PERSERITJE PER PROVIM E DREJTA PROCEDURJALE CIVILE

1.Kuptimi i te drejtes proceduriale civile.(fq 2-6)

Procedure – a)rregulla,norma juridike te caktuara nga shteti per te hetuar dhe gjykuar ceshtje civile
dhe penale b)formalitete per te arritur nje qellim te caktuar c) forma me te cilen paraqiten padite ne
gjykate,shkallet qe duhet te ndiqen per te zhvilluar nje proces gjyqesor

Rregullat e procedures civile realizojne te drejta sublektive individuale por vendosin dhe rregulla
per funksionimin e gjykatave pra karakteri i saj eshte kryesisht publik por edhe privat. 2 kuptime-a)
material, veprimtari konkrete te subjekteve te ndryshme per te realizuar te drejta subjektive te
shkelura. b)formal,rregulla juridike ku nepermjet tyre percaktohen pjesmarrsit ne procedure civile,te
drejta dhe detyrime proceduriale si dhe forma afate dhe efekte qe prodhojne ne gjykim veprime te
tilla.Procedura civile eshte nje disipline autonome. Ka natyre publike teresi rregullash qe lidhen me
ushtrimin e nje funksoni publik dhe subjekti kryesor I kesaj marredhenie juridiko-proceruriale civile
eshte gjykata qe eshte e ndare nga pushtetet e tjera. Ka karakter formal si mjet qe garanton arritjen e
nje rezultati si nje mjet kunder arbitraritetit te gjykatave. Pra veprimtarite proceduriale ju
nenshtrohen afateve dhe pasqyrohen ne akte. Mos respektimi i formes i kerkuar nga ligji e ben te
pavlefshme veprimin procedurial. Parregullsit fomale sjellin pasoja te ndryshme, akti mund te
rregullohet por mund te shpallet dhe i pavlefshem. Karakteri urdherues sepse keto rregulla lidhen
me organizimin dhe funksionimin e sherbimit publik dhe kane per qellim rregullimin e aktiviteteve
shteterore dhe dhenien e drejtesise. Koncepti procedur civile dhe proces. Proces gjykimi i nje
ceshtjeje sipas lijit. Pjese e procedures civile duke perbere kuptimin material te saj. Procedimi
teresia e aktvete dhe veprimeve proceduriale qe realizohen gjate ushtrimit te funksionit gjyqesor.
Subjektet e procesit civil gjykata paditesi dhe i padituri. Nepermjet ketij procesi realizohet mbrojtja
e te drejtes subjektive civile dhe asaj objektive. (pra ky eshte qellimi) Procedure teresi normash.
Proces teresi veprimesh dhe aktesh. Pra procesi teresi e veprimeve dhe akteve proceduriale dhe
uniteti formal i tyre, ndersa marredhenia juridike proceduriale te drejtat dhe detyrimet qe lindin
midis subjekteve dhe procesit civil. E drejta proceduriale rregullohet me ane te normave te saj
poziten dhe rolin e subjekteve qe marrin pjese ne procesin juridiko-civil. gjithashtu rradhen e
kryerjes efektin dhe vlefshmerin e veprimeve proceduriale. Objekti i kesaj te drejte eshte
rregullimin e formimit te gjykatave dhe menyren e zbatimit te ligjeve.

2. Burimet e sè drejtès procedurale civile. (fq. 6-16)

Burim zanafilla e dickaje. Burimet materiale nxisin krijimin e drejtesise. E drejta krijohet nepermjet
akteve te pergjithshme juridike dhe atyre te vecanta. Pra me burime formale do te kuptojme burimet
e pergjithshme. Burimet e se drejtes krijojne siguri, barazi.

1. Kushtetuta. Parimet dhe rregullat kryesore baz juridike e shtetit akti themeltar. Asnje akt nuk bie
ndesh me te. Sanksionon parimet baze te procesit gjyqesor. Gjithashtu rregullon hierakin dhe
zbatimin e akteve. Parashikon rregullimin e pergjithshme te gjykatave. E drejta proceduriale civile e
gjen bazen e saj te kushtetuta. Kushtetuta nuk ka detyre te rregulloje thellesisht cdo ceshtje te
organizimit te jetes shoqerore politike por vtm parimet dhe kriteret baze ne te cilat mbeshtetet ajo.
Pra ajo le hapesira rregullimi por percakton shprehimisht aty ku nuk mund te leri hapesira.
2. Marredhenie nderkombetare te ratifikuara. Kane epersi ne pajtim edhe nese nuk patohen me ligjet
e brendshme. Gjykata kushtetuese kontrollon pajtueshmerine e tyre me kushtetuten para se te
ratifikohen.

3. Kodi i procedures civile. Eshte akt ligjor qe perckton norma te pergjithshme dhe te posacme ne te
drejten proceduriale dhe civile. Rregullat jane te detyrueshme, te njejta dhe te barabarta per te
gjykuar mosmarreveshjet e parashikuara ne kod. Ky kod i ndare ne kater pjese-A parimet themelore
te procesit gjyqesor civil. B norma qe rregullojne gjykimin ne shkalle te pare. C ankimet dhe
menyra e gjykimit ne shkalle te tjera. D norma qe rregullojne fazen e ekzekutimit te detyrueshem.
Miratimi i kodit behet me shumice te cilesuar.

4. Ligjet e tjera. Ato parashikojne elemente te vecante procedurial. Mund te jene ligje materiale
civile (kodi i familjes) qe permbajne norma proceduriale dhe ligje organike per te rregulluar
funksionin e gjykatave dhe institucioneve te tjera.

5. Aktet normative TKM. Rregullojne ceshtje te caktuara dhe kane ndikim ne procesin gjyqesor.
Hapesira qe i lihet ekzekutivit per te nxjere akte qe e ndihmojne procesin gjyqesor eshte e kufizuar.
Qe te mos cenoj pavaresine e gjyqesorit.

6. Vendimet e GJK. GJK i nenshtrohet vtm kushtetutes. Vendimet kane fuqine e ligjit. Kane efekt
dhe forcen e ligjit. Roli i GJK eshte qe nepermjet vendimeve te transformoj dispozitat kushtetuese ti
beje ato substanciale dhe ti beje ato konkrete per te garantuar mbrojtjen kushtetuese. GJK ka 2
funksione themelore- shtypes evolutiv dhe mbrojtes konservativ. Kjo duke garantuar
pandryshueshmerine e mbrojtjes kushtetuese.

7. Vendimet njesuese te gjykates kushtetuese. Misioni I saj eshte njesimi dhe zhvillimi I praktikes
gjyqesore dhe unifikimi I jurist prudences gjyqesore. Shkelja proceduriale ose material shqyrtohen
nga GJL vtm kur jane te rendesie themelore.

8. Shkenca juridike doktrina. Mendimet e saj nuk jane te detyrueshme por ploteson sistemin juridik
duke shpjeguar paqartesit permbajtjen e saj, duke propozuar masa per ndryshimin e saj. Rendesia e
saj varet nga fuqia bindese qe ajo ka. Ajo ndimon gjyqtaret ne analiza te thelluara dhe komplekte
lidhur me norma te ndryshme juridike.

3. Fuqia e ligjit procedural nè kohè dhe hapèsirè. (fq. 28-34)

Këto norma fillojnë të veprojnë nga çasti i hyrjes së tyre në fuqi dhe vazhdojnë të veprojnë deri në
çastin që u hiqet fuqia juridike në mënyrën e parashikuar në ligj.

Si rregull në normat kalimtare të ligjit të sapo miratuar caktohet çasti i hyrjes në fuqi të tij dhe i
rënies nga fuqia të normave të mëparëshme. Mirëpo kjo dispozitë nuk e zgjidhë gjithë problemin e
zbatimit të normave juridike në kohë. Prandaj ligjëvënësi e ka quajtur të nevojshme rregullimin e
plotë edhe me dy dispozita të tjera . Sipas nenit 618 për çështjet që janë në gjykim në ditën e hyrjes
në fuqi të këtij kodi do të gjykohen sipas kodit të mëparshëm deri sa vendimi të marrë formën e
prerë sipas 451 të këtij Kodi. Sipas kësaj depozite vendimi quhet i formës së prerë kur nuk mund të
bëhet ankim ose nuk është bërë ankim kundër tij brenda afateve ligjore, ose ankimi nuk është
pranuar, ose vendimi i gjykatës është lënë në fuqi, ndryshuar , ose është pushuar gjykimi në shkallë
të dytë . Pra del se ligji i ri nuk ka fuqi prapa vepruese në këto faza të gjykimit. Ky rregull vlenë
edhe për rekurset kundër vendimeve të Gjykatës së Apelit drejtuar Kolegjit Civil të Gjykatës së
Lartë, që janë regjistruar deri në ditën e hyrjes në fuqi të këtij Kodi. Nga nxjerrim edhe përfudimin e
së kundërtës, se rekurset e regjistruara në Gjykatën e Lartë pas hyrjes në fuqi të Kodit të ri, do të
shqyrtohen sipas dispozitave të këtij kodi ( neni 619).Fuqia e normave procedurale civile në
hapësirë. Ato zbatohen në gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë dhe hyjnë njëkohësisht. Si
rregull këto dispozita zbatohen edhe për shtetasit e huaj që ndodhen në Republikën e Shqipërisë .
Përjashtimisht, kur gjykimi ka lidhje me një detyrim ndërmjet të huajve ose ndërmjet një të huaji e
një shtetasi shqiptar ose personi juridik pa banim ose qëndrim në Shqipëri , si dhe kur përjashtimet
janë parashikuar në marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara nga Republika e Shqipërisë. Njohja e
vendimeve të gjykatave të huaja dhe kushtet e zbatimit ta tyre rregullohet me dispozita të veçanta të
këtij Kodi ose të ligjeve të tjera

4. Parimi i kushtetueshmèrise dhe i ligishmèrisè. (q. 45-46)

Parimet jane rregulla themelore qe jane baze per cdo proces gjyqesore

1.Parimi i kushtetuetshmerise__ligjet dhe aktet e tjera te jene ne baze dhe per zbatim te
kushtetutes.Gjyqetaret duhet ti nenshtrohen kushtetutes dhe ti zgjidhin ceshtjet ne perputhje me te
per nje proces te rregullt ligjor.

2.Parimi i ligjshmerise__dy forma:1.organet e pushtetit kane funksion dhenien e ligjit.2.Veprimtaria

e tyre esht ne baze dhe per zbatim te ligjit.Gjykata i merr vndimet bazuar ne ligjin
material,procedurial,provat admin ne proces,bindjeve te saj gjat shqyrtimit te ceshtjes pasi ka
zhvilluar nje proces te rregullt ligjor.

5. Parimi i pavarèsisè sè giyqèsorit (fq. 46-52)

3.Parimi i pavarsise se gjykates__sepse keshtu garantohet kontrolli dhe balanca midis degeve te
tjera te qeverisjes.Ky buron nga parimi i ndarjes se pushteteve.Eshte i perfshire dhe ne DUDNJ.Ky
eshte kusht per mbrojtjen e te drejtave dhe lirive themelore.Gjyqtaret duhet t e jene te paanshem dhe
objektiv ne gjykimin e ceshtjes.Pavasrsia e gjyqesorit duhet kuptuar si :

a)pavarsi substanciale liria e gjykatave per te dhene vendime.Te pavarura nga ekzekutivi dhe
parlamenti duke ju nenshtruar vetem kushtetutes.

b)pavarsi strukturale gjyqtaret i nenshtrohen vetem kushtetutes dhe ligjeve gjat procesit te dhenies
se drejtesise

c)pavarsi organizative strukturimi i brendshem admin i gjykatave.Hartojne vete strukturen dhe

organiken e tyre

d)pavarsi financiare autonomi ne hartimin dhe zbatimin e buxhetit ek.Ata kane pavarsi per te
propozuar ne kuvend buxhetin vjetor

e)pavarsi personale pra emerimi i gjyqetareve ne baze te kritereve,garantimi i imunitetit te

tyre,garancin ekonomike,garanci per karrier ,transferim

-Metoda e vleresimit te respektimit te parimit te pavarsise,kjo per te kontrolluar nqs nje organ eshte
i pavarur ose jo duke marre ne konsiderate:a) Menyren e emerimit te anetareve,b)kohezgjatja e
funksionit te anetareve,c)garancite per te perballuar presionet gjate ushtrimit te funksionit te
tyre,d)pavarsia e gjykates.

6. Parimi i paanshmerisè sè giykatès. (fq. 53-58)

Mosndikimi i gjykates ndaj te treteve per nje proces te rregullt .Faktoret qe ndikojne ne
paanshmerin e gjykate mundte jene te natyres funksionale(gjyqtaret e ceshtjes bejen dy ose me
shuem funksione) ose personale(qendrimi i tyre personal pra ato fakte qe mund te devijojne
procesin si lidhjet e gjakut)

7. Parimi i kontradiktoritetit. (fq. 59-62)

Në të drejtën procedurale bashkëkohore në përgjithësi është pranuar parimi i zhvillimit të procesit

gjyqësor kontradiktor. Procesi gjyqsor eshte ose hetimor ose kontradiktor.

Sipas Kodite te PC bazuar në parimin e kontradiktoritetit procesi eshte kontradiktor pra kemi nje
sistem procedural ku paraqitja e provave të nevojshme për shqyrtimin dhe zgjidhjen e
mosmarrëveshjes ndërmjet palëve bëhet nga palët. Pra hetimin e realizojne vetem palet, Gjykata
nuk mund te hetoje vete pra te mbledhe prova, ajo ka rol pasiv. Gjykata detyrohet të mbështes
vendimin e saj vetëm në faktet provuese të paraqitura nga palët, duke i çmuar ato sipas bindjes së
brendëshme të formuar në një gjykim të drejtë e të paanshëm. Asnjë palë nuk mund të gjykohet pa u
dëgjuar ose thirrur në gjykim thuhet Parimi i kontradiktoritetit lidhet e me te drejten e paleve
ndergjyqese per tu degjuar, per ti bere te njohur njera tjetres mjetet dhe faktet mbi te cilat i
mbeshtesin te gjitha pretendimete tyre, provat e grumbulluara, referencen e sakte ligjore. palëve u
sigurohen kushte e mundësi të barabarta për të përdorur mjetet ( armët ) në mbështetje të
pretendimeve të tyre me faktet e provat që do të paraqesin dhe dispozitat ligjore që do t‟u referohen.
Perjashtimisht gjykata ndihmon palet ne marrjen e provave, kryesisht ato shkresore, kur palet e kane
objektivisht te pamundur sigurimin e tyre. Gjithsesi mbetet pala ajo qe sherben si burim i gjetjes se
proves dhe kerkon ndihmen e gjykates per marrjen e saje.

Pse eshte i rendesishem dallimi midis dy sistemeve atij hetimor dhe atij kontradiktor? Pse te mos
kete rol aktiv gjykata ne proces, sidomos ne marrjen e provave te pakten duke i orientuar palet se
cfare provash duhet te paraqesin, ku mund ti marrin ato etj? Pergjigja e ketyre pyetjeve sqaron
rendesine e dallimit midis dy sistemeve. Se pari ne procesin hetimor hetimi realizohej nga gjykata
duke i mbledhur ajo kryesisht provat apo duke nderhyre edhe ne padi, madje ne cdo faze te procesit
edhe per nje arsye teper te thjeshte. Instituti i mbrojtjes me avokat ishte i ndaluar nga ligji dhe
gjykata kthehej gati-gati ne nje mbrojtese paleve. Ne sistemin kontradiktor gjykata nuk mund te
luaje me nje rol te tille sepse nese ajo do te ndihmonte palet ne gjetjen e provave apo ne rregullimin
e padise ajo do te kthehej ne mbrojtese tyre, do te humbiste roli i saje si arbiter i paanshem, pra do
te bashkohej me palet. Perkundrazi gjykata duke luajtur rol pasiv, pra duke mos nderhyre ne
ndeshjen mes paleve ajo e realizon detyrimin e saje kushtetues dhe ligjor dhe nuk mund te akuzohet
se po ndihmon njeren pale apo tjetren

8. Parimi i disponibilitetit. (fq. 63-66)

Parimi i disponibilitetit shprehet në disa drejtime dhe në faza të ndryshme të procesit gjyqësor:
Vetëm palët mund të venë në lëvizje gjykatën për fillimin e një procesi KPC. gjykata vihet në
lëvizje me ngritjen e padisë nga i interesuar.Pra është e drejta e personit të vendosë a do të ngrejë
padi në gjykatë. Dhe pa u ngritur padija nuk mund të fillojë procesi gjyqësor. Një drejtim tjetër i
shfaqjes së këtij parimi është e drejta e paditësit të caktojë a do të mbrohet vetë a me anë të
përfaqësuesit ( nenet 97 e 154 ), të bëjë pohime e të japë sqarime, të zgjidhi mosmarrëveshjen me
palën tjetër me pajtim, të heqi dorë nga gjykimi ose nga e drejta e padisë, të ushtrojë ankim ose
rekurs kundër vendimit të gjykatës, të kërkojë ekzekutimin e vendimit, të paraqesë prova ose të
kërkojë marrjen e tyre, disponimi mbi këto të drejta nuk mund të kufizohet. Kështu për heqien dorë
nga gjykimi ose nga e drejta e padisë, nuk kërkohet pëlqimi i gjykatës dhe i të paditurit.mjafton qe
paditesi te heqe dore dhe gjykata eshte e detyruar, pra e perseris e detyruar te mbylle ceshtjen dhe i
padituri nuk ka asnje te drejte te shprehet. Kjo sepse padia disponohet vetem nga paditesi dhe
askush nuk mund te cenoje apo kufizoje te drejten e tije.

. Nga përfaqësuesi mund të kryhen vetëm kur i është dhënë një e drejtë e tillë në mënyrë të shprehur
nga titullari i së drejtës. Të tilla janë akte p.sh. ngrirja e padisë, zgjidhja e çështjes me pajtim, heqja
dorë nga gjykimi i çështjes ose nga e drejta e padisë. Keto veprime i kryen vetem paditesi.
Perfaqsuesi i kryen keto veprime vetem kur ne aktin e perfaqsimit si p.sh. prokure, ne menyre te
shprehur i eshte dhene e drejta nga paditesi per te kryer keto veprime ne vend te tije. Mosrespektimi
i kësaj kërkese të ligjit sjellë si pasojë prishjen e vendimit të gjykatës, për shkak të pavlefshmërisë
së veprimit të pa autorizuar të përfaqësuesit.

Parimi i disponibilitetit nuk është krejt i pakufizuar. Në bazë të neneve 12 e 213 të Kodit të
Procedurës Civile, gjykata vendos për lejimin e palëve për të provuar vetëm faktet mbi të cilat i
bazojnë kërkimet dhe pretendimet e tyre, duke paraqitur në gjykatë vetëm ato prova që janë të
domosdoshme e që kanë lidhje me çështjen e gjykimit. Pra ne kete moment vertete qe palet
disponojne mbi provat por gjykata nuk mund te lejoje qe palet ne menyre te pakufizuar te paraqesin
prova te cilat nuk kane lidhje, ose nuk sjellin ndonje interes per ceshtjen. Gjykata e kufizon procesin
e provimit gjyqsor vetem mbi ato prova qe lidhen me objektin e opadise ose me kundeshtimin e tije.
Parimi i disponibilitetit edhe raportin padites-gjykate per sa i takon permbajtjes se padise

9. Parimi i barazisè nè dhe perpara ligjit. (fa. 66-67)

Cdo ligj duhet te parashikoj te drejta dhe detyra te njejta per te dyja palet pa pasur dallime pervec
rasteve te vecanta objektivisht te arsyetuara.Lidhet dhe me barazine qe duhet tju garantohet
shtetasve ne zbatimin e ligjit nga organet kompetente.Gjykata eshte i vetmi organ qe percaktohet
nga kushtetuta per dhenien e drejtesise

10. Parimi i sè drejtès pèr t'iu drejtuar giykatès (e drejta e aksesit nè giykatè) dhe

parimi i giykatès tè caktuar me ligi (fq. 67-71) (76-79)

Edrejta e aksesit ne gjykate jo domosdoshmerisht do te thote qe palet aksesojne gjykaten shteterore

ato mund te vendosin te shkojne dhe ne albitrazh.Mohimi i ketij aksesi perben cenim te procesit te
rregullt gjyqesor si e drejte themelore.Kjo e drejte nuk do te thot vetem e drejta per ta aksesuar por
dhe e drejta pewr te marre nje zgjidhje perfundimtare.E drejta e aksesit ka dher kufizime te cilat
mund ti bejne vete shtetet duke mos demtuar thelbin e se drejtes ,kufizimi do te jete ligjor dhe me
nje qellim legjitim,gjithashtu duhet te kete nje report te arsyeshem proporcional midis mjeteve te
èperdorura dhe qellimit qe do te arrihet.Efektiviteti i aksesit ne gjykate mund te cenohet nga kostot
e larta,afatet ligjore,juridiksioni.
E drejta e ekzekutimit te vendimit perfshihet ne te drejten e aksesit ne gjykate per permbylljen e
gjykimit dhe per mase sigurie.Kohezgjatja behet brenda nje afati te arsyeshem.

Edrejta per heqje dore nga e drejta e aksesit ne gjykate rast tipik ateher kur pala e zgjidh
marrveshjen me ane te aritrazhit

Ndihma juridike per shkak te pamundesise financiare te pales shtetet marrin masa per te ofruar
ndihme juridike falas.Duke vleresuar mundesin e pales,kompleksitetin e ligjit ose
procedures,mundesin per sukses te ceshtjes,kerkesa ligjore per perfaqesues.

Parimi i se dretes per tu gjykuar nga nje gjykate e caktuar me ligj.

Eni 6 kushtetuta ceshtjet shqyretohen ne gjykaten e caktuar me ligj.Kjo duke penguar nderhyrjen e
personave te paautorizuar ne dhenien e drejtesise.Per te zgjidhur ceshtje te karakterit te tille organet
ngrihen nga shteti.Vetem jane organe me juridiksion te plote per te zgjidhur ceshtje qe u jane
paraqitur.Gjithashtu ato kane te drejten per te marre vendime mbi keto ceshtje

11. Parimi i sè drejtès sè mbrojtjes. (fq. 72-76)

ë dispozitat e Kodit të Procedurës Civile është garantuar e drejta e mbrojtjes gjatë gjithë procesit
gjyqësor për palët në gjykim. Parimi i së drejtës së mbrojtjes shprehet ne disa drejtime: në të drejtën
për t‟u drejtuar drejtëpërdrejtë nga gjykata lidhur me pretendimet e ndryshme që mund të kenë
palët; për t‟u mbrojtur vetë ose me anë të një përfaqësuesi të kualifikuar, bashkëshortit dhe gjinisë
së afërt (të paralindurve, paslindurve, vëllezërve e motrave; për të kërkuar marrjen e provave,
kryerjen e eksperimenteve, për të kërkuar përjashtimin e gjyqtarit ose gjyqtarëve kur mendon se ka
shkaqe të parashikuara ne ligj për përjashtimin e tyre etj. E drejta e mbrojtjes është një element i
rëndësishëm i procesit të rregullt gjyqësor.

Pikërisht për shkak të rëndësisë së madhe që ka, mbrojtja është sanksionuar qe nga aktet
nderkombetare te te drejtave te njeriut ku vendi yne ka aderuar e deri ne drejte persedrejti ne
Kushtetute dhe ne K.Pr.C. si një nga parimet themelore të procesit gjyqësor ( nenet 22- 24 të K. Pr.
Civile). Prandaj duhet të respektohet në

çdo fazë të gjykimit në të kundër do të cënohet gjithë procesi gjyqësor. E drejta e mbrojtjes ka qene
e parshikuar ne te gjitha sistemet procedurale dhe e sanksionuar ne te gjitha kodet procedures civile,
por ne menyra te ndryshme, p.sh. nga viti 1967 deri ne vitin 1990 instituti i avokatise ishte
suprimuar, palet mbroheshin vete. Pra kishte procedura te ndryshme mbrojtjeje. Megjithate qofte
edhe formalisht parimi i se drejtes se mbrojtjes ishte i sanksionuar. Aktualisht mbrojtja me avokat si
nje person i specializuar ne proces eshte mbrojtja me klasike qe egziston dhe perben nje te drejte qe
zbatohet me shume rreptesi nga gjykata, sepse ne te kundert do te kishim nje nga shkeljet me te
renda kushtetuese te shtetasve ne procesin gjyqsor civil. Gjtihashti ne Kod parashikohen edhe
procedura te tjera mbrojtjeje te cilat do te trajtohen ne kapitujt perkates, sic jane perfaqsimi,
mbrojtja e detyrueshme e personave te pazote per te vepruar etj.

12. Parimi i giykimit brenda afatit tè arsyeshèm dhe i ekonomise sè giykimit.

(fq. 84-89)

Eshte nje parim kushtetues.Per ta respektuar kete kerkohet jo vetem angazhim i gjykates por edhe i
paleve.Afatet e arsyeshme sipas nernit 399KPC :a) gjykata admin shkalla I dhe apel gjykimi duht te
perfundoj brenda nje viti nga fillimi i tij ne secilen shkalle.b)gjykim civil ne shkalle te pare,ne apel
dhe ne gjykaten e larte brenda 2 viteve.c) ne ekzekutimin e vendimit civil ose admin perjashtojme
detyrimet periodike ose te percaktuara ne kohe kemi afatin nje vjecar nga dita e paraqitjes se
kerkeses per venie ne ekzekutim

Percaktimi i kohezgjatjes se afatit te arsyeshem:konsiderohet momenti i ngritjes se padis ne gjykate

por mund te fillj dhe qe nga momenti i ngritjes se kerkeses ne organin administrativ.Per te
perllogaritur afatin e arsyeshem gjykata duhet te marre parasysh kohezgjatjen e gjith procesit ne
teresi.Kur shumatorja e gjith shkalleve te gjykimi dhe ekzekutimit te vendimitt e kalon afatin jemi
para shkeljes se keij parimi.

Kriteret e vleresimit te afatit te arsyeshem jane: kompleksiteti i ceshtjes(objekti i

padis,palet,pjesmarresit,llojet e ndryshme te provave),sjellja e kerkuesit(faktor objektiv qe ndikon
ne zgjatjen e procesit psh ndrrimi i shpeshte i avokatit),sjellja e autoriteteve kompetente(per keto
vonesa eshte pergjegjes shteti keto vijne per shkak te ngarkesave ne institucione),rendesia e ceshtjes
per te drejtat e paleve.(natyra e ceshtjes nqs kerkon nje zgjidhje te shpejte si kujdestaria e
femijeve,ceshtjet e mardhenieve te punes ,detyrimi ushqimor)

13. Parimi i sigurisè juridike dhe i res judicata (i gèsè sè giykuar). (fq. 91-96)

Parimi i sigurise juridike nenkupton:garantimin e besueshmerise se individit te

shteti,pandryshueshmerin e ligjit per mardheniet e rregulluara

Parimi i gjes se gjykuar vendim i formes se prere eshte shprehje dhe konkretizim i se drejtes mbi
mardhenien juridike me qellim dhenien e qartesis dhe sigurise mbi kete mardhenie.Asnje gjykate
nuk mund te shqyrtoj te njejten padi kundrejt te njejtes pale. 2 aspekte: formal/ procedurial dhe
substancial(fuqia e detyrueshme e vendimit)

14. Kuptimi i marrèdhènie juridike procedurale civile, elementèt e mardhenies juridike procedurale
civile (objekti, pèrmbajtja, subjektet). (fq. 101-106)

Kuptimi i marredhenies juridike-proceduriale lidhja juridike midis te gjitha subjekteve te

procesit.Raportet midis gjykates dhe pjesemarrdhjes ne gjykim sjellin te drejta dhe detyrime qe
rregullohen nga norma proceduriale, dhe perbejne permbajtjen e marredhenies juridike-
proceduriale. E drejta e paleve per te vene ne levizje procesin mund te thuhet se eshte nje e drejte
per te shfrytezuar nje sherbim publik. Kjo sjell qe marredhenia juridike-proceduriale ka natyre
publike. MJP ben te mundur lidhjen midis akteve dhe veprimeve te ndryshme proceduriale sjell
lindjen e te drejtave dhe detyrimeve per te gjithe pjesemarresit ne process. Ka karakter progresiv te
zhvillimit (situate juridike peson ndryshime te vazhdueshme deri ne permbylljen e procesit). Ajo
transformohet objektivisht( ndryshon objekti I padise) ose subjektivisht( psh. Ndrimi I gjyqtareve)
si dhe nderpritet. Lindja e MJP diktohet dhe percaktohet nga MJC. MJP eshte marredhenie
autonome. Pra ka kushtet e veta te ekzistences. Vullneti i saj ligjor eshte i ndryshem nga ai ku
bazohet padija pra jane normat ligjore qe rregullojne aktivitetin e gjykates. Eshte komplekse sepse
permban teresi te drejtash dhe detyrimesh me nje qellim te perbashket. Eshte teresia e veprimeve
dhe akteve proceduriale pavlefshmeria e saj ben te pavlefshme te gjithe aktet e prodhuara me pas.
Elementet e MJPC

Objekti-veprimet proceduriale-civile te subjekteve te procesit per te arritur zgjdhjen

mosmarreveshjen proceduriale-civile. pra procesi paraqitja e padis kunderpadija etj. Te gjitha ne zbt
te ligjit.

Permbajtja-te drejtat dhe detyrimet e subjekteve pjesemarrese. Me fitimin e cilesise se te qenit pale,
rrjedhin situata subjektive, pasive dhe aktive qe perbejne permbajtjen e MJPC. Te drejtat-palet vene
ne levizje gjykaten, detyrimi gjykates shprehja e kerkesave te paleve. Te drejtat proceduriale jane ne
te gjitha fazat e gjykimit. ( psh paditesi heq dore nga e drejta e padis e ndryshon, i padituri mumd ta
ndryshoje pjeserisht, te bej ndryshime te tjera). Palet kane te drejt ankimin perfundimtar ose te
ndermjetem te vendimit te gjykates, te paraqesin prova, mendime, te jen te pranishem, te marrin
pjese ne shqyrtim, kane te drejte te kerkojne perjashtimin e ekspertit gjyqtareve, te informohen mbi
materialet e ceshtjes, detyrimet e paleve, duhet te permbushen ne format dhe afatet e parashikuara
me KPC. Paditesi ka detyrim te mos abuzoj mashtroj apo fyej aktin e kerkes padise. Palet kane
detyre te paraqiten para gjykates per te dhene parashtrimet e tyre te sillen me mirebesim dhe
ndershmeri palet detyrohen te paguajne shpenzime per deshmitaret permbaruesin ekspertet
perkthyesin. Ka raste perjashtimore kur gjykata duke marre parasysh rrethanat e ceshtjes dhe
gjendjen pasurore te paleve me vendim i ngarkon njeres pale ose te dyja paleve shpenzimet se cila
prej tyre ka kerkuar pyetjen e deshmitareve ekspertizen etj. Vendimi ekzekutohet menjehere nga
permbarimi.

Subjektet-gjykata, paditesi, i padituri, personi i trete, eksperti, deshmitari, perkthyesi etj. Jo te gjithe
subjektet kane te njejten rendesi. Pra ndikimi dhe roli i tyre gjate zhvillimit te procesit si dhe
mbartja e te drejtave dhe detyrimeve proceduriale sa i perket zgjidhjes perfundimtare te
mosmarreveshjeve eshte kriteri dalues i tyre. Subjektet kryesore jane ato qe kane detyrime te
caktuara dhe veprimet e tyre influencojne rrjedhen dhe formen e gjykimit ndersa subjektet
ndihmese jane ato qe ndihmojne zhvillimin e procesit dhe vendimin perfundimtar por nuk kane
efekt mbi perfundimin.

15. Pale ne procesin civil dhe kushtet pèr te gènè pale ne procesin civil. (fo.111-116)

PALET NE PROCESIN GJYQESOR-cilesia e te qenit pale fitohet kush e ngre padin dhe kunder
kujt ngrihet padia sepse vtm mbi palen bien efektet e vendimit perfundimtar. Kjo cilesi sherben dhe
ne rastet kur pala ka lidhje me gjyqtarin duke bere te mundur perjashtimin e gjyqetarit. Ndikon dhe
ne percaktimin e vendimit te proceseve gjyqesore, dhe ne njoftimin e personit te trete. Pale ne
gjykimin civil jane personat civil ose juridik ne emer, ose kunder te cileve zhvillohet gjykimi, pra
efektet shtrihen mbi to. Palet dallohen nga subjekte te tjera sepse sic e tham gjykimi zhvillohet ne
emer te tyre dhe kundrejt tyre, efektet shtrihen mbi to dhe ato paguajn shpenzime gjyqesore. Si cdo
subjekt tj palet gezojne te drejta dhe marrin persiper detyrime. Detyrimet kryerja e veprimeve dhe
akteve proceduriale sipas fomes se caktuar me ligj, respektimi i procesit gjyqesor,
padija/kunderpadija. Duhet te plotesoje kushtet e percaktuara ne KPC. pala qe pretendon te drejten
ka te drejten dhe detyrimin e barres se proves. Palet jane subjekte qe kane interesa te kunderta, ka
dhe perjashtime te zgjidhje te marteses me vendim reciprok etj. I padituri eshte i privilegjuar ne
krahasim me paditesin, sepse ky i fundit zbt barren e proves (psh padia e kerkimit te sendit me padi
posedimore). Nqs padia ka te meta ato duhet te plotesohet nga pala paditese brenda afatit gjyqesor.

Personi i trete mund te behet nderhyres kryesor ne rastin kur ngre padi kunder pales ekzistuese
sepse gjykimi sjell efekt edhe per te. Kushtet per te qene pale ne nje proces gjyqesor civil-ato
ndryshojne nga kushtet per te qene subjekt i procesit. pra nje person mund te permbush kriteret per
te qene subjekt i procesit gjyqesor por nuk permbush kriteret per te qene pale gjyqesie dhe
anasjelltas. Ne lidhje me ndergjyqesine ne proces paraqesin rendesi kushtet per te qene pale, ndersa
ne lidhje me zhvillimin e procesit ne teresi jane te rendesishme dhe kushtet per te qene subjekt
procesit. kur subjektet marrin veprimin apriori ato plotesojne dhe disa kushte per te qene pale
ndergjyqesie te cilat jane zotesia per te qene pale ndergjyqesie dhe zotesia per te vepruar ne proces.

a. Zotesia per te qene pale ne procesin civil- eshte zotesia juridike, zotsia per te qene subjekt i
marredhenies JPC pra per te pasur te drejta dhe detyrime brenda kufive te caktuara me ligj. Fillon
me lindje personi i gjalle dhe mbaron me vdekjen e tij. Personat juridik paraqesin padi ne gjykat per
te realizuar interesat e tyre te ligjshme. Mqs procesi gjyqesor mbrohet nga e drejta civile zotesia per
te qene pale u perket te gjitha subjekteve qe kane zotesi juridike. Zotesia juridike civile percaktohet
nga vullneti i shtetit i shprehur me ligje te shtetit te miratuara prej tij. Ne rast se personi juridik
mbaron pas fillimit te procesit gjyqesor vendoset pezullim ose thirret nga pala kundershtare personi
qe ka hyre ne te drejtat e personit juridik qe ka mbaruar. Zotesi juridike per te qene pale
ndergjyqesie e ka cdo person qe ka zotesi per te gezuar te drejta civile, ndersa zotesin proceduriale
per te vepruar e kane vtm personat ose subjektet e se drejtes qe kane per te ushtruar te drejta civile.

b. Zotesia proceduriale per te vepruar-mbahen nga persona qe ushtrojne te drejtat e tyre. Eshte me
deklarim te vullnetit nga personi, personat qe nuk kane zotesi per te vepruar marrin pjese kur
perfaqesohen. zotesin proceduriale per te qene subjekti i procesit me zotesin per te vepruar per te
qene subjekti i te drejtes materiale. Zotesia proceduriale per te vepruar eshte e plote dhe e
pakufizuar kur pala mund ti kryeje vete te gjitha veprimet proceduriale. Fitohet 18 vjec ndersa 14-
18 veprimet kryhet me pelqimin e perfaqesuesit ligjor. Zotesia proceduriale fitohet me zotesine
juridike ne momentin e krijimit ose me regjistrimin e tyre ne gjykate kjo kur parashikohet nga ligji.
Zotesia juridike dhe per te vepruar e personave juridik eshte e posacme percaktohet nga aktet e
veprimeve te personit juridik ne statutin juridik.

c. Heqja ose kufizimi i zotesis proceduriale per te vepruar-kane mundesi te kufizuar personat me
semundje psikike. Te miturit 14-18 mundesi te kufizuar. Keta persona veprojne

nepermjet perfaqesuesve ligjore. Per personat qe jane madhore mundesia mund ti kufizohet si
grupmosha 14-18 ose mund tu hiqet teresisht. Nqs gjate gjykimit pala humb zotesine proceduriale
per te vepruar gjykimi nderpritet.

d. Perfaqesimi i paleve ne procesin gjyqesor-kjo behet per personat e lartepermendur gjithashtu

edhe per personat qe per arsye te ndryshme nuk marrin pjese personalisht. Perfaqesuesi kryen
veprime proceduriale per emer dhe ne efekt te pales. Kemi 2 perfaqesime; ligjor(idetyrueshem) dhe
vullnetar(me prokuror) te dy bazohen ne ligj, ndryshojne nga faktet juridike, te perfaqesimi ligjor
tagrat e perfaqesuesit jane te percaktuara ne normen juridike nuk lindin drejtperdrejt por ne baze te
saj, por nga faktet juridike konkrete. Perfaqesimi vendoset ne menyre te detyruar(personat qe nuk
kane zotesi). Perfaqesimi vullnetar-tagrat dhe personi i perfaqesuesit percaktohen ne perputhje me
ligjin dhe me vullnet te te perfaqesuarit. Perfaqesues te paleve me prokure mund te jene avokate,
bashkeshort, motra vllezer, jurist dhe persona qe lejohen nga gjykata, dhe persona te tjere qe
parashikohen me ligj. Me ane te prokures i perfaqesuari me ane te vullnetit te tij te lire percakton
karakterin edhe vellimin e tagrave te perfaqesuesit, prokura e pergjithshme dhe e posacme. I
perfaqesuari mund ta shfuqizoje kurdohere prokuren gjithashtu dhe perfaqesuesi heq dore ne cdo
kohe. I perfaqesuari mund te mos shkruaj prokure per perfaqesuesin por mund te shprehet me goje
perpara gjykatesit. Prokura e pergjithshme perfaqesuesi mund te kryeje te gjitha veprimet e
mundshme ligjore. E posacme mund te kryeje vtm disa veprime te caktuara qe jane deleguar nga i
perfaqesuari.

16. Heqja ose kufizimi i zotèsise procedurale pèr tè vepruar ; zotèsia procedurale pèr tè vepruar e
personit juridik. (fq. 117-119)

Pyetja 15 pika c

17. Perfaqèsimi i palève nè procesin giygèsor. (fq. 119-127)

Pyetja 15 pika d

18. Personi i tretè nè gjykimin civil dhe ndèrhyrja vullnetare. (fq. 132-134)

19. Nderhyrja e detyruar e personit tè tretè nè procesin civil. (fq. 134-154)

Perfshijme pyetjet 18 dhe 19

PERSONI I TRETE NE GJYKIMIN CIVIL-eshte ne zbt te parimit te ekonomise gjyqesore. Me

nderhyrjen e personit te trete gjykates i jepet e drejta dhe detyra qe te zgjedh 2 mosmarreveshje ne 1

gjykim. Nderhyrje vullnetare kur nderhyn vullnetarisht ndersa ne rastin kur bejne nderhyrje ne nje
proces nderhyrje e detyrueshme. Nderhyrje kryesore eshte ath kur personi i 3 nderhyn per te
mbrojtur te drejtat e tij, bashk me kerkesen per nderhyrje paraqitet edhe kerkes padija te cilat duhet
te paraqiten para nxjerrjes se urdhrit per caktimin e seances gjyqesore, pra nuk mund te behet
nderhyrje kryesore ne faza te tj te gjykimit(ne apel apo ne GJL) behet e njejta procedure si me
padine gjithashtu caktohet seanca pergatitore vendoset per pranimin apo jo te kerkeses per
nderhyrje gjyqesore ne rast se pranohet ju njoftohet paleve duke ju lene ketyre te fundit 30 dite afat
qe te leshojne deklaraten e mbrojtjes, me pas nderhyresi kryesor informohet per deklaraten e
mbrojtjes duke i dhene mundesine e prapesimit, kjo padi qendron ne menyre te pavarur nga ajo
fillestare, e cila shqyrtohet dhe nqs paditesi i pare heq dore, personi i 3 padit vtm palet ne gjykim
por ka edhe raste perjashtimore si bashkegjyqesia e detyrueshme per nje nga palet fillestare. Kur
personi i 3 ben nderhyrje kryesore ai duhet te legjitimohet procedurialisht per kryerjen e
padise.Ndergjyqesia percaktohet ne shkallen e pare dhe nuk mund te ndryshohet ne fazat e tjera
(vec rasteve te suksedimit procedurial). Pozita e personit te 3 nuk mund te ndryshoj nga gjykata nga
dytesor ne gjyqesor. Padia e te 3 drejtohet ndaj te paditurit por dhe paditesit. Ndersa kur nderhyn
per te perkrahur njeren nga palet eshte nderhyrje dytesore, te kjo personi i 3 nuk pretendon te drejta
apo sendirekt per veten e tij ose nje te drejte qe nuk eshte kerkuar me pare nga padia ose kerkes
padia. Interesi i tij eshte i ndryshem nga ai i pales se ciles mbeshtet, ka interes nqs te drejtat dhe
detyrimet e tij varen nga permbajtja e perfundimit te gjykimit, qellim kryesor mbrojtja e interesit
personal. Edhe kerkesa per nderhyrjen kryesore paraqitet deri sa nuk eshte nxjerre urdhri per
caktimin e nderhyrjes kryesor. Legjitimiteti gjyqesor eshte i varur, kjo pale ushtron vtm te drejta qe
i perkasin vtm pales qe i ndihmon. Nderhyrja e detyrueshme dytesore kur thirret nga njera pale per
efekt provueshmerie ose kur thirret nga gjykata ne interes te ceshtjes, eshte detyrim fizik ose
juridiksps behet me thirrje te pales ose gjykates.

Thirrja e personit te 3 nga pala-pala therret nje person te tret me te cilin menon se e ka te perbashke
ceshtjen dhe nga i cili kerkohet nje garanci ose shperblim qe lidhet me perfundimin e procesit.

20. Kuptimi i p&, kushtet pèr ekzistencen e sè his sè padisè (interesi pèr ngritjenE padise). (fq. 174-
180) (f.188-198).

Kuptimi I pergjithshem I padis.Padia mjet qe vepron per zgjidhjen e mosmarrveshjeve.E drejta. E

personit qe benpretendimin ,per tu degjuar mbi themelin e ketij pretendimi ,kjo ne menyre qe te
Shpallet I bazuar ose jo nga gjykata..Personat dizik dhe juridik I drejtohen gjykates per te arritur
respektimin. E te drejtave dhe interesave te tyre.Padia ve ne levizje gjykaten. Kerkespadia eshte akti
procedurjal per kerkimin e mbrojtjes se te drejtes ne gjykate.Nderveprimi i tyre i njejte me ate midis
permbajtjes(padia) dhe formed (kerkespadia)Kerkespadia eshte materialiizimi I padis ,akti
procedurjal. Padia si e drejte dhe si barre. E drejte pasi personi titullar vendos vete dhe barre pasi
nepermjet kerkes padis mund te mbrohet nje. Edrejte ne gjykate duke dhkruajtur pretendimet e tij
dhe duke mbrojtur vete te drejtat subjektive,barra mund te konsiderohet si nje ane negative e se
drejtes se padis .Padime natyren e saj si barre eshte parakusht per realizimin. E nje procesi te
rregullt ligjor,ku palet parashtrojne pretendime dhe fakte.Shiko neni 31/2 KPC

Dallimi ndermjet padis dhe te drejtes subjektive materiale. Padia-provokon venien ne levizje te
gjykates ,I drejtohet shtetitdhe ka natyre publike. E drejta subjektive materiale-objekti eshte
kunderveprimi I pales tjeter,I drejtohet pales kundershtare,ka natyre private ose publike.

PADIA-pushteti I parashikuar nga ligji,abstrakte.(e pavarur nga pretendimet dhe te drejtat qe

erkohen te realizohen),autonome(nuk kushtezohet nga qenia ose themelsia e te drejtave
qepretendohen nepermjet saj)Padia ne kuptimin material dhe procedurial.Material-pushteti juridik I
personit per te realizuar nje te drejte civile kundrejt nje personi tjeter,pavarsisht ose kunder vullnetit
te tij. Ne kuptimin precedurial- pushteti juridik per ti kerkuar gjykatesnjohjen dhe rivendosjen e se
drejtes te mohuar ose te shkelur nga nje person tjeter. Ndalohet vetgjyqesia ,shteti ka per detyre te
mbroj te drejtat e personave .sepse ka lidhje ndermjet mardhenieve juridike qe njeh e drejta
materiale me mbrojtjen gjyqesore qe rregullon e drejta proceduriale. Padite rrjedhin nga e drejta
materiale.E drejta subjektive qe synon te mbroje me padine eshte mundesia juridike e mbrojtjes se
kesaj te drejte per te kryer vet veprime te caktuara ,si dhe mundesia per te kerkuar nga personi I
detyruar kryerjen dhe moskryerjen e veprimeve te caktuara.E drejta subjektive eshte e drejte me
vete qe bashkihet me te drejten e padis.-Tre konceptet e padis

1.Padia si e drejte per tu degjuar nga gjykata.Ajo I drejtohet gjykates dhe vlersohet si abstrakte pasi
nuk lidhet me rezultatin final te gjykimit.E drejta e saj cenohet vetem kur gjykata vendos ta refuzoj
teresisht shqyrtimin e saj.2.E drejta e padis si e drejte per te marr nje vendim themeli pra padia nuk
synon vetem inincimin e nje procesi gjyqesor por dhe marrjen e nje vendiminthemeli nga gjykata qe
mund te jete pranim ose rrezim I saj .3- E drejta e padis si e drejte per vendim te favorshem
themeli,paditesi ka te drejte te marr nje vendim ne favor te tij.Por per kete duhet te ekzistojne si
parakushte :padia duhet te jete e pranueshme dhe e bazuar ne ligjin procedural dhe material.Kush
mund te paraqes padin ne gjykate.Kjo e drejte I njihet kujtdo(individ ,persona fizik. Juridik,te
huaj,pashtetesi) ne rast se ligji ja jep kete te drejte.Eshte nje e drejte e pergjithshme per tju drejtuar
gjykates.Ne konceptin material paditesi duhet te jete titullar I nje te drejte subjektive qe kerkon te
mbrohet ne gjykate.I vetmi kusht eshte zotesia juridike per te vepruar nqs e kane te kufizuar ateher
mund te drejtohen nepermjet perfaqesuesit ligjor.E drejta per tju drejtiar gjykates nuk eshte
absolute(nuk mund te abuzojem me te drejten per te ngrritir padiky eshte nje detyrim)

Parakushtet e padis. Jane kushte paraprake te ekzistences se padis, jane ne funksion te vleresimit te
pranueshmerise se padise. Mungesa e tyre ben qe gjyqtari te shprehet per procesin dhe jo per
themelin e padise kjo behet dhe gjate procesit gjyqesor kur kerkespadia ka te meta ne pasqyrimin
dhe permbajtjen e ketyre kushteve. Parakushtet duhet te plotesohen ne menyre qe gjykata te
analizojethemelin e mosmarreveshjes. Ato percakton nga e drejta proceduriale, ndersa themelsia
(objekti dhe shkaku) e padis rregullohen nga e drejta material. Parakushtet 1)padia duhet te jete
hipotetikisht e pranueshme dhe e mundshme juridikisht per shqyrtim. Duhet te pretendohet fakti se
ekziston nje e drejte materiale, kjo e drejte ka nevoje per mbrojtje dhe i perket personit qe e kerkon
kete gje. Duhet te ekzistoje nje norme qe e parashikon ne menyre abstrakte te drejten qe kerkon te
mbrohet. Po nqs e drejta rrjedhe nga parimet e pergjithshme edhe pse nuk ka nje dispozite specifike
qe e garanton ate ajo mund te pretendohet te mbrohet ne gjykate me ane te nje padie. 2)pala
paditese duhet te kete interes juridik per te ngritur padine, padia ngrihet per te vendosur mbrojtjen
ose interesin e nje te drejte te shkelur, per te vertetuar qenien ose mosqenien e nje marredhenieje
juridike ose te drejte, per njohjen e vertetesise ose te pavertetesise se nje dokumenti me pasoje
juridike per paditesin. Padia ngrihet per te mbrojtur interesat juridik te lidhur ngushte me nevojen e
mbrotjes se te drejtes subjektive. Ky interes vjen ne shmangie te demit qe i vjen paditesit nga
veprimi ose nga fakti i nje te treti. Interesi juridik per paraqitjen e padise ne gjykate materializohet
me parashkrimin e fakteve formuese te se drejtes dhe fakteve qe e cenojne kete te drejte. Mungesa e
interesit juridik konsiderohet si nje e mete ne padi. Interesi eshte i natyres proceduriale, ai eshte
dytesor ne raport me interesin material. Interesi procedurial vleresoet nga gjykata ne menyre qe
kerkes padia mos te kete te meta. Ky del nga parashtrimi i padise ne padi dhe nga norma ligjore qe
zbatohet ne raste konkrete. Ngritja e padise e domosdoshme per mbrojtjen e interesit material.
Mosmarreveshja qe kerkohet te zgjidhet duhet te kete lindur para se te zhvillohet gjykimi. Interesi
per te ngritur padi duhet te jete i lindur dhe aktual. Interesi joaktual behet pengese per shqyrtimin e
padise, por dhe nqs nuk ka cenim aktual mjafton qe ai te provoje se dokumenti ne fjale ka pasoja
jurike per te cilat mund te verifikohen dhe ne te ardhmen. Interesi duhet te jete direkt dhe personal,
vtm atij te cilit i mohohet e drejta, askush nuk mund ti drejtohet gjykates per interes te dikujt tjeter.
Interesi per te ngritur padi duhet te jete i ligjshem. 3)palet duhet te kene legjitimitet aktiv dhe pasiv.
Aktiv njohja per rivendosjen e nje te drejte te shkelur ose te mohuar behet prej atij te cilit eshte
shkelur kjo e drejte (paditesi). Pasiv kunder atij qe me faktin dhe vepren e tij mohon ose shkel te
drejten e kerkuesit (i padituri). Per te pare ekzistencen e tyre shikohet themeli i ceshtjes, por kjo hyn
te kushtet paraprake sepse shikohet pranueshmeria hipotetike e padise, ktu kjo shfaqet ne aspektin
subjektiv. Behet nje shikimsiperfaqesor i legjitimitetit aktiv ose pasiv ku gjyqtari shikon nqs
paditesi eshte titullari i te drejtes se ciles po kerkon dhe nqs kerkimi i drejtohet personit te thirur si i
paditur. Nqs ka te meta qe jane te rregullueshme gjykata le afat per rregullimin e ketyre te metave
ne te kunder pushohet gjykimi. Nqs ne dukje mungon legjitimiteti aktiv dhe pasiv atehere procesi
gjyqesor nuk mund te vijoj vendimi per kthimin e akteve mund te jepet ne cdo faze te gjykimit. Nqs
ushtrimi i padise nuk i siguron paditesit asnje avantazh atehere gjykimi deklarohet i papranueshem.
Kjo ndodh dhe nqs paditesi nuk arrin te provoj cenueshmerine e se drejtes se tij. Papranueshmeria e
padise nqs ajo ngrihet nga nje person qe nuk ka interes ose nuk arrin ta provoje faktin? Keto jane
ceshtje proceduriale apo lidhen me themelin e padise? Gjykata nuk mund ta refuzoje te shqyrtoje
dhe te jape vendime per ceshtje qe i paraqiten ne shqyrtim ne arsyetimin se ligji mungon, nuk eshte
i plote, ka kunderthenie ose eshte i paqarte. Vendimet joperfundimtare jane vendime te pushimit te
ceshtjes ne te cilet gjykata ne raste te parashikuara ne kod i jep fund procesit gjyqesor civil pa e
zgjidhur ceshtjen ne themel dhe i jep fund procesit gjyqesor te filluar, pra pushimi dhe kthimi i
kerkes padise. ne rast pushimi paditesi mund te ringreje te njejten padi dhe pushimi i gjykimit nuk
shuan padine. Deklarimi i paditesit si padi te papranueshme bazohet ne kthimin e kerkese padise,
eshte nje vendim joperfundimtar qe me marrjen e formes se prere ndalon paditesi ta riparaqese
padine ne gjykate, me te njejtat te meta (nqs e paraqet mund te sanksionohet per abuzim ne te
drejten per te ngritur padi). Vendimi i themelit dallon nga vendimi joperfundimtar sps nepermjet tij
zgjidhet ceshtje ne themel.

21. Elementèt e padise (objekti, shkaku ligjor, palèt ndergiyqèse). (fq. 248-264)

3 element

1.subjektet-palet ne padi paditesi dhe i padituri te cilet mund te jene individ persona fizik ose
juridik.per te qen pale ne proces duhet te plotesosh kushtet e zotesis juridike dhe zotesis per te
vepruar.

2.shkaku- arsye pse paditesit i takon e drejta e padise ,gjendje fakti kunder kesaj te drejte ( causa
petendi)1. P.sh. ne kontraten e qirase se baneses , shkaku eshte e drejta e qiradhenesit per te marre
shperblimin e qirase dhe gjendja e faktit kunder kesaj te drejte, eshte kundershtimi i qiramarresit per
te paguar shperblimin e qirase, duke shkelur ne kete menyre te drejten qiradhenesit

3.Objekti i padise eshte ajo qe kerkohet si efekt i padise d.m.th. zbatimi i ligjit dhe realizimi i se
drejtes se shkelur, p.sh. kthimi i sendit, pagimi i qirase, si rrjedhoje e zberthimit te ligjit. Prej ketej
del se objekti i padise , duhet dalluar nga objekti material (sendi ) qe eshte objekt i se drejtes. P.sh.
per nje objekt material (send) mund te ngrihen disa lloj padie, si padia per kerkimin e sendit ( neni
296 i K.Pr.Civile) , padia per pushimin e cenimit (neni 302 i K. Civil), padia per lirimin e sendit nga
qiramaresi me mbarimin e afatit te kontrates etj. Çdo padi percaktohet dhe individualizohet , ne
baze te elementeve te saj. Caktimi drejt i shkakut dhe objektit te padise ka rendesi sidomos per te
percaktuar llojin e marrdhenies juridike, objekt i mosmarrveshjeje ; ka rendesi per percaktimin e
drejte te rrethanave , fakteve, dokumenteve e mjete te tjera provuese , per gjykaten qe eshte
kompetente per ta gjykuar çeshtjen, per gjykimin e shpejte dhe zgjidhjen e drejte nga gjykata . Ne te
kunderten kur ne padi nuk tregohet shkaku dhe objekti edhe zgjidhja e saj do te veshtiresohet . P.sh.
ne padine qe rrjedh nga marredheniet juridike te shoqerise thjesht per shkak te moscaktimit te drejte
te shkakut dhe objektit te padise, paditesi dhe gjykata kane konfonduar marredheniet e pronesise me
marredheniet kontraktore te shoqerise gje qe ka çuar edhe ne perfundime te gabuara.E drejta e
ndryshimit te shkakut ose objektit te padise ose edhe te dy elementeve ne çdo faze te gjykimit (neni
185 i K.Pr. Civile ) Kjo arsyetohet me faktin se paditesi gjate gjykimit ka te drejte te ndreqi gabimet
e te korrigjoje pasaktesite e padise me qellim qe t`u pershtatet , marredhenieve juridike te
paleve.Lidhur me ndryshimet qe mund te behen ne padi , para miratimit te K.Pr.Civile ne fuqi, ka
qene mendimi unik se, nga dy elementet e padise, mund te ndryshohet vetem njeri, shkaku ose
objekti dhe jo te dy njekohesisht, me arsyetimin se po te pranohej kjo, atehere ndryshon krejt padia
gje qe nuk eshte e lejueshme.2 Ndonese kjo pikpamje mbeshtetej ne kuptimin gramatikor te
dispozitave procedurale te kohes, kemi rezerven per kuptimin llogjik te tyre .

22. Efektet juridike tè paraqitjes sè padisè nè giykatè. (fq.198-209)

Pasojat qe sjell padia pas regjistrimit te saj ne gjykate:

a)venia ne levizje e gjykates vihet nga palet por si perjashtim mund te vihet dhe ne levizje edhe
kryesisht.Palet e vene ne levizje gjykaten me ane te akteve proceduriale qe kane kete qellim ku
kryesori eshte kerkes padia.Por dhe nje kerkes padi me te meta e investon gjykaten duke e vene ne
levizje e cila shprehet per to.

b)nderprerja e afatit te parashkrimit te padis ky eshte fakt qe e shuan padin ne kuptimin material por
jo procedurial.parashkrimi i padis kerkon dy elemente:kalimi i nje kohe te parashikuar ne ligj dhe
mosveprimi subjektit te se drejtes se cilit i perket e drejta per te ngritur padi.Kur parashkrimi eshte
nderprere per shkak te paraqitjes se padis ose kerkespadis afati i ri fillon qe nga dita qe ka marre
forme te prere vendimi me te cilin esht zgjidhur ceshtja ne themel.Kur eshte vendosur rrezimi i
padis pa u zghidhur ceshtja ne themel ose pushimi i gjykimit te ceshtjes parashkrimi nuk quhet i
nderprere

c) lindja e gjendjes se gjyqvensise koha gjat se ciles padia konsiderohet e varur.Perben shkak per
pushimin e gjykimit te ceshtjeve te paraqitura me pas kur keto ceshtje kane te perbashket me nje
ceshtje gjygjesore civile te filluar me pare tre elemente pra objekti,palet dhe shkaku ligjor.

d) gjeja e gjykuar ceshtjet e zgjidhura nga gjykata me vendim perfundimtar te formes se prere.qenja
identike e 3 elementeve palet,objekti dhe shkaku ligjor

e)mundesia e transferimit te padis gjate gjykimit padite personale shuhen me vdekjen natyr te
personit qe i takon ngritja e kesoj padie kur ai vdes pa e paraqitur padin ne gjykate.Kur padia eshte
e patransferueshme tek trashegimtaret behet e transferueshme vetem nqs eshte paraqitur ne gjykate
para vdekjes natyrale te paditesit.

23. Padia e themelit (padia e njohjes, tè detyrimit dhe paditè trasformuese).

(fq.209-226)

Ka si kerkes thelbesore kerkimin e paditesit gjykata shprehet me vendim per themelin e ceshtjes
vendimin e themelit e merr gjyqetari me ane te te cilit pranon ose rrezon padin e paditesit e cila
synon njohjen e vullneti ligjor.

Padia njhese ka funksion te largoj paqartesite qe mund te ekzistojne ne lidhje me qenien,mosqenien

apo kushtet e qenies te nje mardhenie juridike.Vendimi qe synohet te merret esht ei natyres
deklarative pra deklaron gjendjen e nje mardhenie te caktuar juridike qe ekziston ose jo mes paleve
ndergjygjese.
Padia e detyrimit ,vendimi i detyrimit pranon ekzistencen e mardhenies juridike dhe permban
aftesine e ekzekutimit te detyrueshem.I jep te drejte atij te cilit ka cileesine e kreditorit.Kjo padi
behet e mundur qe te saktesohet ekzistenca e se drejtes se kreditorit dhe vendosja e detyrimit eshte
ne ngarkim te debitorit duke i njohur keshtu titullarit te se drejtes tagrin per te ngritur padi tjeter.

Padite transformuese kane qellim krijojne,ndryshojne ose shuajne mardhenie juridike

24. Kèrkese padia si at procedural (kushtet formale tè pèrmbajtes sè padisè. (89.265-276)

Sherben per te vene ne levizje gjykaten ne fillim te procesit gjyqesor.Duhet te jete me shkrim dhe
ne gjuhe shqipe.Akt krijues i MJPC

25. Prapsimi dhe kunderpadia. (fq. 285-298)

Jane rrethana te ndryshme qe ndalojne pranimi e kerkimeve te pales paditese.Eshte kundershtimi i

te paditurit ndaj pretendimeve te paditesit por duke qendruar brenda objektit te padise.Ndahet ne dy
kategori: Prapesime themelore i referohet te drejtes se kerkuar ne gjyq,prapesime formale i
referohen zhvillimit te gjykimit.Kunderpadia mund te paraqitet deri sa nuk eshte nxjerr urdhru per
caktimin e seances gjyqesore.Kur te metat e saj nuk paraqiten brenda afatit te caktuar ajo
kthehet,Kunderpadia eshte padia e te paditurit kundrejt paditesit e paraqitur ne nje gjykim te filluar

26. Sigurimi i padise. (fq. 299-312)

Eshte nevoj efektive dhe aktuale. Sigurimi i padis perdoret per te marre masa siguruese qe nevojiten
per te shmangur veshtiresite dhe berjen te pamundur te vendimit per te drejtat e paditesit. Ai behet
para se te vertetohet me ligj nje e mire dhe para se te behet realizimi praktik me ekzekutim te
detyrueshem. Padia siguruese varet nga nje padi kryesre qe mund te jete ne gjykim e siper ose e
paparaqitur ne gjykate. Masat e sigurise kane si qellim mbrojtjen e padise kryesore. Gjithashtu
padia e sigurise eshte autonome mund te pranohet ose te rrezohet pavarsisht nese plotesohen ose jo
kushtet e saj. Nese demi real ose juridik do rezultoj nga zgjidhja perfundimtare e ceshtjes, masa e
sigurimit mund te hiqet, ndryshohet ose konfirmohet ne varesi te zgjidhjes ne themel. Justifikimi i
padise si aktual sipas rrethanave te momentit, eshte mase paraprake per sigurimin e padise. Sigurimi
i padise ka te beje me garantimin dhe zbatimin e vullnetin efektiv te ligjit mbi themelin e gjykimit te
padise. Nqs nuk ekziston ky atehere nuk justifikohet me siguri padie. Sigurimi I padise padi e
perkohshme, paditesi merr persiper rrezikun ne rast revokimi ose mosjustifikimi te sigurimit,
mbajtjen e pergjegjesise se demit qe shkaktohet, duke ia shperblyer pales.( Sipas GJED masa te
perkohshme, jane masa te destinuara te ruajne nje situate fakti ose ligji me qellim qe te mbrojne ato
te drejta njohja e te cilave eshte kerkuar nepermjet gjykimit ne themel.) Padia e sigurimit mban te
ngrire situaten faktike dhe juridike derisa te zgjidhet ne themel mosmarrveshja nga gjykata.Padia
siguruese eshte padi aksesore por me nje kerkim kryesor.Baze per vendosjen e masave te sigurimit
esht e objekti i padis.Kushtet e sigurimit te padise

Masa per sigurimin e padise behen me kerkesen e paditesit. (ne perputhje me parimin e
disponibilitetit). Kjo eshte nje kerkese pasi nuk synon zgjidhjen ne themel te mosmarreveshjes por
sigurim te saj. Kushtet e sigurimit te padise jane:1) probabiliteti i ekzistences se nje te drejte,
mbrojtja e se ciles kerkohet ne nje proces kryesor, synon gjykim ne lidhje me ekzistencen e se
drejtes nepermjet nje vleresimi siperfaqesor te fakteve. 2)frika se ndersa pritet mbrojtja e se drejtes
demtohen rrethanat e favorshme te faktit qe ndikojne ne kete mbrojtje.Verifikimi i rrezikut qe mund
ta bej te veshtire mbrojtjen e se drejtes ne procesin themelor. Sigurimi lejohet nese mbeshtetet ne
prova shkencore. Gjykata mund ti kerkoje paditesit nje garanci, kjo per te siguruar te paditurin nga
demi qe mund ti shkaktoje masa e sigurimit te padise. Garancia mund te jete shume parash, peng i
nje sendi te luajtshem, hipotekim etj. Kryerja e ketij vendimi quhet vendosje kunder mases
kundersiguruese. Sigurimi I padise nevojitet ne cdo moment te procesit. Per te ngritur gjendjen
pasurore te paditesit, derisa te zgjidhet ne themel pretendimi I paditesit duke e mbrojtur kete te
fundit. Sigurimi i padise mund te behet dhe para paraqitjes se kerkese padise, por paditesi duhet ta
paraqese padine ne gjykate brenda 15 diteve. Lejohen masat e sigurimit te padise vetem per ato
pjese te padise te cilat i gjejme konform kritereve te nenit 202 te KPC. Kerkesa per vendosjen e
mases se sigurise shqyrtohet ne prani te paleve por edhe ne dhomen e keshillimit(te kjo e fundit
palet mund te bejne edhe ankim brenda 5 diteve i cili shqyrtohen ne apel per 3 dite).Sigurimi i
padise behet: 1)sekuestrimi i sendeve te paluajtshme, te luajshme, dhe kredive te debitorit(sekuestro
konservative vendoset nese gjykata krijon bindje se paditesi ka motiv per tu shqetesuar se i padituri
mund te zvogeloje ose te fsheh pasurine, pas vendosjes se saj veprimet juridike mbi sendet e
sekuestruara jane te pavlefshme.Sekuestro konservative kthehet ne ekzekutive ne rastet dhe sendet i
nenshtrohen ekzekutimit te detyrueshem ne rastin e padis se detyrimit ose shperbliit te demit.).
2)masave te tjera te marra nga gjykata. Gjithnje masat duhet ta kene shumen e pergjithshme me te
vogel se ate te padise. Masa te tjera qe mund te merren jane detyrim i te paditurit ti paguaj paditesit
detyrim per ushqim deri ne zgjidhje ne themel te ceshtjes.Mas tjeter eshte sekuestro preventive per
ruajtje te sendit objekt pretendimi. Masa e sigurimit te padise nuk merret per te rivendosur gjendjen
e meparshme te marredhenies kontradiktore. Gjithashtu masa e sigurimit te padise qe vendoset nga
gjykata nuk mund te jete e njejte me urdherin per permbushjen e kerkimit te pales qe ndodhet ne
objekt padi. (Pezullimi i ekzekutimit te veprimit eshte si mase siguruese ne padine per kallezimin e
nje punimi te ri). Heqja e mases se sigurise behet ne zbatim te parimit te kontradiktorialitetit.
Zevendesimi, ndryshimi ose heqja e masese se sigurise behen kur kane ndryshuar rrethanat qe jane
marre parasysh per vendosje e kesaj mase. Kur zhduket shkaku i mases se sigurise behet heqja e saj
me kerkes te pales por pasi eshte degjuar edhe pala tjeter. Vendimi i gjykates per sigurmin e padise
eshte titull ekzekutiv. Ekzekutohet pa u leshuar urdher ekzekutimi i vecante. Gjykata urdheron
ZRPP te ndaloje cdo disponim te tyre.Sigurimi i padise si kerkim aksesor----mosparaqitja e padise
brenda afatit ne gjykate shuan masen e sigurimit te padise. Gjykata nuk ka nevoje te shprehet
rishtazi per te. Pushimi i gjykimit per heqjen e sigurimit te padise zbatohet me vendim te formes se
prere, ketu gjykata duhet te shprehet. Rrwgullat e caktimit te vleres se padise---sherbejne per dy
qellime 1)percaktim te kompetences se gjykates per shkak vlere dhe2)per te percaktuar element qe
lidhen me tarifa gjyqesore. Baze e caktimit te vleres se padise eshte kerkese padia. Per kete vlere
meret per baze objekti dhe shkaku, kombinimi i te dyjave. Te vlera nuk mund te ndikoj
kunderveprimi qe ka detyrim te kryeje paditesi kundrejt te paditurit, prapesimi i te paditurit kur nuk
ngre nje shkak te ri, dhe vlera e objektit material te padise. Pra detyrimi percaktohet ne baze te
pjeses qe eshte ne mosmarreveshje.

27. Zèvendèsimi procedural. (fq. 156-159)

Ne K.e Pr. Civile eshte parashikuar mundesia qe ne rastin e mungeses se legjitimimit aktiv ose
pasiv , d.m.th. kur padia eshte ngritur, nga nje person qe nuk ka te drejte ta ngreje kete padi, ose
eshte ngritur kunder nje personi ndaj te cilit nuk duhet te ngrihej kjo padi, te mos vendoset rrezimi i
padise, por te behet zevendesimi i paditesit te palegjitimuar me paditesin qe i perket e drejta per te
ngritur padi, pra me paditesin qe legjitimohet , ose i te paditurit te palegjitimuar me te paditurin
kunder te cilit duhet te ngrihet padia ose te paditurin e legjitimuar.Per t`u bere ky zevendesim duhet
te plotesohen edhe disa kushte, Ne radhe te pare duhet te ekzistoje mardhenia juridike civile, nga e
cila ka lindur marredhenia procedurale juridike, se dyti, zevendesimi i paditesit ose i te paditurit
mund te behet vetem me pelqimin e dy paleve dhe te personit qe hyn ne vend te njeres apo tjetres
pale ne gjykim dhe te miratohet me vendim te Gjykates.

Zevendesimi i njeres apo tjetres pale te palegjitimuar me ate te legjitimuar mund te behet vetem me
kerkimin e pales se interesuar dhe te personit që hyn si pale.gjykata nuk e ka me te drejten qe me
nismen e saj (kryesisht) t‟u propozoje paleve zevendesimin procedural.Palet mund ti kerkojne
respektivisht njera-tjetres te zevendesohen, p.sh. paditesi kerkon te zevendesohet i padituri i
palegjitimuar nga nje i trete i ligjitimuar, ose i padituri per paditesin. Gjithashti zevendesimin per
seicilen nga palet mund ta kerkoje edhe i treti, qe pala perkatese te zevendesohet me te. Gjithashtu
palet mund te bien dakord me zevendesimin por nuk pranon i treti. Ne raste te tilla si duhet vepruar?
nuk mund te beje zevendesimin e tij, por lejon hyrjen ne gjykim te paditesit tjeter qe supozohet se
legjitimohet. Ne kete rast kemi dy padi: padia e paditesit te pare kunder te paditurit dhe padia e
paditesit te ri kunder paditesit te pare dhe te paditurit. Kjo ngjan por nuk eshte e njejte me
nderhyrjen e personit te trete si nderhyres kryesor(per te cilen do te flitet ne nje kapitull te veqante),
ndaj dhe nuk duhen ngaterruar me njera tjetren. Ne qofte se, ne te kunderten, zevendesimi i paditesit
kerkohet nga vete paditesi, paditesi i pare i palegjitimuar del jashte nga gjykimi dhe nese paditesi i
ri i legjitimuar nuk pranon te hyje ne gjykim, vendoset rrezimi i padise. Krahas pelqimit te paditesit
duhet te meret pelqimi edhe i te paditurit. Ne rast se ky nuk e pranon zevendesimin e paditesit te
pare atehere do te qendroje paditesi i pare bashke me paditesin e dyte te legjitimuar.Ne rastin e dyte,
kur kerkohet zevendesimi i te paditurit si i palegjitimuar, nga paditesi apo nje i trete jashte gjykimit
dhe i padituri nuk pranon te zevendesohet, gjykata therret edhe te paditurin tjeter, duke mbetur per
t‟u zgjidhur me vendim perfundimtar te gjykates se cilit te padituri do t`i ngarkohet detyrimi objekt
padie. Ne kete rast kemi dy padi te nje paditesi kunder dy te paditurve, te cilat shqyrtohen
bashkarisht. Ne rastin kur i padituri kerkon vete te zevendesohet por paditesi nuk pranon, perseri
thirret i padituri i ri, i cili pretendohet qe legjitimohet dhe do te kemi dy te paditur si me lart dhe i
mbetet perseri gjykates te vendose ne fund se kujt i takon detyrimi po qe se pranohet padia. Po qe se
te dy palet jane dakord me zevendesimin por eshte i treti ai qe nuk pranon te zevendesoje te
paditurin atehere sipas rastit padia mund te rrezohet ose pushohet.

Ne te gjitha rastet paditesi eshte i lire te heqe dore nga padia dhe ta paraqese ate rishtazi me
ndergjyqsi te rregulluar, pa ju nenshtruar procedurave te zevendesimit te paleve. Por duhet mbajtur
kurdohere parasysh afati i parashkrimit te se drejtes se padise si nje kerkese e se drejtes materiale
civile.

28. Kalimi (suksedimi) procedural. (fq. 159-163)

Suksedimi (kalimi) ne te drejtat dhe detyrat procedurale Ne cdo faze te procesit gjyqesor mund te
ndodhe qe te drejtat dhe detyrat procedurale te nje pale t‟i kalojne nje personi tjeter, i cili nuk ka
qene pale. Ky kalim i te drejtave dhe detyrave procedurale te pales ndergjyqese gjate procesit
gjyqesor nje personi tjeter quhet suksedim procedural ose suksedim (kalim) ne te drejtat e detyrat
procedurale.Suksedimi procedural ndodh kryesisht nga suksedimi i te drejtave civile. Vetem ne disa
raste shkaktohet vetem per arsye procedurale.Kodi i Pr. Civile parashikon edhe perjashtime ne dy
raste: a) kur e drejta e pronesise mbi nje send te luajtshem eshte fituar me mirebesim nga personi i
trete ( neni 166 i K.Civil) dhe b) kur kerkes padia ne lidhje me sendin e paluajteshem nuk eshte
regjistruar sipas nenit 197/b te K. Civil.Personi te cilit i ka kaluar e drejta objekt procesi gjyqesor
mund te nderhyje vete ose te thirret ne gjykim si person i trete nga palet ose edhe nga gjykata ne
kete rast, mund te zevendesoje palen nga e cila i ka kaluar e drejta ne kontest, kuptohet me pelqimin
e paleve.Suksedimi vetem per shkaqe thjesht procedurale, ndodh rralle. Ky suksedim ndodh kur nje
person vihet si ndergjyqes ne vend te ndergjyqesit te deriatehershem dhe ky del jashte gjykimit.

29. Bashkendèrgjyqèsia, format e bashkendèrgiyqèsisè, bashkendèrgiyqèsia

fakultative dhe e nevojshme (e domosdoshme). (fq. 164-172)

Nje padi mund te ngrihet edhe nga disa persona bashkarisht, po keshtu ne nje padi mund te paditen
disa persona. Ne rastet kur ne palen paditese ose te paditur, ose ne te dyja palet kemi shume
persona, quhet bashkendergjyqesi (litisconsortium) dhe personat qe marrin pjese quhen
bashkendergjyqesa. Aktive eshte bashkendergjyqesia kur jane shume paditesa, pasive eshte kur jane
shume te paditur dhe e dyaneshme ose e perzier eshte bashkendergjyqesia kur jane shume paditesa
dhe shume te paditur.

Si rregull bashkendergjyqesia eshte fakultative dhe si perjashtim eshte e detyrueshme. Fakultative

eshte ndergjyqesia kur nga secili padites bashkendergjyqes mund te beje padi te veçante kunder
shume debitoreve ose shume padites mund te bejne padi kunder shume debitoreve, por edhe kunder
nje debitori. Kjo lloj ndergjyqesie mund te krijohet vetem nga pala paditese, pra eshte rezultat i
veprimit procedural te saj. Bashkendergjyqesia eshte e detyrueshme kur formimi i saj nuk varet nga
vullneti i pales ndergjyqese, por nga fakte jashteprocedurale.

Qenja bashkepronar eshte nje fakt jashte procedural. Ne kete rast bashkendergjyqsia eshte e
detyrueshme per shkak te liigjit (ipso legge).

Bashkendergjyqesia parashikohet dhe rregullohet nga nenet 161-162 te K.Pr. Civile. Sipas nenit 161
padia mund te ngrihet bashkarisht nga shume padites ose kunder shume te paditurve
(bashkendergjyqes) ne rast se:

a.- kane te drejta ose detyrime te perbashketa mbi objektin e padise,

b.- te drejtat dhe detyrimet e tyre nga pikpamja e faktit ose e ligjit kane po ate baze.

Ne rastin e pare, kur kane te drejta ose detyrime te perbashketa mbi objektin e padise, kemi
bashkendergjyqesi te parashikuar ne dispozita te ndryshme per pronesine, per detyrimet etj. Ketu
formohet bashkendergjyqesi e detyrueshme dhe pasive, per arsye se kreditori dhe debitori behen
bashkendergjyqes te paditur pa vullnetin e tyre.

Bashkendergjyqesia mund te krijohet qe ne fillim, me ngritjen e padise, kur padia eshte ngritur nga
shume padites ose kunder shume te paditurve, qe ne literature eshte quajtur edhe bashkendergjyqesi
paresore. Por, bashkendergjyqesia mund te krijohet edhe gjate procesit gjyqesor, me nderhyrjen e
personave te trete, kur paditesit te pare i bashkohet nje padites tjeter, ose kur zgjerohet padia, duke u
shtrire edhe ne nje te paditur tjeter, kur shkaktohet zevendesimi procedural dhe ndergjyqsat e qene
nuk pranojne te zevendesohen. Gjithashtu zgjerim te padise ose te te ndergjyqsise se padise kemi
edhe kur per arsye te ndryshme largohet njera apo tjetra pale dhe dhe realizohet suksedimi
procedural, pra ne vend te paditesit ose te paditurit te pare ne proces hyjne dy a me teper pasardhes
te tyre.

Ne bashkendergjyqesine e mevoneshme nuk kerkohet pelqimi i paditesit te pare kur ketij gjate
procesit gjyqesor i bashkohet paditesi i ri dhe as pelqimi i te paditurit te pare qofte per paditesin e ri,
qofte per te paditurin e ri , per arsye se te paditurit te pare me kete nuk i veshtiresohet pozita
procedurale. Teoria bashkendergjyqesine e mevoneshme nuk e pranon si te tille, por si ndryshim i
padise, per shkak se nuk zgjerohet padia ekzistuese, por paraqitet nje padi e re e vecante nga e para.

Ne bashkendergjyqesi qofte aktive, qofte pasive, apo e perzier,

fakultative apo te detyrueshme (e nevojshme), paresore apo e mevonshme, qofte si zgjerim apo si
shtim padie e re, cdo person qe bashkohet ne gjykim merr cilesine e paditesit ose te te paditurit ,
sipas pozites procedurale qe ai ka ne lidhje me objektin e gjykimit. Veprimet e njerit pjesmarres nuk
shkojne ne dobi apo ne dem te tjereve, me perjashtim te rasteve te padive qe burojne nga detyrime
ku veprimet e njerit shkojne ne dobi te tjetrit. Sic u tha ne bashkendergjyqesi, efekti procedural
qendron ne faktin se disa procese gjyqesore zhvillohen bashkarisht si nje proces i vetem . Ne keto
gjykime veprimtaria procedurale qe kryhet perben nje teresi te vetme procedurale. Mirepo realisht
ne keto raste jane aq marredhenje procedurale sa jane ndergjyqes dhe si rregull edhe aq kerkesepadi
sa jane edhe bashkendergjyqes. Prandaj veprimet procedurale te cdo bashkendergjyqesi jane te
vecanta dhe te pavarura nga ato . ka edhe padi qe burojne nga detyrime ne te cilat veprimet e njerit
shkojne ne dobi te tjetrit. Veprimi procedural i kryer prej njerit bashkendergjyqes mund te kete
efekt edhe per bashkendergjyqesit e tjere vetem kur per shkak te natyres se marredhenieve juridike
ne konflikt ose per shkak te nje dispozite ligjore , efekti i vendimit qe do te jepet do te shtrihet ne te
gjithe bashkendergjyqesit e tjere.

Kjo qe u tha eshte sanksionuar ne nenin162 te K.Pr.Civile . Sipas paragrafit te pare te tije thuhet:
”Secili nga bashkendergjyqesit kundrejt pales kundershtare paraqitet i pavarur, ne menyre qe
veprimet ose mosveprimet e tij procedurale nuk u sjellin te tjereve as dobi as dem”. Ne paragrafin e
dyte parashikohet perjashtimi nga ky rregull: “Kur per shkak te natyres te marrdhenieve juridike qe
jane ne konflikt ose per shkak te nje dispozite ligjore , efekti i vendimit qe do te jepet, shtrihet ne te
gjithe ndergjyqesit, veprimet procedurale qe jane kryer prej disa bashkendergjyqesave kane efekt
edhe per ndergjyqesit e tjere qe nuk jane paraqitur ne gjykate, ose qe nuk kane kryer ndonje veprim
ne afatin e caktuar”. Per te lehtesuar kuptimin e pozites juridike procedurale te bashkendergjyqsave
per dy rastet e cituara te dispozites po ilustrojme me shembuj. Per rastin e paragrafit te pare: dy
prinder te moshuar e pa mjete te mjaftueshme jetese, bashkarisht ngrehin padi kunder femijeve te
tyre per pagimin e detyrimit per ushqim. Ne kete rast secili prind kundrejt te paditurve eshte i
pavarur. Ai mund te kerkoje nje shume me te vogel ose me te madhe nga ç`kerkon prindi tjeter, pra
veprimet procedurale te njerit nuk kane efekt ndaj tjetrit. Po keshtu edhe veprimet procedurale te
secilit femije te paditur jane te pavarura e nuk ndikojne tek te tjeret. Per rastin e paragrafit te dyte:
Nje detyrim solidar, p.sh. tre persona u kane shkaktuar dem disa bashkepronareve padites. Vendimi
i gjykates shtrihet mbi te gjithe bashkendergjyqesit padites dhe te paditur. Po ashtu kur ne gjyq nuk
jane paraqitur te gjithe bashkendergjyqesit e demtuar si paditesa ose nuk jane paraqitur dy
bashkendergjyqesa te paditur ose nuk kane kryer ndonje veprim ne afatin e caktuar, veprimet
procedurale qe jane kryer prej atyre bashkendergjyqesave qe kane marre pjese ne proces , p.sh. kane
pranuar aktin e ekspertimit per vleren e demit, kane efekt edhe per bashkendergjyqesit e tjere , qe
nuk jane paraqitur ose nuk i kane kundershtuar ne afatin e caktuar perfundimet e eksperteve.

Nga pozita procedurale e pavarur qe ka cdo bashkendergjyqes kundrejt pales kundershtare, sipas
paragrafit te pare te nenit 162, rrjedhin disa perfundime:

a.-Secili bashkendergjyqes duhet te kete zotesi procedurale per te vepruar ne procesin gjyqesor.

b.-Perfaqesuesi ligjor i nje ose me shume paditesave ose te paditurve mund te jete bashkendergjyqes
me ta, perveç kur ka konflikt interesash.

c.-Ne bashkendergjyqesine pasive kerkese padia duhet te behet ne aq kopje sa jane te paditurit.

ç-Dukumentat e njeres pale duhet t‟u komunikohen te gjithe bashkendergjyqesave.

d.- Ne bashkendergjyqesine e thjeshte palet jane te pavarur ne paraqitjen dhe kundershtimin e

provave e ne parashtrimin e kundershtimeve dhe te prapesimeve.dh- Ne bashkendergjyqesine e
detyrueshme (domosdoshme) bashkendergjyqesit jane te pavarur ne qendrimet e veprimet e tyre,
p.sh. mund qe secili te ngreje pretendime te ndryshme nga tjetri. Por, kur bashkendergjyqesit e
pranojne nje fakt me perjashtim te njerit prej tyre, i cili e kundershton, ky fakt duhet te provohet
kundrejt te gjitheve , ndryshe nuk mund te pranohet si i provuar as edhe kundrejt atij qe e ka
pranuar. Si shembull i bashkendergjyqesise se domosdoshme mund te japim padine e njerit ose te
disa bashkepronareve te pasurise se paluajteshme kunder bashkepronareve te tjere per pjestimin e
pasurise se perbashket. Si bashkendergjyqese duhet te thirren te gjithe bashkepronaret per arsye se
marrdheniet juridike civile te bashkepronesise duhet te zgjidhen ne menyre unike. Sikur pala
paditese gjate procesit gjyqesor te terheqe padine ndaj njerit bashkendergjyqes te paditur, e gjithe
padia duhet te rrezohet per arsye se nga ky veprim procedural shkaktohet si pasoje mungesa e
legjitimimit procedural te kesaj pale (paditur). Prandaj thuhet ne teori se bashkendergjyqesine e
detyrueshme e determinojne normat juridike civile dhe jo ato juridike procedurale. Paditesi me padi
duhet detyrimisht ta formoje bashkendergjyqesine pasive , duke perfshire ne te gjithe subjektet qe
jane pjesmarres te marredhenies juridike civile.Per te patur nje ide me te plote e me te qarte per
bashkendergjyqesine, te sqarojme me pak fjale edhe nje ide tjeter te bashkendergjyqesise, e cila
ndeshet mjaft shpesh ne praktiken gjyqesore . Kjo eshte bashkendergjyqesia unike. Vecori
themelore dalluese e saj eshte se mosmarreveshja mund te zgjidhet njelloj ndaj te gjithe
bashkendergjyqsave, qe perbejne nje pale ndergjyqese unike. Procesi gjyqesor eshte nje, sepse edhe
vendimi mund te jete i njejte ndaj te gjithe bashkendergjyqesave. P.sh. kur bashkepronaret kerkojne
sendin nga i padituri ose trashegimtaret kerkojne njohjen e se drejtes se tyre te trashegimit etj. Ne
keto raste padia ose pranohet ose rrezohet njesoj ndaj bashkendergjyqesave.

30. Juridiksioni, Ilojete juridiksioneve giyqèsore. (fq. 322-328)

Juridiksion e drejta e organit per te ushtruar nje veprimtari te caktuar ne perputhje me ligjin.Ka
natyre kushtetuese dhe rrjedh nga ndarja dhe balancimi I pushteteve.Organet zgjidhin ceshtje qe
perfshihen ne funksiknet e tyre.Dy kuptime :a)organik percakton organet kompetente per te ushtruar
veprimtarine,b)funksional percakton te drejtat e ketij organi per te zgjidhur ceshtjet.
Llojet jane ne varesi te llojit te organeve qe jane ngarkuar per te zgjidhur ceshtjen. a)Juridiksioni
gjyqesor- te drejtat /detyrat per zgjidhjen e mosmarrveshjes I jane caktuar me ligj
gjykates..Juridiksioni gjyqesor mund te jete civil ose penal megjithse keto koncepte mund te themi I
takojne me shume kompetences.

b)Juridiksioni administrativ tersia e te drejtave dhe detyrave qe kane organet e administrates publike
gjat ushtrimit te funx te tyre .Nqs nadmin nuk jep zgjidhje ather I drejtohemi juridiksionit
gjyqesor.Per te mbrojtur te drejtat kushtetuese dhe ligjore te personave privat veprimtaria e
administrate I nenshtrohet:a)kontrollit admin,b)kontrollit te gjykates,c)cdo kontrolli tjeter t
eparashikuar nga legjislacioni ne fuqi.c)Juridiksioni I arbitrazhit -te drejtat dhe detyrimet e gjykstes
se arbitrazhit per te shqyrtuar mosmarrveshje me karakter tregtar,pasuror.Neni 414 KPC Kur një
mosmarrëveshje që është duke u shqyrtuar nga një gjykatë arbitrazhi, mbi bazën e një marrëveshjeje
arbitrazhi, I dërgohet për gjykim një juridiksioni tjetër, ky i fundit duhet të deklarojë
moskompetencën. Kur procedura e arbitrazhit për shqyrtimin e mosmarrëveshjes ende nuk ka
filluar, juridiksioni tjetër duhet gjithashtu të deklarojë moskompetencën, përveç kur marrëveshja e
arbitrazhit është haptazi e pavlefshme.

Neni 417KPCGjykata e arbitrazhit, kryesisht ose me kërkesën e palëve, vendos për

kompetencën e vet, duke përfshirë edhe vlefshmërinë e marrëveshjes së arbitrazhit. Kur ajo pranon
me vendim se marrëveshja e arbitrazhit është e pavlefshme, quhet se ajo e ka përfunduar misionin e
saj. d)Juridiksioni kushtetues-kontrollon kushtetueshmerin e ligjeve dhe akteve te tjera normative

31. Juridiksioni giyqèsor civil he dallimi me juridiksionin administrativ. (fq. 328-330)

Keto dy juridiksione funx te ndara nga nj-tj por kontrollohen dhe balancohen nepqemjet kontrollit
gjyqesor mbi vep admin.Kontrolli gjyqesor dallon nga kontrolli admin ne rruge hierarkike..Dallimi
qendron ne rrafshin procedurial gjykatat ne kontrollin e ketyre akteve respektojne normat
proceduriale te percaktuara nga KPC.Ceshtja do te zgjidhet nga juridiksioni gjyqesor kur organet e
administrates paraqiten si pale ne MJC. Pas ezaurimit te rruges admin ceshtja kalon ne juridiksionjn
gjyqesor nepermjet paraqitjes se padis nga personi I interesusr.A mundet juridic te refuzoj
shqyrtimin e padis per pavlefshmeri te nje akti admin duke e arsyetuar se ceshtja nuk esht shqyrtuar
be themel nga org admin?I vetmi shkak I mosshqyrtimit ne themel te te ankimit nga org admin
eshte vetem kur ankimi admin ehste paraqitur jashte afatit dhe mungojne dox shoqeruese ketu
gjykata e nxjerr ceshtjen jashte juridiksionit Nje ceshtje nuk mund te hyj njekohesishte ne juridic
gjyqesor dhe admin.

32. Juridiksioni gigésor civil dhe juridiksioni i Ciktes së Arbitrazhit. (fq. 330-335)

33. Kompetenca, Ilojet e kompetencave (kompetenca pèr shkak tè vlerës). (fa.378-380) (fg.395 398)

Ndarje e brendshme e pushtetit qe i perket secilit sektor juridiksional.2 pikpamje:a) objective tersia
e veprimtaris se organit shteteror ne nje rast konkret ne nje gjykate te caktuar,b)subjektiv e drejta
dhe detyra e organit per te kryer veprimtarine e caktuar.Gjithashtu kompetence quhet dhe ndarja e
veprimtarise midis gjykatave te ndryshme dhe gjykates se te njejtes shkalle.Kompetenca eshte
juridiksioni qe i perket ne menyre konkrete nje gjykate pra pushteti qe i perket konkretishte nje
gjykate eshte pjese e juridiksionit
Llojet e kompetencave:a) lendore,b)toksore,c)per shkak te vleres,d)funksionale,e)per shkak te
lidhjes.

Kompetenca per shkak te vleres kriteri per ta percaketuar kete kompetence eshte vlera ekonomike e
objektit te padise e percaktuar ne monedhen Lek.Pra mosmarrveshjet me vlere te madhe
shqyretohen nga gjykata me nje trup prej 3 antaresh(padite me vlere me shume se 50 miljon
lek)Gjithashtu me 3 gjyqetar gjykohen padite per shpalljen te zhdukur / te vdekur te personit dhe
padite per heqjen/ kufizimin e zotesise per te vepruar.Ne gjykat apeli ceshtjeet shqyrtohen me trup
gjykues te perber nga 3 antar.Kjo gjykat shqyrton me gjyqtar te vetem padite me vlere150000lek si
dhe raste te tjera te parashikuara ne kod.

Per te percaktuar kete kompetence eshte shume e rendesishme te percaktohet objekti dhe vlera e
tij(kerkohet ne kerkespadi nqs objekti eshte i vleresueshem)Per baze do te merret vlera e objektit te
padis ne momentin e ngritjes se saj.

34. Kompetenca lendore. (fq. 380-394)

Percaktohet ne baze te natyres/llojit te mosmarrvesjeve si dhe per shkak te vleres se objektit sepse
te dyja lidhen me objektin e mosmarrveshjes(lenden e gjykimit).Percaktohet nga neni 41 kpc
kompetencat e gjykates se shkalles se pare.Kompetenca lendore e gj.administrative
gjykon:mosmarrveshjet qe lindin nga aktet individuale nenligjore ,kontratat admin te nxjerra gjat
veprimtarise se administrates.Gjithashtu mosmarrveshjet qe lindin nga nderhyrja e paligjshme/
mosveprimi i org publike.Mosmarrveshjet e kompetencave te percaktuara nga KPA qe lindin gjate
veprimtaris admin.Mosmarrveshjet e nenpunesve civil,gjyqesor,prokuror,nenpunesit
shteteror.Kundravajtjet admin dhe kundravajtjet per zevendesimin e demit admin.Kompetencat
lendore mund te parashikohen dhe nga ligje te tjera te cilesuara ose te zakonshme..Mosrespektimi i
kompetences e bene veprimin gjyqesor absolutisht te pavlefshem dhe pretendimi per zbatim te
kompetences mund te ngrihet gjat gjith procesit.Kompetenca lendore percaktohet ne momentin
eparaqitjes se padise ne gjykate.Per te percaktuar drejte gjykaten kompetente lendore duhet te behet
identifikimi i sakte i mosmarrveshjes nese eshte natre civile apo administrative .

35. Kompetenca tokèsore (territoriale). (fg.402-412)

Kompetenca toksore

Gjykata kompetente per shkal te lendes ka te drejte te gjykoj ne territorin qe ajo shtrin veprimtarine
e saj..Rrethi gjyqesor dhe kompetencat tokesore caktohen duke marr parasysh ndarjen
administrative territorile,zhvillimet demografike,ngarkesen ne gjykata,vendodhjen ,permasat e
institucineve.Harta e ushtrimit te kompetencave ndryshohet pasi te vlersohet nga
KLGJ.Kompetencat tokesore mund te jene:Te pergjithshme- bazohet ne lidhjen midis gjykates dhe
te paditurit duke e ngritur padine ne gjykaten e cendit ku I padituri ka vendqendrim
/vendbanim/banim e perkohshem nqs nuk kemi asnje nga keto ne gjykaten e vendbanimit te te
paditurit.Pra mund te themi se kemi 3 lloje kompetencash tokesorete pergjithshme:te
pergjithshme ,me zgjedhje dhe konkurruese.Kur I padituri eshte person juridik padite ngrihen ne
gjykatne ku ky person ka qendren e tij pra atje ku ndodhen organet drejtuese te tij por dhe ne
gjykatat ku ka dege ose agjensi.Nqs I padituri ka disa vendbanime/vendqendrime zgjidhet gjykata
qe eshte me kompetente nga pikpamja tokesore.Ne rast se padia ka shuem badites athere jemi ne
rastin e bashkegjyqesise.

36. Kompetenca kontraktuale dhe kompetenca ekskluzive. (fq. 424-430 )

Kompetenca toksore ekskluzive Bazohet ne lidhjen e gjykates dhe llojit te padis.Kompetenca

kontraktuale mund te jete absolute ose relative ne varesi te mundesis qe ligji u jep paleve per ta
ndryshuar.Konsiderohen absolute kufijte e vendosura ne kompetencen lendore dhe funxionale palet
nuk mund ta ndryshojne me vullnetin e tyre keto lloj kompetencash

37. Litispendenca (giyqèvarèsia). (fq. 438-441)

Te ndodhesh per shqyrtim ne te njejten kohe para dy gjykatave te dy ceshtjeve qe jane midis te te
njejteve persona me te njejtin shkak dhe objekt.Elementet jane te njejte me ata te gjes se gjykuar

Objekti ajo qe kerkohet nepermjet paraqitjes se padis ne gjykate.Shkaku esht fakti cenes+ te drejtat
subjektive ne te cilat bazohet padia e qe ka lidhje me mardhenien juridike.

38. Procedura e kundèrshtimit tè juridiksionit. (fq. 373-377)

Ne rastin e pare kur gjykata dhe organet admin vendosin se e njejta ceshtje qe eshte paraqitur para
tyre ne shqyrtim hyjne dhe ne juridiksionin e seciles prej tyre jemi para konfliktit pozitiv.Kur te
njeten ceshtje qe i eshte drejtuar te dyjave nuk e pranon asnjera qe hyn ne juridiksionin e tyre kemi
mosmarrveshje juridiksionale pra konflikt negativ.Palet kundershtojne me ankim te vecant vetem
vendimin e gjykates per juridiksionin.Palet duhet te presin qe gjykata te shprehet me vendim
perfundimtar,prezumohet se gjykata ka refuzuar kerkesen e pales per nxjerrjen jashte juridiksionit
dhe ka deklaruar juridiksion per zgjidhjen e ceshtjeve.

39. Procedura e kundèrshtimit tè kompetencès. (fq. 441-449)

Konfliktet per kompetencen nuk lejohen.Ky parim do te thote se nese nje gjykate nuk eshte
kompetente dergohet nje ceshtje per tu gjykuar ne nje gjykate tjeter e cila ka deklaruar
moskompetencen e saj gjykata duhet ta prenoj dhe te shqyrtoj ceshtjen.

40. Aktet procedurale, forma dhe pèrmbajtja e aktit procedural civil. (fq. 450-455)

Procesi gjyqesore perbehet nga nje teresi aktesh proceduriale.

Akti procedurial ehste nje veprim pse shfaqe e ligjshem e vullnetit qe kryhet nga gjykata ,gjyqetaret
ose pjesmarresit neproces ne perputhje me formen e caktuar me ligj.Ai eshteveprim ose vullnet qe
percakton,rregullon nje ose disamardhenie te caktuara proceduriale civile.Grupohet ne :1. Aktet. E
paleve(padia,deklarata e mbjrojtjes,kerkes padia), 2.Aktet e gjykates(vendimet) ,3.Aktete tjera
(raportini eksperteve)

FORMA E AKTIT PROCEDURIAL

Duhet te jete ne pershtatje me qellimin e aktit spese eshtemjeti qe duhet per te ralizuar ate.Ne
aspektin formal aktet janevlefshmeria dhe provueshmeria e nje situate juridike.Formapercaktohet ne
varesi te aktit dhe duhet t erespektohet ne te kundert shpallet I pavlefshemKriteret qe zbatohen per
formen e aktit procedurial.Duhet te jete me shkrim,ne gjuhe shqipe,mund te kete dheakte me audio
dhe audioviziv,data e hartimit ,gjeneralitetet e hartuesit dhe personit te cilit i drejtohet dhe
nenshkrimin e hartuesit(tregon vullnet)

PERMBAJTJA Eshte e ndryshme ne varesi te llojit te aktit Aktet proceduriale duhet te

permbajen :Gjykaten ,palet,objektin ,shkaqet ligjore,perfundimet ,daten dhe nenshkrimin

41. Procesverbali i seancès giyqèsore, vendimi gjyqèsor si akte procedurale (forma

dhe pèrmbajtja). (fq. 455-464)

Procesverbali I seances eshte akt procedurjal shume I rendesishem me ane te te cilit gjykata
kontrollon shkeljet e normave proceduriale te bera nga nje gjykat e ulet(pranprovonzhvillimin e
procesit gjyqesore).Ne tenparaqiten te gjithaveprimet proceduriale sipas kronologjis dhe rrjedhes se
tyre.Ka forma t endryshme te mbajtjes se procesverbalitshtypshkrim,dorshkrim ,regjistrim etj

Ruajtja e tij-ruhet aq kohe sad he vete dosja .Kur vendimimerr forme te prere regjistimi arkivohet
ne serverin e ministrisse drejtesis.Duke ndjekur nje rend kronologjik,ketij I bashkelidhen shpjegime
dhe pretendime me shkrim te paraqitura nga palet.

Llojet e vendimeve I kemi bere nenet 125,126,127

Vendimet e ndërmjetme 125

Vendimet e ndërmjetme jepen nga gjykata në seancë gjyqësore me qëllim që t’i përgjigjet kërkesave
dhe të sigurohet zhvillimi i gjykimit në pajtim me dispozitat e këtij Kodi.

Neni 126 Vendimet përfundimtare

Vendimi përfundimtar jepet nga gjykata në përfundim të gjykimit i cili zgjidh çështjen në themel.

Vendimi përfundimtar, si dhe vendimet që i japin fund procesit gjyqësor civil të parashikuara prej
nenit 127 të këtij Kodi jepen në “Emër të Republikës” dhe përkatësisht duhet të përmbajnë bazën
ligjore mbi të cilën bazohet zgjidhja e mosmarrëveshjes, analizën e provave dhe mënyra e zgjidhjes
së saj.

Neni 127

Vendimet jopërfundimtareVendimet jopërfundimtare janë vendimet e pushimit të çështjes, me të

cilët gjykata ose gjyqtari në rastet e parashikuara në këtë Kod i japin fund procesit gjyqësor civil pa
e zgjidhur çështjen në themel, si edhe çdo vendim tjetër që pa e zgjidhur çështjen në themel i jep
fund procedimit gjyqësor të filluar.

42. Letèrthirrja si akt procedural, njoftimi shkresor i akteve, njoftimi i akteve te

shteteve te huaja. (fa. 466-476)

Leterthirrja akt procedurjal realizon thorrjen e personave negjykate,verteton nese ata jane ne djeni
ose jo.Permban—gjykaten q eek a nxjerr,emrin mbiemrin e personit,mosmarrveshjen ,pasojat
ligjore nqs personi nukparaqitet ne gjykate.Pergatitet nga gjykata dhe nenshkruhet nga gjyqetaret.

Njoftiki I aktit

Behet ne adresen e pales te percaktuar nekerkese.Parregulltesi ne menyren e njoftimit

cenojnevlefshmerin e aktit neni 122 K.P.C Disa forma te njoftimit jane :Shkresor,elektronik,me
shpallejpublike dhe ne shtet t ehuaj.Njoftimi behet dhe ne menyretjeter qe garanton njoftim te
rregullt persa kohe personi I thirrur konfirmon personalisht me shkrim se ka marr djeni.

Njoftimi shkresor i akteve behet nepermjet dorezimiit nga punonjesi i gjykates ose sherbimi postar
ose tn dhe permbaruesi gjyqesor i leterthirrjes .Kur akti dorezohet dokumentohet dhe
dorezimi.Eshte e rendesishme qe personi te njoftohet kudo ku gjendet.Personat e lartpermendur qe e
dorzojne aktin i permbahen adreses se kerkespadis.Nqs personi e refuzon aktin nuk e nenshkruan
ose nuk mundet ta nenshkruaj dhe keto shenohen ne nenpunesi duke e quajtur te kryer procesin e
njoftimit.nqs personi nuk gjendet ne asnje nga adresat njoftimi i dorzoheet nje personi te familjes qe
ka mbushur moshen 16 vjec maeeja persiper e njoftimit passjell dhe per kete kategori pasoja ligjore

Njoftimi i akteve ne shtetet e huaja. Gjen rregullim ne te drejten e brendshem,marrveshjet bilaterale

dhe multilaterale.Nqs ka marrveshje midis shteteve per dhenien e ndihmes juridike do te zhvillohet
kjo marveshje.Rregullat qe duhet te plotesohen per njoftimin e akteve:te dy shtetet jane pale e
konventes,adresa e personit qe i dergohet akti eshte e njohur,akti qe dergohet eshte nje dox gjyqesor
ose jashtegjyqesor,akti ka lidhje me ceshtje civile ose tregtare.

43. Njoftimi elektronik i akteve dhe pavlefshmèria e akteve procedurale. (fq. 472

-473) dhe (fq. 485-491)

Shpallja te pavlefshem te aktit procedural.Akti procedural mund te goditet per pavlefshmeri kur
nukeshte kryer ne formen e kerkuar nga ligji dhe kur I mungojnete dhenat e domosdoshme per
arritjen e qellimit te tij.Shpalljae pavlefshmerise se nji akti mund te behet vetem me kerkesene pales
se interesuar,perveç kur ligji parashikonndryshe.Shpallja e pavlefshmerise se nje akti mund te jete e
plote ose e pjeseshme.Po ashtu kur akti procedural shpallet i pavlefshem per nje efekt te caktuar
procedural,efektet e tjerate krijuara jane te vlefshme.Pavlefshmeria nuk ka rendesi per aktet e
meparshme,kur keto jane te pavarura prej tij.Ne te gjitha rastet perveç vendimit
perfundimtar,kerkesashqyrtohet nga gjykata qe e ka shqyrtuar çeshtjen.Pershpalljen e
pavlefshmerise se vendimit te gjykates shqyrtimibehet nga Gjykata e Apelit ose Gjykata e Larte
sipas shkallesse gjykates vendimi i se ciles kerkohet te shpallet i pavlefshem.(nenet 119-123 te
K.Pr.Civile).Kur gjykata shpall te pavlefshem nje akt procedural,duhet tariperterij ate teresisht ose
pjeserisht dhe,kur per pavlefshmerine eshte fajtor sekretari, permbaruesi apombrojtesi,gjykata e
detyron me vendim te shperbleje demin e shkaktuarnga pavlefshmeria.P.sh.kur shpallet i
pavlefshemprocesverbali gjyqesor per shkak se shkrimi i sekretarit qe e ka mbajtur procesverbalin
eshte i palexueshem ky ngarkohetme shpenzimet per ripertritjen e tij.

Njoftimi elektronik behet kur pal aka dhen pelqim mjetet te cilat do te perdoren duhet te jene te
atilla qe te ofrojne marrjen e konfirmimit.Te dehnat elektronike jepen ne kerkespadi,deklarat
mbrojtje.Ky njoftim pasqyrohet ne procesverbal te posacem .Ne rast se gjykata ka djeni per
ndryshim te te dhenave elektronike ather njoftimi behet ne forme shkresore

44. Afatet procedurale, kuptimi he llojete tyr-e. (fq. 507-510)

Afat procedural është koha gjatë së cilës ose me kalimin e së cilës, pala ose palët mund të krjojnë
një veprim procedural në procesin gjyqësor.

Nga ky përkufizim del se kemi dy lloje afatesh procedurale:

a) Afate, gjatë të cilave duhet të kryhet veprimi procedural, ose ndryshe “distanca kohore brënda së
cilës” mund të kryhet veprimi procedural.

P.sh. afati I ankimit në Gjykatën e Apelit, kundër vendimeve përfundimtare të gjykatës së shkallës
së parë, sipas nenit 443 parag. i parë të K.Pr. Civile është 15 ditë. Këto lloj afatesh përbëjnë
rregullin.

b) Afate, me kalimin e të cilëve mund të kryhet veprimi procedural. Me tj.tj. me këto lloj afatesh
kuptohet periudha kohore, para mbarimit të së cilës nuk mund të kryhet veprimi procedural. P.sh.
kërkesa për vazhdimin e gjykimit të pezulluar nuk mund ti drejtohet gjykatës para se të jenë zhdikur
pengesat që kanë shkaktuar pezullimin e tij(neni 298 parg. i dytë). Ky lloj afatesh përbën
përjashtim, pasi ndeshet rrallë.

Në varësi të faktit se nga kush caktohen afatet, ato ndahen në afate ligjore dhe në afate gjyqësore.
Afatet ligjore janë ato që caktohen drjtpërdejt prej ligjit. Gjyqësore janë afatet e caktuara nga
gjyqtare ëse gjykata në ato raste kur ligji e lejon si përjashtim. P.sh. afatet e ankimit kundër
vendimit përfundimtar dhe vendimeve të ndërmjetme kundër të cilave është parashikuar e drejta e
ankimit, janë caktuar me ligj. Këto janë afate të prera dhe si të tilla nuk mund të shtyhen apo të
shkurtohen. Afatet procedurale të prera duhe të parashikohen shprehimisht me ligj, ndryshe do të
jenë të zakonshme. Afatet e zakonshme mund të zgjaten me vendim të gjykatës përpara mbarimit të
afatit, por në çdo rast zgjatja nuk mund të jetë më e gjatë se afati i fillimit, përveç rasteve të veçanta,
kur ka asnjë të rënda që e përkighin kërkesën (nenet 146-147 të K.Pr. Civile). P.sh. sipas nenit 302
gjykata mund tu jap palëve afat deri në 5 ditë për të përgatitur parashtresat me shkrim për kërkimet
e fundit. Por, në rast sëmundjeje të palës apo një pengese tjetër që ja ka bërë asaj objektivisht të
pamundur përgatitjen e parashresës Brenda këtij afati, gjykata mund të shtyj afatin deri në aq ditë sa
ishte caktuar afati i fillimit.Në ato raste kur ligji nuk ka caktuar afatin procedural, por ia ka lënë në
kompetencë gjykatës të cadtojë afatin, quhen afate gjyqësore. Gjyqësore janë afatet p.sh. për
plotësimin e të metave të padisë (neni 157):afati për paraqitjen e provave shkresore: afati për
paraqitjen e mendimit me shkrim nga edspertët etj. Ndonëse në lëndën e së Drejtës Civile materiale
jepet kuptimi i përgjithshëm i afateve prerëse ose prekluzive (shuese), për të kuptuar më mirë
dallimin e afateve procedurale prerëse ose prekluzive nga afatet e zakonshme, është e nevojshme të
theksohet specifika e tyre në procesin gjyqësor civil. Afatet prekluzivë janë ato afate pas mbarimit
të të cilave nuk mund të kryhet më veprimi procedural.P.sh. afati i ankimit në Gjykatën e Apelit
kundër vendimit përfundimtar të gjykatës së shkallës së parë, afati për të bërë rekurs në Gjykatën e
Lartë kundër vendimet të Gjykatë së shkallës së parë dhe kemi dështimin e të tretit (neni 443), janë
afate të prerë dhe si të tillë nuk mund të zgjaten as të shkurtohen. Por ankimi, dekursi, rishikimi
kundërshtimi në të gjitha këto raste nuk mund të bëhen, pavarësisht nga njoftimi, mbasi ka kaluar
një vit nga shpallja e vendimit, me përjashtim kur vërtetohet se pala në nungesë nuk ka qenë në
dieni të procesit gjyqësor për shkak të pavlefshmëresë së njftimeve (neni 122). Afati 1 vjeçar është
afat prekluziv, për arsye se pas një viti nuk mund të kryhet as një veprim procedural pavarësisht nga
fakti se pala nuk është njoftuar. Siç u tha, përjashtim nga kjo bëhet vetëm kur ka qenë në dijeni të
procesit gjyqësor për shkak të pavlefshmërisë së njoftimit. P.sh. njoftimi I aktit është bërë me anë të
afishimit të kopjes në gjykatën e vendit ku do të gjykohet çështja, në kundërshtim me kërdesat e
neneve 131 e 133 paragrafi i parë të K.Pr. Civile.

45. Llogaritja e afateve procedurale dhe rivendosja nè afat. (fo. 510-522)

jësitë kohore për llogaritjen e afateve procedurale ligjore dhe gjyqësore janë ditët, javët, muajt dhe
vetet. Të gjitha llojet e afateve llogariten me ditë të plota, nga mesnata në mesnatë (24 orë ). Kur
afati është caktuar me ditë, p.sh. 5,15, ose 30 ditë, nuk numrohet dita në të cilën takon koha ose
ngjarja nga e cila duhet të fillojë afati procedural.P.sh. dita e shpalljes së vendimit përfundimtar ose
të ndërmjetëm të gjykatës është me 10 Janar 2001. Si ditë e fillimit të lejes së afatit merret dita e
nesërme, d.m.th. data 11 Janar 2001. Nga kjo datë duhet llogaritur afati 5 ditor,15 ditor ose 30 ditor
i ankimit. Shpallja e vendimit të gjykatës, siç u tha, ka ndodhur me 10 Janar 2001, afati i ankimit
fillon me 11 Janar 2001 e mbaron në orën 24\00 të datës 15 Janar kur afati është 5 ditë, në orën
24\00 të datës 25 janar kur afati është 15 ditë e kështu me rallë.

Afatet e caktuara në muaj ose në vite, përsa I përket fillimit të ecjes së tyre , zbtohen rregullat e
mësipërme. Këto afate mbarojnë me mbarimin e asaj dite të muajit ose vitit të fundit që I përgjigjet
ditës kur afati ka filluar. Kur mungon kjo ditë në muajin e fundit atëherë afati mbaron me mbarimin
e ditës së fundit të atij muaji. P.sh. rrethana nga e cila duhet llogaritur afati ka ndodhur me 10 Janar
2001 dhe afati është 3 mujor. Atëherë ky afat mbaron me 10 Prill ora 24\00 te vitit 2001. Në qoftë
se rrethana ka ndodhur me 30 Nëntor 2000 afati 3 mujor mbaron me 28 ose 29 Shkurt 2001 ora
24\00, si ditë e fundit e muajit Shkurt.

Ecja e afateve procedurale nuk nderpritet as për shkak të festive zyrtare e as për shkak të ditëve të
pushimit javor. Por në qoftë se dita e fundit e afatit bie në një ditë feste zyrtare, pushimi javor ose
në një ditë që gjykata nuk punon (p.sh. të shtunën ), afati mbaron me mbarimin e ditës pasardhëse të
punës. P.sh. në qoftë se dita e fundit e afatit bie ditën e hënë dhe kjo ditë është ditë feste zyrtare,
afati mbaron me mbarimin e ditës së martë.U tha se afati mbaron në ornën 24\00 të ditës së fundit.
Por gjykatat nuk punojnë deri në këtë orë, por vetëm deri në orën 15\30 ose 16\00. Ankimi nuk
mund të dorëzohet jashtë orarit zurtar dhe si rrjedhojë pala e interesuar quhet se e ka humbur afatin
procedural. Në raste të tilla ruhet afati procedural kur ky është kryer jashtë gjykatës deri në orën
24\00 të ditës së fundit. Si datë e veprimit procedural është data e dorëzimit postës për çdo person
fizik ose juridik, komndës së repartit ushtarak për ushtarakët me sherbim, komandës së institucionit
të burgut për të dënuarit, administratës së spitalit etj. Megjithëse përveç poarqa, K. Pr. Civile nuk
shprehet për rastet e tjera ( neni 149).Një çështje me rëndësi lidhur me afatet në përgjithësi dhe me
afatet procedurale në veçanti, është kur veprimi procedural, p.sh. ankimi, kërkesa, i dorëzohet
gjykatës jokompetente brenda afatit, por gjykatës kompetente i arrinë jashtë afatit. Për këtë në K.Pr.
Civile nuk bëhet fjalë. Teoria dhe praktika kanë pranuar se veprimi procedural quhet i kryer brenda
afatit , d.m.th. i dorëzuar në gjykatën kompetente, kur dorëzimi i gabuar është bërë nga padijënia. P.
sh. Ankimi kunder vendimit të gjykatës së shkallës së parë, dorëzohet në Gjykatën e Apelit. Ky
qëndrim na duket i drejtë dhe gjen mbështetje edhe në nenin 61. Sipas kësaj dispozite kur gjykata
kontakton se nuk është kompetente për gjykimin e çështjes vendos moskompetencën e saj dhe i
dërgon aktet në gjykatën kompetente.Në praktikën tonë gjyqësore lidhur me llogaritjen e afateve
procedurale, sidomos për llogaritjen e afatit të ankimit kundër vendimit të ndërmjetëm ose
përfundimtar, kemi bindjen se ka një shkare nga ligji. E kemi fjalën për fillimin e afatit procedural.
Nga gjykatat e shkallës së parë dhe ato të Apelit, si dhe administratat e tyre, si fillim afati
procedural llogaritet edhe vetë dita kur është kryer veprimi procdural nga gjykata p.sh. kur është
dhënë vendimi i ndërmjetëm ose përfundimtar. Në qoftë se vendimi është dhënë me 10 Janar, sipas
tyre afati 5 ditor mbaron me 14 Janar dhe afati 15 ditor mbaron me 24 Janar, për arsye se në afate
është llogaritur edhe data 10 Janar. Ky gamin ndodh për dy arsye. Së pari nga se nuk është arritur të
harmonizohen dispozitat e përgjithshme mbi afatet dhe mënyrën e llogaritjes së tyre, me dispozitat e
veçanta të K. Pr.Civile, që rregullojnë afate të ndryshme procedurale. Të parat bëjnë pjesë në pjesën
e përgjithshme ku rregullohen çështjet e përgjithshme procedurale, të dytat bëjnë pjesë në një nga
pjesët e posaçme, në pjesën e tretë ku rregullohen mjetet ligjore të mbrojtjes, Duke u nisur nga kjo,
detyrimisht duhet udhëhequr nga rregulli i përgjithshëm i sanksinuar në nenin 148 parag.i parë. Në
të ndër të tjera parashikohet se kur afati është caktuar me ditë ose orë, përjashtohet dita dhe ora në të
cilën ka filluar ngjarja ose koha nga e cila duhet të fillojë afati. Ky rregull i sanksionuar në një
normë urdhëruese nuk njeh përjashtim në dispozitat e përfshira nga K.Pr. Civile. Po të kishte qëllim
të kundërt ligjvënësi do të shtonte klauzolën: ”Përveç kur me dispozita të veçanta të këtij kodi
parashikohet ndryshe.”Në nenet 443 e 444 janë rregulluar afati i ankimit dhe fillimi i afateve të
ankimit. Formulimi në parag. e parë të nenit 444: “Afatet e caktuara në nenin e mësipërm... fillojnë
nga data e shpalljes së vendimit përfundimtar”, është kuptuar shkëputur nga neni 148 parag. i parë,
sikur në llogaritjen e afatit duhet të përfshihet edhe dita e shpalljes së vendimit përfundimtar. Ky
interpretim gramatikorë bie ndesh me interpretimin logjik-sistematik të normës juridike, në nenin
148 parag, i parë është vendosur rregulli i përgjithshëm, që nuk njeh përjashtim, si kur afati është
caktuar me orë e me ditë,përjashtohet ora dhe dita në të cilën ka filluar ngjarja ose koha nga e cila
duhet të fillojë afati. Prandaj edhe përmbajtja e nenit 444 parag.i parë duhet interpretuar në atë
mënyrë që të perjashtohet dita e shpalljes së vendimit.Së dyti,po të pranohet se në afate llogaritet
edhe dita e shpalljes së vendimit,krahas atyre që u thanë,cenohet e drejta e palës q ka të drejtën e
ankimit,për ditë të plotë të fillimit të ankimit.Kështu p.sh. vendimi i gjykatës mund të shpallet ose të
komunikohet në orët e vona të ditës,p.sh. në ora 18.00, 20.00,etj.Në këto kushte nuk kemi më afat të
plotë 5 ditor ose 15 ditor.për më tepër kjo mënyrë e llogaritjes nuk merr parasysh as orët as faktin se
afati ditor është 24 orë.Pasojat disa herë mund të jenë shumë të padëshirueshme, sidomos në rastet e
afateve 5 ditore.P.sh.vendimi shpallet pasditën e së premtes.Të shtunën e të djelën është pushimi
javor.Të hënën qëllon festë zyrtare.Ankuesit i mbetet vetëm dita e fundit për të studjuar materialet e
çeshtjes dhe për të bërë ankimin.Veç sa u theksua edhe në legjislacionet e huaja rregulli i mësipërm
për mos llogaritjen e ditës së shpalljes ose komunikimit të vëndimit të gjykatës,nuk njeh përjashtim

46. Kuptimi i pèrgjithshem i provès, klasifikimi i provave dhe objekti i provès.

(fq. 524-526)

Prova esht emjet per te arritur qellimin.Jane te dhena qe meren prej burimeve dhe sipas rregullave te
parashikuara ne kod dhe ligje te tjera ato vertetojne ose rrezojne pretendimet /prapesimet e
pjesmarresve ne proes.Jane fakte qe lidhen me mosmarrveshjen objekt gjykimi,duhet te kene lidhje
te drejtperdrejte me objektin e mosmarrveshjes.Duhet t elidhet dpd ose trthorte me faktet e
permendura ne gjykim

Per klasifikimin ka kritere te ndryshme.Nqs i referohemi objektit:

a) te dpd objekt fakti qe do provohet rendesi themelore per gjykimin

b) prova te terthorta nuk jane kryesore sherbejne per faktet e terthorta
c) prova ne te kundert mund te jene prova kryesore qe i kundervihen pretendimit ne themel te
paditesit.

Nqs i referohemi efektivitetit;

a)prova te vlersueshme lirisht

b)prova ligjore parashikohen shprehimisht ne ligj

Ne varesi te momentit te krijimit provat ndahen ne:

a) te formuara paragjykimit
b) te formuara gjat gjykimit
Provat ndahen dhe ne:

a)lendore pra sendet e ndryshme materiale

b)personale

c)teresore pra krijon te gjykata bindje per vertetesi te faktit

Objekti i proves faktet e paraqitura nga palet dhe pjesmarresit ne proces qe qendrojne ne themel
per zgjidhjjen e ceshtjes .Faktet qe perbejne objektin e proves:

a) faktet krijuese prodhojne lindjen e mardhenies

b) faktet penguese shoqerohen me faktet krijuse dhe perfaqesojne pengese per realizimin e
pasojave te normale te MJ (mungesa e zotesis per te vepruar te i mituri)
c) fakte ndryshuese
d) fakte shuese pengesa e faktit krijues sjellin shuarje te mardhenies
e) fakte te njohura boterisht
f) faktet te njohura zyrtarisht
g) fakte te pakundershtueshme
Prezumime pasojat qe ligji nxjerr prej nje fakti te ditur per te percaktuar nje fakt te paditur
a) prezumime ligjore:absolute jane te rralla ligji parashikon shprehimisht se nuk lejohet te
provohet e kunderta dhe relative lejohet te provohet e kunderta
b) prezumime fakti nxirren nga rrjedha e zakonshme e fakteve ato duhet t evleresohen me
kujdes nga gjykata

47. Barra e provès. (fa. 530-535)

Ben te mundur percaktimin se cila pale duhet te marre masa per paraqitjen e provave gjat
gjykimit.Palet ndergjygjese mbajne pozita kundershtuese ,Per te percaktuar se cila nga palet ka
barren e proves na ndihmojne ndarja e fakteve Faktet formuese i perkasin paditesit dnersa barren e
proves per faktet per faktet penguese,ndryshuese dhe shuese e ka i padituri.Barren e prove e ka pala
e cila ngre kerkesen

48. Paraqitja e provave, procedimi provues, lejimi i tè provuarit dhe cmuarrja e

provave. (fq. 535-542)

49. Shpjegimi dhe pohimi i palève dhe pjesèmarrèsve tè tjere nè proces. (fo.

544-546)

.Palet .kan barren qe do paraqes.in para gjykates fakte te cilat mbeshtesin pretendimin e
tyre.Shpjegimet paraqesin sqarime diskutime ose parashtrime qe palet apo personat e tjer
pjesmarres bejne gjat procesit gjyqesor.Keto shpjegime me teper se prove mbahen ne kuadrin e nje
detyrimi ku palet shpalosin qendrimin e tyre

Pohimi perben prove qe merret prej paleve ose perfaqesuesve te tyre.Pohimet jane cilesuar :

a)te plote pala pranon teresisht faktet

b) i cilesuar edhe pse pohoen faktet parashtron element qe sjellin ndryshimin ose shuarjen e tij

c) pohim jashtegjyqesor kur nuk behet brenda procesit por paraqitet ne te nepermjet provave
shkresore

d) pohim gjyqesor behet nga palet ose perfaqesuesit ne gjykate.

50. Ekspertimi, mènyra e caktimit tè ekspertit. (fq. 546-554)

Parakusht per zhvillimin erregullt te procesit gjyqesor eshte dhe nxjerrja e te dhenave qe lidhen me
element faktik te nderlikuar te cilat nuk mund te percaktohen nga gjykata por nga ekspertet e thirrur
prej saj.Te cilet caktohen sipas rregullave te percaktuara ne kod ata duhet te jene te nje fushe te
caktuar.Provat qe dalin prej tyre kane rendesi shume te madhe ne gjykim ata japin mendimin
meshkrim por dhe degjohen ne seancen gjyqesore.Mendimi i tij perben prove si gjith te tjerat dhe
nuk ka nje vlere te paracaktuar provuese.Gjykata nuk lejohet ti bej ekspertit pytje qe synojne
dhenien e prgj juridike.(psh vlefshmeria e lejes se ndertimit).Nqs ka nevoj per perfshirjen eekspertit
ose jo gjykata e vlerson pasi realizon paraprakisht kerkimet/pretendimet e paleve..Thirrja e
ekspertit nuk synon zevendesimin e vendimarrjes se ceshtjes nga gjykata ai eshte thjeshte nje
ndihmese ne vendimarrjen e gjykates

Emerimi-behet nga gjykata ,eksperti njoftohet nga sekretaria dhe per paraqitjen ne seance.Nqs
eksperti nuk pranon duhet te argumentoj vendimin 5 dite para seances.Paletmund mund te kerkojne
shkarkimin e ekspertit ne varesi te rrethanave por duke e argumentuar kete vendim.Eksperti duhe te
bej betimin.Kur lind nevoja mund te caktohen me shuemnse nje ekspert.Emrat e tyre ndodhen ne
regjistra elektronik te MD.Gjyqtari mund te caktoj nje eksperte jashte regjistrit nqs nevojitet per nje
fushe te vecante,Qe eksperti te regjistrohet ne regjistra duhet te kete: 10 vjet eksperienc ne fushe
specifike ose te ngjashme,zotesi te plot per te vepruar,te permbush ne menyre te rregullt detyrimet
tatimore.Ne regjistrin elektronik ka nje rubrik ku palet mund te vlersojne ekspertin.

Caktimi i detyrave behet ne gjykate –Ne seancen pergatitore caktohen pyetjet, duke marr mendimin
e tij dhe te paleve.Vendimi per caktimin e detyrave permban:detyrat,afati i paraqitjes,subjekti te cilit
i ngarkohet parapagimi i shpenzimeve,ne rast nevoje asistencen e ndihme,urdherim te subjekteve te
treta te lejojne te kryej detyrimet,e drejta e ekspertit te njihet me materialet e ceshtjes.Ai jep
mendimin e tij per detyrat e ngarkuara nga gjykata.Eksperti mund t ekerkohet dhe nga palet
paraqitet ne sence gjyqesore shpjegon njohurit e tij.Per marrjen ne pyetje te tij zbatohen rregullat
ne KPC nga deshmitaret.