εμφάνισε ___
Τέλος_αν
____________
Τέλος Εμφάνιση
37. Συμπληρώστε τα κενά στο τμήμα αλγορίθμου που ακολουθεί, ούτως ώστε να εμφανίζονται τα δοθέντα
αποτελέσματα στην οθόνη.
Για Κ από ___ μέχρι ___ με_βήμα ___ Ο Θ Ο Ν Η. . . . . . .
Αν Κ mod 2 = 1 τότε 12
Γράψε Κ + 3 5
Αλλιώς 6
Γράψε Κ – 1
Τέλος_αν
38. Συμπληρώστε τα (τρία) κενά στο πιο κάτω τμήμα αλγορίθμου, προκειμένου να εμφανίζονται – ύστερα
από την εκτέλεση των εντολών αυτού – οι τιμές στην οθόνη:
Κώδικας Οθόνη
Για Κ από _____ μέχρι _____ με_βήμα _____ 12
Αν Κ mod 2 = 1 τότε 4
Γράψε (Κ - 1) 2
Α λλιώς
Γράψε (Κ + 2)
Τέλος_αν
39. Για το τμήμα αλγορίθμου που έπεται συμπληρώστε τα κενά ούτως ώστε να υπολογίζει και να εμφανίζει
τον μέσο όρο 20 θετικών άρτιων ακεραίων, που εισάγονται από τον χρήστη:
Σ <-- ___
Μ <-- ___
Διάβασε Χ
Αν Χ mod 2 = 0 ΚΑΙ ___ τότε
___ <-- Σ + Χ
Μ <-- ___
Τέλος_αν
Μέχρις_ότου ___
Εμφάνισε (___ / 20)
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ
40.Για τον αλγόριθμο που έπεται, να αναφέρετε ποιο ή ποια από τα αλγοριθμικά κριτήρια, δεν πληρούνται και
γιατί;
Αλγόριθμος ΕΛΠΙΔΑ
Διάβασε Α, Β
52
Χ Α ^ 2
Όσο Χ > Α επανάλαβε
Γράψε Χ DIV Β
ΧΧ+1
Τέλος ΕΛΠΙΔΑ
41.Ποια αλγοριθμικά κριτήρια δεν πληρούνται στο παρακάτω τμήμα και γιατί:
Διάβασε α, β
Όσο α >= β επανάλαβε
Γράψε α mod β
β β - 2
ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
42.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους αριθμούς από το 1000 ως και το 1
43.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους άρτιους (2,4,6…)αριθμούς από το 1000 ως και το 1
44.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους αριθμούς από το -1 έως και το 1000
45.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους αριθμούς από το -1000 ως και το -1
46.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους αριθμούς από το 1 ως και το 1000 που είναι πολλαπλάσια του 3
47.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους αριθμούς από το 1 ως και το 1000 που είναι πολλαπλάσια του 3
και του 4
48.Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τους αριθμούς από το -1000 ως και το -1 που διαιρούνται με το 4 και το 5
49. Να γραφούν οι εντολές που να εμφανίζουν τα αθροίσματα: δ)10 + 20 + 30 + ... + 990 + 1000
α)1+2+3+4+...+100 ε)(-7) + (-5) + (-3) + ... + 119 + 121
β)11 + 13 + 15 + ... + 95 + 97 + 99 ζ)1 + 4 + 9 + ... + 81 + 100
γ)2 + 4 + 6 + ... + 98 + 100 η)1² + 2² + 3² + ... + 99²
50.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το γινόμενο 1 Χ 2 Χ 3 Χ 4 Χ 5 Χ 6 Χ... Χ 1000.
51.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το γινόμενο 6Χ 8 Χ 10 Χ 12 Χ 14Χ 16 Χ... Χ 500.
52.Να γραφεί πρόγραμμα που να υπολογίζει και εκτυπώνει το άθροισμα: (-1) + 32 + (-5)3 + 74 + (-9)5 + ... για 20 όρους
53.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό Ν και θα υπολογίζει τη σειρά
54.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό Ν και να υπολογίζει τη σειρά
53
55.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό Ν και να υπολογίζει τη σειρά
56.Το παραγοντικό ορίζεται ως εξής:
Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό και θα υπολογίζει το παραγοντικό του.
58.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό (μεγαλύτερο του 0) και να υπολογίζει τη σειρά
μέχρι να ξεπεράσει την τιμή του αριθμού αυτού και να εμφανίζει το πλήθος των επαναλήψεων που χρειάστηκαν
59.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα υπολογίζει την ακόλουθη σειρά με τελευταίο όρο αυτόν που δεν θα ξεπερνάει την
τιμή 0.00001 και να εμφανίζει το πλήθος των επαναλήψεων που χρειάστηκαν
60.Να γραφεί πρόγραμμα που: να υπολογίζει τη συνάρτηση y(x)=x2-3x+2 για όλες τις τιμές του χ από -1 έως 3 σε
βήματα του 0,1.
61.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τις τιμές της συνάρτησης F(x) = 5x 4+7x3-
34x+11 αν το x παίρνει ακέραιες τιμές στο διάστημα [-200, 200].
62.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο θα εμφανίζει τις τιμές της συνάρτησης αν το χ παίρνει τιμές στο διάστημα
[-0.5,5]
με βήμα 0.05
63.Χρησιμοποιώντας την πιο κάτω σειρά βημάτων, να βρείτε τον 10ο αριθμό της πιο κάτω σειράς: 1, 2, 4, 7, 11...
Βήματα: 1. Ο 1ος αριθμός είναι το 1 2. Ο 2ος αριθμός είναι το 2 3. Κάθε επόμενος αριθμός είναι το άθροισμα των
δύο προηγούμενων. Αν ο αριθμός που προκύπτει διαιρείται ακριβώς με το 3 τότε προσθέτουμε ακόμα μια
μονάδα στον αριθμό.
64.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς β)να εμφανίζει τους θετικούς αριθμούς μόνο
65.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς και β)να εμφανίζει τους θετικούς άρτιους
66.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς β)να εμφανίζει την απόλυτη τιμή τους
67.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς β)να εμφανίζει το πλήθος των θετικών
68.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς β)να εμφανίζει το πλήθος των θετικών άρτιων
54
69.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς και β) να εμφανίζει το άθροισμά τους
70.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 θετικούς αριθμούς(θεωρείστε ότι είναι θετικοί) και
β)να εμφανίζει τον 2ο ,τον 4ο ,τον 6ο στην σειρά που δίνονται κ.ο.κ
71.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς β)να τους αθροίζει
72.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο α)να διαβάζει 20 αριθμούς β)να αθροίζει τους θετικούς αριθμούς
73.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο να διαβάζει 20 αριθμούς και να εμφανίζει τον μέσο όρο μόνο των άρτιων
74.Το περιήλιο είναι το σημείο της τροχιάς ενός πλανήτη στο οποίο η απόσταση του από τον ήλιο είναι η
ελάχιστη. Το αντίθετο σημείο ονομάζεται αφήλιο. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο: α) θα διαβάζει την απόσταση
της Γης από τον Ήλιο (σε εκατομμύρια χιλιόμετρα) για κάθε μέρα ενός έτους και β) θα εμφανίζει ποια ημέρα
του έτους η Γη βρίσκεται στο περιήλιο και ποια ημέρα βρίσκεται στο αφήλιο.
75.Σε ένα βιβλιοπωλείο υπάρχουν 8 διαφορετικές συσκευασίες με στυλό μιας συγκεκριμένης μάρκας. Γράψτε
αλγόριθμο που διαβάζει την τιμή πώλησης και το πλήθος των τεμαχίων κάθε συσκευασίας και υπολογίζει τον
αύξοντα αριθμό (1-8) της πιο συμφέρουσας.
76.Έστω ότι η ΝΑΣΑ θέλει να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα αποικισμού του Άρη. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό
της ΝΑΣΑ τον πρώτο χρόνο θα μεταφερθούν 100 άτομα και κάθε επόμενο έτος θα μεταφέρονται διπλάσια άτομα
από την προηγούμενη (τα άτομα όμως που μεταφέρονται σε έναν χρόνο δεν μπορούν να υπερβαίνουν τα
1000).Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο θα υπολογίζει μετά από πόσα χρόνια ο αριθμός των αποίκων θα φτάσει
τον αριθμό των 20.000.
77.Μια εταιρεία δημοσκοπήσεων θέτει σ’ ένα δείγμα 2000 πολιτών ένα ερώτημα. Για την επεξεργασία των
δεδομένων να αναπτύξετε πρόγραμμα που:α) να διαβάζει το φύλο του πολίτη (Α = Άνδρας, Γ = Γυναίκα),β) να
διαβάζει την απάντηση στο ερώτημα, η οποία μπορεί να είναι «ΝΑΙ», «ΟΧΙ», «ΔΕΝ ΞΕΡΩ», γ) να υπολογίζει και
να εμφανίζει το πλήθος των ατόμων που απάντησαν «ΝΑΙ», δ) στο σύνολο των ατόμων που απάντησαν «ΝΑΙ» να
υπολογίζει και να εμφανίζει το ποσοστό τω ν ανδρών και το ποσοστό των γυναικών.
α) να διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό Ν β)να τυπώνει το άθροισμα όλων των ακέραιων αριθμών από το 1 έως τον
αριθμό που δόθηκε.
79. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει 100 ακέραιους αριθμούς
β) να υπολογίζει το γινόμενό τους και να το εμφανίζει.
α) να ζητάει από το χρήστη έναν φυσικό αριθμό Α
β)να εμφανίζει το παραγοντικό του (Α!=1*2*3*...*Α).
α) θα διαβάζει 100 τυχαίους αριθμούς
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το άθροισμα μόνο αυτών που είναι πολλαπλάσιοι του 3.
55
82. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει Ν αριθμούς
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το άθροισμα και το πλήθος των άρτιων.
α) θα διαβάζει Ν αριθμούς
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον ελάχιστο.
π.χ. αν Ν=7 θα διαβάσει 7 αριθμούς και θα βρει τον ελάχιστο.
α)να διαβάζει Ν ακέραιους αριθμούς β)να ελέγχει πόσοι από αυτούς είναι θετικοί και πόσοι αρνητικοί.
85. Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο θα εντοπίζει και θα εμφανίζει όλους τους τετραψήφιους αριθμούς που
μπορούν να διαβαστούν και ανάποδα (καρκινική ιδιότητα για παράδειγμα 1331, 7447, 9229 κ.ο.κ.)
86. Το κατάστημα υποδημάτων “Ο ΠΛΑΤΥΠΟΔΗΣ” αποφάσισε να κάνει την εξής προσφορά στους πελάτες του: Για
κάθε πελάτη που συμπληρώνει 3 αγορές, αν το συνολικό ποσό υπερβαίνει τα 150€ του δίνεται δώρο αξίας 15€ και
αν υπερβαίνει τα 300€ του δίνεται δώρο 40€. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος: α. Θα διαβάζει το πλήθος των
πελατών που συμπλήρωσαν 3 αγορές. β. Για κάθε ένα από αυτούς τους πελάτες, θα διαβάζει τα 3 ποσά που
πλήρωσε και θα υπολογίζει το συνολικό ποσό για τον κάθε πελάτη. γ. Θα εκτυπώνει «Δικαιούται δώρο 15€» ή
«Δικαιούται δώρο 40€» ή «Δεν δικαιούται δώρο» ανάλογα με το σύνολο αγορών του πελάτη.
87. Σε μία ασφαλιστική εταιρεία δουλεύουν Α ασφαλιστές που ο καθένας τους μπορεί να έχει 1 έως Ν πελάτες.
Να δοθεί πρόγραμμα που για κάθε ασφαλιστή να ζητά τον αριθμό των πελατών του και για κάθε πελάτη να ζητά
το μέγεθος της ασφάλειας που έχει κάνει. Στο τέλος ο πρόγραμμα να εμφανίζει τον αριθμό των ασφαλιστών, το
συνολικό αριθμό των πελατών και ένα μήνυμα για το ποιος πελάτης έχει κάνει τη μεγαλύτερη ασφάλιση, π.χ. ως
εξής: “Ο 2ος πελάτης του 4ου ασφαλιστή έχει κάνει τη μεγαλύτερη ασφάλεια ύψους 15.000 €"
88. Ο πληθυσμός μιας χώρας είναι 10 εκατομμύρια και παρουσιάζει ετήσια αύξηση 2%. Να γίνει πρόγραμμα που:
θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το πληθυσμό της χώρας μετά από 15 χρόνια.
89. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα εμφανίζει του αριθμούς από το 1 μέχρι το 200 που να μην είναι
πολλαπλάσια του 10
90. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα εμφανίζει τους τριψήφιους αριθμούς που είναι πολλαπλάσια του 7 καθώς
και το πόσοι είναι οι αριθμοί αυτοί.
91. Ένα φορτηγό μεταφορών καλύπτει καθημερινά έναν αριθμό km. Για τα πρώτα 30 km που καλύπτει, το κόστος
του είναι 80€. Ενώ για κάθε επιπλέον km η αξία φθάνει στα 0,50 €/km. Το πρόγραμμα θα
α) διαβάζει τον αριθμό των ημερών που δούλεψε το φορτηγό καθώς και τα km που καθημερινά κάλυψε β)
υπολογίζει και εμφανίζει το ημερήσιο κόστος μεταφοράς βάσει km γ) υπολογίζει και εμφανίζει το συνολικό κόστος
όλων των ημερών.Σημείωση: θεωρείστε ότι το φορτηγό καλύπτει καθημερινά τουλάχιστον 30 km.
92.Να γίνει πρόγραμμα ο οποίο θα εμφανίζει όλους τους αριθμούς από 0 έως το 999, που το άθροισμα των
ψηφίων τους είναι μεγαλύτερο του 15.
93. Μία ομάδα επιστημόνων μελετά την ατμοσφαιρική ρύπανση της Αθήνας. Συγκεκριμένα για διάστημα 20
ημερών καταγράφουν τις τιμές του μονοξειδίου του άνθρακα (CO) σε τρεις διαφορετικές περιοχές της Αθήνας. Να
56
γραφεί πρόγραμμα το οποίο: Α) Θα διαβάζει για κάθε μία μέρα το όνομα της περιοχής και τις 3 τιμές του (CO)
σε τρεις διαφορετικές ώρες της ημέρας Β) Θα βρίσκει τη μέση τιμή για κάθε μία περιοχή Γ) Θα βρίσκει και θα
εμφανίζει την περιοχή εκείνη με τη μεγαλύτερη μέση τιμή (CO).
94. Μια μπάλα αφήνεται από ύψος 800 μέτρων. Σε κάθε κτύπο με το έδαφος ανυψώνεται σε ύψος 20% μικρότερο
από το προηγούμενο ύψος της. Να γίνει πρόγραμμα που: θα υπολογίζει το ύψος της μετά από 10 κτύπους της με
το έδαφος.
95. Να γίνει πρόγραμμα το οποίο θα εμφανίζει όλους τους αριθμούς από το 1 έως το 1000 οι οποίοι διαιρούνται
ακριβώς με το 2 και το 3 και δεν διαιρούνται με το 4.
α) θα διαβάζει έναν ακέραιο θετικό αριθμό(ελέγχοντας ότι θα είναι θετικός)
β) θα εμφανίζει όλους τους διαιρέτες του καθώς και το πλήθος τους.
π.χ. 9: διαιρέτες 1,3,9 πλήθος 3 κ.ο.κ.
Σημείωση:ποια ή ποιες θα ήταν οι αλλαγές εάν ο αριθμός μπορούσε να ήταν και αρνητικός.
97. Να διαβασθούν 100 ακέραιοι αριθμοί διαφορετικοί και να βρεθεί το άθροισμα όσων απ' αυτούς είναι ζυγοί
και το γινόμενο όσων απ' αυτούς διαιρούνται με το 3.
98. Να γραφεί πρόγραμμα που θα διαβάζει δέκα αριθμούς και θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει το γινόμενο του
μεγαλύτερου με τον μικρότερο.
99.Να διαβασθούν 30 αριθμοί και να βρεθεί ο μεγαλύτερος καθώς και ο δεύτερος στη σειρά μεγαλύτερος.
100. Να γραφεί πρόγραμμα που θα εκτυπώνει τους τριψήφιους αριθμούς της μορφής xyz που έχουν τα εξής
χαρακτηριστικά: x<y<z, x άρτιος και y περιττός.
101. Μια τράπεζα προσφέρει κλιμακωτό επιτόκιο καταθέσεων για τους πελάτες της σύμφωνα με τον παρακάτω
πίνακα
Συνολικό κεφάλαιο Επιτόκιο
Μικρότερο από 1.001€ 3%
1.001€ έως 20.000€ 4%
20.001€ και πάνω 10%
Στο τέλος κάθε χρόνου ο τόκος που προκύπτει προστίθεται στο συνολικό κεφάλαιο και με τον τρόπο αυτό
διαμορφώνεται το συνολικό κεφάλαιο της επόμενης χρονιάς.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο:
α) θα δέχεται σαν είσοδο το αρχικό κεφάλαιοβ) υπολογίζει και εμφανίζει τον συνολικό τόκο που θα αποφέρει η
επένδυση στην διάρκεια των 5 χρόνων. Ο τόκος ενός χρόνου κάποιου ποσού με επιτόκιο δίνεται από τη σχέση
Τόκος = Ποσό * Επιτόκιο / 100
102. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α)Αν ο αριθμός είναι περιττός τότε εμφανίζει όλους τους θετικούς περιττούς αριθμούς που προηγούνται από
αυτόν, ενώ αν είναι άρτιος εμφανίζει όλους τους θετικούς άρτιους αριθμούς που προηγούνται από αυτόν.
α)θα διαβάζει για μια ομάδα 2000 ανθρώπων: όνομα, φύλο, ύψος, βάρος.
Να γίνεται i. έλεγχος τιμών για το φύλο(μόνο ‘Α’ για άνδρας και ‘Γ’ για γυναίκα)
57
ii. έλεγχος τιμών για το ύψος(από 0.20 έως 2.50)
β)να εμφανίζει :i. Το όνομα του πιο βαρύ άντρα ii. Το όνομα της πιο ψηλής γυναίκας iii. Το μέσο ύψος των
γυναικών
104. Να διαβαστούν δύο αριθμοί a και b, όπου a < b, καθώς και 100 τυχαίοι άλλοι αριθμοί και να βρεθούν τα
πλήθη των αριθμών που είναι μικρότεροι του a, μεγαλύτεροι του b και μεταξύ a και b.
α) διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό (διασφαλίζοντας ότι είναι μεγαλύτερος του 4) β)και εμφανίζει αν αυτός είναι
πρώτος (πρώτος είναι ο αριθμός που διαιρείται μόνο με τον εαυτό του και τη μονάδα)
106. Χρησιμοποιώντας την πιο κάτω σειρά βημάτων, να βρείτε τον 10ο αριθμό της πιο κάτω σειράς: 1, 2, 4, 7, 11...
Βήματα: 1. Ο 1ος αριθμός είναι το 1 2. Ο 2ος αριθμός είναι το 2 3. Κάθε επόμενος αριθμός είναι το άθροισμα των
δύο προηγούμενων. Αν ο αριθμός που προκύπτει διαιρείται ακριβώς με το 3 τότε προσθέτουμε ακόμα μια
μονάδα στον αριθμό.
107. Να γραφεί αλγόριθμος που υλοποιεί τον υπολογισμό του μέγιστου κοινού διαιρέτη. Ουσιαστικά λαμβάνει το
μικρότερο από τους δύο ακεραίους, τον z, και εξετάζει με τη σειρά όλους τους ακεραίους ξεκινώντας από τον z και
μειώνοντας συνεχώς κατά μία μονάδα μέχρι και οι δύο αριθμοί, x και y, να διαιρούνται από τη νέα τιμή του z.
108. Να γραφεί πρόγραμμα που να διαβάζει έναν αριθμό και να εμφανίζει μήνυμα αν είναι πρώτος ή όχι.Πρώτος
είναι ένας αριθμός ο οποίος διαιρείται μόνο με τον εαυτό του και την μονάδα π.χ 5,7,11 κ.ο.κ.
109. Να βρεθούν και να εκτυπωθούν οι 50 πρώτοι “πρώτοι” αριθμοί.
110. Τέλειος θεωρείται ένας ακέραιος αριθμός του οποίου οι παράγοντες έχουν σαν άθροισμα τον ίδιο τον
αριθμό. Στους παράγοντες συμπεριλαμβάνεται το 1 αλλά όχι και ο ίδιος ο αριθμός (γνήσιοι διαιρέτες). Για
παράδειγμα, τέλειοι αριθμοί είναι ο 6 (6=1+2+3) και ο 28 (28=1+2+4+7+14).α)Να διαβαστεί ένας αριθμός και να
βρεθεί αν είναι τέλειος ή όχι.
111. Να βρεθούν οι 10 πρώτοι τέλειοι αριθμοί.
112. Να γραφεί πρόγραμμα που υπολογίζει το ημίτονο και το συνημίτονο ενός αριθμού με βάση τις παρακάτω
σχέσεις
113. Σύμφωνα με την παράδοση η δημιουργία του σκακιού οφείλεται στην προτροπή ενός βασιλιά να ανταμείψει
όποιον από τους συμβούλους του θα έφτιαχνε ένα πρωτότυπο παιχνίδι, διαφορετικό κάθε φορά στην εξέλιξή του.
Ένας λοιπόν από τους συμβούλους του σκέφτηκε να δημιουργήσει το σκάκι. Ο βασιλιάς ενθουσιάστηκε και
ρώτησε για την αμοιβή του συμβούλου. Αυτός ζήτησε να πάρει το ρύζι που θα μαζευόταν ως εξής: Στο 1ο
τετράγωνο του σκακιού να τοποθετηθεί 1 κόκκος ρυζιού, στο 2ο τετράγωνο 2 κόκκοι ρυζιού, στο 3ο τετράγωνο 4
κόκκοι, στο 4ο τετράγωνο 8 κόκκοι κλπ. Το άθροισμα των κόκκων θα ήταν η αμοιβή του.Να γραφεί πρόγραμμα
που θα υπολογίζει πόσοι τόνοι ρυζιού θα ήταν η ποσότητα αυτή, αν θεωρηθεί ότι 1 Kg ρυζιού έχει 10000 κόκκους
114. Να γίνει πρόγραμμα που να εμφανίζει όλους τους αριθμούς από το 1 έως το 100 που έχουν ακριβώς 5
διαιρέτες.
58
115. Φίλοι θεωρούνται δύο ακέραιοι αριθμοί αν ο ένας είναι ίσος με το άθροισμα των γνησίων διαιρετών του άλλου,
όπως για παράδειγμα ο 220 και ο 284. Να διαβασθούν δύο ακέραιοι αριθμοί και να βρεθεί αν είναι φίλοι.(Το
άθροισμα των διαιρετών του 220=284 και το άθροισμα των διαιρετών του 284=220)
116. Να δοθεί πρόγραμμα για τον υπολογισμό της μεγαλύτερης τιμής του ν, για την οποία το άθροισμα
Σ=1+2+3+...+ν είναι μικρότερο ή ίσο του 100 (Σ<=100).
117. Η αμοιβάδα, είναι μονοκύτταρος οργανισμός, και 1 κύτταρο αμοιβάδας διαιρείται σε 2 μέρη ανά 40
δευτερόλεπτα (δημιουργώντας 2 αμοιβάδες). Ταυτόχρονα, λόγω ειδικών συνθηκών του περιβάλλοντος, κάθε 2
λεπτά το 40% των μελών της αποικίας νεκρώνονται. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα διαβάζει το πλήθος μιας
αποικίας αμοιβάδων και θα εκτυπώνει το πλήθος των μελών της αποικίας μετά από 2 μέρες. Πόσο % αυξήθηκε ο
πληθυσμός.
118. Σε μια πόλη υπάρχουνε συνολικά 15 χώροι στάθμευσης (πάρκινγκ). Να κάνετε πρόγραμμα που θα διαβάζει
α) το όνομα , την απόσταση του κάθε πάρκιγνκ από το κέντρο και την τιμή που χρεώνει ανά ώρα. β) Στη συνέχεια
να βρίσκετε το όνομα του πάρκινγκ εκείνο που απέχει από το κέντρο από 600 μέτρα έως 1400 μέτρα. Αν υπάρχουνε
περισσότερα από ένα να εμφανίζεται το όνομα και την τιμή του το πιο φθηνού πάρκινγκ.
119. Να γίνει πρόγραμμα που με δεδομένο έναν αριθμό x (ο οποίος θα ανήκει στο διάστημα [0 - 1000]) θα ζητά
από τον χρήστη να τον μαντέψει. Το πρόγραμμα θα σταματά όταν ο χρήστης βρει τον αριθμό ή ξεπεράσει τις 15
προσπάθειες. Σε κάθε προσπάθεια το πρόγραμμα θα πρέπει να ενημερώνει τον χρήστη, αν ο αριθμός που δόθηκε
είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος από το x.
120. Να διαβασθούν οι βαθμοί και το φύλο (‘’Α’’=αγόρι, ‘’Κ’’=κορίτσι) από 20 μαθητές και να βρεθεί πόσα είναι τα
αγόρια, πόσα είναι τα κορίτσια, ποιος είναι ο μέσος όρος των βαθμών των αγοριών, ποιος είναι ο μέσος όρος των
βαθμών των κοριτσιών καθώς και ποιος είναι ο συνολικός μέσος όρος των βαθμών όλων των μαθητών.
121. Οι υπεύθυνοι από ένα κέντρο υποδοχής μεταναστών θέλουν να αναπτύξουν έναν αλγόριθμο που να έχει ως
έξοδο την ηλικία του μεγαλύτερου άνδρα και της μεγαλύτερης γυναίκας που φιλοξενούν στις εγκαταστάσεις τους.
Για το σκοπό αυτό δημιουργήστε έναν αλγόριθμο ο οποίος: 1. Να εισάγει τον αριθμό των ανθρώπων που
φιλοξενούνται στις εγκαταστάσεις του. 2. Για κάθε φιλοξενούμενο να εισάγει το φύλο του (Α για άντρας και Γ για
γυναίκα) και την ηλικία του. 3. Να εμφανίζει το εύρος της ηλικίας των γυναικών (εύρος θεωρούμε τη διαφορά της
μεγαλύτερης και μικρότερης ηλικίας). Θεωρήστε ότι ο χρήστης του προγράμματος θα δίνει τιμές για την ηλικία και
το φύλο που θα είναι ρεαλιστικές και δε θα χρειάζονται έλεγχο από το δημιουργό του προγράμματος.
122. Έστω ότι στα πλαίσια μιας ανθρωπιστικής αποστολής στην Αφρική, παρέχεται ιατρική και φαρμακευτική
βοήθεια στους κατοίκους της από κάποια εθελοντική οργάνωση, ώστε να αντιμετωπιστεί η ηπατίτιδα. Η βοήθεια
προβλέπει την αποστολή 10.000 εμβολίων τον πρώτο χρόνο (2015). Για τα επόμενα χρόνια, έως και το έτος 2022,
η αποστολή εμβολίων θα γίνεται ανά διετία και η ποσότητα θα αυξάνεται κατά 2.000 εμβόλια σε κάθε αποστολή.
Να γραφεί αλγόριθμος ο οποίος εμφανίζει το πλήθος των εμβολίων που παρέχονται όλα τα παραπάνω χρόνια
123. Κάποιος καταθέτης πριν πέντε χρόνια, κατέθεσε στην τράπεζα κάποιο ποσό χρημάτων. Η τράπεζα δίνει
κυμαινόμενο επιτόκιο που την πρώτη χρονιά που κατέθεσε τα χρήματα ήταν 5% και κάθε χρόνο μειωνόταν κατά
0.5%. Υλοποιήστε πρόγραμμα που:α)θα διαβάζει το αρχικό ποσό β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ποσό που
έχει φέτος.
59
124. Οι καταθέσεις σας στην τράπεζα είναι 6500 € και το επιτόκιο της κατάθεσης είναι 5.4 %. Να αναπτυχθεί
πρόγραμμα που θα υπολογίζει πόσο θα είναι το κεφάλαιο με το πέρας 8 ετών.
125. Το περιοδικό αυτοκινήτων AUTOΤEST έκανε μια μελέτη για τα αυτοκίνητα της μεσαίας κατηγορίας. Στα
πλαίσια της έρευνας μελέτησε 25 αυτοκίνητα καταγράφοντας 10 δείκτες για το καθένα (αξιολόγηση παθητικής
και ενεργητικής ασφάλειας, πολυτέλειας, οικονομίας καυσίμου κ.λ.π.). Να γραφεί πρόγραμμα που να διαβάζει
το όνομα του μοντέλου και τους 10 δείκτες και να εκτυπώνει το μοντέλο που προτείνεται από το περιοδικό ως η
καλύτερη αγορά. ΣΗΜ1: Καλύτερη αγορά θεωρείται το αυτοκίνητο με το μεγαλύτερο μέσο δείκτη ΣΗΜ2:
Θεωρείστε ότι όλοι οι δείκτες είναι θετικοί αριθμοί
126. Σε μια πτήση αεροπορικής εταιρίας χρησιμοποιείται αεροπλάνο με 50 θέσεις ισοκατανεμημένες δεξιά και
αριστερά. Το αεροπλάνο μπορεί να πετάξει με ασφάλεια μόνο όταν η διαφορά βάρους αριστερής και δεξιάς
πλευράς είναι λιγότερο από 250 κιλά. Να γραφεί πρόγραμμα που επιτρέπει στον υπάλληλο ταξιδιωτικού
πρακτορείου να κάνει για κάθε πελάτη που προσέρχεται στο γκισέ εισητηρίων τα εξής:
α) Να πληκτρολογεί το βάρος του πελάτη β) Να πληκτρολογεί ‘Α’ αν ο πελάτης θέλει να κλείσει αριστερή θέση ή
‘Δ’ αν θέλει να κλείσει δεξιά γ) Να ελέγχει αν είναι εφικτή η επιθυμία του πελάτη (βάσει περιορισμών
ασφαλείας και χωρητικότητας αεροπλάνου) και αν είναι να τυπώνει μήνυμα «ΟΚ» διαφορετικά να τυπώνει το
μήνυμα «Δεν μπορείται να κάνετε αυτή την επιλογή θέσης» και να τυπώνεται το τμήμα του αεροπλάνου που θα
κάτσει τελικά ο πελάτης
Σημείωση: Θεωρήστε ότι κανένας επιβάτης δεν είναι 250 κιλά ή περισσότερο. Επίσης η επιλογή της θέσης είναι
μόνο ‘Α’ ή ‘Δ’.Τέλος η διαδικασία κρατάει μέχρι να συμπληρωθούν οι θέσεις της πτήση.Θεωρείστε ότι διαφορά
βάρους συνεχόμενων επιβατών δεν υπερβαίνει τα 20 κιλά.
127. Οι αριθμοί Fibonacci ορίζονται ως εξής : F0 = 0, F1 = 1 και Fk = Fk-1 + Fk-2. Κάθε αριθμός είναι ίσος με το
άθροισμα των δύο προηγούμενών του. Να γραφεί πρόγραμμα που για ένα δεδομένο θετικό αριθμό Ν που
διαβάζεται, υπολογίζει τον Ν-οστό όρο της ακολουθίας (FN). Αν ο αριθμός που διαβαστεί είναι αρνητικός,
εμφανίζει μήνυμα λάθους
128. Η ακολουθία Fibonacci είναι μια αναδρομική ακολουθία ακέραιων αριθμών. Το κάθε νέο μέλος της
ακολουθίας ορίζεται ως το άθροισμα των δύο προηγούμενων μελών. Αν δηλαδή δύο συνεχόμενα μέλη της
ακολουθίας είναι F(n−1) και F(n−2) τότε ο επόμενος αριθμός της ακολουθίας είναι το άθροισμα F(n−1)+F(n−2) . Σε
αναδρομικό τύπο: Fn=Fn−1+Fn−2. Για να αρχίσει η ακολουθία να δίνει αποτελέσματα πρέπει να ορίσουμε
αυθαίρετα τους δύο πρώτους αριθμούς. Παραδοσιακά η επιλογή των δύο πρώτων όρων είναι F0=0 και F1=1. Οι
πρώτοι αριθμοί της σειράς είναι 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, ...
129. Ένας εργάτης δουλεύει 5 μέρες την εβδομάδα. Γράψτε αλγόριθμο που: διαβάζει τις ώρες που δούλεψε ο
εργάτης κάθε μέρα και για χρονικό διάστημα των 20 εβδομάδων και υπολογίζει/εμφανίζει: 1. το μικρότερο
ημερήσιο πλήθος ωρών εργασίας του εργάτη, τον αύξοντα αριθμό (1-20) της εβδομάδας και τον αύξοντα αριθμό
της ημέρας (1-6) στις οποίες καταγράφηκε το παραπάνω γεγονός. 2. το μέσο όρο των ημερήσιων ωρών εργασίας
του ανά εβδομάδα. 3. πόσες φορές δούλεψε ημερησίως περισσότερες από 9 ώρες.
60
130. Ένας συναυλιακός χώρος έχει 30 σειρές καθισμάτων. Στην πρώτη σειρά βρίσκονται 100 καθίσματα και για
κάθε σειρά πιο πάνω τα καθίσματα αυξάνονται κατά 10. Να γραφεί πρόγραμμα που να υπολογίζει και να
εμφανίζει το σύνολο των θέσεων.
131. Το αμφιθέατρο του δήμου διαθέτει 50 καθίσματα στην πρώτη σειρά και σε κάθε επόμενη σειρά από τις 15
υπάρχει αύξηση καθισμάτων κατά 10%(θεωρείστε ότι ο αριθμός που θα προκύπτει μετά την πράξη είναι
ακέραιος). Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τα καθίσματα της τελευταίας σειράς
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τη χωρητικότητα του αμφιθεάτρου.
132. Οι κερκίδες ενός γηπέδου μπάσκετ αποτελούνται από 25 σειρές καθισμάτων. Στην πρώτη σειρά υπάρχουν
150 καθίσματα και σε κάθε επόμενη σειρά υπάρχουν περισσότερα καθίσματα από την προηγούμενη κατά 1/8
(γίνεται στρογγυλοποίηση κάθε φορά στον πλησιέστερο ακέραιο). Να γραφεί πρόγραμμα που:να υπολογίζει το
συνολικό αριθμό καθισμάτων ανά σειρά. Τα αποτελέσματα να εμφανίζονται με την παρακάτω μορφή π.χ. 'Σειρά
1η Καθίσματα 150' , 'Σειρά 2η Καθίσματα 280' ……….
133. Μια μπετονιέρα με χωρητικότητα 10 κυβικά μέτρα ρίχνει σκυρόδεμα σε καλούπια, των οποίων το μέγεθος
διαφέρει (η ποσότητα που δέχεται κάθε καλούπι δεν είναι σταθερή).
Να γραφεί πρόγραμμα ή πρόγραμμα που:
a. Θα διαβάζει των αριθμό των καλουπιών στα οποία θα χυθεί σκυρόδεμα. Θα πρέπει ο
αριθμός να είναι μεγαλύτερος του μηδενός.
b. Θα διαβάζει τη χωρητικότητα σε κυβικά μέτρα του κάθε καλουπιού. Η χωρητικότητα θα
πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 0.25 και 1.75 κυβικά μέτρα.
c. Θα διαβάζει την ποσότητα σε κυβικά μέτρα του σκυροδέματος που ρίχτηκε σε κάθε καλούπι.
Θα πρέπει η χωρητικότητα να είναι μεγαλύτερη από το μηδέν και μικρότερη ή ίση της
χωρητικότητας του καλουπιού. Στην περίπτωση που δοθεί μεγαλύτερη ποσότητα να εμφανίζεται
προειδοποιητικό μήνυμα.
d. Να υπολογιστεί πόσες φορές θα χρειαστεί να ξαναγεμίσει η μπετονιέρα με σκυρόδεμα
προκειμένου να φτάσει το σκυρόδεμα για όλα τα καλούπια.
Να υπολογιστεί πόσα κυβικά μέτρα σκυροδέματος χρειαστήκανε συνολικά.
134. Στους χειμερινούς Ολυμπιακούς αγώνες του Τορίνο και στο αγώνισμα του καλλιτεχνικού πατινάζ
συμμετέχουν 35 αθλητές, οι οποίοι βαθμολογούνται από 8 κριτές. Κάθε αθλητής βαθμολογείται για το τεχνικό
μέρος από κάθε κριτή. Η συνολική βαθμολογία του αθλητή προκύπτει, αφού αφαιρεθούν η μεγαλύτερη και η
μικρότερη βαθμολογία. Για παράδειγμα αν κάποιος αθλητής πάρει: 5.2, 5.0, 4.3, 5.8, 5.1, 5.2, 5.9, 5.0, τότε
αφαιρείται το 5.9 και το 4.3 που είναι η καλύτερη και η χειρότερη βαθμολογία και η συνολική βαθμολογία του
αθλητή είναι 31.3.
Να γράψετε πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει τα ονόματα των 35 αθλητώνβ) θα διαβάζει τις βαθμολογίες που δίνουν οι 8 κριτές για κάθε
αθλητή. Η βαθμολογία που δίνει κάθε κριτής να διασφαλίζεται ότι είναι από 0 μέχρι 6.γ) θα υπολογίζει τις
συνολικές βαθμολογίες κάθε αθλητή στο τεχνικό μέροςδ) θα εμφανίζει το όνομα του αθλητή και δίπλα τη
61
συνολική του βαθμολογία. Αν η μέση βαθμολογία είναι μεγαλύτερη του 5,5 να εμφανίζει μήνυμα “πολύ καλός”,
ενώ αν είναι κάτω από 4 τότε να εμφανίζει μήνυμα “Δεν μπορεί να λάβει μέρος στους επόμενους Ολυμπιακούς
Αγώνες”.
135. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο διαβάζει τυχαίους αριθμούς μέχρι να δοθεί τιμή φρουρός 0. Υπολογίζει τη
μέγιστη συχνότητα ίσων συνεχόμενων αριθμών και ποιος ήταν αυτός
136. Να γραφεί πρόγραμμα που να τυπώνει την προπαίδεια του πολλαπλασιασμού.
π.χ. 1*1, 1*2, 1*3, 1*4……..1*10
2*1, 2*2, 2*3, 2*4…….2*10
3*1, 3*2, 3*3, 3*4…….3*10 κ.ο.κ.
137. Ένας καταθέτης έχει για κωδικό πρόσβασης (PIN) στη μαγνητική του κάρτα αναλήψεως έναν τετραψήφιο
αριθμό xyzq, όπου γνωρίζουμε ότι το x είναι άρτιος αριθμός, το z περιττός και το q πολλαπλάσιο του
4.Γνωρίζουμε επίσης ότι όλα τα ψηφία που έχει επιλέξει είναι <> 0. Γνωρίζουμε επίσης ότι αν κωδικός του
πενταπλασιαστεί και διαιρεθεί με το 3, έχει πάντα υπόλοιπο 1. Για παράδειγμα οι επόμενοι αριθμοί αποτελούν
πιθανούς κωδικούς: 4394, 6434, 8558 Να γίνει πρόγραμμα που να μας εμφανίζει όλους τους πιθανούς κωδικούς,
όπως και το πλήθος τους.
α) θα διαβάζει την χωρητικότητα ενός πλοίου και το πλήθος των containers που πρέπει να μεταφερθούν.
β)Στη συνέχεια για κάθε container να διαβάζεται το βάρος του, και όταν συμπληρωθεί το βάρος του να
υπολογίζεται ως ένα δρομολόγιο. Στην περίπτωση που διαβάζεται περισσότερο βάρος από τον εναπομείναντα
χώρο του container , να εμφανίζεται μήνυμα λάθους ‘ΕΔΩΣΕΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΒΑΡOΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΝΑΠΟΜΕΙΝΑΝΤΑ
ΧΩΡΟ ‘ και να μην προστίθεται στο δρομολόγιο.Η διαδικασία να συνεχίζεται μέχρι να ολοκληρωθεί το πλήθος
των container.
γ)να εμφανίζεται πόσα δρομολόγια χρειάζεται το πλοίο για τη μεταφορά.
139. Σ’ ένα ασανσέρ επιτρέπεται να επιβιβασθούν 8 άτομα και το μέγιστο επιτρεπτό ωφέλιμο βάρος στο
ασανσέρ είναι 900 κιλά. Το ασανσέρ ξεκινά όταν γεμίσει (όταν το σύνολο των ατόμων δεν ξεπερνά τα 8 άτομα ή
αν το συνολικό βάρος δεν υπερβαίνει τα 900 κιλά) ή όταν δεν υπάρχει άλλο άτομο για να επιβιβασθεί στον
όροφο που έχει σταματήσει. Το ασανσέρ κάνει συνολικά 8 στάσεις . Σε κάθε στάση,εκτός της τελευταίας, το
πρόγραμμα εμφανίζει το μήνυμα "Υπάρχει άτομο να εισέλθει; (ΝΑΙ ή ΟΧΙ)".Αν η απάντηση είναι "ΝΑΙ" εισάγεται
το βάρος του ατόμου και έτσι σηματοδοτείται η επιβίβασή του στο ασανσέρ. Η παραπάνω διαδικασία
επαναλαμβάνεται μέχρι να δοθεί η απάντηση "ΟΧΙ" και να σταματήσει η επιβίβαση.
Επίσης σε κάθε στάση, εκτός από την πρώτη, το πρόγραμμα εμφανίζει το μήνυμα "Υπάρχει άτομο να εξέλθει;
(ΝΑΙ ή ΟΧΙ)", αν η απάντηση είναι "ΝΑΙ" τότε ζητάει το βάρος του ατόμου που θα εξέλθει και σηματοδοτείται η
αποβίβαση από το ασανσέρ. Η παραπάνω διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι να δοθεί η απάντηση "ΟΧΙ".Να
γραφεί πρόγραμμα που να περιγράφει την παραπάνω λειτουργία του ασανσέρ και στο τέλος να τυπώνει το
σύνολο των ατόμων που εισείλθαν στο ασανσέρ στη 1η στάση και το σύνολο των ατόμων που αποβιβάστηκαν
στην 8η στάση(όλοι αποβιβάζονται στην τελευταία στάση και το ασανσέρ στην αρχή είναι άδειο και ξεκινάει από
το ισόγειο)
62
140. Ο κύριος Νικόπουλος σύναψε δάνειο στην τράπεζα Τενεούπολης ώστε να ανακαινίσει το σπίτι του. Η
τράπεζα του ανακοίνωσε το νέο της πρόγραμμα δανείων που είναι το εξής:
α)Η πρώτη δόση είναι 100 €, ενώ κάθε εξάμηνο αυξάνεται κατά 50 €, μέχρι να φτάσει το ποσό των 400 € (η δόση
δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 400 €).
β)Με τη συμπλήρωση κάθε χρόνου από τη σύναψη του δανείου, το υπολειπόμενο ποσό τοκίζεται με επιτόκιο
10.5%.Σημείωση: κατά τη σύναψη του δανείου τοκίζεται το αρχικό ποσό. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα
διαβάζει το ποσό που σκέφτεται να δανειστεί ο κος Αρβίλογλου και να εμφανίζει σε πόσους μήνες θα
αποπληρώσει το δάνειο.
141. Οι καταθέσεις σας στην τράπεζα είναι 6500 € και το επιτόκιο της κατάθεσης είναι 5.4 %. Να αναπτυχθεί
πρόγραμμα που θα υπολογίζει σε πόσα έτη το κεφάλαιο θα ξεπεράσει τα 11.000 €
142. Από έρευνες έχει φανεί ότι μια κοινότητα μελισσών υπό κανονικές συνθήκες αναπτύσσεται με ρυθμό 3.8 %
ετησίως. Αν ένας μελισσοκόμος διαθέτει μελίσσια με συνολικό πληθυσμό 1200 μέλισσες να γράψετε πρόγραμμα
σε πόσα έτη θα ξεπεράσει τη χωρητικότητα των κυψελών του που είναι 2000 μέλισσες;
α) διαβάζει ένα άγνωστο πλήθος αριθμών μέχρι να διαβαστούν 10 αρνητικοί. β)υπολογίζει και τυπώνει το
άθροισμα των αριθμών που ήταν θετικοί
144. Να γίνει πρόγραμμα το οποίο:
α)θα δέχεται ακέραιους θετικούς αριθμούς μέχρι το πλήθος των άρτιων ή των περιττών να γίνει ίσο με 100.
β)το πρόγραμμα να δίνει ως αποτέλεσμα το μήνυμα ΄άρτιοι΄ ή ΄περιττοί΄, ανάλογα με το ποια από τις δύο
κατηγορίες αριθμών έφτασε το 100.
α)να δέχεται κάποιον αριθμό β) υπολογίζει και εμφανίζει το πλήθος των ψηφίων του π.χ αν δεχτεί τον αριθμό
5567 θα εμφανίζει 4
146. Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο:
α)να διαβάζει έναν αριθμό
β)να εμφανίζει το άθροισμα των ψηφίων του
γ)να εμφανίζει με μήνυμα εάν είναι μονοψήφιος, διψήφιος, τριψήφιος κ.ο.κ
147. Ένας μαθητής πρόκειται να αγοράσει Η/Υ αξίας €1250. Οι γονείς του θα του δίνουν σταδιακά κάθε εβδομάδα
ποσό διπλάσιο από την προηγούμενη, αρχίζοντας την πρώτη εβδομάδα με €20. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
Α. Υπολογίζει και εμφανίζει μετά από πόσες εβδομάδες θα μπορέσει να αγοράσει τον Η/Υ Β. Υπολογίζει, ελέγχει
και εμφανίζει πιθανό περίσσευμα χρημάτων
148. Να βρεθεί το άθροισμα πολλών αριθμών. Η διαδικασία να σταματήσει όταν το άθροισμα ξεπεράσει το 1.000
και να εμφανισθεί το πλήθος των αριθμών που διαβάσθηκαν.
149. Να γραφεί πρόγραμμα που θα βρίσκει και θα εμφανίζει σε ποιο έτος μια κατάθεση ενός ποσού Α με ετήσιο
επιτόκιο c% διπλασιάζεται, με την υπόθεση ότι οι τόκοι προστίθενται κάθε έτος στο αρχικό κεφάλαιο. Το
πρόγραμμα θα εμφανίζει Για κάθε έτος το αρχικό ποσό, τους τόκους και το τελικό ποσό (κεφάλαιο + τόκοι)
63
150. Ο μισθός του κύριου Αρβίλογλου είναι 1250 €, ενώ σύμφωνα με το μισθολόγιο αυξάνεται κατά 11%
ετησίως. Κάθε μήνα έχει αποφασίσει να αποταμιεύει 9% του μισθού για το όνειρό του που είναι η αγορά
φουσκωτού σκάφους. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα υπολογίζει και θα εμφανίζει σε πόσους μήνες θα
κατορθώσει να προβεί στην αγορά του φουσκωτού αξίας 7000 €.
151. Ο υδροφόρος ορίζοντας του δήμου Τενεούπολης εξαντλείται. Το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να
πραγματοποιήσει νέα γεώτρηση για την υδροδότηση του δήμου. Τα πάγια έξοδα για την πληρωμή του
συνεργείου είναι 3000 € και περιλαμβάνεται το κόστος για πρώτα 100 μέτρα. Το μέτρο 101 κοστίζει 0.80 € και
για κάθε μέτρο γεώτρησης το κόστος αυξάνεται κατά 11.3%. Ωστόσο, σύμφωνα με στατιστικές μελέτες στην
περιοχή της γεώτρησης δείχνουν πως αν δεν βρεθεί ικανή ποσότητα νερού σε βάθος 2500 μέτρων δεν έχει
νόημα να προχωρήσει η εργασία. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα όπου:
α) θα διαβάζει τα το διαθέσιμο για την γεώτρηση ποσό
β) να εμφανίζει το μέγιστο βάθος που η γεώτρηση μπορεί να φτάσει.
152. Ο δήμος αποφάσισε να κατασκευάσει νέο αμφιθέατρο. Στην πρώτη σειρά θα τοποθετηθούν 50 καθίσματα
ενώ σε κάθε επόμενη σειρά θα προσθέτονται 6 καθίσματα. Το κόστος κάθε καθίσματος είναι 40€, ενώ ο
προϋπολογισμός για την κατασκευή είναι 20.000 €. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α) θα εμφανίζει τη χωρητικότητα του αμφιθεάτρου β) Θα εμφανίζει μήνυμα ‘ ΠΕΡΙΣΣΕΨΑΝ ‘ και δίπλα πόσα
χρήματα περίσσεψαν διαφορετικά θα εμφανίζει το μήνυμα ‘ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΨΑΝ’.
153. Μια Τράπεζα ακολουθεί την εξής διαδικασία κατά τη διαδικασία ανάληψης χρημάτων μέσω ενός
μηχανήματος ΑΤΜ : ο πελάτης καταχωρεί τον μυστικό αριθμό πρόσβασης (PIN) και αν γίνει λάθος καταχώρηση
έως και 3 φορές, το μηχάνημα κρατάει την κάρτα του πελάτη. Ακόμη, το μέγιστο ποσό που μπορεί να κάνει
ανάληψη ένας πελάτης σε μια συναλλαγή του είναι 800 €. Να διαβασθούν ο μυστικός αριθμός PIN ενός πελάτη
και το υπόλοιπο που υπάρχει στον λογαριασμό του (ypol) και να ελεγχθεί αν γίνεται σωστά η καταχώρηση του
PIN, αν το μηχάνημα θα του επιτρέψει να συνεχίσει τη συναλλαγή ή θα του κρατήσει την κάρτα, και σε
περίπτωση που του επιτρέψει να συνεχίσει τη συναλλαγή, να καταχωρεί το ποσό που επιθυμεί να κάνει
ανάληψη, να ελέγχει αν είναι μεγαλύτερο από το μέγιστο όριο ή από το υπόλοιπο που υπάρχει στον λογαριασμό
του και όταν το ποσό προς ανάληψη είναι αποδεκτό, να υπολογίζει και να εμφανίζει το διαθέσιμο υπόλοιπο του
λογαριασμού του πελάτη.
154. Να διαβαστεί από το πληκτρολόγιο ένας ακέραιος θετικός Π. Να γραφεί πρόγραμμα που υπολογίζει και
εμφανίζει την τιμή του ν για την οποία το άθροισμα Σ = 12+22+32+…+ν2 είναι μεγαλύτερο του Π.
155. Ένας καταναλωτής έχει ένα δάνειο με αρχικό ποσό Α. Το πιστωτικό του όριο είναι 7000 €. Κάθε μήνα
το ποσό που χρωστά τοκίζεται κατά 4%, ενώ αν έχει ξεπεράσει το πιστωτικό όριο, το επιπλέον ποσό
τοκίζεται με 9%. Η ελάχιστη δόση κάθε μήνα είναι το 1/50 του συνολικού ποσού που χρωστάει. Γράψτε
πρόγραμμα που: α) Θα διαβάζει το αρχικό ποσό Α. β) Κάθε μήνα θα του εμφανίζει το ποσό που χρωστάει
και θα δέχεται το ποσό που πληρώνει ο καταναλωτής. Αν υπάρχει υπέρβαση πιστωτικού ορίου, θα του
εμφανίζει σχετικό μήνυμα. Η επανάληψη θα ολοκληρώνεται όταν εισαχθούν 24 δόσεις ή αν το ποσό
εξοφληθεί. Στο τέλος να εμφανίζεται το τελικό υπόλοιπο, αν υπάρχει.
64
156. Μία βιοτεχνία ρούχων είχε συνολικά κέρδη για το έτος 2010 60.000 €. Αν οι προβλέψεις είναι για μείωση
των κερδών της βιοτεχνίας κατά 20% για κάθε επόμενο χρόνο να γραφεί πρόγραμμα το οποίο θα υπολογίζει μετά
από πόσα χρόνια τα ετήσια κέρδη της θα πέσουν κάτω από 50.000 €.
157. Μια εταιρία υπηρεσιών Internet παρέχει δωρεάν λογαριασμό e-mail με αποθηκευτικό χώρο 500 ΜΒ. Να
γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α) θα διαβάζει το μέγεθος κάθε μηνύματος σε ΜΒ που εισέρχεται στο mailbox του χρήστη.
β) Αν το συνολικό μέγεθος των μηνυμάτων είναι μεταξύ 420 ΜΒ και 480 ΜΒ θα εκτυπώνει το μήνυμα «Προσοχή,
λίγος χώρος» και θα συνεχίζει να δέχεται μηνύματα. Αν το συνολικό μέγεθος των μηνυμάτων ξεπεράσει το όριο
των 500 ΜΒ τότε θα εκτυπώνει το πλήθος των μηνυμάτων που έχουν αποθηκευτεί καθώς και το μήνυμα
«Υπέρβαση ορίων» ακολουθούμενο από το πλήθος των ΜΒ που θα διαγραφούν ώστε να είναι στα 500 ΜΒ το
μέγεθος του mailbox
158. Ένας καταναλωτής έχοντας στη τσέπη του 5000 € ξεκινάει να αγοράσει διάφορα προιόντα και ταυτόχρονα
κρατάει το συνολικό ποσό στο οποίο έχει φτάσει κάθε φορά που αγοράζει ένα είδος.
Να γραφεί πρόγραμμα για τον υπολογισμό του συνολικού ποσού που θα πληρώσει ο καταναλωτής για τα
προιόντα που αγόρασε και να τον ειδοποιεί να σταματήσει τις αγορές όταν το προιόν που έχει επιλέξει να
αγοράσει είναι πιο ακριβό από τα χρήματα που του έχουν απομείνει
159. Ένας υπάλληλος διανομής διαφημιστικών εντύπων θέλει να διανείμει 800 διαφημιστικά έντυπα στα
γραμματοκιβώτια κατοικιών. Αν το πλήθος των διαμερισμάτων μιας πολυκατοικίας που επισκέπτεται είναι μέχρι
και 6, τότε αφήνει στο γραμματοκιβώτιο ένα διαφημιστικό έντυπο για κάθε διαμέρισμα. Αν το πλήθος των
διαμερισμάτων είναι περισσότερα από 6, τότε αφήνει συνολικά 8 έντυπα. Να γραφεί πρόγραμμα που
α) για κάθε κατοικία που επισκέπτεται ο υπάλληλος διαβάζει τον αριθμό των διαμερισμάτων της και
β) εμφανίζει τον αριθμό των κατοικιών που επισκέφτηκε μέχρι να μοιράσει όλα του τα φυλλάδια
Σημείωση:όταν διαβάσει μια πολυκατοικία που έχει περισσότερα διαμερίσματα από το πλήθος των φυλλαδίων
τότε αφήνει στο γραμματοκιβώτιο όσα φυλλάδια του έχουν απομείνει.
160. Σε ένα ραδιοφωνικό σταθμό γίνεται ένας διαγωνισμός για να μοιραστούν δώρα συνολικής αξίας 2000 €.
Κάθε ακροατής που διαγωνίζεται απάντά τηλεφωνικά σε 4 ερωτήσεις που η καθεμία μπορεί να πιάσει βαθμό
από 0 μέχρι και 12. Ο διαγωνιζόμενος κερδίζει αν έχει συνολικό βαθμό και από τις 4 ερωτήσεις τουλάχιστον 40.
Η αξία του δώρου που θα πάρει είναι ίση με το τριπλάσιο της συνολικής του βαθμολογίας σε €. Να γραφεί
πρόγραμμα που
α) διαβάζει το όνομα κάθε διαγωνιζόμενου και την βαθμολογία του σε καθεμιά από τις 4 ερωτήσεις
β) ελέγχει για κάθε διαγωνιζόμενο αν δικαιούται δώρο μέχρι να μοιραστεί όλο το αρχικό ποσό του σταθμού
γ) εμφανίζει πόσοι διαγωνίστηκαν, πόσοι κέρδισαν (μαζί με τα ονόματά τους) και πόσοι κέρδισαν δώρα αξίας
120 €
Σημείωση: όταν το ποσό που μοιράζετε στους διαγωνιζόμενους είναι κάτω από 120€ να εμφανίζει μήνυμα με το
ότι ο τελευταίος διαγωνιζόμενος θα κερδίσει μόνο το συγκεκριμένο ποσό που απομένει.
161. Ένα μικρό πλοίο μπορεί να δεχτεί συνολικό φορτίο 9500 kgr. Κατά τη φόρτωσή του πρέπει το συνολικό
φορτίο που τοποθετείται στην αριστερή πλευρά να είναι περίπου ίσο με το συνολικό φορτίο που τοποθετείται
65
στη δεξιά πλευρά. Κάθε κιβώτιο ζυγίζεται πριν γίνει η φόρτωσή του. Αν το συνολικό φορτίο της αριστερής
πλευράς είναι μικρότερο από αυτό της δεξιάς τότε το κιβώτιο τοποθετείται στην αριστερή πλευρά, διαφορετικά
τοποθετείται στην δεξιά πλευρά. Να γραφεί πρόγραμμα που
α) διαβάζει το βάρος κάθε κιβωτίου β) εμφανίζει το πλήθος των κιβωτίων κάθε πλευράς γ) εμφανίζει το
συνολικό βάρος κάθε πλευράς δ)εμφανίζει το συνολικό βάρος με το οποίο το πλοίο αναχώρησε. Σημείωση: όταν
ζυγιστεί βάρος που με αυτό το συνολικό φορτίο θα υπερβεί τα 9500 kgr αυτό το βάρος δεν θα τοποθετειθεί στο
πλοίο και το πλοίο θα αναχωρήσει.
162. Το παιχνίδι «ΒΕΛΑΚΙΑ» (darts) παίζεται ως εξής: Ο στόχος είναι χωρισμένος σε περιοχές. Σε κάθε περιοχή
αντιστοιχούν κάποιοι βαθμοί. Οι βαθμοί που αντιστοιχούν στις περιοχές είναι όλοι οι ακέραιοι από το 1 ως το 20
και οι αριθμοί 30 και 50. Αν το βελάκι δε βρει καθόλου τον στόχο ο παίκτης δεν αφαιρεί κανένα βαθμό από το
υπόλοιπό του. Κάθε παίκτης ξεκινά με «υπόλοιπο» 368 βαθμούς και για κάθε βελάκι που πετάει αφαιρεί από το
υπόλοιπο που του έχει απομείνει τους βαθμούς της περιοχής που πέτυχε. Η διαδικασία συνεχίζεται μέχρι ο
παίκτης να μηδενίσει το υπόλοιπό του.
Η ιδιαιτερότητα όμως του παιχνιδιού είναι το ότι τερματίζει μόνο με βολή που είναι ίση με το υπόλοιπο δηλαδή
πρέπει η τελευταία βολή του να μηδενίζει ακριβώς το υπόλοιπό του και να μην το κάνει αρνητικό, διαφορετικά
το υπόλοιπο μένει ως έχει. Για παράδειγμα αν έχει υπόλοιπο 17 και η βολή του είναι για 30 βαθμούς, τότε το
υπόλοιπο μένει 17 και ο παίκτης συνεχίζει τις βολές του. Αν βέβαια η βολή είναι για 5 βαθμούς το υπόλοιπο
γίνεται 12 και ο παίκτης συνεχίζει τις βολές του. Το σκορ του παίκτη τελικά είναι το πλήθος των βολών του.
Φυσικά καλύτερος θεωρείται ανάμεσα σε δύο παίκτες αυτός που έχει το μικρότερο πλήθος βολών. Σε
περίπτωση ισοβαθμίας καλύτερος θεωρείται όποιος είχε περισσότερες βολές με βαθμό 50. Σε περίπτωση που
κάποιος έχει υπόλοιπο κάτω από 50 και φέρει βολή των 50 τότε η βολή ΔΕΝ μετράει στο υπόλοιπο αλλά ΟΥΤΕ
μετράει στις 50ρες βολές. Προσμετράται όμως στις συνολικές βολές που έχει ρίξει. Δηλαδή αν κάποιος έχει
υπόλοιπο 30 και φέρει 50άρα βολή το υπόλοιπο παραμένει 30.
Α. Να δοθεί πρόγραμμα ο οποίος να δέχεται για έναν παίκτη αρχικά το όνομά του και στην συνέχεια διαδοχικά
τις βολές του μέχρι να τελειώσει για αυτόν το παιχνίδι και να εμφανίζει το πλήθος των βολών που χρειάστηκε και
το πλήθος των βολών που είχε με βαθμό 50. Ο πρόγραμμα να τερματίζει όταν ο παίκτης μηδενίσει το υπόλοιπο.
Να γίνεται έλεγχος εγκυρότητας των δεδομένων που εισάγονται.
Β. Να τροποποιήσετε τον παραπάνω πρόγραμμα ώστε αφού ολοκληρώσει τη διαδικασία για κάποιον παίκτη να
ρωτάει αν θέλει ο χρήστης να επαναλάβει την διαδικασία και για άλλον παίκτη ( απαντώντας με ένα «ΝΑΙ» ή με
ένα «ΟΧΙ») και αφού τελειώσει η διαδικασία για όλους τους παίκτες να εμφανίζει το όνομα του νικητή ανάμεσα
στους παίκτες που διαγωνίστηκαν, το σκορ του, καθώς και το πλήθος των βολών 50 βαθμών που πέτυχε.
Διευκρίνηση: Ο μαθητής μπορεί αν θέλει να παραδώσει μόνο τον τροποποιημένο κώδικα του υποερωτήματος Β
ο οποίος εμπεριέχει και το υποερώτημα Α.
163. Δύο φίλοι παίζουν τάβλι. Ένα παιχνίδι μπορεί να λήξει μονό (ο νικητής του συγκεκριμένου παιχνιδιού
παίρνει 1 πόντο) ή διπλό (ο νικητής του συγκεκριμένου παιχνιδιού παίρνει 2 πόντους). Τελικός νικητής
αναδεικνύεται αυτός που θα φτάσει πρώτος στους 7 βαθμούς και θα έχει τουλάχιστο 2 βαθμούς διαφορά από
τον αντίπαλό του. Π.χ. σε περίπτωση που το σκορ γίνει 6-6 ο νικητής αναδεικνύεται στους 8 βαθμούς. Αν το σκορ
66
γίνει 7-7 τότε ο νικητής αναδεικνύεται στους 9 βαθμούς κ.ο.κ. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος
α) αρχικά θα διαβάζει τα ονόματα των δύο παιχτών.
β) Έπειτα επαναληπτικά θα διαβάζει για κάθε παιχνίδι το όνομα του παίχτη που κέρδισε το τρέχον παιχνίδι
καθώς και τους βαθμούς με τους οποίους το κέρδισε(1 ή 2). Η επανάληψη θα τερματίζει όταν έχουμε νικητή
σύμφωνα με τους κανόνες που περιγράφηκαν παραπάνω.
γ) Τέλος θα εμφανίζεται το τελικό σκορ και το όνομα του νικητή
164. Να γραφεί αλγόριθμος ο οποίος θα διαβάζει αριθμούς μέχρι να δοθεί ο αριθμός 0 και θα υπολογίζει και θα
εμφανίζει: α) το ποσοστό των θετικών και το ποσοστό των αρνητικών αριθμών β) το μέγιστο αριθμό που δόθηκε
ως είσοδος
165. Εκτροφείο σκύλων εκτρέφει γερμανικούς ποιμενικούς. Ο καλύτερος όμως πελάτης του εκτροφείου εκτός
από πολύ πλούσιος είναι και πολύ απαιτητικός. Έτσι εξέφρασε την επιθυμία να αγοράσει το λυκόσκυλο που έχει
το δυνατότερο δάγκωμα. Οι υπεύθυνοι του εκτροφείου δεν ήθελαν να του χαλάσουν χατίρι και έτσι αγόρασαν
έναν μετρητή δύναμης. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο: α) θα διαβάζει για κάθε σκύλο τη δύναμη δαγκώματος
του κ΄ το όνομά του (η διαδικασία να τερματίζεται όταν δοθεί τιμή δαγκώματος ίση με το 0) και β) θα εμφανίζει
την τιμή του πιο δυνατού δαγκώματος κ΄ το όνομα του σκύλου που την έχει.
166. Σε ένα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου συμμετέχουν 16 ομάδες. Γράψτε πρόγραμμα το οποίο: α) διαβάζει το
όνομα κάθε ομάδας και τα αποτελέσματα (Νίκη ή Ισοπαλία ή Ήττα) που έφερε σε κάποιους αγώνες του
πρωταθλήματος (η είσοδος ολοκληρώνεται μόλις δοθεί ως τιμή εισόδου η λέξη 'ΤΕΛΟΣ') β) υπολογίζει και
εμφανίζει: το όνομα της ομάδας με τη μεγαλύτερη βαθμολογία, το όνομα της ομάδας με τις λιγότερες ισοπαλίες.
Παρατηρήσεις: Καμιά ομάδα δεν είχε περισσότερες από 10 ισοπαλίες στους αγώνες της και κάθε νίκη αποτιμάται
με 3 βαθμούς, η ισοπαλία με 1, ενώ η ήττα δε δίνει κανένα βαθμό.
167. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει αριθμούς αγνώστου πλήθους μέχρις ότου να δοθεί τιμή τερματισμού της επανάληψης το μηδέν
β) θα εμφανίζει το μέσο όρο των θετικών.
168. Το πιο γνωστό πρόγραμμα συγγραφής CDDVD είναι το Nero. Κατά το κάψιμο, όπως λέμε, ενός CD/DVD
πρέπει να ελέγχουμε το συνολικό μέγεθος των αρχείων έτσι ώστε να μην υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο.
Να γραφεί αλγόριθμος ο οποίος: 1. θα διαβάζει αν θα κάψουμε CD ή DVD, 2. θα διαβάζει το μέγεθος των αρχείων
που επιλέγουμε να κάψουμε (η διαδικασία θα σταματάει όταν ο χρήστης δώσει μέγεθος ίσο με το 0), 3. θα
εμφανίζει το μήνυμα «Δεν είναι δυνατό το κάψιμο του CD» αν υπερβήκαμε το επιτρεπόμενο όριο ή το μήνυμα
«Το κάψιμο του CD έγινε με επιτυχία.». Στην 2η περίπτωση να εμφανίζεται το συνολικό μέγεθος των αρχείων
καθώς και το πλήθος των αρχείων αυτών. Στην 1η περίπτωση να εμφανίζει κατά πόσο ξεπεράστηκε το όριο.
---Θεωρείστε ότι μέγεθος CD = 700 MBytes και μέγεθος DVD = 4700 MBytes.
--- Η εμφάνιση των μηνυμάτων θα γίνει μετά την επαναληπτική διαδικασία
67
169. Να γραφεί αλγόριθμος που για καθέναν από τους μαθητές της Γ΄ Λυκείου θα διαβάζει το ονοματεπώνυμο του
και το βαθμό του στα μαθηματικά, τη φυσική, την πληροφορική και την έκθεση. Το πρόγραμμα θα σταματά όταν
ως ονοματεπώνυμο δοθεί ο χαρακτήρας του κενού.
170. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο να διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό και να εμφανίζει το πλήθος των
ψηφίων του. Βεβαιωθείτε ότι δουλεύει σωστά για είσοδο μηδέν, αλλά και για αρνητικό αριθμό.
171. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο να ζητάει έναν φυσικό αριθμό και μετά να εκτυπώνει το
άθροισμα των ψηφίων του. Για παράδειγμα για τον αριθμό 4356 το άθροισμα των ψηφίων του είναι 18.
172. Θεωρώντας ότι οι βαθμοί είναι θετικοί ακέραιοι, στην εικοσαβάθμια κλίμακα, να υπολογιστεί και να
εμφανιστεί: α) για κάθε μαθητή ο μέσος όρος του β) το σύνολο των μαθητών γ) ο ελάχιστος βαθμός στα
μαθηματικά.
173. Να αναπτύξετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ που θα διαβάζει τα ημερήσια κέρδη ενός καταστήματος. Όταν δοθεί
λανθασμένος αριθμός (< 0) το πρόγραμμα θα πρέπει να σταματά.
Το πρόγραμμα να υπολογίζει και να εμφανίζει: α) το σύνολο των κερδών του καταστήματος β) το πλήθος των
αποδεκτών ποσών που δόθηκαν ως είσοδος μέχρι να τερματίσει ο αλγόριθμος γ) το πλήθος των φορών που το
ημερήσιο κέρδος ξεπέρασε τα 100 ευρώ. δ) το μέσο όρο ημερήσιων κερδών
174. Να αναπτυχθεί ο πρόγραμμα που εκτελείται στα διόδια. Για κάθε αυτοκίνητο που περνά να:
α)να διαβάζεται ο τύπος του : ‘Φ’ για φορτηγό, ‘Α’ για αυτοκίνητο και ‘Μ’ για μοτοσικλέτα και ‘ ΤΕΛΟΣ ‘ για να
τερματίζεται το πρόγραμμα. β)να εμφανίζει το κόμιστρο(δηλ . το εισιτήριο του συγκεκριμένου οχήματος) γ)να
εμφανίζει τις εισπράξεις της ημέρας. Σημείωση: πρέπει να επισημανθεί ότι το κόστος διέλευσης είναι 2.50 € για
ένα φορτηγό, 1.40 για ένα αυτοκίνητο και 0.90 για μια μοτοσικλέτα.
α) θα διαβάζει τους χαρακτήρες κειμένου μέχρι να συναντήσει κάποιο σημείο τους χαρακτήρες "." ή "!" ή ";"
β) να εμφανίζει το πλήθος των χαρακτήρων που αναγνώστηκαν
γ) Πόσες φορές εμφανίστηκε το "α";
Σημείωση:θεωρούμε πως το κείμενό μας περιέχει μόνο τα σημεία στίξης "." ή "!" ή ";"
► Ποιά ή ποιες αλλαγές θα κάνατε στο πρόγραμμά σας εάν στο κείμενο σας υπήρχαν όλα τα σημεία στίξης;
176. Με τις παρακάτω εντολές θέλουμε να προσομοιώσουμε έναν απλό επεξεργαστή κειμένου. Να γραφεί
πρόγραμμα το οποίο:α) να διαβάζει μια πρόταση το πολύ 50 χαρακτήρων, συμπεριλαμβανομένων των κενών και
των σημείων στίξης. Η διαδικασία εισαγωγής μπορεί να τερματίζεται και όταν δώσουμε την '.'β)Να υπολογίζεται
το πλήθος των γραμμάτων.
γ)Να υπολογίζεται το πλήθος των λέξεων. δ)Να υπολογίζεται το πλήθος του 'σ' και του 'ς'..
α) διαβάζει συνεχώς αριθμούς και σταματάει όταν δοθεί η τιμή 555.
β)Κατόπιν εμφανίζει πόσοι από αυτούς ήταν άρτιοι, πόσοι περιττοί, πόσοι αρνητικοί, πόσοι θετικοί και πόσοι
μηδέν. Ο τερματικός αριθμός 555 (τιμή φρουρός) δεν λαμβάνεται υπόψη.
178. Μερικές από τις μεγαλύτερες μάχες του αρχαίου κόσμου πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των Ελληνικών
Βασιλείων που δημιουργήθηκαν μετά το θάνατο του Μ.Αλεξάνδρου. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο: α) θα
68
διαβάζει για κάθε μάχη πόσους στρατιώτες είχε ο ένας στρατός και πόσους στρατιώτες είχε ο άλλος (η διαδικασία
να σταματάει όταν δοθεί συνολικός αριθμός στρατιωτών ίσος με το 0) και β) θα εμφανίζει ποιος ήταν ο
μεγαλύτερος αριθμός στρατιωτών (άθροισμα και των δύο στρατών) που συγκεντρώθηκε σε μία μάχη.
α) θα διαβάζει τα ονόματα κάποιων μαθητών καθώς και τους βαθμούς τους σε τρία μαθήματα.
β)Κατόπιν υπολογίζει το μέσο όρο βαθμολογίας τους και τον εμφανίζει ακολουθούμενο από το όνομά τους. Ο
πρόγραμμα τερματίζει την επαναληπτική διαδικασία όταν για όνομα μαθητή διαβάσει τον κενό χαρακτήρα
180. Μια εταιρεία αμείβει του πωλητές τις με μισθό 900€ και ποσοστά επί των πωλήσεων σύμφωνα με τον
παρακάτω πίνακα:
ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΠΟΣΟΣΤΟ
[0- 3.000€] 5%
(3.000€- 9.000€] 8%
[9.000-15.000€] 10%
[15.000€- ∞) 12%
Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α. Να διαβάζει τον κωδικό και τις πωλήσεις του πωλητή. β. Να υπολογίζει και να εκτυπώνει το συνολικό ποσό
που δικαιούται για πριμ και το σύνολο της αμοιβής του. γ. Η διαδικασία να επαναλαμβάνεται για άγνωστο
αριθμό πωλητών μέχρι να εισαχθεί για κωδικός το 0. δ. Να υπολογίζει το συνολικό ποσό που θα πληρώσει η
εταιρεία για αμοιβές. ε. Το μέσο όρο των πριμ.
α) θα διαβάζει άγνωστο πλήθος αριθμών
β) θα εντοπίζει και εμφανίζει το ποσοστό αυτών που είναι πολλαπλάσια του 5.
Σημείωση:Το πρόγραμμα θα τερματίζεται όταν εισαχθεί ο αριθμός 0.
182. Κάποιος καταθέτης πριν πέντε χρόνια, κατέθεσε στην τράπεζα κάποιο ποσό χρημάτων. Η τράπεζα δίνει
κυμαινόμενο επιτόκιο που την πρώτη χρονιά που κατέθεσε τα χρήματα ήταν 5% και κάθε χρόνο μειωνόταν κατά
0.5%. Υλοποιήστε πρόγραμμα που:α)θα διαβάζει το αρχικό ποσό β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ποσό που
έχει φέτος.
183. Μια δημόσια υπηρεσία διενεργεί διαγωνισμό πρόσληψης και θέλει να εξάγει στατιστικά στοιχεία. Να γραφεί
πρόγραμμα το οποίο :
α) διαβάζει το ονοματεπώνυμο κάθε υποψηφίου και σταματά μόλις δοθεί ως ονοματεπώνυμο το κενό
β) διαβάζει την οικογενειακή κατάσταση κάθε υπαλλήλου ( ‘Ε’ = Έγγαμος, ‘Α’=Άγαμος) και ελέγχει την ορθή
εισαγωγή
γ) διαβάζει το επίπεδο εκπαίδευσης κάθε υπαλλήλου ( 1 = Υποχρεωτική Εκπαίδευση, 2=Δευτεροβάθμια
Εκπαίδευση 3 =Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση) και ελέγχει την ορθή εισαγωγή
δ) υπολογίζει και εμφανίζει το πλήθος των υπαλλήλων που είναι έγγαμοι
69
ε) στο πλήθος των εγγάμων υπαλλήλων να υπολογίζει και να εμφανίζει το ποσοστό των υπαλλήλων που έχουν
υποχρεωτική και το ποσοστό των υπαλλήλων που έχουν πανεπιστημιακή εκπαίδευση
184. Σε ένα πάρκινγκ η χρέωση γίνεται κλιμακωτά, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα:
∆ΙΑΡΚΕΙΑ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑ ΩΡΑ
Μέχρι και 3 ώρες 2 €

Πάνω από 3 έως και 5 ώρες 1,5 €
Πάνω από 5 ώρες 1,3 €
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα το οποίο: α) περιλαμβάνει τμήμα δηλώσεων. β) για κάθε αυτοκίνητο που
στάθμευσε στο πάρκινγκ:
i. διαβάζει τον αριθμό κυκλοφορίας μέχρι να δοθεί το 0. Να θεωρήσετε ότι ο αριθμός κυκλοφορίας
μπορεί να περιέχει τόσο γράμματα όσο και αριθμούς.
ii. διαβάζει τη διάρκεια στάθμευσης σε ώρες και τη δέχεται μόνο εφ’ όσον είναι μεγαλύτερη από το 0.
iii. υπολογίζει και εμφανίζει το ποσό που πρέπει να πληρώσει ο κάτοχός του.
iv. εμφανίζει τον αριθμό κυκλοφορίας και το ποσό που αναλογεί.
γ) εμφανίζει το πλήθος των αυτοκινήτων που έμειναν στο πάρκινγκ μέχρι και δύο ώρες
185. Μια αντιπροσωπεία αυτοκινήτων θέλει να τακτοποιήσει τα ανταλλακτικά της. Να γραφεί πρόγραμμα που
για κάθε ανταλλακτικό θα διαβάζει τον κωδικό του, τα διαθέσιμα τεμάχια και την τιμή του. Αν κάποιο
ανταλλακτικό βρίσκεται στην αποθήκη έχοντας λιγότερα από 20 τεμάχια πρέπει η αντιπροσωπεία να προβεί σε
νέα παραγγελία ώστε να υπάρχουν 100 τεμάχια. Ο πρόγραμμα πρέπει να εκτυπώνει ποια προϊόντα πρέπει να
παραγγελθούν, σε ποιες ποσότητες και με τι κόστος καθώς και ποιο είναι το συνολικό πλήθος διαφορετικών
ανταλλακτικών που υπάρχουν διαθέσιμα. Η παραπάνω διαδικασία θα τερματίζεται όταν δοθεί ο κωδικός 0
186. Η φοίτηση σε ένα ιδιωτικός γυμνάσιο κοστίζει 3.500 € για την Α’ τάξη, 4.600 € για τη Β’ και 5.800 € για τη Γ’
τάξη. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που εκτελείται κατά την περίοδο των εγγραφών και:
α. θα διαβάζει επαναληπτικά το όνομα ενός μαθητή και την τάξη που θα φοιτήσει ελέγχοντας την εγκυρότητα
της καταχώρησης για την τάξη φοίτησης. Η επανάληψη θα τερματίζεται όταν δοθεί ως όνομα η λέξη "τέλος".
β. να εκτυπώνει πόσοι μαθητές είναι εγγεγραμμένοι σε κάθε τάξη.
γ. να εκτυπώνει πόσα τμήματα θα σχηματιστούν σε κάθε τάξη. Κάθε τμήμα αριθμεί το πολύ 20 μαθητές. δ. να
εκτυπώνει το ποσοστό των μαθητών κάθε τάξης στο σχολείο;
ε. να εκτυπώνει τα έσοδα του σχολείου. στ. να εκτυπώνει ποιο τμήμα έχει τους λιγότερους μαθητές.
Παρατήρηση: θεωρούμε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένας μαθητής σε κάθε τάξη.
187. Ο αλγόριθμος του Ευκλείδη για την εύρεση του μέγιστου κοινού διαιρέτη δύο φυσικών αριθμών
διατυπώθηκε από τον Ευκλείδη το 300π.Χ. και παραμένει μέχρι σήμερα ο ταχύτερος αλγόριθμος που υπάρχει. Ο
αλγόριθμος στηρίζεται σε δύο τύπους, γνωστούς από τον Πυθαγόρα. (i) Αν ο ένας από του δύο αριθμούς είναι
μηδέν, τότε ο ΜΚΔ είναι ο άλλος αριθμός, δηλαδή ΜΚΔ(α,0)=α (ii) Αν από τους δύο αριθμούς ο α είναι
70
μεγαλύτερος (ή ίσος) από τον β , τότε ο ΜΚΔ είναι ίσος με τον ΜΚΔ του μικρότερου και του υπόλοιπου της
διαίρεσης του μεγαλύτερου με τον μικρότερο, δηλαδή ΜΚΔ(α,β)=ΜΚΔ(β,αmod β). Με βάση τους τύπους, ο
αλγόριθμος υπολογίζει επαναληπτικά τον ΜΚΔ του μικρότερου από τους δύο αριθμούς με το υπόλοιπο της
διαίρεσης του μεγαλύτερου με τον μικρότερο, μέχρι ο δεύτερος αριθμός να γίνει μηδέν (το υπόλοιπο της
διαίρεσης να γίνει μηδέν). Τότε ο ΜΚΔ είναι ο αριθμός που έμεινε (ο μεγαλύτερος εκείνη την στιγμή).
Παράδειγμα με τους αριθμούς 18 και 48: ΜΚΔ(48, 18) = ΜΚΔ(18,12) = ΜΚΔ(12, 6) = ΜΚΔ(6, 0) = 6.
Χρησιμοποιώντας τους παραπάνω τύπους να γράψετε πρόγραμμμα σε ΓΛΩΣΣΑ η οποία να δέχεται δύο φυσικούς
αριθμούς και να επιστρέφει τον ΜΚΔ. Οι αριθμοί μπορούν να δίνονται σε οποιαδήποτε σειρά, χωρίς να είναι
απαραίτητο να δώσουμε τον μεγαλύτερο ως πρώτο όρισμα. Θα πρέπει όμως να είναι θετικοί ακέραιοι, συνεπώς
δεν χρειάζεται έλεγχος δεδομένων μέσα στο πρόγραμμα.
188. Για τις ανάγκες του εφετινού διαγωνισμού ΑΣΕΠ έχουν δεσμευτεί 350 αίθουσες διαφορετικής
χωρητικότητας σε εξεταστικά κέντρα σε ολόκληρη τη χώρα. Ο αριθμός των επιτηρητών που απαιτούνται ανά
αίθουσα καθορίζεται από το πλήθος των εξεταζομένων που βρίσκονται σε αυτή, σύμφωνα με τον παρακάτω
πίνακα:
Άτομα που διαγωνίζονται Αριθμός επιτηρητών
μέχρι και 12 1
από 13 μέχρι και 22 2
περισσότερα από 22 3
Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος: α. Για κάθε αίθουσα, i. θα διαβάζει επαναληπτικά τα ονόματα των
εξεταζομένων που θα βρίσκονται σε αυτήν. Η επαναληπτική διαδικασία πρέπει να τερματίζεται μόλις εισαχθεί
ως όνομα εξεταζομένου το λεκτικό "τέλος". ii. θα εκτυπώνεται το πλήθος των επιτηρητών που απαιτούνται για
αυτήν. β. θα εκτυπώνει το πλήθος των επιτηρητών που απαιτούνται συνολικά για τη διενέργεια των εξετάσεων.
γ. θα εκτυπώνει το μεγαλύτερο πλήθος εξεταζομένων που θα εξεταστούν σε κάποια αίθουσα. Παρατήρηση: η
καταχώρηση των ατόμων για κάθε αίθουσα είναι σωστή, δεν υπάρχει περίπτωση να παραβιάζεται η
χωρητικότητα κάποιας αίθουσας.
189. Να γραφεί πρόγραμμα στο οποίο α)ο χρήστης θα δίνει επαναλαμβανόμενα σειρές χαρακτήρων. β)το
πρόγραμμα θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον αριθμό των λέξεων που αρχίζουν από 'Κ'. Από αυτές τις λέξεις,
θα εμφανίζει τη λέξη που προηγείται αλφαβητικά. Το πρόγραμμα θα ρωτάει κάθε φορά τον χρήστη εάν επιθυμεί
να συνεχίσει και θα σταματάει όταν δοθεί η λέξη "όχι". Θεωρείστε ότι δίνονται από τον χρήστη μόνο πεζοί
χαρακτήρες.
α) θα διαβάζει ζευγάρι αριθμών.
Στο τέλος της επαναληπτικής διαδικασίας το πρόγραμμα θα ρωτάει τον χρήστη αν επιθυμεί να συνεχίσει την
καταχώρηση νέων στοιχείων (‘Ναι’/’Όχι’).
β) να εκτυπώνεται το πλήθος των ζευγαριών που διαβάστηκαν.
191. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος θα μετατρέπει ένα χρηματικό ποσό από δραχμές σε ευρώ. Θέλουμε ο
πρόγραμμα να εκτελείται επαναληπτικά τόσες φορές όσες ο χρήστης το επιθυμεί. Συγκεκριμένα μετά από κάποια
71
μετατροπή θα εμφανίζεται μήνυμα που θα ρωτάει τον χρήστη αν θέλει να μετατρέψει και κάποιο καινούριο ποσό.
Αν η απάντηση είναι <<ΝΑΙ>> τότε η διαδικασία να επαναλαμβάνεται. Σε διαφορετική περίπτωση ο πρόγραμμα να
τερματίζεται. (1ευρώ =340.75 δρχ π.χ. αν έχω 10000δρχ για να βρω πόσα ευρώ είναι κάνω την πράξη 10000/340.75)
192. Να γραφεί πρόγραμμα στο οποίο ο χρήστης θα δίνει επαναλαμβανόμενα σειρές χαρακτήρων. Το πρόγραμμα
θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον αριθμό των λέξεων που αρχίζουν από 'Κ'. Από αυτές τις λέξεις, θα εμφανίζει τη
λέξη που προηγείται αλφαβητικά. Το πρόγραμμα θα ρωτάει κάθε φορά τον χρήστη εάν επιθυμεί να συνεχίσει και
θα σταματάει όταν δοθεί η λέξη "όχι". Θεωρείστε ότι δίνονται από τον χρήστη μόνο πεζοί χαρακτήρες
193. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο θα εκτελεί κάποια από τις βασικές πράξεις πρόσθεση, αφαίρεση,
πολλαπλασιασμό και διαίρεση ανάμεσα σε δύο ακεραίους και θα εμφανίζει το αποτέλεσμα στην οθόνη.
Το πρόγραμμα θα ελέγχεται από το παρακάτω μενού επιλογής και θα σταματά όταν ο χρήστης επιλέξει Έξοδο. (Να
γίνεται έλεγχος εγκυρότητας δεδομένων για την επιλογή του χρήστη ) :
Δώσε επιλογή :
1.Πρόσθεση
2.Αφαίρεση
3.Πολλαπλασιασμός
4.Διαίρεση
5.Έξοδος
194. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο να εξομοιώνει την λειτουργία ενός ΑΤΜ. Πιο συγκεκριμένα το πρόγραμμα:
α) θα διαβάζει το ποσό λογαριασμού ενός πελάτη,
β) Θα εμφανίζει το παρακάτω μενού στον χρήστη:
Πάτα 1 για ανάληψη
Πάτα 2 για κατάθεση
Πάτα 3 για εμφάνιση ποσού
Πάτα 4 για τέλος
Επιλογή : _
γ) Στη συνέχεια, και ανάλογα με την επιλογή του χρήστη, θα εκτελείται η αντίστοιχη ενέργεια.Στην επιλογή 1 θα
ζητείται από το χρήστη ποσό για ανάληψη, Στην επιλογή 2 θα ζητείται από το χρήστη ποσό για κατάθεση,στην
επιλογή 3 θα εμφανίζεται το πόσό του λογαριασμού του.
Παρατήρηση: Να γίνει έλεγχος ώστε ο πελάτης να μην μπορεί να βγάλει περισσότερα λεφτά από αυτά που υπάρχ
ουν στολογαριασμό του. Επίσης μετά από κάθε συναλλαγή θα εμφανίζεται το νέο ποσό λογαριασμού
195. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος κατά την εκτέλεσή του θα εμφανίζει στην οθόνη ένα μενού τριών
επιλογών το οποίο θα δίνει στο χρήστη τη δυνατότητα να επιλέξει τη λειτουργία που θέλει να εκτελέσει με τα
κατάλληλα μηνύματα . Το μενού θα έχει την παρακάτω μορφή:
1. Υπολογισμός λογαριασμού ΔΕΗ
2. Υπολογισμός φόρου
3. Για Έξοδο
Πληκτρολογήστε τον αριθμό της επιλογής σας.
72
Αν ο χρήστης πληκτρολογήσει «1» ο πρόγραμμα θα ζητάει την κατανάλωση ρεύματος και τα τετραγωνικά μέτρα του
διαμερίσματος και θα υπολογίζει και θα εμφανίζει
α) τη μηνιαία χρέωση για τη ΔΕΗ, β) τα δημοτικά τέλη που αντιστοιχούν και γ)τη συνολική χρέωση στο λογαριασμό.
Αν ο χρήστης πληκτρολογήσει «2» ο πρόγραμμα θα ζητάει το ετήσιο εισόδημα του χρήστη και θα υπολογίζει και θα
εμφανίζει το φόρο εισοδήματος.Οι χρεώσεις (για το ρεύμα είναι κλιμακωτή )και δίνονται στους παρακάτω πίνακες.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΣΕ KWH ΧΡΕΩΣΗ ΣΕ € ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΧΡΕΩΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ
ΣΕ €
1-500 0,007 1-70 5
501-1000 0,009 71-140 12
1001 ΚΑΙ ΑΝΩ 0,011 141 κ΄ ΑΝΩ 26
Εισόδημα (σε €) Συντελεστής %

Μέχρι 15.000 2
15.001 - 30.000 8
30.001 - 60.000 11
60.000 και άνω 18
Η Διαδικασία αυτή να επαναλαμβάνετε μέχρις ότου ο χρήστης να πληκτρολογήσει 3 για έξοδο.
196. Γράψτε ένα πρόγραμμα σε Γλώσσα προγραμματισμού ΓΛΩΣΣΑ για την αυτόματη κράτηση θέσεων μιας
μικρής αεροπορικής εταιρίας. Η εταιρία έχει μόνο ένα αεροπλάνο 20 θέσεων. Το πρόγραμμα θα πρέπει να κάνει
κράτηση θέσεων σε κάθε πτήση της αεροπορικής εταιρίας.
Το πρόγραμμα θα πρέπει να δίνει τις εξής εναλλακτικές:
Παρακαλώ πληκτρολογήστε 1 για "Πρώτη θέση".
Παρακαλώ πληκτρολογήστε 2 για "Οικονομική θέση".
Παρακαλώ πληκτρολογήστε 0 για έξοδο από το πρόγραμμα.
Σε περίπτωση που προχωρήσει ο χρήστης σε διαδικασία κράτησης θέσης, το πρόγραμμα θα ζητάει αρχικά τα
προσωπικά στοιχεία του πελάτη (όνομα, επώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνο, e-mail).
Αν ο χρήστης πληκτρολογεί 1, τότε το πρόγραμμα θα πρέπει να δεσμεύει μία θέση στην "Πρώτη θέση" (θέσεις 1-
5). Αν ο χρήστης πληκτρολογεί 2, τότε το πρόγραμμα θα πρέπει να δεσμεύει μία θέση στην "Οικονομική θέση"
(θέσεις 6-20). Το πρόγραμμα θα δέχεται από τον χρήστη τον αριθμό της θέσης που θα δεσμευτεί. Στη συνέχεια
το πρόγραμμα θα πρέπει να εκτυπώνει τα στοιχεία της κάρτας επιβίβασης, δηλαδή τα στοιχεία του επιβάτη,
καθώς και τον αριθμό της θέσης που δεσμεύτηκε και την κατηγορία της θέσης ("Πρώτη" ή "Οικονομική").
Προφανώς το πρόγραμμα δεν θα πρέπει ποτέ να δεσμεύει θέση η οποία έχει ήδη κρατηθεί. Σε περίπτωση που ο
χρήστης πληκτρολογεί 1, δηλαδή επιθυμεί θέση στην "Πρώτη θέση", αλλά όλες οι θέσεις της "Πρώτης θέσης"
είναι δεσμευμένες, το πρόγραμμα θα πρέπει να ρωτάει (με κατάλληλο μήνυμα) το χρήστη εάν θέλει θέση στην
"Οικονομική θέση". Αντίστοιχα, στην περίπτωση που ο χρήστης πληκτρολογεί 2, δηλαδή επιθυμεί θέση στην
"Οικονομική θέση", αλλά όλες οι θέσεις της "Οικονομικής θέσης" είναι δεσμευμένες, το πρόγραμμα θα πρέπει
να ρωτάει τον χρήστη αν θέλει θέση στην "Πρώτη θέση". Ανάλογα με την απάντηση, το πρόγραμμα είτε θα
73
δεσμεύει θέση στην κατάλληλη κατηγορία είτε θα τυπώνει το μήνυμα "Η επόμενη πτήση είναι σε 4 ώρες".
Η παραπάνω διαδικασία θα επαναλαμβάνεται συνεχώς μέχρι να γεμίσουν όλες οι θέσεις ή να πληκτρολογηθεί
το 0. Πριν τον τερματισμό του προγράμματος θα πρέπει να τυπώνεται το σύνολο των θέσεων που έχουν
κρατηθεί σε κάθε κατηγορία, όπως στο παράδειγμα:
Στην "Πρώτη θέση" έχουν δεσμευτεί 3 θέσεις.
Στην "Οικονομική θέση" έχουν δεσμευτεί 3 θέσεις.
Bonus υποερώτημα: Να τυπώνεται, τέλος, η λίστα επιβατών όπως στο παρακάτω παράδειγμα, όπου
έχουν γίνει 3 κρατήσεις συνολικά:
Θέση 1 (Πρώτη): Παπαδόπουλος Σπύρος
Θέση 3 (Πρώτη): Σταυροπούλου Βίκη
Θέση 15 (Οικονομική): Geek Mostel
Σημείωση: Θεωρείστε ότι τα προσωπικά στοιχεία των πελατών θα είναι πάντα αποδεκτά. Για όλα τα
υπόλοιπα δεδομένα να πραγματοποιήσετε έλεχο δεδομένων και να εμφανίζετε κατάλληλα μηνύματα
λάθους σε περίπτωση μη αποδεκτών δεδομένων.
197. Με την εκκίνηση της συσκευής του κινητού ζητείται ο κωδικός πρόσβασης και ο χρήστης έχει τρεις
ευκαιρίες για την εισαγωγή του. Να αναπτύξετε τον πρόγραμμα που:
α)διαβάζει επαναληπτικά μέχρι 3 φορές τον κωδικό πρόσβασης (αν δεν έχει εισαχθεί σωστά).Σε κάθε περίπτωση
που δεν υπάρχει σωστή καταχώρηση να εμφανίζει μήνυμα ‘ΛΑΘΟΣ PΙΝ ΕΧΕΤΕ ΑΛΛΕΣ ‘_ _ _ _ _ _
_,’ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΕΣ’. Στο κενό να εμφανίζονται οι σωστές προσπάθειες.
β)με τριπλή αποτυχία να εκτυπώνεται το μήνυμα ‘Η ΚΑΡΤΑ SIM ΚΛΕΙΔΩΘΗΚΕ ΕΙΣΑΓΕΤΑΙ ΤΟ PUK" διαφορετικά να
εμφανίζεται το μήνυμα ‘ ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ‘.
198. Να γράψετε πρόγραμμα που να πολλαπλασιάζει δύο αριθμούς και να υπολογίζει το αποτέλεσμά τους. Ο
πολλαπλασιασμός να γίνει με τη μέθοδο αλά ρωσικά και να ισχύει για οποιοσδήποτε δύο αριθμούς και όχι μόνο
θετικούς.
45 19 45
90 9 90
180 4
360 2
720 1 720
Άθροισμα=855
199. Θέλουμε να εισάγουμε στον υπολογιστή αριθμό μικρότερο του 10 και θετικό . Να γράψετε πρόγραμμα που ν’
απαγορεύει οποιαδήποτε άλλη είσοδο. Επίσης να μετράτε πόσες αποτυχημένες προσπάθειες κάνατε πριν
πληκτρολογήσετε τον σωστό αριθμό.
200. Θέλουμε να εισάγουμε στον υπολογιστή ένα ζευγάρι αριθμών που να είναι : (α) Θετικοί, (β) ο πρώτος
μεγαλύτερος του δεύτερου. Γράψτε κώδικα που να ελέγχει αυτούς τους περιορισμούς.
74
201. Να γίνει πρόγραμμα που θα δίνεται από το πληκτρολόγιο ένας αριθμός x (ο οποίος θα ανήκει στο διάστημα [0
- 1000]) κ θα ζητά από τον χρήστη να τον μαντέψει. Ο πρόγραμμα θα σταματά όταν ο χρήστης βρει τον αριθμό ή
ξεπεράσει τις15 προσπάθειες. Σε κάθε προσπάθεια ο πρόγραμμα θα πρέπει να ενημερώνει τον χρήστη, αν ο
αριθμός που δόθηκε είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος από το x.
202. Να γραφεί πρόγραμμα που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα ΑΤΜ των τραπεζών και θα εκτελεί την
παρακάτω λειτουργία :
α) Ο πελάτης πληκτρολογεί το ποσό των χρημάτων που θέλει να κάνει ανάληψηβ) Το ΑΤΜ επειδή διαθέτει μόνο
χαρτονομίσματα των 20 € και 50 € εξετάζει αν το ποσό που ζήτησε ο πελάτης είναι εφικτό να δοθεί. γ) Αν είναι
εφικτό, τυπώνει στην οθόνη του ΑΤΜ τον αριθμό των χαρτονομισμάτων 20 € και των χαρτονομισμάτων 50 € που
θα εξαχθούν, διαφορετικά τυπώνει το μήνυμα «Διορθώστε το ποσό» και ακολουθείται πάλι η παραπάνω
διαδικασία μέχρι να δοθεί ποσό που μπορεί να εκταμιευθεί από το ΑΤΜ
Σημείωση: Ο εκάστοτε συνδυασμός χαρτονομισμάτων που δίνει κάθε φορά το ΑΤΜ είναι ο ελάχιστος δυνατός.
Για παράδειγμα Ποσό Ανάληψης 100 €  2 * 50 € και όχι 5 * 20 € Ποσό Ανάληψης 160 €  2 * 50 € και 3 * 20 €
και όχι 8 * 20 €
203. Το παιχνίδι «φρουτάκια» παίζεται ως εξής: Ο παίχτης αποφασίζει το ποσό πονταρίσματος το οποίο εισάγει
από το πληκτρολόγιο και κατόπιν το μηχάνημα εμφανίζει με τυχαίο τρόπο τρία φρούτα. Οι συνδυασμοί που
κερδίζουν, καθώς και το ποσό κέρδους αποτυπώνονται στους παρακάτω κανόνες:
ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΤΟΙΧΗΜΑΤΟΣ
1. Αν και τα τρία φρούτα είναι ίδια: 500% του ποσού πονταρίσματος,
2. Αν και τα τρία φρούτα είναι αχλάδια 1000% του ποσού πονταρίσματος
3. Αν τα δύο πρώτα φρούτα είναι ίδια 300% του ποσού πονταρίσματος,
Ο παίχτης εισάγει ένα ποσό από την αρχή του παιχνιδιού και συνεχίζει να παίζει μέχρι να χάσει όλα του τα χρήματα
ή μέχρι να αποφασίσει να εξαργυρώσει το ποσό που έχει μέχρι εκείνη την στιγμή.
Ζητείται να γραφεί πρόγραμμα που κάνει τα παρακάτω:
α) Διαβάζει το αρχικό ποσό που εισάγει ο παίχτης ελέγχοντας να είναι θετικός αριθμός.
β) Σε κάθε γύρο του παιχνιδιού:
1) Διαβάζει από το πληκτρολόγιο το ποσό που ποντάρει ο χρήστης, ελέγχοντας να είναι το πολύ ίσο με το ποσό
που διαθέτει εκείνη τη στιγμή, (Το ποσό αυτό είτε χάσει είτε κερδίσει δεν επιστρέφεται)
2) Διαβάζει από το πληκτρολόγιο τις τρεις τιμές φρούτων που επιλέχθηκαν τυχαία από το μηχάνημα σύμφωνα με
τον παρακάτω πίνακα, κάνοντας έλεγχο δεδομένων
Μ για μήλο,
Α για αχλάδι,
Π για πορτοκάλι,
3) Χρησιμοποιώντας τους κανόνες στοιχήματος υπολογίζει και εμφανίζει το ποσό που κέρδισε ή έχασε ο παίχτης,
με κατάλληλο πρόσημο (π.χ. αν έχει κέρδος 10 € εμφανίζει +10 €, αν έχει απώλεια 10 € εμφανίζει -10 €)
4) Υπολογίζει και εμφανίζει το ποσό που του απομένει.
75
γ) Η παραπάνω διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι να χάσει ο παίχτης όλο το αρχικό ποσό πονταρίσματος ή όταν
αποφασίσει να εξαργυρώσει το ποσό που έχει μέχρι εκείνη την στιγμή, απαντώντας σε κατάλληλη ερώτηση
εφόσον το υπόλοιπο δεν είναι μηδενικό.
Σημείωση : Αν κάποιος συνδυασμός ταιριάζει σε περισσότερες από μία περιπτώσεις νίκης, τότε κερδίζει το ποσό
που προκύπτει από την καλύτερη από αυτές.
204. Το παιχνίδι «πάνω κάτω» παίζεται ως εξής: Προσπαθούμε να μαντέψουμε έναν προεπιλεγμένο αριθμό
μέσα σε ένα εύρος, π.χ. 0 – 100. Σε κάθε προσπάθειά μας παίρνουμε την πληροφορία αν ο αριθμός που ζητάμε
είναι μεγαλύτερος ή μικρότερος από αυτόν που δώσαμε.
Α) Ζητείται να γραφεί πρόγραμμα για ένα αντίστοιχο παιχνίδι που να παίζεται με δύο παίχτες. Πιο συγκεκριμένα:
Ο πρώτος παίχτης εισάγει στον πρόγραμμα το «μυστικό αριθμό», ο οποίος πρέπει να ανήκει στο διάστημα 0 –
100. Ο δεύτερος παίκτης έχει στη διάθεσή του 10 προσπάθειες για να βρει το μυστικό αριθμό, διαφορετικά το
παιχνίδι τελειώνει και ο παίκτης χάνει.
Εισάγει λοιπόν διαδοχικά αριθμούς προσπαθώντας να μαντέψει τον σωστό. Για κάθε έναν από αυτούς τους
αριθμούς που δίνει σαν είσοδο ο δεύτερος παίκτης, ο πρόγραμμα εμφανίζει μήνυμα σχετικά με το αν είναι
μικρότερος ή μεγαλύτερος από το μυστικό αριθμό.
Μετά το τέλος του παιχνιδιού ο πρόγραμμα θα πρέπει :
1. Αν ο δεύτερος παίκτης τελικά κέρδισε, να εμφανίζει:
i. κατάλληλο μήνυμα πως κέρδισε
ii. σε ποια προσπάθεια μάντεψε το μυστικό αριθμό
iii. τη μέση (κατά απόλυτη τιμή) διαφορά των αριθμών που έδωσε σε σχέση με το μυστικό αριθμό
2. Αν ο δεύτερος παίκτης τελικά δεν κέρδισε, αν εμφανίζει:
i. κατάλληλο μήνυμα πως έχασε
ii. πόσο κοντά πλησίασε το μυστικό αριθμό. Δηλαδή τον πλησιέστερο στο μυστικό αριθμό που έδωσε
iii. τη μέση (κατά απόλυτη τιμή) διαφορά των αριθμών που έδωσε σε σχέση με το μυστικό αριθμό
15 μονάδες
Β) Τροποποιήστε τον προηγούμενο πρόγραμμα έτσι ώστε να μετά το τέλος του παιχνιδιού να ρωτάει αν θα
επαναληφθεί το παιχνίδι. Η απάντηση θα ελέγχεται αν είναι «ΝΑΙ» ή «ΌΧΙ». Στην περίπτωση που η απάντηση
είναι «ΝΑΙ» το παιχνίδι θα επαναλαμβάνεται. Στην περίπτωση που η απάντηση είναι «ΌΧΙ» ο πρόγραμμα θα
τερματίζει. Μετά το τέλος της διαδικασίας ο πρόγραμμα να εμφανίζει το ποσοστό των παιχνιδιών στα οποία ο
δεύτερος παίχτης βρήκε τον μυστικό αριθμό.
205. Σε ένα διαγωνισμό υπάρχουν συνολικά 100 διαθέσιμες συμμετοχές σε τρεις κατηγορίες: Κ1 για άντρες, Κ2
για γυναίκες και Κ3 για παιδιά κάτω από 17 χρονών. Οι υποψήφιοι για συμμετοχή δηλώνουν την ηλικία (σε
ακέραιο αριθμό), το όνομα και το φύλο τους (Μ άντρες, F γυναίκες). Να σχεδιάσετε λογικό διάγραμμα και
ακολούθως να το μετατρέψετε στο αντίστοιχο πρόγραμμα στη γλώσσα με το όνομα askisi47, το οποίο να: (α)
δέχεται τα δεδομένα για τον κάθε υποψήφιο(β) τερματίζει την είσοδο δεδομένων όταν συμπληρωθεί ο μέγιστος
αριθμός συμμετοχών ή όταν εισαχθεί ηλικία ίση με μηδέν, (γ) βρίσκει την κατηγορία για τον κάθε συμμετέχοντα
και υπολογίζει και τυπώνει το πλήθος των συμμετεχόντων σε κάθε κατηγορία, (δ) τυπώνει το όνομα και την
76
ηλικία του νεαρότερου συμμετέχοντα στην κατηγορία Κ3. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν άτομα στην
κατηγορία αυτή να τυπώνει το κατάλληλο μήνυμα. Το πρόγραμμα πρέπει να εμφανίζει στην οθόνη τα κατάλληλα
μηνύματα για την εισαγωγή των δεδομένων και την εξαγωγή των αποτελεσμάτων.
206. Ένας καθηγητής πληροφορικής, που διδάσκει το μάθημα ΑΕΠΠ, αποφάσισε να αναθέσει μια εργασία στους
μαθητές του. Τους ζήτησε να κατασκευάσουν ένα πρόγραμμα το οποίο δέχεται άγνωστο πλήθος ακεραίων
διψήφιων αριθμών (να γίνεται έλεγχος έγκυρης εισαγωγής μόνο διψήφιων ακεραίων). Στη συνέχεια να
υπολογίζουν και να εμφανίζουν το γινόμενο των ψηφίων τους μόνο στην περίπτωση που το δεύτερο ψηφίο ήταν
μεγαλύτερο ή και ίσο από το πρώτο. Για να τους κάνει τη ζωή ακόμα πιο δύσκολη, τους υποχρέωσε ο
αλγόριθμος τους να υπολογίζει αυτό το γινόμενο με την μέθοδο του «Πολλαπλασιασμού αλά Ρωσικά». Επειδή
δεν τους καθόρισε το πλήθος των ακεραίων που θα επεξεργαστούν, τους επισήμανε ότι μετά από την
επεξεργασία κάθε ακεραίου ο αλγόριθμος τους θα έθετε την εξής ερώτηση «Θέλετε να συνεχίσετε; ΝΑΙ ή ΟΧΙ;».
Με την εισαγωγή της απάντησης «ΟΧΙ» ο αλγόριθμος σταματά να δέχεται άλλους ακεραίους και εμφάνιζε με τη
χρήση κατάλληλα διαμορφωμένων μηνυμάτων, το πλήθος των διψήφιων ακεραίων που δόθηκαν, το πλήθος των
διψήφιων ακεραίων που χρειάστηκε να υπολογιστεί το γινόμενο τους, καθώς και ποιο ήταν το μεγαλύτερο
γινόμενο από αυτά που χρειάστηκε να υπολογιστούν
77
Πίνακες
ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΙΝΑΚΩΝ
(*Όλα τα νούμερα και τα ονόματα των πινάκων είναι υποθετικά*)
ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ
Δημιουργία πίνακα Α[100] Εμφάνιση στοιχείων πίνακα Α[100]
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100 ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100 ! Εμφανίζει τα στοιχεία του πίνακα
ΔΙΑΒΑΣΕ Α[i] ΓΡΑΨΕ Α[i] ! με σειρά
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 100 ΜΕΧΡΙ 1 ΜΕ_ΒΗΜΑ -1! Εμφανίζει τα στοιχεία
του
ΓΡΑΨΕ Α[i] ! πίνακα με ανάποδη σειρά
ΓΡΑΨΕ Α[5] ! Εμφανίζει το 5ο στοιχείο του πίνακα
Άθροισμα, γινόμενο, μέσος όρος στοιχείων πίνακα Μέγιστο/Θέση μεγίστου, Ελάχιστο/Θέση ελαχίστου
Α[100] πίνακα Α[100]
ΑΘΡ ← 0 ΜΑΧ ← Α[1]
ΓΙΝ ← 1 ΘΕΣΗ_ΜΑΧ ← 1
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100 ΜΙΝ ← Α[1]
ΑΘΡ ← ΑΘΡ + Α[i] ΘΕΣΗ_ΜΙΝ ← 1
ΓΙΝ ← ΓΙΝ * Α[i] ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 100
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΑΝ Α[i] > ΜΑΧ ΤΟΤΕ
ΜΟ ← ΑΘΡ/100 ΜΑΧ ← Α[i]
ΘΕΣΗ_ΜΑΧ ← i
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΝ Α[i] < ΜΙΝ ΤΟΤΕ
ΜΙΝ ← Α[i]
ΘΕΣΗ_ΜΙΝ ← i
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Σειριακή ή γραμμική αναζήτηση του στοιχείου key στονΑπλή αναζήτηση (Πόσες φορές και σε ποιες θέσεις)
πίνακα Α[100] (Αν τυχόν υπάρχει)
κ←0
ΔΙΑΒΑΣΕ key ΔΙΑΒΑΣΕ key
ΘΕΣΗ ← 0 ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 100
ΒΡΕΘΗΚΕ ← ψευδής ΑΝ Α[i] = key ΤΟΤΕ
i←1 κ←κ+1
ΌΣΟ i<=100 ΚΑΙ ΒΡΕΘΗΚΕ=ψευδής ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ ΓΡΑΨΕ ´Βρέθηκε στη θέση ´, i
ΑΝ Α[i] = key ΤΟΤΕ ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΒΡΕΘΗΚΕ ← αληθής ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΘΕΣΗ ← i ΓΡΑΨΕ κ
78
ΑΛΛΙΩΣ
i←i+1
Ταξινόμηση με μέθοδο φυσαλίδας ή ευθείας
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ανταλλαγής στοιχείων πίνακα Α[100]
ΑΝ ΒΡΕΘΗΚΕ = ψευδής ΤΟΤΕ ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 100
ΓΡΑΨΕ ´Δεν βρέθηκε´ ΓΙΑ j ΑΠΟ 100 ΜΕΧΡΙ i ΜΕ_ΒΗΜΑ -1
ΑΛΛΙΩΣ ΑΝ Α[j-1] > A[j] TOTE
ΓΡΑΨΕ ´Βρέθηκε στη θέση ´, ΘΕΣΗ Temp ← A[j-1]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ Α[j-1] ← A[j]
A[j] ← Temp
Η παραπάνω αναζήτηση απαντά σε ερωτήματα ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
του τύπου: Αναζητήστε αν τυχόν υπάρχει το στοιχείο ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
key στον πίνακα Α, εμφανίζοντας σχετικό μήνυμα. ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Αν τυχόν βρεθεί το στοιχείο, σταματά την αναζήτηση
και εμφανίζει τη θέση που το εντόπισε για πρώτη Η παραπάνω ταξινόμηση ταξινομεί ένα
φορά. μονοδιάστατο πίνακα 100 θέσεων σε αύξουσα
διάταξη. Αν θελήσω να τον ταξινομήσω κατά
φθίνουσα τότε αλλάζω μόνο το συγκριτικό τελεστή
του ΑΝ
ΑΝ Α[j-1] < A[j] TOTE
Η μεταβλητή i κάνει τα Ν-1 = 99 περάσματα της φυσαλίδας,
ενώ η μεταβλητή j κάνει τις συγκρίσεις γειτονικών
στοιχείων μέσα από κάθε πέρασμα.
Αντί για τις τρείς εντολές με το Temp (που κάνουν την
αντιμετάθεση των στοιχείων) μπορώ να χρησιμοποιήσω
την εντολή
Αντιμετάθεσε Α[j-1], A[j]
αλλά μόνο σε πρόγραμμα.
Ταξινόμηση παράλληλων πινάκων Έξυπνη ταξινόμηση (Για Προχωρημένους)
ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 100 i←2
ΓΙΑ j ΑΠΟ 100 ΜΕΧΡΙ i ΜΕ_ΒΗΜΑ -1 ΑΝΤΙΜΕΤΑΘΕΣΗ ← αληθής
ΑΝ Α[j-1] > A[j] TOTE ΌΣΟ i <= 100 ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΑΘΕΣΗ = αληθής ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
Temp1 ← A[j-1] ΑΝΤΙΜΕΤΑΘΕΣΗ ← ψευδής
Α[j-1] ← A[j] ΓΙΑ j ΑΠΟ 100 ΜΕΧΡΙ i ΜΕ_ΒΗΜΑ -1
A[j] ← Temp1 ΑΝ Α[j-1] > A[j] TOTE
Temp2 ← Β[j-1] Temp ← A[j-1]
Β[j-1] ← Β[j] Α[j-1] ← A[j]
Β[j] ← Temp2 A[j] ← Temp
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ ΑΝΤΙΜΕΤΑΘΕΣΗ ← αληθής
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
i←i+1
Οι παραπάνω εντολές χρησιμοποιούνται όταν ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
έχουμε πίνακες με αντιστοιχία θέσεων (παράλληλοι (με Όσο…)
πίνακες) και για τις ανάγκες κάποιου ερωτήματος Οι παραπάνω εντολές ταξινομούν τον πίνακά μας
χρειάζεται να ταξινομήσουμε τον έναν από αυτούς κατά αύξουσα σειρά με όσο το δυνατόν λιγότερο
(εδώ τον Α). Τότε, περνάμε την ίδια αντιμετάθεση αριθμό περασμάτων. Μόλις ο πίνακας έχει
θέσεων και στον άλλο (Β). ταξινομηθεί σταματά και η εκτέλεση των εντολών.
79
Έξυπνη ταξινόμηση (Για Προχωρημένους)
(με Αρχή_Επανάληψης)
Πρόγραμμα έξυπνη
Δεδομένα // Π, Ν //
i←2
ταξινομημένος ← Αληθής
Για j από Ν μέχρι i με_βήμα -1
Αν Π[j - 1] > Π[j] τότε
Τemp ← Π[j - 1]
Π[j - 1] ← Π[j]
Π[j] ← Τemp
ταξινομημένος ← Ψευδής
Τέλος_αν
i←i+1
Μέχρις_ότου i > N και Ταξινομημένος = Αληθής
Αποτελέσματα // Π, Ν //
Τέλος έξυπνη
Οι παραπάνω εντολές ταξινομούν τον πίνακά μας
κατά αύξουσα σειρά με όσο το δυνατόν λιγότερο
αριθμό περασμάτων. Μόλις ο πίνακας έχει
ταξινομηθεί σταματά και η εκτέλεση των εντολών.
Ταξινόμηση ευθείας εισαγωγής (insertion sort) ή παρεμβολής ΔΣ3 τετράδιο μαθητή

Η τεχνική είναι η εξής: συγκρίνουμε τον δεύτερο με τον πρώτο αριθμό και αν χρειαστεί τους αντιμεταθέτουμε ώστε ο
πρώτος να είναι μεγαλύτερος. Στη συνέχεια ελέγχουμε τον τρίτο και τον τοποθετούμε στη σωστή θέση σε σχέση με
τους 2 πρώτους (αν χρειαστεί μετακινούμε μια θέση τους αριθμούς που είναι μεγαλύτεροι ώστε να τοποθετηθεί). Το
ίδιο επαναλαμβάνουμε για όλους τους αριθμούς. Ακολουθεί παράδειγμα:
80
Πρόγραμμα Tαξινόμηση_με_ευθεία_εισαγωγή
Δεδομένα // table, n //
Για i από 2 μέχρι n
temp <- table[i]
j <- i-1
done<- ψευδής
Όσο done=ψευδής επανάλαβε
Αν j = 0 τότε
done<-αληθής
Αλλιώς_Αν temp < table[j] τότε
table[j+1] <- table[j ]
j <- j-1
Αλλιώς
done<-αληθής
Τέλος_Αν
table[j+1] <- temp
81
Αποτελέσματα // table //
Τέλος Tαξινόμηση_με_ευθεία_εισαγωγή
Πρόγραμμα ταξινόμησης με επιλογή (παράγραφος 4.2.1 τετραδίου μαθητή και βιβλίο καθηγητή)
Ο πρόγραμμα βασίζεται στην επιλογή του μικρότερου στοιχείου από αυτά που δεν έχουν ταξινομηθεί μέχρι τώρα
Για κάθε στοιχείο δηλαδή από το πρώτο μέχρι το τελευταίο, ελέγχεται ποιο από τα στοιχεία που ακολουθούν είναι μικρότερο
και αν υπάρχει τέτοιο τα περιεχόμενα των δυο θέσεων αντιμετατίθενται. Η μέθοδος αυτή παρουσιάζεται στο επόμενο σχήμα
καθώς εφαρμόζεται σε μονοδιάστατο πίνακα. Το ταξινομημένο τμήμα του πίνακα εμφανίζεται με σκίαση, ενώ με τα βέλη
εμφανίζονται τα στοιχεία που ανταλλάσσονται αμοιβαία. Λόγου χάριν, στην πρώτη σειρά βρίσκουμε ότι το στοιχείο 5 είναι το
μικρότερο και αντιμετατίθεται με το πρώτο στοιχείο του πίνακα, το 52. Έτσι προκύπτει η μορφή του πίνακα στη δεύτερη σειρά.
Στη συνέχεια η διαδικασία προχωρεί με την ίδια λογική μέχρι την τελική ταξινόμηση του πίνακα
Πρόγραμμα Tαξινόμηση_με_επιλογή
Δεδομένα // n, table //
Για i από 1 μέχρι n
j←i
Για k από i + 1 μέχρι n
Αν table[k] < table[j] τότε
j←k
Τέλος_αν
temp ← table[j]
82
table[j] ← table[i]
table[i] ← temp
Αποτελέσματα // table //
Τέλος Tαξινόμηση_με_επιλογή
Αναζήτηση (δυαδική) θέσης στοιχείου ταξινομημένου πίνακα
Έστω ότι αναζητούμε τη θέση στην οποία βρίσκεται η τιμή μια μεταβλητής Χ μέσα στον
ταξινομημένο πίνακα (θεωρώντας ότι αυτή η θέση είναι μοναδική).
αριστερά <--1
δεξιά <--10
Σημαία <--ψευδής
Όσο αριστερά < δεξιά και Σημαία = Ψευδής επανάλαβε
κέντρο <-- (αριστερά + δεξιά) DIV 2
Αν Χ = Μ[κέντρο] τότε
θέση <--κέντρο
Σημαία <--Αληθής
αλλιώς_αν Χ > Μ[κέντρο] τότε
αριστερά <--κέντρο+1
αλλιώς
δεξιά <--κέντρο-1
Τέλος_αν
Συγχώνευση με παράλληλη ταξινόμηση σε ήδη ταξινομημένους πίνακες.
Έστω οι ταξινομημένοι πίνακες ακεραίων Α[6] και Β[4] (σε αύξουσα σειρά). Ζητούμενο είναι η
δημιουργία ενός νέου ταξινομημένου πίνακα Γ[10].
5 6 7 7 9 4 5 8 9
4 5 5 6 7 7 8 9 9
λ <--1
κ <--1
Αν κ <= 6 τότε
Αν λ <= 4 τότε
Αν Α[κ] < Β[λ] τότε
Γ[i] <--Α[κ]
κ <--κ + 1
αλλιώς
Γ[i] <--Β[λ]
λ <--
Τέλος_αν
αλλιώς
Γ[i] <--Α[κ]
κ <--κ + 1
Τέλος_αν
Αλλιώς ! κ > 6
83
Γ[i] <--Β[λ]
λ <--λ + 1
Τέλος_αν
Ολίσθηση των στοιχείων κατά μία θέση προς τα δεξιά
π <--Μ[10]
Μ[κ]<--Μ[κ-1]
Μ[1] <--π
Αντιδιαμετρική αντιμετάθεση στοιχείων πίνακα

Για κ από 1 μέχρι (10 DIV 2)
π <--Μ[κ]
Μ[κ]<--Μ[(10 + 1) - κ]
Μ[(10 + 1) - κ] <--π
Διαχωρισμός πινάκων
Αντίστροφη διαδικασία. Από τον Σ[15] στους Μ[10] και Ε[5].

Μ[κ] <--Σ[κ]
Ε[κ] <--Σ[κ + 10]
84
ΔΙΣΔΙΑΣΤΑΤΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ
Δημιουργία πίνακα Α[5, 10] Εμφάνιση στοιχείων πίνακα Α[5, 10]

ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5 ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10 ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10
ΔΙΑΒΑΣΕ Α[i, j] ΓΡΑΨΕ Α[i, j]
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10 ! εμφανίζει τα στοιχεία μόνο

ΓΡΑΨΕ Α[2, j] ! της 2ης γραμμής του πίνακα
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5 ! εμφανίζει τα στοιχεία μόνο

ΓΡΑΨΕ Α[i, 3] ! της 3ης στήλης του πίνακα
Αθροισμα, μέσος όρος στοιχείων πίνακα Μέγιστο/Θέση μεγίστου πίνακα Α[5, 10]
Α[5, 10]
max ← A[1, 1]
ΑΘΡ ← 0 Γραμμή_max ← 1
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5 Στήλη_max ← 1
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10
ΑΘΡ ← ΑΘΡ + Α[i, j] AN A[i, j] > max TOTE
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ max ← A[i, j]
Γραμμή_max ← i
Στήλη_max ← j
ΜΟ ← ΑΘΡ/50 ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ ´Το μέγιστο είναι το ´, max, ´ και βρίσκεται
& στην γραμμή ´, γραμμή_max, ´ και στη
& στήλη ´, στήλη_max
Άθροισμα στοιχείων 2ης γραμμής – Γινόμενο Μέγιστο στοιχείων 2ης γραμμής – Ελάχιστο στοιχείων
στοιχείων 3ης στήλης πίνακα Α[5, 10] 3ης στήλης πίνακα Α[5, 10]
ΑΘΡ ← 0 Max_2ΓΡ ← A[2, 1]
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10 ΓΙΑ j ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 10
ΑΘΡ ← ΑΘΡ + Α[2, j] AN A[2, j] > Max_2ΓΡ TOTE
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ Max_2ΓΡ ← A[2, j]
ΓΙΝ ← 1 ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5 ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΓΙΝ ← ΓΙΝ * Α[i, 3] Min_3ΣΤ ← A[1, 3]
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 5
AN Α[i, 3] < Min_3ΣΤ TOTE
Min_3ΣΤ ← Α[i, 3]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
85
Άθροισμα ανά γραμμές/μέσος όρος ανά γραμμές Άθροισμα ανά στήλες/μέσος όρος ανά στήλες πίνακα
πίνακα Α[5, 10] Α[5, 10]
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5 ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10
Sum[i] ← 0 Sum[j] ← 0
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10 ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5
Sum[i] ← sum[i] + A[i, j] Sum[j] ← sum[j] + A[i, j]
MO[i] ← Sum[i] / 10 MO[j] ← Sum[j] / 5
Μέγιστο ανά γραμμές πίνακα Α[5, 10] Ελάχιστο ανά στήλες πίνακα Α[5, 10]
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5 ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10
Max[i] ← A[i, 1] Min[j] ← A[1, j]
ΓΙΑ j ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 10 ΓΙΑ i ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 5
AN A[i, j] > Max[i] TOTE AN A[i, j] < Min[j] TOTE
Max[i] ← A[i, j] Min[j] ← A[i, j]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Με παρόμοιο τρόπο βρίσκουμε το ελάχιστο Με παρόμοιο τρόπο βρίσκουμε το μέγιστο ανά στήλες
ανά γραμμές
Ταξινόμηση δισδιάστατου πίνακα Α[5, 10] ανά

γραμμή
ΓΙΑ k ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 5
ΓΙΑ j ΑΠΟ 10 ΜΕΧΡΙ i ΜΕ_ΒΗΜΑ -1
AN A[k, j-1] > A[k, j] TOTE
Temp ← A[k, j-1]
Α[k, j-1] ← A[k, j]
A[k, j] ← Temp
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Οι παραπάνω εντολές ταξινομούν κάθε

γραμμή ενός δισδιάστατου πίνακα Α[5, 10] σε
αύξουσα διάταξη.
Τυπικές εργασίες με τετραγωνικούς πίνακες:
86
Εμφάνιση στοιχείων κύριας διαγωνίου (α’ τρόπος)
Για λ από 1 μέχρι 5
Αν κ = λ τότε
Γράψε Π[κ, λ]
Τέλος_αν Τέλος_επανάληψης
Εμφάνιση στοιχείων κύριας διαγωνίου (β’ τρόπος)

Γράψε Π[κ, κ]
Εμφάνιση στοιχείων κάτω από την κύρια διαγώνιο

Αν κ > λ τότε
Εμφάνιση στοιχείων πάνω από την κύρια διαγώνιο

Αν κ < λ τότε
Εμφάνιση στοιχείων πάνω από την δευτερεύουσα διαγώνιο

Αν κ + λ < 5 τότε
Εμφάνιση στοιχείων κάτω από την δευτερεύουσα διαγώνιο

Αν κ + λ > 5 + 1 τότε
87
ΜΟΝΟΔΙΑΣΤΑΤΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

1. Ποιά θα είναι τα περιεχόμενα του πίνακα Β του παρακάτω προγράμματος μετά την εκτέλεσή του; Ο πίνακας Α
έχει τη μορφή:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
10 5 9 8 1 2 15 18 7 2
Πρόγραμμα Πίνακας
Δεδομένα // Α //
Β[1] ← A[1]
Αν (A[i] mod 2 = 0) τότε
Β[i] ← A[i - 1] div 2
Αλλιώς
Β[i] ← A[i] - A[i - 1] div 2
Τέλος_Αν
Αποτελέσματα // B //
Τέλος_προγράμματος Πίνακας
2. Ποιά θα είναι τα περιεχόμενα του πίνακα Α μετά την εκτέλεση του παρακάτω προγράμματος;
Πρόγραμμα Δημιουργία_Πίνακα
Α[i] ← i
Αν (i mod 2 = 0) τότε
Α[i] ← 2 * A[i - 1] + 1
Αλλιώς
Α[i] ← A[i] + A[i - 1]
Τέλος_Αν
88
Αποτελέσματα // Α //
Τέλος_προγράμματος Δημιουργία_Πίνακα
3.Να γραφούν οι εντολές για την εισαγωγή τιμών σε μονοδιάστατο πίνακα Α5.
4. Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες:
από το περιεχόμενο κάθε θέσης του πίνακα αφαιρούμε το τετράγωνο του δείκτη της αντίστοιχης θέσης. π.χ.
πίνακας Α5
1 2 3 4 5
10 8 21 16 29
θα προκύψει ο πίνακας
1 2 3 4 5
9 4 12 0 4
5. Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες αντιγράφουμε τα στοιχεία ενός πίνακα ΑΝ, σε ένα πίνακα ΩΝ.
Α 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
10 5 9 8 1 2 15 18 7 2

α)θα διαβάζει τα στοιχεία ενός πίνακα Α[100] θέσεων με Ακέραιες τιμές
β)θα δημιουργεί νέο πίνακα όπου θα περιέχει μόνο τους θετικούς.
γ)να εμφανίζει τις τιμές του δεύτερου πίνακα. Ας θεωρήσουμε ένα ακέραιο πίνακα Δ[Μ].Γράψτε τη μέθοδο ευθείας
ανταλλαγής (φυσσαλίδα) αντικαθιστώντας.
6. Έστω ο πίνακας Β[1..Ν] από πραγματικούς. Να γραφούν οι εντολές (και όχι όλο το πρόγραμμα) με τις οποίες:
α)Γίνεται η εκτύπωση των τιμών αυτών
β)Αφαιρείται από το περιεχόμενο κάθε θέσης του πίνακα ο αντίστοιχος αριθμός της θέσης
γ)Διπλασιάζεται το περιεχόμενο κάθε θέσης του πίνακα
δ)Αν το μέγεθος Ν του πίνακα είναι άρτιος αριθμός, να αφαιρείται από το περιεχόμενο κάθε περιττής θέσης ι, ι=1,3,..,Ν-
1 του πίνακα το περιεχόμενο της αντίστοιχης άρτιας θέσης ι+1
α) να διαβάζει την ημερήσια κατανάλωση ρεύματος σε kWh ενός σπιτιού για ένα μήνα(30 ημέρες) σε
μονοδιάστατο πίνακα ΚΑΤΑΝ. Να γίνεται έλεγχος τιμών για την κατανάλωση((θετικές τιμές)
γ)να υπολογίζει και να εμφανίζει τη μέση ημερήσια κατανάλωση.
β) ποια ημέρα σημειώθηκε η μεγαλύτερη κατανάλωση και ποια ήταν αυτή(1η ή 8η ημέρα κ.ο.κ.).
δ)να ταξινομεί τον πίνακα σε αύξουσα σειρά
89
α)θα διαβάζει τα στοιχεία ενός πίνακα Α[100] θέσεων
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το πλήθος των θετικών και των αρνητικών αριθμών του πίνακα.
9. Οι μαθητές που θα διαγωνιστούν για να στελεχώσουν την ομάδα μπάσκετ του σχολείου, είναι αυτοί που το ύψος
τους ξεπερνά τα 4/5 του μέσου όρου του ύψους των μαθητών του σχολείου. Το πρόγραμμα δέχεται τα ύψη και τα
ονόματα των 120 μαθητών ενός σχολείου και εμφανίζει το όνομα του ψηλότερου μαθητή μαζί με το ύψος του,
καθώς επίσης και τα ονόματα των μαθητών εκείνων με τα ύψη τους που θα διαγωνιστούν για μια θέση στην
ομάδα μπάσκετ
10.Τα μέλη του αγροτικού συνεταιρισμού Τενεούπολης αποφάσισε να ραντίσουν από κοινού τα ελαιόδενδρα για το
δάκο ανάλογα με το εμβαδόν του ελαιώνα του κάθε μέλους. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τα συνολικά έξοδα για το ράντισμα
β)θα διαβάζει το πλήθος των διαφορετικών ελαιοπαραγωγών
γ)θα διαβάζει για κάθε έναν από αυτούς το όνομα και τα στρέμματα του ελαιώνα του
δ)στη συνέχεια θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ποσό που αντιστοιχεί στον κάθε παραγωγό.
α)να διαβάζει τα στοιχεία ενός πίνακα Α[500] θέσεων με στοιχεία Ακέραιες τιμές.
β)να ταξινομεί τα στοιχεία του πίνακα κατά φθίνουσα σειρά.
γ)θα μετρά το πλήθος των στοιχείων που είναι μικρότερα του 11.
δ)θα μετρά αυτά που είναι μικρότερα από το μισό του μέσου όρου.
12.Σε ένα Υπουργείο υπάρχουν 10 διαφορετικά γραφεία με υπαλλήλους διαφόρων υπηρεσιών. Κάθε γραφείο έχει το
δικό της αριθμό που είναι από 101,102,…,έως 110. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)να διαβάζει τον αριθμό των επισκεπτών κάθε γραφείου για μια ημέρα .Να γίνεται έλεγχος τιμών ώστε οι
επισκέπτες καθημερινά να κυμαίνονται από 1-500.
β)θα υπολογίζει το μέσο όρο των επισκεπτών από όλα τα γραφεία.
γ)να εμφανίζει τους αριθμούς των γραφείων που είχαν περισσότερους επισκέπτες από το μέσο όρο.
13.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο:
α)θα διαβάζει σε μονοδιάστατο πίνακα Α[10] ακέραιους αριθμούς
β) θα ελέγχει αν τα συμμετρικά του στοιχεία είναι ίσα
Σημείωση: 1Ο με 100 , 2ο με 9ο , 3ο με 8ο κ.ο.κ.
γ)Να εμφανίζει με μήνυμα «ΣΥΜΜΕΤΡΙΚΟΣ» αν όλα τα συμμετρικά του στοιχεία είναι ίσα ή «ΌΧΙ ΣΥΜΜΕΤΡΙΚΟΣ»
αν έστω ένα συμμετρικό του στοιχείο δεν είναι ίσο.
14.Να γραφούν οι εντολές που θα βρίσκουν:
α)το μικρότερο στοιχείο ενός μονοδιάστατου πίνακα Α50.
β)το μεγαλύτερο στοιχείο ενός μονοδιάστατου πίνακα Α50.
90
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον μέγιστο καθώς και τη θέση του.
γ)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον ελάχιστο καθώς και τη θέση του.
Σημείωση:ο πίνακας έχει στοιχεία με μοναδικές τιμές.
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον μέγιστο καθώς και τη θέση του.
γ)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον ελάχιστο καθώς και τη θέση του.
Σημείωση:ο πίνακας έχει στοιχεία με διπλοεμφανιζόμενες τιμές
17.Σε μια εταιρία εργάζονται 200 υπάλληλοι. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)να διαβάζει τα ονόματα και τους μισθούς των υπαλλήλων .
β)να εμφανίζει τα ονόματα και δίπλα τους μισθούς των υπαλλήλων ταξινομημένα με βάση τα ονόματα κατά
αύξουσα σειρά.
γ)να βρίσκει και να εμφανίζει το όνομα του υπαλλήλου με το μεγαλύτερο μισθό.
δ)να βρίσκει και να εμφανίζει το όνομα του υπαλλήλου με το μικρότερο μισθό.
18.Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος με δεδομένο μονοδιάστατο πίνακα Ν αριθμών θα δημιουργεί νέο πίνακα όπου
θα έχουν διαχωριστεί τα μη μηδενικά με τα μηδενικά στοιχεία. Προσοχή: δεν αλλοιώνεται η διάταξη των αριθμών
Για παράδειγμα ο πίνακας [1, 0, 0, 4, 3, 0, -7, 8] θα γίνει [1, 4, 3, -7, 8, 0, 0, 0].
19.Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος με δεδομένο μονοδιάστατο πίνακα Ν αριθμών θα δημιουργεί νέο πίνακα όπου
θα έχουν διαχωριστεί οι θετικοί και οι αρνητικοί αριθμοί του αρχικού πίνακα (τα μηδενικά στοιχεία να
ακολουθήσουν τους αρνητικούς). Προσοχή: δεν αλλοιώνεται η διάταξη των ομοειδών αριθμών. Για παράδειγμα ο
πίνακας [1, -2, 0, 4, 3, -4, -7, 8] θα γίνει [-2, -4, -7, 0, 1, 4, 3, 8].
20.Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος θα διαβάζει τα στοιχεία ενός μονοδιάστατου πίνακα Ν αριθμών και θα
δημιουργεί το είδωλό του. Αν δηλαδή ο αρχικός πίνακας είναι ο Α = [α1, α2, α3, αΝ-1, αΝ] να δημιουργηθεί ο
πίνακας Β = [αΝ, αΝ-1, α3, α2, α1]
21.Σε ένα λύκειο η Γ΄ τάξη έχει 120 μαθητές. Οι μέσοι όροι βαθμολογίας και τα ονόματα καταχωρούνται σε 2 πίνακες.
Στον ένα πίνακα με όνομα ‘Τάξη’ καταχωρούνται τα ονοματεπώνυμα των μαθητών και στον άλλον με όνομα
‘Βαθμοί’ και κατ’ αντιστοιχία θέσεων οι μέσοι όροι της βαθμολογίας. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίο:
α) να διαβάζει τα στοιχεία των 2 πινάκων
β)να βρίσκει και να εμφανίζει το μεγαλύτερο μέσο όρο βαθμολογίας
γ)να εμφανίζει το ονοματεπώνυμο των μαθητών που έχουν το βαθμό που βρήκατε στο ερώτημα β
δ)να εμφανίζει πόσοι μαθητές έχουν το βαθμό που βρήκατε στο ερώτημα β.
91
22.Σε μια κατασκήνωση υπάρχουν 300 παιδιά. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)να διαβάζει το όνομα και την ηλικία κάθε παιδιού
β)να εμφανίζει τα ονόματα των παιδιών με την μικρότερη και την μεγαλύτερη ηλικία αντίστοιχα.
α)διαβάζει τις εισπράξεις της αλυσίδας των 30 καταστημάτων "Γιαρίτσιος ΑΕ" που διαθέτει σε έναν πίνακα.
β)διαβάζει σε έναν πίνακα 30 θέσεων την επωνυμία των καταστημάτων
γ)να εμφανίζει το όνομα του καταστήματος με τις μεγαλύτερες εισπράξεις (είναι πολλά που έχουν την ίδια μέγιστη
είσπραξη)
ε)να υπολογίζει και να εμφανίζει το σύνολο των εισπράξεων της εταιρείας και τον μέσο όρο .
24.Σε ένα τμήμα μιας επιχείρησης χρειάζεται να βρεθούν οι δύο χαμηλότεροι μισθοί με δεδομένο ότι το τμήμα
απασχολεί 50 υπαλλήλους. και οι μισθοί τους αποθηκεύονται σε κάποιον πίνακα. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τους μισθούς των 50 υπαλλήλων σε έναν πίνακα.
β)θα υπολογίζει τους δύο μικρότερους μισθούς θεωρώντας ότι ο κάθε υπάλληλος έχει διαφορετικό μισθό.
γ) θα υπολογίζει τους δύο μικρότερους μισθούς θεωρώντας ότι ο κάθε υπάλληλος μπορεί να έχει τον ίδιο μισθό με
κάποιον/ους άλλον/ους.
Σημείωση: κάνοντας χρήση της ταξινόμησης.
25.Σε ένα τμήμα μιας επιχείρησης χρειάζεται να βρεθούν οι δύο χαμηλότεροι μισθοί με δεδομένο ότι το τμήμα
απασχολεί 50 υπαλλήλους. και οι μισθοί τους αποθηκεύονται σε κάποιον πίνακα. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τους μισθούς των 50 υπαλλήλων σε έναν πίνακα.
β) θα υπολογίζει τους δύο μικρότερους μισθούς θεωρώντας ότι ο κάθε υπάλληλος μπορεί να έχει τον ίδιο μισθό με
κάποιον/ους άλλον/ους.
Σημείωση:χωρίς να ταξινομήσετε τα στοιχεία του πίνακα.
26.Μια ομάδα φοιτητών στα πλαίσια της πτυχιακής τους εργασίας πρέπει να καταγράψουν το επίπεδο ρύπων σε 150
σημεία της Αθήνας. Για την στατιστική επεξεργασία των στοιχείων να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει στον πίνακα ΣΗΜΕΙΟ το σημείο καταγραφής ρύπων
β)στον μονοδιάστατο πίνακα ΕΝΔΕΙΞΗ την αντίστοιχη ένδειξη.
γ)να υπολογίζει και να εμφανίζει το μέγιστο και το ελάχιστο καταγραφέν επίπεδο ρύπων
δ)να υπολογίζει και να εμφανίζει ποιες περιοχές ξεπερνούν τα 80% του μέσου όρου.
27.Ο καθηγητής πληροφορικής θέλει να επεξεργαστεί στατιστικά την απόδοση των 90 μαθητών στο μάθημα Ανάπτυξη
Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον. Από τη μηχανογράφηση του σχολείου λαμβάνονται με ηλεκτρονικό
τρόπο οι προφορικοί βαθμοί των δυο τετραμήνων και οι γραπτοί βαθμοί μαθητών στις εξετάσεις. Έχοντας υπόψη
ότι ο μέσος προφορικός βαθμός διορθώνεται στην περίπτωση που η διαφορά του με τον γραπτό βαθμό είναι
μεγαλύτερη των 2 μονάδων και πως τα ποσοστά συμμετοχής των παραπάνω στο βαθμό πρόσβασης είναι 30% και
70 % αντίστοιχα, να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τους βαθμούς
92
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τους βαθμούς πρόσβασης όλων των μαθητών
γ)θα εμφανίζει τα ονόματα των μαθητών με βαθμό πρόσβασης μικρότερο από 9.5
δ)θα εμφανίζει τα ονόματα των μαθητών με βαθμό πρόσβασης μεγαλύτερο από 18
ε)Ποιος είναι ο μέγιστος βαθμός πρόσβασης;
στ) Πόσοι μαθητές έχουν βαθμός πρόσβασης ίσο με τον μέγιστο;
28.Η "ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΑ" τράπεζα διαθέτει πελατολόγιο 15000 κατόχων πιστωτικής κάρτας σε ολόκληρη την Ελλάδα. Να
αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο:
α)θα διαβάζει τα επώνυμα των πελατών της τράπεζας και των οφειλών τους. Να γίνεται έλεγχος τιμών ώστε οι
οφειλές να εμφανίζονται ως αρνητικές τιμές ή μηδέν.
β)θα εμφανίζει τα επώνυμα των πελατών και δίπλα τις οφειλές τους ταξινομημένα με βάση τα επώνυμα τους σε
φθίνουσα σειρά.
γ) θα εμφανίζει τα ονόματα των πελατών της τράπεζας με οφειλές πάνω του μέσου όρου
δ)θα εμφανίζει το όνομα ή τα ονόματα των πελατών με μηδενικές οφειλές
ε)θα εμφανίζει το όνομα ή τα ονόματα των πελατών με τη μεγαλύτερη οφειλή προς την τράπεζα.
29.Στην Ολυμπιάδα Πληροφορικής υπήρχαν 200 διαγωνιζόμενοι που πήραν βαθμολογία από 1 έως 500. Στο δεύτερο
γύρο προκρίνονται οι διαγωνιζόμενοι που πέρασαν τα 4/5 του συνολικού μέσου όρου των βαθμολογιών όλων των
διαγωνιζόμενων. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)να διαβάζει την βαθμολογία όλων των διαγωνιζόμενων
β)να εμφανίζει τον αύξοντα αριθμό και την βαθμολογία του καλύτερου διαγωνιζόμενου
γ)τον αύξοντα αριθμό και τη βαθμολογία για κάθε διαγωνιζόμενο που προκρίθηκε στο δεύτερο γύρο και
δ)το πλήθος και το μέσο όρο των διαγωνιζόμενων που προκρίθηκαν.
α)να εισάγει ακέραιες τιμές μεταξύ 1-10 σε ένα πίνακα Α20 θέσεων. Στην περίπτωση λάθους τιμής να εμφανίζει
μήνυμα λάθους και να ζητάει να δώσετε ξανά τιμή.
β)να υπολογίζει τη συχνότητα κάθε τιμής του πίνακα Α και να την αποθηκεύει σε ένα πίνακα Β10 θέσεων.
γ)να εμφανίζει την κάθε τιμή του πίνακα Α με τη συχνότητα της δίπλα, με τη μορφή ‘α:=β’ δηλαδή η τιμή α με
συχνότητα β.
31.Σε έναν πίνακα μπορούν να εισαχθούν μόνο οι αριθμοί 1, 9, 11, 25 και 32. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τα στοιχεία ενός πίνακα Α[50] θέσεων με στοιχεία μόνο αυτούς τους αριθμούς, εμφανίζοντας
μήνυμα λάθους ‘ΛΑΘΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ, ΔΩΣΤΕ ΜΟΝΟ ΑΡΙΘΜΟΥΣ 1,9,11,25 ΚΑΙ 32’ και να ζητάει να δώσετε ξανά τον
αριθμό.
β)θα μετρά τη συχνότητα εμφάνισης για κάθε έναν από τους παραπάνω αριθμούς.
α) να διαβάζει πίνακα Α ο οποίο περιέχει τα αποτελέσματα 100 ρίψεων ζαριού
β)ενημερώνει άλλο πίνακα Β με ποια συχνότητα εμφανίζεται η κάθε τιμή.
93
33.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό μεγαλύτερο του 10, να διαβάζει αντίστοιχες ρίψεις ζαριού
και να εμφανίζει την συχνότητα εμφάνισης κάθε αριθμού, ποια ζαριά εμφανίστηκε περισσότερες φορές και ποια
λιγότερες;
34. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένο έναν μονοδιάστατο πίνακα Α να δημιουργεί νέο πίνακα όπου θα
έχουν μεταφερθεί στις πρώτες θέσεις οι άρτιοι αριθμοί και στις τελευταίες οι περιττοί.
35.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει έναν αριθμό Χ και θα εκτυπώνει αντεστραμμένα τα ψηφία του (π.χ.
1463 θα γίνει 3641).
36.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει Ν αριθμούς σε έναν μονοδιάστατο πίνακα και στη συνέχεια θα
υπολογίζει και θα εκτυπώνει το μέγιστο καθώς και τις θέσεις του πίνακα που αυτό εντοπίζεται. Μπορείτε να
υλοποιήσετε τον πρόγραμμα με μια προσπέλαση του πίνακα;
37.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα δημιουργεί μονοδιάστατο πίνακα τοποθετώντας την τιμή -1 στις περιττές θέσεις
και 1 στις άρτιες.
38.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει Ν αριθμούς - περιεχόμενα μονοδιάστατο πίνακα και έναν αριθμό Κ
μικρότερο του Ν. Στη συνέχεια πρέπει να δημιουργεί νέο πίνακα έχοντας μεταθέσει κυκλικά κατά Κ θέσεις "προς
τα δεξιά" τα στοιχεία του αρχικού πίνακα. 32. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος θα διαβάζει για τους 2000
υπαλλήλους της επιχείρησης ΧΨΡ τα ονόματα και το έτη υπηρεσίας και να τα αποθηκεύει στους δυο πίνακες
ΟΝΟΜΑ και ΕΤΗ_ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ αντίστοιχα. Στη συνέχεια: i. Να εκτυπώνει τα ονόματα των υπαλλήλων που θα
συνταξιοδοτηθούν την επόμενη πενταετία καθώς και το πλήθος τους. ii. Να εκτυπώνει τα ονόματα των υπαλλήλων
με έτη υπηρεσίας < 7.
39.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει 500 ακέραιους αριθμούς στο διάστημα [-10, 10] και θα υπολογίζει και
εκτυπώνει τη συχνότητα εμφάνισης κάθε ενός από τους αριθμούς που εισήχθησαν.
40.Σε έναν μονοδιάστατο πίνακα ΟΝΟΜΑ καταχωρούνται τα ονόματα των 1500 πελατών της εταιρείας ΦΩΦ, ενώ οι
οφειλές τους καταχωρούνται στον επίσης μονοδιάστατο πίνακα ΟΦΕΙΛΕΣ. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα όπου: i. Να
υπολογίζει και να εκτυπώνει τα αναμενόμενα έσοδα της εταιρείας ΦΩΦ. ii. Να εκτυπώνει τα ονόματα των
μεγαλοοφειλετών (οφειλές μεγαλύτερες από το 70% του μέσου όρου).
41.Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος θα διαβάζει δυο πίνακες ΟΝΟΜΑΤΑ και ΜΕΣΟΣ_ΟΡΟΣ για τους μαθητές ενός
σχολείου Α και δυο αντίστοιχους πίνακες για σχολείο Β. Τα δυο σχολεία συνενώθηκαν οπότε πρέπει να
συνενωθούν οι ομοειδής πίνακες. Στη συνέχεια να εκτυπωθεί ο μέσος όρος του καλύτερου μαθητή.
42.Σχεδιάστε πρόγραμμα που θα ζητάει τα ονόματα των 60 υπαλλήλων μίας υπηρεσίας και θα τα καταχωρεί σε
πίνακα. Στη συνέχεια θα ψάχνει ένα προς ένα τα ονόματα και θα αλλάζει το όνομα ‘Νίκος’ σε ‘Νικόλαος’ όπου το
συναντήσει.
43.Κατασκευάστε πρόγραμμα που θα ζητάει για κάθε ένα από τους 43 παραγωγούς ενός συνεταιρισμού το βάρος της
παραγωγής που παρέδωσαν. Στη συνέχεια θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το σύνολο της παραγωγής που
παραδόθηκε στο συνεταιρισμό και θα το εμφανίζει με κατάλληλο μήνυμα. Υπολογίστε τον ακριβή αριθμό θέσεων
μνήμης που θα χρησιμοποιεί το πρόγραμμα.
94
44.Κατά την είσοδό τους στη δεξίωση, οι 34 καλεσμένοι του οικοδεσπότη δηλώνουν το όνομά τους στο θυρωρό.
Κατασκευάστε πρόγραμμα που θα ζητάει τα ονόματα και θα τα καταχωρεί σε πίνακα. Στη συνέχεια θα εμφανίζει
το όνομα του πρώτου και του τελευταίου καλεσμένου.
45.Μία εταιρία απασχολεί 28 υπαλλήλους. Κάθε υπάλληλος πληρώνεται 14 μισθούς στη διάρκεια ενός έτους. Να
γραφεί πρόγραμμα που θα διαβάζει τα ονόματα και τους μισθούς των υπαλλήλων και θα εμφανίζει : Α. το όνομα
του υπαλλήλου με το μικρότερο μισθό, Β. το όνομα του υπαλλήλου με το μεγαλύτερο μισθό, Γ. το συνολικό ποσό
που χρειάζεται για τη μισθοδοσία όλων των υπαλλήλων (και τους 14 μισθούς που παίρνει ο υπάλληλος στη
διάρκεια του χρόνου) Δ. τα ονόματα των ‘υψηλόμισθων’ υπαλλήλων, δηλαδή αυτών που παίρνουν περισσότερα
από το μέσο όρο.
46.Δίνεται πίνακας Ν θέσεων ακεραίων αριθμών. Να μεταφερθεί το πρώτο στοιχείο του πίνακα σε τέτοια θέση ώστε
όλα τα δεξιά του να είναι μεγαλύτερα αυτού, όλα τα αριστερά του στοιχεία να είναι μικρότερα αυτού. Για
παράδειγμα, αν ο αρχικό πίνακας έχει στοιχεία 4 5 7 0 2 3 6 8 τότε ο τελικός πίνακας μπορεί να έχει πιθανόν την
εξής μορφή 0 3 2 4 7 6 5 8.
47. Να διαβασθούν 20 αριθμοί και να βρεθεί ο μεγαλύτερος καθώς και σε ποια θέση βρίσκεται. Μετά να γίνει
ανταλλαγή του με τον αριθμό που βρίσκεται στην πρώτη θέση.
48. Σε ένα αγώνα δισκοβολίας , διεξάγεται ο προκριματικός γύρος με τη συμμετοχή 16 αθλητών . Το όριο για την
είσοδο κάθε αθλητή στην τελική φάση είναι 80 μέτρα και προκρίνονται 8 αθλητές. Αν οι αθλητές που θα
επιτύχουν επίδοση άνω των 80 μέτρων είναι λιγότεροι των 8 τότε η οκτάδα συμπληρώνεται με τους επόμενους
που πέτυχαν τις καλύτερες βολές. Αν οι αθλητές που θα επιτύχουν επίδοση άνω των 80 μέτρων είναι περισσότεροι
των 8 τότε προκρίνονται όλοι στην τελική φάση.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α) να διαβάζει το όνομα και την επίδοση κάθε αθλητή και να τα αποθηκεύει σε δύο μονοδιάστατους πίνακες
κατ’αντιστοιχία ,
β) να υπολογίζει και να εμφανίζει τα ονόματα των αθλητών που πέρασαν στην τελική φάση.
49.Οι εργαζόμενοι σε μια εταιρεία βαθμολογούνται από 3 διευθυντές σχετικά με τις ικανότητές τους (με άριστα το
100). Πριμ αποδοτικότητας θα τους χορηγηθεί μόνο στην περίπτωση που ο μέσος όρος βαθμολογίας ξεπερνάει το
70 ή σε 2 από τις 3 αξιολογήσεις να έχουν βαθμό μεγαλύτερο από 80. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα
καταχωρεί σε 4 μονοδιάστατους πίνακες το όνομα και τις 3 βαθμολογίες για κάθε έναν από τους 250
εργαζομένους και να δημιουργεί νέο πίνακα με τα ονόματα των εργαζομένων που θα πάρουν το πριμ
αποδοτικότητας.
50. Οι μαθητές της Γ λυκείου αποφάσισαν να πραγματοποιήσουν λαχειοφόρο αγορά για τη συγκέντρωση χρημάτων,
εκτύπωσαν για το σκοπό αυτό 1000 λαχνούς. Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο:
α). επαναληπτικά να διαβάζει το όνομα κάποιου αγοραστή λαχνών και θα του εκτυπώνει το πλήθος των λαχνών
που υπάρχουν διαθέσιμοι. Στη συνέχεια:
β). θα διαβάζει το πλήθος των λαχνών που επιθυμεί να αγοράσει. Πρέπει να πραγματοποιείται έλεγχος δεδομένων
ώστε οι λαχνοί που αγοράζονται να είναι διαθέσιμοι. Η επαναληπτική διαδικασία προφανώς συνεχίζεται μέχρι να
95
εξαντληθούν οι λαχνοί.
γ). Για κάθε λαχνό που αγοράζεται να διαβάζει τον κωδικό του και να δημιουργούνται παράλληλοι πίνακες Ο και Κ
που θα περιέχουν για κάθε λαχνό το όνομα του κατόχου του και τον κωδικό αντίστοιχα.
δ). Θα διαβάζει τον κωδικό του λαχνού που κληρώθηκε και θα εκτυπώνει το όνομα του νικητή.
51.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο να συγχωνεύει δύο πινάκες Α5 θέσεων και Β8 θέσεων σε τρίτο Γ13.
Σημείωση: Η διαδικασία η οποία θα ακολουθηθεί είναι η εξής: πρώτα να τοποθετηθούν τα στοιχεία του πίνακα Α
και στη συνέχεια τα στοιχεία του πίνακα Β.
52.Να συγχωνεύσετε δύο μη ταξινομημένους πίνακες ΑΝ θέσεων και ΒΜ θέσεων σε ένα τρίτο ΓΝ+Μ θέσεων.
Σημείωση: Η διαδικασία η οποία θα ακολουθηθεί είναι η εξής: να ταξινομήσετε πρώτα τους πίνακες ΑΝ και ΒΝ με
τη μέθοδο της φυσαλίδας και στη συνέχεια να γίνει συγχώνευση των δύο πινάκων σε έναν τρίτο Γ ,κατά τέτοιον
τρόπο ώστε ο Γ να είναι ταξινομημένος(χωρίς να χρησιμοποιήσετε για τον Γ την ταξινόμηση με τη μέθοδο της
φυσαλλίδας).
53.Με τις παρακάτω εντολές θέλουμε να προσομοιώσουμε έναν απλό επεξεργαστή κειμένου. Να γραφεί πρόγραμμα
το οποίο:
α) να διαβάζει μια πρόταση το πολύ 50 χαρακτήρων, συμπεριλαμβανομένων των κενών και των σημείων στίξης. Η
πρόταση θα αποθηκεύεται σε πίνακα 50 θέσεων και η διαδικασία εισαγωγής μπορεί να τερματίζεται και όταν
δώσουμε την '.'
β)Να υπολογίζεται το πλήθος των γραμμάτων
γ)Να υπολογίζεται το πλήθος των λέξεων
δ)Να υπολογίζεται το πλήθος του 'σ' .
ε)Να γίνει αναγραμματισμός γράφοντας και εμφανίζοντας την πρόταση ανάποδα.
Σημείωση: -Η πρόταση να ξεκινάει υποχρεωτικά με γράμμα.
-Όταν η πρόταση τελειώνει με τελεία,η τελεία θα τοποθετειθεί μέσως μετά τον τελευταίο χαρακτήρα που θα είναι
υποχρεωτικά γράμμα.
α)να διαβάζει τα ονόματα των 30 μαθητών της τάξης σας σε ένα πίνακα Α
β)να διαβάζει σε έναν ίδιας διάστασης πίνακα Β τους αντίστοιχους μέσους όρους, στο μάθημα Ανάπτυξη
Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον.
γ) να ταξινομήσετε τους δύο πίνακες κατά αύξουσα σειρά, ως προς το μέσο όρο τους.
55.Σε μια εκλογική αναμέτρηση για την ανάδειξη των μελών της εθνικής αντιπροσωπείας συμμετέχουν 10 κόμματα. Να
γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α)Διαβάζει τα ποσοστά των κομμάτων στις εκλογές στον πίνακα ΠΟΣΟΣ και τα ονόματα των κομμάτων στον
πίνακα ΒΟΥΛΗ
β)εμφανίζει τα ονόματα των κομμάτων και δίπλα τα ποσοστά τους ταξινομημένα ως προς τον πίνακα ΒΟΥΛΗ
γ)Εμφανίζει το πλήθος των κομμάτων που έλαβαν ποσοστό μεγαλύτερο του 20%
96
α)να διαβάζει το όνομα και το μέσο όρο μιας βαθμολογίας 30 μαθητών μιας τάξη και να τα καταχωρεί αντίστοιχα
στους πίνακες ΟΝΟΜΑ και ΜΟ. Αν ο χρήστης εισάγει κάποιο μη αποδεκτό βαθμό (η βαθμολογία πρέπει να
κυμαίνεται από 0 έως 100) τότε το πρόγραμμα να βγάζει μήνυμα λάθους και να ξαναζητάει τον βαθμό από τον
χρήστη.
β)Να εμφανίζει τα ονόματα των μαθητών και δίπλα τους το μέσο όρο των βαθμών τους ταξινομημένα με βάση τον
μέσο όρο κατά φθίνουσα σειρά. Σε περίπτωση ισοβαθμίας η σειρά ταξινόμησης των ονομάτων να είναι
αλφαβητική.
γ)να εμφανίζει το όνομα και το βαθμό του καλύτερου/ων μαθητή/ών.
δ)να υπολογίζει το πλήθος των μαθητών που αριστεύουν (ΜΟ>18,5).
57. Σε μια βιβλιοθήκη υπάρχουν 200 βιβλία σχετικά με την γεωγραφία. Κάθε βιβλίο έχει ένα και μοναδικό κωδικό και
καταχωρείται σε Η/Υ μαζί με τον τίτλο και τον συγγραφέα του βιβλίου. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α) να διαβάζει σε κατάλληλους πίνακες τον κωδικό τον τίτλο και τον συγγραφέα του βιβλίου
β)να διαβάζει το όνομα ενός συγγραφέα
γ)θα εμφανίζει τον κωδικό (ή τους κωδικούς) και τον τίτλο (ή τους τίτλους)των βιβλίων αυτού του συγγραφέα που
πιθανώς υπάρχουν στην βιβλιοθήκη.
58. Ένας μαθητής έχει μια συλλογή από 500 δίσκους CD και για κάθε CD έχει γράψει στον υπολογιστή του, τον τίτλο
και την χρονιά έκδοσης του. Να γραφεί πρόγραμμα που:
α)Να ταξινομεί τα CD με βάση τη χρονιά τους
β)να υπολογίζει τον αριθμό των CD που έχει ο μαθητής με χρονολογία έκδοσης πριν από το 1995.
γ)Να βρίσκει εάν ένα CD με συγκεκριμένο τίτλο υπάρχει στη συλλογή ή όχι, δίνοντας τον τίτλο του. Επίσης να
εμφανίζει την χρονιά έκδοσης του αναζητούμενου CD.
α) να διαβάζει τα ονόματα 50 αεροπορικών εταιριών και τις αντίστοιχες εισπράξεις τους
β)να βρίσκει και να τυπώνει τις εταιρίες με τις λιγότερες και με τις περισσότερες εισπράξεις αντίστοιχα
γ)να διαβάζει το όνομα μιας εταιρίας και αν υπάρχει να σταματάει την αναζήτηση και να τυπώνει τις εισπράξεις.
60.Η εταιρεία Χαραμίτσιος Α.Ε. έχει δημιουργήσει έναν κατάλογο με τα προϊόντα της. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο :
α)να διαβάζει τα προϊόντα στον πίνακα ΚΑΤΑΛ[1000] θέσεων
β)να ταξινομεί τον πίνακα ΚΑΤΑΛ κατά φθίνουσα σειρά
γ)να διαβάζει το όνομα ενός νέου προϊόντος και θα το τοποθετεί στην κατάλληλη θέση έτσι ώστε ο πίνακας ΚΑΤΑΛ
να παραμένει ταξινομημένος.
61.Να τροποποιήσετε τον πρόγραμμα φυσαλίδας έτσι ώστε να τερματίζεται όταν ολοκληρώνεται ουσιαστικά η
ταξινόμηση των στοιχείων του πίνακα.
62.Ένας φανατικός συλλέκτης δίσκων βινυλίου αποφάσισε αναπτύξει πρόγραμμα ώστε να μπορεί να επεξεργαστεί
στατιστικά την συλλογή του. Διαθέτει 2500 δίσκους και για κάθε έναν από αυτούς επιθυμεί να καταχωρεί τίτλο,
97
καλλιτέχνη και έτος κυκλοφορίας. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τα παραπάνω στοιχεία στους πίνακες ΤΙΤ ,ΚΑΛ και ΕΤ
β)θα διαβάζει έναν αριθμό που αντιστοιχεί σε έτος και να εμφανίζει το πλήθος των δίσκων που κυκλοφόρησαν το
έτος αυτό
γ)θα εμφανίζει το πλήθος και τα ονόματα των διαφορετικών καλλιτεχνών που δίσκοι τους υπάρχουν στη συλλογή.
63.Το τμήμα λογαριασμών της τράπεζας ΝΜΛ διαχειρίζεται τους λογαριασμούς των 5000 πελατών της. Να αναπτύξετε
α)θα διαβάζει στον πίνακα ΟΝ τα ονόματα και στον πίνακα ΚΑΤ τις καταθέσεις των πελατών
β)σε επαναληπτική δομή θα διαβάζει το όνομα ενός πελάτη(θεωρούμε ότι υπάρχει ο πελάτης στον πίνακα) και το
ποσό της συναλλαγής (θετικό για κατάθεση και αρνητικό για ανάληψη).
γ)ενημερώνει ανάλογα με το όνομα την αντίστοιχη θέση του πίνακα ΚΑΤΑΘ με την αντίστοιχη συναλλαγή
δ)στο τέλος της μέρας με αντίστοιχη απάντησή του χρήστη τερματίζεται η επανάληψη με ‘ ΟΧΙ ‘ ή συνεχίζεται η
συναλλαγή με ‘ ΝΑΙ ‘
ε)εμφανίζει τα ονόματα με την αντίστοιχη κατάθεση των πελατών στο τέλος της διαδικασίας.
64.Η ΕΜΥ μελετάει τις θερμοκρασίες σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α)να διαβάζει τα ονόματα των 100 πόλεων που συμμετέχουν στην έρευνα
β)να διαβάζει τις θερμοκρασίες των πόλεων αυτών τον μήνα που πέρασε
γ)Θα εντοπίζει και θα εμφανίζει το όνομα της κατά μέσο όρο θερμότερης πόλης του μήνα
δ)Θα εντοπίζει και θα εμφανίζει για κάθε πόλη τις μέρες του μήνα όπου υπάρχει θερμοκρασία μεγαλύτερη από
την προηγούμενη και την επόμενη μέρα.
65.Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα διαχειρίζεται τις κρατήσεις σε ένα πολυ-
κινηματογράφο:
α)να διαβάζει σε πίνακα ΕΡΓΟ [15] θέσεων τα έργα που προβάλλονται στην αίθουσα ,σε πίνακα ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ η
χωρητικότητα της αντίστοιχης αίθουσας, και σε τρίτο πίνακα ΘΕΣΕΙΣ περιέχονται οι μέχρι τώρα δεσμευμένες
θέσεις(να γίνεται έλεγχος ότι οι δεσμευμένες θέσεις είναι λιγότερες από την χωρητικότητα).
β)να διαβάζει το όνομα του έργου που επιθυμεί να παρακολουθήσει ο θεατής και να πραγματοποιεί την κράτηση
στην πρώτη διαθέσιμη αίθουσα, ενώ αν δεν υπάρχει να εμφανίζει αντίστοιχο μήνυμα. Για την επανάληψη της
διαδικασίας να ερωτάται ο χρήστης αν έχει ολοκληρώσει την καταχώρηση με ‘ ΝΑΙ ‘ ή ‘ ΟΧΙ ‘ για τερματισμό.
Σημείωση:ένα έργο μπορεί να παίζετε σε περισσότερες από μία αίθουσες
66.Σε μια κινηματογραφική αίθουσα υπάρχουν συνολικά 500 θέσεις. Κάθε θεατής έχει δικαίωμα να κλείσει όσες
θέσεις επιθυμεί είτε τηλεφωνικά είτε απ’ευθείας στο ταμείο. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο :
α) διαβάζει τον αριθμό των θέσεων που επιθυμεί κάθε φορά ένας θεατής
β) αν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις τότε να εμφανίζεται
1) ο αριθμός των θέσεων που μένουν κενές μετά την κράτηση,
2) ο συνολικός αριθμός κρατήσεων μέχρι στιγμής
98
Σε περίπτωση που ο αριθμός των θέσεων που θέλει κάποιος θεατής είναι μεγαλύτερος από εκείνες που είναι
ακόμα κενές, να εμφανίζεται μήνυμα που να δίνει το μέγιστο αριθμό θέσεων που μπορεί να κάνει κράτηση.
Η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται μέχρι την πλήρωση όλων των θέσεων της αίθουσας.
67. Στη δεξίωση του πρέσβη μεγάλου ευρωπαϊκού κράτους στην Τενεούπολη έχει καταρτιστεί λίστα καλεσμένων. Στον
πίνακα ΟΝΟΜΑ καταχωρείται το όνομα κάθε καλεσμένου και στον πίνακα ΤΡΑΠΕΖΙ καταχωρείται ο αριθμός του
τραπεζιού όπου τοποθετείται. Σημειώνεται ότι τα τραπέζια διαθέτουν 10 θέσεις και ότι το συνολικό πλήθος των
καλεσμένων είναι 1500. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένα τα στοιχεία των πινάκων:
α. Θα διαβάζει ένα όνομα ενός καλεσμένου και θα εκτυπώνει το τραπέζι στο οποίο έχει τοποθετηθεί.
β. Θα διαβάζει τον αριθμό ενός τραπεζιού και θα εκτυπώνει τη λίστα των ατόμων που κάθονται σε αυτό.
γ. Θα εκτυπώνει το όνομα κάθε καλεσμένου με αλφαβητική σειρά, καθώς και το τραπέζι του.
δ. Θα εκτυπώνει τα ονόματα των καλεσμένων της δεξίωσης ανά τραπέζι.
68. Ένας φανατικός συλλέκτης δίσκων βινυλίου αποφάσισε να αναπτύξει πρόγραμμα, ώστε να μπορεί να επεξεργαστεί
στατιστικά τη συλλογή του. Διαθέτει 2500 δίσκους και για καθέναν από αυτούς επιθυμεί να καταχωρεί τίτλο,
καλλιτέχνη και έτος κυκλοφορίας. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα διαβάζει σε τρεις μονοδιάστατους πίνακες τα
παραπάνω στοιχεία και στη συνέχεια:
α. Θα διαβάζει έναν αριθμό που αντιστοιχεί σε έτος (με τιμή 1900 – 2005) και θα εκτυπώνει το πλήθος των δίσκων
που κυκλοφόρησαν εκείνη τη χρονιά.
β. Θα εκτυπώνει το πλήθος και τα ονόματα των διαφορετικών καλλιτεχνών για τους οποίους υπάρχουν δίσκοι στη
συλλογή.
69. Για την πρόκριση στον τελικό των 200 μέτρων ανδρών πραγματοποιούνται 2 προκριματικοί αγώνες με 10
αθλητές στον καθένα, ενώ στον τελικό προκρίνονται 4 αθλητές από κάθε προκριματικό. Να αναπτύξετε
πρόγραμμα που θα δέχεται τους πίνακες ΟΝ_Α[10], ΕΠ_Α[10] και ΟΝ_Β[10], ΕΠ_Β[10], και στη συνέχεια:
α. Θα δημιουργεί τους νέους πίνακες ΟΝ_ ΤΕΛ και ΕΠ_ΤΕΛμε τα ονόματα και τις αντίστοιχες επιδόσεις όσων
συμμετέχουν στον τελικό.
β. Θα εμφανίζει τα στοιχεία ως εξής: Αθλητής_1: 9.81 Αθλητής_2: +0.02 Αθλητής_3: +2.23 (ο χρόνος του πρώτου
σε δευτερόλεπτα και για κάθε επόμενο αθλητή η διαφορά του με τον πρώτο).
70.Ο κύριος ΚΑΛΟΣ αγόρασε ένα ταξί και εργάζεται με αυτό και καταγράφει στο σημειωματάριό του, τις ημερήσιες
εισπράξεις από τη δουλειά του. Αν κάποια ημέρα δεν εργάστηκε καταγράφεται η τιμή μηδέν. Σε πίνακα ΕΙΣ[365],
εισάγονται τα στοιχεία που αφορούν τις ημερήσιες εισπράξεις του έτους 2007. Να αναπτύξετε πρόγραμμα, ο
οποίος:
α. θα πραγματοποιεί είσοδο των απαραίτητων στοιχείων.
β. θα εμφανίζει το ποσοστό των ημερών του έτους, που ο κύριος Αρβίλογλου δεν εργάστηκε.
γ. θα εμφανίζει τα έσοδα του Ιανουαρίου και του Μαρτίου.
δ. θα διαβάζει το όνομα ενός μήνα και θα εμφανίζει τα έσοδα αυτού του μήνα. Αν δοθεί λάθος όνομα μήνα, θα
εμφανίζεται κατάλληλο μήνυμα.
99
ε. θα εντοπίζει το μικρότερο ποσό που συγκέντρωσε κάποια ημέρα (θεωρούμε ότι συνέβη μόνο μια φορά) και
θα εμφανίζει σε ποιο μήνα έγινε αυτό.
στ. θα εμφανίζει ανά μήνα τις εισπράξεις που πραγματοποιήθηκαν.
Παρατήρηση: Να θεωρήσετε δεδομένους πίνακες ΜΗΝ[12], που περιέχει τα ονόματα των μηνών και ΗΜ[12], που
περιέχει το πλήθος των ημερών ανά μήνα (ΗΜ[1] = 31, ΗΜ[2] = 28, ΗΜ[3] = 31 κ.ο.κ.).
ΔΙΣΔΙΑΣΤΑΤΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

71.Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες κατασκευάζουμε τον παρακάτω πίνακα
2 0 0 0
0 2 0 0
0 0 2 0
0 0 0 2
72. Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες κατασκευάζουμε τον παρακάτω πίνακα
2 0 0 0
3 4 0 0
4 5 6 0
5 6 7 8
73. Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες κατασκευάζουμε τον παρακάτω πίνακα
1 0 0 0
2 4 0 0
3 6 9 0
4 8 12 16
74.Έστω πίνακας ΒΝχ2. Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες αποθηκεύουμε την 1η στήλη του, σε ένα πίνακα ΑΝ και την
2η στήλη σε ένα πίνακα ΓΝ.
75.Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο υπολογίζει:
α)το άθροισμα της κύριας διαγωνίου ενός τετραγωνικού πίνακα ΑΝχΝ.
β) το άθροισμα της δευτερεύουσας διαγωνίου ενός τετραγωνικού πίνακα ΑΝχΝ.
76.Να γραφούν οι εντολές:
α) για την εισαγωγή τιμών σε δισδιάστατο πίνακα Β5χ4 κατά γραμμή
β) για την εισαγωγή τιμών σε δισδιάστατο πίνακα Β5χ4 κατά στήλη.
γ)να γραφούν οι εντολές που να βρίσκουν το μεγαλύτερο στοιχείο ενός δισδιάστατου πίνακα Α5χ4.
77.Οι παρακάτω τιμές παριστάνουν τα περιεχόμενα ενός δισδιάστατου πίνακα Α που έχει πέντε γραμμές και 8 στήλες.
3 -6 12 0 -6 5 -1 5
-5 2 8 9 --6 0 4 2
100
1 19 3 -8 4 9 6 2
0 -7 4 11 13 -1 -3 8
9 -4 7 12 -11 -9 3 11
Ποιες είναι οι τιμές που αποθηκεύονται στις μεταβλητές α1 και α2 μετά την εκτέλεση των παρακάτω εντολών;
α1 ← 0
α2 ← 0
i←1
j←1
Όσο i <= 5 επανάλαβε
α1 ← α1 + Α[i, 3]
i←i+1
Όσο j <= 8 επανάλαβε
α2 ← α2 + Α[5, j]
j←j+1
81. Να αναπτυχθούν πρόγραμμαι που θα δημιουργούν τους παρακάτω πίνακες:
Α. Β. Γ. Δ. Ε.
1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 2 3 4 5 1 6 11 16 21
0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 6 7 8 9 10 2 7 12 17 22
0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 11 12 13 14 15 3 8 13 18 23
0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 16 17 18 19 20 4 9 14 19 24
0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 21 22 23 24 25 5 10 15 20 25
Τι κάνουν οι εντολές του ερωτήματος παραπάνω;
α)να διαβάζει τα στοιχεία ενός πίνακα Α[50,10].
β)α υπολογίζει και να εμφανίζει τη μεγαλύτερη τιμή του πίνακα Α και τη θέση στην οποία βρίσκεται.
γ) να υπολογίζει τη μικρότερη τιμή του πίνακα Α και να εμφανίζει τη θέση στην οποία βρίσκεται στον πίνακα.
Σημείωση: θεωρούμε ότι ο πίνακας περιέχει μοναδικές τιμές.
α)να διαβάζει τα στοιχεία ενός πίνακα Α[50,10]
β)να υπολογίζει και να εμφανίζει τη μεγαλύτερη τιμή και τις θέσεις στις οποίες εμφανίζεται
γ) να υπολογίζει και να εμφανίζει τη μικρότερη τιμή του πίνακα Α,να εμφανίζει τις θέσεις στις οποίες αυτή
101
περιέχεται και πόσες φορές περιέχεται στον πίνακα.
Σημείωση: θεωρούμε ότι ο πίνακας περιέχει διπλοεμφανιζόμενες τιμές.
α)να διαβάζει τα στοιχεία δύο δισδιάστατων πινάκων αριθμών ιδίων διαστάσεων Α4χ5 και Β4χ5
β)θα εξετάζει αν οι πίνακες είναι ίσοι,(δηλαδή το στοιχείο στη θέση Α[1,1] να ισούται με το στοιχείο στη θέση
Β[1,1],και το στοιχείο στη θέση Α[1,2] να ισούται με το στοιχείο στη θέση Β[1,2] κ.ο.κ.) και θα εμφανίζει μήνυμα ‘
ΙΣΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ‘ ενώ στην περίπτωση που δεν είναι ίσοι θα εμφανίζει μήνυμα ‘ ΠΟΣΟΣΤΟ ΙΣΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ‘ και
δίπλα το ποσοστό των στοιχείων που είναι ίσα.
α) να διαβάζει τα στοιχεία δύο δισδιάστατων πινάκων αριθμών ιδίων διαστάσεων Α4χ5 και Β4χ5
β)θα επιστρέφει νέο πίνακα όπου κάθε στοιχείο του θα είναι το άθροισμα των αντίστοιχων κελιών των δυο
αρχικών πινάκων
α)θα διαβάζει τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα Α3χ5
β)Θα διαβάζει έναν αριθμό που θα αντιστοιχεί σε στήλη και θα υπολογίζει το ελάχιστο της στήλης αυτής
γ)Θα διαβάζει έναν αριθμό που θα αντιστοιχεί σε γραμμή και θα υπολογίζει το μέγιστο στοιχείο της γραμμής
αυτής.
Σημείωση: ο πίνακας αποτελείτε από στοιχεία με μοναδικές τιμές.
α)θα διαβάζει τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα Α5χ20
β)θα υπολογίζει το ελάχιστο στοιχείο κάθε στήλης τοποθετώντας το σε αντίστοιχο πίνακα
γ)θα υπολογίζει το μέγιστο στοιχείο κάθε γραμμής τοποθετώντας το σε αντίστοιχο πίνακα.
Σημείωση: ο πίνακας αποτελείτε από στοιχεία με διπλοεμφανιζόμενες τιμές.
α)θα διαβάζει τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα αριθμών Α15χ30
β)θα εξετάζει αν ο πίνακας είναι αραιός.
Σημείωση:Θεωρούμε ότι ένας πίνακας είναι αραιός αν πάνω από 80% του πλήθους των στοιχείων του είναι μηδέν.
89.Μια ομάδα μπάσκετ που αποτελείται από 10 παίκτες έχει δώσει 15 αγώνες. Να γίνει πρόγραμμα που:
α)θα διαβάζει τους πόντους που σημείωσε κάθε παίκτης σε κάθε αγώνα
β)θα εμφανίζει τον παίκτη με το μεγαλύτερο μέσο όρο πόντων στους αγώνες
γ)το σύνολο των πόντων που πέτυχε η ομάδα σε κάθε αγώνα.
90.Να γραφούν οι εντολές με τις οποίες ανταλλάσσουμε τα στοιχεία της τρίτης και της έκτης στήλης σε ένα πίνακα
ακεραίων 5χ6.
102
91.Να ταξινομήσετε όλα τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα έτσι ώστε στη θέση (1,1) να βρίσκεται το μικρότερο
στοιχείο και στη θέση (Ν,Μ) το μεγαλύτερο.
ΑΡΧΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΕΛΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ
11 3 31 -4 -2 3
5 -4 43 5 11 16
16 -2 19 17 19 21
21 17 40 31 40 43
Σημείωση: πρώτα τοποθετούμε τα στοιχεία του δισδιάστατου σε μονοδιάστατο, ταξινομούμε το μονοδιάστατο και στη
συνέχεια τοποθετούμε τα στοιχεία ταξινομημένα στο δισδιάστατο.
92.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένο μονοδιάστατο πίνακα Π, ΝxM θέσεων θα υπολογίζει και θα
εκτυπώνει το άθροισμα των στοιχείων της πρώτης και τελευταίας στήλης καθώς και της πρώτης και τελευταίας
γραμμής.
93.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα δημιουργεί πίνακα 9x9 τοποθετώντας σε κάθε κελί το γινόμενο των
συντεταγμένων του (προπαίδεια).
94.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα δημιουργεί πίνακα ΝxN τοποθετώντας την τιμή 1 στα κελιά που αποτελούν την
κύρια και τη δευτερεύουσα διαγώνιο και -1 στα υπόλοιπα.
95.Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος με δεδομένα τα στοιχεία δυο δισδιάστατων πινάκων αριθμών ιδίων
διαστάσεων θα επιστρέφει νέο πίνακα όπου κάθε στοιχείο του θα είναι:
i. η διαφορά των αντίστοιχων κελιών των δυο αρχικών πινάκων
ii. το γινόμενο των αντίστοιχων κελιών των δυο αρχικών πινάκων.
96.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα δημιουργεί πίνακα ΝxN τοποθετώντας την τιμή 1 στα κελιά που το άθροισμα
των συντεταγμένων τους είναι περιττός αριθμός και 0 στα υπόλοιπα.
97.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένα τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα Α[10, 15] να υπολογίζει και να
εκτυπώνει:
i. Το άθροισμα των στοιχείων της γραμμής 7.
iii. Το μέσο όρο των στοιχείων της στήλης 12.
iv. Το μέγιστο των στοιχείων της κυρίας διαγωνίου.
98.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένο δισδιάστατο πίνακα 4x3 12 θέσεων θα δημιουργεί δισδιάστατο
πίνακα 4x3 όπου θα έχουν τοποθετηθεί "αντιδιαμετρικά" τα στοιχεία του αρχικού πίνακα.
99.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένα τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα Α[Ν, Μ] να εντοπίζει το μέγιστο
στοιχείο κάθε γραμμής και θα θέτει όλα τα στοιχεία πριν από αυτό (στην ίδια γραμμή) ίσα με αυτό.
100. Να αναπτύξετε πρόγραμμα
που θα καταχωρεί σε μονοδιάστατο πίνακα ΠΕΡΙΟΧΗ τα ονόματα 200 περιοχών στην Ελλάδα και σε δισδιάστατο
103
πίνακα ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ[200, 100] τις 100 μετρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί για κάθε περιοχή αντίστοιχα και στη
συνέχεια :
i. Να εντοπίζει και θα εκτυπώνει το όνομα της περιοχής με τη μεγαλύτερη μέση μόλυνση
ii. Να εντοπίζει το μέγιστο που καταγράφηκε στην έρευνα καθώς και σε ποια περιοχή.
101. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα καταχωρεί σε μονοδιάστατο πίνακα ΟΝΟΜΑ τα ονόματα των 150 μαθητών
ενός σχολείου και σε δισδιάστατο πίνακα ΒΑΘΜΟΙ[150, 13] τους βαθμούς του κάθε μαθητή στα 13 μαθήματα που
διαγωνίζεται και στη συνέχεια :
i. Να δημιουργεί πίνακα με τους μέσους όρους των μαθητών.
ii.Να εκτυπώνει τα ονόματα όσων δικαιούνται αριστείο (μέσος όρος > 18) και όσων απορρίπτονται (μέσος όρος <
9.5).
102. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που με δεδομένα τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα Α[20, 100] να υπολογίζει και
να εκτυπώνει:
i. ελάχιστο στοιχείο κάθε γραμμής.
ii.Το μέσο όρο κάθε γραμμής.
iii.Τα στοιχεία του πίνακα που είναι μεγαλύτερα του συνολικού μέσου όρου.
103. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα θα διαβάζει 30 θερμοκρασίες ενός μήνα για 20 πόλεις σε ολόκληρη την Ελλάδα καθώς
και τα ονόματα των πόλεων αυτών. Στη συνέχεια:
i.Nα υπολογίζει και να εκτυπώνει τη μέση θερμοκρασία κάθε πόλης.
ii.Να εκτυπώνει για κάθε πόλη, πόσες μέρες του μήνα η θερμοκρασία ήταν κατώτερη από τον μέσο όρο της.
iii. Να εμφανίζει για τις άρτιες μέρες του μήνα το ονόματα των πόλεων που είχαν θερμοκρασία μεγαλύτερη από
το μέσο όρο θερμοκρασιών της ημέρας.
v.Να εμφανίζει σε ποια ή ποιες πόλεις παρουσιάστηκε το μεγαλύτερο «άνοιγμα» θερμοκρασιών (δηλαδή
διαφορά μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ μέγιστης και ελάχιστης θερμοκρασίας).
104. Η εταιρεία ΓΗΓΗ διαθέτει υποκαταστήματα σε 5 ελληνικές πόλεις. Κάθε κατάστημα έχει 10 πωλητές. Μηνιαίως
καταγράφονται σε πίνακα ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ[5, 10] τα έσοδα ανά κατάστημα και ανά πωλητή. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα
που με δεδομένα τα ονόματα των πωλητών :
i. Θα διαβάζει τα στοιχεία του πίνακα ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ.
ii.Θα εκτιμά ποιο είναι το κατάστημα που επέτυχε τις περισσότερες πωλήσεις (αύξων αριθμός).
105. Η Ε.Μ.Υ. καταγράφει τις θερμοκρασίες ανά 8ωρο για 30 πόλεις της Ελλάδας. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα
αποθηκεύει τις θερμοκρασίες για μια ημέρα να υπολογίζει και να εκτυπώνει:
i.Τον συνολικό μέσο όρο για τη μέρα αυτή.
ii.Τη μέση θερμοκρασία για κάθε πόλη και την απόκλιση από το συνολικό μέσο όρο.
106. Η Α’ εθνική κατηγορία ποδοσφαίρου Ευρωπαϊκής χώρας έχει 18 ομάδες. Το πρωτάθλημα της χώρας έχει 22
αγώνες. Η στατιστική υπηρεσία του υπουργείου αθλητισμού κρατάει για κάθε μία ομάδα το όνομα του διαιτητή σε
104
κάθε ένα αγώνα που έπαιξε. Κατασκευάστε πρόγραμμα που θα ζητάει για κάθε ομάδα το όνομα του διαιτητή για
όλους τους αγώνες της χρονιάς και θα καταχωρεί τα στοιχεία σε πίνακα.
2. Ο πρόγραμμα θα εμφανίζει:
Α) Το διαιτητή του 4ου αγώνα της 2ης ομάδας.
Β) Το διαιτητή του 2ου αγώνα της 4ης ομάδας.
Γ) Τα ονόματα όλων των διαιτητών της 9ης ομάδας.
Δ) Το όνομα του διαιτητή του τελευταίου αγώνα για όλες τις ομάδες.
3. Στη συνέχεια θα ζητάει από το χρήστη τον αριθμό μιας ομάδας και θα εμφανίζει:
Α) Όλα τα ονόματα των διαιτητών που συμμετείχαν στους αγώνες της ομάδας.
Β) Το όνομα του διαιτητή του πρώτου αγώνα της προηγούμενης ομάδας.
Γ) Το διαιτητή του τελευταίου αγώνα της επόμενης ομάδας.
Δ) Το διαιτητή του 5ου αγώνα αυτής της ομάδας.
4. Τέλος θα ζητάει τον αριθμό ενός αγώνα της ομάδας αυτής και θα εμφανίζει:
Α) Το όνομα του διαιτητή του επόμενου αγώνα για την προηγούμενη ομάδα.
Β) Τα ονόματα των διαιτητών αυτού του αγώνα για όλες τις ομάδες.
Γ) Το όνομα του διαιτητή του προηγούμενου αγώνα της επόμενης ομάδας.
Δ) Τα ονόματα των τεσσάρων διαιτητών στους αγώνες που ‘περιβάλλουν’ το ζητούμενο (πάνω, κάτω, αριστερά, δεξιά).
107. Η Φοιτητική εστία ενός πανεπιστημίου έχει μία 8όροφη οικοδομή με 12 δωμάτια σε κάθε όροφο. Σχεδιάστε
πρόγραμμα που θα ζητάει τον αριθμό των κλινών για κάθε ένα από τα δωμάτια της εστίας. Στη συνέχεια:
Α. θα υπολογίζει πόσα άτομα μπορεί να κοιμίσει η εστία
Β. θα ζητάει αριθμό ορόφου και αριθμό δωματίου και θα εμφανίζει τον αριθμό των κλινών αυτού του δωματίου,
Γ. θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το μέσο όρο κλινών του ορόφου και
Δ. θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το σύνολο των κλινών σε δωμάτια με αυτό τον αριθμό, σε όλους τους ορόφους
της εστίας.
108. Προκειμένου να διευκολύνει τον προγραμματισμό των δρομολογίων σε ετήσια βάση, για κάθε ένα από τα 20
μεγαλύτερα νησιά του Αιγαίου, το κεντρικό λιμεναρχείο Πειραιά κρατάει τον αριθμό των αφίξεων και των
αναχωρήσεων ανά μήνα για όλους τους μήνες του χρόνου. Να γραφεί πρόγραμμα που θα ζητάει αυτές τις τιμές
και θα τις αποθηκεύει. Στη συνέχεια:
Α. θα υπολογίζει το σύνολο των αφίξεων στη διάρκεια του έτους για όλα τα νησιά
Β. θα ζητάει τον αριθμό του μήνα θα εμφανίζει το όνομα του νησιού με τις περισσότερες αφίξεις γι’ αυτό το μήνα
Γ. θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το σύνολο κίνησης του νησιού (αφίξεις + αναχωρήσεις για όλο το έτος) και
Δ. θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το σύνολο κίνησης του μήνα (αφίξεις + αναχωρήσεις για όλα τα νησιά).
109. Στην κεντρική δημοτική βιβλιοθήκη υπάρχουν 14 κατηγορίες βιβλίων. Κάθε κατηγορία έχει βιβλία για κάθε μία
από τις 5 ηλικιακές ομάδες (προσχολική, σχολική, έφηβοι, νέοι, ενήλικες). Να γραφεί πρόγραμμα που θα ζητάει για
105
κάθε μία κατηγορία το όνομά της και τον αριθμό των βιβλίων που διαθέτει για κάθε μία ηλικιακή ομάδα. Στη
συνέχεια:
i . θα ζητάει μία ηλικιακή ομάδα (1 έως 5) και θα εμφανίζει: a. το σύνολο των βιβλίων που διαθέτει, b. το όνομα
της κατηγορίας με τα περισσότερα βιβλία γι’ αυτή την ηλικιακή ομάδα και c. το όνομα της κατηγορίας με τα
λιγότερα
ii. θα ζητάει μία κατηγορία (1 έως 14) και θα εμφανίζει: a. το σύνολο και b. το μέσο όρο των βιβλίων γι’ αυτή την
κατηγορία.
110. Η εταιρεία VILLAGE ENTERTAINMENTS αποφάσισε να επενδύσει στον χώρο της διασκέδασης δημιουργώντας έναν
πολυχώρο που μεταξύ άλλων περιέχει 12 αίθουσες κινηματογράφου. Το τμήμα Product Development της
εταιρείας ζήτησε από το τμήμα μηχανογράφησης να δημιουργήσει πρόγραμμα για στατιστικούς σκοπούς.
Καλείστε να βοηθήσετε το τμήμα της μηχανογράφησης δημιουργώντας πρόγραμμα ο οποίος:
Α) να καταγράφει τα ονόματα των 12 κινηματογραφικών αιθουσών καθώς και τις αντίστοιχες εισπράξεις τους σε
ευρώ (€) για κάθε ημέρα της εβδομάδας
Β) να υπολογίζει και να εμφανίζει το άθροισμα των εισπράξεων κάθε κινηματογραφικής αίθουσας, καθώς και
τον κινηματογραφική αίθουσα με τη μέγιστη συνολική είσπραξη
Γ) να υπολογίζει και να εμφανίζει το άθροισμα των εισπράξεων κάθε ημέρας, καθώς και την ημέρα με τη μέγιστη
συνολική είσπραξη.
Υπόδειξη: Για την επίλυση θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε στο Α) ερώτημα δύο πίνακες. Ο πρώτος θα είναι
μονοδιάστατος πίνακας και θα περιέχει τα ονόματα των 12 αιθουσών, ενώ ο δεύτερος θα είναι δισδιάστατος
πίνακας 12 γραμμών και 7 στηλών και θα περιέχει τις εισπράξεις σε ευρώ.
111. Εξετάζουμε τις πωλήσεις 20 πωλητών για κάθε μήνα ενός έτους. Τα στοιχεία αποθηκεύονται σε ένα πίνακα
ΠΩΛΗΣΕΙΣ 2 διαστάσεων, οι πωλητές βρίσκονται στις γραμμές και οι μήνες στις στήλες. Τα ονόματα των πωλητών
σε έναν μονοδιάστατο πίνακα ΠΩΛΗΤΕΣ και τα ονόματα των μηνών σε έναν πίνακα ΜΗΝΕΣ, τον οποίο να
θεωρήσετε ότι έχει δοθεί. Να γράψετε πρόγραμμα που:
Α. Να διαβάζει και να αποθηκεύει τις πωλήσεις κάθε πωλητή σε κάθε μήνα
Β. να υπολογίζει τους μέσους όρους εισπράξεων ανά πωλητή και να τους αποθηκεύει σε πίνακα
Γ. να υπολογίζει τους μέσους όρους εισπράξεων ανά μήνα και να τους αποθηκεύει σε πίνακα
Δ. Να εμφανίζει για κάθε πωλητή, ποιους μήνες έχει πωλήσεις, περισσότερες από το μέσο όρο του (του πωλητή)
Ε. να εμφανίζει για κάθε μήνα, πόσοι πωλητές έχουν πωλήσεις περισσότερες από το μέσο όρο του (του μήνα).
112. Οι δέκα σύλλογοι που έφτασαν στους τελικούς του στίβου μιας περιφέρειας, θα μοιραστούν το πριμ των αγώνων.
Το πριμ που αναλογεί σε κάθε σύλλογο θα μοιραστεί στους 5 καλύτερους αθλητές του. Ο τρόπος που θα μοιραστεί
(δηλ. το ποσοστό του ποσού που θα πάρει ο κάθε αθλητής) αποφασίστηκε να είναι ενιαίος και να καθοριστεί από
την Περιφέρεια. Κατασκευάστε πρόγραμμα που:
Α) θα ζητάει- τα ονόματα των συλλόγων, - το ποσό που θα πάρει ο κάθε σύλλογος και - τα ποσοστά που θ’
αναλογούν σε κάθε ένα από τους 5 αθλητές και θα καταχωρεί τα στοιχεία σε πίνακα(ες)
106
Β) θα υπολογίζει και θα αποθηκεύει σε πίνακα δύο διαστάσεων το ποσό που θα πάρει ο κάθε ένας από τους 50
αθλητές
Γ) θα εμφανίζει τα ποσά που πήραν οι πρώτοι (ο πρώτος κάθε συλλόγου) με κατάλληλα διαμορφωμένο μήνυμα.
113. Κατά τη διάρκεια του τοπικού πρωταθλήματος μπάσκετ για μαθητές Λυκείου του νομού Λάρισας καταγράφονται
οι πόντοι που πέτυχαν 80 παίκτες σε 6 αγώνες. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος:
Α) να καταγραφεί σε μονοδιάστατο πίνακα το όνομα του κάθε παίκτη και σε δισδιάστατο πίνακα οι πόντοι που
πέτυχε σε κάθε αγώνα
Β) να υπολογίζει και να εμφανίζει το σύνολο των πόντων για κάθε αγώνα (να γίνει χρήση πινάκων) και σε ποιόν ή
ποιους αγώνες επιτεύχθηκαν οι περισσότεροι πόντοι.
γ) να εμφανίζει ποιος παίκτης και σε ποιο αγώνα πέτυχε τους περισσότερους πόντους.
114. Η εταιρεία ΔΣΣΔ με 450 εργαζομένους έχει καταχωρήσει τα στοιχεία τους σε δισδιάστατο πίνακα όπου στην 1η
στήλη έχει καταχωρήσει τα ονόματά τους, στη 2η στήλη τις διευθύνσεις και στην 3η στήλη σε ποιο από τα 2
τμήματα της εταιρείας (Α ή Β) απασχολούνται. Να αναπτύξετε πρόγραμμα όπου, θα επεξεργάζεται τα στοιχεία και
στη συνέχεια:
i.Να εκτυπώνει ταξινομημένα αλφαβητικά τα ονόματα και τις διευθύνσεις των υπαλλήλων της εταιρείας που
εργάζονται στο Β τμήμα.
ii.Να διαβάζει το όνομα ενός υπαλλήλου και να εκτυπώνει το τμήμα που απασχολείται.
115. Για την εκπόνηση μιας εργασίας ένας φοιτητής στατιστικής καλείται να συγκεντρώσει από το διαδίκτυο τις
θερμοκρασίες του περασμένου μήνα για 10 πόλεις στην Ελλάδα σε πίνακα ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ[10,30], επιπρόσθετα
υπάρχει πίνακας ΠΟΛΗ[10] που περιέχει τα ονόματα των πόλεων. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα διαβάζει τα
προαναφερθέντα στοιχεία και θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει:
i.Την πιο θερμή πόλη το μήνα που πέρασε με βάση τη μέση θερμοκρασία της.
ii.Ποια ήταν η πόλη με τη χαμηλότερη θερμοκρασία την τελευταία μέρα του μήνα.
iii.Ποια μέρα και σε ποια πόλη σημειώθηκε η μεγαλύτερη θερμοκρασία.
v.Ποια μέρα σημειώθηκε η μεγαλύτερη % αύξηση θερμοκρασίας στην πρώτη πόλη.
116. Το τμήμα πελατών της εταιρείας εισαγωγών ΖΖΣ διαχειρίζεται τους λογαριασμούς των πελατών της. Σε 3 πίνακες
περιέχονται τα ονόματα των πελατών, τα τεμάχια που έχουν παραγγείλει και οι αντίστοιχες οφειλές. Να
αναπτύξετε πρόγραμμα που θα διαβάζει το όνομα ενός πελάτη και τα τεμάχια της παραγγελίας. Αν υπάρχει
υπόλοιπο μεγαλύτερο των 1000€ δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί νέα παραγγελία. Στο τέλος της μέρας - με
αντίστοιχη απάντηση του χρήστη τερματίζεται η επανάληψη και οι πίνακες αποτελούν έξοδο του αλγορίθμου για
την επόμενη μέρα.
117. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα όπου θα αποθηκεύει σε έναν μονοδιάστατο πίνακα ΜΟΥΣΕΙΟ 120 θέσεων τα ονόματα
ισάριθμων μουσείων και σε πίνακα ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ[120,12] το πλήθος των επισκεπτών που δέχτηκαν τους
περασμένους 12 μήνες. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
107
i.θα διαβάζει το όνομα ενός μουσείου και να εκτυπώνει το μήνα ή τους μήνες (αύξοντα αριθμό) με το μέγιστο
πλήθος επισκέψεων
ii.θα εκτυπώνει τα 10 μουσεία με τις περισσότερες επισκέψεις.
118. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα στατιστικής επεξεργασίας των επιδόσεων των παικτών μιας ομάδας μπάσκετ. Σε
πίνακα ΠΟΝΤΟΙ[12, 25] καταγράφονται οι πόντοι που έχουν επιτύχει οι 12 παίκτες της ομάδας στις 25 αγωνιστικές
που αγωνίστηκε η ομάδα (αν κάποιος παίκτης δεν αγωνιστεί καθόλου αποθηκεύεται η τιμή -1) ενώ στον πίνακα
ΠΑΙΚΤΗΣ[12] έχουν καταχωρηθεί τα ονόματα των παικτών. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
i. Θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει το μέσο όρο πόντων του κάθε παίχτη. ii. Ποιος είναι ο πρώτος σκόρερ της
ομάδας με βάση το μέσο όρο πόντων.
ii. Ποιοι είναι οι δύο παίκτες με τις λιγότερες συμμετοχές.
iii.Θα διαβάζει ένα όνομα και αν αυτό δεν υπάρχει θα εμφανίζει σχετικό μήνυμα αλλιώς θα εμφανίζει τους
περισσότερους πόντους και σε ποιόν ή ποιους αγώνες τους πέτυχε ο παίχτης.
119. Το τμήμα λογαριασμών της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας TEL-TELEPHONY έχει πρόσβαση στους εξής πίνακες:
πίνακας ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ που περιέχει 4 στήλες με το επώνυμο, το όνομα, την διεύθυνση και το τηλέφωνο των
συνδρομητών και φυσικά γραμμές όσοι και οι συνδρομητές
πίνακας ΚΛΗΣΕΙΣ που έχει 3 στήλες την αριθμός καλούντος, ημερομηνία κλήσης, λεπτά κλήσης και τόσες γραμμές όσες
οι μηνιαίες κλήσεις όλων των συνδρομητών πίνακας ΜΗΝΥΜΑΤΑ με στήλες την ημερομηνία αποστολής μηνύματος και
τον αριθμό του συνδρομητή που το έστειλε Να αναπτύξετε πρόγραμμα που θα διαβάζει το όνομα ενός συνδρομητή
και θα εκτυπώνει τον αναλυτικό του λογαριασμό (δεν μας ενδιαφέρει το ποσό χρέωσης μόνο οι χρόνοι). Η TEL-
TELEPHONY αποφάσισε πως όλα τα έσοδα της πρωτομηνιάς θα πάνε σε φιλανθρωπικό ίδρυμα, Ο πρόγραμμα να
υπολογίζει και να εκτυπώνει το ποσό αυτό.
120. Να γραφεί πρόγραμμα που θα ζητάει τα ονόματα των 10 μαθημάτων στα οποία εξετάζεται ένας μαθητής και το
βαθμό του σε κάθε μάθημα. Στη συνέχεια θα εμφανίζει τα ονόματα των μαθημάτων από το μεγαλύτερο προς το
μικρότερο βαθμό.
121. Από τους 24 αθλητές που συμμετείχαν στα προκριματικά ενός αγώνα δρόμου, προκρίνονται στα τελικά οι 8 με τον
καλύτερο χρόνο. Κατασκευάστε πρόγραμμα που θα ζητάει τους χρόνους των αθλητών και θα εμφανίζει τον
καλύτερο και το χειρότερο χρόνο που έγινε στη διάρκεια των προκριματικών.
122. Σχεδιάστε πρόγραμμα που θα ζητάει τον τίτλο και τον συγγραφέα όλων των 250 βιβλίων μίας σχολικής
βιβλιοθήκης. Στη συνέχεια θα ζητάει από το χρήστη να του δώσει το όνομα ενός συγγραφέα και θα εμφανίζει
όλους τους τίτλους βιβλίων που υπάρχουν από αυτό το συγγραφέα στη βιβλιοθήκη. Ο πρόγραμμα θα υπολογίζει
το συνολικό αριθμό βιβλίων γι’αυτό το συγγραφέα και θα εμφανίζει κατάλληλα διαμορφωμένο μήνυμα.
123. Οι επιχειρηματίες που νοικιάζουν κάθε ένα από τα 162 καταστήματα ενός εμπορικού κέντρου, πληρώνουν ενοίκιο
ανάλογα με τα τετραγωνικά του καταστήματός τους. Κατασκευάστε πρόγραμμα που θα ζητάει το όνομα του
ενοικιαστή και το εμβαδόν του καταστήματος και θα καταχωρίζει τα στοιχεία σε πίνακα(ες). Στη συνέχεια θα ζητάει
να του δοθεί ένας αριθμός, θα υπολογίζει τον αριθμό των επιχειρήσεων που νοικιάζουν κατάστημα με εμβαδόν
108
τουλάχιστον ίσο με τον αριθμό που δόθηκε και θα εμφανίζει το αποτέλεσμα με κατάλληλα διαμορφωμένο
μήνυμα. Υπολογίστε τον ακριβή αριθμό θέσεων μνήμης που θα χρησιμοποιεί το πρόγραμμα.
124. Τα αυτοκίνητα σε ένα πάρκινγκ, καταχωρούνται σε συνεχόμενες θέσεις όσο αυτό είναι δυνατόν. Κατασκευάστε
πρόγραμμα που θα ζητάει τους αριθμούς κυκλοφορίας των 62 αυτοκινήτων με τη σειρά που βρίσκονται
παρκαρισμένα και θα τα καταχωρεί σε πίνακα. Στη συνέχεια, θα ζητάει έναν αριθμό κυκλοφορίας και θα εμφανίζει
τη σειρά (θέση) στην οποία είναι σταθμευμένο, ή κατάλληλο μήνυμα (αν δεν υπάρχει στο πάρκινγκ αυτοκίνητο με
αυτό τον αριθμό κυκλοφορίας).
125. Η βιβλιοθηκάριος του πανεπιστημίου, παραλαμβάνει 60 καινούργια βιβλία κάθε Παρασκευή και τα καταχωρεί με
τη σειρά που τα παίρνει. Κατασκευάστε πρόγραμμα που θα ζητάει τους τίτλους των βιβλίων και τα ονόματα των
συγγραφέων και θα τους καταχωρεί σε κατάλληλη(ες) δομή(ες) δεδομένων. Στη συνέχεια θα ζητάει από το χρήστη
να του δώσει ένα συγγραφέα, θα εντοπίζει το πρώτο βιβλίο αυτού του συγγραφέα και θα εμφανίζει τον τίτλο του.
Τέλος θα εμφανίζει τους τίτλους όλων των βιβλίων που βρίσκονται στη σειρά πριν από αυτό.
126. Έστω πίνακας με όνομα Ύψος και 5 στοιχεία, στον οποίο είναι καταχωρημένα, με τυχαία σειρά, τα ύψη των
παικτών της βασικής ομάδας μπάσκετ ενός Λυκείου. Δίνεται το παρακάτω απόσπασμα πρόγραμμαυ:
Αν Υψος[i] > Υψος[i + 1] τότε
πρόχειρο ← Υψος[i]
Υψος[i]← Υψος[i + 1]
Υψος[i + 1] ← πρόχειρο
Τέλος_Αν
Κατασκευάστε τον πίνακα τιμών και εκτελέστε τον πρόγραμμα για τις τιμές 1.83, 1.92, 1.85, 1.90, 1.88. Τι παρατηρείτε;
Ποιο στοιχείο του πίνακα βρίσκεται στη θέση Ύψος[5] μετά την εκτέλεση του πρόγραμμαυ; Ποια είναι η σχέση του με
τα άλλα στοιχεία του πίνακα; Κατασκευάστε τον πίνακα τιμών και εκτελέστε ξανά τον πρόγραμμα για τις ίδιες τιμές,
αρχικά τοποθετημένες με άλλη σειρά: 1.85, 1.90, 1.83, 1.92, 1.88. Τι παρατηρείτε; Ποιο στοιχείο του πίνακα βρίσκεται
τώρα στη θέση Ύψος[5] μετά την εκτέλεση του πρόγραμμαυ; Ποια είναι η σχέση του με τα άλλα στοιχεία του πίνακα;
Συμπερασματικά, τι θα λέγατε ότι κάνει ο παραπάνω πρόγραμμα; Τροποποιείστε τον πρόγραμμα ώστε να ‘στέλνει’ το
μεγαλύτερο ύψος στην ΑΡΧΗ του πίνακα. Τι θα πρέπει να αλλάξετε ώστε αντί για το μεγαλύτερο, να προωθεί το
μικρότερο ύψος στην αρχή του πίνακα;
127. Οι μαθητές ενός σχολείου καταγράφονται στις καταστάσεις με απόλυτη αλφαβητική σειρά. Αυτό σημαίνει ότι σε
περίπτωση συνωνυμίας ως προς το επίθετο, εξετάζεται το όνομα προκειμένου να μπουν όλοι στη σωστή σειρά.
Σχεδιάστε πρόγραμμα που θα ταξινομεί τους μαθητές όπως περιγράφηκε και μετά θα εμφανίζει τον πρώτο και τον
τελευταίο μαθητή της κατάστασης.
128. Να γραφεί πρόγραμμα σε μορφή ψευδοκώδικα που να δέχεται τα ονοματεπώνυμα 65000 εθελοντών για την
Ολυμπιάδα 2004, στη συνέχεια να μπορεί κάποιος κάποιο ονοματεπώνυμο ο πρόγραμμα να εμφανίζει το μήνυμα
109
"είναι εθελοντής" ή "δεν είναι εθελοντής" ανάλογα με το αποτέλεσμα της αναζήτησης. Θεωρείστε ότι τα
ονοματεπώνυμα εισάγονται με τυχαίο τρόπο καθώς και ότι δεν υπάρχει περίπτωση κάποιο ονοματεπώνυμο να
καταχωρηθεί πάνω από μια φορές.
129. Οι υπάλληλοι μιας εταιρίας προάγονται στη επόμενη βαθμίδα κατά σειρά αρχαιότητας. Κατασκευάστε
πρόγραμμα που θα ζητάει το όνομα και το έτος πρόσληψης για τους 62 υπαλλήλους που απασχολεί αυτή τη
στιγμή η εταιρία και στη συνέχεια θα τους ταξινομεί με τη σειρά, από τον αρχαιότερο προς τον νεότερο. Στη
συνέχεια θα εμφανίζει τους 10 αρχαιότερους και τους 10 νεότερους υπαλλήλους που εργάζονται αυτή τη στιγμή
στην εταιρία.
130. Κατά τη διάρκεια Διεθνών Αγώνων Στίβου στον ακοντισμό έλαβαν μέρος δέκα (10) αθλητές. Κάθε αθλητής έκανε
έξι (6) έγκυρες ρίψεις που καταχωρούνται ως επιδόσεις σε μέτρα. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος:
Α. εισάγει σε πίνακα δύο διαστάσεων τις επιδόσεις όλων των αθλητών
Β. υπολογίζει και καταχωρεί σε μονοδιάστατο πίνακα την καλύτερη από τις επιδόσεις κάθε αθλητή
Γ. ταξινομεί τις καλύτερες επιδόσεις των αθλητών που καταχωρήθηκαν στο μονοδιάστατο πίνακα
Δ. βρίσκει την καλύτερη επίδοση του αθλητή που πήρε το χάλκινο μετάλλιο.
131. Μια αλυσίδα κινηματογράφων έχει δέκα αίθουσες. Τα ονόματα των αιθουσών καταχωρούνται σε ένα
μονοδιάστατο πίνακα και οι μηνιαίες εισπράξεις κάθε αίθουσας για ένα έτος καταχωρούνται σε πίνακα δύο
διαστάσεων. Να γράψετε πρόγραμμα ο οποίος:
α. να διαβάζει τα ονόματα των αιθουσών
β. να διαβάζει τις μηνιαίες εισπράξεις των αιθουσών αυτού του έτους
γ. να υπολογίζει τη μέση μηνιαία τιμή των εισπράξεων για κάθε αίθουσα
δ. να βρίσκει και να εμφανίζει τη μικρότερη μέση μηνιαία τιμή
ε. να βρίσκει και να εμφανίζει το όνομα ή τα ονόματα των αιθουσών που έχουν την ανωτέρω μικρότερη μέση
μηναία τιμή.
132. Ο τελικός βαθμός στο απολυτήριο ενός μαθητή γυμνασίου προκύπτει σαν ο μέσος όρος των 13 μαθημάτων που
διδάσκεται στη διάρκεια της χρονιάς. Κατασκευάστε πρόγραμμα που: Α. θα ζητάει τα ονόματα των 80 μαθητών
του Γυμνασίου και τους βαθμούς τους στα 13 μαθήματα και θα καταχωρεί τα στοιχεία στις κατάλληλες δομές
δεδομένων Β. θα υπολογίζει τους ετήσιους μέσους όρους των μαθητών και θα τους καταχωρεί σε πίνακα Γ. θα
ταξινομεί όλα τα στοιχεία βάση αυτού, του ετήσιου μέσου όρου. Σε περίπτωση ισοβαθμίας, η ταξινόμηση θα
πρέπει να εμφανίζει τους μαθητές κατά αλφαβητική σειρά Δ. θα εμφανίζει το όνομα του καλύτερου μαθητή. Αν
υπάρχει … ισοβαθμία στην κορυφή, θα εμφανίζονται όλα τα ονόματα και στο τέλος ο συνολικός αριθμός των ...
ισοβαθμησάντων.
133. Μια ομάδα μπάσκετ συμμετέχει κατά τη διάρκεια του πρωταθλήματος σε 15 αγώνες. Για τους 12 παίχτες της
κρατάμε τους πόντους που πέτυχαν σε κάθε αγώνα. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος:
Α) Διαβάζει τα παραπάνω δεδομένα σε ένα δισδιάστατο πίνακα Π[12x15].
110
Β) Υπολογίζει και εμφανίζει για κάθε παίχτη τους συνολικούς πόντους που πέτυχε στη διάρκεια του
πρωταθλήματος.
Γ) Βρίσκει και εμφανίζει τους περισσότερους πόντους που πέτυχε σε αγώνα στη διάρκεια του πρωταθλήματος.
Δ) Βρίσκει και εμφανίζει σε πόσους αγώνες πέτυχε πάνω από 10 πόντους.
Ε) Υπολογίζει και εμφανίζει για κάθε αγώνα το σύνολο των πόντων της ομάδας.
Στ) Βρίσκει και εμφανίζει για κάθε αγώνα πόσοι παίχτες δεν πέτυχαν πόντο.
Ζ) Βρίσκει και εμφανίζει για κάθε αγώνα τους περισσότερους πόντους που πέτυχε παίχτης.
134. Δίνεται δισδιάστατος πίνακας Α[80x80] που περιέχει ακεραίους. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος.
Α) Υπολογίζει και εμφανίζει το μεγαλύτερο στοιχείο του πίνακα. Επίσης εμφανίζει τη θέση του στον πίνακα
(γραμμή, στήλη).
Β) (αν υποτεθεί ότι το μέγιστο στοιχείο δεν εμφανίζεται μία μόνο φορά στον πίνακα πως θα γραφόταν το
αντίστοιχο αλγοριθμικό κομμάτι)
Γ) Υπολογίζει και εμφανίζει το άθροισμα των στοιχείων του πίνακα καθώς και το μέσο όρο τους.
Δ) Βρίσκει και εμφανίζει πόσα μηδενικά στοιχεία έχει ο πίνακας.
Ε) Υπολογίζει και εμφανίζει το άθροισμα των στοιχείων της κυρίας διαγωνίου του πίνακα.
Στ) Υπολογίζει και εμφανίζει το μέσο όρο των στοιχείων της δευτερεύουσας διαγωνίου.
Ζ) Υπολογίζει το άθροισμα των στοιχείων κάθε γραμμής και το εκχωρεί σε ένα μονοδιάστατο πίνακα Γ
Η) Υπολογίζει το άθροισμα των στοιχείων κάθε στήλης και το εκχωρεί σε ένα μονοδιάστατο πίνακα Σ.
Θ) Βρίσκει και εμφανίζει ποιας στήλης το άθροισμα των στοιχείων της είναι μικρότερο.
Ι) Βρίσκει και εμφανίζει ποιας γραμμής το άθροισμα των στοιχείων της είναι μεγαλύτερο.
Κ) Αν ξεκινήσουμε αθροίζοντας κατά γραμμή να εμφανίζει τη θέση (γραμμή, στήλη) του στοιχείου στο οποίο θα
πρέπει να σταματήσω ώστε το άθροισμα να μην ξεπεράσει το 12000.
Λ) Τροποποιεί τον δοσμένο πίνακα Α ως εξής: αν βρίσκει στοιχείο άρτιο εκχωρεί το 0 ενώ αν βρίσκει περιττό το 1.
135. Μια αλυσίδα πώλησης ηλεκτρικών ειδών διατηρεί καταστήματα σε 50 πόλεις στην Ελλάδα. Σε κάθε μια πόλη έχει
οριστεί και ένας υπεύθυνος πωλήσεων. Στο τέλος του κάθε έτους καταγράφει τις πωλήσεις τους για κάθε μήνα (12
μήνες). Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος κάνει τα παρακάτω:
Α) διαβάζει για κάθε κατάστημα το όνομα του υπευθύνου και το εκχωρεί σε ένα μονοδιάστατο πίνακα Ο (50x1) και τις
πωλήσεις που πέτυχε για κάθε μήνα σε ένα δισδιάστατο πίνακα Π (50x12)
Β) εμφανίζει για κάθε κατάστημα το όνομα του υπευθύνου και τις συνολικές πωλήσεις του έτους.
Γ) εμφανίζει για κάθε κατάστημα το όνομα του υπευθύνου και πόσους μήνες στη διάρκεια του έτους πέτυχε πωλήσεις
πάνω από 150000 ευρώ.
Δ) εμφανίζει για κάθε κατάστημα το όνομα του υπευθύνου και ποιές ήταν οι μεγαλύτερες πωλήσεις που πέτυχε.
Ε) εμφανίζει για κάθε κατάστημα το όνομα του υπευθύνου και τις μέσες πωλήσεις ανά μήνα που πέτυχε.
ΣΤ) υπολογίζει και εμφανίζει για κάθε μήνα τις συνολικές πωλήσεις της εταιρίας
Ζ) εμφανίζει για κάθε μήνα τα ονόματα των υπευθύνων που πέτυχαν πωλήσεις άνω των 200000 ευρώ.
111
Η) εμφανίζει για κάθε μήνα το όνομα ή τα ονόματα των πωλητών που πέτυχαν τις περισσότερες πωλήσεις.
Θ) βρίσκει και εμφανίζει (όνομα) ποιος πωλητής πέτυχε τις μικρότερες πωλήσεις στη διάρκεια του έτους.
Ι) βρίσκει και εμφανίζει ποιος πωλητής και ποιο μήνα (αριθμός) πέτυχε τις λιγότερες πωλήσεις.
Κ) βρίσκει και εμφανίζει πόσους μήνες η εταιρία πέτυχε συνολικές πωλήσεις άνω των 500000 ευρώ.
Λ) αν η εταιρία δίνει bonus σε κάθε πωλητή που πέτυχε συνολικές πωλήσεις πάνω από 450000 ευρώ 5% στις πωλήσεις
τους να υπολογίζει και να εμφανίζει το συνολικό κόστος του bonus που θα πληρώσει η εταιρία.
136. Δίνεται πίνακας Α ο οποίος περιέχει τις θερμοκρασίες 50 πόλεων. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος:
Α) Ταξινομεί τον παραπάνω πίνακα
Β) εμφανίζει τις 3 μεγαλύτερες θερμοκρασίες (θεωρήστε ότι οι θερμοκρασίες είναι μοναδικές).
137. Σε μια εταιρία εργάζονται 250 υπάλληλοι. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος α) διαβάζει τα ονόματα τους και τους
μισθούς τους β) ταξινομεί τα παραπάνω δεδομένα με βάση το μισθό και γ) εμφανίζει τους 10 πιο
καλοπληρωμένους υπαλλήλους.
138. Δίνονται δύο πίνακες Τ και Ε που περιέχουν τους τίτλους και το έτος έκδοσης 800 βιβλίων. Να γραφεί πρόγραμμα
ο οποίος α) ταξινομεί τους παραπάνω πίνακες με βάση το έτος έκδοσης και β) εμφανίζει τους τίτλους των βιβλίων
που εκδόθηκαν από το 1980 και ύστερα.
139. Σε ένα διαγωνισμό πληροφορικής συμμετέχουν 15 χώρες με πέντε διαγωνιζόμενους η κάθε μία. Να γραφεί
πρόγραμμα ο οποίος
α) διαβάζει το όνομα κάθε χώρας και το εκχωρεί σε ένα πίνακα Ο (50x1)
β) διαβάζει τη βαθμολογία του κάθε διαγωνιζόμενου ελέγχοντας την ορθή καταχώρησή του (1-100) και την
εκχωρεί σε δισδιάστατο πίνακα Β (50x5)
γ) εμφανίζει το όνομα κάθε χώρας και το βαθμό του καλύτερου διαγωνιζόμενου της
δ) εμφανίζει από ποια χώρα είναι ο καλύτερος διαγωνιζόμενος
ε) εμφανίζει το όνομα κάθε χώρας και το μέσο βαθμό των διαγωνιζομένων
στ) εμφανίζει το όνομα της χώρας με την καλύτερη ομάδα.
ζ) εμφανίζει τα ονόματα των 3 καλύτερων ομάδων.
140. Σε ένα διαγωνισμό τραγουδιού συμμετέχουν 25 χώρες οι οποίες βαθμολογούνται από μια κριτική επιτροπή με
βαθμολογία από 1-50. Στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού προχωρούν οι χώρες εκείνες οι οποίες συγκέντρωσαν
τη μεγαλύτερη βαθμολογία με την προϋπόθεση ότι το σύνολο της βαθμολογίας τους δεν ξεπερνά τους 300
βαθμούς. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος α) θα διαβάζει το όνομα και τη βαθμολογία κάθε χώρας ελέγχοντας
ταυτόχρονα την εγκυρότητα της βαθμολογίας και β) θα εμφανίζει τα ονόματα των χωρών που θα συνεχίσουν στη
δεύτερη φάση του διαγωνισμού.
141. Δίνεται ένας πίνακας Α (100x3) στην πρώτη στήλη του οποίου υπάρχει ο κωδικός (θεωρείται δεδομένο
αριθμητικού τύπου) στην δεύτερη στήλη ο προφορικός και στην τρίτη στήλη ο γραπτός βαθμός 100 μαθητών σε
ένα μάθημα. Να γίνει πρόγραμμα ο οποίος διαβάζει ένα αριθμό, ελέγχοντας την ορθή καταχώρησή του (πρέπει να
112
είναι 1 ή 2 ή 3) και αν είναι 1 εμφανίζει τα περιεχόμενα του πίνακα ταξινομημένα με βάση τον κωδικό, αν είναι 2
ταξινομημένα κατά τον προφορικό και αν είναι 3 ταξινομημένα κατά το γραπτό.
142. Μια εταιρεία διεξήγαγε διαγωνισμό για την πρόσληψη 15 ατόμων. Στο διαγωνισμό συμμετείχαν 500 υποψήφιοι
οι οποίοι διαγωνίστηκαν σε 5 μαθήματα. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος α) διαβάζει τα ονόματα των 500
υποψηφίων β) διαβάζει για κάθε υποψήφιο τους βαθμούς του στα 5 μαθήματα ελέγχοντας την ορθή καταχώρησή
τους (1-20) γ) βρίσκει για κάθε υποψήφιο την τελική του βαθμολογία (ως τέτοια υπολογίζεται ο μέσος όρος) και δ)
εμφανίζει τα ονόματα αυτών που προσλαμβάνονται.
143. Σε ένα φάκελο του σκληρού δίσκου του υπολογιστή της μια μαθήτρια έχει αποθηκεύσει 125 φωτογραφίες που
τράβηξε στα πλαίσια ενός προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Θέλει να αντιγράψει σε μια δισκέτα
χωρητικότητας 1.44 MB όσο γίνεται περισσότερες φωτογραφίες. Για το λόγο αυτό θέλει να ταξινομήσει τις
φωτογραφίες της ανάλογα με το μέγεθός τους από την μικρότερη προς τη μεγαλύτερη. Να γράψετε έναν
πρόγραμμα ο οποίος θα βοηθήσει τη μαθήτρια σε αυτή της την επιδίωξη και συγκεκριμένα να κάνει τα παρακάτω:
α. Διαβάζει το μέγεθος σε ΚΒ κάθε μιας από τις 125 φωτογραφίες και τις εκχωρεί σε ένα μονοδιάστατο πίνακα.
β. Ταξινομεί τις φωτογραφίες από τη μικρότερη προς τη μεγαλύτερη.
γ. Βρίσκει και εμφανίζει πόσες φωτογραφίες μπορεί να αντιγράψει στη δισκέτα.
144. Στα ημιτελικά ενός αγώνα ακοντισμού πήραν μέρος 24 αθλητές. Στη διάρκεια του ημιτελικού οι αθλητές έκαναν 6
βολές. Η τελική επίδοση του κάθε αθλητή θεωρείται η μεγαλύτερη από τις 6 βολές. Στον τελικό του αθλήματος
περνούν οι αθλητές που είχαν στον ημιτελικό επίδοση πάνω από 80 μέτρα. Στην περίπτωση όμως που οι αθλητές
που έχουν την παραπάνω τελική επίδοση (>80 μέτρα) δεν είναι 8 τότε θα περάσουν στον τελικό και αθλητές που
έχουν μικρότερη επίδοση μέχρι το πλήθος τους να είναι 8. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος:
α. Διαβάζει τα ονόματα των αθλητών που συμμετέχουν στα ημιτελικά καθώς και τις επιδόσεις τους στις 6 βολές.
β. Βρίσκει την τελική επίδοση του κάθε αθλητή (μεγαλύτερη) και την καταχωρεί σε ένα μονοδιάστατο πίνακα.
γ. Ταξινομεί τους αθλητές με βάση την τελική τους επίδοση από τον καλύτερο προς το χειρότερο.
δ. Εμφανίζει τα ονόματα των αθλητών που περνούν στον τελικό.
145. Μια τράπεζα διαθέτει στις καρτέλες της τα ονόματα 2000 πελατών με το αντίστοιχο υπόλοιπο που οφείλουν στην
πιστωτική τους κάρτα και θέλει να στείλει ενημερωτικές επιστολές στους πελάτες που έχουν ξεπεράσει ο
πιστωτικό όριο των 1500 ευρώ. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος α) δημιουργεί 2 μονοδιάστατους πίνακες με τα
ονοματεπώνυμα και τα αντίστοιχα υπόλοιπα των πελατών β) ταξινομεί τους πελάτες ανάλογα με το υπόλοιπο από
το μεγαλύτερο προς το μικρότερο και γ) εμφανίζει τα ονοματεπώνυμα των πελατών στους οποίους πρέπει να
σταλεί ενημερωτική επιστολή καθώς και πόσοι είναι αυτοί.
146. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος για 250 μαθητές κάνει την ακόλουθη διαδικασία: α) διαβάζει τα ονόματά τους και
το βαθμό πρόσβασής τους β) ταξινομεί τα παραπάνω δεδομένα από τον καλύτερο προς τον χειρότερο μαθητή και
γ) αν υπάρχει πρώτος τότε να τυπώνεται το όνομά του και δίπλα το μήνυμα «ο καλύτερος μαθητής», αλλιώς
βρίσκει και εκτυπώνει το πλήθος των μαθητών που έχουν το μεγαλύτερο βαθμό και τα ονόματά τους.
113
147. Σε ένα διαγωνισμό του Α.Σ.Ε.Π. κατέβηκαν 23000 υποψήφιοι. Τα ονόματα των υποψηφίων εκχωρήθηκαν σε ένα
μονοδιάστατο πίνακα Ο και η τελική τους βαθμολογία σε ένα μονοδιάστατο πίνακα Β. Πρόκειται να προσληφθούν
380 άτομα. Να γραφεί πρόγραμμα ο οποίος α) διαβάζει τους παραπάνω πίνακας β) ταξινομεί τα δεδομένα από
τον καλύτερο προς το χειρότερο και γ) εμφανίζει τα ονόματα αυτών που προσλήφθηκαν. Θα προσληφθούν και
όσοι ισοβάθμησαν με τον 380ο.
148. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος με δεδομένα τα στοιχεία δυο δισδιάστατων πινάκων αριθμών ιδίων
διαστάσεων θα εξετάζει αν οι πίνακες είναι ίσοι, ενώ στην περίπτωση που δεν είναι θα εκτυπώνει το ποσοστό των
στοιχείων που είναι ίσα.
149. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος θα διαβάζει τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα αριθμών:
α.Θα διαβάζει έναν αριθμό που θα αντιστοιχεί σε στήλη και θα υπολογίζει το ελάχιστο της στήλης αυτής.
β.Θα διαβάζει έναν αριθμό που θα αντιστοιχεί σε γραμμή και θα υπολογίζει το μέγιστο στοιχείο της γραμμής
αυτής.
150. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος θα διαβάζει τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα αριθμών και θα
υπολογίζει το ελάχιστο στοιχείο κάθε στήλης και το μέγιστο στοιχείο κάθε γραμμής τοποθετώντας τα σε
αντίστοιχους πίνακες.
151. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος θα διαβάζει τα στοιχεία ενός δισδιάστατου πίνακα αριθμών θα εξετάζει αν ο
πίνακας είναι αραιός. Θεωρούμε ότι ένας πίνακας είναι αραιός αν πάνω από 80% του πλήθους των στοιχείων του
είναι μηδέν.
152. Να αναπτύξετε πρόγραμμα ο οποίος με δεδομένα τα στοιχεία ενός τετραγωνικού (διαστάσεων ΝxN) δισδιάστατου
πίνακα, να ελέγχει αν ο πίνακας είναι:
α.άνω τριγωνικός.
β.Κάτω τριγωνικός.
γ.Διαγώνιος.
---Ένας πίνακας χαρακτηρίζεται ως άνω τριγωνικός όταν όλα τα στοιχεία που βρίσκονται κάτω της κυρίας διαγωνίου
(έχει οριστεί στην προηγούμενη άσκηση) είναι μηδέν. Τα στοιχεία αυτά είναι τα περιεχόμενα των κελιών Α[i, j], όπου i
> j.
---Ένας πίνακας χαρακτηρίζεται ως κάτω τριγωνικός όταν όλα τα στοιχεία που βρίσκονται άνω της κυρίας διαγωνίου
(έχει οριστεί στην προηγούμενη άσκηση) είναι μηδέν. Τα στοιχεία αυτά είναι τα περιεχόμενα των κελιών Α[i, j], όπου i
< j.
---Παρατήρηση: έχει γίνει αντιληπτό ότι τα κελιά Α[i, j], όπου i = j ανήκουν στην κύρια διαγώνιο !! Ένας πίνακας
χαρακτηρίζεται ως διαγώνιος αν είναι ταυτόχρονα άνω και κάτω τριγωνικός
152. Να γραφεί πρόγραμμα για τον έλεγχο των δεδομένων των 100 μαθητών της Γ΄ Λυκείου μιας σχολικής μονάδας,
ακολουθώντας τις παρακάτω οδηγίες:
α)να διαβάζει τα επώνυμα των 100 μαθητών και τους βαθμούς τους, στο 1ο και 2ο τετράμηνο – ελέγχοντας ότι ο
βαθμός του κάθε μαθήματος είναι από 0 έως 20 - στα μαθήματα Μαθηματικά Κατεύθυνσης, Φυσική Κατεύθυνσης
114
και Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον.
β)να εμφανίσετε το επώνυμο των μαθητών που ο μέσος όρος των μαθημάτων τους στο 2ο τετράμηνο ήταν
μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο του 1ου τετραμήνου.
γ)να υπολογίσετε τον μαθητή με τον μεγαλύτερο μέσο όρο στα τρία αυτά μαθήματα και από τα 2 τετράμηνα και να
εμφανίσετε το επώνυμο του.
δ)Να υπολογίσετε το συνολικό μέσο όρο όλης της Γ΄ Λυκείου, για το κάθε μάθημα ξεχωριστά.
153. Ενόψει των γιορτών η εταιρεία ΧΖΣ αποφάσισε να στείλει ευχετήριες κάρτες στους πελάτες της. Να αναπτυχθεί
α)θα διαβάζει σε έναν δισδιάστατο πίνακα ΣΤΟΙΧΕΙΑ[1000, 3] τα ονοματεπώνυμα των 1000 πελατών της εταιρείας
στη στήλη 1, το πατρώνυμο στη στήλη 2 και τις διευθύνσεις των πελατών στη στήλη 3
β)θα ταξινομεί τα στοιχεία ως προς την πρώτη στήλη
γ)θα εμφανίζει τα ονοματαπώνυμα,το πατρώνυμο και τις διευθύνσεις για τις ευχετήριες κάρτες.
154. Στην Γ΄ Τάξη ενός σχολείου φοιτούν 150 μαθητές. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α) να διαβάζει σε πίνακες τον κωδικό, το επώνυμο και τους 4 βαθμούς του κάθε μαθητή στα μαθήματα
Κατεύθυνσης.
β) Να ταξινομεί τον πίνακα με τους βαθμούς ως προς τα Μαθηματικά (1η στήλη) και να εμφανίζει το επώνυμο, τον
κωδικό και τους βαθμούς των 3 καλύτερων μαθητών ως προς τα Μαθηματικά(θεωρούμε ότι ο κάθε μαθητής έχει
διαφορετικό βαθμό σε κάθε μάθημα).
γ)να δέχεται ένα τυχαίο κωδικό και να ελέγχει αν υπάρχει εμφανίζοντας το όνομα και τους βαθμούς του μαθητή,
που αντιστοιχεί στο κωδικό αυτό
155. .Στην Γ΄ Τάξη ενός σχολείου φοιτούν 150 μαθητές. Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α) να διαβάζει σε πίνακες τον κωδικό, το επώνυμο και τους 4 βαθμούς του κάθε μαθητή στα μαθήματα
Κατεύθυνσης.
β) Να ταξινομεί τον πίνακα με τους βαθμούς ως προς τα Μαθηματικά (1η στήλη) και να εμφανίζει το επώνυμο, τον
κωδικό και τους βαθμούς των 3 καλύτερων μαθητών ως προς τα Μαθηματικά(θεωρούμε ότι ο κάθε μαθητής
μπορεί να έχει τον ίδιο βαθμό σε κάθε μάθημα0
-π.χ. βαθμός 20 και δίπλα επώνυμο και τον κωδικό όσων τον έχουν,
βαθμός 19 και δίπλα επώνυμο και τον κωδικό όσων τον έχουν,
βαθμός 18 και δίπλα επώνυμο και τον κωδικό όσων τον έχουν.
156. Να γραφεί πρόγραμμα που διαβάζει ένα πίνακα Α [10,15] και ταξινομεί τις στήλες του κατά φθίνουσα σειρά του
μεγαλύτερου στοιχείου κάθε στήλης
157. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που θα επεξεργάζεται τα στοιχεία των αγώνων ποδοσφαίρου:
α)θα καταχωρεί σε δισδιάστατο πίνακα τα γκολ που πέτυχε κάθε μια από τις 16 ομάδες του πρωταθλήματος σε
κάθε μία από τις 32 αγωνιστικές του πρωταθλήματος
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει ποιά ομάδα και σε ποια αγωνιστική πέτυχε τα περισσότερα γκολ
115
γ)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την καλύτερη επίθεση του πρωταθλήματος
δ)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει την χειρότερη επίθεση του πρωταθλήματος
ε)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει σε πόσους αγώνες κάθε ομάδα πέτυχε περισσότερα γκολ από το μέσο όρο της.
στ)θα ταξινομεί τα γκολ που έβαλε κάθε ομάδα στις 32 αγωνιστικές του πρωταθλήματος σε φθίνουσα σειρά.
158. Η εταιρεία διοδίων Πελοποννήσου επιθυμεί να επεξεργαστεί στατιστικά τα στοιχεία των συναλλαγών των ταμείων
της.
α)διαβάζει τα στοιχεία των 80 ταμείων της σε μονοδιάστο πίνακα με όνομα ΤΑΜΕΙΑ και τις ημερήσιες εισπράξεις
σε δισδιάστατο πίνακα
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ταμείο με τις περισσότερες εισπράξεις τη χρονιά που πέρα
γ) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει το ταμείο με τις λιγότερες εισπράξεις το 2 τρίμηνο της χρονιάς που πέρασε
δ)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τα ταμεία που ξεπέρασαν το συνολικό μέσο όρο εισπράξεων.
159. Στο νομό Κορινθίας διενεργείται δημοψήφισμα για ένα φλέγον ζήτημα που αριθμεί 5 απαντήσεις. Να αναπτύξετε
πρόγραμμα το οποίο:
α)θα διαβάζει την θέση καθενός από τους 50.000 κατοίκους του Νομού σε καθεμία από τις πέντε απαντήσεις(‘ΝΑΙ’
αν συμφωνεί και ‘ ΟΧΙ ‘ αν διαφωνεί)
β)θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τα ποσοστά που έλαβαν κάθε μια από τις απαντήσεις με φθίνουσα διάταξη.
α)θα διαβάζει σε έναν μονοδιάστατο πίνακα ΟΝΟΜΑΤΑ τα ονόματα 20 αθλητών που συμμετέχουν στον τελικό της
σφαιροβολίας
β)σε έναν δισδιάστατο πίνακα ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ τις επιδόσεις κάθε αθλητή στις 5 προσπάθειες που δικαιούται.
γ)να εμφανίζει τα ονόματα των αθλητών που πήραν μετάλλιο.
Σημείωση:μετάλλιο δικαιούνται οι τρεις πρώτοι αθλητές και θεωρούμε ότι δεν υπάρχει ισοβαθμία.
161. Στο Γενικό Λύκειο Χιλιομοδίου το παρόν σχολικό έτος φοιτούν 113 μαθητές σε όλες τις τάξεις και οι υποψήφιοι
για το μαθητικό συμβούλιο είναι 35 - κάθε μαθητής έχει δικαίωμα να δώσει μέχρι 3 ψήφους. Να αναπτύξετε
πρόγραμμα το οποίο θα επεξεργάζεται και θα εκδίδει τα αποτελέσματα των μαθητικών εκλογών για το 15μελές
συμβούλιο του σχολείου σας:
α)θα διαβάζει τα ονόματα των 35 κρατών σε έναν πίνακα ΟΝ-ΚΡ.
β)θα δημιουργεί έναν πίνακα ΨΗΦ[35,35] με τιμές Ψευδής
γ)θα διαβάζει το όνομα της περσινής νικήτριας
δ)για κάθε κράτος που ψηφίζει η διαδικασία θα είναι η εξής:θα διαβάζει το όνομα του κράτους που δίνει την
ψήφο και θα ενημερώνετε ο πίνακαςΨΗΦ με τιμή Αληθής για κάθε ψήφο(το κάθε κράτος έχει δικαίωμα για 12
ψήφους.Πρέπει να ψηφίσει υποχρεωτικά 12 κράτη.Όλα τα κράτη πρέπει να ψηφίσουν εκτός από την περσινή
νικήτρια).
ε)Η περσινή νικήτρια έχει δικαίωμα να ψηφίσει όσα κράτη επιθυμεί( τουλάχιστον 1 και έως 35).Η διαδικασία που
θα ακολουθηθεί είναι η εξής:θα διαβάζει το όνομα του κράτους που ψηφίζει ,θα ενημερώνετε ο πίνακας ΨΗΦ με
116
την τιμή Αληθής στην κατάληλη θέση και θα εμφανίζει τους βαθμούς του συγκεκριμένου κράτους που τις
λαμβάνει.Για την επανάληψη της διαδικασίας να ερωτάτε ο χρήστης εάν έχει ολοκληρώσει την καταχώρηση με
‘ΝΑΙ’ για συνέχεια και ‘ΟΧΙ’ για τερματισμό.
στ΄)Να εμφανίσετε τα κράτη που κατέλαβαν τις 3 πρώτες θέσεις.
Σημείωση: εάν έχουμε στην πρώτη π.χ θέση τέσσερις νικητές τότε προκρίνονται όλοι.
162. Να γραφεί πρόγραμμα που διαβάζει ένα πίνακα ακεραίων Α 10 θέσεων, και εξετάζει αν τα στοιχεία του πίνακα
είναι πρώτοι αριθμοί ή όχι. Σε περίπτωση που ένας αριθμός του πίνακα Α είναι πρώτος, τότε θα τοποθετεί στην
αντίστοιχη θέση ενός άλλου πίνακα Β (ιδίων διαστάσεων) τον αριθμό 1 διαφορετικά τον αριθμό 0.
163. Δίνεται ο πίνακας Α με 50 ακέραια αριθμητικά στοιχεία και ο πίνακας Β με 2000 ακέραια αριθμητικά στοιχεία. Να
γραφεί πρόγραμμα το οποίο με δεδομένους τους πίνακες Α και Β κάνει τα εξής:
α) Αναζητάει για κάθε ένα στοιχείο του πίνακα Α αν υπάρχει μέσα στον πίνακα Β και αν το εντοπίσει θα εκτυπώνει
την θέση ή τις θέσεις που υπάρχει στον πίνακα Β
β) Θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει το ποσοστό επί τοις εκατό των στοιχείων του πίνακα Α που υπάρχουν στον
πίνακα Β
γ) Θα αποθηκεύει σε ένα νέο πίνακα τα στοιχεία του Α που δεν υπάρχουν στον πίνακα Β και θα εκτυπώνει τον νέο
πίνακα
164. Έστω δύο πίνακες NAMES, PHONES που περιέχουν τα ονόματα και τα τηλέφωνα 1000 ατόμων. Το πρόγραμμα
κάνει τα εξής:
α) Διαβάζει τα στοιχεία των πινάκων NAM, PHON
β) Ταξινομεί τους δύο πίνακες με βάση την αλφαβητική σειρά ονομάτων
γ) Διαβάζει ένα όνομα προς αναζήτηση
δ) Κάνει σειριακή αναζήτηση στον ΝAM
ε) Εκτυπώνει το αντίστοιχο τηλέφωνο του PHON
Το πρόγραμμα επαναλαμβάνει την αναζήτηση για έναν άγνωστο αριθμό ατόμων, μέχρι να διαβαστεί για όνομα η
αλφαριθμητική τιμή “τέλος’’
165. Το στρατολογικό γραφείο Κορίνθου έχει καλέσει την τρέχουσα κλάση να περάσει περιοδεύον. Να αναπτυχθεί
πρόγραμμα όπου:
α)να διαβάζει για 3000 νέους σε πίνακες ισάριθμων θέσεων τα ονόματα, η ημερομηνία γέννησης και το επιλεγμένο
σώμα κατάταξης (στρατός ξηράς, ναυτικό, αεροπορία).
β)να διαβάζει το όνομα ενός νέου και να εμφανίζει την ημερομηνία γέννησης καθώς και το σώμα κατάταξης που
επέλεξε
γ)να εμφανίζει σε 3 λίστες αλφαβητικά τα ονόματα των νέων ανά σώμα κατάταξης.
166. Η εταιρεία ‘ Γιαννιτσιώτης ΕΠΕ ‘ εισάγει και προωθεί 20 προϊόντα στην Ελληνική αγορά. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα
που :διαβάζει τις τιμές τους σε πίνακα ΤΙΜ[20] και τα ονόματα στον πίνακα ΕΠΩΝ[20]. Οι πωλήσεις σε τεμάχια που
επετεύχθησαν από κάθε έναν από τους 200 πωλητές της εταιρείας διαβάζουν σε πίνακα ΠΩΛ[200, 20] για τα προϊόντα,
117
ενώ τα ονόματα των πωλητών είναι αποθηκευμένες σε πίνακα ΟΝ[200].
α)να υπολογίζει και να εμφανίζει το συνολικό ποσό είσπραξης κάθε πωλητή
β) να υπολογίζει και να εμφανίζει την προμήθεια των πωλητών 10% επί των πωλήσεων
γ)να υπολογίζει και να εμφανίζει τα 5 προϊόντα με τις περισσότερες πωλήσεις.
167. ΔΣτο διαγωνισμό της Eurovision συμμετέχουν 35 κράτη. Κάθε κράτος ψηφίζει οποιοδήποτε εκτός από τον εαυτό
του. Βαθμούς παίρνουν τα 10 κράτη που κατατάσσονται πρώτα στην ψηφοφορία. Να αναπτύξετε πρόγραμμα που:
α) θα διαβάζει τους ψήφους που δίνει το κάθε κράτος στον πίνακα ΨΗΦ(καταχώρηση Αληθής για ψήφο)
β)θα διαβάζει το όνομα του κράτους που ψηφίζεται από την Ελλάδα και θα εμφανίζει τους βαθμούς καθώς και το
κράτος που τις λαμβάνει. Για την επανάληψη της διαδικασίας να ερωτάται ο χρήστης αν έχει ολοκληρώσει την
καταχώρηση με ‘ ΝΑΙ ‘ για συνέχεια και ‘ ΟΧΙ ‘ για τερματισμό.
Σημείωση: στην αρχή να γεμίσετε τον πίνακα ΨΗΦ με τιμές Ψευδής.
168. Ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού αποφάσισε να διεξαγάγει μια έρευνα για τα ελληνικά ξενοδοχεία. Στην έρευνα
συμμετέχουν τα 7000 ξενοδοχεία της επικράτειας, και γι’ αυτά καταγράφονται οι μηνιαίες εισπράξεις για το περασμένο
έτος. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α. Θα διαβάζει τα απαραίτητα στοιχεία.
β. Θα υπολογίζει τις ετήσιες εισπράξεις κάθε ξενοδοχείου και θα τις εκχωρεί σε έναν νέο πίνακα.
γ. Θα εκτυπώνει το όνομα του ξενοδοχείου με τις περισσότερες εισπράξεις.
δ. Θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει το όνομα κάθε ξενοδοχείου συνοδευόμενο από το πλήθος των μηνών που
λειτούργησε (δηλαδή είχε έσοδα) την περασμένη χρονιά.
ε. Θα δημιουργεί και θα εκτυπώνει τον πίνακα ΤΡΙΜ[4], που περιέχει τις εισπράξεις που παρουσιάστηκαν ανά τρίμηνο.
169. Η εταιρεία Αρβίλογλου διαθέτει μια ομάδα πωλητών (Ν στο πλήθος) σε όλη την Ελλάδα. Καταγράφονται σε
μονοδιάστατο πίνακα ΟΝ[Ν] τα ονόματα των πωλητών της εταιρείας και σε δισδιάστατο πίνακα ΠΩΛ[Ν, 12] οι μηνιαίες
πωλήσεις που πέτυχαν τον περασμένο χρόνο. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
α. Θα διαβάζει τα απαραίτητα στοιχεία και θα τα αποθηκεύει στους παραπάνω πίνακες.
β. Θα δημιουργεί τον πίνακα ΣΥΝ_ΠΩΛ που θα περιέχει τις συνολικές ετήσιες πωλήσεις κάθε πωλητή.
γ. Θα δημιουργεί τον πίνακα ΚΑΛΟΙ που θα περιέχει τα ονόματα των πωλητών με συνολικές πωλήσεις περισσότερες
από 1500 €.
δ. Θα δημιουργεί τον πίνακα ΜΠΟΝ που θα περιέχει το μπόνους κάθε πωλητή. Το μπόνους υπολογίζεται με βάση τις
πωλήσεις κάθε πωλητή ως εξής:
Πωλήσεις S (σε €) Μπόνους (%) επί των πωλήσεων
0  S  200 11
200 < S  500 15

500 < S 20
Ο πίνακας ΜΠΟΝ αποτελεί την έξοδο του προγράμματος.
118
170. Γνωστή γκαλερί των Αθηνών χρησιμοποιεί τις ακόλουθες δομές δεδομένων για τη διαχείριση των έργων τέχνης:
- Πίνακας ΕΡΓ_ΤΕΧΝ[Ν, 2], του οποίου η πρώτη στήλη περιέχει το όνομα του καλλιτέχνη που δημιούργησε το
αντίστοιχο έργο τέχνης και η δεύτερη στήλη την περιγραφή του.
- Παράλληλος πίνακας ΕΤΟΣ[Ν], που περιέχει το έτος δημιουργίας του έργου τέχνης.
- Παράλληλος πίνακας ΤΙΜΗ[Ν], που περιέχει την τιμή του συγκεκριμένου έργου.
Να αναπτυχθεί πρόγραμμα το οποίο με δεδομένα τα στοιχεία των πινάκων:
α. Θα διαβάζει το όνομα ενός ζωγράφου και θα εκτυπώνει όλα τα έργα του που υπάρχουν στη γκαλερί.
β. Θα διαβάζει το όνομα ενός ζωγράφου και την περιγραφή ενός έργου του και θα εκτυπώνει την τιμή του, εφόσον
διατίθεται το έργο στη γκαλερί.
γ. Θα διαβάζει ένα ποσό και θα εκτυπώνει τα έργα της γκαλερί που μπορούν να αγοραστούν με το ποσό αυτό.
δ. Θα εκτυπώνει όλα τα έργα που υπάρχουν στη γκαλερί, από το παλαιότερο προς το νεότερο.
171. Στον τελικό του τριπλούν προκρίνονται οι 8 πρώτοι αθλητές των ημιτελικών. Η εταιρεία μηχανογράφησης των
αγώνων χρησιμοποιεί τον πίνακα ΟΝ_ΗΜ[30] με τα ονόματα των αθλητών που συμμετέχουν στον ημιτελικό αγώνα,
καθώς και τον πίνακα ΕΠΙΔ_ΗΜ[30, 3], που περιέχει τις επιδόσεις των αθλητών με στόχο την πρόκριση στον τελικό. Να
αναπτυχθεί πρόγραμμα ο οποίος:
α. Θα διαβάζει τα στοιχεία των παραπάνω πινάκων και θα εκτυπώνει τα ονόματα των αθλητών που προκρίνονται στον
τελικό.
β. Θα δημιουργεί τους νέους πίνακες ΟΝ_ΤΕΛ[8] με τα ονόματα των αθλητών που συμμετέχουν στον τελικό και
ΕΠΙΔ_ΤΕΛ[8, 6], του οποίου οι 3 πρώτες στήλες περιέχουν τις επιδόσεις στους προκριματικούς για τους αντίστοιχους
αθλητές του ημιτελικού. Στη συνέχεια, θα διαβάζει και τις επόμενες 3 επιδόσεις (στήλες 4, 5, 6) για κάθε αθλητή και θα
εκτυπώνει τους αθλητές που παίρνουν μετάλλια. (Δίνεται ότι υπάρχουν ακριβώς 8 αθλητές που συμμετέχουν στον
τελικό.)Παρατήρηση: Δίνεται ότι τελικά οι 2 πρώτοι αθλητές έχουν διαφορετικές επιδόσεις.
172. Μια εταιρεία διακινεί τα προϊόντα της σε 250 σημεία σε ολόκληρη την Ελλάδα. Να αναπτύξετε πρόγραμμα το
οποίο:
(α) να διαβάζει τις επωνυμίες των 70 προϊόντων σε πίνακα Ε και τις τιμές τους σε πίνακα Τ,
(β) να διαβάζει σε πίνακα Π το πλήθος των προϊόντων που έχουν πουληθεί σε κάθε σημείο πώλησης,
(γ) να εκτυπώνει ποιο προϊόν είχε τις περισσότερες εισπράξεις καθώς και ποιο τις περισσότερες πωλήσεις σε πλήθος
προϊόντων.
(δ) Να εκτυπώνει τις εισπράξεις που απέφερε κάθε σημείο πώλησης στην εταιρεία. (ε) Στο σημείο πώλησης που
πραγματοποιήθηκαν μεγαλύτερες εισπράξεις (να θεωρήσετε ότι είναι μόνο ένα) ποια προϊόντα είχαν τις περισσότερες
πωλήσεις; (στ) για τα 3 ακριβότερα προϊόντα (θεωρήστε ότι είναι μόνο 3), να εκτυπώνει την επωνυμία τους και τις
εισπράξεις που απέφεραν στην εταιρεία.
173. Να κατασκευαστεί πρόγραμμα το οποίο θα κάνει τα ακόλουθα:
α)Θα διαβάζει τα ονόματα 30 μαθητών και θα τα αποθηκεύει σε κατάλληλο μονοδιάστατο πίνακα.
β)Θα διαβάζει τις απαντήσεις όλων των μαθητών σε 20 ερωτήσεις Σωστού-Λάθους και θα τις καταχωρεί σε κατάλληλο
119
δισδιάστατο πίνακα.
γ)Θα διαβάζει έναν πίνακα Γ ο οποίος περιέχει τις σωστές απαντήσεις των ερωτήσεων.
δ)Με την βοήθεια του πίνακα Γ θα κατασκευάζει έναν μονοδιάστατο πίνακα Δ ο οποίος θα περιέχει τον βαθμό κάθε
μαθητή αν γνωρίζουμε ότι κάθε Σωστή απάντηση παίρνει 5 μόρια και κάθε Λάθος αφαιρεί από τον μαθητή 2 μόρια.
ε)Να υπολογίζει τον μέσο όρο της τάξης και να εμφανίζει το όνομα του μαθητή του οποίου ο βαθμός είναι πιο κοντά
στο μέσο όρο της τάξης
στ)Να εμφανίζει μήνυμα για το αν υπάρχει ή όχι μαθητής ή μαθητές που να έπιασε το άριστα (100) καθώς και το
όνομά ή τα ονόματά τους.
Ασκήσεις Κατανόησης Πίνακες
Στη δεξίωση του πρέσβη μεγάλου ευρωπαϊκού κράτους στην Τενεούπολη έχει καταρτιστεί λίστα καλεσμένων. Σε
πίνακα ΟΝΟΜΑ καταχωρούνται το όνομα κάθε καλεσμένου και σε πίνακα ΤΡΑΠΕΖΙ καταχωρείται ο αριθμός του
τραπεζιού που θα κάτσει. Σημειώνεται ότι τα τραπέζια διαθέτουν 10 θέσεις και ότι το συνολικό πλήθος των
καλεσμένων είναι 1.500. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα που:
i. θα διαβάζει τα στοιχεία των πινάκων
ii. να διαβάζει ένα όνομα ενός καλεσμένου και να εμφανίζει το τραπέζι στο οποίο έχει τοποθετηθεί
iii. να διαβάζει το αριθμό ενός τραπεζιού και να εμφανίζει τη λίστα των ατόμων που κάθονται σε αυτό
iv. να εμφανίζει αλφαβητικά ταξινομημένα το όνομα κάθε καλεσμένου και το τραπέζι του
v. θα εμφανίζει τα ονόματα των καλεσμένων της δεξίωσης ανά τραπέζι
Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι το πλήθος των τραπεζιών είναι 150. Οι πίνακες παρουσιάζονται στο ακόλουθο σχήμα:
ΟΝΟΜΑ ΤΡΑΠΕΖΙ
1 Γεωργακόπουλος 10
2 Γεωργαντάς 149
….. ……. ……
θέση Αρζόγλου 74
….. …… …..
1499 Κούρτης 11
1500 Τσόκας 23
2. Μια επιστημονική ομάδα καταγράφει σε 50 σημεία κάθε νομού τα επίπεδα του CO2. Να αναπτυχθεί πρόγραμμα
που θα διαβάζει τον πίνακα ΜΕΤΡΗΣΗ που θα περιέχει τα παραπάνω στοιχεία και με δεδομένο πίνακα ΝΟΜΟΣ:
120
i. θα δημιουργεί τον πίνακα ΜΕΣΟΣ_ΟΡΟΣ που περιέχει για κάθε νομό τον μέσο όρο μετρήσεων
ii. θα διαβάζει το όνομα νομού και θα εμφανίζει πόσοι νομοί έχουν μέσο όρο μετρήσεων μεγαλύτερο από το νομό
αυτό
iii. θα εμφανίζει τα ονόματα των νομών με φθίνουσα διάταξη ως προς το μέσο όρο μετρήσεων
121
Υποπρογράμματα
Το είδος κάθε υποπρογράμματος καθορίζεται από το είδος της λειτουργίας που επιτελεί. Υπάρχουν δύο
κατηγορίες υποπρογραμμάτων, οι συναρτήσεις και οι διαδικασίες. Οι συναρτήσεις και οι διαδικασίες
τοποθετούνται μετά το τέλος του κυρίου προγράμματος και καλούνται στα σημεία που χρειάζονται.
Συναρτήσεις
Η συνάρτηση είναι ένας τύπος υποπρογράμματος που υπολογίζει και επιστρέφει μόνο μια τιμή με το όνομά της
(όπως οι μαθηματικές συναρτήσεις).
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Όνομα (λίστα παραμέτρων): Τύπος συνάρτησης

Τμήμα δηλώσεων μεταβλητών συνάρτησης
ΑΡΧΗ
Εντολές
Όνομα ← Έκφραση
ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
Στη δομή της συνάρτησης μπορούμε να κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις:

1. Το όνομα της συνάρτησης μπορεί να είναι οποιοδήποτε έγκυρο όνομα της ΓΛΩΣΣΑΣ.
2. Η λίστα παραμέτρων είναι μια λίστα μεταβλητών, των οποίων οι τιμές μεταβιβάζονται στη συνάρτηση, κατά
την κλήση της από το πρόγραμμα. Ουσιαστικά πρόκειται για τα δεδομένα εισόδου της συνάρτησης.
3. Οι συναρτήσεις υπολογίζουν και επιστρέφουν μια τιμή η οποία μπορεί να είναι ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ, ΑΚΕΡΑΙΑ,
ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ, ή ΛΟΓΙΚΗ. Ο τύπος της τιμής που επιστρέφει η συνάρτηση, δηλώνεται μετά τη λίστα παραμέτρων.
4. Πριν τη λέξη ΑΡΧΗ, που καθορίζει την αρχή της συνάρτησης, δηλώνονται οι τύποι των μεταβλητών εισόδου,
καθώς και οι τυχόν βοηθητικές μεταβλητές ή σταθερές που χρησιμοποιεί η συνάρτηση.
5. Στις εντολές του σώματος της συνάρτησης πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχει μία εντολή εκχώρησης τιμής στο
όνομα της συνάρτησης. Αυτή η τιμή, είναι η επιστρεφόμενη τιμή.
Η κλήση μιας συνάρτησης γίνεται απλά με την αναφορά του ονόματος της συνάρτησης σε μια έκφραση ή σε μια
εντολή.
Διαδικασίες
Οι διαδικασίες είναι ένας τύπος υποπρογράμματος που μπορεί να εκτελεί όλες τις λειτουργίες όπως ένα
πρόγραμμα.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Όνομα (λίστα παραμέτρων)

Τμήμα δηλώσεων μεταβλητών διαδικασίας
ΑΡΧΗ
Εντολές
ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Στη δομή της διαδικασίας μπορούμε να κάνουμε τις εξής παρατηρήσεις:
123
1. Το όνομα μιας διαδικασίας μπορεί να είναι οποιοδήποτε έγκυρο όνομα της ΓΛΩΣΣΑΣ.
2. Η λίστα παραμέτρων είναι μια λίστα μεταβλητών, των οποίων οι τιμές μεταβιβάζονται στη διαδικασία, κατά
την κλήση της από το πρόγραμμα, αλλά και επιστρέφονται στο κύριο πρόγραμμα μετά την εκτέλεση των εντολών
της διαδικασίας.
Είναι δηλαδή οι μεταβλητές εισόδου (δεδομένα) και εξόδου (αποτελέσματα).
3. Στο σώμα της διαδικασίας μπορούν να υπάρχουν οποιεσδήποτε εντολές της ΓΛΩΣΣΑΣ.
4. Πριν τη λέξη ΑΡΧΗ δηλώνονται οι τύποι των μεταβλητών εισόδου, καθώς και οι τυχόν βοηθητικές μεταβλητές
ή σταθερές που χρησιμοποιεί η διαδικασία.
Η κλήση μιας διαδικασίας γίνεται με την εντολή ΚΑΛΕΣΕ η οποία έχει την εξής σύνταξη:
ΚΑΛΕΣΕ Όνομα Διαδικασίας (λίστα παραμέτρων)

 Είναι δυνατό μια διαδικασία να καλεί άλλη διαδικασία; Ασφαλώς και μπορεί.
Διαφορές Συναρτήσεων – Διαδικασιών
Συναρτήσεις Διαδικασίες
Οι συναρτήσεις υπολογίζουν μόνο μια τιμή, Οι διαδικασίες μπορούν να εκτελέσουν
αριθμητική, χαρακτήρα ή λογική και μόνο οποιαδήποτε λειτουργία.
αυτήν επιστρέφουν στο κύριο πρόγραμμα.
Οι συναρτήσεις μοιάζουν με τις συναρτήσεις Οι διαδικασίες μεταφέρουν τα αποτελέσματά
των μαθηματικών και μεταφέρουν το τους στα άλλα υποπρογράμματα με τη χρήση
αποτέλεσμά τους στο πρόγραμμα που τις παραμέτρων.
κάλεσε με το όνομά τους. Απλά δηλαδή με τη
χρήση του ονόματος και όχι με παραμέτρους.
Οι συναρτήσεις εκτελούνται απλά με την Για να ενεργοποιηθεί μια διαδικασία
εμφάνιση του ονόματός τους σε οποιαδήποτε χρησιμοποιείται η ειδική εντολή ΚΑΛΕΣΕ και
έκφραση. το όνομα της διαδικασίας.
1. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα (όχι ολοκληρωμένο):
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σκελετός ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Συνάρτηση_Σκελετός (όρισμα1,

ΣΤΑΘΕΡΕΣ όρισμα2): ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ
π = 3.1415 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: όρισμα1, όρισμα2
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β ΑΡΧΗ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: Γ, Δ …
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: Ε ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
ΑΡΧΗ
…
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Ποιες από τις παρακάτω εντολές μπορούν να
χρησιμοποιηθούν στο κυρίως πρόγραμμα και γιατί:
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδικασία_Σκελετός (όρισμα1, όρισμα2)
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ 1. Συνάρτηση_Σκελετός (Α, Β)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: όρισμα1 2. Ε ← Συνάρτηση_Σκελετός (Α, Β)
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: όρισμα2 3. Δ ← Συνάρτηση_Σκελετός (Α, Β)
ΑΡΧΗ 4. Διαδικασία_Σκελετός (Β, Δ)
124
… 5. Δ ← Διαδικασία_Σκελετός (Β, Δ)
ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ 6. ΚΑΛΕΣΕ Διαδικασία_Σκελετός (Β, Δ)
7. ΓΡΑΨΕ Συνάρτηση_Σκελετός (Α, Β)
8. Δ ← 5 * Συνάρτηση_Σκελετός (Α, Β)^2
9. ΚΑΛΕΣΕ Διαδικασία_Σκελετός (Β, Ε)
10. ΚΑΛΕΣΕ Διαδικασία_Σκελετός (Β, Ε, Α)
11. Δ ← Συνάρτηση_Σκελετός (Α, Α_Μ (Γ) )
2. Να σχηματίσετε τον πίνακα τιμών του παρακάτω προγράμματος. Τι θα εκτυπωθεί;

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ1(α, β)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β, Γ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β
ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ
Α <-- 3 α <-- α DIV 2
Β <--13 β<--β^3
Γ <--2 ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Γ
ΚΑΛΕΣΕ Διαδ1(Β, Γ)
ΚΑΛΕΣΕ Διαδ1(Γ, Α)
Να σχηματίσετε τον πίνακα τιμών του παρακάτω ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Πράξεις (αριθμός1, αριθμός2)
αλγορίθμου. Τι θα εκτυπωθεί; ΣΤΑΘΕΡΕΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κλήσεις_Υποπρογραμμάτων Χ = 13.2
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: αριθμός1
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : αριθμός2
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : ΜΟ, Γ ΑΡΧΗ
ΑΡΧΗ αριθμός1 ← Τιμή (αριθμός2)
Α←1 αριθμός2 ← αριθμός2 - Χ
Β ← 10 ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Γ ← 31.6
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Τιμή (Χ): ΑΚΕΡΑΙΗ
ΚΑΛΕΣΕ Πράξεις (Α, Γ)
ΚΑΛΕΣΕ Πράξεις (Β, Γ) ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : Χ
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Γ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: εκτίμηση
Γ ← Γ^2 + Α* Β ΑΡΧΗ
Α ← Α + Τιμή (Γ) εκτίμηση ← Α_Μ (Τ_Ρ (Χ)) + 1
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Γ Τιμή ← εκτίμηση
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Πίνακας_Τιμών2 ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Επεξεργασία_Τιμών2 (αριθμός1,
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ αριθμός2)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β, Γ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
ΑΡΧΗ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: αριθμός1, αριθμός2
125
Α <-- 3 ΑΡΧΗ
Β <--13 αριθμός1 <-- αριθμός1 DIV 2
Γ <--2 αριθμός2 <-- αριθμός2 ^ 3
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Γ ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
ΚΑΛΕΣΕ Επεξεργασία_Τιμών2 (Β, Γ)
ΚΑΛΕΣΕ Επεξεργασία_Τιμών2 (Γ, Α)

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: x, y ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
x <--5 ΑΡΧΗ
y <-- 13 ΑΝ (αριθμός1 MOD 2 = 0) ΤΟΤΕ
ΚΑΛΕΣΕ Επεξεργασία_Τιμών3 (x, y) αριθμός1 ← αριθμός1 – 3
ΓΡΑΨΕ x, y αριθμός2 ← αριθμός2 ^ 2
ΚΑΛΕΣΕ Επεξεργασία_Τιμών3 (y, x) ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ x, y αριθμός1 ←αριθμός1 ^ 2
ΚΑΛΕΣΕ Επεξεργασία_Τιμών3 (y, x) αριθμός2 ←- αριθμός2 + 5
ΓΡΑΨΕ x, y ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
Α <--2 ΑΡΧΗ
Β <-- 19 αριθμός1 <-- αριθμός1 – 2
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ αριθμός2 <-- αριθμός2 + 5
ΚΑΛΕΣΕ Επεξεργασία_Τιμών5 (Β, Α) ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
ΓΡΑΨΕ Α, Β
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ (Α > Β)
6. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα για το οποίο ζητείται η δημιουργία του πίνακα τιμών καθώς και το ποιο θα
είναι το αποτέλεσμα της εντολής ΓΡΑΨΕ στην οθόνη
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Άσκηση ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Άσκηση
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Υπολ(x,y,z)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α,β ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
126
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: γ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: x,y
ΑΡΧΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: z
α←2 ΑΡΧΗ
β ← 600 y ← y div x
γ←5 z ← 2*z +x
ΌΣΟ (β >= γ) ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
α ← α+2
ΚΑΛΕΣΕ Υπολ(α,β,γ)
ΓΡΑΨΕ α,β,γ
7. Τι θα εκτυπώσει το παρακάτω πρόγραμμα αν δοθούν ως αρχικές τιμές στην εντολή Διάβασε

Α, Β, Γ οι τιμές 6,3,5 αντίστοιχα ;Ποιες είναι οι τυπικές και ποιες οι πραγματικές παράμετροι;
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΑΔΕ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Δ1(Γ, Β, Α, ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΥΠΟΛ(Ζ,Β):ΛΟΓΙΚΗ
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΤΙΜΗ) ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ : Α, Β, Γ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΑΚΕΡΑΙΕΣ : Β
ΛΟΓΙΚΕΣ : ΤΙΜΗ ΑΚΕΡΑΙΕΣ : Α, Β, Γ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: Ζ, Υ
ΑΡΧΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ : Χ ΑΡΧΗ
ΔΙΑΒΑΣΕ Α, Β, Γ ΛΟΓΙΚΕΣ : ΤΙΜΗ Y <-- Ζ – Α_Μ(Β/2)
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Γ ΑΡΧΗ AN Y > 0 TOTE
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ Χ <-- 2*Γ MOD (Β + Α) ΥΠΟΛ <-- ΑΛΗΘΗΣ
ΚΑΛΕΣΕ Δ1(Α, Β, Γ, ΤΙΜΗ) ΓΡΑΨΕ Χ ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Γ ΤΙΜΗ <-- ΥΠΟΛ (Χ, Γ) ΥΠΟΛ <-- ΨΕΥΔΗΣ
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ ΤΙΜΗ = Γ <-- Γ + 2 ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΛΗΘΗΣ Α <-- Α + 1 ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
9. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος και μια συνάρτηση.

Να γράψετε τις τιμές των μεταβλητών L, A, X, όπως αυτές εκτυπώνονται σε κάθε επανάληψη, όταν για είσοδο
δώσουμε την τιμή 10.
ΔΙΑΒΑΣΕ Κ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Fun(Β, Δ): ΑΚΕΡΑΙΑ

L <-- 2 ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
A <-- 1 ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Β, Δ
ΟΣΟ Α < 8 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ ΑΡΧΗ
ΑΝ Κ MOD L = 0 ΤΟΤΕ Fun <-- (Β + Δ) DIV 2
Χ <-- Fun(A, L) ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
ΑΛΛΙΩΣ
Χ <-- A + L
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
127
ΕΜΦΑΝΙΣΕ L,A,X
A <-- A + 2
L <-- L + 1
10.Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα με δύο διαδικασίες
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κλήση_Διαδικασιών
ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ2 (a, b)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β, γ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
ΑΡΧΗ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: a, b, temp
α 1 ΑΡΧΗ
β 2 temp a
γ 3 a b
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ b  temp
ΚΑΛΕΣΕ Διαδ1 (α, β, γ) ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ γ > 10
ΓΡΑΨΕ α, β, γ Να συμπληρωθεί ο πίνακας τιμών
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ του και να βρεθεί η έξοδος του
!===================== προγράμματος.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ1 (κ, λ, μ)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: κ, λ, μ
ΑΡΧΗ
κ κ + 1
λ λ + 3
ΚΑΛΕΣΕ Διαδ2 (κ, λ)
μ κ+λ
11. Δίνονται ένα τμήμα προγράμματος, καθώς και μια συνάρτηση που καλείται σε διάφορα σημεία του προγράμματος.
...
1. Χ <-- 7
2. ΔΙΑΒΑΣΕ Ψ
3. Ω <-- Ψ DIV 3 + 1
4. ΑΝ Ω >= Σ1(Χ, Ψ) ΤΟΤΕ
5. ΓΡΑΨΕ Ω^2 – 1
ΑΛΛΙΩΣ
6. ΓΡΑΨΕ Σ1(21, Ω)
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
7. ΓΡΑΨΕ Σ1(13, Σ1(Ω – 3, Ψ)) + Χ
...
8. ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Σ1(Κ, Λ): ΑΚΕΡΑΙΑ
128
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Κ, Λ
ΑΡΧΗ
9. Σ1 <-- Κ MOD 5 + 2 – Λ DIV 5 + 3
Να γράψετε τις τιμές των μεταβλητών του προγράμματος και του υποπρογράμματος , όταν για είσοδο
δώσουμε την τιμή 31
12.Να μετατραπεί το ακόλουθο τμήμα προγράμματος, ώστε στη θέση της διαδικασίας να χρησιμοποιηθεί
συνάρτηση.
…
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ PROC(d, e)
ΔΙΑΒΑΣΕ x, y
ΚΑΛΕΣΕ PROC(x, y)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: d, e
e <- x DIV 1
ΑΡΧΗ
ΚΑΛΕΣΕ PROC(e, d)
e <- d - 2
ΓΡΑΨΕ x, y, d, e
…
Βοήθεια
Όπως αναφέρθηκε στην προηγούμενη άσκηση, οι διαδικασίες έχουν εισόδους και εξόδους, ενώ στη
συνάρτηση υπάρχουν είσοδοι μόνο. Άρα εφόσον στη διαδικασία υπάρχουν 2 παράμετροι, στη συνάρτηση
πρέπει να υπάρχει μόνο μία παράμετρος. Στην πρώτη κλήση της διαδικασίας η x είναι η είσοδος, ενώ η y είναι
η έξοδος. Στη δεύτερη κλήση της διαδικασίας η e είναι η είσοδος, ενώ η d είναι η έξοδος.
13.α) Να ξαναγράψετε το πρόγραμμα, ώστε να επιτελεί την ίδια λειτουργία χρησιμοποιώντας διαδικασία στη
θέση της συνάρτησης και συνάρτηση στη θέση της διαδικασίας. (Παραλλαγή: Πώς θα γινόταν η μετατροπή της
διαδικασίας σε συνάρτηση αν αντί της εντολής λ<-κ+2*μ υπήρχε η εντολή λ<-κ+2*μ+λ ).
β) Να ξαναγράψετε το πρόγραμμα που δόθηκε αρχικά, ώστε να επιτελεί την ίδια λειτουργία χωρίς τη χρήση
υποπρογραμμάτων.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κλήση_Υποπρογραμμάτων 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ1(κ, λ, μ)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β, χ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: κ, λ, μ
ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ
α <- 1 λ<-κ+2*μ
β <- 2 ΤΕΛΟΣ_ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
χ <- 2 --------------------------------------------
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Συν1(ε, ζ): ΑΚΕΡΑΙΑ
ΑΝ χ mod 2 =0 ΤΟΤΕ ΜΕΤΑΒΛΗΤΕΣ
129
ΚΑΛΕΣΕ Διαδ1(α, χ, β) ΑΚΕΡΑΙΕΣ: ε, ζ
ΑΛΛΙΩΣ ΑΡΧΗ
χ <- χ + Συν1(α, β) ζ<-ζ+2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ ε<-ε*2
ΓΡΑΨΕ α, β, χ Συν1<-ε+ζ
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ χ>=11 ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
ΓΡΑΨΕ χ
14.Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα και υποπρόγραμμα:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Άσκηση ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Αξιολόγηση(α, β): ΑΚΕΡΑΙΑ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: κ, λ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β, ω
ΑΡΧΗ ΑΡΧΗ
ΔΙΑΒΑΣΕ κ, λ α←α+2
ΑΝ Αξιολόγηση(κ, λ) >= κ ΤΟΤΕ β←β–3

ω←α*β–2
ΓΡΑΨΕ κ
Αξιολόγηση ← ω ^ 2 – (α + β)
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ λ
1. Να γράψετε διαδικασία με όνομα ΔΙΑΔ1 που να
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
υλοποιεί τις ίδιες λειτουργίες με τη συνάρτηση
Αξιολόγηση.
!===============================
2. Να παρουσιάσετε τη νέα μορφή του προγράμματος
ώστε να επιτελεί τις ίδιες λειτουργίες με τη βοήθεια
της διαδικασίας ΔΙΑΔ1.
3. Να μετατρέψετε το πρόγραμμα Άσκηση σε
πρόγραμμα που δε χρησιμοποιεί υποπρόγραμμα.
15.Να γραφεί συνάρτηση η οποία να επιστρέφει την τιμή ΑΛΗΘΗΣ, αν ο αριθμός είναι πολλαπλάσιο του2 και
στην αντίθετη περίπτωση, να επιστρέφει την τιμή ΨΕΥΔΗΣ.
16.Να γραφεί διαδικασία η οποία να διαβάζει ακέραιους αριθμούς και να επιστρέφει το πλήθος των θετικών,
το πλήθος των αρνητικών και το πλήθος των μηδέν. Το πλήθος των ακέραιων που θα διαβαστούν θα ορίζεται
σαν παράμετρος της διαδικασίας.
17.Να γραφεί συνάρτηση η οποία να αναζητεί ένα ακέραιο αριθμό σ' ένα πίνακα x[1000] ακέραιων αριθμών.
Όταν τον βρίσκει να επιστρέφει τη θέση που βρέθηκε, διαφορετικά να επιστρέφει μηδέν. Ο πίνακας και ο
ακέραιος αριθμός να ορίζονται ως παράμετροι του υποπρογράμματος. (οι αριθμοί στονπίνακα είναι μοναδικοί)
130
18.Να γραφεί διαδικασία η οποία να ταξινομεί τον πίνακα χ[100] με ονόματα, αλφαβητικά. Στην αντιμετάθεση
των τιμών να καλείται το υποπρόγραμμα ΑΝΤΙΜΕΤΑΘΕΣΗ (x,y), όπου και θα αναπτυχθεί κατάλληλα. Ο πίνακας
χ να είναι παράμετρος του υποπρογράμματος.
19.Να γραφτεί διαδικασία, που να εντοπίζει τους δύο μικρότερους αριθμούς από ένα πίνακα Χ[50] με
ακέραιους αριθμούς και να τους επιστρέφει.
20.Να γραφεί διαδικασία η οποία να ελέγχει αν ο αριθμός που πληκτρολογείται είναι θετικός και να τον
επιστρέφει στο πρόγραμμα που το καλεί. Σε περίπτωση που ο αριθμός δεν είναι θετικός να τυπώνεται μήνυμα
λάθους και να επαναλαμβάνεται η πληκτρολόγηση μέχρι να πληκτρολογηθεί ο σωστός αριθμός.
21.Να γραφτεί συνάρτηση η οποία θα δέχεται ως είσοδο δύο πίνακες ακεραίων 40 θέσεων και θα υπολογίζει
το ελάχιστο στοιχείο και στους δύο πίνακες.
22.Να γράψετε συνάρτηση η οποία να εντοπίζει το ελάχιστο στοιχείο σε δισδιάστατο πίνακα ακεραίων, καθώς
και τη θέση στην οποία βρίσκεται.(να θεωρήσετε ότι ο μέγιστος αριθμός θέσεων του πίνακα είναι 30x30).
Έπειτα και χρησιμοποιώντας το παραπάνω υποπρόγραμμα να γράψετε πρόγραμμα που να εκτελεί τις
παρακάτω εργασίες:
α) Καταχωρεί σε πίνακα ακεραίων Βαθμοί(20,9) τους βαθμούς 20 μαθητών σε 9 μαθήματα, στο πίνακα
Μαθήματα(9) τους τίτλους των 9 μαθημάτων και τέλος στο πίνακα Ονόματα(20) τα επώνυμα των 20 μαθητών.
β) Να εκτυπώνει ποιος μαθητής και σε ποιο μάθημα παρατηρήθηκε ο χαμηλότερος βαθμός. (Να θεωρήσετε ότι
ο ελάχιστος βαθμός δεν συναντάται άλλες φορές)
23.Να γραφεί διαδικασία που να ελέγχει αν ένας πίνακας Α[100] με ακέραιους αριθμούς είναι ταξινομημένος
κατ’ αύξουσα τάξη ή όχι.
24.Να γραφεί συνάρτηση η οποία να δέχεται ως είσοδο έναν πίνακα 300 θέσεων με ονόματα, καθώς και ένα
ακόμα όνομα. Το υποπρόγραμμα θα πραγματοποιεί αναζήτηση του ονόματος μέσα στον πίνακα και θα
επιστρέφει μία ακέραια τιμή από το 1 μέχρι το 300 (που θα αναφέρεται σε θέση του πίνακα), εφόσον το βρήκε,
ή τον αριθμό 0 εάν το όνομα δεν υπάρχει στον πίνακα των χαρακτήρων.)
25.Να γραφεί διαδικασία η οποία να δέχεται ως είσοδο ένα πίνακα ακεραίων [50,100] και να επιστρέφει των
πίνακα των μέσων όρων κατά γραμμή
26.Να γραφεί διαδικασία που δέχεται ως είσοδο έναν πίνακα 200 θέσεων με βαθμολογίες από το 0 μέχρι το
20 και θα επιστρέφει τον μέσο όρο των βαθμών, καθώς και τον μεγαλύτερο εξ αυτών. )(ΑΕΠΠ VMIX SEL 63)
27.Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο :θα διαβάζει ακέραιους αριθμούς και θα καλεί μία συνάρτηση η οποία
θα επιστρέφει μήνυμα για το αν ο αριθμός είναι άρτιος ή περιττός. Το πρόγραμμα θα τερματίζει αν δοθεί ως
αριθμός το μηδέν, αφού επιστρέψει το μήνυμα και για το μηδέν.
i) θα διαβάζει από το πληκτρολόγιο δύο αριθμούς και το σύμβολο της αριθμητικής πράξης (+, -, *, /). Η
εισαγωγή δεδομένων να γίνεται χρησιμοποιώντας διαδικασία, η οποία θα κάνει παράλληλα έλεγχο τιμής για
το σύμβολο της αριθμητικής πράξης,
131
ii) θα υπολογίζει το αποτέλεσμα της αντίστοιχης πράξης χρησιμοποιώντας συνάρτηση (θεωρείστε ότι ο
δεύτερος αριθμός είναι διάφορος του 0),
iii) θα τυπώνει το αποτέλεσμα της πράξης.
29.Να γραφεί κυρίως πρόγραμμα το οποίο αφού γεμίσει ένα δισδιάστατο πίνακα με θετικούς ακέραιους
(έλενχος) Α[6,8] και διαβάσει ένας αριθμό που αντιστοιχεί σε γραμμή του πίνακα και ένα αριθμό που
αντιστοιχεί σε στήλη του πίνακα με την βοήθεια διαδικασίας να εμφανίζει το άθροισμα αυτής της γραμμής και
το άθροισμα αυτής της στήλης.
30.Ένα κατάστημα ηλεκτρονικών ειδών καταχωρεί σε πίνακες τις ονομασίες 10 μοντέλων τηλεοράσεων και τον
αριθμό τεμαχίων που πούλησε καθένας από τους 10 πωλητές του. Αφού διαβαστούν τα δεδομένα με τη
βοήθεια προγράμματος:
α) να εμφανιστεί το όνομα του δεύτερου μοντέλου και ο αριθμός τεμαχίων που πούλησε συνολικά το
κατάστημα από το συγκεκριμένο μοντέλο,
β) να γίνει συνάρτηση που θα δέχεται τον πίνακα με τον αριθμό τηλεοράσεων που πουλήθηκαν και τον αριθμό
πωλητή (ένας αριθμός από 1 μέχρι 10) και θα επιστρέφει "ΝΑΙ" αν ο πωλητής πούλησε τουλάχιστον 50
συνολικά τεμάχια ή "ΟΧΙ" στην αντίθετη περίπτωση.
Η συνάρτηση να καλείται στο πρόγραμμα για κάθε πωλητή και θα εμφανίζεται ο αριθμός πωλητή και το
αποτέλεσμα της συνάρτησης.(ypopr)
31.Να γράψετε πρόγραμμα το οποίο:
α)να διαβάζει δύο ακέραιους αριθμούς
β)να καλεί συνάρτηση που να δέχεται ως παράμετρο τους δυο αριθμούς και επιστρέφει τον μικρότερο.
γ)να εμφανίζει το πρόγραμμα το μικρότερο (που έχετε βρει με το υποπρόγραμμα)
α)να διαβάζει τρεις ακέραιους αριθμούς
β)να καλεί συνάρτηση που να δέχεται ως παράμετρο τους τρεις αυτούς αριθμούς και να επιστρέφει τον
μεσαίο από αυτούς τους αριθμούς. π.χ. 12,35,7 να εμφανίζει τον 12
γ) να εμφανίζει το πρόγραμμα το μεσαίο (που έχετε βρει με το υποπρόγραμμα)
α)να διαβάζει τρεις αριθμούς
β)να γράψετε τις εντολές κλήσης του υποπρογράμματος β. της άσκησης 30 έτσι ώστε να επιστρέφετε το
μικρότερο από τους τρεις ακεραίους αριθμούς
γ)να εμφανίζεται (στο κυρίως πρόγραμμα)ο μικρότερος αριθμός (που έχετε βρει με κατάλληλες κλήσης του
υποπρογράμματος β. της άσκησης 30).
34.Να γίνει πρόγραμμα το οποίο θα δέχεται ως είσοδο 5 ακέραιους αριθμούς και στη συνέχεια:
a. Θα εντοπίζει τον μεγαλύτερο από τους τρεις πρώτους
b. Θα εντοπίζει τον μεγαλύτερο από τους τρεις τελευταίους
c. Θα εντοπίζει τον μεγαλύτερο από τους τρεις μεσαίους (2ος -4ος ) αριθμούς
132
Θα εμφανίζει τον μεγαλύτερο από τους τρεις αριθμούς που εντόπισε
Τα ερωτήματα να υλοποιηθούν με συνάρτηση η οποία θα δέχεται τρεις αριθμούς και θα επιστρέφει τον
μεγαλύτερο
β)να καλεί συνάρτηση που να δέχεται αυτόν τον αριθμό και να επιστρέφει το τετράγωνό του
γ)να εμφανίζει το το πρόγραμμα το τετράγωνο του αριθμού.
d. Να διαβάζει έναν πραγματικό αριθμό που δίνεται από το πληκτρολόγιο
e. Να στρογγυλοποιεί τον αριθμό στον πλησιέστερο ακέραιο με χρήση συνάρτησης
f. Το πρόγραμμα να εμφανίζει το αποτέλεσμα
g. Να διαβάζει έναν πραγματικό αριθμό που δίνεται από το πληκτρολόγιο
h. Να στρογγυλοποιεί τον αριθμό στον πλησιέστερο ακέραιο με χρήση διαδικασίας
Το πρόγραμμα να εμφανίζει το αποτέλεσμα
α)να διαβάζει έναν ακέραιο αριθμό(θεωρήστε ότι είναι θετικός)
β)να καλεί συνάρτηση που να δέχεται αυτόν τον αριθμό και να επιστρέφει τιμή Αληθής αν είναι τετραψήφιος
και Ψευδής αν δεν είναι τετραψήφιος
γ)να εμφανίζει το πρόγραμμα το μήνυμα ‘ ΤΕΤΡΑΨΗΦΙΟΣ ‘ αν είναι τετραψήφιος και ‘ ΟΧΙ ΤΕΤΡΑΨΗΦΙΟΣ ‘ αν
δεν είναι τετραψήφιος κάνοντας χρήση της τιμής που σας έρχεται από το υποπρόγραμμα.
39.Ο αριθμός 368 έχει την ιδιότητα τα ψηφία του να αυξάνουν από τα αριστερά προς τα δεξιά (3,6,8). Ζητείται
να γραφεί πρόγραμμα που να εμφανίζει όλους τους τριψήφιους ακέραιους αριθμούς που έχουν την ιδιότητα
αυτή, καθώς επίσης και το πλήθος τους.Το πρόγραμμα θα κάνει κλήση μιας διαδικασίας η οποία θα δέχεται
ένα οποιοδήποτε τριψήφιο ακέραιο αριθμό και θα τον διασπά στα τρία ψηφία του τα οποία και θα επιστρέφει
στο κυρίως πρόγραμμα. Επίσης θα καλεί μια συνάρτηση που θα δέχεται τα τρία ψηφία ενός οποιουδήποτε
τριψήφιου αριθμού και θα αποφασίζει αν αυτά πληρούν την παραπάνω ιδιότητα (δηλαδή είναι σε αύξουσα
σειρά).
40.Η εταιρεία κινητής τηλεφωνίας hellasphone χρεώνει κλιμακωτά τους συνδρομητές της για τις υπηρεσίες
τηλεφωνίας σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
Χρόνος Χρέωση
(σε λεπτά) (ανά δευτερόλεπτο)
μέχρι 60 0.0025 €
61-50 0.0018 €
151 και άνω 0.0013 €
Να αναπτύξετε πρόγραμμα το οποίο :
133
α)Θα διαβάζει τον χρόνο ομιλίας ενός συνδρομητή κατά τον τελευταίο μήνα
β) να καλεί διαδικασία που να δέχεται αυτόν τον αριθμό κ θα υπολογίζει και επιστρέφει το ποσό του
λογαριασμού του
γ) να εμφανίζει το πρόγραμμα το ποσό του λογαριασμού.
41.Να αναπτυχθεί πρόγραμμα (με χρήση υποπρογραμμάτων) που:
α) θα διαβάζει δύο ακέραιους αριθμούς α και β
β)Θα καλεί υποπρογράμμα που θα διαβάζει και θα επιστρέφει θετικό αριθμό Ν
γ)και θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει την τιμή της παράστασης S = 1 + (α+1)β + (α+2)β2 + (α+3)β3 + ... + (α+Ν)βΝ
.Τον κάθε όρο της παράστασης θα τον υπολογίζει μία συνάρτηση.
42.Να γραφεί πρόγραμμα που διαβάζει έναν πίνακα ακεραίων μονοδιάστατο 100 θέσεων και υπολογίζει την
επικρατούσα τιμή, δηλαδή την τιμή που εμφανίζεται τις περισσότερες φορές. Το πρόγραμμα κάνει χρήση των
ακόλουθων υποπρογραμμάτων
α)- ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕ (για την ταξινόμηση ενός πίνακα)
β)- ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ (για την εύρεση της επικρατούσας τιμής)
β) Να γραφεί συνάρτηση που δέχεται αυτόν τον ακέραιο αριθμό, εξετάζει αν είναι πρώτος αριθμός και
επιστρέφει μήνυμα <<Πρώτος>> ή <<όχι πρώτος>>. (Πρώτοι είναι οι αριθμοί που διαιρούνται μόνο με το 1 και
τον εαυτό τους).
γ)να εμφανίζει το πρόγραμμα αυτό το μήνυμα.
α)να διαβάζει έναν πίνακα 50 ακεραίων αριθμών και έναν ακέραιο αριθμό στη μεταβλητή key
β)να καλεί μια συνάρτηση με όνομα min, η οποία θα δέχεται ως είσοδο έναν πίνακα 50 ακεραίων αριθμών και
θα υπολογίζει και επιστρέφει τον ελάχιστο του.
γ) να καλεί μια συνάρτηση sort, που κάνοντας χρήση της σειριακής αναζήτησης θα υπολογίζει την τιμή
ΑΛΗΘΗΣ αν το ακέραιο κλειδί key υπάρχει στον πίνακα TABLE[100]. Διαφορετικά το αποτέλεσμα της
συνάρτησης θα είναι ΨΕΥΔΗΣ
δ) το πρόγραμμα να εμφανίζει τον ελάχιστο του πίνακα και το μήνυμα <<ΒΡΕΘΗΚΕ>> ή <<ΔΕΝ ΒΡΕΘΗΚΕ>>
αναλογα με το αν αποτέλεσμα της συνάρτησης sort .
45.α) Να γραφεί συνάρτηση δέχεται έναν πίνακα χαρακτήρων (µέχρι 30 χαρακτ.) και επιστρέφει την
πληροφορία αν πρόκειται για παλινδροµική φράση ή λέξη.
β) Να γραφεί πρόγραµµα το οποίο αποθηκεύει σε έναν πίνακα τα γράµµατα µιας λέξης ή µιας φράσης (µέχρι
30 χαρακτήρες) , καλεί το παραπάνω υποπρόγραµµα και εµφανίζει το µήνυµα αν πρόκειται ή όχι για
παλινδροµική φράση ή λέξη. Σηµείωση : α)Παλινδροµική φράση ή λέξη είναι αυτή που µπορεί να διαβαστεί
και αντίστροφα π.χ. ΑΝΝΑ β) Στο παραπάνω πρόγραµµα υποτίθεται ότι εισάγουµε γράµµαγράµµα τη λέξη ή
τη φράση χωρίς κενά, ειδάλλως θα επιστραφεί αρνητικό αποτέλεσµα
134
46.Να γραφεί συνάρτηση η οποία δέχεται ένα χαρακτήρα και ελέγχει αν είναι φωνήεν(μικρό γράμμα
αλφαβήτου) ή όχι και επιστρέφει αυτή την πληροφορία. β) Να γραφεί πρόγραµµα το οποίο δέχεται άγνωστο
πλήθος χαρακτήρων(μόνο μικρά γράμματα του αλφαβήτου) και υπολογίζει i) τον συνολικό αριθµό των
φωνηέντων που πληκτρολογήθηκαν χρησιµοποιώντας την παραπάνω συνάρτηση .Το πρόγραµµα θα τερµατίζει
όταν δοθεί ως χαρακτήρας η τελεία και θα εµφανίζει το ποσοστό των φωνηέντων σε σχέση µε όλους τους άλλους
χαρακτήρες που πληκτρολογήθηκαν.
47.Η «ΕΓΝΑΤΙΑ Ο∆ΟΣ Α.Ε.» ανέθεσε σε κάθε µία από 10 τεχνικές εταιρίες την κατασκευή 15 έργων. Να γίνει
πρόγραµµα στη γλώσσα προγραµµατισµού «ΓΛΩΣΣΑ», το οποίο:
i. περιέχει τµήµα δηλώσεων των µεταβλητών του προγράµµατος.
ii. εισάγει σε µονοδιάστατο πίνακα τα ονόµατα των 10 τεχνικών εταιριών.
iii. εισάγει σε δισδιάστατο πίνακα Ε[10,15] την πληροφορία που αφορά την εµπρόθεσµη υλοποίηση ενός
έργου. Πιο συγκεκριµένα εισάγει ‘Ν’ σε περίπτωση που το έργο είναι εµπρόθεσµο, ενώ ‘Ο’ σε περίπτωση που
δεν είναι.
iv. υπολογίζει σε πόσα έργα ήταν εµπρόθεσµη η κάθε εταιρία.
v. τυπώνει το όνοµα της πρώτης εταιρίας που ήταν εµπρόθεσµη και στα 15 έργα (αν υπάρχει), διαφορετικά
τυπώνει το µήνυµα «∆ΕΝ ΒΡΕΘΗΚΕ ΚΑΜΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑ». Σηµείωση : Για τα ερωτήµατα B,C,D και E να αναπτυχθούν
κατάλληλα υποπρογράµµατα.
48.Εθνικοί Δρυμοί μπορούν να κηρύσσονται δασικές περιοχές, οι οποίες παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον,
από την άποψη διατήρησης της άγριας χλωρίδας και πανίδας, των γεωμορφικών σχηματισμών, του υπεδάφους,
της ατμόσφαιρας, των υδάτων και γενικώς του φυσικού περιβάλλοντος τους και των οποίων επιβάλλεται η
προστασία, η διατήρηση και η βελτίωση της σύνθεσης της μορφής και των φυσικών καλλονών τους, για
αισθητική, ψυχική και υγιεινή απόλαυση και ανάπτυξη του τουρισμού, ως και για τη διενέργεια πάσης φύσεως
επιστημονικών ερευνών. Μέχρι σήμερα έχουν ιδρυθεί στην Ελλάδα έντεκα Εθνικοί Δρυμοί.
Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο:
α) θα διαβάζει τα ονόματα των 11 εθνικών δρυμών,
β) θα διαβάζει την έκταση του πυρήνα και την έκταση των περιφερειακών ζωνών κάθε εθνικού δρυμού,
γ) θα υπολογίζει, με χρήση συνάρτησης, τον εθνικό δρυμό με τον μικρότερο σε έκταση πυρήνα,
δ) θα υπολογίζει, με χρήση συνάρτησης, την συνολική έκταση των εθνικών δρυμών.
49.Ζωολόγοι καταγράφουν την ταχύτητα των ζώων μίας περιοχής. Για την καλύτερη μελέτη των
αποτελεσμάτων της μελέτης χώρισαν τα ζώα στις εξής κατηγορίες (ΑΡΓΑ,ΜΕΤΡΙΑ,ΓΡΗΓΟΡΑ,ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΑ)με
βάση την μέγιστη ταχύτητα τους:
Α.ΑΡΓΑ:ζώα με ταχύτητα μικρότερη ή ίση με 40 χλμ/ώρα,
Β ΜΕΤΡΙΑ:ζώα με ταχύτητα από 40 χλμ/ώρα μέχρι 65 χλμ/ώρα,
Γ ΓΡΗΓΟΡΑ:ζώα με ταχύτητα από 65 χλμ/ώρα μέχρι 80 χλμ/ώρα και
Δ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΑ:ζώα με ταχύτητα μεγαλύτερη από 80 χλμ/ώρα.
Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο :
135
α) θα διαβάζει τα ονόματα των 30 ζώων που μελετήθηκαν καθώς επίσης και την μέγιστη ταχύτητα που
μπορούν να αναπτύξουν,
β) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει με την βοήθεια διαδικασίας πόσα ζώα είναι σε κάθε μία από τις παραπάνω
κατηγορίες και
γ) θα υπολογίζει και θα εμφανίζει με την βοήθεια διαδικασίας το πιο γρήγορο ζώο.
50.Για την πραγματοποίηση μιας εκδρομής του Ενιαίου Λυκείου Πλωμαρίου στην πόλη της Θεσσαλονίκης, ο
υπεύθυνος της εκδρομής αποφάσισε να ενοικιάσει ένα μικρό λεωφορείο, με τον όρο να το επιστρέψει είτε
μετά την πάροδο 7 ημερών, είτε όταν φθάσει ή ξεπεράσει τα 2000 χλμ. Να γραφεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ που
θα :
α) διαβάζει πόσα χιλιόμετρα διήνυσε το λεωφορείο της εκδρομής κάθε ημέρα. Τα χιλιόμετρα ημερησίως δεν
μπορεί να είναι πάνω από 400, συνεπώς πρέπει να γίνεται έλεγχος ορθής εισαγωγής δεδομένων.
β) Υπολογίζει και θα εμφανίζει τα χιλιόμετρα και τις συνολικές ημέρες που χρησιμοποιήθηκε το λεωφορείο
από τους μαθητές-εκδρομείς.
γ) Εμφανίζει τη συνολική χρέωση η οποία υπολογίζεται ως εξής: αν το λεωφορείο έχει διανύσει το πολύ 2000
χλμ. τότε πληρώνουν 150 ευρώ. Αν έχει διανύσει περισσότερα από 2000 χλμ τότε πληρώνουν 150 ευρώ και για
κάθε επιπλέον χιλιόμετρο πάνω από 2000 πληρώνουν 2 ευρώ.
Βοήθεια:
51.Να γραφεί πρόγραμμα σε «ΓΛΩΣΣΑ» το οποίο να:1) Καταχωρεί στους πίνακες Ημέρα[500] και Μήνα[500] την
ημέρα και τον μήνα αντίστοιχα μιας δαπάνης, στον πίνακα Περιγραφή[500] την περιγραφή της δαπάνης και στον
πίνακα Κόστος[500] το συνολικό ποσό της αντίστοιχης δαπάνης.2) Ταξινομεί τους πίνακες πρώτα ως προς το
μήνα κατά αύξουσα τάξη και στην περίπτωση ίδιου μήνα η ταξινόμηση να γίνει ως προς την ημέρα, κατά
αύξουσα τάξη.3) Δίνονται από το πληκτρολόγιο 2 ημερομηνίες (εκφράζουν μια χρονική περίοδο) να εμφανίζεται
η περιγραφή κάθε δαπάνης με τα αντίστοιχα ποσά δαπάνης της χρονικής περιόδου που πληκτρολογήσαμε.
Επίσης στο τέλος να εμφανίζεται το συνολικό ποσό που έχει ξοδευτεί την αντίστοιχη χρονική περίοδο.4) Να
γίνεται χρήση του υποπρογράμματος ΕΛΕΓΧΟΣ_ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ, που να ελέγχει ότι η 1η ημ/νια είναι μικρότερη
από την 2η ημ/νία . Στην αντίθετη περίπτωση να τις αντιμεταθέτει.Να χρησιμοποιηθεί η διαδικασία
ΑΝΤΙΜΕΤΑΘΕΣΗ όπου χρειάζεται.
52.Να γραφεί πρόγραμμα που καταγράφει για τους 33 μαθητές ενός Λυκείου, όνομα και δύο βαθμολογίες (0 -
100). Η εισαγωγή με έλεγχο ορθής εισαγωγής των δύο βαθμών υλοποιείται με τη βοήθεια διαδικασίας Δ1
(δέχεται μια ακέραια τιμή ως παράμετρο). Στη συνέχεια, το πρόγραμμα με τη βοήθεια συνάρτησης Σ1 υπολογίζει
τη μέση τιμή των δύο βαθμολογιών του κάθε μαθητή και μετατρέπει αυτήν στην εικοσαβάθμια κλίμακα. Τέλος,
να εμφανίζει το όνομα του μαθητή με τον μεγαλύτερο μέσο όρο (έστω ότι είναι μοναδικός)(ΑΕΠΠ VMIX SEL 58)
53.Να δημιουργηθεί πρόγραμμα που εισάγει τις βαθμολογίες 25 μαθητών σε έναν μονοδιάστατο πίνακα, με
τιμές από 0 μέχρι 20. Κάθε φορά που εισάγεται μια βαθμολογία καλείται μια διαδικασία που κάνει έλεγχο της
136
κάθε τιμής και εάν αυτή είναι κάτω από 10, τότε εμφανίζει μήνυμα «Προσπάθησε περισσότερο!» και εάν
ξεπερνά το 18, να εμφανίζει το μήνυμα «Άριστα!». Στη συνέχεια, με τη χρήση συνάρτησης θα υπολογίζεται ο
μέσος όρος και θα εμφανίζεται με κατάλληλο μήνυμα στο κύριο πρόγραμμα. )(ΑΕΠΠ VMIX SEL 60)
54.Να γραφεί πρόγραμμα σε «ΓΛΩΣΣΑ» το οποίο να διαχειρίζεται πίνακα Τηλεφωνικού Καταλόγου 500
γραμμών, με 1η στήλη το Ονοματεπώνυμο, 2η στήλη την Διεύθυνση και 3η στήλη το Τηλέφωνο. Η διαχείριση
γίνεται βάση του παρακάτω Μενού επιλογών:
1. Εισαγωγή νέου συνδρομητή
2. Διαγραφή συνδρομητή
3. Διόρθωση δεδομένων συνδρομητή
4. Αναζήτηση συνδρομητή (Με Όνομα ή Τηλέφωνο )
5. Εμφάνιση Τηλεφωνικού Καταλόγου
6. Έξοδος
ΕΠΙΛΟΓΗ: ___
Η κάθε επιλογή αποτελεί ξεχωριστό υποπρόγραμμα.Στην περίπτωση που έχει γεμίσει ο πίνακας να εμφανίζεται
κατάλληλο μήνυμα
55.Η βάση δεδοµένων που διατηρεί το σχολείο επιτρέπει στο χειριστή να αναζητά έναν µαθητή βάση των εξής
στοιχείων:
α) µε βάση το ονοµατεπώνυµό του
β) µε βάση τον αριθµό µητρώου µαθητή (µοναδικός αριθµός)
γ) µε βάση το τηλέφωνό του
δ) µε βάση τη τάξη,
ε) µε βάση τη κατεύθυνση και τέλος
στ) µε βάση το µάθηµα επιλογής. Τα στοιχεία είναι αποθηκευµένα σε πίνακές ΜΗΤΡΩΟ[600] και ΜΑΘ[600,6]
όπου στο πρώτο πίνακα είναι ο αριθµός µητρώου του µαθητή και στον δεύτερο πίνακα υπάρχουν τα εξής
δεδοµένα µε τη συγκεκριµένη σειρά 1η στήλη Ονοµατεπώνυµο, 2η στήλη ∆ιεύθυνση, 3η στήλη Τηλέφωνο, 4η
στήλη Τάξη 5η στήλη Κατεύθυνση, 6η στήλη Μάθηµα Επιλογής.
Να αναπτυχθεί πρόγραµµα το οποίο: A. Θα διαβάζει τους παραπάνω πίνακες. B. Θα εµφανίζει µενού µε τους
δυνατούς τρόπους αναζήτησης που αναφέρθηκαν προηγουµένως καθώς και µία επιλογή για τον τερµατισµό
τους προγράµµατος. C. Στο κύριο πρόγραµµα θα γίνεται το διάβασµα της επιλογής του χρήστη. i. Θα πρέπει να
αναπτυχθεί συνάρτηση αναζήτησης για την περίπτωση της αναζήτησης µε τον αριθµό µητρώου µαθητή
(µοναδικές τιµές) όπου στο κυρίως πρόγραµµα θα εµφανίζονται το σύνολο των στοιχείων του µαθητή που
ικανοποιεί το κριτήριο αναζήτησης. ii. Για τις υπόλοιπες δυνατές αναζητήσεις, δεδοµένου ότι οι τιµές
αναζήτησης µπορεί να οδηγήσουν σε πολλούς µαθητές που να ικανοποιούν το κριτήριο αναζήτησης, να
υλοποιηθεί ένα υποπρόγραµµα το οποίο και θα εµφανίζει και πάλι, το σύνολο των στοιχείων των µαθητών που
ικανοποιούν το κριτήριο αναζήτησης, καθώς και το πλήθος τους.
137
Άσκηση Ανασκόπησης Υποπρογραμμάτων
Το τμήμα Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών διατηρεί μια βάση δεδομένων με τα
στοιχεία των φοιτητών του (μέγιστος αριθμός φοιτητών 200). Σε κάθε φοιτητή έχει αντιστοιχισθεί ένας αριθμός
μητρώου που αποτελείται από έναν πενταψήφιο αριθμό
Τα πρώτα δυο ψηφία αποτελούν το σχολικό έτος που εισήχθη στο πανεπιστήμιο και τα υπόλοιπα τρία είναι ο
αύξων αριθμός εγγραφής στο πανεπιστημιακό αυτό τμήμα (για παράδειγμα ο φοιτητής με αριθμό μητρώου
01003 εισήχθη το σχολικό έτος 2001-2002 και έχει γραφτεί τρίτος στη γραμματεία του τμήματος). Να
αναπτύξετε πρόγραμμα με τη χρήση υποπρογραμμάτων όπου:
1. Να διαβάζει το πλήθος των φοιτητών του τμήματος, το όνομα και επώνυμο των φοιτητών. Ακόμη, για κάθε
φοιτητή πρέπει να εισάγεται από το χρήστη η βαθμολογία του στα 12 μαθήματα του πρώτου έτους φοίτησης.
Σημειώνεται ότι πρέπει να εισαχθούν από το χρήστη και τα ονόματα των 12 μαθημάτων σε έναν ξεχωριστό
μονοδιάστατο πίνακα
2. Να υπολογίζει τους μέσους όρους των μαθητών και να εμφανίζει τον γενικό μέσο όλων των φοιτητών του
πρώτου έτους
3. Να διαβάζει το όνομα ενός φοιτητή και να εμφανίζει το μέσο όρο της βαθμολογίας του
4. Να εντοπίζει και να εμφανίζει το όνομα του φοιτητή που έχει το μεγαλύτερο μέσο όρο;
5. Να εντοπίζει ποιοι είναι οι 3 φοιτητές που δικαιούνται υποτροφία από το ΙΚΥ
Σύμφωνα με την εκφώνηση πρέπει το πρόβλημα να διαχωριστεί σε υποπροβλήματα τα οποία στη ΓΛΩΣΣΑ θα
αποτελούν διαδικασίες ή Συναρτήσεις. Τα υποπρογράμματα που θα χρησιμοποιήσουμε θα είναι:
Α. Διαδικασία Είσοδος_Δεδομένων: Για την εισαγωγή των δεδομένων από το χρήστη (ερώτημα 1) 1Α
Β. Διαδικασία Υπολογισμός_ΜΟ: Για την δημιουργία του πίνακα των μέσων όρων (ερώτημα 2) 2Β
Γ. Συνάρτηση Υπολογισμός_Συνολικού_ΜΟ: Για τον υπολογισμό και εκτύπωση του συνολικού μέσου όρου
(ερώτημα 2) 2Γ
Δ. Διαδικασία Εκτύπωση_Μέσου_Όρου_Φοιτητής: Για την εκτύπωση του μέσου όρου συγκεκριμένου φοιτητή
το όνομα του οποίου
έχει εισαχθεί από το χρήστη στο κυρίως πρόγραμμα (ερώτημα 3) 3Δ
Ε. Διαδικασία Εύρεση_Μεγ_ΜΟ: Για την εύρεση και εκτύπωση του μεγαλύτερου μέσου όρου (ερώτημα 4) 4Ε
ΣΤ. Διαδικασία Ταξινόμηση: Ταξινομεί τον πίνακα με του μέσους όρους >(ερώτημα 5) 5ΣΤ
Ζ. Διαδικασία Εκτύπωση_top3: Εμφανίζει τους 3 φοιτητές με τον μεγαλύτερο μέσο όρο (ερώτημα 5).
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχει προηγηθεί ταξινόμηση του πίνακα με τους μέσους όρους 5Ζ Η. Κυρίως
Πρόγραμμα
138
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ ΡΟΗΣ
1. Δίνεται αλγόριθμος σε μορφή κωδικοποίησης:
ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΙ_ΑΛΛΟ
ΔΙΑΒΑΣΕ Β
Γ <-- Β - Β div 3 > 10
ΑΝ Γ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ Β
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ Β ^ 2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ ΚΑΤΙ_ΑΛΛΟ
Να ξαναγράψετε τον ανωτέρω αλγόριθμο σε μορφή διαγράμματος ροής. Έπειτα να καταγράψετε τις τιμές που
εμφανίζονται εάν η τιμή εισόδου είναι 13.
ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΣ ΚΑΤΙ
ΔΙΑΒΑΣΕ Β
Δ <-- Β DIV 3 + 4
ΑΝ Β > Δ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ Δ
Δ <-- Δ + 2
Β <-- Β - 1
ΓΡΑΨΕ (Β - Δ)
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ Β
ΑΝ Δ MOD 2 = 0 ΤΟΤΕ
Δ <-- Δ - 3
ΑΛΛΙΩΣ
Β <-- Β + 3
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ (Δ - Β)
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ Β, Δ
ΤΕΛΟΣ ΚΑΤΙ
Να ξαναγράψετε τον ανωτέρω αλγόριθμο σε μορφή διαγράμματος ροής. Έπειτα να καταγράψετε τις τιμές που
εμφανίζονται εάν η τιμή εισόδου είναι 7.
3. Δημιουργήστε πίνακα τιμών και καταγράψτε το τι θα εμφανιστεί στην οθόνη από την εκτέλεση του
ακόλουθου αλγορίθμου για τις δύο περιπτώσεις όπου τιμή εισόδου είναι α) 7 και β) -9. Στη συνέχεια,
ξαναγράψτε τον ίδιο αλγόριθμο σε μορφή διαγράμματος ροής.
Αλγόριθμος ΕΝΑ
Διάβασε Χ
Αν Χ >= 0 τότε
Ψ Χ * 3 MOD 4 + 2
Αν (Χ – Ψ) MOD 2 = 1 τότε
Χ Χ – 3
Αλλιώς
Χ (Χ – 2)*(– 1)
Τέλος_αν
Ψ Ψ + 5
Γράψε Χ + Ψ
Αλλιώς
140
Ψ Χ * (5 MOD (5 – 2))
Αν (Χ + Ψ) MOD 2 = 0 τότε
Χ Χ + 21
Ψ Ψ + 5
Τέλος_αν
Γράψε Ψ – Χ
Τέλος_αν
Γράψε Χ, Ψ
Τέλος ΕΝΑ
4. Να γράψετε τον αλγόριθμο σε ψευδογλώσσα, που αντιστοιχεί σε αυτόν του διαγράμματος ροής.
5. Δημιουργήστε πίνακα τιμών και καταγράψτε το τι θα εμφανιστεί στην οθόνη από την εκτέλεση του
ακόλουθου αλγορίθμου για τις δύο περιπτώσεις όπου τιμή εισόδου είναι α) 5 και 3, β) -5 και 3. Στη συνέχεια,
ξαναγράψτε τον ίδιο αλγόριθμο σε μορφή διαγράμματος ροής.
Αλγόριθμος ΔΥΟ
141
Διάβασε Χ, Ψ
Αν Χ >= Ψ τότε
Αν Χ * Ψ + 5 DIV 2 >= Χ + Ψ * 5 DIV 2 τότε
Χ Χ – 2
Ψ Ψ + 3
Αλλιώς
Χ Χ – 5
Ψ Ψ + 3
Τέλος_αν
Αλλιώς
Αν Χ MOD 5 > 2 τότε
Ψ Ψ * 5 – 2
Τέλος_αν
Αν Ψ MOD 4 > 1 τότε
Χ Χ * 3 – 1
Τέλος_αν
Τέλος_αν
Γράψε Χ, Ψ
Τέλος ΔΥΟ
6. Δίνεται ο ακόλουθος αλγόριθμος :

Αλγόριθμος ΤΑΚΑ_ΤΑΚΑ
Γράψε κ
Αν κ mod 2 = 0 τότε
Γράψε ‘… άρτιος’
Αλλιώς
Γράψε ‘… περιττός’
Τέλος_αν
Τέλος ΤΑΚΑ_ΤΑΚΑ
Να μετατραπεί ο αλγόριθμος έτσι ώστε να χρησιμοποιηθεί ο δομής επανάληψης Όσο. Εν συνεχεία, από
ψευδοκώδικα, να γίνει η μετατροπή σε διάγραμμα ροής, ενώ τέλος, να γράψετε τι εμφανίζεται στην οθόνη εάν
εκτελεστεί σε Η/Υ.
7. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον ισοδύναμο αλγόριθμο χρησιμοποιώντας τη μορφή του διαγράμματος
ροής.
Α 7
Διάβασε Β
Γ Β div A
Γράψε Γ
Α Α + 3
Μέχρις_ότου Γ mod 2 <> 0

Αλγόριθμος ΖΩΗ
Α 3
Β Α * 3
Όσο Α MOD Β <> 0 επανάλαβε
Για Κ από 3 μέχρι 1 με_βήμα -1 96
Αν Α MOD 2 = 1 τότε
142
Α Α + 1
Β Β – 2
Αλλιώς
Α Α + 3
Β Β + 1
Τέλος_αν
Γράψε Α + Β
Γράψε Α, Β, Κ
Τέλος ΖΩΗ
1. Να παρουσιάσετε τον ανωτέρω σε μορφή διαγράμματος ροής.
2. Να τρέξετε τον αλγόριθμο και να καταγράψετε τις τιμές που θα πάρουν οι μεταβλητές, αλλά και το τι θα
εμφανιστεί στην οθόνη (εάν το έτρεχε ένας Η/Υ).
3. Να μετατρέψετε τον προηγούμενο αλγόριθμο έτσι ώστε να γίνεται χρήση μόνο της δομής επανάληψης
ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ … ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
9. Καταγράψτε τις τιμές που θα πάρουν οι μεταβλητές του παρακάτω αλγορίθμου, καθώς και τι θα
εμφανιζόταν στην οθόνη από την εκτέλεσή του. Ακολούθως, μετατρέψτε αυτό από τη μορφή της
κωδικοποίησης, σε διάγραμμα ροής.
Αλγόριθμος ΤΣΙΟΥ_ΤΣΙΟΥ
Κ 21
Λ Κ DIV 2 – 1
ΌΣΟ Κ >= Λ ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΓΡΑΨΕ Κ + Λ
ΑΝ Κ MOD 2 = 1 ΤΟΤΕ
Λ Κ – (Λ + 3)
Κ Κ – 5
ΑΛΛΙΩΣ
Κ Κ – 6
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ Κ, Λ
Τέλος ΤΣΙΟΥ_ΤΣΙΟΥ
10. Να υπολογίσετε τις τιμές των μεταβλητών των δύο αλγορίθμων που έπονται και να γράψετε τι θα
εμφανιστεί στην οθόνη από την εκτέλεσή τους. Τελικά, οι αλγόριθμοι να αναπαρασταθούν και σε μορφή
Διαγράμματος Ροής :
Αλγόριθμος ΑΛΦΑ
Σ 0
Κ1
Όσο Κ<4 επανάλαβε
ΣΣ+1
ΚΚ+1
Α4*Κ-10
Αν Α>0 τότε
ΒΑ+2*Σ
Γράψε Β
Τέλος_αν
Γράψε Σ, Κ, Α, ‘Β’
Τέλος ΑΛΦΑ
143
Αλγόριθμος ΒΗΤΑ
Σ 0
Κ1
ΣΣ*Κ
ΚΚ+2
Α3*Κ-4
Αν Α>2 τότε
ΒΑ-2*Σ
Γράψε Β
Τέλος_αν
Μέχρις_ότου (Κ>4)
Γράψε ‘Σ, Κ’, Α, Β
Τέλος ΒΗΤΑ
11. Να εκτελέσετε το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου, για Κ=24 και Λ=40.να γράψετε τις τιμές που τυπώνονται
με την εντολή Εμφάνισε.
Χ Κ – 4
Υ Λ DIV 2
Αν Χ < Υ τότε
Τ Χ
Χ Υ
Υ Τ
Τέλος_αν
Όσο Υ <>0 επανάλαβε
Τ Υ
Υ Χ MOD Υ
Χ Τ
Εμφάνισε Χ, Υ
Υ (Κ * Λ) DIV Χ
Εμφάνισε Χ, Υ
Στη συνέχεια, να μετατραπεί το ανωτέρω τμήμα αλγορίθμου από κώδικα σε Διάγραμμα Ροής.
12. γράψετε το ισοδύναμο διάγραμμα ροής για τον αλγόριθμο που ακολουθεί και να καταγράψετε τις τιμές
που τυπώνει ο αλγόριθμος, εάν του δώσουμε τις τιμές εισόδου (α) 3 και (β) 4.
Αλγόριθμος ΜΕΡΣΕΝ
Διάβασε Α
Β 4
Γ 2
Β Β^2 – 2
Γράψε Β
Γ Γ + 1
Μέχρις_ότου Γ > Α – 1
Δ 2^Α – 1
Αν Δ <> 0 τότε
Ε Β mod Δ
Γράψε Δ
Αν Ε = 0 τότε
144
Ζ 2^(Γ – 1) * Δ
Γράψε ‘Τέλειος αριθμός:’, Ζ
Η 0
Όσο Ζ > 0 επανάλαβε
Η Η + 1
Ζ Ζ div 10
Γράψε Η
Τέλος_αν
Τέλος_αν
Τέλος ΜΕΡΣΕΝ
145
13. Μετατρέψτε το επόμενο διάγραμμα ροής σε ισοδύναμο αλγόριθμο σε μορφή κωδικοποίησης.
146
14. Να μετατρέψετε τον αλγόριθμο σε μορφή κωδικοποίησης από τη μορφή του διαγράμματος ροής.
15. Να γράψετε τον αλγόριθμο σε ψευδογλώσσα, που αντιστοιχεί σε αυτόν του διαγράμματος ροής.
147
16.Δημιουργήστε πίνακα τιμών και καταγράψτε το τι θα εμφανιστεί στην οθόνη από την εκτέλεση του
ακόλουθου αλγορίθμου για τις δύο περιπτώσεις όπου τιμή εισόδου είναι α) 5 και β) -5.
148
149
150
151
152
153
154
155
156
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ

ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΡΙΤΗ 30 MAΪΟΥ 2006
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ:
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ)
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ∆ΩΝ: ΕΞΙ (6)
ΘΕΜΑ 1 ο
Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από
τις παρακάτω προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη Σωστό,
αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν είναι λανθασμένη.
1. Η σειριακή αναζήτηση χρησιμοποιείται
αποκλειστικά στους ταξινομημένους πίνακες.
2. Η εντολή επανάληψης ΓΙΑ … ΑΠΟ … ΜΕΧΡΙ …
ΜΕ_ΒΗΜΑ μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όταν έχουμε
άγνωστο αριθμό επαναλήψεων.
3. Για την εκτέλεση μιας εντολής συμβολικής γλώσσας
απαιτείται η μετάφρασή της σε γλώσσα μηχανής.
4. Η λίστα των πραγματικών παραμέτρων καθορίζει τις
παραμέτρους στην κλήση του υποπρογράμματος.
5. Σε μία δυναμική δομή δεδομένων τα δεδομένα
αποθηκεύονται υποχρεωτικά σε συνεχόμενες θέσεις
μνήμης.
Μονάδες 10
Β. Να αναφέρετε τους κανόνες που πρέπει να
ακολουθούν οι λίστες των παραμέτρων κατά την
κλήση ενός υποπρογράμματος.
Μονάδες 9
Γ. ∆ίνεται το παρακάτω πρόγραμμα και
υποπρογράμματα:
ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ

157
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κύριο
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β, Γ
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ Α, Β, Γ
ΚΑΛΕΣΕ ∆ιαδ1(Α, Β, Γ)
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ιαδ1(Β, Α, Γ)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β, Γ
ΑΡΧΗ
ΑÅΑ + 2
ΒÅΒ - 3
ΓÅΑ + Β
ΤΕΛΟΣ_∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑΣ
Τι θα εμφανιστεί κατά την εκτέλεση του προγράμματος, αν

ως τιμές εισόδου δοθούν οι αριθμοί 5, 7, 10;
Μονάδες 12
∆. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς της
Στήλης Α και δίπλα το γράμμα της Στήλης Β που
αντιστοιχεί σωστά. Στη Στήλη Β υπάρχει ένα επιπλέον
στοιχείο.
Στήλη Α Στήλη Β
1. “ΑΛΗΘΗΣ” Α. λογικός τελεστής
2. ΚΑΙ β. μεταβλητή
3. α > 12 γ. αλφαριθμητική σταθερά
4. αριθμός_παιδιών δ. λογική σταθερά
5. ≤ ε. συγκριτικός τελεστής
στ. συνθήκη
Μονάδες 5

158
Ε. Αν α = 5, β = 7 και γ = 10, να χαρακτηρίσετε στο

τετράδιό σας τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας
μία από τις λέξεις ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥ∆ΗΣ.
Πρόταση Α. (όχι (α + 2 ≥ β)) ή β + 3 = γ
Πρόταση Β. α + 2 * β < 20 και 2 * α = γ
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ 2ο
1. ∆ίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος σε μορφή
διαγράμματος ροής:
Αρχή
Διάβασε Χ
Ψ A
Χ MOD 2=0
Y←X^2 Y←X DIV 2
A
Y<=10
Y←2*X+Y
Εμφάνισε Y
Τέλος

159
α. Να κατασκευάσετε ισοδύναμο αλγόριθμο σε

ψευδογλώσσα.
Μονάδες 7
β. Να εκτελέσετε τον αλγόριθμο για κάθε μία από τις
παρακάτω τιμές της μεταβλητής Χ. Να γράψετε στο
τετράδιό σας την τιμή της μεταβλητής Υ, όπως θα
εμφανισθεί σε κάθε περίπτωση.
i. Χ=9
ii. Χ = 10
iii. Χ = 40
Μονάδες 3
2. ∆ίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος σε ψευδογλώσσα:
Αλγόριθμος Μετατροπή
ΧÅ0
Για Κ από 1 μέχρι 10
∆ιάβασε Λ
Αν Λ > 0 τότε
ΧÅΧ+Λ
Αλλιώς
ΧÅΧ–Λ
Τέλος_Αν
Εμφάνισε Χ
Τέλος Μετατροπή
Να σχεδιάσετε το αντίστοιχο διάγραμμα ροής.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ 3ο
Σε ένα διαγωνισμό του ΑΣΕΠ εξετάζονται 1500
υποψήφιοι. Ως εξεταστικό κέντρο χρησιμοποιείται ένα
κτίριο με αίθουσες διαφορετικής χωρητικότητας.

160
Ο αριθμός των επιτηρητών που απαιτούνται ανά

αίθουσα καθορίζεται αποκλειστικά με βάση τη
χωρητικότητα της αίθουσας ως εξής:
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΙΤΗΡΗΤΩΝ
Μέχρι και 15 θέσεις 1
Από 16 μέχρι και 23 θέσεις 2
Πάνω από 23 θέσεις 3
Να γίνει πρόγραμμα σε γλώσσα προγραμματισμού
«ΓΛΩΣΣΑ» το οποίο:
α. για κάθε αίθουσα θα διαβάζει τη χωρητικότητά της,
θα υπολογίζει και θα εμφανίζει τον αριθμό των
επιτηρητών που χρειάζονται. Ο υπολογισμός του
αριθμού των επιτηρητών να γίνεται από συνάρτηση
που θα κατασκευάσετε για το σκοπό αυτό.
Μονάδες 12
β. θα σταματάει όταν εξασφαλισθεί ο απαιτούμενος
συνολικός αριθμός θέσεων.
Μονάδες 8
Σημείωση: Να θεωρήσετε ότι η συνολική χωρητικότητα
των αιθουσών του κτιρίου επαρκεί για τον
αριθμό των υποψηφίων.
ΘΕΜΑ 4ο
Για την παρακολούθηση των θερμοκρασιών της
επικράτειας κατά το μήνα Μάιο καταγράφεται κάθε μέρα η
θερμοκρασία στις 12:00 το μεσημέρι για 20 πόλεις. Να
σχεδιάσετε αλγόριθμο που:
α. θα διαβάζει τα ονόματα των 20 πόλεων και τις
αντίστοιχες θερμοκρασίες για κάθε μία από τις ημέρες
του μήνα και θα καταχωρεί τα στοιχεία σε πίνακες.
Μονάδες 2

161
β. θα διαβάζει το όνομα μίας πόλης και θα εμφανίζει τη

μέγιστη θερμοκρασία της στη διάρκεια του μήνα. Αν δεν
υπάρχει η πόλη στον πίνακα, θα εμφανίζει κατάλληλα
διαμορφωμένο μήνυμα.
Μονάδες 9
γ. θα εμφανίζει το πλήθος των ημερών που η μέση
θερμοκρασία των 20 πόλεων ξεπέρασε τους 20 ο C, αλλά
όχι τους 30 ο C.
Μονάδες 9
Ο∆ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους)

1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά
(ημερομηνία, κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην
αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των
φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Καμιά
άλλη σημείωση δεν επιτρέπεται να γράψετε.
Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το
τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα.
4. Κάθε λύση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
5. ∆ιάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των
φωτοαντιγράφων.
6. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: μετά τη 10.30΄ πρωινή.
KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ

162

ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΠΕΜΠΤΗ 31 MAΪΟΥ 2007
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ
ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
(ΚΥΚΛΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ)
ΘΕΜΑ 1 ο
Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς
από τις παρακάτω προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη
Σωστό, αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν είναι
λανθασμένη.
1. Με τη λειτουργία της συγχώνευσης, δύο ή
περισσότερες δομές δεδομένων συνενώνονται σε μία
ενιαία δομή.
2. Ο τρόπος κλήσης των διαδικασιών και των
συναρτήσεων είναι ίδιος, ενώ ο τρόπος σύνταξής
τους είναι διαφορετικός.
3. Όταν αριθμητικοί και συγκριτικοί τελεστές
συνδυάζονται σε μία έκφραση, οι αριθμητικές
πράξεις εκτελούνται πρώτες.
4. Η έννοια του αλγορίθμου συνδέεται αποκλειστικά
και μόνο με προβλήματα της Πληροφορικής.
5. Κάθε βρόχος που υλοποιείται με την εντολή ΟΣΟ …
ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ μπορεί να γραφεί και με χρήση της
εντολής ΓΙΑ … ΑΠΟ … ΜΕΧΡΙ.
Μονάδες 10
Β.1. i. Να εξηγήσετε τι εννοούμε με τον όρο

μεταφερσιμότητα των προγραμμάτων.
Μονάδες 3

163
ii. Ποια ή ποιες από τις παρακάτω κατηγορίες

γλωσσών προσφέρουν αυτή τη δυνατότητα στα
προγράμματα:
α. γλώσσες μηχανής
β. συμβολικές γλώσσες
γ. γλώσσες υψηλού επιπέδου.
Μονάδες 2
Β.2. Για ποιες από τις παρακάτω περιπτώσεις μπορεί να

χρησιμοποιηθεί συνάρτηση:
α. εισαγωγή ενός δεδομένου
β. υπολογισμός του μικρότερου από πέντε ακεραίους
γ. υπολογισμός των δύο μικρότερων από πέντε
ακεραίους
δ. έλεγχος αν δύο αριθμοί είναι ίσοι
ε. ταξινόμηση πέντε αριθμών
στ. έλεγχος αν ένας χαρακτήρας είναι φωνήεν ή
σύμφωνο.
Μονάδες 6
Γ. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου σε φυσική

γλώσσα κατά βήματα:
Βήμα 1: Αν Α > 0 τότε πήγαινε στο Βήμα 5
Βήμα 2: Αν Α = 0 τότε πήγαινε στο Βήμα 7
Βήμα 3: Τύπωσε “Αρνητικός’’
Βήμα 4: Πήγαινε στο Βήμα 8
Βήμα 5: Τύπωσε “Θετικός’’
Βήμα 6: Πήγαινε στο Βήμα 8
Βήμα 7: Τύπωσε “Μηδέν’’
Βήμα 8: Τύπωσε “Τέλος’’

164
1. Να σχεδιάσετε το ισοδύναμο διάγραμμα ροής.

Μονάδες 6
2. Να κωδικοποιήσετε τον αλγόριθμο σε
ψευδογλώσσα σύμφωνα με τις αρχές του δομημένου
προγραμματισμού.
Μονάδες 5
∆. ∆ίνονται οι παρακάτω προτάσεις:
Π1. Ο συνδέτης-φορτωτής μετατρέπει το 1

πρόγραμμα σε 2 πρόγραμμα
Π2. Ο συντάκτης χρησιμοποιείται για να
δημιουργηθεί το 3 πρόγραμμα
Π3. Ο μεταγλωττιστής μετατρέπει το 4
πρόγραμμα σε 5 πρόγραμμα
και οι παρακάτω λέξεις:
α. αντικείμενο
β. εκτελέσιμο
γ. πηγαίο.
1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς (1–5)
των κενών διαστημάτων των προτάσεων και δίπλα
το γράμμα της λέξης (α, β, γ) που αντιστοιχεί
σωστά.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κάποιες από τις λέξεις
χρησιμοποιούνται περισσότερες φορές από μία.
Μονάδες 5
2. Κατά την ανάπτυξη ενός προγράμματος σε ένα
προγραμματιστικό περιβάλλον, με ποια χρονική σειρά
πραγματοποιούνται τα βήματα που περιγράφουν οι
παραπάνω προτάσεις; Να απαντήσετε γράφοντας τα
Π1, Π2, Π3 με τη σωστή σειρά.
Μονάδες 3

165
ΘΕΜΑ 2 ο
∆ίνεται παρακάτω ένα πρόγραμμα με ένα υποπρόγραμμα:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Υπολογισμοί
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: α, β, γ
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ α, β
γ Å α + Πράξη (α, β)
ΓΡΑΨΕ γ
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Πράξη (χ, ψ): ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: χ, ψ
ΑΡΧΗ
ΑΝ χ >= ψ ΤΟΤΕ
Πράξη Å χ – ψ
ΑΛΛΙΩΣ
Πράξη Å χ + ψ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
α. Να ξαναγράψετε το πρόγραμμα, ώστε να επιτελεί
την ίδια λειτουργία χρησιμοποιώντας διαδικασία
αντί συνάρτησης.
Μονάδες 7
β. Να ξαναγράψετε το πρόγραμμα που δόθηκε αρχικά,
ώστε να επιτελεί την ίδια λειτουργία χωρίς τη
χρήση υποπρογράμματος.
Μονάδες 7
γ. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιμές που θα
εμφανιστούν κατά την εκτέλεση του αρχικού
προγράμματος που δόθηκε, αν ως τιμές εισόδου
δοθούν οι αριθμοί:
i. α = 10 β=5
ii. α=5 β=5
iii. α = 3 β=5
Μονάδες 6

166
ΘΕΜΑ 3ο
Ένας συλλέκτης γραμματοσήμων επισκέπτεται στο
διαδίκτυο το αγαπημένο του ηλεκτρονικό κατάστημα
φιλοτελισμού προκειμένου να αγοράσει γραμματόσημα.
Προτίθεται να ξοδέψει μέχρι 1500 ευρώ.
Να αναπτύξετε αλγόριθμο ο οποίος:
α. Για κάθε γραμματόσημο, να διαβάζει την τιμή και την
προέλευσή του (ελληνικό/ξένο) και να επιτρέπει την
αγορά του, εφόσον η τιμή του δεν υπερβαίνει το
διαθέσιμο υπόλοιπο χρημάτων. ∆ιαφορετικά να
τερματίζει τυπώνοντας το μήνυμα «ΤΕΛΟΣ ΑΓΟΡΩΝ».
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ∆εν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας
για τα δεδομένα εισόδου.
Μονάδες 10
β. Να τυπώνει:
1. Το συνολικό ποσό που ξόδεψε ο συλλέκτης.
Μονάδες 2
2. Το πλήθος των ελληνικών και το πλήθος των
ξένων γραμματοσήμων που αγόρασε.
Μονάδες 4
3. Το ποσό που περίσσεψε, εφόσον υπάρχει,
διαφορετικά το μήνυμα «ΕΞΑΝΤΛΗΘΗΚΕ ΟΛΟ
ΤΟ ΠΟΣΟ».
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ 4ο
Μια δισκογραφική εταιρεία καταγράφει στοιχεία για
ένα έτος για κάθε ένα από τα 20 CDs που κυκλοφόρησε.
Τα στοιχεία αυτά είναι ο τίτλος του CD, ο τύπος της
μουσικής που περιέχει και οι μηνιαίες του πωλήσεις
(ποσά σε ευρώ) στη διάρκεια του έτους. Οι τύποι
μουσικής είναι δύο: «ορχηστρική» και «φωνητική».
Να αναπτυχθεί αλγόριθμος ο οποίος:

167
α. Για κάθε ένα από τα 20 CDs, να διαβάζει τον τίτλο,

τον τύπο της μουσικής και τις πωλήσεις του για κάθε
μήνα, ελέγχοντας την έγκυρη καταχώριση του τύπου
της μουσικής.
Μονάδες 2
β. Να εμφανίζει τον τίτλο ή τους τίτλους των CDs με τις
περισσότερες πωλήσεις τον 3 ο μήνα του έτους.
Μονάδες 6
γ. Να εμφανίζει τους τίτλους των ορχηστρικών CDs με
ετήσιο σύνολο πωλήσεων τουλάχιστον 5000 ευρώ.
Μονάδες 6
δ. Να εμφανίζει πόσα από τα CDs είχαν σύνολο
πωλήσεων στο δεύτερο εξάμηνο μεγαλύτερο απ’ ό,τι
στο πρώτο.
Μονάδες 6
Ο∆ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζόμενους)

1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία,
κατεύθυνση, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα
θέματα στο τετράδιο.
φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Καμιά άλλη
σημείωση δεν επιτρέπεται να γράψετε.
Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο
και τα φωτοαντίγραφα.
4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο
στυλό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μολύβι μόνο για σχέδια,
διαγράμματα και πίνακες.
5. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

168
∆ΙΕΥΚΡΙΝΙΣΗ
Στα θέματα της Ανάπτυξης Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό

Περιβάλλον
1. στην τρίτη σελίδα, το θέμα 1.Γ.2 , διατυπώνεται ως εξής:

Να κωδικοποιήσετε το τμήμα αλγορίθμου σε ψευδογλώσσα
σύμφωνα με τις αρχές του δομημένου προγραμματισμού.
2. στην τέταρτη σελίδα το θέμα 2.α , διατυπώνεται ως εξής :

Να ξαναγράψετε το πρόγραμμα ώστε να επιτελεί την ίδια
λειτουργία χρησιμοποιώντας διαδικασία αντί της συνάρτησης,
την οποία διαδικασία και να κατασκευάσετε.

169

ΣΑΒΒΑΤΟ 31 MAΪΟΥ 2008
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ∆ΩΝ: ΕΠΤΑ (7)
ΘΕΜΑ 1 ο
Σωστό, αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν είναι
1. Η καταγραφή της δομής ενός προβλήματος σημαίνει
αυτόματα ότι έχει αρχίσει η διαδικασία ανάλυσης
του προβλήματος σε άλλα απλούστερα.
2. Στη διαδικασία η λίστα παραμέτρων είναι
υποχρεωτική.
3. Η δυναμική παραχώρηση μνήμης χρησιμοποιείται
στις στατικές δομές δεδομένων.
4. Η JAVA είναι μία αντικειμενοστραφής γλώσσα
προγραμματισμού για την ανάπτυξη εφαρμογών
που εκτελούνται σε κατανεμημένα περιβάλλοντα,
δηλαδή σε διαφορετικούς υπολογιστές οι οποίοι
είναι συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο.
5. Κατά την κλήση ενός υποπρογράμματος η
πραγματική παράμετρος και η αντίστοιχη τυπική
της είναι δυνατόν να έχουν το ίδιο όνομα.
Μονάδες 10
ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 7 ΣΕΛΙ∆ΕΣ

170
Β.1 Να αναφέρετε τις τυποποιημένες κατηγορίες τεχνικών-

μεθόδων σχεδίασης αλγορίθμων.
Μονάδες 6
Β.2 Ποια η διαφορά μεταξύ διερμηνευτή και
μεταγλωττιστή;
Μονάδες 6
Γ.1 Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,
από τη Στήλη Α και δίπλα το γράμμα α,β, της Στήλης
Β που δίνει το σωστό χαρακτηρισμό.
1. Εύστοχη χρήση α. Σαφήνεια διατύπωσης
ορολογίας
προβλήματος
2. Τήρηση β. Καθορισμός απαιτήσεων
λεξικολογικών και
συντακτικών
κανόνων
3. Επακριβής
προσδιορισμός
δεδομένων
4. Λεπτομερειακή
καταγραφή
ζητουμένων
Μονάδες 4

171
Γ.2 Στο παρακάτω τμήμα προγράμματος να μετατρέψετε

την αλγοριθμική δομή της πολλαπλής επιλογής σε
ισοδύναμη αλγοριθμική δομή ΕΠΙΛΕΞΕ.
ΓΡΑΨΕ “∆ώσε αριθμό από 0 έως και 5”
∆ΙΑΒΑΣΕ Χ
ΑΝ Χ=0 ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ “μηδέν”
ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ (Χ=1) ή (Χ=3) ή (Χ=5) ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ “περιττός αριθμός”
ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ (Χ=2) ή (Χ=4) ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ “άρτιος αριθμός”
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ “έδωσες λάθος αριθμό”
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Μονάδες 6
∆. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα κειμένου:
Οι λόγοι που αναθέτουμε την επίλυση ενός
προβλήματος σε υπολογιστή σχετίζονται με:
• την ..........1........... των υπολογισμών.
• την ..........2........... των διαδικασιών.
• την ταχύτητα εκτέλεσης των ..........3........... .
• το μεγάλο πλήθος των ..........4........... .
∆ίνονται οι παρακάτω λέξεις:
α. πολυπλοκότητα

172
β. δεδομένων
γ. ζητουμένων
δ. αληθοφάνεια
ε. πράξεων
στ. επαναληπτικότητα
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,
που βρίσκονται στα κενά διαστήματα και δίπλα να
γράψετε το γράμμα α, β, γ, δ, ε, στ, που αντιστοιχεί
στη σωστή λέξη. ∆ύο λέξεις δεν χρησιμοποιούνται.
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ 2 ο
∆ίνεται το παρακάτω πρόγραμμα σε γλώσσα:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: x, n, m, pow, z
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ x,n
m Å n
pow Å 1
z Å x
ΟΣΟ m > 0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΟΣΟ ( m MOD 2) = 0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
m Å m DIV 2
z Å z * z
m Å m-1
ΓΡΑΨΕ pow
pow Å pow*z
ΓΡΑΨΕ pow
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Α

173
α. Να κατασκευάσετε το ισοδύναμο διάγραμμα ροής

του προγράμματος Α.
Μονάδες 8
β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιμές της
μεταβλητής pow που θα εμφανιστούν κατά την
εκτέλεση του προγράμματος Α, αν ως τιμές εισόδου
δοθούν οι αριθμοί:
x = 2, n = 3.
Μονάδες 12
ΘΕΜΑ 3 ο
Μία εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων έχει νοικιάσει 30
αυτοκίνητα τα οποία κατηγοριοποιούνται σε οικολογικά
και συμβατικά. Η πολιτική χρέωσης για την ενοικίαση
ανά κατηγορία και ανά ημέρα δίνεται στον παρακάτω
πίνακα.
ΗΜΕΡΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΣΥΜΒΑΤΙΚΑ
1-7 30€ ανά ημέρα 40€ ανά ημέρα
8-16 20€ ανά ημέρα 30€ ανά ημέρα
από 17 και άνω 10€ ανά ημέρα 20€ ανά ημέρα
α. Περιλαμβάνει τμήμα δηλώσεων μεταβλητών.
Μονάδες 2
β. Για κάθε αυτοκίνητο το οποίο έχει ενοικιαστεί:
i. ∆ιαβάζει την κατηγορία του («ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ» ή
«ΣΥΜΒΑΤΙΚΑ») και τις ημέρες ενοικίασης.
Μονάδες 2
ii. Καλεί υποπρόγραμμα με είσοδο την κατηγορία
του αυτοκινήτου και τις ημέρες ενοικίασης και
υπολογίζει με βάση τον παραπάνω πίνακα τη
χρέωση.
Μονάδες 2

174
iii. Εμφανίζει το μήνυμα “χρέωση” και τη χρέωση που

υπολογίσατε.
Μονάδες 2
γ. Υπολογίζει και εμφανίζει το πλήθος των οικολογικών
και των συμβατικών αυτοκινήτων.
Μονάδες 4
2. Να κατασκευάσετε το κατάλληλο υποπρόγραμμα του
ερωτήματος 1.β.ii .
Μονάδες 8
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: 1)∆εν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας για τα
δεδομένα εισόδου και
2) Ο υπολογισμός της χρέωσης δεν πρέπει να
γίνει κλιμακωτά.
ΘΕΜΑ 4 ο
Στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου συμμετέχουν 16
ομάδες. Κάθε ομάδα συμμετέχει σε 30 αγώνες. Να γράψετε
αλγόριθμο ο οποίος:
α. ∆ιαβάζει σε μονοδιάστατο πίνακα ΟΝ[16] τα ονόματα
των ομάδων.
Μονάδες 2
β. ∆ιαβάζει σε δισδιάστατο πίνακα ΑΠ[16,30] τα
αποτελέσματα σε κάθε αγώνα ως εξής:
Τον χαρακτήρα «Ν»για ΝΙΚΗ
Τον χαρακτήρα «Ι» για ΙΣΟΠΑΛΙΑ
Τον χαρακτήρα «Η» για ΗΤΤΑ
και κάνει τον απαραίτητο έλεγχο εγκυρότητας των
δεδομένων.
Μονάδες 4
γ. Για κάθε ομάδα υπολογίζει και καταχωρεί σε
δισδιάστατο πίνακα ΠΛ[16,3] το πλήθος των νικών στην
πρώτη στήλη, το πλήθος των ισοπαλιών στη δεύτερη

175
στήλη, και το πλήθος των ηττών στην τρίτη στήλη του

πίνακα. Ο πίνακας αυτός πρέπει προηγουμένως να έχει
μηδενισθεί.
Μονάδες 6
δ. Με βάση τα στοιχεία του πίνακα ΠΛ[16,3] υπολογίζει
και καταχωρεί σε νέο πίνακα ΒΑΘ[16] τη συνολική
βαθμολογία κάθε ομάδας, δεδομένου ότι για κάθε νίκη η
ομάδα παίρνει τρεις βαθμούς, για κάθε ισοπαλία έναν
βαθμό και για κάθε ήττα κανέναν βαθμό.
Μονάδες 3
ε. Εμφανίζει τα ονόματα και τη βαθμολογία των ομάδων

ταξινομημένα σε φθίνουσα σειρά με βάση τη βαθμολογία.
Μονάδες 5
Ο∆ΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζόμενους)

(ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα, κατεύθυνση). Να μην
φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Καμιά
4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνο με μπλε ή μόνο με
μαύρο στυλό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μολύβι μόνο
για σχέδια, διαγράμματα και πίνακες.
5. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι
αποδεκτή.

176

ΤΕΤΑΡΤΗ 27 MAΪΟΥ 2009
ΘΕΜΑ 1 ο
ΣΩΣΤΟ, αν είναι σωστή, ή τη λέξη ΛΑΘΟΣ, αν είναι
1. Σε μια στατική δομή το ακριβές μέγεθος της
απαιτούμενης κύριας μνήμης καθορίζεται κατά την
εκτέλεση του προγράμματος.
2. Ο βρόχος Για κ από − 4 μέχρι − 3 εκτελείται ακριβώς
δύο φορές.
3. Όταν γίνεται σειριακή αναζήτηση κάποιου
στοιχείου σε έναν μη ταξινομημένο πίνακα και το
στοιχείο δεν υπάρχει στον πίνακα, τότε
υποχρεωτικά προσπελαύνονται όλα τα στοιχεία
του πίνακα.
4. Όταν ένα υποπρόγραμμα καλείται από διαφορετικά
σημεία του προγράμματος, οι πραγματικές
παράμετροι πρέπει να είναι οι ίδιες.
5. Ο τελεστής ΚΑΙ αντιστοιχεί στη λογική πράξη της
σύζευξης.
Μονάδες 10
Β.1 Έστω πρόβλημα που αναφέρει: «...Να κατασκευάσετε
αλγόριθμο που θα ζητάει τις ηλικίες 100 ανθρώπων και
να εμφανίζει το μέσο όρο ηλικίας τους...». ∆ίνονται οι
παρακάτω προτάσεις. Για κάθε μία πρόταση να

177
γράψετε στο τετράδιό σας το αντίστοιχο γράμμα και

δίπλα τη λέξη ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ, αν θεωρείτε ότι η
πρόταση είναι σωστή ή λανθασμένη αντίστοιχα.
α. Πρέπει να χρησιμοποιηθεί πίνακας.
β. Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί πίνακας.
γ. Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί η εντολή Όσο.
δ. Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί η εντολή Για.
ε. Η εντολή Για είναι η καταλληλότερη.
Μονάδες 10
Β.2 Να μετατρέψετε σε εντολές εκχώρησης τις παρακάτω
φράσεις:
α. Εκχώρησε στο Ι τον μέσο όρο των Α, Β, Γ.
β. Αύξησε την τιμή του Μ κατά 2.
γ. ∆ιπλασίασε την τιμή του Λ.
δ. Μείωσε την τιμή του Χ κατά την τιμή του Ψ.
ε. Εκχώρησε στο Α το υπόλοιπο της ακέραιας
διαίρεσης του Α με το Β.
Μονάδες 5
Γ.1 Η κατανόηση ενός προβλήματος αποτελεί συνάρτηση
δύο παραγόντων. Να τους αναφέρετε.
Μονάδες 4
Γ.2 α. Πότε εμφανίζονται τα συντακτικά λάθη ενός
προγράμματος και πότε τα λογικά;
Μονάδες 2
β. ∆ίνονται οι παρακάτω λανθασμένες εντολές για
τον υπολογισμό του μέσου όρου δύο αριθμών:
1. ΓÅ Α+Β/2
2. ΓÅ (Α+Β/2
3. ΓÅ (Α+Β/2)
4. ΓÅ (Α+Β):2

178
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της κάθε

εντολής (1, 2, 3, 4) και δίπλα τη λέξη συντακτικό ή τη
λέξη λογικό, ανάλογα με το είδος του λάθους.
Μονάδες 4
∆. Να αντιστοιχίσετε κάθε ∆εδομένο της Στήλης Α με το
σωστό Τύπο ∆εδομένου της Στήλης Β.
∆εδομένα Τύπος ∆εδομένων
1. 0,42 α. Ακέραιος
2. "ΨΕΥ∆ΗΣ" β. Πραγματικός
3. "Χ" γ. Χαρακτήρας
4. -32,0 δ. Λογικός
5. ΑΛΗΘΗΣ
Τα στοιχεία της Στήλης Β μπορείτε να τα
χρησιμοποιήσετε καμία, μία ή περισσότερες από μία
φορές.
Μονάδες 5
ο
ΘΕΜΑ 2
∆ίνεται o παρακάτω αλγόριθμος, στον οποίο έχουν αριθμηθεί
οι εντολές εκχώρησης:
Αλγόριθμος Πολλαπλασιασμός
∆εδομένα //α,β//
Αν α>β τότε αντιμετάθεσε α, β
1 γ Å0
Όσο α>0 επανάλαβε
2 δÅα mod 10
Όσο δ>0 επανάλαβε
3 δÅδ −1
4 γÅγ +β
5 α Åα div 10
6 βÅβ*10
Αποτελέσματα //γ//
Τέλος πολλαπλασιασμός

179
Επίσης δίνεται υπόδειγμα πίνακα (πίνακας τιμών), με

συμπληρωμένες τις αρχικές τιμές των μεταβλητών α,β (τιμές
εισόδου), καθώς και της εντολής εκχώρησης με αριθμό 1.
Αριθμός Εντολής α β γ δ
20 50
1 0
... ... ... ... ...
Α. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον πίνακα και να
τον συμπληρώσετε, εκτελώντας τον αλγόριθμο με
αρχικές τιμές α=20, β=50 (που ήδη φαίνονται στον
πίνακα).
Για κάθε εντολή εκχώρησης που εκτελείται να γράψετε
σε νέα γραμμή του πίνακα:
α. Τον αριθμό της εντολής που εκτελείται (στην πρώτη
στήλη).
β. Τη νέα τιμή της μεταβλητής που επηρεάζεται από
την εντολή (στην αντίστοιχη στήλη).
Μονάδες 10
Β. Να γράψετε τμήμα αλγορίθμου, που θα έχει το ίδιο
αποτέλεσμα με την εντολή:
Αν α>β τότε αντιμετάθεσε α, β
χωρίς να χρησιμοποιήσετε την εντολή αντιμετάθεσε.
Μονάδες 5
Γ. Να γράψετε τμήμα αλγορίθμου, που θα έχει το ίδιο
αποτέλεσμα με το παρακάτω τμήμα:
δ Åα mod 10
Όσο δ>0 επανάλαβε
δÅδ−1
γÅγ+β
χρησιμοποιώντας αντί της εντολής Όσο την εντολή Για.
Στο νέο τμήμα αλγορίθμου να χρησιμοποιήσετε μόνο
τις μεταβλητές α,β,γ,δ, που χρησιμοποιεί το αρχικό
τμήμα. Μονάδες 5

180
ΘΕΜΑ 3 ο
Σε μια διαδρομή τρένου υπάρχουν 20 σταθμοί (σε αυτούς
περιλαμβάνονται η αφετηρία και ο τερματικός σταθμός). Το
τρένο σταματά σε όλους τους σταθμούς. Σε κάθε σταθμό
επιβιβάζονται και αποβιβάζονται επιβάτες. Οι πρώτοι
επιβάτες επιβιβάζονται στην αφετηρία και στον τερματικό
σταθμό αποβιβάζονται όλοι οι επιβάτες.
Να κατασκευάσετε αλγόριθμο, ο οποίος να διαχειρίζεται την
κίνηση των επιβατών. Συγκεκριμένα:
Α. Να ζητάει από το χρήστη τον αριθμό των ατόμων που
επιβιβάστηκαν σε κάθε σταθμό, εκτός από τον τερματικό,
και να τον εισάγει σε πίνακα ΕΠΙΒ[19].
Μονάδες 2
Β. Να εισάγει σε πίνακα ΑΠΟΒ[19] τον αριθμό των ατόμων
που αποβιβάστηκαν σε κάθε σταθμό, εκτός από τον
τερματικό, ως εξής:
Για την αφετηρία να εισάγει την τιμή μηδέν (0) και για
τους υπόλοιπους σταθμούς να ζητάει από τον χρήστη τον
αριθμό των ατόμων που αποβιβάστηκαν.
Μονάδες 4
Γ. Να δημιουργεί πίνακα ΑΕ[19], στον οποίο να
καταχωρίζει τον αριθμό των επιβατών που βρίσκονται
στο τρένο, μετά από κάθε αναχώρησή του.
Μονάδες 7
∆. Να βρίσκει και να εμφανίζει τον σταθμό από τον οποίο
το τρένο αναχωρεί με τον μεγαλύτερο αριθμό επιβατών.
(Να θεωρήσετε ότι από κάθε σταθμό το τρένο αναχωρεί
με διαφορετικό αριθμό επιβατών).
Μονάδες 7

181
ΘΕΜΑ 4 ο
Ξενοδοχειακή επιχείρηση διαθέτει 25 δωμάτια. Τα δωμάτια
αριθμούνται από το 1 μέχρι το 25. Ο συνολικός αριθμός των
υπαλλήλων που απασχολούνται ημερησίως στο ξενοδοχείο
εξαρτάται από τα κατειλημμένα δωμάτια και δίνεται από
τον παρακάτω πίνακα
Αριθμός κατειλημμένων Συνολικός αριθμός
δωματίων υπαλλήλων
από 0 μέχρι 4 3
Η ημερήσια χρέωση για κάθε δωμάτιο είναι 75€ και το

ημερομίσθιο κάθε υπαλλήλου 45€.
Α. Να κατασκευάσετε κύριο πρόγραμμα το οποίο:
1. Να περιλαμβάνει τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 3
2. Να διαβάζει σε πίνακα ΚΡΑΤ[25,7] την κατάσταση
κάθε δωματίου για κάθε μέρα της εβδομάδας,
ελέγχοντας την ορθή καταχώριση. Το πρόγραμμα
να δέχεται μόνο τους χαρακτήρες «Κ» για
κατειλημμένο, «∆» για διαθέσιμο αντίστοιχα.
Μονάδες 4
3. Να υπολογίζει το συνολικό κέρδος ή τη συνολική
ζημιά κατά τη διάρκεια της εβδομάδας και να
εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα. Για το σκοπό αυτό
να καλεί το υποπρόγραμμα ΚΕΡ∆ΟΣ, που
περιγράφεται στο ερώτημα B.
Μονάδες 4

182
B. Να αναπτύξετε το υποπρόγραμμα ΚΕΡ∆ΟΣ, το οποίο να

δέχεται τον πίνακα των κρατήσεων και έναν αριθμό
ημέρας (από 1 έως 7). Το υποπρόγραμμα να υπολογίζει
και να επιστρέφει το κέρδος της συγκεκριμένης ημέρας.
Το κέρδος κάθε ημέρας προκύπτει από τα ημερήσια
έσοδα ενοικιάσεων, αν αφαιρεθούν τα ημερομίσθια των
υπαλλήλων της συγκεκριμένης ημέρας. Αν τα έσοδα είναι
μικρότερα από τα ημερομίσθια, το κέρδος είναι αρνητικό
(ζημιά).
Μονάδες 9
Ο∆ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ

1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά
φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας διανεμηθούν. Καμιά
4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνον με μπλε ή μαύρο
στυλό διαρκείας και μόνον ανεξίτηλης μελάνης.
5. Nα μη χρησιμοποιήσετε τη μελιμετρέ σελίδα του
τετραδίου σας.
αποδεκτή.
8. Χρόνος δυνατής αποχώρησης : 10.00 π.μ.

183

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 MAΪΟΥ 2010
ΘΕΜΑ Α
Α1. ∆ίνονται τα παρακάτω τμήματα αλγορίθμου σε φυσική
γλώσσα.
1. Αν η βαθμολογία (ΒΑΘΜΟΣ) είναι μεγαλύτερη από τον
Μέσο ΄Ορο (ΜΟ), τότε να τυπώνει «Πολύ Καλά», αν
είναι ίση ή μικρότερη του Μέσου Όρου μέχρι και δύο
μονάδες να τυπώνει «Καλά», σε κάθε άλλη περίπτωση να
τυπώνει «Μέτρια».
2. Αν το τμήμα (ΤΜΗΜΑ) είναι το Γ1 και η βαθμολογία
(ΒΑΘΜΟΣ) είναι μεγαλύτερη από 15, τότε να τυπώνει το
επώνυμο (ΕΠΩΝΥΜΟ).
3. Αν η απάντηση (ΑΠΑΝΤΗΣΗ) δεν είναι Ν ή ν ή Ο ή ο,
τότε να τυπώνει «Λάθος απάντηση».
4. Αν ο αριθμός (Χ) είναι αρνητικός ή το ημίτονό του είναι
μηδέν, τότε να τυπώνει «Λάθος δεδομένο», αλλιώς να
υπολογίζει και να τυπώνει την τιμή της παράστασης
x 2 + 5x + 1
x ⋅ ημx
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1 έως 4 και
δίπλα σε κάθε αριθμό την αντίστοιχη κωδικοποίηση σε
ΓΛΩΣΣΑ.
Σημείωση: Οι λέξεις με κεφαλαία μέσα στις παρενθέσεις
είναι τα ονόματα των αντίστοιχων μεταβλητών.
Μονάδες 8
Α2. Να αναφέρετε τους τύπους των μεταβλητών που
υποστηρίζει η ΓΛΩΣΣΑ. Για κάθε τύπο μεταβλητής να

184
γράψετε μια εντολή εκχώρησης σταθερής τιμής σε

μεταβλητή.
Μονάδες 8
Α3. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
ΑÅ 0
ΒÅ 0
ΓÅ 0
∆Å 0
Για Ε από 1 μέχρι 496
∆ιάβασε Ζ
Αν Ε=1 Τότε ΗÅ Ζ
ΑÅ Α+Ζ
Αν Ζ ≥ 18 Τότε
ΒÅ Β+Ζ
ΓÅ Γ+1
Τέλος_Αν
Αν Ζ > 0 Τότε ∆Å ∆+1
Αν Ζ < Η Τότε ΗÅΖ
ΘÅ Α/496
Αν Γ≠0 Τότε ΙÅΒ/Γ
ΚÅ 496 – Γ
Το παραπάνω τμήμα αλγορίθμου υπολογίζει στις μεταβλητές
Η, Θ, Ι, Κ και ∆ τις παρακάτω πληροφορίες:
1. Μέσος όρος όλων των τιμών εισόδου
2. Πλήθος των θετικών τιμών εισόδου
3. Μικρότερη τιμή εισόδου
4. Μέσος όρος των τιμών εισόδου από 18 και πάνω
5. Πλήθος των τιμών εισόδου κάτω από 18.
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς των
πληροφοριών 1 έως 5 και δίπλα το όνομα της μεταβλητής
που αντιστοιχεί σε κάθε πληροφορία.
Μονάδες 10
Α4. Έστω πίνακας table με Μ γραμμές και Ν στήλες που περιέχει

αριθμητικές τιμές. ∆ίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος που
υπολογίζει το άθροισμα κατά γραμμή, κατά στήλη και
συνολικά.

185
1. Αλγόριθμος Αθρ_Πίνακα
2. ∆εδομένα // m, n, table //
3. sum Å 0
4. Για i από 1 μέχρι m
5. row [i] Å 0
6. Τέλος_επανάληψης
7. Για j από 1 μέχρι n
8. col [j] Å 0
10. Για i από 1 μέχρι m
11. Για j από 1 μέχρι n
12.
13.
14.
17. Αποτελέσματα // row, col, sum //
18. Τέλος Αθρ_Πίνακα
Τα αθροίσματα των γραμμών καταχωρίζονται στον πίνακα row, των
στηλών στον πίνακα col και το συνολικό άθροισμα στη μεταβλητή
sum.
Να γράψετε στο τετράδιό σας τις εντολές που πρέπει να
συμπληρωθούν στις γραμμές 12, 13 και 14, ώστε ο αλγόριθμος να
επιτελεί τη λειτουργία που περιγράφτηκε.
Μονάδες 6
Α5. ∆ίνεται πίνακας Π[20] με αριθμητικές τιμές. Στις μονές
θέσεις βρίσκονται καταχωρισμένοι θετικοί αριθμοί και
στις ζυγές αρνητικοί αριθμοί. Επίσης, δίνεται το
παρακάτω τμήμα αλγορίθμου ταξινόμησης τιμών του
πίνακα.
Για x από 3 μέχρι 19 με_βήμα
Για y από μέχρι με_βήμα
Αν Π[ ] < Π[ ] Τότε
Αντιμετάθεσε Π[ ], Π[ ]
Τέλος_αν

186
Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας το παραπάνω τμήμα

αλγορίθμου συμπληρώνοντας τα κενά με τις κατάλληλες
σταθερές, μεταβλητές ή εκφράσεις, ώστε να ταξινομούνται
σε αύξουσα σειρά μόνο οι θετικές τιμές του πίνακα.
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Β
∆ίνεται τo παρακάτω τμήμα αλγορίθμου, στο οποίο έχουν
αριθμηθεί οι γραμμές:
1. j Å1
2. iÅ2
3. Αρχή_επανάληψης
4. iÅi + j
5. jÅi – j
6. Εμφάνισε i
7. Μέχρις_ότου i ≥ 5
Επίσης δίνεται το ακόλουθο υπόδειγμα πίνακα τιμών:
αριθμός συνθήκη έξοδος i j
γραμμής
... ... ... ... ...
Στη στήλη με τίτλο «αριθμός γραμμής» καταγράφεται ο
αριθμός γραμμής της εντολής που εκτελείται.
Στη στήλη με τίτλο «συνθήκη» καταγράφεται η λογική τιμή
ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥ∆ΗΣ, εφόσον η εντολή που εκτελείται
περιλαμβάνει συνθήκη.
Στη στήλη με τίτλο «έξοδος» καταγράφεται η τιμή εξόδου,
εφόσον η εντολή που εκτελείται είναι εντολή εξόδου.
Στη συνέχεια του πίνακα υπάρχει μια στήλη για κάθε
μεταβλητή του αλγόριθμου.
Να μεταφέρετε τον πίνακα στο τετράδιό σας και να τον
συμπληρώσετε εκτελώντας τις εντολές του τμήματος
αλγορίθμου ως εξής:
Για κάθε εντολή που εκτελείται να γράψετε σε νέα γραμμή
του πίνακα τον αριθμό της γραμμής της και το αποτέλεσμά
της στην αντίστοιχη στήλη.

187
Σημείωση: Η εντολή της γραμμής 3 δεν χρειάζεται να

αποτυπωθεί στον πίνακα.
Μονάδες 20
ΘΕΜΑ Γ
Σε κάποιο σχολικό αγώνα, για το άθλημα «Άλμα εις μήκος»
καταγράφεται για κάθε αθλητή η καλύτερη έγκυρη επίδοσή
του. Τιμής ένεκεν, πρώτος αγωνίζεται ο περσινός
πρωταθλητής. Η Επιτροπή του αγώνα διαχειρίζεται τα
στοιχεία των αθλητών που αγωνίστηκαν.
Να γράψετε αλγόριθμο ο οποίος:
Γ1. Να ζητάει το ρεκόρ αγώνων και να το δέχεται, εφόσον
είναι θετικό και μικρότερο των 10 μέτρων.
Μονάδες 2
Γ2. Να ζητάει τον συνολικό αριθμό των αγωνιζομένων και
για κάθε αθλητή το όνομα και την επίδοσή του σε μέτρα
με τη σειρά που αγωνίστηκε.
Μονάδες 4
Γ3. Να εμφανίζει το όνομα του αθλητή με τη χειρότερη
επίδοση.
Μονάδες 4
Γ4. Να εμφανίζει τα ονόματα των αθλητών που κατέρριψαν
το ρεκόρ αγώνων. Αν δεν υπάρχουν τέτοιοι αθλητές, να
εμφανίζει το πλήθος των αθλητών που πλησίασαν το
ρεκόρ αγώνων σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 50
εκατοστών.
Μονάδες 6
Γ5. Να βρίσκει και να εμφανίζει τη θέση που κατέλαβε στην
τελική κατάταξη ο περσινός πρωταθλητής.
Μονάδες 4
Σημείωση: Να θεωρήσετε ότι κάθε αθλητής έχει έγκυρη
επίδοση και ότι όλες οι επιδόσεις των αθλητών που
καταγράφονται είναι διαφορετικές μεταξύ τους.

188
ΘΕΜΑ ∆
Το ράλλυ Βορείων Σποράδων είναι ένας αγώνας ιστοπλοΐας
ανοικτής θάλασσας που γίνεται κάθε χρόνο. Στην τελευταία
διοργάνωση συμμετείχαν 35 σκάφη που διαγωνίστηκαν σε διαδρομή
συνολικής απόστασης 70 μιλίων. Κάθε σκάφος ανήκει σε μια από τις
κατηγορίες C1, C2, C3. Επειδή στον αγώνα συμμετέχουν σκάφη
διαφορετικών δυνατοτήτων, η κατάταξη δεν προκύπτει από τον
«πραγματικό» χρόνο τερματισμού αλλά από ένα «σχετικό» χρόνο,
που υπολογίζεται διαιρώντας τον «πραγματικό» χρόνο του σκάφους
με τον «ιδανικό». Ο ιδανικός χρόνος είναι διαφορετικός για κάθε
σκάφος και προκύπτει πολλαπλασιάζοντας την απόσταση της
διαδρομής με τον δείκτη GPH του σκάφους. Ο δείκτης GPH
αντιπροσωπεύει τον ιδανικό χρόνο που χρειάζεται το σκάφος για να
καλύψει απόσταση ενός μιλίου.
Να κατασκευάσετε αλγόριθμο ο οποίος
∆1. Να ζητάει για κάθε σκάφος:
- το όνομά του
- την κατηγορία του ελέγχοντας την ορθή καταχώρηση
- τον χρόνο (σε δευτερόλεπτα) που χρειάστηκε για να
τερματίσει
- τον δείκτη GPH (σε δευτερόλεπτα).
Μονάδες 4
∆2. Να υπολογίζει τον σχετικό χρόνο κάθε σκάφους.
Μονάδες 5
∆3. Να εμφανίζει την κατηγορία στην οποία ανήκουν τα
περισσότερα σκάφη.
Μονάδες 6
∆4. Να εμφανίζει για κάθε κατηγορία καθώς και για την γενική
κατάταξη τα ονόματα των σκαφών που κερδίζουν μετάλλιο.
(Μετάλλια απονέμονται στους 3 πρώτους κάθε κατηγορίας και
στους 3 πρώτους της γενικής κατάταξης).
Μονάδες 5
Σημείωση: Να θεωρήσετε ότι κάθε κατηγορία έχει διαφορετικό
αριθμό σκαφών και τουλάχιστον τρία σκάφη.

189
Ο∆ΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ

1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά
φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας διανεμηθούν. Καμιά
μαύρο στυλό διαρκείας και μόνον ανεξίτηλης μελάνης.
5. Nα μη χρησιμοποιήσετε τη μιλιμετρέ σελίδα του
τετραδίου σας.
αποδεκτή.
8. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ.

190
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ
∆ΕΥΤΕΡΑ 23 MAΪΟΥ 2011
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς
1. Ένα δομημένο πρόβλημα είναι επιλύσιμο.
2. Η λογική έκφραση Χ ΄Η (ΟΧΙ Χ) είναι πάντα
αληθής για κάθε τιμή της λογικής μεταβλητής Χ.
3. Ο αλγόριθμος της σειριακής αναζήτησης
χρησιμοποιείται αποκλειστικά σε ταξινομημένους
πίνακες.
4. Όταν το πλήθος των επαναλήψεων είναι γνωστό,
δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εντολή επανάληψης
Όσο ... Επανάλαβε.
5. Ο πίνακας είναι μία δομή που μπορεί να περιέχει
στοιχεία διαφορετικού τύπου.
Μονάδες 10
Α2. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου με αριθμημένες
τις εντολές του:
(1) ΣÅ 0
(2) ΚÅ 0
(3) Αρχή_Επανάληψης
(4) ∆ιάβασε Χ
(5) Σ Å Σ+Χ
(6) Αν Χ>0 τότε
(7) ΚÅ Κ+1
(8) Τέλος_Αν
(9) Μέχρις_ότου Σ>1000
(10) Εμφάνισε Χ

191
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς
1. Η εντολή (4) θα εκτελεστεί τουλάχιστον μία φορά.
2. Η εντολή (1) θα εκτελεστεί ακριβώς μία φορά.
3. Στη μεταβλητή Κ καταχωρείται το πλήθος των
θετικών αριθμών που δόθηκαν.
4. Η εντολή (7) εκτελείται πάντα λιγότερες φορές από
την εντολή (4).
5. Η τιμή που θα εμφανίσει η εντολή (10) μπορεί να
είναι αρνητικός αριθμός.
Μονάδες 10
∆ Å Αληθής
Για α από 1 μέχρι Ν
∆ Å ΟΧΙ ∆
Εμφάνισε ∆
Να το εκτελέσετε για καθεμία από τις παρακάτω περιπτώσεις:
1) Ν=0 2) Ν=1 3) Ν=4 4) Ν=2011 5) Ν=8128
και να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας από τις
παραπάνω περιπτώσεις 1-5 και δίπλα τη λογική τιμή που θα
εμφανιστεί μετά την εκτέλεση της αντίστοιχης περίπτωσης.
Μονάδες 5
Αν Χ>1 τότε
Κ Å Αληθής
Αλλιώς
Κ Å Ψευδής
Τέλος_αν
Να γράψετε στο τετράδιό σας συμπληρωμένη την παρακάτω
εντολή εκχώρησης, ώστε να έχει το ίδιο αποτέλεσμα με το
παραπάνω τμήμα αλγορίθμου.
Κ Å .....
Μονάδες 3

192
Α5. α. Τι ονομάζεται τμηματικός προγραμματισμός;
Μονάδες 4
β. Τι λέγεται υποπρόγραμμα;
Μονάδες 4
γ. Τι ονομάζεται παράμετρος ενός υποπρογράμματος;
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ Β
Β1. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου σε μορφή
Να κατασκευάσετε ισοδύναμο τμήμα αλγορίθμου σε

Μονάδες 10

193
Β2. ∆ίνεται τo παρακάτω πρόγραμμα και ένα υποπρόγραμμα:
Πρόγραμμα ΘέμαΒ ∆ιαδικασία ∆ιαδ(w,z)
Μεταβλητές Μεταβλητές
Ακέραιες: z,w Ακέραιες: z,w
Αρχή Αρχή
zÅ 1 w Å w+z
wÅ 3 z Å z+2
Όσο z<=35 επανάλαβε Γράψε z
Κάλεσε ∆ιαδ(z,w) Τέλος_∆ιαδικασίας
Γράψε z
Tέλος_Προγράμματος
Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιμές που θα εμφανιστούν

κατά την εκτέλεση του προγράμματος με τη σειρά που θα
εμφανιστούν.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Στις εξετάσεις του ΑΣΕΠ οι υποψήφιοι εξετάζονται σε τρεις
θεματικές ενότητες. Ο βαθμός κάθε θεματικής ενότητας είναι
από 1 έως 100. Η συνολική βαθμολογία κάθε υποψηφίου
προκύπτει από τον μέσο όρο των βαθμών του στις τρεις
θεματικές ενότητες. Ο υποψήφιος θεωρείται ως επιτυχών, αν
η συνολική βαθμολογία του είναι τουλάχιστον 55 και ο
βαθμός του σε κάθε θεματική ενότητα είναι τουλάχιστον 50.
Για κάθε υποψήφιο:
Γ1. Να διαβάζει το όνομά του και τους βαθμούς του σε
καθεμία από τις τρεις θεματικές ενότητες. (∆εν
απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας δεδομένων).
Μονάδες 2
Γ2. Να εμφανίζει τον μεγαλύτερο από τους βαθμούς

που πήρε στις τρεις θεματικές ενότητες.
Μονάδες 5
Γ3. Να εμφανίζει το όνομα και τη συνολική
βαθμολογία του στην περίπτωση που είναι
επιτυχών.
Μονάδες 4
194
Γ4. Ο αλγόριθμος να τερματίζει όταν δοθεί ως όνομα η λέξη
“ΤΕΛΟΣ”.
Μονάδες 4
Γ5. Στο τέλος να εμφανίζει το όνομα του επιτυχόντα με τη
μικρότερη συνολική βαθμολογία. Θεωρήστε ότι είναι
μοναδικός.
Μονάδες 5
ΘΕΜΑ ∆
Στην αρχή της ποδοσφαιρικής περιόδου οι 22 παίκτες μιας ομάδας,
οι οποίοι αριθμούνται από 1 έως 22, ψηφίζουν για τους 3 αρχηγούς
που θα τους εκπροσωπούν. Κάθε παίκτης μπορεί να ψηφίσει όσους
συμπαίκτες του θέλει, ακόμα και τον εαυτό του. Τα αποτελέσματα
της ψηφοφορίας καταχωρίζονται σε έναν πίνακα ΨΗΦΟΣ με 22
γραμμές και 22 στήλες, έτσι ώστε το στοιχείο ΨΗΦΟΣ[i,j] να έχει την
τιμή 1, όταν ο παίκτης με αριθμό i έχει ψηφίσει τον παίκτη με αριθμό
j, και τιμή 0 στην αντίθετη περίπτωση.
∆1. Να διαβάζει τα στοιχεία του πίνακα ΨΗΦΟΣ και να
ελέγχει την ορθότητά τους με αποδεκτές τιμές 0 ή 1.
Μονάδες 4
∆2. Να εμφανίζει το πλήθος των παικτών που δεν ψήφισαν
κανέναν.
Μονάδες 4
∆3. Να εμφανίζει το πλήθος των παικτών που ψήφισαν τον εαυτό
τους.
Μονάδες 4
∆4. Να βρίσκει τους 3 παίκτες που έλαβαν τις περισσότερες
ψήφους και να εμφανίζει τους αριθμούς τους και τις ψήφους
που έλαβαν. Θεωρήστε ότι δεν υπάρχουν ισοψηφίες.
Μονάδες 8

195

(ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε
τα θέματα στο τετράδιο.
φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. ∆εν
επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την
αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και
τα φωτοαντίγραφα.
μαύρο στυλό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μολύβι μόνο
για σχέδια, διαγράμματα και πίνακες.
5. Να μη χρησιμοποιήσετε χαρτί μιλιμετρέ.
6. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

196
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2012
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς
1. Ένας πίνακας έχει σταθερό περιεχόμενο αλλά
μεταβλητό μέγεθος.
2. Οι εντολές που βρίσκονται μέσα σε εντολή
επανάληψης «Όσο ... επανάλαβε» εκτελούνται
τουλάχιστον μία φορά.
3. Η χρήση των πινάκων σε ένα πρόγραμμα αυξάνει
την απαιτούμενη μνήμη.
4. Οι δυναμικές δομές δεδομένων αποθηκεύονται
πάντα σε συνεχόμενες θέσεις μνήμης.
5. Η μέθοδος επεξεργασίας «πρώτο μέσα πρώτο έξω»
(FIFO) εφαρμόζεται στη δομή δεδομένων ΟΥΡΑ.
Μονάδες 5
Α2. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα

συμπληρώνοντάς τον με τον κατάλληλο τύπο και το
περιεχόμενο της μεταβλητής.
Εντολή εκχώρησης Τύπος μεταβλητής Χ Περιεχόμενο
μεταβλητής Χ
ΧÅ ´ ΑΛΗΘΗΣ ´
ΧÅ 11.0 – 13.0
ΧÅ 7 > 4
ΧÅ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΧÅ 4
Μονάδες 10
197
Α3. ∆ίνεται ο πίνακας Α[10], στον οποίο επιθυμούμε να

αποθηκεύσουμε όλους τους ακεραίους αριθμούς από το
10 μέχρι το 1 με φθίνουσα σειρά. Στον πίνακα έχουν
εισαχθεί ορισμένοι αριθμοί, οι οποίοι εμφανίζονται στο
παρακάτω σχήμα:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
10 9 5 4 1
α. Να συμπληρώσετε τις επόμενες εντολές εκχώρησης, ώστε

τα κενά κελιά του πίνακα να αποκτήσουν τις
επιθυμητές τιμές.
Α[3] Å 3 + Α[...]
Α[9] Å Α[...] – 2
Α[8] Å Α[...] – 5
Α[4] Å 5 + Α[...]
Α[5] Å ( Α[...] + Α[7]) div 2
(μονάδες 5)
β. Να συμπληρώσετε το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου, το
οποίο αντιμεταθέτει τις τιμές των κελιών του πίνακα Α,
έτσι ώστε η τελική διάταξη των αριθμών να είναι από 1
μέχρι 10.
Για i από ... μέχρι ...
αντιμετάθεσε Α[...], Α[...]
(μονάδες 4)
Μονάδες 9
Α4. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου, το οποίο
εμφανίζει τα τετράγωνα των περιττών αριθμών από το
99 μέχρι το 1 με φθίνουσα σειρά.
Για i από 99 μέχρι 1 με_βήμα -2

x Å i^2
εμφάνισε x
198
α. Να ξαναγράψετε στο τετράδιό σας το παραπάνω τμήμα
αλγορίθμου με αποκλειστική χρήση της δομής
επανάληψης «Όσο ... επανάλαβε».
(μονάδες 5)
β. Να ξαναγράψετε στο τετράδιό σας το παραπάνω τμήμα
αλγορίθμου με αποκλειστική χρήση της δομής
επανάληψης «Αρχή_επανάληψης ... Μέχρις_ότου».
(μονάδες 5)
Μονάδες 10
Α5. Πώς ονομάζονται οι δύο κύριες λειτουργίες που

εκτελούνται σε μία ΣΤΟΙΒΑ δεδομένων; Τι λειτουργία
επιτελούν και τι πρέπει να ελέγχεται πριν την εκτέλεσή
τους;
Μονάδες 6
ΘΕΜΑ Β
Β1. ∆ίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
ΚÅ 1
ΧÅ –1
iÅ 0
Όσο Χ<7 επανάλαβε
iÅ i + 1
ΚÅΚ∗Χ
Εμφάνισε Κ, Χ
Αν i mod 2=0 τότε
XÅ X+1
Αλλιώς
XÅ X+2
Τέλος_Αν
Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιμές που θα

εμφανίσει το τμήμα αλγορίθμου κατά την εκτέλεσή του
με τη σειρά που θα εμφανιστούν.
Μονάδες 10
199
Β2. ∆ίνεται τo παρακάτω τμήμα αλγορίθμου σε μορφή
ν←0
s←0
Αληθής Ψευδής
ν mod2 = 1
x ← –1 x←1
s ← s + x / (2 * ν + 1)
ν←ν+1
Ψευδής
ν = 99
Αληθής
π←4*s
Εκτύπωσε π
Να κατασκευάσετε ισοδύναμο τμήμα αλγορίθμου σε

Μονάδες 10

200
ΘΕΜΑ Γ
∆ημόσιος οργανισμός διαθέτει ένα συγκεκριμένο ποσό για
την επιδότηση επενδυτικών έργων. Η επιδότηση γίνεται
κατόπιν αξιολόγησης και αφορά δύο συγκεκριμένες
κατηγορίες έργων με βάση τον προϋπολογισμό τους. Οι
κατηγορίες και τα αντίστοιχα ποσοστά επιδότησης επί του
προϋπολογισμού φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.
Κατηγορία Προϋπολογισμός Ποσοστό
έργου έργου σε ευρώ Επιδότησης
Μικρή 200.000 – 299.999 60%
Μεγάλη 300.000 – 399.999 70%
Η εκταμίευση των επιδοτήσεων των αξιολογηθέντων έργων

γίνεται με βάση τη χρονική σειρά υποβολής τους. Μετά από
κάθε εκταμίευση μειώνεται το ποσό που διαθέτει ο
οργανισμός. Να αναπτύξετε αλγόριθμο ο οποίος:
Γ1. Να διαβάζει το ποσό που διαθέτει ο οργανισμός για το

πρόγραμμα επενδύσεων συνολικά, ελέγχοντας ότι το
ποσό είναι μεγαλύτερο από 5.000.000 ευρώ.
Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει το όνομα κάθε έργου. Η σειρά ανάγνωσης
είναι η σειρά υποβολής των έργων. Η επαναληπτική
διαδικασία να τερματίζεται, όταν αντί για όνομα έργου
δοθεί η λέξη «ΤΕΛΟΣ», ή όταν το διαθέσιμο ποσό έχει
μειωθεί τόσο, ώστε να μην είναι δυνατή η επιδότηση
ούτε ενός έργου μικρής κατηγορίας. Για κάθε έργο,
αφού διαβάσει το όνομά του, να διαβάζει και τον
προϋπολογισμό του (δεν απαιτείται έλεγχος
εγκυρότητας του προϋπολογισμού).
Μονάδες 6
Γ3. Για κάθε έργο να ελέγχει αν το διαθέσιμο ποσό
καλύπτει την επιδότηση, και μόνον τότε να γίνεται η
εκταμίευση του ποσού. Στη συνέχεια, να εμφανίζει το
όνομα του έργου και το ποσό της επιδότησης που
δόθηκε.
Μονάδες 6

201
Γ4. Να εμφανίζει το πλήθος των έργων που επιδοτήθηκαν
από κάθε κατηγορία καθώς και τη συνολική επιδότηση
που δόθηκε σε κάθε κατηγορία.
Μονάδες 4
Γ5. Μετά το τέλος της επαναληπτικής διαδικασίας να
εμφανίζει το ποσό που δεν έχει διατεθεί, μόνο αν είναι
μεγαλύτερο του μηδενός.
Μονάδες 2
ΘΕΜΑ ∆
Μια εταιρεία ασχολείται με εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών
συστημάτων, με τα οποία οι πελάτες της έχουν τη
δυνατότητα αφενός να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια για
να καλύπτουν τις ανάγκες της οικίας τους, αφετέρου να
πωλούν την πλεονάζουσα ενέργεια προς 0,55€/kWh,
εξασφαλίζοντας επιπλέον έσοδα. Η εταιρεία αποφάσισε να
ερευνήσει τις εγκαταστάσεις που πραγματοποίησε την
προηγούμενη χρονιά σε δέκα (10) πελάτες που βρίσκονται
ο καθένας σε διαφορετική πόλη της Ελλάδας.
Να αναπτύξετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
∆1. α. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.

(μονάδα 1)
β. Να διαβάζει για κάθε πελάτη το όνομά του και το
όνομα της πόλης στην οποία διαμένει και να τα
αποθηκεύει στον δισδιάστατο πίνακα ΟΝ[10,2].
(μονάδα 1)
γ. Να διαβάζει το ποσό της ηλεκτρικής ενέργειας σε kWh που
παρήγαγαν τα φωτοβολταϊκά συστήματα κάθε πελάτη,
καθώς και το ποσό της ηλεκτρικής ενέργειας που
κατανάλωσε κάθε πελάτης για κάθε μήνα του έτους, και
να τα αποθηκεύει στους πίνακες Π[10,12] για την
παραγωγή και Κ[10,12] για την κατανάλωση αντίστοιχα
(δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας των δεδομένων).
(μονάδες 2)
Μονάδες 4

202
∆2. Να υπολογίζει την ετήσια παραγωγή και κατανάλωση ανά
πελάτη καθώς και τα ετήσια έσοδά του σε ευρώ (€). Θεωρήστε
ότι για κάθε πελάτη η ετήσια παραγόμενη ηλεκτρική
ενέργεια είναι μεγαλύτερη ή ίση της ενέργειας που έχει
καταναλώσει.
Μονάδες 4
∆3. Να εμφανίζει το όνομα της πόλης στην οποία
σημειώθηκε η μεγαλύτερη παραγωγή ηλεκτρικού
ρεύματος.
Μονάδες 3
∆4. Να καλεί κατάλληλο υποπρόγραμμα με τη βοήθεια του
οποίου θα εμφανίζονται τα ετήσια έσοδα κάθε πελάτη
κατά φθίνουσα σειρά. Να κατασκευάσετε το
υποπρόγραμμα που χρειάζεται για το σκοπό αυτό.
Μονάδες 5
∆5. Να εμφανίζει τον αριθμό του μήνα με τη μικρότερη
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Θεωρήστε ότι υπάρχει
μόνο ένας τέτοιος μήνας.
Μονάδες 4
1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία,

εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο
τετράδιο.
φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. ∆εν επιτρέπεται
να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να
παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο
στυλό. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μολύβι μόνο για σχέδια,
διαγράμματα και πίνακες.
5. Να μη χρησιμοποιήσετε χαρτί μιλιμετρέ.
6. Κάθε απάντηση τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή.

203
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ
ΤΕΤΑΡΤΗ 29 ΜΑΪΟΥ 2013
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω
προτάσεις 1-6 και δίπλα τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη
λέξη ΛΑΘΟΣ, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
1. Η τιμή μιας μεταβλητής και ο τύπος της μπορούν να αλλάζουν κατά
την εκτέλεση ενός προγράμματος.
2. Όταν υπάρχουν δυο βρόχοι, ο ένας εμφωλευμένος μέσα στον άλλο,
αυτός που ξεκινάει τελευταίος πρέπει να ολοκληρώνεται πρώτος.
3. Μια διαφορά της εντολής Όσο σε σχέση με την εντολή
Μέχρις_ότου οφείλεται στη θέση της λογικής συνθήκης στη ροή
εκτέλεσης των εντολών.
4. Αν Α=2, Β=3, Γ=4 και Δ=ΑΛΗΘΗΣ, τότε η τιμή της έκφρασης
(Β ✻ Γ>Α+Β) ΚΑΙ (ΟΧΙ(Δ)) είναι ΑΛΗΘΗΣ.
5. Κατά την εκτέλεση της εντολής ΔΙΑΒΑΣΕ, το πρόγραμμα διακόπτει
την εκτέλεσή του και περιμένει την εισαγωγή τιμών από το
πληκτρολόγιο.
6. Οι πίνακες δεν μπορούν να έχουν περισσότερες από δύο
διαστάσεις.
Μονάδες 6
Α2. Δίνεται το παρακάτω ημιτελές τμήμα αλγορίθμου:

kÅ1
ΑΝ ... ΤΟΤΕ
Α[k] Åi
Α[…]Å …
Α[…]Å …
kÅ …
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Να ξαναγράψετε στο τετράδιό σας το παραπάνω τμήμα αλγορίθμου με τα
κενά συμπληρωμένα, έτσι ώστε για τα μη μηδενικά στοιχεία ενός
δισδιάστατου πίνακα ΠΙΝ[4,5] να τοποθετεί σε ένα μονοδιάστατο πίνακα
Α[60] τις ακόλουθες πληροφορίες: τη γραμμή, τη στήλη, και κατόπιν την
τιμή του.
Μονάδες 8
204
Α3.
α. Να αναφέρετε ονομαστικά τους λόγους για τους οποίους
αναθέτουμε την επίλυση ενός προβλήματος σε υπολογιστή
(μονάδες 4).
β. Να γράψετε τις περιπτώσεις για τις οποίες δικαιολογείται η χρήση
της σειριακής μεθόδου αναζήτησης σε έναν πίνακα (μονάδες 3).
γ. Να γράψετε τα πλεονεκτήματα των γλωσσών υψηλού επιπέδου
(μονάδες 4).
Μονάδες 11
Α4.
α. Δίνεται τετραγωνικός πίνακας Π[100,100] και το παρακάτω τμήμα
αλγορίθμου σε ψευδογλώσσα:

Αν i<j τότε
Διάβασε Π[i,j]
Τέλος_αν
Να ξαναγράψετε στο τετράδιό σας το παραπάνω τμήμα αλγορίθμου
χωρίς τη χρήση της δομής επιλογής, έτσι ώστε να επιτελεί την ίδια
λειτουργία (μονάδες 4).
β. Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου,
έχοντας συμπληρώσει τις γραμμές εντολών 2, και 3 ώστε να
εμφανίζει πάντα το μεγαλύτερο από τους δυο αριθμούς που
διαβάστηκαν:
1. Διάβασε Α, Β
2. Αν Α … Β τότε
3. ……………..
4. Τέλος_αν
5. Εμφάνισε Α
(μονάδες 4)
Μονάδες 8
Α5. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς της στήλης Α και δίπλα το
γράμμα της στήλης Β που αντιστοιχεί σωστά.
1. χαρακτήρες α. λογική τιμή
2. ελεύθερο κείμενο β. ουρά
3. ώθηση γ. κριτήριο αλγορίθμου
4. αληθής δ. επανάληψη
5. FIFO ε. τύπος μεταβλητής
6. αποτελεσματικότητα στ. στοίβα
7. βρόχος ζ. τρόπος αναπαράστασης
αλγορίθμου
Μονάδες 7

205
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος:
Αλγόριθμος Παράγοντες
Διάβασε α
kÅ 2
Όσο α>1 επανάλαβε
Αν α mod k = 0 τότε
Εμφάνισε k
αÅα div k
Αλλιώς
kÅk+1
Τέλος_αν
Τέλος Παράγοντες
Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας το αντίστοιχο διάγραμμα ροής.

Μονάδες 10
Β2. Έστω μονοδιάστατος πίνακας Π[100], του οποίου τα στοιχεία περιέχουν τις
λογικές τιμές ΑΛΗΘΗΣ και ΨΕΥΔΗΣ. Να γραφεί τμήμα αλγορίθμου που
χωρίς τη χρήση «αλγορίθμων ταξινόμησης» να τοποθετεί στις πρώτες
θέσεις του πίνακα την τιμή ΑΛΗΘΗΣ και στις τελευταίες την τιμή ΨΕΥΔΗΣ.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Η χρήση των κινητών τηλεφώνων, των φορητών υπολογιστών, των tablet
υπολογιστών από τους νέους αυξάνεται ραγδαία. Ένας από τους στόχους των
ερευνητών είναι να διερευνήσουν αν υπάρχουν επιπτώσεις στην υγεία των
ανθρώπων από την αυξημένη έκθεση στα ηλεκτρομαγνητικά πεδία. Για τον
σκοπό αυτό γίνονται μετρήσεις του ειδικού ρυθμού απορρόφησης (SAR) της
ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, πάνω στο ανθρώπινο σώμα. Ο δείκτης SAR
μετράται σε Watt/Kgr και ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας έχει θεσμοθετήσει
ότι τα επιτρεπτά όρια για το κεφάλι και τον κορμό είναι μέχρι και 2 Watt/Kgr,
ενώ για τα άκρα μέχρι και 4 Watt/Kgr. Θέλοντας να προσομοιάσουμε την
έρευνα, θεωρούμε ότι σε 30 μαθητές έχουν τοποθετηθεί στον καθένα δυο
μετρητές του δείκτη SAR, ο ένας στο κεφάλι και ο άλλος σε ένα από τα άνω
άκρα, οι οποίοι καταγράφουν τις τιμές του αντίστοιχου δείκτη SAR κάθε 6
λεπτά.
Να αναπτύξετε αλγόριθμο σε ψευδογλώσσα, ο οποίος:
Γ1. Να διαβάζει τους πίνακες: ΚΩΔ[30], ο οποίος θα περιέχει τους κωδικούς

των 30 μαθητών, τον πίνακα ΚΕΦ[30,10], του οποίου κάθε γραμμή θα
αντιστοιχεί σε έναν μαθητή και θα έχει 10 τιμές που αντιστοιχούν στο SAR
της κεφαλής για μια ώρα, καθώς και τον πίνακα ΑΚΡ[30,10] που κάθε
γραμμή θα αντιστοιχεί σε έναν μαθητή και θα έχει 10 τιμές που
αντιστοιχούν στο SAR του άκρου για μια ώρα.
Μονάδες 2

206
Γ2. Για κάθε μαθητή να καταχωρεί σε δισδιάστατο πίνακα ΜΟ[30,2] τις μέσες
τιμές του SAR για το κεφάλι στην 1η στήλη και για το άκρο στη 2η στήλη.
Μονάδες 4
Γ3. Να εμφανίζει για κάθε μαθητή τον κωδικό του και ένα από τα μηνύματα,
«Χαμηλός SAR», «Κοντά στα όρια», «Εκτός ορίων», όταν η μέση τιμή του
SAR της κεφαλής, καθώς και η μέση τιμή του SAR ενός εκ των άκρων του
κυμαίνονται στις παρακάτω περιοχές:
Μ.Ο. SAR κεφαλής <=1,8 >1,8 και <=2 >2
Μ.Ο. SAR άκρου <=3,6 >3,6 και <=4 >4
Μήνυμα «Χαμηλός SAR» «Κοντά στα όρια» «Εκτός ορίων»
Το μήνυμα που θα εμφανίζεται θα πρέπει να είναι ένα μόνο για κάθε
μαθητή και θα εξάγεται από τον συνδυασμό των τιμών των μέσων όρων
των δυο SAR, όπου βαρύτητα θα έχει ο μέσος όρος, ο οποίος θα
βρίσκεται σε μεγαλύτερη περιοχή τιμών. Για παράδειγμα, αν ο μέσος όρος
SAR του άκρου έχει τιμή 3,8 και της κεφαλής έχει τιμή 1,5 τότε πρέπει να
εμφανίζεται το μήνυμα «Κοντά στα όρια» και κανένα άλλο.
Μονάδες 7
Γ4. Θεωρώντας ότι όλες οι τιμές του πίνακα ΜΟ[30,2] είναι διαφορετικές, να
εμφανίζει τις τρεις μεγαλύτερες τιμές για τον μέσο όρο SAR της κεφαλής
και τους κωδικούς των μαθητών που αντιστοιχούν σε αυτές. Μετά να
εμφανίζει τις τρεις μεγαλύτερες τιμές για τον μέσο όρο SAR του άκρου και
τους κωδικούς των μαθητών που αντιστοιχούν σε αυτές.
Μονάδες 7
ΘΕΜΑ Δ
Σε ένα πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών Comenius συμμετέχουν μαθητές από
δυο χώρες: Ελλάδα (EL) και Ισπανία (ES). Οι μαθητές αυτοί καλούνται να
απαντήσουν σε μια ερώτηση όπου οι δυνατές απαντήσεις είναι:
1. Πολύ συχνά 2. Συχνά 3. Αρκετές φορές 4. Σπάνια 5. Ποτέ
Στην πρώτη φάση επεξεργασίας της ερώτησης πρέπει να καταγραφούν οι
απαντήσεις από κάθε χώρα και να μετρήσουν για κάθε αριθμό απάντησης
πόσες φορές υπάρχει, με σκοπό να αναφέρουν για κάθε χώρα, ποια απάντηση
είχε τα μεγαλύτερα ποσοστά.
Για να βοηθήσετε στην επεξεργασία να αναπτύξετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το
οποίο:
Δ1. α. Να περιέχει τμήμα δηλώσεων.
β. Να δημιουργεί δύο πίνακες EL[5] και ES[5] και να καταχωρίζει σε
αυτούς την τιμή 0 σε όλα τα στοιχεία τους.
Μονάδες 2
Δ2. Για κάθε μαθητή να διαβάζει το όνομα της χώρας του και τον αριθμό της
απάντησής του. Οι δυνατές τιμές για τη χώρα είναι: EL, ES και για την
απάντηση 1,2,3,4,5. Η κάθε απάντηση θα πρέπει να προσμετράται σε
έναν από τους δύο πίνακες EL[5], ES[5] ανάλογα με τη χώρα και στο
αντίστοιχο στοιχείο. Δηλαδή, αν δοθούν για τιμές οι ES και 4, τότε θα
πρέπει στο 4 ο στοιχείο του πίνακα ES[5] να προστεθεί μια ακόμα
καταχώριση. (Δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας τιμών)
Μονάδες 5

207
Δ3. Η προηγούμενη διαδικασία εισαγωγής δεδομένων και καταχώρισης
απαντήσεων θα ελέγχεται από την ερώτηση «για Διακοπή της εισαγωγής
πατήστε Δ ή δ», που θα εμφανίζεται, και ο χρήστης θα πρέπει να δώσει
το χαρακτήρα Δ ή δ για να σταματήσει την επαναληπτική διαδικασία.
Μονάδες 3
Δ4. Στο τέλος για κάθε χώρα να εμφανίζει ποιος αριθμός απάντησης είχε το
μεγαλύτερο ποσοστό, καθώς και το ποσοστό αυτό. Για την υλοποίηση
αυτού του ερωτήματος θα χρησιμοποιήσετε δυο φορές το
υποπρόγραμμα MΕΓ_ΠΟΣ που θα κατασκευάσετε στο ερώτημα Δ5.
Θεωρούμε ότι για κάθε χώρα τα ποσοστά των απαντήσεων είναι
διαφορετικά μεταξύ τους και δεν υπάρχει περίπτωση ισοβαθμίας.
Μονάδες 3
Δ5. Να αναπτύξετε το υποπρόγραμμα ΜΕΓ_ΠΟΣ το οποίο:
1. Να δέχεται έναν πίνακα ακεραίων 5 θέσεων.
2. Να βρίσκει το μεγαλύτερο στοιχείο του πίνακα και σε ποια θέση
βρίσκεται.
3. Να βρίσκει το ποσοστό που κατέχει το μεγαλύτερο στοιχείο σε
σχέση με το άθροισμα όλων των στοιχείων του πίνακα.
4. Να επιστρέφει στο κυρίως πρόγραμμα το ποσοστό αυτό, καθώς και
την θέση στην οποία βρίσκεται.
Θεωρήστε ότι όλες οι τιμές των πινάκων είναι διαφορετικές και ότι για
κάθε χώρα υπάρχει τουλάχιστον μια απάντηση στην ερώτηση.
Μονάδες 7
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους)
1. Στο εξώφυλλο του τετραδίου να γράψετε το εξεταζόμενο μάθημα. Στο

εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή. Στην
αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την ημερομηνία και το
εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο και να
μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων
αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα θέματα
δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την αποχώρησή σας να
παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή μόνο
με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.

208
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014
ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1-5 και, δίπλα, τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή
τη λέξη ΛΑΘΟΣ, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
1. Οι εκφράσεις διαμορφώνονται από τους τελεστέους και τους
τελεστές. (μονάδες 2)
2. Σκοπός της ταξινόμησης είναι να διευκολυνθεί στη συνέχεια η
αναζήτηση των στοιχείων του ταξινομημένου πίνακα. (μονάδες 2)
3. To εκτελέσιμο πρόγραμμα δημιουργείται ακόμα και στην περίπτωση
που το αρχικό πρόγραμμα περιέχει λογικά, αλλά όχι συντακτικά
λάθη. (μονάδες 2)
4. Οι λογικές τιμές είναι οι εξής: ΟΧΙ, ΚΑΙ, Ή. (μονάδες 2)
5. Μεταξύ των εντολών του σώματος μιας συνάρτησης πρέπει
υποχρεωτικά να υπάρχει τουλάχιστον μία εντολή εκχώρησης τιμής
στο όνομα της συνάρτησης. (μονάδες 2)
Μονάδες 10
Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας:
α. Ένα συγκριτικό τελεστή. (μονάδα 1)
β. Ένα λογικό τελεστή. (μονάδα 1)
γ. Μία λογική σταθερά. (μονάδα 1)
δ. Μία απλή λογική έκφραση. (μονάδα 1)
ε. Μία σύνθετη λογική έκφραση. (μονάδα 1)
Μονάδες 5
Α3. Δίνονται οι τιμές των μεταβλητών Χ=8 και Ψ=4 και η παρακάτω έκφραση:
(ΟΧΙ (9mod5 = 20-4*2^2)) ΄H (X>Ψ ΚΑΙ “X”>“Ψ”)
Να υπολογίσετε την τιμή της έκφρασης αναλυτικά, ως εξής:
α. Να αντικαταστήσετε τις μεταβλητές με τις τιμές τους.(μονάδα 1)
β. Να εκτελέσετε τις αριθμητικές πράξεις. (μονάδα 1)
γ. Να αντικαταστήσετε τις συγκρίσεις με την τιμή ΑΛΗΘΗΣ, αν η
σύγκριση είναι αληθής, ή με την τιμή ΨΕΥΔΗΣ, αν η σύγκριση είναι
ψευδής. (μονάδα 1)
δ. Να εκτελέσετε τις λογικές πράξεις, ώστε να υπολογίσετε την τελική
τιμή της έκφρασης. (μονάδες 2)
Μονάδες 5
Α4. α. Να γράψετε τους κανόνες που πρέπει να ακολουθούνται στη χρήση
των εμφωλευμένων βρόχων με εντολές ΓΙΑ. (μονάδες 6)
β. Ποιος είναι ο ρόλος του συντάκτη σε ένα προγραμματιστικό
περιβάλλον; (μονάδες 2)

209
γ. Ποιος είναι ο ρόλος του συνδέτη-φορτωτή σε ένα προγραμματιστικό
δ. Ποιος είναι ο ρόλος του μεταγλωττιστή σε ένα προγραμματιστικό
Μονάδες 12
Α5. Δίνεται το παρακάτω ημιτελές τμήμα αλγορίθμου:

Α ← ...
Β ← ...
Β ← ...
Α ← ...
Μέχρις_ότου Α>200
Εμφάνισε Β
Να ξαναγράψετε στο τετράδιό σας το παραπάνω τμήμα αλγορίθμου με τα
κενά συμπληρωμένα, έτσι ώστε να υπολογίζει και να εμφανίζει το
άθροισμα των περιττών ακεραίων από το 100 έως το 200.
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Β
Β1. Για την ταξινόμηση, σε φθίνουσα σειρά, των στοιχείων ενός μονοδιάστατου
πίνακα αριθμών Π[30] μπορεί να ακολουθηθεί η παρακάτω διαδικασία:
Αρχικά, ο πίνακας σαρώνεται από την αρχή μέχρι το τέλος του,
προκειμένου να βρεθεί το μεγαλύτερο στοιχείο του. Αυτό το στοιχείο
τοποθετείται στην αρχή του πίνακα, ανταλλάσσοντας θέσεις με το στοιχείο
της πρώτης θέσης του πίνακα. Η σάρωση του πίνακα επαναλαμβάνεται,
ξεκινώντας τώρα από το δεύτερο στοιχείο του πίνακα. Το μεγαλύτερο από
τα στοιχεία που απέμειναν ανταλλάσσει θέσεις με το στοιχείο της δεύτερης
θέσης του πίνακα. Η σάρωση επαναλαμβάνεται, ξεκινώντας από το τρίτο
στοιχείο του πίνακα, μετά από το τέταρτο στοιχείο του πίνακα κ.ο.κ.
Το παρακάτω ημιτελές τμήμα αλγορίθμου κωδικοποιεί την παραπάνω
διαδικασία:
Για k από 1 μέχρι 29
(1)
θ ← ...
Για i από k μέχρι 30
(2)
Αν Π[i] ... Π[θ] τότε
(3 )
θ ← ...
Τέ λος_αν
(4)
αντιμετάθεσε ... , ...
(5)

210
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς (1) έως (5), που αντιστοιχούν
στα κενά του αλγορίθμου και, δίπλα σε κάθε αριθμό, ό,τι πρέπει να
συμπληρωθεί, ώστε να γίνεται σωστά η ταξινόμηση.
Μονάδες 10
Β2. Δίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος:
Να κωδικοποιήσετε τον παραπάνω αλγόριθμο σε ψευδογλώσσα.

Μονάδες 10

211
ΘΕΜΑ Γ
Ένας πελάτης αγοράζει προϊόντα από ένα κατάστημα. Να αναπτύξετε
αλγόριθμο ο οποίος:
Γ1. Για κάθε προϊόν που αγοράζει ο πελάτης, να διαβάζει τον κωδικό του, τον
αριθμό τεμαχίων που αγοράστηκαν και την τιμή τεμαχίου. Η διαδικασία
ανάγνωσης να σταματά, όταν δοθεί ως κωδικός ο αριθμός 0.
Μονάδες 3
Γ2. Αν ο λογαριασμός δεν υπερβαίνει τα 500 ευρώ, να εμφανίζει το μήνυμα
«ΠΛΗΡΩΜΗ ΜΕΤΡΗΤΟΙΣ». Διαφορετικά, να υπολογίζει και να εμφανίζει
το πλήθος των απαιτούμενων για την εξόφληση δόσεων, όταν η εξόφληση
γίνεται με άτοκες μηνιαίες δόσεις, ως εξής: Τον πρώτο μήνα η δόση θα
είναι 20 ευρώ και κάθε επόμενο μήνα θα αυξάνεται κατά 5 ευρώ, μέχρι να
εξοφληθεί το συνολικό ποσό.
Μονάδες 6
Γ3. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τον συνολικό αριθμό των τεμαχίων με τιμή
τεμαχίου μεγαλύτερη των 10 ευρώ.
Μονάδες 5
Γ4. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τον συνολικό αριθμό των τεμαχίων με τη
μέγιστη τιμή τεμαχίου.
Μονάδες 6
ΘΕΜΑ Δ
Μια εταιρεία Πληροφορικής καταγράφει, για δέκα ιστότοπους, τον αριθμό των
επισκέψεων που δέχεται ο καθένας, κάθε μέρα, για τέσσερις εβδομάδες.
Να αναπτύξετε αλγόριθμο, ο οποίος:
Δ1. Για καθένα από τους ιστότοπους να διαβάζει το όνομά του και τον
αριθμό των επισκέψεων που δέχθηκε ο ιστότοπος για καθεμιά ημέρα.
Δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας τιμών.
Μονάδες 2
Δ2. Να εμφανίζει το όνομα κάθε ιστοτόπου και τον συνολικό αριθμό των
επισκέψεων που δέχθηκε αυτός στο διάστημα των τεσσάρων
εβδομάδων.
Μονάδες 3
Δ3. Να εμφανίζει τα ονόματα των ιστοτόπων που κάθε μέρα στο διάστημα
των τεσσάρων εβδομάδων δέχθηκαν περισσότερες από 500 επισκέψεις.
Αν δεν υπάρχουν τέτοιοι ιστότοποι, να εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα.
Μονάδες 6
Δ4. Να διαβάζει το όνομα ενός ιστοτόπου. Αν το όνομα αυτό δεν είναι ένα
από τα δέκα ονόματα που έχουν δοθεί, να το ξαναζητά, μέχρι να δοθεί
ένα από αυτά τα ονόματα. Να εμφανίζει τους αριθμούς των εβδομάδων
(1-4) κατά τη διάρκεια των οποίων ο συνολικός (εβδομαδιαίος) αριθμός
επισκέψεων στον ιστότοπο αυτό είχε τη μέγιστη τιμή.
Μονάδες 9

212
ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομέ νους)

εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα Ατομικά στοιχεία μαθητή.
Στην αρχή των απαντήσεών σας να γράψετε πάνω-πάνω την
ημερομηνία και το εξεταζόμενο μάθημα. Να μην αντιγράψετε τα θέματα
στο τετράδιο και να μη γράψετε πουθενά στις απαντήσεις σας το όνομά
σας.
αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Τυχόν σημειώσεις σας πάνω στα
θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση. Κατά την
αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα
φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα μόνο με μπλε ή
μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπεται,
μόνο αν το ζητάει η εκφώνηση, και μόνο για πίνακες, διαγράμματα κλπ.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των
6. Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10.30 π.μ.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ

213
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΤΕΤΑΡΤΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2015
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
(ΚΥΚΛΟΥ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ)
ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω
προτάσεις 1-5 και, δίπλα, τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη
1. Η επαναληπτικότητα των διαδικασιών είναι ένας από τους λόγους

ανάθεσης της επίλυσης ενός προβλήματος σε υπολογιστή .
(μονάδες 2)
2. Ο βρόχος Για κ από 5 μέχρι 5 εκτελείται μία φορά. (μονάδες 2)
3. Δεν υπάρχουν δομές δεδομένων δευτερεύουσας μνήμης . (μονάδες 2)
4. Ένας από τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η επιλογή
της καταλληλότερης γλώσσας προγραμματισμού για την ανάπτυξη
μιας εφαρμογής είναι το είδος της εφαρμογής . (μονάδες 2)
5. Ένα υποπρόγραμμα μπορεί να καλείται μόνο από το κύριο
πρόγραμμα. (μονάδες 2)
Μονάδες 10
Α2. α. Να αναφέρετε ονομαστικά τις κατηγορίες στις οποίες διακρίν ονται τα
προβλήματα με κριτήριο το είδος της επίλυσης που επιζητούν.
(μονάδες 3)
β. Έστω τα παρακάτω επιλύσιμα προβλήματα:
1. Δίδεται ένας ακέραιος αριθμός Ν και ζητείται ποια είναι η
παραγοντοποίηση του Ν με το μεγαλύτερο πλήθος παραγόντων.
2. Δίδεται ένας ακέραιος αριθμός Ν και το πρόβλημα που τίθεται
είναι αν ο Ν είναι άρτιος.
3. Δίδεται ένας ακέραιος αριθμός Ν και ζητείται να βρεθεί πόσες
διαφορετικές παραγοντοποιήσεις του Ν υπάρχουν.
Για καθένα από τα προβλήματα αυτά, να γράψετε στο τετράδιό σας
τον αριθμό του (1, 2 ή 3) και δίπλα την κατηγορία στην οποία ανήκει
με κριτήριο το είδος της επίλυσης που επιζητεί. (μονάδες 3)
Μονάδες 6
Α3. α. Πόσοι δείκτες απαιτούνται για την υλοποίηση μιας ουράς με

μονοδιάστατο πίνακα (μονάδες 2) και τι δείχνει ο καθένας; (μονάδες
2)
β. Ποιος δείκτης της ουράς μεταβάλλεται κατά τη λειτουργία της
εξαγωγής; (μονάδες 2)
Μονάδες 6
ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ

214
Α4. α. Δίνονται οι παρακάτω εντολές:

λ λ+1
λ λ-2
λ λ+3
Να γράψετε στο τετράδιό σας μία εντολή εκχώρησης που παράγει το
ίδιο αποτέλεσμα. (μονάδες 3)
β. Δίνονται τα τμήματα αλγορίθμου Ι και ΙΙ :
Ι ΙΙ
Αν ……….. τότε
Αν Χ>Y και Y≠1 τότε Αν ……… τότε
Ζ Χ/(Y-1) ……………………
Εμφάνισε Ζ αλλιώς
αλλιώς_αν Χ>Y και Y=1 τότε …………………...
ΖY/X Τέλος_αν
Εμφάνισε Ζ …………………………
Τέλος_αν Τέλος_αν
Να γράψετε στο τετράδιό σας το τμήμα αλγορίθμου ΙΙ με

συμπληρωμένα τα κενά, ώστε να παράγει το ίδιο αποτέλεσμα με το
τμήμα αλγορίθμου Ι . (μονάδες 5)
Μονάδες 8
Α5. α. Δίνονται οι παρακάτω προτάσεις σε φυσική γλώσσα:

1. Αύξησε το Χ κατά 2.
2. Εκχώρησε στο Y τον μέσο όρο των Κ, Λ, Μ.
3. Το τελευταίο ψηφίο του Α είναι 5.
4. O Β είναι διψήφιος.
Να θεωρήσετε ότι οι Α και Β είναι θετικοί ακέραιοι. Να γράψετε στο
τετράδιό σας τον αριθμό της κάθε πρότασης και δίπλα την
κωδικοποίησή της σε ΓΛΩΣΣΑ. (μονάδες 4)
β. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
Διάβασε Χ
Αν Χ>15 τότε
Γράψε 1
αλλιώς_αν Χ>23 τότε
Γράψε 2
αλλιώς
Γράψε 3
Τέλος_αν

215
Μια εντολή εξόδου στο παραπάνω τμήμα δεν πρόκειται να
εκτελεστεί, όποια και αν είναι η τιμή του Χ.
1. Ποια είναι η εντολή αυτή; (μονάδες 2)
2. Να γράψετε τις εντολές εξόδου που είναι δυνατόν να εκτελεστούν
και, δίπλα σε καθεμία από αυτές, το διάστημα τιμών του Χ για το
οποίο θα εκτελεστεί η εντολή. (μονάδες 4)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου, όπου η μεταβλητή x έχει θετική
ακέραια τιμή:
Αν x>1 τότε
yx
yy-2
Εμφάνισε y
Μέχρις_ότου y≤0
Τέλος_αν
α. Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας το ισοδύναμο διάγραμμα ροής.

(μονάδες 6)
β. Να ξαναγράψετε το τμήμα αυτό στο τετράδιό σας, χρησιμοποιώντας
την εντολή Για αντί της εντολής Μέχρις_ότου. (μονάδες 8)
Μονάδες 14
Β2. Το παρακάτω ημιτελές τμήμα αλγορίθμου εισάγει αριθμητικές τιμές σε

πίνακα 100 θέσεων ώστε:
α. οι τιμές να είναι διαφορετικές μεταξύ τους ,
β. οι τιμές να εισάγονται σε αύξουσα σειρά.
Εάν κάποια εισαγόμενη τιμή δεν ικανοποιεί τις συνθήκες (α) και (β) ,
επανεισάγεται.
(1)
Διάβασε Π[ ... ]
(2) (3 )
Για i από ... μέχρι ...
Διάβασε Π[i]
( 4 ) (5 ) (6 )
Μέχρις_ότου Π[ ... ] ... Π[ ... ]
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς (1) έως (6), που
αντιστοιχούν στα κενά του αλγορίθμου και, δ ίπλα σε κάθε αριθμό, ό,τι
πρέπει να συμπληρωθεί, ώστε το τμήμα αλγορίθμου να επιτελεί τη
λειτουργία που περιγράφεται.
Μονάδες 6

216
ΘΕΜΑ Γ
Μία εταιρεία μεταφοράς δεμάτων διαθέτει δύο αποθήκες, Α και Β, στο
αεροδρόμιο. Κατά την παραλαβή δεμάτων, κάθε δέμα τοποθετείται στην
αποθήκη που έχει εκείνη τη στιγμή τον περισσότερο ελεύθερο χώρο. Αν ο
ελεύθερος χώρος της αποθήκης Α είναι ίσος με τον ελεύθερο χώρο της
αποθήκης Β, το δέμα τοποθετείται στην αποθήκη Α. Όταν όμως το δέμα δεν
χωρά σε καμία από τις δύο αποθήκες, προωθείται στις κεντρικές εγκαταστάσεις
της εταιρείας, που βρίσκονται εκτός αεροδρομίου.
Γ1. Να κατασκευάσετε πρόγραμμα που:
α. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων. (μονάδες 2)
β. Να διαβάζει τα μεγέθη ελεύθερου χώρου των αποθηκών Α και Β .
(μονάδες 2)
γ. Να διαβάζει το μέγεθος κάθε εισερχόμενου δέματος και να εμφανίζει
το όνομα της αποθήκης (Α ή Β) στην οποία θα τοποθετηθεί αυτό ή να
εμφανίζει το μήνυμα «Προώθηση», όταν το δέμα δεν χωρά σε καμία
από τις αποθήκες Α ή Β. Η διαδικασία παραλαβής τερματίζεται, όταν
εισαχθεί ως μέγεθος δέματος η τιμή 0. (μονάδες 6)
δ. Στη συνέχεια, να καλεί υποπρόγραμμα, το οποίο να βρίσκει και να
εμφανίζει το όνομα της αποθήκης (Α ή Β) στην οποία τοποθετήθηκαν
τα περισσότερα δέματα, ή το μήνυμα «Ισάριθμα» σε περίπτωση που
στις δύο αποθήκες Α και Β τοποθετήθηκαν ισάριθμα δέματα, ή το
μήνυμα «Καμία αποθήκευση στο αεροδρόμιο», αν κανένα δέμα δεν
τοποθετήθηκε σε οποιαδήποτε από τις αποθήκες Α ή Β. (μονάδες 2)
Μονάδες 12
Γ2. Να κατασκευάσετε το υποπρόγραμμα που περιγράφεται στο ερώτημα Γ1.δ.

Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Δ
Ένας διαγωνισμός τραγουδιού διεξάγεται σε δύο φάσεις.
Στην πρώτη φάση γίνεται ακρόαση των 45 τραγουδιών που δ ιαγωνίζονται και
κάθε μέλος της επταμελούς κριτικής επιτροπής βαθμολογεί το κάθε τραγούδι με
βαθμό από 1 έως 10.
Στη δεύτερη φάση προκρίνεται κάθε τραγούδι που συγκέντρωσε συνολική
βαθμολογία μεγαλύτερη του 50 και το οποίο όλοι οι κριτές έχουν βαθμολογήσει
τουλάχιστον με 5.
Να γραφεί αλγόριθμος, ο οποίος:
Δ1. Για κάθε τραγούδι να διαβάζει τον τίτλο του και τον βαθμό που έδωσε
κάθε κριτής. Δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας.
Μονάδες 3
Δ2. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τη συνολική βαθμολογία του κάθε
τραγουδιού, η οποία προκύπτει ως το άθροισμα των βαθμών όλων των
κριτών.
Μονάδες 2

217
Δ3. Να βρίσκει και να εμφανίζει τους τίτλους των τραγουδιών που
προκρίνονται στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού. Αν κανένα τραγούδι
δεν προκρίνεται στη δεύτερη φάση, να εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα.
Μονάδες 6
Δ4. Να βρίσκει και να εμφανίζει το πλήθος των κριτών που έδωσαν τον
μέγιστο βαθμό τους σε ένα μόνο τραγούδι.
Μονάδες 9

εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή.
σας.
θέματα δεν θα βαθμολογηθούν σε καμία περίπτωση . Κατά την
μόνο αν το ζητάει η εκφώνηση, και μόνο για πίνακες, διαγράμματα κλπ .
6. Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10. 30 π.μ.

218
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ∆ΑΣ – ΜΟΝΟ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ – Γ΄ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΪΟΥ 2016
ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ)
ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1-5 και, δίπλα, τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη
1. O χρόνος εκτέλεσης κάθε αλγορίθμου εξαρτάται από τη Γλώσσα

προγραμματισμού που θα χρησιμοποιηθεί.
2. Οι στατικές δομές στηρίζονται στην τεχνική της δυναμικής
παραχώρησης μνήμης.
3. Σε μια δομή σύνθετης επιλογής, μετά από τις εντολές που βρίσκονται
μεταξύ των λέξεων ΤΟΤΕ και ΑΛΛΙΩΣ, εκτελούνται οι εντολές που
βρίσκονται μεταξύ των λέξεων ΑΛΛΙΩΣ και ΤΕΛΟΣ_ΑΝ.
4. Στο τμήμα δηλώσεων ενός προγράμματος, εκτός από τον τύπο ενός
πίνακα, πρέπει να δηλώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός στοιχείων
που μπορεί να έχει ο συγκεκριμένος πίνακας.
5. Το πρόγραμμα Συντάκτης εντοπίζει τα συντακτικά λάθη του
προγράμματος.
Μονάδες 10
Α2. Δίδεται η λίστα:
α. Να περιγράψετε τη διαδικασία για την εισαγωγή του κόμβου με

δεδομένα Ε ανάμεσα στον δεύτερο και τρίτο κόμβο της λίστας.
(μονάδες 3)
β. Να περιγράψετε τη διαδικασία για τη διαγραφή του κόμβου με
δεδομένα Κ από την αρχική λίστα. (μονάδες 3)
Μονάδες 6
Α3. α. Ποιες μεταβλητές ονομάζονται καθολικές; (μονάδες 2)
β. Η χρήση καθολικών μεταβλητών σε ένα πρόγραμμα καταστρατηγεί

μία από τις βασικές αρχές του τμηματικού προγραμματισμού
(ιδιότητες που πρέπει να διακρίνουν τα υποπρογράμματα). Να
αναφέρετε ποια είναι αυτή η ιδιότητα και να εξηγήσετε γιατί
καταστρατηγείται. (μονάδες 4)
Μονάδες 6
219
Α4. Έστω ο μονοδιάστατος πίνακας Α:
5 2 3 8 7 4 10 12
Να σχεδιάσετε τον πίνακα Β[6] μετά την εκτέλεση των παρακάτω εντολών:
1. Β[Α[1] – Α[3]] Å Α[5]
2. Β[Α[7] – Α[5]] Å Α[2] + Α[7]
3. Β[Α[6]] Å Α[4]
4. Β[Α[1] + Α[4] – Α[8]] Å Α[3] + Α[8]
5. Β[Α[8] DIV 2] Å A[3] MOD 2
6. B[A[1] MOD A[4]] Å A[6] + 4
Μονάδες 12
Α5. Δίδεται πίνακας ΠΙΝ[7] με τις παρακάτω τιμές:
2 5 8 12 15 17 22
και το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου
low Å 1
high Å 7
found Å ΨΕΥΔΗΣ
Όσο low ≤ high ΚΑΙ found=ΨΕΥΔΗΣ επανάλαβε
mid Å (low+high) DIV 2
Εμφάνισε ΠΙΝ[mid]
Αν ΠΙΝ[mid] < Χ τότε
low Å mid+1
Αλλιώς_αν ΠΙΝ[mid] > Χ τότε
high Å mid-1
Αλλιώς
found Å ΑΛΗΘΗΣ
Τέλος_αν
Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιμές οι οποίες θα εμφανιστούν για:

α) Χ=22 (μονάδες 3)
β) Χ=7 (μονάδες 3)
Μονάδες 6

220
ΘΕΜΑ Β
Β1. Ο αριθμός π εκφράζει το πηλίκο της περιμέτρου ενός κύκλου προς τη
διάμετρό του. Η τιμή του μπορεί να υπολογιστεί, κατά προσέγγιση, από
την παρακάτω παράσταση:
⎛1 1 1 1 ⎞
π = 4 ⋅ ⎜ − + − + ... ⎟
⎝1 3 5 7 ⎠
Ο υπολογισμός της τιμής της παράστασης, για 100 όρους του

αθροίσματος, γίνεται από το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου που
περιλαμβάνει 5 κενά.
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1 έως 5, που αντιστοιχούν

στα κενά του αλγορίθμου, και, δίπλα σε κάθε αριθμό, ό,τι πρέπει να
συμπληρωθεί, ώστε ο αλγόριθμος να υπολογίζει την τιμή του π όπως
περιγράφηκε.
Μονάδες 10
Β2. Κατά την είσοδό τους σε μια τράπεζα οι πελάτες παίρνουν διαδοχικούς
αριθμούς προτεραιότητας 1, 2, 3… που καθορίζουν τη σειρά τους στην
ουρά του μοναδικού ταμείου.
Κάθε 2 λεπτά της ώρας προσέρχεται ένας νέος πελάτης και προστίθεται
στην ουρά. Ο ταμίας εξυπηρετεί κάθε φορά τον πρώτο πελάτη στην ουρά
και η εξυπηρέτησή του διαρκεί 3 λεπτά ακριβώς. Μετά την εξυπηρέτησή
του ο πελάτης αποχωρεί από την ουρά.
Κατά την αρχή της διαδικασίας (χρόνος 0) στην ουρά υπάρχει μόνο ο
πελάτης με αριθμό προτεραιότητας 1.

221
Να γράψετε διαδοχικά, σε ξεχωριστές γραμμές, με τη σωστή σειρά, τους
αριθμούς προτεραιότητας των πελατών που βρίσκονται στην ουρά του
ταμείου αμέσως μετά το 1 ο , 2 ο , 3 ο , 4 ο , 5 ο και 6 ο λεπτό.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Μία εταιρεία πληροφορικής προσφέρει υπολογιστές σε τιμές οι οποίες
μειώνονται ανάλογα με την ποσότητα της παραγγελίας, όπως φαίνεται στον
παρακάτω πίνακα:
ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΙΜΗ ΜΟΝΑΔΑΣ

1-50 580
51-100 520
101-200 470
Πάνω από 200 440
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα το οποίο:
Γ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.

Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει τον αριθμό υπολογιστών που έχει προς πώληση (απόθεμα),
ελέγχοντας ότι δίνεται θετικός αριθμός
Μονάδες 2
Γ3. Για κάθε παραγγελία, να διαβάζει την απαιτούμενη ποσότητα και,
εφόσον το απόθεμα επαρκεί για την κάλυψη της ποσότητας να εκτελεί
την παραγγελία με την ποσότητα που ζητήθηκε. Αν το απόθεμα δεν
επαρκεί, διατίθεται στον πελάτη το διαθέσιμο απόθεμα. Η εισαγωγή
παραγγελιών τερματίζεται, όταν εξαντληθεί το απόθεμα.
Μονάδες 6
Για κάθε παραγγελία να εμφανίζει:
Γ4. το κόστος της παραγγελίας Μονάδες 4
Γ5. το επιπλέον ποσό που θα κόστιζε η παραγγελία, εάν ο υπολογισμός

γινόταν κλιμακωτά με τις τιμές που φαίνονται στον πίνακα.
Μονάδες 6
ΘΕΜΑ Δ
Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο παρέχει πρόσβαση στο Διαδίκτυο (Ίντερνετ) σε
150.000 μαθητές και διατηρεί τα στοιχεία τους, καθώς και στατιστικά στοιχεία,
σχετικά με την πρόσβασή τους στο Διαδίκτυο.
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα το οποίο:
Δ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 2
Δ2. Για κάθε μαθητή να διαβάζει:
α) τον αλφαριθμητικό κωδικό του και να τον καταχωρίζει σε

μονοδιάστατο πίνακα με όνομα ΚΩΔ
222
β) το φύλο του, «Α» αν είναι αγόρι και «Κ» αν είναι κορίτσι, και να το
καταχωρίζει σε μονοδιάστατο πίνακα με όνομα Φ
γ) τον συνολικό χρόνο πρόσβασής του στο Διαδίκτυο ανά μήνα, για ένα
έτος, και να τον καταχωρίζει σε δισδιάστατο πίνακα ΧΡ.
Μονάδες 3
Δ3. Να υπολογίζει και να καταχωρίζει σε πίνακα ΣΧ το συνολικό ετήσιο
χρόνο πρόσβασης κάθε μαθητή.
Μονάδες 3
Δ4. Να εμφανίζει τον κωδικό του αγοριού με το μεγαλύτερο συνολικό χρόνο
πρόσβασης και, στη συνέχεια, τον κωδικό του κοριτσιού με το
μεγαλύτερο συνολικό χρόνο πρόσβασης, καλώντας τη συνάρτηση
ΘΕΣΗ_ΜΑΧ, που περιγράφεται στο ερώτημα Δ5, μία φορά για τα αγόρια
και μία για τα κορίτσια.
Μονάδες 4
Δ5. Να αναπτύξετε συνάρτηση ΘΕΣΗ_ΜΑΧ η οποία:
α) να δέχεται ως παραμέτρους: τον πίνακα του φύλου, τον πίνακα του
συνολικού ετήσιου χρόνου πρόσβασης των μαθητών και τον χαρακτήρα
«Α» ή «Κ» που αντιστοιχεί στο φύλο (μονάδες 2)
β) να βρίσκει τη θέση της μέγιστης τιμής του ετήσιου χρόνου πρόσβασης
αγοριών ή κοριτσιών, ανάλογα με την τιμή «Α» ή «Κ» του φύλου
(μονάδες 4)
γ) να επιστρέφει τη θέση της μέγιστης τιμής (μονάδες 2)
Μονάδες 8
(Σημείωση: Δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας. Να θεωρήσετε ότι όλες
οι εισαγωγές γίνονται σωστά και όλες οι συνολικές τιμές χρόνου
πρόσβασης είναι μοναδικές).

εσώφυλλο πάνω-πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή.
σας.
μόνο αν το ζητάει η εκφώνηση, και μόνο για πίνακες, διαγράμματα κλπ.
6. Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10.30 π.μ.


223
ΔΕΥΤΕΡΑ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017
ΠΡΟΣΑΝ ΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη
1. Η έκφραση ΟΧΙ(Κ=10 ΚΑΙ Χ>7) είναι ισοδύναμη με την έκφραση

(Κ<>10 Ή Χ<=7).
2. Η χρησιμοποίηση του διερμηνευτή για τη μετάφραση ενός
προγράμματος έχει ως αποτέλεσμα την ταχύτερη εκτέλεσή του .
3. Οι εντολές στη δομή επανάληψης «ΓΙΑ» εκτελούνται τουλάχιστον μία
φορά.
4. Πολύ συχνά οι εντολές που έχουν γραφ τεί με εμφωλευμένα ΑΝ
μπορούν να γραφτούν πιο απλά χρησιμοποιώντας σύνθετες
εκφράσεις ή την εντολή επιλογής ΑΝ… ΤΟΤΕ… ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ.
5. Κάθε υποπρόγραμμα μπορεί να σχεδιαστεί, να αναπτυχθεί και να
συντηρηθεί αυτόνομα.
Μονάδες 10
Α2. α. Τι είναι δομή δεδομένων; (μονάδες 2)

Να αναφέρετε ονομαστικά 4 λειτουργίες επί των δομών δεδομένων.
(μονάδες 4)
β. Να αναφέρετε ονομαστικά τα στοιχεία που προσδιορίζουν μία
γλώσσα. (μονάδες 4)
Μονάδες 10
Α3. i 0
k 12
Όσο i<=k επανάλαβε
i i+2
k k-1
Γράψε i,k
Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα και να

συμπληρώσετε τις τιμές των μεταβλητών που θα εμφανίζει το παραπάνω
απόσπασμα αλγορίθμου σε κάθε επανάληψη :

224
Οθόνη (εμφάνιση των i και k)

Επανάληψη 1
Επανάληψη 2
…
Μονάδες 10
Α4. Έστω ότι έχουμε το παρακάτω απόσπασμα αλγορίθμου:

S0
Για i από 5 μέχρι 20 με βήμα 3
Διάβασε Χ
SS+X
Να ξαναγράψετε το παραπάνω απόσπασμα αλγορίθμου χρησιμοποιώντας
αντί για την εντολή Για… Τέλος_επανάληψης:
α) την εντολή Όσο…Τέλος_επανάληψης
(μονάδες 5)
β) την εντολή Αρχή_επανάληψης…Μέχρις_ότου
(μονάδες 5)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνεται το παρακάτω απόσπασμα αλγορίθμου:
i … (1)
Όσο i≤ … (2) επανάλαβε
Αν i … (3) <> … (4 ) τότε
Γράψε i
Τέλος_αν
ii+ … (5)
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1 έως 5 , που αντιστοιχούν

στα κενά του παραπάνω αποσπάσματος, και δίπλα σε κάθε αριθμό τι
πρέπει να συμπληρωθεί, ώστε με την εκτέλεσή του να εμφανίζονται οι
τιμές:
4, 8, 16, 20, 28, 32, 40
Μονάδες 10

225
Β2. Το ακόλουθο πρόγραμμα έχει σκοπό να διαβάζει 10 θετικούς αριθμούς

και να υπολογίζει και να εμφανίζει το γινόμενο όσων από αυτούς είναι
πολλαπλάσιοι και του 3 και του 5 (συγχρόνως). Στο πρόγραμμα, όμως,
υπάρχουν λάθη.
α) Να εντοπίσετε τα λάθη αυτά και στο τετράδιό σα ς να γράψετε τον

αριθμό της γραμμής που βρίσκεται το λάθος και το ν χαρακτηρισμό του
(συντακτικό ή λογικό).
β) Στη συνέχεια να γράψετε το σωστό πρόγραμμα διορθώνοντας τα λάθη
που εντοπίσατε.
1. Πρόγραμμα Αριθμοί
2. Μεταβλητές
3. Πραγματικές: Χ
4. Ακέραιες: Ρ, i
5. Αρχή
6. Ρ0
7. Για i από 1 μέχρι 10
8. Διάβασε Χ
9. Αν Χ MOD 3 = 0 Ή MOD 5 = 0 τότε
10. ΡΡ*Χ
13. Γράψε Ρ
14. Τέλος_προγράμματος
Σημείωση: Θεωρείστε ότι κατά την εκτέλεση του προγράμματος θα δοθεί

τουλάχιστον ένας τέτοιος αριθμός.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Στο πλαίσιο ενός τοπικού σχολικού πρωταθλήματος βόλεϊ συμμετέχουν 5
σχολεία, αριθμημένα από το 1 έως το 5. Κάθε σχολείο παίζει μία φορά με όλα
τα υπόλοιπα. Άρα θα πραγματοποιηθούν συνολικά 10 αγώνες. Νικητής ενός
αγώνα είναι το σχολείο που έχει κερδίσει 3 σετ. Ο νικητής παίρνει 2 βαθμούς
και ο ηττημένος 1 βαθμό.
Κάθε αγώνας προσδιορίζεται από τα σχολεία που παίζουν μεταξύ τους και το
αποτέλεσμα του αγώνα σε σετ. Για παράδειγμα, η σειρά των στοιχείων: 4, 5, 1, 3
σημαίνει ότι το σχολείο 4 έπαιξε με το σχολείο 5 και έχασε τον αγώνα με 1 σετ
υπέρ και 3 κατά. Αυτό αντίστοιχα σημαίνει ότι το σχολείο 5 κέρδισε τον αγώνα με
το σχολείο 4 με 3 σετ υπέρ και 1 σετ κατά.
Τα δεδομένα των αγώνων αποθηκεύονται σε ένα ν δισδιάστατο πίνακα Α[5,3],
όπου κάθε γραμμή αντιστοιχεί σε ένα σχολείο. Η τελική μορφή του πίνακα Α θα
περιέχει για κάθε σχολείο, στην πρώτη (1 η ) στήλη τη βαθμολογία του (το
άθροισμα των βαθμών του), στη δεύτερη (2 η ) το άθροισμα των σετ υπέρ και
στην τρίτη (3 η ) το άθροισμα των σετ κατά, από όλους τους αγώνες.

226
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
Γ1. α) Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων. (μονάδες 2)
β) Να διαβάζει τα ονόματα των 5 σχολείων και να τα καταχωρ ίζει στον

πίνακα ΟΝ [5]. Η σειρά των σχολείων καθορίζει την αρίθμησή τους (1
έως 5). (μονάδες 2)
γ) Να αρχικοποιεί τον πίνακα Α[5,3]. (μονάδες 2)
Μονάδες 6
Γ2. Να διαβάζει για κάθε αγώνα τη σειρά των 4 στοιχείων που τον
προσδιορίζουν και να ενημερώνει τον πίνακα Α και για τα δύο σχολεία
όπως περιγράφεται παραπάνω.
Μονάδες 6
Γ3. Να κατατάσσει τα σχολεία σε φθίνουσα σειρ ά ανάλογα με τη βαθμολογία
τους και σε περίπτωση ισοβαθμίας να προηγείται το σχολείο με τα
περισσότερα σετ υπέρ.
Μονάδες 6
Γ4. Να εμφανίζει τα ονόματα των σχολείων, τη βαθμολογία τους, το
άθροισμα των σετ υπέρ και το άθροισμα των σετ κατά, με βάση τη σειρά
κατάταξής τους.
Μονάδες 2
Σημείωση: Θεωρείστε ότι δεν υπάρχει περίπτωση δύο σχολεία να έχουν και την
ίδια βαθμολογία και τον ίδιο αριθμό σετ υπέρ .
ΘΕΜΑ Δ
Σε ένα σεμινάριο διάρκειας 6 μηνών, τηρούνται απουσίες ανά μήνα για κάθε
συμμετέχοντα. Στο σεμινάριο συμμετέχουν 50 επιμορφούμενοι και ο καθένας
έχει ένα μοναδικό αλφαριθμητικό κωδικό, που αποθηκεύεται στον πίνακα
ΚΩΔ[50]. Οι απουσίες κάθε συμμετέχοντα ανά μήνα σεμιναρίου αποθηκεύονται
σε δισδιάστατο πίνακα απουσιών ΑΠ[50,6]. Η γραμματεία τηρεί το σύνολο των
απουσιών για τα δύο τρίμηνα του εξαμήνου σε πίνακα ΑΠΤΡ[50,2], όπου η
πρώτη στήλη προσδιορίζει το πρώτο τρίμηνο και η δεύτερη το δεύτερο τρίμηνο
για κάθε συμμετέχοντα.
Να κατασκευάσετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ αποτελούμενο από
υποπρογράμματα ως εξής:
Δ1. Διαδικασία ΕΙΣ, που διαβάζει τον κωδικό του κάθε επιμορφούμενο υ, τις
απουσίες του ανά μήνα σεμιναρίου και ενημερώνει τον πίνακα ΚΩΔ και
τον πίνακα ΑΠ κατάλληλα (θεωρείστε ότι τα δεδομένα εισάγονται
σωστά).
Μονάδες 2
Δ2. Συνάρτηση ΑΝΑΖ, που δέχεται τον κωδικό ενός επιμορφούμενου και τον
πίνακα των κωδικών ΚΩΔ και επιστρέφει τον αριθμό της γραμμής που
βρίσκεται ο κωδικός που αναζητείται. Αν ο κωδικός δε ν βρεθεί,
επιστρέφει 0.
Μονάδες 4

227
Δ3. Συνάρτηση ΣΥΝΑΠ, που υπολογίζει το σύνολο απουσιών για έναν
επιμορφούμενο σε ένα τρίμηνο. Η συνάρτηση δέχεται τον αριθμό της
γραμμής που προσδιορίζει τον επιμορφούμενο στον πίνακα ΑΠ, τον
πίνακα των απουσιών και τον αριθμό του πρώτου μήνα του τριμήνου
(για παράδειγμα, 1 για το πρώτο τρίμηνο, 4 για το δεύτερο τρίμηνο) και
επιστρέφει το σύνολο των απουσιών του τριμήνου .
Μονάδες 3
Δ4. Κύριο πρόγραμμα το οποίο:

α) περιέχει τμήμα δηλώσεων. (μονάδα 1)
β) καλεί τη διαδικασία ΕΙΣ για είσοδο δεδομένων. (μονάδα 1)
γ) για κάθε επιμορφούμενο υπολογίζει το σύνολο των απουσιών των δύο
τριμήνων καλώντας τη συνάρτηση ΣΥΝΑΠ και ενημερώνει τον πίνακα
ΑΠΤΡ. (μονάδες 3)
δ) διαβάζει επαναληπτικά έναν κωδικό. Για τον συγκεκριμένο κωδικό
καλείται η συνάρτηση ΑΝΑΖ. Αν ο κωδικός αντιστοιχεί σε
επιμορφούμενο, να εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα δυνατότητας ή μη
συμμετοχής του στις εξετάσεις. Στις εξετάσεις δικαιούνται συμμετοχής οι
επιμορφούμενοι που έχουν λιγότερες από 10 απουσίες σε καθένα από
τα δύο τρίμηνα. Αν ο κωδικός δεν βρεθεί, εμφανίζει μήνυμα «ΔΕ Ν
ΒΡΕΘΗΚΕ Ο ΚΩΔΙΚΟΣ». Η διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι να δοθεί
ως κωδικός η λέξη ΤΕΛΟΣ. (μονάδες 6)
Μονάδες 11

εσώφυλλο πάνω -πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθητή.
Στην αρχή των απαντήσεώ ν σας να γράψετε πάνω -πάνω την
σας.
ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙ Α


228
ΤΕΤΑΡΤΗ 13 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018
ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1 έως 5 και δίπλα τη λέξη ΣΩΣΤΟ, αν η πρόταση είναι σωστή,
ή τη λέξη ΛΑΘΟΣ, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
1. Η συνθήκη στην εντολή «Όσο…επανάλαβε» ελέγχεται τουλάχιστον

μια φορά.
2. Η πιο απλή μορφή αναζήτησης στοιχείου σε πίνακα είναι η σειριακή
μέθοδος.
3. Μεταξύ των υποπρογραμμάτων δεν πρέπει να υπάρχει ανεξαρτησία.
4. Μετά από την εκτέλεση της εντολής Σ Σ+Α, η τιμή της μεταβλητής Σ
είναι πάντοτε μεγαλύτερη από την τιμή που είχε πριν από την
εκτέλεση της εντολής.
5. Οι πίνακες περιορίζουν τις δυνατότητες του προγράμματος.
Μονάδες 10
Α2. α. Τι εννοείται με τον όρο «Στατική Δομή Δεδομένων» (μονάδες 4) και

πώς υλοποιείται στη ΓΛΩΣΣΑ; (μονάδες 2)
β. Τι εννοούμε με τον όρο «τυπικό» και τι με τον όρο «συντακτικό» μιας
γλώσσας; (μονάδες 4)
Μονάδες 10
Α3. Σε ένα πρόγραμμα επιλογής υποψηφίων απαιτείται η είσοδος τριών τιμών
από τον χρήστη για τις οποίες ισχύουν οι εξής περιορισμοί:
ηλικία: από 18 έως και 21
φύλο: ένα από τα γράμματα Α (για τους άνδρες), Θ (για τις
γυναίκες)
ύψος: πάνω από 1,70 για τους άνδρες και πάνω από 1,60
για τις γυναίκες.
Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου το οποίο υλοποιεί τους
συγκεκριμένους περιορισμούς. Το τμήμα αυτό περιέχει κενά που έχουν
αριθμηθεί. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς των κενών και
δίπλα σε κάθε αριθμό τη συνθήκη που αντιστοιχεί.
Διάβασε ηλικία
Μέχρις_ότου …(1)… (μονάδες 2)
Διάβασε φύλο

229
Διάβασε ύψος
Μονάδες 10
Α4. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου που περιέχει ένα κενό:

κ0
λ…(1)…
κκ+λ
Το τμήμα αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό καθεμιάς
από τις παρακάτω αριθμητικές παραστάσεις:
α) 4+5+6+7+8+9+10
β) 1+2 2 +3 2 +4 2 +5 2 +6 2 +7 2
γ) 2 1 +2 2 +2 3 +2 4 +2 5 +2 6 +2 7
δ) 3+5+7+9+11+13+15
1 1 1 1 1 1 1
ε) + + + + + +
2 3 4 5 6 7 8
Να γράψετε στο τετράδιό σας τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, που αντιστοιχούν
στις παραστάσεις αυτές και δίπλα από κάθε γράμμα την έκφραση που
πρέπει να συμπληρωθεί στο κενό του αλγ ορίθμου (1), ώστε να
υπολογίζεται σωστά η αντίστοιχη παράσταση.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου αποτελεί μια παραλλαγή της
ταξινόμησης φυσαλίδας, η οποία όμως σταματάει τις επαναλήψεις μόλις
διαπιστώσει ότι ο πίνακας έχει ταξινομηθεί ως εξής:
Μετά την ολοκλήρωση του εσωτερικού βρόχου, ελέγχει εάν έγιναν
αντιμεταθέσεις στοιχείων και αν δεν έγιναν τότε ο αλγόριθμος
τερματίζεται. Το τμήμα αλγορίθμου που δίνεται περιέχει κενά που έχουν
αριθμηθεί.
i  ...(1)...
stop  ΑΛΗΘΗΣ
Για j από Ν μέχρι i με_βήμα -1
Αν table[j-1] > table[j] τότε
Αντιμετάθεσε table[j-1],table[j]
stop  ...(2)...
Τέλος_αν
...(3)...
Μέχρις_ότου i ...(4)... N ή stop= ...(5)...

230
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς των κενών και δίπλα από
κάθε αριθμό ό,τι πρέπει να συμπληρωθεί ώστε να επιτελείται η
λειτουργία που περιγράφεται.
Μονάδες 10
Β2. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου:
Διάβασε Σ
Διάβασε Α
ΨΕΥΔΗΣ
Α=0
ΣΣ+Α
ΑΛΗΘΗΣ
Εμφάνισε Σ
Να κωδικοποιήσετε σε ΓΛΩΣΣΑ αντίστοιχο τμήμα προγράμματος που να εκτελε ί

ακριβώς την ίδια ακολουθία εντολών (βημάτων).
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ένα λιμάνι διαθέτει αποθηκευτικό χώρο χωρητικότητας 1 70 εμπο-
ρευματοκιβωτίων (containers). Σε καθημερινή βάση, στο τέλος της ημέρας,
καταχωρίζεται ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων που έχουν εισέλθει και
εξέλθει από αυτόν.
Να αναπτύξετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
Γ1. α. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων. (μονάδες 2)

β. Να διαβάζει για κάθε ημέρα το συνολικό πλήθος εμπορευματοκι-
βωτίων που εισήλθαν, καθώς και το συνολικό πλήθος εκείνων που
εξήλθαν από τον αποθηκευτικό χώρο . Οι τιμές που διαβάζονται να
ελέγχονται ώστε ο αριθμός των εμπορευματοκιβωτίων που
παραμένουν στον αποθηκευτικό χώρο στο τέλος της ημέρας να είναι
από 0 μέχρι και 170. Σε αντίθετη περίπτωση να θεωρούνται
λανθασμένες και να επανεισάγονται. (μονάδες 3)
γ. Για τον τερματισμό της εισαγωγής δεδομένων το πρόγραμμα
εμφανίζει το μήνυμα “Τέλος Εισαγωγής Στοιχείων; ΝΑΙ / ΟΧΙ”. Αν
εισαχθεί η τιμή “ΝΑΙ”, να τερματίζεται η εισαγωγή δεδομένων.
(μονάδες 2)
231
Μονάδες 7
Γ2. Να βρίσκει και να εμφανίζει το ν μέγιστο ημερήσιο αριθμό εισερχόμενων

εμπορευματοκιβωτίων.
Μονάδες 4
Γ3. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τη μέση ημερήσια διακίνηση
εμπορευματοκιβωτίων. Η ημερήσια διακίνηση είναι το άθροισμα του
πλήθους των εισερχομένων και των εξερχομένων εμπορευματοκιβωτίων
της ημέρας.
Μονάδες 4
Γ4. Να υπολογίζει και να εμφανίζει το πλήθος των ημερών που παρέμειναν
στον αποθηκευτικό χώρο τουλάχιστον 10 εμπορευματοκιβώτια, στο
τέλος κάθε ημέρας.
Μονάδες 2
Γ5. Να υπολογίζει και να εμφανίζει τον μέσο όρο του πλήθους των
εμπορευματοκιβωτίων που παρέμειναν στον αποθηκευτικό χώρο, στο
τέλος κάθε ημέρας, από την έναρξη μέχρι τον τερματισμό εισαγωγής
δεδομένων.
Μονάδες 3
Σημειώσεις
Να θεωρήσετε ότι :
α) Αρχικά ο αποθηκευτικός χώρος είναι κενός.
β) Οι αριθμοί που εισάγονται για το πλήθος των εισερχομένων και των
εξερχομένων εμπορευματοκιβωτίων είναι μεγαλύτεροι ή ίσοι του 0.
γ) Υπάρχει καταχώριση στοιχείων για τουλάχιστον μια ημέρα.
ΘΕΜΑ Δ
O φορέας διαχείρισης μιας περιοχής οικολογικού ενδιαφέροντος , προκειμένου
να εκτιμήσει την ποιότητα των υδάτων των ποταμών της περιοχής ,
πραγματοποιεί μία δειγματοληψία τον μήνα σε κάθε ποταμό στη διάρκεια ενός
έτους. Το δείγμα νερού αναλύεται και ανιχνεύονται οι ρύποι . Η επικινδυνότητα
ενός ρύπου εκφράζεται με έναν ακέραιο αριθμό από το 1 έως και το 10. Στην
κλίμακα αυτή η μεγαλύτερη τιμή αντιστοιχεί σε υψηλότερη επικινδυνότητα . Ένας
δείκτης της επικινδυνότητας των υδάτων είναι η επικινδυνότητα εκείνου του
ρύπου που έχει τη μέγιστη τιμή.
Να αναπτύξετε κύριο πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
Δ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων. Μονάδες 2
Δ2. α. Να διαβάζει το πλήθος των ποταμών της περιοχής, ελέγχοντας ότι δεν
δίνεται τιμή μεγαλύτερη του 20. (μονάδα 1)
β. Να διαβάζει τα ονόματα των ποταμών αυτών και να τα καταχωρίζει σε
διαδοχικές θέσεις του πίνακα Π[20]. (μονάδες 2)
Μονάδες 3
Δ3. Για κάθε δειγματοληψία: να εμφανίζει το όνομα καθενός ποταμού της

περιοχής και να υπολογίζει την επικινδυνότητά του καλώντας το
υποπρόγραμμα Υ_Ε (που θα κατασκευάσετε στο ερώτημα Δ5). Την

232
επικινδυνότητα αυτή να την καταχωρίζει κατάλληλα σε πίνακα ΕΠ[20,
12].
Μονάδες 3
Δ4. Να εμφανίζει αλφαβητικά τα ονόματα των ποταμών στους οποίους ο

μέσος όρος επικινδυνότητας στη διάρκεια του έτους, κυμάνθηκε πάνω
από 7. Αν δεν υπάρχει κανένας ποταμός που να ικανοποιεί το κριτήριο
αυτό, να εμφανίζεται κατάλληλο μήνυμα.
Μονάδες 4
Να αναπτύξετε το υποπρόγραμμα Υ_Ε το οποίο:

Δ5. α) Να διαβάζει διαδοχικά τις τιμές της επικινδυνότητας κάθε ρύπου που
βρέθηκε. Η εισαγωγή να τερματίζεται όταν δοθεί η τιμή 0 (που σημαίνει
ότι δεν υπάρχει άλλος ρύπος).
β) Να επιστρέφει τη μέγιστη τιμή επικινδυνότητας από τις τιμές που
διάβασε.
Μονάδες 8
Σημείωση
α) Δεν απαιτούνται επιπλέον έλεγχοι εγκυρότητας τιμών εκτός από αυτόν που
ζητείται στο ερώτημα Δ2.α.
β) Να θεωρήσετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένας ποταμός.
γ) Να θεωρήσετε ότι σε κάθε δειγματοληψία υπάρχει τουλάχιστον ένας ρύπος.

σας.


233
ΘΕΜΑ Α
1. Ο δείκτης σε έναν πίνακα έχει υποχρεωτικά ακέραια τιμή.

2. Η έκφραση Χ ΚΑΙ (ΟΧΙ Χ) είναι πάντα Αληθής για κάθε τιμή της
λογικής μεταβλητής Χ.
3. Η έκφραση "ΚΑΛΗΜΕΡΑ" > "ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ" έχει την τιμή Αληθής.
4. Σκοπός της ιεραρχικής σχεδίασης είναι η διάσπαση του προβλήματος
σε μια σειρά από απλούστερα υποπροβλήματα .
5. Στη ΓΛΩΣΣΑ έχουμε απεριόριστη εμβέλεια μεταβλητών .
Μονάδες 10
Α2. Να αναφέρετε και να περιγράψετε τέσσερεις από τις βασικές λειτουργίες

επί των δομών δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στους
πίνακες.
Μονάδες 8
Α3. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος:
Χ Κ
Χ Χ +2
ΓΡΑΨΕ Χ
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ Χ >= Μ
Τι θα εμφανίσει για κάθε μία από τις παρακάτω περιπτώσεις:

α) Κ = 4, Μ = 9
β) Κ = 5, Μ = 0
γ) Κ = -1, Μ = 3
Μονάδες 6
Α4. Να σχεδιάσετε τα διαγράμματα ροής για τις παρακάτω εντολές

επανάληψης:
α) ΟΣΟ συνθήκη ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ β) ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
εντολές εντολές
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ συνθήκη
(μονάδες 3) (μονάδες 3)
Μονάδες 6

234
Α5. Δίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος πολλαπλασιασμού αλά ρωσικά δύο

θετικών ακεραίων αριθμών Μ1 και Μ2 σε φυσική γλώσσα κατά βήματα:
Βήμα 1 Θέσε Ρ=0

Βήμα 2 Αν Μ2>0, τότε πήγαινε στο Βήμα 3, αλλιώς πήγαινε στο Βήμα 7
Βήμα 3 Αν ο Μ2 είναι περιττός, τότε θέσε Ρ=Ρ+Μ1
Βήμα 4 Θέσε Μ1=Μ1*2
Βήμα 5 Θέσε Μ2=Μ2/2 (θεώρησε μόνο το ακέραιο μέρος)
Βήμα 6 Πήγαινε στο Βήμα 2
Βήμα 7 Τύπωσε τον Ρ
Να γράψετε στο τετράδιό σας την κωδικοποίηση των παραπάνω

βημάτων σε ΓΛΩΣΣΑ.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνεται ο παρακάτω αλγόριθμος ο οποίος ελέγχει αν το στοιχείο key
βρίσκεται στον πίνακα table[n] τουλάχιστον τρείς (3) φορές και εμφανίζει
τη θέση στην οποία βρίσκεται την τρίτη φορά.
Αλγόριθμος Β1
Δεδομένα // n, table, key //
done  ψευδής
position  0
i 1
count  ...(1)...
Όσο i <= ...(2)... και done = ...(3)... επανάλαβε
Αν table[ ...(4)... ] = key τότε
count  ...(5)...
Τέλος_αν
Αν count = ...(6)... τότε
done  ...(7)...
...(8)...  i
αλλιώς
i  ...(9)...
Τέλος_αν
Αν ...(10)... τότε
Εμφάνισε "Tο στοιχείο", key, "υπάρχει τουλάχιστον 3 φορές."
Εμφάνισε "Για τρίτη φορά εμφανίζεται στη θέση ", position, "."
αλλιώς
Εμφάνισε "Το στοιχείο", key, "δεν υπάρχει τουλάχιστον 3 φορές."
Τέλος_αν
Τέλος Β1
Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς των κενών και δίπλα ό,τι
χρειάζεται να συμπληρωθεί έτσι ώστε ο αλγόριθμος να λειτουργεί
σωστά.
Μονάδες 10
235
Β2. Δίνονται οι παρακάτω δηλώσεις υποπρογραμμάτω ν και των παραμέτρων

τους:
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Α(χ, ψ):ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Β(χ, ψ, ζ)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: χ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: ψ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: ψ[10] ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: χ, ζ
Επίσης δίνεται το τμήμα δηλώσεων κύριου προγράμματος:

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: κ, λ[10], μ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: π, ρ[10], γ
ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: θ[10], υ
Μεταξύ των εντολών του κύριου προγράμματος υπάρχουν οι παρακάτω

πέντε εντολές κλήσης των υποπρογραμμάτων:
1. π  Α(κ, υ)
2. ΚΑΛΕΣΕ Α(μ, θ)
3. ΚΑΛΕΣΕ Β(π, μ)
4. υ  Α(μ, θ)
5. κ  Β(π, μ, ρ[1])
Καθεμιά από τις παραπάνω εντολές έχει ένα λάθος.

α) Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό (1 – 5) της καθεμιάς εντολής
και δίπλα να περιγράψετε το λάθος. (μονάδες 5)
β) Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό (1 – 5) της καθεμιάς εντολής
και δίπλα να γράψετε την εντολή σωστά χρησιμοποιώντας μόνο
μεταβλητές που υπάρχουν στο τμήμα δηλώσεων του κύριου
προγράμματος. (μονάδες 5)
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Το Υπουργείο Παιδείας παρέχει μέσω του διαδικτύου μια συλλογή από
εκπαιδευτικά βίντεο. Ο αριθμός των επι σκέψεων που δέχεται κάθε ένα βίντεο
καταγράφεται από ειδικό λογισμικό . Τα βίντεο διακρίνονται σε τρείς κατηγορίες
ανάλογα με την επισκεψιμότητά τους, σύμφ ωνα με τον παρακάτω πίνακα:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑΣ
Όνομα Αριθμός Επισκέψεων
Χαμηλή από 1 έως και 100

Μεσαία από 101 έως και 1000
Υψηλή πάνω από 1000
Τα βίντεο με μηδενικές επισκέψεις δεν κατατάσσονται σε καμία κατηγορία.

236

Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει επαναληπτικά τον τίτλο κάθε βίντεο και τον αριθμό των
επισκέψεων που δέχτηκε. Η είσοδος των δεδομένων να τερματίζεται,
όταν ως τίτλος βίντεο δοθεί η λέξη «ΤΕΛΟΣ». (μονάδες 3)
Να γίνεται έλεγχος εγκυρότητας ώστε ο αριθμός των επισκέψεων να μην
είναι αρνητικός. (μονάδες 2)
Μονάδες 5
Γ3. Να βρίσκει και να εμφανίζει τον τίτλο του βίντεο με τον μεγαλύτερο
αριθμό επισκέψεων. Να θεωρήσετε ότι είναι μοναδικό.
Μονάδες 4
Γ4. Να υπολογίζει για καθεμία από τις τρεις κατηγορίες επισκεψιμότητας το
πλήθος των βίντεο που καταχωρίστηκαν σε αυτή. Να εμφανίζει για κάθε
κατηγορία:
- το όνομά της και
- το πλήθος των βίντεο που περιλαμβάνει.
Μονάδες 6
Γ5. Να βρίσκει και να εμφανίζει το όνομα της κατηγορίας επισκεψιμότητας
στην οποία καταχωρίστηκαν τα περισσότερα βίντεο. Να θεωρήσετε ότι
είναι μοναδική.
Μονάδες 3
Σημείωση
Το πλήθος των βίντεο δεν είναι γνωστό.
ΘΕΜΑ Δ
Στην 27 η Βαλκανιάδα Πληροφορικής που θα διεξαχθεί στην Αθήνα τον
Σεπτέμβριο του 2019, συμμετέχουν 40 μαθητές. Κάθε μαθητής παίρνει έναν
κωδικό από 1 έως και 40, ο οποίος αντιστοιχεί στη σειρά που δήλωσ ε
συμμετοχή. Κάθε μαθητής καλείται να επιλύσει έξι προβλήματα . Για κάθε
πρόβλημα αναπτύσσει τη λύση του σε μία γλώσσα προγραμματισμού και την
υποβάλλει για βαθμολόγηση. Η λύση βαθμολογείται σε ακέραια κλίμακα από 0
έως 100.
Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού κάθε μαθητής και για κάθε πρόβλημα μπορεί
να υποβάλλει τη λύση του όσες φορές θέλει.
Δ1. Να περιλαμβάνει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων. Μονάδες 2
Δ2. Να διαβάζει επαναληπτικά τα ονόματα των μαθητών και να τα
καταχωρίζει στον Πίνακα ΟΝ[40]. (μονάδα 1)
Επίσης, να αρχικοποιεί με την τιμή 0 όλα τα στοιχεία του Πίνακα
ΒΑΘ[40,6], ο οποίος θα περιέχει τη βαθμολογία κάθε μαθητή για κάθε
πρόβλημα. (μονάδες 2)
Μονάδες 3
Δ3. Κάθε φορά που μία λύση προβλήματος υποβάλλεται και βαθμολογείται,
το πρόγραμμα να διαβάζει τον κωδικό του μαθητή (από 1 έως και 40),

237
τον αριθμό του προβλήματος (από 1 έως και 6) και τη βαθμολογία του
(από 0 έως και 100). (μονάδα 1)
Η βαθμολογία να καταχωρίζεται στην αντίστοιχη θέση του Πίνακα
ΒΑΘ[40,6] μόνο αν είναι μεγαλύτερη από τη βαθμολογία που είναι ήδη
καταχωρισμένη. (μονάδες 2)
Για τον τερματισμό της εισαγωγής δεδομένων το πρόγραμμα να
εμφανίζει το μήνυμα «Υπάρχει νέα λύση προβλήματος; ΝΑΙ / ΟΧΙ» . Αν
εισαχθεί η τιμή «ΟΧΙ», να τερματίζεται η εισαγωγή δεδομένων. (μονάδες
2)
Μονάδες 5
Δ4. Να υπολογίζει και να καταχωρίζει στον Πίνα κα ΣΒ[40] τα αθροίσματα

των βαθμολογιών κάθε μαθητή στα έξι προβλήματα. Για τον σκοπό αυτό
να καλεί μόνο μια φορά το υποπρόγραμμα με όνομα ΥΣΒ. (μονάδα 1)
Να αναπτύξετε το υποπρόγραμμα ΥΣΒ το οποίο να δέχεται ως είσοδο
τον Πίνακα ΒΑΘ[40,6] και να επιστρέφει ως έξοδο συμπληρωμένο τον
Πίνακα ΣΒ[40]. (μονάδες 4)
Μονάδες 5
Δ5. Να εμφανίζει τα ονόματα των μαθητών ταξινομημέν ων σύμφωνα με τη

συνολική τους βαθμολογία σε φθίνουσα βαθμολογική σειρά. Σε
περίπτωση μαθητών με την ίδια βαθμολογία, τα ονόματά τους να
εμφανίζονται με αλφαβητική σειρά.
Μονάδες 5
α) Δεν απαιτούνται έλεγχοι εγκυρότητας τιμών.
β) Να θεωρήσετε ότι θα δοθεί τουλάχιστον μια λύση προβλήματος από έναν
μαθητή.

εσώφυλλο πάνω -πάνω να συμπληρώσετε τα ατομικά στοιχεία μαθη τή.
σας.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντ ιγράφων

238
ΝΕΟ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΔΑΣ
ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ – ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ
ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΑΝ ΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΘΕΜΑ Α
1. Ο βρόχος ΓΙΑ i AΠΟ 0 ΜΕΧΡΙ 0 δεν εκτελείται καμία φορά.
2. Σε μια δομή επανάληψης μπορεί να εμφανιστούν λογικά λάθη που
σχετίζονται με τη συνθήκη επανάληψης ή τερματισμού.
3. Υπερχείλιση έχουμε όταν ωθήσουμε ένα στοιχείο σε μια ήδη γεμάτη
στοίβα.
4. Σε πίνακες που είναι ταξινομημένοι χρησιμοποιείται υποχρεωτικά η
σειριακή μέθοδος αναζήτησης.
5. Γενικά, σε περιπτώσεις που η επανάληψη θα συμβεί τουλάχιστον μία
φορά, είναι προτιμότερη η χρήση της ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
Μονάδες 10
Α2. α) Να αναφέρετε τις τυπικές επεξεργασίες των πινάκων.

(μονάδες 5)
β) Να αναφέρετε τους κανόνες που πρέπει να ακολουθούν οι λίστες των
παραμέτρων στα υποπρογράμματα.
(μονάδες 3)
γ) Να αναφέρετε τέσσερις από τις μαθηματικές συναρτήσεις που
περιέχονται στη ΓΛΩΣΣΑ.
(μονάδες 4)
Μονάδες 12
Α3. α) Μια στοίβα έξι θέσεων, ύστερα από μερικές ωθήσεις και απωθήσεις ,
έχει την παρακάτω μορφή:
6
5 8
4 3
3 7  top
2 5
1 2
i) Πόσες απωθήσεις πρέπει να γίνουν προκειμένου να αδειάσει η
στοίβα;
(μονάδες 2)
ii) Nα αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
(μονάδες 3)

239
β) Μια ουρά έξι θέσεων, ύστερα από μερικές εισαγωγές και εξαγωγές ,
έχει την παρακάτω μορφή:
1 2 3 4 5 6
2 5 1 3
↑ ↑
front rear
i) Πόσες εξαγωγές πρέπει να γίνουν προκειμένου να αδειάσει η
ουρά;
(μονάδες 2)
ii) Nα αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
(μονάδες 3)
Μονάδες 10
iA
OΣΟ i<=M EΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΓΡΑΨΕ i
ii+2
α) Πόσες φορές θα εκτελεστεί η εντολή εξόδου, όταν η μεταβλητή M
πάρει ως τιμή καθεμία από τις παρακάτω εκφράσεις;
i) A+5 ii) A-4 iii) A+1
(μονάδες 6)
β) Να γράψετε μια αντίστοιχη έκφραση που πρέπει να δοθεί ως τιμή στη
μεταβλητή Μ, ώστε η εντολή εξόδου να εκτε λεστεί ακριβώς πέντε (5)
φορές.
(μονάδες 2)
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος:
ΕΠΙΛΕΞΕ Χ
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 7
ΓΡΑΨΕ ‘Α’
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 11, 13
ΓΡΑΨΕ ‘Β’
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ < 20
ΓΡΑΨΕ ‘Γ’
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 50..100
ΓΡΑΨΕ ‘Δ’
ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ ‘Ε’
ΤΕΛΟΣ_ΕΠΙΛΟΓΩΝ
Να γράψετε στο τετράδιό σας ισοδύναμο τμήμα προγράμματος το οποίο
να χρησιμοποιεί μόνο μία εντολή ΑΝ..ΤΟΤΕ..ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ, χωρίς επιπλέον
εμφωλευμένες εντολές επιλογής.
(Η λίστα τιμών 50..100 περιλαμβάνει όλες τιμές από το 50 μέχρι και το
100.)
Μονάδες 10
240
Β2. Ένας θετικός ακέραιος αριθμός μεγαλύτερος από το ένα (1) είναι πρώτος
αν διαιρείται ακριβώς, μόνο με τον εαυτό του και τη μονάδα. Το
παρακάτω τμήμα προγράμματος διαβάζει έναν θετικό ακέραιο αριθμό ,
ελέγχει αν είναι πρώτος ή όχι και εμφανίζει αντίστοιχο μήνυμα. Για το
σκοπό αυτό διαβάζει έναν θετικό ακέραιο n (n>1), τον διαιρεί διαδοχικά
με τους αριθμούς 2, 3, 4, …, n-1, ελέγχοντας μετά από κάθε διαίρεση αν
ο αριθμός n διαιρείται ακριβώς.
Στην περίπτωση που διαιρείται ακριβώς, σταματάει η επαναληπτική
διαδικασία και εμφανίζεται το μήνυμα ‘Δεν είναι πρώτος αριθμός’. Αν η
επαναληπτική διαδικασία των διαιρέσεων τερματιστεί χωρίς ο αριθμός n
να έχει διαιρεθεί ακριβώς από κανέναν αριθμό εμφανίζεται το μήνυμα
‘Είναι πρώτος αριθμός’. Ο αλγόριθμος περιέχει πέντε (5) αριθμημένα
κενά. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς των κενών και δίπλα
ό,τι χρειάζεται να συμπληρωθεί, ώστε το τμήμα προγράμματος να
λειτουργεί σωστά.
ΔΙΑΒΑΣΕ n
ΠΡΩΤΟΣ …(1)…
i …(2)…
ΑΝ …(3)… =0 ΤΟΤΕ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ii+1
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ i>n-1 Ή …(5)…
AN ΠΡΩΤΟΣ = ΑΛΗΘΗΣ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ ‘Είναι πρώτος αριθμός’
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ ‘Δεν είναι πρώτος αριθμός’
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ένα πλοίο μεταφέρει δέματα από λιμάνια της Ελλάδας στην Ιταλία. Σε κάθε
λιμάνι που καταπλέει για φόρτωση δηλώνει το βάρος που έχει ήδη φορτωμένο ,
καθώς και το μέγιστο βάρος που μπορεί να μεταφέρει (όριο βάρους). Η
διαδικασία φόρτωσης ελέγχεται από αρμόδιο υπάλληλο.
Να αναπτύξετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο να υποστηρίζει τη διαδικασία
φόρτωσης σε ένα λιμάνι. Το πρόγραμμα:
Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει:
το όριο βάρους του πλοίου (μονάδα 1),
το βάρος δεμάτων που έχει ήδη φορτωμένα, ελέ γχοντας ότι η τιμή
του είναι μικρότερη από το όριο βάρους, διαφορετικά να το
ξαναζητά (μονάδες 2).
Μονάδες 3

241
Γ3. Για τη διαδικασία φόρτωσης:
α) να εμφανίζει το βάρος που μπορεί ακόμα να φορτωθεί στο
πλοίο,
να εμφανίζει το μήνυμα: «ΝΑ ΦΟΡΤΩΘΕΙ ΔΕΜΑ; (ΝΑΙ/ΟΧΙ)»,
να διαβάζει την απάντηση του αρμόδιου υπαλλήλου (χωρίς
έλεγχο εγκυρότητας).
(μονάδες 3)
β) Αν η απάντηση είναι «ΝΑΙ»
να διαβάζει το βάρος του δέματος, να ελέγχει ότι δεν
παραβιάζεται το όριο βάρους και να επιτρέπει τη φόρτωσή του,
διαφορετικά να εμφανίζει το μήνυμα «ΤΟ ΔΕΜΑ ΔΕΝ ΧΩΡΑΕΙ» ,
(μονάδες 2)
εφόσον επιτραπεί η φόρτωσή του, να υπολογίζει και να
εμφανίζει το κόστος μεταφοράς του κλιμακωτά, με βάση το
βάρος του, ως εξής:
- τα πρώτα 500 κιλά χρεώνονται 0,5 € / κιλό,
- τα επόμενα 1000 κιλά χρεώνονται 0,3 € / κιλό,
- τα υπόλοιπα χρεώνονται 0,1 € / κιλό.
(μονάδες 4)
Η παραπάνω διαδικασία φόρτωσης επαναλαμβάνεται μέχρι να δοθεί ως
απάντηση από τον αρμόδιο υπάλληλο η λέξη «ΟΧΙ».
(μονάδες 2)
Μονάδες 11
Γ4. Μετά το τέλος φόρτωσης να εμφανίζει:
πόσα από τα δέματα που ελέγχθηκαν δεν φορτώθηκαν λόγω
υπέρβασης του ορίου βάρους (μονάδα 1),
το συνολικό ποσό που εισπράχθηκε (μονάδα 1),
το πλήθος των δεμάτων που φορτώθηκαν και είχαν βάρος που
ξεπερνούσε τα 1000 κιλά (μονάδες 2).
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ Δ
Οι Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ) λαμβάνουν δείγματα βιολογικού υλικού
προσώπων για έλεγχο μόλυνσης από τον κορωνοϊό Covid-19. Σε μια
περιφέρεια δραστηριοποιούνται 20 ΚΟΜΥ. Κάθε ΚΟΜΥ στη διάρκεια μια ς μέρας
μπορεί να λάβει μέχρι και 100 δείγματα από μια περιοχή της περιφέρειας. Τα
δείγματα αυτά ελέγχονται και κάθε αποτέλεσμα χαρακτηρίζεται ως θετικό (Θ) ή
αρνητικό (Α) και καταγράφεται σε πληροφοριακό σύστημα.
Μονάδες 2
Δ2. α) Να διαβάζει τα ονόματα των περιοχών που δραστηριοποιούνται οι
ΚΟΜΥ και να τα καταχωρίζει σε πίνακα με όνομα Π[20] (μονάδα 1).
β) Για κάθε ΚΟΜΥ να διαβάζει διαδοχικά τα αποτελέσματα των
ελέγχων που έχει πραγματοποιήσει και κάθε αποτέλεσμα να το
καταχωρίζει ως ένα γράμμα Α ή Θ στην αντίστοιχη θέση του πίνακα
ΑΠ[20,100]. Σε περίπτωση που λήφθηκαν λιγότερα από 100

242
δείγματα, μετά την καταχώριση του αποτελέσματος του τελευταίου
δείγματος διαβάζεται αντί αποτελέσματος η λέξη «ΤΕΛΟΣ», η οποία
δεν καταχωρίζεται στον πίνακα. Σε αυτή την περίπτωση
τερματίζεται η εισαγωγή τιμών για τη συγκεκριμένη ΚΟΜΥ και το
πρόγραμμα καταχωρίζει σε όλες τις υπόλοιπες θέσεις της
αντίστοιχης γραμμής το γράμμα Χ (μονάδες 5).
Μονάδες 6
Δ3. Να εμφανίζει το όνομα ή τα ονόματα των περιοχών που βρέθηκαν τα
περισσότερα θετικά δείγματα.
Μονάδες 6
Δ4. Να εμφανίζει τα ονόματα των περιοχών, ταξινομημένα σε φθίνουσα
σειρά ως προς το πλήθος των θετικών δειγμάτων που εντοπίστηκαν. Σε
περίπτωση που δύο ή περισσότερες περιοχές έχουν τ ο ίδιο πλήθος
θετικών δειγμάτων, τα ονόματά τους να εμφανίζονται με αλφαβητική
σειρά. Για την ταξινόμηση να καλείται το υποπρόγραμμα ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
του ερωτήματος Δ5.
Μονάδες 3
Δ5. Να αναπτύξετε υποπρόγραμμα με όνομα ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ, που υλοποιεί
τη λειτουργία της ταξινόμησης που περιγράφεται στο ερώτημα Δ4.
Μονάδες 3
- Για την απάντηση των ερωτημάτων Δ3, Δ4 και Δ5 να θεωρήσετε ότι ο
πίνακας ΑΠ έχει συμπληρωθεί σωστά.
- Δεν απαιτούνται έλεγχοι εγκυρότητας τιμών.
- Να θεωρήσετε ότι τα ονόματα των περιοχών είναι διαφορετικά μεταξύ τους.

σας.
μόνο με μαύρο στυλό με μελάνι που δεν σβήνει. Μολύβι επιτρέπετα ι,


243
ΠΑΛΑΙΟ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ
ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ – ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ
ΘΕΜΑ Α
1. Ο βρόχος ΓΙΑ i AΠΟ 0 ΜΕΧΡΙ 0 δεν εκτελείται καμία φορά .

2. Τα αρχεία είναι δομές δεδομένων δευτερεύουσας μνήμης .
3. Η ΓΛΩΣΣΑ επιτρέπει την αντιστοίχιση σταθερών τιμών με ονόματα.
4. Τα στοιχεία ενός πίνακα δεν αποθηκεύονται σε συνεχόμενες θέσεις
μνήμης.
5. Με την εντολή ΟΣΟ μπορούν να εκφραστούν όλες οι επαναλήψεις .
Μονάδες 10
Α2. α) Να αναφέρετε τις τυπικές επεξεργασίες των πινάκων (μονάδες 5).
β) Να αναφέρετε τα χαρακτηριστικά των δυναμικών δομών δεδομένων

(μονάδες 3).
Μονάδες 8
Α3. Ποια από τα παρακάτω ονόματα (1 – 8) δεν είναι αποδεκτά στη ΓΛΩΣΣΑ
ως ονόματα μεταβλητών (μονάδες 3); Να εξηγήσετε γιατί δεν είναι
αποδεκτά (μονάδες 3).
1) ΑΡΧΗ 2) 1ος 3) ΑΝΑ 4) Max
5) Φ.Π.Α. 6) X10 7) MAΡΙΑ 8) ΤΙΜΗαγοράς
Μονάδες 6
Α4. Να μετατρέψετε την παρακάτω δομή πολλαπλής επιλογής
ΑΝ…ΤΟΤΕ…ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ σε μη εμφωλευμένες δομές απλής επιλογής
ΑΝ…ΤΟΤΕ, έτσι ώστε να εμφανίζει το ίδιο αποτέλεσμα.
ΑΝ x<=1 ΤΟΤΕ
α1
AΛΛΙΩΣ_ΑΝ x<=10 ΤΟΤΕ
α2
AΛΛΙΩΣ_ΑΝ x<=100 ΤΟΤΕ
α3
ΑΛΛΙΩΣ
α4
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ α
Μονάδες 8

244

iA
OΣΟ i<=M EΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΓΡΑΨΕ i
ii+2
α) Πόσες φορές θα εκτελεστεί η εντολή εξόδου , όταν η μεταβλητή M
πάρει ως τιμή καθεμία από τις παρακάτω εκφράσεις (μονάδες 6);
i) A+5 ii) A-4 iii) A+1
β) Να γράψετε μία αντίστοιχη έκφραση που πρέπει να δοθεί ως τιμή στη
μεταβλητή Μ, ώστε η εντολή εξόδου να εκτελεστεί ακριβώς πέντε (5)
φορές (μονάδες 2).
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Β
Β1. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος:
ΔΙΑΒΑΣΕ Χ
ΓΙΑ Κ ΑΠΟ -3 ΜΕΧΡΙ Χ ΜΕ_ΒΗΜΑ -1
ΓΡΑΨΕ Κ
α) Να το μετατρέψετε σε ισοδύναμο διάγραμμα ροής (μονάδες 5).
β) Να το μετατρέψετε σε ισοδύναμο τμήμα προγράμματος με χρήση της
εντολής ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ…ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ (μονάδες 5).
Μονάδες 10
Β2. Ένας θετικός ακέραιος αριθμός μεγαλύτερος από το ένα (1) είναι πρώτος
αν διαιρείται ακριβώς, μόνο με τον εαυτό του και τη μονάδα. Το
παρακάτω τμήμα προγράμματος διαβάζει έναν θετικό ακέραιο αριθμό ,
ελέγχει αν είναι πρώτος ή όχι και εμφανίζει αντίστοιχο μήνυμα. Για τον
σκοπό αυτό διαβάζει έναν θετικό ακέραιο n (n>1), τον διαιρεί διαδοχικά
με τους αριθμούς 2, 3, 4, …, n-1 ελέγχοντας μετά από κάθε διαίρεση αν ο
αριθμός n διαιρείται ακριβώς.
Στην περίπτωση που διαιρείται ακριβώς, σταματάει η επαναληπτική
διαδικασία και εμφανίζεται το μήνυμα ‘Δεν είναι πρώτος αριθμός’. Αν η
επαναληπτική διαδικασία των διαιρέσεων τερματιστεί χωρίς ο αριθμός n
να έχει διαιρεθεί ακριβώς από κανέναν αριθμό εμφανίζεται το μήνυμα
‘Είναι πρώτος αριθμός’. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς των
κενών και δίπλα ό,τι χρειάζεται να συμπληρωθεί, ώστε το τμήμα
προγράμματος να λειτουργεί σωστά.
ΔΙΑΒΑΣΕ n
i …(2)…
AΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΑΝ …(3)… =0 ΤΟΤΕ
TEΛΟΣ_ΑΝ
ii+1
MEXΡΙΣ_ΟΤΟΥ i>n-1 Ή…(5)…

245
AN ΠΡΩΤΟΣ=ΑΛΗΘΗΣ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ ‘Είναι πρώτος αριθμός’
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ ‘Δεν είναι πρώτος αριθμός’
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Ένα πλοίο μεταφέρει δέματα από λιμάνια της Ελλάδας στην Ιταλία. Σε κάθε
λιμάνι που καταπλέει για φόρτωση δηλώνει το βάρος που έχει ήδη φορτωμένο ,
καθώς και το μέγιστο βάρος που μπορεί να μεταφέρει (όριο βάρους). Η
διαδικασία φόρτωσης ελέγχεται από αρμόδιο υπάλληλο.
Να αναπτύξετε πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο να υποστηρίζει τη διαδικασία

φόρτωσης σε ένα λιμάνι. Το πρόγραμμα:
Μονάδες 2
Γ2. Να διαβάζει:
το όριο βάρους του πλοίου (μονάδα 1),
το βάρος δεμάτων που έχει ήδη φορτωμένα, ελέγχοντας ότι η τιμή
αυτή είναι μικρότερη από το όριο βάρους, διαφορετικά να το
ξαναζητά (μονάδες 2).
Μονάδες 3
Γ3. Για τη διαδικασία φόρτωσης:
α) να εμφανίζει το βάρος που μπορεί ακόμα να φορτωθεί στο
πλοίο,
να εμφανίζει το μήνυμα: «ΝΑ ΦΟΡΤΩΘΕΙ ΔΕΜΑ; (ΝΑΙ/ΟΧΙ)»,
να διαβάζει την απάντηση του αρμόδιου υπαλλήλου (χωρίς
έλεγχο εγκυρότητας).
(μονάδες 3)
β) Αν η απάντηση είναι «ΝΑΙ»
να διαβάζει το βάρος του δέματος, να ελέγχει ότι δεν
παραβιάζεται το όριο βάρους και να επιτρέπει τη φόρτωσή του,
διαφορετικά να εμφανίζει το μήνυμα «ΤΟ ΔΕΜΑ ΔΕΝ ΧΩΡΑΕΙ»,
(μονάδες 2)
εφόσον επιτραπεί η φόρτωσή του, να υπολογίζει και να
εμφανίζει το κόστος μεταφοράς του κλιμακωτά, με βάση το
βάρος του, ως εξής:
- τα πρώτα 500 κιλά χρεώνονται 0,5 € / κιλό,
- τα επόμενα 1000 κιλά χρεώνονται 0,3 € / κιλό,
- τα υπόλοιπα χρεώνονται 0,1 € / κιλό.
(μονάδες 4)
Η παραπάνω διαδικασία φόρτωσης επαναλαμβάνεται μέχρι να δοθεί ως
απάντηση από τον αρμόδιο υπάλληλο η λέξη «ΟΧΙ».
(μονάδες 2)
Μονάδες 11

246
Γ4. Μετά το τέλος φόρτωσης να εμφανίζει:
πόσα από τα δέματα που ελέγχθηκαν δεν φορτώθηκαν λόγω
υπέρβασης του ορίου βάρους (μονάδα 1),
το συνολικό ποσό που εισπράχθηκε (μονάδα 1),
το πλήθος των δεμάτων που φορτώθηκαν και είχαν βάρος που
ξεπερνούσε τα 1000 κιλά (μονάδες 2).
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ Δ
Οι Κινητές Ομάδες Υγείας (ΚΟΜΥ) λαμβάνουν δείγματα βιολογικού υλικού
προσώπων για έλεγχο μόλυνσης από τον κορωνοϊό Covid-19. Σε μια
περιφέρεια δραστηριοποιούνται 20 ΚΟΜΥ. Κάθε ΚΟΜΥ στη διάρκεια μια ς μέρας
μπορεί να λάβει μέχρι και 100 δείγματα από μια περιοχή της περιφέρειας. Τα
δείγματα αυτά ελέγχονται και κάθε αποτέλεσμα χαρακτηρίζεται ως θετικό (Θ) ή
αρνητικό (Α) και καταγράφεται σε πληροφοριακό σύστημα.
Μονάδες 2
Δ2. α) Να διαβάζει τα ονόματα των περιοχών που δραστηριοποιούνται οι
ΚΟΜΥ και να τα καταχωρίζει σε πίνακα με όνομα Π[20] (μονάδα 1).
β) Για κάθε ΚΟΜΥ να διαβάζει διαδοχικά τα αποτελέσματα των
ελέγχων που έχει πραγματοποιήσει και κάθε αποτέλεσμα να το
καταχωρίζει ως ένα γράμμα Α ή Θ στην αντίστοιχη θέση του πίνακα
ΑΠ[20,100]. Σε περίπτωση που λήφθηκαν λιγότερα από 100
δείγματα, μετά την καταχώριση του αποτελέσματος του τελευταίου
δείγματος διαβάζεται αντί αποτελέσματος η λέξη «ΤΕΛΟΣ», η οποία
δεν καταχωρίζεται στον πίνακα. Σε αυτή την περίπτωση
τερματίζεται η εισαγωγή τιμών για τη συγκεκριμένη ΚΟΜΥ και το
πρόγραμμα καταχωρίζει σε όλες τις υπόλοιπες θέσεις της
αντίστοιχης γραμμής το γράμμα Χ (μονάδες 5).
Μονάδες 6
Δ3. Να εμφανίζει το όνομα ή τα ονόματα των περιοχών που βρέθηκαν τα
περισσότερα θετικά δείγματα.
Μονάδες 6
Δ4. Να εμφανίζει τα ονόματα των περιοχών, ταξινομημένα σε φθίνουσα
σειρά ως προς το πλήθος των θετικών δειγμάτων που εντοπίστηκαν. Σε
περίπτωση που δύο ή περισσότερες περιοχές έχουν το ίδιο πλήθος
θετικών δειγμάτων, τα ονόματά τους να εμφανίζονται με αλφαβητική
σειρά. Για την ταξινόμηση να καλείται το υποπρόγραμμα ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
του ερωτήματος Δ5.
Μονάδες 3
Δ5. Να αναπτύξετε υποπρόγραμμα με όνομα ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ, που υλοποιεί
τη λειτουργία της ταξινόμησης που περιγράφεται στο ερώτημα Δ4.
Μονάδες 3
- Για την απάντηση των ερωτημάτων Δ3, Δ4 και Δ5 να θεωρήσετε ότι ο
πίνακας ΑΠ έχει συμπληρωθεί σωστά.
- Δεν απαιτούνται έλεγχοι εγκυρότητας τιμών.
- Να θεωρήσετε ότι τα ονόματα των περιοχών είναι διαφορετικά μεταξύ τους.
247

σας.
αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τ ετράδιο και τα


248
Επαναληπτικά Θέµατα ΟΕΦΕ 2006 1
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ
ΘΕΜΑ 1:
Α.
1. Να αναφέρετε ονοµαστικά τις λειτουργίες µε τις οποίες ο υπολογιστής µπορεί να επιτελέσει µε

επιτυχία οποιαδήποτε επεξεργασία.
(Μονάδες 3)
2. Να αναφέρετε τη διαφορά µεταξύ παραµέτρου και απλής µεταβλητής.
(Μονάδες 3)
Β. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµίας από τις παρακάτω προτάσεις 1-5 και δίπλα
τη λέξη Σωστό αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν είναι λανθασµένη.
1. Η κλήση µίας συνάρτησης γίνεται µε την εντολή ΚΑΛΕΣΕ.

2. Οι πίνακες είναι µία στατική δοµή δεδοµένων.
3. Σε µία γλώσσα προγραµµατισµού η σηµασιολογία των λέξεων της γλώσσας καθορίζεται από
το δηµιουργό της γλώσσας.
4. Ο προγραµµατισµός στον οποίο η δυνατότητα ενεργοποίησης λειτουργιών ενός
προγράµµατος γίνεται µε την εκτέλεση πολλών γεγονότων ονοµάζεται οδηγούµενος από το
γεγονός.
5. Η άπληστη µέθοδος αποτελεί µία από τις κυριότερες τεχνικές λύσης ενός προβλήµατος.
(Μονάδες 10)
Γ. ∆ίνεται το ακόλουθο πρόγραµµα σε "ΓΛΩΣΣΑ":
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Σύγκριση
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Χ, Ψ, Max
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ Χ, Ψ
ΚΑΛΕΣΕ Μέγιστος (Χ, Ψ, Μax)
ΓΡΑΨΕ Max
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Σύγκριση
249
Και η ακόλουθη διαδικασία:
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ Μέγιστος (Α, Β)

ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ: Α, Β
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Γ
ΑΡΧΗ
Γ <-- A
AN Α < Β ΤΟΤΕ
Γ < -- Β
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τα λάθη που υπάρχουν στις προηγούµενες εντολές παραθέτοντας
κατάλληλη τεκµηρίωση.
(Μονάδες 5)
2. Να γράψετε στο τετράδιο σας διορθωµένα το ανωτέρω πρόγραµµα και τη διαδικασία αυτού.
(Μονάδες 5)
∆. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα προγράµµατος:
Sum <-- 0
Ε <-- 10
ΟΣΟ Ε <= 40 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
Sum <-- Sum + i
ΓΡΑΨΕ Sum
E <-- E + 5
1. Να µετατραπεί σε ισοδύναµο µε αποκλειστική χρήση της δοµής ΟΣΟ ... ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ.
(Μονάδες 5)
2. Να µετατραπεί σε ισοδύναµο µε αποκλειστική χρήση της δοµής ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ ...

ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
(Μονάδες 5)
Ε. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθµούς της Στήλης Α και δίπλα το γράµµα της Στήλης Β
που αντιστοιχεί σωστά. Στη Στήλη Β υπάρχει ένα επιπλέον στοιχείο.
1. Μέθοδος διαίρει και βασίλευε α. Αρχεία
2. ∆υναµική δοµή δεδοµένων β. Τυπική επεξεργασία σε πίνακα
3. ΚΑΛΕΣΕ γ. Συνάρτηση
4. Συγχώνευση δ. Τεχνική λύσης προβλήµατος
ε. ∆ιαδικασία
(Μονάδες 4)
250
ΘΕΜΑ 2:
∆ίνεται το επόµενο τµήµα προγράµµατος σε "ΓΛΩΣΣΑ":

Α[i, j] < -- 0
ΚΑΛΕΣΕ Μαγικό_Τετράγωνο (Α)
Sum < -- 0
Sum < -- Sum + Α[i, 3]
ΓΡΑΨΕ Sum
Και η διαδικασία:
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ Μαγικό_Τετράγωνο (Β)

........
ΑΡΧΗ
i <--1
j <-- 4 DIV 2
Β[i, j] < -- 1
ΓΙΑ key ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 9
ΑΝ i > 1 τότε
Κ <-- i – 1
ΑΛΛΙΩΣ
Κ <-- 3
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΝ j > 1 ΤΟΤΕ
L <-- j – 1
ΑΛΛΙΩΣ
L <-- 2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΝ Β[K, L] > 0 ΤΟΤΕ
i <-- i + 1
ΑΝ i = 4 ΤΟΤΕ
i <-- 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΛΛΙΩΣ
i <-- K
j <-- L
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Β[i, j] <-- Key
(α) Να σχεδιάσετε στο τετράδιό σας τον πίνακα Α µε τις τιµές που θα έχουν τα στοιχεία του, µετά
την εκτέλεση του ανωτέρου τµήµατος προγράµµατος.
(Μονάδες 18)
251
(β) Να γράψετε στο τετράδιο σας την τιµή της µεταβλητής Sum που τυπώνεται.
(Μονάδες 2)
ΘΕΜΑ 3:
Κατά τη διάρκεια µιας µελέτης για τις ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις κατεγράφησαν, για 3
συγκεκριµένες κατηγορίες, δειγµατοληπτικά οι εισπράξεις (σε ευρώ) που πραγµατοποιήθηκαν από
1.000 ξενοδοχεία, σε διάφορες περιοχές της χώρας, για κάθε ένα µήνα του έτους 2005.
Να αναπτύξετε τµήµα αλγορίθµου ή τµήµα προγράµµατος σε "ΓΛΩΣΣΑ" το οποίο:
(α) καταχωρεί στον πίνακα δύο διαστάσεων ΕΠΩΝ_ΚΑΤ την επωνυµία και την κατηγορία κάθε
ξενοδοχείου ως εξής:
• στην πρώτη στήλη του πίνακα καταχωρείται η επωνυµία. Ο πρώτος χαρακτήρας κάθε
επωνυµίας δεν πρέπει να ξεκινά από γράµµα µικρότερο από "Ε" αλλά ούτε και από γράµµα
µεγαλύτερο από "Ζ".
• στη δεύτερη στήλη του πίνακα καταχωρείται η κατηγορία. Κάθε κατηγορία πρέπει να είναι
µία από τις ακόλουθες: "Β", "Γ", "∆".
(Μονάδες 5)
(β) καταχωρεί στον πίνακα δύο διαστάσεων ΕΙΣ τη µηνιαία είσπραξη που πραγµατοποίησε κάθε
ξενοδοχείο. Κάθε είσπραξη δεν πρέπει να υπολείπεται των 15.000 ευρώ αλλά ούτε και να ξεπερνά
τα 150.000 ευρώ.
(Μονάδες 3)
(γ) υπολογίζει και καταχωρεί στο µονοδιάστατο πίνακα ΜΕ το µέσο όρο ετήσιας είσπραξης κάθε
ξενοδοχείου.
(Μονάδες 3)
(δ) βρίσκει και τυπώνει το πλήθος των ξενοδοχείων της κατηγορίας "Β" τα οποία είχαν µέση
ετήσια είσπραξη άνω των 80.000 ευρώ.
(Μονάδες 2)
(ε) σε περίπτωση όπου τα ξενοδοχεία που βρέθηκαν στο προηγούµενο ερώτηµα είναι τουλάχιστον
δέκα (10), αναζητά και τυπώνει την επωνυµία και την αντίστοιχη µέση ετήσια είσπραξη των
ξενοδοχείων αυτών.
Η αναζήτηση πρέπει να σταµατά µόλις ολοκληρωθεί η τύπωση των ανωτέρω στοιχείων και του
τελευταίου ξενοδοχείου του προηγούµενου ερωτήµατος.
(Μονάδες 7)
Παρατηρήσεις:
(1) Θεωρήστε ότι όλες οι επωνυµίες που δίνονται είναι γραµµένες µε κεφαλαία γράµµατα της
ελληνικής αλφαβήτου.
(2) Θεωρήστε ότι κάθε µηνιαία είσπραξη που δίνεται είναι πραγµατικός αριθµός.
252
ΘΕΜΑ 4:
Ένα εργοστάσιο παρασκευής χρωµάτων, έχει 1.500 πελάτες κάθε ένας από τους οποίους
πραγµατοποιεί συγκεκριµένο αριθµό παραγγελιών σε µηνιαία βάση κατά τη διάρκεια ενός έτους. Αν
γνωρίζετε ότι το συγκεκριµένο εργοστάσιο παύει τη λειτουργία του κατά το µήνα Αύγουστο,
Να γράψετε πρόγραµµα σε "ΓΛΩΣΣΑ" το οποίο:
(α) εισάγει στο µονοδιάστατο πίνακα ΟΝΕΠ το ονοµατεπώνυµο κάθε πελάτη.
(Μονάδες 2)
(β) καλεί τη διαδικασία ΠΑΡ στην οποία καταχωρείται στον πίνακα δύο διαστάσεων ΑΠ ο αριθµός
των παραγγελιών κάθε πελάτη για κάθε µήνα του έτους (εκτός του µηνός Αυγούστου). Κάθε
καταχώρηση πρέπει να ελέγχεται ως προς την εγκυρότητά της, δηλαδή να είναι µεγαλύτερη του
µηδενός. Για το µήνα παύσης, να καταχωρείται η τιµή µηδέν.
(Μονάδες 6)
(γ) καλεί τη συνάρτηση ΕΥΡΕΣΗ η οποία υπολογίζει, για κάθε πελάτη, το σύνολο των ετησίων
παραγγελιών του.
(Μονάδες 8)
(δ) καταχωρεί στο µονοδιάστατο πίνακα ΣΠ το σύνολο των ετησίων παραγγελιών κάθε πελάτη.
(Μονάδες 2)
(ε) τυπώνει το ονοµατεπώνυµο κάθε πελάτη και δίπλα του το αντίστοιχο σύνολο των ετησίων
παραγγελιών του.
(Μονάδες 2)
Παρατηρήσεις:
(1) Θεωρήστε ότι το ονοµατεπώνυµο κάθε πελάτη είναι έγκυρη αλφαριθµητική τιµή και ότι
είναι γραµµένο µε µικρά γράµµατα της ελληνικής αλφαβήτου.
(2) Θεωρήστε ότι ο αριθµός των µηνιαίων παραγγελιών κάθε πελάτη είναι ακέραιος αριθµός.
253
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ
ΘΕΜΑ 1Ο
Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω
προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη Σωστό αν είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος αν
είναι λανθασµένη.
1. Η δυαδική αναζήτηση χρησιµοποιείται µόνο σε ταξινοµηµένους πίνακες

2. O συµβολοµεταφραστής είναι πρόγραµµα µετάφρασης γλωσσών
υψηλού επιπέδου.
3. Η Pascal είναι αντικειµενοστραφής γλώσσα προγραµµατισµού,
κατάλληλη για τη δηµιουργία δοµηµένων προγραµµάτων.
4. Ένα πρόγραµµα µε λογικά λάθη είναι εκτελέσιµο.
5. Οι πίνακες στηρίζονται στην τεχνική της δυναµικής παραχώρησης
µνήµης.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 10
Β. Να αναφέρετε τις κυριότερες τυποποιηµένες τεχνικές σχεδίασης

αλγορίθµων.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 3
Γ. Ποια είναι τα τρία στάδια αντιµετώπισης ενός προβλήµατος;

ΜΟΝΑ∆ΕΣ 3
∆. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου:

∆ιάβασε α
Αν α = 0 τότε
Εµφάνισε ‘’Μηδέν’’
αλλιώς_αν α = 1 τότε
Εµφάνισε ‘’Ένα’’
αλλιώς_αν α = 2 ή α = 3 ή α = 5 ή α = 7 τότε
Εµφάνισε ‘’Πρώτος αριθµός’’
αλλιώς_αν α = 4 ή α = 6 ή α = 8 ή α = 9 τότε
Εµφάνισε ‘’Σύνθετος αριθµός’’
αλλιώς
Εµφάνισε ‘’∆εν είναι µονοψήφιος θετικός’’
Τέλος_αν
Να µετατραπεί σε ισοδύναµο µε αποκλειστική χρήση του σχήµατος

πολλαπλής επιλογής Επίλεξε …Τέλος_επιλογών
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 8
254
Ε. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθµούς της Στήλης Α και δίπλα το
γράµµα της Στήλης Β που αντιστοιχεί σωστά. Στη Στήλη Β υπάρχει ένα
επιπλέον στοιχείο.
Τµήµατα αλγορίθµου Αριθµός Επαναλήψεων
1. Για χ από 10 µέχρι 9 µε_βήµα –0,1
Εµφάνισε χ Α. 0
2. i1
κ1
Όσο κ<=10 επανάλαβε Β. 1
ii+1
3. Για i από –5 µέχρι 4
Εµφάνισε ‘’Ανάπτυξη Εφαρµογών’’ Γ. 9
4. i1
∆. 10
ii+1
Μέχρις_ότου i>-1
5. κ5
Όσο κ<>5 επανάλαβε
Ε. 11
κκ+1
ΣΤ. άπειρες
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 10
255
ΣΤ. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου σε µορφή διαγράµµατος ροής:
∆ιάβασε α
α>0 Ψ
Α
α>10 αα+2
Εµφάνισε α
Να κατασκευάσετε ισοδύναµο τµήµα αλγορίθµου σε ψευδογλώσσα.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 6
256
ΘΕΜΑ 2Ο
∆ίνεται το ακόλουθο πρόγραµµα:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑ2
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: i,j,Α,Β,D
AΡΧΗ
A 4
B 10
ΓΙΑ j ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ i
KΑΛΕΣΕ ∆ΙΑ∆(Α,Β)
Α A+3
B B-4
DA DIV B
ΓΡΑΨΕ D
ΤΕΛΟΣ_ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΘΕΜΑ2
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ΙΑ∆(Β,Α)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:Α,Β,Γ
ΑΡΧΗ
ΒΒ+1
ΑΑ+2
ΓFUN(A,B)
ΓΡΑΨΕ Α,Β,Γ
TΕΛΟΣ_∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑΣ
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ FUN(Χ,Υ):ΑΚΕΡΑΙΑ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:Χ,Υ
ΑΡΧΗ
FUNY MOD X
TEΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
Να εκτελέσετε το παραπάνω πρόγραµµα και να γράψετε:
Α) Τις τιµές των µεταβλητών Α, Β, Γ όπως αυτές εκτυπώνονται από τη

διαδικασία σε κάθε επανάληψη.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 18
Β) Την τιµή της µεταβλητής D που εκτυπώνεται.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 2
257
ΘΕΜΑ 3Ο
Η δανειστική βιβλιοθήκη του σχολείου σας έχει 100 τίτλους βιβλίων, καθένας
από τους οποίους πιθανόν να υπάρχει σε περισσότερα από ένα αντίτυπα. Να
γραφεί πρόγραµµα σε γλώσσα προγραµµατισµού «ΓΛΩΣΣΑ» το οποίο:
Α) Αποθηκεύει στο µονοδιάστατο πίνακα ΤΙΤΛΟΙ[100] καθέναν από τους 100
τίτλους των βιβλίων.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 3
Β) Αποθηκεύει στο µονοδιάστατο πίνακα ΑΝΤΙΤΥΠΑ[100] τον αριθµό των

διαθέσιµων προς δανεισµό αντιτύπων του κάθε βιβλίου, εξασφαλίζοντας ότι
κάθε στοιχείο του πίνακα θα είναι µη αρνητικός αριθµός.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 5
Γ) ∆ιαβάζει έναν τίτλο και αν ο τίτλος αυτός δεν είναι καταχωρηµένος,

εµφανίζει το µήνυµα «∆ΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΥΤΗ». Αν ο τίτλος
είναι καταχωρηµένος, καλεί µία διαδικασία η οποία υλοποιεί τα εξής: Αν
υπάρχουν διαθέσιµα αντίτυπα, εµφανίζει το µήνυµα «∆ΙΑΘΕΣΙΜΟ» και
µειώνει κατά ένα τον αριθµό των διαθέσιµων αντιτύπων, ενώ αν έχουν
δανειστεί όλα τα αντίτυπα, εµφανίζει το µήνυµα «ΜΗ ∆ΙΑΘΕΣΙΜΟ».
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 12
ΘΕΜΑ 4Ο
Το 1988 στο πρωτάθληµα της Formula 1 αποφασίστηκε ο τρόπος

υπολογισµού της βαθµολογίας των οδηγών να είναι ο ακόλουθος: Αν και θα
έπαιρναν µέρος σε 16 αγώνες, η κατάταξή τους θα κρινόταν από το
άθροισµα των 11 καλύτερων βαθµολογιών τους. Να γραφεί αλγόριθµος ο
οποίος:
Α) Καταχωρεί σε ένα µονοδιάστατο πίνακα τα ονόµατα των 36 οδηγών που

συµµετείχαν.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 2
Β) Καταχωρεί σε ένα δισδιάστατο πίνακα τη βαθµολογία των 36 οδηγών

στους 16 αγώνες.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 2
Γ) Ταξινοµεί σε φθίνουσα σειρά τις βαθµολογίες καθενός από τους 36

οδηγούς.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 9
∆) Υπολογίζει τη συνολική βαθµολογία κάθε οδηγού αθροίζοντας τις 11

καλύτερες βαθµολογίες του.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 4
Ε) Εµφανίζει το όνοµα του πρωταθλητή ακολουθούµενο από τη συνολική του

βαθµολογία. Υποθέτουµε ότι δεν υπάρχει ισοβαθµία στην 1η θέση.
ΜΟΝΑ∆ΕΣ 3
258
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ 1o
Α. Να γράψετε στην κόλλα σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω προτάσεις
1-6 και δίπλα τη λέξη Σωστό, αν είναι σωστή και τη λέξη Λάθος, αν είναι
λανθασµένη.
1. Η διαδικασία µπορεί να εκτελέσει οποιαδήποτε λειτουργία από αυτές που µπορεί
να εκτελέσει ένα πρόγραµµα.
2. Η γλώσσα προγραµµατισµού SQL είναι γλώσσα 4ης γενιάς.
3. Το + και το = είναι αριθµητικοί τελεστές.
4. Στην ουρά, εισαγωγή είναι η είσοδος ενός στοιχείου στο εµπρός άκρο της ουράς.
5. ∆ίνεται ο µονοδιάστατος πίνακας Α µε 5 στοιχεία που έχουν αντίστοιχα τις
παρακάτω τιµές : 3,2,7,8,5
Η εντολή Α[Α[1]]← Α[2]+1 θα αλλάξει την τιµή του 3ου στοιχείου από 7 σε 4.
6. Ένας πίνακας µπορεί να έχει άπειρο µέγεθος.
Μονάδες 12
Β. i) Πως ορίζεται η δοµή ενός προβλήµατος;

Μονάδες 4
ii) Ποιούς τρόπους αναπαράστασης ενός αλγόριθµου γνωρίζετε;
Μονάδες 4
Γ. Το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου να µετατραπεί σε ισοδύναµο, χρησιµοποιώντας

αποκλειστικά τη δοµή Όσο... Επανάλαβε.
Σ←0
Μ ← 1000
∆ιάβασε αρ
Σ ← Σ + αρ
M←M+1
Μέχρις_ότου (Σ < -100) ή ( Μ = 2008)
Εµφάνισε Σ, Μ
Μονάδες 5
259
∆. Στο ακόλουθο τµήµα προγράµµατος, να συµπληρώσετε το τµήµα δηλώσεων που

έχει παραλειφθεί.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΗ
…
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ Β
X ← 28
Κ ← 13
ΟΣΟ Χ<>0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
Κ←Κ–2
ΑΝ Β = ‘ΑΛΗΘΗΣ’ ΤΟΤΕ
Υ ← Κ MOD 2
L ← K MOD Y
ΑΛΛΙΩΣ
R←K/2
X←X+R
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ Χ, Κ
Μονάδες 6
E. ∆ίνεται το παρακάτω πρόγράµµα:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:Α,Β,Γ
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ Α,Β,Γ
ΚΑΛΕΣΕ ∆ΙΑ∆(Β,Α,Γ)
ΓΡΑΨΕ Α,Β,Γ
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ΙΑ∆ΙΚ(Β,Γ)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:Β
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ:Γ
ΑΡΧΗ
ΒΒ+1
ΓΓ+2
Να βρείτε τα συντακτικά λάθη που τυχόν υπάρχουν. Να δικαιολογήσετε την

απάντηση σας.
Μονάδες 6
ΣΤ. Κατά την εκτέλεση του παρακάτω τµήµατος αλγορίθµου, πόσες φορές θα
εµφανιστεί η λέξη ΟΕΦΕ ;
κ←4
Για i από 1 µέχρι κ µε_βήµα 2
κ←κ–2
Εµφάνισε ‘ΟΕΦΕ’
Μονάδες 3
260
ΘΕΜΑ 2o
Α. Να µετατρέψετε το παρακάτω διάγραµµα ροής σε µορφή ψευδοκώδικα.
Μονάδες 10
Β. ∆ίνεται ο ακόλουθος πίνακας ακεραίων Α µε τις εξής τιµές:

3 1 6 15 12
και το ακόλουθο τµήµα αλγορίθµου:
κ ← 0
flag ← ψευδής
Για i από 1 µέχρι 4
Αν Α[i]>Α[i+1] τότε
προσ ← Α[i]
Α[i] ← Α[i+1]
Α[i+1] ← προσ
flag ← αληθής
κ ← κ+1
Τέλος_αν
Μέχρις_ότου flag = ψευδής
261
α) Να γράψετε στο τετράδιο σας τις τιµές του πίνακα που θα προκύψουν µετά
την εκτέλεση του παραπάνω τµήµατος αλγορίθµου.
Μονάδες 8
β) Τι εκφράζει η τιµή της µεταβλητής κ;
Μονάδες 2
ΘΕΜΑ 3o
Μια εταιρία εµπορίας και πώλησης ηλεκτρονικών υπολογιστών απασχολεί έναν
αριθµό υπαλλήλων στον τοµέα της πώλησης οθονών. Κάθε ένας από τους
υπαλλήλους αυτούς αµείβεται µε βασικό µισθό 1000 ευρώ που προσαυξάνεται
κλιµακωτά ανάλογα µε τις µηνιαίες πωλήσεις που πραγµατοποιεί. Το bonus που
αντιστοιχεί σε κάθε υπάλληλο µε βάση τον αριθµό των οθονών που πούλησε,
υπολογίζεται µε βάση τον παρακάτω πίνακα:
Αριθµός Οθονών που

Βonus για κάθε οθόνη
πούλησε
1-50 1,5 €
51-100 3€
101 και άνω 3,5 €
Για παράδειγµα: Αν ένας υπάλληλος πούλησε 52 οθόνες σε ένα µήνα, το bonus που
του αντιστοιχεί είναι: 50·1,5 +2·3 = 75+6 = 81€.
1. Να κατασκευάσετε πρόγραµµα το οποίο:
α) περιλαµβάνει τµήµα δηλώσεων.

2 µονάδες
β) ∆ιαβάζει τα ονοµατεπώνυµα πολλών υπαλλήλων και την ποσότητα των

οθονών που πούλησε ο καθένας και σταµατά µόλις δοθεί ως ονοµατεπώνυµο
ο χαρακτήρας *.
3 µονάδες
γ) Καλεί υποπρόγραµµα που δέχεται ως είσοδο τον αριθµό των οθονών που
πούλησε ο κάθε υπάλληλος και επιστρέφει το bonus που του αντιστοιχεί.
2 µονάδες
δ) Εµφανίζει τον συνολικό µισθό κάθε υπαλλήλου (βασικό µισθό και bonus)
2 µονάδες
ε) Εµφανίζει το ποσοστό των υπαλλήλων µε συνολικό µισθό µεγαλύτερο από

1200€.
5 µονάδες
2. Να κατασκευάσετε το υποπρόγραµµα που καλείται στο ερώτηµα 1 γ).

6 µονάδες
262
ΘΕΜΑ 4ο
Σε ένα σύγχρονο στάβλο υπάρχουν 250 γαλακτοπαραγωγές αγελάδες οι οποίες
αρµέγονται µηχανικά καθηµερινά για 365 ηµέρες συνεχώς. Ο ιδιοκτήτης της θέλει να
µηχανογραφήσει τον στάβλο του ώστε να είναι ευκολότερη η εκτίµηση της γενετικής
αξίας κάθε ζώου. Για το λόγο αυτό να δηµιουργήσετε αλγόριθµο o οποίος σε αρχικά
να υλοποιεί τα παρακάτω:
1. Σε κατάλληλους πίνακες καταχωρεί τον κωδικό του κάθε ζώου και την
συνολική γαλακτοπαραγωγή (σε γραµµάρια) του κάθε ζώου χωριστά για κάθε
ηµέρα.
Μονάδες 3
2. Να υπολογίζει για κάθε αγελάδα, το σύνολο των ηµερών στη διάρκεια του
έτους κατά τις οποίες η κάθε αγελάδα είχε «Ξηρά περίοδο», δηλαδή δεν
παρήγαγε γάλα. Επίσης, να εµφανίζει τα αποτελέσµατα µε πρώτο τον
κωδικό της κάθε αγελάδας ακολουθούµενο από το σύνολο των ηµερών χωρίς
γάλα, ξεχωριστά για κάθε ζώο.
Μονάδες 5
Στα πλαίσια της παραπάνω αναβάθµισης του στάβλου ο ιδιοκτήτης θέλει να κάνει
δειγµατοληπτικά, για λόγους διαχείρισης της µονάδος, τα παρακάτω:
3. Να δέχεται τον κωδικό µιας αγελάδας,
a. και µε τη βοήθεια της σειριακής αναζήτησης, να βρίσκει αν υπάρχει ή δεν

υπάρχει η αγελάδα αυτή µέσα στο πίνακα των κωδικών. Αν δεν υπάρχει να
εµφανίζει το µήνυµα «Ο κωδικός δεν αντιστοιχεί σε κάποια αγελάδα».
Mονάδες 6
b. αν υπάρχει η αγελάδα αυτή να βρίσκει και να εµφανίζει τη παραγωγή της
σε γάλα ανά ηµέρα ταξινοµηµένη σε φθίνουσα σειρά.
Mονάδες 6
Παρατηρήσεις: Ο κωδικός του κάθε ζώου είναι µοναδικός.

Θεωρείστε ότι η συνολική γαλακτοπαραγωγή ενός ζώου είναι µη
αρνητικός αριθµός.
263
1
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΘΕΜΑ 1 ο
1– 5 και δίπλα τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν
η πρόταση είναι λανθασµένη.
1. Στα κυκλώµατα του υπολογιστή η ολίσθηση προς τα αριστερά ισοδυναµεί

µε την ακέραια διαίρεση δια δύο, ενώ η ολίσθηση προς τα δεξιά ισοδυναµεί
µε πολλαπλασιασµό επί δύο.
2. Όταν στο πρόγραµµά µας υπάρχουν λογικά λάθη παράγεται το τελικό
εκτελέσιµο πρόγραµµα, ενώ όταν υπάρχουν συντακτικά λάθη αυτά πρέπει
πρώτα να διορθωθούν ώστε να παραχθεί το τελικό εκτελέσιµο πρόγραµµα.
3. Στη στοίβα αντιστοιχεί η ώθηση και στην ουρά η εξαγωγή.
4. Η αφαίρεση είναι πράξη που εκτελεί ο Η/Υ.
5. Ο συγκριτικός τελεστής mod έχει προτεραιότητα σε σχέση µε τον τελεστή
+.
(Μονάδες 10)
Β. 1. Ποιοι κανόνες ακολουθούνται για την διαγραµµατική αναπαράσταση της

δοµής ενός προβλήµατος;
(Μονάδες 4)
2. Τι περιλαµβάνει η ανάλυση ενός προβλήµατος σε ένα σύγχρονο
υπολογιστικό περιβάλλον;
(Μονάδες 5)
Γ. Να γράψετε τον αλγόριθµο ταξινόµησης ευθείας ανταλλαγής (φυσαλίδας) ενός

µονοδιάστατου πίνακα µε όνοµα ΣΤΟΙΧΕΙΑ που περιέχει X στοιχεία, µε
αποκλειστική χρήση της δοµής επανάληψης Όσο … Επανάλαβε. Η διάταξη
των στοιχείων του πίνακα να είναι φθίνουσα.
(Μονάδες 5)
∆. ∆ίνονται οι τιµές των µεταβλητών Α=29, Β=28, Γ=4, ∆=4.9 ,

ΚΑΛΟΣ=ΑΛΗΘΗΣ, ΚΑΚΟΣ = ΑΛΗΘΗΣ. Να χαρακτηρίσετε κάθε έκφραση
που ακολουθεί µε το γράµµα Α αν η έκφραση είναι Αληθής, ή µε το γράµµα Ψ,
αν η έκφραση είναι Ψευδής.
264
2
1. ΌΧΙ ((( 'ΚΑΛΟΣ' < 'ΚΑΚΟΣ') ΚΑΙ ΚΑΛΟΣ) Ή ΚΑΚΟΣ )

2. ΌΧΙ (ΚΑΛΟΣ <>ΚΑΚΟΣ)
3. ΌΧΙ ((( 'ΚΑΛΟΣ' < 'ΚΑΚΟΣ') ΚΑΙ ΚΑΛΟΣ) Ή ΚΑΚΟΣ ) ΚΑΙ ΌΧΙ
(ΚΑΛΟΣ <>ΚΑΚΟΣ)
4. ( Γ – Β > Γ – Α ) ΚΑΙ (Α mod Β div Γ) < Α_Μ(∆)
5. ((Β – Γ) / Γ * 6 ) > Γ
6. (( Γ – Β > Γ – Α ) ΚΑΙ (Α mod Β div Γ) < Α_Μ(∆)) ΚΑΙ ((Β – Γ) / Γ * 6 )
>Γ
(Μονάδες 6)
Ε. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της Στήλης Α µε αυτά της Στήλης Β (στα

στοιχεία της Στήλης Β θα αντιστοιχηθούν παραπάνω από ένα στοιχεία της
Στήλης Α).
α. JAVA
1. αντικειµενοστραφής γλώσσα
β. SQL
2. συναρτησιακή γλώσσα
γ. LISP
3. µη διαδικασιακή γλώσσα
δ. PROLOG
4. γλώσσα ερωταπαντήσεων
ε. C++
(Μονάδες 5)
ΣΤ. ∆ίνονται οι παρακάτω προτάσεις:
Π1. Η λίστα µε τις __________1____________ παραµέτρους καθορίζει τις
παραµέτρους στη δήλωση του υποπρογράµµατος.
Π2. Η λίστα µε τις __________2____________ παραµέτρους καθορίζει τις
παραµέτρους στην κλήση του υποπρογράµµατος.
Π3. Μερικές γλώσσες προγραµµατισµού ονοµάζουν ορίσµατα τις
__________3____________ παραµέτρους και απλά παραµέτρους τις
__________4____________ παραµέτρους.
Π4. Οι __________5____________ παράµετροι δεν είναι γνωστές στο
υποπρόγραµµα το οποίο καλείται.
και οι παρακάτω λέξεις:
α. τυπικές
β. πραγµατικές
Να γράψετε στην κόλλα σας τους αριθµούς (1-5) των κενών διαστηµάτων των
προτάσεων και δίπλα το γράµµα της λέξης που αντιστοιχεί σωστά.
Σηµείωση: Οι λέξεις χρησιµοποιούνται περισσότερες φορές από µία.
(Μονάδες 5)
265
3
ΘΕΜΑ 2ο
Α. Τι θα εµφανίζει το παρακάτω πρόγραµµα αν για είσοδο δώσουµε κάποιες από

τις παρακάτω τιµές; (οι τιµές θα δοθούν µε την σειρά που σας αναγράφονται
παρακάτω)
5, 3,28,-2,18,16,17
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α,Χ,Ψ
ΑΡΧΗ
Α5
ΟΣΟ Α <10 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
∆ΙΑΒΑΣΕ Χ
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ Χ>=1 ΚΑΙ Χ<=20
Ψ ΣΥΝΟΛΟ(Α,Χ)+1
ΓΡΑΨΕ Α,Ψ,Χ
ΑΝ Α >Ψ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ Α
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Α Α+2
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΣΥΝΟΛΟ(Χ,Υ) :ΑΚΕΡΑΙΑ

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Χ,Υ
ΑΡΧΗ
ΑΝ Χ < Υ ΤΟΤΕ
Χ Χ+Υ MOD Χ
ΑΛΛΙΩΣ
Χ Χ-Χ DIV Υ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΣΥΝΟΛΟ (Χ+Υ) DIV 2
(Μονάδες 10)
Β. Να µετατρέψετε το παρακάτω διάγραµµα ροής σε ψευδογλώσσα.
266
4
Αρχή
∆ιάβασε πλ
i←1
Ψευδής
Τέλος
i<= πλ
Αληθής
∆ιάβασε α, β
i←i+1
P←0
Εµφάνισε P Ψευδής
β>0
Αληθής
Ψευδής
β mod 2=1
Αληθής
P←P+α
α← α*2
β ← β div 2
(Μονάδες 10)
4
267
5
ΘΕΜΑ 3ο
Η αεροπορική εταιρεία Πανολυµπιακή Airlines ναυλώνει έναν µικρό αριθµό

αεροσκαφών της σε άλλες εταιρείες, προς 20.000€ την ηµέρα το κάθε αεροσκάφος
για την πρώτη εβδοµάδα (σύνολο εβδοµάδας 140.000€). Για κάθε επιπλέον ηµέρα το
κόστος ενοικίασης προσαυξάνεται κατά 5% σε σχέση µε την προηγούµενη ηµέρα
(δηλ. την 8η ηµέρα υπάρχει προσαύξηση κατά 5%).
Η Παναθηναϊκή Airlines λόγω του αυξηµένου αριθµού των δροµολογίων της
διαπραγµατεύεται µε την πρώτη την ενοικίαση ενός αεροσκάφους. Μπορεί να
διαθέσει όµως ένα συγκεκριµένο κεφάλαιο για τη ναύλωση του αεροσκάφους.
Να αναπτυχθεί πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο:
Α. Περιέχει τµήµα δήλωσης των σταθερών και των µεταβλητών του

προγράµµατος.
(Μονάδες 2)
Β. ∆ιαβάζει το κεφάλαιο που έχει διαθέσιµο η εταιρεία για τη ναύλωση του

αεροσκάφους.
(Μονάδες 2)
Γ. Υπολογίζει και εµφανίζει για πόσες µέρες µπορεί η εταιρεία να έχει στη
διάθεσή της το ναυλωµένο αεροσκάφος.
(Μονάδες 7)
∆. Ενδεχοµένως η εταιρεία να χρειαστεί το αεροσκάφος για 14 ηµέρες ακριβώς.

Να καλεί υποπρόγραµµα (που θα κατασκευάσετε) που θα υπολογίζει το κόστος
ναύλωσης ενός αεροσκάφους αν η εταιρεία το χρειάζεται για δυο εβδοµάδες.
(Μονάδες 7)
Ε. Εµφανίζει µε κατάλληλο µήνυµα το αποτέλεσµα του υποπρογράµµατος.

(Μονάδες 2)
Παρατηρήση: Θεωρήστε ότι όλα τα δεδοµένα είναι έγκυρα.
ΘΕΜΑ 4ο
Η προγεστερόνη είναι µια ορµόνη από την συγκέντρωση της οποίας µπορούµε να
βρούµε αν µια γυναίκα είναι έγκυος. Σε ένα πείραµα µετρήθηκαν 100 γυναίκες
καθηµερινά για διάστηµα 28 ηµερών (όσο ο έµµηνος κύκλος τους). Να
κατασκευάσετε αλγόριθµο ο οποίος να κάνει τα παρακάτω:
Α. Να διαβάζει το ονόµατα των 100 γυναικών που συµµετείχαν στο πείραµα και
να τα καταχωρεί σε ένα µονοδιάστατο πίνακα ΟΝΟΜΑ[100].
(Μονάδες 2)
268
6
Β. Να διαβάζει τις ηµερήσιες σε προγεστερόνη µετρήσεις των γυναικών

ξεχωριστά και να τις καταχωρεί σε ένα δισδιάστατο πίνακα ΠΡΟΓ[100,28]
(Μονάδες 2)
Γ. Υπάρχει η αντίληψη ότι η συγκέντρωση της προγεστερόνης στο δεύτερο

14ήµερο είναι υψηλότερη από ότι στο πρώτο. Να βρείτε στο πείραµα που έγινε
αν επιβεβαιώνεται ή όχι η παραπάνω αντίληψη. Να εκτυπώσετε κατάλληλο
µήνυµα.
(Μονάδες 6)
∆. Να βρείτε και να εµφανίσετε την 15 ηµέρα του κύκλου πόσες και ποιες
γυναίκες είχαν συγκέντρωση προγεστερόνης πάνω από 1,3 mg/g
(Μονάδες 4)
Ε. Υπάρχουν ισχυρισµοί ότι η προγεστερόνη αυξάνει από την 10 µέχρι την 18

ηµέρα συνεχώς καθηµερινά. Να βρείτε το ποσοστό των γυναικών στις οποίες
ισχύει αυτή η υπόθεση από το παραπάνω πείραµα και να το εµφανίσετε στην
οθόνη.
(Μονάδες 6)
269
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΘΕΜΑ 1 ο
Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω
0
προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη Σωστό, αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν
1
1. Με κριτήριο το βαθµό δόµησης τα προβλήµατα διακρίνονται σε:
δοµηµένα, ηµιδοµηµένα και αδόµητα.
2. Το αποτέλεσµα του µεταγλωττιστή είναι το εκτελέσιµο πρόγραµµα.
20
3. Η ταχύτητα ενός αλγορίθµου επηρεάζεται από τις διάφορες τεχνολογίες
Å
υλικού.
4. Η συγχώνευση είναι βασική λειτουργία στις δοµές δεδοµένων αλλά όχι
στους πίνακες.
ÌÁ Ö
5. Όρισµα ονοµάζεται µε διαφορετικό τρόπο, σε ορισµένες γλώσσες, µια
πραγµατική παράµετρος.
Μονάδες 10
ÔÁ
ÏÅ
B. ∆ίνονται οι παρακάτω προτάσεις µε κενά:

Η JAVA είναι µια ……1…… γλώσσα προγραµµατισµού για την ανάπτυξη
εφαρµογών που εκτελούνται σε κατανεµηµένα περιβάλλοντα.
Η δυνατότητα της ……2…… των προγραµµάτων είναι σηµαντικό προσόν των
γλωσσών υψηλού επιπέδου.
Η ……3…… είναι το σύνολο των κανόνων που καθορίζει το νόηµα των
λέξεων,
Ο ……4…… είναι ένα πρόγραµµα που διαβάζει µία προς µία τις εντολές του
αρχικού προγράµµατος και για καθεµία από αυτές εκτελεί αµέσως µια
ισοδύναµη ακολουθία εντολών µηχανής.
Το ……5…… µιας γλώσσας καλείται το σύνολο των στοιχείων που
χρησιµοποιείται από την γλώσσα.
∆ίνονται οι παρακάτω λέξεις:
ÈÅ
α) διαδικασιακή
β) αλφάβητο
γ) αντικειµενοστραφής
δ) λεξιλόγιο
ε) διερµηνευτής
στ) σηµασιολογία
ζ) µεταφερσιµότητας
η) µεταγλωττιστής
Τα θέµατα προορίζονται για αποκλειστική χρήση της φροντιστηριακής µονάδας 1
270
Να γράψετε στο τετράδιο σας τους αριθµούς 1,2,3,4,5 και δίπλα το γράµµα α,
β, γ, δ, ε, στ, ζ, η που αντιστοιχεί στη σωστή λέξη. Τρεις λέξεις δεν
χρησιµοποιούνται.
Μονάδες 5
Γ. 1. Να αναφέρετε επιγραµµατικά τα µειονεκτήµατα των στατικών δοµών
δεδοµένων.
Μονάδες 2
2. Να αναφέρετε επιγραµµατικά τα κριτήρια που απαραίτητα ένας
αλγόριθµος πρέπει να ικανοποιεί. Να αναλύσετε τρία από τα παραπάνω
κριτήρια.
0
Μονάδες 8
∆. Να συµπληρώσετε τις κενές θέσεις στον παρακάτω πίνακα:
1
ΑΗ ΟΧΙ
Α Β Γ
(Β ΚΑΙ Γ) ( Α ΚΑΙ Β)
20
ΑΛΗΘΗΣ Å ΑΛΗΘΗΣ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΑΛΗΘΗΣ ΨΕΥ∆ΗΣ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΨΕΥ∆ΗΣ ΑΛΗΘΗΣ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΨΕΥ∆ΗΣ ΑΛΗΘΗΣ ΨΕΥ∆ΗΣ
ÌÁ Ö
Μονάδες 8
Ε. Να µετατρέψετε στο παρακάτω τµήµα αλγορίθµου τις δοµές επανάληψης ΓΙΑ
…. ΑΠΟ… ΜΕΧΡΙ … στην ισοδύναµη µορφή Όσο ……. Επανάλαβε
ÔÁ
ÏÅ
ΓΙΑ I ΑΠΟ 2 ΜΕΧΡΙ 12

ΓΙΑ J ΑΠΟ 12 ΜΕΧΡΙ I ΜΕ ΒΗΜΑ -1
ΑΝ A[J-1] > A[J] ΤΟΤΕ
TEMP A[J-1]
A[J-1] A[J]
A[J] TEMP
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Μονάδες 7
ΘΕΜΑ 2ο
Α. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα προγράµµατος και δυο υποπρογράµµατα :
ÈÅ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΕΦΕ_2010
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Χ,Λ,Κ,Α,Β[3],Ι
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ Χ
ΟΣΟ Χ>5 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΑΝ Χ MOD 2=0 ΤΟΤΕ
ΚΑΛΕΣΕ ΘΕΜΑ (Χ,Λ,Κ,Α)
ΓΡΑΨΕ Χ,Λ,Κ,Α
271
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΙΑ Ι ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 3
Β[Ι] ΕΠΙΤΥΧΙΑ (Χ)
Χ Χ -1
ΓΡΑΨΕ Β[Ι]
ΓΡΑΨΕ Ι
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ Χ
0
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΘΕΜΑ (Κ,Λ,Ζ,M)
1
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:Κ,Λ,Ζ,M
20
ΑΡΧΗ Å
Λ Κ DIV 2 -1
Ζ Λ * 6 DIV 4 MOD 3
M 5- Ζ DIV (3*2)-6
Κ Κ-4
ÌÁ Ö
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ (Χ):ΑΚΕΡΑΙΑ

ÔÁ
ÏÅ
ΣΤΑΘΕΡΕΣ
Μ=5
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Χ
ΑΡΧΗ
Χ Χ+1
ΕΠΙΤΥΧΙΑ Μ+Χ *2
Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιµές των µεταβλητών όπως αυτές
εκτυπώνονται σε κάθε επανάληψη, όταν για είσοδο δώσουµε την τιµή 11.
Μονάδες 10
Β. ∆ίνεται ο παρακάτω αλγόριθµος:
ÈÅ
Αλγόριθµος Υπολογισµοί
διάβασε πλ
Σ0
για i από 1 µέχρι πλ
αν i mod 2 <> 0 τότε
Σ Σ + (i mod 2) ^ 2
τέλος_αν
τέλος_επανάληψης
γράψε Σ
αν πλ <> 0 τότε
272
ΜΟ Σ / πλ
γράψε ΜΟ
τέλος_αν
Τέλος Υπολογισµοί
Να σχεδιάσετε το αντίστοιχο διάγραµµα ροής.

Μονάδες 10
ΘΕΜΑ 3 ο
Μια πολυεθνική εταιρεία λόγω της οικονοµικής κρίσης αποφάσισε να κάνει

περικοπές στους µισθούς των 120 υπαλλήλων της.
0
Α. Να γράψετε κύριο πρόγραµµα το οποίο:
Θα έχει τµήµα δηλώσεων.
1
Μονάδες 2
Θα διαβάζει σε πίνακα ΜΙΣ[120] τους µισθούς των υπαλλήλων και σε
20
παράλληλο πίνακα ΟΝ[120] τα ονόµατα τους.
Å Μονάδες 2
Θα καλεί το υποπρόγραµµα ΜΕΙΩΣΗ που περιγράφεται παρακάτω, το οποίο
θα υπολογίζει καταχωρώντας παράλληλα σε πίνακα ΠΕΡΙΚ[120], το ποσό που
ÌÁ Ö
θα περικοπή από κάθε υπάλληλο.
Μονάδες 2
Θα δηµιουργεί πίνακα ΝΕΟΣ_Μ[120] ο οποίος θα περιέχει τους νέους µισθούς
ÔÁ
ÏÅ
των υπαλλήλων όπως αυτοί διαµορφώθηκαν µετά τη µείωση.

Μονάδες 3
Θα εµφανίζει το όνοµα του κάθε υπαλλήλου το οποίο θα συνοδεύεται από το
νέο του µισθό.
Μονάδες 2
Τέλος θα υπολογίζει και θα εµφανίζει το ποσό το οποίο θα εξοικονοµήσει η
εταιρία εφαρµόζοντας αυτή τη πολιτική µείωσης µισθών.
Μονάδες 2
Β. Να αναπτύξετε το υποπρόγραµµα ΜΕΙΩΣΗ το οποίο θα δέχεται τους δύο
πίνακες ΟΝ και ΜΙΣ και θα επιστρέφει τον πίνακα ΠΕΡΙΚ µε τη µείωση των
µισθών των 120 υπαλλήλων εµφανίζοντας, το ποσό που θα περικοπή από κάθε
υπάλληλο σε µήνυµα της µορφής: «Ο µισθός του υπαλλήλου ……… θα
ÈÅ
µειωθεί κατά ………€». Η µείωση των µισθών θα γίνεται σύµφωνα µε τον

παρακάτω πίνακα (όχι κλιµακωτός υπολογισµός):
Μισθός (€) Μείωση (%)

έως και 700 3
έως και 1000 6
έως και 1500 10
Μονάδες 7
273
ΘΕΜΑ 4ο
Σε ένα πανευρωπαϊκό πρωτάθληµα ενόργανης γυµναστικής συµµετέχουν 60 αθλητές
σε 6 διαφορετικά ατοµικά αθλήµατα.
Να κάνετε αλγόριθµο που να διαβάζει τα ονόµατα των 60 αθλητών και τις
εθνικότητές τους καθώς και τα ονόµατα των 6 αγωνισµάτων και να τα τοποθετεί
στους πίνακες ΟΝΟΜΑΤΑ[60], ΕΘΝΟΣ[60] και ΑΓΩΝ[6]. Στη συνέχεια να διαβάζει
και να αποθηκεύει σε ένα δισδιάστατο πίνακα ΒΑΘΜΟΙ[60,6] τη βαθµολογία του
κάθε αθλητή σε κάθε αγώνισµα.
Μονάδες 4
0
Να βρείτε τα παρακάτω:
α) Ποιος αθλητής είχε την υψηλότερη συνολική βαθµολογία στο σύνολο των
αγωνισµάτων; (σύνθετο ατοµικό). Θεωρείστε ότι δεν υπάρχουν δύο ή και
1
περισσότεροι αθλητές µε την ίδια συνολική βαθµολογία.
Μονάδες 3
20
β) Ποιος αθλητής κέρδισε το κάθε αγώνισµα. Αν υπάρχουν δύο ή και
Å
περισσότεροι αθλητές µε την ίδια βαθµολογία σε ένα αγώνισµα τότε
καλύτερος είναι αυτός που έχει την µεγαλύτερη συνολική βαθµολογία.
Μονάδες 5
ÌÁ Ö
γ) Να βρείτε τα τρία έθνη µε τη µικρότερη συνολική βαθµολογία των αθλητών
τους. Θεωρείστε ότι κάθε έθνος έχει δικαίωµα να «κατεβάσει» στους αγώνες
από ένα µέχρι τρεις αθλητές. Πόσα διαφορετικά έθνη υπάρχουν;
ÔÁ
ÏÅ
Μονάδες 8
ÈÅ
274
1
Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΘΕΜΑ 1o
1– 5 και δίπλα τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν
η πρόταση είναι λανθασµένη.
1. Στο αριστερό µέλος µίας εντολής εκχώρησης τιµής, µπορεί να
υπάρχουν περισσότερες από µία µεταβλητές.
2. Ένα πρόγραµµα σε συµβολική γλώσσα ή γλώσσα χαµηλού επιπέδου
τελικά µετατρέπεται σε γλώσσα µηχανής.
3. Ο δοµηµένος προγραµµατισµός περιέχει την ιεραρχική σχεδίαση και
τον τµηµατικό προγραµµατισµό.
4. Ο τελεστής mod είναι συγκριτικός.
5. Στην εντολή α β mod γ η µεταβλητή α µπορεί να είναι
πραγµατικού τύπου.
(10 µονάδες)
Β. Πόσες φορές εκτελούνται τα παρακάτω τµήµατα αλγορίθµων;
Για x από 1 µέχρι 10 µε_βήµα 0 Για x από 10 µέχρι 1 µε_βήµα 0

Εµφάνισε “ΟΕΦΕ” Εµφάνισε “ΟΕΦΕ”
Τέλος_επανάληψης Τέλος_επανάληψης
(4 µονάδες)
Γ. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των γλωσσών 4ης γενιάς; Να αναφέρετε ένα

παράδειγµα.
(6 µονάδες)
∆. Ποιες είναι οι διαφορές µεταξύ Συνάρτησης και ∆ιαδικασίας;

(4 µονάδες)
E. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αλγόριθµο του πολλαπλασιασµού αλλά

ρώσικα και να κάνετε σε πίνακα τις τιµές που λαµβάνουν οι µεταβλητές του
αλγορίθµου αν για είσοδο δώσουµε τους αριθµούς 17 και 32
(6 µονάδες)
275
2
ΣΤ. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου:
p←1
∆ιάβασε n
Για i από 1 µέχρι n
p←p * i
Εµφάνισε p
Να µετατραπεί σε ισοδύναµο µε χρήση της δοµή επανάληψης

Αρχή_επανάληψης…Μέχρις_ότου
(4 µονάδες)
Ζ. Να βρείτε αν οι παρακάτω εκφράσεις είναι αληθείς η ψευδείς:
1. (3+8/4*3>6) ΚΑΙ ((10=3*2^2) Ή (7*9>=16))
2. (OXI (9 MOD 5 = 20-4*2^2)) Ή (5+7 DIV 4 > 4) ΚΑΙ (΄Β΄=΄Α΄)

(6 µονάδες)
ΘΕΜΑ 2o
Α. ∆ίνεται παρακάτω ένα πρόγραµµα µε δύο υποπρόγραµµα:
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β, αποτέλεσµα1, αποτέλεσµα2, ΟΕΦΕ1
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ α, β
αποτέλεσµα1 ← ΟΕΦΕ2(β,α)
ΚΑΛΕΣΕ ΟΕΦ(α,β,ΟΕΦΕ1)
αποτέλεσµα2 ← ΟΕΦΕ1
ΓΡΑΨΕ αποτέλεσµα1, αποτέλεσµα2
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΟΕΦ(β, α,ΟΕΦΕ1)

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β,ΟΕΦΕ1
ΑΡΧΗ
ΟΕΦΕ1 ← β + α mod 3
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΟΕΦΕ2(α, β): ΑΚΕΡΑΙΑ

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β,γ,δ
ΑΡΧΗ
276
3
γ← α-β*2
δ← β*3
ΟΕΦΕ2 ← γ + δ div 2
i. Να γράψετε στο τετράδιό σας τις τιµές που θα εµφανιστούν κατά την
εκτέλεση του προγράµµατος που δόθηκε, αν ως τιµές εισόδου δοθούν οι
αριθµοί:
α=9 και β=2.
(6 µονάδες)
ii. Να ξαναγράψετε το πρόγραµµα, ώστε να επιτελεί την ίδια λειτουργία

χρησιµοποιώντας ∆ιαδικασία αντί της Συνάρτησης και Συνάρτηση
αντί της ∆ιαδικασίας αφού πρώτα µετατρέψετε αντίστοιχα τη
∆ιαδικασία σε Συνάρτηση και τη Συνάρτηση σε ∆ιαδικασία.
(6 µονάδες)
B. ∆ίνεται ο παρακάτω αλγόριθµος
Αλγόριθµος Μέτρηµα_Λέξεων
Πλ_Χαρ 0
Λέξεις 0
Όσο Πλ_Χαρ <= 100 Επανάλαβε
∆ιάβασε Χαρ
Αν Χαρ <> ‘ ‘ Τότε
Πλ_Χαρ Πλ_Χαρ + 1
∆ιάβασε Χαρ
Μέχρις_ότου Χαρ = ‘ ‘
Λέξεις Λέξεις +1
Αλλιώς
Πλ_Χαρ Πλ_Χαρ + 1
Τέλος_Αν
Εµφάνισε ‘‘Οι λέξεις που δόθηκαν µέσα σε 100 χαρακτήρες ήταν:’’, Λέξεις
Τέλος Μέτρηµα_Λέξεων
Να γίνει το διάγραµµα ροής του παραπάνω αλγόριθµου.

(8 µονάδες)
ΘΕΜΑ 3o
Σε ένα σχολείο, η Τεχνολογική κατεύθυνση της Γ' Λυκείου έχει 50 µαθητές. Ο
πίνακας ΕΠ[50], περιέχει τα επώνυµά τους, ενώ ο πίνακας Β[50,14] περιέχει τους
βαθµούς των µαθητών στα 14 µαθήµατα τους. Στις 10 πρώτες στήλες του πίνακα Β,
277
4
βρίσκονται οι βαθµοί για τα µαθήµατα γενικής παιδείας, ενώ στις 4 τελευταίες στήλες
βρίσκονται οι βαθµοί για τα µαθήµατα κατεύθυνσης. Να γραφεί ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ το
οποίο:
α. Να διαβάζει τα δεδοµένα και να τα καταχωρεί στους παραπάνω πίνακες. Για

τον πίνακα Β[50,14] να γίνει ο απαραίτητος έλεγχος δεδοµένων ώστε οι
βαθµοί να ανήκουν στο διάστηµα 0-20.
(3 µονάδες)
β. Να εµφανίζει για κάθε µαθητή το επώνυµό του, το µέσο όρο του στα
µαθήµατα γενικής παιδείας και το µέσο όρο του στα µαθήµατα κατεύθυνσης,
καλώντας το υποπρόγραµµα που θα δηµιουργήσετε στο ερώτηµα δ.
(4 µονάδες)
γ. Να βρεθεί το ποσοστό των µαθητών (επί του συνόλου των µαθητών), που
έχουν µέσο όρο στα µαθήµατα κατεύθυνσης µεγαλύτερο από το µέσο όρο στα
µαθήµατα γενικής παιδείας.
(4 µονάδες)
δ. Να κατασκευάσετε υποπρόγραµµα που θα δέχεται τον πίνακα µε τις
βαθµολογίες και ένα αριθµό, που θα αντιπροσωπεύει τη σειρά στην οποία
βρίσκεται κάποιος µαθητής και θα επιστρέφει το µέσο όρο στα µαθήµατα
γενικής παιδείας και το µέσο όρο στα µαθήµατα κατεύθυνσης
(7 µονάδες)
ε. Μπορούµε στο παραπάνω ερώτηµα να χρησιµοποιήσουµε συνάρτηση;
∆ικαιολογείστε την απάντησή σας.
(2 µονάδες)
ΘΕΜΑ 4o
Στο τηλεοπτικό show «DANCING WITH THE STARS» συµµετέχουν 14
διαγωνιζόµενοι και λαµβάνουν βαθµολογία από τέσσερις κριτές ξεχωριστά. Η
βαθµολογία διαµορφώνεται από το άθροισµα της βαθµολογίας των 4 κριτών και από
τις ψήφους των τηλεθεατών.
α. Να κατασκευάσετε αλγόριθµο που να διαβάζει τα ονόµατα των 14

διαγωνιζοµένων και να τα αποθηκεύει σε ένα πίνακα ΟΝ[14]. Επίσης σε άλλο
πίνακα ΚΡΙΤΕΣ[4] να διαβάζει τα ονόµατα των 4 κριτών. Σε ένα άλλο πίνακα
ΒΑΘ [14,4] να διαβάζει τη βαθµολογία του κάθε κριτή για κάθε διαγωνιζόµενο
και να ελέγχει αν η βαθµολογία είναι από το 1 µέχρι το 10. Τέλος στο πίνακα
ΒΚ[14] να διαβάζει τις ψήφους που πήρε ο κάθε διαγωνιζόµενος από το
τηλεοπτικό κοινό
4 µονάδες
β. Να βρίσκει το διαγωνιζόµενο «Τρύφωνα» και τι βαθµό πήρε από τον κριτή
«Λάτσιο». (υπάρχουν και οι δύο στους αντίστοιχους πίνακες). Για τον κριτή
αυτόν να βρείτε και να εµφανίσετε τα ονόµατα των διαγωνιζοµένων στους
278
5
οποίους έδωσε βαθµό µεγαλύτερο από το βαθµό που έδωσε στον «Τρύφωνα»
καθώς και τη διαφορά της βαθµολογίας τους από τον «Τρύφωνα».
4 µονάδες
γ. Να αποθηκεύει στον πίνακα Σ[14] και να εµφανίζει τη συνολική βαθµολογία
του κάθε διαγωνιζοµένου, η οποία υπολογίζεται από την συνολική βαθµολογία
των κριτών προστιθέµενης και της βαθµολογίας του κοινού ως εξής: Ο πρώτος
σε ψήφους από το κοινό λαµβάνει 42 βαθµούς, ο δεύτερος 39, ο τρίτος 36
κ.ο.κ. µέχρι τον τελευταίο που θα λάβει 3 βαθµούς. (∆εν υπάρχει καµία
ισοβαθµία στις ψήφους του κοινού.)
7 µονάδες
δ. Να εµφανίζει το όνοµα του διαγωνιζόµενου που θα αποχωρήσει από το show.

Από το show αποχωρεί ο διαγωνιζόµενος που συγκέντρωσε τη µικρότερη
συνολική βαθµολογία. Αν υπάρχει ισοβαθµία στην τελευταία θέση (µε τη
µικρότερη βαθµολογία), τότε αποχωρεί ο διαγωνιζόµενος που έχει πάρει τον
µικρότερο βαθµό από κάποιο κριτή.
Θεωρήστε ότι υπάρχει µοναδική µικρότερη βαθµολογία από κάποιο κριτή και
δεν υπάρχει ισοβαθµία για το κριτήριο αυτό.
5 µονάδες
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: ΝΑ ΜΗΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΝΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΣΑΣ ΥΠΟ∆ΕΙΚΝΥΟΝΤΑΙ.
279
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2012 Ε_3.Πλ3Τ(ε)
ΤΑΞΗ: Γ΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ (2ος Κύκλος)
ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ
Ηµεροµηνία: Κυριακή 22 Απριλίου 2012
ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµιάς από τις παρακάτω
προτάσεις 1-5 και δίπλα την λέξη Σωστό αν είναι σωστή, ή την λέξη Λάθος αν
είναι λανθασµένη
1. Μια συνάρτηση µπορεί να εκτελέσει τις ίδιες ακριβώς λειτουργίες µε
µια διαδικασία.
2. Το αποτέλεσµα της µεταγλώττισης είναι το εκτελέσιµο πρόγραµµα.
3. Η δοµή επανάληψης Για .. ΑΠΟ… ΜΕΧΡΙ µπορεί να χρησιµοποιηθεί
για να ελεγχθεί η εγκυρότητα κάποιας µεταβλητής.
4. Η LISP ανήκει στην κατηγορία των συναρτησιακών γλωσσών.
5. Οι βασικές λειτουργίες ενός υπολογιστή είναι µόνο η πρόσθεση, η
σύγκριση και η µεταφορά δεδοµένων.
Μονάδες 10
Α2. Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις

1. Να διακρίνετε και να αναπτύξετε τα προβλήµατα ως προς το είδος
λύσης.
Μονάδες 6
2. Να αναφέρετε τον ρόλο του οπτικού και του οδηγούµενου από το
γεγονός προγραµµατισµού.
Μονάδες 6
Α3. Να µετατραπεί ο παρακάτω αλγόριθµος σε ισοδύναµο αλγόριθµο µε την χρήση

αποκλειστικά της δοµής επανάληψης Όσο..επανάλαβε.
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑ∆ΑΣ ΣΕΛΙ∆Α: 1 ΑΠΟ 7
280
Αλγόριθµος Μετατροπή
S0
Για i από 10 µέχρι 1 µε_βήµα -1
∆ιάβασε βαθµός
SS+βαθµός
µοS/10
Mέχρις_ότου µο<9
Τέλος Μετατροπή
Μονάδες 8
Α4. Το παρακάτω σύνολο εντολών υπολογίζει το γινόµενο Γ, πενήντα (50) θετικών

και ταυτόχρονα περιττών αριθµών και εµφανίζει στην οθόνη το τετράγωνο του
Γ. Ωστόσο υπάρχουν αρκετά λάθη, τόσο συντακτικά όσο και λογικά.
1 Γ0
2 Για κ από 1 µέχρι_και 50
3 Αρχή_επανάληψης
4 ∆ιάβασε Χ
5 Μέχρις_ότου (Χ <= 0) Ή (Χ mod 2 = 0)
6 ΓΓ*Χ
7 Τέλος_επανάληψης
8 Eµφάνισε Γ^2
1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό κάθε γραµµής στην οποία
εντοπίζετε λάθος, να το περιγράψετε και να το χαρακτηρίσετε ως
συντακτικό ή λογικό.
Μονάδες 5
2. Να ξαναγραφεί ο παραπάνω αλγόριθµος ώστε να λειτουργεί σωστά.
Μονάδες 5
281
ΘΕΜΑ Β
Β.1 Να µετατρέψετε το παρακάτω διάγραµµα ροής σε ισοδύναµο αλγόριθµο.
ΑΡΧΗ
S -0
∆ΙΑΒΑΣΕ α
i -1
ΟΧΙ
i<=3
ΝΑΙ
∆ΙΑΒΑΣΕ β
S -S+β
i - i+1
ΟΧΙ ΝΑΙ
α<>-1 S>100 ∆ΙΑΒΑΣΕ x S - S-Α_Τ(x)
ΝΑΙ ΟΧΙ
ΕΜΦΑΝΙΣΕ S
ΤΕΛΟΣ
Μονάδες 10
282
Β.2. Να γράψετε τι θα εµφανίζεται κατά την εκτέλεση του προγράµµατος.
Μονάδες 10
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΙΜΕΣ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: I, P, Α[3]
ΛΟΓΙΚΕΣ: Μ
ΑΡΧΗ
I1
P 0
Α[1] 0
Α[2] 0
Α[3] 0
ΟΣΟ I<=3 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
Α[I] 10+I
ΑΝ ΣΥΝΑ(Α[I])= ΑΛΗΘΗΣ ΤΟΤΕ
Μ ΑΛΗΘΗΣ
ΚΑΛΕΣΕ ΜΕΤ(Α, P, Μ)
ΑΛΛΙΩΣ
Μ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΚΑΛΕΣΕ ΜΕΤ(Α, P, Μ)
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ Α[1], Α[2], Α[3]
I I+1
ΓΡΑΨΕ I
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΜΕΤ(Α, Κ, Λ)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Κ, Α[3]
ΛΟΓΙΚΕΣ: Λ
ΑΡΧΗ
Κ Κ+1
ΑΝ Λ=ΑΛΗΘΗΣ ΤΟΤΕ
Α[Κ] Α[Κ]*2
ΑΛΛΙΩΣ
Α[Κ] Α[Κ] DIV 2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΣΥΝΑ(J): ΛΟΓΙΚΗ

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: J
ΑΡΧΗ
ΑΝ J MOD 2=0 ΤΟΤΕ
ΣΥΝΑ ΑΛΗΘΗΣ
ΑΛΛΙΩΣ
ΣΥΝΑ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
283
ΘΕΜΑ Γ
Ένας αγώνας πετοσφαίρισης (volley) παίζεται από δυο οµάδες. Νικήτρια
χαρακτηρίζεται η οµάδα η οποία κερδίζει πρώτη τρία σετ. Κατά συνέπεια ένας
αγώνας volley µπορεί να χρειαστεί ως και πέντε σετ για να τελειώσει. Μία οµάδα
κερδίζει ένα σετ όταν φτάσει πρώτη τους 25 πόντους - µε εξαίρεση το 5ο σετ το
οποίο ολοκληρώνεται στους 15 πόντους - µε την προϋπόθεση βέβαια ότι έχει
τουλάχιστον δύο πόντους παραπάνω από τον αντίπαλο της. Για παράδειγµα αν το
σκορ γίνει 24-24, τότε το σετ ολοκληρώνεται όταν µία από τις δύο οµάδες φτάσει
τους 26 πόντους, ενώ αν το σκορ γίνει 25-25 το σετ ολοκληρώνεται όταν µία από τις
δύο οµάδες φτάσει τους 27 πόντους κ.ο.κ.
Να γραφεί πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο
Γ1. θα περιλαµβάνει τµήµα δηλώσεων.
Μονάδες 2
Γ2. θα διαβάζει σε δύο µεταβλητές τα ονόµατα των οµάδων.
Μονάδες 1
Γ3. Για κάθε ένα από τα σετ θα εκτελεί τα ακόλουθα:
1. Θα διαβάζει κάθε φορά το όνοµα της οµάδας που κέρδισε πόντο. ∆εν
απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας.
2. Υπολογίζει το νικητή του σετ, το οποίο ολοκληρώνεται µε βάση τους
κανόνες που αναφέρθηκαν παραπάνω
3. Με την ολοκλήρωση του κάθε σετ θα καλεί ένα υποπρόγραµµα, που
καταγράφει το τελικό σκορ του κάθε σετ στον πίνακα ΣΚΟΡ[5,2] και το
οποίο περιγράφεται στο ερώτηµα Γ5.
Μονάδες 7
Γ4. Θα εµφανίζει, στο τέλος του παιχνιδιού, το σκορ όλων των σετ που παίχτηκαν
και την νικήτρια οµάδα, τυπώνοντας µήνυµα σύµφωνα µε το παρακάτω
παράδειγµα:
Ελληνική – Πανελληνική
Σετ 1: 15-25
Σετ 2: 25-22
Σετ 3: 20-25
Σετ 4: 21-25
ΝΙΚΗΤΡΙΑ ΟΜΑ∆Α : Πανελληνική
Μονάδες 6
Γ5. Να κατασκευαστεί κατάλληλο υποπρόγραµµα το οποίο θα δέχεται ως
παραµέτρους τον αριθµό του σετ, τους πόντους που πέτυχε στο συγκεκριµένο
σετ κάθε οµάδα και τον πίνακα ΣΚΟΡ[5,2]. Το υποπρόγραµµα θα ενηµερώνει
τον πίνακα ΣΚΟΡ, καταχωρώντας στην 1η στήλη τους πόντους που πέτυχε η
πρώτη οµάδα και στη 2η στήλη τους πόντους που πέτυχε η δεύτερη οµάδα µε
284
δεδοµένο ότι κάθε γραµµή θα αντιπροσωπεύει τον αριθµό του σετ που µόλις
τελείωσε (1η γραµµή - 1ο σετ, 2 γραµµή - 2ο σετ, κ.ο.κ).
Μονάδες 4
ΘΕΜΑ ∆
Ένα λύκειο διοργανώνει εκλογές για την ανάδειξη του 15-µελούς συµβουλίου του.
Οι µαθητές που θα ψηφίσουν είναι 200. Οι υποψήφιοι για το 15-µελές είναι 30
µαθητές, ενώ κάθε µαθητής µπορεί να ψηφίσει από κανένα µέχρι και 7 υποψηφίους.
Στους υποψήφιους υπάρχουν µαθητές και από τις τρείς τάξεις του Λυκείου.
Να γραφεί αλγόριθµος ο οποίος:
∆1. Θα διαβάζει στον πίνακα ΟΝ[30] τα ονόµατα και στον πίνακα ΤΑΞΗ[30] την
τάξη των 30 µαθητών που θέτουν υποψηφιότητα. Αν η τάξη που φοιτεί
κάποιος υποψήφιος είναι η Α’ τότε θα καταχωρείται ο χαρακτήρας «Α», αν
είναι η Β’ ο χαρακτήρας «Β» και αν είναι η Γ’ ο χαρακτήρας «Γ». ∆εν
χρειάζεται έλεγχος για την εγκυρότητα των τιµών.
Μονάδες 1
∆2. ∆ηµιουργεί τον πίνακα ΑΠ[200,30] ο οποίος θα χρησιµοποιηθεί για την
καταχώρηση των ψήφων του κάθε µαθητή στους 30 υποψηφίους τοποθετώντας
αρχικά σε κάθε θέση του πίνακα ΑΠ[200,30] τον χαρακτήρα ΄΄-΄΄.
Μονάδες 2
∆3. Για κάθε µαθητή που ψηφίζει, καταχωρεί τον χαρακτήρα “+” στον πίνακα
ΑΠ[200,30] που αντιστοιχεί στον υποψήφιο που ψηφίστηκε από τον µαθητή.
Η παραπάνω διαδικασία γίνεται ως εξής:
Ο αλγόριθµος διαβάζει στη µεταβλητή ΨΗΦΟΣ έναν αριθµό από το 1 ως το
30, που αντιπροσωπεύει την θέση του υποψήφιου που θέλει να ψηφίσει ο κάθε
µαθητής και καταχωρεί στην αντίστοιχη θέση του πίνακα ΑΠ τον χαρακτήρα
«+».Για παράδειγµα, αν ο 6ος µαθητής εισάγει στη µεταβλητή ΨΗΦΟΣ την
τιµή 13, θα καταχωρείται η τιµή “+” στο στοιχείο ΑΠ[6,13]. Στην περίπτωση
που δοθεί ως είσοδος στη µεταβλητή ΨΗΦΟΣ η τιµή -1, θα τερµατίζεται η
ψηφοφορία του µαθητή. Να γίνεται έλεγχος εγκυρότητας τιµών. Θεωρείστε
ότι δεν δίνει ο µαθητής δύο φορές τον ίδιο αριθµό.
Μονάδες 3
Η ψηφοφορία για κάθε µαθητή ολοκληρώνεται όταν έχει ψηφίσει 7
υποψήφιους ή µόλις εισάγει ως αριθµό υποψηφίου στη µεταβλητή ΨΗΦΟΣ
την τιµή –1
Μονάδες 2
285
∆4. Θα αποθηκεύει στον πίνακα ΑΘ[30] το σύνολο των ψήφων που πήρε ο κάθε
υποψήφιος.
Μονάδες 2
∆5. Αν υποθέσουµε ότι στις 70 πρώτες γραµµές του πίνακα ΑΠ βρίσκονται µόνο
ψήφοι µαθητών της Α’ τάξης Λυκείου θα εµφανίζει:
i) Πόσοι µαθητές της Α’ Λυκείου ψήφισαν τον πρώτο σε ψήφους µαθητή
της Β’ Λυκείου. (Ένας µόνο µαθητής της Β Λυκείου συγκέντρωσε τους
περισσότερους ψήφους)
Μονάδες 5
ii) Πόσοι µαθητές της Α’ Λυκείου ψήφισαν κάποιο µαθητή της Γ’ Λυκείου
Μονάδες 5
286
ΟΜΟΣΠΟΝ∆ΙΑ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ∆ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) – ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ


∆ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες
ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη Σωστό αν είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος αν
1. Η συνάρτηση είναι ένας τύπος υποπρογράµµατος που δεν µπορεί να
εκτελέσει όλες τις λειτουργίες ενός προγράµµατος.
2. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά των προγραµµάτων που έχουν γραφεί
σε συµβολική γλώσσα είναι η δυνατότητα µεταφερσιµότητας τους.
3. Η χρήση ενός πίνακα σε ένα πρόγραµµα απαιτεί από πριν να γνωρίζουµε το
µέγιστο πλήθος των στοιχείων που θα αποθηκευτούν σε αυτόν.
4. Η επανάληψη ΓΙΑ i ΑΠΟ 10 ΜΕΧΡΙ 1 θα εκτελεστεί 10 φορές.
5. Κατά την δηµιουργία ενός προγράµµατος χρησιµοποιούνται κατά σειρά
1.συντάκτης 2. συνδέτης – φορτωτής 3. µεταγλωττιστής ή διερµηνευτής.
Μονάδες 5
Α2. Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις.

1. Να αναφέρετε τους τρόπους αναπαράστασης ενός αλγορίθµου, αναλύοντας
µε λίγα λόγια τον κάθε ένα.
Μονάδες 5
2. Να αναφέρετε τα πλεονεκτήµατα του τµηµατικού προγραµµατισµού.
Μονάδες 5
287
Α3. Αναφέρετε τι τύπου πρέπει να είναι η κάθε µεταβλητή που βρίσκεται στο
αριστερό τµήµα της εντολής εκχώρησης. Οι µεταβλητές a, b, c, s είναι
ακέραιου τύπου και διάφορες του µηδενός.
1. ya MOD b
2. ys/c
3. y”ΑΛΗΘΗΣ”
4. y”ΛΑΖΑΡΟΣ” = ”AΘΗΝΑ”
5. ya^5+19
Μονάδες 5
Α4. Να αναφέρετε και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας, ποιο από τα κριτήρια
που πρέπει να έχει ένας αλγόριθµος παραβιάζεται στις παρακάτω περιπτώσεις.
1. 2.
Αλγόριθµος Α41 Αλγόριθµος Α42
x1 ∆ιάβασε α, β
Όσο x<>0 Επανάλαβε Μ_οα/β
∆ιάβασε y Εκτύπωσε Μ_ο
ax+y Τέλος Α42
xx+1
Εκτύπωσε a
Τέλος Α41
3.
Αλγόριθµος Α43
Αρχή_Επανάληψης
∆ιάβασε ον
Μέχρις_ότου ον<>”ΤΕΛΟΣ”
s0
Όσο ον<>”ΤΕΛΟΣ” Επανάλαβε
∆ιάβασε β
ss+β
Εκτύπωσε s
Τέλος Α43
Μονάδες 9
288
Α5. Να µετατραπούν οι παρακάτω προτάσεις σε λογικές εκφράσεις.
1. O αριθµός x απέχει από το 28 το πολύ 5.

2. To τελευταίο ψηφίο του θετικού ακεραίου x είναι πολλαπλάσιο του 3.
3. O θετικός ακέραιος x είναι άρτιος, τριψήφιος και έχει άρτιο πρώτο ψηφίο.
Σηµείωση: Στα ερωτήµατα 2,3 δεν απαιτείται έλεγχος ότι ο αριθµός x είναι ακέραιος
και θετικός
Μονάδες 6
Α6. Να συµπληρώσετε τα κενά στο παρακάτω τµήµα αλγορίθµου µε τις
κατάλληλες σταθερές ή µεταβλητές έτσι ώστε να εµφανίζει την µέγιστη τιµή
του πίνακα Π[100].
θ 1
Για κ από 2 µέχρι __
Αν Π[κ]>Π[__] τότε
__ __
Τέλος_αν
Εµφάνισε Π[__]
Μονάδες 5
ΘΕΜΑ B
Β1. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου στο οποίο έχουν αριθµηθεί όλες οι
γραµµές.
1. SUM 0
2. ∆ιάβασε χ
3. Όσο χ<=40 επανάλαβε
4. Αρχή_επανάληψης
5. ∆ιάβασε αρ
6. Μέχρις_ότου αρ>=1
7. Κ[αρ]χ
8. SUMSUM+Κ[αρ]
9. ∆ιάβασε χ
11. Εµφάνισε SUM
289
καθώς και το παρακάτω υπόδειγµα πίνακα τιµών, σε συµπληρωµένη την

πρώτη γραµµή. Όλες οι µεταβλητές του παραπάνω τµήµατος είναι ακέραιες.
αριθµός
χ<=40 αρ>=1 χ αρ SUM K[1] K[2] K[3] Έξοδος
γραµµής
1 0
Να µεταφέρετε στο τετράδιό σας τον πίνακα και να τον συµπληρώσετε,

εκτελώντας τον αλγόριθµο, αν δοθούν ως είσοδος κατά σειρά οι τιµές
20, 2, 40, -1 , 1, -20, 3 , 50. Για κάθε εντολή που εκτελείται, να γράψετε σε
νέα γραµµή του πίνακα τα εξής:
• Τον αριθµό της εντολής που εκτελείται (στην πρώτη στήλη).
• Αν η γραµµή περιέχει εντολή εκχώρησης, τη νέα τιµή της µεταβλητής στην
αντίστοιχη στήλη. Αν η γραµµή περιέχει έλεγχο συνθήκης, την τιµή της
συνθήκης (Αληθής, Ψευδής) στην αντίστοιχη στήλη. Αν η γραµµή περιέχει
εντολή εξόδου, την τιµή που εµφανίζεται στην στήλη έξοδος.
Σηµείωση: Οι γραµµές 4 και 10 δεν χρειάζεται να αποτυπωθούν στον πίνακα
Μονάδες 12
Β2. Nα δηµιουργήσετε το διάγραµµα ροής του παρακάτω αλγορίθµου:
Αλγόριθµος ΟΕΦΕ
Κ←95
Ρ←2
Λ←0
Όσο Ρ<=7 επανάλαβε
Λ←Λ-Ρ
Ρ←Ρ+1
Εµφάνισε Λ
Κ←Κ+Λ
Μέχρις_ότου Κ<18
Εµφάνισε Κ
Τέλος ΟΕΦΕ
Μονάδες 8
290
ΘΕΜΑ Γ
Σε ένα στάδιο πρόκειται να διοργανωθεί µία συναυλία για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Το στάδιο διαθέτει δύο διαζώµατα (πάνω και κάτω), όπου το κάθε διάζωµα έχει 10
θύρες. Οι θύρες του κάτω διαζώµατος είναι αριθµηµένες από το 1 ως το 19 (µε
περιττούς αριθµούς) και έχουν χωρητικότητα (η κάθε µία) 800 ατόµων, ενώ αυτές του
πάνω διαζώµατος είναι αριθµηµένες από το 2 ως το 20 (µε άρτιους αριθµούς) και
έχουν χωρητικότητα(η κάθε µία) 950 ατόµων. Μία εταιρία έχει αναλάβει την
διαχείριση των εισιτηρίων της συναυλίας.
Να κατασκευαστεί αλγόριθµος ο οποίος:
Γ1. Θα καταχωρεί στον πίνακα ΕΙΣ[20] την χωρητικότητα κάθε θύρας.
Μονάδες 3
Γ2. Για κάθε πελάτη που θέλει να κλείσει εισιτήρια, θα διαβάζει την ποσότητα των
εισιτηρίων που θέλει να αγοράσει και τον αριθµό της θύρας. Αν υπάρχει
διαθεσιµότητα εισιτηρίων στη συγκεκριµένη θύρα, θα εµφανίζει το µήνυµα
«ΕΠΙΤΥΧΉΣ ΚΡΑΤΗΣΗ» και θα ενηµερώνει κατάλληλα τον πίνακα ΕΙΣ, ενώ
σε αντίθετη περίπτωση θα εµφανίζει το µήνυµα «ΑΠΟΤΥΧΗΜΕΝΗ
ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΚΡΑΤΗΣΗΣ». Η είσοδος των στοιχείων θα τερµατίζεται
όταν δοθεί ως θύρα η τιµή 0 ή όταν εξαντληθούν όλα τα εισιτήρια. Σε
περίπτωση που τα εισιτήρια έχουν εξαντληθεί, ο αλγόριθµος δεν θα πρέπει να
δέχεται νέα είσοδο τιµών.
Μονάδες 7
Γ3. Θα εµφανίζει κατάλληλο µήνυµα σε περίπτωση που εξαντλήθηκαν όλα τα
εισιτήρια ενώ σε διαφορετική περίπτωση θα εµφανίζει πόσα εισιτήρια έµειναν
αδιάθετα στο πάνω και πόσα στο κάτω διάζωµα.
Μονάδες 4
Γ4. Θα εµφανίζει σε ποια ή ποιες θύρες έγιναν οι περισσότερες αποτυχηµένες
προσπάθειες κράτησης.
Μονάδες 6
Σηµείωση: ∆εν απαιτείται κανένας έλεγχος εγκυρότητας
ΘΕΜΑ ∆
Σε ένα κοινοβούλιο οι βουλευτές είναι 200 και ανήκουν σε 3 διαφορετικά πολιτικά
κόµµατα, τα Α,Β,Γ. Το Α πολιτικό κόµµα αντιπροσωπεύεται µε 60 βουλευτές οι
οποίοι καταλαµβάνουν τις 6 πρώτες σειρές των εδράνων του κοινοβουλίου. Η κάθε
σειρά του κοινοβουλίου έχει 10 έδρανα. Το Β πολιτικό κόµµα αντιπροσωπεύεται από
110 βουλευτές και καταλαµβάνει τις επόµενες 11 σειρές των εδράνων του
κοινοβουλίου. Το κόµµα Γ καταλαµβάνει τις υπόλοιπες 3 σειρές. Να κατασκευάσετε
πρόγραµµα που θα εκτελεί τα παρακάτω:
291
∆1. Θα περιλαµβάνει τµήµα δηλώσεων.

Μονάδες 2
∆2. Θα διαβάζει τα ονοµατεπώνυµα των βουλευτών των τριών κοµµάτων Α,Β,Γ
και θα τα καταχωρεί στον πίνακα ΒΟΥΛ[20,10].
Μονάδες 2
∆3. Θα διαβάζει ένα πολιτικό κόµµα και το ονοµατεπώνυµο ενός πολιτικού
στελέχους του κόµµατος και θα εµφανίζει µε κατάλληλο µήνυµα αν το
στέλεχος αυτό είναι βουλευτής του αντίστοιχου πολιτικού κόµµατος
πραγµατοποιώντας αναζήτηση στον πίνακα ΒΟΥΛ[20,10] µόνο στο τµήµα του
πίνακα που αντιστοιχεί στο κόµµα αυτό. Η λειτουργία αυτή θα γίνει µε τη
βοήθεια κατάλληλου υποπρογράµµατος που θα κατασκευάσετε και
περιγράφεται στο ερώτηµα ∆5. Θεωρήστε ότι δεν υπάρχουν βουλευτές µε το
ίδιο ονοµατεπώνυµο. ∆εν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας για το πολιτικό
κόµµα.
Μονάδες 4
∆4. Να εµφανίζει τους βουλευτές του Γ πολιτικού κόµµατος κατά αλφαβητική
σειρά.
Μονάδες 6
∆5. Να κατασκευάσετε κατάλληλο υποπρόγραµµα που θα δέχεται ως
παραµέτρους, ένα πίνακα χαρακτήρων Α[20,10], δύο µεταβλητές κ,λ που
αντιπροσωπεύουν δύο γραµµές του πίνακα Α (µε κ τη µικρότερη και λ τη
µεγαλύτερη αριθµητικά τιµή) καθώς και τη µεταβλητή όνοµα, τύπου
χαρακτήρα. Το υποπρόγραµµα θα επιστρέφει τη λογική τιµή αληθής αν στον
πίνακα Α[20,10] µεταξύ των γραµµών κ και λ υπάρχει καταχωρηµένη η τιµή
της µεταβλητής όνοµα και τη τιµή ψευδής αν δεν υπάρχει. Σε περίπτωση που η
τιµή της µεταβλητής όνοµα βρεθεί στον πίνακα Α, η αναζήτηση θα πρέπει να
σταµατάει.
Μονάδες 6
Σηµείωση: Στον πίνακα ΒΟΥΛ, οι 6 πρώτες γραµµές αντιστοιχούν στο κόµµα Α,
οι επόµενες 11 στο κόµµα Β και οι τελευταίες 3 στο κόµµα Γ.
292

Ηµεροµηνία: Παρασκευή 25 Απριλίου 2014

ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη Σωστό, αν είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν
1. Όταν είναι γνωστός ο αριθµός επαναλήψεων µιας οµάδας εντολών είναι
προτιµότερο να χρησιµοποιείται δοµή επανάληψης στη µορφή
Όσο…Επανάλαβε
2. Οι συγκριτικοί τελεστές προηγούνται των λογικών τελεστών.
3. Η Prolog είναι µια γλώσσα προγραµµατισµού που χρησιµοποιείται σε
εφαρµογές τεχνητής νοηµοσύνης.
4. Ο αλγόριθµος της σειριακής αναζήτησης µπορεί να χρησιµοποιηθεί µόνο
σε ταξινοµηµένους πίνακες.
5. Η µέθοδος επεξεργασίας σε µιά ουρά ακολουθεί τη λογική FIFO
Μονάδες 10
Α2. ∆ίνεται ο µονοδιάστατος πίνακας Α:

1 2 3 4 5 6 7 8
8 7 6 5 4 3 2 1
και η παρακάτω οµάδα εντολών:
Για κ από 2 µέχρι ….

Για λ από .... µέχρι κ µε_βήµα ....
293
Αν Α[....] ..... Α[....] τότε

Αντιµετάθεσε Α[λ], Α[....]
Τέλος_Αν
Να συµπληρώσετε τα κενά στην παραπάνω οµάδα εντολών ώστε µετά την
εκτέλεσή τους ο πίνακας Α να έχει τη µορφή:
1 2 3 4 5 6 7 8
1 2 3 4 8 7 6 5
Μονάδες 7
Α3. α) Να αναφέρετε τις κατηγορίες των προβληµάτων µε βάση τη δυνατότητα

επίλυσης τους, αναλύοντας µε λίγα λόγια την κάθε µια.
Μονάδες 6
β) Ποια είναι τα πλεονεκτήµατα του τµηµατικού προγραµµατισµού;
Μονάδες 6
Α4. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου:

S←0
Για κ από α µέχρι 10 µε_βήµα 2
S ← S + κ^2
Tέλος_επανάληψης
Εµφάνισε S
Να γράψετε ισοδύναµο τµήµα αλγορίθµου µε χρήση της δοµής επανάληψης

στη µορφή Αρχή_επανάληψης ....Μέχρις_ότου
Μονάδες 5
294
Α5. Να γράψετε σε µορφή ψευδογλώσσας τις παρακάτω εκφράσεις που

περιγράφουν µε ελεύθερο κείµενο κάποιο τµήµα αλγορίθµου.
α. Στην περίπτωση που η τιµή του x δεν είναι θετική να αυξάνεται η τιµή του
y κατά 5, διαφορετικά να µειώνεται η τιµή του y κατά 1
β. Για κάθε περιττό ακέραιο αριθµό που ανήκει στο διάστηµα [4,18] να
εµφανίζεται το τετράγωνό του.
γ. Να εµφανίζει το γινόµενο διαδοχικών ζευγαριών εισαγόµενων αριθµών x, y
που τουλάχιστον ο ένας από τους δύο είναι µη µηδενικός . Στην περίπτωση
που και οι δύο είναι µηδέν να εµφανίζει τη λέξη «Τερµατισµός» και δε θα
εισάγονται άλλοι αριθµοί.
Μονάδες 6
ΘΕΜΑ B
Β1. Να γράψετε στο τετράδιο σας τις τιµές που εµφανίζονται κατά την εκτέλεση
του παρακάτω προγράµµατος.
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Π[5], i
ΑΡΧΗ
Π[1] 2
Π[2] 3
Π[3] 5
Π[4] 8
Π[5] 13
I1
ΚΑΛΕΣΕ ∆ιαδ(Π[i],Π[I + 1])
i←i+1
ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ i + 1 > 5
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ∆ιαδ(α,β)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: α, β, κ
ΑΡΧΗ
ΑΝ F(α, β) mod 2 = 0 ΤΟΤΕ
295
κ←α+β
ΑΛΛΙΩΣ
κ←α–β
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ α, β, κ
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ F(γ,δ): ΑΚΕΡΑΙΑ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: γ, δ, x, i
ΑΡΧΗ
x←γ+δ
γ←δ
δ←x
F←δ
Μονάδες 12
296
Β2. ∆ίνεται ο παρακάτω αλγόριθµος σε µορφή διαγράµµατος ροής. Να γράψετε

στο τετράδιό σας τον ίδιο αλγόριθµο σε µορφή ψευδογλώσσας.
Αρχή
i←1
ΟΧΙ
i≤10 Τέλος
ΝΑΙ
∆ιάβασε α
ΟΧΙ
α>0
ΝΑΙ
τρ ← 1
i ← i +1 ∆←1
Γραψε τρ ∆>0.0001
ΟΧΙ
ΝΑΙ
xo ← τρ
τρ←xo-(xo^2-α)/(2*xo)
∆←τρ-xo
ΟΧΙ
∆<0
ΝΑΙ
∆ ← ∆*(-1)
Μονάδες 8
297
ΘΕΜΑ Γ
Στο δήµο σας πραγµατοποιείται ένας διαγωνισµός στον οποίο ο κάθε συµµετέχων θα
πρέπει να απαντήσει σε τριάντα ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής. Οι σωστές
απαντήσεις κάθε ερώτησης βρίσκονται σε έναν πίνακα ΑΠ[30]. Οι διαθέσιµες
επιλογές της απάντησης είναι “α”, “β” και “γ”. Αν δεν γνωρίζει την απάντηση της
ερώτησης θα δώσει το “δ”. Στην κάθε θέση αυτού του πίνακα υπάρχει η απάντηση
της συγκεκριµένης ερώτησης (στην ΑΠ[1] υπάρχει η σωστή απάντηση της ερώτησης
1 κ.ο.κ) Να γράψετε έναν αλγόριθµο ο οποίος µε δεδοµένο τον πίνακα ΑΠ[30]
Γ1. Για κάθε εξεταζόµενο θα διαβάζει τις απαντήσεις του για κάθε ερώτηση
ελέγχοντας να είναι αποδεκτές τιµές. Θεωρούµε ότι υπάρχει έστω και ένας
εξεταζόµενος.
Μονάδες 2
Γ2. Θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει τη βαθµολογία του κάθε εξεταζόµενου. Για
κάθε σωστή απάντηση ο εξεταζόµενος παίρνει 3 βαθµούς ενώ για κάθε λάθος
µειώνεται η βαθµολογία του κατά 1 βαθµό. Στην περίπτωση που δεν γνωρίζει
την απάντηση της η βαθµολογία του δεν επηρεάζεται. Η µικρότερη τιµή που
µπορεί να πάρει η βαθµολογία είναι 0.
Μονάδες 2
Γ3. Στη συνέχεια να ζητείται η απάντηση ΝΑΙ ή ΟΧΙ, σε κατάλληλη ερώτηση, για
το αν θα συνεχιστεί η παραπάνω διαδικασία µε νέο εξεταζόµενο. (∆εν
απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας των απαντήσεων)
Μονάδες 3
Γ4. Θα υπολογίζει και εκτυπώνει το πλήθος των εξεταζόµενων που έχουν
περισσότερες σωστές απαντήσεις από ότι λάθος.
Μονάδες 3
Γ5. Θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει το µέσο όρο των βαθµολογιών που είναι
ανάµεσα σε 0-20 (Αν υπάρχουν τέτοιες).
Μονάδες 4
Γ6. Θα υπολογίζει και θα εκτυπώνει τις δύο καλύτερες βαθµολογίες που υπήρξαν.
Θεωρείστε ότι δεν υπάρχουν ισοβαθµίες.
Μονάδες 6
Σηµείωση: Η χρήση πίνακα για αποθήκευση των βαθµολογιών ∆ΕΝ επιτρέπεται,
διότι ο πίνακας είναι στατική δοµή δεδοµένων και η χρήση του προϋποθέτει να
γνωρίζουµε πριν την εκτέλεση το ακριβές πλήθος των δεδοµένων.
298
ΘΕΜΑ ∆
Ένα θέατρο έχει 15 σειρές και 20 θέσεις σε κάθε σειρά. Το θέατρο αυτό θέλει να
εκσυγχρονιστεί και να δέχεται τηλεφωνικές παραγγελίες κράτησης θέσεων.
∆1. Για το σκοπό αυτό να γράψετε πρόγραµµα το οποίο:
α) Να δηµιουργεί πίνακα Θ[15,20] η κάθε θέση του οποίου αντιστοιχεί σε µία
θέση του θεάτρου. Για παράδειγµα η θέση του θεάτρου που βρίσκεται στην
3η γραµµή και έχει αριθµό 10 αντιστοιχεί στη θέση Θ[3,10] του πίνακα.
Στον πίνακα αυτό αποθηκεύονται οι τιµές '∆', για µια διαθέσιµη θέση και
'Κ', για µια κατειληµµένη θέση. Να αρχικοποιήσετε τον πίνακα έτσι ώστε
όλες οι θέσεις να είναι διαθέσιµες.
Μονάδες 1
β) Να ζητά και να δέχεται από τον χρήστη το πλήθος των θέσεων που θέλει να
κρατήσει ο πελάτης καθώς και τον αριθµό της σειράς και τον αριθµό µιας
θέσης που επιθυµεί να περιλαµβάνεται στις θέσεις που θα κρατήσει.
Μονάδες 1
γ) Να καλεί τη διαδικασία ΚΡΑΤΗΣΗ µε παραµέτρους το πλήθος θέσεων που
θέλει να κρατήσει ο πελάτης, τη σειρά και τον αριθµό της θέσης που θέλει
να περιλαµβάνεται και τον πίνακα Θ. Η διαδικασία θα επιστρέφει την
λογική µεταβλητή ΕΓΙΝΕ_ΚΡΑΤΗΣΗ η οποία θα έχει την τιµή ΑΛΗΘΗΣ,
αν γίνει η κράτηση και την τιµή ΨΕΥ∆ΗΣ στην αντίθετη περίπτωση.
Μονάδες 2
δ) Να ρωτά τον χρήστη αν θέλει να γίνει νέα κράτηση και να δέχεται ως
απάντηση το γράµµα 'Ν' ή το γράµµα 'Ο' για απάντηση ΝΑΙ ή ΟΧΙ
αντίστοιχα (δεν χρειάζεται έλεγχος εγκυρότητας).
Μονάδες 2
ε) Η παραπάνω διαδικασία να τερµατίζεται όταν το θέατρο γεµίσει ή όταν ο
χρήστης δεν θέλει να κάνει άλλη κράτηση.
Μονάδες 2
στ) Στην περίπτωση που το θέατρο δεν γεµίσει, το πρόγραµµα να εµφανίζει
πόσες σειρές γέµισαν.
Μονάδες 3
ζ) Αν έγινε κράτηση των θέσεων να εµφανίζει το µήνυµα «Επιτυχής κράτηση
θέσεων», διαφορετικά «Ανεπιτυχής κράτηση θέσεων».
Μονάδες 1
299
∆2. Να γράψετε την διαδικασία ΚΡΑΤΗΣΗ η οποία:

α) Θα ελέγχει αν υπάρχουν συνεχόµενες θέσεις, µε το πλήθος που επιθυµεί ο
πελάτης και πρώτη την θέση που επιθυµεί. ∆ιαφορετικά ελέγχει αν µπορεί
να συµπληρωθεί το πλήθος των συνεχόµενων θέσεων µε θέσεις γειτονικές
της επιθυµητής αλλά µε αριθµό µικρότερο από τον αριθµό της επιθυµητής.
Για παράδειγµα αν ένας πελάτης ζητήσει 4 θέσεις στη σειρά 5 και να
περιέχεται η θέση 7, αρχικά ελέγχει αν είναι διαθέσιµες οι θέσεις 7,8,9,10.
Στην περίπτωση που βρεθούν διαθέσιµες οι θέσεις 7,8 αλλά όχι η 9, ελέγχει
αν είναι διαθέσιµες οι θέσεις 5,6 ώστε να συµπληρωθεί η τετράδα 5,6,7,8.
Μονάδες 6
β) Σε περίπτωση που υπάρχουν, οι συγκεκριµένες θέσεις να δεσµεύονται
καταχωρώντας την τιµή ‘Κ’ στις αντίστοιχες θέσεις του πίνακα Θ και η
µεταβλητή ΕΓΙΝΕ_ΚΡΑΤΗΣΗ να παίρνει την τιµή ΑΛΗΘΗΣ διαφορετικά
να παίρνει την τιµή ΨΕΥ∆ΗΣ.
Μονάδες 2
300

Β΄ ΦΑΣΗ


ΘΕΜΑ Α
προτάσεις 1 – 5 και δίπλα τη λέξη Σωστό αν είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος αν
1. Μια από τις βασικές λειτουργίες που µπορεί να εκτελέσει ένας υπολογιστής
είναι η αφαίρεση.
2. Κάθε πεδίο µιας δευτερεύουσας µνήµης αποτελείται από πολλές εγγραφές.
3. Οι γλώσσες χαµηλού επιπέδου εξαρτώνται από την αρχιτεκτονική του
υπολογιστή.
4. Η ολίσθηση προς τα δεξιά ενός αριθµού εκφρασµένου στο δυαδικό
σύστηµα, ισοδυναµεί µε διπλασιασµό του.
5. Οι τεχνητές γλώσσες χαρακτηρίζονται από στασιµότητα.
Μονάδες 10
Α2. α. Με βάση και τον ορισµό του αλγορίθµου να εξηγήσετε τι εννοούµε όταν
λέµε ότι ένας αλγόριθµος πρέπει να έχει περατότητα.
Μονάδες 4
β. Να αναφέρετε ονοµαστικά τις βασικές λειτουργίες επί των δοµών
δεδοµένων. Ποιες από αυτές δεν µπορούν να εφαρµοσθούν σε έναν πίνακα;
Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.
Μονάδες 8
Α3. Έστω ο µονοδιάστατος ταξινοµηµένος πίνακας Τ που περιέχει 100 αριθµητικές
τιµές. Να υλοποιήσετε τµήµα αλγορίθµου σε µορφή διαγράµµατος ροής, το
οποίο χωρίς να κάνει χρήση δοµής επανάληψης αλλά µε τη χρήση µίας και
301

Β΄ ΦΑΣΗ
µόνο δοµή επιλογής να ελέγχει αν όλα τα στοιχεία του πίνακα είναι ίσα µεταξύ
τους ή όχι και να εµφανίζει κατάλληλο µήνυµα
Μονάδες 6
Α4. ∆ίνεται το παρακάτω ηµιτελές τµήµα αλγορίθµου
µ ← …(1)…
λ←µ
Για i από 1 µέχρι 4
Για j από 1 µέχρι …(2)…
Αν i + j = 5 τότε
Α[i,j]← …(3)…
µ←…(4)…
αλλιως
Α[i,j]← …(5)…
λ←…(6)…
Τέλος_αν
Για κάθε κενό, να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό και δίπλα πώς πρέπει
να συµπληρωθεί ώστε ο πίνακας Α[4, 4] να παίρνει τελικά τις παρακάτω τιµές:
20 15 10 20
5 0 13 -5
-10 6 -15 -20
-1 -25 -30 -35

Μονάδες 6
Α5. Σας δίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου
Για µ από Α µέχρι Β µε_βήµα 6
Εντολές
Να γράψετε στο τετράδιο σας το γράµµα της στήλης Ι που δίνει τη σχέση
ανάµεσα στις µεταβλητές Α και Β και δίπλα τον αριθµό της στήλης ΙΙ για το
πλήθος εκτελέσεων των εντολών στο εσωτερικό του βρόχου. Από την στήλη ΙΙ
θα περισσέψει µια επιλογή.
302

Β΄ ΦΑΣΗ
Στήλη Ι Στήλη ΙΙ
α Β>Α+4 1 Το πολύ δυο φορές
β Α>Β+3 2 Ακριβώς δυο φορές
γ Α+7>Β 3 Το πολύ τρεις φορές
δ Β – Α = 10 4 Καµία φορά
5 Τουλάχιστον µια φορά
Μονάδες 6
ΘΕΜΑ B
Β1. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα αλγορίθµου
L←0
F←2
Για i από 1 µέχρι 4 µε_βήµα 2
Αν Α[F] > C [i] τότε
Α[i+2] ← C[F] div 3
B ← “άσπρο”
αλλιώς
B ← “µαύρο”
C[F-1] ← C[F-1]*4+1
Τέλος_αν
L ← L+2
F ← L-i+F
A[i+1] ← A[i]-10
Εµφάνισε L,B,F
Tέλος_επανάληψης
C[i-1] ← A[L-1] mod 5 +C[1]+F
α. Να µετατραπεί σε διάγραµµα ροής

Μονάδες 3
β. Να δηµιουργήσετε έναν πίνακα µε τις τιµές των µεταβλητών L, B και F που
θα εµφανιστούν κατά την εκτέλεσή του, αν η αρχική κατάσταση των
πινάκων Α και C είναι αυτή που ακολουθεί. Να γράψετε και την τελική
κατάσταση των πινάκων Α και C.
Α 8 -10 22 6 -5
C 4 -2 15 7 9
Μονάδες 11
Β2. Ζητήσαµε από δύο µαθητές να γράψουν έναν αλγόριθµο ο οποίος να διαβάζει
τρεις τιµές (όχι κατ’ ανάγκη διαφορετικές) από το πληκτρολόγιο και να
303

Β΄ ΦΑΣΗ
εµφανίζει τη µεγαλύτερη. Παρακάτω βλέπετε τον τρόπο σκέψης καθενός

µαθητή και την αντίστοιχη υλοποίηση σε ψευδογλώσσα. Ενώ οι σκέψεις είναι
σωστές, οι κωδικοποιήσεις των σκέψεων είναι όλες λανθασµένες. Για κάθε ένα
µαθητή, ακολουθώντας τον τρόπο σκέψης του, εξηγήστε γιατί η υλοποίησή
του είναι λανθασµένη και γράψτε καθεµία διορθωµένη.
µαθητής1 µαθητής2
«Θα πάρω τρεις τιµές, και θα θεωρήσω «Θα πάρω τρεις τιµές, και θα τις
ότι η πρώτη είναι η µεγαλύτερη. Μετά, συγκρίνω συνδυαστικά µεταξύ τους.
όποια απ' τις άλλες είναι ακόµα Όποια δεν είναι µικρότερη από καµία
µεγαλύτερη, θα ονοµάζω εκείνη άλλη, εκείνη θα ονοµάζω µέγιστη»
µέγιστη»
∆ιάβασε max, β, γ ∆ιάβασε α, β, γ

Αν β > max τότε Αν α > β και α > γ τότε
max ← β max ← α
αλλιώς_αν γ > max τότε αλλιώς_αν β > α και β > γ τότε
max ← γ max ← β
Τέλος_αν αλλιώς
Εµφάνισε max max ← γ
Τέλος_αν
Εµφάνισε max
Μονάδες 6
ΘΕΜΑ Γ
Η νέα αεροπορική εταιρεία Nova Airlines στο ξεκίνηµά της επιθυµεί να
συγκεντρώσει στατιστικά στοιχεία για τις (λίγες ακόµη) πτήσεις που εκτελεί ώστε να
διαπιστώσει τη δηµοφιλία των δροµολογίων της. Η εταιρεία εξυπηρετεί τρεις
προορισµούς εσωτερικού Α, Β, Γ και δυο εξωτερικού ∆, Ε. Κατά τη διάρκεια µιας
ηµέρας, κάθε προορισµός µπορεί να µην εξυπηρετείται καθόλου ή µπορεί να
εξυπηρετείται από µία ή περισσότερες πτήσεις.
Να γραφεί αλγόριθµος ο οποίος:
Γ1. Να κρατά για κάθε έναν προορισµό και κάθε µία ηµέρα ενός µήνα 30 ηµερών,
το πλήθος των εισιτηρίων που κόπηκαν. Έτσι:
α. Να αρχικοποιεί όλες τις θέσεις ενός δισδιάστατου πίνακα ΕΙΣ[5, 30] µε την
τιµή µηδέν.
β. Να διαβάζει για κάθε πτήση το όνοµα του προορισµού (Α, Β, Γ, ∆ ή Ε) και
τον αριθµό των εισιτηρίων που κόπηκαν και να τα προσθέτει στην
κατάλληλη θέση του πίνακα ΕΙΣ. Οι προορισµοί θα χαρακτηρίζονται από
τα ονόµατά τους, ενώ για την ολοκλήρωση καταχώρισης στοιχείων για µια
304

Β΄ ΦΑΣΗ
ηµέρα θα δίνεται ως προορισµός ο χαρακτήρας Χ. Να γίνεται έλεγχος

εγκυρότητας των καταχωρήσεων.
Μονάδες 2
Γ2. Να υπολογίζει και να εµφανίζει το πλήθος των εισιτηρίων που κόπηκαν
χωριστά για το εσωτερικό και το εξωτερικό κατά τη διάρκεια του µήνα.
Μονάδες 3
Γ3. Να βρίσκει και να εµφανίζει ποια ηµέρα κόπηκαν τα περισσότερα εισιτήρια
εσωτερικού. Θεωρήστε ότι υπήρξε µία µόνο τέτοια ηµέρα.
Μονάδες 6
Γ4. Να βρίσκει και να εµφανίζει ποια από τις δυο πτήσεις εξωτερικού είχε
περισσότερη επιβατική κίνηση κατά τη διάρκεια του µήνα.
Μονάδες 4
Γ5. Γνωρίζοντας ότι η πρώτη µέρα του µήνα ήταν Κυριακή να βρίσκει και να
εµφανίζει το Σάββατο (π.χ. το πρώτο ή το δεύτερο κλπ) που έχει τη λιγότερη
επιβατική κίνηση στα δροµολόγια εξωτερικού.
Μονάδες 5
ΘΕΜΑ ∆
Ένα supermarket σας αναθέτει την υποστήριξη της µηχανοργάνωσής του. Να γράψετε
πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
∆1. Να διαβάζει από το χρήστη και να καταχωρεί στον πίνακα Κωδικός τους
κωδικούς καθενός από τα 876 προϊόντα που πωλούνται στο supermarket και
στον πίνακα Τιµή την αξία κάθε προϊόντος (σε ευρώ).
Μονάδα 1
∆2. Για κάθε πελάτη που προσέρχεται στο ταµείο θα διαβάζει το φύλο του (Α για
άνδρα ή Γ για γυναίκα) και θα τον εξυπηρετεί καλώντας τη διαδικασία
ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ που περιγράφεται παρακάτω. Για την ολοκλήρωση της
προσέλευσης των πελατών θα καταχωρείται οποιαδήποτε άλλη τιµή πέρα από
Α ή Γ.
Μονάδες 2
∆3. Μετά την ολοκλήρωση της προσέλευσης πελατών θα εµφανίζει το µέσο χρόνο
εξυπηρέτησης των ανδρών πελατών σε λεπτά (µονάδες 3) και το ποσοστό των
γυναικών µεταξύ των πελατών µε τους 10 µεγαλύτερους λογαριασµούς
(µονάδες 3)
Μονάδες 6
∆4. Να γραφεί η διαδικασία ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ οποία:
α. Να διαβάζει διαδοχικά τους κωδικούς προϊόντων που δίνει στην ταµία ένας
πελάτης, µέχρι να δοθεί ως κωδικός προϊόντος η λέξη τέλος
Μονάδες 3
305

Β΄ ΦΑΣΗ
β. Να υπολογίζει µε τη βοήθεια της συνάρτησης ΑΞΙΑ_ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ που

περιγράφεται παρακάτω, το συνολικό λογαριασµό του πελάτη (σε ευρώ)
και το χρόνο εξυπηρέτησης από την ταµία (σε δευτερόλεπτα). Αν το προϊόν
είναι διαφορετικό από το αµέσως προηγούµενο η ταµίας χρειάζεται 3
δευτερόλεπτα για να το «χτυπήσει», ενώ αν είναι ίδιο 1 δευτερόλεπτο. Π.χ.
αν δοθούν στην ταµία µε τη σειρά τα προϊόντα Α, Α, Β, Β, Γ και Α θα
χρειαστεί 3+1+3+1+3+3 = 14 δευτερόλεπτα για να τα «χτυπήσει». Αν δοθεί
ένας ανύπαρκτος κωδικός προϊόντος προστίθεται χρονική επιβάρυνση 15
δευτερολέπτων.
Μονάδες 4
∆5. Να γραφεί η συνάρτηση ΑΞΙΑ_ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ η οποία θα δέχεται τους
πίνακες µε τους κωδικούς και τις αξίες των προϊόντων του supermarket, καθώς
και τον κωδικό ενός συγκεκριµένου προϊόντος. Η συνάρτηση θα αναζητά το
συγκεκριµένο προϊόν στον πίνακα µε τους κωδικούς και αν το βρίσκει θα
επιστρέφει την αξία του. Αν το προϊόν δεν είναι καταχωρηµένο θα επιστρέφει
την τιµή 0.
Μονάδες 3
∆6. Να γίνεται δήλωση µεταβλητών τόσο στο κύριο πρόγραµµα όσο και στα
υποπρογράµµατα
Μονάδα 1
Σηµείωση: Θεωρήστε ότι συνολικά εξυπηρετούνται τουλάχιστον 10 πελάτες µε
διαφορετικούς µη µηδενικούς λογαριασµούς.
306
ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Ε_3.Πλ3Ο(ε)

Β΄ ΦΑΣΗ

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΣΠΟΥ∆ΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ &
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΘΕΜΑ Α
Α1. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό καθεµίας από τις παρακάτω
1. Σε ένα δέντρο ο κόµβος που δεν έχει παιδιά ονοµάζεται ρίζα.
2. Οι τελεστές DIV και MOD µπορούν να χρησιµοποιηθούν µε οποιοδήποτε
αριθµητικό τύπο δεδοµένων.
3. Η αντιγραφή περιλαµβάνεται στις τυπικές επεξεργασίες που µπορεί να
εκτελεστούν σε έναν πίνακα.
4. Η δυαδική αναζήτηση έχει µικρότερη χρονική πολυπλοκότητα από τη
σειριακή.
5. Η µεταβολή της τιµής µιας τυπικής παραµέτρου σε µια συνάρτηση
µεταβάλει και την τιµή της αντίστοιχης πραγµατικής.
(Μονάδες 10)
Α2. α. Να περιγράψετε το ρόλο της στοίβας χρόνου εκτέλεσης κατά την κλήση
µιας διαδικασίας ή συνάρτησης από το κύριο πρόγραµµα.
(Μονάδες 4)
β. Να αναφέρετε ονοµαστικά τους τρόπους µέτρησης της επίδοσης ενός
αλγορίθµου.
(Μονάδες 2)
γ. Να αναφέρετε τις διαφορές φυσικών και τεχνητών γλωσσών
προγραµµατισµού.
(Μονάδες 4)
307

Β΄ ΦΑΣΗ
Α3. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία της Στήλης Α µε αυτά της Στήλης Β (ένα

στοιχείο της στήλης Β περισσεύει)
α. ∆υαδική αναζήτηση 1. Ο(n)
β. Ταξινόµηση ευθείας ανταλλαγής 2. O(1)
γ. Σειριακή αναζήτηση 3. O(logn)
δ. Ώθηση – απώθηση σε στοίβα 4.O(2n)
5.
(Μονάδες 4)
Α4. Θεωρούµε πίνακα Οµ[4] µε µοναδικά ονόµατα 4 οµάδων που παίρνουν µέρος
σε έναν όµιλο στο µουντιάλ πχ:
Βραζιλία
Γαλλία
Ιαπωνία
Γκάνα
Να συµπληρωθούν τα παρακάτω κενά ώστε να εµφανίζει όλα τα πιθανά

ζευγάρια όπως ακολούθως:
Βραζιλία-Γαλλία
Βραζιλία- Ιαπωνία
Βραζιλία-Γκάνα
Γαλλία-Ιαπωνία
Γαλλία-Γκάνα
Ιαπωνία-Γκάνα
ΓΙΑ κ ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ __

ΓΙΑ λ ΑΠΟ __ ΜΕΧΡΙ __
ΓΡΑΨΕ Οµ[__],”-“,Οµ[__]
ΤΕΛΟΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
(Μονάδες 5)
Α5. Έχουµε δεδοµένο έναν δισδιάστατο πίνακα Α[10,10] που περιέχει µηδενικά σε
όλα τα στοιχεία του, καθώς και έναν µονοδιάστατο Β[15] που περιέχει
ακέραιους αριθµούς από το ένα µέχρι το 10. Θέλουµε να εισάγουµε τον πίνακα
Β στον Α ως εξής: Το πρώτο στοιχείο του Β θα είναι η γραµµή, το δεύτερο η
στήλη και το τρίτο θα είναι το στοιχείο που θα µπει στον Α. Αυτό συνεχίζεται
και για τις επόµενες τριάδες στοιχείων. Να συµπληρώσετε τα κενά ώστε να
εκτελούνται τα παραπάνω:
308

Β΄ ΦΑΣΗ
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 13 ΜΕ_ΒΗΜΑ __

Α[___,___] Β[_]
(Μονάδες 4)
Α6. α . Να µετατραπεί το παρακάτω τµήµα προγράµµατος σε ισοδύναµο µε την
χρήση της δοµής ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
Σ←1
∆ΙΑΒΑΣΕ Α
Β←1
OΣΟ Β<=50 ΚΑΙ Α>0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
Σ←Σ*Α
Β←Β+1
∆ΙΑΒΑΣΕ Α
ΓΡΑΨΕ Σ
(Μονάδες 4)
β. Nα βρείτε την χειρότερη περίπτωση του παραπάνω αλγορίθµου
αιτιολογώντας την απάντησή σας.
(Μονάδες 3)
309

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ B
Β1. Να µετατραπεί το παρακάτω διάγραµµα ροής σε τµήµα προγράµµατος
γραµµένο στη ΓΛΩΣΣΑ χωρίς να αλλαχθούν οι λογικές συνθήκες.
Ρ1
Α Ψ
ΕΛΑ[1,1] Ρ>100 Γ1
Ρ1
Ψ
Γ>100 ∆ΙΑΒΑΣΕ Α[Ρ,Γ]
Ψ Α
Ρ<=100
Α
Γ1 ΓΓ+1
ΡΡ + 1
Ψ Α
Γ>100 Ρ Ρ+ 1
Ψ Α
Α[Ρ,Γ]<ΕΛ
ΕΛ Α[Ρ,Γ]
ΓΓ+1
(Μονάδες 8)
310

Β΄ ΦΑΣΗ
Β2. ∆ίνεται το παρακάτω πρόγραµµα µε τα αντίστοιχα υποπρογράµµατα. Να

γραφτεί ξανά ώστε να επιτελεί τις ίδιες λειτουργίες χωρίς τη χρήση
υποπρογραµµάτων.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Κύριο
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:Κ,S,ΠΛ
ΑΡΧΗ
∆ΙΑΒΑΣΕ Κ
S0
ΠΛ0
ΟΣΟ S<35 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΚΑΛΕΣΕ ΥΠΟ1(Κ,ΠΛ)
SΥΠΟ2(Κ,S)
ΓΡΑΨΕ Κ
∆ΙΑΒΑΣΕ Κ
ΓΡΑΨΕ S,ΠΛ
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΥΠΟ1(Α,Π)
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Π
ΑΡΧΗ
ΑΝ Α>0 ΤΟΤΕ
Π Π + 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΥΠΟ2(Β, Σ): ΑΚΕΡΑΙΑ

ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Β, Σ
ΑΡΧΗ
ΑΝ Β<0 ΤΟΤΕ
Β Β*(-1)
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΥΠΟ2 Σ+Β
(Μονάδες 8)
311

Β΄ ΦΑΣΗ
Β3. Να µετατρέψετε τον παρακάτω αλγόριθµο που είναι γραµµένος µε τη µέθοδο

της φυσικής γλώσσας κατά βήµατα, σε ισοδύναµο που να είναι συµβατός µε
τις αρχές του δοµηµένου προγραµµατισµού.
Βήµα 1. ∆ιάβασε α, β
Βήµα 2. Αν α>0 και β>0 τότε πήγαινε στο Βήµα 3 αλλιώς πήγαινε στο βήµα 1
Βήµα 3. S 0
Βήµα 4. Αν β MOD 2 =1 τότε πήγαινε στο βήµα 5 αλλιώς πήγαινε στο Βήµα 6
Βήµα 5. S S + α
Βήµα 6. α α*2
Βήµα 7. β β DIV 2
Βήµα 8. Αν β=0 τότε πήγαινε στο βήµα 9, αλλιώς πήγαινε στο βήµα 4
Βήµα 9. Εµφάνισε S
(Μονάδες 4)
ΘΕΜΑ Γ
Σε αρκετές περιοχές της χώρας µας θα συναντήσουµε αιολικά πάρκα, τα οποία
αποτελούνται από συστοιχίες ανεµογεννητριών σε βέλτιστη διάταξη για την καλύτερη
εκµετάλλευση του αιολικού δυναµικού της περιοχής.
Η εταιρεία ΑΙΟΛΟΣ Α.Ε. που έχει επιδείξει σηµαντική δραστηριότητα στον τοµέα
της ενέργειας, σκοπεύει να επενδύσει σε µια περιοχή της Εύβοιας εγκαθιστώντας
αιολικά πάρκα και ανέθεσε σε εσάς την δηµιουργία ενός προγράµµατος που έχει ως
στόχο την οικονοµοτεχνική ανάλυση της επένδυσης καθώς και την εξαγωγή
χρήσιµων συµπερασµάτων. Γνωρίζοντας ότι κάθε ΜWh παραγόµενης ενέργειας
πωλείται 2,4€, να γραφτεί πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ που θα κάνει τα ακόλουθα:
Γ1. Για κάθε αιολικό πάρκο
i) Να ζητά από το χρήστη το όνοµα της τοποθεσίας που θα εγκατασταθεί.
ii) Για κάθε ανεµογεννήτρια που θα εγκατασταθεί στο πάρκο, να ζητά τη
προβλεπόµενη µηνιαία παραγωγή της σε ΜWh ελέγχοντας ότι δεν θα
ξεπερνά τις 20ΜWh και ότι θα είναι θετικός αριθµός. Σε περίπτωση
λανθασµένης τιµής να εµφανίζεται το µήνυµα “Λάθος παραγωγή” και
να ξαναζητά τη προβλεπόµενη µηνιαία παραγωγή. Η εγκατάσταση των
ανεµογεννητριών θα σταµατά όταν δοθεί το 0 σαν προβλεπόµενη
µηνιαία παραγωγή.
iii) Η εισαγωγή νέων αιολικών πάρκων θα σταµατά όταν δοθεί ως όνοµα
τοποθεσίας η φράση “ΛΗΞΗ”.
(Μονάδες 5)
Γ2. Να βρίσκει και να εµφανίζει την τοποθεσία του αιολικού πάρκου µε τις
λιγότερες εγκατεστηµένες ανεµογεννήτριες καθώς και εκείνη µε τη
µεγαλύτερη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
(Μονάδες 5)
312

Β΄ ΦΑΣΗ
Γ3. Να βρίσκει και να εµφανίζει τα συνολικά έσοδα της εταιρείας.

(Μονάδες 4)
Γ4. Να βρίσκει και να εµφανίζει το σύνολο των πάρκων που εγκατέστησε η
εταιρεία.
(Μονάδες 1)
Γ5. Να υπολογίζει και να εµφανίζει το ποσοστό εγκατεστηµένης ενέργειας του 6ου
κατά σειρά αιολικού πάρκου, εάν αυτό υπάρχει, στο σύνολο της
εγκατεστηµένης ενέργειας όλων των περιοχών.
(Μονάδες 5)
ΘΕΜΑ ∆
Ένα παιχνίδι µε χαρτιά παίζεται µε 3 παίκτες ως εξής:
• Ο ένας κάνει τη «µάνα»(δηλαδή µοιράζει τα φύλλα στους άλλους δύο).
• Στην αρχή του παιχνιδιού, ο παίκτης που κάνει τη µάνα, έχει όλα τα φύλλα της
τράπουλας εκτός από τις φιγούρες τοποθετηµένα σε µια στοίβα µπροστά του
(40 φύλλα).
• Οι άλλοι δύο παίκτες στην αρχή δεν έχουν κανένα φύλλο.
• Η µάνα αρχίζει και µοιράζει τα φύλλα της βγάζοντας από τη στοίβα της το
πάνω φύλλο και δίνοντας το κάθε φορά σε άλλο παίκτη (εναλλάξ). ∆ηλαδή
δίνει το πρώτο φύλλο στον πρώτο παίκτη, το δεύτερο στον δεύτερο παίκτη
κ.ο.κ.
• Μετά από το µοίρασµα της τράπουλας ξεκινάει το παιχνίδι στο οποίο κάθε
παίκτης ανοίγει το πάνω φύλλο της τράπουλας του και το συγκρίνει µε του
αντιπάλου του.
Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι οι εξής:

i) Αν ο ένας από τους δύο παίκτες έχει άσσο –που αντιστοιχεί στον αριθµό 1-
κερδίζει οποιοδήποτε διαφορετικό φύλλο και να έχει ο αντίπαλος και παίρνει
ένα πόντο.
ii) Αν οι δύο παίκτες έχουν διαφορετικό φύλλο και κανένας δεν έχει άσσο,
κερδίζει ο παίκτης µε το µεγαλύτερο αριθµητικά φύλλο και παίρνει ένα πόντο.
iii) Στην περίπτωση που και οι δύο παίκτες έχουν το ίδια φύλλο έχουµε ισοπαλία
και παίρνουν και οι δύο από έναν πόντο.
iv) Ο γύρος τελειώνει όταν αδειάσουν οι στοίβες και των δύο παικτών. Νικητής
του γύρου είναι ο παίκτης µε τους περισσότερους πόντους.
v) Νικητής του παιχνιδιού είναι αυτός που θα κερδίσει τρεις συνεχόµενους
γύρους.
Να γραφτεί πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
∆1. Να διαβάζει τα ονόµατα των δύο παικτών. Έπειτα να διαβάζει 40 αριθµούς
τους οποίους να ωθεί στον πίνακα ΜΑΝΑ[40] που θα υλοποιεί τη στοίβα της
313

Β΄ ΦΑΣΗ
µάνας και τη µεταβλητή top, χρησιµοποιώντας την ∆ιαδικασία ΩΘΗΣΕ που θα

οριστεί παρακάτω.
(Μονάδες 2)
∆2. Να αρχικοποιεί τη στοίβα κάθε παίκτη βγάζοντας ένα φύλλο από τη στοίβα της
µάνας χρησιµοποιώντας την ∆ιαδικασία ΑΠΩΘΗΣΕ που ορίζεται παρακάτω
και να το τοποθετεί στην στοίβα του αντίστοιχου παίκτη χρησιµοποιώντας τη
∆ιαδικασία ΏΘΗΣΕ που θα οριστεί παρακάτω. Η στοίβα του πρώτου παίκτη
υλοποιείται µε τον πίνακα ΠΡΩΤΟΣ[40] και τη µεταβλητή top1 ενώ η στοίβα
του δεύτερου υλοποιείται µε τον πίνακα ∆ΕΥΤΕΡΟΣ[40] και τη µεταβλητή
top2.
(Μονάδες 3)
∆3. Σε κάθε τράβηγµα φύλλου θα απωθεί ταυτόχρονα από τις στοίβες των δύο
παικτών, χρησιµοποιώντας τη ∆ιαδικασία ΑΠΩΘΗΣΕ, τα δύο «πάνω» φύλλα
και θα τα συγκρίνει. Ο παίκτης που έχει το καλύτερο φύλλο σύµφωνα µε του
κανόνες του παιχνιδιού παίρνει ένα πόντο.
(Μονάδες 2)
∆4. Στο τέλος κάθε γύρου θα εµφανίζει το νικητή του γύρου αν υπάρχει ή σε
περίπτωση ισοπαλίας θα εµφανίζει το µήνυµα «ΙΣΟΠΑΛΙΑ» Στο τέλος του
παιχνιδιού θα εµφανίζει το νικητή του παιχνιδιού.
(Μονάδες 3)
∆5. Να γράψετε τη ∆ιαδικασία ΩΘΗΣΕ η οποία δέχεται µια στοίβα, έναν αριθµό
που δείχνει το πάνω στοιχείο και ένα στοιχείο. Η διαδικασία ωθεί το στοιχείο
στη στοίβα και επιστρέφει την νέα στοίβα. Σε περίπτωση υπερχείλισης να
εµφανίζει το µήνυµα “Γεµάτη στοίβα”.
(Μονάδες 5)
∆6. Να γράψετε τη ∆ιαδικασία ΑΠΩΘΗΣΕ η οποία δέχεται µια στοίβα 40 θέσεων,
έναν αριθµό που δείχνει το πάνω στοιχείο της στοίβας και επιστρέφει το
στοιχείο που θα απωθήσει. Σε περίπτωση υποχείλισης θα εµφανίζει το µήνυµα
“Άδεια στοίβα”.
(Μονάδες 5)
Σας ευχόµαστε επιτυχία και δύναµη στις εξετάσεις σας!!
314

Β΄ ΦΑΣΗ

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΣΠΟΥ∆ΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ &
Ηµεροµηνία: Σάββατο 8 Απριλίου 2017

ΘΕΜΑ Α
1. Η λειτουργία επί των δοµών δεδοµένων "Εισαγωγή" αποτελεί µια από τις
τυπικές λειτουργίες των πινάκων.
2. Η λογική έκφραση “Καληµέρα” > ”Καλησπέρα” έχει ως αποτέλεσµα την
τιµή ΑΛΗΘΗΣ.
3. Η περιορισµένη εµβέλεια υποχρεώνει όλες τις µεταβλητές που
χρησιµοποιούνται σε ένα τµήµα προγράµµατος, να δηλώνονται σε αυτό το
τµήµα.
4. Η δοµή επανάληψης ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 10 ΜΕ_ΒΗΜΑ 10 θα
εκτελεστεί ακριβώς 2 φορές.
5. Ο µεταγλωττιστής, εφόσον δεν βρει συντακτικά λάθη σε ένα πρόγραµµα,
παράγει το εκτελέσιµο πρόγραµµα.
Μονάδες 10
Α2. i. Να αναφέρετε τα πλεονεκτήµατα του δοµηµένου προγραµµατισµού.
Μονάδες 6
ii. Να αναφέρετε και να περιγράψετε τα µειονεκτήµατα της χρήσης πινάκων.
Μονάδες 4
ii. Ποιους κανόνες πρέπει να ακολουθούν οι λίστες των παραµέτρων;
Μονάδες 3
315

Β΄ ΦΑΣΗ
A3. ∆όθηκε σε δύο µαθητές το ακόλουθο πρόβληµα. «Να γίνει πρόγραµµα το οποίο
θα διαβάζει τους βαθµούς 30 µαθητών και θα εµφανίζει το µέσο όρο τους και
τον µεγαλύτερο από αυτούς». Και οι δύο έδωσαν σωστές λύσεις. Ο ένας από
αυτούς έδωσε την παρακάτω λύση, στην οποία χρησιµοποιείται πίνακας. Ο
δεύτερος προτίµησε να δώσει µια λύση του συγκεκριµένου προβλήµατος χωρίς
χρήση πίνακα. Να γράψετε στο τετράδιό σας τη λύση που µπορεί να έδωσε ο
δεύτερος.

ΓΡΑΨΕ “Bαθµός µαθητή:”
∆ΙΑΒΑΣΕ ΒΑΘ[i]
S0
S S + ΒΑΘ[i]
ΜΟ S/30
ΓΡΑΨΕ “Μέσος όρος τµήµατος:”, ΜΟ
max ΒΑΘ[1]
ΑΝ ΒΑΘ[i] > max ΤΟΤΕ
max ΒΑΘ[i]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΓΡΑΨΕ “Μεγαλύτερος βαθµός:”, max
Μονάδες 6
316

Β΄ ΦΑΣΗ
Α4. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα προγράµµατος σε «ΓΛΩΣΣΑ»:
ΑΝ α>5 ΤΟΤΕ
ΑΝ β<5 ΤΟΤΕ
Κ ΑΛΗΘΗΣ
ΑΛΛΙΩΣ
Κ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΛΛΙΩΣ
Κ ΨΕΥ∆ΗΣ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Να συµπληρωθεί η παρακάτω εντολή εκχώρησης, ώστε να έχει το ίδιο

αποτέλεσµα µε το παραπάνω τµήµα προγράµµατος.
Κ …………………..
Μονάδες 4
Α5. ∆ίνεται πίνακας ακεραίων αριθµών Α[50]. Να συµπληρωθούν τα κενά 1-7 στο
παρακάτω τµήµα προγράµµατος ώστε στις πρώτες θέσεις του πίνακα Β[50] να
τοποθετούνται οι άρτιοι αριθµοί του πίνακα Α και στις επόµενες οι περιττοί.
κ(1)
λ(2)
ΓΙΑ i ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ (3)
ΑΝ (4) ΤΟΤΕ
κκ+1
Β[(5)]Α[i]
ΑΛΛΙΩΣ
λ(6)
Β[(7)]Α[i]
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Μονάδες 7
317

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ B
Β1. Να γραφτεί ∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ σε ΓΛΩΣΣΑ, που θα δέχεται ως παράµετρο έναν
πίνακα που περιέχει ακέραιους, τον Π[10,12] και θα αντιµεταθέτει τα στοιχεία
της 3ης µε τα στοιχεία της 7ης στήλης,
Μονάδες 6
Β2. Έστω ότι υπάρχουν οι µονοδιάστατοι πίνακες Α[10] και Β[7] που περιέχουν
στοιχεία ίδιου τύπου. Να γραφεί τµήµα προγράµµατος σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο
θα δηµιουργεί έναν πίνακα Γ[17], ο οποίος θα περιέχει στις 10 πρώτες θέσεις
του τα στοιχεία του πίνακα Α[10] και στις υπόλοιπες τα στοιχεία του πίνακα
Β[7].
Μονάδες 5
Β3. ∆ίνεται το παρακάτω τµήµα προγράµµατος.
∆ΙΑΒΑΣΕ Ν
Σ0
ΓΙΑ i ΑΠΟ 5 ΜΕΧΡΙ Ν ΜΕ_ΒΗΜΑ 4
∆ΙΑΒΑΣΕ Κ
ΟΣΟ Κ>=0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΚΚ-i
ΣΣ+Κ
ΓΡΑΨΕ Σ
i) Να µετατραπεί σε ισοδύναµο µε αποκλειστική χρήση της εντολής

ΑΡΧΗ_ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ… ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ, όπου χρειάζεται επανάληψη.
ii) Πόσες φορές θα εκτελεστεί η εντολή ΣΣ+Κ, αν δοθούν από το
πληκτρολόγιο, διαδοχικά οι τιµές 7, 5.
iii) Τι θα εκτυπωθεί κατά την παραπάνω περίπτωση.
Μονάδες 9
318

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ Γ
Σε ένα τηλεοπτικό παιχνίδι µε τον τίτλο «ΕΠΙΖΩΝ», διαγωνίζονται δύο οµάδες µε 10
παίκτες η καθεµία. Η πρώτη οµάδα έχει το όνοµα «Celebrities» και η άλλη το όνοµα
«Fighters». Οι οµάδες αυτές διαγωνίζονται σε ένα παιχνίδι ταχύτητας και
δεξιοτεχνίας το οποίο παίζεται σε διαδοχικούς γύρους. Σε κάθε γύρο συµµετέχει ένας
παίκτης από κάθε οµάδα. Νικήτρια ανακηρύσσεται η οµάδα που θα συµπληρώσει
πρώτη δέκα νίκες. Να γράψετε πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
Γ1. Να εκχωρεί στη µεταβλητή OMΑ∆Α1 τη τιµή «Celebrities» και στη
µεταβλητή OMΑ∆Α2 την τιµή «Fighters».
Μονάδες 1
Γ2. Να δέχεται από το πληκτρολόγιο και να αποθηκεύει στον δισδιάστατο πίνακα
ΠΑΙΚΤΕΣ [10,2] τα ονόµατα των παικτών. Θεωρείστε ότι στην πρώτη στήλη
αποθηκεύονται τα ονόµατα των «Celebrities» και στην δεύτερη στήλη τα
ονόµατα των «Fighters».
Μονάδες 1
Γ3. Για κάθε γύρο του παιχνιδιού:
α. Να διαβάζει το όνοµα του παίκτη που κέρδισε το γύρο και καλεί, δυο
φορές, το υποπρόγραµµα Ανήκει_Στην_Οµάδα, το οποίο περιγράφεται
στο ερώτηµα Γ6. Την πρώτη φορά για να ελέγξει αν ο παίκτης ανήκει
στους «Celebrities» και την δεύτερη φορά για να ελέγξει αν ο παίκτης
ανήκει στους «Fighters».
Μονάδες 2
β. Η παραπάνω διαδικασία εισαγωγής δεδοµένων θα σταµατάει όταν κάποια
οµάδα συµπληρώσει πρώτη δέκα νίκες
Μονάδες 3
Γ4. Να εµφανίζει ποια οµάδα κέρδισε το έπαθλο και το µήνυµα «∆ύσκολη νίκη»
αν η διαφορά είναι µέχρι και δύο νίκες, «Καθαρή νίκη» αν η διαφορά είναι από
3 µέχρι και 5 νίκες και «Άνετη επικράτηση» αν η διαφορά είναι από 6 νίκες και
πάνω.
Μονάδες 3
Γ5. Να εµφανίζει τις περισσότερες συνεχόµενες νίκες, που έκαναν σε διαδοχικούς
γύρους, οι «Fighters», αν αυτές είναι τουλάχιστον δυο. ∆ιαφορετικά να
εµφανίζει το µήνυµα οι «Οι Fighters δεν έκαναν συνεχόµενες νίκες».
Μονάδες 3
Γ6. Να κατασκευάσετε το υποπρόγραµµα Ανήκει_Στην_Οµάδα που να δέχεται
ως παραµέτρους ένα δισδιάστατο πίνακα χαρακτήρων 10 γραµµών και 2
στηλών (τα ονόµατα των παικτών), µια µεταβλητή χαρακτήρων (το όνοµα ενός
319

Β΄ ΦΑΣΗ
παίκτη) και έναν ακέραιο (τον αριθµό µιας στήλης) και να επιστρέφει την τιµή
ΑΛΗΘΗΣ αν υπάρχει το όνοµα του παίκτη στην αντίστοιχη στήλη ή την τιµή
ΨΕΥ∆ΗΣ στην αντίθετη περίπτωση.
Μονάδες 7
Παρατήρηση: Υπάρχει περίπτωση, το όνοµα του παίκτη που νίκησε τον γύρο, να
δοθεί λανθασµένα. Σε αυτή την περίπτωση δεν πρέπει να επηρεάζονται ούτε οι νίκες
των οµάδων ούτε οι συνεχόµενες νίκες των Fighters.
ΘΕΜΑ ∆
Στο Final Four του πανευρωπαϊκού πρωταθλήµατος µπάσκετ συµµετέχουν 4 οµάδες
οι οποίες έχουν από 12 παίκτες στη διάθεση τους. Οι 4 οµάδες χωρίζονται σε δυο
ζευγάρια και το κάθε ζευγάρι αγωνίζεται σε έναν ηµιτελικό. Οι νικήτριες οµάδες κάθε
ηµιτελικού αγωνίζονται στον τελικό και η νικήτρια οµάδα του τελικού
ανακηρύσσεται "Πρωταθλήτρια Ευρώπης".
Η διοργανώτρια αρχή διατηρεί τον πίνακα ΟΜ[4] µε τα ονόµατα των τεσσάρων
οµάδων, και τον πίνακα Π[48] µε τα ονόµατα των παικτών κάθε οµάδας. Οι παίκτες
που ανήκουν στην ίδια οµάδα βρίσκονται σε συνεχόµενες θέσεις στον πίνακα Π ως
εξής: στις θέσεις 1 έως 12 οι παίκτες της οµάδας που βρίσκεται στη 1η θέση του
πίνακα ΟΜ, στις θέσεις 13 έως 24 οι παίκτες της οµάδας που βρίσκεται στη 2η θέση
του πίνακα ΟΜ κ.ο.κ. Επίσης διατηρεί τον πίνακα ΠΟΝ[48,8] µε τους πόντους που
πέτυχε κάθε παίκτης σε κάθε µια περίοδο του κάθε αγώνα. Ένας αγώνας µπάσκετ
αποτελείται από 4 περιόδους (οι στήλες 1 έως 4 αφορούν τον 1ο αγώνα που έδωσε η
κάθε οµάδα και οι στήλες 5 έως 8 το 2ο αγώνα). Αν ένας παίκτης δεν αγωνιστεί σε
κάποια περίοδο τότε στον πίνακα ΠΟΝ τοποθετείται η τιµή -1. Να γράψετε
πρόγραµµα σε ΓΛΩΣΣΑ, το οποίο για το Final Four 2017 που πραγµατοποιείται στην
Κωνσταντινούπολη να:
∆1. α. ∆ιαβάζει τα ονόµατα των 4 οµάδων και τα καταχωρεί στον πίνακα ΟΜ[4].
β. ∆ιαβάζει τα ονόµατα των 48 παικτών και τα καταχωρεί στον πίνακα Π[48].
γ. ∆ιαβάζει τους πόντους που πέτυχε κάθε παίκτης σε κάθε περίοδο, και τους
καταχωρεί στον πίνακα ΠΟΝ[48,8], ελέγχοντας να είναι θετικός αριθµός ή
το µηδέν (αν δεν πέτυχε κανέναν πόντο) ή το -1 αν δεν αγωνίστηκε στην
συγκεκριµένη περίοδο.
Μονάδες 3
∆2. Να υπολογίζει και να καταχωρεί σε έναν πίνακα ΣΠ[48] τους πόντους που
πέτυχε κάθε παίκτης σε όλη τη διάρκεια του Final Four.
Μονάδες 3
320

Β΄ ΦΑΣΗ
∆3. Να εµφανίζει, για κάθε οµάδα, το όνοµα του παίκτη που έβαλε τους
περισσότερους πόντους. Θεωρείστε ότι µόνο ένας παίκτης από κάθε οµάδα
πέτυχε τους περισσότερους πόντους.
Μονάδες 4
∆4. Να εµφανίζει το πλήθος των παικτών που δεν έπαιξαν σε κανένα παιχνίδι. Αν
δεν υπάρχουν τέτοιοι παίκτες να εµφανίζει το µήνυµα « Όλοι οι παίκτες
αγωνίστηκαν.».
Μονάδες 4
∆5. Αν γνωρίζετε ότι στον 1 ηµιτελικό παίζει η ΟΜ[1] µε την ΟΜ[2] και στον 2ο
ο
ηµιτελικό παίζει η ΟΜ[3] µε την ΟΜ[4], να υπολογίζει τους πόντους κάθε

οµάδας στα ηµιτελικά (τέσσερις πρώτες περίοδοι) και να εµφανίζει τις δύο
οµάδες που κέρδισαν στους ηµιτελικούς οι οποίες θα παίξουν στον τελικό.
Έπειτα να υπολογίζει τους πόντους κάθε µιας από τις δύο οµάδες στον τελικό
(τέσσερις επόµενες περίοδοι) και να εµφανίζει την Πρωταθλήτρια Ευρώπης
2017.
Μονάδες 6
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Κάθε παιχνίδι ολοκληρώθηκε µετά από 4 περιόδους και δεν υπήρξε
περίπτωση ισοπαλίας σε κάποιο παιχνίδι. Νικήτρια σε κάποιο αγώνα ανακηρύσσεται
η οµάδα εκείνη που οι παίκτες της πέτυχαν συνολικά τους περισσότερους πόντους.
Σας ευχόµαστε επιτυχία στον όµορφο αγώνα σας!!
321
ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) – ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Β΄ ΦΑΣΗ

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ &
ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ
Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Απριλίου 2018

Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες
_____________________________________________________________________
Ε ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΕΦ
ΘΕΜΑ Α
είναι λανθασμένη.
Ο
1. Οι πραγματικές παράμετροι αντιστοιχούν στις αντίστοιχες τυπικές με το

ίδιο όνομα.
2. Με την αναπαράσταση ενός αλγορίθμου με φυσική γλώσσα χρειάζεται
προσοχή γιατί μπορεί να παραβιασθεί το αλγοριθμικό κριτήριο της
αποτελεσματικότητας.
3. Η χρήση διερμηνευτή έχει το πλεονέκτημα της άμεσης διόρθωσης και
εκτέλεσης.
4. Μια διαδικασία μπορεί να μην έχει και καμία παράμετρο.
5. Το τυπικό και η σημασιολογία είναι τμήματα της γραμματικής μιας
γλώσσας.
Μονάδες 10
Α2. Να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα.
α. Να αναφέρετε δύο διαφορές και δύο ομοιότητες μεταξύ μεταγλωττιστή και
διερμηνευτή.
Μονάδες 4
β. Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της περιορισμένης εμβέλειας των
μεταβλητών.
Μονάδες 4
ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΣΕΛΙΔΑ: 1 ΑΠΟ 7
322

Β΄ ΦΑΣΗ
γ. Να δώσετε των ορισμό της συνάρτησης.

Μονάδες 2
Α3. Να συμπληρωθούν τα κενά στο παρακάτω τμήμα προγράμματος ώστε να
τυπώνεται το άθροισμα όλων των τριψήφιων αριθμών που είναι πολλαπλάσια
του 3.
α……………..
β……………...
ΟΣΟ β<=999 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
β……………
α……………
ΓΡΑΨΕ α
Ε
ΕΦ
Μονάδες 4
Α4. Να γραφεί τμήμα προγράμματος που να γεμίζει τον παρακάτω πίνακα Α[5,5]
5 2 2 2 2
Ο
3 5 2 2 2
3 3 5 2 2
3 3 3 5 2
3 3 3 3 5
Μονάδες 6
Α5. Δίνεται το παρακάτω τμήμα αλγορίθμου. Να γράψετε τι θα εκτυπωθεί στην
οθόνη για κάθε μια από τις παρακάτω τιμές του x:
α)x=1
β) x=2
ΓΙΑ α ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ x
ΓΡΑΨΕ α
ΓΙΑ β ΑΠΟ x ΜΕΧΡΙ 2 ΜΕ_ΒΗΜΑ 3
ΓΡΑΨΕ β
Μονάδες 4
323

Β΄ ΦΑΣΗ
Α6. Να μετατραπεί το παρακάτω τμήμα προγράμματος ώστε να χρησιμοποιεί τη

δομή επανάληψης ΓΙΑ αντί για τη δομή επανάληψης ΟΣΟ…ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
S0
κ5
ΟΣΟ κ<=8 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
SS+κ
κκ+2
ΓΡΑΨΕ κ
Ε Μονάδες 6
ΘΕΜΑ Β
ΕΦ
Β1. Ο Ευκλείδιος αλγόριθμος για τον υπολογισμό του Μέγιστου Κοινού Διαιρέτη
(ΜΚΔ) δύο ακεραίων αριθμών α και β με α>β έχει ως εξής: Διαιρούμε το α με
το β και παίρνουμε το υπόλοιπο της διαίρεσης τους. Έπειτα διαιρούμε το
διαιρέτη (β) με το υπόλοιπο που πήραμε πριν. Η παραπάνω διαδικασία
Ο
επαναλαμβάνεται μέχρι το υπόλοιπο να γίνει 0. Το τελευταίο υπόλοιπο, πριν το

0 είναι και ο ΜΚΔ των αρχικών αριθμών α και β. Για να γίνει πιο κατανοητός
ο Ευκλείδιος αλγόριθμος παρατίθεται το παρακάτω παράδειγμα:
Έστω ΜΚΔ(30,8)
30:8=3x8+6
8:6=1x6+2
6:2=3x2+0 Αυτό σημαίνει ότι το ΜΚΔ είναι το 2.
Καλείστε να γράψετε μια συνάρτηση σε ΓΛΩΣΣΑ που θα δέχεται 2 ακέραιους
αριθμούς α και β, θα ελέγχει αν το α>β και αν χρειάζεται θα αντιμεταθέτει τις
τιμές τους. Η συνάρτηση θα επιστρέφει το ΜΚΔ των α και β εφαρμόζοντας τον
αλγόριθμο του Ευκλείδη.
Μονάδες 10
324

Β΄ ΦΑΣΗ
Β2. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα, καθώς και 2 υποπρογράμματα που

χρησιμοποιούνται.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΘΕΜΑ_Β2
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β, Ι
ΛΟΓΙΚΕΣ: Κ
ΑΡΧΗ
Α 2
Β 8
ΓΙΑ Ι ΑΠΟ 1 ΜΕΧΡΙ 4 ΜΕ_ΒΗΜΑ 2
ΓΡΑΨΕ Α, Β, Κ,Ι
Ε
ΚΑΛΕΣΕ Διαδ (Α, Β, Κ)
ΕΦ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Διαδ (Χ, Ψ, Ζ) ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Τιμή (Α, Β): ΛΟΓΙΚΗ

Ο
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Χ, Ψ ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Α, Β
ΛΟΓΙΚΕΣ: Ζ ΑΡΧΗ
ΑΡΧΗ ΑΑ+8
ΑΝ Χ <Ψ ΤΟΤΕ ΒΒ-2
Χ  Χ+ 3 ΑΝ (Α + Β) mod 2 = 0 ΤΟΤΕ
Ψ Ψ- 2 Τιμή ΑΛΗΘΗΣ
ΑΛΛΙΩΣ ΑΛΛΙΩΣ
Χ Χ+ Ψ Τιμή ΨΕΥΔΗΣ
Ψ Χ*Ψ ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ ΤΕΛΟΣ_ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ
Ζ Τιμή (Χ, Ψ)
Να μετατραπεί η παραπάνω συνάρτηση Τιμή σε διαδικασία και να

ξαναγράψετε τη διαδικασία Διαδ ώστε να χρησιμοποιεί την νέα διαδικασία που
φτιάξατε. Δεν χρειάζεται να ξαναγράψετε το κύριο πρόγραμμα.
Μονάδες 10
325

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ Γ
Σε ένα ιδιωτικό μαιευτήριο της Αθήνας κατέγραψαν τα στοιχεία γεννήσεων του 2017
ώστε να μπορέσουν να κάνουν καλύτερο προγραμματισμό για το 2018. Έτσι λοιπόν
σας ζητήθηκε να γράψετε ένα πρόγραμμα σε γλώσσα προγραμματισμού ΓΛΩΣΣΑ το
οποίο:
Γ1. Θα περιέχει τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 1
Για κάθε μέρα από τις 365 που είχε το 2017 να κάνει τα εξής:
Γ2. Για κάθε παιδί που γεννήθηκε εκείνη τη μέρα να ζητάει και να διαβάζει το
Ε
φύλο του (Α ή Κ), το επώνυμο της μητέρας, το βάρος του και το ύψος του.
Επίσης να κάνει ερώτηση για το αν χρειάστηκε να παραμείνει στη
ΕΦ
θερμοκοιτίδα, και αν η απάντηση είναι ΝΑΙ να διαβάζει τις μέρες για τις οποίες
παρέμεινε στη θερμοκοιτίδα.
Μονάδες 2
Γ3. Να εμφανίζει το επώνυμο της μητέρας που γέννησε το παιδί με το μικρότερο

Ο
βάρος.
Μονάδες 3
Γ4. Η εισαγωγή των στοιχειών θα τερματίζει όταν δοθεί σαν επώνυμο μητέρας η
λέξη «ΤΕΛΟΣ».
Μονάδες 3
Τελικά το πρόγραμμα θα πρέπει:
Γ5. Να εμφανίζει ποια μέρα όλες οι γεννήσεις αφορούσαν κορίτσια. Αν δεν υπήρξε
τέτοια μέρα, να εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα.
Μονάδες 4
Γ6. Να εμφανίζει το ποσοστό των παιδιών που έμειναν στη θερμοκοιτίδα πάνω
από 3 μέρες. Επίσης για τα παιδιά αυτά να εμφανίζει το μέσο βάρος και μέσο
ύψος που είχαν.
Μονάδες 4
Γ7. Να εμφανίζει το επώνυμο της μητέρας που γέννησε το πρώτο μωρό του 2017.
Μονάδες 3
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Δεν απαιτείται κανένας έλεγχος εγκυρότητας.
326

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ Δ
Μια αλυσίδα ξενοδοχείων διαθέτει πέντε ξενοδοχειακές μονάδες σε διαφορετικές
πόλεις στην Ελλάδα. Το λογιστήριο καταγράφει σε ένα μονοδιάστατο πίνακα ΟΝ[5]
τα ονόματα των πόλεων του κάθε συγκροτήματος και σε ένα δισδιάστατο ΕΙΣ[5,12]
τις εισπράξεις κάθε μονάδας για κάθε μήνα του έτους. Το μήνα Φεβρουάριο όλες οι
μονάδες παραμένουν κλειστές για να γίνουν οι απαραίτητες συντηρήσεις για τη νέα
χρονιά.
Δ1. Να γραφεί Συνάρτηση ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ η οποία να δέχεται:
• έναν πίνακα ΟΝ[5] χαρακτήρων
• μία μεταβλητή Ν Ε
• και μια αλφαριθμητική μεταβλητή key
Αναζητά το στοιχείο key στον πίνακα ΟΝ μέχρι την Ν γραμμή του, και να
ΕΦ
επιστρέφει μια ακέραια μεταβλητή με τη θέση του στοιχείου key στον πίνακα
ΟΝ. Αν δε βρεθεί να επιστρέφει την τιμή 0.
Μονάδες 4
Δ2. Να γραφεί Συνάρτηση ΑΘΡ η οποία να δέχεται:

Ο
• έναν ακέραιο αριθμό που θα αντιστοιχεί στον αριθμό μιας πόλης

• τον δισδιάστατο πίνακα ΕΙΣ[5,12]
• έναν ακέραιο αριθμό Ν
και θα επιστρέφει το άθροισμα των εισπράξεων της μονάδας της
συγκεκριμένης πόλης, αν το Ν είναι 1 για όλους του μήνες, ενώ αν το Ν είναι 2
το άθροισμα εισπράξεων για τους καλοκαιρινούς μήνες.
Μονάδες 4
Δ3. Να γραφεί κύριο πρόγραμμα το οποίο:

α. Περιλαμβάνει τμήμα δηλώσεων.
Μονάδες 1
β. Για κάθε πόλη να διαβάζει το όνομα της ξενοδοχειακής μονάδας και θα

καλεί τη συνάρτηση ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ για να ελέγχει αν έχει ξαναδοθεί το
ίδιο όνομα. Σε περίπτωση που δεν έχει ξαναδοθεί θα το καταχωρεί στον
πίνακα ΟΝ[5] διαφορετικά θα ξαναζητά ένα όνομα. Για το πρώτο στοιχείο
δεν χρειάζεται να κληθεί η συνάρτηση.
Μονάδες 3
327

Β΄ ΦΑΣΗ
γ. Θα διαβάζει τον πίνακα ΕΙΣ τα στοιχεία για όλους τους μήνες (εκτός από
το Φεβρουάριο), ενώ για τον μήνα Φεβρουάριο θα καταχωρεί στον πίνακα
ΕΙΣ το μηδέν.
Μονάδες 2
δ. Για κάθε ξενοδοχειακή μονάδα να καλεί τη συνάρτηση ΑΘΡ δύο φορές

(την πρώτη με Ν=1 και τη δεύτερη με Ν=2) και θα καταχωρεί στον πίνακα
ΣΕ[5] τις συνολικές εισπράξεις για όλο το χρόνο και σε πίνακα ΣΕΚ[5] τις
συνολικές εισπράξεις για τους καλοκαιρινούς μήνες.
Μονάδες 2
Ε
ε. Να εμφανίζει το όνομα της ξενοδοχειακής μονάδας με τις μεγαλύτερες
ετήσιες εισπράξεις. Σε περίπτωση που είναι περισσότερα από ένα να
ΕΦ
εμφανιστεί το ξενοδοχείο με τους τις μεγαλύτερες συνολικές εισπράξεις
για τους καλοκαιρινούς μήνες.
Μονάδες 4
Ο
Σας ευχόμαστε επιτυχία στον όμορφο αγώνα σας.
328

Β΄ ΦΑΣΗ
ΑΞΗ: Γ΄ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ
Ημερομηνία: Σάββατο 20 Απριλίου 2019

_____________________________________________________________________
Ε ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΕΦ
ΘΕΜΑ Α
είναι λανθασμένη.
Ο
1. Μερικές γλώσσες προγραμματισμού ονομάζουν ορίσματα τις τυπικές

παραμέτρους και απλά παραμέτρους τις πραγματικές.
2. Η περιορισμένη εμβέλεια καταστρατηγεί την αρχή αυτονομίας των
υποπρογραμμάτων.
3. Σε ένα αρχείο κάθε πεδίο αποτελείται από μία ή περισσότερες εγγραφές.
4. Η σειριακή αναζήτηση χρησιμοποιείται μόνο σε μή ταξινομημένο πίνακα.
5. Η ολίσθηση προς τα δεξιά ισοδυναμεί με την ακέραια διαίρεση διά δύο.
Μονάδες 10
Α2. Να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα.
α. Να αναφέρετε δύο διαφορές ανάμεσα στα λογικά και τα συντακτικά λάθη.
Μονάδες 4
β. Τι περιλαμβάνει η ιεραρχική σχεδίαση και ποιος ο σκοπός της.
Μονάδες 4
γ. Τι είναι στοιχείο του πίνακα και πως γίνεται η αναφορά σε ατομικά
στοιχεία του πίνακα.
Μονάδες 2
329

Β΄ ΦΑΣΗ
Α3. α . Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος:
ΑΝ Χ < 5 Ή Χ > 20 ΤΟΤΕ

Χ  Χ+2
ΑΛΛΙΩΣ
ΧΧ–2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Να γράψετε στο τετράδιό σας τον παραπάνω κώδικα με τη χρήση απλών ή

σύνθετων δομών και χωρίς τη χρήση λογικών τελεστών, ώστε να επιτελούν
Ε
την ίδια λειτουργία.
Μονάδες 3
ΕΦ
β. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος:
ΑΝ Χ<5 ΚΑΙ Χ<>-2 ΤΟΤΕ

ΧΧ*2
Ο
ΑΛΛΙΩΣ
ΧΧ/2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Να συμπληρωθεί το κενό στο παρακάτω τμήμα προγράμματος ώστε μετά

την εκτέλεση του, το Χ να περιέχει την ίδια τιμή με το παραπάνω τμήμα.
ΑΝ ΟΧΙ( (1) ) ΤΟΤΕ

ΧΧ*2
ΑΛΛΙΩΣ
ΧΧ/2
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
Μονάδες 3
330

Β΄ ΦΑΣΗ
Α4. Δίνεται το παρακάτω πρόγραμμα το οποίο καλεί μια συνάρτηση:

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α4
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ:Α,Β
ΑΡΧΗ
ΔΙΑΒΑΣΕ Α,Β
ΓΡΑΨΕ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ(Α,Β)
ΓΡΑΨΕ Α,Β
Ε
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ(Χ,Υ):ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ
ΕΦ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ:Χ,Υ
ΑΡΧΗ
Ο
Χ2*Χ
ΥΥ+3
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗΧ+Υ
α. Να ξαναγραφεί το πρόγραμμα το οποίο θα, καλεί τη Διαδικασία

«ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ», με την οποία θα εμφανίζει ακριβώς τις ίδιες τιμές.
Μονάδες 2
β Να γραφεί η διαδικασία «ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ» αντί της συνάρτησης
Μονάδες 5
ΔΙΑΒΑΣΕ _(1)_
I1
ΟΣΟ _(2)_ ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΙΙ+1
331

Β΄ ΦΑΣΗ
ΓΙΑ J ΑΠΟ 9 ΜΕΧΡΙ _(3)_ ΜΕ_ΒΗΜΑ _(4)_

Α[_(5)_] Α[_6_]
Α[_(7)_]Χ
Να συμπληρώσετε τα κενά στο παραπάνω τμήμα προγράμματος, ώστε να

διαβάζει ένα ακέραιο και να τον εισάγει στον ακέραιο ταξινομημένο πίνακα
Α[10]. Ο πίνακας Α[10] περιέχει αρχικά εννέα στοιχεία ταξινομημένα σε
αύξουσα διάταξη. Ο ακέραιος που θα διαβάζεται πρέπει να εισαχθεί στη θέση
ώστε ο πίνακας που θα προκύψει να είναι ξανά ταξινομημένος. Αφού εισαχθεί
το στοιχείο στη σωστή θέση τα υπόλοιπα στοιχεία μέχρι το τέλος θα πρέπει να
μετακινηθούν όλα μία θέση δεξιά.
Ε Μονάδες 7
ΘΕΜΑ Β
ΕΦ
Β1. Ο αλγόριθμος της δυαδικής αναζήτησης εφαρμόζεται μόνο σε πίνακες που
έχουν ταξινομημένα στοιχεία και η λειτουργία του είναι η ακόλουθη:
Εάν το προς αναζήτηση στοιχείο είναι ίσο με το μεσαίο στοιχείο τότε το
στοιχείο βρέθηκε και σταματάμε την αναζήτηση, διαφορετικά ελέγχουμε αν το
Ο
στοιχείο που αναζητούμε είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο από το μεσαίο

στοιχείο του πίνακα. Αν είναι μικρότερο, περιορίζουμε την αναζήτηση στο
πρώτο μισό του πίνακα, εφόσον τα στοιχεία είναι ταξινομημένα σε αύξουσα
σειρά, ενώ αν είναι μεγαλύτερο περιορίζουμε την αναζήτηση στο δεύτερο μισό
του πίνακα. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι, να βρεθεί το στοιχείο που
αναζητούμε, ή να μην μπορεί να χωρισθεί ο πίνακας μας σε δύο νέα μέρη.
Στη συνέχεια δίνεται τμήμα αλγορίθμου της δυαδικής αναζήτησης σε

ΓΛΩΣΣΑ, τον οποίο εφαρμόζουμε σε έναν πίνακα χαρακτήρων ΟΝ[10], ο
οποίος είναι συμπληρωμένος και ταξινομημένος αλφαβητικά με τα ονόματα 10
μαθητών ενός τμήματος, όπως φαίνεται στην συνέχεια.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Άννα Βασίλης Γιάννης Γιώργος Δημήτρης Ελένη Ζωή Κατερίνα Κώστας Παναγιώτης
↑ ↑
αριστερά δεξιά
332

Β΄ ΦΑΣΗ
α. Να συμπληρώσετε τα κενά στο τμήμα του αλγορίθμου αυτού ο οποίος

ακολουθεί, ώστε να επιστρέφει κατάλληλο μήνυμα, εάν δοθεί από το
πληκτρολόγιο, ως τιμή του στοιχείου key που αναζητούμε, το όνομα
«Άννα».
ΓΡΑΨΕ 'Δώσε το όνομα του μαθητή που αναζητάς: '

ΔΙΑΒΑΣΕ key
αριστερά  1
δεξιά  10
θέση  0
found  _(1)_
Ε
ΟΣΟ (αριστερά <= δεξιά) ΚΑΙ (found = _(2)_) ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
ΕΦ
μέσος  (αριστερά + δεξιά) _(3)_ 2
ΑΝ Π[μέσος] = key ΤΟΤΕ
θέση  μέσος
Ο
found  _(4)_
ΑΛΛΙΩΣ_ΑΝ Π[μέσος] < key ΤΟΤΕ
αριστερά  μέσος + 1
ΑΛΛΙΩΣ
δεξιά  μέσος - 1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
ΑΝ found = ΑΛΗΘΗΣ ΤΟΤΕ
ΓΡΑΨΕ "Υπάρχει", θέση
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ "Δεν υπάρχει", θέση
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
β. Να μεταφέρετε στο τετράδιο σας και να συμπληρώσετε τον πίνακα τιμών

με τις τιμές διαδοχικές τιμές των μεταβλητών που προκύπτουν, κατά την
εκτέλεση του αλγορίθμου καθώς και να γράψετε τι θα εμφανιστεί στην
333

Β΄ ΦΑΣΗ
οθόνη. Για κάθε επανάληψη χρειάζεται να γράφετε την τιμή που έχουν οι
μεταβλητές στο τέλος κάθε επανάληψης, μόνο για αυτές που αλλάζουν.
επαν key αριστερά δεξιά μέσος θέση found
Άννα
1 10 - 0 ΨΕΥΔΗΣ
1η
2η
3η
Ε Μονάδες 12
ΕΦ
Β2. Να κατασκευάσετε ένα υποπρόγραμμα ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ, με όνομα, func1, η
οποία θα δέχεται ως παράμετρο έναν πίνακα ακεραίων Α[10] και θα μας
επιστρέφει τις τιμές ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥΔΗΣ, ανάλογα με το αν ο πίνακας είναι
ταξινομημένος κατά αύξουσα σειρά ή όχι, αντίστοιχα.
Ο
Μονάδες 8
ΘΕΜΑ Γ
Στο ATM μιας τράπεζας ένας χρήστης τοποθετεί την κάρτα του, μετά του ζητείται
ένας κωδικός (PIN) και αφού τον εισάγει και αυτόν έχει πρόσβαση στο περιβάλλον
της εφαρμογής. Αυτό το περιβάλλον του δίνει δυνατότητες, όπως κατάθεση
χρημάτων, ανάληψη χρημάτων, ερώτηση υπολοίπου καθώς και εξόδου από την
εφαρμογή.
Έτσι λοιπόν σας ζητήθηκε να γράψετε ένα πρόγραμμα σε γλώσσα προγραμματισμού
ΓΛΩΣΣΑ το οποίο θα υλοποιεί αυτό το περιβάλλον ως εξής:
Γ1. Θα περιέχει τμήμα δηλώσεων μεταβλητών και να ορίζει τη σταθερά ΟΡΙΟ με
την τιμή 1500.
Μονάδες 1
Για έναν χρήστη που θέλει να εισέλθει στην εφαρμογή:

Γ2. Θα διαβάζει τον αριθμό της κάρτας του και το PIN του και θα καλεί τη
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Είσοδος, που δέχεται σαν παραμέτρους τον αριθμό της κάρτας
του και το PIN του και επιστρέφει το υπόλοιπο του λογαριασμού του ή το -1 σε
περίπτωση που τα στοιχεία που δόθηκαν στην αρχή είναι λάθος. Θεωρείστε ότι
334

Β΄ ΦΑΣΗ
η ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Είσοδος υπάρχει και δεν χρειάζεται να την υλοποιήσετε παρά

μόνο να την καλέσετε. Το πρόγραμμα, σε περίπτωση που επιστραφεί το -1, να
ζητά εκ νέου τα στοιχεία του μέχρι να δοθούν κάποια έγκυρα.
Μονάδες 2
Γ3. Θα καλεί επαναληπτικά το υποπρόγραμμα Μενού το οποίο περιγράφεται

παρακάτω και εμφανίζει ένα μενού με τις επιλογές του χρήστη. Θα διαβάζει
επαναληπτικά τις επιλογές του χρήστη επιτρέποντας μόνο τις τιμές(1, 2,3 ή 4)
που είναι έγκυρες σύμφωνα με το μενού που εμφανίστηκε.
Μονάδες 4
Γ4. Κάθε φορά, ανάλογα με την επιλογή του χρήστη:

Ε
α. στην περίπτωση που επιλέξει να κάνει κατάθεση, να διαβάζει το ποσό που
επιθυμεί να καταθέσει και να ενημερώνει το υπόλοιπο του.
ΕΦ
β. στην περίπτωση που θέλει να κάνει ανάληψη, να διαβάζει το ποσό που
θέλει να κάνει ανάληψη και να επιτρέπει την ανάληψη στην περίπτωση
που το υπόλοιπο επαρκεί και το συνολικό ποσό που έχει κάνει ανάληψη
δεν υπερβαίνει την τιμή της σταθεράς ΟΡΙΟ. Σε αντίθετη περίπτωση να
εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα.
Ο
γ. Στην περίπτωση που επιλέξει να κάνει ερώτηση υπολοίπου, να εμφανίζεται

το υπόλοιπο του λογαριασμού του.
δ. Στην περίπτωση που επιλέξει να κάνει έξοδο να τερματίζεται η εφαρμογή
εμφανίζοντας κατάλληλο μήνυμα.
Μονάδες 2+4+1+1
Γ5. Να υλοποιήσετε κατάλληλο υποπρόγραμμα Μενού το οποίο θα εμφανίζει τις

διαθέσιμες επιλογές του χρήστη ως εξής:
1. Κατάθεση
2. Ανάληψη
3. Ερώτηση Υπολοίπου
4. Έξοδος
Μονάδες 5
335

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ Δ
Στο γνωστό μαγειρικό τηλεπαιχνίδι MASTER CHEF λαμβάνουν μέρος δέκα
διαγωνιζόμενοι και βαθμολογούνται από τρεις κριτές, τον κύριο Ιωαννίδη, τον κύριο
Κοντιζά και τον κύριο Κουτσόπουλο. Σε κάθε φάση του παιχνιδιού, οι
διαγωνιζόμενοι παρουσιάζουν στους κριτές δύο δημιουργίες, οι οποίες
βαθμολογούνται με ακέραιους αριθμούς από το 1 μέχρι και το 10. Για τον υπολογισμό
της βαθμολογίας του διαγωνιζόμενου λαμβάνεται υπόψη μόνο ένας βαθμός από κάθε
κριτή, ο μεγαλύτερος. Τελική βαθμολογία του διαγωνιζόμενου είναι το άθροισμα των
βαθμών και των τριών κριτών. Υποψήφιοι για αποχώρηση είναι οι δύο
διαγωνιζόμενοι με τις μικρότερες τελικές βαθμολογίες.
Να γραφεί πρόγραμμα που
Δ1. Να περιέχει τμήμα δηλώσεων
Ε Μονάδες 2
ΕΦ
Δ2. Να καταχωρίζει στον πίνακα ΚΡ[3] τα ονόματα των τριών κριτών, να διαβάζει
για κάθε διαγωνιζόμενο το όνομά του στον πίνακα ΟΝ[10] και τους βαθμούς
του από τους κριτές στο πίνακα Β[10,6]. Η ανάγνωση του πίνακα Β θα γίνεται
ως εξής: αρχικά, θα διαβάζει τη βαθμολογία κάθε κριτή για την πρώτη
δημιουργία, που θα τοποθετούνται στις τρεις πρώτες στήλες του πίνακα και
Ο
στη συνέχεια τις βαθμολογίες του κάθε κριτή για την δεύτερη δημιουργία, που
θα τοποθετούνται στις τρεις τελευταίες. Στην 1η στήλη θα υπάρχει η
βαθμολογία του 1ου κριτή για την 1η δημιουργία, στη 2η στήλη η βαθμολογία
του 2ου κριτή για την 1η δημιουργία κ.ο.κ. Δεν απαιτείται έλεγχος εγκυρότητας.
Μονάδες 3
Δ3. Να δημιουργεί τον πίνακα ΒΚ[10,3] που θα περιέχει τον βαθμό που θα ληφθεί
υπόψη από κάθε κριτή για την βαθμολογία του διαγωνιζόμενου.
Μονάδες 4
Δ4. Να εκτυπώνει τα ονόματα των διαγωνιζομένων που είναι υποψήφιοι για
αποχώρηση και να εμφανίζει τον βαθμό που έλαβαν από κάθε κριτή.
Θεωρείστε πως όλες οι βαθμολογίες είναι διαφορετικές μεταξύ τους.
Μονάδες 5
Δ5. Για κάθε κριτή, να υπολογίζει σε πόσους διαγωνιζόμενους έβαλε την
μικρότερή βαθμολογία που πήραν. Έπειτα να εμφανίζει το όνομα ή τα ονόματα
των κριτών που έβαλαν στους περισσότερους διαγωνιζόμενους τη χαμηλότερη
βαθμολογία που πήραν.
Μονάδες 6
Σας ευχόμαστε επιτυχία στον όμορφο αγώνα σας.
336

Β΄ ΦΑΣΗ

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ
ΙΑ
Ημερομηνία: Κυριακή 17 Μαΐου 2020
ΥΧ
_____________________________________________________________________
ΙΤ
ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΘΕΜΑ Α ΕΠ
Α1. Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω
Α
προτάσεις 1-5 και δίπλα τη λέξη Σωστό ή τη λέξη Λάθος αν είναι λανθασμένη
ΡΙ
και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας σε περίπτωση που είναι λανθασμένη.

1. Σε μία δομή επιλογής δεν μπορεί να εμφανιστούν λογικά λάθη.
Η
2. Ο διερμηνευτής παράγει το αντικείμενο πρόγραμμα.

ΣΤ
3. Κατά την εξαγωγή ενός στοιχείου από μια ουρά (υλοποιημένη με πίνακα)
Α
στην πραγματικότητα δεν γίνεται καμία παρέμβαση στα περιεχόμενα του
ΤΙ
ΣΙ
πίνακα.
4. Υπάρχει μία και μόνο λύση που επιλύει κάθε πρόβλημα.
Ν
ΙΣ
5. Ο προγραμματισμός είναι αυτός που δίνει την εντύπωση ότι ο υπολογιστής

ΡΟ
ΕΛ
είναι μια έξυπνη μηχανή.
Μονάδες 10
Φ
Α2. Να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις.

α. Ποια προβλήματα ονομάζονται συγγενή;
β. Αναφέρετε ονομαστικά τις τρεις κατηγορίες λαθών.
γ. Να γράψετε και να αναλύσετε τα στάδια αντιμετώπισης ενός προβλήματος.
Μονάδες 2+3+6
337

Β΄ ΦΑΣΗ
Α3. Να συμπληρώσετε τα παρακάτω κενά ώστε, η παρακάτω συνάρτηση να

δέχεται έναν θετικό ακέραιο x και να επιστρέφει το πλήθος των ψηφίων του.
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Ψηφία(x): _(1)_

ΙΑ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: πλ, _(2)_
ΥΧ
ΑΡΧΗ
πλ0
ΙΤ
ΟΣΟ x > 0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
πλπλ+1
x _(3)_
ΕΠ
Α
_(4)_  _(5)_
ΡΙ
Η
Μονάδες 5
ΣΤ
Α
A4. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος στο οποίο χρησιμοποιείται ο
ΤΙ
ΣΙ
πίνακας Α[7], που περιέχει θερμοκρασίες που μετρήθηκαν από έναν

αισθητήρα, ο οποίος όταν διακόπτει τη λειτουργία του καταχωρεί την τιμή -
Ν
ΙΣ
273. Στόχος είναι να εμφανίσει τον μέσο όρο των θετικών θερμοκρασιών που
ΡΟ
μετρήθηκαν.
ΕΛ
1. S0
Φ
2. πλ0
3. i1
4. ΟΣΟ A[i] <> -273 Ή i<=7 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
5. ΑΝ Α[i]>=0 ΤΟΤΕ
6. SS+A[i]
7. πλπλ+1
8. ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
9. ii+1
10.ΤΕΛΟΣ_ΟΣΟ
11.Μ_ΟS/πλ
12.ΓΡΑΨΕ Μ_Ο
338

Β΄ ΦΑΣΗ
Το παραπάνω τμήμα προγράμματος περιέχει λάθη και των τριών κατηγοριών.

Να αναφέρετε το λάθος, τη γραμμή που υπάρχει και σε ποια κατηγορία ανήκει;
Μονάδες 10
Α5. Να μετατρέψετε την παρακάτω εντολή ΓΙΑ σε ΟΣΟ.
ΙΑ
S0
ΥΧ
ΔΙΑΒΑΣΕ x
SS+x
ΙΤ
Μ_ΟS/30
ΘΕΜΑ Β
ΕΠ Μονάδες 4
Α
Β1. Δίνεται η παρακάτω συνάρτηση. Να μετατραπεί σε ισοδύναμη διαδικασία,
ΡΙ
στην οποία θα γίνεται αποκλειστική χρήση της επαναληπτικής εντολής

ΜΕΧΡΙΣ_ΟΤΟΥ.
Η
ΣΤ
ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Σ1(Μ1, Μ2):ΑΚΕΡΑΙΑ

Α
ΤΙ
ΣΙ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ: Μ1, Μ2, P

Ν
ΙΣ
ΑΡΧΗ
ΡΟ
ΕΛ
Ρ←0
ΟΣΟ M2 > 0 ΕΠΑΝΑΛΑΒΕ
Φ
ΑΝ M2 MOD 2 = 1 ΤΟΤΕ
Ρ ← Ρ+Μ1
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
M1 ← Μ1*2
M2 ← M2 div 2
Σ1Ρ
Μονάδες 10
339

Β΄ ΦΑΣΗ
Β2. Δίνεται το παρακάτω τμήμα προγράμματος, στο οποίο πραγματοποιείται

απώθηση ενός στοιχείου από μία στοίβα και εισαγωγή αυτού του στοιχείου σε
μια ουρά. Ο έλεγχος για το αν η στοίβα είναι άδεια γίνεται από το
υποπρόγραμμα ΥΠΟ1 το οποίο δέχεται το δείκτη top της στοίβας και
επιστρέφει ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥΔΗΣ ανάλογα με το αν υπάρχει στοιχείο στη
στοίβα ή όχι. Για την εισαγωγή του στοιχείου στην ουρά, χρησιμοποιείται το
ΙΑ
υποπρόγραμμα ΥΠΟ2 το οποίο δέχεται την ουρά, τους δείκτες front και rear,
καθώς και το στοιχείο προς εισαγωγή και πραγματοποιεί την εισαγωγή του
ΥΧ
στην ουρά κάνοντας τις κατάλληλες αλλαγές. Σε περίπτωση που δεν μπορεί να
γίνει εισαγωγή δεν κάνει καμία αλλαγή.
ΙΤ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΚΗΣΗ
ΕΠ
ΑΚΕΡΑΙΕΣ:στοιβα[50],ουρά[30],..
Α
ΛΟΓΙΚΕΣ:έγινε
ΡΙ
....
Η
ΑΡΧΗ
ΣΤ
...
Α
έγινε  ΥΠΟ1(top)
ΤΙ
ΣΙ
ΑΝ έγινε = ΑΛΗΘΗΣ ΤΟΤΕ

Ν
ΙΣ
xστοίβα[top]
ΡΟ
toptop-1
ΕΛ
ΚΑΛΕΣΕ ΥΠΟ2(ουρά, front, rear, x)

Φ
ΑΛΛΙΩΣ
ΓΡΑΨΕ 'ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΑΠΩΘΗΣΗ'
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ
...
1. Να υλοποιήσετε κατάλληλο υποπρόγραμμα ΥΠΟ1
Μονάδες 4
2. Να υλοποιήσετε κατάλληλο υποπρόγραμμα ΥΠΟ2.

Μονάδες 6
340

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ Γ
Σε έναν οίκο δημοπρασιών, πραγματοποιείται μία δημοπρασία ενός σπάνιου
αντικειμένου. Συμμετέχουν 50 υποψήφιοι αγοραστές, πραγματοποιώντας μυστικές
προσφορές. Σε κάθε γύρο της δημοπρασίας κάνει προσφορά ένας υποψήφιος. Στους
υποψήφιους αγοραστές δίνεται η δυνατότητα τροποποίησης της προσφοράς τους. Το
ΙΑ
αντικείμενο δημοπρατείται μόνο αν καλυφθεί η ελάχιστη τιμή του.
Να γραφεί πρόγραμμα το οποίο
ΥΧ
Γ1. Να περιέχει τμήμα δηλώσεων
Μονάδες 1
ΙΤ
Γ2. ΕΠ
α. Να διαβάζει πίνακα ΟΝ[50] που περιέχει τα ονόματα των υποψήφιων
αγοραστών.
β. Να αρχικοποιεί πίνακα ΠΡΟΣΦ[50] με τιμή -1.
Α
γ. Να διαβάζει την ελάχιστη τιμή του αντικειμένου.
ΡΙ
Μονάδες 3
Η
ΣΤ
Γ3. Σε κάθε γύρο της δημοπρασίας, να διαβάζει το όνομα του υποψηφίου και την
Α
προσφορά του και να τη δέχεται μόνο αν είναι μεγαλύτερη από την
ΤΙ
ΣΙ
προηγούμενη προσφορά του, διαφορετικά να του ζητάει να δώσει νέα

προσφορά. Τελικά να ενημερώνει τον πίνακα ΠΡΟΣΦ.
Ν
ΙΣ
Μονάδες 6
ΡΟ
ΕΛ
Γ4. Η δημοπρασία τερματίζεται όταν δοθεί ως όνομα υποψηφίου η λέξη «ΤΕΛΟΣ»

Φ
ή όταν δοθούν 100 προσφορές.

Μονάδες 4
Γ5. Να εμφανίζει το όνομα του τελικού αγοραστή, αν δοθεί το αντικείμενο,

διαφορετικά να εμφανίζει κατάλληλο μήνυμα. Αγοραστής είναι αυτός που
έδωσε τη μεγαλύτερη προσφορά, σε περίπτωση που είναι πάνω από ένας να
εμφανίζει το όνομα αυτού που έκανε την προσφορά πρώτος.
Μονάδες 6
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Θεωρείστε ότι σαν όνομα θα δίνεται πάντα έγκυρη τιμή εισόδου
341

Β΄ ΦΑΣΗ
ΘΕΜΑ Δ
Την 1η Ιουνίου 2020 στη Μαγιόρκα της Ισπανίας ήταν προγραμματισμένο ένα
συνέδριο χιλίων πνευμονολόγων. Λόγω των έκτακτων συνθηκών, υπάρχει μειωμένη
προσέλευση συνέδρων. Επίσης υπάρχει οδηγία για τήρηση αποστάσεων εντός της
αίθουσας του συνεδριακού κέντρου. Η αίθουσα αποτελείται από 50 σειρές, και η κάθε
ΙΑ
σειρά από 20 καθίσματα. Ο Π.Ο.Υ. αναφέρει πως πρέπει να υπάρχει μια κενή θέση
ανάμεσα σε δύο συμμετέχοντες και να μην κάθεται ο ένας πίσω από τον άλλο, ως εκ
ΥΧ
τούτου επιτρεπτές θέσεις για την πρώτη σειρά είναι: 1, 3, 5, .., 19, για τη δεύτερη
σειρά: 2, 4, 6, .., 20 κ.ο.κ. Για την γραμματειακή υποστήριξη του συνεδρίου να
αναπτυχθεί πρόγραμμα σε ΓΛΩΣΣΑ το οποίο:
ΙΤ
Δ1. Θα περιέχει κατάλληλο τμήμα δηλώσεων
Α
Δ2. α. Θα διαβάζει τον πίνακα ΟΝ που θα περιέχει τα ονόματα των χιλίων
συνέδρων.
ΡΙ
β. Θα ρωτάει κάθε έναν αν τελικά θα παρευρεθεί στο συνέδριο και θα

Η
καταχωρίζει σε νέο πίνακα ΟΝ2 όσους απάντησαν «NAI».

ΣΤ
Μονάδες 4
Α
Σε περίπτωση που αυτοί που απάντησαν «ΝΑΙ» είναι πάνω από πεντακόσιοι
ΤΙ
τότε το συνέδριο θα πραγματοποιείται σε δύο μέρες με τη συμμετοχή των

ΣΙ
μισών συνέδρων του πίνακα ΟΝ2. Παράδειγμα, αν δηλώσουν συμμετοχή 601

Ν
ΙΣ
άτομα, οι πρώτοι 300 θα προσέλθουν την πρώτη μέρα και οι υπόλοιποι 301 τη
ΡΟ
δεύτερη μέρα. Η διάταξη των αυστηρά προκαθορισμένων θέσεων των

ΕΛ
συνέδρων αποθηκεύεται σε πίνακα 50x20 που κάθε γραμμή του, αντιστοιχεί σε

σειρά των καθισμάτων της αίθουσας. Έτσι το πρόγραμμα
Φ
Δ3. Θα καλεί το υποπρόγραμμα Θέσεις που αναφέρεται στο ερώτημα Δ5 το οποίο

επιστρέφει τη διάταξη της αίθουσας, μία φορά αν το συνέδριο
πραγματοποιηθεί σε μία μέρα ή δύο φορές αν πραγματοποιηθεί σε δύο μέρες
ανάλογα με την προσέλευση.
Μονάδες 4
Δ4. Θα εμφανίζει
α. πόσες σειρές καθισμάτων της αίθουσας δεν θα χρησιμοποιηθούν καθόλου
και μπορούν να αφαιρεθούν από τους διοργανωτές
342

Β΄ ΦΑΣΗ
β. το ποσοστό χρήσης των καθισμάτων για την πρώτη μέρα του συνεδρίου
στις σειρές καθισμάτων που θα απομείνουν στην αίθουσα
Μονάδες 6
Δ5. Να γραφεί το υποπρόγραμμα Θέσεις, το οποίο:
• θα δέχεται έναν πίνακα ονομάτων χιλίων θέσεων, τον αριθμό του πρώτου
ΙΑ
και τον αριθμό του τελευταίου σύνεδρου που θα μπει στην αίθουσα από
ΥΧ
τον πίνακα αυτό.
• θα δημιουργεί και θα επιστρέφει δισδιάστατο πίνακα 50x20 στον οποίο
κάθε κελί αντιστοιχεί σε κάθε κάθισμα της αίθουσας και περιέχει το όνομα
ΙΤ
του κάθε συνέδρου στις επιτρεπτές θέσεις και «-» σε όλες τις υπόλοιπες,
αρχίζοντας από την πρώτη σειρά.
Α
Σας ευχόμαστε επιτυχία!!
ΡΙ
Η
ΣΤ
Α
ΤΙ
ΣΙ
Ν
ΙΣ
ΡΟ
ΕΛ
Φ
343
344
345
346
347
348

Katitis

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Katitis

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΛΩΣΣΑ,ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ & ΕΝΤΟΛΕΣ

1.1 Δομή προγράμματος σε «Γλώσσα»

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ <όνομα προγράμματος>

1.2 Το αλφάβητο της γλώσσας αποτελείται από:

1.3 Σταθερές - Μεταβλητές – Ενσωματωμένες συναρτήσεις

Τρόπος σύνταξης των σταθερών σ' ένα πρόγραμμα:

• Οι μεταβλητές, ανάλογα με την τιμή που «παίρνουν», διακρίνονται σε:

◦ ΑΚΕΡΑΙΕΣ π.χ. – 3, 205, +1097

◦ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ π.χ. 0.18, – 2.397

◦ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ π.χ. ’Μαρία’, ’Πώληση προϊόντων’

◦ ΛΟΓΙΚΕΣ που είναι μόνο δύο οι τιμές: ΑΛΗΘΗΣ ή ΨΕΥΔΗΣ

Τρόπος σύνταξης των μεταβλητών σ' ένα πρόγραμμα:

ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ: Όνομα, Επίθετο

Π.χ. η μεταβλητή Χ δέχεται ακέραιες τιμές.

Κανόνες ονοματολογίας Μεταβλητών - Σταθερών

• από γράμματα πεζά ή κεφαλαία του ελληνικού ή λατινικού αλφαβήτου

• από σύμβολα μόνο την κάτω παύλα _

Σύμφωνα με τα παραπάνω απαγορεύονται τα εξής:

Τύπος μεταβλητής Τιμή μεταβλητής

Ζ. -30,89 4.→ Δ, ΣΤ, Η (γιατί σε κάθε αλφαριθμητικό

1.5 Αριθμητικές εκφράσεις

Οι τελεστές με τις αντίστοιχες πράξεις είναι:

Αριθμητικός τελεστής Πράξη Παραδείγματα

+ Πρόσθεση 3+5 και επιστρέφει 8

– Αφαίρεση 5-2 και επιστρέφει 3

* Πολλαπλασιασμός 2*4 και επιστρέφει 8

/ Διαίρεση. 5/2 και επιστρέφει 2.5

/\ Ύψωση σε δύναμη 2^3 και επιστρέφει 8

DIV Ακέραια διαίρεση 5 div 2 και επιστρέφει 2

MOD Υπόλοιπο ακέραιας διαίρεσης 5 mod 2 και επιστρέφει 1

Συνάρτηση Περιγραφή Παράδειγμα

ΗΜ(x) Υπολογισμός ημίτονου ΗΜ(45)

ΣΥΝ(x) Υπολογισμός συνημίτονου ΣΥΝ(45)

ΕΦ(x) Υπολογισμός εφαπτομένης ΕΦ(45)

Τ_Ρ(x) Υπολογισμός τετραγωνικής ρίζας Τ_Ρ(9) αντιστοιχεί στο √9

ΛΟΓ(x) Υπολογισμός φυσικού λογαρίθμου ΛΟΓ(32)

Ε(x) Υπολογισμός του ex Ε(α+3) αντιστοιχεί στο eα+3

Α_Μ(x) Ακέραιο μέρος του x Α_Μ(3.597) δίνει το 3

• Οι αριθμητικές εκφράσεις υλοποιούν απλές ή σύνθετες μαθηματικές πράξεις.

• Οι πράξεις σε μια αριθμητική έκφραση εκτελούνται με την παρακάτω ιεραρχία:

1. Ύψωση σε δύναμη (^)

2. Πολλαπλασιασμός (*) και διαίρεση (/, DIV. MOD)

3. Πρόσθεση (+) και αφαίρεση (-)

στη παρένθεση σύμφωνα με την παραπάνω ιεραρχία.

νται διαδοχικά από τα αριστερά προς τα δεξιά.

1.6 Συγκριτικές – Λογικές πράξεις

Τελεστές Πράξεις Παραδείγματα

<> Διάφορο ON < > ’Κώστας’

> Μεγαλύτερο Τιμή > 10000

>= Μεγαλύτερο ή ίσο Α + Β > 5 / (x+3)

< Μικρότερο B∧2-4*Α*Γ< 0

<= Μικρότερο ή ίσο Βάρος < = 1000

Μεταβλητή Α Μεταβλητή Β ΑΉΒ Α ΚΑΙ Β ΟΧΙ Α

Αληθής Αληθής Αληθής Αληθής Ψευδής

Αληθής Ψευδής Αληθής Ψευδής Ψευδής

Ψευδής Αληθής Αληθής Ψευδής Αληθής

Ψευδής Ψευδής Ψευδής Ψευδής Αληθής

Οι πράξεις σε μια λογική έκφραση εκτελούνται με την παρακάτω ιεραρχία:

παρένθεση σύμφωνα με την παραπάνω ιεραρχία.

των πράξεων είναι η εξής:

1η: Αριθμητικοί τελεστές

2η: Συγκριτικοί τελεστές και

3η: Λογικοί τελεστές.__

OΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΑΛΓΟΡΙΘΜΟΥ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

< Μικρότερο B∧2-4ΑΓ< 0