Professional Documents
Culture Documents
Arpan 7 Q3 W8
Arpan 7 Q3 W8
Sa Araling ito, inaasahang maipamamalas mo ang mga sumusunod na kaalaman, kakayahan at pag-uunawa:
1. Napahagalahan ang mga kontribusyon ng Timog at Kanlurang Asya sa kulturang asyano (AP7KSA
a. Natutukoy ang mga ambag o kontribusyon ng Timog at Kanlurang Asya na naging daan para makilala ang
kulturang Asyano
b. Naipapahayag ang panghanga at pagmalaki sa mga kontribusyon ng rehiyon ng Timog at Kanlurang Asya
ARKITEKTURANG ASYANO
Sa pagbuo ng kabihasnang Asyano at sa kabila ng mga naranasang pananakop, naipakita rito kung paano
ipinagmalaki ang pagkakakilanlan, ang kanilang mga kakayahan, talino, galing ng mga Asyano sa iba’t-ibang
larangan tulad ng sining humanidades at pampalakasan.
Timog Asya
Kakaiba ang rehiyon ng Timog Asya na sa kabila ng mga impluwensya ng iba’t-ibang manankop hindi
natinag ang kanilang kulturang nabuo para makilala ang kanilang rehiyon bilang mayamang kultura.
Naiuugnay ang kanilang mga gusali sa kani-kanilang relihiyon tulad ng Hinduismo, Buddhismo at
Islam. May dalawang tanda ang arkitekturang Indian, ang kanilang templong budista sa India, ang Stupa na
gawa sa laryo o bato na may bilugang umbok na may tulis na tore. Dito rin inilagay ang mga sagrado at
panrelihiyong relikya at ang Taj Mahal na ipinatayo ni Shah Jahan para sa kaniyang pinakamamahal na asawa
na si Mumtaz Mahal na namatay sa panganganak. Ang mga obra maestro ng arkitekturang Indian ay ang temple
ng Borobudur sa Java at Angkor Wat sa Cambodia
Kanlurang Asya
Ang kilalang arkitekturang Islamic ay ang masjid o moske. Itinuturing ito na pinakamahalagang
pagpapahayag ng sining Islamik. Ang tala tungkol dito ay naglalarawan ng istrukturang minbar o pulpit at
mihrab o nitso na may madetalyeng disenyo. Ang moske ay napapalamutian ng marmol, mosaic at gawang
kahoy. Ang gusaling panrelihiyon na tinatawag na ribat ay may parisukat na hugis, ang entrada ay
napapalamutian, at sa gitna ay may patyo. Ang isa pang uri ng gusaling Islamik ay ang turbe (tomb), ang
musoleo ng sektang Shi’ite. Ito ay may maliit na gusali na hugis bilugan, ang bubungan ay may turret na hugis
dulo ng lapis.
PANITIKANG ASYANO
Maraming nagawa ang mga Asyano sa larangan ng panitikan halimbawa na rito ay ang mga kwentong
bayan, alamat, tula, maikling kwento at dula. Timog Asya Nasusulat ang wikang klasikal ng panitikang Indian
ang Sanskrit, na nakaimpluwensya sa mga wika ng karatig bansa sa Asya. May dalawang mahalagang epiko ang
India ang “Mahabharata” at “Ramayana.” Ang “Mahabharata” ay nagsasalaysay ng pantribong digmaan
samantalang ang “Ramayana” ay patungkol sa buhay ni Rama, ang lalaking bida sa epiko.
Si Kalidasa ang pinakadakilang dramatist na may akda ng “Shakuntala”. Ito ay tungkol sa pag-ibig ni
Haring Dusyanta sa ermitanya. Ang “Panchantra” naman ay ang pinakamatandang at pinakatanyag na
koleksyon ng mga pabula na may maraming kwento tungkol sa alamat, engkantada at pabula. Ang “Gitanjali”
ay isang aklat ng mga tula at ang “Gulpa Guccha” ay ang koleksyon ng mga kwento ukol sa ordinaryong
pamumuhay at dinadanas na paghihirap ng mga tao.
Kanlurang Asya
Ang panitikan ay repleksyon ng kanilang kultura ng mamamayan dito.
Si Yehuda Anichai ay nakilala sa kanyang akda na “Song of Jerusalem and Myself”, popular din ang
kanyang akda na “A Thousand and One Nights” na mas kilalang “Arabian Nights”. Isinalaysay ito ngisang
magandang prinsesa na nilibang ang hari upang hindi matuloy ang pagbitay sa kaniya. Ang “Ang
Pakipagsapalaran ni Sinbad,” ang “The Tale of Alibaba and the Forty Thieves” ay lubhang makasining ang
pagkasulat.
PAMPALAKASAN
Ang palakasan ay nagging daan upang magbuklod-buklod ang mamamayang Asyano. Hindi na
mabilang ang mga Asyanong nagging matagumpay, nakilala, at hinangaan sa iba’t-ibang palaro. Nagsilbing
inspirasyon upang patuloy na magkaisa at magnais ng kapayapaan sa lahat ng mamamayan sa Asya.
Karamihan ng mga larong kilala sa buong Asya at sa daigdig ay nagmula sa India. Hindi lamang ang
rehiyon sa Silangang Asya at Timog-Silangang Asya ang nakilala bilang isang orihinal na tagapagtatag ng mga
natatanging palakasan nakilala rin sa iba’t-ibang bansa ang rehiyon ng Timog at Kanlurang Asya. May tanyag
na laro sa India, ang kabaddi, napakasimple, hindi magastos, at hindi nangangailangan ng malaking espasyo
para ito maisagawa.
Ang larong chess, baraha, at martial arts tulad ng judo at karate ay nagmula sa India. Ang baraha ang
popular na laro sa mga hari at maharlika sa kahariang korte ng India. Ang judo at karate ay mahalagang
pananggalangng mga Budista sa mapanganib na paglalakbay patungong Japan, China, at Korea na nag-uugnay
sa repleksyong panloob ng mga Budista sa kanilang buhay.
Mahulig sa palakasan ang mga Asyano hindi lamang para Manalo at makilala sa buong mundo, kundi
taglay din ang katangiang dapat mataglay ng isang kasali sa laro.
Panuto: Isulat ang T kung ang kontribusyon ay nasa Rehiyon ng Timog Asya at K kung ang kontribusyon ay
nasa Rehiyon ng Kanlurang Asya.
____1. Stupa ____6. Ribat
____2. Epikong Mahabharata at Ramayana ____7. Sanskrit
____3. Mecca ____8. Sektang Shi’ite
____4. Ragas ____9. Turret
____5. Panchantra ____10. Judo at karate
CHITO R. PACETE
Substitute Teacher