Professional Documents
Culture Documents
Şaşkınlar - Oyuncuların Algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de L'inalco
Şaşkınlar - Oyuncuların Algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de L'inalco
Şaşkınlar - Oyuncuların Algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de L'inalco
Hepsi OpenEdition
İnalco Pres
Şaşkın | Francine Saint-Ramond
Oyuncuların
gözünden Çanakkale
Boğazı
Aktörlerin gözünden Çanakkale Boğazı
Οι Δαρδανέλες μέσα από την αντίληψη των εκεί παρόντων
P. 33-71
Özet
Çanakkale Boğazı'ndaki askeri olayı anlatmak bir trajediyi çağrıştırmak anlamına
gelir. Stratejik başarısızlığın üstüne, olayın süresi ve koşulları nedeniyle felaket
bir insan deneyimi eklenir. Erkekler bir yarımadanın ucunda sekiz buçuk ay
boyunca savunulamaz koşullar altında, büyük güçlerle karşı karşıya kalmak
zorunda kaldılar ve sonunda dikkat çekmemek için sessizce, parmaklarının
ucunda ayrılmaya zorlandılar. Daha sonra Selanik'e nakledildiler ve burada
takviye birlikleriyle başka bir cephede şanslarını tekrar denemeye davet edildiler
.. Çatışma aslında alınan fikirlerle örtüşmüyor: sekiz buçuk aylık işgal boyunca
fighters lived only twenty days of fighting in hand‑to‑hand combat; Seven of our
witnesses witnessed the landing of April 1915, most of the others knew only the
painful conditions of a defensive war without hope of victory.
Dizin Girişleri
Anahtar Kelimeler :
Çanakkale seferi , 1915-1916 , çıkarma , savaş koşulları , yaşam koşulları , her
yerde ölüm , yaralanmalar , hastane , gemi kazaları , uygun olmayan teçhizat ,
malzeme.
Anahtar Kelimeler:
Çanakkale seferi-Çanakkale seferi , 1915-1916 , savaş koşulları , yaşam koşulları ,
her yerde ölüm , yaralar , hastane , gemi kazaları , yetersiz teçhizat , yetersiz
beslenme
Tam metin
kavgalar
karar
1 Savaşçıların Çanakkale Boğazı'na çıkışı, hem doğaçlama hem de
düşman tarafından beklenen bir harekatın tüm özelliklerini
sunuyor. Savaştan önce, hatta savaşın ilk aylarında bile
düşünülmedi; Boğazlar karşısında ve savaş gemilerinde iz bırakan
olağanüstü kayıplar karşısında 18 Mart'ta başarısız olan donanmayı
değiştirmek zorunda kaldı. Başlangıçta tek katılımcı donanmaydı
ancak Boğazlar'daki başarısızlığı, malzemenin verimliliğine dayalı
bu stratejinin, sahadaki adamların konuşlandırılmasına dayanan
başka bir mantıkla acımasızca değiştirilmesini zorunlu kıldı; ancak
çok geç düşünüldüğünde bunun büyük bir başarısızlık olduğu
ortaya çıkacak.
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 2/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Ana aşamalar
5 Burada sadece bu sekiz ayın, savaşçıların algılarını anlamak için
önemli olan ana aşamalarını hatırlayacağız.
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 3/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Şekil 1
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 4/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 6/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Savaşçıların algıları
12 Albert Cerisier mayıs ortasında bir gece buraya geldiğinde sahilde
bir askerle karşılaştı:
— Dostum, buradaki altın madeni değil, çürümüş filodan başka
içecek bir şeyimiz yok […] gagaquetance için, bu da çirkin... — Ama
Fransa'da bize
Gelibolu'yu aldığını söylediler
— Sizce bu öyle mi? bir sıkışma […] ilk hatlar buradan iki
kilometreden fazla uzakta değil. Anglich'ler, biz de d'Amade ile
birlikte bundan daha da ileri gitmiştik, ama o nasıl bir düşüş yaşadı!
Tanrı aşkına ! Çıkamayacağımı düşündüm […] sonrasında, takviye
yoktu, geri dönmek zorunda kaldık. Filo kıçınızın arkasında,
sağınızda, solunuzda olduğunda hiç de eğlenceli olmuyor… Bu
yüzden hızla kaçtık, hendek kazdık… İş bitmiş gibi bir şey var! Bunu
göreceksiniz! Bu akşam seni dinlenmeye götürme ihtimalimiz var ve
üç ya da dört gün sonra Zimmermann'a gideceksin!
— Zimmermann nedir?
- Orada zikzak yapan bir Zouave komutanının isminden dolayı
buraya Zimmermann çiftliği diyorlar; sadece birkaç kararmış duvar
ve köknar ağacı var
- Türklerin çok fazla topu mu var?
— Gece gündüz seni fazlasıyla rahatsız edecek kadar, 77, biz buna
gülüyoruz, ama Chanak, burası Asya'da bir kale, bizim ne
sorunumuz var!
- Büyük olanlar?
— Dinliyorum, onlar Zim-Boum; Kalkış sesini duyduğunuzda
kulübenizi saklayabilirsiniz! Eğer o senin içinse, üzerinize gelmeden
hareket edecek vaktiniz yok! Bunların 380'ler olduğunu mu
sanıyorsun, çılgınca!
— Özsuyun yok mu, barınağın yok mu?
— Fazla uzağa kazamayız, kumdan başka bir şey değil, ağaç kesmek
de yasaktır. Nasıl çalışmak istiyorsun? Sanırım öyle, birbirini
kovalayan sadece iki incir ağacı ve bir ceviz ağacı var!
—Peki ya sakinler?
- Yerliler mi? Tek bir kedi bile yok, Angliche'lerin onlara tattırdığı
tatlarla her şey çok çabuk geçti .
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 7/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 9/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Basında Le Bouvet
1674
© Les Annales , sayı , 25 Temmuz 1915, s. 116
Şekil 4
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 10/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 11/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 12/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Mezardaki erkekler
24 Yarımadanın ucunda fethedilen alanın yaklaşık üçte biri
Fransızların elinde, geri kalanı ise İngilizlerin elinde. Sektörleri
boğaz boyunca güney kesimde yer alıyor ve Asya kıyısında bulunan
Türk ağır topçu bataryalarına oldukça açık durumda. Ekim ayına
kadar yaklaşık 6 km2'lik bir alanda 30.000'den fazla Fransız
.
yaşıyor . Unutmayalım ki bu yerlerin başlangıçta deniz ile kara
arasında Konstantinopolis yönünde basit bir geçiş işlevi vardı.
Ancak bu umut artık söndü. Savaş alanı o kadar sıkışık ki, insanlar
burayı kapalı, dikdörtgen bir dünya olarak algılıyor; üç tarafı
denizle, dördüncü tarafı ise ön kısımla sınırlandırılıyor.
Bozcaada'da birkaç gün geçirebilen nadir birlikler dışında, diğerleri
sürekli olarak savaş cehenneminde, insan, teçhizat ve ölü insanlarla
dolu bir alanda kalmak zorundaydı.
25 Ölümün kalıcılığı Fransız cephesinde olduğundan daha takıntılı
hale geliyor, çünkü Fransa'da öldürülenler cephenin dışına,
Çanakkale Boğazı'na gömülmek üzere arkaya getiriliyor, yaşayanlar
arasında kalıyorlar. Öldürülen savaşçıların çoğunluğunu ortadan
kaybolanlar oluşturuyor; mağdurların yaklaşık %60'ı. Ancak
burada yaşayanlarla ölüler arasında bir ayrım yoktur, çünkü ölen
kişinin kalıntıları toprakla iyice karışmış halde her yerde bulunur
ve bu da buranın, içinde yalnızca yaşayanların asılı kalacağı devasa
bir mezar olmasına katkıda bulunur. ölümler.
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 13/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 14/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 15/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
36 Ve bu nasıl:
Çatışma ilerledikçe siperler çoğu zaman ceset yığınlarıyla
karıştırılmaya başlandı, çünkü her iki tarafın da onları gömmek için
toplaması konusunda herhangi bir şüphe yoktu. Güneşte kururlar,
fırsat buldukça korkulukların toprağıyla karıştırırız [...]
Cesetlerden yapılmış korkuluklar vardır; üstüne toprak, kireç, kresil
attık; ama bir kurşun bu güzel düzeni bozduğunda, aşırı şişmiş cildi
deldiğinde kirlenir. Bir siperde Türk cesetlerinin üzerinde seken çok
elastik tahtaların üzerinde yürüdük 30 .
Sürekli tehlike
40 Piyade birlikleri önden arkaya düzenli dönüşler gerçekleştiriyor,
ancak arka kısım en fazla yalnızca beş kilometre aralıklı ve oldukça
açıkta. Jérôme Carcopino şunu doğruluyor:
Biz her yerde savaşçıydık ve hiçbir yerde pusu kuran yoktu32 .
karargâh
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 18/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 19/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
55 Sahil V'den başlayarak iki yol bir bölüme hizmet edecek, Decauville
modeli dar hatlı bir demiryolu geliştirilmekte ve sadece köye hizmet
etse bile, ciddi yük farkı yaşanan yerler arasında ağır ekipman
taşınmasından tasarruf edilmektedir. rakım.
56 Bölge genelinde ilk birlikler çadırlara yerleşti, ardından yavaş yavaş
erkekler kendilerini korumak için kendilerini gömdüler ve bir
yandan da yüzeyde barınak tuttular; alan küçük bir kasaba
oluşturan büyük bir inşaat alanına dönüştürülüyor.
Sedd-ul-Bahr burnundan Hellès Burnu'nun kayalıklarına kadar
tuval, ahşap, toprak ve hatta taştan şehir, konik çatılı marabout
çadırları, dioramaları barındıranlara benzer kışla çadırları ve fuar
alanının diğer ilgi çekici yerleri, tahta kışlalar, barakalar, mimarinin
bir esintisinin açığa çıktığı köşkten yol tamircisinin kulübesine
kadar her türlü kulübe 44 .
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 20/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Tedarik
61 Seferi kuvvet tamamen dışarıya bağımlı olarak yaşıyor çünkü
sahada malzeme tedarik etme imkanı yok ve çevre bölgelerden çok
az şey beklenebilir.
62 Birinci tümenin ayrılışı yirmi gemiyi harekete geçirir, birliklerin
çoğu karaya çıkar, nakliyeler daha sonra erzak sağlamak için
kullanılır. Daha sonra, öncelikli mühimmat ve çoklu erzak ikmali
için Marsilya'dan haftada üç sefer gerçekleştiriliyor; Konvoylar
Bizerte'de mola verdikten sonra Mondros'a (Limnos) gider. Orada
on gemi ve on kargo gemisi görevlendirilmiştir. İngilizler ayrıca
Cardiff ile Mondros arasındaki yolculuğu sağlayan üç ila dört
kömür gemisiyle filoya kömür sağlayan bir mekik düzenledi.
Düzenli konvoyların yanı sıra acil olarak gönderilen çok sayıda
konvoy da bulunmaktadır. Fransız seferi kuvvetinin ikmalini
sağlayan gemilerin sayısı, döneme bağlı olarak, talep edilen
gemilerin sayısı 24 ile 41 arasında sayıldı; devlete ait tekneler
dikkate alınmadan. Denizaltı savaşıyla erzak Mondros Körfezi'ne
boşaltılarak daha küçük teknelere aktarıldı; Böylece doğrudan
kömür gemisinin sığınağına inşa edilen rıhtımlara
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 21/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 23/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
76 Daha sonra 18 Kasım 1915'i 1915'e bağlayan gece aniden ilk soğuk
hava ortaya çıktı. Üç gün sonra şiddetli bir rüzgar çıktı, adamların
gözleri yandı, ağızları kumla doldu. 10 gün boyunca geceleri sıcaklık
sıfırın altında 8°'ye düşüyor; 25 Kasım'da Alexandre Auriel, yetersiz
donanıma sahip olan Senegallilerin bu şiddetli soğukla iyi başa
çıkamadığını, "ambulans dolu arabalar onları siperlerden donmuş
ayaklarla indirdiğini" yazdı, Lucien Cadoux, 28 Kasım'da 1.140
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 24/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Hastalıklar
Buranın dışında, bir yaz boyunca binlerce insanı, binlerce hayvanla
birbirine karışmış halde, salgın hastalıklardan korumayı
başarmanın ne kadar büyük bir mucize olduğunu gerçekten
anlayabilir miyiz bilmiyorum. bodrum katı mezarlık olan birkaç
kilometrekarelik 56 .
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 25/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Yaralar
86 Bu şartlarda su eksikliği, kir, sinekler, yaralar hızla iltihaplanır.
87 Karaya çıkarken yaralılara sağlanan imkanların yetersiz olduğu kısa
sürede ortaya çıktı; Diğerleri gibi sağlık hizmetleri de arazinin
darlığından ve limanın olmaması nedeniyle yaralıların hastane
gemilerine tahliye edilmesinin zorluğundan dolayı sıkıntı
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 26/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
Çok uzun süre yüzmemesi için deliklerle delinmiş, metal bir kütle
tarafından ağırlaştırılan ve üç renkli bayrağa sarılan bir tabuta
yerleştirildi. Bir rahip tarafından kutsandı:
Daha sonra komutan merhumla kısa bir veda ediyor. Daha sonra
bayrak kaldırılır ve iki çığlık atılır: Dikkatli olun, her şeyi bırakın!
tabut suya atlar ve önce kaybolur. Sonra hemen tekrar yukarı
çıkıyor; birdenbire, sanki dipten fışkırıyormuş gibi. Tekrar tekrar
dalıyor. Bir kez daha yeniden ortaya çıkıyor, dikleşiyor ama daha az
yükseğe çıkıyor. Bir kez daha batar ve çıkar; sonra birkaç kez böyle
[…] Yavaş yavaş hareketleri sakinleşti ve ben onu gözden
kaybettiğimde dalgaların hareketlerine uyarak başı dışarıda normal
bir şekilde uzaklaştığını söyleyebilirim 74 .
Notlar
1. Bu çifte seferin askeri ve diplomatik tarihi için: Schiavon , 2016; Ferreira ,
2015; Le Naour (yönetmen), 2016 ve Rigoux , 2013.
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 32/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
10 . Kiraz Ağacı, 1930, s. 32'den 34'e kadar. Burada, başka yerlerde olduğu gibi
ve mümkün olduğunca, transkribe edilen coğrafi adların yazılışı ve noktalama
işaretleri de dahil olmak üzere, metnin yazılışına uyulmuştur.
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 33/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
ve D
31 . Çavuş JL, 1 15 Mayıs 1916. Bu tanık isminin gizli kalmasını istiyor. 2. ve
RI'da
176. görev yaptı .
Bölgesel
32 . Carcopino , 1970, s. 35. Teğmen, 2. Zouaves Taburu'nun 4.
, DI
Bölüğünde 156. , savaştan önce, lise öğretmeni.
33 . Giguel , 30 Eylül.
D RI'daki çavuş
34 . Giraudoux, 1969, s. 82. 2. , 176. .
45. Adrian kışlası, adını taşıdığı mühendis tarafından icat edilen, sökülebilir,
ahşap, çok amaçlı prefabrik yapılardır. Avantajları çoktur: eşdeğer hacimdeki bir
çadırdan daha pahalı değildir, montajı kolaydır, modülerdir.
47. Doğu Seferi Kuvvetlerinin (daha sonra CEO) günlük kararları, SHD, 20 N.
43.
50Auriel. , 1991 .
37. 2.D görev
51 . Cooper , 1934, s. , 1.RMA'da yaptı .
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 34/36
15.09.2023 10:01 Şaşkınlar - Oyuncuların algısıyla Çanakkale Boğazı - Presses de l'Inalco
58 . Lovichi , 1994.
62. Bu terim, bugünkü aracı değil, önden daha uzağa nakledilmelerini beklerken
yaralıları toplayıp onlara bakım sağlamayı amaçlayan özel bir çadırı ifade ediyor.
72 . Antelme , 1916.
83 . Gouin , 1931, s. 37-38. Loti gibi bir deniz subayı olan Claude Farrère, savaş
başladığında zaten yaklaşık on beş roman yayınlamıştı; Loti'nin büyük bir
hayranı olan sanatçı, 1902'den itibaren düzenli olarak Osmanlı İmparatorluğu'na
seyahat etti ve burada toplam on bir gezi yaptı.
https://books.openedition.org/pressesinalco/20470 36/36