Professional Documents
Culture Documents
SEBEUM DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai (𝒙𝒊 − 𝒙
̅) (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-1 2 2 0 2 2 0 8 13.3 0.9 0.8
2 S-2 3 2 1 1 1 4 12 20.0 7.6 57.8
3 S-3 1 2 2 3 3 2 13 21.7 9.3 86.5
4 S-4 2 4 2 0 0 2 10 16.7 4.3 18.5
5 S-5 3 2 2 0 2 2 11 18.3 5.9 34.8
6 S-6 2 2 1 1 2 1 9 15.0 2.6 6.8
7 S-7 2 0 0 0 2 2 6 10.0 -2.4 5.8
8 S-8 2 2 0 0 0 2 6 10.0 -2.4 5.8
9 S-9 2 2 0 0 0 0 4 6.7 -5.7 32.5
10 S-10 2 4 0 0 0 0 6 10.0 -2.4 5.8
11 S-11 2 4 0 2 2 0 10 16.7 4.3 18.5
12 S-12 2 2 0 2 2 2 10 16.7 4.3 18.5
13 S-13 2 2 0 2 2 1 9 15.0 2.6 6.8
14 S-14 2 2 0 0 0 1 5 8.3 -4.1 16.8
15 S-15 2 2 0 0 0 1 5 8.3 -4.1 16.8
16 S-16 2 1 0 2 2 2 9 15.0 2.6 6.8
17 S-17 0 2 0 2 2 1 7 11.7 -0.7 0.5
18 S-18 2 2 0 0 2 0 6 10.0 -2.4 5.8
19 S-19 2 2 0 2 2 0 8 13.3 0.9 0.8
20 S-20 2 2 0 0 2 2 8 13.3 0.9 0.8
21 S-21 2 2 0 0 0 1 5 8.3 -4.1 16.8
22 S-22 2 1 0 0 0 2 5 8.3 -4.1 16.8
23 S-23 2 1 0 0 2 2 7 11.7 -0.7 0.5
24 S-24 2 2 0 0 0 2 6 10.0 -2.4 5.8
25 S-25 2 2 0 2 0 2 8 13.3 0.9 0.8
26 S-26 2 1 0 0 0 0 3 5.0 -7.4 54.8
27 S-27 2 0 0 0 0 1 3 5.0 -7.4 54.8
28 S-28 2 2 0 0 2 0 6 10.0 -2.4 5.8
29 S-29 2 3 0 2 0 0 7 11.7 -0.7 0.5
30 S-30 2 2 0 0 0 0 4 6.7 -5.7 32.5
31 S-31 2 2 0 0 2 2 8 13.3 0.9 0.8
Jumlah 61 61 8 23 34 37 224 373.3 -11.1 537.1
Simpangan Baku 4.21
Nilai Rata-Rata 12.0
REKAPITULASI DATA HASIL PRE-TEST KELAS EKSPERIMEN
SETELAH DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai (𝒙𝒊 − 𝒙 ̅) (𝒙𝒊 − 𝒙̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-3 1 2 2 3 3 2 13 21.7 9.3 86.5
2 S-2 3 2 1 1 1 4 12 20.0 7.6 57.8
3 S-5 3 2 2 0 2 2 11 18.3 5.9 34.8
4 S-12 2 2 0 2 2 2 10 16.7 4.3 18.5
5 S-4 2 4 2 0 0 2 10 16.7 4.3 18.5
6 S-11 2 4 0 2 2 0 10 16.7 4.3 18.5
7 S-6 2 2 1 1 2 1 9 15.0 2.6 6.8
8 S-13 2 2 0 2 2 1 9 15.0 2.6 6.8
9 S-16 2 1 0 2 2 2 9 15.0 2.6 6.8
10 S-19 2 2 0 2 2 0 8 13.3 0.9 0.8
11 S-20 2 2 0 0 2 2 8 13.3 0.9 0.8
12 S-25 2 2 0 2 0 2 8 13.3 0.9 0.8
13 S-31 2 2 0 0 2 2 8 13.3 0.9 0.8
14 S-1 2 2 0 2 2 0 8 13.3 0.9 0.8
15 S-17 0 2 0 2 2 1 7 11.7 -0.7 0.5
16 S-23 2 1 0 0 2 2 7 11.7 -0.7 0.5
17 S-29 2 3 0 2 0 0 7 11.7 -0.7 0.5
18 S-7 2 0 0 0 2 2 6 10.0 -2.4 5.8
19 S-18 2 2 0 0 2 0 6 10.0 -2.4 5.8
20 S-28 2 2 0 0 2 0 6 10.0 -2.4 5.8
21 S-10 2 4 0 0 0 0 6 10.0 -2.4 5.8
22 S-24 2 2 0 0 0 2 6 10.0 -2.4 5.8
23 S-8 2 2 0 0 0 2 6 10.0 -2.4 5.8
24 S-14 2 2 0 0 0 1 5 8.3 -4.1 16.8
25 S-15 2 2 0 0 0 1 5 8.3 -4.1 16.8
26 S-21 2 2 0 0 0 1 5 8.3 -4.1 16.8
27 S-22 2 1 0 0 0 2 5 8.3 -4.1 16.8
28 S-30 2 2 0 0 0 0 4 6.7 -5.7 32.5
29 S-9 2 2 0 0 0 0 4 6.7 -5.7 32.5
30 S-26 2 1 0 0 0 0 3 5.0 -7.4 54.8
31 S-27 2 0 0 0 0 1 3 5.0 -7.4 54.8
Jumlah 61 61 8 23 34 37 224 373.3 -11.1 537.1
Simpangan Baku 4.21
Rata-Rata 12.0
PERHITUNGAN UJI NORMALITAS NILAI PRE-TEST
PADA KELAS EKSPERIMEN
2. Uji Normalitas
a. Rentang = Nilai terbesar – Nilai terkecil
= 21,7 − 5
= 16,7 ≅ 17
b. Banyak Kelas = 1 + 3,3 log 31
= 1 + 4,92
= 5,92 ≅ 6
𝑟𝑒𝑛𝑡𝑎𝑛𝑔
c. Panjang Interval =
𝑏𝑎𝑛𝑦𝑎𝑘 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠
17
=
6
= 2,8 ≅ 3
3. Batas Kelas
Batas Bawah −0,5 → 5 − 0,5 = 4,5
Batas Atas +0,5 → 8 + 0,5 = 8,5
+0,5 → 11 + 0,5 = 11,5
+0,5 → 14 + 0,5 = 14,5
+0,5 → 17 + 0,5 = 17,5
+0,5 → 20 + 0,5 = 20,3
+0,5 → 23 + 0,5 = 23,5
4. Perhitungan Zhitung
Nilai rata-rata = 12,0
Simpangan baku = 4,21
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 4,5−12 −7,5
1) Zhitung = = = = −1,78
𝑠 4,21 4,21
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 8,5+12 −3,5
2) Zhitung = = = = −0,83
𝑠 4,21 4,21
5. Perhitungan Ztabel
1) −1,78 = 0,4625
2) −0,83 = 0,2967
3) −0,12 = 0,0478
4) 0,59 = 0,2224
5) 1,31 = 0,4090
6) 2,02 = 0,4783
7) 2,73 = 0,4968
7. Perhitungan 𝒇𝒉 = 𝑳 × 𝒏
1) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,1658 × 31 = 5,1398
2) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2489 × 31 = 7,7159
3) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2702 × 31 = 8,3762
4) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2866 × 31 = 5,7846
5) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0693 × 31 = 2,1483
6) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0185 × 31 = 0,6735
8. Perhitungan 𝒇𝟎 − 𝒇𝒉
1) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 8 − 5,1398 = 2,8602
2) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 6 − 7,7159 = −1,7159
3) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 8 − 8,3762 = −0,3762
4) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 6 − 5,7846 = 0,2154
5) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 2,1483 = −0,1483
6) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 1 − 0,5735 = 0,4265
9. Perhitungan (𝒇𝟎 − 𝒇𝒉 )𝟐
1) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (2,8602)2 = 8,8107
2) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−1,7159)2 = 2,9443
3) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−0,3762)2 = 0,1415
4) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (0,2154)2 = 0,0464
5) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−0,1483)2 = 0,0220
6) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (0,4265)2 = 0,1819
( 𝒇𝟎 −𝒇𝒉 ) 𝟐
10. Perhitungan 𝒇𝒉
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 8,1807
1) = = 1,5916
𝑓ℎ 5,1398
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 2,9443
2) = = 0,3816
𝑓ℎ 7,7159
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,1415
3) = = 0,0169
𝑓ℎ 0,2702
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,0464
4) = = 0,0080
𝑓ℎ 0,1866
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,0220
5) = = 0,0102
𝑓ℎ 2,1483
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,1819
6) = = 0,3172
𝑓ℎ 0,5735
Rata-rata = 12
Simpangan Baku = 4.21
𝑥 2 hitung = 2.3255
𝑥 2 tabel = 11.070
𝑥 2 hitung < 𝑥 2 tabel, data pre-test pada kelas eksperimen berdistribusi normal.
KURVA NORMALITAS DATA PRE-TEST KELAS EKSPERIMEN
9
8.3762
7.7159 8
5.7846
6
5.1398
5
3
2.1483
2
1 0.5735
0
-2 -1.5 -1 -0.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5
Zhitung
REKAPITULASI DATA HASIL PRE-TEST KELAS KONTROL
SEBELUM DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai (𝒙𝒊 − 𝒙̅ ) (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-1 0 1 0 4 1 1 7 11.7 0.66 0.44
2 S-2 1 1 0 2 4 1 9 15.0 3.96 15.68
3 S-3 1 1 0 1 4 0 7 11.7 0.66 0.44
4 S-4 2 1 0 4 0 2 9 15.0 3.96 15.68
5 S-5 2 1 0 1 1 1 6 10.0 -1.04 1.08
6 S-6 1 1 0 1 1 1 5 8.3 -2.74 7.51
7 S-7 0 0 0 2 2 2 6 10.0 -1.04 1.08
8 S-8 2 0 1 0 0 1 4 6.7 -4.34 18.84
9 S-9 2 1 0 1 1 2 7 11.7 0.66 0.44
10 S-10 3 1 0 1 1 0 6 10.0 -1.04 1.08
11 S-11 2 1 0 1 1 1 6 10.0 -1.04 1.08
12 S-12 3 1 0 1 0 2 7 11.7 0.66 0.44
13 S-13 0 1 0 1 2 2 6 10.0 -1.04 1.08
14 S-14 2 1 0 1 1 2 7 11.7 0.66 0.44
15 S-15 1 1 0 0 2 2 6 10.0 -1.04 1.08
16 S-16 2 3 1 2 2 2 12 20.0 8.96 80.28
17 S-17 2 2 0 2 2 2 10 16.7 5.66 32.04
18 S-18 2 1 1 1 1 2 8 13.3 2.26 5.11
19 S-19 1 1 0 2 2 1 7 11.7 0.66 0.44
20 S-20 0 1 0 0 2 1 4 6.7 -4.34 18.84
21 S-21 1 0 0 2 2 2 7 11.7 0.66 0.44
22 S-22 1 0 0 0 2 0 3 5.0 -6.04 36.48
23 S-23 1 1 0 2 0 2 6 10.0 -1.04 1.08
24 S-24 1 1 0 0 1 1 4 6.7 -4.34 18.84
25 S-25 2 2 1 3 3 2 13 21.7 10.66 113.64
26 S-26 2 1 0 2 1 2 8 13.3 2.26 5.11
27 S-27 2 0 0 1 0 1 4 6.7 -4.34 18.84
28 S-28 2 1 0 0 1 0 4 6.7 -4.34 18.84
29 S-29 1 1 0 1 2 2 7 11.7 0.66 0.44
30 S-30 1 2 0 0 0 0 3 5.0 -6.04 36.48
31 S-31 1 2 0 1 2 1 7 11.7 0.66 0.44
Jumlah 44 32 4 40 44 41 205 342.1 -0.14 453.73
Simpangan Baku 3.89
Rata-rata 11.04
REKAPITULASI DATA HASIL PRE-TEST KELAS KONTROL
SESUDAH DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah (𝒙𝒊 − 2
No Subjek Nilai (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor ̅)
𝒙
1 S-25 2 2 1 3 3 2 13 21.7 10.66 113.64
2 S-16 2 3 1 2 2 2 12 20.0 8.96 80.28
3 S-17 2 2 0 2 2 2 10 16.7 5.66 32.04
4 S-2 1 1 0 2 4 1 9 15.0 3.96 15.68
5 S-4 2 0 0 4 1 2 9 15.0 3.96 15.68
6 S-18 2 1 1 1 1 2 8 13.3 2.26 5.11
7 S-26 2 1 0 2 1 2 8 13.3 2.26 5.11
8 S-1 0 1 0 4 1 1 7 11.7 0.66 0.44
9 S-3 1 1 0 1 4 0 7 11.7 0.66 0.44
10 S-9 2 1 0 1 1 2 7 11.7 0.66 0.44
11 S-12 3 1 0 1 0 2 7 11.7 0.66 0.44
12 S-14 2 1 0 1 1 2 7 11.7 0.66 0.44
13 S-19 1 1 0 2 2 1 7 11.7 0.66 0.44
14 S-21 1 0 0 2 2 2 7 11.7 0.66 0.44
15 S-29 1 1 0 1 2 2 7 11.7 0.66 0.44
16 S-31 1 2 0 1 2 1 7 11.7 0.66 0.44
17 S-7 0 0 0 2 2 2 6 10.0 -1.04 1.08
18 S-10 3 1 0 1 1 0 6 10.0 -1.04 1.08
19 S-11 2 1 0 1 1 1 6 10.0 -1.04 1.08
20 S-13 0 1 0 1 2 2 6 10.0 -1.04 1.08
21 S-15 1 1 0 0 2 2 6 10.0 -1.04 1.08
22 S-23 1 1 0 2 1 1 6 10.0 -1.04 1.08
23 S-5 2 1 0 1 1 1 6 10.0 -1.04 1.08
24 S-6 1 1 1 1 0 1 5 8.3 -2.74 7.51
25 S-8 2 0 1 0 0 1 4 6.7 -4.34 18.84
26 S-20 0 1 0 0 2 1 4 6.7 -4.34 18.84
27 S-24 1 1 0 0 1 1 4 6.7 -4.34 18.84
28 S-27 2 0 0 1 0 1 4 6.7 -4.34 18.84
29 S-28 2 1 0 0 1 0 4 6.7 -4.34 18.84
30 S-22 1 0 0 0 2 0 3 5.0 -6.04 36.48
31 S-30 1 2 0 0 0 0 3 5.0 -6.04 36.48
Jumlah 44 31 5 40 45 40 205 342.1 -0.14 453.73
Simpangan Baku 3.89
Rata-rata 11.04
PERHITUNGAN UJI NORMALITAS NILAI PRE-TEST
PADA KELAS KONTROL
2. Uji Normalitas
a. Rentang = Nilai terbesar – Nilai terkecil
= 21,7 − 5,0
= 16,7 ≅ 17
b. Banyak Kelas = 1 + 3,3 log 31
= 1 + 4,92
= 5,92 ≅ 6
𝑟𝑒𝑛𝑡𝑎𝑛𝑔
c. Panjang Interval =
𝑏𝑎𝑛𝑦𝑎𝑘 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠
17
=
6
= 2,8 ≅ 3
3. Batas Kelas
Batas Bawah −0,5 → 5 − 0,5 = 4,5
Batas Atas +0,5 → 8 + 0,5 = 8,5
+0,5 → 11 + 0,5 = 11,5
+0,5 → 14 + 0,5 = 14,5
+0,5 → 17 + 0,5 = 17,5
+0,5 → 20 + 0,5 = 20,5
+0,5 → 23 + 0,5 = 23,5
4. Perhitungan Zhitung
Nilai rata-rata = 11,04
Simpangan baku = 3,89
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 4,5−11,04 −6,54
1) Zhitung = = = = −1,68
𝑠 3,89 3,89
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 8,5+11,04 −2,54
2) Zhitung = = = = −0,65
𝑠 3,89 3,89
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 11,5+11 ,04 0,46
3) Zhitung = = = = 0,12
𝑠 3,89 3,89
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 14,5+11 ,04 3,46
4) Zhitung = = = = 0,89
𝑠 3,89 3,89
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 17,5+11 ,04 6,46
5) Zhitung = = = = 1,66
𝑠 3,89 3,89
5. Perhitungan Ztabel
1) −1,68 = 0,4535
2) −0,91 = 0,3189
3) 0,12 = 0,0478
4) 0,89 = 0,3133
5) 1,66 = 0,4515
6) 2,43 = 0,4925
7) 3,20 = 0,4993
7. Perhitungan 𝒇𝒉 = 𝑳 × 𝒏
1) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2113 × 31 = 6,5503
2) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2900 × 31 = 8,9900
3) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2655 × 31 = 8,2305
4) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,1382 × 31 = 4,2842
5) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,041 × 31 = 1,2710
6) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0068 × 31 = 0,2108
8. Perhitungan 𝒇𝟎 − 𝒇𝒉
1) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 8 − 6,5503 = 1,4497
2) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 7 − 8,9900 = −1,9900
3) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 11 − 8,2305 = 2,7695
4) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 3 − 24,2842 = −1,2842
5) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 1 − 1,271 = −0,271
6) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 1 − 0,2108 = −0,7892
9. Perhitungan (𝒇𝟎 − 𝒇𝒉 )𝟐
1) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (1,4497)2 = 2,1016
2) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−1,9900)2 = 3,9601
3) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (2,7695)2 = 7,6701
4) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−1,2842)2 = 1,6492
5) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−0,271)2 = 0,0734
6) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−7892)2 = 0,6228
( 𝒇𝟎 −𝒇𝒉) 𝟐
10. Perhitungan 𝒇𝒉
2
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2,1016
1) = = 0,3208
𝑓ℎ 6,5503
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 3,9601
2) = = 0,4405
𝑓ℎ 8,9900
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 7,6701
3) = = 0,9319
𝑓ℎ 8,2305
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 1,6492
4) = = 0,3849
𝑓ℎ 4,2842
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,0734
5) = = 0,0577
𝑓ℎ 1,271
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,6288
6) = = 2,9545
𝑓ℎ 0,2108
Rata-rata = 11.04
Simpangan Baku = 3.89
𝑥 2 hitung = 5.0903
𝑥 2 tabel = 11.070
𝑥 2 hitung < 𝑥 2 tabel, data pre-test pada kelas kontrol berdistribusi normal.
KURVA NORMALITAS DATA PRE-TEST KELAS KONTROL
10
8.99
9
8.2305
6.5503 7
5
4.2824
2
1.271
1
0.2108
0
-2 -1 0 1 2 3 4
Zhitung
REKAPITULASI DATA HASIL POST-TEST KELAS EKSPERIMEN
SEBELUM DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai (𝒙𝒊 − 𝒙
̅) (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-1 8 10 6 8 9 8 49 81.7 5.80 33.64
2 S-2 9 10 8 8 8 8 51 85.0 9.10 82.81
3 S-3 10 10 8 9 9 9 55 91.7 15.80 249.64
4 S-4 10 9 8 8 8 8 51 85.0 9.10 82.81
5 S-5 9 10 8 9 9 6 51 85.0 9.10 82.81
6 S-6 7 8 8 8 8 8 47 78.3 2.40 5.76
7 S-7 10 8 6 8 8 8 48 80.0 4.10 16.81
8 S-8 8 10 8 8 8 6 48 80.0 4.10 16.81
9 S-9 8 8 6 8 8 7 45 75.0 -0.90 0.81
10 S-10 8 8 6 8 9 8 47 78.3 2.40 5.76
11 S-11 8 10 6 8 8 7 47 78.3 2.40 5.76
12 S-12 10 10 8 8 8 8 52 86.7 10.80 116.64
13 S-13 8 8 8 8 8 7 47 78.3 2.40 5.76
14 S-14 10 8 6 8 8 7 47 78.3 2.40 5.76
15 S-15 7 9 7 8 9 6 46 76.7 0.80 0.64
16 S-16 8 8 6 8 8 8 46 76.7 0.80 0.64
17 S-17 8 8 8 6 8 7 45 75.0 -0.90 0.81
18 S-18 8 8 4 7 8 6 41 68.3 -7.60 57.76
19 S-19 6 6 6 6 6 6 36 60.0 -15.90 252.81
20 S-20 6 8 6 4 8 4 36 60.0 -15.90 252.81
21 S-21 8 8 6 8 8 7 45 75.0 -0.90 0.81
22 S-22 9 8 6 7 8 7 45 75.0 -0.90 0.81
23 S-23 8 8 4 6 8 6 40 66.7 -9.20 84.64
24 S-24 8 8 6 8 8 8 46 76.7 0.80 0.64
25 S-25 9 9 7 9 9 8 51 85.0 9.10 82.81
26 S-26 4 8 4 6 6 6 34 56.7 -19.20 368.64
27 S-27 4 6 4 6 6 4 30 50.0 -25.90 670.81
28 S-28 8 8 8 8 9 8 49 81.7 5.80 33.64
29 S-29 8 9 6 8 8 7 46 76.7 0.80 0.64
30 S-30 8 8 6 7 8 8 45 75.0 -0.90 0.81
31 S-31 9 8 6 8 8 8 47 78.3 2.40 5.76
Jumlah 249 262 200 234 249 219 1413 2355.1 2.2 2527.06
Simpangan Baku 9.2
Rata-rata 76.0
REKAPITULASI DATA HASIL POST-TEST KELAS EKSPERIMEN
SETELAH DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai (𝒙𝒊 − 𝒙
̅) (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-3 10 10 8 9 9 9 55 91.7 15.8 249.64
2 S-12 10 10 8 8 8 8 52 86.7 10.8 116.64
3 S-2 9 10 8 8 8 8 51 85.0 9.1 82.81
4 S-4 10 9 8 8 8 8 51 85.0 9.1 82.81
5 S-25 9 9 7 9 9 8 51 85.0 9.1 82.81
6 S-5 9 10 8 9 9 6 51 85.0 9.1 82.81
7 S-28 8 8 8 8 9 8 49 81.7 5.8 33.64
8 S-1 8 10 6 8 9 8 49 81.7 5.8 33.64
9 S-7 10 8 6 8 8 8 48 80.0 4.1 16.81
10 S-8 8 10 8 8 8 6 48 80.0 4.1 16.81
11 S-13 8 8 8 8 8 7 47 78.3 2.4 5.76
12 S-31 9 8 6 8 8 8 47 78.3 2.4 5.76
13 S-6 7 8 8 8 8 8 47 78.3 2.4 5.76
14 S-10 8 8 6 8 9 8 47 78.3 2.4 5.76
15 S-11 8 10 6 8 8 7 47 78.3 2.4 5.76
16 S-14 10 8 6 8 8 7 47 78.3 2.4 5.76
17 S-16 8 8 6 8 8 8 46 76.7 0.8 0.64
18 S-15 7 9 7 8 9 6 46 76.7 0.8 0.64
19 S-24 8 8 6 8 8 8 46 76.7 0.8 0.64
20 S-29 8 9 6 8 8 7 46 76.7 0.8 0.64
21 S-22 9 8 6 7 8 7 45 75.0 -0.9 0.81
22 S-21 8 8 6 8 8 7 45 75.0 -0.9 0.81
23 S-30 8 8 6 7 8 8 45 75.0 -0.9 0.81
24 S-17 8 8 8 6 8 7 45 75.0 -0.9 0.81
25 S-9 8 8 6 8 8 7 45 75.0 -0.9 0.81
26 S-18 8 8 4 7 8 6 41 68.3 -7.6 57.76
27 S-23 8 8 4 6 8 6 40 66.7 -9.2 84.64
28 S-19 6 6 6 6 6 6 36 60.0 -15.9 252.81
29 S-20 6 8 6 4 8 4 36 60.0 -15.9 252.81
30 S-26 4 8 4 6 6 6 34 56.7 -19.2 368.64
31 S-27 4 6 4 6 6 4 30 50.0 -25.9 670.81
Jumlah 249 262 200 234 249 219 1413 2355.1 2.2 2527.06
Simpangan Baku 9.2
Rata-rata 76.0
PERHITUNGAN UJI NORMALITAS NILAI POST-TEST
PADA KELAS EKSPERIMEN
2. Uji Normalitas
a. Rentang = Nilai terbesar – Nilai terkecil
= 91,7 − 50
= 41,7 ≅ 42
b. Banyak Kelas = 1 + 3,3 log 31
= 1 + 4,92
= 5,92 ≅ 6
𝑟𝑒𝑛𝑡𝑎𝑛𝑔
c. Panjang Interval =
𝑏𝑎𝑛𝑦𝑎𝑘 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠
42
=
6
=7
3. Batas Kelas
Batas Bawah −0,5 → 50 − 0,5 = 49,5
Batas Atas +0,5 → 57 + 0,5 = 57,5
+0,5 → 64 + 0,5 = 64,5
+0,5 → 71 + 0,5 = 71,5
+0,5 → 78 + 0,5 = 78,5
+0,5 → 85 + 0,5 = 85,5
+0,5 → 92 + 0,5 = 92,5
4. Perhitungan Zhitung
Nilai rata-rata = 76
Simpangan baku = 9,2
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 49,5−76 −26,5
Zhitung = = = = −2,88
𝑠 9,2 9,2
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 57,5+76 −18,5
1) Zhitung = = = = −2,01
𝑠 9,2 9,2
5. Perhitungan Ztabel
1) −2,88 = 0,4980
2) −2,01 = 0,4778
3) −1,25 = 0,3944
4) −0,49 = 0,1879
5) 0,27 = 0,1064
6) 1,03 = 0,3485
7) 1,79 = 0,4633
7. Perhitungan 𝒇𝒉 = 𝑳 × 𝒏
1) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0202 × 31 = 0,6262
2) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0834 × 31 = 2,5852
3) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2065 × 31 = 6,4015
4) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2943 × 31 = 9,1233
5) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2421 × 31 = 7,5051
6) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,1148 × 31 = 3,5588
8. Perhitungan 𝒇𝟎 − 𝒇𝒉
1) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 0,6262 = 1,3738
2) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 2,5852 = −0,5854
3) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 6,4015 = −4,4015
4) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 15 − 9,1233 = 5,8767
5) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 8 − 7,5051 = 0,4949
6) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 3,5588 = −1,5588
9. Perhitungan (𝒇𝟎 − 𝒇𝒉 )𝟐
1) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (1,3738)2 = 1,8873
2) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−0,5854)2 = 0,3427
3) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−4,4015)2 = 19,3732
4) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (5,8767)2 = 34,5356
5) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (0,4949)2 = 0,2449
6) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−1,5588)2 = 0,4299
( 𝒇𝟎 −𝒇𝒉 ) 𝟐
10. Perhitungan 𝒇𝒉
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 1,8873
1) = = 3,0139
𝑓ℎ 0,6262
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,3427
2) = = 0,1326
𝑓ℎ 2,5854
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 19,3732
3) = = 3,0264
𝑓ℎ 6,4015
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 34,5356
4) = = 3,7864
𝑓ℎ 9,1233
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,2449
5) = = 0,0326
𝑓ℎ 7,5051
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 2,4299
6) = = 0,6828
𝑓ℎ 3,5588
Rata-rata = 76
Simpangan Baku = 9.2
𝑥 2 hitung = 10.6737
𝑥 2 tabel = 11.070
𝑥 2 hitung < 𝑥 2 tabel, data post-test pada kelas eksperimen berdistribusi normal.
KURVA NORMALITAS DATA POST-TEST KELAS EKSPERIMEN
10
9.1233
9
8 7.5051
7
6.4015
4 3.5588
2.5854 3
0.6262 1
0
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3
Zhitung
REKAPITULASI DATA HASIL POST-TEST KELAS KONTROL
SEBELUM DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai 𝒙𝒊 − 𝒙
̅ (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-1 6 6 4 4 5 4 29 48.3 3.6 12.96
2 S-2 7 6 6 6 6 6 37 61.7 17.0 289.00
3 S-3 6 4 2 4 6 2 24 40.0 -4.7 22.09
4 S-4 6 6 6 6 6 6 36 60.0 15.3 234.09
5 S-5 4 4 2 2 6 2 20 33.3 -11.4 129.96
6 S-6 6 4 2 5 4 4 25 41.7 -3.0 9.00
7 S-7 5 5 3 4 4 3 24 40.0 -4.7 22.09
8 S-8 6 6 4 4 4 3 27 45.0 0.3 0.09
9 S-9 4 6 3 4 4 4 25 41.7 -3.0 9.00
10 S-10 6 6 3 4 4 3 26 43.3 -1.4 1.96
11 S-11 6 6 4 4 6 4 30 50.0 5.3 28.09
12 S-12 6 6 2 6 6 4 30 50.0 5.3 28.09
13 S-13 6 5 4 4 6 4 29 48.3 3.6 12.96
14 S-14 4 3 2 6 6 2 23 38.3 -6.4 40.96
15 S-15 4 3 3 4 6 4 24 40.0 -4.7 22.09
16 S-16 8 8 7 7 8 7 45 75.0 30.3 918.09
17 S-17 7 7 6 7 7 7 41 68.3 23.6 556.96
18 S-18 4 6 4 4 6 4 28 46.7 2.0 4.00
19 S-19 6 6 2 4 4 4 26 43.3 -1.4 1.96
20 S-20 4 3 3 3 3 3 19 31.7 -13.0 169.00
21 S-21 6 4 3 4 4 3 24 40.0 -4.7 22.09
22 S-22 3 3 2 3 3 2 16 26.7 -18.0 324.00
23 S-23 6 6 2 4 6 3 27 45.0 0.3 0.09
24 S-24 4 4 2 2 4 2 18 30.0 -14.7 216.09
25 S-25 8 8 7 8 8 8 47 78.3 33.6 1128.96
26 S-26 6 5 2 4 6 3 26 43.3 -1.4 1.96
27 S-27 4 4 2 3 3 2 18 30.0 -14.7 216.09
28 S-28 4 4 2 2 3 2 17 28.3 -16.4 268.96
29 S-29 6 6 6 4 6 4 32 53.3 8.6 73.96
30 S-30 4 2 2 2 3 2 15 25.0 -19.7 388.09
31 S-31 6 6 3 4 6 3 28 46.7 2.0 4.00
Jumlah 168 158 105 132 159 114 836 1393.2 7.5 5156.73
Simpangan Baku 13.1
Rata-rata 44.9
REKAPITULASI DATA HASIL POST-TEST KELAS KONTROL
SETELAH DIURUTKAN
X1 X2 X3 X4 X5 X6 Jumlah 2
No Subjek Nilai 𝒙𝒊 − 𝒙
̅ (𝒙𝒊 − 𝒙
̅)
10 10 10 10 10 10 Skor
1 S-25 8 8 7 8 8 8 47 78.3 33.6 1128.96
2 S-16 8 8 7 7 8 7 45 75.0 30.3 918.09
3 S-17 7 7 6 7 7 7 41 68.3 23.6 556.96
4 S-2 7 6 6 6 6 6 37 61.7 17.0 289.00
5 S-4 6 6 6 6 6 6 36 60.0 15.3 234.09
6 S-29 6 6 6 4 6 4 32 53.3 8.6 73.96
7 S-11 6 6 4 4 6 4 30 50.0 5.3 28.09
8 S-12 6 6 2 6 6 4 30 50.0 5.3 28.09
9 S-1 6 6 4 4 5 4 29 48.3 3.6 12.96
10 S-13 6 5 4 4 6 4 29 48.3 3.6 12.96
11 S-18 4 6 4 4 6 4 28 46.7 2.0 4.00
12 S-31 6 6 3 4 6 3 28 46.7 2.0 4.00
13 S-8 6 6 4 4 4 3 27 45.0 0.3 0.09
14 S-23 6 6 2 4 6 3 27 45.0 0.3 0.09
15 S-10 6 6 3 4 4 3 26 43.3 -1.4 1.96
16 S-19 6 6 2 4 4 4 26 43.3 -1.4 1.96
17 S-26 6 5 2 4 6 3 26 43.3 -1.4 1.96
18 S-6 6 4 2 5 4 4 25 41.7 -3.0 9.00
19 S-9 4 6 3 4 4 4 25 41.7 -3.0 9.00
20 S-3 6 4 2 4 6 2 24 40.0 -4.7 22.09
21 S-7 5 5 3 4 4 3 24 40.0 -4.7 22.09
22 S-15 4 3 3 4 6 4 24 40.0 -4.7 22.09
23 S-21 6 4 3 4 4 3 24 40.0 -4.7 22.09
24 S-14 4 3 2 6 6 2 23 38.3 -6.4 40.96
25 S-5 4 4 2 2 6 2 20 33.3 -11.4 129.96
26 S-20 4 3 3 3 3 3 19 31.7 -13.0 169.00
27 S-24 4 4 2 2 4 2 18 30.0 -14.7 216.09
28 S-27 4 4 2 3 3 2 18 30.0 -14.7 216.09
29 S-28 4 4 2 2 3 2 17 28.3 -16.4 268.96
30 S-22 3 3 2 3 3 2 16 26.7 -18.0 324.00
31 S-30 4 2 2 2 3 2 15 25.0 -19.7 388.09
Jumlah 168 158 105 132 159 114 836 1393.2 7.5 5156.73
Simpangan baku 13.1
Rata-rata 44.9
PERHITUNGAN UJI NORMALITAS NILAI POST-TEST
PADA KELAS KONTROL
2. Uji Normalitas
a. Rentang = Nilai terbesar – Nilai terkecil
= 78,3 − 25
= 53,3 ≅ 53
b. Banyak Kelas = 1 + 3,3 log 31
= 1 + 4,92
= 5,92 ≅ 6
𝑟𝑒𝑛𝑡𝑎𝑛𝑔
c. Panjang Interval =
𝑏𝑎𝑛𝑦𝑎𝑘 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠
53
=
6
= 8,88 ≅ 9
3. Batas Kelas
Batas Bawah −0,5 → 25 − 0,5 = 24,5
Batas Atas +0,5 → 34 + 0,5 = 34,5
+0,5 → 43 + 0,5 = 43,5
+0,5 → 52 + 0,5 = 52,5
+0,5 → 61 + 0,5 = 61,5
+0,5 → 70 + 0,5 = 70,5
+0,5 → 79 + 0,5 = 79,5
4. Perhitungan Zhitung
Nilai rata-rata = 44,9
Simpangan baku = 13,1
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 24,5−44 ,9 −20,4
1) Zhitung = = = = −1,56
𝑠 13,1 13,1
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 34,5+44 ,9 −10,4
2) Zhitung = = = = −0,79
𝑠 13,1 13,1
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 43,5+44 ,9 −1,4
3) Zhitung = = = = −0,11
𝑠 13,1 13,1
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 52,5+44 ,9 7,6
4) Zhitung = = = 13,1 = 0,58
𝑠 13,1
𝑏𝑎𝑡𝑎𝑠 𝑘𝑒𝑙𝑎𝑠− 𝑥̅ 61,5+44 ,9 16,6
5) Zhitung = = = 13,1 = 1,27
𝑠 13,1
5. Perhitungan Ztabel
1) −1,56 = 0,4406
2) −0,79 = 0,2852
3) −0,11 = 0,0438
4) 0,58 = 0,2190
5) 1,27 = 0,3980
6) 1,95 = 0,4744
7) 2,64 = 0,4959
7. Perhitungan 𝒇𝒉 = 𝑳 × 𝒏
1) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,1554 × 31 = 4,8174
2) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2414 × 31 = 7,4834
3) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,2628 × 31 = 8,1468
4) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,1790 × 31 = 5,5490
5) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0764 × 31 = 2,3684
6) 𝑓ℎ = 𝐿 × 𝑛 = 0,0215 × 31 = 0,6665
8. Perhitungan 𝒇𝟎 − 𝒇𝒉
1) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 7 − 4,8174 = 2,1826
2) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 10 − 7,4834 = 2,5166
3) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 8 − 8,1468 = −0,1468
4) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 5,5490 = −3,5490
5) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 2,3684 = −0,3684
6) 𝑓0 − 𝑓ℎ = 2 − 0,6665 = 1,3335
9. Perhitungan (𝒇𝟎 − 𝒇𝒉 )𝟐
1) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (2,1826)2 = 4,7637
2) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (2,5166)2 = 6,3333
3) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−0,1468)2 = 0,0216
4) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−3,5490)2 = 12,5954
5) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (−0,3684)2 = 0,1357
6) (𝑓0 − 𝑓ℎ )2 = (1,3335)2 = 01,7782
( 𝒇𝟎 −𝒇𝒉) 𝟐
10. Perhitungan 𝒇𝒉
2
(𝑓0−𝑓ℎ ) 4,7637
1) = = 0,9889
𝑓ℎ 4,8174
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 6,3333
2) = = 0,8463
𝑓ℎ 7,4834
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,0216
3) = = 0,0027
𝑓ℎ 8,1468
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 12,5954
4) = = 2,2699
𝑓ℎ 5,5490
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 0,1357
5) = = 0,0573
𝑓ℎ 2,3684
(𝑓0−𝑓ℎ ) 2 1,7782
6) = = 2,6680
𝑓ℎ 0,6665
Rata-rata = 44.9
Simpangan Baku = 13.1
𝑥 2 hitung = 6.8331
𝑥 2 tabel = 11.070
𝑥 2 hitung < 𝑥 2 tabel, data post-test pada kelas kontrol berdistribusi normal.
KURVA NORMALITAS DATA POST-TEST KELAS KONTROL
9
8.1468
8
7.4834
6 5.549
4.8174
5
3
2.3684
1 0.6665
0
-2 -1.5 -1 -0.5 0 0.5 1 1.5 2 2.5 3
Zhitung
HOMOGENITAS PRE-TEST
3. Nilai Fhitung
Simpangan baku kelas eksperimen lebih besar dari simpangan baku kelas
kontrol maka:
𝑠21 4,212 17,72
Fhitung = = 3,892 = = 1,17
𝑠22 15,13
5. Uji Hipotesis
Fhitung = 1.17 dan Ftabel = 1.84, karena Fhitung < Ftabel maka H0 diterima, dengan
demikian varians skor tes awal kelas eksperimen dan kelas kontrol adalah
homogen.
HOMOGENITAS POST-TEST
3. Nilai Fhitung
Simpangan baku kelas kontrol lebih besar dari simpangan baku kelas
eksperimen maka:
𝑠21 13 ,12 171 ,61
Fhitung = = = = 2,03
𝑠22 9,22 84 ,64
5. Uji Hipotesis
Fhitung = 2.03 dan Ftabel = 1.84, karena Fhitung > Ftabel maka Ha diterima, dengan
demikian varians skor tes akhir kelas eksperimen dan kelas kontrol adalah tidak
homogen atau heterogen.
UJI KESAMAAN DUA RATA-RATA
a. Data
𝑥̅ 1 = 12,0 𝑠1 = 4,21 𝑛1 = 31
𝑥̅ 2 = 11,04 𝑠2 = 3,89 𝑛2 = 31
b. Nilai Thitung
Kedua kelompok data adalah normal dan homogen maka menggunakan uji-
t dengan rumus:
𝑥̅ 1 − 𝑥̅ 2
𝑡=
(𝑛 − 1)𝑠12 + (𝑛2 − 1)𝑠22 1 1
√ 1 (𝑛 + 𝑛 )
𝑛1 + 𝑛2 − 2 1 2
12,0 − 11,04
𝑡=
( ) 2 ( ) 2
√ 31 − 1 (4,21) + 31 − 1 (3,89) ( 1 + 1 )
31 + 31 − 2 31 31
12,0 − 11,04
𝑡=
√(30)(17,7241) + (30)(15,1321) ( 1 + 1 )
60 31 31
1,56
𝑡=
√531,7230 + 453,9630 ( 2 )
60 31
1,56
𝑡=
√985,6860 ( 2 )
60 31
1,56
𝑡=
√16,4281( 2 )
31
1,56
𝑡=
√16,4281(0,0645)
1,56
𝑡=
√1,0599
1,56
𝑡=
1.0295
𝑡 = 1,515
c. Nilai Ttabel
d. Uji Hipotesis
Nilai thitung =1.515 dan ttabel = 2.000 karena thitung < ttabel, 1.515 < 2.000, maka
masalah matematika tes awal siswa kelas eksperimen dan kontrol adalah
sama.
UJI KESAMAAN DUA RATA-RATA POST-TEST
matematika siswa kelas eksperimen kurang dari atau sama dengan rata-
kontrol.
a. Data
𝑥̅ 1 = 76 𝑠1 = 9,2 𝑛1 = 31
𝑥̅ 2 = 44,9 𝑠2 = 13,1 𝑛2 = 31
b. Nilai Thitung
̅1 − 𝑥
𝑥 ̅2
t′ =
𝑠21 𝑠22
√ +
𝑛1 𝑛2
76 − 44,9
t′ =
2 2
√ (9,2) + (13,1)
31 31
31,1
t′ =
√84,64 + 171,61
31 31
31,1
t′ =
√256,25
31
31,1
t′ =
√8,266
31,1
t′ =
2,875
t ′ = 10,817
c. Nilai Ttabel
d. Kesimpulan
Nilai thitung = 10.817 dan ttabel = 1.671 karena nilai thitung > ttabel, 10.817 >