DEMOKRASİ ve İNSAN HAKLARI ÇALIŞMA 13.

AYRIMCILIK; iki kişi ya da durum arasında bir

SORULARI farklılık olmamasına rağmen farklı davranışlarda
bulunmak, kişi ya da durumlar arasında ayrım
A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri
yaratmak veya farklı durumlar söz konusu
uygun ifadelerle tamamlayınız.
olmasına rağmen benzer şekilde davranmaktır.
1. HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ devlet organlarının
eylem ve işlemlerinde hukuka uygun davranması,
B. Aşağıdaki sorularda doğru seçeneği
eylem ve işlemlerinin yargı denetimine tabi
işaretleyiniz.
tutulmasıdır.
1. Türkiye’ de uygulanan Cumhurbaşkanlığı
2. Halkın egemenliğine dayanan yönetim şekli
Hükûmet Sistemi ile ilgili,
DEMOKRASİ dir/dır.
I. Bakanlar, Meclis dışından da atanabilir.
3. Atina vatandaşları HALK HÜKÛMETLERİ
II. Başbakan’ı atama yetkisi TBMM’dedir.
sistemini kabul etmişlerdir.
III. Yürütmenin başı Cumhurbaşkanı’dır.
4. MECLİS HÜKÛMETİ SİSTEMİ’nde, meclisin yargılarından hangileri doğrudur?
bakanlar kurulunun aldığı kararları değiştirme ya
A. Yalnız I B. Yalnız II C. I ve II
da geçersiz sayma gibi yetkileri vardır.
D. I ve III E. I, II ve III
5. Seçme hakkının temelinde GENEL ve EŞİT oy
ilkesi yatmaktadır. 2. Demokratik devletlerde yasama, yürütme ve yargı
görevlerinin birbirinden ayrılmasına kuvvetler
6. Demokrasi ile yönetilen ülkelerde üç önemli güç ayrılığı denir.
vardır. Bunlar; YASAMA, YÜRÜTME ve Aşağıdakilerden hangisi, kuvvetler ayrılığı
YARGI dir/dır. ilkesine aykırıdır?

7. Milletin egemenliği kendi elinde tuttuğu ve bunu A. Yasama görevi için milletvekilinin seçilmesi
belirli süreler için seçtiği milletvekilleri B. Yürütme yetkisinin meclis tarafından
aracılığıyla kullandığı yönetim biçimine kullanılması
CUMHURİYET denir. C. Başbakanın bakanları belirlemesi
D. Başbakanın cumhurbaşkanınca atanması
8. Demokratik yönetim sistemleri ilk kez ESKİ E. Mahkemelerin bağımsız kararlar vermesi
YUNANİSTAN’ da ortaya çıkmıştır.
3. Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin temel
9. ÖZGÜRLÜK; her türlü dış etkiden bağımsız ilkelerindendir?
olarak insanın kendi iradesine, kendi düşüncesine
dayanarak karar vermesi durumudur. A. Demokrasi
B. Güçler Ayrılığı
10. SORUMLULUK, kişinin kendi davranışlarını C. Eşitlik
veya kendi yetki alanına giren herhangi bir olayın D. Özgürlük
sonuçlarını üstlenmesidir. E. Adalet

11. FIRSAT EŞİTLİĞİ, herkesin aynı başlangıç 4. Aşağıdakilerden hangisi demokrasi

noktasına veya eşit yaşam şansına sahip kültürünün temel öğelerindendir?
olmasıdır.
A. Haksızlıklara karşı çıkmak
12. ÖZ SAYGI, kişinin güçlü ve zayıf yönleriyle B. Kurallara titizlikle uymak
kendini olduğu gibi kabul etmesi ve değerli C. Sorumluluk bilinci taşımak
görmesi demektir. D. Eşitlik
E. Yurttaşlık
5. Yönetim şekli cumhuriyet olduğu hâlde bazı
ülkelerde demokrasinin uygulanmadığı
görülmektedir.
Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisi bu
duruma örnek verilebilir?
10. Cumhuriyetle yönetilmediği hâlde bazı ülkelerin
toplum yaşamında demokratik kuralların
işletildiği görülmektedir.
Buna göre, aşağıdaki ülkelerden hangisi bu
duruma örnek verilebilir?

A. Türkiye A. Yunanistan
B. Rusya B. Türkiye
C. Çin C. İngiltere
D. Almanya D. Gürcistan
E. Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti E. KKTC

6. Vatandaş olabilmenin en önemli koşulu 11. Demokratik toplumlarda çatışmalar öncelikle

bireylerin, haklarının ve sorumluluklarının hangi yöntemle önlenir?
farkında olabilmeleridir.
A. Uzlaşma
Buna göre; B. Hak talebinde bulunma
I. seçimlere katılmak, C. Dilekçe verme
II. askerlik yapmak, D. Empati kurma
III. vergi vermek, E. Suçlamaları kabul etme
IV. yasalara uymak
V. meslek sahibi olmak 12. Çalışma hayatımızda kararlar alırken ve
uygulama yaparken belirli değerlere bağlı
durumlarından hangisi hem vatandaşlık ödevi
kalınarak hareket edilen bir ilkler ve teamüller
hem de siyasal bir hak niteliği taşır?
sürecidir. Bu süreç bütün etkinliklerde neyin
A. I B. II C. III D. IV E. V yapılıp neyin yapılmayacağının bilinmesini ve
uygulanmasını ifade eder.
7. Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin Açıklaması verilen kavram aşağıdakilerden
uygulanış biçimlerindendir? hangisidir?

A. Parlamenter Sistem A. Sorumluluk

B. Meclis Hükûmeti B. Empati
C. Yarı Başkanlık Sistemi C. Temsil
D. Temsili Demokrasi D. Bireycilik
E. Başkanlık Sistemi E. Etik

8. Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin temel 13. Aşağıdakilerden hangisi demokratik devleti

ilkelerinden değildir? güvence altına alan ilkelerden değildir?

A. Laiklik A. Genel oy
B. Sivil Toplum Kuruluşları B. Tek dereceli seçim
C. Müsamaha C. Açık oy
D. İnsan haklarına saygılı olmak D. Seçimlerin serbestliği
E. Seçimler E. Eşit oy

9. Aşağıdakilerden hangisi demokrasi

kültürünün temel öğelerinden değildir? 14. Cumhurbaşkanlığı seçimi kaç yılda bir
yapılır?
A. Adalet
B. Özgürlük A. 3 B. 7 C. 5 D. 4 E. 6
C. Eşitlik
D. Haksızlıklara karşı çıkmak
E. Müsamaha
15. Vatandaşların devlete karşı görev ve 19. Demokratik toplumlarda belirlenen kurallar ile
sorumlulukları olduğu gibi devletin de bunların uygulanması bireylerin katılımıyla
vatandaşlarına karşı görevleri vardır. Irk, din, dil, gerçekleşir. Yani demokrasinin en önemli
cinsiyet ayrımı yapmadan, herkesin adil değerlerinden biri de katılımcılıktır.
yargılanmasını sağlamak devletin Verilen bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi
görevlerindendir. demokratik kara alma süreçlerine katılım
Verilen bilgiye göre benzer durum olarak değerlendirilebilir?
aşağıdakilerden hangisinde yoktur?
A. 18 yaşına gelmiş her bireyin seçimlerde oy
A. Eğitim hakkından herkesin eşit şekilde kullanması
yararlanmasını sağlamak B. Devlet memurunun tayininin tercih etmediği
B. Bütün vatandaşların sağlık hakkından yere çıkması
yararlanmasını sağlamak C. Bir öğrencinin üniversite sınavlarına girmesi
C. Bütün vatandaşların askerlik yapmasını D. Bir babanın mesleğinden ayrılıp başka bir iş
sağlamak yapması
D. Ülkede yol, park, oyun alanları gibi sosyal E. Bayramlarda aile büyüklerinin ziyaret edilmesi
alanlar yapmak
E. Bütün vatandaşların güvenlik içinde 20. Yeni bir dernek en az kaç kişiyle kurulur?
yaşamasını sağlamak
A. 7 B. 10 C. 15 D. 20 E. 30
16. Demokratik toplumlarda kendi haklarının ve
özgürlüklerinin bilincinde olan, kendi kişiliğini 21. Cumhurbaşkanı en fazla kaç kez seçilir?
kendi kararlarıyla şekillendiren, yaptığı her
eylemin sorumluluğunu üstlenen insanlara özgür A. 5 B. 2 C. 4 D. 1 E. 3
ve özerk birey denilmektedir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin verilen 22. Cumhurbaşkanı en fazla kaç turda seçilir?
tanıma uygun bir davranış olduğu
söylenemez? A. 3 B. 5 C. 1 D. 2 E. 4

A. Bir öğrencinin okul temsilcisi olmak için 23.

seçimlere katılması I. Cumhurbaşkanı
B. Bir bireyin kamu kurumlarında engelliler için II. TBMM
asansör yapılmasını istemesi III. Bakanlar Kurulu
C. Hasta haklarını bilen birisinin doktorunu
Yukarıdaki kurumlardan hangisi veya hangileri
seçmesi
erken seçim kararı alır?
D. Bir öğrencinin seçeceği mesleği ailesinin
belirlemesini istemesi A. Yalnız I B. I ve II C. I ve III
E. Bir kişinin sigortasız işçi çalıştırdığını tespit
ettiği iş yerini şikâyet etmesi D.II ve III E. Yalnız III
24. TBMM en az kaç oyla erken seçim kararı alır?
17. Oy kullanma şartlarını taşıyan herkesin ayrım
yapılmaksızın oy kullanma hakkına sahip A. 300 B. 401 C. 360 D. 301 E. 400
olması ne demektir?
25. TBMM başkanı en çok kaç turda seçilir?
A. Yargı denetimi
B. Genel oy A. 1 B. 3 C. 5 D. 2 E. 4
C. Eşit oy
D. Serbest seçim
E. Tek dereceli seçim

18. Meclis her yıl en çok kaç ay tatil yapar?

A. 1 B. 5 C. 4 D. 2 E. 3
26. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’ nin görevleri 32. Aşağıdakilerden hangisi Cumhurbaşkanı’na
arasında yer almaz? doğrudan bağlıdır?

A. Savaş ilanına karar vermek A. İçişleri Bakanlığı

B. Hükûmeti denetlemek B. Dışişleri Bakanlığı
C. RTÜK üyelerini seçmek C. Savunma Sanayi Başkanlığı
D. Danıştay başkan ve üyelerini seçmek D. Milli Eğitim Bakanlığı
E. Kanun koymak, değiştirmek, kanunları E. Sağlık bakanlığı
kaldırmak
33. Aşağıdakilerden hangisi demokrasinin temel
27. Aşağıdakilerden hangisi TBMM’ nin görevleri ilkelerinden değildir?
arasında yer alır?
A. İnsan haklarına saygılı olmak
A. Anayasa Mahkemesi’ne 12 üye seçmek B. Güçler ayrılığı
B. Kanunları onaylamak ve yayımlamak C. Laiklik
C. Para basılmasına karar vermek D. Sivil Toplum Kuruluşları
D. Yönetmelik çıkarmak E. Müsamaha
E. Milli güvenliği sağlamak
34. Aşağıdakilerden hangisi demokrasi
28. TBMM başkanlık divanı kaç üyeden oluşur? kültürünün temel öğelerindendir?

A. 2 B. 5 C. 3 D. 1 E. 4 A. Farklılıklara saygı
B. Haksızlıklara karşı çıkmak
29. Aşağıdakilerden hangisi TBMM başkanlık C. Yurttaşlık
divanı üyelerinden değildir? D. Sorumluluk bilinci taşımak
E. Kurallara titizlikle uymak
A. TBMM Başkanı
B. TBMM Başkan vekilleri 35.
C. Yüksek Seçim Kurulu I. Meclis Hükûmeti
D. İdare Amiri II. Başkanlık Sistemi
E. Kâtip Üyeleri III. Temsili Demokrasi
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri
30. Aşağıdakilerden hangisi Cumhurbaşkanı’nın
demokrasinin uygulanış biçimlerinden değildir?
görevlerindendir?
A. Yalnız I B. I ve II C. I ve III
A. Savaş ilanına karar vermek
B. Hükûmeti denetlemek D.II ve III E. Hepsi
C. Kanunları TBMM’ ye iade etmek 36.
D. Kanunları kaldırmak I. Yarı Doğrudan Demokrasi
E. Sayıştay başkan ve üyelerini seçmek II. Temsili Demokrasi
III. Doğrudan demokrasi
31. Yasama yetkisi ve görevi aşağıdakilerden
hangisine aittir? Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri
demokrasinin uygulanış biçimlerindendir?
A. Başbakan A. Yalnız I B. Yalnız II C. I ve II
B. TBMM
C. Cumhurbaşkanı ve Başbakan D.II ve III E. Hepsi
D. Bakanlar Kurulu
E. Cumhurbaşkanı
37. Aşağıdakilerden hangisi sağlık alanında 42.
faaliyette bulunan sivil toplum I. Savaş
kuruluşlarındandır? II. Olağanüstü hâl
III. Belediye başkanının kararı
A. AÇEV
İnsan hakları yukarıda verilen hangi durumda /
B. Temiz Enerji Vakfı
durumlarda sınırlandırılabilir?
C. Türkiye Çevre Vakfı
D. Lösemili Çocuklar Vakfı A. Yalnız I
E. Türk Eğitim Vakfı B. Yalnız II
C. I ve II
38. Aşağıdakilerden hangisi sağlık alanında D. II ve III
faaliyette bulunan sivil toplum E. I, II ve III
kuruluşlarından değildir?
43. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi hangi
A. Türk Kalp Vakfı tarihte kabul edilmiştir?
B. Türk Eğitim Derneği
C. Yeşilay A. 23 Nisan 1920
D. Lösemili Çocuklar Vakfı B. 1 Ocak 2000
E. Fiziksel Engelliler Vakfı C. 29 Mayıs 1453
D. 10 Aralık 1948
39. 1868 yılında, Hilal-i Ahmer adıyla Osmanlı E. 19 Mayıs 1919
Devleti tarafından kurulmuş yarı gönüllü
dernek aşağıdakilerden hangisidir? 44. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’ni kabul
eden uluslararası örgüt aşağıdakilerden
A. Yeşilay hangisidir?
B. İHH
C. Kızılay A. AGİT
D. AFAD B. Birleşmiş Milletler
E. Darülaceze C. Türk Devletleri Teşkilatı
D. Avrupa Konseyi
40. Aşağıdakilerden hangisi insan haklarının E. Dünya Sağlık Örgütü
özelliklerinden değildir?
45.
A. Evrenseldir I. İnsan haklarını izleme
B. Devredilemez II. Yargılama
C. Vazgeçilemez III. İhlallere müdahale etme
D. Doğuştan gelir
Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri
E. Ayrımcılığa tâbidir.
Birleşmiş Milletler’ in görevlerindendir?
41. “İnsanın tutum ve davranışlarını, kendi iradesi ile A. Yalnız I B. Yalnız II C. I ve II
belirleme süreçlerinin tamamına
………………denir.” cümlesindeki boşluğa D.II ve II E. I, II ve III
getirilebilecek uygun kelime aşağıdakilerden 46.
hangisidir? I. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu
II. Kamu Denetçiliği Kurumu
A. Özgürlük III. Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi
B. Adalet
C. Demokrasi Yukarıda verilenlerden hangisi/hangileri insan
D. Cumhuriyet haklarının geliştirilmesi ve korunması amacıyla
E. Parlamento ülkemizde faaliyet gösteren örgütlerdendir?
A. Yalnız I B. Yalnız II C. I ve II
D.II ve III E. I, II ve III
47. Aşağıda verilen ifadelerden doğru olanların ( Y ) 1215’te ilan edilen Magna Carta ile insan
başına “D”, yanlış olanların başına “Y” hakları, ilk defa uluslararası düzeyde tanınarak
yazınız. güvence altına alınmıştır.

( D ) Demokratik yönetim sistemleri ilk kez
eski Yunanistan’da ortaya çıkmıştır.
( D ) Demokrasi, halkın egemenliğine dayanan
yönetim şekli olarak tanımlanır.
( Y ) Yürütme, seçimler sonucunda oluşan
parlamento (meclis) tarafından yürütülür.
( D ) Yargı, bağımsız mahkemeler tarafından
yürütülür.
( D ) Siyasi partilerin temel amacı, seçimler
aracılığıyla iktidar olabilmektedir.
( Y ) Seçme hakkının temeli sadece genel oy
ilkesine dayanmaktadır.
( D ) Toplum içinde yaşayan bireyin toplumun
kurallarını bilmesi ve toplum yaşamına uyum
sağlaması gerekir.
( Y ) Demokratik sistemlerde bireylerin diğer
bireylere karşı sorumlulukları yoktur.
( D ) Devlet, vatandaşlarının kamusal
politikaların oluşum ve yürütülme süreçlerine
katılımlarını sağlamak, iletişim kanallarını
açık tutmak, hak ve özgürlüklerini hukuksal
güvenceye almakla yükümlüdür.
( Y ) TEMA Vakfı, eğitim alanında çalışan bir
sivil toplum kuruluşudur.

( Y ) Halk, temsil yetkisini kendini yönetecek

kişilere süresiz verir.

( D ) Vatandaş olabilmenin en önemli koşulu,

bireyin haklarının ve sorumluluklarının
farkında olabilmesidir.

( Y ) Demokrasinin var olabilmesi sadece

partilere, devlet kurumlarına, sivil toplum
kuruluşlarına bağlıdır.

( Y ) Yarı doğrudan demokrasi, meclis

üyelerinin halk tarafından seçilmesi
bakımından doğrudan demokrasiye
benzemektedir.

( D ) Yasama, yürütme ve yargı organları

anayasal olarak birbirinden ayrı ve
bağımsızdır.

( D ) İnsan hakları, insanın değerini ve

onurunu korumayı amaçlar.

( D ) Bir kişinin farklılıkları nedeniyle

herhangi bir insan ya da kurum tarafından
dışlanması veya hak ve özgürlüklerinin
kullanımının engellenmesi, insani değerlerle
bağdaşmaz.