You are on page 1of 40

ATOMUN KUANTUM MODELİ

9) Ku­an­tum sa­y›­la­r› ve or­bi­tal tür­le­ri ile il­gi­li; 13) Afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si atom nu­ma­ra­s› 7
I. Bir atom­da n’nin de­ğe­ri bü­yü­dük­çe elekt­ro­ olan azot ato­mu­nun te­mel hal­de­ki 7 elekt­ro­
nun ener­ji­si ve çe­kir­de­ğe uzak­l›­ğ› ar­tar. nu­na ait ku­an­tum sa­y›­la­r› ola­maz?
II. Her l de­ğe­ri için m de­ğe­ri (2l  +  1) ka­dar fark­l›
l
de­ğer al›r. n l m m
l s
III. p or­bi­tal­le­ri için 3 fark­l› m de­ğe­ri var­d›r.
l
A) 1 0 0 +1/2
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
B) 1 0 0 –1/2
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III C) 2 1 –2 +1/2
D) II ve III E) I, II ve III D) 2 1 –1 –1/2
E) 2 1 0 –1/2
10) Be atomunun değerlik elektronunun kuan­
4
tum sayıları ile ilgili verilen,
I. Baş kuantum sayısı 2’dir.
II. Açısal momentum kuantum sayısı 0’dır. 14) X1+ iyo­
nun­
da manyetik kuantum sayısı
19
III. Manyetik kuantum sayısı +2 olabilir. m   =  –1 de­ğe­ri­ni alan top­lam kaç elekt­ron var­
l
yargılarından hangileri doğrudur? d›r?

A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II A) 2 B) 4 C) 8 D) 10 E) 16
D) Yalnız II E) Yalnız I

11) Aşağıdaki verilen kuantum sayılarından han­


gisi doğru değildir? 15) 3d or­bi­ta­lin­de olan bir elekt­ron için afla­ğ›­da
ve­ri­len ku­an­tum sa­y›­la­r›n­dan han­gi­si doğ­ru­
dur?
n l m
____ ____ ____
l

A) 1 1 –1 n l m
____ ____ ____
l
B) 2 1 –1
A) 2 1 +1
C) 3 2 0
B) 3 2 –1
D) 1 0 0
C) 2 0 0
E) 2 0 0
D) 3 1 +2
E) 3 2 +3
12) Baş kuantum sayısı (n) 3 olan bir elektronun
açısal momentum kuantum sayısı (l) ve man­
yetik kuantum sayısı (m ) aşağıda verilenler­
l 16) Bafl ku­an­tum sa­y›­s› 4, aç›­sal mo­men­tum ku­
den hangisi olamaz?
an­tum sa­y›­s› 2 olan bir elekt­ron için afla­ğ›­da­ki
ta­n›m­la­ma­lar­dan han­gi­si doğ­ru­dur?
l m
____ ____
l

A) 0 0 A) N ta­ba­ka­s›­n›n d or­bi­ta­lin­de­dir.
B) 1 –1 B) M ta­ba­ka­s›­n›n p or­bi­ta­lin­de­dir.
C) 2 –2 C) L ta­ba­ka­s›­n›n s or­bi­ta­lin­de­dir.
D) 1 0 D) M ta­ba­ka­s›­n›n d or­bi­ta­lin­de­dir.
E) 2 –3 E) N ta­ba­ka­s›­n›n p or­bi­ta­lin­de­dir.

10
11. ATOMUN KUANTUM MODELİ TEST 3
Sınıf

1) De Brog­lie’ye gö­re; 5) Temel hâldeki elekt­ron di­zi­li­flin­de son elek­t­ro­


I. Çekirdek etraf›ndaki elekt­ron, bir dal­ga gi­bi nunun bafl ku­an­tum sa­y›­s› 4, aç›­sal mo­men­
ha­re­ket eder. tum ku­an­tum sa­y›­s› 0 olan ve ya­r›­ do­lu or­bi­ta­
II. Ifl›k par­ça­c›k­lar­dan olufl­tu­ğu­na gö­re, ato­mu li bu­lu­nan X ato­mu­nun çe­kir­dek yü­kü kaç­t›r?
olufl­tu­ran par­ça­c›k­lar ­da dal­ga özel­li­ği gös­te­
rir­ler. A) 19 B) 20 C) 21 D) 22 E) 23
III. Elekt­ron ne ka­dar dal­ga ise o ka­dar da ta­ne­
cik­tir.
yargılarından han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III 6) Atom nu­


ma­
ra­
s› 26 olan Fe ato­ nun Fe3+
mu­
D) I ve II E) I, II ve III iyo­nu­nun elekt­ron di­zi­li­fli aşağıda verilenler­
den hangisiyle sonlanır?
2) Kletchkowski – Madelung kuralına göre;
I. (n + l ) değeri arttıkça orbitallerin enerjileri de A) 3d3 B) 3d5 C) 3d8 D) 4p3 E) 4p5
artar.
II. (n + l ) değeri aynı olan iki orbitalde n sayısı
küçük olanın enerjisi daha büyüktür.
III. 3p orbitalinin enerjisi 3d orbitalinin enerjisin­
den daha yüksektir. 7) CI– iyo­nun­da m = 0 olan kaç elekt­ron var­
17 l
yargılarından hangileri doğrudur? d›r?

A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12


D) Yalnız II E) Yalnız I

3) Cu ato­mu­nun te­mel hâl elekt­ron di­zi­li­fli afla­


29
ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­dir?
8) Elekt­ron di­zi­li­fli 3p6 ile bi­
ten X2+ iyo­nu­nun
A) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d9 atom nu­ma­ra­s› kaç­t›r?
B) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 4p6 3s3
A) 16 B) 17 C) 18 D) 19 E) 20
C) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 4d9
D) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d10
E) 1s2 2s2 2p6 3s2 3d10 4s1 4p6

4) Bir ato­mun 3. ener­ji dü­ze­yin­de 9) ‹lk 9 or­bi­ta­li tam do­lu olan –2 yük­lü X iyo­nunun
pro­ton ve nöt­ron sa­y›­la­r› eflit­tir.
I. 19
Bu­na gö­re bu iyon afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­
II. 12
dir?
III. 17
elekt­ron sa­y›­la­r›n­dan han­gi­le­ri bu­lu­na­maz?
34 –2 32 –2 32 –2
A)  X B)  X C) X
16 16 18

A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III


32 32
D) X E) X
D) II ve III E) I, II ve III 16 18

11
ATOMUN KUANTUM MODELİ

10) X3+ ta­ne­ci­ği­nin elekt­ron da­ğ›­l›­m› afla­ğ›­da­ki­ 14) 3d or­bi­ta­lleri için afla­ğ›­da­ki tab­lo­da ve­ri­len n,
31
ler­den han­gi­sin­de doğ­ru ve­ril­mifl­tir? l ve m de­ğer­le­rin­den han­gi­si doğ­ru­dur?
l


A) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 n
A) 3 1 –2 , –1 , 0 , +1 , +2
B) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p1
B) 2 0 0
C) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p4
C) 3 0 0
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d6
D)
D) 3 2 –2 , –1 , 0 , +1 , +2
1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 3d10
E) 2 1
E) –1 , 0 , +1

11) 2. temel enerji düzeyi ile ilgili,


I. En fazla 8 elektron alabilir.
II. Baş kuantum sayısı 2’dir.
III. 1 tane s, 3 tane p orbitali içerir.
yargılarından hangileri doğrudur? 15) Afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si atom nu­ma­ra­s› 14
olan si­lis­yum ato­mu­nun elekt­ro­nla­r›­na ait ku­
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II an­tum sa­y›­la­r›n­dan de­ğil­dir?
D) Yalnız II E) Yalnız I
n l m m
l s

A) 1 0 0 –1/2
12) l = 1 değerine sahip orbitaller için;
B) 2 0 –2 +1/2
I. En fazla 2 elektron olabilirler.
C) 2 1 0 –1/2
II. p , p ve p şeklinde gösterilirler.
X Y Z D) 3 1 –1 +1/2
III. Aynı enerji düzeyinde orbitallerinin enerjileri E) 3 1 +1 –1/2
birbirine eşittir.
yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yal­n›z I B) Yalnız II C) Yalnız III


D) I ve II E) II ve III

16) Mg ato­mu­nun de­ğer­lik elekt­ron­la­r›­n›n n, l


12
ve m ku­an­tum sa­y›­la­r› afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­
13) Nötr halde 12 tam dolu, 3 yarı dolu orbitali l
si ola­bi­lir?
bulunan X atomu için;
I. Atom numarası 27 dir.
n l m
II. En son orbitalinin baş kuantum sayısı 4 tür. ____ ____ ____
l

III. En son orbitalinin türü d dir. A) 3 2 1


yargılarından hangileri doğrudur? B) 3 1 0
C) 3 0 0
A) Yal­n›z I B) Yalnız III C) I ve II D) 2 0 0
D) I ve III E) I, II ve III E) 2 1 –1

12
11. ELEKTRON DİZİLİMLERİ VE PERİYODİK
TEST 4
Sınıf
SİSTEME YERLEŞİM

1) “Ele­ment­le­rin özel­lik­le­ri atom tar­t›­la­r›­n›n pe­ri­yo­ 4) Pe­ri­yo­dik sis­tem­de­ki ana (bafl) grup ele­ment­
dik fonk­si­yo­nu­dur” gö­rü­flü­nü or­ta­ya ata­rak bu­ le­ri afla­ğ›­da­ki blok­lar­dan han­gi­le­rin­de bu­lu­
nu ka­nun ha­li­ne ge­ti­ren bi­lim in­san› afla­ğ›­da­ nur?
ki­ler­den han­gi­si­dir?
A) Yal­n›z s B) Yal­n›z p C) Yal­n›z d
A) Men­de­le­yev B) J. New­lands D) s ve p E) s, p ve d
C) Pauli D) J. W. Dö­be­re­iner
E) De Brog­lie

5) Periyodik cetvel ile ilgili,


I. A gru­bu ele­ment­le­ri­ne bafl grup ele­ment­le­ri
2) Mo­dern pe­ri­yo­dik çi­zel­ge ile il­gi­li afla­ğ›­da­ki­ de­nir.
ler­den han­gi­si yan­l›fl­t›r? II. d blok ele­ment­le­ri, ge­çifl ele­ment­le­ri ola­rak
ad­lan­d›­r›­l›r.
A) Grup­lar, ele­ment­le­rin ben­zer özel­lik­te olan­la­ III. Lan­ta­nit­ler ve ak­ti­nit­ler, iç ge­çifl ele­ment­le­ri­
r›­n› bi­ra­ra­ya ge­ti­rir. dir.
B) Pe­ri­yot­lar, sol­dan sa­ğa ele­ment­le­rin ar­tan yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
atom nu­ma­ra­la­r›­na gö­re dü­zen­len­mifl­tir.
C) Ele­ment­le­rin özel­lik­le­ri ar­tan atom küt­le­le­ri­nin A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
pe­ri­yo­dik fonk­si­yo­nu­dur. D) II ve III E) I, II ve III
D) Pe­ri­yo­dik çi­zel­ge­de 7 ta­ne pe­ri­yot, 18 tane
grup vardır.
E) Pe­ri­yo­dik çi­zel­ge­de s, p, d ve f blok­la­r› var­d›r.

6) I. Bir ele­men­tin pe­ri­yo­dik cet­vel­de­ki ye­ri, ele­


men­tin te­mel hal­de­ki elekt­ron di­zi­li­fli­ne gö­re
be­lir­le­nir.
II. Bir ato­mun en yük­sek ener­ji dü­ze­yi, pe­ri­yo­dik
cet­vel­de­ki pe­ri­yo­du­nu be­lir­ler.
3) Pe­ri­yo­dik sis­tem ile il­gi­li; III. Bir ato­mun elekt­ron da­ğ›­l›­m› s ve p or­bi­tal­le­ri
I. Hid­ro­jen ha­riç, IA gru­bu ele­ment­le­ri top­rak ile son­la­n›r­sa, ele­ment A gru­bun­da­d›r, d ve f
al­ka­li me­tal­ler­dir. or­bi­tal­le­ri ile son­la­n›r­sa ele­ment B  gru­bun­da­
II. Ha­lo­jen­ler, VI­IA gru­bun­da bu­lu­nan ame­tal­ler­ d›r.
dir. Bir ele­men­tin pe­ri­yo­dik cet­vel­de­ki ye­ri­nin bu­
III. VA gru­bu, ok­si­jen gru­bu ola­rak bi­li­nir. lun­ma­s› ile il­gi­li yu­ka­r›­da­ki aç›k­la­ma­lar­dan
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II


D) I ve II E) II ve III D) II ve III E) I, II ve III

13
ELEKTRON DİZİLİMLERİ VE PERİYODİK
SİSTEME YERLEŞİM

7) Ay­n› grup­ta bu­lu­nan ele­ment­ler ben­zer kim­ya­sal 10) X ele­men­ti için;


özel­lik gös­te­rir­ler. I. s orbitallerinde toplam 6 elekt­ron var­d›r.
Bu­na gö­re, afla­ğ›­da­ki ele­ment­ler­den han­gi­si II. Nötr hal­de­ki elekt­ron sa­y›­s› ken­di­ne en ya­k›n
di­ğer­le­ri­ne gö­re fark­l› kim­ya­sal özel­lik gös­te­ soy­gaz­dan 2 ek­sik­tir.
rir? bilgileri veriliyor.
Bu­na gö­re X  ele­men­ti­nin pe­ri­yo­dik cet­vel­de­ki
A) Mg B) Be C) Ca ye­ri afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­sin­de doğ­ru ola­rak
12 4 20
D) He E) Sr ve­ril­mifl­tir?
2 38

Pe­ri­yot Grup
A) 4 6A
B) 3 2A
C) 2 6A
D) 4 2A
E) 3 6A

8) X ele­men­ti­nin pe­ri­yo­dik cet­vel­de­ki pe­ri­yo­


23
du, gru­bu ve blo­ku için afla­ğ›­da­ki­ler­den han­
gi­si doğ­ru­dur? 11) X: . . . . . . . . . . 4d1
Y: . . . . . . . . . . 4s1
Pe­ri­yot Grup Blok Z: . . . . . . . . . . 4p1
A) 3 6A p Temel hâl elekt­ron da­ğ›­l›m­la­r›­n›n so­nu yu­ka­r›­
B) 4 3B d da ve­
ril­
mifl olan X, Y ve Z ele­
ment­
le­
rin­
den

C) 3 3A p han­gi­le­ri pe­ri­yo­dik cet­ve­lin 4. ya­tay s›­ra­s›n­da


bu­lu­nur?
D) 4 5B d
E) 5 2B f
A) X, Y ve Z B) Y ve Z
C) X ve Z D) X ve Y
E) Yal­n›z X

12) Pe­ri­yo­dik cet­vel­de, “Her pe­ri­yot bir al­ka­li me­tal ile


9) X elemen­tinin elekt­ron diziliflinin en son or­bitali bafl­lar ve özel­lik­ler bir ele­ment­ten di­ğe­ri­ne geç­
3d1 olarak veril­mek­tedir. tik­çe de­ği­flir; meta­lik özel­lik­ler sol­dan sa­ğa doğ­ru
Buna göre, X elemen­tiy­le il­gili; gi­dil­dik­çe aza­l›r ve ye­ri­ni ame­ta­lik özel­lik­le­re b›­
I. Değer­lik elekt­ron say›s› 1’dir. ra­k›r. Ve bir ha­lo­je­ne ge­lin­dik­ten son­ra pe­ri­yot bir
II. Geçifl elemen­tidir. asal­gaz ile son bu­lur.”
III. 3. periyot­tad›r. Yu­ka­r›­da ta­n›m­la­nan durum, aflağ›daki han­gi
yar­g›lar›n­dan han­gileri doğ­rudur? periyot için geçer­li değil­dir?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve III A) 1. periyot B) 2. periyot C) 3. periyot


D) II ve III E) I, II ve III D) 4. periyot E) 5. periyot

14
11. ELEKTRON DİZİLİMLERİ VE PERİYODİK
TEST 5
Sınıf
SİSTEME YERLEŞİM

1) Mendeleyev periyodik çizelgesinde baz› boflluklar 4) Periyodik tabloda, ayn› yatay s›rada bulunan,
b›rakm›flt›. Çizelgesindeki boflluklara 44, 68, 72 X: Toprak alkali metal
ve 100 atom kütleli elementler rastlamaktad›r. Y: Soygaz
Bugün bu elementler skandiyum, galyum, ger­ Z: Ağ›r metal
manyum ve teknesyum olarak bilinmektedir. T: Halojen
Mendeleyev bu boflluklarda bulunmas› gereken elementlerinin soldan sağa doğru diziliflleri
elementlerin henüz keflfedilmediğini belirterek aflağ›dakilerden hangisinde doğru olarak
bu elementlerin özelliklerini tahmin etmifltir. verilmifltir?
An­cak Men­de­le­yev’in var olduklarını tah­min
ede­me­di­ği ve bu elementler için pe­ri­yo­dik çi­ A) X, Z, T, Y B) X, Z, Y, T
zel­ge­sin­de bofl­luk b›­rak­ma­d›­ğ› bir grup var­d›, C) Z, X, T, Y D) X, Y, Z, T

bu grup afla­ğ›­da­kiler­den han­gisidir? E) X, T, Z, Y

A) Halojenler
B) Soy gazlar
C) Alkali metaller
D) Toprak alkali metaller
E) Toprak metalleri
5) I. A gruplar›, s ve p bloklar›n› oluflturur.
II. Periyodik çizelgede 1. , 2. ve 3. periyottaki
2) Elementler, yayd›klar› X ›fl›nlar›n›n dalga boyuna tüm elementler A gruplar›ndad›r.
göre s›ralan›p, herbirine bir s›ra numaras› verildi­ III. A gruplar›nda bulunan elementlerin tümü
ği takdirde, bu s›ra numaralar›n›n, her elementin ametal veya soygazd›r.
çekirdeğinde bulunan proton say›s›na (atom nu­ Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin A grup­la­r›y­la il­gi­li yu­ka­r›­
maras›) eflit olduğu görülmüfltür. Buna göre ele­ da­ki ifa­de­ler­den han­gileri doğ­rudur?
mentlerin; atom ağ›rl›klar›na göre değil, atom
numaralar›na göre s›n›fland›r›lmalar› gerektiği A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
anlafl›lm›flt›r. D) II ve III E) I, II ve III
Bunu belirleyen bilim insan› aflağ›dakilerden
hangisidir?

A) Moseley B) Mendeleyev C) Ramsay


D) Thomson E) Rutherford

6) Periyodik tablo ile ilgili olarak,


3) “Elementlerin özellikleri atom numaralar›n›n peri­
yodik fonksiyonudur” görüflü aflağ›dakilerden I. Her soy gazdan sonra bir alkali metal gelir.

hangisine aittir? II. Her periyot bir metal ile bafllar.


III. Yar› metallerin fiziksel özellikleri metallere

A) Schrodinger dalga fonksiyonlar› benzer.

B) Oktav kural› ifadelerinden hangileri doğrudur?

C) Mendeleyev kanunu
D) Modern periyodik kanun A) Yaln›z I B) I ve II C) I ve III

E) Triadlar kural› D) II ve III E) I, II ve III

15
ELEKTRON DİZİLİMLERİ VE PERİYODİK
SİSTEME YERLEŞİM

7) p orbitallerinde toplam 15 elektronu bulunan 11) X


X elementinin periyodik cetveldeki yeri
aflağ›dakilerden hangisidir?
Y
A) 4. periyot, 2A grubu Z

B) 4. periyot, 3A grubu
C) 3. periyot, 5A grubu Yukar›da periyodik cetveldeki yerleri belirtilen
X, Y ve Z atomlar› için;
D) 4. periyot, 5A grubu
I. X’in atom numaras› 1’dir.
E) 3. periyot, 6A grubu
II. Atom numaras› en büyük olan Y’dir.
III. Z, geçifl metalidir.
ifadelerinden hangileri yanl›flt›r?
10
8) Elektron dizilimi 3d ile biten nötr bir atom
için, A) Yaln›z II B) I ve II C) II ve III
I. Çekirdek yükü 30 dur. D) I ve III E) I, II ve III
II. Geçifl metalidir.
III. 4. periyot 1B grubu elementidir.
yarg›lar›ndan hangileri kesinlikle doğrudur?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III


D) I ve II E) I, II ve III 12) Elektron dağ›l›m› verilen nötr bir atoma iliflkin;
I. Orbitallerindeki toplam elektron say›s› proton
say›s›na eflittir.

9) 79
X elementine ait aflağ›daki yarg›lardan han­ II. Son or­bi­ta­lin tü­rü pe­ri­yo­dik cet­vel­de­ki blo­ku­
34
gisi yanl›flt›r? nu belir­tir.
III. En yük­sek ener­ji dü­ze­yi sa­y›­s› pe­ri­yot nu­ma­
ra­s›­na eflit­tir.
A) 6A grubundad›r.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
B) 4. periyottad›r.
C) Ametaldir.
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
D) –2 yüklü iyonu soygaz elektron düzenindedir.
E) Değerlik elektron say›s› 4’tür. D) II ve III E) I, II ve III

10) +4 yüklü iyonunda 10 elektron ve 14 nötron


bulunan X atomu için; 13) X, Y ve Z atomlar›ndan X halojen ise;
a a–2 a+2
I. 2. periyot 8A grubu elementidir. I. X ile Y ayn› periyottad›r.
II. 6 dolu, 2 yar› dolu orbitali vard›r. II. Y ile Z ayn› grupta olabilir.
III. İçerdiği toplam tanecik say›s› 42’dir. III. X ile Z ayn› blokta yer al›r.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur? yarg›lar›ndan hangileri yanl›flt›r?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III


A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III
D) I ve II E) II ve III
D) II ve III E) I, II ve III

16
11. ELEKTRON DİZİLİMLERİ VE PERİYODİK
TEST 6
Sınıf
SİSTEME YERLEŞİM

1) Periyodik cetvelle ilgili olarak, 5) d bloku elementleri ile ilgili;


I. Periyodik tablodaki yatay sıralara grup denir. I. Elektron dağılımları d orbitalleri ile biter.
II. Periyodik tablodaki dikey sıralara periyot de­ II. Hepsi metaldir.
nir. III. Bileşiklerinde farklı pozitif değerlikler alabilir­
III. Aynı periyotta bulunan elementlerin enerji ler.
düzeyi sayıları aynıdır. yargılarından hangileri doğrudur?
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve II E) I, II ve III

6) Periyodik sistemin s bloğu elementleri için;


2) Periyodik tablo ile ilgili, I. Hepsi metaldir.
I. İlk üyesi ametaldir. II. Küresel simetrik özellik gösterirler.
II. Birinci periyotta iki element bulunur. III. Bileşiklerinde birden fazla pozitif değerlik ola­
III. 10 tane A, 8 tane B grubu içerir. bilirler.
yargılarından hangileri doğrudur? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II


D) I ve III E) II ve III D) Yalnız II E) Yalnız I

7) Aşağıda temel hâl elektron dizilimi verilen


3) Yaln›zca periyodik cetveldeki yeri bilinen bir elementlerden hangisi Ca elementi ile ben­
20
atomun aflağ›daki niceliklerinden hangisi bili­ zer kimyasal özellik gösterir?
nemez?
A) 1s2
A) Atom numaras› B) 1s2 2s1
B) Nötron say›s› C) 1s2 2s2 2p3

C) Enerji düzeyi say›s› D) 1s2 2s2 2p4
D) Değerlik elektron say›s› E) 1s2 2s2 2p6 3s2
E) ‹zotopunun proton say›s›

8) X elementinin periyodik cetveldeki periyo­


13
du, grubu ve bloku aşağıdakilerden hangisin­
4) Periyodik sistem ile ilgili; de doğru verilmiştir?
I. 1. periyot bir ametalle başlar.
II. 2. periyotta 8 element bulunur. Pe­ri­yot Grup Blok
III. 3. periyotta 18 element bulunur. A) 2 3A p
yargılarından hangileri doğrudur? B) 3 2A p
C) 2 3A s
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) 3 3A p
D) I ve II E) I, II ve III E) 4 2A s

17
ELEKTRON DİZİLİMLERİ VE PERİYODİK
SİSTEME YERLEŞİM

9) Elektron dağılımı 4s1 orbitali ile biten X ele­ 12) Temel hâl elektron dizilişleri aşağıda verilen
menti ile ilgili, element atomlarından hangisinin bulunduğu
I. s bloku elementidir. blok diğerlerinden farklıdır?
II. 4. periyotta bulunur.
III. Değerlik elektron sayısı 1’dir. A) 1s1
yargılarından hangileri doğrudur? B) 1s2 2s2 2p3
C) 1s2 2s2 2p6 3s2

A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III D) 1s2 2s1
D) Yalnız III E) Yalnız I E) 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1

13) s ve p ortiballerinde 6’şar elektron bulundu­


10) Atom numarası kendisine en yakın soygaz­
ran X elementinin periyodik cetveldeki yeri
dan 1 eksik olan X elementi ile ilgili,
aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiş­
I. Elektron dizilimi p5 ile sonlanır.
tir?
II. Isı ve elektriği iletir.
III. Ametaldir.
A) 3. periyot 2A grubu
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
B) 2. periyot 3A grubu
C) 3. periyot 4A grubu
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) 2. periyot 1A grubu
D) I ve II E) I, II ve III
E) 2. periyot 8A grubu

11) Periyodik tabloda 4B grubunda bulunan X


14) X, Y ve Z atomlarından Z soygaz ise,
element atomu için aşağıdaki yargılardan a a+1 a–2
I. X ve Y aynı periyottadır.
hangisi kesinlikle yanlıştır?
II. Y, toprak metalidir.
III. X ve Z aynı bloktadır.
A) Geçiş elementidir.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
B) Elektron dizilimi d2 orbitali ile sonlanır.
C) Metaldir.
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) d bloku elementidir.
D) I ve III E) II ve III
E) 3. periyot elementidir.

18
11. PERİYODİK ÖZELLİKLER TEST 7
Sınıf

1) Periyodik cetvelde ayn› periyotta yer alan ele­ 4) ‹yon­lafl­ma ener­ji­si ile il­gi­li, afla­ğ›­da­ki ifa­de­ler­
mentler için aflağ›dakilerden hangisi ayn›d›r? den han­gi­si yan­l›fl­t›r?

A) Elektron içeren kabuk say›lar› A) Gaz haldeki yüksüz bir atomun en yüksek
B) Atom numaralar› enerji düzeyinden bir elektron koparmak için
C) ‹yonlaflma enerjileri gereken enerjiye birinci iyonlaflma enerjisi
D) Atom çaplar› denir.
E) Elektronegatiflikleri B) Bir atom için elektron say›s› kadar iyonlaflma
enerjisi vard›r.
C) Bir tanecikte elektron say›s› azald›kça, elekt­
ron koparmak zorlafl›r, bir sonraki iyonlaflma
enerjisi bir öncekinden büyük olur.
D) Periyodik cetvelde ayn› grupta yukar›dan
aflağ›ya doğru iyonlaflma enerjisi azal›r.
E) Periyodik cetvelde ayn› periyotta 2A grubun­
2) Atom yar›çap› ve hacmi ile ilgili;
daki elementin iyonlaflma enerjisi 3A grubu­
I. Bir ato­mun hac­mi, içer­di­ği ener­ji dü­ze­yi sa­y›­s›
nundakinden küçüktür.
ile doğ­ru oran­t›­l›­d›r.
II. Me­tal­ler­de, ka­t› kris­tal hal­de yan­ya­na bu­lu­

nan iki ato­mun çe­kir­dek­le­ri ara­s›n­da­ki uzak­l›­
ğ›n ya­r›­s› ola­rak be­lir­le­nen ya­r›­çap, iyo­nik
ya­r›­çap­t›r. 5) I. He
2
III. Tek bir ko­va­lent bağ­la bağ­lan­m›fl efl­de­ğer iki II. Cl
17
ato­mun çe­kir­dek­le­ri ara­s›n­da­ki uzak­l›­ğ›n ya­ III. Ar
18
r›­s› ola­rak öl­çü­len ya­r›­çap, me­ta­lik ya­r›­çap­t›r. ele­ment­le­ri­nin bi­rin­ci iyon­lafl­ma ener­ji­le­ri­nin
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur? bü­yük­ten kü­çü­ğe doğ­ru s›­ra­la­n›­fl› afla­ğ›­da­ki­
ler­den han­gi­si­dir?
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III
D) I ve II E) I, II ve III A) I, II, III B) I, III, II C) II, III, I
D) III, II, I E) III, I, II

6) Nötr X elementi 2 elektron alarak iyonuna


3) Soy gazlar›n kat› halde atom yar›çaplar›n›n dönüflüyor.
belirlenmesinde; Buna göre, X elementinin,
I. Metalik I. Tanecik hacmi
II. Kovalent II. Kimyasal özellik
III. Van der Waals III. Periyodik cetveldeki yeri
yar›çaplar›ndan hangileri kullan›lmaz? niceliklerinden hangileri değiflir?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III A) Yaln›z III B) I ve II C) I ve III


D) I ve II E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

19
PERİYODİK ÖZELLİKLER

7) Te­mel hâl elekt­ron di­zi­lifl­le­ri ve­ri­len afla­ğ›­da­ki 10) Periyodik cetvelin 3. periyodunda yer alan X ve Y
ele­ment­ler­den han­gi­si­nin atom ça­p› en elementlerine iliflkin;
büyük­tür? I. X elementi kararl› bilefliklerinde sadece +3
değerlik almaktad›r.
2 2
A) 1s 2s II. Y elementinin temel halde 3 yar› dolu orbitali
2 2 6 vard›r.
B) 1s 2s 2p
2 2 6 1 bilgileri veriliyor.
C) 1s 2s 2p 3s
2 2 6 2 4 Buna göre, aflağ›dakilerden hangisi yanl›flt›r?
D) 1s 2s 2p 3s 3p
2 2 6 2 1
E) 1s 2s 2p 3s 3p
A) X elementinin atom numaras› 13’tür.
B) Oluflturacaklar› bilefliğin formülü XY’dir.
C) Y elementinin atomik yar›çap›, X’inkinden
küçüktür.
8) D) Y elementinin atom numaras›, X’inkinden bü­
Element Değerlik orbitalleri
yüktür.
X 3s1
E) X’in 1. iyonlaflma enerjisi, Y’ninkinden büyük­
Y 4s2 3d1
tür.
Z 2s2 2p4
R 3s2 3p6
11) Atom nu­ma­ra­la­r› X , Y ve Z olan ele­
12 15 16
Yukar›daki tabloda X, Y, Z ve R elementlerinin ment­le­rin bi­rin­ci iyon­lafl­ma ener­jil­eri ara­s›n­
değerlik orbitalleri verilmifltir. da­ki ilifl­ki afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­dir?
Buna göre, bu elementlerle ilgili aflağ›daki
yarg›lardan hangisi yanl›flt›r? A) Z > Y > X B) Y > Z > X
C) X > Y > Z D) Y > X > Z
A) Atom hacmi en küçük olan Z dir. E) X > Z > Y
B) Y bir geçifl elementidir.
C) Y nin değerlik elektron say›s› 2 dir. 12) X Z
D) Z ve R elementleri p bloğundad›r. K

E) R’nin 1. iyonlaflma enerjisi X’inkinden büyük­ Y T


tür.

Yukar›daki periyodik cetvelde X, Y, Q, K, Z ve T


9) Ayn› elementin X2+ ve X3+ iyonlar› için; elementlerinin yerleri belirtilmifltir.
2+ 3+ Bu­na gö­re, afla­ğ›­da ve­ri­len bil­gi­ler­den han­gi­
I. X iyonunun çap›, X iyonunun çap›ndan
daha büyüktür. si yan­l›fl­t›r?
II. Her iki iyon da kararl› soy gaz düzenindedir.
3+ A) T’nin atom çap›, Y’ninkinden küçüktür.
III. Elektron bafl›na düflen çekim kuvveti, X
iyonunda daha fazlad›r. B) Q’nun atom numaras› en büyüktür.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur? C) K, 3 elektron vererek Z’nin elektron düzenine
benzer.
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II D) X, Y ve Q’nun kimyasal özellikleri benzerdir.
D) I ve III E) I, II ve III E) T’nin son katmanında 6 elektron vard›r.

20
11. PERİYODİK ÖZELLİKLER TEST 8
Sınıf

1) Periyodik cetvel ile ilgili; 4) Periyodik cetvelin ayn› periyodunda, metalik


I. Ayn› periyotta bulunan elementler benzer özelliğin artt›ğ› yönde, aflağ›daki niceliklerden
kimyasal özellik gösterir. hangisinin azald›ğ› söylenemez?
II. Bir grupta çap küçüldükçe iyonlaflma enerjisi
artar. A) Atomlar›n baflkuantum say›s›

III. Ayn› grupta aflağ›ya doğru inildikçe atomun B) Oksitlerin asitlik karakteri

aktifliği değiflmez. C) Elektronegatiflik

yarg›lar›ndan hangileri doğrudur? D) Değerlik elektron say›s›


E) Elementlerin atom numaras›

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III


D) I ve II E) II ve III 5) Periyodik cetvelin 4. periyodu K atomu ile
19
bafllar, Kr atomu ile sonlan›r.
36
Bu periyottaki elementler için, potasyumdan
kriptona doğru gidildikçe;
I. Atom çap› büyür.
II. Elektron ilgisi artar.

2) Pe­ri­yo­dik cet­vel­de ay­n› pe­ri­yot bo­yun­ca sağ­ III. Elektrik iletkenliği artar.

dan so­la gi­dil­dik­çe afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­sin­ yarg›lar›ndan hangileri yanl›fl olur?


de azal­ma göz­len­mez?
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
A) Atom çap›
B) Elektronegatiflik
C) Elektron ilgisi 6) Atom numaralar› Z > Y > X olan elementler

D) Atom numaras› için;

E) ‹yonlaflma enerjisi I. Ayn› periyotta ve metal iseler aktifliği en fazla


olan X’tir.
II. p blo­ğun­da ve ay­n› grup­ta ise­ler elekt­ro­ne­ga­
tif­li­ği en bü­yük X’tir.
III. Ayn› yatay s›rada ve küresel simetrik değilse­
ler, iyonlaflma enerjisi en büyük olan Z’dir.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
3) Periyodik cetvelle ilgili aflağ›da verilenlerden
hangisi yanl›flt›r? A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
A) Ayn› grupta yukar›dan aflağ›ya inildikçe atom
çap› artar.
B) Ayn› periyotta soldan sağa doğru gidildikçe 7) X3+ ile Y3+ tanecikleri için,
15 21
enerji düzeyi değiflmez. I. Çekirdek yükü
C) Ayn› grupta aflağ› doğru inildikçe elektron II. s orbitallerinde bulunan toplam elektron say›s›
koparmak zorlafl›r. III. Tanecik çap›
D) Ayn› periyotta soldan sağa doğru gidildikçe niceliklerinden hangileri farkl›d›r?
elektron verme eğilimi azal›r.
E) Yukar›dan aflağ›ya metal karakter, soldan A) Yaln›z I B) I ve II C) I ve III
sağa ametalik karakter artar. D) II ve III E) I, II ve III

21
PERİYODİK ÖZELLİKLER

8) Aflağ›daki gruplardan hangisinde bulunan 12)


X
atomlarda küresel simetri gözlenmez? Z
K T
Y
A) 1A B) 2A C) 3A
D) 5A E) 8A

Yukar›da periyodik tablodaki yerleri belirtilen


elementlerden hangisinin birinci iyonlaflma
9) Na , Cl , Be elementleriyle ilgili aflağ›daki
11 17 4 enerjisi en düflüktür?
yarg›lardan hangisi doğrudur?

A) X B) Y C) Z D) T E) K
A) Ayn› periyottad›rlar.
B) Ayn› gruptad›rlar.
C) Atom çap› en büyük olan Be’dir.
D) Grup numaras› en büyük olan Cl’dir.
E) Elektron ilgisi en az olan Cl’dir.

10) Aflağ›daki taneciklerden hangisinden bir


elektron koparmak için gerekli enerji en
fazlad›r?

13) İyonlaşma
A) S2– B) Ne C) Sc3+ enerjisi
Q
16 10 21

N
D) F– E) Al3+
9 13 L

Y
M
K
X
11) X K
Z
Atom numarası
R
Y Z L
T M Üçüncü periyottaki elementlerin atom numaralar›
ile birinci iyonlaflma enerjileri aras›ndaki iliflkiyi
Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin ilk 4 pe­ri­yo­dun­da yer­le­ri gösteren grafik yukar›daki gibidir.
be­lir­ti­len ele­ment­le­re ilifl­kin afla­ğ›­da­ki ifa­de­ Buna göre, aflağ›daki yarg›lardan hangisi
ler­den han­gisi yan­l›fl­t›r? yanl›flt›r?

A) Y, su ile tepkimeye girip H gaz› aç›ğa ç›kar›r. A) Y ve Q atomlar›n›n elektron diziliflindeki son
2
B) L bileflik olufltururken K’nin elektron düzenine orbitalleri tam doludur.
benzer. B) L; azot grubu elementidir.
C) X ve L ametal olup kendi aralar›nda bileflik C) Metalik aktifliği en fazla olan X’tir.
yapabilirler. D) Z’nin atomik yar›çap›, Y’ninkinden küçüktür.
D) Atom çap› en büyük olan T’dir. E) Q’nun elektronegatifliği, N’ninkinden büyük­
E) Elektron ilgisi en büyük olan L’dir. tür.

22
11. PERİYODİK ÖZELLİKLER TEST 9
Sınıf

1) Elementlerin özellikleri ile ilgili; 4)


I. Atom çap› büyük olan elementlerin elektron I
verme istekleri de büyüktür. II
II. Periyotlarda sağa doğru ilerledikçe atom çap›
küçülür, gruplarda aflağ›ya doğru inildikçe
atom çap› büyür. Periyodik cetveldeki elementlerin değiflen
bilgileri veriliyor. özellikleri ile ilgili aflağ›daki genellemelerden
Buna göre, aflağ›da atom numaralar› verilen hangisi yanl›flt›r?
elementlerden hangisinin elektron verme iste­
ği en büyüktür? A) I yönünde atom çap› artar.
B) I ve II yönünde proton say›s› azal›r.
A) X B) Y C) Z
11 17 19 C) I yönünde ametalik özellik azal›r.
D) M E) Q
35 55 D) II yönünde değerlik elektron say›s› azal›r.
E) II yönünde elektronegatiflik artar.

2) Atom yarıçapları ile ilgili olarak; 5) X, Y, Z


a a+1 a+3
I. Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe Yukar›da verilen elementlerden Y, 2. periyot­
elementlerin atom yarıçapı küçülür. taki soy gaz olduğuna göre;
II. Bir atom elektron verdiğinde çapı büyür. I. Y’nin ikinci iyonlaflma enerjisi, X’in birinci
III. Farklı elementlere ait taneciklerin yarıçapları iyonlaflma enerjisine eflittir.
eşit olabilir. II. Atomik yar›çaplar› Z > X > Y dir.
yargılarından hangileri yanlıştır? III. Birinci iyonlaflma enerjisi en küçük olan Z’dir.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
D) I ve II E) Yalnız I A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

3)
X 6)

Y
X T
Y Z
L

Yukar›daki periyodik cetvelde belirtilen X ve


Y yönlerinde değiflen özelliklerle ilgili; Pe­ri­yo­dik cet­vel­de­ki yer­le­ri be­lir­ti­len ele­ment­
ler için, afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si doğ­ru­dur?
I. X yönünde elektron bafl›na düflen çekim kuv­
veti azal›r.
A) X’in metalik aktifliği, L’ninkinden fazlad›r.
II. Y yönünde elektron verme eğilimi artar.
B) Z’nin oksitinin asitlik kuvveti, Y’nin oksidinin­
III. Hem X hem de Y yönünde değerlik elektron
kinden azd›r.
say›s› artar.
C) Değerlik elektron say›s› en fazla olan L’dir.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
D) Z’nin elektron al›rken aç›ğa ç›kard›ğ› enerji,

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II Y’ninkinden fazlad›r.

D) I ve III E) II ve III E) T’nin atom çap›, X’inkinden büyüktür.

23
PERİYODİK ÖZELLİKLER

7) – Temel hâlde X atomunun s orbitallerinde top­ 10) Bir X elementinin ilk befl iyonlaflma enerjisi
lam 6 elektron vard›r. s›ras›yla,
– Y’nin birinci iyonlaflma enerjisi X’ninkinden E = 175 kkal/mol
1
küçüktür. E = 346 kkal/mol
2
– Z’nin oksijenli bilefliğinin sulu çözeltisinin ba­ E = 1846 kkal/mol
3
zik özelliği en fazlad›r. E = 2519 kkal/mol
4
X, Y ve Z atomlar›n›n değerlik elektron say›lar› E = 3255 kkal/mol
5
2 olduğuna göre bu elementlerin atom numa­ olarak veriliyor.
ralar› aflağ›dakilerden hangisidir? Buna göre X elementi için,
I. Atom numaras› 4 olabilir.
X Y Z II. F ile iyonik bağl› XF bilefliğini oluşturur.
9 2
A) 12 20 38 III. X elementinin oksidinin sulu çözeltisi baziktir.
B) 38 20 12 yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
C) 12 20 28
D) 20 38 12 A) Yaln›z II B) Yaln›z III C) I ve II
E) 20 12 38 D) II ve III E) I, II ve III

8) Mg + E → Mg2+ + 2e–
(g) 2 (g)
tepkimesi ile ilgili;
I. Mg2+ iyo­nu­nun ça­p›, Mg ato­mu­nun ça­p›n­dan
da­ha bü­yük­tür.
II. Mg2+ iyonu ile Mg atomunun kimyasal özellik­
leri birbirinden farkl›d›r.
III. E enerjisi Mg atomunun II. iyonlaflma enerji­
2
sidir.
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?

11) Pe­ri­yo­dik cet­vel­de sol­dan sa­ğa X ni­ce­li­ği de­ğifl­


A) Yaln›z II B) Yaln›z III C) I ve II
mez­ken, Y ni­ce­li­ği art­mak­ta, Z ni­ce­li­ği azal­mak­
D) II ve III E) I, II ve III
ta­d›r.
Bu­na gö­re X, Y ve Z nicelikleri için afla­ğ›­da­ki­
n
9) X atomunun çap›, X iyonununkinden daha bü­ ler­den han­gi­si doğ­ru olabilir?
yük, Xm iyonununkinden daha küçüktür. X Y Z
Buna göre; A) Kabuk İyonlaşma Elektron
I. Elektron bafl›na uygulanan çekim kuvvetleri sayısı enerjisi ilgisi
Xn > X > Xm dir. B) Grup Elektro­ Metalik
n numarası negatiflik özellik
II. Elektron say›s› en çok olan X dir.
C) Enerji Atom çapı Ametalik
III. Xn iyo­nun­da pro­ton sa­y›­s›, elekt­ron sa­y›­s›n­
düzeyi özellik
dan faz­la­d›r.
D) Enerji Elektron Atom
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur? düzeyi ilgisi çapı
E) Değerlik Ametalik Elektron
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve III elektron özellik sayısı
sayısı
D) II ve III E) I, II ve III

24
11. PERİYODİK ÖZELLİKLER TEST 10
Sınıf

1) Metalik ve ametalik aktiflikle ilgili olarak veri­ 4) İyonlaşma enerjisi ile ilgili olarak,
len, I. Bir atom için elektron sayısı kadar iyonlaşma
I. Metalik aktiflik, atomun elektron verme eğili­ enerjisi değerinden söz edilir.
mi, ametalik aktiflik ise atomun elektron alma II. Aynı grupta yukarıdan aşağı doğru azalır.
eğilimidir. III. Bir atom için bir sonraki iyonlaşma enerjisi
II. Metalik aktiflik arttıkça, metal oksitlerinin baz­ değeri daima bir önceki iyonlaşma enerjisin­
lık karakteri artar. den büyüktür.
III. Ametalik aktiflik aynı grupta aşağıdan yukarı yargılarından hangileri doğrudur?
doğru artar.
yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I, II ve III

5) Aşağıda temel hâldeki elektron dağılımları


verilen atomlardan hangisinin çapı en büyük­
2) Periyodik tabloda 3A ve 5A grubunda bulu­ tür?
nan iki element atomu için;
I. Periyot numaraları A) 1s2
II. Değerlik elektron sayıları B) 1s2 2s1

III. Çekirdek yükleri C) 1s2 2s2 2p6

niceliklerinden hangileri aynı olabilir? D) 1s2 2s2 2p3


E) 1s2 2s2 2p6 3s2
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

6)
İyonlaşma Enerjileri (kkal / mol)
3)
Element 1. iE 2. iE 3. iE 4. iE
X T
Y X a 2a 5a 20a

Z
Yukar›da ilk dört iyonlaflma enerjisi verilen X ele­
menti A grubunda bulunmaktad›r. 1 mol X’ten 3
mol elektron kopar›ld›ğ›nda 500 kkal’lik enerji
Yukarıdaki periyodik cetvelde yerleri belirtilen
harcan›yor.
elementler için, aşağıdaki yargılardan hangisi
yanlıştır? Buna göre;
I. a = 100 kkal’dir.
A) X’in atom çapı Z’ninkinden küçüktür. II. 4. iyonlaflma enerjisi 2000 kkal d›r.
B) Y ve T p bloğu elementidir. III. X periyodik tabloda 3A grubundad›r.
C) İyonlaşma enerjisi en büyük olan Z’dir. yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?
D) Z’nin metalik aktifliği X ve Y’den fazladır.
E) T’nin elektron dağılımı küresel simetri özelliği A) Yaln›z I B) Yaln›z III C) I ve II
gösterir. D) II ve III E) I, II ve III

25
PERİYODİK ÖZELLİKLER

7) 10) 1A
X
Yanda periyodik tablodan alınmış bir
Y 2A
kesit verilmiştir. X Y
T
Z
T – nin elektron dağılımı 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6
Yukarıda periyodik tablonun 1A ve 2A grubundan
olduğuna göre;
alınan bir kesit verilmiştir.
I. X soygazdır.
Buna göre, aşağıdaki ifadelerden hangisi yan­
II. T’nin atom çapı Y ninkinden büyüktür.
lıştır?
III. Y’nin atom numarası 17’dir.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Atom çapı en büyük olan Z’dir.
B) Y’nin birinci iyonlaşma enerjisi X’inkinden
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
büyüktür.
D) II ve III E) I, II ve III C) Hepsi metaldir.
D) Atom numarası en büyük olan Y’dir.
E) Hepsi s bloğu elementidir.

8) Aynı periyottaki X, Y ve Z elementleri için;


I. Z, 8A grubu elementidir.
II. X, 3. periyot 1A grubu elementidir ve atom
numarası Y’ninkinden 3 eksiktir.
bilgileri veriliyor.
11) X, Y ve Z atomları ile ilgili,
10 15 19
Buna göre, X, Y ve Z’nin atom çapları arasın­
I. Enerji seviyeleri aynıdır.
daki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru
verilmiştir? II. Çapları Z > Y > X’tir.
III. İyonlaşma enerjileri X > Y > Z’dir.

A) X > Z > Y B) X > Y > Z C) Z > Y > X yargılarından hangileri doğrudur?

D) Z > X > Y E) Y > Z > X


A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II
D) Yalnız II E) Yalnız I

9) Periyodik tabloda X ve Y element atomlarının bi­


rinci iyonlaşma enerjileri arasında Y > X ilişkisi
vardır.
Buna göre, X ve Y’nin atom numarası
X Y 12) X elementi için,
24
I. 4 9 I. Elektron dizilimi küresel simetri gösterir.
II. 8 7 II. 4. periyot elementidir.
III. 16 11 III. 6B grubu elementidir.
hangileri olabilir? yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II A) I, II ve III B) I ve III C) I ve II


D) II ve III E) I, II ve III D) Yalnız III E) Yalnız II

26
11. ELEMENTLERİ TANIYALIM TEST 11
Sınıf

1) Halojenler ile ilgili aflağ›dakilerden hangisi 4) I. Oksitleri genelde asidik özelliktedir.


yanl›flt›r? II. Grafit hariç elektrik akımını iletmezler.
III. Metallerle iyonik bileşik oluştururlar.
A) Pe­ri­yo­dik sis­te­min 7A gru­bun­da bu­lu­nur­lar. Yukarıda verilenlerden hangileri ametallerin
B) Ame­tal özel­li­ği gös­te­rir­ler. özelliklerindendir?
C) F hariç bi­le­flik­le­rin­de – 1 ile + 7 ara­s›n­da de­
9
ği­flen yükseltgenme basamaklarını ala­bi­lir­ler. A) Yal­n›z II B) I ve II C) I ve III
D) Atom nu­ma­ra­la­r› art­t›k­ça eri­me ve kay­na­ma D) II ve III E) I, II ve III
nok­ta­la­r› aza­l›r.
E) Do­ğa­da di­ato­mik (iki atom­lu) molekül­ler halin­
de bulunur­lar.

5) I. Me­talle­r elekt­ri­ği ile­tir, ame­tal ve soy­gazlar


elekt­ri­ği ilet­mez.
II. Me­tal­ler elekt­ron ver­me, ame­tal­ler elekt­ron
2) Toprak metalleri ile ilgili;
al­ma eği­lim­li­dir.
I. Periyodik sistemin 3A grubunda bulunurlar.
III. Me­tal­ler sa­de­ce iyo­nik bi­le­flik, ame­tal­ler ise
II. Bilefliklerinde birden fazla pozitif değerlik ala­
hem iyo­nik hem ko­va­lent bi­le­flik ya­pa­bi­lir.
bilirler.
Yukar›da verilen metal, ametal ve soygazlarla
III. Elektron dağ›l›mlar› küresel simetriktir.
ilgili ifadelerden hangileri doğrudur?
yarg›lar›ndan hangileri doğrudur?

A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) I ve II
A) Yaln›z I B) Yaln›z II C) Yaln›z III
D) II ve III E) I, II ve III
D) I ve III E) I, II ve III

3) Aynı grupta bulunan farklı X ve Y atomları 6) Atom numarası kendisine en yakın soy gaz­
için, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yan­ dan bir fazla olan element ile ilgili;
lıştır? I. Metaldir.
II. Değerlik elektron sayısı 7 dir.
A) Aynı bloktadırlar. III. s bloğundadır.
B) Değerlik elektron sayıları aynıdır. yargılarından hangileri doğrudur?
C) Metaldirler.
D) Benzer kimyasal özellikleri vardır. A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
E) Proton sayıları aynıdır. D) I ve III E) I, II ve III

27
ELEMENTLERİ TANIYALIM

7) Pe­ri­yo­dik cet­vel­le il­gi­li; 10) Atom nu­ma­ra­s› 2. periyottaki al­ka­li me­talden


I. En çok ele­ment bu­lun­du­ran pe­ri­yo­du 4. pe­ri­ 2 ek­sik olan ele­ment için afla­ğ›­da­ki­ler­den
yot­tur. han­gi­si yan­l›fl­t›r?
II. Lan­ta­nit­ler ve ak­ti­nit­ler d- blo­kun­da yer al›r.
III. 1. pe­ri­yot­ta­ki ele­ment­ler­de me­tal yok­tur. A) Ame­ta­lik özel­lik gös­te­rir­.
ifa­de­le­rin­den han­gi­le­ri doğ­ru­dur? B) Na'le oluşturacağı bileşikte –1 de­ğer­lik alır.
11
C) Sa­de­ce iyo­nik bi­le­flik olufl­tu­rur­.
A) Yal­n›z II B) Yal­n›z III C) I ve II D) F ile oluşturacağı bileşikte yükseltgenme
9
D) I ve II E) I, II, ve III basamağı +1'dir.
E) Oda koşullarında diatomik yapılıdır.

8) X ele­men­ti­nin atom nu­ma­ra­s› kendisine en yakın


soy­gaz­dan 2 faz­la­d›r.
11) Elekt­ron di­zi­li­fli 5f6 ile bi­ten X ato­mu ile il­gi­li;
Bu­na gö­re, X ele­men­ti için afla­ğ›­da­ki­ler­den
I. ‹ç ge­çifl me­tal­idir.
han­gi­si yan­l›fl­t›r?
II. f blo­kun­da yer al›r.
III. Soy­gaz­d›r.
A) Elekt­ron da­ğ›­l›­m› kü­re­sel si­met­rik­tir.
yargılarından hangileri doğrudur?
B) Bi­le­flik­le­rin­de +2 de­ğer­lik al›r.
C) Top­rak al­ka­li me­tal­dir.
A) Yal­n›z III B) I ve II C) I ve III
D) 2A gru­bun­da­d›r.
D) II ve III E) I, II ve III
E) 1B gru­bun­da­ki Y  ele­men­ti ile XY for­mü­lün­de
2
bir bi­le­flik olufl­tu­rur.

9) Te­mel hâl­de­ki elekt­ron da­ğ›­l›­m› 3d5 ile son­la­ 12) X , Y , Z


1 2 11
nan X ele­men­ti ile il­gi­li afla­ğ›­da­ki­ler­den han­ Atom nu­ma­ra­la­r› ve­ri­len ele­ment­ler­le il­gi­li,
gi­si­nin doğ­ru­lu­ğu ke­sin de­ğil­dir? I. Z, al­ka­li me­ta­l­dir.
II. Y, top­rak al­ka­li me­ta­lidir.
A) Ge­çifl ele­men­ti­dir. III. X, 1A gru­bun­da bu­lu­nan ame­tal­dir.
B) Is›­y› ve elekt­ri­ği ile­tir. yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
C) Bi­le­flik­le­rin­de sa­de­ce (+) de­ğer­lik al›r.
D) Atom nu­ma­ra­s› 25’tir. A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve III
E) Kü­re­sel si­met­rik­tir. D) II ve III E) I, II ve III

28
11. ELEMENTLERİ TANIYALIM TEST 12
Sınıf

1) Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin özel­lik­le­riy­le il­gi­li ola­rak 4) O elemen­tiy­le il­gili aflağ›dakiler­den han­gisi


8
ve­ri­len afla­ğ›­da­ki yar­g›­lar­dan han­gi­si yan­l›fl­ yan­l›fl­t›r?
t›r?
A) Periyodik cet­vel­de 6A grubunun ilk elemen­
A) d blok ele­ment­le­ri bileşiklerinde fark­l› (+) de­ tidir.

ğer­lik­ler ala­bi­lir. B) Diğer element­ler­le olufl­tur­duğu bileflik­lerin


çoğu ok­sit bileşiğidir.
B) Soy­gaz­lar oda ko­flul­la­r›n­da monoatomik ya­
C) Metal­ler­le olufl­tur­duğu bilefliklerin sulu çözel­
pıdadır.
tisi asidik özel­lik gös­terir.
C) Me­tal ok­sit­le­rinin su­lu çö­zel­ti­le­ri ba­zik­tir.
D) Bileflik­lerin­de çoğunlukla –2 yükseltgenme
D) Ame­tal­le­rin tü­mü ato­mik ya­p›­l›­d›r. basamağını al›r.
E) Al­ka­li me­tal­ler en ak­tif me­tal gru­bu­dur. E) Doğada O molekül­leri halin­de bulunur.
2

2) Afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si al­ka­li me­tal­ler ile


top­rak al­ka­li me­tal­ler için ortak özellik de­ğil­
dir? 5) 1
H ele­men­ti için; afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si yan­
1
l›fl­t›r?
A) Kü­re­sel si­met­rik­tir­ler.
B) Ok­sit­le­ri ba­zik­tir. A) Al­ka­li me­tal­dir.
C) Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin s blo­ğun­da bu­lu­nur­lar. B) Elekt­ron di­zi­li­fli 1s1 flek­lin­de­dir.
D) Bi­le­flik­le­rin­de sa­de­ce +2 de­ğer­lik al›r­lar. C) Nöt­ro­nu yok­tur.
E) Ame­tal­ler­le iyo­nik bi­le­flik olufl­tu­rur­lar. D) Metallerle oluşturduğu bileşiklerde –1 de­ğer­
lik alır.
E) Ame­tal­ler­le ko­va­lent bağ­l› bi­le­flik ya­par.

3) Toprak alkali metali, geçifl elementi ve halojen


olduğu bilinen X, Y ve Z elementleri için;
I. X’in ok­sit bi­le­fli­ği asit özel­li­ği gös­te­rir.
II. Y su­da çö­zün­dü­ğü za­man baz olufl­tu­rur.
III. Z elementinin değerlik elektronlar› s ve d orbi­
6) Periyodik cetvelin bir grubu ile ilgili;
tallerindedir.
I. Ok­sit­le­ri­nin su­lu çö­zel­ti­si ba­zik­tir.
bilgileri veriliyor.
II. Ele­men­tel hal­de ato­mik ya­p›­l›­d›r.
Bu­na gö­re; X, Y, Z  ele­ment­le­ri­nin pe­ri­yo­dik
III. De­ğer­lik elekt­ron sa­y›­la­r› 2’dir.
cet­vel­de­ki grup­la­r› afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­
bilgileri veriliyor.
dir?
Buna göre bu grup aflağ›dakilerden hangisi
olabilir?
Top­rak al­ka­li Ge­çifl
me­tal ele­men­ti Ha­lo­jen
A) Z X Y A) Al­ka­li me­tal­ler

B) Y Z X B) Top­rak al­ka­li me­tal­ler

C) Z Y X C) Top­rak me­tal­le­ri

D) Y X Z D) Ha­lo­jen­ler

E) X Y Z E) Soy­gaz­lar

29
ELEMENTLERİ TANIYALIM

7) Pe­ri­yo­dik cet­vel­le ilgili aflağ›daki ifa­de­ler­den 11) Te­mel hâl­de elekt­ron dü­ze­ni
han­gi­si yan­l›fl­t›r? [ Ar] 4s2 3d10 4p5
18
A) Ele­ment­le­rin artan atom numaralarına gö­re flek­lin­de ve­ri­len X ato­mu için afla­ğ›­da­ki­ler­den
dü­zen­len­mifl­tir. han­gi­si yan­l›fl­t›r?
B) Ay­n› grup­ta bu­lu­nan bü­tün ele­ment­le­ri­n kim­
ya­sal özel­lik­le­ri ben­zer­lik gös­ter­me­ye­bi­lir. A) Atom nu­ma­ra­s› 35'tir.
C) En ka­rar­l› soy­gaz, atom numaras› en büyük B) De­ğer­lik elekt­ron sa­y›­s› 5’tir.
oland›r. C) Atom nu­ma­ra­s› 17 olan ele­ment ile benzer
D) Ame­tal ve soy­gaz­lar­da atom kütlesi art­t›k­ça kim­ya­sal özel­lik gös­te­rir.
kay­na­ma nok­ta­s› ar­tar.
D) Ame­tal ka­rak­ter­li­dir.
E) Me­tal grup­la­r›n­da ak­tif­lik çap­la doğ­ru oran­t›­l›
E) Metallerle oluşturacağı bi­le­flik­le­rde –1 de­ğer­
ola­rak de­ği­flir.
lik al›r.

8) Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin 4. pe­ri­yot 7B gru­bun­da bu­


lu­nan bir ele­ment için afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­
si yan­l›fl­t›r?

A) Bi­le­flik­le­rin­de bir­den faz­la po­zi­tif de­ğer­lik­ ala­ 12) XY iyo­nik bi­le­fli­ği­ni olufl­tu­ran X ve Y ele­ment­
bi­lir. le­ri için;
B) ‹ç ge­çifl ele­men­ti­dir. I. X ele­men­ti al­ka­li me­tal ise Y ele­men­ti ha­lo­
C) d blo­ğun­da­d›r. jen­dir.
D) Me­tal­dir. II. X ele­men­ti top­rak al­ka­li me­tal ise, Y ele­men­ti
E) Atom nu­ma­ra­s› 25’dir. ok­si­jen gru­bun­da­d›r.
III. X top­rak me­ta­li ise, Y ele­men­ti azot gru­bun­
9) Fe , Co , Ni atom­lar› için; da­d›r.
26 27 28
I. Üçü de 4. periyot 8B grubu elemen­tidir. aç›k­la­ma­la­r›n­dan han­gi­le­ri söy­le­ne­bi­lir?
II. Bileflik­lerin­de fark­l› (+) değer­lik­ler alabilir­ler.
III. Üçü de metal özel­liği gös­terir­. A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
yar­g›lar›n­dan han­gileri doğ­rudur? D) II ve III E) I, II ve III
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III

10) Bir X  ele­men­ti ile il­gi­li;


– Elekt­ron da­ğ›­l›­m› 3p4 ile bi­ter.
– Oda ko­flul­la­r›n­da di­ato­mik ya­p›­da bu­lu­nur. 13) Yandaki periyodik cetvel kesi­
X
tinde görülen, Z ele­ men­ ti
bil­gi­le­ri ve­ril­mek­te­dir. Y Z 4. pe­ri­yot soy­ga­z›n­dan bir ön­
Buna gö­re, X ele­men­ti için; ce­ki ele­ment ol­du­ğu­na gö­re;
I. Ha­lo­jen­dir. I. X ve Y azot gru­bu ele­ment­le­ri­dir.
II. ‹yo­nik bi­le­flik olufl­tu­ra­bi­lir. II. Y’nin atom nu­ma­ra­s› 33’tür.
III. Bi­le­flik­le­rin­de­ alabileceği mak­si­mum yük­selt­ III. X’in bi­le­flik­le­rin­de ala­bi­le­ce­ği ma­ksi­mum yük­
gen­me ba­sa­ma­ğ› +6’d›r. seltgenme basamağı +5’tir.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II


D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

30
11. ELEMENTLERİ TANIYALIM TEST 13
Sınıf

1) Periyodik sistem ile ilgili, 4) Pe­ri­yo­dik cet­vel­le il­gi­li afla­ğ›­da­ki yar­g›­lar­dan


I. d bloku elementlerinin tümü metaldir. han­gi­si ke­sin­lik­le doğ­ru­dur?
II. Elementler artan atom ağırlığına göre dizil­
miştir. A) d blo­kun­da­ki ele­ment­ler negatif de­ğer­lik ala­
III. s bloğunda sadece ametaller bulunur. maz­lar.
yargılarından hangileri doğrudur? B) 7A gru­bun­da­ki ele­ment­ler (+7) ile (–1) ara­s›n­
da de­ğer­lik­ler al›r­lar.
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II C) Soy­gaz­la­r›n son ener­ji dü­ze­yin­de 8 elekt­ron
D) I ve III E) II ve III bu­lu­nur.
D) p blo­ğun­da­ki ele­ment­ler ame­tal­dir.
E) 1A gru­bun­da­ki ele­ment­ler me­tal­dir.

2) Periyodik sistemle ilgili olarak aşağıdaki yar­


gılardan hangisi yanlıştır?

A) Hidrojen 1A grubunda olmasına rağmen 5) Temel hâl soy gaz göbeği elektron dizilimi,
ametaldir. [ Ar] 4s1 3d10
18
B) 1. grupta hidrojen ve helyum olmak üzere iki şeklinde verilen X atomu için aşağıdakilerden
element bulunur. hangisi yanlıştır?
C) 8 tane B, 8 tane A grubu içerir.
D) Geçiş elementleri 4. periyottan itibaren baş­ A) Atom numarası 29’dur.
lar. B) Küresel simetri özelliği gösterir.
E) Aynı grupta bulunan elementler genellikle C) 3. periyot elementidir.
benzer kimyasal özellik gösterir. D) Geçiş elementidir.
E) Metalik özelliktedir.

3) Aşağıda verilenlerden hangisi 7A grubu ele­


mentlerinin özelliklerinden biri değildir?
6) Geçiş metalleri ile ilgili olarak,
A) Hepsi ametaldir. I. Isı ve elektriği iyi iletirler.
B) Değerlik elektron sayıları 7 dir. II. Elektron dizilimleri d orbitali ile biter.
C) Doğada iki atomlu moleküler halde bulunur­ III. 3. periyottan itibaren başlar.
lar. yargılarından hangileri doğrudur?
D) Tümü kararlı bileşiklerinde –1 ile +7 değerlik­
lerini alabilir. A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
E) En aktif ametallerdir. D) I ve III E) I, II ve III

31
ELEMENTLERİ TANIYALIM

7) Periyodik cetvelin bir grubu ile ilgili; 10) Periyodik sistemde 3. periyotta bulunan ve
– İyonlaşma enerjileri en yüksek olan gruptur. son katmanındaki elektron sayısı 5 olan ele­
– Kimyasal reaksiyonlara karşı ilgisizdirler. ment ile ilgili olarak verilen;
– Oda koşullarında atomik yapıda ve gaz halde I. p bloğundadır.
bulunurlar. II. Metaldir.
bilgileri veriliyor. III. Elektron dizilimi 3p5 ile biter.
Buna göre bu grup aşağıdakilerden hangisi­ yargılarından hangileri doğrudur?
dir?
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
A) Alkali metal B) Toprak alkali metal D) II ve III E) I, II ve III
C) Toprak metali D) Soy gaz
E) Geçiş metali

11) Bir X elementi ile ilgili;


– Elektron dağılımı 2p4 ile sonlanır.
– İyonik yapılı bileşik oluşturabilir.
bilgileri verilmektedir.
Buna göre X elementi ile ilgili,
8) X: 1s2
I. Oda koşullarında X molekülleri halindedir.
Y: 1s2 2s2 2p6 2
2 2 II. Değerlik elektron sayısı 4’tür.
Z: 1s 2s
III. Bileşiklerinde –2 değerlik olabilir.
W: 1s2 2s2 2p4
yargılarından hangileri doğrudur?
T: 1s2 2s2 2p6 3s2
Yukarıda elektron dizilimleri verilen element­
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
lerden kaç tanesi soy gazdır?
D) I ve II E) Yalnız I

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

12) Element Elektron dizilimi


2
X 1s
Y 1s2 2s2 2p2
Z 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
9) Periyodik cetvelin 2. periyot 7A grubunda Yukarıda nötr ve temel hâldeki elektron dağı­
bulunan element için aşağıdakilerden hangisi lımları verilen X, Y ve Z elementleri için,
yanlıştır? I. Üçü de aynı grupta bulunur.
II. Üçü de farklı periyot elementidir.
A) Atom numarası 9 dur. III. Y ile Z aralarında iyonik bileşik oluşturur.
B) Bileşiklerinde sadece –1 değerlik alır. ifadelerinden hangileri doğrudur?
C) Hidrojenli bileşikleri asidik özelliktedir.
D) Ametaldir. A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
E) Doğada atomik yapıda bulunur. D) Yalnız III E) Yalnız II

32
11. ELEMENTLERİ TANIYALIM TEST 14
Sınıf

1) Ha­lo­jen­ler ile il­gi­li afla­ğ›­da­ki yar­g›­lar­dan han­ 4)


gi­si yan­l›fl­t›r? 10X

18Y
A) Flor, klor, brom, iyot ve as­ta­tin ele­ment­le­rin­
den olu­flur­lar. 36Z

B) Mo­le­kül­le­ri oda ko­flul­la­r›n­da di­ato­mik­tir.


Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin ay­n› gru­bun­da bu­lu­nan X,
C) Atom nu­ma­ra­la­r› ken­di­le­ri­ne en ya­k›n soy­
Y  ve Z ele­ment­le­ri ile il­gi­li;
gaz­dan 1 ek­sik­tir.
I. Oda ko­flul­la­r›n­da ato­mik ya­p›­l› gaz hal­de bu­
D) Oda ko­flul­la­r›n­da ka­t›, s›­v› ya da gaz ha­lin­de
lu­nur­lar.
bulunanları vardır.
II. De­ğer­lik elekt­ron sa­y›­la­r› 8 dir.
E) En ak­tif me­tal gru­bu­dur.
III. Bi­le­flik­le­rin­de +2 de­ğer­lik al›r­lar.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
2) “Bu­lun­duk­la­r› pe­ri­yot­ta atom hac­mi en bü­yük,
iyon­lafl­ma ener­ji­si en kü­çük olan ele­ment­ler­dir.” 5) Ele­ment Elekt­ron Da­ğ›­l›­m›
Yu­ka­r›­da ta­n›m­la­nan ele­ment­ler için afla­ğ›­da X 1s2 2s2 2p6 3s2
ve­ri­len ifa­de­ler­den han­gi­si yan­l›fl­t›r?
Y 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3
Z 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
A) Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin s blo­kun­da­d›r­lar.
Nötr ve temel hâldeki elekt­ron da­ğ›­l›m­la­r› ve­
B) 1A gru­bun­da bu­lu­nur­lar.
ri­len X, Y ve Z ele­ment­le­ri için;
C) Kü­re­sel si­met­ri özel­li­ği gös­te­rir­ler.
I. X; top­rak al­ka­li, Z; top­rak me­ta­li­dir.
D) Hid­ro­jen, lit­yum, sod­yum, po­tas­yum, ru­bid­
II. Üçü de ay­n› pe­ri­yot­ta­d›r.
yum, sez­yum ve fran­si­yum ele­ment­le­ri­dir.
III. X ve Z ele­ment­le­ri Y ile iyo­nik bi­le­flik­ler olufl­
E) Grup­ta­ki tüm ele­ment­ler, ısı ve elektriği iletir.
tu­ra­bi­lir.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

3) Pe­ri­yo­dik cet­vel ile il­gi­li;


6) Te­mel hâl elekt­ron di­zi­li­flin­de 3 tam do­lu or­bi­
I. s blo­ğun­da­ki ele­ment­ler oda ko­flul­la­r›n­da ka­t›
ta­li bu­lu­nan bir atom için,
hal­de bu­lu­nur­lar.
I. Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin kar­bon gru­bun­da yer al›r.
II. f blo­ğun­da­ki ele­ment­ler bi­le­flik­le­rin­de (+) de­
ğer­lik al›r­lar. II. Me­tal­ler­le yap­t›­ğ› ka­rar­l› iyo­nik bi­le­flik­ler­de
(–2) de­ğer­lik al›r.
III. d blo­ğun­da­ki ele­ment­le­rin bir k›s­m› me­tal, bir
k›s­m› ame­tal­dir. III. Pe­ri­yo­dik cet­ve­lin 2. pe­ri­yot 6A gru­bun­da yer
al›r.
IV. p blo­ğun­da­ki ele­ment­le­rin ok­sit­le­ri asidiktir.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri ke­sin­lik­le doğ­ru­dur? yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?


A) Yal­n›z II B) Yal­n›z III C) I ve II A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II

D) III ve IV E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

33
ELEMENTLERİ TANIYALIM

7) ‹lk 2 ener­ji dü­ze­yi tam do­lu ve 3. ener­ji dü­ze­ 10) I. Ok­si­ti am­fo­ter özel­lik gös­te­rir.
yin­de 1 elekt­ron bu­lun­du­ran X ato­mu ile il­gi­li; II. Is› ve elekt­ri­ği ile­tir.
I. Kü­re­sel si­met­ri özel­li­ği gös­te­rir. III. Kü­re­sel si­met­ri özel­li­ği gös­ter­mez.
II. Al­ka­li me­tal­dir. Yu­ka­r›­da ba­z› özel­lik­le­ri ve­ri­len X ele­men­ti,
III. Bi­le­flik­le­rin­de sa­de­ce +1 de­ğer­lik al›r. pe­ri­yo­dik cet­ve­lin afla­ğ›­da­ki grup­la­r›n­dan
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? han­gi­sin­de yer alabilir?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II A) Top­rak me­tal­le­ri


D) II ve III E) I, II ve III B) Al­ka­li me­tal­ler
C) Top­rak al­ka­li me­tal­ler
D) Kar­bon gru­bu
E) Ok­si­jen gru­bu

8) Te­mel hâl­de­ki elekt­ron da­ğ›­l›­m› 1s1 ve 2s1 ile bi­ 11)


35
X ve
53
Y ele­ment­le­ri için afla­ğ›­da­ki yar­g›­lar­
ten X ve Y ele­ment­le­ri­nin ato­mik ya­r›­çap­la­r› dan han­gi­si yan­l›fl­t›r?
X > Y’dir.
Bu­na gö­re; A) Ka­rar­l› hal­de elekt­ron di­zi­lifl­le­ri p5 or­bi­ta­lleri
I. X al­ka­li me­tal­dir. ile bi­ter.
II. X ve Y ele­ment­le­ri ara­la­r›n­da bi­le­flik olufl­tu­ra­ B) Pe­ri­yo­dik cet­vel­de 7A gru­bun­da­d›r­lar.
bi­lir­ler. C) –1 ve +7 de­ğer­lik­li iyon­la­r›­n›n elekt­ron da­ğ›­
III. Y do­ğa­da mo­le­küler hal­de bu­lu­nur. l›­m› soy­gaz ya­p›­s›n­da­d›r.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? D) Hid­ro­jen­le olufl­tur­duk­la­r› HX ve HY bi­le­flik­le­ri­
nin su­lu çö­zel­ti­le­rinin pH'si 7'den küçüktür.
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III E) De­ğer­lik elekt­ron­la­r› s ve p or­bi­tal­le­rin­de­dir.
D) II ve III E) I, II ve III

12) 2. pe­ri­yot­ta­ki X, Y ve Z ele­ment­le­ri için;


I. X’in tüm bi­le­flik­le­rin­de­ki de­ğer­li­ği –1 dir.
II. Y  top­rak al­ka­li me­ta­li­dir.
III. Z’nin de­ğer­lik elekt­ron sa­y›­s› 5 dir.
bil­gi­le­ri ve­ri­li­yor.
9) X3+ ve Y2– iyon­la­r›­n›n elekt­ron da­ğ›­l›­m› 3. pe­ri­yot
soy­ga­z›­n›n elekt­ron da­ğ›­l›­m›­na ben­ze­mek­te­dir. Bu­na gö­re X, Y ve Z ele­ment­le­ri ile il­gi­li ola­rak
Bu­na gö­re X ve Y atom­la­r› için; afla­ğ›­da ve­ri­len­ler­den han­gi­si yan­l›fl­t›r? ( O)
8
I. Y, pe­ri­yo­dik cet­vel­de ok­si­jen gru­bun­da­d›r.
II. X, top­rak me­ta­li­dir. A) X, elekt­ro­ne­ga­tif­li­ği en bü­yük olan ele­ment­tir.
III. X ile Y ara­s›n­da bi­le­flik olu­fla­bi­lir. B) Y ato­mu­nun çe­kir­de­ğin­de 4 pro­to­nu var­d›r.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? C) Z, me­tal­ler­le yap­t›­ğ› iyo­nik bi­le­flik­ler­de –3 de­
ğer­lik­li­dir.
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve III D) Nötr hal­de atom ça­p› en bü­yük olan X'tir.
D) II ve III E) I, II ve III E) Y  ato­mun­dan elekt­ron ko­par­mak en ko­lay­d›r.

34
11. GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
TEST 15
Sınıf
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

1) I. Ay­n› s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan tüm gaz­ taneciklerinin 5) 2 gram hid­ro­jen ga­z›­n›n 80 lit­re ha­cim kap­la­
or­ta­la­ma ki­ne­tik ener­ji­le­ri bir­bi­ri­ne eflit­tir. d›­ğ› ko­flul­lar­da, 8 gram ok­si­jen ga­z› kaç lit­re
II. Gaz­lar bir­bir­le­ri­yle her oran­da ka­r›­fla­rak ho­ ha­cim kap­lar?
mo­jen ka­r›­fl›m olufl­tu­rur­lar. (O = 16 g/mol, H = 1 g/mol)
III. Gaz mo­le­kül­le­ri­nin ken­di öz­ha­cim­le­ri ga­z›n
için­de bu­lun­du­ğu ka­b›n hac­mi ya­n›n­da ih­mal A) 5 B) 10 C) 20 D) 40 E) 80
edi­lir.
Yu­ka­r›­da­ki­ler­den han­gi­le­ri ide­al gaz­la­r›n özel­
lik­le­rin­den­dir?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III 6) “Gaz mo­le­kül­le­ri sü­rek­li, ge­li­fli­gü­zel, doğ­ru­sal ve
D) I ve II E) I, II ve III zig­zag­l› ha­re­ket­ler ya­par.”
Gaz­lar›n bu ha­re­ke­ti afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si
ile ta­n›m­la­n›r?

2) Gaz ba­s›n­c› ile il­gi­li; A)  Di­füz­yon B)  Efüz­yon


I. Gaz­lar bu­lun­duk­la­r› ka­b›n her nok­ta­s›­na eflit C) S›­k›­fla­bil­me D) Brown ha­re­ke­ti
ba­s›nç uy­gu­lar­lar. E) Ba­s›nç
II. Gaz­la­r›n ba­s›n­c›, sa­bit ha­cim­li bir kap­ta gazın
mol sa­y›­s› ile doğ­ru oran­t›­l›­d›r.
III. S›­k›fl­t›­r›­lan bir ga­z›n ba­s›n­c› aza­l›r.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
7) Bir gaz ör­ne­ği­nin 27 °C s›­cak­l›k ve 2,5 at­mos­fer
ba­s›nç­ta­ki hac­mi 620 cm3 ola­rak öl­çü­lü­yor.
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
Ga­z›n ba­s›n­c›­n› de­ğifl­tir­me­den, s›­cak­l›­ğ› 177
D) II ve III E) I, II ve III
°C’ye ç›­ka­r›l­d›­ğ›n­da hac­mi kaç cm3 olur?

A) 1240 B) 930 C) 850


3) Hac­mi 3 litre olan bir mik­tar ga­z›n, be­lir­li s›­cak­l›k­ D) 810 E) 465
ta ba­s›n­c› 38 cmHg ’dir.
Bu ga­z›n hac­mi 500 cm3 azal­t›­l›r­sa, ay­n› s›­
cak­l›k­ta ba­s›n­c› kaç atm olur?

8)
A) 0,6 B) 0,7 C) 1,2
6 litre
D) 3 E) 5 4 litre
X2(g)
X2(g)
P 700 mmHg

4) Sa­bit ha­cim­li kap­ta, 400  K  s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan bir 1. kap 2. kap


mik­tar ga­z›n ba­s›n­c› 500 mmHg’dir. Yu­ka­r›­da­ki sis­tem­de, sa­bit s›­cak­l›k­ta mus­luk aç›l­
Bu ga­z›n s›­cak­l›­ğ› –73 °C’ye dü­flü­rül­dü­ğün­de d›­ğ›n­da son ba­s›nç 500 mmHg olu­yor.
ba­s›n­c› kaç mmHg olur? Bu­na gö­re, 1. kap­ta­ki X ga­z›­n›n bafl­lan­g›ç­ta­ki
2
ba­s›n­c› (P) kaç mmHg’dir?
A) 450 B) 300 C) 250
D) 125 E) 100 A) 500 B) 460 C) 360 D) 200 E) 140

35
GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

9) P.V P.V 11) Basınç (atm)

6a

n T(K)
(T → sabit) (n → sabit) 2a
I II
P.V Zaman

Ka­pa­l› bir kap­ta n mol gaz var­d›r.


Bu ga­za uy­gu­la­nan;
I. Sa­bit ha­cim­de, mut­lak s›­cak­l›­ğ›­n› 3 ka­t›­na ç›­
P
(n ve T → sabit) kar­mak
III II. Ha­cim ve s›­cak­l›k sa­bit­ken, ka­ba 3n mol da­ha
P = Basıncı gaz ek­le­mek
V = Hacmi III. Sa­bit s›­cak­l›k­ta, gazın küt­le­si­ni ve hac­mi­ni 3
T = Mutlak sıcaklığı ka­t›­na ç›­kar­mak
n = Mol sayısını ifl­lem­le­rin­den han­gi­le­ri son­ra­s›n­da, ba­s›nç
gösterdiğine göre, ide­al bir gaz için yu­kar­da­ki de­ği­fli­mi gra­fik­te­ki gi­bi olur?
gra­fik­ler­den han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II D) I ve II E) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

12) Bir mik­tar ide­al X ga­z› için çi­zi­len;


Basınç Basınç

Hacim Sıcaklık (K)


(Sıcaklık sabit) (Hacim sabit)
I II
Basınç
10) I II III
P 3V P
He(g) He(g)
V BOŞ V

fie­kil­de­ki kap­la­r› bir­bi­ri­ne bağ­la­yan mus­luk­lar


Mol sayısı
aç›­la­rak, ay­n› s›­cak­l›k­ta I ve III no­lu kap­lar­da­ki He
(Sıcaklık ve Hacim sabit)
gaz­ları, II. ka­ba ak­ta­r›­la­rak mus­luk­lar ka­pa­t›­l›­yor.
III
Son du­rum­da II. kap­ta­ki ba­s›nç kaç P olur?
gra­fik­le­rin­den han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
(Gaz­lar tep­ki­me ver­me­mek­te­dir.)

P P 2P A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II


A)  B) C)  D) 2P E) 3P
6 2 3 D) II ve III E) I, II ve III

36
11. GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
TEST 16
Sınıf
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

1) Afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si Avo­gad­ro Ka­nu­nun 4) Dü­flük ba­s›nç ve yük­sek s›­cak­l›k­ta gaz­la­r›n dav­
ifa­de­si­dir? ra­n›­fl› ide­ale yaklaşır.
Bu ge­nel­le­me­ye gö­re; afla­ğ›­da­ki ko­flul­lar­da
A) Be­lir­li mik­tar­da­ki ga­z›n, ba­s›n­c› ile hac­mi­nin bu­lu­nan gaz­lar­dan han­gi­si­nin dav­ra­n›­fl› ide­al
çar­p›­m› sa­bit­tir. hal­den en uzak­t›r?
B) Ay­n› ko­flul­lar­da bu­lu­nan gaz­la­r›n eflit ha­cim­
le­rin­de eflit sa­y›­da ta­ne­cik bu­lu­nur. Ba­s›nç S›­cak­l›k
C) Ba­s›n­c› ve mol sa­y›­s› sa­bit tu­tu­lan ga­z›n hac­ A) 3 atm 25 °C
mi, mut­fak s›­cak­l›­ğ› ile doğ­ru oran­t›­l›­d›r. B) 2 atm 44 °C
D) Hac­mi ve s›­cak­l›­ğ› sa­bit tu­tu­lan ga­z›n ba­s›n­c›, C) 2 atm 55 °C
mol sa­y›­s› ile doğ­ru oran­t›­l›­d›r. D) 3 atm 44 °C
E) Ay­n› s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan tüm gaz­la­r›n or­ta­la­ma E) 3 atm 55 °C
ki­ne­tik ener­ji­le­ri eflit­tir.

5) 11 gram CO ga­z›­n›n 127 °C s›­cak­l›k­ta, 4,1 lit­


2
re­lik ka­ba yap­t›­ğ› ba­s›nç kaç cmHg’dir?
2) I. 0°C s›­cak­l›k­ta ve 1 atm ba­s›nç­ta bu­lu­nan H (C = 12 , O = 16)
2
ga­z›­n›n mo­lar hac­mi 22,4 lit­re­dir.
II. 298 Kel­vin s›­cak­l›k­ta ve 760 mmHg ba­s›nç­ta A) 304 B) 228 C) 152 D) 114 E) 76
bu­lu­nan O ga­z›­n›n mo­lar hac­mi 24,5 lit­re­dir.
2
III. 273 Kel­vin ve 76 cmHg ba­s›nç­ta bu­lu­nan 0,2
mol CH ga­z› 4,48 lit­re ha­cim kap­lar.
4
Yu­ka­r›­da­ki­ler­den han­gi­le­ri gaz­la­r›n nor­mal
6) P(atm)
ko­flul­lar­da­ki mo­lar hac­mi­ni ifa­de eder?
A
B
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III
D) I ve III E) I, II ve III
t(°C)
X

Yukarıda A ve B gaz­la­r›­n›n ba­s›nç (P) - s›­cak­l›k


(t) değişimini gösteren gra­fi­k ve­ril­mifl­tir.

Bu­na gö­re, A ve B gaz­la­r› ile il­gi­li,

3) Sa­bit ha­cim­li bir kap­ta bu­lu­nan 0,2  mol CH ga­ I. n = n ise V < V dir.
A B A B
4
z›­n›n ba­s›n­c› 1 atm’dir. II. V = V ise n > n dir.
A B A B
Ay­n› s›­cak­l›k­ta ka­ba kaç gram CH ga­z› ek­len­ III. X, mut­lak s›­f›r nok­ta­s›­d›r.
4
di­ğin­de kap­ta­ki ba­s›nç 3 atm olur? yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
(CH = 16 g/mol)
4
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III
A) 3,2 B) 4,8 C) 6,4 D) 8 E) 9,6 D) I ve II E) I, II ve III

37
GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

7) 0°C’ta 1 mol ga­z›n ba­s›nç - ha­cim çar­p›­m› 10) P = Basıncı


P.V  =  5,6 atm.lit­re­dir. V = Hacmi
B­una gö­re, bu ga­z›n 273°C’ta 0,5 mo­lü­nün P.V n = Mol sayısını
değeri kaç atm.lit­re­dir? T = Mutlak sıcaklığı
gösterdiğine göre, ide­al gaz­lar­la il­gi­li;
A) 2,8 B) 5,6 C) 11,2 D) 22,4 E) 44,8 P V

t(°C) n
(n ve V sabit) (P ve T sabit)
8) I II
Sürtünmesiz
piston P.V

1 atm 2 atm
Ne(g)
Ne(g) Ne(g)
n
V (T sabit)
2V III
K L M N Q
3V
gra­fik­le­rin­den han­gi­le­ri yanlıştır?
fie­kil­de­ki sis­tem­de ka­pa­l› kap­la­r›n bağ­l› ol­du­ğu
eflit böl­me­len­di­ril­mifl pis­ton­lu kap, d›fl ba­s›n­c›n 1 A) Yal­n›z I B) Yal­n›z III C) I ve II
atm ol­du­ğu bir or­tam­da bu­lun­mak­ta­d›r.
D) II ve III E) I, II ve III
Mus­luk­lar sa­bit s›­cak­l›k­ta aç›l­d›­ğ›n­da pis­ton
si­lin­di­rin han­gi nok­ta­s›n­da du­rur?

A) K B) L C) M D) N E) Q

11) P(atm)
9)
2V H2
V
V
m gram 0,5 He
2m gram
O2(g) 0,4
O2(g)

I II
0 27 t Sıcaklık(°C)
Kap­lar­da ay­n› s›­cak­l›k­ta s›­ra­s›y­la m gram ve
2m gram küt­le­li O ga­zla­r› var­d›r.
2 Eflit küt­le­li H ve He gaz­la­r›­n›n eflit ha­cim­le­ri­nin
I. kap­ta­ki ba­s›nç (P ) ile II. kap­ta­ki ba­s›nç (P ) 2
1 2 ba­s›nç­la­r›­n›n (P) s›­cak­l›k­la (t) de­ği­fli­mi gra­fik­te
ara­s›n­da­ki ilifl­ki afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­dir?
ve­ril­mifl­tir.
(O = 16 g/mol)
Buna göre, He ga­z›­n›n s›­cak­l›­ğ› (t) kaç °C dir?
(He = 4 g/mol, H = 1 g/mol)
A) 4P = P B) P  = 4P C) 2P = P
2 1 2 1 1 2
D) 2P = P E) P  = P A) 127 B) 427 C) 477 D) 723 E) 750
2 1 2 1

38
11. GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
TEST 17
Sınıf
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

1) Gaz­lar ile il­gi­li; 4) Ay­n› ko­flul­lar­da bu­lu­nan afla­ğ›­da­ki gaz­lar­dan


I. Nor­mal ko­flul­lar­da bu­lu­nan 22 gram CO ga­z› han­gi­si ide­ale da­ha ya­k›n­d›r?
2
11,2 lit­re ha­cim kap­lar. (H = 1 g/mol, C = 12 g/mol, O = 16 g/mol,
II. Nor­mal ko­flul­lar­da öz­küt­le­si 2,5 g/lt olan ga­ Ne = 20 g/mol, Kr = 84 g/mol)
z›n mol küt­le­si 28 gram/mol’dür.
III. Oda ko­flul­la­r›n­da 1,2.1023 ta­ne atom içe­ren A) Ne B) Kr C) CO
2
He ga­z› 4,48 lit­re ha­cim kap­lar. D) O E) C H
2 4 10
yar­g›­lar­›ndan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
(C = 12 g/mol, O = 16 g/mol,
Avogadro say›s› = 6.1023) 5) Sürtünmesiz
hareketli piston

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III


X (g)
D) II ve III E) I, II ve III

Yu­ka­r›­da­ki dü­ze­nek­te sür­tün­me­siz ve küt­le­si


ih­mal edi­len pis­ton­la ka­pa­t›l­m›fl sis­tem­de s›­
cak­l›­ğ› art­t›­r›­lan bir mik­tar ga­z›n;
I. Ba­s›nç
II. Öz­küt­le
2) Bir ma­no­met­re­de ba­s›n­c› öl­çü­len ga­z›n, ba­s›n­c› III. P x V de­ğe­ri
d›fl ba­s›nç­tan 760 mmHg faz­la­d›r. ni­ce­lik­le­rin­den han­gi­le­rin­de ar­t›fl olur?
Ga­z›n s›­cak­l›­ğ› 273°C ve mol sa­y›­s› 0,5 mol
ol­du­ğu­na gö­re, ga­z›n hac­mi kaç lit­re­dir? A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III
(Öl­çüm ya­p›­lan yer­de­ki d›fl ba­s›nç 1 atm’dir.) D) I ve II E) I ve III

A) 5,6 B) 11,2 C) 16,8 D) 22,4 E) 44,8
6) m
2V Sürtünmesiz
hareketli
piston
n mol
V
H2(g)

fie­kil­de­ki sis­tem­de, sür­tün­me­siz pis­ton üze­


3) 0 °C s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan SO   ga­z›­n›n ba­s›n­c›
3 rin­de­ki m küt­le­li ci­sim kal­d›­r›­la­rak, mut­lak s›­
2 atm, öz­küt­le­si d ’dir. 273 °C s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan cak­l›k ya­r›­ya in­di­ril­di­ğin­de;
1
SO   ga­z›­n›n ba­s›n­c› 3 atm, öz­küt­le­si d ’dir. I. Son ha­cim V olur.
2 2
Bu­na gö­re, gaz­la­r›n öz­küt­le­le­ri ara­s›n­da­ki II. Ga­z›n PV çar­p›­m› de­ği­flir.

( )
d
oran
1
afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­dir? III. Gaz ta­ne­cik­le­ri­nin or­ta­la­ma ki­ne­tik ener­ji­si
d de­ği­flir.
2
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri yan­l›fl olur?
(S = 32 g/mol, O = 16 g/mol)

1 2 3 5 5 A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III


A)  B) C)  D) E) 
5 5 5 3 2 D) I ve II E) I, II ve III

39
GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

7) P = Basıncı 9)
Serbest
V = Hacmi piston
X(g)
T = Mutlak sıcaklığı X(g) 40
X(g) cm
n = Mol sayısını 20
Hg
cm
d = Özkütleyi
gösterdiğine göre ide­al bir gaz için; I II III

PV V X ga­z›­n›n üç ay­r› sis­tem­de­ki ba­s›n­c›, aç›k ha­va


ba­s›n­c›­n›n 76 cmHg ol­du­ğu bir or­tam­da öl­çü­lü­yor.
Bu­na gö­re, kaplardaki X ga­zların›n ba­s›nç­la­r›
ara­s›n­da­ki ilifl­ki, afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­sin­de
T(K) n doğ­ru ola­rak ve­ril­mifl­tir?
(n sabit) (P,T sabit)
I A) I > II > III B) I > III > II C) II > III > I
II
D) III > II > I E) III > I > II
d

P
(n,T sabit) 10) X gazının nor­mal ko­flul­lar­daki özküt­le­si m
2
gram/lit­redir.
III
Buna göre bir ta­ne X ato­mu­nun küt­le­si afla­ğ›­
gra­fik­lerin­den han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
da­ki­ler­den han­gi­si­ne eflit­tir?
(N = Avo­gad­ro sa­y›­s›)
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III 22,4.N 22,4 11,2.m
A)  B)  C)  
m N N

m.N 22,4m
D) E)
8) 22,4 N
Serbest
piston

1 mol CH4(g)
1 mol SO2(g)

11) fie­kil­de­ki sis­tem­de


Yu­ka­r›­da­ki ser­best pis­ton­lu kap­ta 1 mol CH ga­z› X(g)
4 Y(g) pis­ton sa­bit s›­cak­
bu­lun­mak­ta­d›r.
elastik l›k­ta sa­ğa doğ­ru iti­
Bu ka­ba ay­n› s›­cak­l›k­ta 1 mol SO ga­z› ek­len­ balon
2 li­yor.
di­ğin­de; piston
I. Ka­b›n hac­mi 2 ka­t›­na ç›­kar.
Bu­na gö­re;
II. Bi­rim ha­cim­de­ki mo­le­kül sa­y›­s› de­ğifl­mez.
I. Elastik ba­lon fli­fler.
III. Gaz öz­küt­le­si ar­tar.
II. X  ga­z›­n›n ba­s›nç ha­cim (PV) çar­p›­m› aza­l›r.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru olur?
III. Y ga­z›­n›n öz­küt­le­si ar­tar.
(CH = 16 g/mol, SO = 64 g/mol)
4 2 yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve III A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III


D) II ve III E) I, II ve II­I D) I ve III E) I, II ve III

40
11. GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
TEST 18
Sınıf
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

1) V (litre) 3) Pistonla kapatılmış 15 L hacimli bir kapta bir mik­


tar He gazı vardır.
2 Kabın hacmi piston yardımıyla 18 L’ye getiri­
lip kaba eşit kütlede H eklenirse ilk basın­
2(g)
1 cın son basınca oranı kaç olur?
a b (He = 4 g/mol, H = 1 g/mol)
Sıcaklık (K)
100 200 400 2 2 3 2 3
A)  B) C)  D) E) 
7 5 2 1 1
Ka­pa­l› bir kap­ta bu­lu­nan bir mik­tar N ga­z› için
2
ha­cim - s›­cak­l›k de­ği­fli­mi gra­fik­te ve­ril­mifl­tir.
Bu­na gö­re;
I. Ga­z›n bu­lun­du­ğu kap pis­ton­lu ise pis­ton a
böl­ge­sin­de sa­bit, b böl­ge­sin­de ser­best­tir.
II. Mol sa­y›­s› sa­bit ise a böl­ge­sin­de ba­s›nç iki
ka­t›­na ç›k­m›fl­t›r.
III. Her iki böl­ge­de de ta­ne­cik­le­rin ki­ne­tik ener­ji­
le­ri art­m›fl­t›r.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur? 4) 4 lit­re ha­cim kap­la­yan 0,8 gram He ga­z›­n›n ba­
s›n­c› 2 atm’dir.
A) Yal­n›z I B) I ve II C) I ve III Ay­n› s›­cak­l›k­ta 8 lit­re ha­cim kap­la­yan 3,2
D) II ve III E) I, II ve III gram O ga­z›­n›n ba­s›n­c› kaç atm’dir?
2
(He = 4 g/mol, O = 16 g/mol)

A) 0,2 B) 0,5 C) 1,0 D) 1,5 E) 2,0

2) 12,8 gram SO ga­z›, 0°C’de 4,48 lit­re ha­cim kap­


2
l›­yor.
Bu­na gö­re, SO ga­z› için afla­ğ›­da­ki gra­fik­ler­
2
den han­gi­si doğ­ru­dur?
(S = 32 g/mol, O = 16 g/mol)

A) P(atm) B) V(L) C) P(atm)

2 • 6,72 • 2 •
1 • 4,48 • 1 • 5) 3L 5L 4L
M1 M2
4 atm 2 atm
2,24 4,48 V(L) 273 546 T(°K) 273 546 t(°C) Boş
O2 O2
(n ve T sabit) (n ve P sabit) (n ve V sabit)

D) P(atm) E) d(g/L)
Yukar›daki sistemde sabit s›cakl›kta M ve M
1 2
muslukları aç›l›p pistonlar ileri doğru itilerek O
2
1 • 11,2 • gazlar› 5 L’lik bofl kaba dolduruluyor.
0,5 • 5,6 • Son kar›fl›m›n bas›nc› kaç atmosfer olur?

0,2 0,3 n(mol) 273 546 T(°K)


(V ve T sabit) (P ve n sabit) A) 6 B) 4 C) 3,5 D) 3 E) 2

41
GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

6) V 3V 8) 3V, T

K V, T
X Y SO2(g)
(g) (g)
O2(g)

Sürtünmesiz hareketli
piston 3V ve V lit­re­lik kap­lar­da bu­lu­nan SO ve O
2 2
gaz­la­r›­n›n ay­n› s›­cak­l›k­ta­ki ba­s›nç­la­r› ora­n›
fie­kil­de­ki sis­te­me K mus­lu­ğu aç›­la­rak ay­n› s›­cak­ P
SO2 1
l›k­ta bir mik­tar X ga­z› ila­ve edi­li­yor. = ol­du­ğu­na gö­re, SO ve O gaz­la­r›­
P 6 2 2
O2
Sis­tem Y ga­z›­n›n hac­mi V lit­re ol­du­ğun­da
den­ge­ye gel­di­ği­ne gö­re, son du­rum­da; n›n küt­le­le­ri ora­n› s›­ra­s›y­la kaç­t›r?

I. Y ga­z›­n›n ba­s›n­c›, X ga­z›­n›n ba­s›n­c›­n›n 3 ka­ (O = 16 g/mol, S = 32 g/mol)

t›­na eflit­tir.
1 1 1 3 4
II. X ga­z›­n›n bu­lun­du­ğu k›­s›m­da bi­rim ha­cim­de­ki A) B) C) D) E)
3 2 1 1 1
ta­ne­cik sa­y›­s› 3 ka­t›­na ç›k­m›fl­t›r.
III. X ga­z›­n›n öz­küt­le­si de­ğifl­me­mifl­tir.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II


D) I ve II­I E) II ve III

9) Sürtünmesiz
hareketli piston

7) Serbest
Boş 2P atm
piston 5V
2V 3V
CO2(g)
2V He(g) P0 = 1 atm
3,2 atm V
P atm
A B C D E F G V
Şekildeki kaplar arasındaki musluk sa­bit s›­cak­l›k­
ta aç›­la­rak sis­te­min tek­rar den­ge­ye gel­me­si sağ­ Şekildeki sistem d›fl ba­s›n­c›n P atm ol­du­ğu bir
la­n›­yor. or­tam­da bulunmaktadır.
Bu­na gö­re, pis­ton han­gi nok­ta­da du­rur? Bu sistemde ay­n› s›­cak­l›k­ta mus­luk­lar aç›l­d›k­
(Pistonlu kaptaki böl­me­ler eflit ara­l›k­l›­d›r) tan ve denge kurulduktan son­ra, ser­best pis­
ton­lu ka­b›n hac­mi kaç V olur?
A) B nok­ta­s› B) C-D ara­s› C)  D-E ara­s›
D) E-F aras› E) F noktas› A) 1V B) 2V C) 6V D) 8V E) 12V

42
11. GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
TEST 19
Sınıf
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

1) 546 K’de 0,2 atm bas›nç yapan X gaz›n›n özküt­ 4)


V Boş Sürtünmesiz
lesi 0,25 g/L dir. Hareketli Piston
Buna göre, X gaz›n›n molekül formülü K

aflağ›dakilerden hangisi olabilir? 2V P M 2V Po


(H = 1 g/mol, C = 12 g/mol, O = 16 g/mol)
A B C
A) CO B) CH C) C H
4 3 8 D›fl basıncın P atm olduğu bir ortamda bulunan
D) C H E) C H şekildeki sistem dengededir.
4 8 4 10
K ve M musluklar› aç›ld›k­tan sonra ideal pis­
ton hangi noktada durur?
(Bölmeler eflit aral›kl›d›r.)

A) C noktas›nda B) B noktas›nda
C) B – C aras› D) A – B aras›
2) Basınç E) A noktas›nda

I II

Sıcaklık
Pis­ton­lu bir kap­ta bu­lu­nan, bir mik­tar X ga­z›­n›n
ba­s›n­c›­n›n s›­cak­l›k­la de­ği­fli­mi gra­fik­te­ki gi­bi­dir.
Bu­na gö­re, I. ve II. böl­ge­ler­de­ki yo­ğun­luk (d)
de­ği­fli­mi afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­sin­de doğ­ru
ola­rak ve­ril­mifl­tir?
I. II. 5) Engel
A) De­ğifl­mez Ar­tar V
B) Aza­l›r Ar­tar
C) Aza­l›r De­ğifl­mez 1 mol
V
D) Ar­tar De­ğifl­mez O
2(g)
E) De­ğifl­mez De­ğifl­mez T°K

Yukarıda ve­ri­len sür­tün­me­siz ha­re­ket­li pis­


ton­lu kap­ta­ bulunan gazın ba­s›n­c›­n› iki ka­t›­na
ç›­kar­mak için;

I. Mut­lak s›­cak­l›­ğ› iki ka­t›­na ç›­kar­ma


II. Mol sa­y›­s›­n› iki ka­t›­na ç›­kar­ma
3) 127°C de 8,2 litrelik bir kapta bulunan O gaz›n›n III. Ay­n› s›­cak­l›k­ta 3 mol O ga­z› ek­le­me
2 2
bas›nc› 2 atm dir. ifl­lem­le­rin­den han­gi­le­ri ay­r› ay­r› uy­gu­la­na­bi­
Buna göre, O gaz›n›n kütlesi kaç gramd›r? lir?
2
(O = 16 g/mol)
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III
A) 8 B) 16 C) 24 D) 32 E) 48 D) I ve III E) II ve III

43
GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

6) V 9)
Hg 20 cm
X(g) h
P atm n mol gaz
X(g) 50 cm
Hg 20 cm

Yu­ka­r›­da­ki pis­ton­lu kap­ta bulunan ga­z›n ba­s›n­c›


Şekil I Şekil II
P atm dir.
S›­cak­l›­k sa­bit tu­tu­la­rak kab›n hac­mi % 60 Aç›k ha­va ba­s›n­c›­n›n 70 cmHg ol­du­ğu bir or­tam­
azal­t›­l›r­sa son ba­s›nç kaç P atm olur? da, bir mik­tar X ga­z› fle­kil I’de­ki gi­bi den­ge­de­dir.
S›­cak­l›k de­ğifl­ti­ril­me­den, tüp fle­kil II’de­ki ko­nu­ma
A) 0,2P B) 1,8P C) 2,5P D) 4P E) 5P ge­ti­ri­li­yor.
Bu du­rum­da fle­kil II’de­ki h yük­sek­li­ği kaç cm
olur?

A) 20 B) 50 C) 60 D) 75 E) 90


7)
P Boş
V 5V

I II

Yukarıdaki sistemde I. kap­ta P atm ba­s›n­c›n­da T


mut­lak s›­cak­l›­ğ›n­da gaz bu­lun­mak­ta­d›r.
Ara­da­ki mus­luk aç›l­d›­ğ›n­da son ba­s›n­c›n
P atm ol­ma­s› için mut­lak s›­cak­l›­ğ›n kaç T ol­ 10) 1. kap
2. kap
ma­s› ge­rekir?

6 atm 5 atm
1 1
A) T B) T C) 3T D) 5T E) 6T X(g) X(g)
6 5

3V
4V

fie­kil­de­ki kap­lar­da bu­lu­nan X gaz­la­r› ay­n› s›­cak­


8) A B l›k­ta­d›r. S›cakl›k değifltirilmeden kap­lar ara­s›n­da­

M
ki mus­luk, k›­sa sü­re­li ola­rak aç›­l›p 1. kap­ta­ki
V = 20 litre V = 16 litre ga­z›n ya­r›­s›, 2. ka­ba ak­ta­r›­la­rak ka­pa­t›­l›­yor.
Boş P = 4 atm Bu­na gö­re, her iki kap­ta­ki X gaz­la­r›­n›n ba­s›nç­
la­r› ka­çar atm olur?

fie­kil­de­ki sis­tem­de sa­bit s›­cak­l›k­ta M mus­lu­ğu


1. kap 2. kap
k›­sa bir sü­re için aç›­l›p, ka­pa­t›l­d›k­tan son­ra A ka­
A) 3 8
b›n­da­ki ga­z›n ba­s›n­c› 2 atm olu­yor.
B) 3 9
Bu­na gö­re B  ka­b›n­da ka­lan ga­z›n ba­s›n­c› kaç
C) 4 8
atm olur?
D)  4 9
A) 0,6 B) 1,2 C) 1,5 D) 2 E) 3 E) 6 7

44
11. GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
TEST 20
Sınıf
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

1) I II 3) Pdış

Hg Hg 10 cm
64 g 8g
CH (g) He (g)
4
X(g) Pdış 3h
V, 273°C V, 0°C X(g)

fie­kil­de­ki kaplarda bulunan gazların basınçla­ (3h+4)


10 cm
rının eşit olması için afla­ğ›­da­ki ifl­lem­ler­den
han­gi­si uygulanamaz? Şekil 1 Şekil 2

(H = 1 g/mol, He = 4 g/mol, C = 12 g/mol) Aç›k­ ha­va ba­s›n­c›­n›n 75 cmHg ol­du­ğu bir or­tam­
da c›­va ile s›­k›fl­t›­r›l­m›fl X ga­z›­n›n bu­lun­du­ğu cam
A) II. ka­ba 8 gram He ga­z› ek­le­me tüp, ay­n› s›­cak­l›k­ta fle­kil 1 de­ki ko­num­dan fle­kil 2
B) I. kap­tan 48 gram CH ga­z› bo­flalt­ma de­ki ko­nu­ma ge­ti­ri­li­yor.
4
C) II. kaptaki gazın mutlak sıcaklığını dört katına Bu­na gö­re, h yük­sek­li­ği kaç cm’dir?
çıkarma
D) I. kaptan 2 mol CH gazı boşaltıp kaptaki A) 5 B) 10 C) 25 D) 30 E) 34
4
gazın sıcaklığını 0°C'a düşürme
E) II. ka­ba 24 gram He ga­z› ek­le­me

2) 4) Özellik
Sürtünmesiz
hareketli piston
I
He(g)
II

Yu­ka­r›­da­ki sür­tün­me­siz ha­re­ket­li pis­ton­lu kap­ta


bu­lu­nan He ga­z›­n›n s›­cak­l›­ğ› ar­t›­r›­l›­yor.
Zaman
Bu­na gö­re, He ga­z›­n›n;
I. Bi­rim ha­cim­de­ki tanecik sa­y›­s› Sa­bit ha­cim­li bir kap­ta ›s›­t›­lan bir mik­tar ga­z›n I
II. Öz­küt­le ve II özel­lik­le­ri­nin za­man­la de­ği­fli­mi gra­fik­te­ki gi­
III. P.V de­ğe­ri bi­dir.
ni­ce­lik­le­rin­de­ki de­ği­flim için, afla­ğ›­da­ki­ler­den Bu­na gö­re, I ve II ile gös­te­ri­len bu özel­lik­ler
han­gi­si doğ­ru­dur? afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­sinde verilenler ola­bi­lir?

I II III I II
A) De­ğifl­mez Ar­tar Ar­tar A) Öz­küt­le Ba­s›nç
B) Aza­l›r Aza­l›r Ar­tar B) Öz­küt­le Ha­cim
C) Aza­l›r Ar­tar De­ğifl­mez C) Ba­s›nç Öz­küt­le
D) De­ğifl­mez Ar­tar Aza­l›r D) Ha­cim Ba­s›nç
E) Ar­tar Aza­l›r De­ğifl­mez E) Ta­ne­cik h›­z› Ba­s›nç

45
GAZLARIN ÖZELLİKLERİ –
GAZ YASALARI – İDEAL GAZ YASASI

5) ­Gaz­la­r›n gen­lefl­me­si ile il­gi­li; 8)


I. Gaz­lar­da, s›­cak­l›k­la gen­lefl­me ay›rt edi­ci CH
4(g)
O
2(g)
özel­lik­tir. V litre V litre
II. Bir ga­z›n s›­cak­l›­ğ› 1°C de­ğifl­ti­ril­di­ğin­de hac­mi,
1
ilk hac­mi­nin ’ü ka­dar de­ği­flir.
273 I II
III. Es­nek ba­lon­da­ki ga­z›n s›­cak­l›­ğ› art›­r›l­d›­ğ›n­da,
Yu­ka­r›­da ve­ri­len öz­defl iki elas­tik ba­lon­da, ay­n›
gaz ta­ne­cik­le­ri da­ha h›z­l› ha­re­ket ede­rek ba­
ko­flul­lar­da­CH ve O gaz­la­r› bu­lun­mak­ta­d›r.
lo­nun flifl­me­si­ne ne­den olur. 4 2
Bu­na gö­re;
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
I. Ba­lon­lar­da­ki gaz­la­r›n mo­le­kül sa­y›­la­r› eflit­tir.
II. Ba­lon­la­r›n ağ­z› ay­n› an­da aç›l­d›­ğ›n­da I. ba­lon
A) Yal­n›z II B) Yal­n›z III C) I ve II
da­ha ça­buk sö­ner.
D) I ve III E) II ve III
III. Ba­lon­lar­da­ki gaz­la­r›n öz­küt­lel­eri d = 2d
O2 CH4
tür.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
(H = 1 g/mol, C = 12 g/mol, O = 16 g/mol)

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II


6) I. Ba­s›n­c›n ar­t›­r›l­ma­s› (n ve T sa­bit)
D) I ve III E) I, II ve III
II. Hac­min ar­t›­r›l­ma­s› (n ve T sa­bit)
III. Mo­le­kül sa­y›­s›­n›n ar­t›­r›l­ma­s› (T sa­bit)
Yu­ka­r›­da ve­ri­len ifl­lem­ler­den han­gi­le­ri uygu­
landığında, bir ga­z›n ba­s›nç ile ha­cim çar­p›­m›
(PV) ar­tar?
9) B kabı

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III 2V
H C kabı
D) I ve II E) I, II ve III A kabı 2

V M 2V
H2 H
2
P = 2 atm

fie­kil­de­ki sis­tem­de, A ka­b›n­da n mol H ga­z›, B


2
ve C kap­la­r›n­da ise top­lam 2n mol H ga­z› ay­n›
7) Ay­n› ko­flul­lar­da bu­lu­nan eflit küt­le­li X ve Y 2
s›­cak­l›k­ta bu­lun­mak­ta­d›r.
gaz­la­r› için afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­nin doğ­ru­
A kabındaki basınç 2 atm olduğuna göre, M
lu­ğu ke­sin­dir?
mus­lu­ğu sa­bit s›­cak­l›k­ta aç›l­d›­ğ›n­da;
I. A ka­b›n­da­ mol sa­y›­s› 1,2n olur.
A) X’in hac­mi Y’nin­kin­den bü­yük­se, mol sayısı
II. B ve C kaplarındaki toplam mol sayısı 4,8 n
da Y’nin­kin­den bü­yük­tür.
mol olur.
B) X’in mol küt­le­si Y’nin­kin­den fark­l›­d›r.
III. Tüm kaplarda son basınç 1 atm olur.
C) Öz­küt­le­le­ri eflit ola­maz.
yargılarından hangileri doğrudur?
D) Ba­s›nç­la­r› fark­l›­d›r.
E) Y’nin hac­mi X’ten bü­yük­se, Y’nin mol küt­le­si
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
de X’ten bü­yük­tür.
D) II ve III E) I, II ve III

46
11. GAZLARDA KİNETİK TEORİ TEST 21
Sınıf

1) Oluşturduğu yasada “Ay­n› s›­cak­l›k­ta­ki gaz­la­r›n 4) Ay­n› s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan He ve CH gaz­la­r›­n›n


4
ya­y›l­ma h›­z›, mol küt­le­le­ri­nin ka­re­kö­kü ile ters di­füz­yon h›z­la­r› ara­s›n­da­ki ilifl­ki afla­ğ›­da­ki­ler­
oran­t›­l›­d›r.” den han­gi­si­dir?
ifa­de­sini ileri süren bi­lim in­sa­n› afla­ğ›­da­ki­ (He = 4 g/mol, CH = 16 g/mol)
4
lerden han­gi­si­dir?
A) J =J B) 2J =J
A) Gra­ham B) Ro­bert Brown He CH4 He CH4
C) J = 2J D) 4J =J
C) Dal­ton D) Avo­gad­ro He CH4 He CH4

E) Gay - Lus­sac E) J = 4J
He CH4

5) G
­ az­la­r›n di­füz­yon h›z­la­r› ile il­gi­li;
I. Ay­n› s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan bir ga­z›n di­füz­yon h›­
z›, ga­z›n mol küt­le­si­nin ka­re­kö­kü ile doğ­ru
2) I. Gaz ta­ne­cik­le­ri bir­bir­le­riy­le ve bu­lun­duk­la­r› ka­ oran­t›­l›­d›r.
b›n çe­per­le­riy­le es­nek çar­p›fl­ma­lar ya­par­lar. II. Ka­pa­l› bir kap­ta bu­lu­nan, gaz ta­ne­cik­le­ri­nin
II. Ay­n› s›­cak­l›k­ta bir ga­z›n ta­ne­cik­le­ri­nin or­ta­la­ aç›­lan bir de­lik­ten d›­fla­r› ya­y›l­ma­s›­na di­füz­yon
ma h›z­la­r› bir­bi­ri­ne eflit­tir. de­nir.
III. Ay­n› s›­cak­l›k­ta bu­lu­nan tüm gaz­la­r›n or­ta­la­ma III. Bir ga­z›n mut­lak s›­cak­l›­ğ› 2 ka­t›­na ç›­ka­r›l­d›­
ki­ne­tik ener­ji­le­ri bir­bi­ri­ne eflit­tir. ğ›n­da di­füz­yon h›­z› da 2 ka­t›­na ç›­kar.
ifa­de­le­rin­den han­gi­le­ri ki­ne­tik te­ori­ye ait­tir? yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri yan­l›fl­t›r?

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) I ve II


D) I ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III

6) Gaz Ortalama hız Sıcaklık (°C)

NO ϑ1 100

3) Gaz­lar­la il­gi­li; O2 ϑ2 100

I. Ki­ne­tik te­ori, ger­çek gaz­lar­da ba­z› ih­mal­ler C2 H6 ϑ3 150


ya­pa­rak gaz­la­r› ide­al ka­bul et­mifl­tir.
Yu­ka­r›­da­ki tab­lo­da s›­cak­l›k­la­r› ve­ri­len NO, O
II. Ger­çek gaz­lar­da, gaz mo­le­kül­le­ri­nin ken­di öz 2
ve C H gaz­la­r›­n›n or­ta­la­ma h›z­la­r› ara­s›n­da­ki
hac­mi ga­z›n bu­lun­du­ğu ka­b›n hac­mi ya­n›n­da 2 6

ih­mal edi­lir. ilifl­ki afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­dir?

III. Kü­çük mol küt­le­li ger­çek gaz­lar, yük­sek s›­ (O = 16 g/mol, N = 14 g/mol,
cak­l›k ve dü­flük ba­s›nç­ta, ide­al gaz dav­ra­n›­fl›­ C = 12 g/mol, H = 1 g/mol)
na yak­la­fl›r.
yar­g›­la­r›n­dan han­gi­le­ri doğ­ru­dur?
A) J = J > J B) J > J > J
1 2 3 2 1 3
C) J > J > J D) 
J =J >J
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III 3 1 2 1 3 2

D) I ve III E) I, II ve III J > J  = J


E) 
3 1 2

47
GAZLARDA KİNETİK TEORİ

7) 10)
X (g) Y (g)
He(g)
1 2 3 4 5
H2(g)
Eflit böl­me­len­di­ril­mifl si­lin­di­re bağ­l› ay­n› ko­flul­lar­
da­ki gaz­la­r›n bu­lun­du­ğu kap­la­r›n mus­luk­la­r› ay­n›
an­da aç›­l›­yor.
Gaz­lar 4 nok­ta­s›n­da kar­fl›­lafl­t›k­la­r›­na gö­re mol fie­kil­de­ki kap­ta 0°C s›­cak­l›k­ta 4’er gram He ve H
2
küt­le­le­ri ora­n› (M / M ) afla­ğ›­da­ki­ler­den han­ gaz­la­r› bu­lun­mak­ta­d›r.
X Y
gi­si­dir? H ga­z›­n›n k›s­mi ba­s›n­c› 1 atm ol­du­ğu­na gö­re,
2
ka­b›n hac­mi kaç lit­re­dir?
1 1 2 2 4
A)  B) C)  D)  E)  (He = 4 g/mol, H = 1 g/mol)
4 2 3 1 1

A) 11,2 B) 22,4 C) 33,6 D) 44,8 E) 56

8) A B
X Y
11)
Serbest 2V
Oda ko­flul­la­r›n­da ide­al X ve Y gaz­la­r› ay­n› an­da piston
fle­kil­de­ki di­füz­yon bo­ru­su­nun iki ucun­dan ya­y›l­ X(g) V
ma­ya b›­ra­k›­l›­yor.
Gaz­lar ilk ola­rak di­füz­yon bo­ru­su­nun A ucun­ H2O(s)
dan 10 cm uzak­ta kar­fl›­lafl­t›k­la­r›­na gö­re, bo­ru­
nun uzun­lu­ğu kaç cm dir? fie­kil­de­ki dü­ze­nek­te 25°C s›­cak­l›k­ta, su üzerinde
(X = 2 g/mol, Y = 32 g/mol) toplanmış olan X gazı su­da çö­zün­me­mektedir.
X gazının kısmi basıncı 400 mmHg olduğuna
A) 40 B) 32 C) 25 D) 20 E) 12,5 gö­re, ay­n› s›­cak­l›k­ta pis­ton iti­le­rek V ko­nu­mu­
na ge­ti­ril­di­ğin­de kap­ta­ki top­lam ba­s›nç kaç
mmHg olur?
(25°C’de su­yun bu­har ba­s›n­c› 30 mmHg)

A) 430 B) 580 C) 650 D) 700 E) 830


9) Kütle Hacim
Gaz (g) (L)
X 10 2,5
Y 30 5
Z 10 4

Yu­ka­r›­da­ki tab­lo­da ay­n› ko­flul­lar­da bu­lu­nan X, Y 12) Bir kap­ta bu­lu­nan be­lir­li bir s›­cak­l›k ve ba­s›nç­ta­ki
ve Z gaz­la­r›­n›n küt­le­le­ri ve ha­cim­le­ri ve­ril­mifl­tir. 400 mL He ga­z› kap­ta­ki de­lik­ten 60 sa­ni­ye­de ç›k­
Bu­na gö­re, X, Y ve Z gaz­la­r›­n›n ya­y›l­ma h›z­la­r› mak­ta­d›r.
ara­s›n­da­ki ilifl­ki afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­si­dir? Bu­na gö­re, ay­n› flart­lar­da 1200 mL SO ga­z›
2
ay­n› de­lik­ten kaç sa­ni­ye­de ç›­kar?
A) J = J > J B) J > J > J (He = 4 g/mol, SO = 64 g/mol)
X Z Y Y X Z 2
C) J > J > J D) J > J > J
X Y Z Z X Y
E) J = J > J A) 720 B) 600 C) 360 D) 180 E) 120
Z Y X

48
11. GAZ KARIŞIMLARI TEST 22
Sınıf

1) Gaz ka­r›­fl›m­la­r› ile il­gi­li; 4)


I. Bir­bir­le­ri ile tep­ki­me­ye gir­me­yen gaz­la­r›n 1 mol Serbest
olufl­tur­du­ğu ka­r›­fl›m­lar he­te­ro­jen­dir. N2(g) piston
II. Gaz ka­r›­fl›m­la­r›n­da­ki her bir gaz, di­ğer gaz­
dan ba­ğ›m­s›z ola­rak ide­al gaz dav­ra­n›­fl›­n›
de­vam et­ti­rir. Yu­ka­r›­da­ki sür­tün­me­siz ha­re­ket­li pis­ton­la ka­pa­t›l­
III. Gün­lük ha­yat­ta kul­lan­d›­ğ›­m›z do­ğal gaz, ha­va m›fl kap­ta 1 mol N var­d›r.
2(g)
ga­z› ve LPG bi­rer gaz ka­r›­fl›­m›­d›r. Ka­ba ay­n› s›­cak­l›k­ta 1 mol CO ek­len­di­ği­nde;
(g)
ifa­de­le­rin­den han­gi­le­ri yan­l›fl­t›r? I. Küt­le
II. Ha­cim
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III III. Öz­küt­le
D) I ve III E) II ve III ni­ce­lik­le­rin­den han­gi­le­ri iki ka­t›­na ç›­kar?
(O = 16 g/mol, N = 14 g/mol, C = 12 g/mol)

A) Yal­n›z I B) Yal­n›z III C) I ve II


D) I ve III E) I, II ve III

2) Aynı kapta bulunan He, O ve SO gaz­la­r›nın


2 2
k›s­mi ba­s›nç­la­r› eflit­tir.
Bu­na gö­re, gaz­lar için afla­ğ›­da­ki­ler­den han­gi­
si yan­l›fl­t›r?
(He = 4 g/mol, O = 16 g/mol, S = 32 g/mol)

A) Atom sa­y›­la­r› fark­l›­d›r.


B) Ha­cim­le­ri eflit­tir.
C) Ta­ne­cik h›z­la­r› fark­l›­d›r. 5) M
2 atm 2 atm
D) Mol ke­sir­le­ri eflit­tir. X(g) Y(g)
E) Küt­le­si en çok ola­n›n atom sa­y›­s› en az­d›r.
2V, T V, T
I II
Boş

2V
III
3) I. Gaz ta­ne­cik­le­ri­nin ken­di öz hac­mi, ga­z›n bu­ fie­kil­de­ki sis­tem­de kap­lar ara­s›n­da­ki M mus­lu­ğu
lun­du­ğu ka­b›n hac­mi ya­n›n­da ih­mal edi­lir. sa­bit s›­cak­l›k­ta aç›l­d›k­tan son­ra bir sü­re bek­le­ne­
II. Ay­n› s›­cak­l›k ve ha­cim­de bu­lu­nan gaz­la­r›n rek sis­te­min den­ge­ye ulafl­ma­s› sağ­la­n›­yor.
ba­s›nç­la­r› ile mol sa­y›­la­r› doğ­ru oran­t›­l›­d›r. Buna göre; sistem ile ilgili aflağ›daki yar­
III. Bir gaz ka­r›­fl›­m›n­da­ki top­lam ba­s›nç her bir g›lardan hangisi yanl›flt›r?
ga­z›n k›s­mi ba­s›nç­la­r› top­la­m›­na eflit­tir.
Yu­ka­r›­da­ki­ler­den han­gi­le­ri Dal­ton Ka­nu­ A) X gaz›n›n k›smi bas›nc› 0,8 atm olur.
nunu’nun ifa­de­si­dir? B) Toplam bas›nç 1,2 atm olur.
C) I. ve II. kaplarda eflit mol say›da gaz bulunur.
A) Yal­n›z I B) Yal­n›z II C) Yal­n›z III D) II. ve III. kaplardaki bas›nç eflit olur.
D) II ve III E) I, II ve III E) Her üç kapta da X ve Y gazlar› bulunur.

49

You might also like