18.06.

2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek

kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri
doğru, mesajları açık ve net... "Konuşurken sizi
manipüle ettiğini anlamazsınız"
"Karşı tarafın gözünde fikrinin net olduğundan emin olmak ister. Dengeli bir karakteri vardır ve
karşısındakinin de öyle olmasını ister"

|
Perşembe 15 Haziran 2023 23:10

Görsel: Şarku'l Avsat

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan'ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip
Erdoğan'ın yeni kabinesinde bakan olarak atanması Türk halkı için sürpriz olmadı.

about:blank 1/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Fidan'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan 2015 yılında milletvekilliği seçimlerinde aday gösterilme

talebinden siyasi bir kariyer istediği herkes tarafından biliniyordu.

Ancak Türk halkı için asıl sürpriz üstlendiği bakanlık, yani güvenlik alanından gelen isimler
yerine diplomatların görev aldığı bilinen dışişleri bakanlığı görevini üstlenmesi oldu.

Fidan'ı yakından tanıyanlar, bu görevi üstlenmesi karşısında şaşırmazken Türkiye'nin dış

politikasında, özellikle 'husumetli' olarak sınıflandırılan ülkelere açılım konusunda büyük bir
atılım gerçekleştirmeyi başarmasını bekliyorlar.

Washington Post gazetesinin 2013 yılında İsrail'in İran'daki 10 ajanının kimliğini ifşa etmekle
suçladığı Fidan'a İsrail'in duyduğu 'nefret' hakkında çok şey yazıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Hakan Fidan hakkında kullandığı belki de en açık
ifade "Benim sır küpüm, devletin sır küpü. Türkiye'nin geleceğinin sır küpü" ifadesiydi. 2016'daki
karşı darbe girişimini fark eden ilk kişinin Fidan olduğuna inanılıyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yakın çevresinden yetkililer, Fidan'ın

Erdoğan'a ulaşarak onu uyarmaya çalıştığını ancak Erdoğan'a kolay kolay ulaşamadığını çünkü
Erdoğan'ın o sıra ailesiyle tatilde olduğunu, bunun üzerine Fidan'ın Erdoğan'ın damatlarından
biriyle temasa geçtiğini ve haberi ona ilettiğini söylediler.

Dışişleri Bakanlığı'nın yeni patronunun kitleleri harekete geçirmesi için Cumhurbaşkanı

Erdoğan'a ekranlarda görünmesini tavsiye ettiği ve "Onlarla (darbecilerle) ölümüne savaşacağız,
gidip halkla konuşacağız" dediği söyleniyor.

Bir Türk kaynak, ilk izlenimlerin aksine Türkiye'nin Fidan'ın diplomasi döneminde dışişleri
bakanını istihbarattan, savunma bakanının ordudan ve içişleri bakanını devlet idaresinden
geldiği İngiliz sistemine yakın yeni bir politika benimseneceğinden söz etti.

Birçok kişi Fidan'ın "çeşitli bağlantılara ve bilgilere sahip olduğu" ve bunları nasıl
değerlendireceğini iyi bildiği için görevinde başarılı olmasını bekliyor.

Tüm bunlara Fidan'ın Türk siyasetindeki yeni düzene göre yeniden "komşularla sıfır sorun"
politikasına doğru yönelimin olduğu son iki yıldır dış politikada oynadığı büyük rol ekleniyor.

Fidan, Türk hükümetinin Suriye ve Mısır gibi husumetli olduğu ülkelerle ve İran gibi ilişkilerine
'rekabetin' damgasını vurduğu bazı ülkelerle 'temas noktası' konumundaydı.

Şarku'l Avsat'a konuşan kaynaklar, kısa süre önce Suriye ile geniş bir müzakere süreci başlatanın
da Hakan Fidan olduğunu ve Suriyeli yetkililerle görüşme yeri açıklanmadan bizzat yürüttüğü
görüşmeler sonucunda müzakere sürecinin başladığını söylediler.

Eski Lübnan Genel Güvenlik Teşkilatı Başkanı Abbas İbrahim de Fidan'ın atanmasının "Türkiye-
Suriye ilişkilerini olumlu yönde etkileyeceğine" inandığını ifade etti.

Fidan'la bazı dosyalarda ortak çalışma fırsatı bulan İbrahim, Fidan'ın daha çok pragmatik bir
adam olduğunu ve dosyayı ayrıntılarıyla bildiğini söyledi.

İbrahim, Fidan'ın Suriyeli yetkililerle son görüşmeleriyle ilgili olarak "Onları anlıyor, onlar da
onu anlıyor" yorumunda bulundu.

about:blank 2/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Fidan'ın "Suriye tarafıyla güveni yeniden tesis edebilecek yeteneğe sahip olduğunu" düşünen
İbrahim, Türkiye'nin Suriye'deki güvenlik, siyaset ve askeri varlığı dosyaları üzerinde çalıştığını
belirterek, "Fidan, Suriyeli yetkililerle Türkiye-Suriye anlaşmazlığıyla ilgili bir anlaşmaya ulaştı,
ancak ne yazık ki anlaşma, Türk siyasetçiler tarafından uygulanmadı" şeklinde konuştu.

Suriyeli yetkililerle Lübnan'da müzakereler

Daha önce Fidan ile "çalışma arkadaşlığı" yaptığını söyleyen Abbas İbrahim, Türk yetkililerin
"Suriye topraklarındaki gerilimi azaltmak" amacıyla Beyrut'ta Türkiye-Suriye müzakerelerini
başlatmak istediklerini ancak Suriyelilerin buna yanıt vermediğini anlatırken, bu yüzden
Türkiye'nin yeni dışişleri bakanının başarılı olmasını beklediğini, çünkü güvenlik görevlerinde
üst düzeyde diplomasi yürüttüğünü söyledi.

İbrahim, Fidan'ın dış politika liderliğinde Türkiye'nin yeniden komşularla sıfır sorun politikasına
döneceği göz önüne alındığında bu niteliklere sahip bir dışişleri bakanının sorunları büyük
ölçüde azaltabileceğini düşünüyor.

Türk dizileri aşığı!

Siyaset dışında Türk filmlerini ve dizilerini çok seven Fidan'ın "sanatı seven" yanından da söz
edilir ve Fidan'ın sevdiği dizilerin neredeyse hiçbirini kaçırmadığı söylenir.

Bazıları Netflix platformunda gösterilen Türk yapımları için yazılmış senaryolara, özellikle de
tarihi dizilere ilgi duyduğu belirtiliyor.

Fidan'la çalışan bir Türk yetkili, Fidan hakkında çok kitap okuduğunu ve Cumhurbaşkanı
Erdoğan'ın seyahatleri sırasında en çok kitap okuyan kişilerin başında geldiğini söyledi.

Hakan Fidan'ı Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) başkanlığı yaptığı dönemden beri
tanıdığını söyleyen yetkili, Fidan'ın bu görevin ardından Başbakanlık Müsteşar Yardımcılığı,
MİT Müsteşar Yardımcılığı ve MİT Başkanlığı görevlerindeyken de iletişimlerinin sürdüğünü
belirterek, Fidan'ın "ekip çalışmasına sonuna kadar inandığını ve ekibini cesaretlendirmeye
çalıştığını, vizyon sahibi ve kararlı biri olduğunu ve bu yönünün çok etkili olduğunu" kaydetti.

Adını açıklanmasını istemeyen yetkili, Fidan'ın "teknolojiye çok meraklı olduğunu ve MİT'te
yüksek teknolojinin kullanılmasında büyük emeği olduğunu" belirterek, Fidan hakkında şunları
söyledi:

Analizleri doğru, mesajları açık ve nettir. Konuşurken sizi manipüle ettiğini anlamazsınız.
Sorularınıza açık sözlülükle cevaplar verir. Söylediklerinin karşı tarafa ulaşmasını önemser ve
mesajlarını iletmeyi sever. Karşı tarafın gözünde fikrinin net olduğundan emin olmak ister. Dengeli
bir karakteri vardır ve karşısındakinin de öyle olmasını ister.

Eski Lübnan Genel Güvenlik Teşkilatı Başkanı Abbas da Fidan'ı "çok sakin bir kişiliğe sahip,
sabırlı ve iyi bir dinleyici, ilişkilerini sürdüren ve hiçbir koşulda iletişimi kesmeyen, dosyaları son
derece dikkatli takip eden biri" olarak tanımladı.
 

about:blank 3/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Hakan Fidan, Dışişleri Bakanlığı'nı Mevlüt Çavuşoğlu'ndan teslim alırken / Fotoğraf: AA

 

İsrail ile kötü ilişkiler

Ayrıca, Washington Post gazetesinin 2013 yılında İsrail'in İran'daki 10 ajanını ifşa etmekle
suçladığı Fidan'a İsrail'in duyduğu 'nefret' hakkında çok şey yazıldığından, Fidan'ın İsrail ile
ilişkisinin ciddi bir meydan okuma olması bekleniyor.

New York Times (NYT) gazetesinin bir haberinde de Fidan'ın İran istihbaratına ve Suriye'deki
cihatçılara bilgi sızdırabileceği endişesiyle Türkiye-İsrail iş birliğinin gerilediği söylendi.

O sıralar İsrail gazetesi Haaretz, Fidan ile ilgili yayınladığı bir haberde Mossad'ın, Özgürlük
Filosu'nu organize etme rolü ve iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) lideri
Cumhurbaşkanı Erdoğan'a olan yakınlığı ve İran'ın nükleer programını savunması nedeniyle
dışişleri bakanlığına getirilmesiyle ilgili korkuları aktardı.

Olağanüstü bir özgeçmiş

Hakan Fidan, oldukça etkileyici bir özgeçmişe sahip. Çalışma hayatı dışında çok az bilgi yer
alıyor. Sakin bir karakter.

about:blank 4/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Türk halkı, dışişleri bakanlığı devir teslim töreni sırasında yaptığı konuşma dışında daha önce
sesini duymamıştı.

Buna karşın biyografisine bakıldığında hayatında muazzam bir ivme yakaladığı hemen göze
çarpıyor. Fidan, 15 yıl boyunca orduda astsubay olarak görev yaptı.

Ancak orduda ne kadar kalırsa kalsın üst rütbeye yükselemeyecek "mütedeyyin bir delikanlı"
olarak parlak bir geleceğe sahip olabileceği için askerlik hayatını astsubaylık rütbesinde bitirdi.

Evli ve 3 çocuk babası olan Fidan, 1968 yılında başkent Ankara'da doğdu. 1986 yılında Kara
Kuvvetleri Muhabere Okulu ve Kara Kuvvetleri Dil Okulu'ndan mezun oldu.

Daha sonra istihbarat alanında pratik deneyim kazandı ve 1986-2001 yılları arasında Almanya'da
NATO Süratli Reaksiyon Kolordusu İstihbarat ve Harekat Başkanlığı'nda yurtdışı görevde
bulundu.

Bu dönemde Almanya'da üniversite eğitimini tamamladı ve ABD'de Maryland Üniversitesine

bağlı University of Maryland University College'dan yönetim ve siyaset bilimi alanından lisans
dereceleri aldı.

Burası Amerikan askerlerinin yurt dışında eğitimlerine devam edebilmeleri için kurulmuş bir
kolejdir.

Daha sonra Bilkent Üniversitesinde 'Dış Politikada İstihbaratın Yeri' isimli teziyle yüksek lisans
ve 2006'da da 'Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon
Teknolojilerinin Kullanımı' başlıklı tez ile doktora yaptı.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nde 15 yıl hizmet ettikten sonra 2001'de astsubay rütbesinden istifa etti.
 

about:blank 5/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Hakan Fidan, İsmet İnönü'nün ardından 101 yıl sonra Dışişleri Bakanlığı koltuğuna geçen ikinci asker kökenli kişi oldu /
Fotoğraf: AA
 

Siyasi ve ekonomik danışman olarak Dışişleri Bakanlığı bünyesinde çalıştıktan sonra ardından o
dönem Başbakanlığa bağlı olan TİKA başkanlığına atandı.

Aynı zamanda Başbakanlık Dış Politika ve Uluslararası Güvenlikten Sorumlu Müsteşar

Yardımcılığı yaptı.

Fidan'ın çalışmalarını yakından takip eden gazeteci Erdem Atay, Fidan'ın bu noktada istihbarata
olan ilgisiyle ilgili olarak Şarku'l Avsat'a şunları söyledi:

Fidan'ın istihbarata olan ilgisi NATO'daki yurtdışı görevinden dönüşünde başladı.

Ankara'daki ilk işi 'Dış Politikada İstihbaratın Yeri' isimli teziyle yüksek lisans yapmak oldu.
Tezinde, 'başarılı bir dış politika için güçlü ve nitelikli istihbaratın şart olduğu' görüşünü savundu.

Atay, Fidan'ın istihbarat bilgilerini dış politikada başarıyla kullanan ABD ve İngiltere'nin
istihbarat yapılarını incelediğini, ardından Türk istihbaratıyla karşılaştırma yaptığını ve çalışma
sisteminin daha da geliştirilmesi için bazı önerilerde bulunduğunu belirtti.

Atay, Fidan'ın tezini tamamladıktan sonra 200 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri'nin yatırım
kuruluşu olan OYAK'ın Genel Kurul üyeliğine seçildiğini ve 2001 yılında da ordudan istifa
ettiğini kaydetti.

Fidan, ordudan ayrıldıktan sonra Avustralya'nın Ankara Büyükelçiliği'nde kıdemli siyasi ve

ekonomik danışman olarak görev yaptı.

about:blank 6/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Burada, mevcut Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in de o dönem ABD'nin Ankara

Büyükelçiliği'nde benzer bir görevde olduğu ve aynı şeyin eski TBMM Dışişleri Komisyonu
üyesi Suat Kınıklıoğlu için de geçerli olduğunu belirtmek gerekir.

Fidan'ın hızlı yükselişi, 2003 yılında TİKA başkanlığına atanmasıyla başladı. TİKA, o dönemde
Devlet Bakanı Beşir Atalay'a bağlıydı.

Fidan, dönemin Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile ilişkileri iyi olan
Atalay'a o kadar yakın çalışıyordu ki, Gül cumhurbaşkanı olunca Fidan'ın Cumhurbaşkanlığı
Genel Sekreterliğine getirileceği söylentileri yayıldı.

Ancak bu olmadı çünkü Fidan, TİKA'dayken o dönemde Başbakan olan Erdoğan'ın dikkatini
çekti ve 2007'de Fidan'ı ekibine dahil etti. Ardından Fidan, Başbakanlık Dış Politika ve
Uluslararası Güvenlikten Sorumlu Müsteşar Yardımcılığı görevine getirildi.

Bu noktada TİKA'nın hem dışişleri hem de istihbarat birimleri ile iş birliği içinde faaliyet
gösterdiğini belirtmekte fayda var.

TİKA, Orta Asya başta olmak üzere Türkiye ile tarihi ve kültürel ilişkileri olan ülkelerle
ilişkilerine ağırlık verdiği ve oradan da Afrika'ya doğru yola çıktığı için TİKA Başkanlığı Fidan
için tamamen uygun bir konumdu.

O dönemde Başbakan Erdoğan'ın Dış Politika Baş Danışmanı olan Ahmet Davutoğlu'na bölge
gezilerinde de eşlik ediyordu.

Dönemin Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül'e de yurt dışı gezilerinde eşlik
ederken yakın iş birliği içinde çalıştı.

Fidan ayrıca, Erdoğan'ın Türkiye dışındaki ziyaretlere katılan ve yabancı misafirleri karşılayan
heyetlere de katılıyordu.
 

about:blank 7/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Fotoğraf: AA
 

Fidan'ı korumak için 48 saat içinde yasa çıkarıldı

Ayrıca Fidan, Erdoğan'ın müttefikiyken amansız düşmanına dönüşen Fethullah Gülen

tarafından yönetilen örgütün düşmanlığını da kazandı.

Fidan, bu örgüt tarafından yakın takibe alındı. Hatta telefon görüşmeleri dinlendi ve bazı
muhalif gazetelere bilgi sızdırmakla suçlandı.

2010 yılında Fidan, MİT Başkanı olmadan önce ne kadar önemli olduğunu gösteren bir olay
yaşandı.

Fidan, PKK'ya destek sağladığı ya da PKK'nın Türkiye'de güvenlik görevlilerine yönelik

gerçekleştirdiği silahlı operasyonlar ve saldırılarla ilgili önceki bilgileri görmezden geldiği
şüphesiyle 4 MİT yetkilisiyle birlikte şüpheli olarak soruşturuldu.

Ancak hükümet derhal istihbarat görevlilerine ceza mahkemelerinde ifade vermekten muafiyet
sağlayan bir yasa tasarısı sundu. Yasa, muhalefetin eleştirilerine rağmen 48 saat içinde
TBMM'den geçti.

İstihbaratta değişim

Hakkındaki tüm suçlamalara rağmen Erdoğan'ın desteğinden aldığı gücü MİT'i yeniden
yapılandırmak için kullanan Fidan'ın başarılarından biri de 'Açık Kaynak İstihbaratı Daire
Başkanlığı'nı kurması oldu.

about:blank 8/9
18.06.2023 19:26 Şarku'l Avsat'tan Hakan Fidan analizi: Örnek kariyer, sanata ve teknolojiye meraklı, analizleri doğru, mesajları açık ve net... "…

Erdem Atay'a göre Fidan'ın en büyük başarısı ise Milli İstihbarat Koordinasyon Kurulu
oluşturularak, Genelkurmay Başkanlığı ile Jandarma arasındaki istihbarat savaşını bitirmesi oldu.

Artık devletin tüm istihbarat servislerinin tartışmasız tek başkanı olarak yoluna devam
edebilirdi.

Bunun yanında Fidan, 1992'de MİT başkanlığını üstlenen Sönmez Köksal'dan sonra bu göreve
kurum dışından atanan ikinci isimdir.

Türk basınına göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, MİT'in modernleşmesi ve kurumsallaşması için

başına kendisine yakın bir ismi atamak ve çalışanlarının yüzde 50'si halen ordudan olduğu için
MİT'i ordunun etkisinden çıkarmak istedi.

Fidan da Türk istihbaratının sıcak noktalardaki varlığını artırmak ve Türkiye'nin Ortadoğu,

Rusya, Kafkasya, Asya ve Afrika'dan ABD, Avrupa ve İsrail'e kadar büyüyen ihtiyaçlarını
karşılamak için ABD'deki FBI ve CIA benzeri istihbaratı biri iç diğeri dış olmak üzere ikiye
ayırmaya çalıştı.

Şarku'l Avsat

about:blank 9/9