You are on page 1of 50

www.janabihanee.

com
hGd, d[To', ljjfx, a;fO;/fO{, ;DaGw laR5]bh:tf JolQmut 36gf
36]sf] #% lbgleq cf–cfkm\gf] j8fl:yt :yfgLo k~hflwsf/L sfof{nodf uO{
lgMz'Ns btf{ u/fpg'x'g ;DalGwt ;a}df hfgsf/Lsf] nflu cg'/f]w 5 .
LXlB GKFN XS F DXFG RF A F BZ  TYF LTXF
S F Z E
C J cDF J BZ TY F LJ BZ D F XGE PS F KFLNS FAFcNUFOT c;KF

GKFN  LBBJ LXGgBFH E FXDF cV  Z FLlT PJ D  cD LS F

emSs'k|;fb 3tL{ lgd{nf lai6 /d]z k'g


cWoIf pkfWoIf lg=k|=k|zf;sLo clws[t
lqj]0fL ufpFkflnsfsf] sfof{no
?s'd klZrd

/fd]5fk gu/kflnsf] ;"rgf


!= gu/klfnsf leqsf] ;a} ;fjh{lgs ;DkQLx¿sf] ;/If0f / /]vb]v u/f}F .
@= gu/kflnsf ljsf;sf] lglDt ;dodf g} ;DklQ s/ / Joj;fo s/ lt/L c;n gful/ssf]
kl/ro lbpF .
#= cfˆgf] 3/ j/k/af6 lg:sg] kmf]xf]/ j:t'nfO{ gu/ kflnsfn] tf]s]sf] lglZrt :yfgdf
la;h{g u/f}F .
$= gu/ sfo{klfnsfsf] sfof{no / j8f sfof{nox¿af6 ;~rfng x'g] ljsf; lgdf{0fsf
sfo{x¿k|lt rgfvf] agf} / va/baf/L u/f}F .
%= xfd|f] gu/kflnsf ;Ifd / ;d[4 gu/kflnsf agfpg ;a} gful/sx¿n] xft]dfnf] u/f}F .

/fd]5fk gu/kflnsfsf] sfof{no


/fd]5fk, afUdtL k|b]z
LJ HOFBZ D  TYF Z E LBKFJ N  S F V B

C J DF XFD  XFD F  K!"F# LZ $FS % S D #RF% LJ &FY # C LE E FJ S TYF LX5B6 G7KFN 8X9S F7 D XFG RF: A:F BZ <=> Z 6E LBKFJ N 8
 D 'T AL(H J % )OFKF% D FH J % FHGLTS D #N U FOT LZ $FF
?J = @A KJ BCDEFG S F7 Z 6E C J sHD F JJ B7Z T YF
$ FQIU FS F F*G  K+!"F# )OL,M-J D . /0 /'YF TYF XFD F LJ B7Z D F HXG6E ?S F KFLNS FAFs8NU FOT sKKLMFB G7KFN 8

LJ & FNOS F P1GLT KU LT -J / XFT D FNF U G# Z E LR2GS X3DF V % LBB8J LXG8CBFH6E FNX9D F s6V > Z FL5 T ?J D O s D QLRS F7

Z FL1T %  D zL(%  'J F'4O % B0F#O - J D . P,F, KU LTS F

xflb{s z'esfdgf
l8NnL axfb'/ dNn t'N;L/fd a'9fyf]sL df]xg lszf]/ cf]nL
k|wfgfWofks cWoIf cWoIf
lzIfs cleefjs ;+3 ljBfno Joj:yfkg ;ldlt
lqj]0fL dfWolds ljBfno Pj+ ljBfno kl/jf/
lqj]0fL–@, l;d|'t', ?s'd -klZrd_
dGynL gu/kflnsf] ;"rgf
n}lËs lx+;f x'g glbcf}
!= gu/klfnsf leqsf] ;a} ;fjh{lgs ;DkQLx¿sf] ;/If0f / /]vb]v u/f}F .
@= gu/kflnsf ljsf;sf] lglDt ;dodf g} ;DklQ s/ / Joj;fo s/ lt/L c;n gful/ssf] S STN FUV Z FWXLWS Y DFGLSS Y OFTGHZO J F OFTGF LBG[ B\]GXO C KWFW
kl/ro lbpF .
XFx ^ S FxWFxGFEFUVWS NUFOTS FDFXFDFWX J FLJ KTS Fx C J _YFDFS [`LK`
#= cfˆgf] 3/ j/k/af6 lg:sg] kmf]xf]/ j:t'nfO{ gu/ kflnsfn] tf]s]sf] lglZrt :yfgdf
QFSK\
q FV aOJXFW UFN X UNFTH H_TF LJ LE Z GV FNx N TLbS LXdSF AefG
la;h{g u/f}F .
Shi W j O_TFx LXdSFAF` KXL]T X[G[E kS Fx i J FC m KXL]T E kS Fx YFXF
$= gu/ sfo{klfnsfsf] sfof{no / j8f sfof{nox¿af6 ;~rfng x'g] ljsf; lgdf{0fsf
sfo{x¿k|lt rgfvf] agf} / va/baf/L u/f}F . KFPG[ E kS Fx i EGx GxKFN KnXWXS Fx KTSF GNFoGx GpAW rtt J F rtu DF

%= xfd|f] gu/kflnsf ;Ifd / ;d[4 gu/kflnsf agfpg ;a} gful/sx¿n] xft]dfnf] u/f}F . FxG UWX SXOFxU LNG[XFxSf ^
KM

dGynL gu/kflnsfsf] sfof{no d]n'ª ufpFkflnsfsf] sfof{no


dGynL, /fd]5fk, afUdtL k|b]z hf]/wf/f–# e]6\k", bf]nvf
hg ljxfgL
jif{ !, cª\s !,
c;f]h @)&*

;Nnfxsf/
O{Zj/Lk|;fb bfxfn ‘c;f/] sfsf’

sfg'gL ;Nnfxsf/
Ps/fh e08f/L
slknrGb| kf]v/]n
sflGt 9'+ufgf
ljifoqmd
k|sfzs
ljkgf cf]nL
sfo{sf/L ;Dkfbs
cfj/0f
czf]s ;'j]bL  s] v'Nnf t s'df/ kf}8]nsf] xTofsf] /x:o < 3
;Dkfbs b[li6sf]0f
gljg v8\sf
 kf6L{ Pstf ljrf/ / /fhgLltsf] k|Zg xf]
ahf/ Joj:yfks  ljKnj 5
Pn s] /fodfemL
?ks >]i7  kf6L{ :s'lnªaf/] M
UofGhf] nfdf  wd]{Gb| af:tf]nf ‘s~rg’ 9
/f]zg cf]nL
 xfd|f] sfo{qmd M j}1flgs ;dfhjfb
j]j;fO6 l8hfOg/  x]dGtk|sfz cf]nL ‘;'bz{g’ 15
cu:6 Anf+sL
ljrf/
n]–cfp6÷l8hfOgM  Pd;L;L /0fgLlt / g]kfnL /fhgLlt
uf]kfn lu/L (*$()$()^^
 ;Gtf]if a'9f du/ 23
d'b|0f M
;'hn ckm;]6 k|]; ;+:s[lt
afuahf/, sf7df8f}+  k'/fgf rf8kj{sf] ljj]rgf
 clgn zdf{ 31
sfof{no M
afuahf/, sf7df8f+} cGt/f{li6«o
 sd/]8 uf]Ghfnf] / k]¿leofnL hgo'4sf lzIff
;Dks{ M (*$!%)!*))  k"0f{axfb'/ l;+x 37
janabihanee@gmail.com
www.janabihanee.com ;dfrf/ 43
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 1
™ ;DkfbsLo

;DkfbsLo

hgtf / b]zsf] kIfdf pleO/xg] 5f}F


;dfh juL{o 5 . dfG5]sf ljrf/ tyf kIfw/tf klg ju{ ;fk]If x'G5g\, 5g\ .
of] s'/f g]kfnL ;~rf/sf] ;Gbe{df klg plQs} ;To xf] . 7"nf 3/fgfsf ;~rf/n] b]z
/ hgtfsf] kIfdf eGbf lj1fkgbftf, nufgLstf{ / b]zL–ljb]zL zlQm s]Gb|sf] :jfy{
/ bafadf sfd ug]{ / hgtfsf] cfjfhnfO{ a]jf:t fug]{ u/]sf 5g\ . o:tf] cj:yfdf
>lds hgtf, pTkLl8t hgtf / /fli6«o :jfwLtfsf] kIfdf n]Vg] ;~rf/sf] cefj 5
/ ckof{Kttf 5 . ToxL cefj / bfloTj k"/f ug]{ p2]Zo / bfloTjjf]w u/]/ xfdLn] …
hg laxfgL dfl;sÚ k|sflzt ug{ hdsf]{ u/]sf 5f}F . xfdL xfd|f] klxnf] sbd g} b]z /
hgtfsf] kIfdf lg/Gt/ / cljl5Gg of]ubfg ug]{ k|lta4tf hfx]/ ub{5f}F .
of] klxnf] cª\sdf g} xfdLn] @)&# c;f/ % ut] nf]stGq gfdwf/L cf]nL–afbn
u7aGwgåf/f xTof ul/Psf ;lxb s'df/ kf}8]n xTofsf08sf] lr/kmf/ u/]sf 5fF} / ;xL
;"rgf k|jfx ug]{ tyf kLl8tsf] kIfdf pleg] k|of; u/]sf 5f}F . cfhsf] ;dfhdf o;f]
ug'{ hf]lvdk"0f{ sbd xf] t/ xfdL hf]lvdsf kfOnf rfNg '/ r'gf}lt :jLsf/ ug{ tof/
5f}+F . To;}u/L g]skfsf dxf;lrj ljKnjn] cfkm\gf] kf6L{sf] s]Gb|Lo :t/sf] k|lzIf0f
-c;f]h !!–!$_ df JoQm ljrf/sf] ;Dkflbt c+z ;dfj]z u/]sf 5f}F . of] ;fdu|L x/]s
/fhgLltsdL{ / ;r]t gful/ssf nflu dggof]Uo xf]nf eGg] ;f]r]sf 5f}F .
;+:s[lt, rf8jf8;DaGwL n]vx? ;d;fdlos 5g\ eg] Pd;L;L nufotsf
;fdu|Lx? klg k7gLo x'g]5g\ eGg] xfd|f] ck]Iff 5 . sDo'lg:6 :s'lnª, j}1flgs
;dfhjfbsf] ?k/]vfdf s]lGb|t n]vx? 1fgsf ;|f]t x'g\ . To;}u/L sd/]8 uf]~hfnf]sf]
rrf{ / ;Ddfg dfkm{t\ xfdLn] cfkm\gf] cGt/f{li6«o bfloTj / kIfw/tfnfO{ d'vl/t u/]sf
5f}F .
of] klxnf] k|j]zfÍdf cg'ejsf cg]s ;Ldfx? x'g;S5g\ . cfnf]rgf / ;'emfj
cg';f/ ;RofpFb} hfg] k|ltj4tf ub{5f}F / xfd|f] ;a} n]vs, ;Djfbbftf, lj1fkgbftf /
;a} g]kfnL bfh'efO{, lbbL–alxgLx?df ljhof bzdL, ltxf/, 57 tyf Ob tyf as/
Obsf] pknIodf xflb{s z'esfdgf JoQm ub{5f}+ .

2 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h


™ cfj/0f

s] v'Nnf t s'df/ kf}8]nsf]


xTofsf] /x:o <
xfn} ;jf]{Rr cbfntn] s'df/ clwsf/sdL{, ;fdflhs ;~hfn ;/sf/ k'u]sf] 5 . u[xdGt|L /
kf}8]nsL cfdf b'uf{b]jL kf}8]nsf] / ;Qf?9 ;f+;bn] g} rsf]{ lj/f]w cfO{hLkL kl/jt{g ePsf] jt{dfg
ls6fgL hfx]/L btf{ ug{ / 5fglag u/]sf lyP . /fli6«o dfgjclwsf/ cj:yfdf 36gfsf] ;dodf eGbf
k|lqmof cl3 a9fpg u[xdGqfnonfO{ cfof]un] s'df/ kf}8]nnfO{ lgoGq0fdf s]xL cg's'ntf eg] k}bf ePsf] 5 .
cfb]z u/]sf] 5 . s'df/ kf}8]nnfO{ lnP/ xTof u/]sf] x'gfn] 5fglag u/L ;jf]{Rr cbfntsf] cfb]zkl5 ;/sf/
@)&% c;f/ % ut] k|x/L k|wfg bf]ifLdfly sf/afxL ug{ l;kmfl/; u/]sf] s'df/ kf}8]nsf] xTofsf] 5fglag ug{
sfof{no gS;fnaf6 kmls{Psf] 6f]nLn] lyof] . t/ u[xn] kLl8tsf] hfx]/L btf{ afWosf/L cj:yfdf k'u]sf] 5 .
l;Gw'nLaf6 nfnaGbL kmls{g] qmddf u/]g / 36gfnfO{ bafpg] xs{t hf/L 36gfnfO{ 9fs5f]k ug{ k|x/L
nvgb]xL vf]nfsf] au/df lgoGq0fdf /fVb} cfPsf] 5 . ;jf]{Rr cbfntn] / lhNnf k|zf;g sfof{non]
lnP/ xTof u/]sf] lyof] . xTofkl5 tTsfnLg u[xdGt|L /fdaxfb'/ yfkf c:ktfnnfO{ bafa lbP/ gSsnL
k|x/L 6f]nLn] bf]xf]/f] le8Gtdf 36gf / cfOhLkL ;j]{Gb| vgfn;lxtsf kf]:6df6{d ug]{, ;dodf zjsf]
ePsf] ´'7f] bfaL ;fj{hlgs uof]{ . xTof cleo'Stdfly 5fglag u/L kf]:6df6{d gug]{, ;dodf kl/jf/nfO{
s'df/ kf}8]nsf] xTofsf] k|d'v cfjZos sf/afxL ug{ cfb]z u/]kl5 zj ga'´fpg] / ;~rf/nfO{ kx'Fr
k|ltkIfL sf+u|];, ;~rf/ hut, 36gfnfO{ n'sfpg g;Sg] cj:yfdf glbg] u/]sf lyP . To;}u/L /fli6«o
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 3
xTofdf ;+nUg cf/f]kLx?

qm=;+= gfd s}lkmot


! /fdaxfb'/ yfkf …afbnÚ u[xdGqL, g]kfn ;/sf/
@ ;j]{Gb| vgfn k|x/L dxflg/LIfs -cfO{hLkL_
# s[i0faxfb'/ /fpt k|d'v lhNnf clwsf/L ;nf{xL
$ uf]kfn rGb| e6\6/fO{ P;kL, ;nf{xL
% xl/ axfb'/ kfn l8cfO{hL, @ gDa/ k|b]z
^ ls/0f k|;fb Gof}kfg] k|x/L lg/LIfs O{k|sf nfnaGbL
& ;'o{ s'df/ sfsL{ ;xfos lg/LIfs, O{k|sf gjnk'/
* la/]Gb| s'df/ dynL lrlsT;s lhNnf c:ktfn ;nf{xL
( s[i0fb]j k|;fb ;fx -s]8L ;fx_ k|x/L lg/LIfs k|x/L k|wfg sfof{no
!) ;Togf/fo0f ld> xNbf/ k|x/L k|wfg sfof{no gS;fn
!! ljgf]b ;fx xjNbf/, k|x/L k|wfg sfof{no gS;fn
!@ e/ts'df/ yfkf d]o/,, afudtL gkf, ;nf{xL -d'Vo of]hgfsf/_
dfgjclwsf/ cfof]unfO{ k|ltj]bg
a'´fpg bafa lbPsf] lyof] . cfof]usf
Ps hgf ;b:on] gfd pNn]v
gug]{ zt{df atfP cg';f/, u[xdGt|L
/ cfO{hLkLsf] gfd pNn]v gug{
tyf …lgoGq0fdf lnP/ xTof u/]sf]Ú
elg ;f]´f] k|ltj]bg k]z gug{ bafa
lbPsf] lyof] . t/ cfof]usf tTsfnLg
cWoIfn] u[xsf] ;f] bafa cl:jsf/
ul/lbPsf lyP . To;kl5 g} cfd
wf/0ff cg';f/ g} 36gfdf /fHo
ck/fw ePsf], ;/sf/n] lgof]lht
?kdf u}/Goflos xTof u/]sf] k'i6L
eof] . /fli6«o dfgjclwsf/ cfof]usf]
l;kmfl/;nfO{ dWogh/ u/]/ 36gfsf]
;TotYo 5fglag ug{', bf]ifLdfly
sf/afxL ug{' kYof{] . t/ ;nf{xL k|x/Ln]
pkNnf] txsf] bafadf hfx]/L btf{ g}
u/]g . ;/sf/L jlsnsf] sfof{nodf
x'nfsdfkm{t k|]lift hflx/L klg
l/6 gk'u]sf] eGg] ´'7f] / ck/flws
dfgl;stfn] u|:t eP/ btf{ ul/Pg . kl/jf/df Gofo kfpg] l´gf] cfzf cj:yfdf Goflos k|lqmof 5n]/ ePsf]
To;kl5 afWo eP/ kLl8t kIf ;jf]{Rr knfPsf] 5 . ;+ljwfgdf g} …s'g} xTofn] ;+ljwfg, nf]stGt| / ;Eo
cbfnt u'xfg{ k'u]sf] b]lvG5 . ;jf]{Rr JolStnfO{ klg d[To'b08 lbg] u/L ;dfhsf] wHhL p8fPsf] 5 .
cbfntsf] kl5Nnf] cfb]zkl5 kLl8t sfg'g agfOg] 5}gÚ eGg] Joj:yf ePsf]
4 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
™ cfj/0f

kf6L{ Pstf ljrf/ /


/fhgLltsf] k|Zg xf]
sfo{stf{af6 lnOg] l/kf]6x{ ¿ lgif]w ug{k' 5{ t/ dfS;{jfbleqsf] ax;
1fgsf ;ª\sng x'g\ . tL g]tf, sfo{stf{ ¿kfGt/0fåf/f ;dfwfg ug{k' 5{ .
/ hgtfdf klg x'G5 . slxn]sxLF sd/]8 uf]Ghfnf]sf] ljifodf
g]tfsf] lbdfudf gkm'/s ] f s'/f hgtfn] gsf/fTds wf/0ffx¿ cfP . k|r08x¿n]
ufF7f] km'sfOlbg ;S5g\ . k|of]ufTds / dl;gf] :j/df ToxL eGg vf]h] .
;}4flGts 1fgnfO{ hf]8/] cy{tGqdf xfdLn] Tof] s'/f dfg]gf}F . uf]Ghfnf]sf]
l56f] k|ult ug{ ;lsG5 . s'/f c¿n] eg]/ x'G5 < uf]Ghfnf]n]
ljhftLo ljrf/nfO{ hLjgsf] g} eGg'k5{ . uf]Ghfnf]sf ljifodf xfd|f]
cª\u dfGg] k|r08sf] ljrf/ unt wf/0ff ;xL eof] . uf]Ghfnf]sf ljifodf
5 . xfdLn] ;xhftLo ljrf/nfO{ dfq xfd|f] ;j{xf/f b[il6sf]0f ag]sf]
Tof] :yfgdf /fv]sf 5f}F . k'h F Ljfb / lyof] . wf/0ffx¿ l;4fGtaf6 aGg'k5{ .
dfS;{jfb Ps;fy /xG5g\ egL To;sf] JolQm—JolQm lghL lrGtgsf cfwf/df
cl:tTj :jLsf/ u/]/ k|ltqmflGtnfO{ xf]Og . ckmuflg:tfgdf tflnafg xf]Og, ™ ljKnj
kf6L{leq x'sf{pg] lrGtg / k|jl[ Q k|lt/f]w ljho ePsf] xf] . ckmufgL
unt 5 . k'h F LjfbL ljrf/ cfof] eg] hgtfn] cd]l/sL cfqmd0f dg k/fPg .

hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 5


tflnafg t ;+of]u dfq xf] . ;Qf sAhf u/]/ a;]sf] ju{n] w'nf]lk7f] eGg] k|:tfj u/] . xfdLn] To;f] gegf}
PsLs[t hgqmflGt sfo{lbzf kf¥of] . hLjgsf] pQ/f4{df sfª\u; ]| F eGof}F . To;kl5 k|r08;Fu ;fF7ufF7
xf] . of] l;4fGt klg xf] . Oltxf;df g} 5f]8/] dg{k' ¥of] . ˆo'hgsf] ;f/tTj 5 eGg yfn] . nuQ} ;'zLn sf]O/fnf
gofF ljrf/nfO{ ;'?d} 3fF6L lgdf]7g\ ] 7Ls lyof], kl5 ljs[t kfl/of] . b]zeQm ePsfn] sf]O/fnf;lxtsf]
k|of; ul/Fb} cfPsf] 5 . xfdL klg ljifonfO{ efjgfdf x]g,{] ;f/tTjdf gx]g{] ;/sf/sf] dfu u/] . xfdLn] k|r08eGbf
To;sf] ckjfb ePsf 5}gf}F . xfdLnfO{ ePsf] 5 . k|r08sf] ˆo'hg / ljb|fx] df sf]O/fnf b]zeQm x'bF g} eGof}F . gjcf}
…dfcf]sf] eGbf hfGg] klN6g], 7"nf hgd'lQm ;]gf lj36g ug]{ / qmflGtnfO{ klgj]lzs r/0fdf b]z k'us ] fn] n8\g
s'/f ug]{ <Ú eg]/ lg?T;flxt ug{ cGoq} kmsf{pg] lgot lyof] . eQmk'/sf] ;lsGg eGg yfn] . o;/L ;'wf/jfb
vf]lhPsf] xf] . t/ clxn] ls/0fn] ;]gfsf sdfG8/;lxtsf] 5nkmndf cfpg yfNof] .
klg …k'/fg} tl/sfn] x'Gg eGg] t xfd|f] xfdLn] k|r08sf] of]hgfsf] k|ltjfb s]kL cf]nL ;/sf/sf] afWotf, xfd|f]
klg xf]Ú eGg yfNg'ePsf] 5 . j:t' u¥of}+{ . Tolta]nf ljifosf] uDeL/tf w]/n
} ] cfjZostf / ;r]tgfn] jftf{ ePsf]
ultzLn ePkl5 1fg klg ultzLn a'´g] g\ . xfdLn] hgd'lQm ;]gf arfpg xf] . ;/sf/ lgs} sdhf]/ ePsf],
x'gk' 5{ . cg';/0f dfq}n] qmflGt x'bF } hgo'4sf] hudf hgljb|fx] eGof}F . Tof] b'Ol{ txfOsf] bDe ;dfKt ePsf] /
g . cg';/0f t h;n] klg ug{ g} kfl/t eof] t/ k|r08n] kf;fªnfO{ ;Qfwf/Lx¿aLr cGt/lj/f]w rs]s { f]
;S5 . o'jfx¿sf] lg/Gt/ pTkfbgdf kf6L{sf] ;d:ofn] ubf{ eGg'k/]sf] cj:yfdf jftf{df hfg] lg0f{o ul/of] .
;dfhjfb l6S5 . xfd|f lg0f{ox¿df xf] . hg;]gf /fVg ;lsGg eg]5g\ . sfo{gLlt cfkm}dF f qmflGtsf/L /
Tof] b]Vg ;lsG5 . dfcf]jfbLsf] tLj| xfdLn] v/Lkf6L e]nfdf ljb|fx] u¥of{+} . u}/qmflGtsf/L x'bF g} . jftf{cufl8
ljsf;df …Ph ˆofS6/Ú klg Pp6f v/Lkf6Ldf k|r08 cNkdtdf k/] . #% kf6L{kª\lQm / hgtf o'4sf]
sf/0f lyof] . dhb'/ tyf >ldsx¿sf] ;b:oLo s]Gb|Lo ;ldltdf cfwf–cfwf dfgl;stfdf lyP . cf]nL x'Ggy]
af}l4sLs/0f eO/x]sf] 5 . af}l4s eof] . afbn aLrdf a;] . /ftL !@ ah] eg] jftf{ x'GYof] ls x'bF g} Yof], eGg
>ldsx¿ ljZjljBfnodf s]lGb|t k|r08n] afbn;Fu ;xof]u dfu]5g\ . ;lsGg . b]pjf–k|r08sf] ;/sf/
ePsf 5g\ . xfd|f] ;ª\u7g ToxfF k'Ug] afbnn] csf]{ lbgsf] a}7sdf /ftL !@ x'GYof] eg] jftf{sf] ;Defjgf sd
gLlt / ljlw rflxG5 . ah] s]xL sd/]8x¿n] ef]6 dfu]sf lyof] . jftf{nuQ} cfPsf] sfª\u; ]| sf]
sf7df8f}s
F f] ;Qf slxNo} 9n]sf] 5g\ t/ d dfUg]nfO{ lbGgF eg]kl5 wf/0ffn] ToxL b]lvG5 . k|x/Lsf]
5}g . lg/Gt/tfdf 5 . /f0ffsf] :yfgdf :ki6 ¿kdf cNkdtdf k/]sf lyP . 3]/faGbLdf klg hgtf ;+oQ' m df]rf{sf]
zfxx¿ cfP . sfª\u; ]| df ;'?df g} To;kl5 k|r08 ´'Sg yfn] . wf]aL3f6 ;efdf cf]Ol/P . To;sf] 7"nf] k|efj
;fdGtx¿ cfP/ 3]/faGbL u/] . aLkLn] k|r08 k|jl[ QnfO{ nufd nufpg k¥of] . hgtf dxfg\ 5g\ . hgtfn]
Tof] 3]/f tf]8g\ ;s]gg\ . u0f]zdfgnfO{ ul/Psf] lyof] . k|r08;Fusf] ;ª\3if{df cfu|x–k"jf{ux| /fVb}gg\ . xfdL jftf{df
wf]aL3f6nuQ} u'?ªn] k|r08nfO{ u2f/ cfof}F . ;/sf/ / ;+;b\ lj36g eof] .
z"Gotf eof] / ca s] eGg] ax; rNof] .
;+;bLo k|:tfjx¿ cfP . xfdLn] Tof]
z"Gotfdf k|ultzLn ;+oQ' m ;/sf/,
hgdt;ª\ux| , j}1flgs ;dfhjfbsf]
gf/f k|:tfj u¥of}F . sltko kf6L{x¿sf
:jtGq gf/f g} lyPgg\ .
rLgdf jfªldªn] ;f]leot
;ª\3sf] cg';/0f u/] . jfª\ldªsf]
k5fl8 :6flng lyP . To;n] rLgdf
s] eof] < dfcf]n] 5'glsª jftf{df
;Qf ;f´]bf/Lsf] k|:tfj ug{e' Psf]
lyof] . xfdLn] kfn'ª6f/ e]nfdf Tof]
ljifo p7fPsf lyof}F . ;/sf/df

6 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h


ljrf/ Pstfsf] cfwf/ x'G5 . ljrf/ /
;f´]bf/L ePsfn] ;/sf/df xf]Og, /fhgLlt hf];uF ldN5 p;};uF Pstf
;Qfdf g} ;f´]bf/L x'gk' 5{ eGg] x'G5 . o; ljifodf ;D´f}tf x'bF g} .
cy{df Tof] ljifosf] p7fg ul/Psf]
/ zflGtk|lqmofdf c;kmn e};s]sf] s]kL cf]nL ;ª\u7gdf klg gofF ¿kn]
;f]Rg'k5{ . kf6L{;uF ;t{ /fVg] xf]Og,
jt{dfg cj:yfdf -;Qf ;f´]bf/Lsf] ;/sf/sf] afWotf, sfddf nfUg], cfˆgf] ljifo klg /fVg]
ax; klg c;fGble{s eO;s]sf]
eGg] cfzo lyof]—;Dkfbs_ clxn]
xfd|f] cfjZostf x'gk' 5{ . tYout cfnf]rgf /fd|} s'/f
Tof] gf/f k5fl8 kl/;Sof] . xfd|f] / ;r]tgfn] jftf{ xf] t/ cfnf]rgfeGbf ;dfwfg d'Vo
ljifo xf] .
g]tT[ jdf ;+oQ' m ;/sf/, To;sf] ePsf] xf] . ;/sf/ xfd|f] qmflGt tnaf6 p7]sf] ljb|fx]
g]tT[ jdf hgdt;ª\ux| / hglgjf{lrt
k|ltlglwåf/f hg;+ljwfg tof/ lgs} sdhf]/ ePsf], xf]Og . ;r]ttfk"js{ dflyaf6 p7fOPsf]
x'g5] . ;+ljwfgkl5 Joj:yflksfsf] b'O{ltxfOsf] bDe cfGbf]ng xf] . To;}n] wf]sfsf] sNkgf
ug{ ;lsGg . r'gafªd} xfdLn] cfwf
r'gfj x'g;S5 . Tof] k|fKt gx'Gh]n ;dfKt ePsf] / zlQm dfq sf7df8f}F hfcf}F eg]sf lyof}
;ª\3if{ hf/L /xg]5 . xfd|f] zflGt
/ k|ultsf] ofqfdf cj/f]w eof] eg] ;Qfwf/Lx¿aLr F . r'gfjdf klg ;a} ghfpFm eg]sf
k|lt/f]w ul/g]5 . To;sf nflu rf} cGt/lj/f]w rs]{sf] lyof}F . sd/]8x¿, cg';/0fn] qmflGt
aL;} 3G6f tof/ /xg'k5{ . pknlAwsf] ub}g{ . cg';/0f t h;n] klg u5{ .
/Iffsf nflu tof/L cj:yfdf /xg'k5{ .
cj:yfdf jftf{df hfg] xfdL qmflGt ub{5f}F . qmflGt cGj]if0f
xfdL cfjZos kbf{ ;a} sbd lg0f{o ul/of] . klg xf] . ;dfhjfbn] ;Qf hGdfof],
zf;s hGdfof] t/ >lds hGdfpg
rfNg tof/ 5f}F t/ qmflGt / hgtfnfO{
;s]g . Tof] ;LdfnfO{ cfh}af6 lrb}{
wf]sf lbFbg} f}F . Pd;L;Llj?4sf] ebf}
hfg'k5{ . j}1flgs ;dfhjfbsf] eljio
@* ut] / clvn -qmflGtsf/L_ sf] s;}n] /f]Sg ;Sb}g . ;'lglZrt 5 .
c;f]h ^ ut] kf]v/fsf] ;efkl5 xfd|f]
kf6L{ Pstfsf] ljifonfO{ ;ª\u7gsf] -@)&* c;f]h !! b]lv !$ lrtjg
hgnx/ /f]Sg ;/sf/sf] g]tT[ jdf
dfq dfldnf agfpg' x'bF g} . of] ljrf/ k;f{df ;DkGg s]Gb|Lo k|lzIf0fdf JoQm
;]gfnfO{ xfd|flj?4 af]Ng nufOPsf]
/ /fhgLltsf] dfldnf xf] . g]tT[ j / ljrf/sf] ;Dkflbt c+z ._
5 t/ hgtfsf] kl/jt{gsf] rfxgfnfO{

hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 7


8 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
™ ljrf/

kf6L{ :s'lnªaf/]
k|lzIfs / k|lzIffyL{ sd/]8x¿, p7fpgsf nflu xf] .
;a}df xflb{s clejfbg, :s'lnªsf] tfTko{ s] xf] < xfdLn]
xfd|f] kf6L{sf] klZrd sdfG8sf] xfd|f egfOx¿sf] ;'?cft oxfFaf6
:s'lnª sfo{qmd cf}krfl/s ¿kdf ug'{k5{ . xfdLn] sd/]8x¿nfO{ s]xL
;'? ePsf] d 3f]if0ff ub{5' . klg ghfGg] eg]/ oxfF of] k|lzIf0f
xfdL kf6L{sf] :s'lnªsf nflu sfo{qmddf hDdf u/]sf xf]Ogf}
oxfF pkl:yt ePsf 5f}F . xfdLn] F . tkfO{+x¿ h'g Ao'/f] ;ldltaf6
sd/]8x¿nfO{ oxfF pkl:yt ug'{sf] oxfF cfpg'ePsf] 5, h'g lhNnf
tfTko{ kf6L{sf] ljrf/nfO{ g]kfnL ;ldltx¿af6 jf h'g Pl/of
qmflGtn] dfu u/]cg';f/, clxn]sf] ;ldltx¿af6 oxfF cfpg'ePsf] 5,
lglZrt ¿kdf tkfO{+x¿ ;a} g]tfx¿
;dfhnfO{ qmflGtsf/L ¿kfGt/0f
x'g'x'G5 . tkfO{+x¿ ;a} cfcfˆgf]
™ wd]{Gb| af:tf]nf
ug{sf nflu b]z / hgtfn] dfu
u/]cg';f/, b]zsf] kl/l:yltn] dfu :yfgdf k|lzIfs klg xf] . tkfO{+x¿n] ‘s~rg’
u/]cg';f/ xfd|f] a'emfOnfO{ dfly xd];f g]kfndf qmflGt cfjZos ePsf],
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 9
g]kfnsf] hgjfbL qmflGt, h;nfO{ kf6L{sf] kxnsbdLdf :s'lnª ljefun] s]xL klg ghfGg] ePsf] sf/0f xf]Og,
xfdLn] j}1flgs ;dfhjfbL qmflGt cfof]hgf u/L of] :s'lnª sfo{qmd xfdLn] ljutsf] …:s'n ckm y6Ú
eg]sf 5f}F, To;sf] kyk|bz{s l;4fGt ;~rfng eO/x]sf] 5 . abNg h?/L 5 . To;sf/0fn] of]
eg]sf] dfS;{jfb–n]lggjfb–dfcf]jfb xfdLn] :s'lnª rnfpg'sf] tfTko{ cfjZos k/]sf] xf] . xfdL;Fu clxn]
dfg]sf 5f}F, To;nfO{ u|x0f, k|of]u / d}n] cl3 g} elg;s]F, tkfO{+x¿ gofF kf6L{ 5 M g]kfn sDo'lg:6
ljsf; ug'{kg]{ tYosf] k|lzIf0f ub}{ kf6L{ . xfdL;Fu clxn] gofF sfo{lbzf
cfpg'ePsf] 5 / Tof] qmflGtsf nflu 5 M PsLs[t hgqmflGtsf] sfo{lbzf .
;fdfGo sfo{lbzf PsLs[t hgqmflGt xfdL;Fu clxn] gofF g]t[Tj 5 M sd/]8
ePsf] ljifodf g]kfnL hgtfnfO{ ljKnjsf] g]t[Tjdf uf]naGb ePsf]
k|lzlIft ub}{ cfpg'ePsf] 5 . To;}sf
xfdLn] :s'lnª rnfpg'sf] qmflGtsf/L, h'emf? l6d . o;sf]
cfwf/df g]kfnL hgtfnfO{, g]kfnsf] tfTko{ tkfO{+x¿ s]xL klg …:s'n ckm y6Ú gofF ag]sf] 5 .
;j{xf/f ju{sf] kf6L{sf] jl/jl/ ghfGg] ePsf] sf/0f o;nfO{ xfdLn] ljKnj …:s'n ckm
;ª\ul7t ub}{ / k'/fgf] k|ltlqmofjfbL xf]Og, xfdLn] ljutsf] y6Ú cyjf PsLs[t hgqmflGtsf]
;QfnfO{ abNgsf nflu ;ª\3if{ …:s'n ckm y6Ú abNg …:s'n ckm y6Ú eGbf ;xL xf]nf, To;
rnfpFb} klg cfpg'ePsf] 5 . olt ljifodf /fd|f] hgsf/L u/fpg'k5{ .
x'g' eg]sf] clxn]sf] ;fk]Iftfdf s'zn h?/L 5 . To;sf/0fn] oxL …:s'n ckm y6Ú nfO{ Jojl:yt
k|lzIfs x'g' klg xf] . tkfO{+x¿ of] cfjZos k/]sf] xf] . tl/sfn] b]zdf n}hfgsf nflu xfdLn]
cfkm}F s'zn k|lzIfs klg xf] . km]l/ of] :s'lnª sfo{qmd ul//x]sf 5f}
klg, xfdLn] l;lgo/ sd/]8x¿sf] F / b]ze/ g} xfdLn] o;nfO{ rnfpg'
l6dnfO{ oxfF pkl:yt u/]sf 5f}F / cfjZos ePsf] 5 .

10 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h


g]kfnL sDo'lg:6 cfGbf]ngsf] ckm y6Ú, t'n;Lnfnsf] …:s'n la:tf/} k~rfotdf k|j]z u/] . kl5
Oltxf;df ljleGg …:s'n ckm y6Ú ckm y6Ú, s]z/hª\u /fodfemLsf] ;+;b\jfbL ag] / clxn] Tof] dxfg\
b]vfk/]sf 5g\ . g]kfndf w]/} klxn] …:s'n ckm y6Ú g]kfnL sDo'lg:6 emG8f p7fPsf] Oltxf;k|lt kZrftfk
sDo'lg:6 …:s'n ckm y6Ú k|j]z u/]sf] cfGbf]ngsf] klxnf] k':tfsf] …:s'n ul//x]sf 5g\ . clxn] pgLx¿ s'g}
lyof] . To;kl5 o;df ljleGg ;do, ckm y6Ú eP . dgdf]xgx¿ g s'g} tl/sfn] cfk;df cfkm"nfO{
;dfh / ju{;ª\3if{sf] ultcg';f/ s]z/hª\u /fodfemLsf] …:s'n ckm ;fd|fHojfbsf] cAan bhf{sf]
ljleGg ?emfg b]vfkg]{ eof] . n]lgg y6Ú af6 k|efljt lyP . of] …:s'n rfs/sf ¿kdf b]vfpg lgn{Hh
/ :6flngx¿sf] g]t[Tjdf ?;df ckm y6Ú nfO{ bf];|f] k':tfsf] …:s'n tl/sfn] k|lt:kwf{ ub}{ cfPsf 5g\
!(!& ePsf] ;dfhjfbL qmflGtn] ckm y6Ú n] lj:yfkg u¥of] . To;df / ;fd|fHojfbsf] cfzLjf{b k|fKt
;+;f/el/ ;dfhjfbsf] k|rf/ u¥of] . df]xgljqmdsf] …:s'n ckm y6Ú, u/]sf]df uj{ u5{g\ . emfkf ljb|f]xsf
of] qmflGtn] ljZje/ g} Ps k|sf/n] lgd{n nfdfsf] …:s'n ckm y6Ú / g]tfx¿ cGttM /fodfemL …:s'n ckm
gofF k|sf/sf] sDo'lg:6 …:s'n ckm emfkf ljb|f]xLx¿sf] …:s'n ckm y6Ú y6Ú df lj;lh{t eP . t/ cfˆg}
y6Ú k}bf u¥of] . g]kfndf klg To;sf] k|d'v /x] . emfkf ljb|f]xsf] qmflGtsf/L :jTj;lxtsf] …:s'n ckm y6Ú lgd{n
k|efj gkg]{ s'/f lyPg . dxfslj wf/ ef/tLo sDo'lg:6 cfGbf]ngsf nfdf / df]xgljqmddf ljsf; ePsf]
nIdLk|;fb b]jsf]6fn] Ps 7fpFdf qmflGtsf/L g]tf sd/]8 rf? sf/0f To;n] clxn] klg ;dfhdf
eGg'ePsf] lyof], …d n]lggh:tf] /f} dh'dbf/sf] …:s'n ckm y6Ú k|efljt s'g} g s'g} k|sf/n] k|efj kf/L g}
Flr/f ax; ug]{ dfG5] xf]Og .Ú o;sf] lyof] . of] cfˆg} k|sf/sf] ;f]rljrf/ /x]sf] 5 .
tfTko{ s] xf] < nIdLk|;fb b]jsf]6fdf geP/ csf{sf] cGwfg's/0f ePsf] sDo'lg:6 cfGbf]ngsf] bf];|f]
;dfhjfbsf] ulx/f] k|efj lyof] t/ sf/0f emfkf ljb|f]x ;xL eP klg of] lkF9Lsf] …:s'n ckm y6Ú nfO{ t];|f]
pxfFdf Tolta]nfsf] g]kfnL ;dfhsf] …:s'n ckm y6Ú kfgLsf] kmf]sfh:t} lkF9Lsf] …:s'n ckm y6Ú n] lj:yflkt
/fhgLlts cj:yf, hgtfsf] lanfpg k'Uof] . Tolta]nfsf g]tfx¿ u¥of] lsgls bf];|f] lkF9Lsf] …:s'n
r]tgf / pTkfbg ;DaGwsf] sf/0f ckm y6Ú n] qmflGtsf/L cfGbf]ngsf]
x'g;S5 . n]lggsf] h:tf] /f}Flr/f u'0ffTds ljsf; ug{ ;s]g . t];|f]
cWoog ug]{ g]t[TjbfoL ;fdYo{ lyPg . lkF9Ldf klg ljleGg ?emfgx¿
…hot' ;+:s[td\Ú clxn]sf] r]tgfaf6 sDo'lg:6 cfGbf]ngsf] b]vfk/] . gf/fo0fdfg lah'S5]sf]
x]bf{ wfld{s gf/fh:tf] b]lvG5 t/ …:s'n ckm y6Ú Ps k|sf/sf] /Xof] .
Tolta]nfsf] ;dfhsf] cj:yf x]¥of] bf];|f] lkF9Lsf] …:s'n ckm
¿knfn ljZjsdf{sf] csf]{ k|sf/sf]
eg] Tof] gf/f klg sDo'lg:6 …:s'n y6Ú nfO{ t];|f] lkF9Lsf] …:s'n /Xof] . pgLx¿sf] ;f]rljrf/cg';f/
ckm y6Ú af6 k|efljt lyof] . To;n] ckm y6Ú n] lj:yflkt g]kfnsf k|efjsf/L ;ª\3if{x¿ eP t/
r/d ¿kdf s]Gb|Ls[t /f0ffx¿sf] u¥of] lsgls bf];|f] lkF9Lsf] pgLx¿sf ;f]rfOx¿ ;xL / j}1flgs
;Qfsf] e08fkmf]/ u/]sf] lyof] / …:s'n ckm y6Ú n] k|sf/sf /x]gg\ . g]kfnL ;dfhdf
Go"gtd\ hgtGq jf nf]stGqsf] dfu k|r'/ k|efj kf/]sf] t];|f] lkF9Lsf]
u/]sf] lyof] . qmflGtsf/L cfGbf]ngsf]
…:s'n ckm y6Ú eg]sf] k|r08sf]
oxL sDo'lg:6 …:s'n ckm y6Ú u'0ffTds ljsf; ug{ xf] . To;df afa'/fd klg hf]l8G5g\
b]zdf /x]sf] sf/0f sd/]8 k'iknfnsf] ;s]g . t];|f] lkF9Ldf / o;nfO{ k|r08–afa'/fd …:s'n ckm
g]t[Tjdf sDo'lg:6 kf6L{ u7g eof] . klg ljleGg ?emfgx¿ y6Ú eGbf ;l6s x'G5 . of] …:s'n
sDo'lg:6 kf6L{sf] u7g ug'{ / To;n] b]vfk/] . gf/fo0fdfg ckm y6Ú n] g]kfndf Pp6f ;zQm
hgjfbL ;Qf :yfkgf ug{sfnflu k|efj 5f8]sf] 5 . b'lgofFdf slt;Dd
;ª\3if{ to ug'{ klg …:s'n ckm y6Ú
lah'S5]sf] …:s'n ckm o;n] k|efj 5f8\of] eg] g]kfn e|d0f
n] g} sfd u/]sf] xf] . sDo'lg:6 kf6L{sf] y6Ú Ps k|sf/sf] /Xof] . ug]{ Pshgf lrlgofFn] xfdL;Fu eg]sf
u7g e};s]kl5 g]kfnsf] sDo'lg:6 ¿knfn ljZjsdf{sf] csf]{ lyP, …g]kfndf b'O{hgf dflg;x¿
cfGbf]ngdf ljleGg k|sf/sf …:s'n k|sf/sf] /Xof] . ljZjJofkL ¿kdf rlr{t 5g\ . To;df,
ckm y6Ú b]vfk/] . k'iknfnsf] …:s'n Pshgf k|r08 x'g\ .Ú dnfO{ sf}t'xn
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 11
hfUof] . bf];|f] dflg; sf] xf]nf < eGg] . sfo{stf{x¿nfO{ rGbf ;ª\sng x'G5g\ pgLx¿n] o'jso'jtL laqmL
dgdgdf afa'/fd jf dgdf]xg xf]nf ug]{, ?k}ofF k};f hDdf ug]{, kb / ug{ s/f]8fF}sf] sld;g vfg] u5{g\ .
eGg] ;f]Rb} d}n] ;f]wL klg xfn]F, …bf];|f] k|lti7fsf nflu emu8f ug]{, afu]{lgª To;f] ePkl5 of] t s] eof] < lxhf]
dflg; sf] xf] t <Ú eg]/ . p;n] eGof] ug]{, l;4fGt / gLltaf/] k"/} a]jf:tf sfª\u|];, Pdfn]x¿n] h] u/]sf lyP
…uf}td a'4 .Ú d]/f] egfOsf] tfTko{ ug]{ agfof] . l;4fGtn] vfg lbG5 ToxL eof] . Tof]eGbf s]xL km/s
s] xf] eg] k|r08 …:s'n ckm y6Ú < vfgsf nflu ?k}ofF rflxG5 eGg] ePg . of] …:s'n ckm y6Ú n] pgLx¿
rfgr'g] lyPg . of] lgs} k|efjsf/L agfof] < hgtf–;Gtf s] dtna, t /;ftndf 8'a] t/ xfd|f] kf6L{nfO{
lyof] . ;zQm k|sf/sf] lyof] . klxn] cfˆgf] b'gf] ;f]emf] x'g'k5{ eGg] klg 5f8]g .
Oltxf;sf] lgod g} eGg'k5{ …a"9f] kft agfof] . x'g klg lsg gxf];\, ToxfF d eGb} lyPF, tkfO{+sf] emf]nfdf
emg]{ / gofF kft knfpg]Ú . k|r08– qmflGtsf] d'2f ;dfKt eof] . b]zsf] s'g} lstfa 5 h;n] bz{gzf:qsf
afa'/fdx¿sf] …:s'n ckm y6Ú klg kl/jt{g, ;fdfhsf] cfd"n ¿kfGt/0f af/]df, /fhgLlts cy{zf:qsf
cGttM dgdf]xgsf] af6f]df lj;lh{t ;dfKt eof] . pgLx¿ clxn] hgtfnfO{ af/]df, j}1flgs ;dfhjfbsf af/]df
eof] . Pdfn]df ljnLg x'g k'Uof] . km]l/ em'Sofpgsf nflu ljsf; / lgdf{0fsf] jf clxn]sf] k|ltufdL /fHo Joj:yfsf
klg To;n] ;dfhdf sfd ul//x]sf] l/Qf] afhf ahfpFb} lxF8]sf 5g\ . af/]df g} n]lvPsf] lsg gxf];\ . 5}g .
5 . g]kfnsf] sDo'lg:6 cfGbf]ngdf gu/fn] afhf, -7f8f] 9f]nh:tf] b]lvg] lsgls k|r08–afa'/fdsf] …:s'n ckm
To;n] k|efj kfl//x]sf] 5 . To;n] kGr] afhf, clxn] nf]k e};s]sf] 5_, y6Ú n] xfdLnfO{ klg s] agfof] eg]
sDo'lg:6 hLjgdf, sd/]8x¿sf] xfGbf cfjfh cfpF5, rsf]{ cfjfh k9\g] sfdhlt g]tfx¿sf] g} xf] . xfd|f]
;f]rljrf/df gsf/fTds k|efjx¿ cfpF5 t/ leq s]xL x'Fb}g, To:t} sfd t k};f p7fpg], kf6L{nfO{ lbg]
5fl8/x]sf] 5 . To;sf/0f xfdLnfO{ k|r08–afa'/fdx¿, s]kLx¿sf] d'vdf xf] lsgls xfdLnfO{ kf6L{ rnfpg,
:s'lnª rflxPsf] 5 / Tof] :s'lnª hgtfsf] cfjZostfsf] gu/fn] xfGbf sfo{stf{sf ;d:of ;dfwfg ug{
eg]sf] k|r08–afa'/fd …:s'n ckm y6Ú cfjfh cfpF5, ljsf; / lgdf{0fsf] / qmflGt ug{ k};f rlxG5, ?k}ofF
sf] lj:yfkg / PsLs[t hgqmflGtsf] t/ leq k"/} vfnL 5, 9f]nsf] k]6h:t} rflxG5 eGg] a'lemPsf] 5 . of] ;xL
…:s'n ckm y6Ú jf ljKnj …:s'n ckm vfnL 5 . cem pgLx¿ To;nfO{ klg xf] . ug'{ klg k/]sf] 5 . t/ d}
y6Ú sf] :yfkgfsf nflu xf] . ;}4flGtsLs/0f ug{ vf]H5g\ . clxn] n] eg]sf] s] xf] eg] oxfF …:s'n ckm
s] xfdLn] sDo'lg:6 cfGbf]ngdf pgLx¿ ToxL vfnL cfjfh lnP/ y6Ú sf] s'/f 5 . oxfF ;dfh agfpg
k|r08–afa'/fd …:s'n ckm y6Ú n] lxFl8/x]sf 5g\ . clg ToxfF ePsf d}n] klg ;f]Rg'k5{ eGg] 5}g . ;a}
s;/L sfd u/]sf] eGg] yfxf kfpg sfo{stf{x¿n] s] ug]{ < cfly{s g]tfx¿n] u5{g\ eGg] 5 . of] …:s'n
;S5f}F < jf s;/L yfxf kfpF5f} ljsf; t ug]{ t/ b]zsf nflu cfly{s ckm y6Ú eg]sf] k|r08–afa'/fdx¿sf]
F < s] tkfO{+x¿n] o;sf af/]df s]xL ljsf; x'g b]z :jfwLg x'g'k¥of], xf] .
;f]Rg'ePsf] 5 < d tkfO{+x¿nfO{ k|fs[lts ;|f]tx¿ /fHosf] xftdf xfdLn] k|r08–afa'/fdx¿sf]
Pp6f ;fdfGo k|Zg ;f]W5'– tkfO{+x¿n] x'g'k¥of], /fli6«o k'FhLsf] ljsf; ug{ …:s'n ckm y6Ú nfO{ vf/]h ug'{k/]sf]
of] :s'lnª sfo{qmddf cfpFbf dfS;{, /fHon] /fli6«o k'FhLkltx¿sf] ;+/If0f 5 . To;nfO{ qmflGtsf/L …:s'n ckm
Pª\u]N;, n]lgg, :6flng, dfcf], rf?, ug'{k¥of], b]zsf ;Dk"0f{ hgtfnfO{ y6Ú n] lj:yflkt ug'{k/]sf] 5 .
Peflsog, clht, uf]Ghfnf] jf s'g} pTkfbgdf ;xefuL agfpg'k¥of], To;nfO{ PsLs[t hgqmflGtsf] …:s'n
;dsfnLg sDo'lg:6x¿sf ljrf/x¿ ah]6sf] of]hgfa4 vr{ / b]lvg] ckm y6Ú n] lj:yflkt ug'{k/]sf] 5 .
ePsf] ;dfhjfbaf/] ax; u/]sf] s'g} If]qdf nufgL x'g'k¥of] . Tof] s'g} klg sd/]8x¿, To;sf nflu of] :s'lnªsf]
k':ts emf]nfdf xfn]/ Nofpg'ePsf] 5 ;Dej x'g] ePg . To;f] ePkl5 cfly{s cfjZostf k¥of] . lsg cfjZos 5
< d}n} b; ;]s]G8 /f]s]/ x]bf{ klg pGglt s]df hfg] eof] < cfˆgf] k'/fgf] …:s'n ckm y6Ú sf] kl/jt{g
s;}sf] ;sf/fTds cfjfh ;'lgPg JolQmut cfly{s pGgltdf hfg] eof] . < x/]s gofF ;dfhnfO{ cfˆgf]
/ s;}sf] xft klg p7]g . oxL xf] Tof] s;/L x'G5 < Tof] e|i6frf/af6, cfjZostfcg';f/sf] …:s'n ckm y6Ú
k|r08 …:s'n ckm y6Ú sf] k|efj t:s/Laf6, rf]/L8s}tLaf6, dfG5]sf] rflxG5 / ljsf; ug'{k5{ . k|r08–
eg]sf] . lsgeg] k|r08–afa'/fd a]rlavgaf6 x'g] eof] . tkfO{+x¿n] afa'/fdx¿ Pdfn]x¿h:t} /fodfemLsf]
…:s'n ckm y6Ú n] kl5Nnf] r/0fdf ;'Gg'ePsf] 5 lg, hlt >ddGqL …:s'n ckm y6Ú df lsg k'u] <
12 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
lsgls ;fdfhsf] kZrudgsf /fVg' x'g]5 . tkfO{+x¿nfO{ k|lzlIft /fhgLltnfO{, xfd|f] cy{zf:qnfO{,
nflu pgLx¿nfO{ ToxL rflxPsf] ug'{x'g]5 t/ of] k|lzIf0f sfo{qmdsf] hf] clxn]sf] dfS;{jfbL–n]lggjfbL–
5 . qmflGtsf] lj;h{g / qmflGtsf/L pb\3f6g dGtJosf qmddf s]xL dfcf]jfbL xf], hf] k|r08 …:s'n ckm
kf6L{sf] cj;fgsf nflu pgLx¿nfO{ eGg rfxG5' . of] k|lzIf0fsf] p2]Zo y6Ú af6 ;DaGwljR5]b u/]sf] xf],
ToxL rflxPsf] 5 . xfdLnfO{ gofF xfdLn] xfd|f ;f]rfOx¿nfO{ abNg] h;n] g]kfnsf] qmflGt ;DkGg ug]{,
rflxPsf] 5 . ;dfhsf] kl/jt{g ug]{ agfpg' xf] . xfdL;Fu qmflGtsf/L b]znfO{ :jfwLg, :jtGq, ;d[4 /
b]zdf :jfwLg, ;d[l4 / ;Eo ;dfh ;f]r 5, ljrf/ 5, nugzLntf 5, lgtfGt gofF, pGgt / ljsl;t ;Eo
lgdf{0f ug]{ jftfj/0f rflxPsf] 5 . laZjb[li6sf]0f klg 5, t/ Toxf s]xL ;dfhdf ¿kfGt/0f ug]{5 To;df n}
x/]s cfjZostfn] g s]xL ck'u 5 . ck'u ePs} t hfg'k¥of] . To;sf nflu of] k|lzIf0f
cfˆgf]cg';f/sf] :s'lnªsf] dfu u5{ . sf/0f g]kfnsf] qmflGt ;DkGg x'g cfjZos k¥of] .
of] ;Gbe{df dnfO{ Pp6f 36gfsf] ;s]g . km]l/ klg pxL s'/f cfpF5, xfdLn] b]Vof}F ;dfhjfbL ;dfhsf]
;Demgf x'G5 . hlta]nf k|r08 cWoIf s] k|r08 / afa'/fdx¿n] dfS;{jfb cEof; u/]sf hgtfn] ;xL / v/fasf]
x'Fbf d :s'lnª ljefusf] OGrfh{ lyPF ga'em]sf] sf/0f of ghfg]sf] sf/0f aLrsf] lje]b lsg 5'§Øfpg ;s]gg\
/ s[i0fbf; >]i7 oxL ljefusf cWoIf cfGbf]ng k/flht ePsf] xf] < ;DejtM < ;g\ !(!& b]lv %# ;Dd sl/a
x'g'x'GYof] . clxn]sf pk/fi6«klt g]kfnsf] sDo'lg:6 cfGbf]ngdf w]/} $$ aif{ ;dfhjfbsf] cEof; u/]sf
Toltan]sf hgd'lQm ;]gfsf ;}Go lstfax¿ k9\g], n]Vg], ljsf;sf ?;L hgtfn] :6flng / v|':r]esf
sdfG8/ kf;fªn] Aof/]sdf ePsf] af/]df w]/} ;f]Rg] dflg;x¿ klg aLr lsg km/s b]Vg ;s]gg\ <
;]gfnfO{ :s'lnª ug]{ eg]/ ;ftj6} k|r08–afa'/fdx¿ g} xf]nfg\ . d t rLgdf !($( b]lv &^ ;Dd sl/a @^
l8lehgdf ;]8\o'n tof/ u/] . ;ftf} eG5' , ;DejtM pgLx¿sf] 3f]8f r9]/ jif{;Dd ;dfhjfbdf /x]sf lrlgofF
F l8lehgsf] :s'lnª s[i0fbf; / d ;fd|fHojfbn] x6\–x6\ ubf{ sfª\u|];– hgtfn] ;dfhjfb / k'FhLjfbsf
eP/ ;~rfng u¥of}F . ToxfFsf] ljifo Pdfn]sf g]tfx¿ v';L xF'bfx'g\, t/ aLrsf] lje]b lsg 5'§Øfpg ;s]gg\
d'Vo ¿kdf k|ltqmflGtnfO{ s;/L cfˆgf] nIo / p2]Zo af6f]d} lanfpFbf < qmflGtsf/L cfGbf]ngsf] ljsf;n]
/f]Sg], hgd'lQm ;]gfsf] bfloTj s] x'g] b'MvL eP/ lbgdf Psk6s cfˆgf] ljhosf] glhs k'u]sf] ;dodf
eGg] g} lyof] . :s'lnª ljefun] Pp6f xljutk|lt kZrftfk ug]{ klg k|r08– k|r08–afa'/fdx¿n] lsg ;fd|fHojfb,
a'n]l6g klg lgsfNof] . k|r08n] Tof] afa'/fdx¿ g} xf]nfg\ . pgLx¿ s] ub} lj:tf/jfbsf cufl8 3'F8f 6]Sg k'u]
k|lzIf0fsf] l/kf]6{ kfpg] g} eP . t/ { xf]nfg\ < of] ljutsf] Oltxf;nfO{ < cfGbf]ngsf] ;dodf s]xL klg
k|r08nfO{ Tof] dg k/]sf] /x]g5 . x]/]/ clxn] cg'dfg ug]{ s'/f gePsf] hgtfn] ;Qfsf] glhs k'u]/
sf7df8f}F k'u]kl5 k|r08n] eg], …b]zsf] eof] . ;'Gg'eof] < k|r08n] Pp6f lsg k/flht x'G5 < lsg sDo'lg:6
kl/l:ylt / ;dfh Psflt/ x'g], cGt/jftf{d} eg], …ljKnjx¿n] qmflGt kf6L{n] z"Goaf6 ;'? u/]/ ;Qf
:s'lnª csf]{lt/ x'g] eof] eg] d]n u/] eg] To;nfO{ d klg k5\ofpg]5'Ú . k|fKt u5{ / ;Qf k|fKt ul/;s]kl5
vfFb}g .Ú kl5 ;a} sfo{qmdx¿ /2 o;af6 :ki6 x'G5– ToxfF ulx/f] kL8f k/flht x'G5 < dfcf]n] eGg'ePsf]
ul/P . of] klxnf] ;+ljwfg;efsf] 5 . eLif0f afWotf 5g\ . t/ s] ug]{ lyof], …sf]bf]sf] l9F8f]af6 ag]sf] uf]nL
r'gfa x'g'eGbf klxn]sf] s'/f lyof] . < …:s'n ckm y6Ú t v/fa eof] lg . cd]l/sL cf0fljs adeGbf zlQmzfnL
o;n] s] k'li6 u5{ < k|r08sf nflu xfdLn] k|r08–afa'/fdsf] …:s'n ckm x'G5 .Ú rLgdf dfcf]n] eg]h:t} g]kfndf
hgd'lQm ;]gfnfO{ lj;h{g ug]{ :s'lnª y6Ú abNg'k¥of] . eF};Lsf] df;'af6 ag]sf] ;:tf] dMdMsf
cfjZos lyof] . xfd|f nflu k|ltqmflGt Tof] …:s'n ckm y6Ú abn]/ 8Nnfaf6 ag]sf] tfutn] k|ltlqmofjfbL
/f]Sg] . 6Ss/ kl/xfNof] . cyjf xfdLn] PsLs[t hgqmflGtsf] …:s'n ;Qfsf uuge]bL tf]kuf]nfx¿ gi6
x/]snfO{ cfˆgf] cg';f/sf] :s'lnª ckm y6Ú :yflkt ug'{k¥of] . of] u/]sf] lyof] . t/ Tof] cfGbf]ng, Tof]
rflxG5 . bz{gnfO{ hgtfdf n}hfg'k¥of] . o'4, hgtfsf] Tof] tfut ha ;Qfsf]
ca PsLs[t hgqmflGtsf] …:s'n dfcf]n] eGg'ePsf] lyof], …bz{gnfO{ glhs k'Ug] cj:yf cfof] ToxL a]nf
ckm y6Ú s] xf] t < To;sfaf/] la:t[t k':tsfnoaf6 lems]/ hgtfsf] lsg aRrfx¿n] v]nfpg] a'na'nsf]
¿kdf, ;Dej eP;Ddsf] lj:t[t xftdf k'¥ofpm .Ú cfh xfdLn] ToxL kmf]sfh:tf] lkm:; km'6\g] eof] < oL
¿kdf egf}F, k|lzIfs sd/]8x¿n] ug'{kg]{ ePsf] 5 . xfd|f] bz{gnfO{, xfd|f] / o:tf cxd\ k|Zgx¿ 5g\ . o;sf]
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 13
hafkm xfdLn] vf]Hg' 5 . cyjf ljZjdf k'FhLjfbL Pp6f dfq Joj:yflksfdf sfª\u|]; k|ltlglw
oL ljifox¿df PsLs[t b]z /xFbf;Dd ;fDojfbsf] 3f]if0ff eof] -h;nfO{ clxn] ;ef;b\÷;f+;b
hgqmflGtsf] sfo{lbzfn] dxTjk"0f{ eg] Tof] c;kmn x'g] cj:yf cfpg elgG5_ dGqL, k|wfgdGqL,
;Daf]wg u/]sf] 5 . of] g} g]kfndf ;S5 . Tof] kl/l:yltn] ;dfhjfbL /fi6«klt cflb, Gofoklnsfdf ;jf]{Rr
hgjfbL cyjf j}1flgs ;dfhjfbL sfndf g]tf x'g] dflg;x¿ lglZrt cbfntb]lv k|fb]lzs cbfntsf
qmflGt k"/f ug]{ / k|ltqmflGt /f]Sgsf ¿kdf cu|ufdL ;f]rfO / r]tgf ePs} Gofod"lt{x¿ ;a} gLltlgdf{tfx¿
nflu kof{Kt 5 / o;n] dfq} x'G5g\ . ha hgtf ;dfhjfbdf x'G5 k5{g\ . dflglnpFm, pgLx¿n] b]zsf]
;fDojfbdf k'¥ofpF5 eg]sf] xf]Og . Tolta]nf g]tfx¿ ;fDojfbL gLltdf gLlt lgdf{0f ug]{, b]zsf] pGglt ug]{
t/ Go"gtd\ ¿kdf xfdLn] åGåfTds ef} x'g'k5{ . ha hgtf ;dfhjfbL ljZjnfO{ s;/L ;Eo ;dfhdf abNg
ltsjfbL bz{g, dfS;{jfbL cy{zf:q cy{Joj:yf, …Ifdtfcg';f/sf] sfd ;lsG5 eg]/ vf]hcg';Gwfg ug]{ t/
/ j}1flgs ;dfhjfbsf If]qdf / sfdcg';f/sf] bfdÚ eGg] gLltdf JolQmut ;DklQsf] kl5 nfUg gkfpg]
s]xL t u/]sf 5f}F . To;n] g]kfndf x'G5g\ g]tfx¿ …Ifdtfcg';f/sf] sfd xf] eg] b]zsf] l:ylt s] x'G5 < s]
qmflGt ;DkGg ug]{, g]kfnL hgtfnfO{ / cfjZostfcg';f/sf] bfdÚ sf] of] xfdLn] gofF u/]sf] xf]Og < To:t}
uf]naGb ug]{ / dxfg\ p2]Zosf nflu gLltdf x'g'k5{ . s] of] ;dfhjfbL j}1flgs ;dfhjfbsf af/]df xfdLn]
cfd¿kdf dflg;nfO{ Pstfa4 ug]{ cy{zf:q cyjf dfS;{jfbL cy{zf:qdf eGof}F, …b'lgofFnfO{ a'‰g] / abNg]
sfd t lglZrt ¿kn] u5{ . of] tYo xfd|f] kf6L{n] gofF u/]sf] xf]Og < of] s'/f dfq k|d'v xf]Og, abn]sf]nfO{
t :yflkt e};Sof] lg t . xfdLn] cy{gLlt clxn] g]kfndf jf ef/tdf /Iff ug'{ klg k|d'v xf] .Ú dfS;{n]
eGof}F, ljtk/Ltx¿sf] PsTjnfO{ k|of]u ug]{ xf] eg] oxfFsf () k|ltzt eGg'ePsf] lyof], …b'lgofFnfO{ a'‰g]
oflGqs ¿kdf k|of]u ug]{ df]xgljqmd ;d:of, Ps k|sf/n], :jtM ;dfwfg sfd t a'h'{jfx¿n] klg u/]sf 5g\ .
…:s'n ckm y6Ú / df]xgljqmdsf] x'G5g\ . ef/tdf gf]6aGbL ug'{ kb} t/ abNg' k|d'v xf] .Ú xfdLn] b]Vof}
k|of]ueGbf ljk/Lt b]lvg] u/L k|of]u {g . g]kfnsf s'g} klg xflsd / F, …b'lgofF ?;df ablnof], rLgdf
ug]{ k|r08–afa'/fd …:s'n ckm y6Ú sd{rf/Lx¿n] e|i6frf/sf] d'2f v]Kg] / ablnof] t/ /Iff ePg . ca gf/f
;f/df Pp6} xf] . To;sf] ljk/Lt abgfd x'g' kb}{g . Pdfn]sf e|i6x¿n] lbg'kg]{ eof], b'lgofF a'‰g] / abNg]
o;nfO{ j}1flgs tl/sfn] j:t'sf] h:t} s'g} klg g]tfx¿n] Knfl:6ssf] sfd eof] t/ abn]/ dfq ePg,
Jo'TklQ, To;sf] ult / ljgf;sf] y}nf]df ?k}ofF a]/]/ 3/sf] 5tdf ePsf] To;sf] /Iff klg ug'{k¥of] . s] of]
;Dk"0f{tfdf a'‰g'k5{ eGg] xfd|f] vf]h kfgL 6\ofª\sLleq n'sfpg' kb}{g . s'/f gofF xf]Og <
cln gofF xf]Og t < of] åGåfTds hgtfn] Ifdtfcg';f/sf] sfd kfpg] sd/]8x¿, xfdLn] w]/} gofF
ef}ltsjfbL bz{gsf] s'/f eof] . / sfdcg';f/sf] JolQmut sdfO ug{ s'/f u/]sf 5f}F . oL t ;fdfGo
dfS;{jfbL cy{zf:qdf xfdLn] eGof} kfpg] t/ g]tfx¿n] Ifdtfcg';f/sf] xfd|f ;f]rfOx¿nfO{ gofF lbzfdf
F, …;dfhjfbdf hgtf / g]tfx¿sf] sfd ug'{kg]{ t/ JolQmut ;DklQ /fVg ;f]‰ofPsf s'/fx¿ dfq eP . xfd|f]
cfly{s lgod km/s x'g'k5{ . o;df gkfpg] gLlt, lgod, sfg'g ;+ljwfg PsLs[t hgqmflGtsf] …:s'n ckm
hgtfsf] cy{tGq ;dfhjfbL / g]tfsf] eof] eg] hgtfn] /fd|f] g]tf / g/fd|f] y6Ú sf ¿kdf o;nfO{ ljsf; ug{
cy{tGq ;fDojfbL lgodcg';f/ g]tfaf/] 5'§Øfpg ufx|f] x'G5 < x'Fb}g . cem} xfdLn] w]/} d]xgt ug'{k5{ . To;}
x'g'k5{ lsgeg] dfcf]n] eg]h:t} x/]s b]z rnfpg] g]tfx¿ eg]sf] kf6L{sf n] t xfdLnfO{ of] k|lzIf0f rflxof],
;dfhdf b'O{ k|sf/sf dflg; x'G5g\ M g]tfsf] dfq s'/f xf]Og, /fHosf tLg :s'lnª rflxof] .
Pp6f cu|ufdL x'G5 / csf]{ kZrufdL cª\ux¿, sfo{kflnsf, Joj:yflksf, xfdLnfO{ s] ljZjf; 5 eg] of]
x'G5 . p;sf] ;f]rfO, ljrf/, Gofokflnsf;Fu ;DalGwt :s'lnª xfd|f p2]Zo k"/f ug{ cyjf
Jojxf/ ;a} To;sf] rl/qn] lgwf{/0f gLltlgdf{tfx¿ b]zsf g]tfx¿ x'g\ Tof] lbzfdf sd/]8x¿nfO{ pGd'v ug{
u5{ . kZrufdLdfly cu|ufdLsf] k|e'Tj h;df sfo{kflnsfdf ;lrjeGbf ;kmn x'g]5 / kf6L{nfO{ gofF ult
x'g'k5{ . ca ;dfhjfbdf ;a} hgtf dflysf sd{rf/Lx¿, ;+:yfgsf lbg]5 .
;fDojfbsf nflu tof/ e};s]sf] xF'b} xflsdx¿, a}ª\s tyf k|lti7fgsf
g / ljZjsf] s'g} s'gfdf k'FhLjfb k|d'vx¿, ;]gf, k|x/Lsf jl/i7
/x'Gh]n;Dd Tof] ;Dej klg x'Fb}g . clws[teGbf dflysf kbflwsf/Lx¿, lll
14 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
™ b[li6sf]0f

xfd|f] sfo{qmd M j}1flgs


;dfhjfb
…;dfhn] pTkfbgsf ;fwgx¿ ag]sf] x'G5 . clxn];Dd p;sf]
sAhf ul/;s]kl5 dfn pTkfbg ;fdflhs sfo{sf] lgodn] afXo
;dfKt x'g]5 / o;sf ;fy} k|fs[lts lgodsf ¿kdf cfdg];fdg]
pTkfbsdfly pTkfbgsf] k|e'Tj klg eP/ p;dfly zf;g ug]{ ub{Yof]
;dfKt x'g]5 . ;fdflhs pTkfbgdf eg] ca p;n] :jod\ To;nfO{ k"0f{
c/fhstfsf] :yfg Jojl:yt / ;d´bf/Lsf ;fy pkof]u ug]{5 /
;'lglZrt ;ª\u7gn] lng]5 . JolQmut To;nfO{ cfˆgf] lgoGq0fdf /fVg]5 .
cl:tTjsf nflu x'g] ;ª\3if{ ljnf]k clxn];Dd dflg;sf] cfˆg} ;fdflhs
x'g]5 . To;kl5 vf; cyf{t\ dflg;n] ;ª\u7gn] k|s[lt / Oltxf;åf/f
klxnf]k6s afFsL kz' hut\af6 yf]kl/Psf] Pp6f cfjZostfsf
cfkm"nfO{ clGtd ¿kdf cnu ug]{5 ¿kdf dflg;s} d'sflanf ub{Yof]
/ kfzljs cl:tTjsf] kl/l:yltnfO{ eg] ca Tof] p;sf] :jtGq sfo{sf]
5f]8]/ jf:tljs dfgj cl:tTjdf k|j]z kl/0ffd aGg]5 . clxn];Dd h'g afXo
ug]{5 . hLjg kl/l:yltsf] ;du| If]q j:t'ut zlQmn] Oltxf;dfly zf;g
h;af6 dflg;sf] kof{j/0f tof/ x'G5 ub}{ cfPsf] x'G5 . To;kl5 dfq ™ x]dGtk|sfz cf]nL
/ h;n] clxn];Dd dflg;dfly zf;g dflg;n] :jod\ k"0f{ r]tgfsf ;fy
ub}{ cfPsf] x'G5, Tof] ca dflg;sf] cfˆgf] Oltxf; cfkm}F agfpg]5– clg ‘;'bz{g’
k|e'Tj tyf lgoGq0fcGtu{t cfpg]5 . dfq ;fdflhs sf/0fx¿nfO{ ultjfg\
Tof] klxnf]k6s k|s[ltsf] jf:tljs / agfpg]5, To;kl5 g} d"ntM lg/Gt/
;r]t dflns aGb5 lsgeg] pm cfˆgf] a9\bf] dfqfdf p;åf/f rfx]sf] kl/0ffd
;fdflhs ;ª\u7gsf] ;r]t dflns x'g]5 . of] dflg;sf] cfjZostfsf]

hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 15


;+;f/af6 :jtGqtfsf] ;+;f/df 5nfª kfl/t /fhgLlts k|ltj]bgaf6 s]xL lv;L6\o'/L ul//x]sf 5g\ eg] vf; s'/f
x'g]5 .Ú nfdf p4/0fx¿ p4[t u/]sf 5f}F . a'´]sfx¿rflx+ eoeLt eO/x]sf 5g\ .
…;fj{ef}d d'lQmsf] of] sfo{ef/ k"/f o;sf] cy{ xf]— xfdLn] xfd|f] kf6L{sf] cGt/f{li6«o ¿kdf o;sf] slt k|efj
ug{' cfw'lgs ;j{xf/f ju{sf] P]ltxfl;s /fhgLlts sfo{qmdaf/] ;}4flGts k/]sf] 5 eGg] s'/f Pshgf klZrdf
p2]Zo xf] . cfhsf] pTkLl8t ju{nfO{ / Jofjxfl/s ¿kn] xfd|f sd/]8x¿ k|frfo{ xjfO{hxfh ef8fd} lnP/ g]kfn
of] kl/l:ylt / of] dxTjk"0f{ sfo{ef/sf] / cfdhg;d'bfonfO{ ;xL s'/f cfPaf6 :ki6 x'G5 . pgn] of] s'/f
cy{nfO{ k"0f{ 1fg u/fpg' g} ;j{xf/f af]w u/fpg] k|oTg . xfdLn] cf7f} a'´]/ Pp6f b}lgs klqsfdf cGt/jftf{
cfGbf]ngsf] ;}4flGts cleJolQm F dxflwj]zgdf g]kfnL qmflGtsf] klg lbPsf 5g\ t/ s:t'/Ln] cfkm}Fleq
j}1flgs ;dfhjfbsf] sfo{ef/ xf] .Ú sfo{lbzf PsLs[t hgqmflGt / /x]sf] lagfsf] ;'uGw ga'´]/ of] ;'uGw
—Pª\u]N;, 8\o'xl/ª dt v08g, sfo{qmd j}1flgs ;dfhjfb k|:t't stfaf6 cfof] eGb} uGtJoljxLg a's{';L
!*&^—&*, k|ult k|sfzg df:sf]åf/f ul/;s]kl5 Pp6f 7"n} t/ª\u cfPsf] dfnf{ eGg] lrGtf 5 . oxfF xfdLn] Tof]
!(*& df k|sflzt, cª\u|]hL ;+:s/0f, 5 . o;af/] qmflGtsf/L dfcf]jfbL af;gfbf/ lagf xfdLleq} 5 x} eg]/
u|Gy @%, k[ @&)—&! / o;sf dxf;lrj sd/]8 ls/0fn] cfkm}FnfO{ a'´fpg' kg]{5 .
;aeGbf a9L ax; rnfpg'ePsf] 5 . bf];|f] s'/f, g]kfnL ;fDojfbL
…xfdLn] ljutdf cw{;fdGtjfb / pxfF / pxfFsf] kf6L{sf] cfnf]rgfTds
cw{pklgj]zjfb ePsfn] qmflGtsf] cfGbf]ng / ljZj;fDojfbL cfGbf]ngdf
ax;n] xfd|f] kf6L{sf] sfo{lbzf / dfn]dfjfbsf] ljsf; ug{'kb{5 eGg]
sfo{lbzf gofF hgjfb lgdf{0f sfo{qmdn] c¿ qmflGtsf/LnfO{ kf/]sf]
u/]sf lyof}F . t/ b; jif{sf] hgo'4, s'/fnfO{ af/Daf/ bf]xf]¥ofO/xg] t/
k|efjsf ¿kdf lng'kb{5 . qmflGtsf/L To;sf] ljsf; sxfFaf6 ug{'kb{5 eGg]
u0ftGqsf] :yfkgf, bnfn k'FhLjfbsf] / k|ultzLn lsQfaf6 ;sf/fTds
:yfkgf, gjcf}klgj]lzs cj:yf cflb k|Zgsf] slxNo} klg hafkm glbg]
k|ltlqmofx¿ cfPsf 5g\ . ;+zf]wgjfbL k/Dk/fsf] xfdLn] cGTo u/]sf 5f}F .
sf/0fn] ubf{ ca g]kfnsf] /fhgLlts / k|ltlqmofjfbLx¿rflxF sltkon]
sfo{qmd gofF hgjfb dfq agfpFbf xfdLn] hafkm lbPsf 5f}F– ljrf/wf/fsf]
ck"0f{ x'G5 / kl5 kg{ hfG5 . ljsf; sfo{lbzf / sfo{qmdaf6
csf]{ s'/f, gofF hgjfb s'g} nfdf] / x'G5 . g]kfndf xfdLn] k'iknfnb]lv
:yfoL r/0f klg xf]Og . of] s]jn k'iksdn bfxfn;Ddsf] ljrf/sf]
g]kfnL ;fDojfbL ljsf; t ug}{kb{5 eGg] t/ ljsf;
;dfhjfbdf k|j]z ug]{ v'8\lsnf] dfq
xf] . sDo'lg:6x¿sf] cfwf/e"t /fHo cfGbf]ng / ljZj;fDojfbL slxNo} gug]{ k/Dk/fnfO{ tf]8]sf 5f}
Joj:yf eg]sf] j}1flgs ;dfhjfbL cfGbf]ngdf F . xfdLn] s] eg]sf 5f}F eg] g]kfn
Joj:yf g} xf] . ===o;y{ xfdLn] casf] dfn]dfjfbsf] ljsf; ca @))^ ;fnb]lv e§ØfpFb} cfPsf]
cw{cf}klgj]lzs tyf cw{;fdGtL
/fhgLlts sfo{qmd ljuts} h:tf] ug{'kb{5 eGg] s'/fnfO{ cj:yfdf 5}g . vf;u/L @)$^–$&
gofF hgjfbL eGg' j:t'jfbL x'Fb}
g, j}1flgs ;dfhjfbL agfpg' /
af/Daf/ bf]xf]¥ofO/xg] ;fnsf] hgcfGbf]ngkl5 k'g:yf{lkt
j:t'jfbL x'G5 .Ú t/ To;sf] ljsf; klZrdf ;+;bLo Joj:yf;Fu} bnfn
—cf7f}F dxflwj]zgdf k|:t't Pjd\ sxfFaf6 ug{'kb{5 eGg] k'FhLjfb gfª\uf] ¿kdf :yflkt ePsf]
5 . To;k"j{ /fli6«o cy{tGqsf]
kfl/t /fhgLlts k|ltj]bg—@)&#, k|Zgsf] slxNo} klg hudf ljsf; x'Fb} uPsf pBf]u tyf
k[=$& . hafkm glbg] k/Dk/fsf] sf/vfgfx¿ lj:yflkt ul/Psf 5g\ .
xfdLn] oxfF Pª\u]N;åf/f xfdLn] cGTo u/]sf 5f} cfˆgf] pTkfbg lgof{td'vL cy{tGq
dfS;{jfbsf cfwf/e"t l;4fGtsf] F . xfdLn] hafkm lbPsf xf]Og, a? c¿ b]zsf] pTkfbg
ljZn]if0f tyf lj/f]wLx¿sf] cf/f]ksf] cfoftd'vL cy{tGq xfaL 5 . of]
v08g ul/Psf] k|l;4 s[lt …8\o'xl/ª 5f}F– ljrf/wf/fsf] ljsf;
cy{tGqsf sf/0fn] :jtM cfTdlge{/
dtv08gÚ / g]kfnL >dhLjL tyf sfo{lbzf / sfo{qmdaf6 /fhgLlt xf]Og, a? k/lge{/ /fhgLlt
pTkLl8t ju{sf] cu|b:tf g]kfn x'G5 . /x]sf] 5 . ljBdfg cy{tGq /
sDo'lgi6 kf6L{sf] cf7f}F dxflwj]zgåf/f /fhgLltsf] cleJolQmsf ¿kdf afXo
16 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
;+:s[lt klg xfaL x'g vf]lh/x]sf] 5 . cy{ JolQmut cl:tTjsf nflu
o;n] ubf{ g]kfn gjcf}klgj]lzs b]z x'g] ;ª\3if{ ;dfKt x'G5 . bf];|f],
xf] . To;sf/0f /fli6«o k'FhLsf] ljsf; To;kl5 dflg; kz'hut\af6 k"0f{
ug{ / /fli6«o k'FhLsf] ljsf;sf gfddf clxn];Dd afXo j:t'ut ¿kn] d'lQm kfP/ dfgj cl:tTjdf
k'FhLjfbL Joj:yfnfO{ nfdf] ;do l6Sg zlQmn] Oltxf;dfly k|j]z u/L cfˆgf] hLjg kl/l:yltnfO{
glbg xfdLn] j}1flgs ;dhjfbsf] zf;g ub}{ cfPsf]df ca zf;s cj:yfaf6 zfl;t cj:yfdf
sfo{qmd agfPsf 5f}F . Nofpg]5 . To;kl5 dflg; k|s[ltsf]
dflg;n] k"0f{ r]tgfsf jf:tljs dflns aGb5 lsgeg] pm
t];|f] s'/f, cfh ljZjk'FhLjfb /
g]kfnh:tf bnfn k'FhLjfbL b]zsf] ;fy cfˆgf] Oltxf; ;fdflhs ;ª\u7gsf] g]tf ag]sf]
bz{g pbf/jfb tyf gjpbf/jfb cfkm}F agfpg]5 . o;/L x'G5 . clxn];Dd dflg;sf] cfˆg}
;fdflhs sfo{sf] lgodn] afXo
ag]sf] 5 . o;sf] ;ª\lIlKt cy{ dfq d"ntM / lg/Gt/ k|fs[lts lgodsf ¿kdf zf;g ub}
s] xf] eg] Pshgf JolQmleq kq}
kqn] a]l/Psf] Pp6f lghTj x'G5,
a9\bf] dfqfdf p;n] { cfPsf]df ca eg] p;n] To;nfO{
Tof] lghTj k"0f{ ¿kdf :jtGq x'G5 rfx]sf] kl/0ffd k|fKt k"0f{ af]wsf ;fy pkof]u u/L cfˆgf]
/ JolQmn] s] rfxG5, s] dgk/fpF5 x'g]5 . of] dflg;sf] lgoGq0fdf lng]5 . t];|f], clxn];Dd
eGg] s'/f pmafx]s c¿n] hfGg ;Qm} dflg; cfˆg} ;fdflhs ;ª\u7gn]
g . of] l;4fGt k'FhLjfbn] bf];|f]
cfjZostfsf] ;+;f/af6 k|s[lt / Oltxf;åf/f nflbPsf]
ljZjo'4kl5 Nofof] h;a]nf k"jL{o'/f]k :jtGqtfsf] ;+;f/df Pp6f cfjZostfsf ¿kdf dflg;s}
/ k"jL{ Pl;ofdf ;fd"lxstfdf cfwfl/t k|j]z x'g]5 . d'sflanf ub{Yof] eg] ca p;sf] :jtGq
j}1flgs ;dfhjfbL qmflGtx¿ sfo{sf] glthf x'g]5 . clxn];Dd
eO/x]sf lyP . cd]l/sL / o'/f]k]nL afXo j:t'ut zlQmn] Oltxf;dfly
;fd|fHobjfbn] ;f]leot ;ª\3nfO{ zf;g ub}{ cfPsf]df ca dflg;n]
lghTj k|s[lt / ;dfhsf lgodaf6 k"0f{ r]tgfsf ;fy cfˆgf] Oltxf;
lgzfgf agfof] . ;f]leot ;ª\3 :jtGq x'Fb}g / dflg;h:tf] ;fd"lxs
sDo'lgi6 kf6L{ -af]N;]ljs_ leq cfkm}F agfpg]5 . o;/L dfq d"ntM /
k|f0fLnfO{ lghTjdf ;Lldt u/]/ slxNo} lg/Gt/ a9\bf] dfqfdf p;n] rfx]sf]
hd{gLsf bnfnx¿ 3';] . cd]l/sf / klg /fVg ;lsFb}g . To;sf/0f of]
;f]leot ;ª\3aLrsf] zLto'4df !(() kl/0ffd k|fKt x'g]5 . of] dflg;sf]
pbf/jfb ;fld/ cldgsf zAbdf … cfjZostfsf] ;+;f/af6 :jtGqtfsf]
df k'u]/ ;f]leot ;ª\3 k/f:t eof] . pbf/ ljiff0f'Ú xf] . j}1flgs ;dfhjfb
k"jL{o'/f]ksf ;dfhjfbL b]zx¿ klg ;+;f/df k|j]z x'g]5 . oL tLgj6f
of] ljiff0f'lj?4sf] vf]k xf] . s'/fx¿ k"0f{ ¿kdf k"/f ug{' ;fDojfbL
k/fhoL eP . To;kl5 k'FhLjfbLx¿n]
pbf/jfbnfO{ gjpbf/jfbdf ;+Zn]if0f plNnlvt Pª\u]N;sf] ;+Zn]if0f kf6L{sf] p2]Zo xf], ;j{xf/fju{sf]
u/] . Tolta]n} k|mfG;]; km's'ofdfh:tf j}1flgs ;dfhjfbdf ;fDojfbLx¿n] kl/of]hgf xf] . oL s'/fx¿ a'´fpg]
cd]l/sL 6§'x¿n] …Oltxf;sf] cGTo a'´\g'kg]{ / pTkLl8t ju{nfO{ a'´fpg'kg]{ ynf] g} j}1flgs ;dfhjfbsf] r/0f
/ clGtd dfG5]Ú n]v]sf 5g\ . sl/a sfo{ef/ xf] . j}1flgs ;dfhjfbdf xf] . ;fDojfbdf uO;s]kl5 t oL
ToxL ;]/f]km]/f]df k'g:yf{lkt g]kfnsf] ;fDojfbLx¿n] ;fDofjfbdf k'u]kl5 s'/fx¿ k"0f{ ¿kn] hLjg Jojxf/df
;+;bLo Joj:yfn] gjpbf/jfbL pTkfbgsf ;fwgx¿ ;Dk"0f{ ¿kn] nfu" x'G5g\ . ToxfF xfdL cfjZostfsf]
cy{tGq :jLsf/ u¥of] / To;a]nfsf ;dfhsf] xftdf cfpF5g\ . pTkfbgsf ;+;f/af6 :jtGqtfsf] ;+;f/df k|j]z
cy{dGqL /fdz/0f dxtn] o;nfO{ ;fwgx¿ ;dfhsf] xftdf cfPkl5 ug]{5f}F .
k|j]z u/fP . xfd|f] kf6L{sf] j}1flgs dfn pTkfbg x'Fb}g . dfn pTkfbg dfS;{n] ;g\ !*$*—!*%) sf]
;dfhjfbL sfo{qmd of] pbf/jfbL x'Fb}g eGg'sf] cy{ ;fd"lxs >daf6 k|mfG;]nL qmflGtsf] ;dLIff ub}{ …
lghTjsf lj?4sf] ;fd"lxs sfo{qmd pTkfbg x'g] j:t'dflysf] lghL k|mfG;df ju{;ª\3if{฀ gfds /rgfdf
xf] . cfh dfcf]sf] gofF hgjfb :jfldTTj cGTo x'G5 . To;sf/0f ;+Zn]if0f ug{'ePsf] 5 M
j}1flgs ;dfhjfbs} Pp6f v'8\lsnf] pTkfbgdf c/fhstfsf] :yfg
Jojl:yt / ;r]t ;ª\3if{n] lng'sf] …;dfhjfb :yfoL qmflGtsf]
jf kfOnf ag]sf] 5 . dflg;leq /x]sf] pb\3f]if0f xf], ;fdfGotM ;j{xf/f
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 17
xf]Og, a? o;cGtu{tsf ;fgf] hflt ;ª\qmd0f dfq x'G5 .Ú
/ 7"nf] hflt, dlxnf / k'?if, pTkLl8t —dfS;{, ;ª\slnt kqJojxf/,
dfS;{n] eg]h:t} If]q, sfnf / uf]/f, zf/Ll/s >d / k|ult k|sfzg df:sf]åf/f !(*@ df
…;fDojfb k"0f{ ¿kdf dfgl;s >daLrsf lje]bx¿ pGd"ng k|sflzt lxGbL ;+:s/0f, k[=^*.
ub{5 . of] o;sf/0fn] :yfoL qmflGt
k|s[ltjfbdf ljsl;t xf]– o;n] ;j{xf/f clwgfosTjcGtu{t
cGttM ;j{xf/f ju{sf]
eP/ dfgjtfjfb clwgfosTjaf6 ju{ljxLg ;dfhtkm{
Tof] ju{lje]b k}bf ug]{ lghL :jfldTj ;ª\qmd0f x'G5 . cyf{t\ ;j{xf/f ju{sf]
a/fa/ x'G5 / k"0f{ /x]sf] cTkfbg ;DaGwnfO{ gi6 u/L clwgfosTjn] :jod\sf] cGTo ub{5
¿kn] dfgjtfjfbdf ;fd"lxs :jfldTjdf ¿kfGt/0f ub{5 . / /fHoljxLg, ju{ljxLg / bnljxLg,
of] o;sf/0fn] :yfoL qmflGt xf]– o;n]
ljsl;t eP/ k|s[ltjfb ;j{xf/f clwgfosTjcGtu{t Tof]
;r]t tyf ;'Gb/ j}1flgs ;fDojfbsf]
a/fa/ x'G5 .Ú o;af6 ljsf; x'G5 . o;sf] cy{ j}1flgs
pTkfbg ;DaGwcg'¿ksf ;fdflhs ;dfhjfb k'FhLjfbaf6 ;fDojfbdf
s] a'l´G5 eg] ;fDojfb ;DaGwx¿, cfgLafgL, /Lltl/jfh, k'Ugsf nflu Pp6f k'n xf] hxfF
eg]sf] dfgj ;dfhsf] lj/f;tnfO{ ;Dk"0f{ ¿kdf pGd"ng ju{ljxLg ;fDojfbsf] cfwf/ tof/
ljsf;k|lqmofdf k|fs[lts u/]/ ;fDojfbcg'¿k agfpF5 . of] x'G5 . dfS;{n] eg]h:t} …;fDojfb
o;sf/0fn] :yfoL qmflGt xf]– o;n]
k'g:yf{kgf xf] t/ ;j{xf/f clwgfosTjcGtu{t Tof]
k"0f{ ¿kdf k|s[ltjfbdf ljsl;t
ljsl;t ¿kdf eg] ToxfF eP/ dfgjtfjfb a/fa/ x'G5 / k"0f{
;fdflhs ;DaGwaf6 pTkGg ¿kn] dfgjtfjfbdf ljsl;t eP/
jf:tljs dfgjtfjfb / ljrf/x¿nfO{ dfS;{, Pª\u]N;, k|s[ltjfb a/fa/ x'G5 .Ú o;af6 s]
k|hftGq x'G5 . n]lgg, :6flng / dfcf]n] h:t} a'l´G5 eg] ;fDojfb eg]sf] dfgj
qmflGtsf/Ls/0f u/]/ ;fDojfbcg'¿k ;dfhsf] ljsf;k|lqmofdf k|fs[lts
agfpF5 . o;sf] cy{ k'FhLjfbL k'g:yf{kgf xf] t/ ljsl;t ¿kdf eg]
ju{sf] clwgfosTjn] ju{lje]bsf] ljrf/nfO{ ;fDojfbL agfOG5 . ToxfF jf:tljs dfgjtfjfb / k|hftGq
pGd"ng ug{, Tof] ju{lje]b pTkGg To;kl5 ;j{xf/f clwgfsTjn] sxfF n} x'G5 . JolQmut :jfldTjdf cfwfl/t
ug]{ ;Dk"0f{ pTkfbg ;DaGwsf] pGd"ng hfG5 < dfS;n] % dfr{ !*%@ df bf; k|yfTds, ;fdGtjfbL / k'FhLjfbL
ug{, Tof] pTkfbg ;DaGwcg'¿ksf] Go'of]s{df /x]sf hf];]km k]8]d]o/nfO{ Joj:yfdf d'7Le/ JolQmx¿n] cfˆgf]
;Dk"0f{ ;fdflhs ;DaGwnfO{ pGd"ng kq n]Vb} eGg'ePsf] 5 M gfkmfsf nflu dfgjsf] kof{j/0f
ug{, Tof] ;fdflhs ;DaGwaf6 pTkGg …===cfw'lgs ;dfhdf ju{cl:tTjsf] k|lts"n x'g] u/L k|s[ltsf] gi6 ub{5g\
ePsf ljrf/x¿nfO{ qmflGtsf/Ls/0f vf]hL ug]{ >]osf] clwsf/L d eg] ;fDojfbdf dflg;sf] ;r]t
ug{ cfjZos ;ª\qmd0f laGb'sf ¿kdf xf]Og . ju{;ª\3if{sf] vf]hL ug]{ >]osf] ;ª\u7gn] cfˆgf] cg's"nsf] k|fs[lts
sfd ub{5 .Ú clwsf/L klg d xf]Og . deGbf w]/} jftfj/0f lgdf{0f ub{5 / ;dfh
dfS;{, k|mfG;df ju{;ª\3if{, !*%), klxn] g} k'FhLjfbL Oltxf;sf/n] g} k|s[ltjfbL aGb5 . dfgjtfjfb
k|ult k|sfzg df:sf]åf/f !(&* sf] ju{;ª\3if{sf] P]ltxfl;s ljsf; / eg]s} k|s[ltjfb xf] / k|s[ltjfb
cª\u|]hL ;+:s/0fdf k|sflzt u|Gy !), k'FhLjfbL cy{zf:qn] juL{o cfly{s eg]s} dfgjtfjfb xf] . juL{o ;dfhdf
k[= !@& . agfj6sf] j0f{g ul/;s]sf lyP . d} dfgjtfjfb / k"0f{ k|hftGqsf] vf]hL
dfS;{sf] of] ;+Zn]if0f rLgdf dxfg\ n] h] gofF s'/f u/]F, Tof] of] l;4 ug{' d"v{tf xf] . j}1flgs ;dfhjfbdf
;j{xf/f ;f+:s[lts qmflGtsf] a]nf lgs} ug{' lyof] M -!_ ju{x¿sf] cl:tTTj klg ju{ /lx/xg] ePsfn] ToxfF
k|Voft lyof] . j}1flgs ;dfhjfb pTkfbg ljsf;sf] lglZrt P]ltxfl;s ;QfRo"t zf]ifs ju{sf nflu k|hftGq
cGttM yfoL qmflGt jf lg/Gt/ l;nl;nfdf hf]l8Psf] x'G5Ù -@_ sd / clwgfosTTj a9L x'G5 lsgeg]
qmflGt g} xf] . of] o;sf/0fn] :yfoL ju{;ª\3if{n] clgjfo{ ¿kdf ;j{xf/f of] ju{nfO{ k'gM ;+:sf/ u/]/ dfq
qmflGt xf]– o;n] ;fDojfbdf k'Ug clwgfosTTjsf] lbzfdf n}hfG5Ù -#_ ;fDojfb cfpF5 . csf]{lt/ ;Qf¿9
ju{lje]bsf] pGd"ng ug}{k5{ . o;n] of] clwgfosTTj :jod\ ;a} ju{x¿sf] zf]lift–pTkLl8t ju{sf nflu k|hftGq
ul/a / wgLaLrsf] ju{lje]b dfq pGd"ng tyf ju{ljxLg ;dfhtkm{ a9L / clwgfosTTj sd x'G5 lsgeg]
18 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
p;nfO{ k'gM ;+:sf/ ug{'kg]{ cj:yf u/]sf] ;f+:s[lts qmflGt nfdf] x'G5 . a? bnfn k'FhLklt ju{nfO{ :yflkt
sd} x'G5 . k'/fgf] ljrf/wf/f, ;+:s[lt, /Lltl/jfh, u/]/ cfPsf] 5 . bnfn k'FhLklt
xfd|f]cufl8 Pp6f k|Zg cfgLafgL / lj/f;t kN6fpg] ;j{xf/f ju{nfO{ /fHo;Qfdf /fv]/ p;n]
p7\5— k'FhLjfbaf6 ;fDojfbdf ju{sf] sfo{ef/ lgs} sl7g / nfdf] g]kfndf cfkm}Fn] pTkfbg u/]sf]
k'Ug] ;ª\qmd0fsfnLg ;fdflhs x'G5 . bf];|f], k[YjLsf ;a} b]zx¿df dfn k7fO{ cfˆgf] Psflwsf/ ahf/
/fHoJoj:yfnfO{ lsg j}1flgs geP klg clwsf+z b]zx¿df sfod u/]sf] 5 . kl/0ffd:j¿k
;dfhjfb elgPsf] xf] < klxnf] ;dfhjfb gcfO{sg ;fDojfb :yfkgf bnfn k'FhLjfbL cy{tGqdfly bnfn
s'/f, dfS;{k"j{sf ;dfhjfbLx¿nfO{ x'g ;Qm}g . cfh xfd|f] hdfgfdf k'FhLjfbL / /fHoJoj:yf v8f ePsf]
dfS;{n] tLg efudf afF8\g'ePsf] 5— lj1fg / k|ljlwsf] ljsf;, pTkfbgsf] 5 . To;sf/0f g]kfnL zf]lift—
k|ltlqmofjfbL, k'FhLjfbL / sfNklgs . tLj|tf, ljQLo tyf ;~rf/sf] pTkLl8t hgtf / bnfn k'FhLjfbsf
pxfFn] ;a}eGbf a9L cfbz{ ;dfhjfbL ljZjJofkLs/0fn] ;fDojfbnfO{ w]/} aLrdf k|wfg cGt/lj/f]w v8f ePsf]
sfNklgs ;dfhjfbLx¿nfO{ glhs NofOlbPsf] 5 . 5 . of] cGt/lj/f]w ;dfwfg ug{ gofF
dfGg'ePsf] 5 t/ pgLx¿sf] sdhf]/L pk/f]Qm j}1flgs ;dfhjfb;DaGwL hgjfbn] dfq ;St}g . of] ca ck"0f{
s] lyof] eg] pgLx¿ ju{;ª\3if{åf/f ;du| JofVofkl5 g]kfndf xfdLn] xfd|f] x'G5 . To;sf/0f o;sf] ;dfwfg
k'FhLjfbL /fHo;Qf kN6fP/ ;dfhjfb sfo{qmd j}1flgs ;dfhjfb ePsf] ug{ xfdLnfO{ j}1flgs ;dfhjfbs}
cfpF5 eGg] kIfdf lyPgg\ . cyjf o;f] 3f]if0ff lsg u¥of}{+ eGg] ljifodf s]xL sfo{qmd cfjZos x'G5 . bnfn
eGg ;lsG5, pgLx¿sf] 1fg ToxfF;Dd s'/f /fVg h?/L ePsf] 5 . xfdLn] k'FhLjfbL cy{tGq / /fHo;Qf sAhf
k'u]sf] lyPg . pgLx¿ t dhb'/ / dfly cf7f}F dxflwj]zgsf] k|ltj]bgaf6 u/]/ k'FhLjfbsf] Pp6f kfOnf klg
pTkLl8t ju{sf] ul/aL / pgLx¿dfly g]kfndf j}1flgs ;dfhjfbL sfo{qmd k"/f ug{'kg]{ x'G5 . o;sf nflu Pp6f
ePsf] cdfgjLo zf]if0fnfO{ zf;s lsg cfjZos 5 eGg] s'/f p4[t r/0fs} cfjZostf kb}{g . o;df
ju{;fd' j0f{g ub}{ ;dfhjfbsf] u/]sf 5f}F . @))^ ;fnb]lv xfd|f] ?;sf] kma|'c/L qmflGtb]lv cS6f]a/
cfjZostf zf;s ju{nfO{ af]w dxflwj]zgsf] s]xL ;do k"j{;Dd
u/fP/ ;dfhjfb Nofpg rfxGy] . g]kfnsf clwsf+z ;fDojfbL
o;sf/0fn] of] ;dfhjfb sfNklgs 36sx¿n] g]kfn cw{cf}klgj]lzs
lyof] . dfS;{ / Pª\u]N;n] s] s'/f tyf cw{;fdGtL /x]sfn] o;sf]
gofF cfljisf/ ug{'eof] eg] pTkfbg Go"gtd\ sfo{qmd gofF hgjfb / g]kfnL zf]lift—pTkLl8t
ljsf;sf] Pp6f lglZrt P]ltxfl;s clsstd\ sfo{qmd ;dfhjfb xf] egL hgtf / bnfn
k|lqmofdf ju{x¿sf] cl:tTTj hf]l8Psf] ;+Zn]if0f u/]sf lyP . To;/L g} o:tf]
5 . zf]ifs / zf]lift ju{x¿aLrsf] b]zdf bL3{sfnLg hgo'4åf/f b]znfO{
k'FhLjfbsf aLrdf k|wfg
ju{;ª\3if{ xfd|f] dgf]ut OR5faf6 d'Qm u/L klxn] /fli6«o k'FhLsf] ljsf; cGt/lj/f]w v8f ePsf]
aflx/ 5 cyf{t\ ju{;ª\3if{ ckl/xfo{ ug{ gofF hgjfbL r/0f nfu" x'G5 5 . of] cGt/lj/f]w
5 . o;n] clgjfo{ ¿kdf ;j{xf/f eGg] dfGotf lyof] . clxn] klg s]xL ;dfwfg ug{ gofF hgjfbn]
clwgfosTjsf] lbzfdf n}hfG5 . ;fDojfbL kf6L{sf] of] dfGotf hf/L dfq ;St}g . of] ca
;j{xf/f clwgfosTjn] cGttM cfˆg} 5 . xfdLn] of] dfGotfaf6 qmdeª\u
cGTo ug{ / ju{ljxLg ;fDojfbsf] u/]sf 5f}F . g]kfn ca cw{cf}klgj]lzs ck"0f{ x'G5 . To;sf/0f
:yfkgf ug{ ;ª\qmd0fsfnLg e"ldsf / cw{;fdGtL cj:yfdf /x]sf] 5}g . o;sf] ;dfwfg ug{
lgjf{x ub{5 . o;nfO{ dfS;{n] 5f]6f] of] gjcf}klgj]lzs cj:yfdf k'u]sf] xfdLnfO{ j}1flgs
x'G5 xf]nf eGg] ;f]Rg'ePsf] lyof] 5 . ;fDojfbsf] gfos /fhtGq bz ;dfhjfbs} sfo{qmd
t/ n]lggn] of] ;ª\qmd0fsfnLg jif]{ P]ltxfl;s hgo'Wb / To;af6 cfjZos x'G5 .
;fdflhs /fHoJoj:yf nfdf] x'g] pTkGg hgcfGbf]ngaf6 cGTo ePsf]
atfpg'ePsf] 5 . of] o;sf/0fn] 5 . o;sf/0f cw{;fdGtL cj:yf
nfdf] x'G5, o;df n]lggn] cf}FNofPsf] klg x6]sf] 5 . ;fd|fHojfb cfh
/ dfcf]n] Jojxf/df nfu" ug{ ;'? ;fdGtjfb;Fusf] ;fF7ufF7af6 xf]Og,
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 19
qmflGt;Ddsf] jf To;eGbf s]xL tn / -!_ cfhsf] ;"rgf e"d08nLs/0f, pTkfbs zlQmdf lj1fg—k|ljlwsf]
s]xL dflysf] ;do nfUg ;S5 t/ of] 1fgsf] e"d08nLs/0f, pTkfbg Pjd\ ;dfof]hg x'g' xf] . o;n] ubf{ pTkfbdf
;dfhjfbL qmflGts} Pp6f ;fgf] c+z ljQLo e"d08nLs/0f / lj1fg tyf tLj|tf cfPsf] 5 . t/ ljt/0f k|0ffnL
x'G5 . ;du|df of] j}1flgs ;dfhjfbL k|ljlwsf] e"d08nLs/0f ePsf] o'udf lghL :jfldTjdf cfwfl/t ePsfn]
qmflGt g} x'G5 . ufpF / ;x/sf] 7"nf] b"/L /x]sf] 5}g . cd]l/sfdf ux'Fsf] clt pTkfbg eP
oxfF s] s'/f klg atfpg cfjZos To;sf/0f ca oxfF xfdLnfO{ n]lggn] klg ;f]dflnofsf hgtf ef]sn]
5 eg] g]kfndf / ljZjdf clxn] ljsf; u/]sf] ;z:q hgljb|f]x / sª\ufn eP/ dl//xG5g\ . cfhsf]
klg cfkm"nfO{ ;dfhjfbL eGg]x¿ dfcf]n] ljsf; u/]sf] bL3{sfnLg ljZj–cy{Joj:yfsf] rf}yf] ljz]iftf
w]/} 5g\ . ef/tn] klg cfkm"nfO{ hgo'4sf] sfo{lbzfdWo] s'g} Pp6f eg]sf] cf}krfl/s ¿kdf cy{tGqsf]
;dfhjfbL ePsf] atfpF5 eg] rLgn] nfu" ug{' ck"0f{ x'G5 . of] b'j} lgoGq0f / lgb]{zs /fhgLlt eP
klg cfkm"nfO{ lrlgofF ljz]iftf;lxtsf] sfo{lbzfsf] ;dfof]hg / ljsf;n] klg cgf}krfl/stf / jf:tljstfdf
;dfhjfbL eg]sf] 5 . g]kfnL dfq k"0f{tf xfl;n x'G5 . To;sf/0f cy{tGqn] /fhgLltnfO{ lgb]{zg
sfª\u|];n] klg cfkm"nfO{ ;dfhjfbL PsLs[t hgqmflGtsf] Pp6f dxTjk"0f{ ul//x]sf] 5 . xfdL ;a}n] cfˆg}
eg]sf] 5 t/ p;n] cfkm"nfO{ cfwf/ b'j} sfo{lbzfsf] ;+of]hg / cfFvfcufl8 b]lv/x]sf] 5f}F– ;+;bLo
k|hftflGqs ;dfhjfbL eg]/ k'FhLjfbL ljsf;nfO{ agfPsf 5f}F . r'gfjdf k};f h;sf] a9L x'G5, To;}n]
lsQf :ki6 kf/]sf] 5 . slyt g]skf -@_ PsLs[t hgqmflGtsf] csf]{ lhlt/x]sf] 5 . g]kfndf ufpFkflnsfsf]
-Pdfn]_ / g]skf -dfcf]jfbL s]Gb|_ cfwf/ eg]sf] d"ntM rf/ ljz]iftfx¿ j8fWoIf lhTg klg s/f]8eGbf
n] klg cfkm"nfO{ ;dfhjfbL atfPsf ePsf] ljZjcy{Joj:yf xf] . of] sDn] lhTg ufx|f] 5 . 7"nf7"nf
5g\ . g]kfnL sDo'lg:6 cfGbf]ngdf ljZjcy{Joj:yfsf] klxnf] ljz]iftf lgudx¿n] b]zsf] /fhgLltdf k|efj
;aeGbf klxn] cfkm"nfO{ ;dfhjfbL clt Psflwsf/jfbL / clt s]Gb|Ls[t kfg{ yfn]sf 5g\ . x/]s kf6L{sf
eGg] t g]kfn dhb'/—ls;fg kf6L{ /x]sf] 5 . Ps k|ltzt ljZj– /fhgLlts g]tfx¿, gf]s/;fxLtGqsf
g} xf] . pgLx¿ s;}n] klg cfkm"nfO{ wgf9\ox¿sf] ;DklQ / (( k|ltzt k|d'vx¿, Gofofnosf GofofwLzx¿,
htf klg cy{ nfUg] låcyL{ zAb dflg;x¿sf] ;DklQ a/fa/ /xg' k|x/L / ;]gfsf k|d'v clws[tx¿
;dfhjfbsf] k|of]u u/L zf]lift— o;sf] Pp6f k|df0f xf] . (( k|ltzt k'FhLkltx¿sf] xftdf gflr/x]sf
pTkLl8t ju{sf] lsQf :ki6 u/]sf dflgx¿sf] ;DklQ klg sxLF g sxLF 5g\ . o;sf/0f plgx¿ b]zsf] ljsf;,
5}gg\ . o; ;Gbe{df dxf;lrj s= tL clt Psflwsf/jfbL k'FhLkltx¿sf] pTkLl8tx¿nfO{ Gofo / b]z tyf
ljKnj g]t[TTjsf] kf6L{n] j}1flgs xftdf /x]sf] 5 . dWod ju{sf] 7"nf] hgtfsf] ;'/Iff ug{'eGbf e|i6frf/,
;dfhjfbnfO{ cfˆgf] sfo{qmd agfP/ lx:;fnfO{ klg oxL Psflwsf/L ef]uljnf; / lghL ;DklTtsf]
lsQf :ki6 u/]sf] 5 h;n] ubf{ ju{n] r';]/ sª\ufnLs/0f ul//x]sf] ljsf;df nfu]sf 5g\ . of] ljZj–
hgtfnfO{ s'g} e|d kb}{g . To;sf/0f 5 . of] ljZj–cy{Joj:yfsf] bf];|f] k'FhLjfbsf rf/ ljz]iftfx¿ g]kfndf
g]kfndf k|hftflGqs ;dfhjfbL ljz]iftf eg]sf] ljs]lGb|t pTkfbg / klg nfu" ePsf 5g\ . of] rf/ ljz]iftf
eg]kl5 k'FhLjfbL / j}1flgs s]Gb|Ls[t ljt/0f xf] . dfS;—n]lgg— ePsf] ljZj–k'FhLjfbL cy{Joj:yfn]
;dfhjfbL eg]kl5 ;fDojfbL eGg] dfcf]sf] ;dodf o;sf] ljk/Lt lyof] . ls;fg, dhb'/, l;kfxL dfq r'l;Psf
s'/fsf] /]vfª\sg ePsf] 5 . h;n] cyf{t\ s]Gb|Ls[t pTkfbg / ljs]lfb|t 5}gg\, a? p;sf nflu a9L /; k|fKt
cfkm"nfO{ ;dfhjfbL dfgj atfpF5g\ ljt/0f . cfh k'FhLkltju{n] dhb'/ x'g] ju{ /fli6«o k'FhLklt / dWod ju{
g dlxnf, g t k'?if /x]sf t];|f] ju{nfO{ 7"nf] ;ª\Vofdf ;ª\ul7t ag]sf] 5 . dWod ju{sf] () k|ltzt
lnª\uLx¿ x'g\ . tL cfˆgf] /fhgLlts x'g glbg ljs]lGb|t pTkfbg k|lqmof 6f6klN6Fb} uP/ ls;fg dhb'/
rl/qdf cj;/jfbL klg 5g\ . ckgfPsf] 5 eg] d'7Le/ dflg; l;kfxLsf] kª\lQmdf pleg] l:yltdf
j}1flgs ;dfhjfbdf k'Ug] xfd|f] wgL x'g s]Gb|Ls[t ljt/0f Joj:yf k'u]sf] 5 . of] cy{ Joj:yf PsLs[t
sfo{lbzf eg]sf] PsLs[t hgqmflGt ldnfPsf] 5 . ;j{xf/f ju{n] / o; hgqmflGtsf] cfwf/ aGg k'u]sf] 5 .
xf] . xfdLn] o;nfO{ PsLs[t hgqmflGt ju{sf] kf6L{n] dhb'/ vf]Hg ljt/0fsf -#_ef}ltszf:qsf a}1flgs
eGg'sf cfwf/x¿ lgDgfg';f/ /x]sf s]Gb|df k'Ug h?/L 5 . cfhsf] ljZj :6]lkmg xlsªn] k|s[lt lj1fgsf If]qdf
5g\ M cy{Joj:yfsf] t];|f] ljz]iftf eg]sf] cNa6{ cfOG:6fOgsf] ;fk]Iftfsf]
20 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
l;4fGt / :jod\ cfOG:6fOg, DofS;{ ljBdfg ;+:s[lt ljBdfg /fhgLlt / ;ª\3if{, ef}lts tyf k|fljlws /
Knfª\snufotn] ;'?cft u/]sf] tyf cy{tGqsf] cleJolQmsf ¿kdf /x]sf] cGt/f{li6«o ;j{xf/f tyf pTkLl8t
;"Id hut\df gofF ulx/fOdf k'u]sf] x'G5 . t/ ;+:s[lt nfdf] ljrf/wf/f, ju{;Fusf] ;dGjoh:tf s'/fx¿sf]
clgZrotfsf] l;4fGtnfO{ ldnfP/ /Lltl/jfh, rfnrng / lj/f;tsf] tof/L cfjZos x'G5 . o;sf
PsLs[t ef}ltszf:qsf] cfljisf/ k/Dk/f xf] . /fhgLlts qmflGt hlt ;fy;fy} tof/L k/LIf0fsf nflu
u/]sf 5g\ . o; l;4fGtsf] d2tn] l56f] / ;lhnf] x'G5 Tolt l56f] s]xL k"jf{Eof;sf] cfjZostf t
s]xL j}1flgsx¿n] dfq xf]Og, a? / ;lhnf] ;f+:s[lts qmflGt x'Fb} 5Fb}5 . tof/L / l/x;{nsf] lg/Gt/tfdf
cfd hgtfn] a|Xdf0f\8sf ;Dk"0f{ g . To;sf/0f n]lggsf] pb\3f6g / qmdeª\u ub}{ lg0ff{os n8fOFdf k'Ug'
j:t'x¿ ;xL t/Lsfn] a'´\g ;Sg] dfcf]sf] ljsf;åf/f ;d[4 ul/Psf] of] qmflGtsf] k|lqmof xf] . lg0ff{os
l:ylt ag]sf] 5 . :y'n hutnfO{ ;f+:s[lts qmflGt cfh ;fDojfbL n8fOFaf6 ljhoL ePkl5 hgtfsf]
a'´\g ;Sg] ef}lts zf:q ;fk]Iftfsf] kf6L{sf nflu /fhgLlts qmflGtsf] hgjfbL clwgfosTTj ePsf] j}1flgs
l;4fGt / ;'Id hutnfO{ a'em\g ;Sg] kxnb]lv g} hf]l8g k'u]sf] 5 . ;dfhjfbL u0ftGq g]kfnsf] 3f]if0ff
SjfG6d l;WbfGt tyf clgZotfsf] /fhgLlt / ;+:s[ltsf] cfwf/ ag]sf] x'G5 . /fHo;Qfsf ;Dk"0f{ cª\ux¿df
l;4fGtaLrsf] Pstf åGåfTds ef} cy{tGqnfO{ klg tbg'¿k kl/jt{g qmflGt x'G5 . bnfn k'FhL / /fi6« a}
ltsjfbL bz{gdf ljk/Ltx¿sf] PsTTj gu/Lsg qmflGt ;kmn x'Fb}g . ª\snufot ;Dk"0f{ a}ª\sx¿ j}1flgs
klg xf] . To;sf/0f of] k|fs[lts PsLs[t hgqmflGtnfO{ xfd|f] kf6L{n] ;dfhjfbL u0ftGqsf] lgoGq0fdf
lj1fgsf] l;4fGt klg xfd|f] sfo{lbzf g]kfnL qmflGtsf] sfo{lbzfsf ¿kdf hfG5g\ . bnfn k'FhLjfbL ;/sf/n]
PsLs[t hgqmflGtsf] dxTjk"0f{ cfwf/ ;+Zn]if0f ul/;s]kl5 xfdLn] o;sf lnPsf] C0f vf/]h ul/G5 . bnfnL
ag]sf] 5 . lg;fgfx¿ / Tof] lg;fgfdf k|xf/ ug]{ tyf e|i6frf/ u/]/ ljb]zL a}ª\sdf
-$_ ;}Go lj1fgdf pRr k|ljlw / ;fyLx¿ klg :ki6 u/]sf 5f}F . bnfn y'kf/]sf] ;DklQ ;/sf/nfO{ a'´fpg
lgDg k|ljlw, 5fkfdf/, rnfodfg / k'FhLjfbL ju{, gf]s/zfxL k'FhLjfbL ;DalGwt /fi6«x¿nfO{ cfXjfg ul/G5 .
df]rf{a4 o'4, ;xl/of cfwf/Onfsf ju{ / ;fdGtjfbsf cjz]ifx¿ o;sf cGt/f{li6«o ;Ldfdf s8f lgu/fgL /fVg]
/ ufpFn] cfwf/Onfsfsf] ;dfof]hg k|d'v lg;fgfx¿ x'g\ . oL tLg} Joj:yf ldnfOG5 . /fli6«o k'FhLklt,
cfjZos aGg uPsf] 5 . of] PsLs[t lg;fgfx¿sf] g]t[TTj bnfn k'FhLjfbn] dWod ju{ / ;/sf/sf] ;f´]bf/Ldf
hgqmflGtsf] cfwf/ aGg k'u]sf] 5 . ub{5 . of] qmflGtsf ;fyLx¿ tyf /fli6«o pBf]u tyf snsf/vfgfx¿sf]
-%_ ;fdflhs lj1fgdf ju{;ª\3if{ k|]/sx¿ cfhsf dhb'/, ls;fg, ;~rfng / gofF :yfkgf ul/G5 .
/ /fli6«otfsf] ;ª\3if{nfO{ ;dfof]hg l;kfxL, ;'s'daf;L, /fli6«o k'FhLklt / dGqLb]lv dhb'/;Ddsf] ;dfg tna
gu/L cfhsf] >dhLjL tyf ;j{xf/fn] dWod ju{ x'g\ . o;sf] cnu JofVof / lgwf{/0f ul/G5 . lghL ljBfno tyf
lhTg ;Sb}g . o;df klg ju{;ª\3if{ ljsf; cfjZos 5 . cfhsf dhb'/, ljZjljBfno / c:ktfnx¿nfO{
/fli6«otfx¿sf] ;ª\3if{nfO{ g]t[TTj ls;fg, l;kfxL, /fli6«o k'FhLklt / /fli6«os/0f ul/G5 . hUuf—hldg
ub{5 . /fli6«otfx¿sf] Pstf / b]zsf] dWod ju{ cfhs} h:tf 5g\ cyf{t\ /fli6«s/0f u/L e"ldxLg ls;fgx¿nfO{
;fj{ef}d cv08tf b'j} /fli6«otfsf zf:qLo JofVofn] k'Ub}g . ljt/0f ul/G5 . ;du|df hgtfsf nflu
k|Zgx¿ x'g\ . To;sf/0f juL{otf xfd|f] cufl8 uDeL/ k|Zg 5— of] ufF;, af;, skf;, lzIff, :jf:Yo,
/ /fli6«otfsf] ckl/xfo{ ;dfof]hg qmflGtsf] cfwf/Onfsf sxfF x'G5 < /f]huf/ / ;~rf/sf] Joj:yf ul/G5 .
PsLs[t hgqmflGtsf] cfwf/ aGg cyjf of] s'gs'g cj:yfaf6 ljhoL oxL g} j}1flgs ;dfhjfbsf] ;'?cft
k'u]sf] 5 . x'G5 . oxfF 5f]6s/Ldf eGbf tof/L—l/ x'G5 . c¿ s'/f dfly atfOPsf]
x;{n—lg0ff{os qmflGtsf] k|lqmofaf6 l;4fGtcg';f/ Jofjxfl/s d"tL{s/0f
-^_ clGtd / w]/} dxTjk"0f{
cl3 a9\b5 . o;sf] cfwf/Onfsf x'Fb} hfG5 .
PsLs[t hgqmflGtsf] cfwf/ eg]sf]
/fhgLlts, cfly{s / ;f+:s[lts n]lggsf] h:tf] ;]G6lk6;{au{ jf @! ebf}, @)&*
qmflGtsf] ;dfof]hg xf] . /fhgLlt dfcf]sf] h:tf] lrª\sfª\;fg x'Fb}
cy{tGqsf] s]Gb|Lo cleJolQm ePsfn] g . ;]G6lk6;{au{ / lrª\sfª\;fgsf] lll
of] :jtM cy{tGq;Fu hf]l8Psf] 5 eg] ;dfof]hg x'G5 . ljrf/wf/fTds tyf
/fhgLlts, cfly{s, ;ª\u7gfTds,
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 21
Nepal Airlines Corporation Building, Kantipath,
Kathmandu, Nepal
Tel No:+977-1-(4220757, 4248614, 4244055,
4248617) Fax: +977-1-4225348
Email: info@nac.com.np

xflb{s z'esfdgf
LXvBw GyK FN {X|S Fy DXFG RF} A }F BZ ~€ Z wE LBKFJ N { J  ‚ƒ

KJ „…†‡ˆ‰ S Fy Z wE C J Š‹D F ŒJ ByZ T YF LJ ByZ DF ‹ XGwE  S F

KFLNS FAFŠ{NUFOT ŠKŽF„ GyKFN { LBB{J LXG{…BFH wE FX|DF

ŠwV € Z FLvT J D ‘ ŠD ’L“S Fy Z wE S FDGF ”O• MUB„‚ F–~ —

k|f]=/fh' >]i7
/fh' sf]N8 :6f]/
6's'rf, ltgs'g], sf7df8f}+
kmf]g g+= )!–$@%&!(&, $$*)#$&

22 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h


™ ljrf/

Pd;L;L /0fgLlt /
g]kfnL /fhgLlt
Pd;L;L kl/of]hgf ;g\ @)!& df g]kfnL sfª\u;
]| n] ;d]t rsf]{ cfGtl/s
b]pjf ;/sf/n] cd]l/sf;+u u'kr'k cGt/lj/f]wsf] ;fdgf ug'k{ ¥of] . oL
u/]sf] %) s/f]8 cd]l/sL 8n/sf] ;a} zlQms]Gb|x¿sf] kbf{k5fl8sf] v]n
uDeL/ /fi6«3ftL ;Demf}tf xf] . s;}nfO{ lyof] .
yfx} glbO{ leqleq} ul/Psf] of] ;Demf}tf o;kl5 cln dTy/ ag]sf] Pd;L;L
;'6S' s kf; ug{ nfUbf ;bgdf k|jz ] d'2f 3l/3l/ alNemg] u/]sf] 5 . clxn]
glbPsf sf/0fn] tTsfnLg ;efd'v ;Qf /fhgLlt, kf6L{x¿sf] ;ª\36g
s[i0faxfb'/ dx/fn] ;efd'v kbaf6;d]t / lj36gsf t'gfd'gf oxL Pd;L;L
xft w'gk' ¥of] . ;f]xL 36gfaf6 of] d'2f /fhgLltdf clNemPsf] 5 . s'g bn /
;fj{hlgs eof] . To;kl5 cfˆgf] kIfnfO{ ;Qf¿9 agfpFbf Pd;L;L kf;
cg'sn " sf] ;efd'v NofP/ kf; ug{
vf]lhof] . Tof] klg ;Dej ePg .
x'G5 jf Pd;L;L kf; ug{ s;s;nfO{ ™ ;Gtf]if a'9f
km'6fP/ x'G5, s;s;nfO{ h'6fP/
ax';ª\Vos g]kfnL hgtfsf] Jofks x'G5, To;sf] vf]hL / cEof;x¿ du/
lj/f]wsf sf/0f Tof] if8\oGq klg k|z:t eP . o;}sf] sf/0f @ k6s
c;kmn eof] . o;sf] sf/0fn] ;+;b\sf] lj36g / k'g:yf{kgf klg
tTsfnLg ;Qf¿9 bn ;/sf/L g]skf eof] . kl5Nnf] ;dodf cbfnt ;lqmo
6'6km'6 / ljefhgsf] l;sf/ aGof] .
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 23
Challenge Corporation) eg]sf] Go ;ª\u7g -u7aGwg_ nfO{ l8h'/]
5 . oxL sDkgL;Fu pgLx¿sf] egfOdf (Dejure) / l8ºofS6f] (Defacto) sf
…dfkb08Ú k"/f u/]sf /fi6«x¿n] ug]{ ¿kdf cufl8 ;f/]sf] 5 .
xfn;Dd g]kfn Pd;L;Lsf] …;Demf}tfÚ nfO{ Pd;L;L (Milleniam Pp6f w|j' ;To s] xf] eg]
!$ cf}F lgzfgfdf kb}{ cfPsf] Challenge Compact) elgPsf] ;fDojfbsf] d'Vo r'gf}tL ag]/
5 . k'h F LjfbnfO{ arfpg xhf/ plePsf] pQ/;fd|fHojfbnfO{ vfN6f]df
5 . o;/L Pd;L;Lsf] jif{ k/;Ddsf r'gf}tLx¿sf] xn gk'bf{;Dd ;fDojfb cfpFbg} , pTkLl8t
;f/j:t' g]kfnh:tf ug]{ u/L pQ/;fd|fHojfbåf/f cufl8 /fi6« / hgtfn] pGd'lQm kfpFbg} g\ .
b]zx¿sf] ljsf; xf]Og, ;fl/Psf] bL3{sflns ;'/Iff /0fgLlt dfgj;Eotfsf] ult / ljsf; cufl8
ljsf;k|lqmofnfO{ ljsf;s} (Preventive Stratagy) cGtu{t a9\bg} . k'h F Ljfbsf] cGTo ug'{ pTkLl8t
gfddf /f]Sg' xf] . v8f ul/Psf] cfly{s ;+:yf …lgudÚ /fi6« / hgtfsf] dfq d'lQm / ljsf;sf]
sf] gfd xf]— Pd;L;L (Milleniam k|Zg geP/ ;du| dfgj hfltsf]
Challenge Corporation) . pQd dfgj;Eotfsf] 9f]sf p3fg'{ klg
ToxL ;+:yfn] Pd;L;L ;Demf}tf nfu" xf] . oL b'O{ l;4fGt, ljrf/, bz{g /
ubf{ s] ug],{ s] gug]{ egL agfPsf] /fhgLltaLr ljZjJofkL 6Ss/ 5 .
ePsf] 5 . ;a} /fhgLlts clwsf/ sfg'gL k|fAwfg Pd;LP (Milleniam ;fDojfbL ljrf/n] k'h F LjfbnfO{ o;/L
;jf]R{ r cbfntdf s]lGb|t ePsf] Challenge Act) klg tof/ kf/]sf 6Ss/ lbg ;'? u/]sf] w]/} ePsf] 5}
5 . o;}sf] kl5Nnf] kl/0ffd g]skfsf] 5g\ h;sf cfwf/df Pd;L;L rNg] g, 8]9 ztfAbL dfq laTb}5 . of] 5f]6f]
;/sf/ x6fP/ g]sfsf] ;/sf/ ub{5 . ltg} r'gf}tLx¿ xn ug{] ljifodf ;dofjlwdf k'h F Ljfbn] ;fDojfbsf]
ag]sf] 5 . clxn] ;jf]R{ r cbfntsf] pgLx¿n] tof/ kf/]sf] u'?of]hgf g} rsf]{ r'gf}tLsf] ;fdgf ug'{ k/]sf] 5 .
k/dfb]zdf km]l/ 3'ldlkm/L z]/jxfb'/ Pd;L;Lsf] u'bL s'/f xf] . Tof] ;Defljt cfˆgf] ljWj+znfO{ /f]Sg
b]pjf g} ;/sf/sf] g]tT[ jdf cfPsf pTkLl8t /fi6« / ToxfFsf cfhsf] k'h F Ljfb -pQ/;fd|fHojfb_
5g\ . b]pjfsf] cfudg;Fu} km]l/ sf]dfdf hgtfsf] d'lQm / ljsf; tyf ;du| lbnf]Hofgn] ;}Go andf x'G5 jf
uPsf] Pd;L;Ln] 6fpsf] p7fpg dfgj;Eotfsf] ljsf;sf] b[li6n] cfly{s k|nf]egdf x'G5, cfˆgf] cfo'
yfn]sf] 5 . g]kfnsf] /fli6«otfdfly pQ/;fd|fHojfb cfhsf] d'Vo r'gf} nDAofpg o:tf lrgLn] a]l/Psf
lsg ljb]zL zlQms]Gb|x¿ oltlj£g tL xf] . cfhsf] ;fd|fHojfb cyf{t\ ljiffQm ld7fO lnP/ t];f| ] d'ns ' , Tof]
nfluk/]sf 5g\ < Pd;L;L kf; ug{ e"d08nLs[t k'h F Ljfbsf] cufl8sf] klg cem ;fDojfbL ;Qfsf] ;Defjgf
oqf] v]n s]sf nflu eO/x]sf] 5 < d'Vo r'gf}tL (Challenges) ;fDojfb ePsf b]zx¿nfO{ tf/f] agfPsf] 5
To;df g]kfnL /fhgLlt1x¿sf] :jfy{ (Communism) xf] . ;fd|fHojfbsf] / ltg} b]zx¿df o:tf kl/of]hgfx¿
s]df lglxt 5 < oL ljifox¿ uDeL/ lrxfg vGg] Ps dfq lglj{sNk ;Qf hah{:tL cufl8 ;f/]sf] 5 . xfn;Dd
5g\ . ;fDojfb xf] . To;}n] ;fd|fHojfb g]kfn Pd;L;Lsf] !$ cf}F lgzfgfdf kb}{
Pd;L;L kl/of]hgf (Milleniam ;fDojfb;Fu slt eoeLt 5 eg] cfPsf] 5 . o;/L Pd;L;Lsf] ;f/j:t'
Challenge Corporation) …;x>fAbL p;sf lglDt ;aeGbf vt/f ;fDojfb g]kfnh:tf b]zx¿sf] ljsf; xf]Og,
r'gf}tL lgudÚ ;fdfGo lx;fjn] ag]sf] 5 . ljZjdf a9\bf] ;fDojfbL ljsf;k|lqmofnfO{ ljsf;s} gfddf
NofOPsf] of]hgf geP/ lgs} ;f]ra'em / (Communist) ljrf/sf] k|efj / /f]Sg' xf] .
/0fgLlts b[li6n] NofOPsf] 5 . ;Demf}tf ;fDojfbL ;Qfsf] cfudgnfO{ /f]Sg] ;fd|fHojfbn] bf];f| ] ljZjo'4sf]
c;fWo ;ts{tfk"js { / snfTds ¿kn] / k'hF LjfbL ;Qf -;fd|fHojfbL ljZj ;dflKtkl5 ;g\ 1949
ul/Psf] 5 . …;+oQ' m /fHo cd]l/sfÚ n] Joj:yf_ nfO{ xhf/ jif{ l6sfpg ;]K6]Da/df ;fDojfbsf] k|jfx /f]Sg
…lglZrt dfkb08Ú k'¥ofPsf b]zx¿df cjnDag ul/Psf] bL3{sfnLg cd]l/sfsf] g]tT[ jdf ;fDojfblj/f]wL ;}
Pd;L;L kl/of]hgf nfu" ug]{ / /0fgLltsf] gfd g} Pd;L;L xf] . o;df Go u7aGwgsf ¿kdf gf6f] ;ª\u7g
cg'bfg:j¿k cfly{s ;xof]u ug]{ u/L xfQLsf] b]vfpg] bfFtsf ¿kdf cfly{s (NATO) agfP . sl/a &! jif{kl5
agfPsf] cflwsfl/s ;/sf/L -sDkgL_ ;+:yf -Pd;L;L_ / …rkfpg] bfFtÚ sf clxn]sf] ljsl;t ljZjkl/j]zdf
lgudnfO{ Pd;L;L (Milleniam ¿kdf …IPS / SEATOÚ h:tf ;} casf r'gf}tLx¿sf] xn gf6f]af6 dfq
24 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
;Dej gx'g] b]vL ;fd|fHojfbn] cfˆgf] g} ;}Go /0fgLlt (IPS) sf] cleGg May 2019 df ef/tsf] Ps
/0fgLltdf yk ljsf; u/]sf] 5 . cª\usf ¿kdf cfPsf] 5 . @))$ kqsf/ ;Dd]ngdf eg]sf]
;fd|fHojfbn] clxn] Psflt/ ;fDojfbL nfO{ cfwf/ jif{ agfP/ MCC dfkm{t egfOsf] ;f/ …===g]kfnsf nflu
/ ;dfhjfbL d'ns ' x¿, csf]l{ t/ d'l:nd e"ldnufot ax'dN" o vlgh kbfy{ / Pd;L;L sfo{qmd IPS sf]
d'ns ' x¿nfO{ d'Vo r'gf}tLsf ¿kdf k|fs[lts ;|ft] ;fwg sAhf ug]{ p2]Zon] cToGt dxTjk"0f{ yfngL ePsf],
lnPsf] 5 . logdf klg bL3{sflns cfˆgf] cg'sn " tfdf dfkb08 k"/f u/]sf of] pmhf{ If]qsf] ljsf;df
lx;fan] ;fDojfb (Communism) elgPsf b]zx¿df k:g] of]hgf agfPsf] dfq xf]Og, If]qLo ;Dks{
/ ;fDojfbL (Communist) x¿ g} b]lvG5 . o; gLltcGtu{t ;fgf (Conectivity) clej[l[ 4 ug]{
pgsf] lgzfgfsf] klxnf] ;"rLdf 5g\ . oL tyf sdhf]/ cfly{s cj:yf ePsf o:tf] ;Dks{ IPS sf] cToGt
r'gf}tLx¿sf] ;dfwfg ca ljZjo'4sf] b]zx¿nfO{ k'h F LjfbL ljZjJoj:yfsf] dxtjk"0f{ kIf ePsf], g]kfn;d]t
ljsNksf ¿kdf sd 3gTjsf] If]qLo k|efjleq /fv]/ lgoGq0f tyf lgu/fgL lxGb–k|zfGt If]qdf :jtGq, v'nf
o'4af6 xn ug],]{ lglZrt ;"rLleq k/]sf ug],{ 7"nf tyf ljsl;t k|ltåGåL / lgod cfwfl/t k|0ffnL
b]zx¿nfO{ 3]/faGbL ug],{ To;jl/kl/ b]zx¿nfO{ 3]/faGbL / ;Gt'ngdf ;'lglZrt ug{ cd]l/sL ;/sf/sf]
cfˆgf] ;}Go u7aGwgaf6 zlQm lj:tf/ /fVg ;s] cem} xhf/ jif{ ljZjnfO{ ;Dk"0f{ k|of; /x]sf], o:tf] k|of;
ug],{ ;}Go k|efj a9fpg] / ;Defljt k'h
F LjfbL lgoGq0fdf /fVg ;lsG5 / cfly{s, ;'/Iff / zf;sLo
o'4 cfˆgf] kIfdf kfg]{ p2]Zo 5 . cfˆgf] cg'sn " tfdf rnfpg ;lsG5 dfldnfdf s]lGb|t /x]sf], oxL
o;cGtu{t tTsflns / bL3{sflns eGg] ;fd|fHojfbL /0fgLlt 5 . kxnsf cfwf/df lxGb–k|zfGt
;'/Iff /0fgLlt th'd{ f u/]sf] 5 . o; g]kfndf Pd;L;Laf/] s'/f pl7/x“bf
of]hgfcg';f/ ljleGg ¿ksf If]qLo of] lxGb–k|zfGt /0fgLltsf] cª\u xf]
u7aGwgx¿ lgdf{0f ub}{ cl3 a9]sf] ls xf]Og eGg]df klg ax; 5 t/
5 . To;} /0fgLlts} qmddf blIf0fk"jL{ cGto{df Pd;L;L cfO{kLP;s} cª\u Pd;L;L g]kfnLx¿sf
Pl;ofdf l;6f] (SEATO) agfP/ / xf] eGg] s'/f lgDgtYox¿ n] k'li6 nflu ;xof]u xf]Og,
blIf0fPl;ofdf lxGb–k|zfGt /0fgLlt ub{5g\ M
(Indo Pacific Stratagy) cufl8
unkf;f] xf], czflGt,
• sf7df8f}lF :yt cd]l/sL cg]stf, 6'6k'm6,
;f/]sf] b]lvG5 h;cGtu{t g]kfn klg /fhb"tfjf;sf clwsf/L sfn{
kb{5 t/ g]kfnsf] c;+nUg k//fi6« /f]h;{sf] egfO …==== Pd;L;L
/Qmkftk"0f{ n8fOF / gjcf}
gLltsf sf/0fn] pQm ;}Go u7aGwgdf cfO{kLP;s} cª\u xf] === .Ú klgj]zLs/0fsf] s8L
;dflxt x'g ;Dej gb]vk] l5 o;nfO{ xf] . of] o'4 xf], lx+;f
u'lnof]–dL7f] cfly{s gf/f lbP/ rf]/ – -@)&^ k'; !@ k|; ] jQmJodf
b'nf]af6 g]kfndf Pd;L;L kl/of]hgf pNn]v_ xf] . Pd;L;LnfO{ g]kfnsf]
3';fpg ;kmn eof] . bL3{sfn;Dd • csf{ cd]l/sL ljb]z ;xfosdGqL sfg"g–;+ljwfgeGbf dfly
g]kfnL hgtfnfO{ s'g} klg xfntdf Pln; j]N; (Ailice Wells) /fv]/ o;nfO{ gofF Oi6
o;sf] lj/f]w ug{ glbg / o;sf n] leotgfd e|d0fsf] a]nf OlGbof sDkgLsf] ¿kdf
lj?4 pleg glbg hgdt k|fKt ;+:yf eg]sf] egfO …Pd;L;LcGtu{t
g]kfnnfO{ k|bfg ul/g] ? %)) s'g} klg xfntdf g]kfnL
;+;b\af6 o;nfO{ kfl/t u/]/ hfg]
bL3{sflns ;'/Iff /0fgLltcGtu{t ldlnlgod 8n/sf] cg'bfg /sd hgtfnfO{ :jLsfo{ 5}
;g\ @))@ df of] kl/of]hgf cufl8 ;du| lxGb–k|zfGt /0fgLlts} g . o;df ;d:t g]kfnL
;fl/of] . of] kl/of]hgf @))# df Pd;LP efu xf] . ===Ú ;fjwfg /xFb} Pd;L;L
(Milleniam Challenge Act) tof/ – (10 Feb. 2019 Annapurna vf/]h u/f}F / cfˆg} v'§fdf
kfl/of] . @))$ df Pd;L;Lsf ¿kdf Post) .
lglZrt dfkb08 k"/f u/]sf b]zx¿nfO{
pleg l;sf}F .
• blIf0fPl;ofsf nflu cd]l/sL
cg'bfg ;xof]u lbg] u/L Pd;L;L pk;xfos ljb]zdGqL 8]le8
agfOof] . oxL ;/sf/L lgud Pd;L;L /]Gh (Devid Ranz) n] 14
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 25
;f]rcg'¿ksf] k|flKtsf nflu /fv]/ NofPsf] b]lvG5 . g]kfnsf g]tT[ jdf agfPsf] Pd;L;Lsf] ;Demf}
cd]l/sfn] ljleGg sfo{qmd ;Gbe{df cufl8 jf k5fl8 hf] cfPsf] tfaf/]df cWoog sfo{bnn] k|:t't
cf/De u/]sf] 5 .Ú eP klg cd]l/sfn] oL b'j} /0fgLltnfO{ u/]sf] l/kf]6{ cg';f/ xfn ljZjel/
-Himalaya Times 15 May Pp6} /0fgLltsf] cª\u agfP/ Pp6} cd]l/sfn] Pd;L;Ldfkm{t ljZjsf
2019_ . l;Ssfsf] b'O{ kf6fsf ¿kdf Psfsf/ …$(Ú b]zdf nufgL u/]sf] 5 h;df
(Compact Plan) agfP/ NofPsf] Pl;of k|zfGt If]qdf @^, clk|msfdf !#
pko'Q{ m egfOx¿af6 MCC
kl/of]hgf IPS s} cleGg cª\u 5 . …g]kfndf Pd;L;L kl/of]hgf / Nofl6g cd]l/sfsf !) b]zdf of]
ePsf]df s'g} låljwf 5}g . oL tYox¿sf cufl8 NofOPsf] / cfO{kLP; kl5 dfq sfo{qmd nfu" ul/Psf] 5 . o;dWo] $&
cfwf/df Pd;L;L lxGb–k|zfGt /0fgLlt NofOPsfn] oL b'Oa{ Lr s'g} ;fOgf]– j6fdf ;Demf}tf (Compact) sfo{qmd
(IPS) cGtu{tsf] cfly{s dfldnf;Fu
;DaGw 5}gÚ eGg] ts{ lsg ;xL 5}g ;DkGg ePsf], @ j6f aGb ePsf],
;DalGwt ;+:Yff xf] / of] ljz'4 …ljsf; eg] g]kfndf IPS eGbf cufl8 MCC #@ j6fdf sDKofS6 sfo{qmd ug{k' j" {
kl/of]hgfÚ xf]Og . kl/of]hgf ;'? ul/Psf] h:tf] b]lvP y|;
] xf]N8 sfo{qmd nfu" u/]sf], !# j6f
klg ljZj;Gbe{ / vf;u/L cd]l/sfsf] k|lqmofdf /x]sf], !! j6f sfof{Gjogsf]
lgZro g} s'g} klg ldq/fi6«x¿n] /0fgLlts of]hgfdf cjwf/0ffut cj:yfdf, # j6fdf x:tfIf/ ePsf],
lagfs'g} unt p2]Zo lgM:jfy{ lbnn], lx;fan] lxGb–k|zfGt /0fgLlt g} p6fdf :yug / @ b]zdf /2 ePsf]
g]kfnL hgtfsf] ljsf; / ;d[l4sf h]7f] 5 / Pd;L;LnfO{ To;sf] k"/s b]lvG5 . oL sfo{qmdx¿ b]zcg';f/
nflu ug]{ ;xof]u ;sfg]{ s'/fdf s'g} / ;xof]uL cfly{s lgsfosf ¿kdf leGg–leGg :j¿k / k|sl[ tsf] b]lvP
sGh':ofOF / lj/f]w ug'{ x'bF g} t/ unt kl/rfng ub}{ cfPsf] 5 . o;/L klg nIo eg] Pp6} b]lvG5– …e"ld,
lgot / :jfy{;lxt ;t{dfly ;t{sf] g]kfndf IPS / MCC leGg geP/ k|fs[lts ;|ft] / ax'dN" o vlgh
y'kf| ] nufP/ b]z} aGwsLdf /fVg] Pscsf{sf k"/s ;+:yf x'g\ . cfO{kLP; kbfy{sf] bf]xg, ;fj{ef}ldstfdflysf]
u/L ul/g] ;Demf}tf, rfx] Tof] vaf}s +{ f] ;}lgs dxTjnfO{ s]Gb|df /fv]/ v8f x:tIf]k, ;fDojfbL ljrf/sf] k|jfxnfO{
;xof]u–cg'bfg lsg gxf];,\ :jLsfg'{ ul/Psf] ;+:yf xf] eg] Pd;L;L /f]Sg] / gjpklgj]z v8f ug]{ .Ú o;sf
…bf;Tj jf gjpklgj]zÚ :jLsfg'{ xf] . cfly{s dxTjnfO{ s]Gb|df /fv]/ v8f cltl/Qm g]kfndf ;}Go cv8f hdfpg]
o:tf] uDeL/ /fi6«3ftL ;Demf}tfnfO{ s'g} ul/Psf] ;+:yf xf] . oL b'On { fO{ Pp6} cd]l/sL of]hgf 5 .
klg xfntdf :jLsfg{ ;lsFbg} . /0fgLltdf hf]8/] cfO{kLP;sf] k|:tfj o;} qmddf ;jeGbf klxn] ;Demf}tf
cd]l] /sfn] cfˆgf] of] bL3{sflns c;kmn ePkl5 o;sf] p2]Zo ;kmn ug]{ b]z clk|msfsf] ul/a t/ …Eoflgnf,
;'/Iff/0fgLltsf] of]hgfleq xfn kfg{ Pd;L;LnfO{ cufl8 ;fl/Psf] l66flgod, k]6f« l] nodÚ h:tf ax'dN" o
g]kfn;lxt !$ b]znfO{ k|fyldstfsf] xf] . o;/L cfO{kLP;nfO{ Pd;L;Lsf] vlgh kbfy{n] wgL b]z df8fuf:s/
3]/fleq /fv]sf] 5 . t'ngfTds ¿kdf hnkdf ;'ulGwt ljif (Suger lyof] . of] ;Demf}tf …s[lif / e"ld;'wf/
cfˆgf] ;'/Iff 3]/f sdhf]/ /x]sf] o; Coated Bullet) sf] ¿k lbOPsf] ug]Ú{ eg]/ ;g\ @))% df !!) ldlnlgog
blIf0fPl;of If]qdf cd]l/sfn] lxGb– 5. 8n/sf] ;xof]u /sd ;Demf}tf ul/Psf]
k|zfGt /0fgLlt (IPS) cufl8 ;f¥of] t/ Pd;L;L g]kfndf gofF h:tf] b]lvP lyof] . ;Demf}tf sfof{Gjog x'bF f hUuf
To;dfkm{t g]kfn k:g ;Dej gb]vk] l5 klg ljZj;Gbe{df gofF xf]Og . of] w]/} lab]zL sDkgLnfO{ lbg] ljifodf
2004 lt/af6} g]kfnnfO{ Pd;L;Lsf] b]zdf nfu" eP/ c;kmn x'bF } cfPsf] hgcfqmf]z a9\of] / ;}Go ljb|fx] eof] .
3]/fleq kfb}{ cfˆgf] cg'sn " tf / sfo{qmd klg xf] . sl/a 8]9 bzs klxn] o;sf] sf/0f ;g\ @))( df ;Demf}tf /2
cj;/sf] vf]hLdf kxn ub}{ cfof] . cd]l/sfn] ljZjel/sf /fi6«x¿nfO{ eof] . o:t} clk|msfs} csf]{ ul/a t/
o; /0fgLltcGtu{t cToGt uf]Ko / juL{s/0f u/L lglZrt b]zx¿nfO{ ;'gh:tf ax'dN" o vlgh ;Dkbf ePsf]
;ts{tfk"js { 5nkmn / kxn ub{} ;g\ cfˆgf] /0fgLlts 3]/fleq /fVg] u/L b]z dfnL;Fu …l;FrfOsf nfluÚ eg]/
2017 df b]pjfsf] 5f]6f] sfo{sfnsf]
Pp6f a[xt\ u'?of]hgf (Road Map) ;g\ @))^ df ;Demf}tf eof] . ;Demf}
cg'sn " tfaf6 nfe p7fP/ df}sfdf rf} agfPsf] 5 . of] l8hfOgsf] lgzfgfdf tfnfO{ b]zsf] lgodsfg'geGbf dfly
sf xfg]sf] b]lvG5 . MCC / IPS Pl;of, clk|msf, Nofl6g cd]l/sfsf /flvPsf], hUuf ljb]zLsf] xftdf
b'O{ cjwf/0ffx¿ blIf0fPl;of elgP sdhf]/ /fi6«x¿ k/]sf 5g\ . ;Qfwf/L hfg] ePsfn] dfnLsf hgtf e"ldxLg
klg d'VotM g]kfnnfO{ s]Gb|laGb'df g]skf -g]skf_ n] emngfy vgfnsf] x'g] l:ylt k}bf eof] h;sf sf/0f
26 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
ToxfF klg ;}Go ljb|fx] eof] . o;sf] / :t/Ls/0fsf ;fy} ;'/Iff, ;'zf;g df /fv]/ ljsf;sf] k|nf]eg lbFb}
sf/0f ;g\ @)!@ df ;Demf}tf /2 / ljsf;df vr{ ug]{ egL %) s/f]8 cd]l/sf h;/L klg g]kfndf k:g]
eof] . o:t} 3fgfdf @))^ df …ljB't\ cd]l/sL 8n/df @)&$ ;fn ebf} @ of]hgfdf 5 . of] c;fWo} vt/gfs 5 .
k|;f/0f nfOgsf nfluÚ ;Demf}tf eof] ( ut] -14 Sep. 2017_ df ;Demf}tf Pd;L;Lsf] rl/q /fi6«3ftL /
/ @)!$ df x:tfIf/ ul/of] . ToxfF klg ul/of] . cGo b]zsf] cg'ejnfO{ Wofgdf x:tIf]ksf/L ePsf] tYo w]/} lj1 / g]tf
hldgsf cltl/Qm ;Demf}tfdf gfkmfsf] /fv]/ …g]kfn;Fusf] ;Demf}tfÚ uf]Ko tyf /fhgLlt1x¿n] ;fj{hlgs u/]sf
*) k|ltzt nufgLstf{n] vf]hs ] f]df ;t{x¿af6 cg'alGwt b]lvG5 . of] s'/f 5g\ . o;sf] /fi6«3ftL rl/qnfO{ ;Demf}
3fgf ;/sf/n] %! k|ltzt dfu u¥of] . cd]l/sfn] g]kfn ;/sf/nfO{ …;Demf}tf tfsf lgDg wf/fn] k'li6 u5{g\ M
o;}df s'/f gldn]kl5 @)!( df ;Demf} ubf{ ckgfPsf uf]Ko ;t{x¿ ;fj{hlgs wf/f #, bkmf #=@ -r_ df g]kfnsf]
tf /2 eof] . o:t} csf]{ rfvnfUbf] u/]sf]Ú cf/f]k nufPaf6 :ki6 x'G5 . ;Dk"0f{ af}l4s ;DklQdf cd]l/sfsf]
;Demf}tf >Lnª\sf;Fu eof] . k"j/{ fi6«klt ;Demf}tf ubf{ ckgfOPsf ;ts{tfnfO{ k"0f{ clwsf/ x'g] k|fjwfg 5 .
l;l/;]gfsf] kfnfdf $* s/f]8 cd]l/sL lgDgtYox¿n] k'li6 ub{5g\–
8n/ cg'bfg ;xof]u eg]/ * k[i7 wf/f #, bkmf #=& -s_ df
pko{Q' m ;do / kfqsf] 5gf]6, g]kfn ;/sf/n] axLvftf Pd;L;LnfO{
nfdf] ;Demf}tf …e"ld Joj:yfkg / uf]Ko ;t{ / cuUu} cfrf/;+lxtf lgdf{0f,
;8s k"jf{wf/sf nfluÚ eg]/ u/] t/ a'emfpg afWo x'g] k|fjwfg 5 .
>Lnª\sfsf] h:tf] 5f]6f] ;Demf}tf /
kl5Nnf] /fi6«klt dlxGb|f /fhfkfIf]sf] kl5 nfdf] cg';r" L, kl/lzi6 / sl/a wf/f #, bkmf #, -*_ -s_ df
sfo{sfndf cfpFbf e"ld Joj:yfkgsf cfwf bh{g ;xfos / ;fO8 ;Demf} kl/of]hgfsf] n]vfk/LIf0f cd]l/sfsf]
af/]df ljjfb cfof] . ToxfF klg tfx¿ ug',{ o;sf efiff–z}nLx¿ ce]B sDkgLn] dfq ug]{ k|fjwfg 5 .
sf]nDaf] ljZjljBfnosf pks'nklt / c;fWo ;GWofefiff / uf]ndfn z}nL wf/f #, bkmf #, -*_ -3_ df
nlntl;/Lsf] g]tT[ jdf $ hgfsf] ckgfpg', ;+;b\af6 kf; u/]/ o;nfO{ n]vfk/LIf0f ug]{ ;Dk"0f{ clwsf/
cWoog sfo{bn agfOof] . sfo{bnn] sfg'gL lx;fjn] hl6n agfpg', ;Demf}tf Pd;L;LnfO{ lbOPsf] 5 .
;Demf}tf cWoog ubf{ * k[i7sf] ;Demf} ;DkGg ePkl5 …;/sf/nfO{ x:tfGt/0f wf/f %, -s_ / -v_ df cd]l/sfn]
tfdf x:tfIf/ eof] . ;Demf}tfkl5 Tof] ug]{ jf clwsf/ k|Tofof]hg ug]Ú{ s'/f rfx]df h'g;'s} a]nf klg of] ;Demf}tf
*# k[i7sf] %) cf]6f cg';r" L;lxtsf] st} pNn]v gug',{ Pd;L;Ldftxtsf Psnf}6L ¿kdf /2 ug{;Sg] k|fjwfg
nfdf] ag]/ cfPsf] b]lvof] . k"j/{ fi6«klt ;DklQ / ;+/rgfx¿nfO{ 5'§} :jfoQ 5.
l;l/;]gfn] cfk"m;Fu ePsf] ;Demf}tf * ;+/rgf v8f u/L To;nfO{ ;Dk"0f{ wf/f %, bkmf %=% df …;Demf}tf
k[i7sf] dfq ePsf] atfP . sfo{bnn] clwsf/ ;'Dkg] s'/f pNn]v ug'{ sfod /xg] (Survival) bkmfx¿
;+zf]wgsf] k|:tfj k]; u¥of] . rf}tkmL{ -h;df O/fsdf u/]h:t} o;nfO{ % @=&, @=*, #=@ -Pkm_, #=&, #=*, %=@,
;Demf}tfsf] lj/f]w ePkl5 >Lnª\sf jif{ xf]Og, cgGt sfn;Dd sDkgLnfO{ %=#= %=$, ^=$, df …;Demf}tfsf] Dofb
;/sf/n] ;Demf}tf :yug u¥of] . kl5 hLljt /fVg ;lsg] / sDkgLdfkm{t ;lsPkl5 klg sfod /xg]Ú k|fjwfg
;Demf}tf /2 eof] . o:t} lgsf/fu'jfn] sfg'gL lx;fan] ;/sf/eGbf dfly 5 eg] bkmf @=* df …;Demf}tfsf] Dofb
;g\ @))% df, a]gg] n] @))^ df, /fv]/ cnUu} ;Qf rnfpg] lgolt k|:6 ;lsPkl5 klg !@) lbg -$ dlxgf_
n];f]yf]n] @))& df, df]hflDasn] emNsG5_, lgld{t ;+/rgfsf dftxtsf ;Dd sfod /xg]5Ú eg]sf] 5 .
@))& df, dª\uf]lnofn] @))& df, clwu|x0f ul/Psf] hUuf jf e"ld cgGt
a'sf{gfkmf;f]n] @))* df Pd;L;L wf/f ^ bkmf ^=* df sfd ubf{sf]
sfnsf nflu sDkgLsf] clwsf/leq ;dodf s;}nfO{ rf]6k6s nfu]df jf
;Demf}tf u/]sf]df ;a}df hUuf;DaGwL kfg',{ cd]l/sfsf] clwsf/ :yflkt ug'{
lsrnf]sf sf/0f ;Demf}tfx¿ cl3 36gf ePdf s'g} ph'/afh'/, d'2f jf
xf] / of] x:tIf]ksf/L rl/qnfO{ dfGotf sfg'gL k|lqmofn] Pd;L;L -cd]l/sf_
a9\g ;s]sf 5}gg\ . g]kfndf o;sf lbg' xf] -Pd;L;Lsf] ;Demf}tf wf/f *
cltl/Qm cem w]/} ;t{x¿ 5g\ . nfO{ g5'g] k|fjwfg 5 .
sf] bkmf *=!_, ;Demf}tf / sDkgLsf]
g]kfn;Fu ul/Psf] uf]Ko ;Demf} lgodn] ef}lts ;DklQsf] ;'/Iffsf wf/f &, bkmf &=! df k|:t't ;Demf}
tfdf $)) s]eLsf] pRr ef]N6]h gfddf ;]gf lnP/ cfv8f hdfpg] tf / g]kfnsf] sfg'g aflemPdf k|:t't
Ifdtfsf] ljB't\ k|;f/0f nfOg (High- ;Defjgf ;'lglZrt u/]sf] 5 . ;Demf}tf nfu" x'g] k|fjwfg 5 .
Tention Line), ;8s dd{t, ;'wf/ oL s'/fx¿nfO{ k]6af]nL (Hiden) wf/f *, bkmf *=! df …k|:t't ;Demf}
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 27
tf sfof{Gjog ug{ cfjZos ;Dk"0f{ lyof] . o;} qmddf @)&^ ;fn kmfu'gdf Pd;L;Lsf ljkIfdf af]Nb} cfPsf
hUuf clwu|x0f, :yn kxFr' / ag xfd|f] kf6L{sf] cGt/f{li6«o ljefun] 5g\ . o:t} ;r]t hgtf, a'l4hLjLx¿
If]q k|of]u;DaGwL :jLs[ltsf nflu Ps ;]ldgf/dfkm{t Pd;L;Lsf af/]df / gful/s ;dfh tyf g]kfnL ;]gfsf
;Dk"0f{ ;/sf/L lgsfox¿sf] k"0f{ tyf kf6L{ wf/0ff / o;sf] unt lgot / klg b]zeQm kIfw/x¿ Pd;L;Lsf]]
zL3| ;xof]u ;dod} tyf Pd;L;Lsf] /fi6«3ftL rl/qnfO{ ;fj{hlgs u/]sf] lj/f]wdf 5g\ . oL s'/fx¿n] ;du|df
gLltcg'sn " x'g] u/L pknAw x'g] lyof] . of] ;]ldgf/df a'l4hLjLx¿, Pd;L;L g]kfn / g]kfnL hgtfsf
;'lglZrt ug]5 { Ú elgPsf] 5 . sfg'gljb\, ;~rf/sdL{, /fhgLlt1x¿ kIfdf gePsf], o;sf] rl/q /fi6«3ftL
cg';r" L ! -u_ @ df …o; / g]kfnL ;]gfsf k"jh { g/nx¿sf] ;d]t ePsf] / ax';ª\Vos g]kfnL hgtf
kl/of]hgfdf g]kfn ;/sf/n] /fHosf ;xeflutf / ;sf/fTds k|ltlqmof lyof] o;sf] ljkIfdf ePsf] tYo :ki6
s'g} klg lgsfonfO{ v6fpg' kbf{ h;sf sf/0f sltkonfO{ cd]l/sL 5 . of] hgdt / lj/f]w x'bF fx'bF } klg
Pd;L;Lsf] :jLs[lt lng'kg]{ k|fjwfg b"tfjf;n] af]nfP/ :ki6Ls/0f;d]t ;Qfwf/L bnx¿ / ;bgdf /x]sf
5. lnPsf] lyof] . /fli6«o hfu/0f d~rn] ;f+;bx¿n] hah{:tL of] hgdtnfO{
cg';r" L $ -s_ df g]kfn ;/sf/n] klg lgoldt cGt/lqmof sfo{qmd s'Nr]/ Pd;L;L kf; u/]/ hfg] l:ylt
Pd;L;Lsf] lrQ a'g¤ ] u/L of]hgf tof/ ;~rfng ub}{ hgtfnfO{ ;r]t agfpg] ag]df o;sf] snª\lst kl/0ffd
kf/L k7fpg'kg]{ 5 / To:tf] of]hgf / Pd;L;Lsf] /fi6«3ftL rl/qnfO{ ef]ln g;f]lrPsf] klg x'g ;S5 . of]
ef/t ;/sf/n] ;dy{g u/]sf] x'gk' g]{ ;fj{hlgs ug]{ sfd ub}{ cfPsf] cj:yfdf ca ;DalGwt ;a} kIf stf,
k|fjwfg 5 . 5 . xfd|f] kf6L{ ;Da4 hj;÷df]rf{x¿n] s'g kIfdf pleg] eGg] k|Zg ;a}sf]
lg/Gt/ o;sf] lj/f]wdf sfo{qmdx¿ cufl8 v8f ePsf] 5 .
o;sf cltl/Qm Pd;L;Lsf] ;Demf} ub{} cfPsf 5g\ . xfd|f] kf6L{n] ;'?b]lv
tf ubf{ cGo y'k}| ;xfos ;Demf} t/ hgdt htf;'s} xf];,\ cd]l/sf
o;sf] lj/f]w dfq xf]Og, s"6gLlts / cfˆgf] ljZjJoj:yf arfpg rLgnfO{
tfx¿ klg ePsf 5g\ h'g cem} k|:6 /fhgLlts kxn klg ub}{ hgtfnfO{
v'nfOPsf] 5}g / sltko k|fjwfgx¿ 3]/faGbL ug{] /0fgLltdf 5 / h;/L
;r]t u/fpFb} cfPsf] 5 . cd]l/sL / klg g]kfn k:g] of]hgfdf 5 . rLgnfO{
cem} uf]Ko (Hiden) /flvPsf] g]kfn ;/sf/nfO{ lnlvt kq k7fP/
5 . sltko wf/fsf bkmf–pkbkmfsf 3]/faGbL ug]{ csf]{ e/kbf]{ / pko'Qm
cd]l/sL / g]kfnL hgtfaLrsf] ;DaGw sbd, g]kfndf h;/L x'G5, kfOnf
efiffx¿ c:ki6, hl6n / å}wfyL{ nfUg] glaufg{ / eljiodf o;sf] sf/0fn]
u/L n]lvPsf 5g\ eg] sltko cGo 6]Sg]df 5 . …ltAat 6'qm\ofpg] /0fgLlt,
g]kfndf åGå glgDTofpg cfu|x;d]t xªsª dfldnfdf x:tIf]k, blIf0f rLg
;xfos ;Demf}tfx¿df / cg';r" L, u/]sf] 5 . olt ubf{ klg hah{:tL
kl/lzi6sf klg bkmf–pkbkmf === eg]/ ;fu/df nkm8f, tfOjfgdf rLglj/f]wL
kf; ug]{ / sfof{Gjogdf nfg] l:ylt ultljlwdf k|fT] ;fxg, blIf0fk"jL{ Pl;ofdf
5f]l8Psf] 5 . cfPdf o;sf lj?4;ª\3if{ ug{ afWo SEATO / blIf0fPl;ofdf IPS sf]
oL wf/fx¿sf bkmf–pkbkmfx¿n] x'g] r]tfjgL;d]t g]skfn] lbPsf] 5 . kxn, ljut s]xL jif{otf rln/x]sf]
Pd;L;L kl/of]hgf g]kfn / g]kfnL tTsfnLg kl/j]zdf ;Qfwf/L rLg–cd]l/sf Jofkf/ o'4, hgu0ftGq
hgtfsf nflu 3fts 5 . o;sf] rl/q g]skfsf eLd /fjn, emngfy vgfn, sf]l/of -pQ/sf]l/of_ ;Fusf] åGå,
/fi6«3ftL / cfTd3ftL 5 . of] ;Demf}tf nLnfdl0f kf]v/]n, b]j u'?ªnufot sf]/f]gf dxfdf/Lsf] lgx'F u/L rLgnfO{
dxfsfnL ;Demf}tf / ;'uf}nL ;lGweGbf g]tfx¿n] Pd;L;LnfO{ ;fj{hlgs bf]ifL 7x¥ofpFb} WHO af6 kl5 x6\g,'
sof}F u'0ff 3fts 5 . o;n] …Pd;L;L ug]{ dfldnfdf lgjf{x u/]sf] e"ldsf g]kfndf Pd;L;Ldfkm{t k:g dl/xQ]
gofF ;+:s/0fsf] O:6 OlG8of sDkgL ;sf/fTds / dxTjk"0f{ 5 . sfo{bnn] ug',{ rLskfsf] kf]ln6Ao'/f] ;b:o;lxt
xf]Ú eGg]df s'g} zª\sf 5}g . NofPsf] k|ltj]bgn] w]/} s'/f phfu/ # hgf lrlgofF clwsf/L / ltgsf
Pd;L;Lsf] unt rl/qsf] lj/f]wdf u/]sf] 5 . o;n] klg Pd;L;Lsf] kl/jf/nfO{ cd]l/sf hfg k|ltaGw
s]xL ;sf/fTds kxnx¿ lgDgcg';f/ /fi6«3ftL rl/qaf/] w]/} tYox¿ nufpg' tyf ltgsf] cd]l/sfl:yt
/fVg ;lsG5 – phfu/ u/]sf] 5 . ;/sf/aflx/ ;DklQ /f]Ssf ug]n { ufot xs{tx¿
xfd|f] kf6L{ g]skfn] ;aeGbf klxn] /x]sf cGo jfdkGyL bnx¿n] klg o;};uF ;DalGwt sbd x'g\ . o;df
Pd;L;Lsf] unt rl/qsf] lj/f]w / Pd;L;Lsf] lj/f]w ub}{ cfPsf 5g\ . Pd;L;L rLgnfO{ 3]/faGbL /
e08fkmf]/ k|; ] jQmJodfkm{t u/]sf] g]kfnL sfª\u; ]| sf klg b]zeQm kIfx¿ gfsfaGbL ug]{ bL3{sflns /0fgLlt
28 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
xf] / aLcf/cfO{nfO{ c;kmn agfpg] …cGo b]zx¿df t ToxfFsf] hgtfsf] eGg]tkm{ klg Psk6s 3f]l/P/ ;f]Rg]
tTsflns sfo{gLlt klg . lj/f]wdf ;]gfn] ;fy lbPsf] 5 / ;} a]nf cfPsf] 5 .
oL xs{tx¿ cd]l/sfn] rLgnfO{ Go ljb|fx] åf/f b]zsf] ;fj{ef}ldstf / cGTodf xfdL g]kfnL clxn];Dd
3]g{] …;'/IffTds /0fgLltÚ cGtu{t u/]sf] :jfwLgtfsf] /Iff ug{ ;kmn ePsf 5g\ cd]l/sfsf] ;xof]udf afFrs ] f xf]Ogf}
5 . g]kfn ef}uf]lns / ;fdl/s b[li6n] t/ o:tf] cj:yfdf xfd|f] b]zdf, xfd|f F . xfdL s;}sf] ;xof]ulagf klg afFRg
blIf0fPl;of k:g] ;aeGbf pko'Qm u]6 g]kfnL ;]gfx¿sf] s] e"ldsf /xG5 <Ú ;S5f}F . afFRg dfq xf]Og, cfˆgf] b]z
j] xf] eGg] a'em]/ g} cd]l/sfsf] lu2]bl[ i6 hgrf;f]sf] ljifo ag]sf] 5 . / ;dfhsf] ljsf; / ;d[l4 ug{ ;Ifd
g]kfndf k/]sf] xf] . ha cd]l/sf g]kfn g]kfndf o:tf z[ªv \ nfa4 klg 5f}F . afFRg g;Sg] eg]sf bnfnx¿
k:g / v'§f 6]Sg ;kmn x'G5, oxfFaf6 ;lGw;Demf}tfx¿ lg/Gt/ x'bF } cfPsf dfq x'g\ . ljsf;sf gfddf b]z} a]Rg]
…rLgnfO{ 3]g,{] ef/tnfO{ sG6«fn ] 5g\ . ljutdf 1950 sf] c;dfg / b]zsf] ;fj{ef}ldstf / cv08tfd}
ug]{ / ;du| lxGb–k|zfGt If]qdf k|efj ;lGwb]lv sf];L, u08s, dxfsfnL, cfFr cfpg] u/L ul/g] /fi6«3ftL /
hdfpgÚ ;kmn x'g5 ] . o;sf/0f 6gsk'/, laKkf, ;'kb' u{ L, c?0f #, ck/ cfTd3ftL ;Demf}tf g]kfnLnfO{ rflxPsf]
h;/L klg cd]l/sfn] g]kfndf j}wflgs s0ff{nL, pRr sf];L afFwnufot sof} 5}g / o;sf] kl/dfh{g xf]Og, vf/]h
¿kn] kfOnf] 6]Sg' klxnf] k|fyldstfsf] F c;dfg, /fi6«3ftL ;lGw–;Demf}tfx¿ ug{k' b{5 . %) s/f]8 cd]l/sL 8n/
ljifo ag]sf] 5 . o;sf k5fl8sf] hgtfsf] lj/f]w x'bF fx'bF } klg hah{:tL gNofpFbd} f g]kfnLx¿ levf/L aGb}gf},F
p2]Zo o:tf] 5– ub{} cfPsf 5g\ . ltg} /fi6«3ftL ;Demf} a? Pd;L;L ;Demf}tfn] ef]ln g]kfnL
g]kfnnufot ;du| blIf0fPl;ofdf tfx¿sf] z[ªv \ nfdf of] Pd;L;L hgtfnfO{ levf/L agfpg ;S5 .
sDo'lg:6 k|fefj / k|jfx /f]Sg], ;Demf}tf ;}Go, cfly{s, /fhgLlts / Pd;L;L g]kfnLx¿sf nflu ;xof]u
sDo'lg:6x¿dfly bdg ug]{ / g]kfndf ;fdl/s b[li6n] sof}F u'0ff 3fts 5 . xf]Og, unkf;f] xf], czflGt, cg]stf,
j}1flgs ;dfhjfbsf] cfudgnfO{ clxn] klg ;Qf rnfpg]x¿ dflysf 6'6k'm6, /Qmkftk"0f{ n8fOF / gjcf}
/f]Sg], …ld;fOn rfh{ ug{Ú Go"gtd\ z[ªv \ nfa4 c;dfg ;lGw;Demf} klgj]zLs/0fsf] s8L xf] . of] o'4 xf],
$)) s]eL ef]N6]h Ifdtfsf] ljB't\ tf ug]x{ ¿s} xftdf 5 . ltgsf] lx+;f xf] . Pd;L;LnfO{ g]kfnsf] sfg"g–
k|;f/0f nfOg cfjZos kg]{ ePsfn] z[ªv \ nfdf Pd;L;L kl/of]hgf cfPsf] ;+ljwfgeGbf dfly /fv]/ o;nfO{ gofF
g]kfnaf6 ef/t, aª\unfb]zdf ljB't\ 5 . of] clxn] uDeL/ /fli6«o d'2f Oi6 OlGbof sDkgLsf] ¿kdf s'g} klg
a]Rg] gfddf rLg;Fusf] ;Defljt ag]sf] 5 . s]xL bnfn, e|i6frf/L, xfntdf g]kfnL hgtfnfO{ :jLsfo{ 5}
n8fOF xft kfg],{ wf/f * n] e"ld sAhf sld;gvf]/x¿afx]s l;Ëf] a'l4hLjL, g . o;df ;d:t g]kfnL ;fjwfg /xFb}
u/]/ ;}Go cv8f hdfP/ g]kfnnfO{ gful/s ;dfh, :jfledfg hgtf / Pd;L;L vf/]h u/f}F / cfˆg} v'§fdf
/0f:yn agfpg] of]hgf 5 hf] b]zeQm g]kfnLx¿ o;sf] lj/f]wdf pleg l;sf}F . h;/L lnk'ns ] sf
xfdL g]kfnLx¿sf nflu :jLsfo{ 5} 5g\ . olt x'bF fx'bF } klg ;Qf / kbsf] kIfdf b]z Pstfa4 eof], Pd;L;Lsf]
g . of]nufot blIf0fPl;ofsf] ;:tf] b'?kof]u u/]/ hah{:tL ;+;b\af6 kf; vf/]hLsf] nflu klg Psk6s b]z
>dsf] n"6, k|fs[lts ;|ft] –;fwgx¿sf] ug]{ /0fgLltdf bnfnx¿ 5g\ . Pd;L;L Pstfa4 x'g h?/L 5 . @& c;f/
bf]xg, bL3{sflns cfly{s zf]if0f / g]kfnsf] ljsf; / ;d[l4sf nflu @)&&
gjpklgj]zLs/0f -gofF O:6 OlG8of xf]Og, e|i6frf/ / sld;gsf] v]n xf] . gf]6 M of] cfn]v /ftf] va/
sDkgL_ sf] bL3{sfnLg /0fgLlt klg To;sf/0f pgLx¿ l9nf]–rfF8f] h;/L ;fKtflxs / O/ftf]va/ cgnfOgsf
cGt/lglxt 5 . o;/L g]kfn;Fusf] klg kf; ub{5 }{ g\ . o;tkm{ :jfledfgL nflu kl/dfh{g;lxt tof/ kfl/Psf]
;Demf}tfnfO{ x]bf{ sfg'gL, /fhgLlts, g]kfnLx¿sf] a]nd} f Wofg hfg cfjZos xf] . o;cl3 of] cfn]v g]skf /fKtL
cfly{s, ;fdl/s / ;}Go x:tIf]knfO{ 5 . ;do lat]kl5 o;sf] d"No c;fWo Ao'/f]sf] cfGtl/s k|sfzg …/fKtL ;Gb]zÚ
s]Gb|df /fv]/ Pd;L;L kl/of]hgf ux|fF} x'g5] eGg] s'/f a]nd} f ;r]t u/fpg' sf] bf];f| ] cª\sdf klg k|sflzt ePsf]
NofPsf] :ki6 b]Vg ;lsG5 . To;}n] klg xfdL cfˆgf] st{Jo 7fGb5f}F . st} lyof] . clxn] klg o;sf] d"n kIf
of] ;Demf}tf vf/]h ug's { f] csf]{ ljsNk oL e|i6frf/L, /fi6«3ftL, bnfnx¿nfO{ ;fGble{s /x]sfn] cufl8 e"ldsfsf
5}g . k6s–k6s r'g/] uNtL ul//x]sf t s]xL cg'R5]bx¿df ;fdfGo kl/dfh{g
Pp6f ;fj{hlgs rf;f]sf] ljifo 5– 5}gf}F < h;sf] kl/0ffd b]z cfh … ul/Psf] 5 . — n]vs
afFb/sf] xftsf] gl/jnÚ alg/x]sf] 5
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 29
lhp /x] l3p vfpFnf, Hofg ar] nfv pkfo
Hofg ar] nfv pkfo t;y{,
t;y{, sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F
sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F ;fjwfgL ckgfcf}F .
;fjwfgL ckgfcf}F .
lahofbzdL, z'elbkfjnL tyf 57
@)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e lbkfjnL kj{sf] d+undo z'esfdgf .
tyf 57 kj{sf] k'lgt cj;/df b]z k/b]zdf ;':jf:Yo, bL3f{o", ;'v, zflGt Pj+
/xg'ePsf ;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;d[l4sf] sfdgf ..
;':jf:Yo bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
d+undo z'esfdgf JoQm ub{5' . >Ls[i0f >]i7
OGb| nfdf s'df/L sDKn]S;
af}4–%, sf7df8f}+ k'/fgf] afg]Zj/rf]s, sf7df8f}+

hGd, d[To', ljjfx, a;fO;/fO{, sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+,


;DaGw laR5]bh:tf JolQmut ;r]t / ;'/lIft agf}F .
36gf 36]sf] #% lbgleq @)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e
cf–cfkm\gf] j8fl:yt :yfgLo lbkfjnL tyf 57 kj{sf] kfjg cj;/df
k~hflwsf/L sfof{nodf b]z tyf k/b]zdf /xg'ePsf ;Dk"0f{
uO{ lgMz'Ns btf{ u/fpg'x'g g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo,
;DalGwt ;a}df hfgsf/Lsf] bL3f{o", ;'v, ;d[l4sf] xflb{s d+undo
nflu cg'/f]w 5 . z'esfdgf JoQm ub{5f}F .

/fd]Zj/ pk|]tL lbg]z s'df/ 8+uf]n


cWoIf cWoIf, Pj+
z}n'ª ufpFkflnsf sf7df8f}+ dxfgu/kflnsf–*
j8f g+ * sfof{no g+= j8f kl/jf/
e};], bf]nvf hoafu]Zj/L, sf7df8f}+F
30 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
™ ;+:s[lt

k'/fgf rf8kj{sf] ljj]rgf


k/Dk/fut ¿kdf rNb} cfPsf klg …cª\u|]hL ;Dk|bfoÚ s} kl//x]sf]
rf8kj{x¿ ;dfh ljsf;sf lglZrt 5 . cfly{s zlQmx¿ ablnP eg]
r/0fdf tTsfnLg ;dfhsf] ljsf; To;sf] k|efj /fhgLlt / ;+:s[ltdf
/ cfjZostfsf sf/0f cl:tTjdf klg kg{ hfG5 . sfn{ dfS;{n] k'FhL /
cfPsf x'g\ . tL d"ntM zf;s ju{sf ;DklQ hxfF s]lGb|t x'G5, /fhgLltsf]
nflu cfjZos x'g uPsf lyP . ;dfh klg ToxL s]Gb|Ls/0f x'g] atfpg'ePsf]
cufl8 a9\b} hfFbf rf8kj{x¿df 5 . xfdL eGg ;S5f}F k'FhL /
;dfhsf] cfjZostfcg';f/ xfFuflaFuf ;DklQsf] s]Gb|Ls/0fn] ;+:s[ltsf] klg
knfpFb} hfG5g\ . ;dfh ljsf;sf] r/0f s]Gb|Ls/0f u5{ . rf8kj{sf] ljifonfO{
csf]{ :t/df k'Ubf ltgLx¿ kl/jt{g klg cy{/fhgLlts r:dfn] x]g{
x'G5g\ jf nf]k x'g yfN5g\ . To;kl5 cfjZos 5 .
;dfh ljsf;sf] cfjZostfcg';f/ g]kfnL ;dfhsf s}of}F rf8kj{x¿
gofF rf8kj{x¿ cl:tTjdf cfpF5g\ . nf]k x'Fb} uPsf 5g\ . sltko rf8kj{n]
g]kfndf …ljqmd ;+jt\Ú / …g]kfn ;+jt\Ú df}lnstf u'dfpFb} uPsf 5g\ h;df
n] rf8kj{sf] ¿k lng yfn]sf 5g\ . ahf/–:jfy{ / k'FhLjfbL dgf]lj1fg
e"d08nLs/0fsf sf/0f Jofkfl/s :jfy{ dfq ylkPsf] b]lvG5 . df}lnstf
™ clgn zdf{
/ e"d08nLs[t ;+:s[ltsf] k|efj:j¿k x/fpg'sf uGtJo / cy{ cl:tTjsf]
ljb]zL rf8kj{sf] k|efj klg kg{ ljnf]kLs/0f g} xf] . lhltofdf …
yfn]sf] 5 . cª\u|]hL efiff, ;+:s[lt emfD6f kfg]{Ú / kmu'jfdf …xf]l/of
/ o'/f]k–cd]l/sf jt{dfgsf] ;Qf¿9 ufpg]Ú rng emG8}–emG8} x/fPsf
r]tgf ePsf sf/0f rf8kj{sf] k|efj 5g\ . ldl>t a:tL, dgf]/~hgsf gofF
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 31
;fwg pknAw x'g', rf8kj{ cfly{s x'G5 . k5f}6] / ;fdGtL r]tgf ePsf
-ko{6g_ ;Fu ghf]l8g' / /fHosf] :ki6 dfG5]x¿n] hlt;'s} k|oTg u/] klg
gLltsf] cefj To;df k/]sf] 5 . yf¿ lj1fg / ;dfh a'em]sf] gofF k':tfn]
;+:s[lt k"jL{ / dWot/fO{df emG8} nf]k g]kfnL ;dfhsf s}of} To;nfO{ kl/Tofu ub}{ uPsf] 5 .
eO;s]sf] 5 . lrtjg / gjnk'/df F rf8kj{x¿ nf]k x'bF } uPsf bf];|f], sltko rf8kj{df ;'wf/ ug'{kg]{,
ko{6g Joj;fon] yf¿ ;+:s[lt wfg]sf] ;dofg's"n kfg'{kg]{ kIfx¿ x'G5g\ .
5g\ . sltko rf8kj{n] df} ;'wf/ ug'{kg]{ kIf ;+:s[ltsf w]/} kIfdf
5 eg] bfª, alb{of / s}nfnLdf Psn
a:tLsf sf/0f l6s]sf] 5 . o:t}
lnstf u'dfpFb} uPsf x'G5g\ . oftfoftsf] ljsf; gePsf]
cj:yf cGo ;+:s[ltsf] klg xf] . 5g\ h;df ahf/–:jfy{ / ;dodf kfFr lbg;Dd b;}F–6Lsf
cflbjf;L / cNk;ª\Vos ;d'bfosf] k'hF LjfbL dgf]lj1fg dfq nufpg' afWotf x'Fbf] xf] t/ cfh
;+:s[lt g} ljgf;sf] l8ndf 5g\ . ylkPsf] b]lvG5 . df}lnstf g cfjZos 5, g t ;Dej g} 5 .
r]kfª ;d'bfosf] df}lns rf8 …GjfuL cem o;f] egf}F– kfFr lbgsf] sd{ Ps}
x/fpg'sf uGtJo / cy{ lbg ug{ ;Dej 5 . d[To' ;+:sf/sf]
kj{Ú emG8} nf]k eO;s]sf] 5 .
cl:tTjsf] ljnf]kLs/0f g} ;do klg 36fpg yflnPsf] 5 .
df}lnstfsf] ax; ubf{ To;n]
o'usf] cfjZostfnfO{ ;Daf]wg ug{ xf] . lhltofdf …emfD6f kfg]Ú{ aRrf hGdg', /h:jnf x'g'nfO{ cz'e
;Sg'k5{ . t/ gofFkg / cfw'lgstfsf] / kmu'jfdf …xf]l/of ufpg]Ú 7fGg] jf h'7f] afg]{ rng x6\b} uPsf]
5 . ;Gtfg hGdg'nfO{ t pT;jsf
cy{ ahf/sf] :jfy{ / k'FhLjfbL ljs[lt rng emG8}–emG8} x/fPsf ¿kdf x]g{ yflnPsf] 5 . t];|f], k'/fgf
tyf kz'r]t–bf;Tjr]t xf]Og . ;dosf] 5g\ .
cfjZostfn] hGd]sf s'/f o'usf nflu rf8kj{, k/Dk/f / ;+:sf/sf s}of}
cgfjZos eP eg] To;sf] cl:tTj F kIfx¿ cfh klg plQs} ;fGble{s
/xGg / /xg' cfjZos klg x'Fb} 5g\ . df};dcg';f/sf] vfgf vfg',
g . t/ ;fd|fHojfbL x:tIf]kn] df}lns kfx'gfsf] ;Tsf/ ug'{, efG5fsf] ;kmfO,
hLjgd/0fsf] ;ª\3if{ x'Fb} cfPsf] 5 .
;+:s[lt nf]k eP eg] k'vf{n] cfh{g Ho]i7 gful/ssf] dof{bf, gfrufg ug'{,
cWofTdjfbnfO{ ef}ltsjfbn] nfdf] /
u/]sf] 1fg / snfsf] klg ljgfz x'g d[ts cfkmGtsf] ;Demgf ug'{ o:tf y'k|}
sl7g ;ª\3if{sf qmddf k/flht
hfG5 . To;k|sf/sf] cj:yf ;Eotfs} y'k|} ;+:sf/x¿ cfh klg ;fGble{s
ul/;s]sf] 5 . To;sf/0f cWofTdjfb
;ª\s6sf] cj:yf xf] . 5g\ .
cl:tTj /Iffsf nflu lj1fgsf] j}zfvL
;f+:s[lts rf8kj{x¿nfO{ tLg 6]Sg afWo 5 . zlQmzfnL / ;Qf¿9 ju{sf]
kIfx¿af6 x]g'{k5{ h;df klxnf], k5f}6] ;+:s[ltn] zlQmxLgsf] ;+:s[lt lgNb}
lj1fg / wd{sf aLrdf xhf/f}
/ hglj/f]wL kIf . tLh kj{sf] 5nkmn hfG5 . ;+:s[ltsf] /Iff ePg eg]
F jif{b]lv zq'tfk"0f{ ;DaGw /lxcfPsf]
ubf{ k'?ifsf] uf]8f wf]Psf] kfgL vfg', Oltxf;sf] /Iff x'Fb}g . ljut geO{
5 . hgfj/sf] dnd"q sL6f0f'gfzs
:jf:Yol:ylt gx]/L j|t a:g', k'?ifsf] cfut x'Fb}g . /fx'n ;f+s[Tofog
x'G5 eGg', a|t a:g' :jf:Yosf nflu
bL3{ hLjgsf nflu cf/fwgf ug'{, eG5g\, …Ps–Ps syfsf] k[i7efudf
/fd|f] x'G5 eGg' To;sf pbfx/0f x'g\ .
j|t a:g' cflb ;fdGtL tyf c;Eo Tof] o'usf] ;DaGwaf]w x'g] k|z:t
sltko ;Gtx¿ t :jd"q–kfg ug'{nfO{
kIfx¿ x'g\ . …ltdL v';L eP k/Dk/f ;fdu|L x'G5g\ h'g ;+;f/sf y'k|}
:jf:Yo lj1fg;Fu hf]8\5g\ . gfª\uf]
ul//fv, d v';L 5' ul//xG5'Ú eGg] efiffx¿, t'ngfTds efiff–lj1fg,
uf]8f ljr/0f ug'{, sfFrf] df;' vfg',
ts{ unt 5 . of] x?jf ts{ dfq xf] . df6f], 9'ª\uf, tfdf, lkQn, kmnfddf
xf8gftf of}g;DaGw / ;Gtfg pTkfbg
bf;x¿nfO{ cdn]v ubf{ wd{ gf; ;fª\s]lts cyjf lnlvt ;flxTo
ug'{ s'g} ;do dfG5]sf k/Dk/f lyP . t/
ePsf] / dflnssf] cf>o vf]l;Psf], jf clnlvt uLtx¿, syfx¿,
cfhsf] ;dfhn] k/Dk/f eg]/ ¿vsf]
wd{ gf; ePsf] sNkgf u/]/ ?jfaf;L ldysx¿, rfnrng s'gfsGb/fdf
af]qmf nufP/ lxF8\b}g . To;k|sf/sf]
ePsf] lyof] . To;f] eP klg bf;k|yf kfpg ;lsG5 .Ú cfˆgf] nf]slk|o s[lt
k/Dk/fnfO{ kz'r]t 7fG5 . rf8kj{df
sfod /fVg ;Dej lyPg . ef}ltsjfb …ef]Nuf ;] uª\uf tsÚ sf] e"ldsfdf
/x]sf To:tf hglj/f]wL, k5f}6] /
/ cWoTdjfbsf aLrdf ;of}F jif{b]lv n]vsn] ;+:s[ltsf] dxTjsf ;Gbe{df
c;Eo kIfx¿ 5f]8\g cfjZos
n]v]sf 5g\ . ;+:s[lt xfd|f] hLjg xf]
32 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
h;nfO{ k'vf{n] cfh]{, cg';/0f u/] .
o'usf] cfjZostf k"/f u/] . To;sf]
cWoogn] ;dfh a'em\g ;lhnf] x'G5 .
;dfh ga'em];Dd abNg ;lsGg . ult
/ kl/jt{g g} ljsf; xf] . efiff,
rf8kj{, ;+:sf/, snf tyf ;du|
;+:s[ltnfO{ åGåfTds ef}ltsjfbL
r:dfn] x]g{ cfjZos 5 .
tLh kj{sf ;Gbe{df cfo{ d"nsL
kfj{tL / dª\uf]n d"nsf dxfb]jaLrsf]
k|]dsyfsf] ptf/r9fj b]lvG5 . oBlk
of] Oltxf; geP/ sfJo xf] . kfj{tLsf]
ljb|f]x, ;ª\lugLx¿sf] ;xof]u
k|ultzLn kIf x'g\ . kf}/fl0fs sfndf
k|]dsf nflu ljb|f]x / ljb|f]xnfO{ 5f]l8;s] . r]kfªx¿ GjfuL dgfpg
b]z, hgtf, df}lnstf, 5f]8]/ lqml:rog kj{sf] gSsn ub}
;fdflhs dfGotf cfkm}Fdf ckTofl/nf
ljifo x'g\ t/ kl5Nnf] k|of]udf dlxnfn]
/fi6«k|]d ahf/sf nflu {5g\ . xfd|f] ;+:s[ltnfO{ ko{6g /
k'?ifsf] uf]8f wf]Psf] hnkfg ug]{h:tf] ToHo aG5g\ h;sf] ;flxTo;Fu hf]8]/ cfo–cfh{g / uf}/j
c;Eo ;+:sf/, dlxnfn] k'?ifsf nflu sf/0f rf8kj{sf] k|j4{g ug'{kY¥of] . aflxl/of ljrf/ /
j|t a:g'kg]{ t/ k'?ifn] dlxnf k'Hg] ;f+:s[ltsLs/0f sd ;+:s[ltsf] cfoftn] j:t' / ;]jfsf]
s'g} rf8kj{ gx'g', :jf:Yosf] Vofn cfoftnfO{ klg k|f]T;flxt ub{5 .
x'G5 / ahf/Ls/0f a9L
gu/L lg/k]If j|t a:g] ;+:sf/ cyf{t\ g]kfndf @))& ;fnkl5 z}lIfs
;fdGtL ;+:sf/ / wfld{s cGwtf x'G5 . tLh, lhltof, 57, ;+:yfx¿ v'n] . 5f]/fnfO{ ljBfno
tLhsf d'Vo kIf x'g\ hf] ToHo 5g\ . b;}F;lxt ;a} rf8kj{x¿sf k7fpg] rng cfof] . ;+:s[t /
tLhsf uLx¿ ;doqmddf ablnFb} ;Gbe{df klg oxL oyfy{ u'?s'n lzIffsf] :yfg cª\u|]hL,
uPsf] b]lvG5 h;n] xfd|f] ;do, g} TolQs} ;To xf] . ul0ft, lj1fg, e"uf]nsf ljifo k9fpg]
;/f]sf/ / ;fdflhs r]tgfsf] syf ljBfnon] lng yfn] . t/ 5f]/L k9]
eG5g\ . x]/f}F Pp6f To:t} uLt– eg] lalu|G5g\ elgGYof] . 3/]n' sfddf
…cfdf klg d]/} x'g\, afaf klg d]/} ;Lldt ljBfno 6]Sg gkfPsf dlxnf
x'g\ / lzlIft–bLlIft k'?ifsf] af]nL,
b'/j:yf / ef}uf]lns sl7gtfn] s?0f
Jojxf/ / dgf]lj1fgdf 7"nf] cGt/
P]n} cfpgL hs{6LnfO{ lbGg eF8f/Ú /;nfO{ k|f]T;flxt u5{ . cfk;L ;DaGw
b]lvg yfNo] . To;k|sf/sf] dgf]lj1fg
of] uLtn] g]kfnL ;dfhdf /x]sf] / efjgfTds kIfdf klg Tof] b]lvG5 .
/ åGå tLhsf uLtdf cfpg yfn] .
ax'kTgL k|yfk|lt c;Gtf]if JoQm u/]sf] 5 x]/f}F To;}k|sf/sf] Pp6f uLtf+z–
x]/f}F To;}k|sf/sf] Pp6f uLt–
h;df Pp6L dlxnfn] csL{ dlxnfk|lt …cgbLsf] vfhf dL7f] cldnf]
…cª\u|]hLdf dfUg'eof] :jfdLHo"n]
s6fIf u/]sL 5] ha ls ax'ljjfxdf tfdfn]
jf6/
k'?if / ;fdGtL ;dfh Joj:yf d"n g/f]pm efGhL lng cfDnf eGy]
bf]ifL x'G5 . tLhsf uLtdf b}lgs ga'em]/ d}n] lbPF sfFrf] s6/Ú
dfdfn]Ú
hLjgsf syf–Joyf, efjgf, dfof– k|s[ltsf 56fx¿nfO{ dfgjLs/0f
cfhsf] gofF k':tfn] cgbL
k|]d, gf/Ldflysf pTkL8g / To;sf ug'{ snf–;flxTosf] ;'Gb/ z}nL
gfdsf] k/Dk/fut wfg–rfdn lrGb}
lj?4 c;Gtf]if JoQm x'G5g\ . dfG5]sf xf] . sljx¿ gbL, t/]nL / d?e"ldsf
g . o;nfO{ ljb]zL j0f{zª\s/ wfgn]
dfgl;s cj:yfx¿ p;sf ef}lts s0f;Fu aft df5{g\ . tLhsf uLtdf
lj:yflkt ul/;s]sf] 5 . yf¿
cj:yfsf k|ltlaDax¿ x'g\ . cfly{s klg Tof] z}nL oqtq b]lvG5g\ . ToxL
hfltsf o'jfx¿n] …lrr/Ú zAb ;'Gg
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 33
k|sf/sf] Pp6f uLtf+z x]/f}F– …bfh'–efO, lbbL–a}gL ;a} ldnL ;a} /fhf / zf;g o'4af6 hGd]sf x'g\
…sfun] ;Gb]z lnP/ cfof] ufpg] xf] / o'4 jf hgljb|f]x bafpg g;Sbf
o;kfln t d08n]nfO{ 3f6df nfg] ktg ePsf 5g\ . g]kfnsf zfx,
r]nLsf] cfFugdf
xf]Ú /f0ff, sfª\u|];, k~rfotL Joj:yf ;a}
g efO cfof] g bfh' cfP o'4sf] andf, lx+;fsf] andf pbo /
b/vfg] lbg}df tLhsf] emG8} Ps dlxgf u|fdL0f
c:t ePsf 5g\ . o'4af6 hGd]sf /
Onfsfdf / tLh kj{sf] ;Ktfx ;x/df
xl/of] ¿vdf laxfg a;L ad–uf]nfsf] rf}3]/fdf cfkm"nfO{ ;'/lIft
k~rfotL Joj:yfsf lj?4 hfu/0f
sfu} lg s/fof] /fv]sf] zf;s ju{ / pgLx¿sf
d~rsf] :t/df tLh kj{ ablnPsf]
dltof/x¿ g} gfl:tstfn] lx+;f /
s7} sfu} lg s/fof]Ú lyof] . @)#^–@)$^ ;fnaLrsf] Ps
kfzljstflt/ nUg] em"6f], e|fds /
-nf]s ;+:s[ltsf ;';]nLx¿, k[i7 bzsnfO{ k~rfotL Joj:yflj/f]wL
:jfy{nDk6 bfaL u5{g\ . oL ljrf/x¿
!$ ltns k'g, yf]D¥of] klAns];g d~rsf ¿kdf klg k|of]u ul/of] .
ls zf;s ju{sf ehgd08nL x'g\
k|f=ln=, sf7df8f}F_ ;fdGtL ;dfhdf dlxnfx¿ ls t P]ltxfl;s ef}ltsjfbsf] cyjf
tLhsf uLtx¿df cGo ljwfdf cToGt bdgdf k/]sf lyP . ;dfh ljsf;sf] lgodsf] lgDgtd\
h;/L g} ljljwtf 5 . cToGt dfld{s ;fd|fHojfbL ;dfh -k'FhLjfbL ;dfh_ 1fg;Dd gePsf JolQmx¿ x'g\ . oBlk
/ k|s[ltsf 56fx¿;Fu} cfkm"nfO{ n] cem w]/} pTkL8g / zf]if0f wfld{s sfg'gsf] p208tf ljZjaf6
;nn aUg–aufpg ;Sg] s?0f/;sf u/]sf] 5 . ;fdGtjfbn] dlxnf–dlxnf, ktg eO;s]sf] 5 .
klg uLtx¿ 5g\ hxfF k|s[lt, wd{ / ul/a–ul/aaLr ljefhg NofpF5 /
bnfn k'FhLjfb zf;g k|0ffnLsf]
dfG5]sf aLrdf ePsf] cGof]Gofl>t km'6fpF5 . dlxnfx¿n] ;fdGtjfbsf
To:tf] cj:yf xf] hxfF /fHo / lgud
;DaGw k|s6 ul/Psf] kfOG5 . x]/f}F lj?4 n8\g'kg]{df k':tfGt/df ;ª\3if{
3/fgf cfk;df ljno x'G5g\ . /fHon]
To;}k|sf/sf] uLtf+z– ug{ l;sfof] . To;k|sf/sf] cgGt
Psflwsf/ k'FhLjfbsf] kIfkf]if0f
…sxfF hfG5f} dfnr/L ayfg rqm ;of}F jif{b]lv rNb} cfPsf] 5 .
u5{ . cfh ahf/n] rf8kj{x¿sf]
gf/Lleqsf] ljb|f]xL r]tgfnfO{ s'07f
a/L n} eujfg\nfO{ e]6g k|j4{g ul//x]sf] 5 . ahf/n]
kf]Vg] cj;/sf ¿kdf tLh kj{nfO{
eujfg\nfO{ e]6\g s]s] ;fdfg g} rf8kj{x¿sf] kl/:s/0f
k|of]u ul/of] . o:tf] rng yf¿
rflxG5 -df]l8kmfO{_ ul//x]sf] 5 . dfG5]sf]
hfltsf] kmu'jf kj{df klg 5 . hxfF
a/L n} xfDnfO{ klg eg gÚ ;/f]sf/nfO{ ahf/sf] :jfy{cg';f/
x/jf–r/jfx¿ …kmu'jfdf ufnL u/]sf]
abNg', OR5fx¿sf] gofF efio lgdf{0f
@)#^ ;fn;Dd ;~rf/sf] kx'Fr vt–aft nfUb}gÚ eGg] u5{g\ . ljb|f]xL
ug'{, ;dfh / ;d"xaf6 k[ys kz'r]t
;x/ / ;Lldt lzlIft ju{df ;Lldt r]tgfnfO{ e'Q] agfpg] / k'?ifnfO{
l;h{gf ug'{ / pQ]hs k|rf/åf/f cfˆgf
lyof] . @)#^÷)#& ;fnsf] lzIfs eujfg\ dfg]/ cfTd;dk{0f ug]{ cf}
kq' ;fdfg a]Rg' ahf/sf] /0fgLlt
ljBfyL{ cfGbf]ngn] 7"nf] hfu/0f hf/sf ¿kdf tLh kj{ /lxcfPsf]
x'G5 . /fHo / /fhgLltsf] lgud
Nofof] . u|fdL0f hg;ª\3if{ b]zJofkL 5 . dxfb]j–kfj{tLsf] k|]dsyf t s]jn
3/fgfdf ljno ePsf sf/0f /fHo /
km}lnof] . dlxnf lzIff Jofks aGb} tLhsf] dxTjaf]w u/fpg] cf}hf/ dfq
/fhgLlts ;+:yfn] ahf/nfO{ g} k|j4{g
uof] / pgLx¿ klg /fhgLltdf xf] . cfjZostf t ;dfgtfsf] xf],
u5{g\ . b]z, hgtf, df}lnstf, /fi6«k|]d
tflgP . To;sf] k|efj tLhsf uLtdf bf; / dflns ;DaGwsf] xf]Og .
ahf/sf nflu ToHo aG5g\ h;sf]
kg{ yfNof] . 3/]n' syf–Joyf / wd{le?x¿ wd{–;+:sf/ sf/0f rf8kj{sf] ;f+:s[ltsLs/0f
wfld{s ljifodf ;Lldt tLhsf uLt 5f]8\bf gfl:ts eOg] / gfl:tstfn] sd x'G5 / ahf/Ls/0f a9L
/fhgLlts ljifodf k|j]z u/] . of] kfzljstflt/ n}hfg] lhls/ u5{g\ . x'G5 . tLh, lhltof, 57, b;}F;lxt
Pp6f gofF 3'DtL lyof] . ca tLhsf of] em"6f], :jfyL{ / lj1fglj/f]wL ts{ ;a} rf8kj{x¿sf ;Gbe{df klg oxL
uLtx¿df ;lxb / /fhgLlts aGbLsf xf] . Oltxf;sf tYox¿n] To;sf] oyfy{ g} TolQs} ;To xf] .
ljifon] k|j]z kfP . lg/ª\s'z k~rfotL v08g u/]sf 5g\ lsgls /fdfo0f,
Joj:yflj/f]wL uLtx¿n] tLhdf /f}gs * ebf}, @)&*
dxfef/t, uLtf wfld{s u|Gy / ltgsf
ylklbof] . x]/f}F ToxL k|sf/sf] uLtf+z– d"n syfx¿ o'4syf x'g\ . ;+;f/sf
34 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F,
k"0f{ ;fjwfgL ckgfcf}F .
@)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e
lbkfjnL tyf 57 kj{sf] k'lgt cj;/df
b]z k/b]zdf /xg'ePsf j8faf;L nufot
;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo
bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
d+undo z'esfdgf JoQm ub{5' .
efO{/fd v8\uL æk|sfzÆ
j8f cWoIf, Pj+
sf=d=g=kf= @* g+=
j8f sfof{no kl/jf/
k'/fgf] a;kfs{, sf7df8f}+

ADMISSION @)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e


OPEN lbkfjnL tyf 57 kj{sf] k'lgt cj;/df
j8faf;L nufot b]z ljb]zdf /xg'ePsf

MBA
Evening Program
;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo
bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
d+undo z'esfdgf JoQm ub{5f}F .

Bachelor in Business Administration

Bachelor in Hotel Management


Affiliated to Pokhara University

Ambika Marga, Pipalbot, Old Baneshwor


Tel: 01-4473348, 4465705, Hot line No.: 9848322647

hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 35


36 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
™ cGt/f{li6«o

sd/]8 uf]Ghfnf] /
k]¿leofnL hgo'4sf lzIff
k|f/De / ltgsf kfNt' s's'/ -bnfn_ x¿
ljZj–dfgj hfltnfO{ k|Hjlnt s;}n] qmflGtsf] emG8f p7fPdf …
ug{ ;kmn sDo'lg:6 3f]if0ffkq uf]Ghfnf]Ú agfOG5 h:tf zAbf8Da/n]
k|If]k0fsf] !## jif{, k]l/; sDo'gsf] k|nfk ul//x]sf 5g\ . ;fdflhs
!!) jif{, cS6f]a/ qmflGtsf] ^$ jif{ / ;fd|fHojfbL / ;+zf]wgjfbLx¿sf]
lrlgofF qmflGtsf] #@ jif{kl5 sd/]8 k/fhonfO{ ;dfhjfb–;fDojfbsf]
cledfon u'Hdfg uf]Ghfnf]sf] g]t[Tjdf c;kmntf Pjd\ cGTo b]vfpg],
;g\ !(*! df k]¿df hgo'4sf] asaf; ug]{ / P]nfg ug]{ ;fd|fHojfbL
yfngL ePsf] lyof] . hLjgsf *^ -;+zf]wgjfbL_ x¿sf] xNnf xfjfdf
j;Gtx¿df cfh sd/]8 uf]Ghfnf] @* p8\b}5 . k"jL{ o'/f]k, ;f]leot ;ª\3,
jif{b]lv ;fd|fHojfbLx¿sf] cfhLjg dWok"j{ / Pl;ofdf ;dfhjfbdf
sf/faf;df ;j{xf/f >lds hgtfsf ;+zf]wgjfbLx¿ xfaL eP . ;fd|fHojfbn]
kIfdf ;ª\3if{/t x'g'x'G5 . k]l/; x:tIf]k Pjd\ 3';k}7 u¥of] / k|ltqmflGt
sDo'gn] unxTofPsf] lyo/, cS6f]a/ eof] . clg ;fd|fHojfbsf kfNt'
qmflGtn] a9f/]sf] hf/, lrlgofF qmflGtn] s's'/x¿n] slyt k|hftGqsf] ljho ™ k"0f{axfb'/ l;+x
w'nf] r6fPsf] RofªsfO;]snufot / ;dfhjfb–;fDojfbsf] c;kmntf
zlQmnfO{ n'sfP/ ;fd|fHojfbLx¿ ePsf] xf]xNnf dfq xf]Og, …Oltxf;sf]
cGTo eof]…, …ljrf/wf/fTds o'usf]
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 37
cGTo eof]Ú eg]/ 3f]if0ff ug{ yfn] . zf]if0f, pTkL8g / lje]bn] 7"nf] k]¿ sDo'lg:6 kf6L{ -;fOlgªkfy_
pQ/cfw'lgstfjfb pQ/;fd|fHojfbn] ;ª\s6 k}bf ul//x]sf] 5 . ljZj–dfgj sf cWoIf 8f= cledfon u'Hdfg /]gf];f]
cl3 ;f/]sf] of] b[li6sf]0f 8flgon hfltn] gofF ljsNk vf]lh/x]sf] 5– -uf]Ghfnf]_ l8;]Da/ !(#$ df P/Sj]kf,
a]naf6 ;'? eP/ / km's'ofdfsf] … pQ/;fd|fHojfbsf] cGTo / j}1flgs PlG8h z[ª\vnf, k]¿df hGdg'ePsf]
Oltxf;sf] cGTo / clGtd dfG5]Ú ;dfhjfb . xf] . ;Gt cul:tg ljZjljBfno
eGg] lstfan] rrf{ sdfof] . aln{g cfh xfdL cS6f]a/ qmflGt !)# P/Sj]kfaf6 bz{gzf:qdf ;g\ !(^! df
kvf{neGbf eofgs 9ª\un] ha !! jif{, lrlgofF qmflGt &! jif{ / k]l/; pxfFn] ljBfjfl/lw ug'{ePsf] xf] . ;g\
;]K6]Da/df cd]l/sfsf h'DNofxf ejg sDo'g !$( jif{eGbf gofF b'lgofFdf 5f} !(^@–!(&$ ;Dd bz{gzf:q ljefu
9n] clg To;n] xfjf vfof] . k|s[lt F . ljZj–sDo'lg:6 cfGbf]ng -qmflGt– xjfdf+uf ljZjljBfno, cfofs'rf]
lj1fgdf cfPsf] pynk'yn / lj1fg k|ltqmflGt_, ;dfhjfbn] vfPsf] k]¿df pxfFn] !@ jif{ k|fWofkg klg
tyf ;"rgfk|ljlwdf 5fPsf] ce"tk"j{ wSsf, pQ/;fd|fHojfbL ;ª\s6, ug{'eof] . pxfFsf] km/j/L !(^$ df
qmflGtn] dfgj ;dfhdf klg gjLg g]kfnL hgo'4sf] c;kmntf cflbsf] cu:6f nf 6f]/];Fu j}jflxs ;DaGw
r]tgfsf] phfu/ eO/x]sf] 5 . sf]/f]gf åGåfTds tyf P]ltxfl;s ef}ltsjfbL sfod eof] t/ @^ jif{kl5 ;g\ !(()
dxfdf/Ln] k'FhLjfb -;fd|fHojfb_ sf] ljZj–b[li6sf]0fsf cfwf/df ;sf/fTds df cu:6f nf 6f]/]sf] d[To' eof] .
jf:tljs ¿k / ;f/ 5n{ª\u ePsf] Pjd\ gsf/fTds lzIffx¿sf] ljZn]if0f ;g\ !($% df ePsf] ;fd|fHojfbL
5 . …dflg;sf] ljZj–Jofkstfn] / ;+Zn]if0f ub}{ PsLs[t hgqmflGtsf] bf];|f] ljZjo'4df kmfl;jfbsf]
Jojxf/df k|s[ltnfO{ p;sf] ch}ljs gofF dfu{df cl3 al9/x]sf 5f}F . sd/]8 k/fhosf] v';LofnLdf k]¿sf
lx:;f agfOlbG5Ú -Osf]gf]lds PG8 uf]Ghfnf] d"ntM k]¿leofnL hgo'4sf] jfdkGyLx¿sf] cfof]hgfdf h'n';
lkmnf];f]lkmsn Dofg'l:qmK6 ckm !*$$_ cWoog / s]xL lzIffsf ;DaGwdf oxfF lgsflnPsf] lyof] . sd/]8 uf]Ghfnf]
df dfS;{n] eg]em}F ;fd|fHojfbLx¿n] 5f]6f] rrf{ ul/g]5 . klxnf]k6s ToxLFaf6 lu/ˆtf/
u/]sf] k|fs[lts bf]xg, k|b"if0f / x'g'eof] . ;g\ !($^ df sDo'lg:6
ljWj+;n] k|fs[lts ljklQ tyf dfgjLo !_ sd/]8 uf]Ghfnf] of]ª la|u]8sf] ;b:oaf6 pxfFsf]
38 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
;ª\ul7t /fhgLlts hLjg k|f/De t/ a'h{'jf ju{nfO{ eg] sbflk vf/]h ;+zf]wgjfbla/f]wL ;ª\3if{sf]
eof] . pxfFn] ;g\ !(%@ df k]skfsf ug{ ;Sb}g .Ú tyfslyt gjjfdkGy cjlw ;f7Lsf] bzssf] cf/Deb]lv
;+:yfks xf];] dfl/Pt]usf s]xL df/fGt];, csf]{:tf -!($%_, xfof b] g} a9L :ki6 / uxg ¿kn] qmdzM
sljtfx¿sf] Sj]rf] efiffdf cg'jfb / nf tf]/] -sf]ldª\tfªh:t} ;+o'Qm df]rf{_ ljsf; eof] . o; k|lqmofn]
;g\ !(%# df sDo'lg:6 :68L ;s{n, oL ;a}df abgfdL, aaf{bL / kfv08k"0f{ kf6L{sf ;b:ox¿nfO{ ;+zf]wgjfbL
P/Sj]kfsf] :yfkgf klg ug'{eof] . ;g\ sk6 lyP . b]n k|fbf]sf] ;+zf]wgjfbL g]t[Tjlj?4 Pstfa4 x'g] / ltgnfO{
!(%^ df …ljiffn' xfjflj?4 h'wf}FÚ u'6nfO{ a9fg{ / lgisf;g kf/b]hsf] lgisf;g ug]{ lbzftkm{ ;g\ !(^$
eGg] pb\3f]if ub}{ k]skfsf] tTsfnLg ;d"x h;n] kf6L{leq csf]{ kf6L{sf] sf] rf}yf] ;Dd]ngn] 8f]¥ofof] . ;g\
g]t[Tjsf] lj/f]wdf uf]Ghfnf] v/f] ¿k wf/0f u/]sf lyP . kflqof /f]hfsf] !(^% sf] kfFrf}F ;Dd]ngsf] sfo{lbzfdf
plqg'eof] / P/Sj]kf ljZjljBfnosf] tyfslyt lrªsfª ;d"x / af]N;]las qmflGtsf tLg ;fwg;DaGwL ;d:ofsf]
5fq ;ª\3sf] cWoIfdf klg lgjf{lrt ;d"x klg lyP . cfofs'rf] s]G› ePsf] ;fdgf ug'{k/]sf] lyof] . kflqof /f]hf
x'g'eof] . pxfFn] ;g\ !(^% df rLg qmflGtsf/L ;d"x lyof] . ;g\ !(&% blIf0fkGyL cj;/jfbL lyP . pgn]
e|d0f ug{'eof] . sd/]8 uf]Ghfnf] ;g\ df …dfl/Pt]usf] af6f] km]l/ ;dftf}F / dfcf]jfbsf] c:jLsf/, qmflGtsf]
!(^^ df k]skfsf] s]Gb|Lo ;b:o, ;g\ pxfFsf] kf6L{sf] k'glg{df{0f u/f}FÚ eGg] c:jLsf/ u/]sf lyP . kf/b]hsf]
!(^^ df sDo'lg:6 ePsf] cf/f]kdf k'l:tsf k|sflzt eof] . ;d"xn] kf6L{ k'glg{df{0fsf] c:jLsf/
k'gM lu/ˆtf/ t/ ljZjljBfnodf v_ ;+zf]wgjfblj?4 lgd{d ;ª\3if{ u/]/ cGtTodf :j3f]lift af]N;]las
lj/f]wkl5 tLg lbgdf l/xf x'g'eof] . / qmflGtsf/L sxnfPsf] lyof] .
;g\ !(&% df pxfF k]skfsf] cWoIf kf6L{ Oltxf;sf tLg efu ;dsfnLg
aGg'eof] . ;g\ !(*! af6 hgo'4sf] ;dfhsf tLg If]q;Fu k/:k/
k|ToIf g]t[Tj ug{'eof] . ;g\ !((@ …uf]Ghfnf] ljrf/wf/f– ;DalGwt 5g\— klxnf], kf6L{sf]
df pxfF lu/ˆtf/ ePkl5 ljhosf] dfn]dfjfb nfu" ug]{ ;+ljwfg– hf];] sfnf]{; dfl/Pt]usf]
;lGgs6 k'u]sf] hgo'4n] wSsf sfo{lbzfsf] ljk/Lt tyfslyt /fli6«o
vfof] . qmdsf] pkh / hgo'4sf] Pstfsf] sfo{lbzf cª\lst ePsf]
ljsf;qmddf Ps ljwfgsf] cg'df]bg eof] . To;kl5
@_ qmflGtsf/L kf6L{sf] k'glg{df{0f km8\sf] xf] . ;f/e"t bf];|f], kf6L{sf] k'glg{df{0f / t];|f],
s_ k[i7e"ld ¿kdf uf]Ghfnf] ljrf/ hgo'4sf] g]t[Tj -;g\ !(*!_ x'g\ .
hf];] dfl/Pt]u k]skfsf ;+:yfks k]skfn] xfl;n u/]sf lzIffx¿ 5g\ .
eg]sf] s]jn xfd|f] b]zsf] kf6L{ Pstfsf] cfwf/sf] dxTj / b'O{
x'g'x'GYof] . pxfFn] dfS;{jfbL–n]lggjfbL
hudf kf6L{ v8f, :ki6 ljrf/wf/fTds
qmflGtsf nflu k|d'v nfOg ;ª\3if{l;t kf6L{sf] ;DaGw /
c8fg k|bfg / kf6L{nfO{ cfd gLltut s'/f xf] . ljlzi6 ¿kn] o;sf klg tLg tTj 5g\— klxnf],
sfo{lbzf k|bfg ug'{ePsf] lyof] . pxfFn] xfd|f] b[li6df ljrf/wf/fnfO{ dfn]dfjfb–uf]Ghfnf] ljrf/wf/f,
hGdfPsf] dxfg\ dfS;{jfbL kf6L{nfO{ ljZjJofkL ;Gbe{df bf];|f], sfo{qmd / t];|f], cfd gLltut
bl/nf] t'Nofpg, ljsl;t ug{ / sfo{lbzf . qmflGtsf/L kf6L{ k'glg{df{0f
dfcf]jfb k|d'v s'/f k|lqmof / ;ª\3if{ ;g\ !(&*–!(&(
cfˆgf] P]ltxfl;s sfo{ef/ k"/f ug{
;dosf] vfFrf] kb{Yof] . dfl/Pt]u xf]Ú eGg'eof] . pxfFn] ;Dd rNof] .
;+zf]wgjfblj/f]wL x'g'x'GYof] . pxfFsf] ;+zf]wgjfbnfO{ k'/fgf], gofF u_ b'O{ nfOg ;ª\3if{sf] dfGotf
;ª\3if{ ;+;bLo hL0f{jfbsf lj?4 / ;dsfnLgdf ljefhg …b'O{ nfOg ;ª\3if{a]u/ kf6L{
lyof] . dfl/Pt]un] eGg'ePsf] lyof], u/]/ To;sf lj?4 Pstfsf] cfwf/ g} x'g ;Sb}g . kf6L{leq
…lx+;fåf/f g} ;Qfdfly ljho k|fKt
ug{ ;lsG5 / clwgfostGqåf/f g}
lgd{d ;ª\3if{ ug'{eof] . b'O{ nfOgaLrsf] b[9 / a'l4dtfk"0f{
;ª\3if{a]u/ ljrf/wf/fnfO{ b[9tf;fy
o;sf] k|lt/Iff ug{ ;lsG5 . ;+;b\df u|x0f ug{, sfo{qmd jf cfdgLltut
h:tf];'s} ax'dt lsg gxf];\, To;n] sfo{lbzfnfO{ :yflkt ug{, ltgsf] /Iff
s]jn dlGqd08nnfO{ vf/]h ug{ ;S5 ug{, nfu" ug{ / ljsl;t ub}{ n}hfg
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 39
c;Dej x'G5 . of] cfwf/e"t s'/f xf] dhb'/_ x'g\ . :jlg0f{o, :jfwLgtf, qmflGtsf] ;]jf ub{5 ltgsf lj?4
/ cGt/lj/f]wsf] lgodsf] ljZjJofkL ;fd~h:o / :je/f]zf xf] . cGt/ ;f]leot ;+zf]wgjfb Ps xhf/
rl/qcg';f/ kf6L{ Ps cGt/lj/f]wsf f{li6«o ;j{xf/f ju{, pTkLl8t /fi6«, Ps pkfoaf6 h'Wg] ub{5 . xfdLn]
¿kdf /xG5Ú eGg] uf]Ghfnf]sf] 7DofO ljZjsf hgtf, b[9 / akmfbf/ kf6L{ ;+zf]wgjfblj?4 ljrf/wf/fTds,
5. ;ª\u7gx¿ cGt/f{li6«otfjfbsf] 7f]; cfly{s / /fhgLlts ;a} :t/af6
3_ cf/f]k / k|ltjfb klxnf] ;xof]u xf] . of] klxnf] dxfg\ cys / lgd{d ¿kn] st{Jolgi6 eP/
;fd|fHojfbLx¿n] kfun, wdf{Gw, ;xof]u g} cfˆgf]] ;ª\3if{ xf] . h'Wg'k5{ .Ú g]t[Tjaf/] uf]Ghfnf] eGg'x'G5,
/Qmlkkf;', kf]nkf]6jfbL, h8;"qjfbL, …P]ltxfl;s cfjZostf / ;+of]uåf/f
#_ ljrf/wf/fTds ljsf; xfd|f] kf6L{df, qmflGtdf / hgo'4df
;fDk|bflos / nfu"kbfy{d'vLh:tf
cf/f]kx¿ k]skfdfly nufPsf k|yd dxflwj]zgn] kf6L{ / klg ;j{xf/f ju{n] g]tfx¿sf] Ps
lyP . uf]Ghfnf]n] …of] t /tGwfsf] hgo'4nfO{ hGdfPsf] / h;n] nfdf] ;d"x hGdfPsf] 5 . g]tfx¿ / Pp6f
c8\snafhL, sf]/f k|ltlnlk / af6f]sf] d"Nofª\sg, kf6L{sf] Pstfsf] g]tfnfO{ hGd lbg t cfjZostf g} xf]
zflAbs gSsnafhL cf/f]k xf]Ú eg]/ cfwf/ :yflkt, ljrf/wf/f dfn]dfjfb t/ ljlzi6 ¿kdf pgLx¿ sf] xf]nfg\
s8f k|ltjfb ug'{ePsf] lyof] . / uf]Ghfnf] ljrf/wf/f, sfo{qmd eGg] s'/frflxF ;+of]uåf/f lgwf{l/t
tyf cfd/fhgLlts sfo{lbzf x'G5 . csf]{ zAbdf s'g} lglZrt
ª_ sDo'lg:6 kf6L{ b[li6lIflthleq /x]sf] ;Qfdfly :yfg / sfndf 7f]; ¿k u|x0f ug]{
uf]Ghfnf]n] kf6L{ v'nf hgkf6L{ ljho k|fKt ug]{ lbzflgb]{z u/]sf] ljlzi6 kl/l:yltx¿sf] z[\vnfåf/f g}
-Mass party_ xf]Og, t/ of] lyof] . uf]Ghfnf]n] dfcf]jfbaf/] … lgwf{l/t x'G5 . o;k|sf/ xfd|f]
hgrl/qo'QmrflxF xf] . …cfˆgf c;n dfS;{jfb eg]sf] ljsf;sf] k|lqmof dfldnfdf klg Pp6f g]t[Tjsf] hGd
tTj ePsf dflg;x¿sf] ;ª\u7g xf] . åGåfTds Pstf xf] h;n] 7"N7"nf] ePsf] 5 . ;g\ !(&( sf] lj:tfl/t
xf]Ú eGg] :6flngsf] egfOnfO{ hf]8 km8\sf] df5{ / oL g} To:tf tTjx¿ ;Dd]ngdf o;nfO{ kf6L{df :jLsf/
lbg'ePsf] 5 . pxfFn] …of] hgrl/qo'Qm x'g\ h;n] r/0fx¿ k}bf ub{5g\Ú ul/of] . g]t[Tj ljsf;sf] :t/ h'g;'s}
x'G5 lsgeg] of] 5flgPsf, clt eGg'eof] . dfS;{jfbsf tLg PsLs[t xf];\, ljrf/sf] hudf hLljt g/x]sf]
pQd / k|dfl0ft ePsf dflg;x¿sf] cËx¿sf] ljsf;– bz{gdf s]G›Lo g]t[Tj x'g} ;Sb}g . hf] k|jQmf xf] pxL
;ª\u7g xf] . of] chËsf] hg;d"xsf] ¿kn] cGtlj{/f]wsf] lgod cfwf/e"t, kf6L{ / qmflGtsf] g]tf ag]sf] 5 . of]
cg'kftdf ;ª\VofTds ¿kn] ;fgf] /fhgLlts cy{zf:qdf, gf]s/zfxL P]ltxfl;s cfjZostf / ;+of]u;Fu,
x'G5 . of] kf6L{n] ;j{xf/f ju{sf] k'FhLjfb / ;dfhjfbsf] /fhgLlts :ki6tM uf]Ghfnf] ljrf/;Fu ;DaGw
lxtsf] /Iff, k|ltlglwTj / d'lQmsf] cy{tGqsf] ljsf; / j}1flgs 5 . xfdLdWo] k|To]snfO{ qmflGtn] s]
bfloTj jxg ub{5 h'g ;fDojfbdf ;dfhjfbdf cGt/f{li6«o ;j{xf/f ju{sf] agfpF5 eGg] yfxf x'Fb}g . ljlzi6
k|fKt x'g]5 . qmflGtdf hgtfsf] ljsl;t ;}lgs l;4fGt hgo'4sf] ¿k lbg] / lhDd]jf/L axg ug]{ xf] .
cª\usf ¿kdf c? ju{x¿sf] klg k|of]u / ljsf; . …uf]Ghfnf] ljrf/wf/ lgb]{zs cflËs kb xf], g]tf / g]t[Tj
sfo{ ug]{ ePsfn] afFsL pTkLl8t f– dfn]dfjfb nfu" ug]{ qmdsf] pkh nfdf] ;dosf] ;ª\3if{åf/f cflh{t /
ju{x¿nfO{ d'Qm u/]/ dfq cfkm"nfO{ / hgo'4sf] ljsf;qmddf Ps km8\sf] k|dfl0ft kf6L{sf] qmflGtsf/L k|flwsf/
d'Qm ug{ ;S5 . kf6L{ ;ª\u7gx¿sf] xf] . ;f/e"t ¿kdf uf]Ghfnf] ljrf/ xf] .Ú
k|0ffnL xf] . of] cfˆgf zlQmx¿sf] eg]sf] s]jn xfd|f] b]zsf] qmflGtsf ;+zf]wgjfbLx¿n] JolQmk"hfsf]
e/f];fdf rNb5 . !% s/f]8 hgtfdf nflu k|d'v s'/f xf] . ljlzi6 ¿kn] cf/f]k nufP . To;sf lj?4 pxfF
af]N;]las *) xhf/ lyPÚ eg]/ 7f]; xfd|f] b[li6df ljrf/wf/fnfO{ ljZjJofkL eGg'x'G5, …of] Pp6f axfgf xf] .
pbfx/0f lbg'ePsf] 5 . ;Gbe{df dfcf]jfb k|d'v s'/f ;j{xf/f ju{sf] clwgfosTjlj/f]wL, of]
r_ kf6L{nfO{ e/y]u ug]{ ldq zlQmx¿ xf]Ú eGg'eof] . pxfFn] ;+zf]wgjfbnfO{ ;+zf]wgjfbL ljrf/ xf] / g]t[Tjlj?4
ul/a, ls;fg, af}l4s k'/fgf], gofF / ;dsfnLgdf ljefhg aGr/f] luF8\g] bfp xf] .Ú
;d'bfo, lgDgk'FhLklt ju{, cl3 u/]/ To;sf lj?4 lgd{d ;ª\3if{
a9]sf dflg;x¿, qmflGtsf/L / cfd"n ug'{eof] . pxfF eGg'x'G5, …h'g s'/f $_ ;}lgs l;4fGt / hgo'4sf]
kl/jt{g rfxg] dflg;x¿ -ls;fg / ;Rrf ¿kn] dfS;{jfbL 5 / h]n] ljsf;
40 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
s_ tfTsfnLg kl/l:ylt JolQmlj?4sf] if8\oGq / k|ltzf]wk"0f{ df]rf{sf] u7g
k]¿df /fhgLlts ¿kn]– sfo{ xf]Og . of] cfzfxLgtfaf6 u|fdL0f If]qdf hgk|lt/Iffy{
cw{;fdGtL / cw{cf}klgj]lzs pAh]sf] pkfo / cft\lst t'Nofpg] qmflGtsf/L df]rf{sf] u7g ul/of] .
cj:yfaf6 gf]s/zfxL k'FhLjfb, bf];|f] ;f]emf] sfo{ xf]Og . of] t yfngL xf] . o;nfO{ hg;ldltsf ¿kdf, Ps 7f];
ljZjo'4kl5 gf]s/zfxL k'FhLjfbL of] /fd|f];Fu ;f]lrPsf], tof/L ul/Psf] ;Qfsf ¿kdf ;fsf/ ¿k lbOof] .
;ª\s6 / ;fd|fHojfbL k|e'Tj lyof] eg] / ;}Go zlQmsf] k/:k/ ;DaGwsf] Ps If]qsf oL hg;ldltx¿ ldn]/
cGt/f{li6«o ¿kdf pTkLl8t /fi6« / b[li6af6 cfFlsPsf] s'/f xf] . of] t Pp6f cfwf/Onfsf lgdf{0f / oL
;fd|fHojfbL dxfzlQmaLr, ;j{xf/f ju{ qmflGtsf/L ;]gfsf 8ˆkmfx¿sf] ;f/f cfwf/Onfsfx¿nfO{ Psd'i7
/ k'FhLklt ju{aLr / cGt/;fd|fHojfbL sf/afxLsf] yfngL xf] . ca ad kmfNg] ¿kdf gf}nf] hgjfb lgdf{0f/t
zlQmaLr cGt/lj/f]w ljBdfg lyof] . JolQmsf] xltof/ aGg 5f]8]/ hgtfsf] hgu0ftGqdf ljsf; ul/of] .
v_ hgo'4sf] dxTj ;fdl/s ;fdu|Lsf] cfjZos tTj hgk|lt/Iffsf nflu ;~rfng ul/g]
o;;DaGwdf uf]Ghfnf] eGg'x'G5, … xf] . ;do km]l/Psf] 5 . ad t ju{ qmflGtsf/L cfGbf]ngåf/f ;x/ ;ldlt
qmflGtsf/L lx+;f, lx+;f g} Ps dfq / hgtfsf] n8\g] xltof/ aGg uPsf] u7g / :yflkt ul/P . o;n] klg
To:tf] ;fwg xf] h;n] b]znfO{ 5 . of] t ca s'g} if8\oGq / PSnf] ;x/df hgo'4 n8\g, zlQm hDdf
;]gfsf] ;xf/fn] / hgo'4åf/f d"ne"t j}olQms sfo{ geP/ of]hgf;lxtsf], kfg{, k|ltlqmofjfbL Joj:yfnfO{
cGt/lj/f]w xn ug]{ cj;/ lbG5 . k|0ffnL;lxtsf] / ;]gf;lxtsf] kf6L{sf] cGt/Wj+z ug{ / ef]lnsf] lj›f]xsf
of] Ps ju{sf] :yfgdf csf]{ ju{nfO{ sfo{ aGg uPsf] 5 .Ú lglDt ju{x¿nfO{ PsLs[t ug{ 9f]sf
v8f ug]{ .Ú pxfFn] sd/]8 dfcf]sf] … k|ltlqmofjfbL tyf vf]Ngdf ;3fp k'¥ofpg] p2]Zo 7f];
lx+;flagf ckjfb Ps ljZjJofkL lgod ;+zf]wgjfbLx¿sf] cf/f]ksf] v08g ul/Psf] lyof] . uf]Ghfnf]n] o;df hf]8
xf]Ú / dfS;{sf] …lx+;f eg]sf] Oltxf;sf] ub}{ pxfFn] wHhL p8fpg'ePsf] lbFb} eGg'ePsf] 5, …xfdL ;bf;j{bf
;'8]gL xf]Ú egfOåf/f hgo'4sf] dxTj 5, …b]n k|fbf]h:tf k|ltlqmofjfbL l;4fGtx¿ / xfd|f] oyfy{sf 7f];
k'li6 ug'{ePsf] 5 . o'4sf b'O{ kIfx¿df cfˆgf kfpd'lgsf] wtL{ sfd]sfn] kl/l:yltdf Wofg lbg] ub{5f}F . u|fdL0f
hf]8 lbFb} uf]Ghfnf]n] eGg'ePsf] 5, … ubf{ 3f]/ lg/fzf;fy l:yltnfO{ If]qdf gofF zlQmsf] ljsf; u/]/
Pp6f ljgf; / csf]{ lgdf{0f . lgdf{0f x]g]{ ub{5g\ . ltgLx¿ hgo'4nfO{ qmflGtsf] clGtd efudf ;x/df o;sf]
k|d'v xf] . h'g a]nfb]lv hgtfn] k'/fgf] 9fs5f]k ug]{ bfpn] cft\sjfbsf] ljsf; ul/g]5 .Ú
Joj:yfsf] tVtf kN6fpgsf nflu cf/f]k nufpF5g\ .Ú ª_ k]¿sf] hgo'4sf ljlzi6tfx¿
xltof/ p7fpF5g\ To; a]nfb]lv g} …s'g} klg sDo'lg:6 kf6L{sf] ;g\ !(^* df hgo'4sf]
k|ltlqmofjfbn] To;nfO{ rsgfr'/ kfg{, s]G›Lo sfo{ef/ ju{ / hgtfsf] ¿k/]vf lgwf{/0f, u|fdL0f If]q /
gi6 ug{ / ;vfk kfg{ vf]lhxfN5 / ;Qfdfly ljho k|fKt ug{' xf] . kf6L{ ;x/df ;~rfng . u|fdL0f If]qsf]
cfdxTofnufot cfˆgf] xftdf pknAw lgdf{0f / 7f]; kl/l:yltsf] ljZn]if0f ;ª\3if{ k|d'v / ;x/nfO{ k"/s
;f/f ;fwgx¿sf] k|of]u ub{5 . zq' ul/;s]kl5 o;n] ljhosf] sfo{ef/ -!(&^_ agfOof] . hgo'4sf] yfngLdf
;]gfnfO{ Wj:t kfg{' / cfˆgf] ;]gfsf] k"/f ug]{ k|of; ug{'k5{Ú, pxfFn] k|x/L;Fu 6Ss/, u|fdL0f If]qdf 7"nf]
/Iff ug{' xfd|f] l;4fGt xf] . zq'nfO{ eGg'ePsf] 5 . ;}Go zlQmnfO{ k/f:t gu/]/ g} gofF
;vfk kfg{, cfˆgf]] kmf}hsf] /Iff ug{ u_ hgo'4n] kf6L{df u/]sf ;Qfsf] :yfkgf -;g\ !(*@ df ;]gf
/ ljsl;t t'Nofpg xfdLn] o'4sf] kl/jt{gx¿ cfof]_ eof] . 8ˆkmfaf6 Knf6'g /
d"No r'sfpg' kg]{5 . ;a} qmflGtsf/L dfn]dfjfbnfO{ a'‰g / nfu" 5fkfdf/x¿sf] Jofks lj:tf/, ;}
cfGbf]ngnfO{ cft\sjfbsf] laNnf ug{, kf6L{sf] ;}lgsLs/0f, kf6L{sf] GoLs[t kf6L{sf] lgdf{0f, :jlg0f{o,
nufPsf] ;fd|fHojfbn] / vf; u/]/ s]G›Ls/0f, hg5fkfdf/ ;]gfsf] :jfwLgtf, ;fd~h:o / :je/f]zfdf
/]ugn] g} xf] .Ú lgdf{0f / ljsf; . hg;]gfdf tLg hf]8 lbOof] . ljrf/wf/fTds ¿kn]
n]lggnfO{ p4[t ub}{ uf]Ghfnf] k|sf/sf zlQmsf] lgdf{0f– k|d'v zlQm, dfn]dfjfbk|lt ;dlk{t kf6L{, ;]gf /
cem} hf]8 lbg'x'G5, …hgqmflGtsf :yfgLo zlQm / cfwf/ zlQm . hgtf d"n cfwf/ /xg' . …ckof{Kt
;"qkftstf{ cd/ /x"g\ . of] s'g} 3[l0ft ju{e]b, ;dfhjfbL qmflGt jf qmflGtsf]
3_ hgtfsf] k|lt/Iffy{ qmflGtsf/L
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 41
gSsn, /fli6«o k'FhLklta]u/ ;+o'Qm pm ;an n8fs'sf ¿kdf ljsl;t ug{sf nflu Hofg xTs]nfdf af]s]/
df]rf{, cfwf/Onfsf cgfjZos / kf6L{ x'G5 . ljrf/, /fhgLlt / o'4n] bl/nf] lxF8\g] t'NofOlbPsf] 5 .Ú uf]Ghfnf]df …
lgdf{0f cgfjZos 7fGg]Ú k|j[lQnfO{ t'NofpF5 . xfd|f] dl:tisdf ePsf] efjgf / lvGgtfeGbf af]w / ;ª\sNk,
uf]Ghfnfn]] So'afjfbsf % rl/qx¿ nfnlbzf h'g k|d'v xf], To;sf] kf7 l;Sg' / c;n kIfx¿nfO{ lnP/
atfpg'ePsf] 5 . PlG8h kj{t– pN6f] lbzfsf aLrdf ;wF} cGt/lj/f]w sfd ug{' / ;fDojfbn] dflg;nfO{
d]?b08sf ¿kdf /x]sf] kxf8L If]q, x'g] u5{ . ztk|ltzt sf]xL klg xF'b} PsLs[t t'NofpF5Ú eGg] qmflGtsf/L h}
pQ/ e"dWo] /]vfb]lv blIf0f af]lnleof– g . xfd|f] dl:tisdf b'O{ nfOg ;ª\3if{ ljs cfzfjfb alnof] 5 .
lrnL];Dd, hËn / ;d'›sf] pkNnf] rln/xG5Ú klg eGg'ePsf] 5 . ª_ g]t[TjnfO{ vfg{'
e"efudf cfwf/Onfsf lgdf{0f ul/of] . u_ ¿kfGt/0fsf/L cleofg …g]t[Tj eg]sf] d"n s'/f xf] . g]t[Tj
le8Gtsf b'O{ kIf lyP– sdhf]/ / …wd{ zf]if0fsf/L ;fdflhs xr'jf vfnsf] x'g' x'Fb}g . hgo'4sf]
c:yfoL ¿kn] alnof] . tLg cjlw– j:t'l:yltsf] pkh xf] . zf]if0fnfO{ g]t[Tj aGg;Sg] u/L vfg{sf nflu
/0fgLlts k|lt/Iff, ;Gt'ng / cfqmd0f a9f/]/ ldNsfpFb} hfFbf / gofF nfdf] ;do, s7f]/ k|of; / pT;fxk"0f{
lyP . zq'af6 vf]:g], pTkfbg ug]{ ;dfhsf] pbo;Fu} of] :jod\ ;ª\3if{sf] vfFrf] kb{5Ú, uf]Ghfnf]n]
/ lsGg] tLg tl/sfn] xltof/ k|fKt nf]k eP/ hfg]5 . o;n] cfkm"nfO{ eGg'ePsf] 5, …;Qfsf] ljhonfO{ ;'b[9
ul/of] . Joj:yfcg's"n 9fN5 . km]l/ Psk6s t'Nofpg' / k|ltlqmofjfbLx¿sf] eGbf
gofF zf]ifsx¿ / pTkL8sx¿sf] >]i7 vfnsf ;Qf ;+oGqx¿sf] lgdf{0f
%_ s]xL cg's/0fLo kIf ug{' .Ú
;]jf ug]{ ;fwg aGb5 . of]
s_ ;a}sf] Pp6} k|lt1f wd{sf/Lsf] txut Joj:yf;Fu, kb;Fu r_ ;j{xf/f cGt/f{i6«jfb
k'/fgf] ;dfh;Fu ;DaGwljR5]b / wd{tGq;Fu ;DalGwt 5 . o;n] cGt/f{li6«o ;j{xf/f ju{sf] Ps
ug{', qmflGtk|lt k"0f{ ¿kn] ;dlk{t x'g', /f]d o'udf g} cfkm"nfO{ ;ª\ul7t cª\usf] ¿kdf ;bf;j{bf cfˆgf] 9f]sf
cfˆgf] hLjgnfO{ cfx'tL lbg tof/ t'Nofpg / zlQmzfnL ;fwgdf v'nf /fVg', qmflGtnfO{ ;bf;j{bf
x'g' / ;a}n] hgo'4sf] ;"qkftstf{ km]g{ l;Sof] . ;fdGtjfbL / k'FhLjfbL ljZjqmflGtsf] cª\usf ¿kdf u|x0f
aGg] bfloTjnfO{ lz/f]k/ ug{' . …o;sf] Joj:yfsfndf cfkm"nfO{ To;} ug{' / kf6L{n] ljZjqmflGtsf] ;]jf
;fsf/ ¿k s'g} JolQm n8fs' aGg'cl3 cg's"n 9fNof] . t/ k|To]s kl/ ug{sf lgldQ hgo'4sf] ljsf; ug{' .
ju{;ª\3if{sf qmddf efaL n8fs'sf] l:yltdf o;n] hg;ª\3if{nfO{ bdg
:j¿kdf 9flnFb} hfFbf ;'? x'G5 . cGTodf
u¥of] / ljrf/wf/fTds ¿kn] Ps
kf6L{n] p;sf u'0f, cj:yf / sdLsf] k|ltlqmofjfbL 9fn ag]/ pTkL8sx¿ ; f d | f H o j f b L
;d]t ljZn]if0f ub{5 . pm nfos / zf]ifsx¿sf] k|lt/Iff u¥of] . k|ltljb|f]x, k|ltbL3{sfnLg hgo'4 /
7xl/Pdf n8fs'sf] bhf{ lbG5Ú eg]/ hgtfdf wfld{stf x'g] ub{5 . zf]if0f sd 3gTjsf] o'4/0fgLltsf] w/fkdf
dd{:kzL{ 9\un] uf]Ghfnf]n] :ki6 / pTkL8g gi6 / ljnLg x'Fb} hfFbf k/]sf] k]¿sf] hgo'4n] ljZjsf ;a}
ug'{ePsf] 5 . wd{ :jod\ klg ljnLg x'g]5 . :ki6, qmflGtsf/Lx¿nfO{ dxTjk"0f{ lzIff
v_ sDo'lg:6 / ;fxl;s agfpg] j}1flgs / ljZj–¿kfGt/0fsf/L lbPsf] 5 . pQ/;fd|fHojfbsf]
k|]/s tTjx¿ cGtM:s/0fsf] ljsf; gu?Gh]n;Dd /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs,
wfld{s r]tgfsf] :jtGqtfnfO{ dfGotf ;f+:s[lts, ;fdfl/s -;}Go_,
uf]Ghfnf]n] …;dfh,
lbOg'k5{Ú eg]/ pxfFn] åGåfTds tyf k|fljlwsnufot ljz]iftfx¿lj?4sf]
ju{;ª\3if{, ;j{xf/f ju{ / kf6L{sf]
P]ltxfl;s ef}ltsjfbL ljZjb[li6sf]0f ;ª\3if{ -k|lt/f]w_ / ljho PsLs[t
ljrf/wf/fn] sDo'lg:6nfO{ ;fxl;s
k|:6 ¿kn] JoQm ug'{ePsf] 5 . hgqmflGtsf] sfo{lbzf / jt{dfg
agfpF5Ú eGg'ePsf] 5 . pxfFn]
;a} ;ª\s6sf] ;dfwfg j}1flgs
sDo'lg:6 aGgsf nflu …kf6L{df 3_ r'gf}tL / h}ljs cfzfjfb
;dfhjfb–;fDojfb g} xf] . sd/]8
qmda4 ljrf/wf/fTds lgdf{0fsf] …xfdLh:tf sDo'lg:6x¿ uf]Ghfnf] nfn;nfd Û
k|lqmof, kf6L{n] sDo'lg:6 agfpF5, sf]xLb]lv klg 8/fpFb}gg\ . kf6L{n]
o'4åf/f ;an n8fs'kg h;n] xfdLnfO{ vf/]/ d[To'nfO{ xfFs lbg;Sg]
o'4sf] g]t[Tj ug{ kf6L{df k|j]z u5{ / qmflGtn] dfu]sf] If0fdf Hofg ck{0f lll

42 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h


™ hgljxfgL va/

tLg a'Fb] ;xdtL sfof{Gjogsf lglDt


g]skf bf]nvfsf] lj/f]w k|bz{g

hg ljxfgL÷bf]nvf of] bnfn /fHon] ug{' kg]{ atfpg' of] ;/sf/n] ljgf;t{ l/xfO{ ug{' kg]{
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ bf]nvf eof] ;fy} b'O{ vfn] lzIffsf] cGTo atfpg' eof] . To;} u/L sf]0f;efdf
lhNnf ;+u7g ;ldltn] cfh # a'b] ul/ ;dfg lzIff nfu" ug{'kg]{ atfpg' af]Nb} lhNnf sld6L ;b:o s=;f]d
;xdlt sfo{Gjog ug{ dfu ub}{ bf]nvf eof] . sf]0f;efdf af]Nb} lhNnf kflv|gn] aGbL ;flyx?nfO{ l/xfO{
;b/d'sfd rl/sf]6df lj/f]w k|bz{g sld6L ;b:o tyf hg;Qf k|d'v ug{' kg]{ / hgdt ;+u|xsf] 3f]if0ff
u/]sf] 5 . lj/f]w k|bz{g a;kfs{af6 1fg axfb'/ v8\sf s=plh/n] bnfn ug{' kg]{ / Pg=l;Pnn] cem} klg
;'? eP/ ;ftbf]af6f] larahf/ x'Fb} ;+;bLo Joj:yfsf] cGTo / j}1flgs s/ ltg{ gdfg] emg 7'nf] kl/0ffd
kz'klt 8f8f af6 ;f]xL ?6 lkmtf{ ;dfhjfbL Joj:yf k|fKtL gx'Gh]n af]Ug' kg]{ atfpg' eof] . sf]0f;efdf
eO{ ;ft bf]af6f]df k'uL sf]0f ;efdf nl8/xg] p¢f]if ug{' eof].To;} u/L clvn g]knf -qmflGtsf/L_ ls;fg
kl/0ft ePsf] lyof] . sf]0f;efdf af]Ng] qmddf c=g]=qmf= 6«]8 o'lgog dxf;+3sf lhNnf cWoIf / lhNnf
af]Nb} bf]nvf lhNnf ;b:o tyf dxf;+3sf s]G›Lo ;b:o s=lht sld6L ;b:o s=uf]kfn pk|]tL, d]g'sf
clvn-qmflGtsf/L_sf s]G›Lo yfdLn] dhb'/x?sf] xslxt k|fKt pk|]lt s=lh:0f' / s0f{ axfb'/ yfdL
;b:o s= ljzfn lh/]nn] bnfn gx'gh]n ;Dd ;+u7gsf] tkm{af6 nufotsf] pkl:ylt lyof] . sf]0f;ef
;/sf/n] /fhaGbLx?nfO{ tTsfn nl8/xg] atfpg' eof] . To;} u/L ;~rfng lhNnf sld6L ;b:o tyf
l/xfO gul/Psf] v08fdf eO kl/ lhNnf sld6L ;b:o s=/hs'df/ o'jfsf] lhNnf ;+of]hs e/t yfdLn]
cfpg] cflwe]/L cfGbf]ngsf] ;fdfgf nfld5fg]n] ;Dk"0f{ /fhaGbLx?nfO{ ;~rfng ug{' ePsf] lyof] .
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 43
uf]Ghfnf]af/] efskf -dfcf]jfbL_ sf] gsf/fTds ;Gb]z k|jfx eO/x]sf] x'Fbf uf]Ghfnf]af/] efskf
-dfcf]jfbL_ sf] cflwsfl/s b[li6sf]0f cfPsf]n] ;Gbe{ s]xL k'/fgf] ePklg k|sflzt ul/Psf] 5_

sd/]8 uf]Ghfnf]sf] l/xfOsf nflu


ul/Psf x/]s ;‹if{df xfdL b[9tfsf
;fy pleG5f}FM efskf -dfcf]jfbL_
ef/tLo sDo'lg:6 kf6L{ ;dy{g dfkm{t o; ;TonfO{ k'li6 u/f}F . ;/sf/sf] sfnsf]7/Ldf /xg' k/]sf
-dfcf]jfbL_ n] oxL cu:t @* k|:t't 5 jQmJosf] k"0f{ kf7 M sf/0f jxfF Ps lx;fan] hLjgd/0fsf]
tfl/vsf lbg jQmJo k|sflzt u/L @ ef/tLo sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL_ cj:yfdf x'g'x'G5 . xfdL jxfFnfO{
( jif{b]lv aflx/L b'lgofFaf6 jl~rt sd/]8 uf]Ghfnf]sf] oyfzL3| l/xfOsf dg{ lbg rfxGgf}F . To;}n] ljZjsf
eP/ cfhLjg sf/fjf; ef]lu/x]sf nflu ul/Psf ;‹if{df xfdL b[9tfsf ;fd|fHojfbLx¿sf] ;fy kfPsf]
k]? sDo'lg:6 kf6L{ …;fOlgª kfyÚ ;fy pleG5 k]?leofnL ;Qfsf] qm'/tfsf lj?4
sf g]tf sd/]8 uf]Ghfnf]sf] hLjg xfd|f] cfjfhnfO{ a'nGb kf/f}F .
/Iff / l/xfOsf nflu ljZje/ ePsf s]G›Lo ;ldltsf cGo
;b:ox¿sf ;fy k]¿ sDo'lg:6 sd/]8 uf]Ghfnf]sf] oyfzL3|
;‹if{sf sfo{qmdk|lt P]Soa4tf / l/xfOsf nflu ul/Psf ;‹if{df ef/tLo
sd/]8 sd/]8 uf]Ghfnf]sf] l/xfOsf kf6L{sf cWoIf uf]Ghfnf] ;g\ !((@ df
lu/ˆtf/ x'g'ePsf] lyof] . pxfFnfO{ @( sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL_ xft]dfnf]
nflu ul/Psf x/]s ;‹if{df b[9tfsf u5{ . xfd|f] kf6L{ ljZjsf ;a} qmflGtsf/L,
;fy pleg] k|lta4tf hfx]/ u/]sf] 5 . jif{;Dd k"0f{¿kdf PsfGtdf /flvPsf]
5 . h]nsf] lgjf{;g, k"0f{¿kdf PsfGt hgjfbL, k|ultzLn zlQmx¿l;t
jQmJodf elgPsf] 5 M jxfFsf] l/xfOsf nflu ;‹if{ ug{ clkn
/ sd/]8 uf]Ghfnf]k|ltsf] cdfgjLo
ef/tLo sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL_ Jojxf/sf sf/0f *^ jifL{o sd/]8 ub{5 . sd/]8 uf]Ghfnf]sf] lu/ˆtf/L
sd/]8 uf]Ghfnf]sf] oyfzL3| l/xfOsf uf]Ghfnf] Psbd} ckdfgk"0f{ cj:yfdf / lgd{d oftgf ;fd|fHojfbLx¿ /
nflu ul/Psf ;‹if{df ef/tLo x'g'x'G5 . ;dfh kl/jt{gsf lrGt/t / ltgsf bnfn zf;sx¿sf] pgLx¿n]
sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL xft]dfnf] sfo{/t ;a}n] of] l:yltk|lt Wofg lbg' ;fdgf ul//xg' k/]sf] nfdf] cfly{s /
u5{ . xfd|f] kf6L{ ljZjsf ;a} qmflGtsf/L, h¿/L 5 . ljQLo ;Í6nfO{ 6fg{ n"6v;f]6nfO{
hgjfbL, k|ultzLn zlQmx¿l;t lg/Gt/tf lbg] / ljZjsf qmflGtsf/L
jxfFsf] lxfOsf nflu ;‹if{ ug{ clkn sd/]8 uf]Ghfnf]n] eGg'ePsf] 5 cfGbf]ngnfO{ bafpg] k|of;sf] Pp6f
ub{5 . sd/]8 uf]Ghfnsf] lu/ˆtf/L M “/utn] qmflGtnfO{ 8'afpFb}g, a¿ c+z xf] . k/Gt', “ cfhLjg sf/fjf;
/ lgd{d oftgf ;fd|fHojfbLx¿ / l;+lrt u5{” . / d[To'b08n] qmflGtnfO{ /f]Sg ;Qm}
ltgsf bnfn zf;sx¿sf] pgLx¿n] sd/]8 uf]Ghfnf] ljZj ;dfhjfbL g .” k]¿ sDo'lg:6 kf6L{ / sd/]8
;fdgf ul/xg' k/]sf] nfdf] cfly{s / qmflGtsf] ;kmntfk|lt ljZj:t eP/ uf]Ghfnf]k|lt ljZjsf hgtfsf] cyfx
ljQLo ;Í6nfO{ 6fg{ n"6v;f]6nfO{ k]¿ / ljZjsf pTkLl8t hgtfsf] ;dy{g dfkm{t o; ;TonfO{ k'li6 u/f}F .
lg/Gt/tf lbg] / ljZjsf qmflGtsf/L kIfdf b[9tf / k|lta4tfsf ;fy
cfGbf]ngnfO{ bafpg] k|of;sf] Pp6f pleg'eof] . clxn] jxfFnfO{ cfˆgf lxt} sd/]8 uf]Ghfnf]sf] …d'2fÚ
c+u xf] . k/Gt', “cfhLjg sf/fjf; ifL hgtf / kf6L{ sfo{stf{sf] ;fysf] k]¿df ;g\ !(*) b]lv
/ d[To'b08n] qmflGtnfO{ /f]Sg ;Qm} cfjZostf 5 . Psflt/ ;f/fol;; cf/De qmflGtsf/L cfGbf]ng pTkL8t
g .” k]¿ sDo'lg:6 kf6L{ / sd/]8 / 5fnfsf] SofG;/sf] nfdf] la/fdL / hgtfsf aLr tLj¿kdf km}lnof] /
uf]Ghfnf]k|lt ljZjsf hgtfsf] cyfx csf{lt/ zf]if0fsf/L kmfl;jfbL k]¿ cGo d'n'sx¿sf em}F zf;s ju{nfO{

44 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h


o;n] ys{dfg t'Nofof] . cfGbf]ngn] o'/f]k, Pl;of, c:6«]lnof / pQ/L / eGbf vt/gfs cftÍsf/L cfGbf]ngsf
km8\sf df¥of] / kmn:j¿k ;fzs blIf0f cd]l/sfdf hLjg/Iff sld6Lx¿ g]tf x'g\ . h]sf nflu pgnfO{ kqmfp
ju{n] cfˆgf] zf]if0fd'vL ;Qf hf]ufpg u7g ul/P . ljZjsf k|Voft ul/Psf] lyof], To;k|ltsf] sfg'gL
bdgsf/L sbd rfNof] . pgLx¿n] k]¿ jlsnx¿, ;+;b\sf ;b:o / k"j{ k|lqmofdf xfd|f] s'g} l6Kk0fL 5}g . ”
sDo'lg:6 kf6L{sf] g]t[Tjdf rln/x]sf] dGqLx¿ / ljleGg ;/sf/L g]tfx¿, ;fd|fHojfbLx¿n] ch]lgofnL
cfGbf]ngsf] g]t[Tjsf] ;]N6/ kQf k|fl1s JolQmTjx¿, ;'kl/lrt g]tf l:6j lasf], gS;njf8L ls;fg
nufpg / lu/ˆtf/ ug{sf nflu ;ËLtsdL{x¿ / n]vs–snfsf/x¿n] cfGbf]ngsf g]tf rf? dh'dbf/,
Pp6f ljz]if ljefusf] u7g u/] . o;} clddfon u'Hdfgsf] hLjg /Iffsf 6sL{sf dfcf]jfbL g]tf Oa|flxd
cGtu{t lu/ˆtf/L ul/Psf] lyof] . nflu x:tfIf/;lxt cfXjfg u/] . SofkSsfo, aËnfb]zsf dfcf]jfbL
lu/ˆtf/Lkl5 uf]Ghfnf]nfO{ ;fy} c:6«]lnof, aËnfb]z, a]lNhod, g]tf l;/fh l;Sb/sf] h]nxTof /
kl/jf/sf ;b:o / jlsnnfO{ ;d]t la|6]g, Sofg8f, lrnL, sf]nlDaof, Rofª lrªsf] zÍf:kb …cfTdxTofÚ
e]6\g lbOPg . Ps lx;fan] cGt/ 8]gdfs{, Pn ;fNef8f]/, k|mfG;, hd{gL, nfO{ k|f]T;fxgsf ;fy tfnL lk6]/
f{li6«o lgodsfg'gnfO{ ;d]t nTofP/ Ujf8]nf]pk, O/fg, O/fs, P6fnL, :jfut u/sf 5g\ . cd]l/sfsf] cfˆg}
k]¿sf] /fHo;Qfn] Psbd} xtfl/P/ s]Gof, dfl6{lgs, d]lS;sf], g]kfn, h]ndf …ANofs KofGy/Ú sf g]tf hh{
Psfw 306fd} cleof]usf ;fy lgb/NofG8, blIf0f clk|msf, :k]g, HofS;gnfO{ uf]nL 7f]s]/ df/] / efUg]
jxfFdfly d'2f bfo/ u¥of] . l:6nsf] >nÍf, 6\o'lgl;of, 6sL{ / ;+o'Qm /fHo k|of; u/]sf] eg], clg Ko'l/tf] l/sf]sf
;fgf] lkFh/f -uf]n3/_df Pp6f cd]l/sfsf ;'kl/lrt JolQmTjx¿n] hftLo g]tf cnlah' SofDkf]sf] h]nsf]
s';L{df /fv]/ jxfFsf] /fhgLlts / clddfon u'Hdfgsf] hLjg uf]n3/sf] leQfdf /]l8of]wdL{ ljikmf]6s
j}rfl/s dfGotfsf ;DaGwdf s]/uf/ /Iffsf nflu cfjfh p7fP . ljleGg ;fdu|L /fv]/ xTof u/] .
ul/of] . d'nsx¿df …OG6g]{:gn Od/h]G;L snfcf] gjn a];df sd/]8
sd/]8 uf]Ghfnf]n] uj{sf ;fy sld6LÚ -cfOO;L_ sf k|ltlglwx¿ uf]Ghfnf]sf] h]n lgjf{;g / PsfGtaf;
cfkm"n] k]¿ sDo'lg:6 kf6L{nfO{ / ;dy{s ;Da4 JolQmTjx¿ ljZj qmflGtsf/L cfGbf]ngdf klxnf]
g]t[Tj ul//x]sf] s'/fnfO{ :jLsf/ ub} ;lDdlnt k|ltlglw d08n ljleGg / clGtd sf/fjf; xf]Og . ha;Dd
{ ;f] cbfntsf] j}wtfnfO{ c:jLsf/ d'nsx¿sf k]?leofnL /fhb'tfjf;df ljZjdf zf]if0f / bdg /xG5 / o;sf
ug{'eof] . jxfFn] ;fF9] tLg 306fsf] 8]lnu];g uof] . cWoIf uf]Ghfnsf] lj?4 ;‹if{ rln/xG5, ta;Dd
efif0f ug{'eof], h;df jxfFn] eGg'eof] M lu/kmtf/Lsf] lj/f]w / hLjg/Iffsf] o:tf] eO/xg] 5 . jt{dfgdf hxfF
“xfdL oxfF hgtfsf 5f]/f5f]/Lsf ¿kdf k|ZgnfO{ lnP/ /fi6«fWoIfsf sfof{nox¿ ;fd|fHojfbL zlQmx¿ cfly{s /
5f}F / xfdL of] df]rf{df nl8/x]sf 5f} / /fhb"tfjf;x¿df lr7Lkq, 6]lnu|fd ljQLo ;Í6sf] bnbndf km;]sf 5g\
F, of] klg Pp6f n8fOF xf] / xfdL ˆofS;x¿ k7fOP . / ljZjsf cfd hgtf cfˆgf] clwsf/
of] u5f}F, lsgeg] xfdL sDo'lg:6 xf} d'2fnfO{ lnP/ …cfOO;LÚ sf] / hghLjLsfsf nflu nl8/x]sf 5g\,
F Û lsg eg] xfdL oxfF hgtfsf] lxt, tTjfwfgdf lgld{t k|ltlglw d08nsf] xfdLx¿ Pstfa4 eP/ clwstd
kf6L{sf l;4fGtx¿ / hgtfsf] o'4sf] klxnf] 6f]nL lndfdf cfOk'u]sf] ;Dej tl/sfsf ;fy ;‹if{ ug{'
/Iffsf] kIfdf 5f}F . xfdL ToxL ul//x]sf ;dodf ;]K6]Da/ @$ df ;+o'Qm /fHo cfjZos 5 .
5f}F, h] xfdL ub}{cfPsf lyof}F / oxL cd]l/sfsf] l;g]6n] Pp6f k|:tfj kf; ceo,
ul//xg] 5f}F .” uof]{ —“…;fOlgª kfyÚ gfdn] kl/lrt k|jQmf, s]G›Lo ;ldlt,
uf]Ghfnf]sL hLjg;fyL ldl/od lx+;fjfbL, ck|hftflGqs cftÍsf/L ef/tLo sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL_
-Pn]gf ODkf/fu'O/]_ nfO{ klg h]ndf ;d"xsf lj?4 n8\g] k]?sf] ;/sf/sf] @* cu:t, @)@!
/flvPsf] lyof] . klxn] pxfFnfO{ k|lta4tfnfO{ k"0f{ ;dy{g u5{ / ;f]
cg' = Clif/fh a/fn
uf]Ghfnf]nfO{ /flvPsf] 7fpFsf] ;d"xsf cWoIf uf]Ghfnf]nfO{ kqmfp
glhssf] sf]7/Ldf /flvPsf] lyof], u/]sf]df Úl8gsf]6Ú nfO{ awfO lbG5 .
kl5 dlxnfx¿sf] h]ndf cnUu} ” o;nfO{ cS6f]a/ @) df cd]l/sL
5\6\ofP/ /flvof] . u[xdGqfnosf k|jQmfn] bf]xf]¥ofP,
“ld:6/ u'Hdfg klZrdL uf]nfb{\wdf ;a}
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 45
g]skf g]tf /0fjL/nfO{ sflnsf]6df eJo :jfut
hgtfsf] /fHosf] dfu ubf{ h]n xflnof]M e/t ad
sflnsf]6M
h]n l/xfOkl5 g]kfn sDo'lgi6
kf6L{sf s]G›Lo ;b:o e/t ad /0fjL/
klxnf] k6s u[x lhNnf sflnsf]6
k'Ubf g]tf sfo{stf{ tyf :yfgLo eJo
:jfut u/]sf 5g\ .
g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf s]G›Lo
;b:o e/t ad /0fjL/n] hgtfsf]
/fHosf] dfu ubf{ cfkm"nfO{ h]n
xflnPsf] atfP . @* dlxgf nfdf] h]n
hLjgkl5 u[x lhNnf sflnsf]6 klxnf]
k6s kmls{Psf g]tf adn] a'waf/ ;fgf] h]nsf] 3]/faf6 7"nf] h]nsf] sfo{qmddf g]skfsf s]G›Lo ;b:o
;b/d'sfd dfGddf cfof]lht lj/f]w 3]/fdf cfPsf] atfP . tyf sflnsf]6, h'Dnf lhNnf OGrfh{
k|bz{g tyf clegGbg sfo{qmddf af]Nb} ;+;f/df sf]xL klg :jtGq gePsf] lj/f6, lhNnf ;]qm]6/L /0flbkn]
o:tf] atfPsf x'g\ . eGb} k"hLjfbLx?sf] pTkL8g, zf]if0f, :jfut tyf clegGb ub}{ ;Tosf] hLt
pgn] of] bnfn Joj:yfn] hgtfsf] bdgdf kl//xg' k/]sfn] To;af6 d'Qm / c;Tosf] xf/ ePsf] atfP .
/fHosf] dfu ug]{ zlQmnfO{ lx/f;t x'g' g} 7"nf] h]naf6 d'Qm x'g] 7f]s'jf pgn] ;+;bjfb ;a} lx;fan] ktg
lng', h]n xfNg' / d[To' b08 lbg' u/] . ePsf] bfaL klg u/] . sfo{qmddf lhNnf
cgf}7f] gePsf] / pgLx?sf] pkxf/ g]tf adn] cfˆgf] l/xfOsf] nflu kf6L{ ;Nnfxsf/ ;ldlt ;+of]hs
ePsf] atfP . ;xof]u ug]{ kf6L{ sfo{stf{, z'elrGts, ;du| nufotsf g]tf sfo{stf{x?
cfkm"n] h]ndf a:bf # …uÚ sf] kqsf/ tyf sflnsf]6af;LnfO{ ;d]tsf] ;xeflutf /x]sf] lyof] .
e"ldsf k'/f u/]sf] bfaL ub}{ g]tf adn] ;d]t wGojfb lbP . :jfut

o'jf ;+u7g g]kfn ?s'd klZrdsf]


rf}yf] lhNnf ;Dd]ng ;DkGg
o'jf ;+u7g g]kfn ?s'd klZrdsf] /fhs'df/, lbks, lbks, lg?tf, ;dfhjfb k|flKtsf] lglDt rf}yf] lhNnf
rf}yf] lhNnf ;Dd]ng ;DkGg ePsf] 6]saxfb'/, nfn', k[YjL, :jodk|sfz, ;Dd]ng eGg] d'n gf/fsf ;fy c;f]h
5 . ;Dd]ngn] ljj]s ljZjsdf{sf] e'k]G›, k'iksdn, /f]zg, lbk]G›, !( ut] p¢f6g ePsf] sfo{qmd c;f]h
g]t[Tjdf @& ;b:oLo lhNnf ;ldlt df]xg, lvdk|sfz, c?0f / e/tnfO{ @) ut] ;DkGg ePsf] 5.o'jf ;+u7g
lgjf{lrt u/]sf] 5 . h;df pkfWoIfdf ;Dd]ngn] lhNnf ;ldltdf lgjf{lrt g]kfnsf] rf}yf] lhNnf ;Dd]ng nfO{
dx]z a:g]t, ;lrjdf lzj /;fOnL, u/]sf] 5 . g]skfsf s]lG›o ;lrjfno ;b:o
;x;lrjdf /d]z dNn / sf]iffWoIfdf bnfn ;+;bLo Joj:yfsf] lj?4 x]dGt k|sfz cf]nL …;'bz{gÚn] p¢f6g
k|ltef kf}8]nnfO{ ;Dd]ngn] lgjf{lrt PsLs[t hgqmflGtsf] cfGbf]ng – ug{'ePsf] lyof] .
u/]sf] 5 . To:t} ls/0f, /jLG›, /fhg, h'emf? ;+u7g lgdf{0f / a}1flgs
46 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
lhp /x] l3p vfpFnf, sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F,
Hofg ar] nfv pkfo uDeL/ ;fjwfgL ckgfcf}F .
t;y{,
sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+, @)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e
k"0f{ ;fjwfgL ckgfcf}+F . lbkfjnL tyf 57 kj{sf] k'lgt cj;/df
@)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e lbkfjnL tyf j8faf;L nufot b]z ljb]zdf /xg'ePsf
57 kj{sf] k'lgt cj;/df b]z k/b]zdf /xg'ePsf ;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo
;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo bL3f{o"
;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s d+undo z'esfdgf bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
JoQm ub{5' . d+undo z'esfdgf JoQm ub{5' .
gj/fh k/fh'nL bnaxfb'/ sfsL{
cWoIf, Pj+
j8f cWoIf
sf=d=g=kf= #@ g+= j8f sf=d=g=kf=–#)
sfof{no kl/jf/ 1fg]Zj/, sf7df8f}+
hl8a'6L, sf]6]Zj/, sf7df8f}+

sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F, lhp /x] l3p vfpFnf,


k"0f{ ;fjwfgL ckgfcf}F . t;y{,
sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+,
@)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e k"0f{ ;fjwfgL ckgfcf}+F .
lbkfjnL tyf 57 kj{sf] k'lgt cj;/df
j8faf;L nufot b]z ljb]zdf /xg'ePsf @)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e lbkfjnL tyf
;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo 57 kj{sf] k'lgt cj;/df b]z k/b]zdf /xg'ePsf
bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s j8faf;L nufot ;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df
;':jf:Yo bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
d+undo z'esfdgf JoQm ub{5' . d+undo z'esfdgf JoQm ub{5' .
s'z 9sfn gf/fo0fk|;fb e08f/L
j8f cWoIf cWoIf, Pj+
sf=d=g=kf= @( g+= j8f Pj+ sf=d=g=kf= #! g+=
sfof{no kl/jf/ j8f sfof{no kl/jf/
l8NnLahf/, sf7df8f}+ led;]guf]nf– sf7df8f}+

hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 47


48 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h

You might also like