Ο Όσιος Υπάτιος εν Ρουφινιαναίς, η διακοπή

κοινωνίας και οι Ολυμπιακοί Αγώνες

https://katanixi.gr/o-osios-ypatios-en-royfinianais-i-diakopi-koinonias-kai-oi-
olympiakoi-agones/?
fbclid=IwAR0UUJEEhN8nMjW2fVvNPxTmTplwEdm3LdYSFjDkkyi0gkInNbHNwZA68n
w

Επικαιρότητα
Γράφει ο Αθανάσιος Μπόλλας

Τι έκανε ο Όσιος Υπάτιος, όταν ο Νεστόριος άρχισε να

κηρύττει αιρετικά; Τι έπραξε, όταν ο Επίσκοπός του τον
εμπόδιζε να αντιδράσει στην ειδολωλατρεία, λέγοντάς
του «εσύ είσαι μοναχός, κάθισε και ησύχαζε»;

«Kείται θαλάσσης Yπάτιος πλησίον,

Oς υπακούει συν Θεού φίλοις άνω»

Κάθε χρόνο στις 17 Ιουνίου, η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη του
Οσίου Υπατίου του εν Ρουφινιαναίς. Πρόκειται για έναν, ίσως, όχι
τόσο γνωστό Άγιο, του οποίου όμως ο βίος είναι πολύ διδακτικός,
ιδιαίτερα για την εποχή μας.

Σε μία εποχή που ακμάζουν η παναίρεση του Οικουμενισμού, η

νεοειδολωλατρεία και ο νεο-παγανισμός, σε μία εποχή που η διακοπή
κοινωνίας για λόγους αιρέσεως αποκαλείται σχίσμα, σε μία εποχή
που προβάλλεται συνεχώς η απροϋπόθετη υπακοή στους Επισκόπους
και που η σιωπή για θέματα πίστεως παρουσιάζεται ως συνετή
πράξη, το παράδειγμα των Αγίων έρχεται να ξεκαθαρίσει την
Ορθόδοξη θέση και στάση.

Θεωρήθηκε, λοιπόν, χρήσιμο να αναδειχθεί η διδασκαλία και το

παράδειγμα του Οσίου Υπατίου, μέσα από κάποια περιστατικά του
βίου του και τη σύνδεση αυτών με τα σημερινά δεδομένα. Τι έκανε ο
Όσιος, όταν ο Νεστόριος άρχισε να κηρύττει αιρετικά; Τι έπραξε,
όταν ο Επίσκοπός του τον εμπόδιζε να αντιδράσει στην
ειδολωλατρεία, λέγοντάς του «εσύ είσαι μοναχός, κάθισε και
ησύχαζε»;

Λίγα λόγια για τον Όσιο Υπάτιο τον εν Ρουφινιαναίς

Ο Όσιος Υπάτιος ο εν Ρουφινιαναίς (περίπου 366-446 μ.Χ. [1])

γεννήθηκε στην Φρυγία της Μικράς Ασίας από ευσεβείς γονείς και σε
ηλικία 18 χρονών πήγε στην Θράκη, όπου έγινε μοναχός. Μετά από
αρκετά χρόνια, πέρασε στην Χαλκηδόνα της Μικράς Ασίας και μαζί
με δύο αδελφούς εγκαταστάθηκαν σε μοναστήρι που είχε κτιστεί από
τον Ρουφίνο, το εν Ρουφινιαναίς μοναστήρι, εξού και το “εν
Ρουφινιαναίς” στο όνομα του Αγίου.

Μετά από αρκετό καιρό, ο Όσιος Υπάτιος επέστρεψε στο παλιό του
μοναστήρι στην Θράκη. Ωστόσο, μία μέρα καθώς προσευχόταν μαζί
με έναν αδελφό, άκουσαν φωνή που έλεγε: «Ὑπάτιε, ὕπαγε εἰς
Ρουφινιανάς, τέθηκα γάρ σε εἰς φῶς ἐθνῶν ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς»
[2]. Έτσι, κατά εντολή Κυρίου αλλά και αίτημα των μοναχών, σε
ηλικία 40 ετών, ο Όσιος Υπάτιος έγινε ηγούμενος της μονής του
Ρουφίνου στην Χαλκηδόνα.

Όπως μας πληροφορεί ο Καλλίνικος, μαθητής και βιογράφος του

Οσίου, τόση Θεία Χάρη είχε ο Άγιος Υπάτιος, ώστε όποιος τον
άκουγε να διδάσκει ερχόταν αμέσως σε κατάνυξη και νόμιζε πως
δεν νουθετείται από άνθρωπο αλλά από τον ίδιο τον Κύριο [3]. Ο
Όσιος ήταν επίσης πολύ ασκητικός, πολύ ελεήμων, είχε προορατικό
και διορατικό χάρισμα, απελευθέρωνε από δαιμόνια, θεράπευε από
ποικίλες ασθένειες, με την προσευχή του σε καιρό ανάγκης πλήθυνε
το νερό και το φαγητό, με το παράδειγμά του έστρεφε ανθρώπους
στον μοναχισμό και βοηθούσε πολλούς να ξεφύγουν από την πλάνη
της αίρεσης και της ειδολωλατρείας.

Έχοντας όλα αυτά τα χαρίσματα, όπως ήταν φυσικό, πολλοί

άνθρωποι προσέτρεχαν σε αυτόν για νουθεσία και βοήθεια και τον
είχαν ως πνευματικό πατέρα. Σε ηλικία 80 ετών και αφού ο Άγιος
Υπάτιος είχε ήδη οδηγήσει προς τον Κύριο 80 μαθητές του που
κοιμήθηκαν πριν από αυτόν, “ύστερον και αυτός απήλθε προς Αυτόν,
ίνα λάβη τας αντιμισθίας των πόνων του”, όπως διαβάζουμε στον
Συναξαριστή του Αγίου Νικοδήμου [4].

Όσιος Υπάτιος: “Παύω την κοινωνία με τον Νεστόριο

και δεν αναφέρω το όνομά του”

Στα χρόνια του Οσίου Υπατίου, έγινε Αρχιεπίσκοπος

Κωνσταντινουπόλεως (το 428-431 μ.Χ.) ο Νεστόριος, αρχηγός της
χριστολογικής αιρέσεως του Νεστοριανισμού. Εκείνη την περίοδο,
επίσκοπος Χαλκηδόνος ήταν ο Ευλάλιος [5], στην επισκοπή του
οποίου υπαγόταν και το μοναστήρι του Οσίου Υπατίου.

Διαβάζουμε στον βίο του Οσίου ότι, μόλις ολοκληρώθηκαν τα 3 έτη

από την ενθρόνιση του Νεστορίου στην Κωνσταντινούπολη, άρχισε
να φανερώνεται εν μέρει ο πονηρός θησαυρός της καρδιάς του
Νεστορίου. Κατά τη διάρκεια ομιλίας του «ἐλάλησεν ἀπόρρητα περί
τοῦ Κυρίου, κατά τῆς ἑαυτοῦ κεφαλῆς» [6], που δεν βασίζονταν
δηλαδή στην Αγία Γραφή ή στους Πατέρες αλλά ήταν από το κεφάλι
του, τα έβγαζε απ’ το μυαλό του, όπως άλλωστε και οι αιρέσεις
γενικότερα προέρχονται από υπερήφανα μυαλά.

Συνεχίζοντας ο βιογράφος του Αγίου Υπατίου, αναφέρει: “Ὅταν

ἐγνώρισε ὁ Ὑπάτιος, ὅτι τά φρονήματα τοῦ Νεστορίου δέν ἦσαν
αὐτά, πού ἔπρεπε νά εἶναι, ἔσβησε ἀμέσως τό ὄνομά του ἀπό τόν
κατάλογο τῆς Ἐκκλησίας, γιά νά μήν ἀναφέρεται κατά τήν
προσκομιδή. Ὅταν τό πληροφορήθηκε αὐτό ὁ εὐλαβέστατος
ἐπίσκοπος Εὐλάλιος, φοβήθηκε τό ἀποτέλεσμα τῆς πράξεως αὐτής˙
καί καθώς διαδιδόταν τό πρᾶγμα, κι᾽ ἐκεῖνος, ὁ Νεστόριος, τοῦ εἶπε
νά μαλώση τόν Ὑπάτιο˙ διότι ὁ Νεστόριος ἦταν ἀκόμη ἐπίσκοπος
στήν Κωνσταντινούπολι.
Καί ἔτσι λέγει ὁ Εὐλάλιος στόν Ὑπάτιο:
– Γιατί ἔσβυσες τό ὄνομά του, πρίν νά δῆς τί θά γίνη;
Καί ὁ Ὑπάτιος εἶπε:
– Ἐγώ ἀπό τότε, πού ἔμαθα, ὅτι μιλᾶ ἄσχημα γιά τόν Κύριό μου,
παύω τήν ἐπικοινωνία μαζί του καί οὔτε ἀναφέρω τό ὄνομά τού˙
δέν εἶναι πιά ἐπίσκοπος.
Τότε τοῦ λέγει ὁ Εὐλάλιος μέ ὀργή:
– Πήγαινε καί διόρθωσε αὐτό πού ἔκανες, διότι μπορῶ καί νά σέ
τιμωρήσω.
Καί ὁ Ὑπάτιος ἀποκρίθηκε:
– Ὅ,τι θέλεις κάμε˙ διότι ἐγώ ἀποφάσισα τά πάντα νά πάθω, καί μ᾽
αὐτή τήν ἀπόφασι τό ἔκανα αὐτό.” [7]

Όπως είναι γνωστό, ο Νεστόριος και οι αιρετικές διδασκαλίες του

καταδικάστηκαν από δύο Οικουμενικές Συνόδους, την Γ’ (Έφεσος,
431) και την Δ’ (Χαλκηδόνα, 451). Έτσι λοιπόν, έμεινε στον θρόνο της
Κωνσταντινουπόλεως για μόλις τρεισήμισι χρόνια. Αυτό είχε
αποκαλυφθεί σε όραμα [8] στον Άγιο Υπάτιο, πριν ακόμα ενθρονιστεί
ο Νεστόριος. Στο όραμα αυτό είδε την ενθρόνιση και άκουσε φωνή
που έλεγε: «Τρεῖς καιρούς καί ἥμισυ καιροῦ, καί ἐκτίλλεται τό
ζιζάνιον», δηλαδή, τρεισήμισι χρόνια και θα ξεριζωθεί το ζιζάνιο, ο
αιρετικός δηλαδή Νεστόριος. Έτσι λοιπόν, άρχισε ο Άγιος Υπάτιος
να ενημερώνει και να προειδοποιεί τους αδελφούς, ώστε να τους
διαφυλάξει από την αίρεση, λέγοντάς τους αυτά που είδε: «ἑώρακα
περί αὐτοῦ ὅτι σκολιάσαι ἔχει εἰς τήν πίστιν», ότι θα λοξοδρομήσει
στα της πίστεως ο Νεστόριος.

Μάλιστα, χαρακτηριστικό της αλαζονίας του Νεστορίου αποτελεί το

γεγονός ότι, όταν πια ανέβηκε στο θρόνο του, επειδή
πληροφορήθηκε τα σχετικά με το όραμα, έστελνε κληρικούς στον
Άγιο Υπάτιο λέγοντάς τους: «Πηγαίνετε να πείτε σε εκείνον που
βλέπει όνειρα και φαντάζεται διάφορα, ότι εγώ θα εξουσιάζω την
πόλη για 20 χρόνια και πού είναι οι φαντασίες σου;». Ο Άγιος
Υπάτιος παραμένοντας σταθερός, απαντούσε: «Να πείτε στον
Επίσκοπο ότι, αν γίνουν αυτά που είδα, τότε ήταν αποκάλυψη εκ
Θεού, αλλιώς τα φαντάστηκα ως άνθρωπος». Με τις απαντήσεις του
και την γενικότερη στάση του, οι κληρικοί θαύμασαν την σύνεση που
είχε ο Άγιος και ο Νεστόριος τελικά σταμάτησε να στέλνει κληρικούς.

Κάνοντας έναν παραλληλισμό όσων αναφέρθηκαν μέχρι τώρα, με

την σημερινή εκκλησιαστική κατάσταση, μπορούμε να βγάλουμε
πολλά συμπεράσματα. Αρχικά, φαίνεται ότι η διακοπή
εκκλησιαστικής κοινωνίας με κάποιον που έχει αιρετικά φρονήματα,
όχι μόνο δεν απαγορεύεται, αλλά πηγάζει, μεταξύ άλλων, από το
παράδειγμα των Αγίων. Πολλοί σήμερα, είτε από άγνοια, είτε από
συμφέρον, διατείνονται ότι προτού να καθαιρεθεί κάποιος κληρικός,
η εκκλησιαστική κοινωνία μαζί του είναι υποχρεωτική, ακόμα και αν
αυτός ο κληρικός διδάσκει αιρετικά.

Αντιθέτως όμως, ο Άγιος Υπάτιος, όπως είδαμε, έσπευσε να παύσει

την κοινωνία με τον Νεστόριο, αμέσως μόλις έμαθε ότι κηρύττει
δημοσίως αίρεση, πριν δηλαδή καταδικαστεί συνοδικά ο Νεστόριος.
Η άμεση αυτή αντίδραση του Αγίου Υπατίου θυμίζει τα λόγια του
Μεγάλου Βασιλείου, ο οποίος αναφερόμενος σε Ορθόδοξους
κληρικούς που είχαν ψευδώς κατηγορηθεί για αίρεση, γράφει: «Ούτε
προσωρινά δεν θα δεχόμασταν την συνάφεια μαζί τους, αν
βρίσκαμε ότι χωλαίνουν στην πίστη» [9].

Ο Επίσκοπος του Αγίου Υπατίου, ο «ευλαβέστατος» Ευλάλιος,

φοβήθηκε για τις επιπτώσεις μιας τέτοιας πράξης και, πιεζόμενος
από τον Νεστόριο, προσπάθησε να εμποδίσει τον Άγιο να αντιδράσει.
Θεωρούσε ότι δεν έπρεπε να κάνει κάτι τέτοιο ο Άγιος «πρίν νά δῆ τί
θά γίνη», πριν δηλαδή καθαιρεθεί ο Νεστόριος. Αντίστοιχα, υπάρχουν
και σήμερα ιερείς και Επίσκοποι, ακόμα και κάποιοι με ορθόδοξο
φρόνημα, «ευλαβείς», οι οποίοι όμως, με ή χωρίς εκφοβισμούς και
πιέσεις, εμποδίζουν την αγιοπατερική πρακτική της διακοπής
μνημοσύνου, προβάλλοντας την εσφαλμένη αντίληψη ότι πρέπει
πρώτα να γίνει Σύνοδος κατά του αιρετικού.

Δυστυχώς, αγνοούν ή εσκεμμένα παραβλέπουν το παράδειγμα και

την διδασκαλία τόσων Αγίων, αλλά και τους Ιερούς Κανόνες, όπως ο
15ος Κανόνας της Πρωτοδευτέρας Συνόδου, ο οποίος επαινεί ρητώς
την διακοπή κοινωνίας «πρὸ συνοδικῆς διαγνώσεως» [10]. Ο Άγιος
Υπάτιος, όμως, ξεκαθαρίζει την ορθόδοξη στάση λέγοντας: «Από
τότε, πού ἔμαθα, ὅτι μιλᾶ ἄσχημα γιά τόν Κύριό μου, παύω τήν
ἐπικοινωνία μαζί του καί οὔτε ἀναφέρω τό ὄνομά τού˙». Εδώ γίνεται
εμφανές ότι η διακοπή κοινωνίας μπορεί να γίνει ήδη από την
στιγμή που κηρύξει κάποιος αιρετικά. Άλλωστε, ο τελικός σκοπός
της διακοπής μνημοσύνου είναι να προκληθεί μία μελλοντική
Ορθόδοξη Σύνοδος η οποία θα καταδικάσει αυτόν που αμετανοήτως
φρονεί και διδάσκει αιρετικά.

Καταλήγει, μάλιστα, ο Άγιος Υπάτιος, λέγοντας για τον Νεστόριο ότι

«δέν εἶναι πιά ἐπίσκοπος»! Έχασε, δηλαδή, την ουσία του
αξιώματός του, ακόμη κι αν τυπικά έστω, αφού δεν έχει καθαιρεθεί,
έχει ακόμα θέση επισκόπου. Αφού, λοιπόν, δεν επι-σκοπεί (σκοπέω-
σκοπῶ = αγρυπνώ, προσέχω [11]), δηλαδή, δεν αγρυπνεί
προφυλάσσοντας το ποίμνιό του από την αίρεση, αλλά αντιθέτως
το οδηγεί στην πλάνη και στην απώλεια, δεν είναι πλέον επίσκοπος
όπως τον θέλει ο Χριστός αλλά «ψευδεπίσκοπος» και
«ψευδοδιδάσκαλος», όπως χαρακτηριστικά ονομάζει και ο
προαναφερθείς Ιερός Κανόνας (15ος της ΑΒ’ Συνόδου) όσους κατ’
όνομα επισκόπους κηρύττουν αίρεση «γυμνῇ τῇ κεφαλῇ».

Στη συνέχεια, ο επίσκοπος του Αγίου Υπατίου, ο Ευλάλιος, κατέφυγε

σε εκφοβισμούς: «Πήγαινε καί διόρθωσε αὐτό πού ἔκανες, διότι
μπορῶ καί νά σέ τιμωρήσω». Όπως ο Ευλάλιος απειλούσε τον Άγιο
με τιμωρίες, αν δεν αλλάξει στάση, έτσι και σήμερα είναι συχνό
φαινόμενο οι ιερείς και μοναχοί που αντιδρούν στην παναίρεση του
Οικουμενισμού να απειλούνται και να υφίστανται διωγμούς, αργίες,
αφορισμούς και άλλες ποινές, με στόχο να καμφθεί η αγωνιστικότητά
τους. Όπως ο Νεστόριος είπε στον Ευλάλιο “νά μαλώση τόν
Ὑπάτιο”, έτσι και στις μέρες μας, βλέπουμε για παράδειγμα τον
Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο να στέλνει επιστολή στον
Αθηνών Ιερώνυμο [12], προτρέποντάς τον να “προβή εις τας δεούσας
[..] συστάσεις και προτροπάς, [..] επί απειλή επιβολής [..] των
προβλεπόμενων κυρώσεων” σε όσους ιερείς (“πρωτοπρεσβύτερος κ.
Θεόδωρος Ζήσης και οι συν αυτώ ομόφρονες κληρικοί και λαϊκοί”) και
Επισκόπους αντιδρούν στις αποφάσεις της ψευδοσυνόδου στο
Κολυμπάρι.

Επιβεβαιώνουν έτσι οι αιρετίζοντες ότι φοβούνται τις αντιδράσεις

και ιδιαίτερα την διακοπή κοινωνίας, αφού απειλούνται τα
ολέθρια σχέδιά τους. Άλλωστε, ας μην ξεχνάμε, για παράδειγμα, όταν
ο Βαρθολομαίος σε ομιλία του στο Άγιο Όρος, εμμέσως πλην σαφώς,
προειδοποιούσε τους μοναχούς να μην κόψουν το μνημόσυνό
του, όπως ανέδειξε η Κατάνυξη σε σχετικό άρθρο με τίτλο «Ο
Βαρθολομαίος φανέρωσε τι φοβάται περισσότερο – Η ομιλία του
στην Ι.Μ. Καρακάλλου» [13]. Ή όταν ο Ιερώνυμος, κατά την
χειροτονία του νέου Μητροπολίτη Καστοριάς Καλλινίκου, είπε [14]
ότι όποιος διαφωνεί με την Σύνοδο και “η γνώμη του είναι ισχυρή”,
“θα πρέπει [..] να αποσυρθεί στο σπίτι του”. Χαρακτηριστικό είναι
και το ότι, στην συνέχεια της ίδιας ομιλίας, αφού διαστρέβλωσε την
πραγματική έννοια της λέξης «αποτειχίζομαι», για την οποία
μάλιστα τόνισε ότι “πολλοί [..] την ακούνε και ανατριχιάζουν και δεν
τη θέλουν”, είπε στον νέο Μητροπολίτη: “Πιστεύω ότι ποτέ δε θα
μας φέρεις σε τέτοια δυσκολία”.

Είναι φανερό λοιπόν, ότι ανησυχούν όπως ανησύχησε και ο

αιρετικός Νεστόριος, όταν είδε τον Άγιο Υπάτιο να του διακόπτει
την εκκλησιαστική κοινωνία, γι’ αυτό προσπαθούν να
συκοφαντήσουν και να αποτρέψουν από την Ιεροκανονική
Αποτείχιση. Παρά τις πιέσεις όμως, ο Άγιος, με παρρησία,
αυταπάρνηση και ομολογιακό σθένος διακυρήτει ότι είναι
διατεθειμένος να αντισταθεί μέχρι τέλους: «Ὅ,τι θέλεις κάμε˙ διότι
ἐγώ ἀποφάσισα τά πάντα νά πάθω, καί μ᾽ αὐτή τήν ἀπόφασι τό
ἔκανα αὐτό» ! Αυτή είναι η ορθόδοξη στάση που μας διδάσκουν οι
Άγιοι και όχι η απροϋπόθετη υποταγή και υπακοή προς τους
Επισκόπους και τις Συνόδους, την οποία μας διδάσκουν σήμερα
διάφοροι κληρικοί και θεολόγοι.

Ένα επίσης αξιοπρόσεκτο σημείο της διήγησης αυτής, από την ζωή
του Αγίου Υπατίου, είναι το γεγονός ότι, ενώ είχε ήδη πληροφορηθεί
δια οράματος ο Άγιος ότι θα καθαιρεθεί ο Νεστόριος («Τρεῖς καιρούς
καί ἥμισυ καιροῦ, καί ἐκτίλλεται τό ζιζάνιον»), αυτό δεν τον
σταμάτησε από το να ομολογήσει την Ορθοδοξία και να πολεμήσει
την αίρεση, μόλις αυτή εμφανίστηκε. Αντιθέτως στις μέρες μας,
βλέπουμε να επικρατεί μία τάση εφησυχασμού, ότι δεν χρειάζεται
να αγωνίζονται οι πιστοί, κλήρος και λαός, κατά του Οικουμενισμού,
επειδή για παράδειγμα τα παγκόσμια γεγονότα (πόλεμοι κ.λπ.) θα
οδηγήσουν μελλοντικά σε αλλαγή της εκκλησιαστικής κατάστασης
και θα εκλείψει ο Οικουμενισμός [15].

Βλέπουμε, όμως, ότι οι Άγιοι δεν είχαν τέτοιο φρόνημα. Ο Άγιος

Υπάτιος, παρά το γεγονός ότι γνώριζε ακόμη και σε πόσο καιρό
θα καθαιρεθεί ο Νεστόριος, δεν επαναπαύτηκε σε αυτό, αλλά
αγωνίστηκε σθεναρά κατά της καινοφανούς διδασκαλίας του
Νεστορίου, ώστε να προστατέψει τον εαυτό του και τους αδελφούς
του από την πλάνη. Ο Άγιος Παΐσιος διευκρινίζει σχετικά ότι η
αντίδραση των χριστιανών είναι χρήσιμη, ανεξάρτητα από το
πώς θα οικονομήσει τα γεγονότα ο Θεός: “Η παρουσία των
Χριστιανών είναι πλέον ομολογία πίστεως. Μπορεί κανείς με την
προσευχή να βοηθήση περισσότερο, αλλά την σιωπή του θα την
εκμεταλλευθούν οι άλλοι [..] Αν δεν αρχίσουν μερικοί να χτυπούν το
κακό, να ελέγχουν δηλαδή αυτούς που σκανδαλίζουν τους πιστούς,
θα γίνη μεγαλύτερο κακό. [..] Τί θα κάνη ο Θεός, άλλο θέμα” [16].
Ο Όσιος γέροντας Φιλόθεος Ζερβάκος, πνευματικό τέκνο του Αγίου
Νεκταρίου, μας διδάσκει χαρακτηριστικά: “Ὁ Χριστός δέν θά
ἀφήσει τήν Ἐκκλησία Του, ἀλλά καί ἐμεῖς πρέπει νά κάνουμε ὅ,τι
ὀφείλουμε, καί μακάριοι ἐκεῖνοι πού μέχρι θανάτου θά μείνουν
πιστοί εἰς τήν Ὀρθόδοξο πίστη καί ὁμολογία” [17]. Αντίστοιχα και ο
μακαριστός αγωνιστής Επίσκοπος Φλωρίνης Αυγουστίνος
Καντιώτης, με τον χαρισματικό αφυπνιστικό λόγο του, τονίζει:
“Μερικοὶ ἴσως θὰ ποῦνε· «Ἔχει ὁ Θεός…». Ἔχει ὁ Θεὸς ἀσφαλῶς. Δὲν
γίνεται τίποτε πάνω στὴ γῆ ἂν δὲν θέλῃ ὁ Θεός. Ὁ Θεὸς ὅμως θέλει
πάνω στὴ γῆ νὰ εἴμαστε ἀγωνισταί. [..] Ἔχουν σύστημα αὐτοί, γιὰ
νὰ γκρεμίσουν τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Γι’ αὐτὸ κ᾿ ἐμεῖς πρέπει νὰ
εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ ὑπερασπίσουμε τὰ ἱερὰ καὶ τὰ ὅσια. Καὶ νὰ μὴ
λέμε μόνο «Ἔχει ὁ Θεός…» καὶ «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς»
(Ματθ. 16,18). Ἀσφαλῶς, δὲ θὰ σβήσῃ ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὸν κόσμο·
ἀλλὰ μπορεῖ νὰ σβήσῃ ἀπὸ τὴν Ἑλλάδα, ὅπως ἔσβησε ἀπὸ τὴ
Μικρὰ Ἀσία. Ποῦ εἶνε ἡ ἐκκλησία τῆς Μικρᾶς Ἀσίας; Ποῦ εἶνε οἱ
πενήντα μητροπόλεις, ποῦ εἶνε οἱ ἄλλες ἐκκλησίες της, ποῦ εἶνε τὰ
μοναστήρια της, ποῦ εἶνε τὰ προσκυνήμα­τά της, ποῦ εἶνε τὰ λείψανά
της, ποῦ…, ποῦ…, ποῦ…;” [18].

Ο Όσιος Υπάτιος, η άνθιση της ειδωλολατρίας και η

αδιαφορία του Επισκόπου

Ας δούμε μία ακόμα διήγηση από τον βίο του Αγίου Υπατίου, η οποία
είναι επίσης διδακτική για την σημερινή εποχή.

Διαβάζουμε: “Κάποτε ἄλλοτε πάλι, ὁ ὕπαρχος Λεόντιος προσπάθησε

νά ἀνανεώση τά ἀρχαῖα Ὀλύμπια στό θέατρο τῆς Χαλκηδόνας, πού οἱ
προηγούμενοι αὐτοκράτορες καί ὁ ἄξιος νά μνημονεύεται
Κωνσταντῖνος τά εἶχαν καταργήσει. Ὅταν λοιπόν τό πληροφορήθηκε
αὐτό ὁ Ὑπάτιος, τόσο μεγάλο ζῆλο ἔδειξε, ὥστε νά κλαίη στενάζοντας,
νά κραυγάζη πρός τόν Θεόν καί νά λέγη: Κύριέ μου, πρόκειται νά
δῶ στή ζωή μου τήν εἰδωλολατρεία ν᾽ ἀνθίζη; Μή τό ἐπιτρέψης
αὐτό, Δέσποτα. Καί λέγει ἀμέσως στούς ἀδελφούς του: «Ἄν δειλιάζη
κανείς νά πεθάνη γιά τόν Χριστόν, νά μή ἔλθη μαζί μου. Τόν
ἀκολούθησαν ὡς εἴκοσι ἀδελφοί».

Καί εὐθύς ἔτρεξε στόν ἐπίσκοπο Εὐλάλιο˙ καί καθώς ὁ ἐπίσκοπος

ζητοῦσε νά πληροφορηθῆ τήν αἰτία τῆς ταραχῆς του, τοῦ εἶπε:
– Ἄκουσα καί ἔμαθα, ὅτι ἡ εἰδωλολατρεία πρόκειται νά ξαναζήση
μέ τούς ὀλυμπίους ἀγῶνες δίπλα μας καί δίπλα στήν ἁγία ἐκκλησία
του Θεοῦ, καί ἀποφάσισα νά πάω στό θέατρο καί νά πεθάνω, παρά
νά ἀφήσω νά γίνη αὐτό.
Ὁ ἐπίσκοπος καί αὐτή τή φορά του ἀντιστάθηκε λέγοντας:
– Θέλεις, ἔτσι, νά πεθάνης, ἔφ᾽ ὅσον δέν μᾶς ἀναγκάζει κανείς νά
θυσιάσουμε σέ θεούς; Σύ εἶσαι μοναχός˙ κάθου καί ἠσύχαζε˙ διότι
αὐτό εἶναι δικό μου ζήτημα.
Ἀλλά ἐκεῖνος, εἶπε.
– Ἐπειδή ἀκριβῶς εἶναι δικό σου ζήτημα, ἀλλά δέν σέ νοιάζει,
βλέποντας ἐγώ νά ἀτιμάζεται ὁ Κύριος ἀπ’ αὐτούς πού ἐπιχειροῦν
τέτοια πράγματα, καί νά παρασύρεται ὁ χριστιανικός λαός μέ τήν
ἄγνοιά του στήν εἰδωλολατρεία, γι’ αὐτό ἦλθα νά διαμαρτυρηθῶ
στήν ἁγιωσύνη σου καί νά ἀνακοινώσω πώς αὔριο, ὅταν πάη ὁ
ὕπαρχος νά παραστῆ στή γιορτή, ἔχω σκοπό νά μπῶ μέ ὅλους τούς
μοναχούς στό θέατρο, νά σύρω κάτω ἀπό τόν θρόνο του τόν ὕπαρχο
καί ἔτσι νά πεθάνω γιά τόν Χριστό, παρά νά ἐπιτρέψω νά γίνουν
αὐτά ἐνῶ ζῶ.

Ὁ ἐπίσκοπος καί ἄλλες φορές τόν εἶχε βρίσει καί ἔξουθενώσει. Ὁ

Ὑπάτιος ὅμως, χωρίς γά χάση καιρό, ἔτρεξε στούς ἀρχιμανδρῖτες
λέγοντας:
– Ἀγωνισθῆτε μαζί μου νά διώξουμε τόν διάβολο, ἀλλιῶς νά
πεθάνουμε γιά τόν Θεό.
Ὅλοι τότε γέμισαν ἀπό χαρά καί τόν ὑπάκουσαν σάν πατέρα τους.
Ὅταν ἔμαθε ὁ ὕπαρχος Λεόντιος ὅτι οἱ μοναχοί συμφώνησαν νά τόν
ἐμποδίσουν, μέ τήν πρόφασι ἀρρώστιας του ἔμεινε ἀπέναντι στήν
Κωνσταντινούπολι καί δέν ἔκανε τίποτα ἀπό ὅσα εἶχε διάθεσι νά
κάνη. Πραγματικά, ἐπειδή ὁ Ὑπάτιος ἀποφάσισε νά ἀθλήση, ὁ
Κύριος ἀνέτρεψε τήν ἀπόφασι αὐτῶν πού σκέπτονταν κακά” [19].

Βλέπουμε, λοιπόν, μία ακόμα περίπτωση στην οποία ο Άγιος Υπάτιος

αντέδρασε άμεσα, μόλις αντιλήφθηκε ότι οι Χριστιανοί κινδυνεύουν
να πλανηθούν, αυτή τη φορά από την πλάνη της ειδωλολατρείας.

Όπως στην εποχή του Αγίου Υπατίου, έτσι και σήμερα, η

ειδωλολατρία γνωρίζει μεγάλη άνθηση. Τόσο παγκοσμίως, όσο και
στην χώρα μας. Δεν είναι τυχαίο ότι προωθούνται και διαφημίζονται
όλο και περισσότερο, διοργανώσεις και πρακτικές με ειδωλολατρικό
περιεχόμενο και προέλευση, όπως τα καρναβάλια [20], το halloween
[21], τα φεστιβάλ χρωμάτων [22], τα αναστενάρια [23], η γιόγκα [24],
η μαντεία (κάρτες ταρώ, καφεμαντεία κ.λπ.) [25], τα τατουάζ [26], τα
ζώδια [27], η ομοιοπαθητική [28], η μαγεία [29] και άλλα.

Χαρακτηριστική είναι η εξάπλωση του αποκρυφισμού [30] και του

νεοπαγανισμού, για τον οποίο διαβάζουμε: “Ένα σοβαρό δείγμα
πνευματικού αποπροσανατολισμού του ανθρώπου τα τελευταία
χρόνια είναι η εμφάνιση και ανάπτυξη του παγκόσμιου
νεοπαγανιστικού κινήματος. [..] Εκδηλώνεται ως προσπάθεια
αναβίωσης πανάρχαιων θρησκευτικών πίστεων και δρωμένων,
έχοντας έντονο φυσιοκρατικό και πανθεϊστικό χαρακτήρα. [..] Στην
Ελλάδα έχουμε προσπάθεια αναβίωσης των αρχαιοελληνικών
παγανιστικών θρησκευτικών μορφωμάτων”. [31]

Το 2003, διοργανώθηκε επιστημονικό συνέδριο κατά της

Νεοειδωλολατρείας με τίτλο «Φαινόμενα Νεοειδωλολατρίας.
Δωδεκαθεϊσμός – Υποτίμηση Παλαιάς Διαθήκης – Ολυμπιακοί
Αγώνες», παρά τις αντιδράσεις των νεοειδωλολατρικών συλλόγων.
Στα πορίσματα του συνεδρίου διαβάζουμε:
“Η νεοειδωλολατρεία αποτελεί υπαρκτό ποιμαντικό πρόβλημα. [..] [Η
δυναμική της] οφείλεται όχι στη γοητεία των ξεχασμένων,
ανύπαρκτων και ανίσχυρων θεών, αλλά στην οικονομική ισχύ των
εισηγητών της, οι οποίοι εκδίδουν δεκάδες περιοδικών και εντύπων
και σε καθημερινή σχεδόν βάση εμφανίζονται στα τηλεοπτικά μέσα,
μέρος των οποίων ελέγχουν. [..] Η νεοειδωλολατρεία ή νεοπαγανισμός
ή αρχαιολατρεία δεν είναι μόνον ελληνικό αλλά παγκόσμιο
φαινόμενο. Η προσπάθεια αναβιώσεως των αρχαίων εθνικών
θρησκειών, εκμεταλλευόμενη τα πατριωτικά αισθήματα των
ανθρώπων, αποτελεί επιδίωξη της λεγομένης Νέας Εποχής στην
οποία και εντάσσεται. Ενισχύεται από τις κατά τόπους μασονικές
στοές, οι οποίες ενδιαφέρονται όχι για κάποια συγκεκριμένη
θρησκεία, αλλά για την προώθηση του συγκρητισμού και την
πρόσδεση των ανθρώπων σε μία πανθρησκεία, ώστε να επιβληθεί
παγκοσμίως η Νέα Τάξη πραγμάτων.” [32]

Έτσι και η παναίρεση του Οικουμενισμού, τι άλλο είναι παρά

ειδωλολατρεία [33], αφού οδηγεί σε αποδοχή και κοινωνία με την
ειδωλολατρεία των αιρέσεων και των άλλων θρησκειών, ενώ ξέρουμε
ότι “Πάντες οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν δαιμόνια” (Ψαλμ. 95, 5). Φτάνει,
μάλιστα, ο Οικουμενισμός σε προφανή και απροκάλυπτη
νεοειδολωλατρεία, όταν για παράδειγμα έχουμε συμπροσευχή
(Γροιλανδία) ενώπιον μιας γυάλινης σφαίρας , η οποία συμβολίζει
στον αποκρυφιστικό Νεοπαγανισμό τη «Θεά Γη» [34], αλλά και
ειδωλολατρικές εκδηλώσεις από ιέρειες, παγανιστές και μάγους
κατά τις διαθρησκειακές συμπροσευχές (Ασίζη κ.λπ.) [35]. Το
λυπηρό όμως είναι ότι τα παραπάνω γίνονται με την υποστήριξη,
ακόμα και με την συμμετοχή “Ορθοδόξων” αρχιερέων.

Ο Άγιος Παΐσιος, έλεγε σχετικά: “Οἱ Ἅγιοι Πατέρες κάτι ἤξεραν καὶ
ἀπαγόρευσαν τὶς σχέσεις μὲ αἱρετικό. Σήμερα λένε: «Ὄχι μόνο μὲ
αἱρετικό ἀλλὰ καὶ μὲ Βουδιστή καὶ μὲ πυρολάτρη καὶ μὲ
δαιμονολάτρη νὰ συμπροσευχηθοῦμε. Πρέπει νὰ βρίσκωνται στὶς
συμπροσευχές τους καὶ στὰ συνέδρια καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι. Εἶναι μία
παρουσία». Τί παρουσία; Τὰ λύνουν ὅλα μὲ τὴν λογική καὶ
δικαιολογοῦν τὰ ἀδικαιολόγητα” [36]. Και αλλού: “Όταν
μαζεύωνται τί μάγοι, τί πυρολάτρες, τί Προτεστάντες, ένα σωρό –
άκρη δεν βρίσκεις –, για να φέρουν την ειρήνη στον κόσμο, πώς να
βοηθήσουν; Ο Θεός να με συγχωρέση, αυτά είναι κουρελούδες του
διαβόλου. Γίνεται ειρήνη με αμαρτωλό συνεταιρισμό;” [37].

Εστιάζοντας τώρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες, είδαμε στην

παραπάνω διήγηση ότι ο Όσιος Υπάτιος αντιστάθηκε δυναμικά στην
διεξαγωγή τους, όταν έμαθε ότι «ἡ εἰδωλολατρεία πρόκειται νά
ξαναζήση μέ τούς ὀλυμπίους ἀγῶνες δίπλα μας καί δίπλα στήν
ἁγία ἐκκλησία του Θεοῦ». Διαβάζουμε, μάλιστα, ότι «τόσο μεγάλο
ζῆλο ἔδειξε, ὥστε νά κλαίη στενάζοντας, νά κραυγάζη πρός τόν Θεόν
καί νά λέγη: Κύριέ μου, πρόκειται νά δῶ στή ζωή μου τήν
εἰδωλολατρεία ν᾽ ἀνθίζη; Μή τό ἐπιτρέψης αὐτό, Δέσποτα».

Αλλά και από τους σημερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες δεν έχουν

εκλείψει, δυστυχώς, τα ειδωλολατρικά κατάλοιπα. Σύμφωνα και
με τα πορίσματα του προαναφερθέντος συνεδρίου για την
νεοειδωλολατρία: “Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι καρπός της αγάπης
του Ελληνισμού για την άθληση του σώματος, παράλληλα με τη
καλλιέργεια του πνεύματος. Ενώ όμως είχαν αποκτήσει μεγάλη δόξα,
προοδευτικά παρήκμασαν, [..] και έτσι έφθασαν σε πλήρη ανυποληψία
κατά τους ελληνιστικούς χρόνους, ώστε η κατάργησή τους το 393 μ.Χ.
να είναι η μεγαλύτερη προς αυτούς ευεργεσία. Η αναβίωσή τους
στην Γαλλία τον 18ο αιώνα συνδέθηκε με την αναβίωση και της
ειδωλολατρίας. Ειδωλολατρική είναι εξ άλλου η καθιερωθείσα από
το ναζιστικό καθεστώς της Γερμανίας (1936) τελετή της αφής της
ολυμπιακής φλόγας, η οποία δυστυχώς σώζεται με το ίδιο τυπικό ως
σήμερα” [32].
Ευτυχώς, όμως, δεν έχουν εκλείψει και οι φωνές αντίδρασης κατά της
ειδωλολατρείας των Ολυμπιακών αγώνων. Ο Ομότιμος Καθηγητής
της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. π. Θεόδωρος Ζήσης, σε άρθρο που
έγραφε το 2004, πριν την διεξαγωγή των “εν καταπτώσει
ευρισκομένων Ολυμπιακών Αγώνων, των πολυδιαφημισθέντων
και πολυπροβληθέντων με συμμετοχή και της Εκκλη­σίας”,
σχολιάζοντας μεταξύ άλλων και την προτροπή της Εκκλησίας της
Ελλάδος [38] για εθελοντική συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες
της Αθήνας, αναφέρει χαρακτηριστικά: “Σήμερα ο Νεοπαγανισμός,
η Νεοειδωλολατρία, έχει εγείρει θρασείαν την κεφαλήν και
σχεδόν καθοδηγεί τις εκδηλώσεις των Ολυμπιακών Αγώνων,
ιδιαίτερα με τις προσευχές στον Απόλλωνα κατά την τελετή
έναρξης και την ανά τον κόσμο περιοδεία της «ιερής» φλόγας,
ανά τας πόλεις και τας κώμας της χριστιανικής Ελλάδος, για να
«φωτίσει» τον κόσμο, ως υποκατάστατο του θείου και ακτίστου
φωτός. [..]

Αντί να ενισχύουμε οι της Εκκλησίας τη συμμετοχή των νέων

στους Ολυμπιακούς Αγώνες [..] με τον εθελοντισμό [..] θα έπρεπε να
κάνουμε στην νεοπαγανιστική Αθήνα αυτό που έκαναν οι δύο
Χριστιανοί νέοι, μεγάλοι Πατέρες και Διδάσκαλοι Μ. Βασίλειος και
Γρηγόριος Θεολόγος στην παλαιά Αθήνα, την κατ’ εξοχήν πόλη των
ειδώλων: να αποκλεί­σουμε όλες τις άλλες οδούς, όλες τις άλλες
εκδηλώσεις, να μη σπρώ­ξουμε τους νέους σε άλλους δρόμους, εκτός
των δύο, της εκκλησίας και του σχολείου [..] Μέσα στην αλμυρή
θάλασσα του κόσμου οι Χριστιανοί πρέπει να αποτελέσουν
ποτάμι γλυκού νερού, που κυλά ανεπηρέαστο από την αλμύρα, ή
ζώο, που χοροπηδά ανεπηρέαστο μέσα σε πυρκαγιά που κατατρώγει
τα πάντα”. [39]

Αντίστοιχα και ο μακαριστός ηγούμενος της Ι.Μ. Γρηγορίου του

Αγίου Όρους, π. Γεώργιος Καψάνης, “κινούμενος από πόνο για την
πορεία της Πατρίδος μας” αναφέρθηκε “στο θέμα των παγανιστικών
εκδηλώσεων που ως μή ώφειλε συνοδεύουν τους Ολυμπιακούς
Αγώνες”, λέγοντας: “Πώς όμως οι πιστοί Ορθόδοξοι Έλληνες θα τους
αποδεχθούν [τους Ολυμπιακούς Αγώνες], όταν αυτοί
χρησιμοποιούνται για να προβληθή και διαδοθή η
νεοειδωλολατρία και η πανθρησκεία της Νέας Εποχής [..]; Πώς θα
αποδεχθούν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί τους Ολυμπιακούς Αγώνες που
αρχίζουν με επικλήσεις στον Απόλλωνα και συνοδεύονται από
προσευχές στον Δία και σε άλλους ‘‘θεούς’’ [..]; Δεν σκέπτονται οι
αρμόδιοι ότι η Πατρίδα μας είναι ποτισμένη με αποστολικά και
μαρτυρικά αίματα; [..] Γιατί τόση περιφρόνησι στην ελληνορθόδοξο
Παράδοσι και πολιτισμό μας, που εδόξασε το Γένος μας;
Απευθύνουμε ουρανομήκη κραυγή διαμαρτυρίας για την
βεβήλωσι της Ορθοδόξου Πατρίδος μας από την επιχειρούμενη
επαναφορά των ψευδών θεών του δωδεκαθέου. Παρακαλούμε τους
αρμοδίους παράγοντας της Πολιτείας να διατάξουν την αφαίρεσι
κάθε παγανιστικού στοιχείου από τις εκδηλώσεις της υποδοχής
της ολυμπιακής φλόγας στις διάφορες πόλεις και από τις υπόλοιπες
τελετές, κατά τή διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων” [40].

Το 2010, διεξήχθησαν οι Πανευρωπαϊκοί Αγώνες Special Olympics,

μία διοργάνωση αντίστοιχη των Παραολυμπιακών αγώνων, για
παιδιά και ενήλικες με νοητικά προβλήματα. Στα πλαίσια αυτών των
αγώνων, έγινε τελετή αφής της φλόγας των Special Olympics στην
Αλεξανδρούπολη. Το πρωτοφανές ήταν ότι η ειδωλολατρική αυτή
τελετή, έλαβε χώρα στο προαύλιο αλλά και μέσα σε ιερό ναό (Ι.Ν.
Παναγίας Κοσμοσώτηρας Φερών), με τον Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμο
να παραδίδει την φλόγα σε ιέρεια [41].

Ο μακαριστός καθηγούμενος της Ι.Μ. Παντοκράτορος

Μελισσοχωρίου π. Κύριλλος, έγραφε τότε σχετικά: “Μετά βαθυτάτης
λύπης πληροφορηθήκαμε την ενέργεια του Μητροπολίτου
Αλεξανδρουπόλεως κ. Ανθίμου. [..] Θεωρούμε την ενέργεια άτοπη
και απαράδεκτη, απάδουσα παντελώς προς την ιερότητα της
λατρείας μας και των χώρων αυτής. Νομίζουμε πως την αυτήν
άποψη ενστερνίζεται κάθε υγιώς σκεπτόμενος Χριστιανός και με
απορία παρακολουθεί μία θεατρική παράσταση εντός ιερού Ναού-
και μάλιστα εντός των «αγιών των αγίων» (!!;;) Έναν Ορθόδοξο
Επίσκοπο με τον αρχιερατικό του μανδύα να συμμετέχει σ’ αυτήν και
να εξέρχεται από το Ιερό Βήμα δια της Ωραίας Πύλης μαζί με μία
κοπελίτσα (!!;;) Μάλιστα η κοπελίτσα αυτή και μερικές ακόμη
συμμετέχουσες να ονομάζονται «ιέρειες»(!!;;). Πώς μπορεί να
χαρακτηρισθεί όλο αυτό το θέαμα; [..] Είναι αδύνατον να
σιωπήσουμε και να μην καταγγείλουμε μία τέτοια κατάσταση,
μεταφέροντας και την κατακραυγή πολλών πιστών” [42].

Βλέπουμε λοιπόν, από όλα τα παραπάνω ότι και στις μέρες μας
επιχειρείται αναβίωση της ειδωλολατρίας μέσω των Ολυμπιακών
Αγώνων και όχι μόνο, η οποία συνοδεύεται από σιωπή των ιεραρχών
ή ακόμα και από την συμμετοχή τους. Εμείς, όμως, ας διδασκόμαστε
από το παράδειγμα των Αγίων, όπως ο Άγιος Υπάτιος. Γνώριζε ο
Άγιος τα λόγια της Αγίας Γραφής: «Τεκνία, φυλάξατε εαυτούς από
των ειδώλων» (Α’ Ιωάν. 5, 21) και ήταν αποφασισμένος να πάει στο
θέατρο της Χαλκηδόνας όπου θα γινόταν τα Ολύμπια, για να
εμποδίσει, μαζί με κάποιους αδελφούς του, την επιχειρούμενη
αναβίωση της ειδωλολατρείας. Προτιμούσε, όπως έλεγε, να
πεθάνει για τον Χριστό, παρά να επιτρέψει να γίνουν αυτά, ενώ
ζεί.

Ο επίσκοπος Ευλάλιος, θέλοντας ίσως έτσι να δικαιολογήσει και την

δική του αδράνεια σχετικά με το θέμα αυτό, απάντησε στον Άγιο
Υπάτιο: «Θέλεις, ἔτσι, νά πεθάνης, ἔφ᾽ ὅσον δέν μᾶς ἀναγκάζει κανείς
νά θυσιάσουμε σέ θεούς;». Το γεγονός όμως ότι δεν υπάρχει
εξαναγκασμός για συμμετοχή σε τέτοιες εκδηλώσεις, δεν αναιρεί τον
υπαρκτό κίνδυνο της ειδωλολατρικής πλάνης, η οποία εξαπλώνεται
με αυτές τις εκδηλώσεις. Άρα και η δυναμική αντίδραση του Αγίου
Υπατίου, όχι μόνο δεν είναι παράλογη, αλλά αντιθέτως αποτελεί
έκφραση της μεγάλης αγάπης του Αγίου για τους συνανθρώπους
του και για τον Χριστό.

Ο Ευλάλιος, συνέχισε την προσπάθειά του να εμποδίσει τον Άγιο

Υπάτιο, λέγοντάς του: «Σύ εἶσαι μοναχός˙ κάθου καί ἠσύχαζε˙ διότι
αὐτό εἶναι δικό μου ζήτημα». Ένα επιχείρημα το οποίο ακούγεται
κατά κόρον σήμερα, σε όσους αντιδρούν στο θέμα του
Οικουμενισμού και των υπόλοιπων παρεκτροπών. Επικρατεί
δυστυχώς η αντίληψη ότι μόνο ο Επίσκοπος έχει το δικαίωμα να
ελέγχει, μόνο αυτός έχει το χάρισμα να διακρίνει τις καταστάσεις, και
όταν δεν αντιδρά ο Επίσκοπος, οι υπόλοιποι (ιερείς, μοναχοί, λαϊκοί)
επιβάλλεται να τον ακολουθούν και να σιωπούν. Ιδιαίτερα για τους
μοναχούς ακούγεται συχνά ότι δήθεν το μόνο καθήκον τους είναι η
ησυχαστική ζωή («κάθου καί ἠσύχαζε») και δεν πρέπει να τους
απασχολεί η εξάπλωση της πλάνης στον κόσμο.

Ακούμε για παράδειγμα, μεταξύ πολλών άλλων, τον ιερομόναχο

Αντίπα Σκανδαλάκη από το Άγιο Όρος, γνωστό υποστηρικτή της
απροϋπόθετης υπακοής, σε μία από τις συνηθισμένες προσπάθειές
του να διαστρεβλώσει την Ορθόδοξη στάση απέναντι στην αίρεση, να
λέει: “Τι σκασίλα έχει ο κόσμος [για το] τι κάνει ο Οικουμενικός
Πατριάρχης ή τι κάνει ο Μόσχας κ.λπ.; Αυτά είναι προβλήματα των
Εκκλησιών, των προκαθημένων, των Συνόδων, θα βρουν τρόπο
κάποια στιγμή [να τα λύσουν]” [43]. Ή αλλού: “Έλεγε ο γερο-
Θεοδόσης που είχαμε στο κελί μας, [..] μόλις άκουγε κανέναν να
φωνάζει για Ορθοδοξίες, για Πατριάρχες, για Οικουμενισμούς
«Άιντε ευλογημένε, ζάρωσε εκεί στην ακρούλα σου, πες το “Κύριε
Ελέησον” και άστα αυτά για άλλους»” [44].

Τι απάντησε όμως ο Όσιος Υπάτιος στο «κάθου και ησύχαζε» του

Επισκόπου του; Στην αποστομωτική απάντησή του ο Άγιος
διευκρινίζει στον Ευλάλιο ότι διαμαρτύρεται και αντιστέκεται
«ἐπειδή ἀκριβῶς εἶναι δικό σου ζήτημα, ἀλλά δέν σέ νοιάζει».
Όντως, η προστασία του ποιμνίου είναι πρωτίστως έργο των
Επισκόπων. Όπως διδάσκει και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος,
απευθυνόμενος στους «προϊσταμένους των Εκκλησιών», καλούνται
οι Επίσκοποι ακολουθώντας το παράδειγμα του Κυρίου, ο οποίος τα
οικονόμησε όλα “πρὸς σωτηρίαν τοῦ γένους ἡμῶν”, να προσέχουν
“πανταχόθεν ἀκριβῶς καὶ τοὺς λύκους ἐκδιώκοντες καὶ τὴν
ποίμνην φυλάττοντες”. Λέει χαρακτηριστικά: “Ἀκούσατε, ποιμένες,
καὶ φρίξατε καὶ μὴ σιγήσητε, ἀλλὰ κηρύξατε τὸν λόγον· μὴ δότε
τόπον τῷ διαβόλῳ, μὴ δότε θήραν τοῖς λύκοις” [45].

Τι συμβαίνει, όμως, όταν οι Επίσκοποι σιγούν και δεν κηρύττουν τον

λόγο της Ορθοδοξίας; Όταν δεν διώχνουν τους λύκους και αφήνουν
απροστάτευτη την ποίμνη που τους εμπιστεύτηκε ο Θεός; Θα πρέπει
οι μοναχοί, οι ιερείς ή ακόμα και οι λαϊκοί να σιωπούν και αυτοί;
Φυσικά και όχι. Τότε μάλιστα είναι που υπάρχει ανάγκη να
αντιδράσουν αυτοί, αφού με την αδιαφορία του Επισκόπου ο λαός
παρασύρεται στην πλάνη. Αυτό διδάσκει και το παράδειγμα του
Οσίου Υπατίου, ο οποίος, όντας μοναχός, επέλεξε να αντισταθεί
στην αναβίωση της ειδωλολατρείας «βλέποντας νά ἀτιμάζεται ὁ
Κύριος [..] καί νά παρασύρεται ὁ χριστιανικός λαός, μέ τήν
ἄγνοιά του στήν εἰδωλολατρία».

Την ανδρεία αυτή στάση του Οσίου Υπατίου μας θυμίζει στην εποχή
μας η αντίστοιχη ομολογιακή στάση του μακαριστού αγωνιστή π.
Νικολάου Μανώλη, ο οποίος με παρόμοιο θάρρος και αυταπάρνηση
απαντούσε στον Θεσσαλονίκης Άνθιμο, που τον εμπόδιζε και του
απαγόρευε [46] να μιλάει κατά των αιρέσεων γενικότερα και κατά
του Οικουμενισμού. Σε πλήθος ομιλιών του ο μακαριστός π. Νικόλαος
έχει αναφέρει χαρακτηριστικά: “Πάω λοιπόν στον Μητροπολίτη που
με κάλεσε [ο Άνθιμος] και μου λέει: «Ποιός είσαι εσύ; Γιατί μιλάς για
τον Πατριάρχη και για τις αιρέσεις; [..] Δεν ντρέπεσαι; Εσύ βρέθηκες
να μιλήσεις;». Του λέω: «Ποιός να μιλήσει; [..] Αν μιλήσετε εσείς
εναντίον των αιρέσεων εγώ θα μιλάω για την προσευχή, για το
κομποσχοίνι και για τη νηστεία. Αλλά επειδή δεν μιλάτε εσείς για
τις αιρέσεις, κάποιος πρέπει να μιλήσει»” [47]. “«Αν εσείς [κ.
Άνθιμε] μιλήσετε για τον Πάπα, για τον Βαρθολομαίο, δεν θα έχω
ανάγκη εγώ να μιλήσω. Βγείτε εσείς που έχετε και τις γνώσεις και την
αρχιερωσύνη και υπερασπιστείτε την πίστη». Στο γραφείο του μου
είχε πει: «Να τα αφήσεις αυτά τα πράγματα σε εμένα. [..] Όταν θες
να μιλήσεις για τον Πατριάρχη, θα έρχεσαι στο γραφείο μου και θα
μου το λές στο αυτί. Να μην μας ακούν. Και εγώ ξέρω τι θα κάνω».
Τίποτα δεν έκανε. Εγώ του έλεγα [..] και έλεγε: «Μην ασχολείσαι,
εγώ θα το αναλάβω αυτό». Και δεν έκανε τίποτα…” [48]. “«Αν εσείς
[κ. Άνθιμε] μιλήσετε για Οικουμενισμό [..] και βάλετε γραμμή να
πολεμήσετε αυτή την αίρεση, εγώ θα κάνω πίσω, δεν έχω κανένα λόγο
να βγαίνω μπροστά. Αλλά μη βλέποντας εσάς να αντιμετωπίζετε
τον Οικουμενισμό, αυτή την φρικτή αίρεση, αισθάνομαι την
ανάγκη να καλύψω αυτό το κενό που βλέπω ότι υπάρχει” [49].

Η αντίσταση, λοιπόν, στην αίρεση είναι μεν κυρίως και πρωταρχικώς

έργο των Επισκόπων αλλά όχι κατά αποκλειστικότητα. Ο Άγιος
Θεόδωρος ο Στουδίτης διευκρινίζει σχετικά ότι, όταν “ο Χριστός
διώκεται”, τότε είναι ανάγκη να διδάσκεται με παρρησία η αλήθεια
και “ο λόγος της Ορθοδοξίας” από τον καθένα, “όχι μόνο αν προέχει
σε βαθμό ή γνώση”, αλλά ακόμα και αν έχει τάξη μαθητού [50].
Τονίζει χαρακτηριστικά ότι “όταν πρόκειται για την πίστη, δεν
αρμόζει να λέει κανείς: «Ποιός είμαι εγώ; Ιερέας; [..] Άρχοντας; [..]
Στρατιώτης; [..] Γεωργός; [..] Φτωχός; [..] Δεν είναι σε εμένα κανένας
λόγος και φροντίδα περί του θέματος». Αλίμονο, οι πέτρες θα
φωνάξουν και εσύ παραμένεις σιωπηλός και αμέριμνος;”.
“Ἐντολὴ γὰρ Κυρίου μὴ σιωπᾷν ἐν καιρῷ κινδυνευούσης
Πίστεως. Λάλει γάρ, φησί, καὶ μὴ σιώπα” [51].

Στο ίδιο πνεύμα και ο δάσκαλος του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού, ο
μοναχός Ιωσήφ Βρυέννιος, διευκρινίζει ότι, όταν κινδυνεύει η πίστη,
τότε κρίνεται αναγκαία η ομολογία όχι μόνο, για παράδειγμα, του
Επισκόπου, αλλά οποιουδήποτε μπορεί να ομολογήσει: “Πᾶς ὁ
δυνάμενος λέγων τήν ἀλήθειαν καί μή λέγων, κατακριθήσεται ὑπό
τοῦ Θεοῦ. Καί ταῦτα, ἔνθα πίστις ἐστί τό κινδυνευόμενον. Τό γάρ
ἐφησυχάζειν ἐν τοῖς τοιούτοις, ἀρνήσεως ἴδιον, τό δέ λέγειν,
ὁμολογίας εἰλικρινοῦς” [52].

Πολύ χαρακτηριστική είναι επίσης η στάση του Οσίου Αφραάτη, ο

οποίος έζησε την εποχή που επικρατούσε ο Αρειανισμός. Ο Όσιος,
ενώ ήταν μοναχός, άφησε το μοναστήρι του και “κατέβηκε στην
Αντιόχεια διδάσκοντας τους Χριστιανούς και στηρίζοντάς τους
στην Ορθοδοξία”. Η διδακτική απάντηση του Οσίου, όταν ρωτήθηκε
από τον Αρειανό βασιλιά Ουάλεντα: «Διατὶ ἀφῆκες τὴν ἡσυχίαν καὶ
περιπατεῖς εἰς τὴν πόλιν;», ήταν η εξής: «βλέπω ὅτι καίεται ὁ οἶκος
τοῦ Πατρός μου Θεοῦ καὶ διὰ τοῦτο τρέχω καὶ ἀγωνίζομαι τίνι
τρόπῳ νὰ σβέσω τὴν φλόγα· εἰ δὲ κατηγορεῖς ἐμέ, ὅτι ἄφησα τὴν
ἡσυχίαν μου, κατηγόρει μᾶλλον σεαυτόν, ὅστις ἔβαλες τὸ πῦρ εἰς τὸν
τοῦ Θεοῦ οἶκον καὶ μὴ κατηγόρει ἐμέ, ὅστις ἀγωνίζομαι νὰ τὸ σβήσω»
[53].

Αντίστοιχα και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ξεκινώντας τον

πρώτο κατά των Εικονομάχων λόγο του, τον οποίο μάλιστα έγραψε
όντας ακόμη λαϊκός [54], αναφέρει: “θα έπρεπε βέβαια εμείς,
συναισθανόμενοι πάντοτε την αναξιότητά μας, να σιωπούμε και να
εξομολογούμαστε στον Θεό τις αμαρτίες μας, αλλά όταν όλα στον
καιρό τους είναι καλά· επειδή όμως βλέπω την Εκκλησία [..] να
αναταράσσεται από τη βίαιη πνοή των πονηρών πνευμάτων [..] και [..]
τον λαό του Θεού και τη θεοπαράδοτη από παλιά διδασκαλία της
Εκκλησίας να κατακερματίζεται σε διάφορες δοξασίες, γι’ αυτό
θεώρησα πως δεν είναι σωστό να σιωπώ [..] φέροντας στη σκέψη
μου την απόφαση που απειλεί λέγοντας: «εάν κανείς κρύψει κάτι από
φόβο και το συγκαλύψει, δεν επαναπαύεται η ψυχή μου σε
αυτόν»[Αββακ.2,4] και «αν δεις το φονικό μαχαίρι να πλησιάζει και
δεν ειδοποιήσεις τον αδελφό σου, θα ζητήσω το αίμα του από σένα»
[Ιεζ. 33,8]. Επειδή λοιπόν με τάρασσε αφόρητος φόβος, αποφάσισα
να μιλήσω, χωρίς να υπολογίσω μπροστά στην αλήθεια, το
μεγαλείο των βασιλέων” [55].

Είναι φανερό, λοιπόν, από τα παραπάνω παραδείγματα των Αγίων

ότι σε δύσκολους καιρούς για την πίστη μας, η Ορθόδοξη στάση
δεν είναι η σιωπή και ο εφησυχασμός για τα θέματα αυτά αλλά η
ομολογία. Κανείς, ούτε ο απλός ιερέας, ούτε ο μοναχός, ούτε ο λαϊκός
δεν περισσεύει στον αγώνα υπέρ της πίστεως, στον οποίο καλεί η
Αγία Γραφή λέγοντας: «ἐπαγωνίζεσθαι τῇ ἅπαξ παραδοθείσῃ τοῖς
ἁγίοις πίστει» (Ιούδ. 1, 4). Όλοι οι Χριστιανοί είναι αναγκαίοι και
έχουν λόγο, πόσο μάλλον όταν ο Επίσκοπος είτε δεν προστατεύει το
ποίμνιο, είτε είναι ο ίδιος που το οδηγεί στην πλάνη. «Τυφλὸς δὲ
τυφλὸν ἐὰν ὁδηγῇ, ἀμφότεροι εἰς βόθυνον πεσοῦνται» (Ματθ. 15, 14).

Τελειώνοντας την παραπάνω διήγηση από τον βίο του Οσίου

Υπατίου, ο βιογράφος του αναφέρει ότι τελικά όντως ματαιώθηκαν
εκείνα τα Ολύμπια, καταλήγοντας ότι: “ἐπειδή ὁ Ὑπάτιος
ἀποφάσισε νά ἀθλήση, ὁ Κύριος ἀνέτρεψε τήν ἀπόφασι αὐτῶν πού
σκέπτονταν κακά”. Ο Άγιος ήταν διατεθειμένος ακόμα και να πεθάνει
για την αλήθεια και ο Θεός ευόδωσε τον αγώνα του. Αυτό άλλωστε
μας διδάσκει και το χωρίο της Παλαιάς Διαθήκης: “Έως τοῦ θανάτου
ἀγώνισαι περὶ τῆς ἀληθείας, καὶ Κύριος ὁ Θεὸς πολεμήσει ὑπὲρ σοῦ”
(Σοφ. Σειράχ 4, 28). Έχουμε λοιπόν συνέργεια Θεού και ανθρώπου. Ο
Θεός, φυσικά, είναι που φέρνει την ανατροπή (“ὁ Κύριος ἀνέτρεψε
τήν ἀπόφασι αὐτῶν πού σκέπτονταν κακά”), αλλά περιμένει και από
εμάς να πράξουμε συν Θεώ το θέλημά Του (“ἐπειδή ὁ Ὑπάτιος
ἀποφάσισε νά ἀθλήση”). Όπως χαρακτηριστικά διδασκόμαστε και
από τον Άγιο Βαρσανούφιο: “Ποιοί εἶναι οἱ πνευματικοὶ καρποὶ
παρὰ τὸ νὰ ἀγωνιστῇς γιὰ τὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ στερεώσῃς
τὸν Χριστιανισμό; Βέβαια κυρίως διὰ τοῦ Χριστοῦ στερεώνεται,
ἀλλὰ θέλει ὁ Θεὸς νὰ δοκιμάσῃ τὶς προαιρέσεις τῶν ἀνθρώπων,
ὥστε νὰ φανῇ καθαρὰ ποὺ γέρνουν” [56].
Κλείνοντας, ευχόμαστε ο Θεός, με τις πρεσβείες του Οσίου Υπατίου
του εν Ρουφινιαναίς, να μας φωτίσει όλους να ακολουθούμε το
παράδειγμα των Αγίων του, να μας προστατεύει από κάθε είδους
πλάνη και αίρεση της εποχής μας και να μας χαρίζει αγωνιστικό και
Ορθόδοξο φρόνημα!

Παραπομπές

[1] Rafał Kosiński, Holiness and Power, σελ. 25.

https://library.oapen.org
[2] Callinicos, Vie D’hypatios, (Καλλίνικου μοναχού, Βίος του
Οσίου Πατρός ημών Υπατίου του εν Ρουφινιαναίς, πρωτότυπο
~450 μ.Χ.), εκδ. G. J. M. Bartelink, Sources Chretiennes no 177,
Παρίσι 1971, κεφ. 10, παρ. 4, σελ. 108. https://www.scribd.com/
[3] Callinicos, Vie D’hypatios…, πρόλογος, στ. 16, σελ. 72.
[4] Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης, Συναξαριστὴς τῶν Δώδεκα
Μηνῶν του ενιαυτού, εκδ. Ζάκυνθος 1868, τόμος Γ’, εις την ΙΖ’
(17η) του Ιουνίου, σελ. 112 https://books.google.gr
[5] Βασιλείου Α. Μυστακίδου, Επισκοπικοί κατάλογοι, Ἐπετηρίς
Ἑταιρείας Βυζαντινῶν Σπουδῶν, τεύχος 12, 1936, σελ. 230.
https://core.ac.uk
[6] Callinicos, Vie D’hypatios…, κεφ. 32, παρ. 9-10, σελ. 212.
[7] Πρωτότυπο κείμενο: Callinicos, Vie D’hypatios…, κεφ. 32, παρ.
11-16, σελ. 212-214. Κείμενο σε μετάφραση: Βίος Αγίου Υπατίου,
μετάφραση Α. Αρβανίτη, Σειρά Άνθη της ερήμου τεύχος 6, εκδ.
Αθήνα 1973, σελ. 93-94. Βλ. και Θεοδωρήτου μοναχού, Μοναχισμός
και Αίρεσις, εκδ. Αθήνα 1977, σελ. 42. https://www.scribd.com
[8] Callinicos, Vie D’hypatios…, κεφ. 32, παρ. 1-8, σελ. 208-212.
[9] “Οὐδ’ ἂν πρὸς ὥραν αὐτῶν εδεξάμεθα τὴν συνάφειαν, εἰ
σκάζοντας περὶ τὴν Πίστιν εὕρομεν”
– Μέγας Βασίλειος
Ἐπιστολαὶ Πέτρῳ Ἐπισκόπῳ Ἀλεξανδρείας, P.G. 32,993-995
https://archive.org
[10] Κείμενο στην “Κατάνυξη”, με τίτλο «Μετάφραση 15ου Κανόνα
Α’-Β’ Συνόδου»: https://katanixi.gr
[11] Liddell & Scott, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής, λήμμα “ἐπι-
σκοπέω”: https://www.greek-language.gr
[12] Η επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη προς τον
Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο για όσους αντιδρούν στη Σύνοδο του
Κολυμπαρίου, 18/11/2016. Αριθμ. Πρωτ. 1153:
https://web.archive.org
[13] Άρθρο στο “Νυχθήμερον” (28/5/2022), με τίτλο
«Βαρθολομαίος στο Άγιον Όρος: Οι μοναχοί δεν είναι υπεράνω, ή
παρά, αλλά εντός της Εκκλησίας»: http://www.nyxthimeron.com
Άρθρο στην “Κατάνυξη” (6/6/2022), με τίτλο «Ο Βαρθολομαίος
φανέρωσε τί φοβάται περισσότερο. Η ομιλία του στην Ι.Μ.
Καρακάλλου»: https://katanixi.gr
[14] Άρθρο στο “Ορθοδοξία news agency” (10/10/2021), με τίτλο
«Μήνυμα Ιερωνύμου: Πάνω από όλα, η ενότητα της Εκκλησίας
(BINTEO)»: https://www.orthodoxianewsagency.gr
Βίντεο με τίτλο «Ιερώνυμος για αποτείχιση»: https://youtu.be
Βλ. και:
Άρθρο στο “Εκκλησία Online” (14/10/2021), με τίτλο «Αμβρόσιος
σε Αρχιεπίσκοπο για αποτείχιση: Πλανάσθε Μακαριώτατε-
Διαλύσατε την Εκκλησία» https://www.ekklisiaonline.gr
Άρθρο στην “Κατάνυξη” (6/11/2021), με τίτλο «“Πολύ αδύνατο το
σχήμα” κ. Ιερώνυμε»: https://katanixi.gr
[15] Βλ. βίντεο με τίτλο: «π Νικόλαος Μανώλης, Απάντηση στον
μητρ. Μόρφου περί οράματος του γέρ. Εφραίμ Φιλοθεΐτη [ΒΙΝΤΕΟ
2019]»: https://youtu.be
[16] Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης, Λόγοι Β’ – Πνευματική Αφύπνιση,
εκδ. Σουρωτή Θεσσαλονίκης 1999, κεφ. 2 – “Η παρουσία του
Χριστιανού είναι ομολογία πίστεως”, σελ. 43. Σε ηλεκτρονική
έκδοση (PDF), 1999, σελ. 26: https://app.box.com
[17] Πρακτικά από την εκδήλωση μνήμης για τον Γέροντα Φιλόθεο
Ζερβάκο, Θεσσαλονίκη 11 Μαΐου 2014, Χαιρετισμοί καί ὁμιλίες,
σελ. 78. https://www.orthodoxoskypseli.gr Βλ. και Αρχιμανδρίτου
Φιλοθέου Ζερβάκου, Πατρικές Νουθεσίες, Αλήθειες πόνου και
αγάπης για ασφαλή ουρανοδρομία, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη,
Θεσσαλονίκη 2014.
[18] Eπίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης, Οἱ Χριστιανοὶ στοὺς
ἔσχατους καιροὺς, εκδ. Β’ επηυξημένη, Κοζάνη 2008, σελ. 102.
https://www.augoustinos-kantiotis.gr
[19] Πρωτότυπο κείμενο: Callinicos, Vie D’hypatios…, κεφ. 33, παρ.
1-12, σελ. 215-218.
Κείμενο σε μετάφραση: Βίος Αγίου Υπατίου, μετάφραση Α.
Αρβανίτη…, σελ. 94-96.
Βλ. και Θεοδωρήτου μοναχού, Μοναχισμός και Αίρεσις…, σελ. 43-
44.
[20] “Οι ρίζες του καρναβαλιού είναι ειδωλολατρικές, και
μάλιστα βακχικής προελεύσεως, δηλαδή στη λατρεία του Διονύσου
γινόταν αυτό.”
– π. Αθανάσιος Μυτιληναίος https://katanixi.gr “Οι καρναβαλικές
εκδηλώσεις είναι συνέχεια των αρχαίων ειδωλολατρικών
εκδηλώσεων. Επομένως μπορούμε ανεπιφύλακτα να πούμε ότι
είναι πομπές και έργα σατανικά. Είναι με ένα λόγο λατρεία του
Σατανά.”
– π. Κύριλλος Κωστόπουλος https://www.hristospanagia.gr
Βίντεο με τίτλο «π.Νικόλαος Μανώλης, Το ευλογημένο Τριώδιο
και ο δαιμονισμένος Καρνάβαλος [ΒΙΝΤΕΟ 2019]»: https://youtu.be
[21] “Τό Halloween προβάλλει παγανιστικές θεωρήσεις περί
κόσμου καί τῆς σχέσεως τῶν πνευμάτων μέ αὐτόν καί ἀποτελεῖ
προσπάθεια ἐ­ξοι­κεί­ω­σης τῶν μικρῶν παιδιῶν μέ τό μαγικό
στοιχεῖο. Ἡ γιορτή αὐτή δημιουργεῖ τήν ἐντύπωση στούς
ὀπαδούς της, πώς εἶναι δυνατή ἡ ἐπικοινωνία μέ τά πνεύματα τοῦ
κάτω κόσμου, ἐνῶ μπορεῖ νά ἀποτελέσει προθάλαμο γιά τήν
ἔνταξη σέ ὁμάδες μαγισσῶν (Wicca) ἀνθρώπων, πού θέλουν νά ἀ­-
σχο­λη­θοῦν ἰδιαίτερα μέ αὐτήν.”
– Αγγελική Δ. Χατζηιωάννου, αρθρο με τίτλο «Halloween. Η
σύγχρονη εκδοχή του αρχαίου κέλτικου παγανισμού». Περιοδικό
«Διάλογος», Απρίλιος – Ιούνιος 2017, τεύχος 88, σελ. 20.
https://www.ecclesia.gr
https://www.impantokratoros.gr
“[Το Halloween]:
1. Ἀποτελεῖ, διὰ τῆς ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων ἐξοικείωσης μὲ τὸ μαγικὸ
στοιχεῖο, σταθερὸ προθάλαμο τοῦ Νεοπαγανιστικοῦ κινήματος
(Wicca) ποὺ στὴν Ἀμερικὴ κάνει θραύση στὶς νεανικὲς ἡλικίες. Γιὰ
δὲ τοὺς νεοπαγανιστὲς τὸ Χάλοουιν εἶναι ἐπίσημη ἑορτὴ καὶ
συνοδεύεται μὲ ποικίλες τελετὲς.
2. Δὲν εἶναι λίγες οἱ περιπτώσεις ποὺ τὰ παιδιὰ ἀποκομίζουν τὴν
ἐντύπωση ὅτι ἡ ἐπικοινωνία μὲ τοὺς νεκροὺς εἶναι ἐφικτή.
3. Φέρνει στὸ προσκήνιο ρωμαιοκαθολικὲς ἑορτὲς (Ἁγ. Πάντων,
ἑορτὴ τῶν Ψυχῶν) μὲ τὴν ἀνάλογη, μὴ ἀποδεκτὴ ὀρθοδόξως
θεολογία τους (περὶ καθαρτηρίου πυρός, μακαρίων & εὐλογημένων
ὁράσεων, ἁγιότητος κ.λπ.)
4. Καλλιεργεῖται μία αἴσθηση ὁμοιότητας μὲ τὴν ὀρθόδοξη Ἑορτὴ
τῶν Ἁγ. Πάντων μὲ ἐπακόλουθη συνέπεια νὰ δημιουργεῖται ἡ
ἐντύπωση ὅτι ἀφοῦ ἔχουμε κοινὲς ἑορτὲς, ἔχουμε καὶ κοινοὺς
ἁγίους.”
Ἀνακοίνωση σχετικά μέ τό Halloween (Χάλοουϊν), τοῦ Γραφείου
ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κηφισίας, 2/11/2016.
https://www.imkifissias.gr
Περιοδικό «Διάλογος», Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2016, τεύχος 86,
σελ. 19-21.
https://www.ecclesia.gr
Βίντεο με τίτλο «π.Νικόλαος Μανώλης, Το Halloween και τα
συναφή· αθώα ή πονηρά; [ΒΙΝΤΕΟ 2019]»:
https://youtu.be
[22] “Ὁ θρησκευτικὸς χαρακτήρας τῆς ρίψης ἢ ἐπάλειψης μὲ
χρώματα στὴ γιορτὴ αὐτή ἔχει ποικίλες ἀναφορὲς στὴν
ἰνδουϊστικὴ μυθολογία, οἱ δὲ λοιπὲς ἑόρτιες ἐκδηλώσεις
συνοδεύονται στὶς Ἰνδίες ἀπὸ μία μᾶλλον γνώριμη καρναβαλικὴ
συμπεριφορά (οἰνοποσία, μουσικὲς, χορό, ἀπρεπεῖς χειρονομίες)
καθὼς ὅλα ἐπιτρέπονται ἐκείνη τὴν ἡμέρα! Ἕνα εἶδος «ὀριεντὰλ»
καρναβάλι ἔρχεται στὴ χώρα μας καί ὅπως συμβαίνει μὲ κάθε
καρναβάλι, πίσω ἀπὸ τὴν «ἐλαφρὰ διάθεση» γιὰ ἐκτόνωση καὶ
διασκέδαση (μὲ ὅ,τι αὐτὰ συνεπάγονται) βρίσκεται σταθερὸ
εἰδωλολατρικὸ ὑπόβαθρο. Εἶναι ὁμολογουμένως ὅμως ἡ πρώτη
φορὰ ποὺ ἀκοῦμε νὰ διατυμπανίζεται τὸ ὑπόβαθρο αὐτό μὲ
τρόπο, ὥστε νὰ καλεῖ τοὺς ἐνδιαφερόμενους νὰ γνωρίσουν
περισσότερα γι’αὐτὸ καὶ τὸ μητρικό του περιβάλλον, τουτέστιν τὴν
ἰνδουϊστικὴ μισάνθρωπη θρησκεία· τὴ θρησκεία – ὄχημα τῆς «Νέας
Ἐποχῆς» -καθὼς καὶ τὶς πρακτικές της- ποὺ συστηματικὰ
ἐπιχειρεῖται νὰ εἰσβάλει στὸν Δυτικό κόσμο. [..] Αὐτονόητο
τυγχάνει ὅτι, ὡς χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι, τὸν Χριστὸν
ἐνδυσάμενοι, φυλάσσουμε τὸν χιτῶνα τοῦ Βαπτίσματός μας καὶ
τῶν παιδιῶν μας ἀμόλυντο, ἀπέχοντες ἀπὸ τὰ γεγονότα αὐτά,
ὅσο «ἀθῶα» ἢ νεανικὰ ἢ ἀνθρωπιστικὰ ἢ «πνευματικά» κι ἂν
φαίνονται.”
– Ἀνακοίνωση σχετικά μέ τό «Φεστιβὰλ τῶν Χρωμάτων», τοῦ
Γραφείου ἐπὶ τῶν Αἱρέσεων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Κηφισίας,
11/6/2015. https://www.imkifissias.gr https://alopsis.gr
Περιοδικό «Διάλογος», Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2016, τεύχος 86,
σελ. 21-22.
https://www.ecclesia.gr
[23]“Συνοδική διαγνώμη, γνωρίζομεν υμίν ότι το εν λόγω έθιμον
[Αναστενάρια] ως ειδωλολατρικόν και αναγόμενον εις τας
οργιαστικάς εορτάς του Διονύσου, δέον να καταργηθή,
χρησιμοποιουμένων πάντων των πνευματικών μέσων, των υπό της
Εκκλησίας διατεθειμένων”
Έγγραφο – απάντηση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της
Ελλάδας προς τον επίσκοπο Σερρών, 26/6/1947
https://www.hristospanagia.gr
Βίντεο με τίτλο «Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης – Η θέση της
Εκκλησίας για τα Αναστενάρια.mp3»: https://youtu.be
[24] “Η γιόγκα είναι τεχνική [..] αναπόσπαστα συνδεδεμένη με
τις θρησκείες αυτές [Βουδισμό-Ινδουισμό]· η γιόγκα είναι ο
τρόπος [..] με τον οποίο υποτίθεται ότι φτάνει κανείς στη φώτιση.
[..] Γιόγκα είναι κυρίως οι σωματικές ασκήσεις και διαλογισμός
είναι κυρίως το πνευματικό μέρος, αλλά αυτά είναι αναπόσπαστα.
[..] Υπάρχουν και στον Ινδουισμό και στο Βουδισμό χιλιάδες
αρσενικές και θηλυκές θεότητες. Στην πραγματικότητα αυτές οι
θρησκείες είναι χοντροκομμένη ειδωλολατρία!”
– π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης Ομιλία με θέμα “Γιόγκα και
Εκπαίδευση, κάρμα, κάστες”:
https://www.impantokratoros.gr
Άρθρο με τίτλο «Μέσω γιόγκα αναβίωση της ειδωλολατρίας στην
Ακρόπολη!»: https://web.archive.org
[25] Κείμενο του Μιχαήλ Γ. Χούλη, με τίτλο «Καφές και μαντεία
στην …επιστημονική μας εποχή;»: https://www.oodegr.com
π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος, Ο Αποκρυφισμός στο Φως της
Ορθοδοξίας, Νεοαποκυρφισμός, Είδη μαντείας:
https://www.impantokratoros.gr
[26] “Γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας τό ὁποιοδήποτε τατουάζ
(διακοσμητικό, καλλωπιστικό, παγανιστικό, ἐθνικό, ἀκόμα καί
χριστιανικό) εἶναι ἁμαρτία καί ἡ ἐξάσκηση αὐτῆς τῆς «τέχνης» τό
ἴδιο. [..] Ἡ Ἁγία Γραφή πού θέλει τόν ἄνθρωπο ἀντικειμενικά
ἐλεύθερο καταδικάζει τό φαινόμενο τῆς δερματοστιξίας καί
τοῦ στιγματισμοῦ του, συνηθισμένη πρακτική γιά τούς
εἰδωλολάτρες ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Μωυσῆ. Στό βιβλίο τῆς
πεντατεύχου «Λευιτικόν», ὁ Θεός ἀπευθύνεται στούς πιστούς μέ τά
παρακάτω λόγια: «…καί ἐντομίδας οὐ ποιήσετε ἐπί ψυχῇ ἐν τῷ
σώματι ὑμῶν καί γράμματα στικτά οὐ ποιήσετε ἐν ὑμῖν· ἐγώ εἰμι
Κύριος ὁ Θεός ὑμῶν». (Λευϊτικόν 19, 28) Δηλαδή: Γιά λόγους
πένθους, δέν θά κάμετε τατουάζ στό σῶμα σας, οὔτε θά χαράξετε
γράμματα στό δέρμα σας. Ἐγώ εἶμαι ὁ Κύριος ὁ Θεός σας. [..] Ὁ
ἅγιος Κύριλλος (4ος αἰώνας) καί ὁ Προκόπιος Γαζαῖος (6ος αἰώνας)
ἐπιβεβαιώνουν τήν εἰδωλολατρική πρακτική τῆς δερματοστιξίας
λέγοντας: «τοῖς εἰδωλολάτραις ἔθος ἐντομίδας ποιεῖν ἐν παρειαῖς
καί ἐν βραχίοσιν» Δηλ. οἱ εἰδωλολάτρες ἔχουν συνήθεια νά
κάνουν τατουάζ στά μάγουλα (στό πρόσωπο) καί στά μπράτσα
τους. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος, στό ὑπόμνημά του στόν
προφήτη Ἱερεμία, ἀναφέρει ὅτι ἀπό τή ἀρχή τοῦ ἀνθρωπίνου
γένους ὁ Διάβολος ἔθεσε στόχο μέ τή δερματοστιξία (τατουάζ) νά
ὁδηγήσει τό εὐλογημένο δημιούργημα τοῦ Θεοῦ στήν πιό μεγάλη
ἀσχήμια. [..] Τόν 8ο μ.Χ. αἰώνα ἡ Ἐκκλησία καταδίκασε τήν
ἀποτύπωση ὁποιουδήποτε συμβόλου ἐπί τοῦ σώματος τῶν
Ὀρθοδόξων πιστῶν ὡς εἰδωλολατρικό ἔθιμο καί πρακτική τῶν
βαρβάρων!”
– Κουτσιώρας Θεόδωρος, Η δερματοστιξία (τατουάζ) σε έξι
ερωτήσεις https://alopsis.gr
[27] “η αστρολογία, όχι μόνο είναι ασυμβίβαστη με την
Χριστιανική πίστη, αλλά κινείται και στο χώρο του
αποκρυφισμού και της ειδωλολατρείας.”
– π. Αντώνιος Αλεβιζόπουλος Ἡ ἀστρολογία στό φῶς τῆς
Ὀρθοδοξίας
https://www.hristospanagia.gr
π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης, Αστρολογία Αποκρυφισμός και
σύγχρονη ειδωλολατρία: https://www.impantokratoros.gr
[28] “Η θεμελιώδης ομοιοπαθητική πίστη σε μία αρχή η οποία
εμψυχώνει το σώμα -αρχή επί της οποίας μπορεί κάποιος να
παρέμβη με διάφορα «θεραπευτικά» μέσα- εί­ναι ειδωλολατρεία,
είτε χρησιμοποιεί τον όρο «ζωτική δύναμη» η άλλες έννοιες, όπως
«πράνα» (prana από τον Ινδουισμό) ή «chi» (επίσης γνωστό ως
«qi» από την Κινεζική θρησκεία), τις οποίες μερικοί σημερινοί
ομοιοπαθητικοί εμφανώς ενσωματώνουν στον όρο του
Hahnemann «ζωτική δύναμη». [..] Όπως μπορεί κάποιος να
συμπεράνη από τα ανωτέρω, η ομοιοπαθητική -μία από τις
εναλλακτικές/συμπληρωματικές θερα­πευτικές μεθόδους, η οποία
είναι ελκυστική σε όλο και περισσότερους ανθρώπους σή­μερα-
δεν είναι επιστήμη, αλλά ένα ειδωλολατρικό σύστημα
πεποιθήσεων συνοδευόμενο από μαγικές πρακτικές (δη­λαδή,
συμπαθητική μαγεία). Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, ουδείς
Ορθόδοξος Χριστια­νός πρέπει να ασκή ομοιοπαθητική ή να
δέ­χεται ομοιοπαθητικές θεραπείες.”
– Ἰφτίμε Ὀάνα, Ἰφτίμε Ἀλέξαντρου, «Ὁμοιοπαθητική. Ἐπιστήμη;
Πίστη; Ἰατρική; Μαγεία;», Μετάφραση Κ. Γ. Καρακατσάνης, εκδ. π.
Νεκτάριος Σαββίδης, Βέροια 2014, κεφ. 4.Α – “Ομοιοπαθητική και
παγανισμός”.
https://www.entaksis.gr
“Η διδασκαλία του κορυφαίου των ομοιοπαθητικών  Kent,
εμπεριέχει στοιχεία ειδωλολατρικού πανθεϊσμού («απλή ουσία»
με «μορφοποιητικό νου», η οποία ενυπάρχει σ’ όλη την κτίση και
την «ζωογονεί»)”
– Ομάδα Μελέτης Προβλημάτων Ιατρικής Ηθικής, έγγραφο Περί
«Ομοιοπαθητικής», Θεσσαλονίκη, 1/7/1997: https://alopsis.gr
π. Αρσένιος Βλιαγκόφτης, Η Ομοιοπαθητική ασυμβίβαστη με την
Ορθόδοξη πίστη, εκδ. Πρωτοβουλία Γονέων Βορείου Ελλάδος,
1990. http://users.uoa.gr
Βίντεο με τίτλο «Ζωντανή ομιλία π. Σεραφείμ Ζήση με θέμα:
Ομοιοπαθητική ιατρική, η μαγεία και η Μασονία»:
Μέρος Α’ – https://youtu.be
Μέρος Β’ – https://youtu.be
Μέρος Γ’ – https://youtu.be
[29] Βίντεο με τίτλο «π.Νικόλαος Μανώλης, Περί Μαγείας
[ΒΙΝΤΕΟ 2019]»: https://youtu.be
[30] Άρθρο στην “Κατάνυξη” (7/7/2022), με τίτλο: «Καμάρια της
ντροπής (Αποκρυφισμός στη Θράκη… και όχι μόνο) (Μέρος Α’)»:
https://katanixi.gr
Άρθρο στην “Κατάνυξη” (8/9/2022), με τίτλο: «Καμάρια της
ντροπής (Αποκρυφισμός στη Θράκη… και όχι μόνο) (Μέρος Β’)»:
https://katanixi.gr
[31] Φυλλάδιο με τίτλο «Αρχαιολατρεία, νεοπαγανισμός,
δωδεκαθεϊστές»: https://www.sostis.gr
[32] Πορίσματα του Συνεδρίου με τίτλο «Φαινόμενα
Νεοειδωλολατρίας. Δωδεκαθεϊσμός – Υποτίμηση Παλαιάς
Διαθήκης – Ολυμπιακοί Αγώνες», Θεσσαλονίκη 25-27/5/2003:
https://alopsis.gr
[33]“Τι λοιπόν λατρεύουν όλες αυτές οι «Χριστιανικές
παραφυάδες»; Βέβαια λατρεύουν «πνευματικά είδωλα» του
Αληθινού Θεού. Πως λοιπόν πρέπει να χαρακτηρίζονται; Βέβαια
ειδωλολάτρες. [..] Η παναίρεση λοιπόν του οικουμενισμού, έρχεται
με τις θέσεις των οικουμενιστών θεολόγων, των οικουμενιστών
Επισκόπων, Αρχιεπισκόπων και Πατριαρχών, να υπηρετήσει, ως
δούλος τον “Δεσπότη”. Και ο “Δεσπότης” στην προκειμένη
περίπτωση έχει δυστυχώς το όνομα «ειδωλολατρία». Γιατί; Διότι ο
οικουμενισμός δέχεται όλες τις «ειδωλικές» καταστάσεις που
εφηύραν  και λατρεύουν, όλες οι «Χριστιανικές παραφυάδες»,
που είπαμε πιο πάνω. Και όχι μόνο τις δέχεται, αλλά «κοινωνεί» με
αυτές και τις αναγάγει μάλιστα στο επίπεδο της Εκκλησίας.”
– π. Φώτιος Βεζύνιας
Άρθρο στο ιστολόγιο “Σάλπισμα Ζωής” (16/5/2019), με τίτλο «Η
αίρεση του οικουμενισμού είναι η νέα ειδωλολατρία»:
http://salpismazois.blogspot.com
Βλ. και κείμενο του π. Βασιλείου Α. Γεωργόπουλου, με τίτλο
«Αποκρυφισμός και Νέα Εποχή», κεφ. 5 – «Ἡ ἀποκρυφιστική
προέλευση τοῦ Πανθρησκειακοῦ ὁράματος τῆς “Νέας Ἐποχῆς”».
Από “ΙΖ’ Πρακτικά Πανορθοδόξου Συνδιασκέψεως εντεταλμένων
Ορθοδόξων Εκκλησιών και ιερών Μητροπόλεων για θέματα
αιρέσεων και παραθρησκείας”. https://www.impantokratoros.gr
“Κατεξοχήν βέβαια εἰδωλολατρία εἶναι ὁ Οἰκουμενισμός, ἡ
ἐπίκαιρη αὐτή αἵρεση, ἡ παναίρεση, ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Ἰουστίνος.
Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος ἔδιωξε ἀπό τήν ζωή του τόν Χριστό καί τά
ἀποτελέσματα εἶναι καταστροφικά. Σᾶς εἶπα ὅτι ὅλη ἡ Εὐρώπη
ἐπιστρέφει στήν εἰδωλολατρία.”
– π. Σάββας Αγιορείτης
Ομιλία (4/3/2017) με τίτλο «Σύγχρονη ειδωλολατρία».
Απομαγνητοφώνηση: https://www.hristospanagia.gr
Βίντεο με τίτλο «Σύγχρονη εἰδωλολατρία. Ἀρχ. Σάββας Ἁγιορείτης
4-3-2017»: https://youtu.be
[34] “Σιωπηλή συμπροσευχή τοῦ Πατριάρχη μπροστά σέ
«ὁμοίωμα» τῆς ὑδρογείου μέ τόν πρόεδρο τοῦ Κοινοβουλίου τῆς
Γροιλανδίας καί θρησκευτικούς ἡγέτες Ρωμαιοκαθολικῶν,
Εὐαγγελικῶν, Λουθηρανῶν, Σιϊτῶν καί Σουνιτῶν Μουσουλμάνων,
Ἰουδαίων, Σιντοϊστῶν, Βουδιστῶν καί Ἰνδουιστῶν στό 7ο
περιβαλλοντικό συμπόσιο ἐν πλῷ: «Θρησκεία, Ἐπιστήμη καί
Περιβάλλον», Ἀρκτικός Ὠκεανός, Γροιλανδία, Ὀκτώβριος 2007.”
– Περιοδικό «Εν συνειδήσει», Εκδ. Ιεράς Μονής Μεγ. Μετεώρου,
Ιούνιος 2009, σελ. 32.
https://www.agioritespateres.com
Κείμενο (27/10/2016) με τίτλο «Με αφορμή την επέτειο 25ετούς
Πατριαρχίας του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου»,
του Γραφείου Αιρέσεων και Παραθρησκειών της Ιεράς
Μητροπόλεως Πειραιώς:
https://www.impantokratoros.gr
[35] Πανθρησκειακή συμπροσευχή στην Ασίζη, 1986:
“Η διαβολικής εμπνεύσεως τελετή έλαβε χώραν εις την Ασσίζην
της Ιταλίας την 27ην παρελθόντος Οκτωβρίου ως εκδήλωσις υπέρ
της ειρήνης του κόσμου. [..] Η ανταπόκρισις εξ άλλου των αρχηγών
διαφόρων θρησκειών εις την πρόσκλησιν συμπροσευχής μετά του
Πάπα υπήρξεν άνευ προηγουμένου. Αντιπροσωπεύθησαν σχεδόν
πάσαι αι επί της γης υπάρχουσαι θρησκευτικαί αποχρώσεις, χωρίς
ν’ αποκλεισθούν ούτε αι σατανολατρείαι διαφόρων αγρίων
φυλών της Αφρικής και των Ινδιάνων της Αμερικής. [..] Η
φρικιαστική συμπροσευχή όλων αυτών των παρατάξεων
επραγματοποιήθη εντός της «χριστιανικής» Βασιλικής της Αγίας
Μαρίας των Αγγέλων της Ασσίζης, όπου με πλήρεις ιερατικάς
στολάς ενεφανίσθησαν βουδδισταί και άγριοι Φύλαρχοι
ειδωλολάτραι. [..] Αλγεινήν εντύπωσιν έκαμεν η εμφάνισις εις την
πρώτην σελίδα ευρωπαϊκών και αμερικανικών ημερησίων
εφημερίδων, φωτογραφίας του Αρχιεπισκόπου Θυατείρων Δρος
Μεθοδίου Φούγια συμπροσευχομένου μετά του Πάπα και του
Δαλάι-Λάμα. Διεκρίνετο επίσης και ο εκπρόσωπος του
Πατριαρχείου Μόσχας, Μητροπολίτης Κιέβου Φιλάρετος. Εις
ερημίτης εκπρόσωπος του Ζωροαστρισμού (πανάρχαιας
σατανικής λατρείας του πυρός) εδήλωσε μετά την
συμπορσευχήν του με τους άλλους εκπροσώπους θρησκειών τα
εξής: «Το πυρ δι’ ημάς είναι σύμβολον φωτός και ζωής. Μας
υπενθυμίζει την θεότητα του Αχούρα-Μάζντα και των δυνάμεων
του αγαθού». Ετελέσθησαν επίσης λατρευτικοί χοροί μηύσεις
της αιρέσεως Τενριέκο υπό Ιαπώνων Βουδιστών εντός του ναού
του Αποστόλου πέτρου της Ασσίζης υπό τους ήχους μυσταγωγικής
μουσικής. Αφρικανοί μάγοι απήγγειλαν προσευχήν υπέρ
επικρατήσεως της ειρήνης εις το Βατικανόν!”
– Κ. Αθανασίου, Πανθρησκειακή συμπροσευχή υπο την ηγεσίαν
του Πάπα!
Ορθόδοξος Τύπος (7/11/1986), αρ. φυλ. 718
Στιγμιότυπα από την υποδοχή των εκπροσώπων των θρησκειών
και την πανθρησκειακή συμπροσευχή στην Ασίζη (1986), με τους
χορούς και τις τελετές μάγων.
Βίντεο με τίτλο «Οικουμενισμός= τό μυστήριο της ανομίας (3)
μέρος 1998»: https://youtu.be (7:26)
Σελίδα με τίτλο «ΑΣΙΖΗ (ASSISI): Φωτογραφίες και σχόλια»:
https://imdleo.gr
Πανθρησκειακή συμπροσευχή στην Καμπέρα, 1991: Στιγμιότυπα
από την 7η Γενική Συνέλευση του Π.Σ.Ε., στην Καμπέρα της
Αυστραλίας, τον Φεβρουάριος 1991, με τις σαμανιστικές τελετές
κ.λπ.
Βίντεο με τίτλο «Οικουμενισμός= τό μυστήριο της ανομίας (7)
μέρος 2002»:
https://youtu.be (13:11)
Βίντεο με τίτλο «The Assemblies of the World Council of Churches
– Canberra 1991»:
https://www.youtube.com
Πανθρησκειακή συμπροσευχή στο Σικάγο, 1993: Στιγμιότυπα από
την πανθρησκειακή συμπροσευχή στο Σικάγο (1993), με τις
παγανιστικές τελετές ηθαγενών της Αμερικής (στο 3:50), ομάδας
παγανιστών (στο 4:46), συνέντευξη από “Ιέρεια” της Ίσιδος
(4:56) κ.λπ.
Βίντεο με τίτλο «Οικουμενισμός= τό μυστήριο της ανομίας (2)
μέρος 1995»: https://youtu.be
“Το 1893 συνεκλήθη εδώ, στο Σικάγο, η «Παγκόσμιος Βουλή των
Θρησκειών». Το γεγονός αυτό κατανοήθηκε ευρέως ως ένα
σταυροδρόμι στην οικουμενική – διαθρησκειακή κίνηση. Μία
εκατονταετία αργότερα, το 1993, μία «Παγκόσμιος Βουλή των
Θρησκειών» συνεκλήθη πάλιν εδώ. Ευχαριστούμε τον
παντοδύναμο Θεό, διότι οι άνθρωποι της πόλεως του Σικάγου [..]
που ανήκουν σε διάφορες θρησκείες, εξακολουθούν με επιμονή
την εργασία τους, την προσπάθειά τους για κατανόηση.
Παρέχουμε σε αυτούς την πατριαρχική μας ευλογία και
δεσμευόμεθα σήμερα να εξακολουθήσουμε την υποστήριξή
μας στην επαρχία του Σικάγου, στην έντιμη αυτή εργασία.”
– Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίος Ομιλία προς
θρησκευτικούς ηγέτες του Σικάγου, 3/11/1993.
Βίντεο με τίτλο «Οικουμενισμός= τό μυστήριο της ανομίας (3)
μέρος 1998»:
https://youtu.be/KCKlWnpfOFg (27:57)
Βλ. και:
Bίντεο με τίτλο «Ασίζη 2011. Ολόκληρη η διαθρησκειακή
συνάντηση»: https://youtu.be
https://anti-ecumenist.blogspot.com
[36] Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης, Λόγοι A’ – Με πονο και αγαπη για
τον συγχρονο ανθρωπο, εκδ. Σουρωτή Θεσσαλονίκης, 2002,
παράγρ. “Σεβασμός στην παράδοση”, σελ. 347. Σε ηλεκτρονική
έκδοση (PDF), 1998, σελ. 187: https://app.box.com
[37] Άγιος Παΐσιος Αγιορείτης, Λόγοι Β’ – Πνευματική Αφύπνιση,
εκδ. Σουρωτή Θεσσαλονίκης, 1999, παράγρ. “Η μετάνοια βοηθάει
να εξαφανισθή το κακό”. Σε ηλεκτρονική έκδοση (PDF), 1999, σελ.
197: https://app.box.com
[38] Εγκύκλιος Ιεράς Συνόδου υπ. αρ. 2738: Περί εθελοντικής
εργασίας εις τους Ολυμπιακούς αγώνας του 2004 (9/ 4/ 2002)
https://www.ecclesia.gr
[39] Κείμενο του π. Θεοδώρου Ζήση με τίτλο «Εκκλησία και
ποδόσφαιρο»: https://alopsis.gr
[40] Eπιστολή (30/3/2004) του π. Γεωργίου Καψάνη για τους
Ολυμπιακούς Αγώνες 2004: https://alopsis.gr
[41] Άρθρο με τίτλο «6/9/2010. Αφή της Φλόγας των Special
Olympics στην Παναγία Κοσμοσώτηρα Φερών»:
https://imalexandroupolis.blogspot.com
Άρθρο με τίτλο «Πρωτοφανής διαθρησκειακή σύγχυση από το
Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως»:
https://thriskeftika.blogspot.com
Φωτογραφίες: 
https://www.scribd.com/doc
https://norfid.wordpress.com
Βίντεο με τίτλο «Δελτίο Ειδήσεων ΝΕΤ – Δευτέρα, 6 Σεπτεμβρίου
2010, 21:00:00»: https://archive.ert.gr (1:40:49)
[42] Κείμενο της Ι.Μ. Παντοκράτορος Μελισσοχωρίου, με τίτλο
«Αφή της Φλόγας των Special Olympics στην Παναγία
Κοσμοσώτηρα Φερών»: https://alopsis.gr
[43] Βίντεο με τίτλο «Μας λείπει η αυτομεμψία – Ιερομόναχος
Αντίπας»: https://youtu.be (1:47)
[44] Βίντεο με τίτλο «Πανδημία Ιεροεξεταστών – Ιερομόναχος
Αντίπας»: https://youtu.be (4:56)
[45] “Ὅρα δὲ τὴν τοῦ προφήτου σύνεσιν, πῶς δημοσιεύει καὶ
ἀποκαλύπτει θριαμβεύων τοὺς κακοδόξους, ἵνα μὴ ἡμεῖς
πλανηθῶμεν. Ἀκούσατε, οἱ ὀρθόδοξοι, καὶ τοῖς αἱρετικοῖς μὴ
συγκαταβαίνετε· ἀκούσατε, ποιμένες, καὶ φρίξατε καὶ μὴ σιγήσητε,
ἀλλὰ κηρύξατε τὸν λόγον· μὴ δότε τόπον τῷ διαβόλῳ, μὴ δότε
θήραν τοῖς λύκοις…Οὕτως οὖν ποιεῖτε καὶ ὑμεῖς, ποιμένες, καὶ μὴ
συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκαθάρτοις τοῦ σκότους·
μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε… Καὶ ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς …ἔκλινεν
οὐρανοὺς, καὶ κατέβη, καὶ πάντα ᾠκονόμησε πρὸς σωτηρίαν τοῦ
γένους ἡμῶν, καὶ πάντα ὑπέδειξε ποιῶν καὶ διδάσκων. Εἶτα θέλων
διδάξαι, ἵνα οἱ μέλλοντες προΐστασθαι τῶν Ἐκκλησιῶν, οὕτως
ἐκδιώκωσι τοὺς αἱρετικούς, ἐποίησεν φραγέλλιον ἐκ σχοινίων, καὶ
εἰσελθὼν πάντας ἐξέβαλεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ, καὶ ἀπώσατο, καὶ
ἐξεδίωξε… Ἀκούσατε οἱ προϊστάμενοι τῶν Ἐκκλησιῶν. Ὑμῖν γὰρ
ὑπέδειξε τὸ καλόν, ἵνα ἐξακολουθήσητε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ,
προσέχοντες πανταχόθεν ἀκριβῶς καὶ τοὺς λύκους ἐκδιώκοντες
καὶ τὴν ποίμνην φυλάττοντες. Μετὰ δὲ τούτους …καὶ αἱ κατὰ
καιροὺς γενόμεναι ἅγιαι σύνοδοι τούτους ἀμετανοήτως ἔχοντας
ἐκριζώσαντες, τῇ ἀπωλείᾳ παρέδωκαν κατὰ τὸ γεγραμμένον, ὅτι
Ἀπολεῖς πάντας τοὺς λαλοῦντας τὸ ψεῦδος…”
– Άγιος Ιωαννης Χρυσοστομος
Λόγος περί ψευδοπροφητών και ψευδοδιδασκάλων, μερος ε’, P.G.
59, 559 https://archive.org
[46] Βίντεο με τίτλο «Πρωτοπρ. Νικόλαος Μανώλης, Ξεκάθαρη
απάντηση στον μητρ. Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμο [ΒΙΝΤΕΟ 2016]»:
https://youtu.be (24:41)
[47] Βίντεο με τίτλο «π.Νικόλαος Μανώλης, Όταν το
κινδυνευόμενον είναι η πίστη, τι κάνει ο λαός του Θεού;»:
https://youtu.be (37:34)
[48] Βίντεο με τίτλο «π.Νικόλαος Μανώλης, Ο παπάς και η
παπαδιά κατά την αποτείχιση [ΒΙΝΤΕΟ 2019]»: https://youtu.be
(52:53)
[49] Βίντεο με τίτλο «Απάντηση στον Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμο από
τον π.Νικόλαο Μανώλη [ΒΙΝΤΕΟ 2016].wmv»:
https://youtu.be(1:02:12)
[50] “Ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ, ἐν ὦ ὁ Χριστός διώκεται δια τῆς
εἰκόνος αὐτοῦ, οὐ μόνον εἰ βαθμῶ τις καὶ γνώσει προέχων ἐστίν,
ὀφείλει διαγωνίζεσθαι λαλῶν καὶ διδάσκων τὸν τῆς Ὀρθοδοξίας
λόγον. Ἀλλά γὰρ καὶ εἰ μαθητοῦ τάξιν ἐπέχων εἴη, χρεωστεῖ
παρρησιάζεσθαι τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἐλευθεροστομεῖν.”
– Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης
Επιστολή προς Μονάζουσιν, P.G. 99, 1120B https://archive.org
[51] “Ὥστε ὅτε περὶ πίστεως ὁ λόγος, οὐκ ἔστιν εἰπεῖν: Ἐγὼ τὶς
εἰμι; Ἱερεύς; ἀλλά οὐδαμοῦ. Ἄρχων; καὶ οὐδὲ οὕτως. Στρατιώτης;
καὶ ποῦ; Γεωργός; καὶ οὐδὲ αὐτὸ τοῦτο. Πένης, μόνον τὴν
ἐφήμερον τροφὴν ποριζόμενος. Οὐδεὶς μοι λόγος καὶ φροντὶς περὶ
τοῦ προκειμένου. Οὐά, οἱ λίθοι κράξουσι, καὶ σὺ σιωπηλὸς καὶ
ἄφροντις;”
– Άγιος Θεόδωρος Στουδίτης
Επιστολή προς Παντολέοντι Λογοθέτη, P.G. 99, 1321AB
https://archive.org
[52] Ιωσήφ Βρυεννίου, Τα ευρεθέντα έργα, τόμος Β΄, εκδ.
Θεσσαλονίκη 1990, σελ. 18. Εκδ. Ληψεία 1768,  σελ. 11.
https://anemi.lib.uoc.gr
[53] “Βλέπων δὲ ὁ Ὅσιος [Αφραάτης] ὅτι ἐξωρίσθησαν οἱ Ἀρχιερεῖς
καὶ ποιμένες τῶν Ἐκκλησιῶν ὑπὸ τοῦ Ἀρειανοῦ βασιλέως
Οὐάλεντος και ἔμειναν τὰ ποίμνια τοῦ Χριστοῦ ἔρημα προστασίας
πνευματικῆς, εὐσπλαγχνίσθη τὴν τούτων ἐρημίαν καὶ ἀφήσας τὴν
ἡσυχίαν του κατέβη εἰς τὴν Ἀντιόχειαν διδάσκων τοὺς
Χριστιανοὺς καὶ στηρίζων αὐτοὺς εἰς τὴν Ὀρθοδοξίαν. Τότε
εὑρὼν αὐτὸν ὁ βασιλεύς, ὅτε περιεπάτει εἰς τὴν ἀγοράν, τὸν
ἠρώτησε· «Διατὶ ἀφῆκες τὴν ἡσυχίαν καὶ περιπατεῖς εἰς τὴν
πόλιν;». Ὁ δὲ Ὅσιος ἀπεκρίθη· «Εἰπέ μοι, ὦ βασιλεῦ, ἂν ἐγὼ ἤμην
παρθένος κεκρυμμένη ἐντὸς δωματίου καὶ ἔβλεπόν τινα νὰ βάλλῃ
πῦρ εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ πατρός μου, τί ἤθελες μὲ συμβουλεύσει νὰ
κάμω; βεβαίως ἤθελες μὲ συμβουλεύσει νὰ τρέξω νὰ σβέσω τὸ
πῦρ. Τοῦτο λοιπὸν συμβούλευσόν με καὶ νῦν, διότι βλέπω ὅτι
καίεται ὁ οἶκος τοῦ Πατρός μου Θεοῦ καὶ διὰ τοῦτο τρέχω καὶ
ἀγωνίζομαι τίνι τρόπῳ νὰ σβέσω τὴν φλόγα· εἰ δὲ κατηγορεῖς
ἐμέ, ὅτι ἄφησα τὴν ἡσυχίαν μου, κατηγόρει μᾶλλον σεαυτόν,
ὅστις ἔβαλες τὸ πῦρ εἰς τὸν τοῦ Θεοῦ οἶκον καὶ μὴ κατηγόρει ἐμέ,
ὅστις ἀγωνίζομαι νὰ τὸ σβήσω».”
Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας,
Βίκτωρος Ματθαίου μοναχού, Αθήνα 1967, Τόμος Α’ – Ιανουάριος,
29 Ιαν., σελ. 717
https://msoe.gr P.G. 82, 1372D-1373AB.
https://archive.org Βλ. και Θεοδωρήτου μοναχού, Μοναχισμός και
Αίρεσις…, σελ. 33.
[54] “Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς, ὄντας λαϊκὸς ἀκόμη
Ὑπουργὸς τοῦ Χαλιφάτου στὴ Δαμασκό, περὶ τὸ ἔτος 730,
ἀπέστειλλε ἐπιστολὲς κατὰ τῆς Εἰκονομαχίας στὴν
Κωνσταντινούπολη καὶ προέτρεπε τοὺς πιστοὺς νὰ τὶς διαδίδουν”
– π. Νικόλαος Μανώλης, Επιστολή (13/2/2017) προς τον
Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης: https://agiosiosif.gr
Στον βίο του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού αναφέρεται ότι
πρώτα συνέγραψε τους λόγους του κατά των Εικονομάχων (P.G.
94, 452A) και αργότερα πήγε να μονάσει (P.G. 94, 461B).
Βίος τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἠμῶν Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, P.G. 94,
420. https://archive.org
[55] “Θα έπρεπε βέβαια εμείς, συναισθανόμενοι πάντοτε την
αναξιότητά μας, να σιωπούμε και να εξομολογούμαστε στον Θεό
τις αμαρτίες μας, αλλά όταν όλα στον καιρό τους είναι καλά·
επειδή όμως βλέπω την Εκκλησία, την οποία ο Θεός έκτισε πάνω
στο θεμέλιο των αποστόλων και των προφητών με ακρογωνιαίο
λίθο τον Χριστό τον Υιό Του, να βάλλεται, σαν σε θαλάσσια
φουρτούνα που υψώνεται με αλλεπάλληλα κύματα, και να
ανακατώνεται και να αναταράσσεται από τη βίαιη πνοή των
πονηρών πνευμάτων, και τον χιτώνα του Χριστού, τον υφασμένο
με τη χάρη του Θεού, Αυτόν που οι απόγονοι των ασεβών θέλουν
με αυθάδεια να κομματιάσουν, τον βλέπω να σχίζεται, και το
σώμα Του, δηλαδή τον λαό του Θεού και τη θεοπαράδοτη από
παλιά διδασκαλία της Εκκλησίας να κατακερματίζεται σε
διάφορες δοξασίες, γι’ αυτό θεώρησα πως δεν είναι σωστό να
σιωπώ και να δέσω τη γλώσσα μου, φέροντας στη σκέψη μου την
απόφαση που απειλεί λέγοντας: «ἐὰν ὑποστείληται, οὐκ εὐδοκεῖ
ἡ ψυχή μου ἐν αὐτῷ· ὁ δὲ δίκαιος ἐκ πίστεώς μου ζήσεται(:εάν
 κανείς κρύψει κάτι από φόβο και το συγκαλύψει, δεν
επαναπαύεται η ψυχή μου σε αυτόν)»[Αββακ.2,4] και «ἐάν ἴδης
τήν ῥομφαίαν ἐρχομένην και μή ἀναγγείλῃς τῷ ἀδελφῷ σου,
ἐκ σοῦ ἐκζητήσω τὸ αἷμα αὐτοῦ (:αν δεις το φονικό μαχαίρι να
πλησιάζει και δεν ειδοποιήσεις τον αδελφό σου, θα ζητήσω το αίμα
του από σένα)»[Ιεζ. 33,8]. Επειδή λοιπόν με τάρασσε αφόρητος
φόβος, αποφάσισα να μιλήσω, χωρίς να υπολογίσω μπροστά
στην αλήθεια το μεγαλείο των βασιλέων· γιατί άκουσα τον
θεοπάτορα Δαβίδ να λέει: «Καὶ ἐλάλουν ἐν τοῖς μαρτυρίοις σου
ἐναντίον βασιλέων καὶ οὐκ ᾐσχυνόμην» (: και μιλούσα για τις
μαρτυρίες και τις εντολές Σου μπροστά σε βασιλιάδες και δεν
ντρεπόμουνα αλλά με κάθε παρρησία μιλούσα μπροστά σε
αυτούς)» [Ψαλμ.118,46] και μάλιστα κεντριζόμουνα από αυτό
ακόμα πιο πολύ να μιλήσω.”
– Άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός
Λόγος πρώτος ἀπολογητικὸς πρὸς τοὺς διαβάλλοντας τὰς ἁγίας
εἰκόνας. P.G. 94, 1232-1233A. https://archive.org
Βλ. και Θεοδωρήτου μοναχού, Μοναχισμός και Αίρεσις…, σελ. 186.
Αρχικό κείμενο: https://el.m.wikisource.org/wiki/
Λόγοι_απολογητικοί_προς_τους_διαβάλλοντας_τας_Αγίας_Εικόνας
Μετάφραση: https://tasthyras.wordpress.com
[56] “Ποῖοι δὲ εἰσὶν οἱ πνευματικοὶ καρποὶ, ἤ τὸ ἀγωνίσασθαι
περὶ τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ καὶ στῆναι τὸν Χριστιανισμόν;
Εἰ γὰρ καὶ τὰ μάλιστα διὰ τοῦ Χριστοῦ στήκει, ἀλλὰ θέλει ὁ Θεὸς
δοκιμάσαι τὰς προαιρέσεις τῶν ἀνθρώπων, εἰς ἐπίδειξιν
πάντως ποὺ ρέπουσι.”
– Άγιος Βαρσανούφιος
Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης, Βίβλος Βαρσανουφίου και Ιωάννου,
εκδ. Β. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1974, σελ. 358.

Κάνε ἐγγραφή στό νέο κανάλι τῆς Κατάνυξης τοῦ Youtube πατώντας
ἐδῶ: ΚΑΤΑΝΙΧΙ
Δείτε σχετικά:
– Ο πετυχημένος και ο αποτυχημένος
– Μετάφραση 15ου Κανόνα Α’-Β’ Συνόδου
– π. Θεόδωρος Ζήσης: Δεν είναι σχίσμα η Αποτείχιση (όλο το βιβλίο)
– Ο Βαρθολομαίος φανέρωσε τί φοβάται περισσότερο. Η ομιλία του
στην Ι.Μ. Καρακάλλου 
– Η νεοειδωλολατρεία στην εγκύκλιο του κ. Βαρθολομαίου για την
Αρχή της Ινδίκτου
– Καμάρια της ντροπής (Αποκρυφισμός στη Θράκη… και όχι μόνο)
– Το Halloween και τα συναφή· αθώα ή πονηρά; [ΒΙΝΤΕΟ 2019]
– Περί Μαγείας [ΒΙΝΤΕΟ 2019] | Κατάνυξη