Professional Documents
Culture Documents
)-)
4(%á#(!.').'á$%&).)4)/.á/&á02).4%$á4%84),%á$%3)'.á!.$á-!.5&!#452).'
).á4(%á4(á!.$á34á#%.4529
ÛDILá!KBOSTANCÎ
$/)á3ANAT
OlanakSÏZlÏklarÏ aÝma araYÏÝÏ kalÏP-BaSkÏDan DiJital BaSkÏ´Ya ink-Jet kaDar Dyn~Ý~m S~rellerinDe ynemli rOl OYnamÏÝtÏr ± Ve araSÏnDan
GeliÝtirilen teknOlOJik SiStemlerDeki ynemli itiCi G~llerDen Biri OlmUÝtUr -OrriS taSarÏmlarÏnÏn lOÛUnU tekStil BaSkÏCÏlÏÛÏ Ve DUVar khÛÏtlarÏ ilin Ger-
4eknOlOJi laÛÏYla Birlikte tekStil el SanatlarÏnÏn teknOlOJi Sanat Ve Bilim lekleÝtirmiÝtir² 2eSim ÞÝlemeDen halÏYa FaYanStan taPeStrY´e
GiBi DiSiPlinlerle BirleÝerek Ve 9~ZYÏllarDa lOk reFeranSlÏ Yeni iFaDe kaDar UYGUlamalÏ SanatlarÏn FarklÏ alanlarÏnDa Zanaat temelli eStetiÛi Ye-
alanlarÏna Dyn~ÝeCeÛi S~reller De BaÝlamÏÝtÏr niDen CanlanDÏrarak eSerleriYle enD~Stri tOPlUmDa Yeni Bir alGÏ YaratmÏÝ
Zanaat Ve teknOlOJi kaVramlarÏnÏ Yeni tartÏÝmalara almÏÝtÏr ±¨ -OrriS
%nD~StriYel SiStemlerin tekStil BaSkÏCÏlÏÛÏ alanÏnDaki en ynemli yrneÛi DyÝemelik tekStillerle yZellikleDe BaSkÏlÏ kUmaÝlarla Ve DUVar khÛÏtlarÏYla
4hOmaS "ell´in SilinDir rUlO BaSkÏ makineSiDir ±´De ÞSkOl 4hOmaS inSanlarÏn alGÏSÏnÏ kykten DeÛiÝtirmiÝ DeSen taSarÏmÏnDaki YaratÏCÏlÏÛÏn
"ell´in tam mekaniZe eDilmiÝ rUlO BaSkÏ makineSini iCat etmeSi lÏÛÏr al- yn~n~ almÏÝtÏr² 4aSarÏmCÏ ~retiCi Ve SOSYal anlamDa reFOrmCU kiÝiliÛi
mÏÝtÏr² $eSenlerin BaSkÏYÏ GerlekleÝtiren BakÏr Silinirler ~Zerine GraV~r kaDar Zanaat GeleneÛini CanlanDÏran Y~kSek eStetikteki ~r~nleriYle 7illiam
Ya Da rylYeF Olarak aktarÏlDÏÛÏ BU SiStemDeki BaSkÏ hÏZÏnÏn Y~kSekliÛi Gele- -OrriS mODern taSarÏmÏn en ynemli reFeranSlarÏ araSÏnDa Yer almÏÝtÏr
nekSel YyntemlerDeki ele DaYanan ~retim Bilimlerini etkilemiÝtir 3ilinDir
BaSkÏ tekStil BaSkÏCÏlÏÛÏ alanÏnDa tanÏmlarÏ SÏnÏrlarÏ Ve eStetiÛi etkileYeCek ±-ODerniSt Ve 0OSt--ODerniSt Sanat GrUPlarÏ kaDar Art .OUVeaU Ve Art
teknOlOJik iCatlar DiZiSinin ilk yrneÛi OlmUÝtUr %nD~StriYel makineler el $eCO hareketleri De tekStil taSarÏmÏnDaki Yeni eStetiklere ilham kaYnaÛÏ
SanatlarÏna ait GyrSel DeÛerleri DeÛiÝtirmeYe BaÝlarken OrtaYa lÏkan Sanat OlmUÝtUr² Art .OUVeaU SanatlÏlarÏnÏn 9~ZYÏlÏn SOnlarÏnDaki Ve
Ve Zanaat hareketleri De kenDine yZG~ eStetik anlaYÏÝlarÏYla FarklÏ UYGUlama 9~ZYÏlÏn BaÝlarÏnDaki kaViSli ZariF DekOratiF S~Slemeleri Ve BitkiSel anlatÏm-
alanlarÏnDa etkiSini hiSSettirmiÝtir larÏ kaDar ´lara kaDar etkiSini S~rD~ren Art $eCO StilinDeki FlOral Ve
GeOmetrik DeSenler DekOratiF yZellikleriYle Dikkat lekmiÝtir 9eni mODern
%nD~StrileÝme DyneminDe leÝitli SanatlÏlarÏn GelenekSel reFeranSlarÏ Ye- laÛÏn kimliÛinin Gerleklerin Ve ihtiYallarÏnÏn S~Sleme Ve DekOraSYOn GiBi
niDen G~nDeme Getiren lalÏÝmalarÏ tekStil alanÏnDaki Y~ZeYSel anlatÏmlarÏ kaVramlar ~ZerinDen FarklÏ ~lkelerDen entelekt~eller taraFÏnDan SOrGUlan-
etkilemiÝtir %l SanatlarÏYla teknOlOJi araSÏnDaki FarklÏlÏklarÏ D~Ý~nSel Ve DÏÛÏ 9~ZYÏlÏn BaÝlarÏnDa *OSeF (OFFmann Ve +OlOman -OSer taraFÏn-
eStetik anlamDa irDeleYen SanatlÏlar araSÏnDan yZellikle ArtS anD #raFtS Dan kUrUlarak SanatlÏlarÏ Bir araYa Getiren 7iener 7erkStatte´nin
(areketinin ynC~S~ 7illiam -OrriS - tekStil taSarÏmÏnÏn - AVUStUrYa tekStil BaSkÏ DeSenlerinDeki Ve DUVar khÛÏtlarÏnDaki etkiSi
YeniDen YOrUmlanmÏÝ GeOmetrik lilek DeSenleri Ya Da YOÛUn Ve renkli
kOmPOZiSYOnlar tekStil BaSkÏ taSarÏmÏnÏn 9~ZYÏlDaki SOYUtlamaYa Ve
haYal G~C~ne DaYalÏ DeÛiÝimlerini GyStermekteDir
SaÛlaYan BU teknik külük atylYe OrtamlarÏna UYGUnlUÛU Ve deneYSel lalÏÝ-
malara alÏklÏÛÏ ile BaSkÏ taSarÏmÏna Yeni anlamlar kaZandÏrmÏÝtÏr. ±9üZYÏlÏn
tekStil BaSkÏCÏlÏÛÏnÏn GeliÝimindeki en ynemli katkÏSÏ el Film BaSkÏ Ve meka-
nik türeVleridir Film BaSkÏnÏn ele daYanan UYGUlamaSÏ AVrUPa´daki GiYSilik
Ve dyÝemelik kUmaÝlarÏn taSarÏmÏnÏn karakterini deÛiÝtirmiÝtir² . "U
teknikle BaSkÏ taSarÏmCÏlarÏ taSarÏmdan atylYe UYGUlamalarÏna kadar üre-
timin her aÝamaSÏna dhhil Olarak deneYSel lalÏÝmalar YaPma OlanaÛÏna
kaVUÝmUÝtUr. 4ekStil Ve tekStil dÏÝÏ materYallerle Film BaSkÏnÏn SÏnÏrlarÏnÏ
ZOrlaYan araÝtÏrmalar tekStil BaSkÏ taSarÏmÏnÏn iFade Bilimlerini Ve eStetik
deÛerlerini GeliÝtirmiÝtir. 4aSarÏmCÏlar UlaÝtÏklarÏ heYeCan VeriCi GyrSellik-
lerle Yeni teknOlOJilerin taSarÏmÏna kaYnak Olan Fikirlerde de etkili OlmaYa
BaÝlamÏÝtÏr. 4aSarÏmCÏlarÏnÏn ileri teknOlOJilere ait tekStillerle Ya da diJital
BaSkÏlarla Film BaSkÏnÏn ele ait üretim Yyntemlerini BirleÝtiren lalÏÝmalarÏ
GünümüZde de etkileYiCi GyrSelliklere dynüÝtürülerek tekStil BaSkÏCÏlÏÛÏnÏn
ileriÛine eklenmektedir. &ilm BaSkÏnÏn ´lerde mekanikleÝmeYe BaÝla-
maSÏYla düZ Film BaSkÏnÏn YarÏ OtOmatik Ve tam OtOmatik SiStemleri de YaY-
GÏn Olarak kUllanÏlmaYa BaÝlanmÏÝtÏr. ±(er renk ilin aYrÏ ÝaBlOnUn Gerekli
OldUÛU BU BaSkÏ tekniÛi ile BaSÏlmaSÏ Gül BaZen OlanakSÏZ deSenler Bile
BaSÏlaBilir² . 4ekStil BaSkÏCÏlÏÛÏ alanÏndaki teknOlOJik GeliÝmeler dOÛrU
teknik lyZümlemeSi YaPÏlan detaYlÏ taSarÏmlarÏ Ya da FOtOÛraF kaliteSindeki
anlatÏmlarÏ kUmaÝa aktarmaYÏ mümkün hale GetirmiÝ taSarÏmÏn ileriÛini
GeniÝletmiÝtir. &ilm BaSkÏnÏn taSarÏm Ve UYGUlama araSÏndaki SÏnÏrlarÏ Yak-
laÝtÏran BU BaÝarÏSÏ taSarÏmÏndaki anlatÏmlarÏn ileriÛini Ve GyrSel kaliteSini
etkilemiÝtir.
ÞkinCi dünYa SaVaÝÏndan SOnraki YÏllarda Silindir BaSkÏ VeYa düZ Film BaS-
kÏ teknikleriYle kUmaÝlara Ve dUVar khÛÏtlarÏna BaSÏlan deSenler dynemin
kimliÛini YanSÏtarak BaSkÏ taSarÏmÏ Ve PlaStik Sanatlar araSÏndaki etkileÝi-
min deVamlÏlÏÛÏnÏ GyStermiÝtir. ,UCienne $aY - SOYUt Sanattan
etkilenen taSarÏmlarÏnda BireYSel kimliÛini YanSÏtan inCe liZGilerle Bütün-
leÝmiÝ GraFikSel OrGanik Bitki FOrmlarÏYla kendine yZGü Yeni Bir anlatÏm
dili OlUÝtUrarak dikkat lekmiÝtir 2eSim . (eal &aBriCS ,iBertY Ve .Or-
diSka +OmPaniet GiBi Firmalar laÛÏn eStetik anlaYÏÝÏnÏ Bilimlendirmede 2eSim . ,inden ,UCienne $aY ´ler. 'yrSel +aYnak: &OGG -arnie
ynemli rOl OYnamÏÝtÏr. ´lerde BirlOk SanatlÏ tekStil Ve dUVar khÛÏtlarÏ ´S &aShiOn 0rintS ,OndOn "atSFOrd S. .
ilin taSarÏm YaPamaYa deVam ederken AleXander #alder 0aUl +lee *Oan
-irO GiBi ynCü SanatlÏlarÏn YaPÏtlarÏ taSarÏmCÏlar ilin ilham kaYnaÛÏ OlmUÝ
Sanata ait kaVram Ve eStetik taSarÏm VaSÏtaSÏYla endüStriYel ürünlerle Bir-
leÝtirilmiÝtir 2eSim . $iÛer taraFtan AndY 7arhOl Ve 2OY ,iChtenStain´Ïn
0OP 3anat etkiSindeki Film BaSkÏ tekniÛiYle üretilmiÝ YaPÏtlarÏnda tekStil
BaSkÏ endüStriSine ait teknOlOJik Olanaklarla kUrGUlanmÏÝ kaVram Ve eStetik
.9üZYÏl SanatÏnÏn tekStilin teknOlOJileriYle kUrdUÛU iletiÝimi YanSÏtmÏÝtÏr.
´larda tekStil BaSkÏ taSarÏmCÏlarÏnÏn /P 3anat Ve 0OP 3anat akÏmlarÏ-
nÏn etkiSindeki YüZeYSel taSarÏmlarÏ iSe Sanat Ve taSarÏm alanlarÏ araSÏn-
daki kaVramSal Ve GyrSel etkileÝimin deVamlÏlÏÛÏnÏ YanSÏtmÏÝtÏr. 4aSarÏmÏ
kendine yZGü Bir FelSeFeYle BirleÝtiren -arimekkO &inlandiYa FirmaSÏnÏn
´larda taSarÏm dünYaSÏna kaZandÏrdÏÛÏ Yeni GyrSel dil GünümüZde de
etkiSini Sürdürmektedir. -arimekkO ilin lalÏÝan -aiJa )SOla´nÏn PamUklU
tekStiller üZerine BaSÏlmÏÝ BüYük BOYUtlarÏYla alÏÝÏlmÏÝ alGÏYÏ kÏran Parlak
renklerdeki SOYUt GeOmetrik anlatÏmlarÏ YüZeY taSarÏmÏna Yeni BakÏÝ alÏlarÏ
GetirmiÝtir 2eSim . ±"U Serilerle Birlikte )SOla´nÏn kUmaÝlarÏ Güllü GraFik
yZellik kaZanmÏÝ Ve SadeCe -arimekkO tekStillerinin deÛil aYnÏ Zamanda 2eSim . -OBileS -arian -ahler AleXander #alder´in etkiSindeki tekStil
&in taSarÏmÏnÏn Yeni Yynünün SOmUt Birer yrneÛi OlmUÝtUr² . BaSkÏ taSarÏmÏ ´ler. 'yrSel +aYnak: &OGG -arnie ´S
&aShiOn 0rintS ,OndOn "atSFOrd S. .
etkilemektedir. aOk renkli taSarÏmlarÏn BaSkÏSÏndaki BaÝarÏSÏYla dikkat le-
ken tekStil tranSFer BaSkÏCÏlÏÛÏ ´lÏ YÏllarÏn OrtalarÏndan itiBaren tekStil
endüStriSinde kUllanÏlmaYa BaÝlanmÏÝtÏr. 4ranSFer khÛÏtlarÏna BaSÏlmÏÝ
deSenlerin tranSFer BaSkÏ makineSindeki ÏSÏ Ve BaSÏnl OrtamÏYla kUmaÝa
aktarÏlmaSÏna daYanan BU SiStem BaSkÏ taSarÏmÏna Yeni anlamlar katan
deneYSel Sürellerin de ynünü almÏÝtÏr. 4ranSFer BaSkÏ düZ Film BaSkÏnÏn
Ya da rOtaSYOn BaSkÏnÏn lOk renkli taSarÏmlara GetirdiÛi kÏSÏtlamalarÏ kal-
dÏrmÏÝ naYlOn POlYeSter VeYa akrilik GiBi Sentetik liFlerden üretilmiÝ kU-
maÝlarÏn BaSkÏSÏnda taSarÏmCÏlara teknik kÏSÏtlamalar kOnUSUnda yZGürlük
SaÛlamÏÝtÏr. ± +ÏVamÏ düÝük SUSUZ BaSkÏ mürekkePleri kUllanÏldÏÛÏndan en
inCe aYrÏntÏlÏ deSenlerin Bile aSlÏna YakÏn BaSkÏSÏ YaPÏlaBilir Bir deSende
SÏnÏrSÏZ renk kUllanÏlaBilir² . 3adeCe Sentetik liFlere BaÝarÏYla UYGUla-
naBilmeSi Bir OlUmSUZlUk GiBi GyZükSe de SanatlÏlarÏn Ve taSarÏmCÏlarÏn
tranSFer BaSkÏ makinelerinin ÏSÏ Ve BaSÏnl OrtamÏnda BU liFlerin GyrSel Ve
PlaStik OlanaklarÏnÏ araÝtÏran deneYSel lalÏÝmalarÏ tekStilin YüZeY alGÏSÏnÏ
deÛiÝtiren SÏra dÏÝÏ anlatÏmlara neden OlmUÝtUr. dZel atylYe ÝartlarÏndaki
deneYSel lalÏÝmalar tekStil dünYaSÏ ilin GeleCekli eStetiklere ilham kaY-
naÛÏ Olan Yeni YaPÏlarla rylYeF etkilerle Ya da heYkelSi FOrmlarla SOnUl-
lanmÏÝtÏr.
+alÏP BaSkÏ BaÛlama-BOYama Batik ShiBOri GiBi GelenekSel Yyntemle-
rin ileri teknOlOJilerle etkileÝimini araÝtÏran lalÏÝmalar YeniYe Ve FarklÏYa
UlaÝma YOlUnda taSarÏmCÏlara ilham Vermektedir. ´li YÏllarda kUrUlan
.UnO #OrPOratiOn *aPOnYa eStetik Ve teknik alÏdan tekStil taSarÏmÏnÏn SÏ-
nÏrlarÏnÏ ZOrlaYan lalÏÝmalarÏYla dikkat lekmiÝtir. "aSkÏ taSarÏmÏ .UnO´nUn
ana ilGiSi OlmaSa da GeleCekli tekStillerinde Yer alan YüZeYSel anlatÏmlar
GünümüZ BaSkÏ taSarÏmCÏlarÏnÏn dünYaSÏnÏ GeniÝletmiÝ taSarÏma ileri tek-
nOlOJiler PerSPektiFinden BakaBilmelerini SaÛlamÏÝtÏr.
2eSim . "ilGiSaYar deStekli taSarÏm tekStil diJital BaSkÏ 3imOn #larke . 'yrSel +aYnak: #larke 3imOn 4eXtile $eSiGn ,OndOn ,aUrenCe
+inG 0UBliShinG ,td S. .
reSim SanatÏYla kültürel kaVramlar üZerinden YarattÏÛÏ BirleÝtirmelerle Yan-
SÏtmaktadÏr 2eSim . (ammiSh -OrrOW´Un ÞlkBahar 9aZ kOlek-
SiYOnUndaki ±"eaUtY OF 4eChnOlOGY² adlÏ lalÏÝmaSÏnda iSe BaSkÏ taSarÏmÏ
ile GiYim taSarÏmÏ araSÏndaki etkileÝim kaVramSal Bir BOYUta taÝÏnmaktadÏr.
±Ana düÝünCe Zamana SaBitlenmeYe daha lOk Sanal Ve deÛiÝken Bir BaSkÏ
YaratmaktÏr² 2eSim . 4aSarÏmCÏnÏn diÛer diSiPlinlerle OrtaklÏk kUr-
dUÛU BU PrOJede GiYSi BOÝ Bir tUVal Olarak SUnUlmUÝtUr. $iJital Ortamdaki
taSarÏmÏn BU GiYSinin üZerine YanSÏtÏlmaSÏYla BaSkÏ taSarÏmÏna ait YerleÝik
alGÏ Zaman Ve deÛiÝkenlik kaVramlarÏ SOrGUlanmÏÝtÏr.
+AYNAKLAR
%nCYClOPedia "ritaniCa #ilt 7illiam "entOn-0UBlisher.
3tOreY *OYCe -anUel OF 4eXtile 0rintinG ,OndOn 4hames and (UdsOn ,td.
7ells +ate &aBriC $YinG and 0rintinG ,OndOn #Oran /CtOPUs ,td.
ÞÝmal dZlenen %rdem Ve 9ÏldÏrÏm ,eYla 4ekstil "askÏCÏlÏÛÏnÏn 4arihlesi ÞZmir
$OkUZ %Ylül eniVersitesi -atBaasÏ $OkUZ %Ylül eniVersitesi 'üZel 3anatlar &akültesi
9aYÏn .O:.
&ilee #harlOtte Ve 0eter 7illiam -Orris +yln "enedikt 4asChen 6erlaG 'mB(.
*aCksOn ,esleY th #entUrY 0attern $esiGn ,OndOn -itChell "eaZlY.
#larke 3imOn 4eXtile $esiGn ,OndOn ,aUrenCe +inG 0UBlishinG ,td.
(arris *anniFer 9ears /F 4eXtiles ,OndOn 4he "ritish -UseUm 0ress.
$e-OZOta "riGitte "OrJa 4asarÏm 9ynetimi ÞstanBUl +aPital -edYa (iZmetleri A.Ü.
Antmen AhU . 9üZYÏl "atÏ 3anatÏnda AkÏmlar ÞstanBUl 3el 9aYÏnCÏlÏk.
$rOste -aGdalena "aUhaUs "erlin 4asChan 'mB(.
5YGUr AYÝe Ve 9üksel $ilek 3 4ekstil "askÏ 3tilleri ÞstanBUl "aYkO -atBaa Ve
9aYÏnCÏlÏk (iZmetleri 3an. 4iC. ,td. Üti.
&iell #harlOtte Ve 0eter 3CandinaVian $esiGn +yln 4asChen 'mB(.
6andes "UrUCe $iJital aaÛÏn 3anatÏ ÞstanBUl 0rOmPt "asÏm Ve 9aYÏm 3anaYi
Ve 4iCaret A.Ü AkBank +ültür Ve 3anat $iZisi .
41