9.

SINIF
COĞRAFYA
SORU BANKASI
 DOĞA VE İNSAN
TEST
1

1. Aşağıdakilerden hangisi insanın doğa üzerindeki 4. I. Ahır hayvancılığı

olumsuz etkilerinden biri değildir?
II. Mera hayvancılığı
A) Çayır ve mera alanlarının tarla haline dönüştürül-
III. Kümes hayvancılığı
mesi
B) Ormanların ve fundalıkların tahrip edilmesi IV. Arıcılık
C) Erozyonun fazla olduğu alanlarda ağaçlandırma Yukarıdaki hayvancılık faaliyetlerinden hangileri-

COĞRAFYA
yapılması nin doğal çevre koşullarına bağlılığı daha fazla-
dır?
D) Sanayi atıklarının doğrudan denizlere karıştırıl-
ması A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Karbonmonoksit gazlarının atmosfere bırakılması D) II ve IV E) III ve IV

5. Yeryüzünde etkili olan doğa olaylarında;

2. Yer şekilleri, yer altı ve yer üstü suları ile bitki I. enlem etkisi,
örtüsünü inceleyen bir coğrafya öğretmeni sıra-
sıyla fiziki coğrafyanın hangi bölümlerinden ya- II. göreceli konum,
DOĞA KOLEJİ

rarlanır?
III. yıllık ve günlük hareketi,
A) Jeomorfoloji – Hidrografya – Biyocografya
IV. yeryüzü şekilleri etkilidir.
B) Klimatoloji – Hidrografya – Biyocoğrafya
Yukarıda bir coğrafya öğretmeninin söylemine yer
C) Hidrografya – Klimatoloji – Biyocoğrafya verilmiştir.
D) Jeomorfoloji – Biyocoğrafya – Hidrografya Buna göre numaralandırılan unsurlardan hangile-
E) Hidrografya – Jeomorfoloji – Biyocoğrafya ri öğretmenin söylemini doğrular?

A) Yalnız I B) I ve II C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV

3. I. Nüfus Coğrafyası
6. I. Yükseldikçe sıcaklığın azalması
II. Sanayi Coğrafyası
II. Kızılçam ormanlarının Akdeniz iklim alanlarında
III. Tarım Coğrafyası bulunması
IV. Biyocoğrafya III. Doğu Karadeniz kıyılarında çay ve fındık üretil-
V. Matematik Coğrafya mesi
Yukarıda verilenlerden hangileri doğal sistemle- Yukarıda verilen örneklerden hangilerinde coğ-
rin inceleme alanına girer? rafyanın dağılışı ilkesinin anlatıldığı söylenebilir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) III ve IV E) IV ve V D) II ve III E) I, II ve III

2020 - 2021 11 9. SINIF SORU BANKASI

 9. TEST
doğa ve insan
Sınıf 1

7. Beşerî coğrafya üzerinde araştırma yapan bir göz- 10. Yer şekillerini inceleyen coğrafyanın bölümü aşa-
lemci; ğıdakilerden hangisidir?
• kutuplarda yerleşmelerin olmaması, A) Klimatoloji B) Jeomorfoloji
• Ekvatoral bölgede yerleşme sınırının yüksek ol- C) Hidroloji D) Biyocoğrafya
ması,
E) Kartoğrafya
• Orta Asya’da kerpiç meskenlerin yaygın olması
durumlarını tespit etmiştir.
COĞRAFYA

Buna göre yerleşmelerin dağılışında etkili olan

temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yer şekilleri
B) İklim koşulları
C) Jeolojik yapı
D) Ekonomik etkinlikler
E) Dağların uzanışı
11. Genel Coğrafya, Fiziki ve Beşerî Coğrafya olmak ü-
zere ikiye ayrılır.
Buna göre;

I. İç Anadolu’da daha çok toplu yerleşmelerin gö-

rülmesi,
II. yerden yükseldikçe sıcaklığın azalması,
8. Coğrafya, yeryüzündeki doğal, ekonomik ve sosyal
DOĞA KOLEJİ

olayları inceleyen buna göre canlıların dağılışını araş- III. sıcaklığın Ekvator'dan kutuplara gidildikçe azal-
tıran, insan ve çevrenin karşılıklı ilişkilerini inceleyen ması
bir bilim dalıdır. durumlardan hangileri beşerî coğrafyanın incele-
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi coğrafyanın me alanına girer?
konusu içinde yer almaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
A) Hayvanların genel olarak yeryüzündeki dağılışını
incelemek D) I ve III E) II ve III
B) Dağların oluşumunu incelemek
C) İnsan topluluklarının karşılıklı ilişkilerini incele-
mek
D) Atmosfer ve iklim olaylarını incelemek
E) İnsanın ekonomik faaliyetlerini incelemek

12. İklim, yer şekilleri, bitkiler, su kaynakları gibi konuları

inceleyen coğrafya dalına, “fiziki coğrafya" denir.
Fiziki coğrafya içinde;

– yer kabuğunun oluşumu,

– kayaç türleri,
9. Aşağıdakilerden hangisi coğrafyanın incelediği – yer şekillerinin yapısal özellikleri
doğal olaylar arasında yer almaz?
konularını araştırıp açıklayan yardımcı bilim dalı
A) Volkanik faaliyetler aşağıdakilerden hangisidir?
B) Nüfus hareketleri A) Jeomorfoloji B) Pedoloji
C) Tektonik deprem oluşumu
C) Klimatoloji D) Hidroloji
D) Bitki türlerinin dağılışı
E) Botanik
E) Meteorolojik olaylar

9. SINIF SORU BANKASI 12 2020 - 2021

 COĞRAFYA
TEST
doğa ve insan
2
1. Aşağıda verilenlerden hangisinde doğanın insana 4. • Geographika adlı eserinde coğrafi gözlemlerini
olan etkisinden söz edilmemiştir? kaleme aldı.
A) Güneydoğu Asya'da çay ve pirinç üretiminin faz- •. Kıtaların kayması kuramını ilk kez ortaya attı.
la olması
• En önemli eseri Kitap El–İbar (İbret Verici
B) Endonezya, Malezya gibi ülkelerde sel felaketle- Kitap)'dır.
rinin daha sık yaşanması
• Seyahatname adlı eserinde gezip gördüğü yerle-
C) Karadeniz'de ahşap, Şanlıurfa'da kerpiç evlerin
rin sosyal ve ekonomik durumunu, ilgi çekici
yaygın olması
özellikleriyle dile getirmiştir.

COĞRAFYA
D) Hollanda'da polder toprakların fazla olması
Yukarıda verilen özellikler aşağıdaki bilim insan-
E) İskandinav ülkelerinde kağıt üretiminin fazla ol- larıyla eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır?
ması
A) Amasyalı Strabon
B) Galilei
C) Alfred Wegener
D) İbni Haldun
E) Evliya Çelebi
2.  Orta Çağ'da İslam Dünyası'nın en ünlü gezginle-
rindendir.
 En önemli eseri Kitap El – İbar
5. Aşağıda coğrafya biliminin ilkeleri ve bölümlerine ait
 Jeopolitik ve siyasi coğrafya alanında çalışmalar- bilgi verilmiştir.
da bulunmuştur.
Yukarıda özellikleri verilen coğrafya biliminin ge- • Coğrafi olayların oluşum nedenlerini araştırır.
lişimine katkı sağlayan müslüman bilim insanı • Coğrafi olayların yeryüzündeki yayılışlarını in-
DOĞA KOLEJİ

aşağıdakilerden hangisidir? celer.

A) İbni Haldun • Coğrafi olayların birbirleriyle etkileşimini araş-
B) İdrisi tırır.
C) Biruni • İnsan topluluklarının yeryüzüne dağılışını ve
çeşitli ekonomik faaliyetleri içine alır.
D) Ali Kuşçu
E) Batlamyus Buna göre aşağıdakilerden hangisine ait bir
bilgi yoktur?

A) Karşılıklı ilgi ilkesi

B) Siyasi coğrafya
3. I. Dik yamaçlarda, sel sularının kendine uygun yol C) Dağılış ilkesi
bulmasıyla, sert kayalarda kopmalar ve çatlama- D) Nedensellik ilkesi
lar meydana gelir. E) Beşeri coğrafya
II. Kolay aşınan malzemelerin derine doğru aşınma-
sıyla yamaç dikleşir ve üst kısımlarda yer alan zor
aşınabilen kayaçlar konik biçimli şekillerin oluş-
masına neden olur. 6. Aşağıdakilerden hangisinde insanın doğal çevre
üzerindeki olumsuz etkisine değinilmemiştir?
III. Peribacalarının oluşumunda volkanik arazi üze-
rinde akarsu aşınımı etkili olsa da, rügzar da do- A) Bataklık alanlarının kurutulup tarım arazisine dö-
laylı yoldan etkiye sahiptir. nüştürülmesi
IV. Nevşehir Yöresi'nde, peribacası oluşumunun en B) Ev ve fabrika bacalarına filtre takmanın zorunlu
güzel örneklerine rastlanılır. hale getirilmesi
Yukarıda verilen bilgi parçalarından hangilerinde C) Sanayi atıklarının akarsu, deniz veya göllere bo-
coğrafyanın "karşılıklı ilgi" ilkesine yer verilmiştir? şaltılması
D) Ormanlarının yerleşim alanlarına çevrilmesi
A )  Y a l n ı z  I B )  I  v e  I I C )  I I  v e  I I I
E) Pil ve akü gibi atık oranının artması
D) II ve IV E) III ve IV

2020 - 2021 13 9. SINIF SORU BANKASI

 9. TEST
doğa ve insan
Sınıf 2

7. I. Thales  Ay ve Güneş tutulma zamanlarını önce- 9. I. Amerika ve Avustralya kıtalarının keşfi

den hesapladı.
II. Labrador soğuk su akıntısının keşfi ve Antarktika
II. Piri Reis  Almegest adını verdiği kendine ait kıtasına istasyonların kurulması
Dünya haritasını çizdi.
III. M.Ö. 2400'lü yıllarda kilden tablet haritaların ya-
III. Galilei  Astronomi gözlemlerinde kullanılabile- pılması
cek ilk teleskopları yaptı. Yukarıda verilen öncüllerden hangileri coğrafya
IV. İdrisi  En önemli eseri "Seyahatname"dir. Gezip biliminin gelişimine örnek olarak gösterilebilir?
gördüğü yerlerin sosyal ve ekonomik durumunu,
COĞRAFYA

ilgi çekici özellikleriyle dile getirmiştir.
V. Copernicus  Dünya'nın kendi ekseni etrafında
günde bir kere, Güneş'in etrafında yılda bir kere
döndüğünü keşfetti.
Yukarıda özellikleri verilen bilim insanlarından
hangileriyle ilgili bilgilerde yanlışlık yapılmıştır?
A )  I  v e  I I B )  I I  v e  I I I
D) II ve IV E) IV ve V
A )  Y a l n ı z  I B )  Y a l n ı z  I I C )  I  v e  I I
D) II ve III E) I, II ve III
C )  I  v e  I I I
10. Coğrafya bilimiyle, insanlar yaşadığı doğayı, ülkeyi
ve dünyayı tanıma fırsatı bulur. Doğal ve beşeri olay-
ları yorumlama, harita okuma, gözlem, arazi çalışma-
sı, coğrafi sorgulama, tablo, grafik hazırlama ve yo-
rumlama, zamanı algılama, değişim ve sürekliliği fark
etme kabiliyetini geliştirir. Dünya'nın ekonomik ve
beşeri yapısını, komşu ülkeleri, yeryüzünün fiziki ya-
DOĞA KOLEJİ

pısını inceler.
Buna göre verilen bilgilerden yola çıkarak daha
çok aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
A) Coğrafya bilimi, insan doğa etkileşimini sağlayıp,
insanların dünyada ve çevresinde olan durumları
yorumlamasını sağlar.
8. Coğrafyanın Mısır ve Mezopotamya bölgelerinde fi- B) Coğrafya bilimi, diğer bilimlerle birlikte önem ka-
lizlendiğine dair işaretler vardır. Bu çağa ait bulgulara
zanmıştır.
göre, yöre insanlarının dünya algılarını bir takım kaba
harita çizimleri ile ifade ettikleri görülür. Bugüne ka- C) Coğrafya bilimi, dünyanın fiziki yapısıyla ilgilenir.
dar ele geçirilmiş olan en eski coğrafi belge, M.Ö. D) İnsanlar ve ekonomik faaliyetler, coğrafya bilimi-
2400 ya da 2700 yıllarında Babiller tarafından, nin dolaylı ilgilendiği konulardır.
Babil'de yapıldığı kabul edilen kilden yapılma bir E) Coğrafya biliminin gelişmesiyle ülkelerin jeostra-
tablet harita taslağıdır. Bunun yanında Orta Çağ'da tejik önemi artmıştır.
İslam Coğrafyasında; Yeni Çağ'da ise Amerika ve A-
vustralya kıtalarının bulunmasıyla coğrafyada geliş-
meler devam etmiştir.
Metindeki bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi-
ne ulaşılamaz?
A) Coğrafyanın Mısır ve Mezopotamya bölgelerinde
filizlendiğine 11. I. Yeryüzünün fiziki yapısı
B) Babil'de kilden yapılan bir tablet harita taslağı ol- II. Klimatik etkiler
duğuna
C) Orta Çağ ve Yeni Çağ'da coğrafi gelişmelerin III. Jeopolitik teoriler
devam ettiğine Yukarıdakilerden hangileri coğrafya biliminin
D) En büyük coğrafi gelişmelerin Amerika ve Avust- önemini arttırmaktadır?
ralya kıtalarının bulunmasıyla gerçekleştiğine A )  Y a l n ı z  I B )  Y a l n ı z  I I C )  I  v e  I I
E) İnsanların dünya algılarını, kaba harita çizimleri
D) II ve III E) I, II ve III
ile ifade ettiklerine

9. SINIF SORU BANKASI 14 2020 - 2021


DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
1. • Dünya haritaları çizilirken kıtaların biçim ve bo-
yutlarında bozulmaların olması
• Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol ve tu-
tulma oranının kutuplara doğru uzaması
• Sıcaklığın Ekvator'dan kutuplara doğru azalması
Yukarıda verilenler aşağıdakilerden hangisinin
sonuçlarıdır?
A) Dünya'nın şeklinin
B) Dünya'nın günlük hareketinin
C) Dünya yörüngesinin elips şeklinde olmasının
D) Dünya'nın yıllık hareketinin
E) Göreceli konumun
2. I. Güneş, Dünya'da bulunan canlıların en önemli
yaşam kaynağıdır.
II. Güneş, Dünya etrafında elips şeklinde döner.
III. Güneş, Dünya ile birlikte dönmektedir.
Güneş ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangi-
leri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III
3. Ekvator yarıçapı 6378 km, kutuplar yarıçapı ise 6357
km dir.
Buna göre Ekvator ve kutuplar yarıçaplarının fark-
lı uzunlukta olmaları aşağıdakilerden hangisiyle
açıklanabilir?
A) Meridyenlerin kutuplarda birleşmesiyle
B) Yerküre’nin kutuplardan basık olmasıyla
C) Kara ve denizlerin yarım kürelerdeki dağılış oran-
larıyla
D) Dünya’nın yörüngesinin elips olmasıyla
E) Yer ekseninin yörünge düzlemine eğik olmasıyla
2020 - 2021
COĞRAFYA
TEST
1
4. I. Kutuplar yarıçapının, Ekvator yarıçapından kısa
olması
II. Kutuplar çevresinin, Ekvator çevresinden kısa
olması
III. Yerçekiminin kutuplarda daha fazla olması
IV. Ekvator’da gece-gündüz süresinin birbirine eşit
olması
COĞRAFYA
Yukarıda verilenlerden hangileri Dünya’nın geoit
olması ile ilgili değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız IV C) I ve II
D) I, II ve III E) III ve IV
5. • Ekvator çevresinin kutuplar çevresinden, Ekva-
tor yarıçapının kutuplar yarıçapından uzun olma-
sı
• Çizilebilecek en büyük paralelin Ekvator olması
Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilenler ile
aynı nedene bağlı olarak oluşmuştur?
DOĞA KOLEJİ
A) Yerel saatin doğu meridyenlerinde ileri batı me-
ridyenlerinde geri olması
B) Kuzey Yarım küre’de yaz mevsimi yaşanırken
Güney Yarım küre’de kış mevsimi yaşanması
C) 30° ve 60° enlemlerinde dinamik basınç kuşakla-
rının oluşması
D) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe yerçeki-
minin artması
E) Güneş ışınlarının 21 Mart'ta ve 23 Eylül'de öğle
vakti Ekvator’a dik açıyla düşmesi
6. Dünya kutuplardan basık, Ekvator'dan şişkin geoit
adı verilen kendine özgü bir şekle sahiptir.
Aşağıda verilenlerden hangisi Dünya'nın geoid
şekline bağlı olarak ortaya çıkan bir sonuçtur?
A) Brezilya'da sıcaklıkların yıl boyu Türkiye'den da-
ha yüksek ölçülmesi
B) Norveç'te yerçekiminin İtalya'dan daha fazla ol-
ması
C) Fransa’da Dünya'nın çizgisel hızının İngiltere'den
daha fazla olması
D) Kenya'da gölge boylarının Kanada'dan daha kısa
ölçülmesi
E) Mısır'da güneş ışınlarının atmosferde aldığı yolun
İsveç'ten daha kısa olması
15 9. SINIF SORU BANKASI
 9. TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
Sınıf 1

7. Aşağıdaki tabloda Ekvator'dan kutuplara gidildikçe 9. Orman üst sınırı Dünya’nın şekline bağlı olarak
bazı özelliklerin gösterdiği değişimler verilmiştir. değişiklik gösterir.

Özellik Artar Azalır Değişmez
V
III
I Yer çekimi  IV
II
II Sıcaklık  I
COĞRAFYA

III Kalıcı kar alt sınırı 

Denizlerin tuzluluk
IV 
oranı
Buna göre yukarıdaki Dünya haritasında işaret-
V Tan süresi  li merkezlerden hangisinde orman üst sınırı
daha düşüktür?
VI Çizgisel hız 

A) I  B) II  C) III  D) IV  E) V

Dünya'nın şeklinin etkileri düşünüldüğünde yuka-
rıdaki tabloda gösterilen özelliklerden hangisinin
değişimi ile ilgili yanlış bilgi verilmiştir?

A) I ve II B) I ve V C) II ve III
D) III ve V E) IV ve VI
DOĞA KOLEJİ

10. Aşağıdakilerden hangisi Dünya’nın tam bir küre

şeklinde olmadığını ispatlar?
8. Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın geoit şekline
bağlı olarak oluşmuştur?
A) Sürekli rüzgârların yönlerinin sapması
A) Çizgisel hızın kutuplara doğru azalması B) Kışın gölge uzunluğunun Antalya’da, Samsun’a
B) Dünya haritaları çizilirken kıtaların biçim ve bo- göre kısa olması
yutlarında bozulmalar olması C) 21 Aralık’tan sonra Kuzey Yarım Küre’de gündüz
C) Yer çekiminin kutuplara doğru artması sürelerinin uzamaya başlaması
D) Güneş ışınlarının atmosferde tutulma oranının D) Yer çekiminin Ekvatordan kutuplara doğru artması
kutuplara doğru artması E) Mekanik çözünmenin olması
E) Sıcaklığın kutuplara doğru azalması

9. SINIF SORU BANKASI 16 2020 - 2021

 COĞRAFYA
TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
2
1. Aşağıdakilerden hangisi Dünya'nın kendi ekseni 4. • Güneş’in doğudan doğup batıdan batması
çevresindeki hareketinin sonucunda oluşmamış-
tır? • Doğuda yerel saatin ileri olması
A) Doğu ve batı yön kavramlarının oluşması • Dönenceler çevresinde alçalıcı hava hareketleri-
B) Meltem rüzgârlarının oluşması nin oluşması
C) Okyanus akıntılarında halkalanmaların oluşması • Rüzgârların Kuzey Yarım Küre’de sağa sapması
D) Güneş ışınlarının Yengeç Dönence'sine 21 Hazi-
Yukarıda verilen olayların oluşmasındaki temel
randa dik açıyla düşmesi

COĞRAFYA
etken aşağıdakilerden hangisidir?
E) Yerel saatin doğuda ileri batıda ise geri olması
A) Yer ekseninin eğik olması
B) Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi
C) Dünya’nın şekli
D) Dünya’nın Güneş’e yaklaşıp uzaklaşması
E) Ay’ın Dünya etrafında dönmesi

5. Aşağıdakilerden hangisi Dünya Güneş çevresin-

2. Dünya kendi ekseni etrafında batıdan doğuya doğru deki hareketini ekseni eğik olarak yaptığı için or-
hareket eder. taya çıkan bir sonuç değildir?
DOĞA KOLEJİ

I. Sürekli rüzgârların Kuzey Yarım Küre'de sağa A) Bir noktaya güneş ışınlarının düşme açısı yıl için-
Güney Yarım Küre'de sola sapması de değişir böylece mevsimler oluşur ve birbirini
II. Yerel saatin doğuda ileri batıda geri olması izler.
B) Yarım kürelerde aynı anda farklı mevsimler yaşa-
III. Dinamik basınç kuşaklarının oluşması
nır.
IV. Meltem rüzgârlarının oluşması C) Güneş'in ufuk düzlemi üzerindeki yüksekliği yıl
Buna göre yukarıdakilerden hangileri Dünya'nın içinde değişir.
dönüş yönü ile ilgilidir? D) Aydınlanma çemberi yıl içinde kutup noktaları ile
kutup daireleri arasında yer değiştirir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) Okyanus akıntılarının Kuzey Yarım Küre'de sağa
D) II ve III E) III ve IV doğru halkalanma yapması

6. Aşağıdakilerden hangisi Dünya’nın kendi ekseni

çevresinde dönmesinin sonuçlarından birisi de-
3. Dünya’nın kendi eksen hareketi sırasında aşağı- ğildir?
dakilerden hangisi gerçekleşmez?
A) Sürekli rüzgârların Güney Yarım Küre’de sola
A) Dinamik kökenli basınç alanlarının oluşması sapması
B) Güneş’in ufuk düzlemi üzerindeki yükseltisinin B) Batıdaki boylamlarda saatin geri olması
gün içinde farklılaşması
C) Gölge boylarının gün içinde değişmesi
C) Okyanus akıntılarının halkalanması
D) Gölge boyunun Oğlak Dönencesi'nde sıfır olabil-
D) Yerel saat farklılıklarının oluşması mesi
E) Gece – gündüz sürelerinin değişmesi E) Kayaçların mekanik olarak parçalanması

2020 - 2021 17 9. SINIF SORU BANKASI

 9. TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
Sınıf 2

7. Yerel saatleri aynı olan iki merkezde Güneş’in 10. Aşağıdakilerden hangisi Dünya’nın küresel şek-
farklı saatlerde doğması ve batması aşağıdakiler- linden etkilenmez?
den hangisiyle açıklanabilir?

A) Dünya yörüngesinin şekliyle A) Harita çiziminde bozulmalar

B) Dünya'nın ekseninin eğik olmasıyla B) Deniz suyu sıcaklığının Ekvator’dan kutuplara
azalması
C) Yer'in küresel şekliyle
C) Mevsimlerin gün süresi
D) Enlem etkisiyle
D) Kalıcı kar sınırı
COĞRAFYA

E) Göreceli konumla
E) Çizgisel hızın Ekvator’dan kutuplara azalması

11. Aşağıda bazı olaylar ve nedenleri eşleştirilmiştir.

8. • Alacakaranlık süresi Ekvator’dan kutuplara
gittikçe artar. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisinin nedeni
• Meridyenler arası mesafe Ekvator’dan kutup- yanlış verilmiştir?
lara gittikçe daralır.
• Deniz tuzluluğu Ekvator’dan kutuplara gittikçe A) Gece ve gündüzün ardalanması  Günlük hare-
azalır. ket
DOĞA KOLEJİ

Yukarıdaki durumların ortaya çıkmasına neden B) Yer çekiminin kutuplarda çok olması  Dünya
yörüngesinin elips olması
olan faktör aşağıdakilerden hangisine sebep
olmuştur? C) Gece- gündüz süresinin uzayıp kısalması  Yıllık
hareket
D) Paralellerin çevre uzunluklarının Ekvator’dan ku-
A) Mevsim sürelerinin değişmesi tuplara doğru kısalması  Dünya’nın küresel ol-
B) Muson rüzgarların oluşması ması
C) Sürekli termik basınç kuşakların oluşması E) Ana ve ara yönlerin oluşması  Dünya’nın gün-
D) Yükseldikçe sıcaklığın azalması lük hareketi
E) Mevsimlerin oluşması

9. I. Yerden yükseldikçe görüş alanı genişler.

II. Orman üst sınırı Ekvator’dan kutuplara doğru
gidildikçe alçalır.
III. Mevsim süreleri farklılık gösterir.
IV. Meltem rüzgârları oluşur.
Yukarıdaki özelliklerden hangisi Dünya’nın
şeklinin sonuçları arasında gösterilebilir?
A) Yalnız I  B) I ve II  C) II ve IV
D) I ve III E) I ve IV
12. Aşağıda verilenlerden hangisi diğer dördünün
nedeni olarak gösterilebilir?
A) Paralellerin çevre uzunluklarının farklı olması
B) Kutuplara gittikçe atmosfer kalınlığının azalması
C) Dünya’nın şeklinin küresel olması
D) Harita çizimi sırasında açı, şekil ve boyutlarda
bozulmalar olması
E) Termik basınç kuşaklarının oluşması

9. SINIF SORU BANKASI 18 2020 - 2021

 COĞRAFYA
TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
3
1. 90° 3. Ekvator ile yörünge düzlemi arasında 23°27' lık bir
açı mevcuttur.
Aşağıdakilerden hangisi söz konusu açıya bağlı
23°27′
olarak gerçekleşen olaylardan değildir?
0°
X A) Cisimlerin gölge boylarının yıl içinde değişmesi
23°27′ B) Gece ve gündüz sürelerinin uzayıp kısalması
Y
C) Aydınlanma çemberinin kutup noktaları ile kutup
daireleri arasında yer değiştirmesi

COĞRAFYA
90°
D) Yıl içinde, bir noktada Güneş'in doğuş ve batış
saatinin değişmesi
Yukarıdaki şekilde gösterilen X ve Y noktalarıyla E) Yerel saatin doğuda ileri batıda ise geri olması
ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlış-
tır?

A) Y noktasının yıl içinde yaşadığı en uzun gece 21 4. 90°

Aralık'tadır. I Ort
aK
.
B) X noktasında yıl boyunca gece-gündüz süreleri Tro
pik Ort
eşittir. al aK
Ku .
şak
Tro
C) Y noktası 21 Aralık'ta güneş ışınlarını dik alır. Ort
pik
al II
aK Ku
D) Y noktasına güneş ışınlarının dik düştüğü ta- . şak
rihde güneş ışınları kutup dairelerinden teğet Ort
aK
.
geçer.
90°
E) Y noktasında gölge boyu, öğle vaktinde yılda bir
DOĞA KOLEJİ

kez oluşmaz. Yukarıdaki şeklin I. bölümünde matematik iklim ku-

şaklarının bugünkü sınırları gösterilmiştir.

2. KKD Matematik iklim kuşakları sınırlarının şeklin II.

90° bölümündeki gibi olması aşağıdakilerden han-
Y.D. gisine bağlıdır?
Ekv.
A) Eksen eğikliğinin ortadan kalkmasına
O.D. B) Eksen eğiklik derecesinin artmasına
C) Eksen eğikliğini 23°27‘ den küçük olmasına
GKD D) Işınların sürekli Ekvator’a dik düşmesine
90° E) Yarım kürelerdeki kara ve deniz oranlarının eşit
olmasına
Yukarıdaki şekilde 21 Haziran tarihinde güneş ışınla-
rının geliş açısı verilmiştir. 5.
90°
Sadece şekilden yararlanarak, 21 Haziran'da; Dünya'nın Güneş et-
rafındaki hareketi sı-
I. Güneş ışınları kutup dairelerinden teğet geçer. I
23°27′
rasında güneş ışınla-
II. Yengeç Dönencesi üzerinde yatay düzleme dik rının dik açıyla geldi-
duran bir cismin gölge boyu öğle vakti sıfır olur. II
ği noktalar değişiklik
23°27′
IV gösterir.
III. Güney Kutup Dairesi'nde 24 saat gündüz Kuzey
Kutup Dairesi'nde 24 saat gece yaşanır. III
V

IV. Aynı enlem derecelerine güneş ışınları aynı açıyla 90°

düşer.
Buna göre yukarıdaki şekil üzerinde, işaretli mer-
gibi yargılardan hangilerinin gerçekleştiği söyle- kezlerden hangilerinde güneş ışınları yılda iki kez
nebilir? dik açıyla gelir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız IV
D) II ve III E) III ve IV D) III ve V E) IV ve V

2020 - 2021 19 9. SINIF SORU BANKASI

 9. TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
Sınıf 3

6. Aşağıdaki tabloda Dünya'nın hareketleri sırasında 7. KKD

90°
ortaya çıkan durumlar ve bu durumların nedenleri
eşleştirilmiştir. Y.D.
Ekv.
O.D.
Neden

Durum Yörün- GKD

Eksen Eksen
gesinin
hareketi eğikliği 90°
şekli
COĞRAFYA

Şubat ayının Oslo 60°

Ankara
I 28 gün sür-  40°
mesi
23°27ı
Medine
Güneş ışın- 0°
larının kutup
II dairelerinden  23°27ı Sydney
teğet geç- Rio de Janerio
mesi
Dünya yukarıda verilen şekildeki konumunda iken
Meltem rüz-
Dünya haritası üzerinde verilen merkezler ile ilgili
III garlarının  olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
oluşması
Mevsim süre- A) Medine'ye güneş ışınları öğle vakiti dik açıyla
lerinin yarım düşer.
IV kürelerde  B) Oslo'da yaşanan gündüz süresi Rio de
farklılık gös- Janeiro'dan daha uzundur.
termesi C) Sydney'de yaşanan gece süresi Ankara'dan da-
DOĞA KOLEJİ

Muson ha uzundur.
V rüzgârlarının  D) Ankara güneş ışınlarını yıl içinde alabileceği en
oluşması küçük açıyla alır.
3 Ocak E) Sydney ve Rio de Jenerio gölge boyunun öğle
(günberi) ve vakti en uzun olarak ölçüldüğü merkezdir.
4 Temmuz
VI
(günöte) ko- 
8. KKD
numlarının
90°
oluşması
Y.D.
Ekv.
O.D.
Buna göre verilen durum ve neden eşleştirmele-
rinden hangileri yanlıştır?
GKD
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) III ve VI E) IV ve V 90°
Aşağıdakilerden hangisi Dünya Güneş'e göre yu-
karıda verilen konumda iken gerçekleşen bir du-
rum değildir?
A) Yengeç Dönencesi'nin kuzeyinde kalan yerler
güneş ışınlarını en büyük açıyla alır.
B) Kuzey Yarım Küre'de en uzun gündüz en kısa
gece yaşanır.
C) Güneş ışınları öğle vakti, Yengeç Dönencesi'ne
dik düşer.
D) Güneş ışınları her iki yarımkürede kutup nok-
talarından teğet geçer.
E) Kuzey Kutup Dairesi'nde 24 saat gündüz yaşanır.

9. SINIF SORU BANKASI 20 2020 - 2021

 COĞRAFYA
TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
4
1. Yeryüzünde herhangi bir enlemde yıl içinde gece- 4. Güneş ışınlarının yıl içinde bir noktaya düşme açı-
gündüz süresi daima değişme gösterirken Ekvator’da sındaki farklılığa bağlı olarak cisimlerin gölge boyla-
gece – gündüz süresi yıl boyunca bir-birine eşittir. rında değişmeler gözlenir.
Buna göre Ekvator üzerinde gece ile gündüz sü- Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de herhangi bir
resinin yıl boyunca eşit yaşanması aşağıdakiler- merkezde yatay düzleme dik yerleştirilmiş bir çu-
den hangisiyle açıklanır?
buğun yıl içindeki gölge değişim grafiğidir?
A) Güneş ışınlarının Ekvator ve çevresine dik ve dike Gölge boyu Gölge boyu
yakın açılarla düşmesiyle A) B)
B) En geniş paralel dairesi olmasıyla

COĞRAFYA
C) Aydınlanma Çemberi'nin Ekvator’u sürekli iki eşit
parçaya ayırmasıyla
D) Ekvator ve çevresinde sıcak iklimin yaşanmasıyla
E) Aydınlanma çemberinin sürekli kutup noktaların-
dan geçmesiyle 21 21 23 21 21 21 23 21
Mart Haz. Eylül Aralık Mart Haz. Eylül Aralık

2. 90°
A Gölge boyu Gölge boyu
KKD C) D)

B
C
D
Y.D.
E
E
O.D. 21 21 23 21 21 21 23 21
90° Mart Haz. Eylül Aralık Mart Haz. Eylül Aralık
DOĞA KOLEJİ

GKD
Dünya Güneş’e karşı yukarıdaki konumdayken
şekilde belirtilen noktalarla ilgili aşağıdakilerden Gölge boyu
hangisi söylenemez? E)

A) Güneş ışınlan öğle vakti D noktasına dik düşer.

B) E noktasında 24 saat süren gündüz yaşanır.
C) B ve D noktalarındaki gece – gündüz süre farkı
birbirine eşittir.
21 21 23 21
D) C noktasında yaşanan gece ve gündüz süresi Mart Haz. Eylül Aralık
aynıdır.
E) A noktasında Güneş en erken doğmuştur.

5. I. Kuzey Yarım Kure’de kış mevsimi yaşanırken

3. Türkiye 36° – 42° Kuzey paralelleri arasında yer alır. Güney Yarım Küre’de yaz mevsimi yaşanması
II. Güneş ışınlarının dönencelere yılda bir kez dik
Sinop
açı ile gelmesi
III. Kutup noktalarında 6 ay boyunca Güneş’in bat-
maması
İzmir Van
IV. Kuzey Yarım Küre’de yıllık sıcaklık farklarının
Muğla
Güney Yarım Küre’den daha fazla olması
Hatay
V. Muson rüzgarlarının yıl içerisinde yön değiştir-
Yukarıdaki Türkiye haritası üzerinde yer alan iller- mesi
den hangisinde 21 Aralık'ta gece süresi en uzundur? Yukarıdaki durumlardan hangisi Ekvator ile yö-
rünge düzlemi arasındaki açının sonucunda mey-
A) Muğla B) İzmir C) Sinop dana gelmez?
D) Van E) Hatay
A)I B)II C)III D)IV E)V

2020 - 2021 21 9. SINIF SORU BANKASI

 9. TEST
DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ
Sınıf 4

6. Kuzey Kutup Güney Kutup 8. Oğlak Dönencesi üzerindeki bir cismin en uzun
Noktası Noktası gölgesi aşağıdaki zamanlardan hangisinde olu-
şur?
Gündüz Gece Gündüz Gece
A) 1 Ocak B) 29 Şubat C) 21 Aralık
21 Mart -
188 – – 188 D) 21 Haziran E) 21 Mart
23 Eylül
23 Eylül -
– 179 179 –
21 Mart
COĞRAFYA

Yukarıdaki tabloda Kuzey ve Güney kutup noktala-

rında yaşanan gündüz ve gece süreleri gösterilmiştir. 9.
ı
66° 33
Kutup noktalarında yaşanan gündüz ve gece sü-
ı
relerinin farklı olmasının nedeni aşağıdakilerden 23° 27
hangisiyle açıklanabilir? 0°
A) Dünya yörüngesinin elips şeklinde olmasıyla 23° 27
ı

B) Gece – gündüz süre farkının kutuplara doğru art- ı

66° 33
masıyla
C) Güneş ışınlarının dönencelere yılda birer kez dik Gündüz Gece
gelmesiyle
D) Yer ekseninin 23°27ı eğik olmasıyla Yukarıdaki haritada gece ve gündüzün belirli bir an-
E) Güneş ışınlarının Ekvator ve çevresine dik ve dike daki durumu gösterilmiştir.
yakın açılarla düşmesiyle Buna göre söz konusu durum aşağıdaki zaman-
DOĞA KOLEJİ

lardan hangisinde gerçekleşir?

A) 21 Mart B) 21 Aralık C) 29 Şubat

D) 21 Haziran E) 1 Ocak

7. 21 Haziran
10. 90° Yandaki şekilde yer kü-
Merkez Gündüz süresi Gece süresi re üzerinde beş nokta
66°33′
Y 24 saat 0 verilmiştir.
1
23°27′
Bu noktalar ile ilgili
Z 16 saat 8 saat 2 0° olarak aşağıda veri-
3
lenlerden hangisi yan-
4 23°27′
Yukarıdaki tabloda 21 Haziran’da Y ve Z merkezlerin- lıştır?
5
deki gece-gündüz süreleri verilmiştir. 66°33′
90°
Buna göre bu iki merkez ile ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi kesin bir bilgi değildir? A) 3. noktada 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde öğle
vakti gölge boyu sıfır olur.
A) Y merkezi daha doğudadır.
B) 1. noktada en uzun gündüz 21 Haziran tarihinde
B) Y merkezinde 21 Aralık’ta güneş 24 saat süreyle yaşanır.
doğmaz.
C) 2. ve 4. noktalar arasında kalan yerlere güneş
C) Z merkezinin çizgisel hızı Y merkezininkinden ışınları iki kez dik açıyla düşer.
fazladır.
D) 4. noktada 21 Aralık tarihinde öğle vakti gölge
D) İki merkez de Kuzey Yarım Küre’de yer almaktadır. boyu sıfır olur.
E) Güneş ışınlarının tutulma oranı Z merkezinde E) 4. noktada en uzun gölge boyu 21 Haziran ve 21
daha azdır. Aralık tarihinde ölçülür.

9. SINIF SORU BANKASI 22 2020 - 2021