VẤN ĐỀ 1: SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN

*Nhận thức:
A.SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN
1. Khái niệm và đặc điểm của GCCN
- Khái niệm về GCCN (bắt buộc cho mọi câu hỏi liên quan đến vấn đề 1) Tr.55
- 2 phương diện của GCCN (nếu có thời gian thì ghi)
+ Phương diện kinh tế - xã hội: (Cần đảm bảo các ý sau)
- Là sản phẩm và chủ thể của nền sản xuất đại công nghiệp.
- Là những người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành công cụ sản xuất có tính chất công
nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao.
- Sản xuất bằng máy móc, lao động có tính xã hội hóa cao,…
+ Phương diện chính trị - xã hội:
- Là giai cấp bị mất tư liệu sản xuất của bản thân  bán sức lao động cho các nhà tư bản muốn
bóc lột giá trị thặng dư để sống.
- Có lợi ích đối kháng trực tiếp, không thể điều hòa với giai cấp tư sản
- Đặc điểm của GCCN: (nếu có thời gian thì ghi)
+ Lao động bằng phương thức công nghiệp, công cụ lao động là máy móc, tạo ra năng suất lao
động cao, quá trình lao động mang tính xã hội hóa.
+ Là sản phẩm của bản thân nền đại công nghiệp, là chủ thể của quá trình sản xuất vật chất hiện
đại  đại biểu cho LLSX tiên tiến, cho phương thức sản xuất tiên tiến, quyết định sự tồn tại và
phát triển của xã hội hiện đại.
+ Nền sản xuất đại công nghiệp và PTSX tiên tiến đã rèn luyện cho GCCN những phẩm chất đặc
biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thần hợp tác và tâm lý lao động công nghiệp  giai
cấp cách mạng có tinh thần cách mạng triệt để.
2. Nội dung sứ mệnh lịch sử của GCCN
Một số cách đặt câu hỏi: SMLS của GCCN là gì?
* Định nghĩa về SMLS của GCCN (bắt buộc phải ghi) Tr.57
Q: SMLS của GCCN có điểm gì khác so với SMLS của các giai cấp đã từng xuất hiện trong
lịch sử?
A: SMLS của GCCN khác SMLS của các giai cấp trước đó ở các điểm sau:
- SMLS của GCCN là xóa bỏ tận gốc, triệt để GCTS và CNTB, các giai cấp trước chỉ thay chế
độ bóc lột này bằng chế độ bóc lột khác.
- GCCN không chỉ giải phóng cho bản thân họ mà còn giải phóng cho toàn xã hội, hướng tới
xây dựng xã hội cộng sản chủ nghĩa văn minh.
* Các nội dung cụ thể:
Về nội dung kinh tế:
- Là nhân tố hàng đầu của LLSX xã hội hóa cao
- Là đại biểu cho quan hệ sản xuất mới, sản xuất ra của cải vật chất ngày càng nhiều đáp ứng nhu
cầu ngày càng cao của con người và xã hội.
- Tạo tiền đề vật chất – kỹ thuật cho sự ra đời của xã hội mới.
Về nội dung chính trị - xã hội:
- GCCN cùng với nhân dân lao động, dưới sự lãnh đạo của ĐCS, tiến hành đấu tranh để lật đổ
quyền thống trị của giai cấp thống trị, xóa bỏ chế độ bóc lột, áp bức, giành quyền lực về tay
GCCN và nhân dân lao động.
- Xây dựng nhà nước của nhân dân, nhà nước mang bản chất GCCN, xây dựng nền dân chủ xã
hội chủ nghĩa, thực hiện quyền dân chủ của đại đa số nhân dân lao động.
Về nội dung văn hóa – tư tưởng:
- GCCN trong tiến trình cách mạng, cải tạo xã hội cũ và xây dựng xã hội mới trên lĩnh vực văn
hóa, tư tưởng cần phải tập trung xây dựng hệ giá trị mới: lao động, công bằng, dân chủ, bình
đẳng và tự do.
- Thực hiện cuộc cách mạng về văn hóa tư tưởng bao gồm cải tạo cái cũ lỗi thời, lạc hậu, xây
dựng cái mới, tiến bộ trong lĩnh vực ý thức, tư tưởng, trong tâm lý, lối sống và trong đời sống
tinh thần xã hội
- Xây dựng và củng cố ý thức hệ tiên tiến của GCCN: chủ nghĩa Mác – Lênin, đấu tranh khắc
phục ý thức hệ tư sản và tàn dư còn sót lại của hệ tư tưởng cũ.
3. Điều kiện quy định và thực hiện SMLS của GCCN:
a) Điều kiện khách quan (Cách hỏi: Điều gì đã quy định SMLS của GCCN?)
Q: Có ý kiến cho rằng, GCCN nắm giữ SMLS là do có số lượng đông đảo trong xã hội.
Anh/chị có đồng tình không? Vì sao?
A: Ý kiến trên là sai. Vì SMLS của GCCN được quyết định thông qua địa vị kinh tế & địa vị
chính trị - xã hội của họ
Về điều kiện kinh tế:
- GCCN là sản phẩm của nền đại công nghiệp, có tính xã hội hóa ngày càng cao, là chủ thể của
quá trình sản xuất vật chất hiện đại.
- GCCN đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến và lực lượng sản xuất hiện đại.
- GCCN có lợi ích cơ bản đối lập trực tiếp với lợi ích cơ bản của GCTS và thống nhất với lợi ích
của đại đa số nhân dân lao động.
Về địa vị chính trị - xã hội:
- GCCN là GC tiên phong và có tinh thần cách mạng triệt để nhất.
- GCCN được trang bị lý luận tiên tiến là chủ nghĩa Mác – Lênin, có đội tiên phong là Đảng
Cộng sản dẫn dắt.
- GCCN có những phẩm chất của một GC tiên tiến, giai cấp cách mạng như: tính tổ chức và kỷ
luật, tự giác và đoàn kết trong cuộc đấu tranh tự giải phóng mình và giải phóng xã hội.
- GCCN có tinh thần đoàn kết các giai cấp và các lực lượng xã hội.
 Hội tụ đủ điều kiện để GCCN nắm giữ SMLS
*Chú ý: Điều kiện để một giai cấp đảm nhiệm SMLS
+ GC đó phải đại diện cho PTSK tiên tiến, hiện đại
+ Lợi ích tập trung về GC ấy
b) Điều kiện chủ quan (Cách hỏi: Điều gì giúp GCCN thực hiện/hoàn thành SMLS?)
- Sự phát triển của bản thân GCCN về số lượng và chất lượng: chất lượng GCCN thể hiện ở trình
độ trưởng thành về ý thức chính trị của một giai cấp cách mạng, tức là tự giác nhận thức được
vai trò và trọng trách của giai cấp mình.
- Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất để GCCN thực hiện thắng lợi SMLS của
mình: ĐCS là đội tiên phong của GCCN, đảm nhận vai trò lãnh đạo cuộc cách mạng, dấu hiệu
của sự trưởng thành vượt bậc của GCCN. ĐCS ra đời là sự kết hợp giữa Chủ nghĩa Mác – Lênin
và phong trào công nhân.
- Phải có sự liên minh giai cấp giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và các tầng lớp lao
động khác
Q: Vì sao Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất?
A: Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng nhất vì:
- Đảng đề ra đường lối, chủ trương chính trị cho GCCN
- Đảng sẽ thực hiện nhiệm vụ tổ chức, thành lập sức mạnh, thống nhất, liên kết hành động,
giác ngộ giai cấp, tạo ra sự thống nhất về tư tưởng
- Làm cho GCCN tự giác, hiểu rõ và biết để thực hiện SMLS.
B. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN HIỆN NAY
* Định nghĩa về SMLS của GCCN (bắt buộc phải ghi) Tr.57
Q: So sánh GCCN hiện nay với GCCN giai đoạn trước? Sự thay đổi ấy có làm thay đổi SMLS
của GCCN không?
1. Điểm tương đồng giữa GCCN hiện nay so với GCCN giai đoạn trước:
- GCCN hiện nay vẫn đang là lực lượng sản xuất hàng đầu của xã hội hiện đại.
- Sự phát triển của GCCN tỷ lệ thuận với sự phát triển kinh tế  Công nghiệp hóa vẫn là cơ sở
khách quan để GCCN hiện đại phát triển mạnh mẽ về số lượng và chất lượng.
- Vân còn bị GCTS và CNTB bóc lột giá trị thặng dư. Quan hệ sản xuất TBCN với chế độ sở hữu
tư nhân TBCN sản sinh ra tình trạng bóc lột này vẫn tồn tại.
- Xung đột về lợi ích cơ bản giữa GCTS và GCCN vẫn tồn tại
- Phong trào cộng sản và công nhân ở nhiều nước vẫn luôn là lực lượng đi đầu trong các cuộc
đấu tranh vì hòa bình, hợp tác và phát triển, vì dân sinh, dân chủ, tiến bộ xã hội và CNXH.
2. Điểm khác biệt của GCCN hiện nay
- Xu hướng “trí tuệ hóa” tăng nhanh: gắn liền với cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, sự
phát triển của nền kinh tế tri thức, công nhân hiện đại có xu hướng trí tuệ hóa.
- Xuất hiện một số khái niệm công nhân mới: “công nhân tri thức”, “công nhân trí thức”, “công
nhân áo trắng”,…
- Xu hướng “trung lưu hóa” gia tăng: một bộ phận công nhân đã tham gia vào sở hữu một lượng
tư liệu sản xuất của xã hội thông qua chế độ cổ phần hóa:
+ Về mặt hình thức: không còn là “vô sản”, được “trung lưu hóa” về mức sống
+ Về mặt bản chất: do không chiếm được tỷ lệ sở hữu cao nên quá trình sản xuất và phân
chia lợi nhuận vẫn bị phụ thuộc vào những cổ đông lớn.  Việc làm và lao động vẫn là nhân tố
quyết định mức thu nhập, đời sống của công nhân hiện nay.
- GCTS nắm quyền định đoạt quá trình sản xuất, quyền quyết định cơ chế phân phối lợi nhuận.
- GCCN hiện nay giữ vai trò lãnh đạo, ĐCS – đội tiên phong của giai cấp công nhân, giữ vai trò
cầm quyền trong quá trình xây dựng CNXH ở một số quốc gia XHCN
- Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và cách mạng 4.0, công nhân hiện nay cũng tăng
nhanh về số lượng, thay đổi lớn về cơ cấu trong nền sản xuất hiện đại.
3. Nội dung SMLS của GCCN hiện nay
Về nội dung kinh tế:
- SMLS của GCCN ngày càng được thể hiện rõ trong quá trình sản xuất với công nghệ hiện đại,
năng suất, chất lượng cao, đảm bảo cho sự phát triển bền vững, đấu tranh vì dân sinh, dân chủ,
tiến bộ xã hội và CNXH  Vẫn là LLSX chủ yếu nhất, quyết định đến sự tồn tại của xã hội,
chống chế độ bóc lột giá trị thặng dư trên thế giới.
Về nội dung chính trị - xã hội:
Các nước TBCN
- Mục tiêu đấu tranh: chống bất công và bất bình đẳng xã hội
- Mục tiêu lâu dài: giành chính quyền về tay GCCN và nhân dân lao động
Các nước quá độ lên XHCN
- Lãnh đạo thành công sự nghiệp đổi mới, giải quyết thành công nhiệm vụ trong thời kỳ quá độ
lên CNXH.
- Thực hiện thành công sự nghiệp CNH, hiện đại hóa, đưa đất nước phát triển bền vững
Về nội dung văn hóa – tư tưởng:
- Trước hết là phải thực hiện cuộc đấu tranh ý thức hệ, giữa CNTB và CNXH.
- Các giá trị lao động, sáng tạo, công bằng, dân chủ, tự do là các giá trị được nhân loại thừa nhận
và phân đấu thực hiện. Cuộc đấu tranh vì các giá trị ấy diễn ra ở cá các nước TBCN và XHCN.
- Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của ĐCS, giáo dục nhận thức và củng cố niềm tin khoa học
cho lý tưởng, mục tiêu của CNXH cho GCCN và NDLĐ  thực hiện chủ nghĩa quốc tế chân
chính của GCCN.
C. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN VIỆT NAM
1. Trình bày khái niệm GCCN Tr.55 và SMLS của GCCN Tr.57 (tùy trường hợp có thể lược bỏ)
2. Trình bày khái niệm GCCN Việt Nam (Tr.72)
3. Đặc điểm của GCCN Việt Nam:
(SV có thể trình bày nhiều ý, nhưng cố gắng đảm bảo các ý sau, có thể bổ sung thêm)
- GCCN Việt Nam ra đời và phát triển gắn liển với các cuộc khai thác thuộc địa (lần I và lần II)
của thực dân Pháp.
- Ra đời trước GCTS vào đầu TK XX, đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân Pháp, phát triển
chậm.
- GCCN Việt Nam đã tự thể hiện mình là lực lượng chính trị tiên phong để lãnh đạo cuộc đấu
tranh giải phóng dân tộc.
- GCCN Việt Nam không chỉ thể hiện đặc tính cách mạng của mình ở ý thức giai cấp và lập
trường chính trị mà còn thể hiện tinh thần dân tộc, GCCN Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân
dân, có truyền thống yêu nước bất khuất.
- Trưởng thành nhanh chóng về ý thức chính trị giai cấp, sớm giác ngộ lý tưởng, mục tiêu cách
mạng, đặc biệt là từ khi Đảng ra đời. GCCN Việt Nam có tinh thần cách mạng triệt để.
- GCCN Việt Nam gắn bó mật thiết với các tầng lớp nhân dân trong xã hội. Lợi ích GCCN và lợi
ích dân tộc gắn chặt với nhau.
- GCCN đã tăng nhanh về số lượng và chất lượng, đi đầu trong sự nghiệp CNH, HĐH, phát triển
kinh tế tri thức, bảo vệ tài nguyên và môi trường
- Đa dạng về ngành nghề, có mặt trong mọi thành phần kinh tế (khu vực kinh tế nhà nước là tiêu
biểu, đóng vai trò nòng cốt)
….
4. SMLS của GCCN Việt Nam
Trước đây: hoàn thành cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân
Hiện nay: Giai cấp công nhân nước ta có sứ mệnh lịch sử to lớn
- Là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam;
- Là cấp đại diện cho phương thức sản xuất tiên tiến;
- Là giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng,dân chủ, văn minh;
- Là lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí
thức dưới sự lãnh đạo của Đảng
(*Dẫn chứng: GCCN Việt Nam đóng góp hơn 50% GDP và hơn 60% ngân sách nhà nước)
Về nội dung kinh tế:
- GCCN phát huy vai trò và trách nhiệm của lực lượng đi đầu trong sự nghiệp đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước  vấn đề nổi bật nhất
- Thực hiện thắng lợi mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, làm cho nước ta trở thành một
nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Về nội dung chính trị - xã hội:
- Giữ vững bản chất giai cấp công nhân của Đảng, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ,
đảng viên.
- Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống, "tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
- Chủ động, tích cực tham gia xây dựng, chỉnh đôn Đảng, làm cho Đảng thực sự trong sạch,
vững mạnh, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa để bảo vệ nhân dân.
Về nội dung văn hóa – tư tưởng: nội dung chủ đạo là xây dựng con người.
- Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
- Nội dung cốt lõi là xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, giáo dục đạo đức cách mạng, rèn
luyện lối sống, tác phong công nghiệp, văn minh, hiện đại, xây dựng hệ giá trị văn hóa và con
người Việt Nam, hoàn thiện nhân cách.
- Tham gia bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh.
* Vận dụng: Liên hệ Việt Nam và liên hệ bản thân
Một số yêu cầu có thể được hỏi:
- Phương hướng chủ yếu để xây dựng GCCN Việt Nam hiện nay?
Đại hội lần thứ X của Đảng đã xác định phương hướng để xây dựng GCCN hiện nay:
- Phát triển về số lượng, chất lượng và tổ chức;
- Nâng cao giác ngộ vá bản lĩnh chính trị, trinh độ học vấn va nghề nghiệp, xứng đáng là lực
lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
- Giải quyết việc làm, giảm tối đa số công nhân thiếu việc làm và thất nghiệp.
- Thực hiện tốt chính sách và pháp luật về lao động, tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế,
bảo hiểm thất nghiệp, bảo hộ lao động, chăm sóc, phục hồi sức khỏe đôi với công nhân.
- Có chính sách ưu đãi nhà ở đối với công nhân bậc cao.
- Một số giải pháp để xây dựng GCCN Việt Nam hiện nay? (Tr.83,84)
- Nâng cao nhận thức, kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai cấp lãnh đạo cách mạng
thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam.
- Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với xây dựng và phát huy sức mạnh của liên minh
giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức, doanh nhân, dưới sự lãnh đạo của
Đảng.
- Thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ với chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội,công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế.
- Đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng trí thức hóa giai
cấp công nhân.
- Xây dựng thế hệ công nhân trẻ, có học vấn, chuyên môn và kỹ năng nghê nghiệp cao, ngang
tầm khu vực và quốc tế, có lập trường giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng, trở thành bộ phân
nòng cốt của giai cấp công nhân.
- Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội
và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công nhân, sự tham gia đóng góp tích cực của
người sử dụng lao động. Sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước có vai trò quyết định,
công đoàn có vai trò quan trọng trực tiếp trong chăm lo xây dựng giai cấp công nhân.
- Với cương vị là một công dân Việt Nam, anh/chị sẽ làm gì để góp phần vào việc xây dựng
đội ngũ GCCN vững mạnh?
Cơ sở lý thuyết: Muốn thực hiện được sứ mệnh lịch sử này, giai cấp công nhân Việt Nam phải
thường xuyên giáo dục cho các thế hệ công nhân và lao động trẻ ở nước ta vể ý thức giai cấp,
bản lĩnh chính trị, chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa quốc tế, củng cố mối liên hệ mật thiết giữa
giai cấp công nhân với dân tộc, đoàn kết giai cấp gắn liến với đoàn kết dân tộc và đoàn kết quốc
tế. Đó lã sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại trong thời đại Hổ Chí Minh.
(Một số gợi ý có thể tham khảo, nên trình bày từ 5-7 ý, có thể bổ sung, phát triển thêm)
- Không ngửng học tập, trau dồi kiến thức chuyên môn và đạo đức, phẩm chất lối sống.
- Tham gia các hoạt động xã hội, hoạt động tình nguyện để giúp đỡ người gặp khó khăn trong xã
hội
- Thực hiện rèn luyện sức khỏe theo gương Bác Hồ vĩ đại.
- Không chia sẻ những tin tức xuyên tạc, phản động, gây hại đến hệ tư tưởng chính trị của Nhà
nước.
- Sống chan hòa, thân thiện, hòa đồng, đoàn kết với mọi người xung quanh
- Giữ vững truyền thống, bản sắc dân tộc, phong tục tập quán tốt đẹp, bài trừ mê tín dị đoan.
- Không ngừng củng cố, bổ sung, phát triển kỹ năng mềm để hội nhập với thời đại (kỹ năng tin
học, ngoại ngữ, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng giao tiếp,…)
- Thường xuyên thực hiện tốt những chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật của Đảng và
Nhà nước.
- Luôn thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, những người có công với đất nước.
………