You are on page 1of 40

BANK SOAL BHS JAWA

I. Wangsulana pitakonan-pitakonan ing ngisor iki kanthi patitis!


1. Pawarta kang nyritakake kadadeyan, kaya-kaya wong kang maca nyekseni dhewe kedadeyan
mau utawa nyritakake kanthi cetha rerangkening tumindak ing sajroning kedadeyan, kang
winates kanthi runtut, diarani wacana . . . . .

a. persuasi
b. argumentasi
c. deskripsi
d. eksposisi
e. narasi

ANSWER: C

2. Gatekna wacan artikel ngisor iki !


“Kaping loro, sregep gladhen. Gladhen kuwi perlu kanggo ngasah keprigelan lan kewasisan
kita. Saya asring diasah, saya landhep anggone magawe. Kejaba iku, uga bisa migunani
marang dhiri pribadi lan sakiwa-tengene dhewe.”
Apa tema saka wacan artikel ing ndhuwur .....
a. gladen keprigelan
b. gladen kewasisan
c. pentinge sregep gladen
d. landhep megawe
e. gunane dhiri pribadhi

ANSWER: B

3. Paraga wayang ing ngisor iki dadi patih lan penasehate para Kurawa, nanging duwe watak
kang .....
a. andhap ashor

b. licik

c. tanggung jawab

d. jujur

e. sombong

ANSWER: B

4. Pagelaran lakon wayang, bisa dadi salah sawijine sarana panggulawenthah ing babagan moral
lan kautaman, jalaran …..
a. pagelaran wayang ora mung asipat tontonan, ning uga tuntutan tumrap panontone.
b. pagelaran wayang mujudake sarana nikelake devisa negara.
c. pagelaran wayang purwa mujudake piwulang agama kang laras karo dhasare negara.
d. pagelaran wayang kang maneka warna jinise, bisa nambahi elmu lan kawruh tumrap para
pamudha.
e. pagelaran wayang mujudake sarana dramarisasi teks crita wayang saka negara manca.
ANSWER: A

5.
Kang kasebut ing ngarep iku aran lan gunane yaiku ....
a. pada guru kanggo miwiti nulis layang
b. pada andhap kanggo sangarepe layang saka wong nom
c. pada pangkat kanggo matesi gatra ing ukara
d. pada pancak kanggo mungkasi crita
e. pada adeg-adeg kanggo miwiti ukara
ANSWER: E

6. Tembung grapyak sumanak yen ditulis aksara Jawa mawa sandhangan wyanjana yaiku ...

ANSWER: C
7. Gatekna tembang macapat ing ngisor iki!

Ngelmu iku kelakone kanthi laku


Lekase lawan kas
Tegese kas nyantosani
Setya budya pangekse dur angkara

Tembang macapat kasebut kalebu jinise tembang .....

a. dhandhanggula

b. pocung

c. asmaradhana

d. kinanthi

e. sinom

ANSWER: B

8. Wacanen tembang macapat ngisor iki!

Dedalane guna lawan sekti


Kudu andhap asor
Wani ngalah dhuwur wekasane
Tumungkula yen dipun dukani
Rusuh sarwa wasis
Samubarangipun
Guru lagu lan guru wilangan ing tembang mijil ing dhuwur yaiku. . .

a. 10i, 6i, 10i, 10i, 6o, 6i

b. 10i, 6o, 10e, 10i, 6o, 6i

c. 10i, 6i, 10e, 10i, 6o, 6i

d. 10i, 6o, 10e, 10i, 6i, 6u

e. 10i, 6i, 10i, 10o, 6o, 6o

ANSWER: D
9. Wacanen tembang macapat ngisor iki!

Dedalane guna lawan sekti

Kudu andhap asor

Wani ngalah dhuwur wekasane

Tumungkula yen dipun dukani

Rusuh sarwa wasis

Samubarangipun

Isine tembang macapat ing nduwur yaiku. . .

a. kepriye dadi sosok wong kang apik, andhap asor, lan grapyak
b. kepriye dadi sosok wong kang rendah diri
c. kepriye dadi sosok wong kang ambisius
d. kepriye dadi sosok wong kang jirih
e. kepriye dadi sosok wong kang sombong

ANSWER: A

10. Sing lumrah cinandra mucuk eri yaiku …


a. untune
b. alise
c. athi-athine
d. drijine
e. irunge

ANSWER: D

11. Wacanen geguritan ing ngisor iki!


Reuni

Sawise lawas pisah


Ketemu wis padha dadi simbah
Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih
Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang
Ati trenyuh mripat kekembeng luh
Wor suh karo rasa bungah
Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah
Dhek biyen nate dadi sakukuban
Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang
Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut
Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon
Beja, dene isih bisa sapatemon
Dhuh Gusti ingkang Maha mirahnamung saged muji Syukur Alhamdulillah
Gene isih menangi kumpule balung pisah
(RomaDecade, Padukata)
Miturut pamawasmu, isisne geguritan ig dhuwur ngandharake bab apa?
a. Gegambaran wujud syukur marang Gusti Allah.
b. Panulis minangka wong kang seneng syukur.
c. Gegambarane syukur bisa temu kangen ing mangsa tuwa.
d. Gegambarane uripe manungsa ing mangsa tuwa.
e. Ndonya wis tuwa, mula akehana anggonmu syukur.
ANSWER: C
12. Wacanen geguritan ing ngisor iki!
Reuni

Sawise lawas pisah


Ketemu wis padha dadi simbah
Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih
Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang
Ati trenyuh mripat kekembeng luh
Wor suh karo rasa bungah
Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah
Dhek biyen nate dadi sakukuban
Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang
Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut
Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon
Beja, dene isih bisa sapatemon
Dhuh Gusti ingkang Maha mirahnamung saged muji Syukur Alhamdulillah
Gene isih menangi kumpule balung pisah
(RomaDecade, Padukata)
Apa karepa ukara “Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon” ing geguritan ing ndhuwur?
a. ngancik mangsa tuwa
b. wayah surup
c. pungkase uripe manungsa
d. wayah wis ora tuwa
e. wayah sore
ANSWER: A

13. Wacanen geguritan ing ngisor iki!


Reuni

Sawise lawas pisah


Ketemu wis padha dadi simbah
Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih
Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang
Ati trenyuh mripat kekembeng luh
Wor suh karo rasa bungah
Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah
Dhek biyen nate dadi sakukuban
Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang
Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut
Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon
Beja, dene isih bisa sapatemon
Dhuh Gusti ingkang Maha mirahnamung saged muji Syukur Alhamdulillah
Gene isih menangi kumpule balung pisah
(RomaDecade, Padukata)
Saka geguritan “Reuni” pangripta nerangake sajrone ngayahi gesang/urip kuwi sing
penting kudu tansah syukur. Perangan gatra endi sing dadi alesan pangripta tansah syukur
marang Sang Kuwasa?
a. gatra 13
b. gatra 12
c. gatra 4
d. gatra 3
e. gatra 6
ANSWER: B

14. Gatekna gambar skema urutan upacara adat panggih manten ing ngisor iki!
Adhedhasar gambar ing ndhuwur, bab apa kang dilakoni sawise ambalang gantal ing panggih
manten adat Jawa kang umum?
a. ngunjuk toya wening
b. dhahar klimah
c. mapag besan
d. wiji dadi
e. tanem jero
ANSWER: D

15. Gatekna gambar skema urutan upacara adat panggih manten ing ngisor iki!
Adhedhasar gambar ing ndhuwur, bab apa kang dilakoni sadurunge ambalang gantal ing
panggih manten adat Jawa kang umum?
a. ngunjuk toya wening
b. dhahar klimah
c. mapag besan
d. liron kembar mayang
e. tanem jero
ANSWER: D

16. Ing ngisor iki ana ing tata adicarane manten, kajaba (kecuali) ....
a. kacar kucur

b. dulangan

c. sinduran

d. pasrah tampi

e. brokohan

ANSWER: E

17. Ing ngisor iki kang ana ing tata adicarane Tingkeban, yaiku ....
a. kacar kucur
b. dulangan
c. mecah klapa
d. pasrah tampi
e. brokohan
ANSWER: C

18. Gatekna tata rakit upacara adat temanten kang trep!

1) sinduran
2) balangan gantal
3) ngidak tigan
4) bobot timbang
5) liron kembar mayang
Tata rakite (urut-urutane) upacara adat temanten kang bener yaiku . . . . .

a. 1, 2, 3, 4, 5

b. 2, 3, 5, 2, 1
c. 4, 2, 5, 1, 3

d. 2, 1, 3, 5, 4

e. 5, 2, 3, 1, 4

ANSWER: E

19. Gatekna gambar ing ngisor iki!

Adhedhasar gambar ing ndhuwur, gambar kasebut nuduhake adicara upacara adat panggih
manten apa?
a. tanem jero
b. bobot timbang
c. sungkeman
d. mapag besan
e. dulangan
ANSWER: B

20. Gatekna gambar urutan upacara adat panggih manten ing ngisor iki!
Adhedhasar gambar ing ndhuwur, adicara panggih manten diwiwiti kanthi ...
a. salaman
b. mapag besan
c. liron kembar mayang
d. sungkeman
e. ambalang gantal
ANSWER: C

21. Apa tujuan dianakake upacara adat temanten kucing ing tlatah Tulungagung?

a. supaya diparingi Udan

b. supaya tanduran subur

c. supaya adoh saka bebaya

d. supaya ayem tentrem

e. supaya panenan akeh

ANSWER: A

22. Jinise Pidhato yaiku ...


a. sesorah
b. sesanti
c. ceramah
d. pituduh
e. dhakwah
ANSWER: A

23. Sumangga kula lan panjenengan sareng-sareng ngaturaken raos puja lan puji syukur
dhumateng ngarsanipun Gusti Allah ingkang Maha Kuwaos, dene punapa kula saha
panjenengan sami wonten palenggahan punika tansah ginanjar wilujeng, tinebehna saking
sedaya rubeda nir ing sadaya sambekala.
Ukara ing ndhuwur kalebu struktur pranatacara …

a. surasa basa

b. salam

c. isi

d. pambuka

e. panutup

ANSWER: D

24. Gatekna pethikan teks ing ngisor iki !

Assalamu’alaikum Wr.Wb.

Para pinisepuh tuwin para sesepuh ingkang satuhu pinundhi-pundhi. Para bapak lan ibu
pengurus kampung ingkang dahat kinurmatan, para kanca mudha taruna ingkang tansah
pinayungan ing ............, para rawuh kakung miwah putri ingkang ................. Ing ngriki kula
minangka sesulih saking karang taruna lan panitia resepsi pengetan dinten kamardikan RI
keparenga sumela atur ing ngarsa panjenengan sami.

Pethikan teks pranatacara ing dhuwur, tembung apa sing pas kanggo njangkepi ukara ing
nduwur

a. keslametan, legawa
b. karaharjan, minulya
c. sambikala, sekeca
d. mulya, tinata
e. karaharjan, tinata
ANSWER: B

25. Gatekna Teks Drama Iki,Banjur wangsulana pitakonene!

Jumat Sore Radit, Ninta, lan Keyla arep nggarap tugas bebarengan ing omahe Keyla ....
Radit : “ Iki tugase dikon kepriye tho ?
Nita :Kowe kok malah ra ngerti. Mulane yen didawuhi bapak, ibu guru iku mirengna
Radit : “ ya, mbak Nita sing puinter dewe ...
Nita : “ Mesti ngece kowe ki !
Kepriye watake Rradit ing wacan kasebut . . . . .
a. sabar
b. prigel
c. wasis
d. sregep
e. ndablek
ANSWER: E
26. Gatekna Teks Drama Iki,Banjur wangsulana pitakone!
Pemerasan ( Gunarso – Yogya)
Bocah : “Tulung…tulung ! Wonten pemerasan, Bu!”
Polisi : “ Neng endi Le, neng endi pawongane?”
Bocah : “ Nika lha Bu. Pemerasanipun wonten mrika!”
Polisi : “Gombal iki. Iku wong meres susu sapi, Le.Kok kowe omongake pemerasan .
Dasar bocah gemblung!”
Bocah : “ Lha nggih niku pemerasanipun, Bu !”
Paraga ( Bocah ) ing nduwur migunakake unggah-ungguhe basa….
a. ngoko lugu
b. ngoko alus
c. krama inggil
d. krama lugu
e. krama alus
ANSWER: D

27. Wacanen pacelathon ing ngisor iki !

Sarjo : “Mas, sampeyan benjing di utus bapak dhateng Solo.”

Rudi :” Enek apa ta dhik, kok aku diutus bapak menyang Solo?”

Sarjo :” Dipun utus sowan wonten griyanipun Pakdhe.”

Apa basa sing digunakake Sarjo nalika matur marang Mas Rudi ?

a. krama alus
b. ngoko lugu
c. krama lugu
d. krama inggil
e. ngoko alus
ANSWER: C
28. “Kowe apa sida lunga menyang Solo ?”
Ukara pitakon ing nduwur kasebut yen diowahi dadi krama alus yaiku....
a. panjenengan menapa sida tindhak dhateng Solo?
b. panjenengan menapa siyos tindhak dhateng Solo?
c. sampeyan menapa sida tindhak dhateng Solo?
d. sampeyan menapa tamtu kesah dhateng Solo?
e. sampeyan menapa siyos kesah dhateng Solo?
ANSWER: B
29. Dhik Rini mangan sego goreng, Bapak . . . punten pecel.
Kanggo njangkepi ukara ing nduwur, tembung kang trep klawan unggah-ungguhe yaiku . . .

a. nedha

b. mangan

c. nedhi

d. maem

e. dhahar

ANSWER: E

30. “Pak Sastra pinarak, lajeng jumeneng kaliyan mirsani njawi”


Ukara kasebut yen miturut unggah-ungguhe kalebu basa . . .

a. ngoko andhap

b. ngoko alus

c. krama Madya

d. krama Lugu

e. krama Alus

ANSWER: E

31. “Simbah panjenengan apa arep ngombe kopi ireng?”.

Tembung kang kacetak kandel kasebut miturut unggah-ungguhe kang trep yaiku

tembung . . . . .

a. ngingum

b. ngunjuk
c. mundhut

d. dhahar

e. ngombe

ANSWER: B

32. Nalika aku … sekolah, Bapak durung … saka kantor.


Jangkepana ukara ing dhuwur miturut unggah – ungguhe!

a. wangsul, wangsul

b. mulih, wangsul

c. wangsul, kondur

d. mulih, kondur

e. kondur, kondur

ANSWER: D

33. Dipun sekecakaken anggenipun …, kula ugi nembe kemawon …


Jangkepana ukara ing dhuwur miturut unggah – ungguhe!

a. dhahar, dhahar

b. dhahar, nedha

c. nedha, dhahar

d. mangan, nedha

e. mangan, mangan

ANSWER: B

34. Unggah-ungguh basa kaperang dadi 4, yaiku Ngoko Lugu, Ngoko Alus, Krama Lugu, lan
Krama Alus. Ngoko lugu dienggo omong-omongan wong sing padha umur lan drajade. Ngoko
Alus dienggo omong-omongan wong sepuh sing suwe orav ketemu marang wong sing luwih
enom. Krama lugu dienggo omong-omongan wong sing lagi ketemu/kenalan. Banjur Krama
inggil dienggo sapa marang sapa?
a. anak mbarep marang anak ragil
b. anak marang bapak
c. bapak marang anak
d. anak ragil marang anak mbarep
e. ibu marang anak
ANSWER: B

35. Gatekna ukara-ukara mawa unggah-ungguh basa ing ngisor iki.


A1 Kowe sesuk apa sida lunga menyang Surabaya?
A2 Panjenengan benjing punapa siyos tindak dhateng Surabaya?
A3 Panjenengan sesuk apa sida tindhak menyang Surabaya?
A4 Sampeyan benjing napa tamtu kesah dhateng Surabaya?
Golekana pranyatan kang BENER adhedhasar ukara unggah-ungguh basa ing ndhuwur!
a. teks A1 minangka unggah ungguh basa Ngoko Alus
b. teks A2 minangka unggah ungguh basa Krama Lugu
c. teks A3 minangka unggah ungguh basa Ngoko Alus
d. teks A4 minangka unggah ungguh basa Krama Alus
e. teks A2 minangka unggah ungguh basa Ngoko Lugu
ANSWER: C

Wangsulana pitakonan ing ngisor iki kanthi jawaban kang bener.


1. Sebutna titikane cerkak/ ciri-cirine cerkak, 4 wae.
2. Apa bentuk krama lugu lan krama aluse saka tembung-tembung ing ngisor:
a. Teka
b. Budhal
c. Mulih
d. Ndelok

3. Dhawah ing tanggal selikur


Salebeting wulan april
Kita bangsa Indonesia
Sami regeng amengeti
Pejuwang kaum wanita
Pelopor emansipasi
Tulisen ciri-ciri tembang ing dhuwur andhedhasar guru gatra, guru wilangan, lan guru lagune!
4. Ukara ing ngisor iki salinen nganggo basa krama lugu!
a. “Muga-muga sesuk ana wong mulih, aku arep titip dhuwit.”

b. Bapak ngomong yen mengko bengi arep ndelok wayang purwa

Ukara ing nduwur salinen nganggo aksara latin!


--- Sugeng Makarya ---

WANGSULAN

1. - Critane mung sakeplasan (dirungokake sapisan langsung tamat), mathuk dianggo ngenggar
enggar ati

- Isine padhet/ ringkes

- Isine lumrahe ngemot pitutur, kritik, piweling lang pasemon

- Basane mentes ora dawa ngambra-ambra

2.

a. Teka : dugi/ dhateng, rawuh


b. Budhal : bidhal, tindak
c. Mulih : wangsul/mantuk, kondur
d. Ndelok : ninggali, mirsani/mriksani
3. a. Guru gatra: 6 gatra
b. Guru wilangan lan lagu: 8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i
4. a. Basa krama alus: “mugi-mugi benjing wonten tiyang kondur, kula badhe titip yatra”
b. Basa krama alus: Bapak dhawuh/ ngendhikan menawi mangke dalu badhe mirsani ringgit
purwa.
5. Unine: ibu mundhut tepung terigu

1. Titikan teks non sastra ing ngisor iki, ngandharake jinise teks ….
No. Titikane teks non sastra

1. Karangane katulis kanthi jangkep

2. Tujuwane kanggo ngandharake gagasan utawa kanyatan

3. Sipate teks ngeyakinake, lan nyenengake pamaca

4. Isine menehi pituduh, kawruh marang wong kang maca

a. argumentasi
b. narasi
c. artikel
d. anekdot
e. deskripsi
ANSWER: C

2. Artikel sing ngandharake sawijine perkara kang dumadi ing masyarakat, saengga bisa
dingerteni kedadeyan apa sing satemene dumadi. Jinis iki padha kaya laporan utawa reportase,
bedane yen laporan mung adhedhasar kasunyatan wae, yen artikel panulisane nerangake
prakara kanthi gamblang, bisa awujud opini. Andharan mau nuduhake jinise artikel . . ..
a. ekploratif
b. deskriptif
c. prediktif
d. eksplanatif
e. argumentasi
ANSWER: B

3. Wayang ing masyarakat Jawa nduweni fungsi minangka tatanan, tontonan, lan tuntunan. Apa
tegese tuntunan ing lakon wayang ...

a. menehi hiburan

b. menehi ajaran lan larangan sauripe tiyang ing donya

c. menehi penggaweyan

d. menehi kabudayan jawa

e. menehi tontonan

ANSWER: B

4. Wayang minangka budaya ing Jawa kang adiluhung. Tegese wayang yaiku ...
a. gegambaran lumakune urip manungsa ing bebrayan kang kebak pitutur lan piwulang kang
adiluhung.

b. wayang menika pagelaran ngganggo boneka kang katon endah.


c. wayang menika karya sastra kang tinulis kanthi wujud cerkak, dhasare crita saka crita
ramayana lan mahabarata.
d. wayang mujudake gegambaran lakon kang manut marang prentah dhalang.
e. perangan saka kabudayaan jawa kang urip lan diuri-uri dening bebrayan jawa.
ANSWER: A

5. Ukara srawung raket yen ditulis nganggo aksara Jawa yaiku .....
ANSWER: E

6. Ing ngisor iki sing klebu sandhangan swara yaiku . .

ANSWER: E

7. Wacanen tembang macapat ngisor iki!

Murid iku kudu taberi sinau

Ngangsu kawruh basa

Kawruh donya teknologi

Etung pinter dadya sidik lan sarjana


Tembang macapat kasebut kalebu jinise tembang .....

A. dhandhanggula

B. pocung

C. asmaradhana

D. kinanthi

E. sinom

ANSWER: B

8. Wacanen tembang macapat ngisor iki!

Dedalane guna lawan sekti

Kudu andhap asor

Wani ngalah dhuwur wekasane

Tumungkula yen dipun dukani

Rusuh sarwa wasis

Samubarangipun

Guru lagu lan guru wilangan ing tembang mijil ing dhuwur yaiku. . .

A. 10i, 6i, 10i, 10i, 6o, 6i

B. 10i, 6o, 10e, 10i, 6o, 6i

C. 10i, 6i, 10e, 10i, 6o, 6i

D. 10i, 6o, 10e, 10i, 6i, 6u

E. 10i, 6i, 10i, 10o, 6o, 6o

ANSWER: D

9. Purwakanthi kaperang dadi telung warna, yaiku purwakanthi guru …


a. swara, sastra, basa

b. swara, gatra, basa

c. swara, lagu, sastra

d. gatra, swara, sastra

e. gatra, lagu, basa

ANSWER: A

10. Sing lumrah cinandra miji timun yaiku …

a. drijine

b. alise

c. athi-athine

d. untune

e. irunge

ANSWER: D

11. Wacanen geguritan ing ngisor iki!

Reuni
Sawise lawas pisah

Ketemu wis padha dadi simbah

Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih

Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang

Ati trenyuh mripat kekembeng luh

Wor suh karo rasa bungah

Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah

Dhek biyen nate dadi sakukuban

Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang

Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut

Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon

Beja, dene isih bisa sapatemon

Dhuh Gusti ingkang Maha mirahnamung saged muji Syukur Alhamdulillah

Gene isih menangi kumpule balung pisah

(RomaDecade, Padukata)

Sawijining geguritan kanthi tema sosial umume nggambarake kahanan bebrayan


(masyarakat) nalika geguritan diripta. Adhedhasar geguritan “Reuni”, gambarna kahanan
bebrayan kang digambarake panggurit!

a. kahanan bebrayan kang ora seneng kumpul


b. kahanan bebrayan kang ora nduwe rasa syukur

c. kahanan bebrayan kang tansah rukun lan sumanak senajan wis sepuh

d. kahanan bebrayan kang seneng kumpul-kumpul

e. kahanan bebrayan kang sepuh

ANSWER: C

12. Wacanen geguritan ing ngisor iki!

Reuni

Sawise lawas pisah

Ketemu wis padha dadi simbah

Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih

Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang

Ati trenyuh mripat kekembeng luh

Wor suh karo rasa bungah

Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah

Dhek biyen nate dadi sakukuban


Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang

Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut

Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon

Beja, dene isih bisa sapatemon

Dhuh Gusti ingkang Maha mirahnamung saged muji Syukur Alhamdulillah

Gene isih menangi kumpule balung pisah

(RomaDecade, Padukata)

Sapa sing “Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah” ing geguritan kasebut?

a. wong sing diceritakake pangripta

b. pangripta dhewe

c. bocah cilik

d. wong kang rambute wis putih

e. wong kang bungah

ANSWER: A

13. Wacanen geguritan ing ngisor iki!

Reuni
Sawise lawas pisah

Ketemu wis padha dadi simbah

Rambut-rambut putih, pasuryan padha malih

Pethuk gapyuk rerangkulan nyuntak sakehing rasa kapang

Ati trenyuh mripat kekembeng luh

Wor suh karo rasa bungah

Guyu-guyu renyah kaya nalika isih bocah

Dhek biyen nate dadi sakukuban

Njur padha pisah dalan, nepusi lelakone sowang-sowang

Lungit angelangut, lam-lamen jaman kesaput pedhut

Nganti wancine srengenge dhoyong ngulon

Beja, dene isih bisa sapatemon

Dhuh Gusti ingkang Maha mirahnamung saged muji Syukur Alhamdulillah

Gene isih menangi kumpule balung pisah

(RomaDecade, Padukata)
Saka geguritan “Reuni” pangripta nerangake sajrone ngayahi gesang/ urip kuwi sing penting
kudu tansah syukur. Perangan gatra endi sing dadi alesan pangripta tansah syukur marang
Sang Kuwasa?

a. Gatra 13

b. Gatra 12

c. Gatra 4

d. Gatra 3

e. Gatra 6

ANSWER: B

14. Gatekna gambar skema urutan upacara adat panggih manten ing ngisor iki!

Adhedhasar gambar ing ndhuwur, bab apa kang ora ana ing panggih manten adat Jawa kang
umum?

a. ngunjuk toya wening


b. dahar klimah

c. mapag besan

d. junjung drajad

e. tanem jero

ANSWER: D

15. Gatekna gambar skema urutan upacara adat panggih manten ing ngisor iki!

Adhedhasar gambar ing ndhuwur, bab apa kang dilakoni sawise liron kembar mayang ing
panggih manten adat Jawa kang umum?

a. ngunjuk toya wening

b. dhahar klimah

c. mapag besan

d. ambalang gantal

e. tanem jero

ANSWER: D
16. Ing ngisor iki ana ing tata adicarane temu manten, kajaba (kecuali) ....
a. liron kembar mayang

b. ambalang gantal

c. wiji dadi/ mideg antiga

d. sinduran

e. dhahar klimah

ANSWER: E

. 17. Ing ngisor iki kang ana ing tata adicarane Tedhak siten, yaiku ....
f. kacar kucur

g. dulangan

h. munggah anda

i. pasrah tampi

j. mecah klapa

ANSWER: C

18. Gatekna tata rakit upacara adat temanten kang trep!


6) Kacar kucur

7) Tanem jero

8) Dhahar klimah

9) Bobot timbang

10) Sungkem

Tata rakite (urut-urutane) upacara adat temanten kang bener yaiku . . . . .

f. 1, 2, 3, 4, 5

g. 2, 3, 5, 2, 1
h. 4, 2, 5, 1, 3

i. 2, 1, 3, 5, 4

j. 4, 2, 1, 3, 5

ANSWER: E

19. Gatekna gambar ing ngisor iki!

Adhedhasar gambar ing ndhuwur, gambar kasebut nuduhake adicara upacara adat panggih
manten apa?

a. tanem jero

b. sinduran

c. sungkeman

d. mapag besan

e. dulangan

ANSWER: B
20. Gatekna gambar urutan upacara adat panggih manten ing ngisor iki!

Adhedhasar gambar ing ndhuwur, adicara panggih manten sawise balang gantal yaiku kanthi
...

a. salaman

b. mapag besan

c. mideg antiga/ wiji dadi

d. sungkeman

e. ambalang gantal

ANSWER: C

21. Apa tujuan dianakake upacara adat tiban ing tlatah Tulungagung?

f. supaya diparingi udan

g. supaya tanduran subur

h. supaya adoh saka bebaya

i. supaya ayem tentrem

j. supaya panenan akeh


ANSWER: A

22. Pawongan sing macakake lumakuning sawijining adicara diarani ...

a. pranatacara

b. penceramah

c. pendhakwah

d. orator

e. narasumber

ANSWER: A

34. Kula kinten sampun cekap punapa ingkang kula aturaken. Kula minangka titah limrah,
mbokmenawi wonten sumela atur kirang trep ing penggalih panjenengan sami, saestu kula
nyuwun lumunturing sih samodra pangaksami.
Wassalamusalaikum Wr. Wb
Ukara ing ndhuwur kalebu struktur teks pranatacara …

f.pambuka

g. salam

h. isi

i. panutup

j. surasa basa
ANSWER: D

35. Gatekna pethikan teks ing ngisor iki !

Assalamu’alaikum Wr.Wb.
Para pinisepuh tuwin para sesepuh ingkang satuhu pinundhi-pundhi. Para bapak lan ibu
pengurus kampung ingkang dahat kinurmatan, para kanca mudha taruna ingkang tansah
pinayungan ing ............, para rawuh kakung miwah putri ingkang ................. Ing ngriki
kula minangka sesulih saking karang taruna lan panitia resepsi pengetan dinten
kamardikan RI keparenga sumela atur ing ngarsa panjenengan sami.

Pethikan teks pranatacara ing dhuwur, tembung apa sing pas kanggo njangkepi ukara
ing nduwur

f.keslametan, legawa

g. karaharjan, minulya

h. sambikala, sekeca

i. mulya, tinata

j. karaharjan, tinata

ANSWER: B

36. Gatekna teks drama iki, banjur wangsulana pitakone!

Jumat Sore Radit, Ninta, lan Keyla arep nggarap tugas bebarengan ing omahe Keyla .

Radit :“ Iki tugase dikon kepriye tho ?


Nita :Kowe kok malah ra ngerti. Mulane yen didawuhi bapak, ibu guru iku
mirengna
Radit : “ ya, mbak Nita sing puinter dewe ...
Nita : “ Mesti ngece kowe ki !
Ngene loh dit, iki tugase diutus gawe video ngenani unggah ungguh basa
kanthi kelompok kang temane panguripan ing saben dina sing ngamot
basa ngoko lan krama.

Kepriye watake Nita ing wacan kasebut . . . . .

f.sabar

g. prigel

h. wasis

i. sregep

j. apikan ngelingne
ANSWER: E

37. Gatekna Teks Drama Iki,Banjur wangsulana pitakone!


Pemerasan ( Gunarso – Yogya)

Bocah : “Tulung…tulung ! Wonten pemerasan, Bu!”

Polisi : “ Neng endi Le, neng endi pawongane?”

Bocah : “ Nika lha Bu. Pemerasanipun wonten mrika!”

Polisi : “Gombal iki. Iku wong meres susu sapi, Le.Kok kowe omongake
pemerasan . Dasar bocah gemblung!”

Bocah : “ Lha nggih niku pemerasanipun, Bu !”

Paraga ( polisi ) ing nduwur migunakake unggah-ungguhe basa….

f. krama lugu

g. ngoko alus

h. krama inggil

i. ngoko lugu

j. krama alus

ANSWER: D

38. Wacanen pacelathon ing ngisor iki !

Narti : “Ibu punapa siyos tindak sapunika?.”

Ibu :” Ya durung ta Nar, isih ngenteni Bapakmu.”

Narti :” Bapak kalawau tindak pundi ta Bu, ngantos yahmenten kok dereng

rawuh?”

Ibu : “Ngendikane mau neng daleme Pak RT, nangig kok ya suwe men.”

Apa basa sing digunakake Narti nalika matur marang Ibune ?

f. krama lugu
g. ngoko lugu

h. krama alus

i. krama madya

j. ngoko alus

ANSWER: C

39. “Kowe apa sida budhal menyang Solo ?”

Ukara pitakon ing nduwur kasebut yen diowahi dadi krama alus yaiku....

f. panjenengan menapa sida tindhak dhateng Solo?

g. panjenengan menapa siyos tindhak dhateng Solo?

h. sampeyan menapa sida tindhak dhateng Solo?

i. sampeyan menapa tamtu bidhal dhateng Solo?

j. sampeyan menapa siyos bidhal dhateng Solo?

ANSWER: B

40. Dhik Rini ngombe the anget, Bapak . . . kopi jahe.

Kanggo njangkepi ukara ing nduwur, tembung kang trep klawan unggah-ungguhe

yaiku . . .

f. mimik

g. nyruput

h. ngobe

i. nginum

j. ngunjuk

ANSWER: E

41. “Pak Sastra lenggah, lajeng jumeneng kaliyan ningali njawi”


Ukara kasebut yen miturut unggah-ungguhe kalebu basa . . .

f. ngoko andhap

g. ngoko alus

h. krama Inggil

i. krama Alus

j. krama Lugu

ANSWER: E

42. “Simbah panjenengan apa arep mangan lodho ayam?”.

Tembung kang kacetak kandel kasebut miturut unggah-ungguhe kang trep yaiku tembung . .
...

f. nedhi

g. dhahar

h. mundhut

i. ngunjuk

j. nedha

ANSWER: B

43. Ibuku … adhiku, banjur adhiku … baoakku.

Jangkepana ukara ing dhuwur miturut unggah – ungguhe!

f. nimbali, nimbali

g. ngaturi, nimbali

h. ngaturi, ngaturi

i. nimbali, ngaturi

j. nimbali, nyeluk

ANSWER: D
44. Kula dereng kober … dalemipun Bu Nyai, nanging Bu Nyai nanging Bu Nyai sampun
kersa…griya kula”.
Jangkepana ukara ing dhuwur miturut unggah – ungguhe!

f. dugi, sowan

g. sowan, tindak

h. tindak, tindak

i. tindak, sowan

j. sowan, sowan

ANSWER: B

34. Unggah-ungguh basa kaperang dadi 4, yaiku Ngoko Lugu, Ngoko Alus, Krama Lugu, lan
Krama Alus. Ngoko lugu dienggo omong-omongan wong sing padha umur lan drajade. Ngoko
Alus dienggo omong-omongan wong sepuh sing suwe ora ketemu marang wong sing luwih
enom. Krama Inggil dienggo omong-omongan Anak marang wong sepuh. Banjur Krama Lugu
dienggo sapa marang sapa?

a. anak mbarep marang anak ragil

b. omong-omongan wong sing lagi ketemu/kenalan

c. bapak marang anak

d. anak ragil marang anak mbarep

e. ibu marang anak

ANSWER: B

36. Gatekna ukara-ukara mawa unggah-ungguh basa ing ngisor iki.


A1 Kowe sesuk apa sida lunga menyang Surabaya?

A2 Panjenengan benjing punapa siyos tindak dhateng Surabaya?

A3 Panjenengan sesuk apa sida tindak menyang Surabaya?

A4 Sampeyan benjing napa tamtu kesah dhateng Surabaya?

Golekana pranyatan kang BENER adhedhasar ukara unggah-ungguh basa ing ndhuwur!

a. teks A1 minangka unggah ungguh basa Ngoko Alus

b. teks A2 minangka unggah ungguh basa Krama Lugu

c. teks A4 minangka unggah ungguh basa Krama Lugu

d. teks A3 minangka unggah ungguh basa Ngoko Lugu

e. teks A2 minangka unggah ungguh basa Ngoko Lugu

ANSWER: C

Wangsulana pitakonan ing ngisor iki kanthi jawaban kang bener.


3. Sebutna titikane cerkak/ ciri-cirine cerkak, 4 wae.
4. Apa bentuk krama lugu lan krama aluse saka tembung-tembung ing ngisor:
a. Teka
b. Budhal
c. Mulih
d. Ndelok

3. Dhawah ing tanggal selikur


Salebeting wulan april
Kita bangsa Indonesia
Sami regeng amengeti
Pejuwang kaum wanita
Pelopor emansipasi
Tulisen ciri-ciri tembang ing dhuwur andhedhasar guru gatra, guru wilangan, lan guru lagune!
4. Ukara ing ngisor iki salinen nganggo basa krama lugu!
a. “Muga-muga sesuk ana wong mulih, aku arep titip dhuwit.”

b. Bapak ngomong yen mengko bengi arep ndelok wayang purwa

Ukara ing nduwur salinen nganggo aksara latin!


--- Sugeng Makarya ---

WANGSULAN

1. - Critane mung sakeplasan (dirungokake sapisan langsung tamat), mathuk dianggo ngenggar
enggar ati

- Isine padhet/ ringkes

- Isine lumrahe ngemot pitutur, kritik, piweling lang pasemon

- Basane mentes ora dawa ngambra-ambra

2.

a. Teka : dugi/ dhateng, rawuh


b. Budhal : bidhal, tindak
c. Mulih : wangsul/mantuk, kondur
d. Ndelok : ninggali, mirsani/mriksani
3. a. Guru gatra: 6 gatra
c. Guru wilangan lan lagu: 8u, 8i, 8a, 8i, 8a, 8i
4. a. Basa krama alus: “mugi-mugi benjing wonten tiyang kondur, kula badhe titip yatra”
b. Basa krama alus: Bapak dhawuh/ ngendhikan menawi mangke dalu badhe mirsani ringgit
purwa.
5. Unine: ibu mundhut tepung terigu

You might also like