TEST

Simyadan Kimyaya
01
1. Simya, kimyanın bilim olmadan önceki hâli olarak ka- 3. Günümüzde uygulanan bazı ayrıştırma teknikleri sim-
bul edilmektedir. yadan kimya bilimine aktarılmıştır.

Simya; Aşağıda verilen ayrıştırma tekniklerinden hangisi

I Astroloji simya döneminden günümüze aktarılmamıştır?

II. Mitoloji A) Özütleme B) Süzme C) Damıtma

III. Din D) Kristallendirme E) Kromatografi

alanlarından hangileri ile ilgilidir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

4. Aristo'ya göre;
I. Soğukluk,
II. Islaklık,
III. Sıcaklık,
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

IV. Kuruluk

durumlarından hangileri havanın sahip olduğu

2. Açıklama
Ölümsüzlük iksirini bulmak için
uğraşanlara alşimist denir.
özelliklerdendir?
D/Y
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV

Aristo'ya göre soğuk/kuru olan

herşey topraktır.
Teraziyi kullanarak Kütlenin Ko-
runumu Kanun'nu bulan Robert
Boyle'dir.

Yukarıdaki açıklamalar doğru ise "D", yanlış ise "Y"

olarak değerlendirilmek isteniyor.

Buna göre, uygun değerlendirmeler yapıldığında

D/Y sütunu aşağıdakilerden hangisi gibi görülür? 5. Hava X Y Ateş
A) D B) D C) Y I Kuru Sıcak Sıcak
D D D ve sıcak ve II ve kuru ve III

D Y
D) Y E) D
Y Y
D Y
D
Aristo'ya göre evrendeki herşey dört elementten olu-
şur. Bu elementler de dört özelliğe sahiptir.
Buna göre, yukarıdaki tabloda boş bırakılan yerler
aşağıdakilerden hangisinde yanlış gösterilmiştir?
A) X toprak'tır. B) Y su'dur. C) I ıslak'tır.
D) II soğuk'tur. E) III kuru'dur.

TYT • Kimya 1
 Simyadan Kimyaya

6. Eski çağlarda insanlar birçok ihtiyaçlarını keşfettikleri 9. Rönesans döneminde yaşayan Robert Boyle kendin-
maddelerle gidermişlerdir. den daha basit maddelere dönüşmeyen maddelere
element demiştir.
Buna göre;
I. Kum-soda-kireç karışımından cam üretimi, Robert Boyle'un element tanımında;

II. Nem çekici bir madde olan Na2CO3 ten mumyala- I. CaCO3 katısının ısıtılması ile CaO katısı ve CO2
ma, gazına dönüşmesi,

III. Safran, maydanoz ve ısırgan otu gibi bitkilerden II. Uranyumun ışıma yaparak toryuma dönüşmesi,
ilaç üretimi III. Demir katısının ısıtılınca sıvılaşması

işlemlerinden hangileri eski çağlardaki insanlar olaylarından hangileri göz ardı edilmiştir?
tarafından yapılmıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

7. • Altın ve platini çözmekte kullanılan kral suyunu

elde etmiştir.
10. • Kuşkucu Kimyager adlı kitabı vardır.
• Karınca asidi ve kostik gibi önemli kimyasalları
• Havanın sıkıştırılabilir bir nesne olduğunu ve yan-
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

keşfetmiş, fırın ve kroze gibi laboratuvar malze-

ma olayındaki rolünü belirtmiştir.
melerini kullanmıştır.
• Elementi, kendinden daha basit maddelere ayrıla-
• Maddelerin bölünemeyen (atomos) taneciklerden
mayan saf madde olarak tanımlamıştır.
oluştuğunu ileri sürmüştür.
• Dört temel elementi sıcaklık, soğukluk, ıslaklık ve Yukarıda bazı çalışmaları verilen bilim insanı aşa-
kuruluk özelliklerine göre sınıflandırmıştır. ğıdakilerden hangisidir?

Yukarıda bazı çalışmaları verilen bilim insanları A) Robert Boyle B) Ebû Bekir er-Râzi
seçenektekilerle eşleştirildiğinde hangi seçenek C) Antoine Lavoisier D) Cabir Bin Hayyan
boşta kalır? E) Joseph John Thomson
A) Democritus B) Cabir Bin Hayyan
C) Antoine Lavoisier D) Aristotales
E) Ebû Bekir er-Râzi

11. • Nitrik asit, sülfürik asit ve kral suyunu bulmuştur.

• Madenleri, bulduğu bu maddelerde çözerek labo-
ratuvar çalışmalarına yön vermiştir.
8. Eski çağlarda keşfedilen, günümüzde tozunun ya-
kılması sırasında oluşan buhar ile kayısı, incir gibi Yukarıda bahsedilen bilim insanı aşağıdakilerden
meyveleri ağartmada kullanılan madde aşağıdaki- hangisidir?
lerden hangisidir?
A) Cabir Bin Hayyan B) İbn-i Sina
A) Cıva B) Oksijen C) Altın C) Ebû Bekir er-Râzi D) İbn-i Rüşd
D) Kükürt E) Kireç E) Robert Boyle

2 1. E 2. B 3. E 4. D 5. B 6. E 7. C 8. D 9. C 10. A 11. A
 TEST
Kimya Disiplinleri / Kimyacıların Çalışma Alanları
02
1. Modern kimya bilimi, 5. Aşağıda verilen kimya disiplinlerinden hangisi
I. Sistematik bir şekilde deneyler yapılması maddelerin ayrılması, bileşimi ve miktarını inceler?

II. Terazinin yaygın olarak kullanılması A) Organik Kimya B) Analitik Kimya

III. Deneylerde kullanılan maddeler arasında nicel C) Anorganik Kimya D) Biyokimya
ilişkiler kurulması E) Fizikokimya
gelişmelerinden hangilerinin sonucunda başla-
mıştır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

6. Aşağıda verilen kimya disiplinlerinden hangisi

kimyasal tepkimelere sıcaklık, basınç, derişim
gibi fiziksel faktörlerin etkilerini inceler?
2. Modern kimya; maddeler arasındaki sayısal ilişkilerin A) Biyokimya B) Organik Kimya
doğrudan deney sonuçları ile ilişkilendirilmesi ile baş-
C) Fizikokimya D) Anorganik Kimya
lar.
E) Analitik Kimya
Aşağıdaki bilim insanlarından hangileri modern
kimyanın öncülerinden sayılmaz?

A) Robert Boyle B) John Dalton

T ÜM L E R Y A Y INL A R I

C) Aristo D) Priestley
E) Antoine Lavoisier

7. Çok geniş bir ilgi ve uğraş alanına sahip olan kimya

bilimi çeşitli alt disiplinlerine ayrılmıştır.

3. Kimya bilimi;
I. İlaç üretmek ve insanlar üzerindeki etkisini incele-
me, Pil Kauçuk Mineral
II. Hastalıklara teşhis koyma,
Yukarıda görsellerde verilen maddeler hangi kimya
III. Değersiz madenleri altına çevirme
disiplinlerinin ilgi ve uğraş alanına girer?
uğraş alanlarından hangileri ile ilgilenmez?
Pil Kauçuk Mineral
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
A) Organik Polimer Endüstriyel
D) I ve III E) II ve III Kimya Kimyası Kimya

B) Fizikokimya Polimer Anorganik

Kimyası Kimya

C) Anorganik Organik Biyokimya

4. Bor elementinden faydalı, yeni bileşikler sentez- Kimya Kimya
lemek aşağıda verilen hangi kimya alt disiplininin
ilgi alanına girer? D) Polimer Anorganik Organik
Kimyası Kimya Kimya
A) Fizikokimya B) Analitik Kimya
C) Anorganik Kimya D) Biyokimya E) Biyokimya Fizikokimya Anorganik
Kimya
E) Polimer Kimyası

TYT • Kimya 3
 Kimya Disiplinleri / Kimyacıların Çalışma Alanları

8. Kimya alt disiplinleri ile ilgili olarak aşağıda veri- 11. Bir örnekteki bileşenlerin belirlenmesi, ayrılması
len ifadelerden hangisi yanlıştır? ve miktarlarının ölçülmesi ile ilgili kimya disiplini
A) Çok sayıda küçük birimin birbirine eklenmesi aşağıdakilerden hangisidir?
sonucu oluşan büyük moleküllerin oluşumu ve A) Analitik Kimya
reaksiyonlarını inceleyen kimya disiplini polimer B) Biyokimya
kimyasıdır.
C) Anorganik Kimya
B) Sıcaklık, basınç, derişim gibi fiziksel faktörlerin
D) Fizikokimya
kimyasal tepkimelere etkilerini inceleyen disiplin
fizikokimyadır. E) Organik Kimya

C) Atom çekirdeğindeki parçacıkları inceleyen kimya

disiplini biyokimyadır.
D) Karbon (C) bulunduran bileşiklerin yapılarını, özel-
liklerini ve tepkimelerini inceleyen kimya disiplini
organik kimyadır.
E) Maddelerin ayrılması, bileşimi ve miktarının belir-
lenmesi işlemlerini kapsayan kimya disiplini anali- 12. Kimya bilimi bir çok alanda uğraş veren meslek grup-
tik kimyadır. larının doğmasına yol açmıştır.

Buna göre,
I. Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
II. Eczacılık
III. Kimyagerlik

mesleklerinden hangileri kimya biliminin meslek

T ÜM L E R Y A Y INL A R I

9. Çok fazla sayıda molekülün düzenli olarak birbirine grupları arasındadır?

bağlanmasıyla oluşan büyük moleküller polimer kim-
yasının ilgi alanındadır. A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
Aşağıda verilen maddelerden hangisi polimer
kimyasının ilgi alanlarından değildir?

A) Plastik bardak B) Orlon ip

C) Seramik tava D) Pet şişe
E) Naylon branda
13. Tanım Kimyanın Alt
Dalları
I. Nicel ve nitel analiz ile a. Biyokimya
ölçüm yapan kimya disip-
linidir.
10. Kimyanın alt disiplinlerinden birisi olan biyokim-
II. Canlı organizmaları konu b. Analitik
ya ile ilgili,
alan kimya disiplinidir. Kimya
I. Canlı organizmaların yapısında meydana gelen
kimyasal değişimleri inceler. III. Ametaller ve metallerle c. Anorganik
bileşiklerin yapılarını ve Kimya
II. Kimyasal tepkimelerde taneciklerin hızı, birbirileri
reaksiyonlarını konu alır.
ile etkileşimleri sırasındaki enerji değişimlerinin
incelenmesi biyokimyanın uğraş alanlarındandır. Numaralanmış tanım-kimyanın alt dalları eşleş-
III. Kan, doku, idrar gibi örneklerin yapısının incelen- tirmeleri aşağıdakilerden hangisinde doğru veril-
mesi biyokimyanın ilgi alanlarındandır. miştir?
yargılarından hangileri doğrudur? A) I. a B) I. b C) I. b D) I. c E) I. a
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III II. b II. a II. c II. a II. c
D) II ve III E) I, II ve III III. c III. c III. a III. b III. b

4 1. E 2. C 3. E 4. C 5. B 6. C 7. B 8. C 9. C 10. C 11. A 12. E 13. B

 TEST
Kimyanın Sembolik Dili
03
1. Zeynep Öğretmen öğrencisi Ezgi'yi elementler ile ilgili 4. Element ve bileşikler için bazı özellikler aşağıda veril-
bir kavram haritası hazırlaması konusunda ödevlen- miş, bu özelliğe sahip madde sınıfı ✔ işareti ile belir-
diriyor. tilmiştir.

Aynı proton sayısına sahip Özellik Element Bileşik

tek tür atom topluluğudur.
I. Saf maddedir. ✔ ✔
II. Homojen maddedir. ✔ ✔
I (Hal değişim hariç)
III. Oluştuğu elementler ✔
II III Tek tür
Formül ile
Elementler atomlardan
arasında sabit bir
gösterilir. oran vardır.
oluşur.
IV V IV. Kimyasal yöntemlerle ✔
daha basit bileşenlere
ayrıştırılabilir.
Günümüzde 118 elementin Kimyasal ve V Sembol ile gösterilir. ✔
varlığı bilinmektedir. fiziksel yöntemlerle
Bu elementlerden 92 tanesi ayrıştırılamaz.
doğal, diğerleri ise yapaydır.
Buna göre, bu işaretlemelerden hangisi yanlıştır?
Yukarıda Ezgi'nin hazırladığı kavram haritası in- A) I B) II C) III D) IV E) V
celendiğinde elementler ile ilgili kaç numaralı bil-
ginin yanlış olduğu söylenebilir?

A) I B) II C) III D) IV E) V
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

2. X : O3(g)
5. Farklı elementlerin belirli oranlarda,
Y : NH3(g)
kimyasal yöntemlerle bir araya
Z : H2SO4(s) gelerek oluşturduğu saf maddelere
denir.
Yukarıda verilen maddelerle ilgili aşağıdaki ifade-
lerden hangisi yanlıştır?
Y D
A) X poliatomik yapılı elementtir.
B) X tek cins, Y ve Z birden fazla cins atom içerir.
Belirli ayırt edici Kimyasal yöntemlerle
C) Y ve Z bileşik molekülüdür. özellikleri vardır. daha basit maddelere
D) Y'nin yaygın adı kezzaptır. ayrıştırılabilir.
Y D
E) Z üç tür elementten oluşur. D
Y
1 2
3
Bileşikler kendini
3. Madde Sınıfı oluşturan bileşenlerin
özelliklerini gösterirler.
I. Amonyak Element
II. Çelik Element Y D
III. Sirke asidi Bileşik
4 5
IV. Kezzap Bileşik
Yukarıdaki şemada bileşikler ile ilgili verilen bil-
Yukarıda madde sınıfı çiflerinden hangileri yanlış-
giler doğru (D) ya da yanlış (Y) olarak işaretlendi-
tır?
ğinde kaçıncı çıkışa ulaşılır?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
D) II ve IV E) III ve IV

TYT • Kimya 5
 Kimyanın Sembolik Dili

6. Aşağıdaki maddelerden hangisi karşısında veri- 9. Aşağıda formülü verilen bileşiklerden hangisinin
len özelliğe sahip değildir? karşısında belirtilen yaygın adı yanlıştır?
Madde Özellik Bileşik Formülü Yaygın Adı
A) S8 Poliatomik elementtir. A) NH3 Amonyak
B) HCl Diatomik elementtir. B) NaOH Sud kostik
C) NH3 Dört atomlu bileşiktir. C) H2SO4 Zaç yağı
D) Ne Tek atomlu elementtir. D) NaHCO3 Yemek sodası
E) CH3COOH Sekiz atomlu bileşiktir. E) CaO Sönmüş kireç

7. Aşağıda adı verilen elementlerden hangisinin

sembolü karşısında yanlış gösterilmiştir?

Elementin adı Sembolü 10. Bilgi Doğru Yanlış

A) Fosfor P Doğadaki elementlerin çok
B) Bakır Cu azı He, Ar gibi atomik, bazıları
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

C) Platin Pb N2, Cl2, O2 gibi iki atomlu

(Diatomik), bazıları ise O3, P4,
D) Potasyum K
S8 gibi çok atomlu (Poliatomik)
E) Kalay Sn yapıda bulunur.
Yaygın adı kezzap olan bileşiğin
formülü H2SO4'tür.
Elementler sembol, bileşikler
formül ile gösterilirler.
Bileşiği oluşturan elementler
arasında belirli bir oran vardır.

Buna göre, tablonun kodlamadan sonraki görün-

8.
tüsü, aşağıdakilerden hangisidir?
Tuz ruhu Kireç taşı
A) B) C)
Sirke asidi Sud kostik • • •

Yemek sodası • • •

• • •

• • •

Yukarıdaki tahtada yaygın adları yazılan bileşikler- D) E)

• •
den hangisinde hidrojen (H) elementi bulunmaz?
• •
A) Tuz ruhu B) Sirke asidi
C) Yemek sodası D) Kireç taşı • •
E) Sud kostik
• •

6 1. B 2. D 3. A 4. D 5. D 6. B 7. C 8. D 9. E 10. A
 TEST
Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği
04
1. Kemal öğretmen öğrencilerinden laboratuvar güven- 4.
lik kurallarından örnekler vermelerini istemiştir.

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin

verdiği örnek yanlıştır?
A) Duygu : Eter, aseton, alkol gibi ucucu ve yanabi-
len maddeler açık aleve yakın tutulmamalıdır. Şekildeki güvenlik işaretinin tanımı aşağıdakilerin
hangisinde doğru verilmiştir?
B) Samet : Kimyasal maddelere kesinlikle çıplak elle
dokunulmamalıdır. A) Çevreye zararlıdır.

C) Ezgi : Kırık, çatlak ve kirli cam eşyalar kullanılma- B) Yakıcı ve kolay tutuşabilir.
malıdır. C) Patlamaya sebep olabilir.
D) Kayra : Katı ve sıvı atıklar lavabolara dökülmelidir. D) Aşındırıcı ve koroziftir.
E) Berna : Öğretmenin onay vermediği hiçbir işlem ve E) Yanıcı maddedir.
deney yapılmamalıdır.

2. Laboratuvarda güvenli çalışma ile ilgili;

( ) Laboratuvardaki katı madde numuneleri için aynı
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

spatül kullanılmalıdır.
( ) Deney yapılmak için hazırlanan çözeltiler okuna-
cak şekilde etiketlenmelidir.
( ) Asit ve baz gibi aşındırıcı maddelerin deriye tema-
sı hâlinde bol su ile yıkanması gerekir.
( ) Asitle su karıştırılırken su asidin üzerine dökül-
melidir.
Güvenlik işareti Tanımı
yargılarından doğru ({), yanlış (X) değerlendiril- 5.
mesi aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? I. a. Tahriş edici

A) {,{,X,X B) X,{,{,{ C) {,{,X,{

D) {,{,{,X E) X,{,{,X II. b. Toksik etki oluşturur.

III. c. Oksitleyici ve yakıcı.

3. Tutkal, cila ve boya atölyelerinde kullanılan mad-

Yukarıda verilen güvenlik işaretlerinin tanımlarıy-
deler için en çok kullanılan güvenlik işareti aşağı-
la doğru eşleştirildiği seçenek aşağıdakilerden
dakilerden hangisidir?
hangisidir?
A) B) C)
A) I - a B) I - b C) I - b
II - b II - c II - a
III - c III - a III - c
D) E)
D) I - c E) I - c
II - a II - b
III - b III - a

TYT • Kimya 7
 Kimya Uygulamalarında İş Sağlığı ve Güvenliği

6. I. Yanlış kullanıldığında patlamaya 9.

sebep olan kimyasallar için kullanılır.

II. Kolay alev alabilen kimyasallar için 1 2 3

kullanılır.
Yukarıdaki verilen güvenlik işaretleriyle ilgili;
III. Çevreye zararlı kimyasallar için
I. 1. işaret toksik madde olup solunduğunda öldürü-
kullanılır.
cü olabilen maddeler için kullanılır.
1 2 3
IV. Tahriş edici ve iltihaplanmaya sebep II. 2. işaret radyoaktif ışınlar yayan maddeler için
olan kimyasallar için kullanılır. kullanılır.
V. Radyasyon yayan maddeler için III. 3. işaret deri ile teması hâlinde yanmaya ve tahri-
kullanılır. şe sebep olan kimyasallar için kullanılır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

Yukarıdaki tanım ve güvenlik işareti eşleştirmele-
rinden hangisi yanlıştır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) Yalnız II E) I,II ve III
A) I B) II C) III D) IV E) V

Güvenlik işareti Tanımı

7.
I. Aşındırıcı ve tahriş edici maddedir.
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

II. Yakıcı ve oksitleyici maddedir.

III. Toksik özelliğe sahip solunduğun-

da öldürücü olabilir.

Yukarıda güvenlik işaretleri ve tanımları verilmiştir.

Buna göre, hangi işaretlerin tanımı yanlış verilmiş-

tir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III 10. Aşağıda kimya laboratuvarında kullanılan temel
malzemeler hakkında verilen bilgilerden hangisi
yanlıştır?

A) Havan : Katı maddeleri toz hâline getirmek,

8. katı bir maddeyi bir sıvı içinde eze-
rek dağıtmak için kullanılır.
B) Spatül : Toz ve küçük parçalar hâlinde mad-
deleri almak için kullanılır.
Yukarıdaki güvenlik işareti ile ilgili aşağıda veri- C) Mezür : Titrasyon işlemlerinde, titre edilecek
len yargılardan hangisi doğrudur? sıvıya diğer sıvıyı damlatmak için
A) Yanıcıdır. kullanılır.
B) Radyoaktif maddedir. D) Kroze : Deneylerde, kül hâline getirme ve
çözme işlemlerinde kullanılır.
C) Yakıcı ve oksitleyicidir.
E) Beherglas : Çözelti hazırlama, maddelerin karış-
D) Tahriş edicidir.
tırılması, aktarılması, ısıtma ve kris-
E) Patlayıcıdır. tallendirme gibi işlemlerde kullanılır.

8 1. D 2. E 3. A 4. D 5. D 6. C 7. E 8. C 9. C 10. C
 TEST
Atom Modelleri
05
1. Aşağıda atom modelleri ile ilgili verilen ifadeler- 5. I. Hidrojen çizgi spektrumunu açıklamak için kulla-
den hangisi yanlıştır? nılmıştır.
A) Thomson atom modeline göre atomun kütlesinin II. Çok elektronlu atomların spektrumlarını açıklaya-
büyük kısmı pozitif yüklerden oluşur. mamıştır.
B) Bohr atom modelinde elektronlar çekirdek çevre- III. Bir elementin atomuna enerji verilerek elektronun
sinde belli dairesel yörüngelerde hareket eder. daha yüksek enerji düzeyine çıkmasına uyarılmış
C) Thomson atom modelinde atomların çapları yak- hâl denir.
laşık 10–8 cm’dir. Yukarıdaki ifadelerden hangileri Bohr atom mode-
D) Rutherford atom modelinde artı yüklü tanecikler li ile ilgilidir?
atomun merkezinde bulunur.
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
E) Dalton atom modelinde atomlar yüksüzdür.
D) I ve III E) I, II ve III

2. I. a. Bohr

6. Aşağıda verilen bilim insanlarından hangisi atom

II. b. Thomson
– modelleri ile ilgili çalışma yapmamıştır?
+
A) J. J Thomson B) Van Helmont

III. c. Dalton C) N. Bohr D) E. Rutherford

– –
– – – E) J. Dalton
– –
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

Yukarıda verilen atom modeli ve bilim insanları

hangi seçenekte doğru eşleştirilmiştir?
7. Aşağıdaki ifadelerden hangisi Dalton atom mode-
A) I. c B) I. a C) I. b D) I. a E) I. c lindeki varsayımlardan değildir?
II. b II. c II. a II. b II. a A) Farklı element atomlarının kütleleri farklıdır.
III. a III. b III. c III. c III. b B) Farklı elementlerin belirli oranda birleşmesinden
bileşikler oluşur.
C) Bir elementin bütün atomları aynıdır.
D) Atomda bulunan (+) ve (–) yükler eşittir.
3. 1932 yılında atomun yapısında pozitif yüklü protonlar E) Atomlar bölünemez kürelerdir.
ve negatif yüklü elektronlar dışında yüksüz tanecikle-
rin de bulunduğunu keşfetmiştir.

Buna göre, bu bilim insanı aşağıdakilerden han-

gisidir?
8. Rutherford’un yaptığı α saçılma deneyinde altın levha
A) Dalton B) Bohr C) Rutherford
üzerine gönderilen ışınların çok az bir kısmı geri dö-
D) Chadwick E) Thomson nerken büyük bir kısmı levhadan geçmiştir.

Buna göre,
I. çekirdekte yüksüz nötronların varlığı,
4. Atom altı taneciklerin keşfine ilişkin tarihsel sıra II. çekirdek hacminin, atom hacmine göre çok küçük
aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak veril- olduğu,
miştir?
III. pozitif yüklerin çok küçük bir hacimde yoğunlaştı-
A) Proton, elektron, nötron ğı
B) Elektron, proton, nötron
yorumlarından hangilerine ulaşılabilir?
C) Nötron, proton, elektron
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) Elektron, nötron, proton
D) II ve III E) I, II ve III
E) Proton, nötron, elektron

TYT • Kimya 9
 Atom Modelleri

9. Madde atom denilen

11. I. Pozitif yüklerin toplam kütlesi, atomun kütlesinin
çok küçük yaklaşık yarısı kadardır.
taneciklerden oluşur.
II. Bir elementin bütün atomları büyüklük, şekil ve
kütle bakımından özdeştir.
I
III. Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıkta ve belirli
Dalton enerjiye sahip yörüngelerde bulunur.
Atom
Modeli Yukarıdaki görüşleri ileri süren bilim insanları
hangi seçenekte doğru verilmiştir?
III II

I II III
Kimyasal tepkimelerde Farklı element atomlarının A) Rutherford Dalton Bohr
atom türü ve sayısı belirli oranda birleşmesiyle
korunur. bileşikler oluşur. B) Thomson Dalton Bohr
C) Thomson Rutherford Bohr
Yukarıdaki şemada Dalton atom modeli ile ilgili
D) Rutherford Bohr Thomson
verilen bilgilerden hangileri doğrudur?
E) Thomson Dalton Rutherford
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

10. Kimya dersinde, öğretmen öğrencilerinden atom mo- 12. Elektronun dışarıdan enerji olarak daha
delleri ile ilgili 5 tane özellik söylemelerini istemiştir. yüksek enerji düzeyine geçmesine
uyarılma denir.

Elif :Dalton atom modeline göre bir elementin Bora

bütün atomları büyüklük, şekil ve kütle bakı-
mından özdeştir.
Rutherford’un öngördüğü yüksüz
Mesut :Thomson atom modeline göre elektron adı taneciklerin varlığını kanıtlayan
verilen negatif(–) yüklü tanecikler, pozitif yüklü bilim insanıdır.
atomun içinde homojen olarak dağılmıştır. Nurten
Zeynep :Rutherford atom modeline göre bir atomda
pozitif yükün tümü çekirdek denilen küçük
bölgede toplanmıştır. Yapmış olduğu alfa saçılması deneyinde
pozitif(+) yüklü alfa taneciklerinin ince
Kerim :Rutherford atom modeline göre elektronun altın levhada saçılmasını gözlemlemiştir.
çekirdeğe en yakın, en düşük enerjili hâline
Ege
temel hal denir.
İlayda :Bohr atom modeline göre elektronlar çekir- Öğretmen sınıfta bazı insanların isimlerini verip bilgi-
dekten belirli uzaklıkta ve belirli enerjiye sa- ler istemiştir.
hip yörüngelerde bulunur. Yukarıdaki öğrenciler doğru bilgi verdiklerine
göre, öğretmen sırasıyla hangi bilim insanlarını
Buna göre, bu öğrencilerden hangisinin verdiği
sormuştur?
cevap atom modeli için doğru değildir?
A) Dalton, Bohr, Rutherford
A) Elif B) Mesut C) Zeynep
B) Bohr, Thomson, Rutherford
D) Kerim E) İlayda
C) Bohr, Chadwick, Rutherford
D) Rutherford, Bohr, Thomson
E) Rutherford, Chadwick, Bohr

10 1. E 2. E 3. D 4. A 5. E 6. B 7. D 8. D 9. E 10. D 11. A 12. C

 TEST
Atomun Yapısı
06
1. X Y Z 4. Birbirinin izoelektroniği olan 3–
, 12 Y 2+ ve
7X 10
Z
Proton 12 11 11
tanecikleri ile ilgili;
Nötron 12 13 12
I. kimyasal özellikleri,
Elektron 10 11 10
II. fiziksel özellikleri,
Yukarıda X, Y ve Z taneciklerinin proton, elektron ve III. nötron sayıları
nötron sayıları verilmiştir.
niceliklerden hangilerinin farklı olduğu kesindir?
Buna göre, X, Y ve Z tanecikleri ile ilgili aşağıdaki-
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
lerden hangisi yanlıştır?
D) II ve III E) I, II ve III
A) X ve Z katyon, Y nötrdür.
B) Y ve Z izotoptur.
C) X ve Y izobardır.
D) X ve Z izotondur.
E) Y ve Z izoelektroniktir. 5. 31 3–
15
P iyonunun elektron (e–) ve nötron sayısı (n)
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

e– sayısı n sayısı
a 1+ A) 18 16
2. 19
X ve 40
20
Y b iyonları birbirinin izotonu ve izoelektro-
B) 18 31
niğidir.
C) 12 16
Buna göre a ve b'nin değerleri aşağıdakilerin han- D) 12 31
gisinde doğru verilmiştir?
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

E) 18 13
a b
A) 39 0
B) 39 +2
C) 38 +1
D) 38 +2 6. Xm+ ve Yn– iyonları gaz hâlinde ve birbirinin izoelekt-
E) 36 0 roniğidir.

Buna göre;
I. çekirdek yükü,
II. elektron sayısı,
3. Proton sayısı
III. bir nötron sayısı

b
X Y niceliklerinden hangileri Yn– iyonunda daha az ol-
duğu kesindir?
a Z
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
Nötron sayısı
a b D) II ve III E) I, II ve III

Yukarıdaki grafikte proton sayısı-nötron sayısı

değişimi verilen X, Y ve Z atomları ile ilgili,
I. X ve Y birbirinin izotopudur.
II. X ve Z birbirinin izobarıdır. 7. H3O+ iyonunun elektron sayısı X3+ iyonunun elektron
III. Y ve Z birbirinin izotonudur. sayısına eşittir.

yargılarından hangileri doğrudur? Buna göre, X atomunun proton sayısı kaçtır?

(1H, 8O)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III A) 13 B) 12 C) 11 D) 8 E) 7

TYT • Kimya 11
 Atomun Yapısı

8. 2n + 1
X, 2n + 2
Y ve 2n + 3
Z atomları ile ilgili, 12. Nötr izotop atomlar ile ilgili,
n n+1 n+1
I. X ve Y nin nötron sayıları eşittir. I. Kimyasal özellikleri aynıdır.

II. Y ve Z izotop atomlardır. II. Nükleon sayıları farklıdır.

III. Y nin kütle numarası Z nin nötron sayısına eşittir. III. Başka bir elementle oluşturdukları bileşiklerin for-
mülleri aynıdır.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

9. Aynı elementin X, X+ ve X– atom ve iyonları için,

I. Elektron sayıları X– > X > X+ şeklindedir.
13. • X atomu X2+ iyonuna
II. Çekirdek yükleri aynıdır.
III. Nötron sayıları farklı olabilir. • Y2– iyonu Y+ iyonuna
yargılarından hangileri doğrudur? • Z3+ iyonu Z atomuna
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Yukarıdaki dönüşümlerin hangilerinde atom ya da
D) I ve II E) I, II ve III iyonun toplam tanecik sayısı artar?

A) Yalnız X B) Yalnız Z C) X ve Y
D) X ve Z E) X, Y ve Z
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

10. Kütle numarası

28 Z

23 X Y 14. Aşağıda verilen tanecik çiftlerinden hangisinin

kimyasal özelliği aynıdır?
Atom
35
12 14 numarası A) 17
Cl 7+ ile 35
17
Cl – B) 44
20
Ca ile 44
20
Ca 2+
40 40 19 – 24
Şekilde verilen grafikle ilgili olarak; C) 18
Ar ile 20
Ca D) 9
F ile 12
Mg 2+
79
I. X ve Y izobar atomlardır. E) 35
Br – ile 81
35
Br –
II. Y ve Z izotop atomlardır.
III. X ve Z izoton atomlardır.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II 15. Tanecik Proton sayısı Nötron sayısı

D) II ve III E) I, II ve III X 18 21
Y2+ 20 21
Z3– 15 16

11. Klor elementinin izotopları 35

Cl ve 37
Cl dir. K 19 20
17 17

Bu iki izotopun hidrojenle oluşturduğu bileşikler

Tabloda yer alan taneciklerle ilgili aşağıdaki yar-
için aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
gılardan hangisi yanlıştır?
A) Formülleri aynıdır.
A) X ve K birbirinin izobarıdır.
B) Kimyasal özellikleri aynıdır.
B) Çekirdek yükü en fazla olan Y2+ dır.
C) Mol kütleleri farklıdır.
C) X ve Y2+ birbirinin izotonudur.
D) Aynı koşullarda özkütleleri eşittir.
D) Elektron sayısı en fazla olan Y2+ dir.
E) Elementlerin kütlece birleşme oranı farklıdır.
E) Nükleon sayısı en az olan Z3– tur.

12 1. E 2. B 3. E 4. C 5. A 6. C 7. A 8. B 9. E 10. C 11. D 12. E 13. B 14. E 15. D

 TEST
Periyodik Sistem
07
1. Elementleri atom 4. Fevzi öğretmen, öğrencilerinden modern periyodik
kütlelerine göre sıralamıştır. sistem hakkında örnekler vermelerini istemiştir.

Buna göre, aşağıdaki öğrencilerden hangisinin

I verdiği örnek yanlıştır?

Mendeleyev
A) Elif :Periyodik sistemde yatay satırlara periyot,
düşey sütunlara grup denir.
II III
B) Esra :Periyodik sistemin her periyodunda 8'er
tane element bulunur.
Bilinen 63 elementi Elementlerin fiziksel ve C) Alptekin :Periyodik sistem 7 periyot, 18 sütundan
sınıflandırmıştır. kimyasal özelliklerinin oluşmaktadır.
düzenli (periyodik) olarak
tekrarlandığını görmüştür. D) Ertuğrul :Periyodik sistemde A grubu elementlerine
baş grup (ana grup) elementleri, B grubu
Yukarıdaki şemada Mendeleyev'in periyodik sis- elementlerine yan grup elementleri denir.
tem çalışmaları ile ilgili verilen bilgilerden hangi- E) Ebru :Periyodik sistem, artan atom numarasına
leri doğrudur? göre sıralanmıştır.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

2.
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

X:

2 8 m

Temel haldeki X'in katman-elektron dizilimi yukarıda

verilmiştir.

X'in çekirdek yükü 17 olduğuna göre,

I. m = 7'dir.
II. IUPAC'a göre 7. grup elementidir.
III. 9F ile benzer kimyasal özellik gösterir.

yargılarından hangileri doğrudur? 5. Aşağıda bazı elementler ve katman-elektron dizilim-

leri verilmiştir.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III He : 2 Mg : 2 8 2 F: 2 7

3. Henry Moseley'in çalışmaları ile ilgili,

Ca : 2 8 8 2 Cl : 2 8 7
I. X ışınları kullanarak yaptığı deneylerde bazı ele-
mentlerin atom numarasını bulmuştur.
Buna göre, aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
II. Elementlerin atom kütlelerine göre düzenlenmesi-
ni önermiştir. A) He, Mg, Ca atomları benzer kimyasal özellikler
gösterir.
III. Elementlerin fiziksel ve kimsayal özelliklerinin
atom kütlesine bağlı olduğunu kanıtlamıştır. B) Ca atomunun çekirdek yükü +20'dir.
C) Mg ve Cl aynı periyottadır.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) F bir elektron olarak en yakın soy gaz elektron
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III düzenini ulaşır.
D) II ve III E) I, II ve III –
E) Mg2+ ve F iyonları izoelektroniktir.

TYT • Kimya 13
 Periyodik Sistem

6. I II III 9. Aşağıda bazı elementlerin periyodik çizelgedeki yer-

leri verilmiştir.
2p He
8p
11 p F
Si
K Ca
Katman-elektron dizilimleri verilen element atom-
larının sınıflandırılması için aşağıdakilerden han-
gisi doğru verilmiştir?
Bu elementlerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi
I II III
yanlıştır?
A) Metal Ametal Metal
B) Ametal Metal Soy gaz A) K elementinin elektron dizilimi 2 8 8 1 şeklindedir.
C) Metal Ametal Soy gaz
B) He elementinin değerlik elektron sayısı 8'dir.
D) Ametal Ametal Soy gaz
C) Ca elementi, bir toprak alkali metalidir.
E) Soy gaz Soy gaz Soy gaz
D) Si elementi, IUPAC'a göre 14. grup elementidir.
E) F elementi, tüm bileşiklerinde –1 değerlik alır.

7. 10. X, Y, Z nötr element atomlarının elektron dizilimi şöy-

8X, 12Y, 16Z atomları ile ilgili olarak,
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

ledir.
I. X ve Z'nin son katmanındaki elektron sayıları eşittir.
X : 2, 6
II. Y2+ ve Z2- iyonlarının elektron dizilimleri aynı soy
gaz elektron düzenindedir. Y : 2, 8, 1
III. Y metal, X ve Z ametaldir. Z : 2, 8, 6

yargılarından hangileri doğrudur? Bu elementler ile ilgili aşağıdaki ifadelerden han-

gisi yanlıştır?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) X elementi 2. periyot 6A grubunda yer alır.
D) II ve III E) I, II ve III
B) X ile Z' nin kimyasal özellikleri benzerdir.
C) Y bulunduğu periyodun en aktif metalidir.
D) Y ve Z aynı periyot elementleridir.
E) Y elementi 1 elektron alarak oktet kuralına uyar.

8. Aynı periyotta bulunan K, L, M ve N elementleri ile

ilgili aşağıdaki bilgiler verilmiştir.
• K elementinin bileşik oluşturma eğilimi yoktur.
• L elementinin bulunduğu grubun özel adı halojendir.
• M elementi 2A grubunda yer alır. 11. Aşağıda atom numarası verilen elementlerin han-
• N geçiş metalidir. gisinin grup adı yanlıştır?

Bu elementlerin atom numaralarının küçükten bü- A) 12X toprak metali

yüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde B) 3Y alkali metali
doğru verilmiştir? C) 17Z halojen
A) K, L, M, N B) M, N, K, L C) L, K, M, N D) 18T soy gaz
D) M, N, L, K E) K, M, L, N E) 8M kalkojen

14 1. E 2. C 3. A 4. B 5. A 6. C 7. C 8. D 9. B 10. E 11. A
 TEST
Periyodik Özellikler - I
08
1. Periyodik sistem ile ilgili; 5. aX, a+1Y ve a+2Z elementlerinden Y, 3. periyot 1A
I. Her periyotta bir halojen bulunur. grubunda olduğuna göre, elementlerin son kat-
manlarındaki elektron sayıları arasındaki ilişki
II. Günümüzdeki periyodik sistem, elementlerin
aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiş-
atom numaralarına göre sıralanmıştır.
tir?
III. 1A grubu elementlerinin hepsi metaldir.
A) X > Z > Y B) X > Y > Z C) Y > Z > X
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Z > Y > X E) Z > X > Y
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6. Periyodik cetvelde soldan sağa doğru;
I. değerlik elektron sayısı değişmez,
2. Periyodik cetvelin 2. yatay sırasındaki 3. elementi II. katman sayısı değişmez,
ile ilgili;
III. atom hacmi azalır
I. 3A grubundadır.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
II. Proton sayısı 5’tir.
III. Yarımetaldir. A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
7. İyonlaşma enerjisi (kkal/mol)
T ÜM L E R Y A Y INL A R I

•T
•
Z
3. Aynı periyotta bulunan K, L ve M metalleri ile ilgili; •
X • •
• L’nin aktifliği en fazladır. •
•
• K 13. grup elementidir. • Y

• M’nin değerlik elektron sayısı 2’dir. Atom numarası

bilgileri verilmiştir. Şekildeki iyonlaşma enerjisi - atom numarası grafiğin-
Buna göre K, L ve M metallerinin atom numaraları de 2. periyot elementlerinden bazıları gösterilmiştir.
arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğ- Buna göre bu elementler ile ilgili;
ru verilmiştir?
I. Z, elektron alma eğilimindedir.
A) K > L > M B) K > M > L C) L > M > K II. Y, 3A grubundandır.
D) L > K > M E) M > K > L III. T’nin iyonlaşma enerjisi en büyüktür.

yargılarından hangileri doğrudur?

4. Baş grup elementi olan X'e ait ilk dört iyonlaşma ener- A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
jisi kkal/mol olarak aşağıdaki gibidir. D) II ve III E) I, II ve III
E E2 E3 E4
X: 1
140 198 2570 2681
8. 2–, L1–, P2+ iyonları ile ilgili;
Buna göre, X elementi ile ilgili; 8A 9 12
I. p/e oranı en fazla olan P2+ iyonudur.
I. Toprak alkali metaldir.
II. İyon yarı çapları arasındaki ilişki A2– < L1– < P2+
II. Oksijenli bileşiğinin sulu çözeltisi bazik özellik
şeklindedir.
gösterir.
III. Üçünün de elektron sayısı 10’dur.
III. Değerlik elektron sayısı 2’dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

TYT • Kimya 15