Wydział Informatyki Data: 26.04.

2016
Katedra Mediów Cyfrowych i Grafiki Komputerowej
Laboratorium Techniki Cyfrowej
Ćwiczenie nr 4 Prowadzący:
Temat: Układy synchroniczne. dr inż. Jakowluk
Zadanie nr 1
Grupa nr 5 Ocena:
Zespół nr IV

Treść zadania.
Zaprojektuj układ synchroniczny, który w ciągu wejściowym A: (a i, i=0, n-1) zlicza liczbę jedynek
modulo 7.
Zrealizuj układ przy pomocy przerzutników JK.

Przebieg ćwiczenia.
Realizację zadania rozpoczynamy od zaprojektowania automatu Moore’a.
0

1 0 1

0
0 1
6
1
1

2
0
5
0

1
1

4 3
0 1 0

Do wykonania licznika modulo 7 konieczne jest użycie 3 bitów do zapisania wszystkich możliwości
dzielenia modulo (0-6). Przyjęto następujące oznaczenia stanów:

 0 – 000,
 1 – 001,
 2 – 010,
 3 – 011,
 4 – 100,
 5 – 101,
 6 – 110.

Na trzech bitach jesteśmy w stanie zapisać 8 możliwości, jednak przez to, że nie potrzebujemy stanu
7 ta wartość zostanie pominięta.

1
Na podstawie powyższego grafu stworzono tabelę przejść i wyjść oraz zakodowanie.

x
0 1
Q2Q1Q0
Kolejnym krokiem jest 0 0 0 00 stworzenie
x 0 1 y
funkcji wzbudzeń dla 001 wszystkich
A
trzech przerzutników. W tym 0 celu
0 0 1 0 Kodowanie
niezbędna kodem
jest Graya
znajomość 0 0 1 00 tablicy
1 1 2 1 wzbudzeń przerzutnika JK,
010 którą
2 2 3 2
1
przedstawiono poniżej.
3 3 4 3 0 1 1 01
100
4 4 5 4 1
5 5 6 5 0 1 0 01
6 6 0 6 011
7 - - -
0
1 1 0 11
000
0
1 1 1 --- ---
1 0 1 10
110
1
1 0 0 10
101
0
QQ’ JK
00 0-
01 1-
10 -1
11 -0

2
Poniżej przedstawiono tablicę przejść dla przerzutnika Q 2 wraz z tablicami wzbudzeń i funkcjami dla
jego wejść J2 oraz K2.

x 0 1
Q2Q1Q0
0 0 0 0 0
0 0 1 0 0
0 1 1 0 1
0 1 0 0 0
1 1 0 1 0
1 1 1 - -
1 0 1 1 1
1 0 0 1 1
Q2

x 0 1 x 0 1
Q2Q1Q0 Q2Q1Q0
0 0 0 0 0 0 0 0 - -
0 0 1 0 0 0 0 1 - -
0 1 1 0 1 0 1 1 - -
0 1 0 0 0 0 1 0 - -
1 1 0 - - 1 1 0 0 1
1 1 1 - - 1 1 1 - -
1 0 1 - - 1 0 1 0 0
1 0 0 - - 1 0 0 0 0
J2 K2
J 2=Q2 Q1 Q0 x K 2=Q1 x

Poniżej przedstawiono tablicę przejść dla przerzutnika Q 1 wraz z tablicami wzbudzeń i funkcjami dla
jego wejść J1 oraz K1.

x 0 1
Q2Q1Q0
0 0 0 0 0
0 0 1 0 1
0 1 1 1 0
0 1 0 1 1
1 1 0 1 0
1 1 1 - -
1 0 1 0 1
1 0 0 0 -
Q1

3
 x 0 1 x 0 1
Q2Q1Q0 Q2Q1Q0
0 0 0 0 0 0 0 0 - -
0 0 1 0 1 0 0 1 - -
0 1 1 - - 0 1 1 0 1
0 1 0 - - 0 1 0 0 0
1 1 0 - - 1 1 0 0 1
1 1 1 - - 1 1 1 - -
1 0 1 0 1 1 0 1 - -
1 0 0 0 0 1 0 0 - -
J1 K1
J 1=Q 2 Q0 x +Q2 Q0 x K 1=Q 2 Q0 x +Q2 x

Poniżej przedstawiono tablicę przejść dla przerzutnika Q 0 wraz z tablicami wzbudzeń i funkcjami dla
jego wejść J0 oraz K0.

x 0 1
Q2Q1Q0
0 0 0 0 1
0 0 1 1 0
0 1 1 1 0
0 1 0 0 1
1 1 0 0 0
1 1 1 - -
1 0 1 1 0
1 0 0 0 1
Q0

x 0 1 x 0 1
Q2Q1Q0 Q2Q1Q0
0 0 0 0 1 0 0 0 - -
0 0 1 - - 0 0 1 0 1
0 1 1 - - 0 1 1 0 1
0 1 0 0 1 0 1 0 - -
1 1 0 0 0 1 1 0 - -
1 1 1 - - 1 1 1 - -
1 0 1 - - 1 0 1 0 1
1 0 0 0 1 1 0 0 - -
J0 K0
J 0=Q1 x +Q2 x K 0 =x

4
Na podstawie powyższych funkcji przerzutników stworzono układ w programie Multisim 7.

W celu sprawdzenia poprawności układu w Word Generatorze ustawiono częstotliwość na 30 Hz oraz

ustawiono przełącznik tak, by VCC przekazywał stałą 1.

Wnioski.
Prawidłowo działający układ zlicza jedynki modulo 7 otrzymywane z VCC, które jest sterowane
przełącznikiem. Sygnał trafia następnie do odpowiednich bramek logicznych, które wzbudzają
przerzutniki. Aby sprawdzić czy układ działa poprawnie i spełnia swoje zadanie do wyjść
przerzutników: Q2, Q1 oraz Q0 podłączono wyświetlacz. Symulacja przeprowadzona w programie
Multisim 7 wykazała poprawne działanie licznika.

5
Do stworzenia układu niezbędne było użycie trzech przerzutników JK, a to z powodu konieczności
zakodowania 7 stanów. W procesie projektowania układu synchronicznego najtrudniejszą częścią jest
poprawne narysowanie grafu ponieważ to właśnie na jego podstawie stworzona została tablica
przejść i wyjść. Problem może także stanowić niewłaściwe zakodowanie kodem Gray’a, które może
prowadzić do nieprawidłowego działania układu. Przy tworzeniu układu ważnym krokiem jest
minimalizacja tablicy wzbudzeń przerzutników metodą Karnaugha. Pozwala to w wielu przypadkach
na znaczne uproszczenie układu a co za tym idzie, zmniejszenie kosztów produkcji.

Ze względu na łatwy odczyt i zapis, przerzutniki są szczególnie często stosowane w celu:

 Pamiętania stanu układu,

 Przechowywania obecnie przetwarzanego słowa danych,
 Implementacji liczników,
 Implementacji rejestrów przesuwających,
 Implementacji rejestruj przesuwających z liniowym sprzężeniem zwrotnym (ang. LFSR –
Linear Feedback Shift Register).