Professional Documents
Culture Documents
com
hGd, d[To', ljjfx, a;fO;/fO{, ;DaGw laR5]bh:tf JolQmut 36gf
36]sf] #% lbgleq cf–cfkm\gf] j8fl:yt :yfgLo k~hflwsf/L sfof{nodf uO{
lgMz'Ns btf{ u/fpg'x'g ;DalGwt ;a}df hfgsf/Lsf] nflu cg'/f]w 5 .
LXlB GKFN XS F DXFG RF A F BZ TYF LTXF
S F Z E
C J cDF
J BZ TY F LJ BZ D F XGE PS F KFLNS FAFcNUFOT c;KF
C J DF XFD XFD F K!"F# LZ $FS % S D #RF% LJ &FY # C LE E FJ S TYF LX5B6 G7KFN 8X9S F7 D XFG RF: A:F BZ <=> Z 6E LBKFJ N 8
D 'T AL(H J % )OFKF% D FH J % FHGLTS D #N U FOT LZ $FF
?J = @A KJ BCDEFG S F7 Z 6E C J sHD F JJ B7Z T YF
$ FQIU FS F F*G K+!"F# )OL,M-J D . /0 /'YF TYF XFD F LJ B7Z D F HXG6E ?S F KFLNS FAFs8NU FOT sKKLMFB G7KFN 8
LJ & FNOS F P1GLT KU LT -J / XFT D FNF U G# Z E LR2GS X3DF V % LBB8J LXG8CBFH6E FNX9D F s6V > Z FL5 T ?J D O s D QLRS F7
xflb{s z'esfdgf
l8NnL axfb'/ dNn t'N;L/fd a'9fyf]sL df]xg lszf]/ cf]nL
k|wfgfWofks cWoIf cWoIf
lzIfs cleefjs ;+3 ljBfno Joj:yfkg ;ldlt
lqj]0fL dfWolds ljBfno Pj+ ljBfno kl/jf/
lqj]0fL–@, l;d|'t', ?s'd -klZrd_
dGynL gu/kflnsf] ;"rgf
n}lËs lx+;f x'g glbcf}
!= gu/klfnsf leqsf] ;a} ;fjh{lgs ;DkQLx¿sf] ;/If0f / /]vb]v u/f}F .
@= gu/kflnsf ljsf;sf] lglDt ;dodf g} ;DklQ s/ / Joj;fo s/ lt/L c;n gful/ssf] S STN FUV Z FWXLWS Y DFGLSS Y OFTGHZO J F OFTGF LBG[ B\]GXO C KWFW
kl/ro lbpF .
XFx ^ S FxWFxGFEFUVWS NUFOTS FDFXFDFWX J FLJ KTS Fx C J _YFDFS [`LK`
#= cfˆgf] 3/ j/k/af6 lg:sg] kmf]xf]/ j:t'nfO{ gu/ kflnsfn] tf]s]sf] lglZrt :yfgdf
QFSK\
q FV aOJXFW UFN X UNFTH H_TF LJ LE Z GV FNx N TLbS LXdSF AefG
la;h{g u/f}F .
Shi W j O_TFx LXdSFAF` KXL]T X[G[E kS Fx i J FC m KXL]T E kS Fx YFXF
$= gu/ sfo{klfnsfsf] sfof{no / j8f sfof{nox¿af6 ;~rfng x'g] ljsf; lgdf{0fsf
sfo{x¿k|lt rgfvf] agf} / va/baf/L u/f}F . KFPG[ E kS Fx i EGx GxKFN KnXWXS Fx KTSF GNFoGx GpAW rtt J F rtu DF
%= xfd|f] gu/kflnsf ;Ifd / ;d[4 gu/kflnsf agfpg ;a} gful/sx¿n] xft]dfnf] u/f}F . FxG UWX SXOFxU LNG[XFxSf ^
KM
;Nnfxsf/
O{Zj/Lk|;fb bfxfn ‘c;f/] sfsf’
sfg'gL ;Nnfxsf/
Ps/fh e08f/L
slknrGb| kf]v/]n
sflGt 9'+ufgf
ljifoqmd
k|sfzs
ljkgf cf]nL
sfo{sf/L ;Dkfbs
cfj/0f
czf]s ;'j]bL s] v'Nnf t s'df/ kf}8]nsf] xTofsf] /x:o < 3
;Dkfbs b[li6sf]0f
gljg v8\sf
kf6L{ Pstf ljrf/ / /fhgLltsf] k|Zg xf]
ahf/ Joj:yfks ljKnj 5
Pn s] /fodfemL
?ks >]i7 kf6L{ :s'lnªaf/] M
UofGhf] nfdf wd]{Gb| af:tf]nf ‘s~rg’ 9
/f]zg cf]nL
xfd|f] sfo{qmd M j}1flgs ;dfhjfb
j]j;fO6 l8hfOg/ x]dGtk|sfz cf]nL ‘;'bz{g’ 15
cu:6 Anf+sL
ljrf/
n]–cfp6÷l8hfOgM Pd;L;L /0fgLlt / g]kfnL /fhgLlt
uf]kfn lu/L (*$()$()^^
;Gtf]if a'9f du/ 23
d'b|0f M
;'hn ckm;]6 k|]; ;+:s[lt
afuahf/, sf7df8f}+ k'/fgf rf8kj{sf] ljj]rgf
clgn zdf{ 31
sfof{no M
afuahf/, sf7df8f+} cGt/f{li6«o
sd/]8 uf]Ghfnf] / k]¿leofnL hgo'4sf lzIff
;Dks{ M (*$!%)!*)) k"0f{axfb'/ l;+x 37
janabihanee@gmail.com
www.janabihanee.com ;dfrf/ 43
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 1
™ ;DkfbsLo
;DkfbsLo
kf6L{ :s'lnªaf/]
k|lzIfs / k|lzIffyL{ sd/]8x¿, p7fpgsf nflu xf] .
;a}df xflb{s clejfbg, :s'lnªsf] tfTko{ s] xf] < xfdLn]
xfd|f] kf6L{sf] klZrd sdfG8sf] xfd|f egfOx¿sf] ;'?cft oxfFaf6
:s'lnª sfo{qmd cf}krfl/s ¿kdf ug'{k5{ . xfdLn] sd/]8x¿nfO{ s]xL
;'? ePsf] d 3f]if0ff ub{5' . klg ghfGg] eg]/ oxfF of] k|lzIf0f
xfdL kf6L{sf] :s'lnªsf nflu sfo{qmddf hDdf u/]sf xf]Ogf}
oxfF pkl:yt ePsf 5f}F . xfdLn] F . tkfO{+x¿ h'g Ao'/f] ;ldltaf6
sd/]8x¿nfO{ oxfF pkl:yt ug'{sf] oxfF cfpg'ePsf] 5, h'g lhNnf
tfTko{ kf6L{sf] ljrf/nfO{ g]kfnL ;ldltx¿af6 jf h'g Pl/of
qmflGtn] dfu u/]cg';f/, clxn]sf] ;ldltx¿af6 oxfF cfpg'ePsf] 5,
lglZrt ¿kdf tkfO{+x¿ ;a} g]tfx¿
;dfhnfO{ qmflGtsf/L ¿kfGt/0f
x'g'x'G5 . tkfO{+x¿ ;a} cfcfˆgf]
™ wd]{Gb| af:tf]nf
ug{sf nflu b]z / hgtfn] dfu
u/]cg';f/, b]zsf] kl/l:yltn] dfu :yfgdf k|lzIfs klg xf] . tkfO{+x¿n] ‘s~rg’
u/]cg';f/ xfd|f] a'emfOnfO{ dfly xd];f g]kfndf qmflGt cfjZos ePsf],
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 9
g]kfnsf] hgjfbL qmflGt, h;nfO{ kf6L{sf] kxnsbdLdf :s'lnª ljefun] s]xL klg ghfGg] ePsf] sf/0f xf]Og,
xfdLn] j}1flgs ;dfhjfbL qmflGt cfof]hgf u/L of] :s'lnª sfo{qmd xfdLn] ljutsf] …:s'n ckm y6Ú
eg]sf 5f}F, To;sf] kyk|bz{s l;4fGt ;~rfng eO/x]sf] 5 . abNg h?/L 5 . To;sf/0fn] of]
eg]sf] dfS;{jfb–n]lggjfb–dfcf]jfb xfdLn] :s'lnª rnfpg'sf] tfTko{ cfjZos k/]sf] xf] . xfdL;Fu clxn]
dfg]sf 5f}F, To;nfO{ u|x0f, k|of]u / d}n] cl3 g} elg;s]F, tkfO{+x¿ gofF kf6L{ 5 M g]kfn sDo'lg:6
ljsf; ug'{kg]{ tYosf] k|lzIf0f ub}{ kf6L{ . xfdL;Fu clxn] gofF sfo{lbzf
cfpg'ePsf] 5 / Tof] qmflGtsf nflu 5 M PsLs[t hgqmflGtsf] sfo{lbzf .
;fdfGo sfo{lbzf PsLs[t hgqmflGt xfdL;Fu clxn] gofF g]t[Tj 5 M sd/]8
ePsf] ljifodf g]kfnL hgtfnfO{ ljKnjsf] g]t[Tjdf uf]naGb ePsf]
k|lzlIft ub}{ cfpg'ePsf] 5 . To;}sf
xfdLn] :s'lnª rnfpg'sf] qmflGtsf/L, h'emf? l6d . o;sf]
cfwf/df g]kfnL hgtfnfO{, g]kfnsf] tfTko{ tkfO{+x¿ s]xL klg …:s'n ckm y6Ú gofF ag]sf] 5 .
;j{xf/f ju{sf] kf6L{sf] jl/jl/ ghfGg] ePsf] sf/0f o;nfO{ xfdLn] ljKnj …:s'n ckm
;ª\ul7t ub}{ / k'/fgf] k|ltlqmofjfbL xf]Og, xfdLn] ljutsf] y6Ú cyjf PsLs[t hgqmflGtsf]
;QfnfO{ abNgsf nflu ;ª\3if{ …:s'n ckm y6Ú abNg …:s'n ckm y6Ú eGbf ;xL xf]nf, To;
rnfpFb} klg cfpg'ePsf] 5 . olt ljifodf /fd|f] hgsf/L u/fpg'k5{ .
x'g' eg]sf] clxn]sf] ;fk]Iftfdf s'zn h?/L 5 . To;sf/0fn] oxL …:s'n ckm y6Ú nfO{ Jojl:yt
k|lzIfs x'g' klg xf] . tkfO{+x¿ of] cfjZos k/]sf] xf] . tl/sfn] b]zdf n}hfgsf nflu xfdLn]
cfkm}F s'zn k|lzIfs klg xf] . km]l/ of] :s'lnª sfo{qmd ul//x]sf 5f}
klg, xfdLn] l;lgo/ sd/]8x¿sf] F / b]ze/ g} xfdLn] o;nfO{ rnfpg'
l6dnfO{ oxfF pkl:yt u/]sf 5f}F / cfjZos ePsf] 5 .
xflb{s z'esfdgf
LXvBw GyK FN {X|S Fy DXFG RF} A }F BZ ~ Z wE LBKFJ N { J
k|f]=/fh' >]i7
/fh' sf]N8 :6f]/
6's'rf, ltgs'g], sf7df8f}+
kmf]g g+= )!–$@%&!(&, $$*)#$&
Pd;L;L /0fgLlt /
g]kfnL /fhgLlt
Pd;L;L kl/of]hgf ;g\ @)!& df g]kfnL sfª\u;
]| n] ;d]t rsf]{ cfGtl/s
b]pjf ;/sf/n] cd]l/sf;+u u'kr'k cGt/lj/f]wsf] ;fdgf ug'k{ ¥of] . oL
u/]sf] %) s/f]8 cd]l/sL 8n/sf] ;a} zlQms]Gb|x¿sf] kbf{k5fl8sf] v]n
uDeL/ /fi6«3ftL ;Demf}tf xf] . s;}nfO{ lyof] .
yfx} glbO{ leqleq} ul/Psf] of] ;Demf}tf o;kl5 cln dTy/ ag]sf] Pd;L;L
;'6S' s kf; ug{ nfUbf ;bgdf k|jz ] d'2f 3l/3l/ alNemg] u/]sf] 5 . clxn]
glbPsf sf/0fn] tTsfnLg ;efd'v ;Qf /fhgLlt, kf6L{x¿sf] ;ª\36g
s[i0faxfb'/ dx/fn] ;efd'v kbaf6;d]t / lj36gsf t'gfd'gf oxL Pd;L;L
xft w'gk' ¥of] . ;f]xL 36gfaf6 of] d'2f /fhgLltdf clNemPsf] 5 . s'g bn /
;fj{hlgs eof] . To;kl5 cfˆgf] kIfnfO{ ;Qf¿9 agfpFbf Pd;L;L kf;
cg'sn " sf] ;efd'v NofP/ kf; ug{
vf]lhof] . Tof] klg ;Dej ePg .
x'G5 jf Pd;L;L kf; ug{ s;s;nfO{ ™ ;Gtf]if a'9f
km'6fP/ x'G5, s;s;nfO{ h'6fP/
ax';ª\Vos g]kfnL hgtfsf] Jofks x'G5, To;sf] vf]hL / cEof;x¿ du/
lj/f]wsf sf/0f Tof] if8\oGq klg k|z:t eP . o;}sf] sf/0f @ k6s
c;kmn eof] . o;sf] sf/0fn] ;+;b\sf] lj36g / k'g:yf{kgf klg
tTsfnLg ;Qf¿9 bn ;/sf/L g]skf eof] . kl5Nnf] ;dodf cbfnt ;lqmo
6'6km'6 / ljefhgsf] l;sf/ aGof] .
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 23
Challenge Corporation) eg]sf] Go ;ª\u7g -u7aGwg_ nfO{ l8h'/]
5 . oxL sDkgL;Fu pgLx¿sf] egfOdf (Dejure) / l8ºofS6f] (Defacto) sf
…dfkb08Ú k"/f u/]sf /fi6«x¿n] ug]{ ¿kdf cufl8 ;f/]sf] 5 .
xfn;Dd g]kfn Pd;L;Lsf] …;Demf}tfÚ nfO{ Pd;L;L (Milleniam Pp6f w|j' ;To s] xf] eg]
!$ cf}F lgzfgfdf kb}{ cfPsf] Challenge Compact) elgPsf] ;fDojfbsf] d'Vo r'gf}tL ag]/
5 . k'h F LjfbnfO{ arfpg xhf/ plePsf] pQ/;fd|fHojfbnfO{ vfN6f]df
5 . o;/L Pd;L;Lsf] jif{ k/;Ddsf r'gf}tLx¿sf] xn gk'bf{;Dd ;fDojfb cfpFbg} , pTkLl8t
;f/j:t' g]kfnh:tf ug]{ u/L pQ/;fd|fHojfbåf/f cufl8 /fi6« / hgtfn] pGd'lQm kfpFbg} g\ .
b]zx¿sf] ljsf; xf]Og, ;fl/Psf] bL3{sflns ;'/Iff /0fgLlt dfgj;Eotfsf] ult / ljsf; cufl8
ljsf;k|lqmofnfO{ ljsf;s} (Preventive Stratagy) cGtu{t a9\bg} . k'h F Ljfbsf] cGTo ug'{ pTkLl8t
gfddf /f]Sg' xf] . v8f ul/Psf] cfly{s ;+:yf …lgudÚ /fi6« / hgtfsf] dfq d'lQm / ljsf;sf]
sf] gfd xf]— Pd;L;L (Milleniam k|Zg geP/ ;du| dfgj hfltsf]
Challenge Corporation) . pQd dfgj;Eotfsf] 9f]sf p3fg'{ klg
ToxL ;+:yfn] Pd;L;L ;Demf}tf nfu" xf] . oL b'O{ l;4fGt, ljrf/, bz{g /
ubf{ s] ug],{ s] gug]{ egL agfPsf] /fhgLltaLr ljZjJofkL 6Ss/ 5 .
ePsf] 5 . ;a} /fhgLlts clwsf/ sfg'gL k|fAwfg Pd;LP (Milleniam ;fDojfbL ljrf/n] k'h F LjfbnfO{ o;/L
;jf]R{ r cbfntdf s]lGb|t ePsf] Challenge Act) klg tof/ kf/]sf 6Ss/ lbg ;'? u/]sf] w]/} ePsf] 5}
5 . o;}sf] kl5Nnf] kl/0ffd g]skfsf] 5g\ h;sf cfwf/df Pd;L;L rNg] g, 8]9 ztfAbL dfq laTb}5 . of] 5f]6f]
;/sf/ x6fP/ g]sfsf] ;/sf/ ub{5 . ltg} r'gf}tLx¿ xn ug{] ljifodf ;dofjlwdf k'h F Ljfbn] ;fDojfbsf]
ag]sf] 5 . clxn] ;jf]R{ r cbfntsf] pgLx¿n] tof/ kf/]sf] u'?of]hgf g} rsf]{ r'gf}tLsf] ;fdgf ug'{ k/]sf] 5 .
k/dfb]zdf km]l/ 3'ldlkm/L z]/jxfb'/ Pd;L;Lsf] u'bL s'/f xf] . Tof] ;Defljt cfˆgf] ljWj+znfO{ /f]Sg
b]pjf g} ;/sf/sf] g]tT[ jdf cfPsf pTkLl8t /fi6« / ToxfFsf cfhsf] k'h F Ljfb -pQ/;fd|fHojfb_
5g\ . b]pjfsf] cfudg;Fu} km]l/ sf]dfdf hgtfsf] d'lQm / ljsf; tyf ;du| lbnf]Hofgn] ;}Go andf x'G5 jf
uPsf] Pd;L;Ln] 6fpsf] p7fpg dfgj;Eotfsf] ljsf;sf] b[li6n] cfly{s k|nf]egdf x'G5, cfˆgf] cfo'
yfn]sf] 5 . g]kfnsf] /fli6«otfdfly pQ/;fd|fHojfb cfhsf] d'Vo r'gf} nDAofpg o:tf lrgLn] a]l/Psf
lsg ljb]zL zlQms]Gb|x¿ oltlj£g tL xf] . cfhsf] ;fd|fHojfb cyf{t\ ljiffQm ld7fO lnP/ t];f| ] d'ns ' , Tof]
nfluk/]sf 5g\ < Pd;L;L kf; ug{ e"d08nLs[t k'h F Ljfbsf] cufl8sf] klg cem ;fDojfbL ;Qfsf] ;Defjgf
oqf] v]n s]sf nflu eO/x]sf] 5 < d'Vo r'gf}tL (Challenges) ;fDojfb ePsf b]zx¿nfO{ tf/f] agfPsf] 5
To;df g]kfnL /fhgLlt1x¿sf] :jfy{ (Communism) xf] . ;fd|fHojfbsf] / ltg} b]zx¿df o:tf kl/of]hgfx¿
s]df lglxt 5 < oL ljifox¿ uDeL/ lrxfg vGg] Ps dfq lglj{sNk ;Qf hah{:tL cufl8 ;f/]sf] 5 . xfn;Dd
5g\ . ;fDojfb xf] . To;}n] ;fd|fHojfb g]kfn Pd;L;Lsf] !$ cf}F lgzfgfdf kb}{
Pd;L;L kl/of]hgf (Milleniam ;fDojfb;Fu slt eoeLt 5 eg] cfPsf] 5 . o;/L Pd;L;Lsf] ;f/j:t'
Challenge Corporation) …;x>fAbL p;sf lglDt ;aeGbf vt/f ;fDojfb g]kfnh:tf b]zx¿sf] ljsf; xf]Og,
r'gf}tL lgudÚ ;fdfGo lx;fjn] ag]sf] 5 . ljZjdf a9\bf] ;fDojfbL ljsf;k|lqmofnfO{ ljsf;s} gfddf
NofOPsf] of]hgf geP/ lgs} ;f]ra'em / (Communist) ljrf/sf] k|efj / /f]Sg' xf] .
/0fgLlts b[li6n] NofOPsf] 5 . ;Demf}tf ;fDojfbL ;Qfsf] cfudgnfO{ /f]Sg] ;fd|fHojfbn] bf];f| ] ljZjo'4sf]
c;fWo ;ts{tfk"js { / snfTds ¿kn] / k'hF LjfbL ;Qf -;fd|fHojfbL ljZj ;dflKtkl5 ;g\ 1949
ul/Psf] 5 . …;+oQ' m /fHo cd]l/sfÚ n] Joj:yf_ nfO{ xhf/ jif{ l6sfpg ;]K6]Da/df ;fDojfbsf] k|jfx /f]Sg
…lglZrt dfkb08Ú k'¥ofPsf b]zx¿df cjnDag ul/Psf] bL3{sfnLg cd]l/sfsf] g]tT[ jdf ;fDojfblj/f]wL ;}
Pd;L;L kl/of]hgf nfu" ug]{ / /0fgLltsf] gfd g} Pd;L;L xf] . o;df Go u7aGwgsf ¿kdf gf6f] ;ª\u7g
cg'bfg:j¿k cfly{s ;xof]u ug]{ u/L xfQLsf] b]vfpg] bfFtsf ¿kdf cfly{s (NATO) agfP . sl/a &! jif{kl5
agfPsf] cflwsfl/s ;/sf/L -sDkgL_ ;+:yf -Pd;L;L_ / …rkfpg] bfFtÚ sf clxn]sf] ljsl;t ljZjkl/j]zdf
lgudnfO{ Pd;L;L (Milleniam ¿kdf …IPS / SEATOÚ h:tf ;} casf r'gf}tLx¿sf] xn gf6f]af6 dfq
24 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
;Dej gx'g] b]vL ;fd|fHojfbn] cfˆgf] g} ;}Go /0fgLlt (IPS) sf] cleGg May 2019 df ef/tsf] Ps
/0fgLltdf yk ljsf; u/]sf] 5 . cª\usf ¿kdf cfPsf] 5 . @))$ kqsf/ ;Dd]ngdf eg]sf]
;fd|fHojfbn] clxn] Psflt/ ;fDojfbL nfO{ cfwf/ jif{ agfP/ MCC dfkm{t egfOsf] ;f/ …===g]kfnsf nflu
/ ;dfhjfbL d'ns ' x¿, csf]l{ t/ d'l:nd e"ldnufot ax'dN" o vlgh kbfy{ / Pd;L;L sfo{qmd IPS sf]
d'ns ' x¿nfO{ d'Vo r'gf}tLsf ¿kdf k|fs[lts ;|ft] ;fwg sAhf ug]{ p2]Zon] cToGt dxTjk"0f{ yfngL ePsf],
lnPsf] 5 . logdf klg bL3{sflns cfˆgf] cg'sn " tfdf dfkb08 k"/f u/]sf of] pmhf{ If]qsf] ljsf;df
lx;fan] ;fDojfb (Communism) elgPsf b]zx¿df k:g] of]hgf agfPsf] dfq xf]Og, If]qLo ;Dks{
/ ;fDojfbL (Communist) x¿ g} b]lvG5 . o; gLltcGtu{t ;fgf (Conectivity) clej[l[ 4 ug]{
pgsf] lgzfgfsf] klxnf] ;"rLdf 5g\ . oL tyf sdhf]/ cfly{s cj:yf ePsf o:tf] ;Dks{ IPS sf] cToGt
r'gf}tLx¿sf] ;dfwfg ca ljZjo'4sf] b]zx¿nfO{ k'h F LjfbL ljZjJoj:yfsf] dxtjk"0f{ kIf ePsf], g]kfn;d]t
ljsNksf ¿kdf sd 3gTjsf] If]qLo k|efjleq /fv]/ lgoGq0f tyf lgu/fgL lxGb–k|zfGt If]qdf :jtGq, v'nf
o'4af6 xn ug],]{ lglZrt ;"rLleq k/]sf ug],{ 7"nf tyf ljsl;t k|ltåGåL / lgod cfwfl/t k|0ffnL
b]zx¿nfO{ 3]/faGbL ug],{ To;jl/kl/ b]zx¿nfO{ 3]/faGbL / ;Gt'ngdf ;'lglZrt ug{ cd]l/sL ;/sf/sf]
cfˆgf] ;}Go u7aGwgaf6 zlQm lj:tf/ /fVg ;s] cem} xhf/ jif{ ljZjnfO{ ;Dk"0f{ k|of; /x]sf], o:tf] k|of;
ug],{ ;}Go k|efj a9fpg] / ;Defljt k'h
F LjfbL lgoGq0fdf /fVg ;lsG5 / cfly{s, ;'/Iff / zf;sLo
o'4 cfˆgf] kIfdf kfg]{ p2]Zo 5 . cfˆgf] cg'sn " tfdf rnfpg ;lsG5 dfldnfdf s]lGb|t /x]sf], oxL
o;cGtu{t tTsflns / bL3{sflns eGg] ;fd|fHojfbL /0fgLlt 5 . kxnsf cfwf/df lxGb–k|zfGt
;'/Iff /0fgLlt th'd{ f u/]sf] 5 . o; g]kfndf Pd;L;Laf/] s'/f pl7/x“bf
of]hgfcg';f/ ljleGg ¿ksf If]qLo of] lxGb–k|zfGt /0fgLltsf] cª\u xf]
u7aGwgx¿ lgdf{0f ub}{ cl3 a9]sf] ls xf]Og eGg]df klg ax; 5 t/
5 . To;} /0fgLlts} qmddf blIf0fk"jL{ cGto{df Pd;L;L cfO{kLP;s} cª\u Pd;L;L g]kfnLx¿sf
Pl;ofdf l;6f] (SEATO) agfP/ / xf] eGg] s'/f lgDgtYox¿ n] k'li6 nflu ;xof]u xf]Og,
blIf0fPl;ofdf lxGb–k|zfGt /0fgLlt ub{5g\ M
(Indo Pacific Stratagy) cufl8
unkf;f] xf], czflGt,
• sf7df8f}lF :yt cd]l/sL cg]stf, 6'6k'm6,
;f/]sf] b]lvG5 h;cGtu{t g]kfn klg /fhb"tfjf;sf clwsf/L sfn{
kb{5 t/ g]kfnsf] c;+nUg k//fi6« /f]h;{sf] egfO …==== Pd;L;L
/Qmkftk"0f{ n8fOF / gjcf}
gLltsf sf/0fn] pQm ;}Go u7aGwgdf cfO{kLP;s} cª\u xf] === .Ú klgj]zLs/0fsf] s8L
;dflxt x'g ;Dej gb]vk] l5 o;nfO{ xf] . of] o'4 xf], lx+;f
u'lnof]–dL7f] cfly{s gf/f lbP/ rf]/ – -@)&^ k'; !@ k|; ] jQmJodf
b'nf]af6 g]kfndf Pd;L;L kl/of]hgf pNn]v_ xf] . Pd;L;LnfO{ g]kfnsf]
3';fpg ;kmn eof] . bL3{sfn;Dd • csf{ cd]l/sL ljb]z ;xfosdGqL sfg"g–;+ljwfgeGbf dfly
g]kfnL hgtfnfO{ s'g} klg xfntdf Pln; j]N; (Ailice Wells) /fv]/ o;nfO{ gofF Oi6
o;sf] lj/f]w ug{ glbg / o;sf n] leotgfd e|d0fsf] a]nf OlGbof sDkgLsf] ¿kdf
lj?4 pleg glbg hgdt k|fKt ;+:yf eg]sf] egfO …Pd;L;LcGtu{t
g]kfnnfO{ k|bfg ul/g] ? %)) s'g} klg xfntdf g]kfnL
;+;b\af6 o;nfO{ kfl/t u/]/ hfg]
bL3{sflns ;'/Iff /0fgLltcGtu{t ldlnlgod 8n/sf] cg'bfg /sd hgtfnfO{ :jLsfo{ 5}
;g\ @))@ df of] kl/of]hgf cufl8 ;du| lxGb–k|zfGt /0fgLlts} g . o;df ;d:t g]kfnL
;fl/of] . of] kl/of]hgf @))# df Pd;LP efu xf] . ===Ú ;fjwfg /xFb} Pd;L;L
(Milleniam Challenge Act) tof/ – (10 Feb. 2019 Annapurna vf/]h u/f}F / cfˆg} v'§fdf
kfl/of] . @))$ df Pd;L;Lsf ¿kdf Post) .
lglZrt dfkb08 k"/f u/]sf b]zx¿nfO{
pleg l;sf}F .
• blIf0fPl;ofsf nflu cd]l/sL
cg'bfg ;xof]u lbg] u/L Pd;L;L pk;xfos ljb]zdGqL 8]le8
agfOof] . oxL ;/sf/L lgud Pd;L;L /]Gh (Devid Ranz) n] 14
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 25
;f]rcg'¿ksf] k|flKtsf nflu /fv]/ NofPsf] b]lvG5 . g]kfnsf g]tT[ jdf agfPsf] Pd;L;Lsf] ;Demf}
cd]l/sfn] ljleGg sfo{qmd ;Gbe{df cufl8 jf k5fl8 hf] cfPsf] tfaf/]df cWoog sfo{bnn] k|:t't
cf/De u/]sf] 5 .Ú eP klg cd]l/sfn] oL b'j} /0fgLltnfO{ u/]sf] l/kf]6{ cg';f/ xfn ljZjel/
-Himalaya Times 15 May Pp6} /0fgLltsf] cª\u agfP/ Pp6} cd]l/sfn] Pd;L;Ldfkm{t ljZjsf
2019_ . l;Ssfsf] b'O{ kf6fsf ¿kdf Psfsf/ …$(Ú b]zdf nufgL u/]sf] 5 h;df
(Compact Plan) agfP/ NofPsf] Pl;of k|zfGt If]qdf @^, clk|msfdf !#
pko'Q{ m egfOx¿af6 MCC
kl/of]hgf IPS s} cleGg cª\u 5 . …g]kfndf Pd;L;L kl/of]hgf / Nofl6g cd]l/sfsf !) b]zdf of]
ePsf]df s'g} låljwf 5}g . oL tYox¿sf cufl8 NofOPsf] / cfO{kLP; kl5 dfq sfo{qmd nfu" ul/Psf] 5 . o;dWo] $&
cfwf/df Pd;L;L lxGb–k|zfGt /0fgLlt NofOPsfn] oL b'Oa{ Lr s'g} ;fOgf]– j6fdf ;Demf}tf (Compact) sfo{qmd
(IPS) cGtu{tsf] cfly{s dfldnf;Fu
;DaGw 5}gÚ eGg] ts{ lsg ;xL 5}g ;DkGg ePsf], @ j6f aGb ePsf],
;DalGwt ;+:Yff xf] / of] ljz'4 …ljsf; eg] g]kfndf IPS eGbf cufl8 MCC #@ j6fdf sDKofS6 sfo{qmd ug{k' j" {
kl/of]hgfÚ xf]Og . kl/of]hgf ;'? ul/Psf] h:tf] b]lvP y|;
] xf]N8 sfo{qmd nfu" u/]sf], !# j6f
klg ljZj;Gbe{ / vf;u/L cd]l/sfsf] k|lqmofdf /x]sf], !! j6f sfof{Gjogsf]
lgZro g} s'g} klg ldq/fi6«x¿n] /0fgLlts of]hgfdf cjwf/0ffut cj:yfdf, # j6fdf x:tfIf/ ePsf],
lagfs'g} unt p2]Zo lgM:jfy{ lbnn], lx;fan] lxGb–k|zfGt /0fgLlt g} p6fdf :yug / @ b]zdf /2 ePsf]
g]kfnL hgtfsf] ljsf; / ;d[l4sf h]7f] 5 / Pd;L;LnfO{ To;sf] k"/s b]lvG5 . oL sfo{qmdx¿ b]zcg';f/
nflu ug]{ ;xof]u ;sfg]{ s'/fdf s'g} / ;xof]uL cfly{s lgsfosf ¿kdf leGg–leGg :j¿k / k|sl[ tsf] b]lvP
sGh':ofOF / lj/f]w ug'{ x'bF g} t/ unt kl/rfng ub}{ cfPsf] 5 . o;/L klg nIo eg] Pp6} b]lvG5– …e"ld,
lgot / :jfy{;lxt ;t{dfly ;t{sf] g]kfndf IPS / MCC leGg geP/ k|fs[lts ;|ft] / ax'dN" o vlgh
y'kf| ] nufP/ b]z} aGwsLdf /fVg] Pscsf{sf k"/s ;+:yf x'g\ . cfO{kLP; kbfy{sf] bf]xg, ;fj{ef}ldstfdflysf]
u/L ul/g] ;Demf}tf, rfx] Tof] vaf}s +{ f] ;}lgs dxTjnfO{ s]Gb|df /fv]/ v8f x:tIf]k, ;fDojfbL ljrf/sf] k|jfxnfO{
;xof]u–cg'bfg lsg gxf];,\ :jLsfg'{ ul/Psf] ;+:yf xf] eg] Pd;L;L /f]Sg] / gjpklgj]z v8f ug]{ .Ú o;sf
…bf;Tj jf gjpklgj]zÚ :jLsfg'{ xf] . cfly{s dxTjnfO{ s]Gb|df /fv]/ v8f cltl/Qm g]kfndf ;}Go cv8f hdfpg]
o:tf] uDeL/ /fi6«3ftL ;Demf}tfnfO{ s'g} ul/Psf] ;+:yf xf] . oL b'On { fO{ Pp6} cd]l/sL of]hgf 5 .
klg xfntdf :jLsfg{ ;lsFbg} . /0fgLltdf hf]8/] cfO{kLP;sf] k|:tfj o;} qmddf ;jeGbf klxn] ;Demf}tf
cd]l] /sfn] cfˆgf] of] bL3{sflns c;kmn ePkl5 o;sf] p2]Zo ;kmn ug]{ b]z clk|msfsf] ul/a t/ …Eoflgnf,
;'/Iff/0fgLltsf] of]hgfleq xfn kfg{ Pd;L;LnfO{ cufl8 ;fl/Psf] l66flgod, k]6f« l] nodÚ h:tf ax'dN" o
g]kfn;lxt !$ b]znfO{ k|fyldstfsf] xf] . o;/L cfO{kLP;nfO{ Pd;L;Lsf] vlgh kbfy{n] wgL b]z df8fuf:s/
3]/fleq /fv]sf] 5 . t'ngfTds ¿kdf hnkdf ;'ulGwt ljif (Suger lyof] . of] ;Demf}tf …s[lif / e"ld;'wf/
cfˆgf] ;'/Iff 3]/f sdhf]/ /x]sf] o; Coated Bullet) sf] ¿k lbOPsf] ug]Ú{ eg]/ ;g\ @))% df !!) ldlnlgog
blIf0fPl;of If]qdf cd]l/sfn] lxGb– 5. 8n/sf] ;xof]u /sd ;Demf}tf ul/Psf]
k|zfGt /0fgLlt (IPS) cufl8 ;f¥of] t/ Pd;L;L g]kfndf gofF h:tf] b]lvP lyof] . ;Demf}tf sfof{Gjog x'bF f hUuf
To;dfkm{t g]kfn k:g ;Dej gb]vk] l5 klg ljZj;Gbe{df gofF xf]Og . of] w]/} lab]zL sDkgLnfO{ lbg] ljifodf
2004 lt/af6} g]kfnnfO{ Pd;L;Lsf] b]zdf nfu" eP/ c;kmn x'bF } cfPsf] hgcfqmf]z a9\of] / ;}Go ljb|fx] eof] .
3]/fleq kfb}{ cfˆgf] cg'sn " tf / sfo{qmd klg xf] . sl/a 8]9 bzs klxn] o;sf] sf/0f ;g\ @))( df ;Demf}tf /2
cj;/sf] vf]hLdf kxn ub}{ cfof] . cd]l/sfn] ljZjel/sf /fi6«x¿nfO{ eof] . o:t} clk|msfs} csf]{ ul/a t/
o; /0fgLltcGtu{t cToGt uf]Ko / juL{s/0f u/L lglZrt b]zx¿nfO{ ;'gh:tf ax'dN" o vlgh ;Dkbf ePsf]
;ts{tfk"js { 5nkmn / kxn ub{} ;g\ cfˆgf] /0fgLlts 3]/fleq /fVg] u/L b]z dfnL;Fu …l;FrfOsf nfluÚ eg]/
2017 df b]pjfsf] 5f]6f] sfo{sfnsf]
Pp6f a[xt\ u'?of]hgf (Road Map) ;g\ @))^ df ;Demf}tf eof] . ;Demf}
cg'sn " tfaf6 nfe p7fP/ df}sfdf rf} agfPsf] 5 . of] l8hfOgsf] lgzfgfdf tfnfO{ b]zsf] lgodsfg'geGbf dfly
sf xfg]sf] b]lvG5 . MCC / IPS Pl;of, clk|msf, Nofl6g cd]l/sfsf /flvPsf], hUuf ljb]zLsf] xftdf
b'O{ cjwf/0ffx¿ blIf0fPl;of elgP sdhf]/ /fi6«x¿ k/]sf 5g\ . ;Qfwf/L hfg] ePsfn] dfnLsf hgtf e"ldxLg
klg d'VotM g]kfnnfO{ s]Gb|laGb'df g]skf -g]skf_ n] emngfy vgfnsf] x'g] l:ylt k}bf eof] h;sf sf/0f
26 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
ToxfF klg ;}Go ljb|fx] eof] . o;sf] / :t/Ls/0fsf ;fy} ;'/Iff, ;'zf;g df /fv]/ ljsf;sf] k|nf]eg lbFb}
sf/0f ;g\ @)!@ df ;Demf}tf /2 / ljsf;df vr{ ug]{ egL %) s/f]8 cd]l/sf h;/L klg g]kfndf k:g]
eof] . o:t} 3fgfdf @))^ df …ljB't\ cd]l/sL 8n/df @)&$ ;fn ebf} @ of]hgfdf 5 . of] c;fWo} vt/gfs 5 .
k|;f/0f nfOgsf nfluÚ ;Demf}tf eof] ( ut] -14 Sep. 2017_ df ;Demf}tf Pd;L;Lsf] rl/q /fi6«3ftL /
/ @)!$ df x:tfIf/ ul/of] . ToxfF klg ul/of] . cGo b]zsf] cg'ejnfO{ Wofgdf x:tIf]ksf/L ePsf] tYo w]/} lj1 / g]tf
hldgsf cltl/Qm ;Demf}tfdf gfkmfsf] /fv]/ …g]kfn;Fusf] ;Demf}tfÚ uf]Ko tyf /fhgLlt1x¿n] ;fj{hlgs u/]sf
*) k|ltzt nufgLstf{n] vf]hs ] f]df ;t{x¿af6 cg'alGwt b]lvG5 . of] s'/f 5g\ . o;sf] /fi6«3ftL rl/qnfO{ ;Demf}
3fgf ;/sf/n] %! k|ltzt dfu u¥of] . cd]l/sfn] g]kfn ;/sf/nfO{ …;Demf}tf tfsf lgDg wf/fn] k'li6 u5{g\ M
o;}df s'/f gldn]kl5 @)!( df ;Demf} ubf{ ckgfPsf uf]Ko ;t{x¿ ;fj{hlgs wf/f #, bkmf #=@ -r_ df g]kfnsf]
tf /2 eof] . o:t} csf]{ rfvnfUbf] u/]sf]Ú cf/f]k nufPaf6 :ki6 x'G5 . ;Dk"0f{ af}l4s ;DklQdf cd]l/sfsf]
;Demf}tf >Lnª\sf;Fu eof] . k"j/{ fi6«klt ;Demf}tf ubf{ ckgfOPsf ;ts{tfnfO{ k"0f{ clwsf/ x'g] k|fjwfg 5 .
l;l/;]gfsf] kfnfdf $* s/f]8 cd]l/sL lgDgtYox¿n] k'li6 ub{5g\–
8n/ cg'bfg ;xof]u eg]/ * k[i7 wf/f #, bkmf #=& -s_ df
pko{Q' m ;do / kfqsf] 5gf]6, g]kfn ;/sf/n] axLvftf Pd;L;LnfO{
nfdf] ;Demf}tf …e"ld Joj:yfkg / uf]Ko ;t{ / cuUu} cfrf/;+lxtf lgdf{0f,
;8s k"jf{wf/sf nfluÚ eg]/ u/] t/ a'emfpg afWo x'g] k|fjwfg 5 .
>Lnª\sfsf] h:tf] 5f]6f] ;Demf}tf /
kl5Nnf] /fi6«klt dlxGb|f /fhfkfIf]sf] kl5 nfdf] cg';r" L, kl/lzi6 / sl/a wf/f #, bkmf #, -*_ -s_ df
sfo{sfndf cfpFbf e"ld Joj:yfkgsf cfwf bh{g ;xfos / ;fO8 ;Demf} kl/of]hgfsf] n]vfk/LIf0f cd]l/sfsf]
af/]df ljjfb cfof] . ToxfF klg tfx¿ ug',{ o;sf efiff–z}nLx¿ ce]B sDkgLn] dfq ug]{ k|fjwfg 5 .
sf]nDaf] ljZjljBfnosf pks'nklt / c;fWo ;GWofefiff / uf]ndfn z}nL wf/f #, bkmf #, -*_ -3_ df
nlntl;/Lsf] g]tT[ jdf $ hgfsf] ckgfpg', ;+;b\af6 kf; u/]/ o;nfO{ n]vfk/LIf0f ug]{ ;Dk"0f{ clwsf/
cWoog sfo{bn agfOof] . sfo{bnn] sfg'gL lx;fjn] hl6n agfpg', ;Demf}tf Pd;L;LnfO{ lbOPsf] 5 .
;Demf}tf cWoog ubf{ * k[i7sf] ;Demf} ;DkGg ePkl5 …;/sf/nfO{ x:tfGt/0f wf/f %, -s_ / -v_ df cd]l/sfn]
tfdf x:tfIf/ eof] . ;Demf}tfkl5 Tof] ug]{ jf clwsf/ k|Tofof]hg ug]Ú{ s'/f rfx]df h'g;'s} a]nf klg of] ;Demf}tf
*# k[i7sf] %) cf]6f cg';r" L;lxtsf] st} pNn]v gug',{ Pd;L;Ldftxtsf Psnf}6L ¿kdf /2 ug{;Sg] k|fjwfg
nfdf] ag]/ cfPsf] b]lvof] . k"j/{ fi6«klt ;DklQ / ;+/rgfx¿nfO{ 5'§} :jfoQ 5.
l;l/;]gfn] cfk"m;Fu ePsf] ;Demf}tf * ;+/rgf v8f u/L To;nfO{ ;Dk"0f{ wf/f %, bkmf %=% df …;Demf}tf
k[i7sf] dfq ePsf] atfP . sfo{bnn] clwsf/ ;'Dkg] s'/f pNn]v ug'{ sfod /xg] (Survival) bkmfx¿
;+zf]wgsf] k|:tfj k]; u¥of] . rf}tkmL{ -h;df O/fsdf u/]h:t} o;nfO{ % @=&, @=*, #=@ -Pkm_, #=&, #=*, %=@,
;Demf}tfsf] lj/f]w ePkl5 >Lnª\sf jif{ xf]Og, cgGt sfn;Dd sDkgLnfO{ %=#= %=$, ^=$, df …;Demf}tfsf] Dofb
;/sf/n] ;Demf}tf :yug u¥of] . kl5 hLljt /fVg ;lsg] / sDkgLdfkm{t ;lsPkl5 klg sfod /xg]Ú k|fjwfg
;Demf}tf /2 eof] . o:t} lgsf/fu'jfn] sfg'gL lx;fan] ;/sf/eGbf dfly 5 eg] bkmf @=* df …;Demf}tfsf] Dofb
;g\ @))% df, a]gg] n] @))^ df, /fv]/ cnUu} ;Qf rnfpg] lgolt k|:6 ;lsPkl5 klg !@) lbg -$ dlxgf_
n];f]yf]n] @))& df, df]hflDasn] emNsG5_, lgld{t ;+/rgfsf dftxtsf ;Dd sfod /xg]5Ú eg]sf] 5 .
@))& df, dª\uf]lnofn] @))& df, clwu|x0f ul/Psf] hUuf jf e"ld cgGt
a'sf{gfkmf;f]n] @))* df Pd;L;L wf/f ^ bkmf ^=* df sfd ubf{sf]
sfnsf nflu sDkgLsf] clwsf/leq ;dodf s;}nfO{ rf]6k6s nfu]df jf
;Demf}tf u/]sf]df ;a}df hUuf;DaGwL kfg',{ cd]l/sfsf] clwsf/ :yflkt ug'{
lsrnf]sf sf/0f ;Demf}tfx¿ cl3 36gf ePdf s'g} ph'/afh'/, d'2f jf
xf] / of] x:tIf]ksf/L rl/qnfO{ dfGotf sfg'gL k|lqmofn] Pd;L;L -cd]l/sf_
a9\g ;s]sf 5}gg\ . g]kfndf o;sf lbg' xf] -Pd;L;Lsf] ;Demf}tf wf/f *
cltl/Qm cem w]/} ;t{x¿ 5g\ . nfO{ g5'g] k|fjwfg 5 .
sf] bkmf *=!_, ;Demf}tf / sDkgLsf]
g]kfn;Fu ul/Psf] uf]Ko ;Demf} lgodn] ef}lts ;DklQsf] ;'/Iffsf wf/f &, bkmf &=! df k|:t't ;Demf}
tfdf $)) s]eLsf] pRr ef]N6]h gfddf ;]gf lnP/ cfv8f hdfpg] tf / g]kfnsf] sfg'g aflemPdf k|:t't
Ifdtfsf] ljB't\ k|;f/0f nfOg (High- ;Defjgf ;'lglZrt u/]sf] 5 . ;Demf}tf nfu" x'g] k|fjwfg 5 .
Tention Line), ;8s dd{t, ;'wf/ oL s'/fx¿nfO{ k]6af]nL (Hiden) wf/f *, bkmf *=! df …k|:t't ;Demf}
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 27
tf sfof{Gjog ug{ cfjZos ;Dk"0f{ lyof] . o;} qmddf @)&^ ;fn kmfu'gdf Pd;L;Lsf ljkIfdf af]Nb} cfPsf
hUuf clwu|x0f, :yn kxFr' / ag xfd|f] kf6L{sf] cGt/f{li6«o ljefun] 5g\ . o:t} ;r]t hgtf, a'l4hLjLx¿
If]q k|of]u;DaGwL :jLs[ltsf nflu Ps ;]ldgf/dfkm{t Pd;L;Lsf af/]df / gful/s ;dfh tyf g]kfnL ;]gfsf
;Dk"0f{ ;/sf/L lgsfox¿sf] k"0f{ tyf kf6L{ wf/0ff / o;sf] unt lgot / klg b]zeQm kIfw/x¿ Pd;L;Lsf]]
zL3| ;xof]u ;dod} tyf Pd;L;Lsf] /fi6«3ftL rl/qnfO{ ;fj{hlgs u/]sf] lj/f]wdf 5g\ . oL s'/fx¿n] ;du|df
gLltcg'sn " x'g] u/L pknAw x'g] lyof] . of] ;]ldgf/df a'l4hLjLx¿, Pd;L;L g]kfn / g]kfnL hgtfsf
;'lglZrt ug]5 { Ú elgPsf] 5 . sfg'gljb\, ;~rf/sdL{, /fhgLlt1x¿ kIfdf gePsf], o;sf] rl/q /fi6«3ftL
cg';r" L ! -u_ @ df …o; / g]kfnL ;]gfsf k"jh { g/nx¿sf] ;d]t ePsf] / ax';ª\Vos g]kfnL hgtf
kl/of]hgfdf g]kfn ;/sf/n] /fHosf ;xeflutf / ;sf/fTds k|ltlqmof lyof] o;sf] ljkIfdf ePsf] tYo :ki6
s'g} klg lgsfonfO{ v6fpg' kbf{ h;sf sf/0f sltkonfO{ cd]l/sL 5 . of] hgdt / lj/f]w x'bF fx'bF } klg
Pd;L;Lsf] :jLs[lt lng'kg]{ k|fjwfg b"tfjf;n] af]nfP/ :ki6Ls/0f;d]t ;Qfwf/L bnx¿ / ;bgdf /x]sf
5. lnPsf] lyof] . /fli6«o hfu/0f d~rn] ;f+;bx¿n] hah{:tL of] hgdtnfO{
cg';r" L $ -s_ df g]kfn ;/sf/n] klg lgoldt cGt/lqmof sfo{qmd s'Nr]/ Pd;L;L kf; u/]/ hfg] l:ylt
Pd;L;Lsf] lrQ a'g¤ ] u/L of]hgf tof/ ;~rfng ub}{ hgtfnfO{ ;r]t agfpg] ag]df o;sf] snª\lst kl/0ffd
kf/L k7fpg'kg]{ 5 / To:tf] of]hgf / Pd;L;Lsf] /fi6«3ftL rl/qnfO{ ef]ln g;f]lrPsf] klg x'g ;S5 . of]
ef/t ;/sf/n] ;dy{g u/]sf] x'gk' g]{ ;fj{hlgs ug]{ sfd ub}{ cfPsf] cj:yfdf ca ;DalGwt ;a} kIf stf,
k|fjwfg 5 . 5 . xfd|f] kf6L{ ;Da4 hj;÷df]rf{x¿n] s'g kIfdf pleg] eGg] k|Zg ;a}sf]
lg/Gt/ o;sf] lj/f]wdf sfo{qmdx¿ cufl8 v8f ePsf] 5 .
o;sf cltl/Qm Pd;L;Lsf] ;Demf} ub{} cfPsf 5g\ . xfd|f] kf6L{n] ;'?b]lv
tf ubf{ cGo y'k}| ;xfos ;Demf} t/ hgdt htf;'s} xf];,\ cd]l/sf
o;sf] lj/f]w dfq xf]Og, s"6gLlts / cfˆgf] ljZjJoj:yf arfpg rLgnfO{
tfx¿ klg ePsf 5g\ h'g cem} k|:6 /fhgLlts kxn klg ub}{ hgtfnfO{
v'nfOPsf] 5}g / sltko k|fjwfgx¿ 3]/faGbL ug{] /0fgLltdf 5 / h;/L
;r]t u/fpFb} cfPsf] 5 . cd]l/sL / klg g]kfn k:g] of]hgfdf 5 . rLgnfO{
cem} uf]Ko (Hiden) /flvPsf] g]kfn ;/sf/nfO{ lnlvt kq k7fP/
5 . sltko wf/fsf bkmf–pkbkmfsf 3]/faGbL ug]{ csf]{ e/kbf]{ / pko'Qm
cd]l/sL / g]kfnL hgtfaLrsf] ;DaGw sbd, g]kfndf h;/L x'G5, kfOnf
efiffx¿ c:ki6, hl6n / å}wfyL{ nfUg] glaufg{ / eljiodf o;sf] sf/0fn]
u/L n]lvPsf 5g\ eg] sltko cGo 6]Sg]df 5 . …ltAat 6'qm\ofpg] /0fgLlt,
g]kfndf åGå glgDTofpg cfu|x;d]t xªsª dfldnfdf x:tIf]k, blIf0f rLg
;xfos ;Demf}tfx¿df / cg';r" L, u/]sf] 5 . olt ubf{ klg hah{:tL
kl/lzi6sf klg bkmf–pkbkmf === eg]/ ;fu/df nkm8f, tfOjfgdf rLglj/f]wL
kf; ug]{ / sfof{Gjogdf nfg] l:ylt ultljlwdf k|fT] ;fxg, blIf0fk"jL{ Pl;ofdf
5f]l8Psf] 5 . cfPdf o;sf lj?4;ª\3if{ ug{ afWo SEATO / blIf0fPl;ofdf IPS sf]
oL wf/fx¿sf bkmf–pkbkmfx¿n] x'g] r]tfjgL;d]t g]skfn] lbPsf] 5 . kxn, ljut s]xL jif{otf rln/x]sf]
Pd;L;L kl/of]hgf g]kfn / g]kfnL tTsfnLg kl/j]zdf ;Qfwf/L rLg–cd]l/sf Jofkf/ o'4, hgu0ftGq
hgtfsf nflu 3fts 5 . o;sf] rl/q g]skfsf eLd /fjn, emngfy vgfn, sf]l/of -pQ/sf]l/of_ ;Fusf] åGå,
/fi6«3ftL / cfTd3ftL 5 . of] ;Demf}tf nLnfdl0f kf]v/]n, b]j u'?ªnufot sf]/f]gf dxfdf/Lsf] lgx'F u/L rLgnfO{
dxfsfnL ;Demf}tf / ;'uf}nL ;lGweGbf g]tfx¿n] Pd;L;LnfO{ ;fj{hlgs bf]ifL 7x¥ofpFb} WHO af6 kl5 x6\g,'
sof}F u'0ff 3fts 5 . o;n] …Pd;L;L ug]{ dfldnfdf lgjf{x u/]sf] e"ldsf g]kfndf Pd;L;Ldfkm{t k:g dl/xQ]
gofF ;+:s/0fsf] O:6 OlG8of sDkgL ;sf/fTds / dxTjk"0f{ 5 . sfo{bnn] ug',{ rLskfsf] kf]ln6Ao'/f] ;b:o;lxt
xf]Ú eGg]df s'g} zª\sf 5}g . NofPsf] k|ltj]bgn] w]/} s'/f phfu/ # hgf lrlgofF clwsf/L / ltgsf
Pd;L;Lsf] unt rl/qsf] lj/f]wdf u/]sf] 5 . o;n] klg Pd;L;Lsf] kl/jf/nfO{ cd]l/sf hfg k|ltaGw
s]xL ;sf/fTds kxnx¿ lgDgcg';f/ /fi6«3ftL rl/qaf/] w]/} tYox¿ nufpg' tyf ltgsf] cd]l/sfl:yt
/fVg ;lsG5 – phfu/ u/]sf] 5 . ;/sf/aflx/ ;DklQ /f]Ssf ug]n { ufot xs{tx¿
xfd|f] kf6L{ g]skfn] ;aeGbf klxn] /x]sf cGo jfdkGyL bnx¿n] klg o;};uF ;DalGwt sbd x'g\ . o;df
Pd;L;Lsf] unt rl/qsf] lj/f]w / Pd;L;Lsf] lj/f]w ub}{ cfPsf 5g\ . Pd;L;L rLgnfO{ 3]/faGbL /
e08fkmf]/ k|; ] jQmJodfkm{t u/]sf] g]kfnL sfª\u; ]| sf klg b]zeQm kIfx¿ gfsfaGbL ug]{ bL3{sflns /0fgLlt
28 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
xf] / aLcf/cfO{nfO{ c;kmn agfpg] …cGo b]zx¿df t ToxfFsf] hgtfsf] eGg]tkm{ klg Psk6s 3f]l/P/ ;f]Rg]
tTsflns sfo{gLlt klg . lj/f]wdf ;]gfn] ;fy lbPsf] 5 / ;} a]nf cfPsf] 5 .
oL xs{tx¿ cd]l/sfn] rLgnfO{ Go ljb|fx] åf/f b]zsf] ;fj{ef}ldstf / cGTodf xfdL g]kfnL clxn];Dd
3]g{] …;'/IffTds /0fgLltÚ cGtu{t u/]sf] :jfwLgtfsf] /Iff ug{ ;kmn ePsf 5g\ cd]l/sfsf] ;xof]udf afFrs ] f xf]Ogf}
5 . g]kfn ef}uf]lns / ;fdl/s b[li6n] t/ o:tf] cj:yfdf xfd|f] b]zdf, xfd|f F . xfdL s;}sf] ;xof]ulagf klg afFRg
blIf0fPl;of k:g] ;aeGbf pko'Qm u]6 g]kfnL ;]gfx¿sf] s] e"ldsf /xG5 <Ú ;S5f}F . afFRg dfq xf]Og, cfˆgf] b]z
j] xf] eGg] a'em]/ g} cd]l/sfsf] lu2]bl[ i6 hgrf;f]sf] ljifo ag]sf] 5 . / ;dfhsf] ljsf; / ;d[l4 ug{ ;Ifd
g]kfndf k/]sf] xf] . ha cd]l/sf g]kfn g]kfndf o:tf z[ªv \ nfa4 klg 5f}F . afFRg g;Sg] eg]sf bnfnx¿
k:g / v'§f 6]Sg ;kmn x'G5, oxfFaf6 ;lGw;Demf}tfx¿ lg/Gt/ x'bF } cfPsf dfq x'g\ . ljsf;sf gfddf b]z} a]Rg]
…rLgnfO{ 3]g,{] ef/tnfO{ sG6«fn ] 5g\ . ljutdf 1950 sf] c;dfg / b]zsf] ;fj{ef}ldstf / cv08tfd}
ug]{ / ;du| lxGb–k|zfGt If]qdf k|efj ;lGwb]lv sf];L, u08s, dxfsfnL, cfFr cfpg] u/L ul/g] /fi6«3ftL /
hdfpgÚ ;kmn x'g5 ] . o;sf/0f 6gsk'/, laKkf, ;'kb' u{ L, c?0f #, ck/ cfTd3ftL ;Demf}tf g]kfnLnfO{ rflxPsf]
h;/L klg cd]l/sfn] g]kfndf j}wflgs s0ff{nL, pRr sf];L afFwnufot sof} 5}g / o;sf] kl/dfh{g xf]Og, vf/]h
¿kn] kfOnf] 6]Sg' klxnf] k|fyldstfsf] F c;dfg, /fi6«3ftL ;lGw–;Demf}tfx¿ ug{k' b{5 . %) s/f]8 cd]l/sL 8n/
ljifo ag]sf] 5 . o;sf k5fl8sf] hgtfsf] lj/f]w x'bF fx'bF } klg hah{:tL gNofpFbd} f g]kfnLx¿ levf/L aGb}gf},F
p2]Zo o:tf] 5– ub{} cfPsf 5g\ . ltg} /fi6«3ftL ;Demf} a? Pd;L;L ;Demf}tfn] ef]ln g]kfnL
g]kfnnufot ;du| blIf0fPl;ofdf tfx¿sf] z[ªv \ nfdf of] Pd;L;L hgtfnfO{ levf/L agfpg ;S5 .
sDo'lg:6 k|fefj / k|jfx /f]Sg], ;Demf}tf ;}Go, cfly{s, /fhgLlts / Pd;L;L g]kfnLx¿sf nflu ;xof]u
sDo'lg:6x¿dfly bdg ug]{ / g]kfndf ;fdl/s b[li6n] sof}F u'0ff 3fts 5 . xf]Og, unkf;f] xf], czflGt, cg]stf,
j}1flgs ;dfhjfbsf] cfudgnfO{ clxn] klg ;Qf rnfpg]x¿ dflysf 6'6k'm6, /Qmkftk"0f{ n8fOF / gjcf}
/f]Sg], …ld;fOn rfh{ ug{Ú Go"gtd\ z[ªv \ nfa4 c;dfg ;lGw;Demf} klgj]zLs/0fsf] s8L xf] . of] o'4 xf],
$)) s]eL ef]N6]h Ifdtfsf] ljB't\ tf ug]x{ ¿s} xftdf 5 . ltgsf] lx+;f xf] . Pd;L;LnfO{ g]kfnsf] sfg"g–
k|;f/0f nfOg cfjZos kg]{ ePsfn] z[ªv \ nfdf Pd;L;L kl/of]hgf cfPsf] ;+ljwfgeGbf dfly /fv]/ o;nfO{ gofF
g]kfnaf6 ef/t, aª\unfb]zdf ljB't\ 5 . of] clxn] uDeL/ /fli6«o d'2f Oi6 OlGbof sDkgLsf] ¿kdf s'g} klg
a]Rg] gfddf rLg;Fusf] ;Defljt ag]sf] 5 . s]xL bnfn, e|i6frf/L, xfntdf g]kfnL hgtfnfO{ :jLsfo{ 5}
n8fOF xft kfg],{ wf/f * n] e"ld sAhf sld;gvf]/x¿afx]s l;Ëf] a'l4hLjL, g . o;df ;d:t g]kfnL ;fjwfg /xFb}
u/]/ ;}Go cv8f hdfP/ g]kfnnfO{ gful/s ;dfh, :jfledfg hgtf / Pd;L;L vf/]h u/f}F / cfˆg} v'§fdf
/0f:yn agfpg] of]hgf 5 hf] b]zeQm g]kfnLx¿ o;sf] lj/f]wdf pleg l;sf}F . h;/L lnk'ns ] sf
xfdL g]kfnLx¿sf nflu :jLsfo{ 5} 5g\ . olt x'bF fx'bF } klg ;Qf / kbsf] kIfdf b]z Pstfa4 eof], Pd;L;Lsf]
g . of]nufot blIf0fPl;ofsf] ;:tf] b'?kof]u u/]/ hah{:tL ;+;b\af6 kf; vf/]hLsf] nflu klg Psk6s b]z
>dsf] n"6, k|fs[lts ;|ft] –;fwgx¿sf] ug]{ /0fgLltdf bnfnx¿ 5g\ . Pd;L;L Pstfa4 x'g h?/L 5 . @& c;f/
bf]xg, bL3{sflns cfly{s zf]if0f / g]kfnsf] ljsf; / ;d[l4sf nflu @)&&
gjpklgj]zLs/0f -gofF O:6 OlG8of xf]Og, e|i6frf/ / sld;gsf] v]n xf] . gf]6 M of] cfn]v /ftf] va/
sDkgL_ sf] bL3{sfnLg /0fgLlt klg To;sf/0f pgLx¿ l9nf]–rfF8f] h;/L ;fKtflxs / O/ftf]va/ cgnfOgsf
cGt/lglxt 5 . o;/L g]kfn;Fusf] klg kf; ub{5 }{ g\ . o;tkm{ :jfledfgL nflu kl/dfh{g;lxt tof/ kfl/Psf]
;Demf}tfnfO{ x]bf{ sfg'gL, /fhgLlts, g]kfnLx¿sf] a]nd} f Wofg hfg cfjZos xf] . o;cl3 of] cfn]v g]skf /fKtL
cfly{s, ;fdl/s / ;}Go x:tIf]knfO{ 5 . ;do lat]kl5 o;sf] d"No c;fWo Ao'/f]sf] cfGtl/s k|sfzg …/fKtL ;Gb]zÚ
s]Gb|df /fv]/ Pd;L;L kl/of]hgf ux|fF} x'g5] eGg] s'/f a]nd} f ;r]t u/fpg' sf] bf];f| ] cª\sdf klg k|sflzt ePsf]
NofPsf] :ki6 b]Vg ;lsG5 . To;}n] klg xfdL cfˆgf] st{Jo 7fGb5f}F . st} lyof] . clxn] klg o;sf] d"n kIf
of] ;Demf}tf vf/]h ug's { f] csf]{ ljsNk oL e|i6frf/L, /fi6«3ftL, bnfnx¿nfO{ ;fGble{s /x]sfn] cufl8 e"ldsfsf
5}g . k6s–k6s r'g/] uNtL ul//x]sf t s]xL cg'R5]bx¿df ;fdfGo kl/dfh{g
Pp6f ;fj{hlgs rf;f]sf] ljifo 5– 5}gf}F < h;sf] kl/0ffd b]z cfh … ul/Psf] 5 . — n]vs
afFb/sf] xftsf] gl/jnÚ alg/x]sf] 5
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 29
lhp /x] l3p vfpFnf, Hofg ar] nfv pkfo
Hofg ar] nfv pkfo t;y{,
t;y{, sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F
sf]/f]gfsf] sx/af6 arf}+F ;fjwfgL ckgfcf}F .
;fjwfgL ckgfcf}F .
lahofbzdL, z'elbkfjnL tyf 57
@)&* ;fnsf] laho bzdL, z'e lbkfjnL kj{sf] d+undo z'esfdgf .
tyf 57 kj{sf] k'lgt cj;/df b]z k/b]zdf ;':jf:Yo, bL3f{o", ;'v, zflGt Pj+
/xg'ePsf ;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;d[l4sf] sfdgf ..
;':jf:Yo bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
d+undo z'esfdgf JoQm ub{5' . >Ls[i0f >]i7
OGb| nfdf s'df/L sDKn]S;
af}4–%, sf7df8f}+ k'/fgf] afg]Zj/rf]s, sf7df8f}+
MBA
Evening Program
;Dk"0f{ g]kfnL gful/sx?df ;':jf:Yo
bL3f{o" ;'v ;d[l4sf] nflu xflb{s
d+undo z'esfdgf JoQm ub{5f}F .
sd/]8 uf]Ghfnf] /
k]¿leofnL hgo'4sf lzIff
k|f/De / ltgsf kfNt' s's'/ -bnfn_ x¿
ljZj–dfgj hfltnfO{ k|Hjlnt s;}n] qmflGtsf] emG8f p7fPdf …
ug{ ;kmn sDo'lg:6 3f]if0ffkq uf]Ghfnf]Ú agfOG5 h:tf zAbf8Da/n]
k|If]k0fsf] !## jif{, k]l/; sDo'gsf] k|nfk ul//x]sf 5g\ . ;fdflhs
!!) jif{, cS6f]a/ qmflGtsf] ^$ jif{ / ;fd|fHojfbL / ;+zf]wgjfbLx¿sf]
lrlgofF qmflGtsf] #@ jif{kl5 sd/]8 k/fhonfO{ ;dfhjfb–;fDojfbsf]
cledfon u'Hdfg uf]Ghfnf]sf] g]t[Tjdf c;kmntf Pjd\ cGTo b]vfpg],
;g\ !(*! df k]¿df hgo'4sf] asaf; ug]{ / P]nfg ug]{ ;fd|fHojfbL
yfngL ePsf] lyof] . hLjgsf *^ -;+zf]wgjfbL_ x¿sf] xNnf xfjfdf
j;Gtx¿df cfh sd/]8 uf]Ghfnf] @* p8\b}5 . k"jL{ o'/f]k, ;f]leot ;ª\3,
jif{b]lv ;fd|fHojfbLx¿sf] cfhLjg dWok"j{ / Pl;ofdf ;dfhjfbdf
sf/faf;df ;j{xf/f >lds hgtfsf ;+zf]wgjfbLx¿ xfaL eP . ;fd|fHojfbn]
kIfdf ;ª\3if{/t x'g'x'G5 . k]l/; x:tIf]k Pjd\ 3';k}7 u¥of] / k|ltqmflGt
sDo'gn] unxTofPsf] lyo/, cS6f]a/ eof] . clg ;fd|fHojfbsf kfNt'
qmflGtn] a9f/]sf] hf/, lrlgofF qmflGtn] s's'/x¿n] slyt k|hftGqsf] ljho ™ k"0f{axfb'/ l;+x
w'nf] r6fPsf] RofªsfO;]snufot / ;dfhjfb–;fDojfbsf] c;kmntf
zlQmnfO{ n'sfP/ ;fd|fHojfbLx¿ ePsf] xf]xNnf dfq xf]Og, …Oltxf;sf]
cGTo eof]…, …ljrf/wf/fTds o'usf]
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 37
cGTo eof]Ú eg]/ 3f]if0ff ug{ yfn] . zf]if0f, pTkL8g / lje]bn] 7"nf] k]¿ sDo'lg:6 kf6L{ -;fOlgªkfy_
pQ/cfw'lgstfjfb pQ/;fd|fHojfbn] ;ª\s6 k}bf ul//x]sf] 5 . ljZj–dfgj sf cWoIf 8f= cledfon u'Hdfg /]gf];f]
cl3 ;f/]sf] of] b[li6sf]0f 8flgon hfltn] gofF ljsNk vf]lh/x]sf] 5– -uf]Ghfnf]_ l8;]Da/ !(#$ df P/Sj]kf,
a]naf6 ;'? eP/ / km's'ofdfsf] … pQ/;fd|fHojfbsf] cGTo / j}1flgs PlG8h z[ª\vnf, k]¿df hGdg'ePsf]
Oltxf;sf] cGTo / clGtd dfG5]Ú ;dfhjfb . xf] . ;Gt cul:tg ljZjljBfno
eGg] lstfan] rrf{ sdfof] . aln{g cfh xfdL cS6f]a/ qmflGt !)# P/Sj]kfaf6 bz{gzf:qdf ;g\ !(^! df
kvf{neGbf eofgs 9ª\un] ha !! jif{, lrlgofF qmflGt &! jif{ / k]l/; pxfFn] ljBfjfl/lw ug'{ePsf] xf] . ;g\
;]K6]Da/df cd]l/sfsf h'DNofxf ejg sDo'g !$( jif{eGbf gofF b'lgofFdf 5f} !(^@–!(&$ ;Dd bz{gzf:q ljefu
9n] clg To;n] xfjf vfof] . k|s[lt F . ljZj–sDo'lg:6 cfGbf]ng -qmflGt– xjfdf+uf ljZjljBfno, cfofs'rf]
lj1fgdf cfPsf] pynk'yn / lj1fg k|ltqmflGt_, ;dfhjfbn] vfPsf] k]¿df pxfFn] !@ jif{ k|fWofkg klg
tyf ;"rgfk|ljlwdf 5fPsf] ce"tk"j{ wSsf, pQ/;fd|fHojfbL ;ª\s6, ug{'eof] . pxfFsf] km/j/L !(^$ df
qmflGtn] dfgj ;dfhdf klg gjLg g]kfnL hgo'4sf] c;kmntf cflbsf] cu:6f nf 6f]/];Fu j}jflxs ;DaGw
r]tgfsf] phfu/ eO/x]sf] 5 . sf]/f]gf åGåfTds tyf P]ltxfl;s ef}ltsjfbL sfod eof] t/ @^ jif{kl5 ;g\ !(()
dxfdf/Ln] k'FhLjfb -;fd|fHojfb_ sf] ljZj–b[li6sf]0fsf cfwf/df ;sf/fTds df cu:6f nf 6f]/]sf] d[To' eof] .
jf:tljs ¿k / ;f/ 5n{ª\u ePsf] Pjd\ gsf/fTds lzIffx¿sf] ljZn]if0f ;g\ !($% df ePsf] ;fd|fHojfbL
5 . …dflg;sf] ljZj–Jofkstfn] / ;+Zn]if0f ub}{ PsLs[t hgqmflGtsf] bf];|f] ljZjo'4df kmfl;jfbsf]
Jojxf/df k|s[ltnfO{ p;sf] ch}ljs gofF dfu{df cl3 al9/x]sf 5f}F . sd/]8 k/fhosf] v';LofnLdf k]¿sf
lx:;f agfOlbG5Ú -Osf]gf]lds PG8 uf]Ghfnf] d"ntM k]¿leofnL hgo'4sf] jfdkGyLx¿sf] cfof]hgfdf h'n';
lkmnf];f]lkmsn Dofg'l:qmK6 ckm !*$$_ cWoog / s]xL lzIffsf ;DaGwdf oxfF lgsflnPsf] lyof] . sd/]8 uf]Ghfnf]
df dfS;{n] eg]em}F ;fd|fHojfbLx¿n] 5f]6f] rrf{ ul/g]5 . klxnf]k6s ToxLFaf6 lu/ˆtf/
u/]sf] k|fs[lts bf]xg, k|b"if0f / x'g'eof] . ;g\ !($^ df sDo'lg:6
ljWj+;n] k|fs[lts ljklQ tyf dfgjLo !_ sd/]8 uf]Ghfnf] of]ª la|u]8sf] ;b:oaf6 pxfFsf]
38 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
;ª\ul7t /fhgLlts hLjg k|f/De t/ a'h{'jf ju{nfO{ eg] sbflk vf/]h ;+zf]wgjfbla/f]wL ;ª\3if{sf]
eof] . pxfFn] ;g\ !(%@ df k]skfsf ug{ ;Sb}g .Ú tyfslyt gjjfdkGy cjlw ;f7Lsf] bzssf] cf/Deb]lv
;+:yfks xf];] dfl/Pt]usf s]xL df/fGt];, csf]{:tf -!($%_, xfof b] g} a9L :ki6 / uxg ¿kn] qmdzM
sljtfx¿sf] Sj]rf] efiffdf cg'jfb / nf tf]/] -sf]ldª\tfªh:t} ;+o'Qm df]rf{_ ljsf; eof] . o; k|lqmofn]
;g\ !(%# df sDo'lg:6 :68L ;s{n, oL ;a}df abgfdL, aaf{bL / kfv08k"0f{ kf6L{sf ;b:ox¿nfO{ ;+zf]wgjfbL
P/Sj]kfsf] :yfkgf klg ug'{eof] . ;g\ sk6 lyP . b]n k|fbf]sf] ;+zf]wgjfbL g]t[Tjlj?4 Pstfa4 x'g] / ltgnfO{
!(%^ df …ljiffn' xfjflj?4 h'wf}FÚ u'6nfO{ a9fg{ / lgisf;g kf/b]hsf] lgisf;g ug]{ lbzftkm{ ;g\ !(^$
eGg] pb\3f]if ub}{ k]skfsf] tTsfnLg ;d"x h;n] kf6L{leq csf]{ kf6L{sf] sf] rf}yf] ;Dd]ngn] 8f]¥ofof] . ;g\
g]t[Tjsf] lj/f]wdf uf]Ghfnf] v/f] ¿k wf/0f u/]sf lyP . kflqof /f]hfsf] !(^% sf] kfFrf}F ;Dd]ngsf] sfo{lbzfdf
plqg'eof] / P/Sj]kf ljZjljBfnosf] tyfslyt lrªsfª ;d"x / af]N;]las qmflGtsf tLg ;fwg;DaGwL ;d:ofsf]
5fq ;ª\3sf] cWoIfdf klg lgjf{lrt ;d"x klg lyP . cfofs'rf] s]G› ePsf] ;fdgf ug'{k/]sf] lyof] . kflqof /f]hf
x'g'eof] . pxfFn] ;g\ !(^% df rLg qmflGtsf/L ;d"x lyof] . ;g\ !(&% blIf0fkGyL cj;/jfbL lyP . pgn]
e|d0f ug{'eof] . sd/]8 uf]Ghfnf] ;g\ df …dfl/Pt]usf] af6f] km]l/ ;dftf}F / dfcf]jfbsf] c:jLsf/, qmflGtsf]
!(^^ df k]skfsf] s]Gb|Lo ;b:o, ;g\ pxfFsf] kf6L{sf] k'glg{df{0f u/f}FÚ eGg] c:jLsf/ u/]sf lyP . kf/b]hsf]
!(^^ df sDo'lg:6 ePsf] cf/f]kdf k'l:tsf k|sflzt eof] . ;d"xn] kf6L{ k'glg{df{0fsf] c:jLsf/
k'gM lu/ˆtf/ t/ ljZjljBfnodf v_ ;+zf]wgjfblj?4 lgd{d ;ª\3if{ u/]/ cGtTodf :j3f]lift af]N;]las
lj/f]wkl5 tLg lbgdf l/xf x'g'eof] . / qmflGtsf/L sxnfPsf] lyof] .
;g\ !(&% df pxfF k]skfsf] cWoIf kf6L{ Oltxf;sf tLg efu ;dsfnLg
aGg'eof] . ;g\ !(*! af6 hgo'4sf] ;dfhsf tLg If]q;Fu k/:k/
k|ToIf g]t[Tj ug{'eof] . ;g\ !((@ …uf]Ghfnf] ljrf/wf/f– ;DalGwt 5g\— klxnf], kf6L{sf]
df pxfF lu/ˆtf/ ePkl5 ljhosf] dfn]dfjfb nfu" ug]{ ;+ljwfg– hf];] sfnf]{; dfl/Pt]usf]
;lGgs6 k'u]sf] hgo'4n] wSsf sfo{lbzfsf] ljk/Lt tyfslyt /fli6«o
vfof] . qmdsf] pkh / hgo'4sf] Pstfsf] sfo{lbzf cª\lst ePsf]
ljsf;qmddf Ps ljwfgsf] cg'df]bg eof] . To;kl5
@_ qmflGtsf/L kf6L{sf] k'glg{df{0f km8\sf] xf] . ;f/e"t bf];|f], kf6L{sf] k'glg{df{0f / t];|f],
s_ k[i7e"ld ¿kdf uf]Ghfnf] ljrf/ hgo'4sf] g]t[Tj -;g\ !(*!_ x'g\ .
hf];] dfl/Pt]u k]skfsf ;+:yfks k]skfn] xfl;n u/]sf lzIffx¿ 5g\ .
eg]sf] s]jn xfd|f] b]zsf] kf6L{ Pstfsf] cfwf/sf] dxTj / b'O{
x'g'x'GYof] . pxfFn] dfS;{jfbL–n]lggjfbL
hudf kf6L{ v8f, :ki6 ljrf/wf/fTds
qmflGtsf nflu k|d'v nfOg ;ª\3if{l;t kf6L{sf] ;DaGw /
c8fg k|bfg / kf6L{nfO{ cfd gLltut s'/f xf] . ljlzi6 ¿kn] o;sf klg tLg tTj 5g\— klxnf],
sfo{lbzf k|bfg ug'{ePsf] lyof] . pxfFn] xfd|f] b[li6df ljrf/wf/fnfO{ dfn]dfjfb–uf]Ghfnf] ljrf/wf/f,
hGdfPsf] dxfg\ dfS;{jfbL kf6L{nfO{ ljZjJofkL ;Gbe{df bf];|f], sfo{qmd / t];|f], cfd gLltut
bl/nf] t'Nofpg, ljsl;t ug{ / sfo{lbzf . qmflGtsf/L kf6L{ k'glg{df{0f
dfcf]jfb k|d'v s'/f k|lqmof / ;ª\3if{ ;g\ !(&*–!(&(
cfˆgf] P]ltxfl;s sfo{ef/ k"/f ug{
;dosf] vfFrf] kb{Yof] . dfl/Pt]u xf]Ú eGg'eof] . pxfFn] ;Dd rNof] .
;+zf]wgjfblj/f]wL x'g'x'GYof] . pxfFsf] ;+zf]wgjfbnfO{ k'/fgf], gofF u_ b'O{ nfOg ;ª\3if{sf] dfGotf
;ª\3if{ ;+;bLo hL0f{jfbsf lj?4 / ;dsfnLgdf ljefhg …b'O{ nfOg ;ª\3if{a]u/ kf6L{
lyof] . dfl/Pt]un] eGg'ePsf] lyof], u/]/ To;sf lj?4 Pstfsf] cfwf/ g} x'g ;Sb}g . kf6L{leq
…lx+;fåf/f g} ;Qfdfly ljho k|fKt
ug{ ;lsG5 / clwgfostGqåf/f g}
lgd{d ;ª\3if{ ug'{eof] . b'O{ nfOgaLrsf] b[9 / a'l4dtfk"0f{
;ª\3if{a]u/ ljrf/wf/fnfO{ b[9tf;fy
o;sf] k|lt/Iff ug{ ;lsG5 . ;+;b\df u|x0f ug{, sfo{qmd jf cfdgLltut
h:tf];'s} ax'dt lsg gxf];\, To;n] sfo{lbzfnfO{ :yflkt ug{, ltgsf] /Iff
s]jn dlGqd08nnfO{ vf/]h ug{ ;S5 ug{, nfu" ug{ / ljsl;t ub}{ n}hfg
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 39
c;Dej x'G5 . of] cfwf/e"t s'/f xf] dhb'/_ x'g\ . :jlg0f{o, :jfwLgtf, qmflGtsf] ;]jf ub{5 ltgsf lj?4
/ cGt/lj/f]wsf] lgodsf] ljZjJofkL ;fd~h:o / :je/f]zf xf] . cGt/ ;f]leot ;+zf]wgjfb Ps xhf/
rl/qcg';f/ kf6L{ Ps cGt/lj/f]wsf f{li6«o ;j{xf/f ju{, pTkLl8t /fi6«, Ps pkfoaf6 h'Wg] ub{5 . xfdLn]
¿kdf /xG5Ú eGg] uf]Ghfnf]sf] 7DofO ljZjsf hgtf, b[9 / akmfbf/ kf6L{ ;+zf]wgjfblj?4 ljrf/wf/fTds,
5. ;ª\u7gx¿ cGt/f{li6«otfjfbsf] 7f]; cfly{s / /fhgLlts ;a} :t/af6
3_ cf/f]k / k|ltjfb klxnf] ;xof]u xf] . of] klxnf] dxfg\ cys / lgd{d ¿kn] st{Jolgi6 eP/
;fd|fHojfbLx¿n] kfun, wdf{Gw, ;xof]u g} cfˆgf]] ;ª\3if{ xf] . h'Wg'k5{ .Ú g]t[Tjaf/] uf]Ghfnf] eGg'x'G5,
/Qmlkkf;', kf]nkf]6jfbL, h8;"qjfbL, …P]ltxfl;s cfjZostf / ;+of]uåf/f
#_ ljrf/wf/fTds ljsf; xfd|f] kf6L{df, qmflGtdf / hgo'4df
;fDk|bflos / nfu"kbfy{d'vLh:tf
cf/f]kx¿ k]skfdfly nufPsf k|yd dxflwj]zgn] kf6L{ / klg ;j{xf/f ju{n] g]tfx¿sf] Ps
lyP . uf]Ghfnf]n] …of] t /tGwfsf] hgo'4nfO{ hGdfPsf] / h;n] nfdf] ;d"x hGdfPsf] 5 . g]tfx¿ / Pp6f
c8\snafhL, sf]/f k|ltlnlk / af6f]sf] d"Nofª\sg, kf6L{sf] Pstfsf] g]tfnfO{ hGd lbg t cfjZostf g} xf]
zflAbs gSsnafhL cf/f]k xf]Ú eg]/ cfwf/ :yflkt, ljrf/wf/f dfn]dfjfb t/ ljlzi6 ¿kdf pgLx¿ sf] xf]nfg\
s8f k|ltjfb ug'{ePsf] lyof] . / uf]Ghfnf] ljrf/wf/f, sfo{qmd eGg] s'/frflxF ;+of]uåf/f lgwf{l/t
tyf cfd/fhgLlts sfo{lbzf x'G5 . csf]{ zAbdf s'g} lglZrt
ª_ sDo'lg:6 kf6L{ b[li6lIflthleq /x]sf] ;Qfdfly :yfg / sfndf 7f]; ¿k u|x0f ug]{
uf]Ghfnf]n] kf6L{ v'nf hgkf6L{ ljho k|fKt ug]{ lbzflgb]{z u/]sf] ljlzi6 kl/l:yltx¿sf] z[\vnfåf/f g}
-Mass party_ xf]Og, t/ of] lyof] . uf]Ghfnf]n] dfcf]jfbaf/] … lgwf{l/t x'G5 . o;k|sf/ xfd|f]
hgrl/qo'QmrflxF xf] . …cfˆgf c;n dfS;{jfb eg]sf] ljsf;sf] k|lqmof dfldnfdf klg Pp6f g]t[Tjsf] hGd
tTj ePsf dflg;x¿sf] ;ª\u7g xf] . åGåfTds Pstf xf] h;n] 7"N7"nf] ePsf] 5 . ;g\ !(&( sf] lj:tfl/t
xf]Ú eGg] :6flngsf] egfOnfO{ hf]8 km8\sf] df5{ / oL g} To:tf tTjx¿ ;Dd]ngdf o;nfO{ kf6L{df :jLsf/
lbg'ePsf] 5 . pxfFn] …of] hgrl/qo'Qm x'g\ h;n] r/0fx¿ k}bf ub{5g\Ú ul/of] . g]t[Tj ljsf;sf] :t/ h'g;'s}
x'G5 lsgeg] of] 5flgPsf, clt eGg'eof] . dfS;{jfbsf tLg PsLs[t xf];\, ljrf/sf] hudf hLljt g/x]sf]
pQd / k|dfl0ft ePsf dflg;x¿sf] cËx¿sf] ljsf;– bz{gdf s]G›Lo g]t[Tj x'g} ;Sb}g . hf] k|jQmf xf] pxL
;ª\u7g xf] . of] chËsf] hg;d"xsf] ¿kn] cGtlj{/f]wsf] lgod cfwf/e"t, kf6L{ / qmflGtsf] g]tf ag]sf] 5 . of]
cg'kftdf ;ª\VofTds ¿kn] ;fgf] /fhgLlts cy{zf:qdf, gf]s/zfxL P]ltxfl;s cfjZostf / ;+of]u;Fu,
x'G5 . of] kf6L{n] ;j{xf/f ju{sf] k'FhLjfb / ;dfhjfbsf] /fhgLlts :ki6tM uf]Ghfnf] ljrf/;Fu ;DaGw
lxtsf] /Iff, k|ltlglwTj / d'lQmsf] cy{tGqsf] ljsf; / j}1flgs 5 . xfdLdWo] k|To]snfO{ qmflGtn] s]
bfloTj jxg ub{5 h'g ;fDojfbdf ;dfhjfbdf cGt/f{li6«o ;j{xf/f ju{sf] agfpF5 eGg] yfxf x'Fb}g . ljlzi6
k|fKt x'g]5 . qmflGtdf hgtfsf] ljsl;t ;}lgs l;4fGt hgo'4sf] ¿k lbg] / lhDd]jf/L axg ug]{ xf] .
cª\usf ¿kdf c? ju{x¿sf] klg k|of]u / ljsf; . …uf]Ghfnf] ljrf/wf/ lgb]{zs cflËs kb xf], g]tf / g]t[Tj
sfo{ ug]{ ePsfn] afFsL pTkLl8t f– dfn]dfjfb nfu" ug]{ qmdsf] pkh nfdf] ;dosf] ;ª\3if{åf/f cflh{t /
ju{x¿nfO{ d'Qm u/]/ dfq cfkm"nfO{ / hgo'4sf] ljsf;qmddf Ps km8\sf] k|dfl0ft kf6L{sf] qmflGtsf/L k|flwsf/
d'Qm ug{ ;S5 . kf6L{ ;ª\u7gx¿sf] xf] . ;f/e"t ¿kdf uf]Ghfnf] ljrf/ xf] .Ú
k|0ffnL xf] . of] cfˆgf zlQmx¿sf] eg]sf] s]jn xfd|f] b]zsf] qmflGtsf ;+zf]wgjfbLx¿n] JolQmk"hfsf]
e/f];fdf rNb5 . !% s/f]8 hgtfdf nflu k|d'v s'/f xf] . ljlzi6 ¿kn] cf/f]k nufP . To;sf lj?4 pxfF
af]N;]las *) xhf/ lyPÚ eg]/ 7f]; xfd|f] b[li6df ljrf/wf/fnfO{ ljZjJofkL eGg'x'G5, …of] Pp6f axfgf xf] .
pbfx/0f lbg'ePsf] 5 . ;Gbe{df dfcf]jfb k|d'v s'/f ;j{xf/f ju{sf] clwgfosTjlj/f]wL, of]
r_ kf6L{nfO{ e/y]u ug]{ ldq zlQmx¿ xf]Ú eGg'eof] . pxfFn] ;+zf]wgjfbnfO{ ;+zf]wgjfbL ljrf/ xf] / g]t[Tjlj?4
ul/a, ls;fg, af}l4s k'/fgf], gofF / ;dsfnLgdf ljefhg aGr/f] luF8\g] bfp xf] .Ú
;d'bfo, lgDgk'FhLklt ju{, cl3 u/]/ To;sf lj?4 lgd{d ;ª\3if{
a9]sf dflg;x¿, qmflGtsf/L / cfd"n ug'{eof] . pxfF eGg'x'G5, …h'g s'/f $_ ;}lgs l;4fGt / hgo'4sf]
kl/jt{g rfxg] dflg;x¿ -ls;fg / ;Rrf ¿kn] dfS;{jfbL 5 / h]n] ljsf;
40 ÷ hgljxfgL, 2078 c;f]h
s_ tfTsfnLg kl/l:ylt JolQmlj?4sf] if8\oGq / k|ltzf]wk"0f{ df]rf{sf] u7g
k]¿df /fhgLlts ¿kn]– sfo{ xf]Og . of] cfzfxLgtfaf6 u|fdL0f If]qdf hgk|lt/Iffy{
cw{;fdGtL / cw{cf}klgj]lzs pAh]sf] pkfo / cft\lst t'Nofpg] qmflGtsf/L df]rf{sf] u7g ul/of] .
cj:yfaf6 gf]s/zfxL k'FhLjfb, bf];|f] ;f]emf] sfo{ xf]Og . of] t yfngL xf] . o;nfO{ hg;ldltsf ¿kdf, Ps 7f];
ljZjo'4kl5 gf]s/zfxL k'FhLjfbL of] /fd|f];Fu ;f]lrPsf], tof/L ul/Psf] ;Qfsf ¿kdf ;fsf/ ¿k lbOof] .
;ª\s6 / ;fd|fHojfbL k|e'Tj lyof] eg] / ;}Go zlQmsf] k/:k/ ;DaGwsf] Ps If]qsf oL hg;ldltx¿ ldn]/
cGt/f{li6«o ¿kdf pTkLl8t /fi6« / b[li6af6 cfFlsPsf] s'/f xf] . of] t Pp6f cfwf/Onfsf lgdf{0f / oL
;fd|fHojfbL dxfzlQmaLr, ;j{xf/f ju{ qmflGtsf/L ;]gfsf 8ˆkmfx¿sf] ;f/f cfwf/Onfsfx¿nfO{ Psd'i7
/ k'FhLklt ju{aLr / cGt/;fd|fHojfbL sf/afxLsf] yfngL xf] . ca ad kmfNg] ¿kdf gf}nf] hgjfb lgdf{0f/t
zlQmaLr cGt/lj/f]w ljBdfg lyof] . JolQmsf] xltof/ aGg 5f]8]/ hgtfsf] hgu0ftGqdf ljsf; ul/of] .
v_ hgo'4sf] dxTj ;fdl/s ;fdu|Lsf] cfjZos tTj hgk|lt/Iffsf nflu ;~rfng ul/g]
o;;DaGwdf uf]Ghfnf] eGg'x'G5, … xf] . ;do km]l/Psf] 5 . ad t ju{ qmflGtsf/L cfGbf]ngåf/f ;x/ ;ldlt
qmflGtsf/L lx+;f, lx+;f g} Ps dfq / hgtfsf] n8\g] xltof/ aGg uPsf] u7g / :yflkt ul/P . o;n] klg
To:tf] ;fwg xf] h;n] b]znfO{ 5 . of] t ca s'g} if8\oGq / PSnf] ;x/df hgo'4 n8\g, zlQm hDdf
;]gfsf] ;xf/fn] / hgo'4åf/f d"ne"t j}olQms sfo{ geP/ of]hgf;lxtsf], kfg{, k|ltlqmofjfbL Joj:yfnfO{
cGt/lj/f]w xn ug]{ cj;/ lbG5 . k|0ffnL;lxtsf] / ;]gf;lxtsf] kf6L{sf] cGt/Wj+z ug{ / ef]lnsf] lj›f]xsf
of] Ps ju{sf] :yfgdf csf]{ ju{nfO{ sfo{ aGg uPsf] 5 .Ú lglDt ju{x¿nfO{ PsLs[t ug{ 9f]sf
v8f ug]{ .Ú pxfFn] sd/]8 dfcf]sf] … k|ltlqmofjfbL tyf vf]Ngdf ;3fp k'¥ofpg] p2]Zo 7f];
lx+;flagf ckjfb Ps ljZjJofkL lgod ;+zf]wgjfbLx¿sf] cf/f]ksf] v08g ul/Psf] lyof] . uf]Ghfnf]n] o;df hf]8
xf]Ú / dfS;{sf] …lx+;f eg]sf] Oltxf;sf] ub}{ pxfFn] wHhL p8fpg'ePsf] lbFb} eGg'ePsf] 5, …xfdL ;bf;j{bf
;'8]gL xf]Ú egfOåf/f hgo'4sf] dxTj 5, …b]n k|fbf]h:tf k|ltlqmofjfbL l;4fGtx¿ / xfd|f] oyfy{sf 7f];
k'li6 ug'{ePsf] 5 . o'4sf b'O{ kIfx¿df cfˆgf kfpd'lgsf] wtL{ sfd]sfn] kl/l:yltdf Wofg lbg] ub{5f}F . u|fdL0f
hf]8 lbFb} uf]Ghfnf]n] eGg'ePsf] 5, … ubf{ 3f]/ lg/fzf;fy l:yltnfO{ If]qdf gofF zlQmsf] ljsf; u/]/
Pp6f ljgf; / csf]{ lgdf{0f . lgdf{0f x]g]{ ub{5g\ . ltgLx¿ hgo'4nfO{ qmflGtsf] clGtd efudf ;x/df o;sf]
k|d'v xf] . h'g a]nfb]lv hgtfn] k'/fgf] 9fs5f]k ug]{ bfpn] cft\sjfbsf] ljsf; ul/g]5 .Ú
Joj:yfsf] tVtf kN6fpgsf nflu cf/f]k nufpF5g\ .Ú ª_ k]¿sf] hgo'4sf ljlzi6tfx¿
xltof/ p7fpF5g\ To; a]nfb]lv g} …s'g} klg sDo'lg:6 kf6L{sf] ;g\ !(^* df hgo'4sf]
k|ltlqmofjfbn] To;nfO{ rsgfr'/ kfg{, s]G›Lo sfo{ef/ ju{ / hgtfsf] ¿k/]vf lgwf{/0f, u|fdL0f If]q /
gi6 ug{ / ;vfk kfg{ vf]lhxfN5 / ;Qfdfly ljho k|fKt ug{' xf] . kf6L{ ;x/df ;~rfng . u|fdL0f If]qsf]
cfdxTofnufot cfˆgf] xftdf pknAw lgdf{0f / 7f]; kl/l:yltsf] ljZn]if0f ;ª\3if{ k|d'v / ;x/nfO{ k"/s
;f/f ;fwgx¿sf] k|of]u ub{5 . zq' ul/;s]kl5 o;n] ljhosf] sfo{ef/ -!(&^_ agfOof] . hgo'4sf] yfngLdf
;]gfnfO{ Wj:t kfg{' / cfˆgf] ;]gfsf] k"/f ug]{ k|of; ug{'k5{Ú, pxfFn] k|x/L;Fu 6Ss/, u|fdL0f If]qdf 7"nf]
/Iff ug{' xfd|f] l;4fGt xf] . zq'nfO{ eGg'ePsf] 5 . ;}Go zlQmnfO{ k/f:t gu/]/ g} gofF
;vfk kfg{, cfˆgf]] kmf}hsf] /Iff ug{ u_ hgo'4n] kf6L{df u/]sf ;Qfsf] :yfkgf -;g\ !(*@ df ;]gf
/ ljsl;t t'Nofpg xfdLn] o'4sf] kl/jt{gx¿ cfof]_ eof] . 8ˆkmfaf6 Knf6'g /
d"No r'sfpg' kg]{5 . ;a} qmflGtsf/L dfn]dfjfbnfO{ a'‰g / nfu" 5fkfdf/x¿sf] Jofks lj:tf/, ;}
cfGbf]ngnfO{ cft\sjfbsf] laNnf ug{, kf6L{sf] ;}lgsLs/0f, kf6L{sf] GoLs[t kf6L{sf] lgdf{0f, :jlg0f{o,
nufPsf] ;fd|fHojfbn] / vf; u/]/ s]G›Ls/0f, hg5fkfdf/ ;]gfsf] :jfwLgtf, ;fd~h:o / :je/f]zfdf
/]ugn] g} xf] .Ú lgdf{0f / ljsf; . hg;]gfdf tLg hf]8 lbOof] . ljrf/wf/fTds ¿kn]
n]lggnfO{ p4[t ub}{ uf]Ghfnf] k|sf/sf zlQmsf] lgdf{0f– k|d'v zlQm, dfn]dfjfbk|lt ;dlk{t kf6L{, ;]gf /
cem} hf]8 lbg'x'G5, …hgqmflGtsf :yfgLo zlQm / cfwf/ zlQm . hgtf d"n cfwf/ /xg' . …ckof{Kt
;"qkftstf{ cd/ /x"g\ . of] s'g} 3[l0ft ju{e]b, ;dfhjfbL qmflGt jf qmflGtsf]
3_ hgtfsf] k|lt/Iffy{ qmflGtsf/L
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 41
gSsn, /fli6«o k'FhLklta]u/ ;+o'Qm pm ;an n8fs'sf ¿kdf ljsl;t ug{sf nflu Hofg xTs]nfdf af]s]/
df]rf{, cfwf/Onfsf cgfjZos / kf6L{ x'G5 . ljrf/, /fhgLlt / o'4n] bl/nf] lxF8\g] t'NofOlbPsf] 5 .Ú uf]Ghfnf]df …
lgdf{0f cgfjZos 7fGg]Ú k|j[lQnfO{ t'NofpF5 . xfd|f] dl:tisdf ePsf] efjgf / lvGgtfeGbf af]w / ;ª\sNk,
uf]Ghfnfn]] So'afjfbsf % rl/qx¿ nfnlbzf h'g k|d'v xf], To;sf] kf7 l;Sg' / c;n kIfx¿nfO{ lnP/
atfpg'ePsf] 5 . PlG8h kj{t– pN6f] lbzfsf aLrdf ;wF} cGt/lj/f]w sfd ug{' / ;fDojfbn] dflg;nfO{
d]?b08sf ¿kdf /x]sf] kxf8L If]q, x'g] u5{ . ztk|ltzt sf]xL klg xF'b} PsLs[t t'NofpF5Ú eGg] qmflGtsf/L h}
pQ/ e"dWo] /]vfb]lv blIf0f af]lnleof– g . xfd|f] dl:tisdf b'O{ nfOg ;ª\3if{ ljs cfzfjfb alnof] 5 .
lrnL];Dd, hËn / ;d'›sf] pkNnf] rln/xG5Ú klg eGg'ePsf] 5 . ª_ g]t[TjnfO{ vfg{'
e"efudf cfwf/Onfsf lgdf{0f ul/of] . u_ ¿kfGt/0fsf/L cleofg …g]t[Tj eg]sf] d"n s'/f xf] . g]t[Tj
le8Gtsf b'O{ kIf lyP– sdhf]/ / …wd{ zf]if0fsf/L ;fdflhs xr'jf vfnsf] x'g' x'Fb}g . hgo'4sf]
c:yfoL ¿kn] alnof] . tLg cjlw– j:t'l:yltsf] pkh xf] . zf]if0fnfO{ g]t[Tj aGg;Sg] u/L vfg{sf nflu
/0fgLlts k|lt/Iff, ;Gt'ng / cfqmd0f a9f/]/ ldNsfpFb} hfFbf / gofF nfdf] ;do, s7f]/ k|of; / pT;fxk"0f{
lyP . zq'af6 vf]:g], pTkfbg ug]{ ;dfhsf] pbo;Fu} of] :jod\ ;ª\3if{sf] vfFrf] kb{5Ú, uf]Ghfnf]n]
/ lsGg] tLg tl/sfn] xltof/ k|fKt nf]k eP/ hfg]5 . o;n] cfkm"nfO{ eGg'ePsf] 5, …;Qfsf] ljhonfO{ ;'b[9
ul/of] . Joj:yfcg's"n 9fN5 . km]l/ Psk6s t'Nofpg' / k|ltlqmofjfbLx¿sf] eGbf
gofF zf]ifsx¿ / pTkL8sx¿sf] >]i7 vfnsf ;Qf ;+oGqx¿sf] lgdf{0f
%_ s]xL cg's/0fLo kIf ug{' .Ú
;]jf ug]{ ;fwg aGb5 . of]
s_ ;a}sf] Pp6} k|lt1f wd{sf/Lsf] txut Joj:yf;Fu, kb;Fu r_ ;j{xf/f cGt/f{i6«jfb
k'/fgf] ;dfh;Fu ;DaGwljR5]b / wd{tGq;Fu ;DalGwt 5 . o;n] cGt/f{li6«o ;j{xf/f ju{sf] Ps
ug{', qmflGtk|lt k"0f{ ¿kn] ;dlk{t x'g', /f]d o'udf g} cfkm"nfO{ ;ª\ul7t cª\usf] ¿kdf ;bf;j{bf cfˆgf] 9f]sf
cfˆgf] hLjgnfO{ cfx'tL lbg tof/ t'Nofpg / zlQmzfnL ;fwgdf v'nf /fVg', qmflGtnfO{ ;bf;j{bf
x'g' / ;a}n] hgo'4sf] ;"qkftstf{ km]g{ l;Sof] . ;fdGtjfbL / k'FhLjfbL ljZjqmflGtsf] cª\usf ¿kdf u|x0f
aGg] bfloTjnfO{ lz/f]k/ ug{' . …o;sf] Joj:yfsfndf cfkm"nfO{ To;} ug{' / kf6L{n] ljZjqmflGtsf] ;]jf
;fsf/ ¿k s'g} JolQm n8fs' aGg'cl3 cg's"n 9fNof] . t/ k|To]s kl/ ug{sf lgldQ hgo'4sf] ljsf; ug{' .
ju{;ª\3if{sf qmddf efaL n8fs'sf] l:yltdf o;n] hg;ª\3if{nfO{ bdg
:j¿kdf 9flnFb} hfFbf ;'? x'G5 . cGTodf
u¥of] / ljrf/wf/fTds ¿kn] Ps
kf6L{n] p;sf u'0f, cj:yf / sdLsf] k|ltlqmofjfbL 9fn ag]/ pTkL8sx¿ ; f d | f H o j f b L
;d]t ljZn]if0f ub{5 . pm nfos / zf]ifsx¿sf] k|lt/Iff u¥of] . k|ltljb|f]x, k|ltbL3{sfnLg hgo'4 /
7xl/Pdf n8fs'sf] bhf{ lbG5Ú eg]/ hgtfdf wfld{stf x'g] ub{5 . zf]if0f sd 3gTjsf] o'4/0fgLltsf] w/fkdf
dd{:kzL{ 9\un] uf]Ghfnf]n] :ki6 / pTkL8g gi6 / ljnLg x'Fb} hfFbf k/]sf] k]¿sf] hgo'4n] ljZjsf ;a}
ug'{ePsf] 5 . wd{ :jod\ klg ljnLg x'g]5 . :ki6, qmflGtsf/Lx¿nfO{ dxTjk"0f{ lzIff
v_ sDo'lg:6 / ;fxl;s agfpg] j}1flgs / ljZj–¿kfGt/0fsf/L lbPsf] 5 . pQ/;fd|fHojfbsf]
k|]/s tTjx¿ cGtM:s/0fsf] ljsf; gu?Gh]n;Dd /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs,
wfld{s r]tgfsf] :jtGqtfnfO{ dfGotf ;f+:s[lts, ;fdfl/s -;}Go_,
uf]Ghfnf]n] …;dfh,
lbOg'k5{Ú eg]/ pxfFn] åGåfTds tyf k|fljlwsnufot ljz]iftfx¿lj?4sf]
ju{;ª\3if{, ;j{xf/f ju{ / kf6L{sf]
P]ltxfl;s ef}ltsjfbL ljZjb[li6sf]0f ;ª\3if{ -k|lt/f]w_ / ljho PsLs[t
ljrf/wf/fn] sDo'lg:6nfO{ ;fxl;s
k|:6 ¿kn] JoQm ug'{ePsf] 5 . hgqmflGtsf] sfo{lbzf / jt{dfg
agfpF5Ú eGg'ePsf] 5 . pxfFn]
;a} ;ª\s6sf] ;dfwfg j}1flgs
sDo'lg:6 aGgsf nflu …kf6L{df 3_ r'gf}tL / h}ljs cfzfjfb
;dfhjfb–;fDojfb g} xf] . sd/]8
qmda4 ljrf/wf/fTds lgdf{0fsf] …xfdLh:tf sDo'lg:6x¿ uf]Ghfnf] nfn;nfd Û
k|lqmof, kf6L{n] sDo'lg:6 agfpF5, sf]xLb]lv klg 8/fpFb}gg\ . kf6L{n]
o'4åf/f ;an n8fs'kg h;n] xfdLnfO{ vf/]/ d[To'nfO{ xfFs lbg;Sg]
o'4sf] g]t[Tj ug{ kf6L{df k|j]z u5{ / qmflGtn] dfu]sf] If0fdf Hofg ck{0f lll
hg ljxfgL÷bf]nvf of] bnfn /fHon] ug{' kg]{ atfpg' of] ;/sf/n] ljgf;t{ l/xfO{ ug{' kg]{
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ bf]nvf eof] ;fy} b'O{ vfn] lzIffsf] cGTo atfpg' eof] . To;} u/L sf]0f;efdf
lhNnf ;+u7g ;ldltn] cfh # a'b] ul/ ;dfg lzIff nfu" ug{'kg]{ atfpg' af]Nb} lhNnf sld6L ;b:o s=;f]d
;xdlt sfo{Gjog ug{ dfu ub}{ bf]nvf eof] . sf]0f;efdf af]Nb} lhNnf kflv|gn] aGbL ;flyx?nfO{ l/xfO{
;b/d'sfd rl/sf]6df lj/f]w k|bz{g sld6L ;b:o tyf hg;Qf k|d'v ug{' kg]{ / hgdt ;+u|xsf] 3f]if0ff
u/]sf] 5 . lj/f]w k|bz{g a;kfs{af6 1fg axfb'/ v8\sf s=plh/n] bnfn ug{' kg]{ / Pg=l;Pnn] cem} klg
;'? eP/ ;ftbf]af6f] larahf/ x'Fb} ;+;bLo Joj:yfsf] cGTo / j}1flgs s/ ltg{ gdfg] emg 7'nf] kl/0ffd
kz'klt 8f8f af6 ;f]xL ?6 lkmtf{ ;dfhjfbL Joj:yf k|fKtL gx'Gh]n af]Ug' kg]{ atfpg' eof] . sf]0f;efdf
eO{ ;ft bf]af6f]df k'uL sf]0f ;efdf nl8/xg] p¢f]if ug{' eof].To;} u/L clvn g]knf -qmflGtsf/L_ ls;fg
kl/0ft ePsf] lyof] . sf]0f;efdf af]Ng] qmddf c=g]=qmf= 6«]8 o'lgog dxf;+3sf lhNnf cWoIf / lhNnf
af]Nb} bf]nvf lhNnf ;b:o tyf dxf;+3sf s]G›Lo ;b:o s=lht sld6L ;b:o s=uf]kfn pk|]tL, d]g'sf
clvn-qmflGtsf/L_sf s]G›Lo yfdLn] dhb'/x?sf] xslxt k|fKt pk|]lt s=lh:0f' / s0f{ axfb'/ yfdL
;b:o s= ljzfn lh/]nn] bnfn gx'gh]n ;Dd ;+u7gsf] tkm{af6 nufotsf] pkl:ylt lyof] . sf]0f;ef
;/sf/n] /fhaGbLx?nfO{ tTsfn nl8/xg] atfpg' eof] . To;} u/L ;~rfng lhNnf sld6L ;b:o tyf
l/xfO gul/Psf] v08fdf eO kl/ lhNnf sld6L ;b:o s=/hs'df/ o'jfsf] lhNnf ;+of]hs e/t yfdLn]
cfpg] cflwe]/L cfGbf]ngsf] ;fdfgf nfld5fg]n] ;Dk"0f{ /fhaGbLx?nfO{ ;~rfng ug{' ePsf] lyof] .
hgljxfgL, 2078 c;f]h ÷ 43
uf]Ghfnf]af/] efskf -dfcf]jfbL_ sf] gsf/fTds ;Gb]z k|jfx eO/x]sf] x'Fbf uf]Ghfnf]af/] efskf
-dfcf]jfbL_ sf] cflwsfl/s b[li6sf]0f cfPsf]n] ;Gbe{ s]xL k'/fgf] ePklg k|sflzt ul/Psf] 5_