Dao Vien Minh Thanh Kinh - Giang Giai

Ñaøo-Vieân
Minh-
Minh-Thaùnh Kinh
Nhất Quán Tùng Thư

Đào-Viên Minh-Thánh Kinh
Thay lôøi töïa
Ñeá-Quaân hoï Quan teân Vuõ, töï laø Vaân-Tröôøng, tuïc thöôøng xöng Ngaøi laø
Quan-Coâng, ngöôøi thaønh Giaûi-Löông Haø-Ñoâng (nay thuoäc tænh Sôn-Taây
Trung-Hoa). Ñeá-Quaân sinh vaøo ngaøy 24 thaùng 6 naêm Dieân-Hi thöù ba
thôøi Haùn Hoaøn-Ñeá (naêm coâng-nguyeân 160), chöùng Thaàn vò vaøo ngaøy 7
thaùng 12 naêm Kieán-An thöù 24 thôøi Haùn Hieán-Ñeá (naêm coâng-nguyeân
219), döông thoï 60 tuoåi.
Caên cöù vaøo taøi lieäu khaûo chöùng, Ñeá-Quaân laø haäu dueä cuûa Quan-Long-
Phuøng, moät quan ñaïi-phu thôøi nhaø Haï. Toå-phuï teân Thaåm, töï Vaán-Chi,
hieäu Baøn-Thaïch. Phuï-thaân teân Ngheä, töï Ñaïo-Vieãn. Khi Ñeá-Quaân chaøo
ñôøi, trong laøng coù haéc-long xuaát hieän vaø bay löôïn tröôùc nhaø Ñeá-Quaân.
Thôøi thô aáu töôùng maïo cuûa Ñeá-Quaân ñaõ khaùc haún ngöôøi thöôøng, ñeán
tuoåi tröôûng thaønh thích ñoïc kinh thö, ñaêïc bieät laø boä Xuaân-thu cuûa
Khoång-Töû. Naêm 17 tuoåi thaønh hoân vôùi Hoà thò, coù ba ngöôøi con. Con
tröôûng laø Quan-Bình, con thöù hai Quan-Höng, con thöù ba Quan-Saùch.
Ñeá-Quaân cuøng vôùi ñöùc Hoaøn-Haàu Tröông-Phi (töï Döïc-Ñöùc) theo tieân
chuùa Löu-Bò (töï Huyeàn-Ñöùc) keát nghóa ôû Ñaøo-Vieân, tình nhö huynh-ñeä.
Khi tieân chuùa Löu-Bò ñaùnh Töø-Chaâu gieát Xa-Truï, sai Ñeá-Quaân giöõ
thaønh HaÏ-Bì. Naêm Kieán-An thöù 5 (naêm coâng-nguyeân 200), Taøo-Thaùo
ñoâng chinh, tieân chuùa ñaàu Vieân-Thieäu, thaønh Haï-Bì thaát thuû. Ñeá-Quaân
muoán lieàu mình taän trung, nhöng nghó ñeán lôøi phoù thaùc cuûa tieân chuùa,
phaûi baûo hoä söï an toaøn cho gia ñình cuûa Löu-Bò, ñaønh phaûi nghe lôøi cuûa
Tröông-Lieâu taïm thôøi giuùp Thaùo vôùi ñieàu kieän laø ñaàu Haùn chöù khoâng
phaûi laø ñaàu Taøo. Taøo-Thaùo duøng haäu leã ñaõi Ñeá-Quaân mong raèng Ñeá-
Quaân seõ coù ngaøy thay loøng, boû Löu-Bò maø theo Thaùo. Nhöng danh lôïi
naøo coù theå mua ñöôïc loøng trung nghóa cuûa Ñeá-Quaân !
Khi Vieân-Thieäu mang quaân ñaùnh Taøo-Thaùo, trong luùc nguy caáp, Ñeá-
Quaân ra traän gieát ñöôïc hai duõng töôùng cuûa Vieân-Thieäu laø Nhan-Löông
vaø Vaên-Xuù, giaûi nguy cho Taøo-Thaùo. Vì coâng traïng naøy, Taøo-Thaùo daâng
bieåu taâu vôùi vua Haùn phong chöùc Haùn-Thoï Ñình-Haàu cho Ñeá-Quaân.
Nhöng nghó ñeán caûnh tieân chuùa Löu-Bò coøn löu laïc, Ñeá-Quaân beøn treo
aán töø quan, vaø giao traû taát caû leã vaät laïi cho Taøo-Thaùo, hoä toáng nhò taåu
leân ñöôøng ñi tìm anh.
-2-
www.nhatquantungthu.com
Khi Löu-Bò bình ñònh ñöôïc Taây-Thuïc, ra leänh cho Ñeá-Quaân giöõ ñaát
Kinh-Chaâu. Ñeá-Quaân phaù Taøo-Nhaân, gieát Baøng-Ñöùc, baét soáng Vu-Caám,
danh tieáng löøng laãy töù phöông. Naêm Kieán-An thöù 24, Toân-Quyeàn sai
Löõ-Moâng duøng nguïy keá phaù Kinh-Chaâu, Ñeá-Quaân cuøng con tröôûng
Quan-Bình bò haïi.
Ngöôøi trung hieáu tieát nghóa khi cheát thaønh Thaàn cuõng nhieàu, nhöng
chæ hieån haùch moät khoaûng thôøi gian ngaén, chòu höông hoûa cuûa ngöôøi ñôøi
thôø cuùng vaøi traêm naêm maø thoâi. Chæ coù Ñeá-Quaân, töø luùc thaønh Thaàn ñeán
nay ñaõ treân ngaøn naêm, vaãn thöôøng hieån linh cöùu ñôøi, chaúng nhöõng rieâng
gì ôû Trung-Quoác, ngay caû nöôùc Vieät-Nam ta, Haøn-Quoác, Nhaät-Baûn,
nuôùc UÙc cuõng nhö caùc nöôùc Nam-Döông, ñeàu coù mieáu thôø Ñöùc Quan-
Thaùnh.
Trong lòch-söû, Vaên-Thaùnh vaø Voõ-Thaùnh chæ coù hai vò. Vaên-Thaùnh laø
Ñaïi Thaønh Chí-Thaùnh Vaên-Tuyeân-Vöông Khoång-Töû, Voõ-Thaùnh laø Ñöùc
Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân. Ñoïc Minh-Thaùnh-Kinh, môùi hay Ñeá-Quaân laø
Thaàn Chu-Y ôû cung Töû-Vi, thôøi loaïn phuïng meänh giaùng phaøm giuùp nöôùc
cöùu daân, töø thôøi Chieán-Quoác ñeán ñôøi Haùn nhieàu kieáp haï phaøm ñeàu laø
trung thaàn. Chöùng toû treân Trôøi coù Thaùnh Phaät, döôùi coù ngöôøi coù quûy, coù
Thieân-Ñaøng, ñòa nguïc, cho ñeán chuyeån kieáp ñaàu thai …. ñeàu hôïp vôùi
thuyeát nhaân quaû cuûa nhaø Phaät. Thaàn Thaùnh Tieân Phaät ñeàu do ngöôøi tu
chöùng, ñoù laø moät ñieåm chaân-taâm trong loøng ngöôøi. Phaät noùi “minh taâm”,
Nho noùi “minh ñöùc” ñeàu cuøng moät yù nghóa laø laøm saùng toû ñöùc tính coù
saün trong chaân-taâm naøy. Taâm naøy meâ thì laøm quûy, minh taâm naøy thì laø
Thaàn, laø Thaùnh vaäy.
Minh-Thaùnh-Kinh khoâng thaâm dieäu khoù hieåu nhö nhöõng kinh khaùc,
chæ laø ñaïo laøm ngöôøi. Caùc baäc trung-thaàn, lieät-nöõ, hieáu-töû sôû dó ñeå laò
tieáng thôm muoân ñôøi, ñöôïc ngöôøi ñôøi sau thôø cuùng ñeàu laø nhöõng ngöôøi
ñaõ laøm troïn ñöùc tính coá höõu coù saün trong baûn tính. Ñoù laø taùm ñöùc: Hieáu,
ñeã, trung, tín, leã, nghóa, lieâm, sæ. Ñeá-Quaân laáy göông trung hieáu tieát
nghóa trong lòch söû ñeå raên ngöôøi. Ñoù laø loøng töø bi cuûa baäc Thaùnh, mong
ngöôøi noi theo maø trôû thaønh moät hoaøn nhaân, Thaùnh-nhaân vaäy.
Dòch gæa caån chí

Muøa xuaân naêm Taân-Tî, 2001
Taïi Kyù-Ñöùc thö trai
-3-
Lôøi töïa cuûa Baïch Thuûy Laõo-Nhaân

Naêm 1948 phuïng meänh AÂn-Sö ñeán Ñaøi-Loan hoaèng döông chaân-lyù.
Vì keá sinh nhai vaø vieäc ñaïo, phaûi lao löïc thaân taâm, chæ moät naêm sau ñaõ
maéc phaûi chöùng beänh nan y, beänh tình keùo daøi hai naêm. Ñoâng Taây y ñeàu
voâ phöông cöùu chöõa. Moät hoâm doïn deïp phoøng saùch laät ñöôïc quyeån kinh
Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh mang töø Thieân-Taân sang, moãi saùng thöùc daäy ñeàu
thaønh taâm tuïng nieäm vaø phaùt taâm aán toáng 1000 quyeån. Vaøi tuaàn sau, söï
maàu nhieäm ñaõ xaûy ra, bònh traàm kha kia khoâng thuoác maø khoûi. Nay ñaõ
ngoaøi 71 tuoåi maø söùc khoûe vaãn coøn maïnh, cuõng nhôø ñoïc kinh Minh-
Thaùnh maø coù caûm öùng.
Ñeå caûm taï hoàng ôn cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh, nay cho in laïi quyeån kinh
Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh khoå nhoû, mong trong tay moïi ngöôøi ñeàu coù moät
quyeån kinh naøy ñeå tieän beà tuïng nieäm vaø haønh theo lôøi trong kinh. Nhö
theá môùi coù theå thay ñoåi ñoài phong cuûa xaõ-hoäi.
Baïch-Thuûy Laõo-Nhaân
Haøn-Vuõ-Laâm caån thöùc
Muøa Xuaân naêm 1971
Nguoàn goác cuûa Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh
Kinh Ñaøo-Vieân Minh Thaùnh do Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân thaùc

moäng cho moät vò taêng cuûa chuøa Ngoïc-Tuyeàn vaø do vò sö naøy cheùp laïi.
Nguyeân vaên cuûa kinh Minh-Thaùnh ghi cheùp töø quyeån “Tam Thieân Tröù
Kinh Luïc”, trong ñoù chæ coù boán chöông Nguyeân Thuûy, Löïc Hoïc, Ñaïo
Maïo, Trung Hieáu Tieát Nghóa. Cho ñeán nieân hieäu Thieân-Thaùnh naêm thöù
baûy ñôøi Toáng ( naêm 1029 taây lòch), trong daân gian sao luïc chaân baûn töø
chuøa Ngoïc-Tuyeàn, môùi coù theâm hai chöông Kinh Töï (Chöông ñaàu) vaø
Kinh Nghieäm (Chöông cuoái). Nhöng caâu vaên tröôùc sau cuûa moãi chöông
-4-
Viên Minh-Thánh
Đào-Viên Minh Kinh
ñeàu saép ñaët khoâng ñuù

uùng, laøm cho ngöôøi ñoïc khoù hieåu vaø sinh loøng nghi
ngôø.
Maõi cho ñeán ñôøi nhaø Thanh, ñöùc Chu-Hy phuïng saéc-chæ chæ cuûa Thöôïng-
g
Ñeá, caên cöù vaøo chaân baûn cuûa chuøa Ngoïc-Tuyeà
Tuyeàn vaø khaûo chöùng baûn vaên
trong quyeån “Tam Tam Thieân Tröù Kinh Luïc” c” maø san ñònh laïi kinh vaên.
Trong ngaøy hoäi cuûa moät chuøa ôû Quùy-Chaâ
Chaâu, Ngaøi giaùng cô sao laïi quyeån
kinh, vaø löu truyeàn ñeán nay.
-5-
Lôøi töïa cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân
Phaøm laø saùch ñeàu coù lôøi töïa. Töø luùc Kinh Minh-Thaùnh cuûa Ta (Thaùnh-
Ñeá) löu truyeàn treân ñôøi ñeán nay, hoaëc coù ngöôøi chuù giaûi, hoaëc laø coù
ngöôøi tuïng nieäm, naøo caàn san ñònh hay ñính chính. Nhöng thôøi loøng
ngöôøi trong buoåi naøy khaùc haún thôøi Tam-Ñaïi, khi ñoïc kinh naøy, neáu
khoâng cho raèng lôøi noùi cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá) laø kieâu-maïn thì cuõng cho laø
thoâ tuïc. Neáu khoâng cho vaên cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá) khoâng hay cuõng cho lôøi
noùi cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá) laø hoang ñöôøng. OÂi, treân ñôøi coù nhöõng haïng
ngöôøi nhö theá. Ñoù chính nhö Ñöùc Khoång-Töû noùi laø khoù baøn baïc vôùi
ngöôøi Hoã höông(1) vaäy. Khoâng bieát raèng baûn goác cuûa loaøi ngöôøi phaùt
xuaát töø Trôøi, ñeàu coù chí thöông ngöôøi giuùp ñôøi, coù loøng cöùu ñôøi cöùu khoå
cöùu naïn, chaúng nhöõng theá maø laïi cheâ bai huûy baùng kinh ñieån. Thaàn cuûa
Ta (Thaùnh-Ñeá) tuy thoâng ñaït Tam-Giôùi, baûn lænh cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá)
bieán khaép chín chaâu, cuõng khoâng theå laøm gì hôn. Cho neân moät nöûa soá
ngöôøi toân kính, vaø cuõng coù moät nöûa soá ngöôøi hoaøi nghi.
Kinh cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá) löu truyeàn treân ñôøi laø ñeå caûnh tænh ngöôøi ñôøi
maø khoâng phaûi ñeå bieän luaän vôùi nhöõng keû khoâng tin. Nhöng treân ñôøi laïi
coù nhöõng haïng ngöôøi cöù muoán so daøi luaän ngaén vôùi Ta (Thaùnh-Ñeá). Neáu
laáy hieáu ñeã trung tín laøm caên baûn, leã nghóa lieâm sæ laøm goác, duø khoâng
ñoïc Minh-Thaùnh Kinh, cuõng khoâng ngaïi gì ñeán kinh. Neáu khoâng laøm
troøn tieát nghóa cuûa ñaïo laøm ngöôøi, daãu suoát ngaøy ñoïc kinh cuõng naøo coù
lieân heä gì vôùi lôøi trong kinh. Vì yù cuûa Kinh Ñaøo-Vieân khoâng phaûi caàu ôû
nôi vaên töï vaø cuõng khoâng phaûi bieän luaän trong nhöõng caâu vaên trong
Kinh, maø lyù trong Kinh ñaõ khaùi quaùt trung hieáu tieát nghóa cuûa ñaïo laøm
ngöôøi. Duø chæ moät lôøi nöûa caâu, cuõng ñuû caûm caùch Trôøi ñaát quûy Thaàn.
Kinh Minh-Thaùnh sôû dó laø kinh chính laø theá.
Ta (Thaùnh-Ñeá) khoâng so daøi luaän ngaén vôùi nhöõng haïng ngöôøi ngaïo
maïn khoâng tin naøy, chaúng phaûi laø xem thöôøng hoï maø chính laø taäp tính
cuûa nhöõng haïng ngöôøi naøy thöôøng hay khua moâi muùa meùp, baøn chuyeän
vieãn voâng khoâng thöïc, cho neân muoán caûm thoâng vôùi haïng ngöôøi naøy raát
khoù. Vaø chính vì theá Ta (Thaùnh-Ñeá) môùi trình taâu Thöôïng-Ñeá, Thöôïng-
Ñeá saéc leänh Chu-Töû san ñònh laïi quyeån kinh. Ngöôøi coù kieán thöùc khi ñoïc
ñeán ñaây taát nhieân ñoàng yù vôùi lôøi noùi cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá). Chu-Töû san
ñònh kinh naøy, ñeàu hôïp vôùi baûn yù cuûa Ta (Thaùnh-Ñeá).
-6-
Viên Minh-Thánh
Xeùt ñeán baûn cuõ cuûa kinh Minh-Thaù

Minh Thaùnh, caâu vaên theâm nhieàu chöõ ch dö
thöøa, lôøi vaên ñieân ñaûo röôøm raø, chính laø do nhöõng ngöôøi töï cho laø thoâng
minh maø theâm bôùt yù kieán rieâng tö vaøo. Khi thì laáy caâu vaên “khoâng aên
chay tröôøng” cuûa Ta (Thaù Thaùnh-Ñeá
h ) maø laáy ñoù gieát haïi sinh linh. Khi thì
laáy caââu “khoâng tin taø thuyeát dò ñoan” maø cho raèng Ta (Thaùnh-Ñeá)
khoâng tin giaùo lyù nhaø Phaät maø sinh loøng huûy baùng Phaät-giaù - o. Thaäm chí
coù ngöôøi cho raèng Ta (Thaù
Thaùnh-Ñeá
h ) laáy laøm ñaéc yù vôùi töôùng maïo, vaø khoe
laáy coâng huaân röïc rôõ cuûuûa mình, cho neân xem thöôøng quyeån kinh naøy.
Cho raèng lôøi vaên trong kinh naøy khoâng boùng baåy khieâm nhaõ baèng Töù-
Thö Nguõ-Kinh, cuõng khoâng thaâm dieäu baèng kinh Kim-Cang, Kim Cang, kinh Baûn-
Haønh. Ñoù quûa thaät laø moät sai laàm lôùn lao !
Kinh laøø con ñöôøng maø moïi ngöôøi ñeàu phaûi ñi. Ñöôøng coù xa coù gaàn,
coù ñöôøng deã ñi vaø cuõng coù ñöôøng khoù ñi. Ngöôøi coù chí höôùng ñaïo, duø
ñöôøng xa khoù ñi cuõng khoâng quaûn gian nan vaát vaû, vaãn moät loøng höôùng
thaúng ñi tôùi ñích. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi keùm söùc thì coù theå töø choã gaàn deã
ñeå höôùng daãn, ñeå ngöôøi cuõng ñaït ñöôïc tôùi ñích. Muïc ñích cuûa Kinh
Minh-Thaù
Thaùnh chính laø theá. Chu-Töû
Chu caên cöù vaøo “Tam Thieân Tröù Kinh Kin
Luïc” khaûo chöùng kinh vaên, truy cöùu goác tích, chính laø muoán san chính
nhöõng choã sai laàm vaø laøm saùng toûù yù nghóa trong kinh.
Chu-TöûTöû ñaõ san ñònh, thì Ta (Thaùnh-Ñeá) cuõng vieát töïa, ñeå ngöôøi sau
ñöôïc tuïng nieäm vaø thöïc haønh. Tuy ngöôøi khoâng caàu phuùc baùo nghieäm
chöùng, nhöng neááu coù loøng thaønh, ñeàu ñöôïc öùng nghieäm nhö lôøi trong
kinh vaên. Cho ñeán thöù töï töøng chöông trong kinh, laø do ta ñònh, laïi neân
laáy ba baûn chuù giaûi cuûa Cöùu-Khoå Ñaïi-Tieân, Thaùi-Thöôï Thöôïng Chaân-Quaân,
Thaùi-Baïch Kim-Tinh Tinh maø boå theâm vaø vaøo chöông tieát. Veà phaàn taáu nghò
cuûa Chu-TöûTöû, phaàn ñaàu laáy laøm lôøi töïa, phaàn sau laøm keát luaän. Saùu
chöông chia laøm ba quyeån ñeå boä kinh Minh-Thaù
Minh Thaùnh ñöôïc hoaøn chænh. Ñoù
chính laø yù cuûa Ta (Thaù
Thaùnh-Ñeá
h )! Nay töïa.
-7-
Cáo Văn Thức

Cung duy
Thánh-Đế, hạo-khí lăng tiêu, đan tâm quán nhật, phù chính
thống dĩ chương tín nghĩa, uy chấn cửu châu, hoàn đại tiết nhi
đốc trung trinh, linh chiêu thiên cổ, phục ma đãng khấu, lũ
đại trưng kỳ kỳ huân, giác thế dũ dân, hoàn vũ phi kỳ minh
huấn, vận hiệp hoàng-đồ, đức phúc lê-thứ.
Đệ tử ( Tự báo họ tên) , ư mỗ niên, nguyệt, nhật（vào ngày,
tháng, năm）, kính vi mỗ sự (đọc việc khẩn cầu), khấu hứa mỗi
nhật kiền tụng (chung sinh phụng hành) Minh-Thánh Kinh
Bảo Huấn , do tụng nhi nhập, dĩ thuộc vi quy, do giảng nhi
minh, dĩ tri vi yếu, tiễn phúc kỳ ư đốc thực, tâm địa vụ cầu
quang minh, phục ký giám hữu, vô nhậm triêm ân chi chí, cẩn
cáo.
【Thích nghĩa】】
Kính đấng Thánh-Đế, hạo-khí xông Trời, lòng son thấu nhật, Phò
chính thống làm rạng tín nghĩa, lừng lẫy chín châu, Toàn đại tiết đốc dạ
trung trinh, anh linh sáng chói muôn đời. Dẹp ma trừ giặc, công huân rực
rỡ nhiều đời, dạy dân thức đời, lời minh huấn thấm nhuần hòan vũ, phò
vua giúp nước, đức trùm thiên hạ.
Đệ-tử ( Tự đọc họ và tên) vào ngày 000 tháng 000, năm 000 vì ( việc
khẩn cầu) thành tâm khẩn cầu mỗi ngày (hay trọn đời) tụng niệm và hứa
làm theo lời bảo huấn trong kinh Minh-Thánh. Từ tụng niệm mà nhập lý,
lấy thực hành thuần thục làm quy y, từ ý nghĩa mà hiểu đạo, lấy minh lý
làm trọng. Đốc thiết thực hành, một lòng chí thành chăm cầu quang minh.
Cúi xin Thánh-Đế từ bi chứng giám, đệ-tử thật đội hồng ân. Kính cẩn
cáo bạch.
-8-
Vaên-Xöông ÖÙng-Hoùa Tröông-Tieân

Baûo Caùo
(Thaønh kính laïy ba laïy, ñoïc ba laàn)
Chí taâm quy meänh leã
Queá höông thöôïng ñieän, Vaên-Xöông taû cung, thaát thaäp
nhò hoùa chi phaùp thaân, baùch thieân vaïn kieáp chi vaän soá, duïc
töï thieân haï, dieãn giaùo nhaân gian, kim ñaïn truùc cung tuøy thaân
ñaùi, coâ thaàn quûa tuù dieät haønh toâng, phuø tieåu töû nhi veä thoâng
quan, aám khueâ phoøng nhi hoä nan saûn, thoâng minh nhaät ích,
ñaäu chaån giaûm tieâu, nan duõ gæa kyø chi tieän duõ, nan thuyeân
gæa ñaûo chi taát thuyeân. Ñaïi bi ñaïi nguyeän, ñaïi Thaùnh ñaïi töø,
Cöûu-Thieân Phuø-Nguyeân Khai-Hoùa, Linh-ÖÙng Tröông-Tieân
Ñaïi-Ñeá, Thaát-Khuùc Duïc-Thaùnh Thieân-Toân.
Linh-Quan Vöông-Thieân-Quaân
Baûo Caùo
Tieân Thieân Chuû Töôùng, Nhaát-Khí thaàn Quaân, ñoâ Thieân cuû
saùt Ñaïi Linh Quan, Tam Giôùi voâ tö Maõnh-Lieät Töôùng, kim
tinh xích phaùt, hieäu tam nguõ hoûa xa Loâi-Coâng, phuïng chuûy
ngaân nha, thoáng baùch vaïn Tì-Höu Thaàn-Töôùng, phi ñaèng
vaân vuï hieäu leänh loâi ñình, giaùng vuõ khai tinh, khu taø trò bònh,
quan quùa thaùc ö nhaát thaäp nhò nieân, thuï meänh Ngoïc-Ñeá, tích
coâng huaân ö baùch thieân vaïn chuûng, theä taù toå-sö, chí cang chí
duõng, teá töû teá sinh, phöông phöông xieån giaùo, xöù xöù khai
ñaøn, Hoaéc-Laïc Maõnh-Soaùi, tam nguõ hoûa xa Ñaïi-Linh-Quan,
Vöông-Thieân-Quaân, Loâi-Thanh Phoå-Hoùa Thieân-Toân.
-9-
Chaâu Töôùng-Quaân Baûo Caùo

Phuø-Thieân Duõng-Töôùng, Saùt-Ñòa Maõnh-Thaàn, thieát tu
ngaân xæ, haéc dieän chu thaàn, tinh trung ñaëc laäp, kinh tieát kinh
nhaân, keâ tra thieän aùc, cuû saùt phaøm traàn, minh minh hieån
haùch, xöù xöù du tuaàn, söø gian söø aùc, cöùu theá öu daân, trung
thaàn nghóa só, phuø bæ sieâu thaân, quai nhi nghòch töû, baát thaéng
noä saân, duy trì theá giaùo, khuoâng chính nhaân luaân, traûm yeâu
hoä phaùp, ñaïi ñaïo thöôøng toàn, toái linh chaân teå, toái hieån Thaàn
Quaân. Hoä trieàu hoä quoác, Cöông-Tröïc Trung-Duõng Ñaïi-
Thieân-Toân
Quan-Thaùnh Thaùi-Töû Baûo Caùo

Linh Haàu Thaùi-Töû, vaên kinh voõ vó, khuoâng vöông hoä quoác,
ñöùc nghóa nguy nguy, trung hieáu tieát nghóa, toaøn thuï toaøn
quy, kyø huaân taûo kieán ö Taây-Thuïc, dò löôïc toáù tröù ö Baéc Nguïy,
ñaïi trung ñaïi hieáu, chí nhaân chí duõng, boå taïo hoùa chi baát tuùc,
taù Thaùnh-Ñeá dó laäp coâng, hoä trieàu hoä quoác, taän hieáu taän
trung, Cöûu-Thieân Uy-Linh Hieån-Hoùa Ñaïi-Thieân Toân.
- 10 -
Thaùnh-Ñeá Baûo Caùo

Thaùi Thöôïng Thaàn uy, anh vaên huøng voõ, tinh trung ñaïi
nghóa, cao tieát thanh lieâm, vaän hieäp hoaøng-ñoà, ñöùc suøng dieãn
chính, chöôûng Nho Thích Ñaïo giaùo chi quyeàn, quaûn Thieân
ñòa nhaân taøi chi bính, thöôïng ty tam thaäp luïc Thieân, tinh
thaàn vaân haùn. Haï haït thaát thaäp nhò ñòa, minh luõy U-Phong.
Bænh chuù sinh coâng ñöùc, dieân thoï ñan thö, chaép ñònh töû toäi
quùa, ñoaït meänh haéc tòch, khaûo saùt chö Phaät chö Thaàn, giaùm
cheá quaàn Tieân quaàn chöùc, cao chöùng dieäu quûa, voâ löôïng ñoä
nhaân, vaïn linh vaïn Thaàn, chí thöôïng chí toân, Phuïc-Ma Ñaïi-
Ñeá, Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân, ñaïi bi ñaïi nguyeän, ñaïi Thaùnh ñaïi
töø, Chaân-Nguyeân Hieån ÖÙng, Trung-Hieáu Toå-Sö, Chieâu-
Minh Döïc-Haùn Ñaïi-Thieân-Toân, Maân-Hoaøng Cao Thöôïng-
Ñeá.
Thaùnh-Ñeá Taân Baûo Caùo

Tinh trung ñaïi nghóa, huøng voõ anh vaên, taïi tam phaân quoác
toä chi thôøi,Haùn taëc khôûi dung löôõng laäp, kieán vaïn theá nhaân
thaàn chi cöïc, hinh höông töï tuùc thieân thu, tinh trung sung
taéc ö coå kim, chí cang chí ñaïi, theà nguyeän vaõn hoài phuø kieáp
soá, toàn ñaïo toàn nhaân, ngöï vuõ thöông-cung, nhaäm thaäp baùt
Thieân-Hoaøng nhi keá thoáng, chaép phuø Kim-khuyeát, hoãn tam-
thieân theá-giôùi ö quaùt nang. Thuïc chuû teå? Thuïc cang duy?
Haùch haùch ñaïi hoøan taïi thöôïng, töï Ñoâng Taây, töï Nam Baéc,
long long toå khí trieàu nguyeân, taùc Thaùnh hieàn Tieân Phaät chi
- 11 -
quaân sö, tam thaäp luïc Thieân ñaûn ñaêng ñaïi baûo, chuû thaêng
giaùng long oâ chi vaän hoäi, thaäp vaïn kieáp phoå ñoä töø haøng. Phaät
chöùng Caùi-Thieân, aân ñaøm khoaùng kieáp, ñaïi bi ñaïi nguyeän,
ñaïi Thaùnh ñaïi töø, thaùi bình khai thieân, phoå ñoä hoaøng-linh.
Trung-Thieân Chí-Thaùnh, Nhaân-Nghóa Coå-Phaät, Ngoïc Hoaøng
Ñaïi Thieân-Toân Huyeàn-Linh-Cao Thöôïng-Ñeá.
(Ñoïc Thaùnh-hieäu Ñeá-Quaân ba laàn xong, laïy chín laïy).
- 12 -
關聖帝君降筆真經
Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân
Giaùng Buùt Chaân Kinh
Ngoâ (Ñeá) thò Haùn Quan-Thaùnh-Ñeá, saéc duï ñaïi chuùng thính vaên:
Theá thöôïng baát teà ñaúng söï, toaøn baèng nhaát ñieåm chaân taâm. Chính-tröïc
quang-minh baát khuaát, töû sinh thuaän nghòch ñöông phaân.
Ngoâ (Ñeá) thöôøng haï du Haùn quyù, keát minh hoaøng-thuùc tam nhaân,
Ñaøo-Vieân danh troïng thieân coå, ñôn ñao bænh chuùc ö kim. Kyù Taøo minh
lai minh khöù, thoân Ngoâ vò Haùn vong thaân (sieâu thaêng).
Thöôïng-Ñeá lieân Ngaõ (Ñeá) trung caûnh, ñoäc saéc tuyeân hoùa U-Minh,
leänh Ngaõ (Ñeá) nhaät du thieân-haï, giaùm bieät trung nònh phaân phaân, nhaát
thieát tham taøn gian xaûo, hoaøn thöôûng quaû baùo caân caân.
Toái giôùi ñoäc thö vaên só, tònh caäp quan hoaïn quaân daân. Ñeä nhaát höu
khi phuï maãu, thieát maïc khuyeân saùo höông laân. Baàn phuù tieân giao baèng
höõu, baèng höõu naõi thò nguõ-luaân. Tín taâm noäi ngoaïi bình ñaúng, haø phöông
kieån naïn tai truaân.Taøo-Thaùo voâ ñeå thaâm hieåm, hieän kim thoï toäi u-minh,
Khoång-Minh (Voõ-Haàu) chæ duyeân trung nghóa, u-minh quaàn phuïng vi
Thaàn. Tröïc taâm tröïc thoï chaân phuùc, xaûo keá xaûo lai hoïa nhaân. Höõu quùa
chieâu nhö nhaät nguyeät, voâ tö thieân ñòa ñoàng quaàn. Quaû nhieân nhi nöõ baát
- 13 -
cuoáng, ñaùo xöù quyû phaï Thaàn khaâm. Thieát keá thaâu thöù nöõ saéc, töï kyû duy
baïc tuyeân daâm. Loäng thuû khuoâng bieån taøi vaät, boái boái phieâu ñoå luaân
xaâm. Tæ tæ tranh naêng tranh thaéng, vaõng vaõng vieät tieän vieät baàn. Khoaùi
khoaùi thu taâm maõnh tænh, höu höu duõ ñoïa duõ thaâm, tam sinh luaân-hoài aùc
thuù, thieân taûi thoùa maï nan caám, buùt tieâm thieâm giaûm tình toäi, thieät kieám
phaûn tru maõn moân.
Vöu haän ñoäc taâm lang phuï, hoa ngoân xuyeát hoáng höông thaân, toa
phu maï coâng maï baø, leänh Ngaõ ( Ñeá ) nhaát kieán sinh saân, Neä töôïng huy
ñao phaãu phuùc, phaân traûm maãu töû bình quaân. Khaû hyû bình nhaân hieáu ñeã,
trieâu tòch maõi baïn löông taân, saùt thôøi phong haønh neä maõ, ñaø hoài vaïn lyù
cuøng quaân. Duïc caàu tröôøng sanh duïc töû, caáp nghi giôùi saùt phoùng sinh,
baát thöïc ngöu khuyeån ñaúng nhuïc, khaû mieãn lao nguïc tuø hình. Nam nöõ
tuaân phuïng Ngoâ (Ñeá) ngöõ, ngoä naïn Ngaõ (Ñeá) töï giaùng laâm. Chieán
tröôøng khu truïc quyû mò, ñao quang loâi vuõ huyeáât laâm, hoä quoác baùch chieát
baát caûi, trôï nhó gia töôùc saùch huaân, phuù quyù vónh xöông dòch theá, mi thoï
vónh voâ tai xaâm.
Nhö höõu huûy phaùp voïng töôûng, ñaåu xöùng khi hoáng ngu manh, baát höùa
sinh thaân nhaân theá, a-tyø ñòa-nguïc thaân ngaâm, na thôøi hoái quùa dó vaõn, caáp
taûo boäi phuïc phaùp vaên, hoài ñaàu chö aùc maïc taùc, mieãn leä chuùng thieän
phuïng haønh.
(Chaân kinh tuïng nieäm ñeán ñaây laø ngöøng. Tuïng xong laïy ba laïy, sau ñöùng daäy nghæ
moät luùc laáy hôi. Keá tieáp thaép nhang quøy laïy, thaønh taâm tuïng nieäm Kinh Minh-
Thaùnh.)
- 14 -
Viên Minh-Thánh
Ñaøo-Vieân
Minh
Minh-Thaù nh-Kinh
Kinh
桃園明聖經
- 15 -
Ñaøo-Vieân
Minh-Thaùnh-Kinh
Kinh Töï Ñeä Nhaát

Haùn, Haùn-Thoï Ñình Haàu, löôïc tieát Ñaøo-Vieân Kinh, thö ö Ngoïc-
Tuyeàn Töï, daï moäng döõ phaøm nhaân. Vaïn kinh thieân ñieån höõu, Ngoâ (Ñeá)
kinh vò cöû haønh, tröôùc nhó truyeàn traàn theá, baát khaû thò vi khinh.
Thaùi-Thöôïng Laõo-Quaân tam-giôùi linh, chuùng Thaùnh Nguõ-Nhaïc Loâi-
Ñieän Thaàn. Nguõ-Hoà tònh Töù Haûi, Nhaät Nguyeät Ñaåu Tinh Thaàn. Thieân
haï Thaønh-Hoaøng thính hieäu leänh, Vaïn phöông Thoå-Ñòa caùc tuaân haønh.
Vaïn Thaùnh trieàu Chaân quaân taáu nghò, phoå thieân chi haï taän ban haønh.
Ö thò Cöùu-Khoå Ñaïi-Tieân, Thaùi-Thöôïng Chaân-Quaân, Thaùi-Baïch Kim-
Tinh, coâng ñoàng chuù giaûi, phuùc taáu minh chöông, haønh ö töù-haûi, hoaøng
ñoà cuûng coá, vaïn daân vónh laïi.
Nguyeân Thuûy Ñeä Nhò

Ngoâ (Ñeá) naõi Töû-Vi cung lyù Chu-Y Thaàn, hieäp quaûn Vaên-Xöông
Voõ-Khuùc Tinh. Chæ nhaân Tröông-Tieân voâ chuû haït, Saéc leänh tuøy Ngoâ (Ñeá)
vò tuøng Thaàn, kieåm ñieåm thieáu nam döõ thieáu nöõ, hoaëc toån aâm chaát tuyeät
töû toân. Toáng sinh thoâi sinh caäp nan saûn, mò yeâu thöông taøn ban ñaåu chaån.
Nhö höõu phaàn höông phuùng tuïng giaû, chuyeån hoïa vi töôøng hieån Thaùnh
linh. Kim höõu toá hoïa Ngoâ (Ñeá) töôïng giaû, traéc laäp Tröông-Tieân trì ñaïn
cung.
Giaùm tri Chieán-Quoác xaâm laêng loaïn, meänh Ngoâ (Ñeá) laâm phaøm cöùu
vaïn daân. Ngoïc-Hoaøng töù Ngoâ (Ñeá) danh hoøa tính, Töû-Tö nguõ chuyeån toá
trung thaàn. Laâm-Ñoàng giaûi thích chö haàu naïn, tuyeät khöôùc gian Taàn tính
quoác taâm. Sôû voâ ñaïo, töûu hoang daâm, Chieâu- quan quaù thöû naïn, Ngoâ
Vieät ñoäng ñao binh. Ñaïo Ngoâ (Ñeá) nhaát sinh vi hieáu töû, soá theá toá trung-
thaàn, saéc leänh Ngaõ (Ñeá) quaûn Tieàn-Ñöôøng söï, truù daï laõnh trieàu haønh.
Haùn thaát ña gian ñaûng, caûi tính haï phaøm traàn. Xuaân-Thu tröôïng-phu
- 16 -
chí, sinh tröôûng Giaûi-Löông thaønh, chæ Quan vò Ngaõ (Ñeá) tính, haï-giôùi
höïu xöng Thaàn. AÁu nhi ly höông, traùng nhi xuaát só, ñaïi tröôïng phu dó töù-
haûi vi gia, haø hoaïn hoà Ngoâ (Ñeá) voâ huynh ñeä. Nhaäp Ñaøo-Vieân, ñoå löôõng
nhaân kyø dò, thænh vaán anh-huøng haø xöù ? Huøng cuû cuû laõng vieát Tröông-
Phi (Hoaøn-Haàu), maïo ñöôøng ñöôøng oân ngoân Löu-Bò (Tieân Chuùa). Xuaát
thaân ñaàu ñòa kim phuøng chuû, tu ñaõi vaõn Thieân-haø thuûy lai ñaõng ñòch.
Thaønh tai long hoå phong vaân hoäi, teå ngöu maõ, chieâu caùo Thieân ñòa, keát
nghóa khuoâng phuø Haùn thaát. Phaù Hoaøng-Caân, tru Ñoång-Traùc, Löõ-Boá teä,
kieáp traïi tieãu Taøo gian, traùm nhaäp khoâng doanh noäi, nhan löõ taùn Töø-
Chaâu, hueà taåu (Haäu) voâ toàn ñòa, giaûm chuùc Tröông-Lieâu möu. Phaù bích
Vaân-Tröôøng (Thaùnh-Ñeá) nghóa, haøng Haùn baát haøng Taøo, trung thaàn baát
söï nhò, phong Haùn-Thoï Ñình-Haàu, aán voâ Haùn truøng chuù. Tam nhaät hoa
dieân, Taøo-Man myõ yù, Nhan- Löông Vaên-Xuù thoáng binh vi, caûm ñoái laäp
coâng, khaû thuø Taøo quy keá. Phong kim khöôùc aán tam töø Thaùo, khieát
quyeán taàm huynh nhaát ñieåm trung. Thieân lyù taàm huynh thieâm nghóa khí,
nguõ quan traûm töôùng höõu oai phong. Ly hôïp anh-huøng caøn khoân noäi,
töông phuøng huynh ñeä Coå-Thaønh trung.
Trí thöôïng tuy cao voâ quyeát thaéng, vaän truø coá thöùc thieåu kinh luaân.
Tam yeát mao-lö, Ngoïa-Long yeán khôûi, ñaïi moäng thuøy tieân giaùc, bình
sinh Ngaõ (Töôùng) töï tri, thaûo ñöôøng xuaân thuøy tuùc, song ngoaïi nhaät trì trì.
Vò xuaát mao-lö, tam phaân dó ñònh.
Khoång-Minh (Voõ-Haàu) nguyeân thò Quaûng-Tueä-Tinh, töùc thò tieàn trieàu
Nghieâm-Töû-Laêng, thöû sinh Gia-Caùt-Löôïng (Töôùng), taùi Toáng Chu-Vaên-
Coâng. Luaân hoài tam theá töôùng, vónh baát haï phaøm traàn. Ñænh tuùc tam
phaân hieàm ñòa traùch, giang san kim hoaùn höùa ña nhaân. Ñaò ca (Tieân-
Chuùa) dó taïi Thanh-Hö phuû, Quan moã (Thaùnh-Ñeá) kim chöôûng Tam-
Thieân moân. Tam ñeä (Hoaøn-Haàu) Töù-Xuyeân vi Thoå-Coác, moãi khôûi trung
löông hoä quoác taâm. Taïi Toáng dòch tính Nhaïc-Phi (Voõ-Muïc) töôùng, taïi
Ñöôøng caûi huùy vieát Tröông-Tuaàn (Coâng). Luaân-hoài tam chuyeån giai
trung lieät, Thöôïng-Ñeá phong vi Hoä-Quoác-Thaàn. Tieåu khaû binh qua baát
sai Nhöõ (Thaùnh), ñaïi naïn nguy bang taùi haï traàn. Thieân haï Thaønh-Hoaøng
giai töôùng töôùng, chính tröïc vi Thaàn coå chí kim. Vi nhaân trung hieáu caûm
Thieân Ñòa, khôûi taïi trì trai Phaät hieån linh, aåm thöïc y phuïc höu hoa myõ,
tuøy tröôùc tuøy xan maïc yeám taêng. Caàm thuù nhaát thieát giai tính meänh, voâ
coá töï thöïc teå sinh linh. Nhaát thieát hoùa sinh giai hoaït meänh, haø khoå
- 17 -
tröông cung boå voõng taàm. Thaûo moäc hoa quaû höu chieát thaùi, nghieâm
ñoâng linh laïc phaùt döông xuaân. Vaïn vaät taát haøm Thieân-Ñòa hoùa, y thôøi
sinh tröôûng döõ nhaân linh. Nhöõ naêng tuaân thuû tích vaïn vaät, phuùc höõu du
quy hoïa baát xaâm.
Vaät vò thieän tieåu nhi baát toá, vaät vò aùc tieåu nhi khaû haønh. Thieân voõng
khoâi khoâi phaân khuùc tröïc, Thaàn-Minh haùch haùch ñònh khuy doanh. Hieáu
ñeã trung tín nhaân chi baûn, leã nghóa lieâm sæ nhaân chi caên. Nhó naêng thính
Ngoâ (Ñeá) haønh thieän söï, ñònh höõu töôøng vaân tuùc haï ñaèng.
Ngoâ (Ñeá) thoï Tam-thieân moân chöôûng aùc, vaïn Thaàn khaûi taáu Ngoâ (Ñeá)
tieân vaên. Thieän giaû kyù luïc gia quan töôùc, aùc giaû tao öông tuyeät töû toân.
Baùo öùng trì toác thôøi vò ñaùo, chieâu chöông taûo vaõn hoïa phuùc laâm. Höu
ñaïo Thieân cao voâ nhó muïc, khuy taâm aùm thaát höõu Du-Thaàn. Kính Thaàn
nhö taïi tu thaønh kính, baát khaû cuoàng ngoân tieát Thaùnh-Minh.
Löïc Hoïc Ñeä Tam

Ngoâ (Ñeá) toá laõm Xuaân-Thu, aáu quan Khoång Maïnh: Duy dó hieáu ñeã
vi tieân, tu thaân trò quoác vi baûn. Dò ñoan phong khôûi, binh qua thöông taøn
daân meänh, thaäp dö nieân giaùp baát ly thaân, ñao voâ khieát tònh, daï voâ oån
thuøy tam canh, nhaät baát baõo xan nhaát ñoán, ñoâng chieán taây chinh, baùch
chieán nhi giang san taøi ñònh, baïch lieãu tu maáân tinh tinh, löïc quyeän maõ
luy ñao ñoän, phí taän xích ñaûm trung taâm, hoaùn ñaéc caù phong haàu kim aán.
Ñaùo nhö kim, loaïn thaàn taëc töû, boä phong troùc aûnh, gian tham saøm nònh,
keát ñaûng khi löông, ngoân voâ nhaát ñònh, baát tö leã nghóa lieâm sæ, hieáu ñeã
trung tín. Söï moãi hoà haønh, luõ ñoà kieâu haõnh: Soaùn quaân vò, luïc trung-thaàn,
haùo hoùa taøi, daâm myõ saéc, saùt nhaân tuùng tính. Chæ coá saûng taâm laïc söï,
khôûi hieåu ñaéc haäu lai baùo öùng? Coå kim haûo söï ña ma, voâ mieãn cöôøng
caåu caàu tieäp kính. Nhö thaùi vaân löu ly, tieân hoa minh nguyeät, nhaân baát
tri cô, nhö cang ñao khoaùi khuyeát, voïng ñoäng hoaønh haønh, taïo haï lieãu ta
oan nghieät, vieãn taéc kyû nieân, caän taéc soá nguyeät, baùo öùng voâ soa, phaùp
nan laäu tieát.
Nhö nhaân vò tao phuøng, caùc höõu thôøi tieát: Ñöông tö thuû meänh do
Thieân, an baàn laïc nghieäp. Nhö baùch ngheä thaûng thoát thaønh coâng, kyø vaät
- 18 -
yeân naêng tinh khieát, thaûo moäc baát naêng boài thöïc, nan tröôûng höùa ña chi
dieäp; nguõ coác thieåu duïng canh söø, mieâu tuy tuù nhi baát thöïc. Vaên thaàn
thaäp taûi haøn song, phöông trieàu Kim-Khuyeát. Voõ töôùng baùch chieán laâm
nguy, thæ ñaéc coâng haàu tònh lieät. Ngoâ (Ñeá) naõi nhaät nguyeät tinh trung,
caøn khoân ñaïi tieát. Thieân baêng Ngaõâ (Ñeá) baêng, Ñòa lieät Ngaõ (Ñeá) lieät.
Ñaïo Maïo Ñeä Töù

Höïu phuïng Thöôïng-Ñeá gia ngöï saéc, chöôûng aùc phaøm gian thieän aùc
nhaân, vaïn quoác cöûu-chaâu giai kính phuïc, ñaïo Ngoâ (Ñeá) trung nghóa ñoäc
xöng toân, toá hình hoïa töôïng caøn khoân noäi, nhö Ngoâ (Ñeá) anh-huøng höõu
kyû nhaân? Hoûa long thieâu xích-thoá, thuûy thuù luyeän thanh phong, ngoïa
taøm mi baùt töï, ñan-phuïng muïc song tinh, nguõ long tu baõi vó, nhaát hoå
ngaïch dieâu thaân.
Tinh trung xung nhaät nguyeät, nghóa khí quaùn caøn khoân, thaùo löôïc kyø
Toân-Taãn, cô möu thaéng Phaïm-Taêng, tu tröôøng nghóa caùnh tröôøng, dieän
xích taâm vöu xích, anh-huøng khí caùi theá, chuùc taøn ñao phaù bích, phong
khoá aán huyeàn löông, töôùc loäc töø baát thuï. Yeån-nguyeät-ñao, ma nhöng
khoaùi, thaùn huynh ñeä baát taùi, ngoïa taøm mi, toûa vò khai, haän giang san kyû
caûi.
Caéng coå coâng danh nan tæ tònh, Tam-Thieân moân haï phong nguyeân-
soaùi. Kheå thuû ñoán thuû, Thöôïng-Ñeá saéc leänh caùc boä töôùng soaùi: Kinh
truyeàn haï giôùi, sao luïc phong tuïng nhö taïi, nhaân naêng tuaân haønh, heä
ngoïc yeâu kim, quan cö thieân taûi. Naêng toaøn nhaát söï, tranh-vinh tam ñaïi.
Khaâm thöøa phaùp chæ, hoäi taäp chö Thaàn thi haønh.
- 19 -
Tieát Huaán Ñeä Nguõ

Tröù trung löông, kieät löïc khuoâng haønh, hieáu thuaän voâ caûi, lieâm
khieát baát loaïn taâm ñieàn, tieát nghóa laâm nguy baát baïi. Trung hieáu lieâm
tieát chi chöông thính giaûi:
Quaân söû thaàn dó leã, thaàn söï quaân dó trung, nhaät duïng trieàu ñình loäc,
ñöông tö boå baùo coâng. Baùo quoác thaàn chi baûn, tích toát töôùng chi hoaèng,
baát söùc vaên-thaàn quùa, baát dieät voõ töôùng coâng, kyù luïc Vaên-Hoa ñieän, cöû
haëc Kieán-Chöông cung. Ñan-taâm nhö xích nhaät, vò taát chí tam-coâng.
Taàn-Coái theá vi khuyeån, Nhaïc-Phi (Vuõ-Muïc) töù soaùi trung.
Vi nhaân töû, hieáu vi tieân, hieáu thuaän löôõng töï khaån töông lieân. Vaät söû
naõo noä thöôøng söû hoan, noaõn y baõo thöïc voâ cô-haøn. Bònh y döôïc, taát töï
tieân, töùc tu thöôûng quùa hieán thaân tieàn, daï baát giaûi y trieâu baát thöïc, thôøi
thôøi khaéc khaéc taïi thaân bieân. Nhó naêng hieáu thuaän nhó töû hieáu, ñieåm
ñieåm trích trích khaùn thieàm tieàn.
Ñaïi Thuaán hieáu, ñeá vò truyeàn, Nhò-thaäp-töù-hieáu cöïc chu toaøn. Taïi
sinh baát cung phuïng, töû haäu teá linh tieàn. Baát hieáu töû, nhaï tai khieân, hoå
haøm xaø giaûo beänh töông trieàn, quan hình lao nguïc tao sung phoái, thuûy
hoûa chi tai thaät khaû lieân. Hoaëc thò huyeàn löông ñao ñoäc töû, baát hieáu chi
nhaân khoå vaïn thieân. Toác toác caûi, maïc trì nghi; theá nhaân thuïc voâ quùa, caûi
chi vi Thaùnh Hieàn, nhaân voâ quùa ñoác haønh toaøn.
Lieâm sinh uùy, khieát sinh nghieâm, teá kieåm ñieåm, tò nghi hieàm. Hy
Hieàn hy Thaùnh do Thieân-Meänh, hoïc leã hoïc thi thính töï nhieân. Khöôùc
Chaâu laät, aån sôn xuyeân, vi nhaân töï ngoïc voâ haø ñieám, laäp chí nhö ñoàng
thieát thaïch kieân.
Thuû kyû loäc, maïc tuaàn thieân, toån nhaân lôïi kyû töû toân oan. Lieâm giaû baát
thuï Ta-lai thöïc, chí só baát aåm Ñaïo chi tuyeàn. Töø boång Nguyeân-Hieán
khieát, uùy kim Döông-Chaán lieâm, toïa hoaøi baát loaïn Lieãu-Haï-Hueä, beá hoä
voâ dung Loã-Troïng-Lieân.
Nhi thöïc chaåm nhö taøo lyù myõ, qua teá haø thaéng thaùi canh ñieàm? Boång
loäc chæ kham cung leã nghi, cöû gia thöïc phí caån baøn-hoaøn. Baùch can ñaøi
hoài thaát tieát vaät, maõn töông trang loûa muoäi taâm tieàn, suy tröôïng ñoà löu
thuøy baát phaï, khuyeán nhó ñaøi ñaàu khaùn thöôïng Thieân.
Tung dung nam boäc nhö lang hoå, möu chieâm quaân daân ñòa döõ ñieàn,
theá baïi vaän suy tham kieát caùo, baït chuûng bình phoøng oan baùo oan. Phuï
nam cuøng cöïc vi xöông ñaïo, haän saùt ñöông sô aùc yeáu tieàn.
- 20 -
Nhaân chi tieát, nhö truùc höïu nhö nguyeät, quaûng ñaïi döõ cao minh, vieân-
dung caùnh thanh-khieát, nhaát sinh tröïc baát loan, ñình ñình khi söông
tuyeát, nhaát kính tham thieân tuù, vuõ phong loäng minh nguyeät.
Nga-Anh khaáp truùc-laâm, ñieåm ñieåm ban giai huyeát, töùc nhö Toâ-Vuõ
tröôïng, soá höõu thaäp nhò tieát. Lyù-Laêng oâ kyø gian, Toâ-Vuõ kính kyø lieät.
Troïng-Thaêng söù Taây-Vöïc, tam thaäp luïc quoác khöôùc. Tieát nghóa toaøn,
Thaàn Thaùnh duyeät, hoaëc chöôûng Thieân-taøo söï, hoaëc boå Thaønh-Hoaøng
khuyeát, hoaëc sinh coâng döõ haàu, phuù quyù thieân nieân nghieäp.
Loaïn thaàn tònh taëc töû, moãi baû trung löông dieät: Nhaát kieán hö hoan hæ,
taâm khaåu caùc töông bieät, taâm taïng tröôïng baùt maâu, yù toàn tam xích thieát,
thieät haï höõu long-tuyeàn, saùt nhaân baát kieán huyeát, tham khoác khaéc gian
saøm, töï vaãn nhi toân tuyeät.
Ngoâ (Ñeá) vò caät tröôøng trai, Ngoâ (Ñeá) baát tín dò thuyeát, ñòa-nguïc caäp
Thaønh-Hoaøng, tam-baûo quang, nhaät, nguyeät, cöùu teá caáp naïn nhaân, töïu
thò giaûi oan keát. Thöû töù tieát, trung hieáu lieâm khieát, töôøng minh thaäm
thieát. Haäu lieät nhò thaäp töù kieáp:
Kính Thieân ñænh ñòa Maõnh-Duõng Thaàn
Boång Nhaät cöû Nguyeät Phoå-Chieáu Thaàn
Lieät tuù Tröông tinh Minh-Laõng Thaàn,
Di tinh hoaùn ñaåu Baùc-Löôïng Thaàn
Ñaèng vaân gía vuï Phi-Ñoä Thaàn,
Khu loâi xieát ñieän Uy-Lieät Thaàn
Hoâ phong hoaùn vuõ Nhieãu-Nhöông Thaàn
Xuyeát loä vaãn söông Phoå-Phí Tinh
Phi sa taåu thaïch Tieät-Loä Thaàn,
Phieân giang ñaûo haûi Nguõ-Hoà Thaàn
Baêng sôn ñoài lónh Thieát-Giaùp Thaàn
Ñoâng thuûy khai baêng Keát-Hoùa Tinh
Phaàn vieâm truïc hoûa Löu-Quang Tinh
Khai hoa keát quaû Kieàu-Mò Tinh
Tröôøng hoøa tuù coác Ích-Hueä Tinh
Xöu nha traùn dieäp Phaùt-Duïc Tinh
Khoâ moäc haïc traïch Thoâi-Kieät Thaàn
- 21 -
Taåu thuù phi caàm Boå-Troùc Tinh

Ngö haø giaûi mieát Duõng-Dieäu Tinh
Phi khieâu chö truøng Trieàn-Nhieãu Tinh
Taùc vaên cheá töï Vaên-Xöông Tinh
Höng binh boá traän Voõ-Khuùc Tinh
Khaûo chính tueá thôøi Traéc-Vaän Tinh
Taïo taùc coâng ngheä Xaûo-Taùc Thaàn
Chuùng tinh thính leänh, caùc hoài boån boä, bieán hoaù phaùt sinh, kheå thuû
Thaàn-Minh, Voâ-Cöïc chuùng Thaùnh, baát khaû tö nghò coâng-ñöùc.
Kinh Nghieäm Ñeä Luïc

Tröïc nieân tröïc nguyeät Töôùng, tröïc nhaät tröïc thì Thaàn, Daï-Soa Haéc-
Saùt Soaùi, nhaät leänh kieåu khieát binh, vaõng lai teá giaùm saùt, baát ñaéc laäu haøo
phaân, hoäi ñoàng gia-traïch Thaàn, tröôùc leänh Tö-Meänh-Quaân. Nhö höõu
kieàn tuïng nam döõ nöõ, toác toác baùo tri vaên.
Gia traïch cung thöû kinh, yeâu mò hoùa vi traàn. Thuyeàn chaâu phuïng thöû
kinh, phong ba töùc khaéc bình, Haønh nhaân boäi thöû kinh, loä ñoà baûo an-
ninh. Thö-sinh khaùn thöû kinh, baát cöûu boä thanh vaân. Phuï-nhaân tuïng thöû
kinh, nhò nöõ nguõ nam thaønh. Nhöôïc vi vong hoùa nieäm, vong hoùa taûo sieâu
sinh. Nhöôïc vi phuï maãu nieäm, phuï maãu höôûng haø-linh. Phaàn höông cao
tuïng nieäm, kyø phuùc töùc lai laâm.
Nhaät nieäm tam nguõ bieán, hoaëc tuïng baùch thieân thanh, nhaân naêng sao
aán toáng, chö taät baát töông xaâm, chö Thaàn giai hoan hæ, traïch xaù tònh
quang-minh, hoaëc töù phuùc döõ thoï, hoaëc aám nhi döõ toân, hung söï hoùa vi
caùt, phuùc loäc thoï truøng taêng.
Ñaåu-Khaåu Vöông-Thieân-Quaân, khaâm phuïng Haùn thaát, Haùn-Thoï
Ñình-Haàu, Quan-Thaùnh Ñaïi-Ñeá saéc-leänh:
Ñaïi-Ñeá vieát: Ngoâ (Ñeá) taèng ngoân: “Nhaät taïi Thieân thöôïng, taâm taïi
nhaân trung”. Taâm giaû, vaïn söï chi caên baûn. Nho gia nguõ-thöôøng, Ñaïo,
Thích tam-baûo, giai tuøng taâm thöôïng sinh lai.
Nhaân maïc ñaïi ö trung hieáu, nghóa maïc ñaïi ö lieâm tieát. Nhò giaû, nguõ-
- 22 -
thöôøng chi thuû. Thaùnh-nhaân tham taùn hoùa duïc giaû, thöû nhi dó. Tieân Phaät
sieâu Thaàn nhaäp hoùa giaû, thöû nhi dó. Töï höõu thieân ñòa dó lai, giaù caù Voâ-
Cöïc Thaùi-Cöïc chi lyù, hoãn-nhieân bao-la, coå kim tröôøng huyeàn. Chö ñeá
vöông Thaùnh Hieàn, Tieân Phaät, vaïn kinh thieân ñieån, chæ thò minh thöû lyù,
thaønh thöû söï nhi dó.
Ngoâ (Ñeá) heä Töû-Vi vieân trung, hoûa chi chính khí. Hoûa, ly minh töôïng
daõ, coá chuû Vaên-Xöông. Hoûa, höïu lieät tính daõ, coá chuû Voõõ-Khuùc. Vaên chuû
nhaân, nhaân thuû trung hieáu. Voõ chuû nghóa, nghóa thuû lieâm tieát. Duy thò cöû
thieân-haï vaïn theá giai vi Thaùnh Hieàn Tieân Phaät. Thöû höõu truù voâ daï, höõu
döông voâ aâm, tuyeät voâ chi lyù daõ.
Töï Chieán-Quoác dó lai, Ngoâ (Ñeá) xuaát theá khuoâng quaân cöùu nhaân,
baát ñaéc dó dó coâng thieän chi taâm voïng theá, thöû Ñaøo-Vieân Kinh chi sôû dó
hieän thaân thuyeát phaùp daõ.
Naïi haø theá chi nhaân, chaân-tính baát maät, taø tích duïng taâm. Kieán Ngoâ
(Ñeá) bình thöôøng chi ngoân, baát vieát Thaùnh nhaân baát xuaát thöû kieâu caêng
ngöõ, taéc vieát Thaùnh-nhaân baát xuaát thöû thieån caän ngöõ.
OÂ hoâ, thò taát duïc Ngoâ (Ñeá) truøng taùc nguõ-kinh, ñaõi theá chi trí, ngu,
hieàn, baát tieáu, giai taän ñoäc chi hoà. Baát ñoäc thöû daõ, hieän taïi thaân lieät vaên
Nho, dieäc voïng haønh chæ baùc.
Ngoâ (Ñeá) nhaân Chaâu-Töû, laãm laãm trì tuïng ña nieân, chæ ñaéc chuù giaûi
minh baïch. Nhö taùi höõu thieän haønh ñeâ huûy gæa, khinh taéc leänh oân hoûa
dieät chi, troïng taéc meänh Chaâu-Thöông (Töôùùng-Quaân) traûm chi voâ hoái.
Minh-Thaùnh kinh, baûn heä moäng döõ Ngoïc-Tuyeàn Töï taêng, taêng tænh
nhi truyeàn thuaät. Thuû cuù Haùn Haùn, thöôïng nhaát Haùn töï naõi ñaïi danh, töùc
Ñaïi Haùn daõ. Haùn Thoï Ñình heä ñòa danh daõ. Kyø tieân chuùc phoù nhaân nhaân
tuïng thöû kinh giaû, thò dó hieäu nghieäm haâm ñoäng nhaân taâm daõ. Trung
ngoân tinh-trung xung nhaät nguyeät, nghóa khí quaùn caøn khoân, töùc Maïnh-
Töû sôû vò “ Taéc hoà Thieân-ñòa daõ”õ. Vieát “dieän xích tu tröôøng” giaû, töùc
Ñaïi-Hoïc sôû vò "Taâm quaûng theå baøn", Maïnh-Töû sôû vò “Tuùy dieän aùng boái
daõ”.
Chí ñaàu thai chuyeån kieáp chi thuyeát, Nho giaû baát ngoân, baát tri Thích,
Ñaïo löôõng moân tònh phi voâ cöù. Thí lòch tra coå kim, taù thi hoaøn hoàn, linh
xaùc chuyeån kyù, dò vaät nhaäp thai, khôûi thieåu daõ tai ! Ngoâ (Ñeá) ngoân taïi
Lieät-Quoác, taïi Haùn döõ taïi Ñöôøng Toáng chi ngoân, thöïc phi cuoáng daõ. Chö
quaân thí ñoái haïch chi.
- 23 -
Taùi töù chöông ngoân "Trung". Vaên voõ thaàn lieâu giai ñöông kính theå, taéc
thò tam-ñaïi dó thöôïng chi thaàn daõ. Quøy, Long, Y, Cao, kyø nhaân daõ. Ngoân
"Hieáu" taéc vieát baát giaûi y baát thöïc, taéc thò thieän taåm moân, Vaên-Vöông kyø
nhaân daõ. Trích thuûy hoaøn nguyeân, toân höïu hieäu töû, taéc töû toân baûo chi,
Ñaïi Thuaán kyø nhaân daõ. Thuyeát ñaùo nhò thaäp töù hieáu, coå kim chieâu nhö
nhaät nguyeät, caùch Thieân ñòa, ñoäng quyû Thaàn, khôûi phi xaùc nhieân khaû cöù
giaû tai!
"Lieâm" taïi Chaâu-leã, dó luïc keá vi ñònh, thöïc tuøng nghóa töï trung sinh.
Coá vi ngu muoäi giaû thoáng xích, nhi Lieâm-tuyeàn Ñaïo-thuûy, cöû nhaát nhò
nhi dó quaùt chi daõ.
"Tieát" nhö truùc. Truùc höõu quaân daõ, nhö nguyeät. Nguyeät höõu ñoä daõ.
Phi quaân taéc hoãn, phi ñoä taéc hoân. Coå kim ñaïi tieát baát du giaû, ö nghóa ñaõi
taän.
Haäu khieån chö Thaàn giaùm saùt, dó söû toác öùng, Ngoâ (Ñeá) dieäc ñaïi phí
baø-taâm, dó Ngaõâ (Ñeá) vi kieâu, Ngaõ (Ñeá) coá baát töø, dó Ngaõ (Ñeá) vi thieån,
Ngaõ (Ñeá) dieäc baát töø.
Ñaõùn nguyeän nhaân nhaân tuøng thöû kieâu ngoân, thieån ngoân toá khöù, nhaát
nhaát quaû töï tín ö taâm trung, nhieân haäu thaùm nguyeân dieäu chi lyù, nhaäp
thöôïng Thaùnh chi ban, Ngoâ (Ñeá) dieäc baát quaùi, nhi thaû khoaùi nhieân daõ.
Töông thöû ngoân tröôùc Linh-Quan truyeàn theá tri chi. Vi thöû thuaät caùo
Chaâu-Teå nhaân ñaúng, nhaát taâm theå thöû, dó taâm aán taâm. Taâm taïi nhaân
trung, nhaät taïi Thieân thöôïng, khaâm tai, vaät hoát.
- 24 -
Ñaøo-Vieân Minh Thaùnh Kinh

(Haùn Vaên)
告文式
恭維
聖帝，浩氣凌霄，丹心貫日，扶正統以彰信義，威震九州，
完大節而篤忠貞，靈昭千古，伏魔盪寇，屢代徵其奇勳，覺
世牖民，寰宇披其明訓，運協皇圖，德覆黎庶，弟子某，於
某年月日，敬為某事，叩許每日虔誦(終生奉行)，明聖經寶
訓，由誦而入，以熟為歸，由講而明，以知為要，踐覆期於
篤實，心地務求光明，伏冀鑒佑，無任沾恩之至，謹告。
文昌應化張仙寶誥
(宜虔誠三叩首，誦此誥三遍)
志心皈命禮
桂香上殿,文昌左宮,七十二化之法身,百千萬劫之運數,育嗣天
下,演教人間,金彈竹弓隨身帶,孤辰寡宿滅行蹤,扶小子而衛通
關,蔭閨房而護難產,聰明日益,痘疹減消，難癒者祈之便癒,難
痊者禱之必痊,大悲大願,大聖大慈,九天輔元開化,靈應張仙大
帝,七曲毓聖天尊。
- 25 -
靈官王天君寶誥
志心皈命禮
先天主將，一氣神君，都天糾察大靈官，三界無私猛烈將，金
睛赤髮，號三五火車雷公，鳳嘴銀牙，統百萬貔貅神將，飛騰雲霧，
睛赤髮，號三五火車雷公，鳳嘴銀牙，統百萬貔貅神將，飛騰雲霧，
號令雷霆，降雨開晴，驅邪治病，觀過錯於一十二年，受命玉帝，
積功勳於百千萬種，誓佐祖師，至剛至勇，濟死濟生，方方闡教，
處處開壇，豁落猛帥，三五火車，大靈官，王天君，雷聲普化天尊。
周將軍寶誥
志心皈命禮
扶天勇將，察地猛神，鐵鬚銀齒，黑面朱唇，精忠特立，勁
節驚人，稽查善惡，糾察凡塵，冥冥顯赫，處處遊巡，鋤奸
鋤惡，救世憂民，忠臣義士，扶彼超伸，乖兒逆子，不勝怒
瞋，維持世教，匡正人倫，斬妖護法，大道常存，最靈真宰，
最顯神君，護朝護國，剛直忠勇大天尊。
關聖太子寶誥
志心皈命禮
靈侯太子,文經武緯,匡王護國,德義巍巍,忠孝節義,全受全歸，
奇勳早建於西蜀，異略素著於北魏，大忠大孝，至仁至勇，
- 26 -
補造化之不足，佐聖帝以立功，護朝護國，盡孝盡忠，九天
威靈顯化大天尊。
聖帝寶誥
志心皈命禮
太上神威，英文雄武，精忠大義，高節清廉，運協皇圖，德
崇演正，掌儒釋道教之權，管天地人才之柄，上司三十六天，
星辰雲漢，下轄七十二地，冥壘幽酆，秉註生功德，延壽丹
書，執定死罪過，奪命黑籍，考察諸佛諸神，監制群仙群職，
高證妙果，無量度人，萬靈萬神，至上至尊，伏魔大帝，關
聖帝君，大悲大願，大聖大慈，真元顯應，忠孝祖師，昭明
翊漢大天尊，旻皇高上帝。 (虔誦三遍，然後誦下文真經)
聖帝新寶誥
志心皈命禮
精忠大義，雄武英文，在三分國祚之時，漢賊豈容兩立，建
萬世人臣之極，馨香自足千秋，精靈充塞於古今，至剛至大，
誓願挽回夫劫數，存道存人，御宇蒼穹，任十八天皇而繼統，
執符金闕，渾三千世界於括囊，孰主宰，孰綱維，赫赫大圜
在上,自東西，自南北，隆隆祖氣朝元，作聖賢仙佛之君師，
三十六天誕登大寶，主升降隆污之運會，十萬劫普渡慈航，
- 27 -
佛證蓋天，恩覃曠劫，大悲大願，大聖大慈，太平開天，普
度皇靈,中天至聖，仁義古佛，玉皇大天尊，玄靈高上帝 (三
稱九叩)
ooOoo
吾(帝)是漢關聖帝，敕諭大眾聽聞，世上不齊等事，全憑一
點真心，正直光明不屈，死生順逆當分，吾(帝)嘗下遊漢季，
結盟皇叔三人，桃園名重千古，單刀秉燭於今，寄曹明來明
去，吞吳為漢亡身(超昇)，上帝憐我(帝)忠耿，獨敕宣化幽明，
令我(帝)日遊天下，鑒別忠佞紛紛，一切貪殘奸巧，還償果
報斤斤，最戒讀書文士，並及官宦軍民，第一休欺父母，切
莫圈套鄉鄰，貧富先交朋友，朋友乃是五倫，信心內外平等，
何妨蹇難災迍，曹操無底深險，現今受罪幽冥，孔明（武侯）
只緣忠義，幽冥群奉為神，直心直受真福，巧計巧來禍因，
有過昭如日月，無私天地同群，果然兒女不誑，到處鬼怕神
欽，設計偷覷女色，自已帷薄宣淫，弄手誆騙財物，輩輩嫖
賭淪侵，比比爭能爭勝，往往越賤越貧，快快收心猛醒，休
休愈墮愈深，三生輪迴惡趣，千載唾罵難禁，筆尖添減情罪，
舌劍反誅滿門，尤恨毒心狼婦，花言啜哄鄉親，唆夫罵公罵
婆，令我(帝)一見生瞋，泥像揮刀剖腹，分斬母子平均，可
喜平人孝悌，朝夕買辦糧薪，霎時風行泥馬，駝回萬里窮軍，
- 28 -
欲求長生育子，急宜戒殺放生，不食牛犬等肉，可免牢獄囚
刑，男女遵奉吾(帝)語，遇難我(帝)自降臨，戰場驅逐鬼魅，
刀光雷雨血淋，護國百折不改，助爾加爵策勳，富貴永昌奕
世，眉壽永無災侵，如有毀法妄想，斗秤欺哄愚氓，不許生
身人世，阿鼻地獄呻吟。那時悔過已晚，急早佩服法文，回
頭諸惡莫作，勉勵眾善奉行。
誦畢三叩首)
誦畢三叩首
(誦畢三叩首
桃園明聖經
- 29 -
經序第一
漢,漢壽亭侯
漢壽亭侯,略節桃園經
漢壽亭侯略節桃園經,書於玉泉寺
略節桃園經書於玉泉寺,夜夢與凡人
書於玉泉寺夜夢與凡人,萬經千典
夜夢與凡人萬經千典
有,吾
吾(帝
帝) 經未舉行,
經未舉行著爾傳塵
著爾傳塵世，不可視為輕。
世，不可視為輕。
太上老君三界靈，眾聖五嶽雷電神。五湖並四海,日月斗星辰
太上老君三界靈，眾聖五嶽雷電神。五湖並四海日月斗星辰,
日月斗星辰
天下城隍聽號令,萬方土地各遵行。萬聖朝真均
天下城隍聽號令萬方土地各遵行。萬聖朝真均奏議
萬方土地各遵行。萬聖朝真均奏議,普天之下盡頒行。
奏議普天之下盡頒行。
於是救苦大仙,太上真君
於是救苦大仙太上真君,太白金星
太上真君太白金星,
太白金星公同註解,覆奏明章，行於四海。
同註解覆奏明章，行於四海。
皇圖鞏固，萬民永賴。
原始第二
吾(帝
帝)乃紫微宮裡朱衣神，協管文昌武曲星。衹因張仙無主
乃紫微宮裡朱衣神，協管文昌武曲星。衹因張仙無主
轄,敕令隨吾
敕令隨吾(帝
敕令隨吾帝)為從神。檢點少男與少女
為從神。檢點少男與少女,或損陰騭絕子孫。送生催
為從神。檢點少男與少女或損陰騭絕子孫。送生催
生及難產，魅妖傷殘斑痘疹；如有焚香諷誦者，轉禍為祥顯聖靈。
今有塑畫吾(帝
今有塑畫吾帝)像者，側立張仙持彈弓。
像者，側立張仙持彈弓。
鑒知戰國侵陵亂,
鑒知戰國侵陵亂命吾(帝
命吾帝)臨凡救萬民。玉皇賜吾
臨凡救萬民。玉皇賜吾(帝
臨凡救萬民。玉皇賜吾帝)名和姓
名和姓,
名和姓
子胥五轉做忠臣。臨潼解釋諸侯難,
子胥五轉做忠臣。臨潼解釋諸侯難絕卻奸秦併國心。楚無道,酒荒淫
絕卻奸秦併國心。楚無道酒荒淫,
酒荒淫
昭關過此難,吳越動刀兵。道吾
昭關過此難吳越動刀兵。道吾(帝
吳越動刀兵。道吾帝)一生為孝
一生為孝子
一生為孝子,數世做忠臣。敕令吾
數世做忠臣。敕令吾
帝)管錢塘事
(帝管錢塘事,晝夜領潮行。
管錢塘事晝夜領潮行。
漢室多奸黨,
漢室多奸黨改姓下凡塵。春秋丈夫志,生長解梁城。指關為吾
改姓下凡塵。春秋丈夫志生長解梁城。指關為吾
帝)姓
(帝姓,下界又稱臣。幼而離鄉
下界又稱臣。幼而離鄉,壯而出仕。大丈夫以四海為家
下界又稱臣。幼而離鄉壯而出仕。大丈夫以四海為家,何患乎
壯而出仕。大丈夫以四海為家何患乎
吾(帝
帝)無兄弟﹖入桃園，睹兩人奇異
無兄弟﹖入桃園，睹兩人奇異,請問英雄何處
無兄弟﹖入桃園，睹兩人奇異請問英雄何處?
請問英雄何處雄赳赳朗曰張飛
桓侯),
桓侯貌堂堂溫言劉備(主
(桓侯貌堂堂溫言劉備主)。
。
出身投地今逢主，須待挽天河水來蕩滌。誠哉龍虎風雲會，宰
牛馬，昭告天地，結義匡扶漢室。破黃巾，誅董卓，呂布斃。劫寨
剿曹奸，賺入空營內。雁侶散徐州，攜嫂(后
剿曹奸，賺入空營內。雁侶散徐州，攜嫂后)無存地。減燭張遼謀，
無存地。減燭張遼謀，
破壁雲長 (聖帝
聖帝)義。降漢不降曹，忠臣不事二。封漢壽亭侯，印
聖帝義。降漢不降曹，忠臣不事二。封漢壽亭侯，印無
義。降漢不降曹，忠臣不事二。封漢壽亭侯，印無
- 30 -
漢重鑄。三日華筵，曹瞞美意。顏良文醜統兵圍,
漢重鑄。三日華筵，曹瞞美意。顏良文醜統兵圍敢對立功，可酬曹
歸計。封金卻印三辭操，挈眷尋兄一點忠。千里尋兄添義氣，五關
斬將有威風。離合英雄乾坤內，相逢兄弟古城中。
智尚雖高無決勝,運籌固識少經綸。三謁茅廬
智尚雖高無決勝運籌固識少經綸。三謁茅廬,臥龍晏起。大夢
運籌固識少經綸。三謁茅廬臥龍晏起。大夢
誰先覺,平生我
誰先覺平生我(相
平生我相)自知
自知,草堂春睡足
自知草堂春睡足,窗外日遲遲。未出茅廬
草堂春睡足窗外日遲遲。未出茅廬,
窗外日遲遲。未出茅廬三分已
定。
孔明 (武侯
武侯)原是廣慧星
武侯原是廣慧星,即是前朝嚴子陵。此生諸葛亮
原是廣慧星即是前朝嚴子陵。此生諸葛亮(相
即是前朝嚴子陵。此生諸葛亮相),再宋
再宋
朱文公。輪迴三世相,永不下凡塵。鼎足三分嫌地窄
朱文公。輪迴三世相永不下凡塵。鼎足三分嫌地窄,江山今換許多人。
永不下凡塵。鼎足三分嫌地窄江山今換許多人。
大哥 (先主
先主)已在清虛府
先主已在清虛府,
已在清虛府關某(聖帝
關某聖帝)今掌三天門。三弟
聖帝今掌三天門。三弟(桓侯
今掌三天門。三弟桓侯)四川為土
桓侯四川為土
穀,每起忠良護
每起忠良護國心；在宋易姓岳飛
每起忠良護國心；在宋易姓岳飛(武穆
國心；在宋易姓岳飛武穆)將
武穆將,在唐改諱曰張巡
在唐改諱曰張巡(公
在唐改諱曰張巡公) ;輪
輪
迴三轉皆忠烈,
迴三轉皆忠烈上帝封為護國神。小可兵戈不差汝(聖
上帝封為護國神。小可兵戈不差汝聖),大難危邦再下
大難危邦再下
塵。天下城隍皆將相，正直為神古至今；為人忠孝感天地，豈在持
齋佛顯靈。飲食衣服休華美，隨著隨餐莫厭憎。禽獸一切皆性命，
無故自食宰生靈；一切化生皆活命，何苦張弓捕網尋。草木花果休
折採，嚴冬零落發陽春；萬物悉含天地化，依時生長與人靈。爾能
遵守惜萬物，福有攸歸禍不侵。勿謂善小而不做，勿謂惡小而可行；
天網恢恢分曲直，神靈赫赫定虧盈。孝悌忠信人之本，禮義廉恥人
之根；爾能聽吾(帝
之根；爾能聽吾帝)行善事，定有祥雲足下
行善事，定有祥雲足下騰。
行善事，定有祥雲足下騰。
吾(帝
帝)受三天門掌握，萬神啟奏我
受三天門掌握，萬神啟奏我(帝
受三天門掌握，萬神啟奏我帝)先聞。善者記錄加官爵，
先聞。善者記錄加官爵，
惡者遭殃絕子孫。報應遲速時未到，昭彰早晚禍福臨。休道天高無
耳目，虧心暗室有遊神。敬神如在須誠敬，不可狂言褻聖明。
力學第三
吾(帝
帝)素覽春秋，幼觀孔孟：唯以孝悌
素覽春秋，幼觀孔孟：唯以孝悌為
素覽春秋，幼觀孔孟：唯以孝悌為先，修身治國為本。
異端蜂起,兵戈傷殘民命
異端蜂起兵戈傷殘民命;十餘年甲不離身
兵戈傷殘民命十餘年甲不離身,刀無潔淨
十餘年甲不離身刀無潔淨,夜無穩睡三更
刀無潔淨夜無穩睡三更,日
夜無穩睡三更日
- 31 -
不飽餐一頓；東戰西征,百戰而江山纔定
不飽餐一頓；東戰西征百戰而江山纔定;白了鬚鬢星星
百戰而江山纔定白了鬚鬢星星,力倦馬羸刀鈍
白了鬚鬢星星力倦馬羸刀鈍,
力倦馬羸刀鈍
費盡赤膽忠心,換得箇封侯金印。
費盡赤膽忠心換得箇封侯金印。
到如今,亂臣賊子：捕風捉影
到如今亂臣賊子：捕風捉影,奸貪讒佞
亂臣賊子：捕風捉影奸貪讒佞;結黨欺良
奸貪讒佞結黨欺良,言無一定
結黨欺良言無一定;不
言無一定不
思禮義廉恥,孝悌忠信。事每胡行
思禮義廉恥孝悌忠信。事每胡行,屢圖僥倖
孝悌忠信。事每胡行屢圖僥倖:篡君位
屢圖僥倖篡君位,戮忠臣
篡君位戮忠臣,好貨財
戮忠臣好貨財,淫
好貨財淫
美色,殺人縱性。只顧爽心樂事
美色殺人縱性。只顧爽心樂事,豈曉得後來報應
殺人縱性。只顧爽心樂事豈曉得後來報應?古
豈曉得後來報應古今好事多磨,無勉
好事多磨無勉
強苟求捷徑：如彩雲琉璃,鮮花明月
強苟求捷徑：如彩雲琉璃鮮花明月,人不知機
鮮花明月人不知機,如鋼刀快缺
人不知機如鋼刀快缺;妄動橫行
如鋼刀快缺妄動橫行,
妄動橫行
造下了些冤孽;遠則幾年
造下了些冤孽遠則幾年,近則數月
遠則幾年近則數月,報應無差
近則數月報應無差,法難漏洩。
報應無差法難漏洩。
如人未遭逢,各有時節
如人未遭逢各有時節,當思守命由天
各有時節當思守命由天,安貧樂業
當思守命由天安貧樂業,
安貧樂業如百藝倉卒成功,
如百藝倉卒成功
其物焉能精潔;草木不能培植
其物焉能精潔草木不能培植,難長許多枝葉
草木不能培植難長許多枝葉;五穀少用耕鋤
難長許多枝葉五穀少用耕鋤,苗雖秀而
五穀少用耕鋤苗雖秀而
不實。文臣十載寒窗,方朝金闕
不實。文臣十載寒窗方朝金闕,武將百戰臨危
方朝金闕武將百戰臨危,始得公侯並列。吾
武將百戰臨危始得公侯並列。吾(帝
始得公侯並列。吾帝)
乃日月精忠，乾坤大節；天崩我(帝
乃日月精忠，乾坤大節；天崩我帝)崩
崩,地裂我
地裂我(帝
地裂我帝)裂。
裂。
道貌第四
又奉上帝加御敕，掌握凡間善惡人。萬國九州皆敬服，道
又奉上帝加御敕，掌握凡間善惡人。萬國九州皆敬服，道
吾(帝
帝)忠義獨稱尊。塑形畫像乾坤內，如吾
忠義獨稱尊。塑形畫像乾坤內，如吾(帝
忠義獨稱尊。塑形畫像乾坤內，如吾帝)英雄有幾人﹖火龍燒赤
英雄有幾人﹖火龍燒赤
兔，水獸鍊青鋒；臥蠶眉八字，丹鳳目雙睛；五龍鬚擺尾，一虎額
搖身。精忠沖日月，義氣貫乾坤；韜略期孫臏，機謀勝范增；鬚長
義更長，面赤心尤赤。英雄氣蓋世，燭殘刀破壁；封庫印懸樑，爵
祿辭不受。偃月刀，磨仍快，嘆兄弟不再；臥蠶眉，鎖未開，恨江
山幾改。亙古功名難比並,
山幾改。亙古功名難比並三天門下封元帥。稽首頓首,上帝敕令各部
三天門下封元帥。稽首頓首上帝敕令各部
將帥：經傳下界,
將帥：經傳下界抄錄諷誦如在,
抄錄諷誦如在人能遵行，繫玉腰金，官居千載；
能全一事，崢嶸三代。欽承法旨，會集諸神施行。
節訓第五
著忠良，竭力匡衡，孝順無改；廉潔不亂心田，節義臨危不敗。
忠孝廉節之章聽解：
- 32 -
君使臣以禮，臣事君以忠。日用朝廷祿，當思補報功；報國臣之本，
惜卒將之宏；不飾文臣過，不滅武將功；記錄文華殿，舉劾建章宮；
丹心如赤日，位必至三公。秦檜世為犬，岳飛（武穆）四帥中。為
人子,孝為先, 孝順兩字緊相聯，勿使惱怒常使歡；暖衣飽食無飢寒。
病醫葯,必自煎,即須嘗過獻親前；夜不解衣朝不食,時時刻刻在身邊。
爾能孝順爾子孝,點點滴滴看簷前。
大舜孝,帝位傳, 二十四孝極周全。在生不供奉,死後祭靈前；不孝
子，惹災愆，虎唅蛇咬病相纏；官刑牢獄遭充配，水火之災實可憐；
或是懸樑刀毒死，不孝之人苦萬千。速速改，莫遲延；世人孰無過，
改之為聖賢。人無過，篤行全。
廉生畏,潔生嚴；細檢點,避疑嫌。希賢希聖由天命,學禮學詩聽自然。
卻周粟,隱山川,為人似玉無瑕玷,立志如同鐵石堅。守己祿,莫徇偏,損
人利己子孫冤。廉者不受嗟來食,志士不飲盜之泉。辭俸原憲潔，畏
金楊震廉;坐懷不亂柳下惠,閉戶無容魯仲連。鶂食怎如螬李美,瓜祭何
勝菜羹甜﹖俸祿止堪供禮儀，舉家食費僅盤桓；百篢抬回失節物，滿
箱裝裹昧心錢；笞杖徒流誰不怕，勸爾抬頭看上天。
縱容男僕如狼虎，謀占軍民地與田；勢敗運衰參訐告，拔塚平
房冤報冤；婦男窮極為娼盜，恨殺當初惡要錢。
人之節,如竹又如月
人之節如竹又如月,廣大與高明
如竹又如月廣大與高明,圓容更清潔。一生直不彎
廣大與高明圓容更清潔。一生直不彎,挺挺
圓容更清潔。一生直不彎挺挺
欺霜雪；一勁參天秀,舞風弄明月。娥英泣竹林
欺霜雪；一勁參天秀舞風弄明月。娥英泣竹林,點點斑皆血；即如蘇
舞風弄明月。娥英泣竹林點點斑皆血；即如蘇
武杖,數有十二節
武杖數有十二節;李陵污其奸
數有十二節李陵污其奸,
李陵污其奸蘇武敬其烈;
蘇武敬其烈仲升使西域,
仲升使西域三十六國卻。
節義全,神聖悅
節義全神聖悅,或掌天曹事
神聖悅或掌天曹事,或補城隍缺
或掌天曹事或補城隍缺,或生公與侯
或補城隍缺或生公與侯,富貴千年業。
或生公與侯富貴千年業。
亂臣並賊子,每把忠良滅：一見虛歡喜
亂臣並賊子每把忠良滅：一見虛歡喜,心口各相別；心藏丈八
每把忠良滅：一見虛歡喜心口各相別；心藏丈八
矛,意存三尺鐵；舌下有龍泉，殺人不見血；貪酷剋奸讒，自殞兒孫
意存三尺鐵；舌下有龍泉，殺人不見血；貪酷剋奸讒，自殞兒孫
絕。
吾(帝
帝)未吃長齋
未吃長齋,吾
未吃長齋吾(帝
帝)不信異說；地獄即城隍
不信異說；地獄即城隍,三寶光日月
不信異說；地獄即城隍三寶光日月,救濟
三寶光日月救濟
- 33 -
急難人,就是解冤結。此四節
急難人就是解冤結。此四節,忠孝廉潔，詳明甚切。後列二十四劫：
就是解冤結。此四節忠孝廉潔，詳明甚切。後列二十四劫：
擎天頂地猛勇神
捧日舉月普照神
列宿張星明朗神
移星換斗剝量神
騰雲駕霧飛度神
驅雷掣電威烈神
呼風喚雨擾攘神
綴露殞霜溥沸星
飛砂走石截路神
翻江搗海五湖神
崩山頹嶺鐵甲神
凍水開冰結化星
焚炎逐火流光星
開花結果嬌媚星
長禾秀穀益惠星
抽芽綻葉發育星
枯木涸澤摧竭神
走獸飛禽捕捉星
魚蝦蟹鱉踴躍星
飛跳諸蟲纏擾星
作文制字文昌星
興兵布陣武曲星
- 34 -
考正歲時測運星
造作工藝巧作神
眾星聽令，各回本部，變化發生，稽首神明，無極眾聖，不可
思議功德。
經驗第六
值年值月將，值日值時神；夜差黑剎帥，日令皎潔兵；往
來細鑒察，不得漏毫分。會同家宅神，著令司命君；如有虔誦男與
來細鑒察，不得漏毫分。會同家宅神，著令司命君；如有虔誦男與
女，速速報知
女，速速報知聞。
家宅供此經,妖魅化為塵
家宅供此經妖魅化為塵;船舟奉此經
妖魅化為塵船舟奉此經,風波即刻平；行人佩此經
船舟奉此經風波即刻平；行人佩此經,
風波即刻平；行人佩此經
路途保安寧;書生看此經
路途保安寧書生看此經,不久步青雲；婦人誦此經，二女五男成。若
書生看此經不久步青雲；婦人誦此經，二女五男成。若
為亡化念,亡化早超生；若為父母念
為亡化念亡化早超生；若為父母念,父母享遐齡；焚香高誦念
亡化早超生；若為父母念父母享遐齡；焚香高誦念,其福即
父母享遐齡；焚香高誦念其福即
來臨。日念三五遍,或誦百千聲；人能鈔印送
來臨。日念三五遍或誦百千聲；人能鈔印送,諸疾不相侵；諸神皆歡
或誦百千聲；人能鈔印送諸疾不相侵；諸神皆歡
喜,宅舍並光明；或賜
宅舍並光明；或賜福與壽
宅舍並光明；或賜福與壽,或蔭兒與孫；凶事化為吉
福與壽或蔭兒與孫；凶事化為吉,福祿壽重增。
或蔭兒與孫；凶事化為吉福祿壽重增。
斗口王天君，欽奉漢室漢壽亭侯，關聖大帝敕令。大帝曰：
「吾(帝
「吾帝)曾言，日在天上，心在人中。」心者萬事之根本；儒家五常，
曾言，日在天上，心在人中。」心者萬事之根本；儒家五常，
道釋三寶，皆從心上生來。仁莫大於忠孝，義莫大於廉節，二者五
常之首：聖人參贊化育者，此而已；仙佛超神入化者，此而已。自
有天地以來,這個無極太極之理
有天地以來這個無極太極之理,渾然包羅，古今長懸；諸帝王聖賢仙
這個無極太極之理渾然包羅，古今長懸；諸帝王聖賢仙
佛，萬經千典，只是明此理，成此事而已。
吾(帝
帝)係紫微垣中
係紫微垣中,火之正氣。火，離明象也
係紫微垣中火之正氣。火，離明象也,故主文昌
火之正氣。火，離明象也故主文昌;火，又
故主文昌火，又
烈性也,故主武曲。文主仁，仁首忠孝；武主義，義首廉節。惟是舉
烈性也故主武曲。文主仁，仁首忠孝；武主義，義首廉節。惟是舉
天下萬世皆為聖賢仙佛，此有晝無夜，有陽無陰，絕無之理也。自
天下萬世皆為聖賢仙佛，此有晝無夜，有陽無陰，絕無之理也。自
戰國以來,吾
戰國以來吾(帝
帝)出世匡君救民
出世匡君救民,不得已以公善之心望世
出世匡君救民不得已以公善之心望世,此桃園經之所
不得已以公善之心望世此桃園經之所
以現身說法也。奈何世之人,真性不密
以現身說法也。奈何世之人真性不密,邪僻用心
真性不密邪僻用心,見吾
邪僻用心見吾(帝
見吾帝)平常之言，
平常之言，
不曰聖人不出此驕矜語,則曰聖人不出此淺近語。嗚呼，是必欲吾
不曰聖人不出此驕矜語則曰聖人不出此淺近語。嗚呼，是必欲吾(帝
則曰聖人不出此淺近語。嗚呼，是必欲吾帝)
- 35 -
重作五經，待世之智愚賢不肖，皆盡讀之乎﹖不獨此也，現在身列文
儒,亦妄行指駁。吾
亦妄行指駁。吾(帝
亦妄行指駁。吾帝)因周子
因周子,凜凜持誦多年
因周子凜凜持誦多年,只得註解明白
凜凜持誦多年只得註解明白;如再有擅
只得註解明白如再有擅
行詆毀者,輕則令瘟火滅之
行詆毀者輕則令瘟火滅之,重則命周倉
輕則令瘟火滅之重則命周倉(將軍
重則命周倉將軍)斬之
將軍斬之,毋悔。
斬之毋悔。
明聖經,本係夢與玉泉寺僧
明聖經本係夢與玉泉寺僧,僧醒而傳述。首句漢漢：上一漢字
本係夢與玉泉寺僧僧醒而傳述。首句漢漢：上一漢字,
僧醒而傳述。首句漢漢：上一漢字
乃代名,即大漢
乃代名即大漢也；漢壽亭
即大漢也；漢壽亭,係地名也。其先囑咐人人誦此經者：是以
也；漢壽亭係地名也。其先囑咐人人誦此經者：是以
效驗歆動人心也。中言精忠沖日月，義氣貫乾坤：即孟子所謂塞乎
天地也。曰面赤鬚長者：即大學所謂心廣體胖；孟子所謂睟面盎背
也。至投胎轉劫之說,儒者不言
也。至投胎轉劫之說儒者不言,不知釋道兩門，並非無據；試歷查古
儒者不言不知釋道兩門，並非無據；試歷查古
今，借尸還魂，靈殼轉寄,異物入胎，豈少也哉﹖吾
今，借尸還魂，靈殼轉寄異物入胎，豈少也哉﹖吾(帝
異物入胎，豈少也哉﹖吾帝)言在列國，在
言在列國，在
漢，與在唐宋之言，實非誑也，諸君試對核之。
再四章言「忠」,文武臣僚皆當敬體
再四章言「忠」文武臣僚皆當敬體,則是三代以上之臣也
文武臣僚皆當敬體則是三代以上之臣也,夔龍
則是三代以上之臣也夔龍
伊皋其人也。言「孝」,則曰不解衣不食
伊皋其人也。言「孝」則曰不解衣不食,
則曰不解衣不食則侍膳寢門，文王其人也。
滴水還源，孫又效子，則子孫保之，大舜其人也。說到二十四孝，
滴水還源，孫又效子，則子孫保之，大舜其人也。說到二十四孝，
古今昭如日月，格天地，動鬼神，豈非確然可據者哉！
「廉」在周禮，以六計為定，實從義字中生，故為愚昧者痛斥；
而廉泉盜水，舉一二而已括之也。「
而廉泉盜水，舉一二而已括之也。「節」如竹，竹有筠也；如月,月
節」如竹，竹有筠也；如月月
有度也。非筠則溷，非度則昏。古今大節不渝者,於義殆盡。
有度也。非筠則溷，非度則昏。古今大節不渝者於義殆盡。
後遣諸神鑒察，以使速應，吾(帝
後遣諸神鑒察，以使速應，吾帝)亦大費婆心；以我
亦大費婆心；以我(帝
亦大費婆心；以我帝)為驕，
為驕，
我(帝
帝)固不辭；以我
固不辭；以我(帝
固不辭；以我帝)為淺，我
為淺，我(帝
為淺，我帝)亦不辭。
亦不辭。但願人人從此驕言淺
言做去，一一果自信於心中，然後探元妙之理,入上聖之班
言做去，一一果自信於心中，然後探元妙之理入上聖之班,吾
入上聖之班吾(帝
帝)亦
亦
不怪,而且快然也。將此語著靈官傳世知之。為此述告周宰人等，一
不怪而且快然也。將此語著靈官傳世知之。為此述告周宰人等，一
心體此，以心印心。「心在人中，日在天上」，欽哉勿忽。
心體此，以心印心。「心在人中，日在天上」，欽哉勿忽。
- 36 -
Quan Thaùnh Ñeá-Quaân Giaùng Buùt Chaân Kinh

Chuù Giaûi
註解
- 37 -
Quan Thaùnh Ñeá-Quaân Giaùng Buùt Chaân Kinh

關聖真君降筆真經
吾(帝
帝)是漢關聖帝，敕諭大眾聽聞：世上不齊等事，全憑一點
是漢關聖帝，敕諭大眾聽聞：世上不齊等事，全憑一點
真心。正直光明不屈，死生順逆當分。
Ngoâ1 (Ñeá) thò Haùn Quan-Thaùnh-Ñeá, saéc duï ñaïi chuùng thính vaên:
Theá thöôïng baát teà ñaúng söï, toaøn baèng nhaát ñieåm chaân taâm. Chính-tröïc
quang-minh baát khuaát, töû sinh thuaän nghòch ñöông phaân.
【Thích nghóa】
】
Ñeá-Quaân laø Ñöùc Quan-Thaùnh ñôøi Haùn, saéc duï cho ñaïi chuùng xeùt nghe: Nhöõng vieäc
baát teà trong coõi ñôøi naøy ñeàu caên cöù vaøo moät ñieåm chaân taâm cuûa loøng ngöôøi. Phaûi coù
loøng quang minh chính tröïc vaø baát khuaát, phaûi phaân minh vieäc sinh töû thuaän nghòch
treân ñôøi2.
吾(帝
帝)嘗下遊漢季
嘗下遊漢季,結盟皇叔三人
嘗下遊漢季結盟皇叔三人,桃園名重千古
結盟皇叔三人桃園名重千古,單刀秉燭於今
桃園名重千古單刀秉燭於今,
單刀秉燭於今
寄曹明來明去,吞吳為漢亡身
寄曹明來明去吞吳為漢亡身(超昇
吞吳為漢亡身超昇).
超昇
Ngoâ (Ñeá) thöôøng haï du Haùn quyù, keát minh hoaøng-thuùc tam nhaân,
Ñaøo-Vieân danh troïng thieân coå, ñôn ñao bænh chuùc ö kim, kyùù Taøo minh
lai minh khöù, thoán Ngoâ vò Haùn vong thaân (sieâu thaêng).
【Thích nghóa】
】
Ñeá-Quaân ñaõ töøng giaùng phaøm vaøo thôøi Haùn, cuøng Löu Hoaøng-Thuùc (Löu-
Bò) Tröông-Phi keát nghóa maø löu danh muoân thuôû 3. Moät ngöôøi ñôn ñao caàm ñuoác
1 Ngoâ ôû ñaây laø Ñöùc Quan-Thaùnh töï xöng. Ngöôøi tuïng nieäm kinh naøy phaûi ñoïc laø Ñeá.
2 Ñôøi ngöôøi ai cuõng ham soáng vaø sôï cheát, thích thuaän maø khoâng thích nghòch. Nhöng neáu
nhö soáng nhuïc maø cheát vinh thì thì ngöôøi coù chí khí seõ choïn con ñöôøng cheát. Neáu thuaän
theo loøng ngöôøi maø ñi nghòch vôùi leõ trôøi, thì ngöôøi coù tieát thaùo seõ thuaän theo leõ Trôøi maø
nghòch vôùi theá ñôøi. Xöa nay caùc baäc trung thaàn, hieáu töû, lieät nöõ laø theá, neân ñieåm chaân taâm
naøy (taám loøng chaân thaønh naøy) soáng ngang vôùi Trôøi ñaát vaø löu danh muoân thuôû.
3 Ñaøo-Vieân keát nghóa: Thôøi Haùn maït, giaëc khaên vaøng noåi loaïn, quan Thaùi-thuù U-chaâu Löu-
Yeân moä binh chieâu hieàn choáng giaëc. Löu-Bò, Quan-Vuõ vaø Tröông-Phi gaëp nhau ôû Traùc-3
Ngoâ ôû ñaây laø Ñöùc Quan-Thaùnh töï xöng. Ngöôøi tuïng nieäm kinh naøy phaûi ñoïc laø Ñeá.
- 38 -
thöùc ñeâm, ñeå laïi tieáng thôm ngaøn ñôøi.4 Thôøi kyø taïm kyù nôi Taøo-Thaùo aân nghóa phaân
minh 5, vì loøng trung nghóa vôùi nhaø Haùn, ñaùnh Ngoâ maø vong thaân (thaêng Thieân).
上帝憐吾(帝
上帝憐吾帝)忠耿，獨敕宣化幽明。
忠耿，獨敕宣化幽明。令吾
忠耿，獨敕宣化幽明。令吾(帝
令吾帝)日遊天下，鑒別忠
日遊天下，鑒別忠
佞紛紛。一切貪殘奸巧，還償果報斤斤。
Thöôïng-Ñeá lieân Ngoâ (Ñeá) trung caûnh, ñoäc saéc tuyeân hoùa u-minh,
leänh Ngoâ (Ñeá) nhaät du thieân-haï, giaùm bieät trung nònh phaân phaân, nhaát
thieát tham taøn gian xaûo, hoaøn thöôûng quaû baùo caân caân.
【Thích nghóa】
】
Thöôïng-Ñeá thöông loøng trung nghóa cuûa Ñeá-Quaân, ñaëc bieät cho giöõ chöùc tuyeân hoùa
trong coõi u-minh, ra leänh cho Ñeá-Quaân ban ngaøy tuaàn du thieân haï, tra xeùt loøng
trung nònh cuûa loaøi ngöôøi. Nhöõng vieäc tham taøn gian xaûo, sau naøy ñeàu chòu quaû baùo.
最戒讀書文士，並及官宦軍民，第一休欺父母，切莫圈套鄉鄰。
貧富先交朋友，朋友乃是五倫。信心內外平等，何妨蹇難災迍。
Toái giôùi ñoäc thö vaên só, tònh caäp quan hoaïn quaân daân. Ñeä nhaát höu
Ñôøi ngöôøi ai cuõng ham soáng vaø sôï cheát, thích thuaän maø khoâng thích nghòch. Nhöng neáu
nhö soáng nhuïc maø cheát vinh thì thì ngöôøi coù chí khí seõ choïn con ñöôøng cheát. Neáu thuaän
theo loøng ngöôøi maø ñi nghòch vôùi leõ trôøi, thì ngöôøi coù tieát thaùo seõ thuaän theo leõ Trôøi maø
nghòch vôùi theá ñôøi. Xöa nay caùc baäc trung thaàn, hieáu töû, lieät nöõ laø theá, neân ñieåm chaân taâm
naøy (taám loøng chaân thaønh naøy) soáng ngang vôùi Trôøi ñaát vaø löu danh muoân thuôû.
Ñaøo-Vieân keát nghóa: Thôøi Haùn maït, giaëc khaên vaøng noåi loaïn, quan Thaùi-thuù U-chaâu Löu-
Yeân moä binh chieâu hieàn choáng giaëc. Löu-Bò, Quan-Vuõ vaø Tröông-Phi gaëp nhau ôû Traùc-
huyeän, baøn baïc nhau, môùi hay anh huøng cuøng moät chí höôùng, neân keát nghóa anh em ôû vöôøn
Ñaøo.
4 Trong thôøi gian anh em löu laïc phaân taùn, Quan-Vuõ baûo veä hai vò phu nhaân cuûa Löu-Bò
laø Cam phu nhaân vaø My phu nhaân. Trong thôøi gian taïm kyù trong doanh traïi cuûa Taøo-Thaùo,
moãi toái Thaùo chæ caáp cho moät nöûa soá ñeøn caày ñeå thaép ñeâm, muïc ñích laø muoán laøm haïi thanh
danh cuûa Quan-Vuõ. Nöûa ñeâm khi ñeøn saép taøn, Quan-Vuõ thaép ñuoác leân, laáy caây ñao Thanh-
long phaù huûy böùc töôøng, ngoài trong phoøng ñoïc saùch Xuaân-Thu cho ñeán saùng. Gian huøng
nhö Taøo-Thaùo cuõng phaûi khen cho taám loøng quang-minh trung nghóa cuûa Quan-Vuõ.
5 Khi thaønh Haï-Bì bò quaân Taøo chieám ñoùng, Quan-Coâng vì lo ñeán an nguy nguy cuûa nhò
taåu ( hai vò phu-nhaân cuûa Löu-Bò) phaûi taïm thôøi taïm kyù vôùi Taøo-Thaùo vôùi ba ñieàu kieän:
(1)Chæ ñaàu Haùn maø khoâng ñaàu Taøo; (2) Laáy boång loäc cuûa Löu-Bò caáp cho nhò taåu vaø khoâng
cho ngöôøi naøo ñöôïc beùn maûng ñeán choã ôû cuûa hai vò phu nhaân. (3) Moät khi bieát ñöôïc tin töùc
cuûa Löu-Bò, duø coù caùch xa ngaøn daëm, cuõng vaãn ñi tìm. Khi Vieân-Thieäu sai Nhan-Löông
ñaùnh thaønh Baïch-Maõ cuûa Taøo-Thaùo, Quan-Coâng ra traän gieát Nhan-Löông, traû ôn cho Taøo-
Thaùo, vaø giao traû laïi vaøng baïc quan aán, töø góa Taøo-Thaùo leân ñöôøng tìm Löu-Bò. Ñaây laø moät
haønh ñoäng ôn nghóa phaân minh cuûa Quan-Coâng ñoái vôùi Taøo-Thaùo.
- 39 -
khi phuï maãu, thieát maïc khuyeân saùo höông laân. Baàn phuù tieân giao baèng
höõu, baèng höõu naõi thò nguõ-luaân. Tín taâm noäi ngoaïi bình ñaúng, haø phöông
kieån naïn tai truaân.
【Thích nghóa】
】
Khuyeân raên cuøng giôùi trí thöùc, cuõng nhö taàng lôùp quan quaân: Thöù nhaát chôù khinh
khi cha meï, chôù neân gaït gaãm xoùm gieàng. Baïn beø laø moät trong ñaïo nguõ-luaân6, chæ
caàn hai chöõ thaønh tín, keát baïn khoâng choïn ngheøo sang. Loøng tin noäi ngoaïi bình
ñaúng, naøo sôï hoaïn naïn truaân chieân.
曹操無底深險，現今受罪幽冥；孔明 (武侯
武侯)只緣忠義
武侯只緣忠義,幽冥群奉
只緣忠義幽冥群奉
為神。直心直受真福，巧計巧來禍因；有過昭如日月，無私天地同
群。
Taøo-Thaùo voâ ñeå thaâm hieåm, hieän kim thoï toäi u-minh, Khoång-Minh
(Voõ-Haàu) chæ duyeân trung nghóa, u-minh quaàn phuïng vò Thaàn. Tröïc taâm
tröïc thoï chaân phuùc, xaûo keá xaûo lai hoïa nhaân. Höõu quùa chieâu nhö nhaät
nguyeät, voâ tö thieân ñòa ñoàng quaàn.
【Thích nghóa】
】
Taøo-Thaùo7 gian xaûo thaâm hieåm, ñeán nay coøn phaûi chòu toäi ôû choán aâm-ty. Khoång-
Minh (Voõ-Haàu) vì hai chöõ trung nghóa, laøm Thaàn cuûa coõi u-minh. Loøng thaønh moät
ngöôøi chính tröïc, tröïc tieáp höôûng ñöôïc chaân phuùc. Quyû keá möu moâ xaûo traù, laø
nguyeân nhaân cuûa hoïa tai. Loãi ngöôøi saùng nhö nhaät nguyeät, sôùm muoän ngöôøi ñôøi
cuõng bieát. Loøng ngöôøi neáu ñöôïc voâ tö, chính khí hôïp vôùi trôøi ñaát.
果然兒女不誑，到處鬼怕神欽。設計偷覷女色，自己帷薄宣淫；
弄手誆騙財物，輩輩嫖賭淪侵；比比爭能爭勝，往往越賤越貧。
Quaû nhieân nhi nöõ baát cuoáng, ñaùo xöù quyû phaï Thaàn khaâm. Thieát keá
6 Nguõ-luaân: Naêm ñaïo nhaân luaân cuûa con ngöôøi, ñoù laø quaân-thaàn (vua toâi), phuï-töû ( cha
con), phu-phuï ( vôï choàng), huynh ñeä ( anh em), baèng-höõu ( baïn beø) .
7 Taøo-Thaùo: Töï laø Maïnh-Ñöùc, ngöôøi ñaát Baùi thôøi Ñoâng-Haùn. Tính gian traù vaø ña nghi,
trong thôøi kyø möu saùt Ñoång-Traùc thaát baïi, bò Ñoång-Traùc ra leänh truy naõ. Treân ñöôøng chaïy
troán, Thaùo ñöôïc baïn cuûa ngöôøi cha laø Laõ Baù-Xa cho taù tuùc. Baù-Xa ra ngoaøi mua röôïu vaø
sai ngöôøi nhaø gieát heo theát tieäc tieáp ñaõi Thaùo. Trong luùc ngöôøi maáy ngöôøi con cuûa Laõ Baù-
Xa ñang maøi dao chuaån bò gieát heo, Taøo-Thaùo sinh loøng nghi, töôûng ngöôøi maøi dao ñeå gieát
mình neân caàm göôm ñeán nhaø sau gieát luoân moät luùc taùm ngöôøi nhaø cuûa Laõ-Baù-Xa. Thaùo laïi
tieán ñeán nhaø beáp ñeå luïc soaùt, thaáy moätù con heo ñang bò troùi, beân caïnh laø moät beáp löaû ñang
chaùy, Thaùo môùi hay ñaõ gieát laàm ngöôøi. Treân ñöôøng boû troán, gaëp luùc Laõ-Baù-Xa ñang mua
röôïu veà, Thaùo ra tay gieát luoân Laõ-Baù-Xa.
- 40 -
thaâu thöù nöõ saéc, töï kyû duy baïc tuyeân daâm. Loäng thuû khuoâng bieån taøi vaät,
boái boái phieâu ñoå luaân xaâm. Tæ tæ tranh naêng tranh thaéng, vaõng vaõng vieät
tieän vieät baàn.
【Thích nghóa】
】
Neáu loøng ñöôïc nhö treû thô, thaønh thöïc khoâng bieát doái traù, nôi nôi Thaàn kính quyû sôï.
Duøng keá troäm nhìn nöõ saéc, phoøng the vôï con bò daâm 8. Neáu duøng thuû ñoaïn löôøng gaït
taøi saûn cuûa ngöôøi, con chaùu ñôøi ñôøi ñeàu bò töù ñoå-töôøng laøm haïi. Ngöôøi hay tranh taøi
ñaáu thaéng, luoân luoân caøng tieän caøng baàn.
快快收心猛省，休休愈墮愈深。三生輪迴惡趣，千載唾罵難禁；
筆尖添減情罪，舌劍反誅滿門。
Khoaùi khoaùi thu taâm maõnh tænh, höu höu duõ truïy duõ thaâm, tam sinh
luaân-hoài aùc thuù, thieân taûi thoùa maï nan caám, buùt tieâm thieâm giaûm tình toäi,
thieät kieám phaûn tru maõn moân.
【Thích nghóa】
】
Haõy mau thu taâm phaûn tænh, chôù neân caøng meâ caøng saâu, ba kieáp luaân-hoài trong voøng
aùc ñaïo9, bò ngöôøi nguyeàn ruûa ngaøn ñôøi. Ngoøi buùt saéc beùn nhö kieám, coù theå theâm bôùt
toäi tình, mieäng löôõi cuûa ngöôøi cuõng theá, neáu khoâng xöû duïng thaän troïng, aét seõ mang
hoïa dieät thaân.
尤恨毒心狼婦，花言啜哄鄉親；唆夫罵公罵婆，令吾(帝
尤恨毒心狼婦，花言啜哄鄉親；唆夫罵公罵婆，令吾帝)一見
一見
生嗔。泥像揮刀剖腹，分斬母子平均。
Vöu haän ñoäc taâm lang phuï, hoa ngoân xuyeát hoáng höông thaân, toa
phu maï oâng maï baø, leänh Ngoâ (Ñeá) nhaát kieán sinh saân, neä töôïng huy ñao
phaãu phuùc, phaân traûm maãu töû bình quaân.
【Thích nghóa】
】
Caøng gheùt loøng daï aùc ñoäc cuûa phuï nöõ, noùi ngoa löôøng gaït xoùm gieàng, xuùi choàng
maéng nhieác cha meï, Ta (Ñeá-Quaân) thaáy beøn sinh loøng giaän, töôïng ñaát muùa dao moå
buïng, cheùm ñoâi caû meï laãn con.10
8 Daâm hay nhìn troäm vôï con cuûa ngöôøi, vôï con trong nhaø cuõng bò ngöôøi daâm.
9 Ngaï-quûy ñaïo, suùc-sinh ñaïo, ñòa-nguïc ñaïo. Trong luïc-ñaïo luaân-hoài, Thieân ñaïo, nhaân
ñaïo, A-tu-la ñaïo laø ba thieän ñaïo. Ngaï-quûy, Suùc-sinh, ñòa-nguïc thuoäc ba aùc ñaïo.
10 Moät thieáu phuï noï baát hieáu vôùi meï choàng, thöôøng baét naït meï choàng tröôùc maët quaàn
chuùng, laïi hay ñeán mieáu Quan-Thaùnh caàu nguyeän ñeå meï choàng cheát sôùm ñaëng khoûi nuoâi
döôõng. Quan-Ñeá giaän, sai Chaâu-Thöông (Töôùng quaân maët ñen theo haàu Ñöùc Quan-Thaùnh)
cheùm ngang thieáu phuï moät ñao. Thieáu phuï laãn ñöùa con trong buïng meï ñeàu cheát. Khi quan
phuû ñeán ñieàu tra aùn maïng, thaáy töôïng cuûa Chaâu töôùng quaân coøn ñöùng ngay tröôùc maët
- 41 -
可喜平人孝悌，朝夕買辦糧薪；霎時風行泥馬，駝回萬里窮軍。
Khaû hyû bình nhaân hieáu ñeã, trieâu tòch maõi baïn löông taân, saùt thôøi
phong haønh neä maõ, ñaø hoài vaïn lyù cuøng quaân.
【Thích nghóa】
】
Möøng cho nhöõng ngöôøi bieát hieáu thaûo vôùi cha meï, yeâu kính huynh tröôûng, sôùm chieàu
lo côm lo nöôùc, caû nhaø maëc aám aên no. Khoaûnh khaéc ngöïa ñaát chaïy bay nhö gioù, ñöa
ngöôøi lính khoán khoå caùch xa vaïn daëm veà ñeán taän nhaø.11
欲求長生育子，急宜戒殺放生；不食牛犬等肉，可免牢獄囚刑。
男女遵行吾(帝
男女遵行吾帝)語
語, 遇難我(帝
遇難我帝)自降臨。戰場驅逐鬼魅
自降臨。戰場驅逐鬼魅,刀光雷雨血淋
自降臨。戰場驅逐鬼魅刀光雷雨血淋;
刀光雷雨血淋
護國百折不改,
護國百折不改助爾加爵策勳,
助爾加爵策勳富貴永昌奕世,
富貴永昌奕世眉壽永無災侵。
Duïc caàu tröôøng sanh duïc töû, caáp nghi giôùi saùt phoùng sinh, Baát thöïc
ngöu khuyeån ñaúng nhuïc, khaû mieãn lao nguïc tuø hình, nam nöõ tuaân phuïng
Ngoâ (Ñeá) ngöõ, ngoä naïn Ngaõ (Ñeá) töï giaùng laâm. Chieán tröôøng khu truïc
quyû mò, ñao quang loâi vuõ huyeáât laâm, hoä quoác baùch chieát baát caûi, trôï nhó
gia töôùc saùch huaân, phuù quyù vónh xöông dòch theá, mi thoï vónh voâ tai xaâm.
【Thích nghóa】
】
Muoán caàu tröôøng sinh coù con, caàn phaûi giôùi saùt phoùng sinh. Khoâng aên thòt boø thòt
thieáu phuï vôùi caây ñao coøn ñang röôùm maùu. Quan phuû cuøng daân laøng bieát Quan-Thaùnh
hieån linh cheùm ngöôøi thieáu phuï baát hieáu, beøn thaép höông quyø laïy, chuøi saïch caây ñao vaø
thænh böùc töôïng cuûa Chaâu töôùng quaân leân baøn thôø.
11 Trieàu Minh ñôøi vua Thaàn-Toâng, ñaát Giaûi-Chaâu coù ngöôøi hieáu töû Duï-Baûo bò ngöôøi vu
oan phaûi laøm lính thuù ôû ngoaøi bieân thuøy ñaát Ñaèng-Vieät. Vôï laø Vöông Thò hieàn thuïc coù taøi,
ñeán chuøa Quan-Ñeá khaån caàu Ñöùc Quan-Thaùnh töø bi giaûi oan. Vöông thò ngheøo khoâng tieàn
mua nhang, duøng haït gaïo thay nhang quøy khaán tröôùc töôïng Ñöùc Quan-Thaùnh, baøy toû noãi
saàu u uaát vaø noãi nhôù mong cuûa ngöôøi meï giaø ôû nhaø. Moät ñeâm Duï-Baûo mô thaáy Ñöùc Quan-
Thaùnh ñeán noùi: Meï giaø vaø vôï con ñeàu nhôù con, con coù muoán veà nhaø chaêng? Duï-Baûo khaån
caàu: “Caùch xa vaïn daëm nhö vaäy laøm sao veà ñöôïc? ” Ñeá-Quaân chæ vaøo moät con ngöïa ñaát
vaø noùi: “Côõi leân con ngöïa naøy thì con seõ veà thaúng tôùi nhaø”ø. Duï-Baûo thöùc daäy, thaáy con
ngöïa ñaát ñöùng tröôùc maët, beøn ngoài treân löng ngöïa. Chæ nghe gioù thoåi uø uø, khoaûnh khaéc thì
veà ñeán nhaø. Vôï hoûi nguyeân do, Duï-Baûo ñem chuyeän Ñöùc Quan-Thaùnh baùo moäng thuaät laïi,
ngöôøi vôï môùi bieát raèng loøng thaønh khaån caàu nguyeän cuûa mình ñöôïc Ñöùc Quan-Thaùnh töø-
bi cöùu giuùp. Vôï choàng vui möøng voâ taû, beøn ñeán chuøa Quan-Thaùnh taï ôn vaø ñeán quan-phuû
ñaát Giaûi-Chaâu trình dieän. Quan phuû khoâng tin, sai ngöôøi ñi ñieàu tra. Ngöôøi ñieàu tra ñöa
tin veà cho hay: Tính töø thôøi gian Duï-Baûo rôøi khoûi dinh traïi ñeán thôøi gian trình dieän quan-
phuû chæ coù nöûa ngaøy vaø laï nhaát laø trong danh saùch lính thuù thì döôùi teân cuûa Duï-Baûo coù lôøi
pheâ “ Mieãn phuïc dòch” cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh. Quan phuû bieát ngöôøi laønh bò oan, cho Duï-
Baûo mieãn phuïc dòch.
- 42 -
choù, traùnh ñöôïc hình phaït lao tuø. Thieän-nam tín-nöõ tuaân lôøi daïy cuûa Ñeá-Quaân, gaëp
naïn Ñeá-Quaân seõ ñeán cöùu giaûi. Nôi chieán tröôøng Ñeá-Quaân seõ giuùp ngöôøi lính chieán
khu truïc loaøi quyû mò, traùnh naïn ñao göôm thöông vong. Neáu moät loøng trung trinh
giöõ nöôùc, traêm ngaïi khoâng sôøn, Ñeá-Quaân seõ giuùp ngöôøi gia töôùc theâm coâng, höôûng
caûnh phuù quyù ñôøi ñôøi, soáng laâu khoâng gaëp hoaï tai.
如有毀法妄想，斗秤欺哄愚氓；不許生身人世，阿鼻地獄呻吟。
那時悔過已晚，急早佩服法文。回頭諸惡莫作，勉勵
那時悔過已晚，急早佩服法文。回頭諸惡莫作，勉勵眾善奉行。
Nhö höõu huûy phaùp voïng töôûng, ñaåu xöùng khi hoáng ngu manh, baát
höùa sinh thaân nhaân theá, a-tyø ñòa-nguïc thaân ngaâm, na thôøi hoái quùa dó vaõn,
caáp taûo boäi phuïc phaùp vaên, hoài ñaàu chö aùc maïc taùc, mieãn leä chuùng thieän
phuïng haønh.
【Thích nghóa】
】
Neáu nhö coù loøng huûy phaùp, ño löôøng khoâng chính gaït ngöôøi, khi cheát khoâng ñöôïc
ñaàu thai laøm kieáp ngöôøi, ôû nôi ñòa nguïc A-Tyø reân ræ, luùc hoái thì ñaõ muoän maøng. Haõy
mau tuaân theo lôøi huaán, quay ñaàu töø boû vieäc aùc, gaéng haønh ñieàu thieän vieäc laønh.
***
- 43 -
Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh

Chuù Giaûi
桃園明聖經
註解
- 44 -
桃園明聖經
☯☯☯
經序第一
漢,漢壽亭侯
漢壽亭侯,略節桃園經
漢壽亭侯略節桃園經,書於玉泉寺
略節桃園經書於玉泉寺,夜夢與凡人。
書於玉泉寺夜夢與凡人。萬經千典有
夜夢與凡人。萬經千典有,
萬經千典有
吾(帝
帝) 經未舉行。著爾傳塵世,
經未舉行。著爾傳塵世不可視為輕。
Kinh töï Ñeä Nhaát
Haùn, Haùn-Thoï Ñình Haàu, löôïc tieát Ñaøo-Vieân kinh, thö ö Ngoïc-
Tuyeàn Töï, daï moäng döõ phaøm nhaân. Vaïn kinh thieân ñieån höõu, Ngoâ (Ñeá)
kinh vò cöû haønh, tröôùc nhó truyeàn traàn theá, baát khaû thò vò khinh.
【Thích nghóa】
】
Haùn-Thoï 12 Ñình-Haàu 13 trieàu Haùn, Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân tieát löôïc
kinh Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh, ban ñeâm baùo moäng cho ngöôøi tu haønh ôû
chuøa Ngoïc-Tuyeàn14 ghi cheùp. Ngaøn kinh vaïn ñieån ñaõ coù töø xöa nay, chæ
moät kinh cuûa Ñeá-Quaân chöa ban haønh, nay laøm kinh naøy ñeå löu truyeàn
treân ñôøi, chôù neân sinh loøng khinh thöôøng.
太上老君三界靈，眾聖五嶽雷電神。五湖並四海,日月斗星辰,
天下城隍聽號令,萬方土地遵行。萬聖朝真均奏議,普天之下盡
頒行。
Thaùi-Thöôïng Laõo-Quaân tam-giôùi linh, chuùng Thaùnh Nguõ-Nhaïc
Loâi-Ñieän-Thaàn. Nguõ-hoà tònh töù haûi, Nhaät Nguyeät Ñaåu Tinh Thaàn. Thieân
haï Thaønh-Hoaøng thính hieäu leänh, Vaïn phöông Thoå-ñòa caùc tuaân haønh.
Vaïn Thaùnh trieàu Chaân quaân taáu nghò, phoå thieân chi haï taän ban haønh.
【Thích nghóa】
】
Ñöùc Thaùi-Thöôïng Laõo-Quaân, chö Thaùnh Nguõ Nhaïc, Thaàn Loâi, Thaàn Ñieän, caùc vò
Thaàn Nguõ-Hoà, Thaàn Töù-Haûi, Thaàn Thaùi-Döông, Thaàn Thaùi-AÂm, Thaàn Tinh Tuù, Thaàn
Thaønh-Hoaøng ñeàu nghe hieäu leänh, Thaàn Thoå-Ñòa caùc nôi tuaân leänh. Chuùng Thaùnh
12 Haùn-Thoï : Laø ñòa danh

13 Ñình-Haàu : Moät quan töôùc thôøi Ñoâng Haùn.
14 ÔÛ nuùi Ngoïc-Tuyeàn, huyeän Ñöông-Döông tænh Hoà-Baéc Trung-Quoác.
- 45 -
khi chaàu kieán ñöùc Ngoïc-Ñeá ñeàu phaûi taâu nghò, ñem quyeån Minh-Thaùnh Kinh ban
haønh khaép theá gian.
於是救苦大仙,太上真君
於是救苦大仙太上真君,太白金星
太上真君太白金星,
太白金星公同註解,覆奏明章
覆奏明章,行於四
覆奏明章行於四
海。皇圖鞏固,萬
海。皇圖鞏固萬民永賴。
Ö thò Cöùu-Khoå Ñaïi-Tieân, Thaùi-Thöôïng Chaân-Quaân, Thaùi-Baïch
Kim-Tinh, coâng ñoàng chuù giaûi, phuùc taáu minh chöông, haønh ö töù-haûi,
hoaøng ñoà cuûng coá, vaïn daân vónh laïi.
【Thích nghóa】
】
Cöùu-Khoå Ñaïi Tieân, Thaùi-Thöôïng Chaân-Quaân, Thaùi-Baïch Kim-Tinh, cuøng nhau chuù
giaûi, trình taâu Thöôïng-Ñeá ñeå quyeån kinh ñöôïc truyeàn khaép boán beå, ñeå quoác gia ñöôïc
vöõng beàn, ñeå vaïn daân ñöôïc nhôø caäy.
原始第二
吾(帝
帝)乃紫微宮裡朱衣神，協管文昌武曲星。衹因張仙無主轄
乃紫微宮裡朱衣神，協管文昌武曲星。衹因張仙無主轄,
乃紫微宮裡朱衣神，協管文昌武曲星。衹因張仙無主轄
敕令隨吾(帝
敕令隨吾帝)為從神。檢點少男與少女
為從神。檢點少男與少女,或損陰騭
為從神。檢點少男與少女或損陰騭絕子孫。送生催生
或損陰騭絕子孫。送生催生
及難產，魅妖傷殘斑痘疹；如有焚香諷誦者，轉禍為祥顯聖靈。今
有塑畫吾(帝
有塑畫吾帝)像者，側立張仙持彈弓。
像者，側立張仙持彈弓。
Nguyeân Thuûy Ñeä Nhò

Ngoâ (Ñeá) naõi Töû-Vi cung lyù Chu-Y Thaàn, hieäp quaûn Vaên-Xöông
Voõ-Khuùc tinh. Chæ nhaân Tröông-Tieân voâ chuû haït, saéc leänh tuøy Ngoâ (Ñeá)
vi tuøng Thaàn. Kieåm ñieåm thieáu nam döõ thieáu nöõ, hoaëc toån aâm chaát tuyeät
töû toân. Toáng sinh thoâi sinh caäp nan saûn, mò yeâu thöông taøn ban ñaåu chaån.
Nhö höõu phaàn höông phuùng tuïng giaû, chuyeån hoïa vi töôøng hieån Thaùnh
linh. Kim höõu toá hoïa Ngoâ (Ñeá) töôïng giaû, traéc laäp Tröông-Tieân trì ñaïn
cung.
【Thích nghóa】
】
Thaùnh-Ñeá nguyeân laø Thaàn Chu-Y ôû cung Töû-Vi, quaûn lyù hai vì sao Vaên-Xöông vaø Voõ
Khuùc. Vì Tröông Tieân15 khoâng coù chöùc vuï quaûn haït, Thöôïng-Ñeá saéc leänh theo Ñeá-
Quaân laøm tuøy Thaàn. Tra xeùt thieáu nam cuøng thieáu nöõ, neáu nhö trong quùa khöù coù laøm
chuyeän thaát ñöùc toån ñeán aâm chaát, tuyeät töï khoâng con chaùu, hoaëc khoâng con maø caàu
15 Moät vò Thaàn vaøo thôøi kyø Hieân-Vieân Hoaøng-Ñeá, ñöôïc Hoaøng-Ñeá ban cho cung vaø noõ,
neân laáy Tröông laøm Hoï.
- 46 -
con, hoaëc phuï nöõ mang naëng khoù sinh caàu thoâi sinh, hay laø maéc naïn trong luùc sinh
ñeû, hoaëc laø nhöõng ngöôøi bò taø ma yeâu mò laøm taøn taät, maéc phaûi bònh sôûi, bònh ñaäu
muøa. Neáu thaønh taâm thaép nhang trì tuïng kinh Minh-Thaùnh naøy, seõ ñöôïc Tröông-
Tieân hieån linh cöùu giuùp, chuyeån hoïa thaønh laønh, ñoù laø söï maàu nhieäm cuûa kinh Minh
Thaùnh. Nay ngöôøi ñôøi veõ tranh cuûa Ñeá-Quaân ñeàu coù hình cuûa Tröông Ñaïi-Tieân caàm
cung ñöùng haàu keá beân.
鑒知戰國侵陵亂,命吾
鑒知戰國侵陵亂命吾(帝
命吾帝)臨凡救萬民。玉皇賜吾
臨凡救萬民。玉皇賜吾(帝
臨凡救萬民。玉皇賜吾帝)名與姓
名與姓,子
名與姓子
胥五轉做忠臣。臨潼解釋諸侯難,絕卻奸秦併國心。楚無道
胥五轉做忠臣。臨潼解釋諸侯難絕卻奸秦併國心。楚無道,酒荒淫
絕卻奸秦併國心。楚無道酒荒淫,昭
酒荒淫昭
關過此難,吳越動刀兵。道吾
關過此難吳越動刀兵。道吾(帝
吳越動刀兵。道吾帝)一生為孝子
一生為孝子,數世做忠臣。敕令吾
一生為孝子數世做忠臣。敕令吾(帝
數世做忠臣。敕令吾帝)
管錢塘事,晝夜領潮行。
管錢塘事晝夜領潮行。
Giaùm tri Chieán-Quoác xaâm laêng loaïn, meänh Ngoâ (Ñeá) laâm phaøm
cöùu vaïn daân. Ngoïc-Hoaøng töù Ngoâ (Ñeá) danh döõ tính, Töû-Tö nguõ chuyeån
toá trung thaàn. Laâm-Ñoàng giaûi thích chö haàu naïn, tuyeät khöôùc gian Taàn
tính quoác taâm. Sôû voâ ñaïo, töûu hoang daâm, Chieâu-quan quaù thöû naïn, Ngoâ
Vieät ñoäng ñao binh. Ñaïo Ngoâ (Ñeá) nhaát sinh vi hieáu töû, soá theá toá trung-
thaàn. Saéc leänh Ngaõ (Ñeá) quaûn Tieàn-Ñöôøng söï, truù daï laõnh trieàu haønh.
【Thích nghóa】
】
Bieát thôøi Chieán-Quoác 16chieán tranh loaïn laïc, Thöôïng-Ñeá sai Ñeá-Quaân giaùng phaøm
cöùu roãi muoân daân. Ngoïc-Hoaøng Thöôïng-Ñeá ban cho teân vaø hoï, Töû-Tö 17 naêm laàn
chuyeån kieáp ñeàu laø trung-thaàn. ÔÛ Laâm-Ñoàng18 giaûi naïn cho chö-haàu, laøm tuyeät loøng
16 Thôøi kyø töø Chaâu Lieät-Vöông naêm thöù 23 ( naêm thöù 403 tröôùc Taây lòch) chieán tranh xaûy
ra khoâng ngöøng giöõa baûy nöôùc Taàn, Teà, Sôû, Yeán, Haøn, Trieäu vaø Nguïy, ñeán thôøi kyø Taàn
Thuûy-Hoaøng thoân tính saùu nöôùc ( naêm 247 tröôùc Taây lòch) thoáng nhaát Trung-Hoa, toång
coäng 156 naêm..
17 Nguõ-Töû-Tö: Töùc Nguõ-Vieân ngöôøi nöôùc Sôû, laø con cuûa Nguõ-Xa thôøi Chieán-Quoác. Sôû-
Bình-Vöông hoang daâm voâ ñaïo, nghe lôøi gian thaàn Phí-Voâ-Kî laáy vôï cuûa thaùi-töû laøm vôï.
Nguõ-Xa leân tieáng can giaùn Sôû-Bình-Vöông veà söï loaïn luaân naøy, Sôû-Bình-Vöông giaän, coù yù
muoán gieát Nguõ-Xa. Phí-Voâ-Kî laïi baøy keá cho Sôû-Bình-Vöông trieäu hai ngöôøi con cuûa Nguõ-
Xa laø Nguõ-Thöôïng vaø Nguõ-Töû-Tö veà nöôùc ñeå gieát, muïc ñích laø dieät tröø haäu hoaïn. Nguõ-Töû-
Tö bieát laø keá cuûa gian thaàn saép baøy ñeå haïi mình neân khoâng veà. Sôû-Bình-Vöông bieát Nguõ-
Töû-Tö khoâng maéc keá neân gieát Nguõ-Xa vaø Nguõ-Thöôïng, ñoàng thôøi ra leänh troùc naõ Nguõ-Töû-
Tö. Töû-Tö vì theá maø vöôït aûi Chieâu-Quan chaïy sang nöôùc Ngoâ.
18 Töùc Ñoàng-Quan, (Nay thuoäc tænh Thieåm-Taây Trung-Quoác): Vua Taàn muoán thoân tính
caùc nöôùc chö-haàu ñeå laøm vua thieân haï, neân trieäu taäp 18 nöôùc chö-haàu hoïp maët taïi Ñoàng-
Quan. Teå töôùng nöôùc Teà laø Aùn-Töû hieåu roõ ñöôïc aâm möu naøy, ñeà nghò caùc nöôùc choïn Nguõ-
Töû-Tö ra laøm töôùng cuûa 18 nöôùc chö-haàu. Vua Taàn töï yù möôïn côù cheùm töôùng cuûa caùc chö-
haàu ñeå laáy oai, nhöng bò Nguõ-Töû-Tö haùch chæ, laøm vôõ moäng baù vöông cuûa Taàn.
- 47 -
gian tham thoân tính chö-haàu cuûa nöôùc Taàn. Vua Sôû voâ ñaïo, ñam meâ töûu saéc, hoang
daâmvoâ ñoä, Ñeá-Quaân môùi boû Sôû qua aûi Chieâu-Quan19 sang nöôùc Ngoâ. Hai nöôùc Ngoâ
Vieät vì theá ñoäng ñao binh. Ñeá-Quaân moät ñôøi laø hieáu-töû, maáy ñôøi laøm trung-thaàn,
Thöôïng-Ñeá saéc leänh cho Ñeá-Quaân laøm Thaàn cuûa soâng Tieàn-Ñöôøng, quaûn haït nöôùc
thuûy trieàu, leân xuoáng khoâng sai laàm.
漢室多奸黨,
漢室多奸黨改姓下凡塵。春秋丈夫志,生長解梁城。指關為吾
改姓下凡塵。春秋丈夫志生長解梁城。指關為吾
帝)姓
(帝姓,下界又稱臣。幼而離鄉
下界又稱臣。幼而離鄉,壯而出仕。大丈夫以四海為家
下界又稱臣。幼而離鄉壯而出仕。大丈夫以四海為家,何患乎
壯而出仕。大丈夫以四海為家何患乎
吾(帝
帝)無兄弟﹖入桃園，睹兩人奇異
無兄弟﹖入桃園，睹兩人奇異,請問英雄何處
無兄弟﹖入桃園，睹兩人奇異請問英雄何處?
請問英雄何處雄赳赳朗曰張飛
桓侯)，貌堂堂溫言劉備
桓侯，貌堂堂溫言劉備(主
(桓侯，貌堂堂溫言劉備主)。
。
Haùn thaát ña gian ñaûng, caûi tính haï phaøm traàn. Xuaân-Thu tröôïng-
phu chí, sinh tröôûng Giaûi-Löông thaønh. Chæ Quan vò Ngaõ (Ñeá) tính, haï-
giôùi höïu xöng Thaàn. AÁu nhi ly höông, traùng nhi xuaát só, ñaïi tröôïng phu
dó töù-haûi vi gia, haø hoaïn hoà Ngoâ (Ñeá) voâ huynh ñeä. Nhaäp Ñaøo-Vieân, ñoå
löôõng nhaân kyø dò, thænh vaán anh-huøng haø xöù ? Huøng cuû cuû laõng vieát
Tröông-Phi (Hoaøn-Haàu), maïo ñöôøng ñöôøng oân ngoân Löu-Bò (Tieân
Chuùa).
【Thích nghóa】
】
Thôøi Haùn laém gian ñaûng 20, Ñeá-Quaân laïi thay hoï giaùng phaøm. Ñoïc truyeän Xuaân-
Thu cuûa ñöùc Khoång-Töû maø laäp chí tröôïng-phu. Sinh tröôûng ôû thaønh Giaûi-Löông, laáy
Quan laøm hoï, haï phaøm giôùi laøm baäc trung thaàn nhaø Haùn. Thô-aáu rôøi coá höông,
traùng nieân xuaát só 21. Ñaïi tröôïng-phu laáy boán beå laøm nhaø, naøo lo sôï khoâng coù anh
em. Ñeán vöôøn ñaøo, thaáy hai ngöôøi dieän maïo khaùc thöôøng, hoûi thaêm anh-huøng töø
ñaâu ñeán. Moät ngöôøi daùng voùc duõng caûm, khí phaùch anh-huøng laø Hoaøn-Haàu Tröông-
Phi, moät ngöôøi vôùi töôùng maïo ñöôøng hoaøng, vaên nhaõ oân toàn laø Löu-Bò (Löu chuùa).
19 Chieâu-Quan: Ranh giôùi cuûa hai nöôùc Sôû vaø Ngoâ( Nay thuoäc tænh An-Huy, Trung-
Quoác). Khi thaân-phuï Nguõ Töû-Tö laø Nguõ-Xa thaáy Sôû Vöông voâ ñaïo, oâng lieàu maïng can
giaùn. Sôû Vöông chaúng nhöõng khoâng nghe, maø coøn coøn tin lôøi gieøm pha cuûa nònh thaàn Phí
Voâ-Cöïc gieát haïi Nguõ Xa vaø Nguõ-Thöôïng ( anh cuûa Nguõ Töû-Tö). Nguõ Töû-Tö vì theá maø boû
nöôùc Sôû, qua aiû Chieâu-Quan sang nöôùc Ngoâ.
20 Haùn trieàu ñeán ñôøi vua Linh-Ñeá, vì tin duøng boïn hoaïn quan neân trieàu cöông baát chaán,
quoác vaän suy ñoài, nhaân daân soáng trong caûnh laàm than. Daân chuùng nhieàu nôi noåi loaïn
choáng laïi trieàu ñình, trong ñoù coù giaëc Hoaøng-Caân. Deïp xong giaëc Hoaøng-Caân thì ñeán caùi
loaïn cuûa Ñoång-Traùc. Khi Ñoång-Traùc bò gieát roài laïi ñeán naïn Quaùch-Dó, Lyù-Thoâi, hai teân
gian thaàn böùc hieáp vua chuùa, gieát ngöôøi hieàn löông. Heát naïn Quaùch-Dó, Lyù-Thoâi laïi ñeán
thôøi Taøo-Thaùo loäng quyeàn… Ñöùc Quan-Thaùnh giaùng phaøm öùng vaøo thôøi kyø loïan ly naøy.
21 Xuaát só: Ra laøm quan.
- 48 -
出身投地今逢主,須待挽天河水來蕩滌。誠哉龍虎風雲會
出身投地今逢主須待挽天河水來蕩滌。誠哉龍虎風雲會,宰牛
須待挽天河水來蕩滌。誠哉龍虎風雲會宰牛
馬,昭告天地
昭告天地,結義匡扶漢室。破黃巾
昭告天地結義匡扶漢室。破黃巾,誅董卓
結義匡扶漢室。破黃巾誅董卓,呂布斃。劫寨剿曹奸
誅董卓呂布斃。劫寨剿曹奸,賺
呂布斃。劫寨剿曹奸賺
入空營內,雁侶散徐州
入空營內雁侶散徐州,攜嫂
雁侶散徐州攜嫂 (后
后)無存地。減燭張遼謀
無存地。減燭張遼謀,破壁雲長
無存地。減燭張遼謀破壁雲長(聖帝
破壁雲長聖帝)
聖帝
義,降漢不降曹
降漢不降曹,忠臣不事二。封漢壽亭侯
降漢不降曹忠臣不事二。封漢壽亭侯,印無漢重鑄。三日華筵
忠臣不事二。封漢壽亭侯印無漢重鑄。三日華筵,曹
印無漢重鑄。三日華筵曹
瞞美意。顏良文醜統兵圍,
瞞美意。顏良文醜統兵圍敢對立功,可酬曹歸計。
敢對立功可酬曹歸計。
Xuaát thaân ñaàu ñòa kim phuøng chuû, tu ñaõi vaõn Thieân-haø thuûy lai
ñaõng ñòch. Thaønh tai long hoå phong vaân hoäi, teå ngöu maõ, chieâu caùo
Thieân ñòa, keát nghóa khuoâng phuø Haùn thaát. Phaù Hoaøng-Caân, tru Ñoång-
Traùc, Löõ-Boá teä, kieáp traïi tieãu Taøo gian, traùm nhaäp khoâng doanh noäi,
nhan löõ taùn Töø-Chaâu, hueà Taåu (Haäu) voâ toàn ñòa, giaûm chuùc Tröông-Lieâu
möu. Phaù bích Vaân-Tröôøng (Thaùnh-Ñeá) nghóa, haøng Haùn baát haøng Taøo,
trung thaàn baát söï nhò, phong Haùn-Thoï Ñình-Haàu, aán voâ Haùn truøng chuù.
Tam nhaät hoa dieân, Taøo-Man myõ yù, Nhan-Löông Vaên-Xuûù thoáng binh vi,
caûm ñoái laäp coâng, khaû thuø Taøo quy keá.
【Thích nghóa】
】
Xuaát thaân ñaàu quaân nay gaëp minh chuû, phaûi laáy nöôùc Thieân-haø röûa saïch buïi traàn
cuûa thieân haï22. Anh huøng gaëp nhau quaû thaät laø hoäi long hoå gioù maây, gieát traâu ngöïa
cuùng caùo Trôøi ñaát, theà nguyeàn keát nghóa khuoâng phuø nhaø Haùn. Phaù giaëc Hoaøng-
Caân23, dieät Ñoång-Traùc24, gieát Löõ-Boá25. Kieáp traïi tröø Taøo-Thaùo, maéc keá gian maø
22 Thieân-haø: Chæ soâng ôû treân Trôøi, nuôùc soâng trong saïch voâ nhieãm. YÙ chæ trong thôøi kyø
loaïn ly caàn phaûi laáy chính khí haïo-nhieân cuûa Trôøi ñaát röûa saïch buïi baëm cuûa coõi traàn,
mang laïi thanh bình cho thieân haï.
23 Giaëc Hoaøng-Caân: Do ba anh em Tröông-Gioác, Tröông-Baûo vaø Tröông-Löôïng laõnh
ñaïo laøm loaïn, caàm ñaàu laø Tröông-Gioác. Tröông-Gioác laø ngöôøi thi hoûng tuù-taøi, sau boû vieäc
buùt nghieân leân nuùi haùi thuoác. Moät hoâm Tröông- Gioác gaëp moät laõo gìa maët ñoû maét xanh ôû
trong röøng, ñöôïc laõo nhaân giao cho ba quyeån “Thieân-Thö”.Laõo daêïn raèng: “Ñaây laø boä
Thaùi-Bình Yeáu-Thuaät ta ban cho con hoïc, coù theå cöùu ngöôøi giuùp ñôøi, neáu sinh loøng daï baát
chính sau naøy seõ bò aùc baùo.” Gioác hoïc ñöôïc nhieàu pheùp thuaät, vaø chöõa ñöôïc nhieàu beänh laï,
neân soá ngöôøi theo Gioác moãi luùc moät ñoâng, Gioác töø ñoù coù tham voïng laøm vua thieân haï, töï
xöng laø töôùng-quaân, choáng laïi trieàu ñình nhaø Haùn. Boä haï cuûa Tröông-Gioác ñeàu caàm côø
vaøng, neân goïi laø giaëc khaên vaøng.
24 Ñoång-Traùc: Moät gian thaàn thôøi Ñoâng-Haùn, ngöôøi hoang daâm taøn baïo, laán quyeàn vua,
gieát Haùn Thieáu-Ñeá vaø Haø thaùi-haäu. Sau bò Löõ-Boá gieát.
25 Löõ-Boá: Laø con nuoâi cuûa Ñinh-Nguyeân, moät ngöôøi höõu duõng voâ möu, vì lôïi queân nghóa.
Moät laàn gian thaàn Ñoång-Traùc muoán gieát Ñinh-Nguyeân nhöng sôï oai cuûa Löõ-Boá. Ñoång-
Traùc nghe lôøi Lyù-Tuùc duøng danh lôïi mua chuoäc Löõ-Boá, Boá quay laïi laøm con nuoâi cuûa
- 49 -
vaøo dinh Taøo. Nôi Töø-Chaâu anh em phaân taùn, hoä Taåu khoâng nôi nöông töïa 26 ,
Tröông-Lieâu duøng möu giaûm chuùc27, ñeå traùnh hieàm nghi, Ñeá-Quaân phaù töôøng toû
nghóa khí. Trung thaàn khoâng thôø hai chuùa, loøng Ñeá-Quaân chæ haøng Haùn maø khoâng
haøng Taøo. Phong töôùc Ñình- Haàu ôû ñaát Haùn-Thoï, treân daáu khoâng coù chöõ
“Haùn”(tieâu bieåu cho Haùn trieàu) laïi taùi ñuùc28. Ba ngaøy moät yeán tieäc mua loøng, ñoù laø
myõ yù cuûa Taøo-Man29.Nhan-Löông Vaên-Xuù30 daãn binh vaây Taøo, Ñeá-Quaân ra traän
giaûi vaây, laäp coâng traû ôn Taøo-Thaùo.
封金卻印三辭操，挈眷尋兄一點忠。千里尋兄添義氣，五關斬
將有威風。離合英雄乾
將有威風。離合英雄乾坤內，相逢兄弟古城中。
Phong kim khöôùc aán tam töø Thaùo, khieát quyeán taàm huynh nhaát
Ñoång-Traùc vaø gieát Ñinh-Nguyeân. Quan tö-ñoà Vöông-Doaõn thaáy Ñoång-Traùc loäng quyeàn,
duøng Ñieâu-Thuyeàn laøm myõ nhaân keá ly giaùn Ñoång-Traùc vaø Löõ-Boá, Löõ-Boá laïi vì Ñieâu-
Thuyeàn maø gieát Ñoång-Traùc. Veà sau boä haï cuûa Löõ-Boá laøm phaûn, baét Boá giao naïp cho Taøo-
Thaùo, Thaùo thaáy Boá coù duõng, muoán duøng nhöng bò Löu-Bò nhaéc Boá ñaõ töøng gieát Ñinh-
Nguyeân vaø Ñoång-Traùc. Taøo-Thaùo vì theá khoâng duøng vaø gieát Boá.
26 Taøo-Thaùo daãn binh ñaùnh Töø-Chaâu, Löu-Bò muoán phaùt binh sôùm, nhöng truùng keá cuûa
Taøo-Thaùo maø baïi traän phaûi chaïy qua choã Vieân-Thieäu, coøn Tröông-Phi thì chaïy ñeán nuùi
Mang-Ñòch. Quan-Coâng giöõ thaønh Haï-Bì hoä veä gia ñình cuûa Löu Hoaøng-Thuùc, sau cuõng
cuõng bò Taøo-Thaùo duøng keá vaây thaønh, phaûi hoä veä gia ñình cuûa Löu Hoaøng-Thuùc chaïy leân
nuùi Thoå-San. Taøo Thaùo meán taøi cuûa Quan-Coâng, sai Tröông-Lieâu ñi duï haøng, Quan-Coâng
lo ñeán söï an toaøn cuûa gia ñình Löu-Bò, taïm kyù ôû trong dinh Taøo vôùi ba ñieàu kieän: Chæ ñaàu
Haùn maø khoâng ñaàu Taøo; Thaùo phaûi baûo veä söï an toaøn cuûa nhò taåu; Moät khi ñöôïc tin cuûa
Löu-Bò, duø coù caùch xa ngaøn daëm cuõng leân ñöôøng ñi tìm.
27 Taøo-Thaùo duøng keá ñeå laøm haïi thanh danh cuûa Quan-Coâng, cho Quan-Coâng vaø hai vò
phu-nhaân cuûa Löu-Bò ôû chung moät gian nhaø, ban ñeâm chæ caáp cho moät nöûa soá ñeøn caày ñeå
thaép.Ñeå traùnh hieàm nghi, Quan-Coâng thaép ñuoác leân, laáy caây ñao Thanh-long phaù huûy böùc
töôøng, ngoài trong phoøng ñoïc saùch Xuaân-Thu cho ñeán saùng.
28 Taøo-Thaùo phong töôùc Haùn-Thoï Ñình-Haàu cho Quan-Coâng noùi laø do vua Haùn saéc
phong, nhöng trong ñaáu khoâng coù ñuùc chöõ Haùn neân khoâng nhaän. Taøo-Thaùo vì theá cho ñuùc
aán laïi, theâm chöõ Haùn treân daáu. (YÙù cuûa Taøo-Thaùo thì töï cho raèng quyeàn haønh cuûa mình
treân vua Haùn neân töï mình saéc phong cho Quan-Coâng).
29 Nhuõ danh cuûa Taøo-Thaùo. Taøo-Thaùo muoán laáy loøng Quan-Coâng neân ban ngöïa taëng
vaøng, naêm ngaøy theát moät tieäc lôùn, ba ngaøy moät tieäc nhoû, laïi duøng myõ nöõ ñeå laøm sieâu loøng
chí khí cuûa baäc anh huøng. Nhöng vaøng baïc danh lôïi naøo mua ñöôïc taám loøng trung nghóa
cuûa Quan-Coâng!
30 Nhan-Löông vaø Vaên-Xuù laø hai duõng töôùng cuûa Vieân-Thieäu. Vieân-Thieäu sai Nhan-
Löông ñaùnh thaønh Baïch-Maõ cuûa Taøo-Thaùo, gieát luoân hai vieân töôùng cuûa Taøo-Thaùo. Thaùo
hoûang sôï, Quan-Coâng muoán traû ôn cho Taøo-Thaùo ra traän giao chieán vaø gieát ñöôïc Nhan-
Löông. Vaên-Xuù muoán baùo thuø cho Nhan-Löông, ra traän ñaùnh vôùi Quan-Coâng cuõng bò
Quan-Coâng gieát .
- 50 -
ñieåm trung. Thieân lyù taàm huynh thieâm nghóa khí, nguõ quan traûm töôùng
höõu oai phong. Ly hôïp anh-huøng caøn khoân noäi, töông phuøng huynh ñeä
Coå-Thaønh trung.
【Thích nghóa】
】
Töø boû quan aán vaø vaøng baïc cuûa Taøo-Thaùo, moät loøng trung trinh ñi tìm anh. Ngaøn
daëm tìm anh theâm nghóa khí, vöôït quan cheùm töôùng hieån uy phong31. Anh huøng ly
hôïp trong Trôøi ñaát, anh em gaëp nhau nôi Coå-Thaønh32.
智尚雖高無決勝,
智尚雖高無決勝運籌固識少經綸。三謁
運籌固識少經綸。三謁茅廬
固識少經綸。三謁茅廬,
茅廬臥龍晏起。大夢
誰先覺,平生我自知
誰先覺平生我自知,草堂春睡足
平生我自知草堂春睡足,窗外日遲遲。未出茅廬
草堂春睡足窗外日遲遲。未出茅廬,三分已
窗外日遲遲。未出茅廬三分已定。
Trí thöôïng tuy cao voâ quyeát thaéng, vaän truø coá thöùc thieåu kinh luaân.
Tam yeát mao-lö, Ngoïa-Long yeán khôûi, ñaïi moäng thuøy tieân giaùc, bình
sinh ngaõ töï tri, thaûo ñöôøng xuaân thuøy tuùc, song ngoaïi nhaät trì trì. Vò xuaát
mao-lö, tam phaân dó ñònh.
【Thích nghóa】
】
Trí tuy cao khoâng quyeát thaéng, möu löôïc tuy nhieàu thieáu kinh luaân 33 . Ba laàn ñeán
leàu tranh thænh Khoång-Minh 34, khi Ngoïa-Long daäy, giaác moäng ñôøi ngöôøi ai thöùc
tænh, bình sinh ta töï bieát laáy mình, leàu tranh moät giaác nguû thieâm thieáp, aùnh döông loù
daïng ôû ngoaøi song 35. Chöa rôøi khoûi tuùp leàu tranh ñaõ roõ thieân haï chia thaønh ba phaân
孔明(武侯
孔明武侯)原是廣
武侯原是廣慧星
原是廣慧星,即是前朝嚴子
慧星即是前朝嚴子陵。此生諸葛亮(相
陵。此生諸葛亮相),再宋
再宋
31 Vöôït quan cheùm töôùng: Qua aûi Ñoâng-Lónh, bò quan thaùi-thuù giöõ cöûa laø Khoång-Tuù mang
quaân vaây ñaùnh: Quan thöù nhaát. Ñeán Laïc-Döông bò thaùi-thuù Haøn-Phuùc ngaên caûn: Quan
thöù hai. ÔÛ Nghi-Thuûy, bò Bieän-Hyû mai phuïc ôû chuøa Traán-Quoác: Quan thöù ba. Ñeán Huøynh-
Döông bò quan thaùi-thuù Vöông-Thöïc möu haïi: Quan thöù tö. Nôi beán ñoø Hoøang-Haø bò Taàn-
Kyø ngaên ñaùnh: Quan thöù naêm. Khi qua khoûi ñaát Taøo, Quan-Coâng buoàn loøng than raèng:
“Ta naøo muoán doïc ñöôøng gieát ngöôøi, thaät laø baát ñaéc dó vaäy”.
32 Moät thaønh trì ôû Haø-Baéc do Tröông-Phi chieám ñoùng.
33 YÙ laø Ñeá-Quaân coù taøi trí vaø möu löôïc phoø giuùp Löu-Bò, nhöng caàn phaûi coù moät ngöôøi coù
taøi kinh luaân nhö Khoång-Minh môùi coù theå vuøng vaãy ñöôïc.
34 Khoång-Minh: Töùùc Gia-Caùt-Löôïng, ngöøôøi Lang-Nha ñaát Döông-Ñoâ. Nhaø Khoång-Minh
ôû gaàn nuùi Ngoïa-Long-Cöông, neân coù bieät hieäu laø Ngoïa-Long Tieân-Sinh. OÂng coù taøi duøng
binh, laøm quaân-sö cho Löu-Bò laäp neân nöôùc Thuïc, cuøng vôùi Taøo-Thaùo, Toân-Quyeàn moãi
ngöôøi huøng cöù moät phöông, chia Trung-Quoác thaønh ba ñænh vaïc trong thôøi kyø Tam-Quoác.
35 Löu-Bò ñaõ hai laàn thænh Khoång-Minh ra giuùp nöôùc maø khoâng ñöôïc gaëp. Laàn thöù ba tìm
ñeán gaëp luùc Khoång-Minh ñang nguû maø khoâng daùm ñaùnh thöùc. Khi Khoång-Minh daäy, ngaâm
nga leân maáy caâu thô: “Ñaïi moäng thuøy tieân giaùc, bình sinh töông töï tri, thaûo ñöôøng xuaân
thuøy tuùc, song ngoaïi nhaät trì trì”. Ñoù laø caûnh giôùi cuûa moät só-phu nhìn thaáu caûnh thònh suy
cuûa ñôøi ngöôøi.
- 51 -
朱文公。輪迴三世相,永不下凡塵。鼎足三分嫌地窄
朱文公。輪迴三世相永不下凡塵。鼎足三分嫌地窄,江山今換許
永不下凡塵。鼎足三分嫌地窄江山今換許人
江山今換許人。
大哥 (先主
先主)已在清虛府
先主已在清虛府,
已在清虛府關某(聖帝
關某聖帝)今掌三天門。三弟
聖帝今掌三天門。三弟(桓侯
今掌三天門。三弟桓侯)四川為土
桓侯四川為土
穀,每起忠良護國心；在宋易姓岳飛
每起忠良護國心；在宋易姓岳飛(武穆
每起忠良護國心；在宋易姓岳飛武穆)將
武穆將,在唐改諱曰張
在唐改諱曰張 (公
公);輪迴
輪迴
三轉皆忠烈,上帝封為護國神。小可兵戈不差汝
三轉皆忠烈上帝封為護國神。小可兵戈不差汝(聖
上帝封為護國神。小可兵戈不差汝聖),大難危邦再下塵。
大難危邦再下塵。
Khoång-Minh (Voõ-Haàu) nguyeân thò Quaûng-Tueä-Tinh, töùc thò tieàn
trieàu Nghieâm-Töû-Laêng, thöû sinh Gia-Caùt-Löôïng(Töôùng), taùi Toáng Chu-
Vaên-Coâng. Luaân hoài tam theá töôùng, vónh baát haï phaøm traàn. Ñænh tuùc
tam phaân hieàm ñòa traùch, giang san kim hoaùn höùa ña nhaân. Ñaò ca
(Tieân-Chuùa) dó taïi Thanh-Hö phuû, Quan moã (Thaùnh-Ñeá) kim chöôûng
Tam-Thieân moân. Tam ñeä (Hoaøn-Haàu) Töù-Xuyeân vi Thoå-Coác, moãi khôûi
trung-löông hoä quoác taâm. Taïi Toáng dòch tính Nhaïc-Phi (Voõ-Muïc) töôùng,
taïi Ñöôøng caûi huùy vieát Tröông-Tuaàn (Coâng). Luaân-hoài tam chuyeån giai
trung-lieät, Thöôïng-Ñeá phong vi Hoä-Quoác-Thaàn. Tieåu khaû binh qua baát
sai Nhöõ (Thaùnh), ñaïi naïn nguy bang taùi haï traàn.
【Thích nghóa】
】
Voõ-Haàu (Khoång-Minh) nguyeân laø sao Quaûng-Tueä giaùng phaøm, töùc laø Nghieâm-Töû-
Laêng36 ñôøi Haùn, thôøi Tam-Quoác laø Gia-Caùt-Löôïng, ñôøi Toáng taùi giaùng phaøm laø
Chu Vaên-Coâng 37, traûi qua ba ñôøi luaân hoài ñeàu laø quan vaên, nay vónh vieãn khoâng haï
phaøm. Chaân vaïc ba phaân cheâ ñaát heïp, giang sôn ñoåi chuû ñaõ bao laàn. Ñaïi ca (Löu-Bò)
nay ôû Thanh-Hö phuû, Quan-Moã (Ñeá-Quaân) nay chöôûng quaûn ba coõi Trôøi. Tam ñeä
(Ñöùc Hoaøn-Haàu Tröông-Phi) laøm Thaàn Thoå-Coác ôû tænh Töù-Xuyeân, vaãn moät loøng
trung löông giöõ nöôùc, trieàu Toáng thay hoï ñoåi teân giaùng phaøm laø töôùng Nhaïc-Phi38,
36 Nghieâm-Töû-Laêng : Ngöôøi Dö-Dieäu thôøi Ñoâng-Haùn, laø baïn hoïc cuûa Haùn-Quang-Vuõ
Löu-Tuù. Khi Löu-Tuù leân ngoâi (töùc Haùn-Voõ-Ñeá), vì meán taøi, sai ngöôøi tìm Nghieâm-Töû-Laêng
veà laøm quan, Nghieâm-Töû-Laêng khoâng chòu, veà sau thay hoï ñoåi teân quy aån ôû nuùi Phuù-Sôn.
37 Chu-Vaên-Coâng: Töùc Chu-Hy, Lyù hoïc gia ñôøi Toáng, ñoã Tieán-só ñôøi Toáng-Cao-Toâng.
Laøm quan traûi boán ñôøi vua: Cao-Toâng, Hieáu-Toâng, Quang-Toâng vaø Ninh-Toâng. Oâng tröôùc
taùc raát nhieàu saùch, trong ñoù coù Chaâu Dòch Baûn Nghóa, Thaùi-Cöïc Ñoà Thuyeát, Luaän Maïnh
Taäp Nghóa, Töù-Thö Taäp Chuù….(Oâng trích Trung-Dung, Ñaïi-Hoïc töø saùch Leã-Kyù ra hôïp vôùi
Luaän-Ngöõ vaø Maïnh-Töû maø thaønh boä Töù-Thö löu truyeàn ñeán nay.)
38 Nhaïc-Phi:Töï laø Baèng-Cöû, moät trung-thaàn tinh trung baùo quoác noåi tieáng thôøi Toáng.
Xuaát thaân trong gia ñình noâng daân, thôø meï chí hieáu, thích ñoïc kinh söû, nghieân cöùu chieán
löôïc. Khi nöôùc Kim xaâm laán nöôùc Toáng, Nhaïc-Phi ñaàu quaân ñaùnh giaëc, laäp ñöôïc nhieàu
chieán coâng vaø laáy laïi ñöôc nhieàu thaønh trì ñaõ bò nöôùc Kim chieám. Coù laàn vua Cao-Toâng
hoûi Nhaïc-Phi: Chaúng bieát khi naøo seõ thaáy ñöôïc caûnh thaí bình. Nhaïc-Phi ñaùp: Khi naøo
quan vaên khoâng tham taøi, quan voõ khoâng sôï cheát luùc ñoù thieân haï seõ thaùi bình. Chæ tieác
- 52 -
Ñôøi Ñöôøng ñoåi hoï laø töôùng Tröông-Tuaàn 39. Luaân hoài ba ñôøi ñeàu laø baäc trung lieät,
neân Thöôïng-Ñeá phong laøm Hoä-Quoác Thaàn. Binh ñao thôøi loaïn khoûi giaùng theá, chæ
trong tröôøng hôïp quoác gia laâm nguy ñaïi naïn, luùc ñoù Thöôïng-Ñeá môùi ra leänh cho
xuoáng phaøm cöùu ñôøi.
天下城隍皆將相,正直為神古至今
天下城隍皆將相正直為神古至今;
正直為神古至今為人忠孝
為人忠孝感天地，豈在持齋
感天地，豈在持齋
佛顯靈。飲食衣服休華美,隨著隨餐莫厭憎。禽獸一切皆性命
佛顯靈。飲食衣服休華美隨著隨餐莫厭憎。禽獸一切皆性命,無故自
隨著隨餐莫厭憎。禽獸一切皆性命無故自
食宰生靈；一切化生皆活命，何苦張弓補網尋。
Thieân haï Thaønh-Hoaøng giai töôùng töôùng, chính tröïc vi Thaàn coå chí
kim. Vi nhaân trung hieáu caûm Thieân Ñòa, khôûi taïi trì trai Phaät hieån linh.
AÅm thöïc y phuïc höu hoa myõ, tuøy tröôùc tuøy san maïc yeám taêng. Caàm thuù
nhaát thieát giai tính meänh, voâ coá töï thöïc teå sinh linh. Nhaát thieát hoùa sinh
giai hoaït meänh, haø khoå tröông cung boå voõng taàm.
【Thích nghóa】
】
Caùc vò Thaàn trong mieáu Thaønh-Hoaøng40 ñeàu laø baäc löông töôùng, töø coå chí kim
nhöõng ngöôøi chính tröïc treân ñôøi khi cheát, vì taám loøng chính tröïc naøy maø ñöôïc phong
Thaàn. Loøng trung hieáu cuûa moät ngöôøi caûm caùch ñöôïc Trôøi ñaát, naøo coù phaûi trì chay
cuùng Phaät maø caàu Phaät hieån linh. AÊn uoáng aên maëc chôù xa hoa, tuøy aên tuøy maëc
chaúng oaùn hôøn. Nhaát thieát caàm thuù ñeàu coù sinh meänh, chôù neân voâ côù, chæ vì ngon
mieäng maø saùt haïi sinh linh. Caùc loaøi hoùa sinh cuõng caàn soáng, sao laïi giöông cung
giaêng löôùi tìm.
草木花果休折採,嚴冬零落發陽春
草木花果休折採嚴冬零落發陽春;萬物悉含天地化
嚴冬零落發陽春萬物悉含天地化,依時生長與
萬物悉含天地化依時生長與
人靈。爾能遵守惜萬物,福有攸歸禍不侵。
人靈。爾能遵守惜萬物福有攸歸禍不侵。
Thaûo moäc hoa quaû höu chieát thaùi, nghieâm ñoâng linh laïc phaùt
döông xuaân. Vaïn vaät taát haøm Thieân-Ñòa hoùa, y thôøi sinh tröôûng döõ nhaân
linh. Nhöõ naêng tuaân thuû tích vaïn vaät, phuùc höõu du quy hoïa baát xaâm.
raèng vua Toáng khoâng nghe lôøi cuûa Nhaïc-Phi maø nghe lôøi cuûa teân gian thaàn Taàn-Coái, chuû
tröông nghò hoøa vôùi nöôùc Kim, vaø sau cuøng Nhaïc-Phi bò Taàn-Coái haõm haïi maø cheát. Naêm
ñoù Nhaïc-Phi môùi coù 39 tuoåi.
39Tröông-Tuaàn: Ngöôøi Thöông-Khaâu tænh Haø-Nam, ñoã tieán-só vaø naêm Khai-nguyeân ñôøi
Ñöôøng. Giöõ chöùc ngöï-söû trung-thöøa thôøi Ñöôøng-Huyeàn-Toân. Khi An-Loäc-Sôn laøm phaûn,
Tröông-Tuaàn cuøng Höùa-Vieãn traán giöõ thaønh Chuy-Döông. Khi thaønh bò quaân giaëc vaây,
Tröông-Tuaàn giöõ thaønh cho ñeán löông thöïc duøng heát maø vaãn khoâng chòu haøng. Khi bò baét,
oâng nghieán raêng maéng nhuïc keû phaûn thaàn cho ñeán cheát. Luùc cheát raâu tua trôïn ngöôïc,
nhieàu raêng gaõy naùt. Daân thaønh caûm loøng trung thaønh cuûa Tröông-Tuaàn neân laäp mieáu thôø
phuïng.
40 Thaàn cuûa moät huyeän.
- 53 -
【Thích nghóa】
】
Caây coû hoa quaû chôù neân beû, muøa Ñoâng laù ruïng Xuaân ñaâm choài. Vaïn vaät ñeàu do Trôøi
ñaát hoùa, tuøy thôøi sinh tröôûng nhö loaøi ngöôøi. Neáu sinh loøng thöông tieác vaïn vaät, töï
nhieân phuùc ñeán hoïa traùnh xa.
勿謂善小而不做,勿為惡小而可行
勿謂善小而不做勿為惡小而可行;天網恢恢分曲直
勿為惡小而可行天網恢恢分曲直,神靈赫赫定
天網恢恢分曲直神靈赫赫定
虧盈。孝悌忠信人之本,禮義廉恥人之根
虧盈。孝悌忠信人之本禮義廉恥人之根;爾能聽我
禮義廉恥人之根爾能聽我(帝
爾能聽我帝)行善事，定有
行善事，定有
祥雲足下騰。
Vaät vò thieän tieåu nhi baát toá, vaät vò aùc tieåu nhi khaû haønh. Thieân
voõng khoâi khoâi phaân khuùc tröïc, Thaàn-Minh haùch haùch ñònh khuy doanh.
Hieáu ñeã trung tín nhaân chi baûn, leã nghóa lieâm sæ nhaân chi caên. Nhó naêng
thính Ngoâ (Ñeá) haønh thieän söï, ñònh höõu töôøng vaân tuùc haï ñaèng.
【Thích nghóa】
】
Chôù cho vieäc thieän nhoû nhen maø khoâng laøm, chôù cho raèng vieäc aùc nhoû maø laïi haønh
theo. Löôùi Trôøi loàng loäng, khuùc tröïc phaân minh, Thaàn linh haùch haùch ñònh khuyeát
troøn. Hieáu ñeã trung tín laø caên baûn, leã nghóa lieâm sæ laø coäi nguoàn. Nghe lôøi Ñeá-Quaân
laøm vieäc thieän, taát coù maây laønh döôùi chaân bay 41.
吾(帝
帝)受三天門掌握，萬神啟奏我
受三天門掌握，萬神啟奏我(帝
受三天門掌握，萬神啟奏我帝) 先聞。善者記錄加官爵
聞。善者記錄加官爵,
官爵
惡者遭殃絕子孫。報應遲速時未到，昭彰早晚禍福臨。休道天高無
耳目,
耳目虧心暗室有遊神。敬神如在須誠敬
虧心暗室有遊神。敬神如在須誠敬,不可狂言褻聖明。
不可狂言褻聖明。
Ngoâ (Ñeá) thoï Tam-thieân moân chöôûng aùc, vaïn Thaàn khaûi taáu Ngaõ
(Ñeá) tieân vaên. Thieän giaû kyù luïc gia quan töôùc, aùc giaû tao öông tuyeät töû
toân. Baùo öùng trì toác thôøi vò ñaùo, chieâu chöông taûo vaõn hoïa phuùc laâm.
Höu ñaïo Thieân cao voâ nhó muïc, khuy taâm aùm thaát höõu Du-Thaàn. Kính
Thaàn nhö taïi tu thaønh kính, baát khaû cuoàng ngoân tieát Thaùnh-Minh.
【Thích nghóa】
】
Ñeá-Quaân thoï meänh, chöôûng quyeàn ba coõi Trôøi, muoân Thaàn khôûi taâu, Ñeá-Quaân sôùm
nghe tröôùc, Ngöôøi thieän ghi coâng gia quan töôùc, keû aùc gaëp tai tuyeät töû toân. Baùo öùng
chaäm nhanh thôøi chöa ñeán, hoaï phuùc sôùm muoän cuõng giaùng laâm. Chôù noùi Trôøi cao
khoâng tai maét, phoøng toái môø aùm coù Du-Thaàn. Kính Thaàn nhö ñang ôû tröôùc maët, chôù
neân ngoâng cuoàng phaïm Thaùnh Minh.
41 Ñoù laø caûnh Tieân ôû coõi Trôøi. Töùc laø ñöôïc laøm Thaàn hay Tieân ôû treân Trôøi.
- 54 -
力學第三
吾(帝
帝)素覽春秋，幼觀孔孟：唯以孝悌
素覽春秋，幼觀孔孟：唯以孝悌為
素覽春秋，幼觀孔孟：唯以孝悌為先，修身治國為本。
異端蜂起，兵戈傷殘民命；十餘年甲不離身，刀無潔淨；夜無穩睡
三更，日不飽餐一頓；東戰西征，百戰而江山纔定；白了鬚鬢星星，
力倦馬羸刀鈍；費盡赤膽忠心，換得箇封侯金印。
Löïc Hoïc Ñeä Tam

Ngoâ (Ñeá) toá laõm Xuaân-Thu, aáu quan Khoång Maïnh: Duy dó hieáu ñeã
vi tieân, tu thaân trò quoác vi baûn. Dò ñoan phong khôûi, binh qua thöông taøn
daân meänh, thaäp dö nieân giaùp baát ly thaân, ñao voâ khieát tònh, daï voâ oån
thuøy tam canh, nhaät baát baõo san nhaát ñoán, ñoâng chieán taây chinh, baùch
chieán nhi giang san taøi ñònh, baïch lieãu tu maáân tinh tinh, Löïc quyeän maõ
luïy ñao ñoän, phí taän xích ñaûm trung taâm, hoaùn ñaéc caù phong haàu kim aán.
【Thích nghóa】
】
Ñeá-Quaân voán thích duyeät laõm Xuaân-Thu 42, thôøi nhoû ñoïc saùch Khoång Maïnh 43: Laøm
ngöôøi phaûi laáy trung hieáu laøm ñaàu, tu thaân trò quoác laøm goác. Meâ tín dò-ñoan noåi leân
nhö ong vôõ toå, bay khaép töù phía, naïn ñao binh taøn saùt sinh-linh. Hôn möôøi naêm,
thaân khoâng rôøi aùo giaùp, ñao Thanh-long, röôùm maùu chaúng lau chuøi. Ñeâm nguû, ba
canh khoâng yeân giaác, ngaøy aên, khoâng moät böõa côm no. Ñaùnh Ñoâng deïp Taây, traûi
traêm traän giang san môùi yeân ñònh, treân thaân mình raâu toùc cuõng baïc phô, söùc meät
ngöïa moûi ñao ñaõ cuøn, moät ñôøi vôùi loøng trinh trung can tröôøng, môùi ñoåi ñöôïc haàu
töôùc daáu vaøng.
到如今,亂臣賊子：捕風捉影，奸貪讒佞
到如今亂臣賊子：捕風捉影，奸貪讒佞;結黨欺良
亂臣賊子：捕風捉影，奸貪讒佞結黨欺良,言無一定；
結黨欺良言無一定；
不思禮義廉恥,孝悌忠信。事每胡行
不思禮義廉恥孝悌忠信。事每胡行,屢圖僥倖：篡君位
孝悌忠信。事每胡行屢圖僥倖：篡君位,戮忠臣，好貨
屢圖僥倖：篡君位戮忠臣，好貨
42 Laø boä söû do Ñöùc Khoång-Töû soaïn. Thôøi Xuaân-Thu laø thôøi kyø loaïn nhaát trong lòch söû
Trung-Quoác. Khoång-Töû ñem nhöõng vuï con gieát cha, toâi gieát vua ghi cheùp thaønh söû, ñeå
caûnh tænh ngöôøi ñôøi vaø laøm cho loïan thaàn taëc töû sôï. Khoång-Töû noùi: “Bieát ta ôû boä Xuaân-Thu,
traùch ta cuõng ôû boä Xuaân-Thu.”
43 Hai boä saùch Luaän-Ngö õ vaø Maïnh-Töû: Luaän-Ngöõ laø saùch ghi cheùp nhöõng lôøi ñoái ñaùp
cuûa thaày troø Ñöùc Khoång-Töû.
Saùch Maïnh-Töû do thaày Maïnh-Töû ñeå laïi. AÙ-Thaùnh Maïnh-Töû laø hoïc troø cuûa Thaùnh Töû-Tö,
laø ngöôøi troïng nhaân nghóa khinh danh lôïi, chuû chöông tính cuûa con ngöôøi baûn thieän. Neáu
bieát toàn taâm döôõng tính, nuoâi khí haïo-nhieân thì ø moïi ngöôøi ñeàu coù theå trôû thaønh Nghieâu
Thuaán.
- 55 -
財, 淫美色，殺人縱性。只顧爽心樂事，豈曉得後來報應﹖
Ñaùo nhö kim, loaïn thaàn taëc töû, boä phong troùc aûnh, gian tham saøm
nònh, keát ñaûng khi löông, ngoân voâ nhaát ñònh, baát tö leã nghóa lieâm sæ, hieáu
ñeã trung tín. Söï moãi hoà haønh, luõ ñoà kieâu haõnh: Soaùn quaân vò, luïc trung-
thaàn, haùo hoùa taøi, daâm myõ saéc, saùt nhaân tuùng tính. Chæ coá saûng taâm laïc
söï, khôûi hieåu ñaéc haäu lai baùo öùng?
【Thích nghóa】
】
Ñeán nay, boïn loaïn thaàn taëc töû 44, theo gioù baét aûnh45, gian tham sieåm nònh, keát beø
ñaûng aùp böùc ngöôøi hieàn, lôøi noùi khoâng thieát thöïc, khoâng nghó gì ñeán leã nghóa lieâm sæ,
hieáu ñeã trung tín. Laøm vieäc traùi leõ, loøng caàu may ruûi, soaùn ngoâi chuùa, gieát trung
thaàn, thaáy taøi vaät sinh loøng tham, thaáy nöõ saéc sinh loøng daâm, gieát ngöôøi khoâng gôùm
tay. Chæ bieát laøm thoûa loøng mình, naøo hieåu ñöôïc haäu quaû cuûa söï baùo öùng theo sau?
古今好事多磨，無勉強苟求捷徑：如彩雲琉璃，鮮花明月:
古今好事多磨，無勉強苟求捷徑：如彩雲琉璃，鮮花明月人
不知機，如鋼刀快缺；妄動橫行，造下了些冤孽；遠則幾年，近則
數月，報應無差，法難漏洩。遠則幾年，近則數月，報應無差，法
難漏洩。如人未遭逢，各有時節,當思守命由天
難漏洩。如人未遭逢，各有時節當思守命由天,安貧樂業
當思守命由天安貧樂業.
安貧樂業
Coå kim haûo söï ña ma, voâ mieãn cöôøng caåu caàu tieäp kính. Nhö thaùi
vaân löu ly, tieân hoa minh nguyeät, nhaân baát tri cô, nhö cang ñao khoaùi
khuyeát, voïng ñoäng hoaønh haønh, taïo haï lieãu ta oan nghieät, vieãn taéc kyû
nieân, caän taéc soá nguyeät, baùo öùng voâ soa, phaùp nan laäu tieát. Nhö nhaân vò
tao phuøng, caùc höõu thôøi tieát: Ñöông tö thuû meänh do Thieân, an baàn laïc
nghieäp.
【Thích nghóa】
】
Xöa nay vieäc toát thöôøng gaëp nhieàu traéc trôû, nhöng cuõng khoâng vì theá maø ñi tìm caàu
tieäp kính 46. Neáu coù ñöôïc cô may, thì cuõng chæ nhö saéc maây, nhö löu ly, nhö hoa töôi,
nhö traêng saùng, tuy ñeïp ñeõ moät thôøi, nhöng khoâng ñöôïc laâu daøi. Ngöôøi ñôøi khoâng
hieåu cô Trôøi, nhö dao beùn nhoïn thì söùt nhanh, voïng ñoäng hoaønh haønh, maø taïo neân
oan nghieät, do ñoù seõ gaëp baùo öùng, xa thì vaøi naêm, gaàn thì vaøi thaùng khoâng sai moät
maûy, khoù loït luaät Trôøi. Neáu chöa gaëp baùo öùng, laø thôøi cô chöa ñeán.
Neân nghó raèng chæ caàn thuû phaän, moïi söï ñeàu do meänh Trôøi, nhö theá môùi coù theå an
baàn laïc nghieäp.
44 Chæ beà toâi gieát vua, con gieát cha.

45 Laøm vieäc khoâng thöïc teá, töùc laø traùi ñaïo.
46 Tieäp kính : Con ñöôøng vaén taét, töùc laø caàu cô may.
- 56 -
如百藝倉卒成功,其物焉能精潔；草木不能培植，難長許多枝葉；
如百藝倉卒成功其物焉能精潔；草木不能培植，難長許多枝葉；
五穀少用耕鋤,苗雖秀而不實。文臣十載寒窗
五穀少用耕鋤苗雖秀而不實。文臣十載寒窗,方朝金闕
苗雖秀而不實。文臣十載寒窗方朝金闕.
方朝金闕武將百戰臨
危,始得公侯並列。
始得公侯並列。
Nhö baùch ngheä thaûng thoát thaønh coâng, kyø vaät yeân naêng tinh khieát,
thaûo moäc baát naêng boài thöïc, nan tröôûng höùa ña chi dieäp; nguõ coác thieåu
duïng canh söø, mieâu tuy tuù nhi baát thöïc. Vaên thaàn thaäp taûi haøn song,
phöông trieàu Kim Khuyeát 47, Voõ töôùng baùch chieán laâm nguy, thæ ñaéc
coâng haàu tònh lieät.
【Thích nghóa】
】
Nhö traêm ngheà, neáu hoaøn thaønh moät caùch voäi vaõ thì khoâng ñöôïc tinh xaûo, caây coû neáu
khoâng boài ñaép, khoù sinh nhieàu laù nhieàu caønh. Nguõ coác neáu khoâng xôùi ñaát, caây maï
tuy ñeïp nhöng hieám quaû. Quan vaên möôøi naêm ñeøn saùch, môùi ñöôïc vua môøi vaøo chaàu.
Quan voõ laâm nguy traêm traän, môùi ñöôïc phong coâng phong haàu.
吾(帝
帝)乃日月精忠，乾坤大節；天崩我
乃日月精忠，乾坤大節；天崩我(帝
乃日月精忠，乾坤大節；天崩我帝)崩，地裂我
崩，地裂我(帝
崩，地裂我帝)裂。
裂。
Ngoâ (Ñeá) naõi nhaät nguyeät tinh trung, caøn khoân ñaïi tieát. Thieân
baêng Ngaõ (Ñeá) baêng, Ñòa lieät Ngaõ (Ñeá) lieät.
【Thích nghóa】
】
Loøng tinh trung cuûa Ñeá-Quaân trong saùng nhö nhaät nguyeät, tieát nghóa lôùn nhö Trôøi
ñaát. Trôøi saäp thì loøng trung trinh cuûa Ñeá-Quaân môùi heát, Ñaát lôû tieát nghóa cuûa Ñeá-
Quaân môùi maát 48.
47 Kim-khuyeát : Cung ñieän cuûa baäc vua chuùa.

48 Chæ loøng tinh trung, tieát nghóa cuûa Thaùnh-nhaân saùnh cuøng Trôøi ñaát. Trôøi ñaát laâu daøi
neân taám loøng cuûa Thaùnh-nhaân khoâng khi naøo thay ñoåi.
- 57 -
道貌第四
又奉上帝加御敕，掌握凡間善惡人。萬國九州皆敬服，道吾(帝
又奉上帝加御敕，掌握凡間善惡人。萬國九州皆敬服，道吾帝)
忠義獨稱尊。塑形畫像乾坤內，如吾(帝
忠義獨稱尊。塑形畫像乾坤內，如吾帝)英雄有幾人﹖火龍燒赤兔，
英雄有幾人﹖火龍燒赤兔，
水獸鍊青鋒；臥蠶眉八字，丹鳳目雙睛；五龍鬚擺尾，一虎額搖身。
Ñaïo Maïo Ñeä Töù
Höïu phuïng Thöôïng-Ñeá gia ngöï saéc, chöôûng aùc phaøm gian thieän aùc
nhaân, vaïn quoác cöûu-chaâu giai kính phuïc, ñaïo Ngoâ (Ñeá) trung nghóa ñoäc
xöng toân, toá hình hoïa töôïng caøn khoân noäi, nhö Ngoâ(Ñeá) anh-huøng höõu
kyû nhaân? Hoûa long thieâu xích-thoá, thuyû thuù luyeän thanh phong, ngoïa
taøm mi baùt töï, ñan-phuïng muïc song tinh, nguõ long tu baõi vó, nhaát hoå
ngaïch dieâu thaân.
【Thích nghóa】
】
Laïi vaâng saéc leänh cuûa Thöôïng-Ñeá, naém vieäc thieän aùc trong coõi phaøm. Vaïn quoác chín
chaâu ñeàu kính phuïc, ñoäc toân Ñeá-Quaân laø baäc trung nghóa, ñuùc töôïng veõ hình khaép
caøn khoân. Anh-huøng nhö Ñeá-Quaân, xöa nay coù maáy ngöôøi. Löûa roàng thieâu xích thoá
49, thuûy thuù luyeän thanh-phong50 . Maøy nhö taèm naèm hình chöõ baùt, maét nhö ñan-
phuïng51 coù song ngöôi, naêm choøm raâu töïa ñuoâi roàng vaãy, moät traùn cao nhö maõnh
hoå vöôn thaân 52.
精忠沖日月,義氣貫乾坤
精忠沖日月義氣貫乾坤;韜略期孫臏
義氣貫乾坤韜略期孫臏,機謀勝范增
韜略期孫臏機謀勝范增;鬚長義更長
機謀勝范增鬚長義更長,
鬚長義更長
面赤心尤赤。英雄氣蓋
面赤心尤赤。英雄氣蓋世,燭殘刀破壁
燭殘刀破壁;封庫印懸樑
燭殘刀破壁封庫印懸樑,爵祿辭不受。偃月
封庫印懸樑爵祿辭不受。偃月
刀,磨仍快
磨仍快,嘆兄弟不再
磨仍快嘆兄弟不再;臥蠶眉
嘆兄弟不再臥蠶眉;鎖未開
臥蠶眉鎖未開,恨江山幾改。
鎖未開恨江山幾改。
Tinh trung xung nhaät nguyeät, nghóa khí quaùn caøn khoân, thaùo löôïc
kyø Toân-Taãn, cô möu thaéng Phaïm-Taêng, tu tröôøng nghóa caùnh tröôøng,
49 Xích-thoá : Nguyeân laø con ngöïa quyù, ngaøy chaïy nghìn daëm cuûa Löõ-Boá. Taøo-Thaùo gieát
Löõ-Boá laáy ñöôïc con ngöïa, vì muoán mua loøng cuûa Ñeá-Quaân neân ñem con ngöïa xích-thoá
taëng cho Ñeá-Quaân. Ñeá-Quaân maët ñoû, töïa nhö löûa, raâu töïa nhö roàng, khi ngoài treân löng vôùi
daùng uy phong laãm lieät, töïa nhö roàng ngöï cheá ngöïa vaäy.
50 Thuûy thuù chæ loaøi traâu ngöïa.Thanh-phong laø caây ñao Thanh-Long cuûa Ñeá-Quaân.
Ngaøy keát nghóa ôû Ñaøo-Vieân, Quan-Coâng, Löu-Bò, Tröông-Phi ba ngöôøi gieát traâu ngöïa teá
caùo trôøi ñaát, Quan-Coâng laáy maùu loaøi thuûy thuù boâi leân caây thanh-long ñao, nguyeän theà
deïp giaëc phoø Haùn.
51 Moät loaïi chim Loan, ñaàu vaø caùnh ñeàu maøu ñoû.
52 Töôùng maïo uy nghi cuûa Ñeá-Quaân khaùc haún ngöôøi thöôøng.
- 58 -
dieän xích taâm vöu xích, anh-huøng khí caùi theá, chuùc taøn ñao phaù bích,
phong khoá aáân huyeàn löông, töôùc loäc töø baát thuï. Yeån-nguyeät-ñao, ma
nhöng khoaùi, thaùn huynh ñeä baát taùi, ngoïa taøm mi, toûa vò khai, haän giang
san kyû caûi.
【Thích nghóa】
】
Taám loøng tinh trung xung nhaät nguyeät, nghóa khí cao caû thaáu caøn khoân. Thao-löôïc
saùnh Toân-Taån 53, cô möu hôn Phaïm-Taêng 54. Raâu daøi nghóa caøng daøi, Maët ñoû loøng
caøng ñoû. Khí phaùch anh-huøng, ñeøn taøn ñao phaù töôøng, Vaøng baïc traû ngaân khoá, aán
quan treo xaø nhaø 55. Caây ñao Yeån-Nguyeät maøi coøn saéc beùn. Than cho anh em khoâng
coøn gaëp, maøy taèm chöa môû khoùa, haän giang san thay ñoåi ñaõ bao laàn.
亙古功名難比並,
亙古功名難比並三天門下封元帥。稽首頓首,上帝敕令各部將
三天門下封元帥。稽首頓首上帝敕令各部將
帥：經傳下界,抄錄諷誦如在
帥：經傳下界抄錄諷誦如在,人能遵行，繫玉腰金，官居千載；能全
抄錄諷誦如在人能遵行，繫玉腰金，官居千載；能全
一事，崢嶸三代。欽承法旨，會集諸神施行。
Caéng coå coâng danh nan tæ tònh, Tam thieân moân haï phong nguyeân-
soaùi. Kheå thuû ñoán thu,û Thöôïng-Ñeá saéc leänh caùc boä töôùng soaùi: Kinh
truyeàn haï giôùi, sao luïc phuùng tuïng nhö taïi, nhaân naêng tuaân haønh, heä
ngoïc yeâu kim, quan cö thieân taûi. Naêng toaøn nhaát söï, tranh-vinh tam ñaïi.
Khaâm thöøa phaùp chæ, hoäi taäp chö Thaàn thi haønh.
【Thích nghóa】
】
Xöa nay coâng danh cuûa Ñeá-Quaân coù maáy ai bì, döôùi cöûa Tam-Thieân phong nguyeân-
soaùi. Cuùi ñaàu quyø laïy, Thöôïng-Ñeá saéc leänh caùc boä Töôùng-Soaùi: Ñem Kinh naøy
truyeàn xuoáng coõi traàn gian, ghi cheùp tuïng nieäm nhö coù Thaàn taïi. Ngöôøi naøo tuaân
haønh laøm theo, löng ñai seõ treo vaøng ngoïc, quan chöùc treân ngaøn naêm. Laøm troøn moät
vieäc toát, vinh quang khaép ba ñôøi. Khaâm meänh thöøa phaùp-chæ, hoäi taäp chö Thaàn thi
haønh.
53 Toân-Taãn, ngöôøi nöôùc Teà, moät chieán löôïc gia thôøi Chieán-quoác, theo Quyû-Coác-Töû hoïc
ñaïo. Khi haï san giuùp nöôùc Trieäu ñaùnh baïi nöôùc Nguïy.
54 Phaïm-Taêng : Möu só cuûa Sôû-Baù-Vöông Haïng-Voõ, nhieàu laàn hieán keá cho Haïng-Voõ ñeå
dieät Löu-Bang, nhöng Haïng-Voõ khoâng duøng, sau cuøng Haïng-Voõ bò Löu-Bang ñaùnh baïi maø
phaûi töï vaãn ôû soâng OÂ-Giang.
55 Sau khi gieát hai vò töôùng Nhan-Löông vaø Vaên-Xuù cuûa Vieân-Thieäu ñaùp ôn cho Taøo-
Thaùo, Ñeá-Quaân ba laàn töø góa Taøo-Thaùo, nhöng Thaùo laáy côù traùnh gaëp maët Ñeá-Quaân.
Trong tröôøng hôïp naøy Ñeá-Quaân ñaønh phaûi giao traû vaøng baïc cuûa Taøo-Thaùo ñaõ bieáu vaø
treo aán quan cuûa Taøo-Thaùo treân xaø nhaø, bieät Thaùo leân ñöôøng tìm anh.
- 59 -
節訓第五
著忠良，竭力匡衡，孝順無改；廉潔不亂心田，節義臨危不敗。
Tieát Huaán Ñeä Nguõ

Tröù trung löông, kieät löïc khuoâng haønh, hieáu thuaän voâ caûi, lieâm
khieát baát loaïn taâm ñieàn, tieát nghóa laâm nguy baát baïi.
【Thích nghóa】
】
Baäc trung löông, heát loøng ra söùc phoø vua giuùp nöôùc. Loøng hieáu thuaän khoâng thay
ñoåi, tính thanh lieâm khoâng loaïn taâm ñieàn, tieát nghóa trong luùc laâm nguy vaãn khoâng
baïi.
忠孝廉節之章聽解：
君使臣以禮，臣事君以忠。日用朝廷祿，當思補報功；報國臣
君使臣以禮，臣事君以忠。日用朝廷祿，當思補報功；報國臣
之本，惜卒將之宏；不飾文臣過，不滅武將功；記錄文華殿，舉劾
建章宮；丹心如赤日，位必至三公。秦檜世為犬，岳飛(武穆
建章宮；丹心如赤日，位必至三公。秦檜世為犬，岳飛武穆)四帥中。
武穆四帥中。
Trung hieáu lieâm tieát chi chöông thính giaûi:
Quaân söû thaàn dó leã, thaàn söï quaân dó trung, nhaät duïng trieàu ñình loäc,
ñöông tö boå baùo coâng. Baùo quoác thaàn chi baûn, tích toát töôùng chi hoaèng,
baát söùc vaên-thaàn quùa, baát dieät voõ töôùng coâng, kyù luïc Vaên-Hoa ñieän, cöû
haëc Kieán-Chöông cung. Ñan-taâm nhö xích nhaät, vò taát chí tam-coâng.
Taàn-Coái theá vi khuyeån, Nhaïc-Phi (Vuõ-Muïc) töù soaùi trung.
【Thích nghóa】
】
Giaûi thích chöông Trung Hieáu Lieâm Tieát:
Quaân vöông laáy leã sai khieán baøy toâi, baøy toâi laáy chöõ trung thôø vua. Ngaøy duøng boång
loäc cuûa trieàu ñình, phaûi nghó ñeán laáy coâng ñeàn ñaùp. Baùo ñeàn nôï nöôùc laø boån phaän
cuûa baäc laøm toâi. Thöông yeâu só toát laø loøng roäng löôïng cuûa baäc laøm töôùng, khoâng
duøng lôøi kheùo ñeå che loãi cho baäc vaên-thaàn, khoâng che laáp hay ñoaït coâng cuûa baäc voõ
töôùng. Khi coù coâng, ñieän Vaên-Hoa56 tuyeân döông coâng traïng, luùc coù loãi cung Kieán-
56 Teân ñieän ôû cöûa Ñoâng cuûa Töû-Caám-Thaønh, laø nôi ghi luïc coâng traïng cuûa caùc baäc quan
trong hai thôøi Minh vaø Thanh.
- 60 -
Chöông57ñaøn haïch phaân minh. Moät taám loøng son ñoû nhö Nhaät, quan vò seõ ñeán baäc
tam-coâng58. Taàn-Coái vì gian, traûi nhieàu kieáp ñaàu thai thaân laøm choù, Ñöùc Vuõ-Muïc
Nhaïc-Phi, vì taän trung baùo quoác maø laøm nguyeân-soaùi nôi Thieân-taøo 59.
為人子,
為人子孝為先,
孝為先孝順兩字緊相聯。勿使惱怒常歡；暖衣飽食無
孝順兩字緊相聯。勿使惱怒常歡；暖衣飽食無
飢寒。病醫葯,
飢寒。病醫葯必自煎,
必自煎即須嘗過獻親前；夜不解衣朝不食,
即須嘗過獻親前；夜不解衣朝不食時時刻刻
在身邊。爾能孝順爾子孝,
在身邊。爾能孝順爾子孝點點滴滴看簷前。
Vi nhaân töû, hieáu vi tieân, hieáu thuaän löôõng töï khaån töông lieân. Vaät
söû naõo noä thöôøng söû hoan, noaõn y baõo thöïc voâ cô-haøn. Bònh y döôïc, taát
töï tieân, töùc tu thöôûng quùa hieán thaân tieàn, daï baát giaûi y trieâu baát thöïc, thôøi
thôøi khaéc khaéc taïi thaân bieân. Nhó naêng hieáu thuaän nhó töû hieáu, ñieåm
ñieåm trích trích khaùn thieàm tieàn.
【Thích nghóa】
】
Boån phaän laøm con caùi phaûi laáy chöõ hieáu laøm ñaàu. Hai chöõ hieáu thuaän töông quan
maät thieát vôùi nhau. Chôù gaây cha meï theâm giaän noä, thöôøng lo song thaân ñöôïc vui
loøng, aên no maëc aám khoâng ñoùi reùt, gaëp luùc beänh hoaïn saéc thuoác thang, thuoác chín
neám muøi xong môùi daâng cha meï. Ñeâm nguû khoâng côûi aùo, thöùc daäy saùng khoâng aên,
luoân luoân chöïc haàu caïnh meï cha. Ngöôøi hieáu sinh con cuõng hieáu töû, nhö nöôùc maùi
hieân rôi tröôùc nhaø.
大舜孝,帝位傳
大舜孝帝位傳,二十四孝極周全。在生不供奉
帝位傳二十四孝極周全。在生不供奉,死後祭靈前；不
二十四孝極周全。在生不供奉死後祭靈前；不
孝子，惹災愆，虎唅蛇咬病相纏；官刑牢獄遭充配，水火之災實可
憐；或是懸樑刀毒死，不孝之子苦萬千。速速改，莫遲疑；世人孰
無過，改之為聖賢。人無過，篤行全。
Ñaïi Thuaán hieáu, ñeá vò truyeàn, Nhò-thaäp töù-hieáu cöïc chu toaøn. Taïi
sinh baát cung phuïng, töû haäu teá linh tieàn. Baát hieáu töû, nhaï tai khieân, hoå
57 Moät cung ñieän ôû ngoaïi thaønh Tröôøng-An, laø nôi tra xeùt toäi traïng cuûa caùc baäc quan
thôøi Haùn.
58 Tam-coâng: Thaùi-sö, thaùi-phoù vaø thaùi-baûo. Laø chöùc quan ñaët töø thôøi nhaø Chu, ñeán ñôøi
Haùn ñoåi laø Teå-töôùng, Ñaïi tö-maõ vaø Ngöï-söû ñaïi-phu.
59 Taàn-Coái vaø Nhaïc-Phi cuøng laøm quan giöõa thôøi Toáng-Cao-Toâng. Thôøi ñoù nöôùc Kim
maïnh, thöôøng hay mang quaân xaâm laán nöôùc Toáng, Nhaïc-Phi laø voõ töôùng chuû chieán, nhieàu
laàn mang quaân ñaùnh baïi nöôùc Kim. Taàn-Coái thì caáu keát vôùi nöôùc Kim, giaû leänh vua trieäu
Nhaïc-Phi veà trieàu vaø baét Nhaïc-Phi haï nguïc vôùi toäi “ Maïc tu höõu ” (Khoâng caàn coù toäi) sau
cuøng haïi cheát Nhaïc-Phi. Moät taám loøng trung trinh, ngöôøi trung-löông laøm Thaàn, taâm ñòa
gian traù, keû baùn nöôùc caàu vinh phaûi ñaàu thai laøm kieáp choù.
- 61 -
haøm xaø giaûo beänh töông trieàn, quan hình lao nguïc tao sung phoái, thuûy
hoûa chi tai thöïc khaû lieâân.Hoaëc thò huyeàn löông ñao ñoäc töû, baát hieáu chi
töû khoå vaïn thieân. Toác toác caûi, maïc trì nghi; theá nhaân thuïc voâ quùa, caûi chi
vi Thaùnh Hieàn, nhaân voâ quùa ñoác haønh toaøn.
【Thích nghóa】
】
Vua Thuaán vì hieáu thaûo, ñöôïc Ñeá Nghieâu truyeàn ngoâi. Nhò-Thaäp-Töù hieáu ghi roõ raøng
60. Sinh thôøi khoâng phuïng döôõngï, moät khi cha meï maát roài duø coù cuùng teá cuõng voâ ích.
Laøm con baát hieáu gaëp hoïa tai, hoå vuoát raén caén mang bònh hoaïn, quan hình lao nguïc
vôùi tuø ñaøy, nöôùc löûa tai kieáp thaät thöông haïi, hoaëc laø treo coå hay bò cheùm, hoaëc laø
truùng ñoäc maø cheát toi.
Con baát hieáu, khoå traêm beà, haõy mau söûa ñoåi chôù chaàn chöø. Treân ñôøi maáy ai khoâng
coù loãi, coù loãi bieát söûa töùc Thaùnh-hieàn, ngöôøi khoâng loãi laïi caøng phaûi gaéng söùc trau
doài ñöùc haïnh, laøm troøn ñaïo hieáu.
廉生畏，潔生嚴；細檢點，避疑嫌。希賢希聖由天命，學禮學
廉生畏，潔生嚴；細檢點，避疑嫌。希賢希聖由天命，學禮學
詩聽自然。卻周粟，隱山川，為人似玉無暇玷，立志如同鐵石堅。
Lieâm sinh uùy, khieát sinh nghieâm, teá kieåm ñieåm, tò nghi hieàm. Hy
Hieàn hy Thaùnh do Thieân-meänh, hoïc leã hoïc thi thính töï nhieân. Khöôùc
Chaâu laät, aån sôn xuyeân, vi nhaân töï ngoïc voâ haø ñieám, laäp chí nhö ñoàng
thieát thaïch kieân.
【Thích nghóa】
】
Ngöôøi thanh-lieâm sinh loøng kính uùy, ngöôøi thanh cao thì sinh loøng nghieâm caån61,
luoân luoân töï kieåm ñieåm thaân taâm cuûa mình ñeå traùnh söï hieàm nghi. Neáu giöõ ñöôïc
thaân taâm trong saïch, moïi ngöôøi ñeàu coù theå trôû thaønh Thaùnh thaønh Hieàn, vì moät
ngöôøi laøm troøn taám loøng lieâm khieát naøy chính laø Thaùnh hieàn vaäy. Hoïc leã hoïc thi coù
theå giuùp taâm tính cuûa ngöôøi trôû neân thanh cao62. Nhö Baù-Di, Thuùc-Teà khoâng aên
60 Nhò-Thaäp-Töù-Hieáu: Saùch ghi cheùp 24 ngöôøi con chí hieáu cuûa ngöôøi Trung-Hoa.
Göông thöù nhaát laø truyeän hieáu thaûo cuûa vua Thuaán. (Xem phaàn phuï luïc)
61 Ngöôøi thanh-lieâm giöõ mình, nhö ngoïc traéng sôï veát nhô. Ngöôøi thanh-cao cuõng theá, lo
sôï mang tieáng, laøm nhuïc ñeán thanh danh, cho neân giöõ mình nghieâm caån, khoâng daùm nhaän
taøi vaät cuûa ngöôøi.
62 Leã laø kinh Leã, Thi laø kinh Thi. Ñöùc Khoång-Töû noùi: Khoâng hoïc kinh Thi thì khoâng bieát
caùch xöû theá. Khoâng hoïc kinh Leã thì khoâng bieát caùch laäp thaân.(Luaän-Ngöõ thieân Quùy Thò:
Baát hoïc Thi voâ dó ngoân. Baát hoïc leã voâ dó laäp.)
- 62 -
löông thoùc nhaø Chaâu, quy aån ôû nuùi soâng 63. Ñaõ sinh laøm ngöôøi, loøng phaûi trong
saïch nhö ngoïc khoâng veát nhô, laäp chí thì vöõng beàn nhö saét ñaù, khoâng vì hoaøn caûnh
maø thay loøng.
守己祿,
守己祿莫徇偏,
莫徇偏損人利己子孫冤。廉者不受嗟來食
損人利己子孫冤。廉者不受嗟來食,志士不飲盜
受嗟來食志士不飲盜
之泉。辭俸原憲潔,畏金楊震廉；坐懷不亂柳下惠
之泉。辭俸原憲潔畏金楊震廉；坐懷不亂柳下惠,閉戶無容魯仲連。
畏金楊震廉；坐懷不亂柳下惠閉戶無容魯仲連。
Thuû kyû loäc, maïc tuaàn thieân, toån nhaân lôïi kyû töû toân oan. Lieâm giaû
baát thuï Ta-lai thöïc, chí só baát aåm ñaïo chi tuyeàn. Töø boång Nguyeân-Hieán
khieát, uùy kim Döông-Chaán lieâm, toïa hoaøi baát loaïn Lieãu-Haï-Hueä, beá hoä
voâ dung Loã-Troïng-Lieân.
【Thích nghóa】
】
Laøm quan chæ giöõ laáy boång loäc cuûa mình, chôù sinh loøng tham, neáu haïi ngöôøi ích kyû
con chaùu sau naøy seõ maéc oan. Ngöôøi thanh-lieâm khoâng aên côm ta-lai 64, ngöôøi chí-só
khoâng uoáng nöôùc ñaïo-tuyeàn65. Nguyeân-Hieán 66 khöôùc töø boång loäc maø ñöôïc tieáng
63 Chæ loøng thanh cao cuûa Baù-Di vaø Thuùc-Teà. Khi Voõ-Vöông phaït vua Truï, Baù-Di vaø
Thuùc-Teà daâng lôøi can giaùn, nhöng khoâng thaønh. Khi Voõ-Vöông dieät vua Truï laäp neân nhaø
Chaâu, Baù-Di vaø Thuùc-Teà cho raèng aên gaïo cuûa nhaø Chaâu laø ñieàu sæ nhuïc, hai ngöôøi troán
leân nuùi Thuù-Döông ôû aån.
64 Côm ta-lai: Côm boá thí nhuïc maï. Thôøi Chieán-Quoác, nöôùc Teà gaëp naïn ñoùi, Kieàm-
Ngao ñöùng tröôùc ñöôøng boá thí côm chaùo cho ngöôøi ñoùi. Moät ngöôøi ñoùi ñi ngang, Kieàm-
Ngao tay traùi caàâm thöùc aên, tay phaûi caàm thöùc uoáng, noùi vôùi keû ñoùi vôùi moât thaùi ñoä baát
kính: “ Thöùc aên ñaây naøy, aên ñi ! Thöùc uoáng ñaây naøy, uoáng ñi ! ”. Ngöôøi kia trôïn maét giaän
raèng: “ Ta vì khoâng aên côm ta-lai neân môùi chòu ñoùi nhö theá naøy ”. Noùi xong boû ñi, nhòn
ñoùi maø cheát.
65 Ñaïo-tuyeàn : Ñaïo laø troäm. ÔÛ ñaát Ñaïo tænh Quaûng-Ñoâng coù suoái Ñaïo, Nhöng vì suoái
nöôùc mang teân Ñaïo, neân ngöôøi chí-só khoâng uoáng nöôùc suoái ñoù. Ñaïo töùc laø Ñaïo-Chích, em
cuûa Lieãu-Haï-Hueä, laø teân cöôùp noåi tieáng thôøi Xuaân-Thu, söùc maïnh voâ song, laïi coù taøi bieän
luaän, nhöng ñi ngöôïc vôùi ñaïo lyù, ngöôøi naøo thuaän yù thì möøng, nghòch yù thì gieát, chieâu moä
treân chín ngaøn ngöôøi, cöôùp boùc hoaønh haønh khaép nôi. Ñaïo-Chích ñaõ töøng ñoùng traïi ôû moät
suoái nöôùc vaø laáy teân cuûa mình ñaët teân cho suoái naøy.
66 Nguyeân-Hieán : Hoïc troø cuûa Ñöùc Khoång-Töû.Thôøi gian Ñöùc Khoång-Töû giöõ chöùc Tö-
khaáu ôû nöôùc Loã, cuøng Hieán-Nguyeân ra giuùp vieäc vaø caáp cho 900 ñaáu gaïo, Nguyeân-Hieán
khoâng nhaän. Khoång-Töû noùi: Con khoâng nhaän thì ñem taëng cho daân laøng ñeå daân tieáp nhaän
aân hueä cuûa quaân-vöông. Khi Khoång-Töû maát, Nguyeân-Hieán ô ûtrong moät khu phoá ngheøo,
moät hoâm Töû-Coáng ñi ngang qua, thaáy Nguyeân-Hieán aên maëc raùch röôùi, toû veû thöông haïi
maø hoûi: “Anh bònh chaêng” ? Nguyeân-Hieán ñaùp: “Hieán nghe Thaày noùi ngöôøi ngheøo goïi laø
baàn, ngöôøi hoïc ñaïo maø khoâng thöïc haønh ñöôïc thì goïi laø bònh”. Hieán ta ñaây chæ ngheøo maø
thoâi, chôù khoâng coù bònh.
- 63 -
khieát, Döông-Chaán67 sôï vaøng ñeå tieáng lieâm. Nöõ saéc treân mình khoâng sinh loøng taø laø
Lieãu Haï-Hueä 68, Khoùa cöûa khoâng dung laø Loã Troïng-Lieân 69.
鶂食怎如螬李美,瓜祭何勝菜羹甜﹖俸祿止堪供禮儀，舉家食費
鶂食怎如螬李美瓜祭何勝菜羹甜﹖俸祿止堪供禮儀，舉家食費
僅盤桓；百筸抬回失節物，滿箱裝裹昧心錢；笞杖徒流誰不怕，勸
爾抬頭看上天。
Nhi thöïc chaåm nhö taøo lyù myõ70, qua teá haø thaéng thaùi canh ñieàm71?
Boång loäc chæ kham cung leã nghi, cöû gia thöïc phí caån baøn-hoaøn. Baùch can
ñaøi hoài thaát tieát vaät, maõn töông trang loûa muoäi taâm tieàn, suy tröôïng ñoà
löu72 thuøy baát phaï, khuyeán nhó ñaøi ñaàu khaùn thöôïng Thieân.
67 Döông-Chaán : Moät vò quan thanh lieâm ñôøi Haùn, naêm oâng leân ñöôøng ñi nhaäm chöùc
thaùi-thuù quaän Ñoâng-Lai, khi ñi ngang qua ñaát Xöông-Aáp, quan huyeän ñaát naøy laø Vöông-
Maät, ngöôøi ñaõ töøng ñöôïc oâng tieán cöû ñeà baït, ñem vaøng baïc ñeán laøm leã yeát kieán oâng. Nhöng
oâng khoâng nhaän vaø noùi vôùi Vöông-Maät raèng: “Toâi bieát taøi cuûa oâng neân môùi tieán cöû oâng ra
laøm vieäc giuùp nöôùc, ñoù laø loøng coâng cuûa toâi. Nay oâng ñem vaøng ñeán cho toâi laø loøng tö cuûa
oâng, chaúng nhöõng oâng bò mang tieáng laø hoái loä cho toâi, toâi cuõng bò tai tieáng laø vì loøng tö maø
tieán cöû cho oâng nöõa”. Vöông-Maät coá naøi, vaø thöa raèng: “Ñaây laø leã ñaùp ôn cuûa tieåu quan,
hôn nöõa nôi ñaây cuõng khoâng ai hay bieát, mong ngaøi chôù neân khöôùc töø”. Döông-Chaán ñaùp:
“Treân coù trôøi bieát, döôùi coù ñaát bieát, giöõa coù oâng vaø toâi bieát, sao laïi baûo laø khoâng ai
bieát?”Vöông-Maät nghe xong, hoå theïn muoân phaàn, beøn luûi thuûi ñi ra.
68 Lieãu-Haï-Hueä: Ngöôøi thôøi Xuaân-Thu, moät laàn ñoäc haønh gaëp möa, Lieãu-Haï-Hueä ngoài
treân xe choáng duø. Moät thieáu phuï ñeán xin ngoài treân xe ñeå traùnh möa, xe chaät heïp duø laïi nhoû,
thieáu phuï phaûi ngoài treân mình cuûa Lieãu-Haï-Hueä. Tuy raèng chung quanh khoâng ngöôøi,
nhöng Lieãu-Haï-Hueä vaãn khoâng ñoäng loøng taø daâm.
69 Loã-Troïng-Lieân : Ngöôøi nöôùc Teà thôøi Chieán-Quoác, coù taøi bieän luaän hoøa giaûi tranh
chaáp. Moät laàn chu du ñeán nöôùc Trieäu, gaëp luùc nöôùc Taàn vaây Trieäu, Vua Trieäu sai söù sang
nöôùc Nguïy caàu vieän, töôùng Nguïy sôï uy cuûa Taàn neân khoâng giuùp. Loã-Troïng-Lieân ñem lôïi
haïi cuûa vieäc ñaùnh Trieäu thuyeát phuïc ñöôïc vua töôùng Nguïy. Taàn vì theá maø lui binh. Vua
Trieäu muoán troïng duïng Loã-Troïng-Lieân, Loã-Troïng-Lieân khöôùc töø. Vua sai ngöôøi ñem vaøng
baïc chaâu baùu ñeán taëng, Loã-Troïng-Lieân ñoùng cöûa laïi maø khoâng tieáp khaùch.
70Nhi laø thòt ngoãng, taøo laø loaøi saâu chuyeân aên traùi maän. “Aên thòt ngoãng sao baèng aên traùi
maän bò saâu”: Traàn Troïng-Töû thôøi Chieán Quoác coù ngöôøi anh laøm quan nöôùc Teà, aên loäc vaïn
chung.Ngöôøi anh thöôøng mang thòt veà nhaø aên. Traàn-Troïng-Töû cho ñoù laø sæ nhuïc neân thaø
aên traùi maän bò saâu maø khoângaên thòt ngoãng cuûa ngöôøi anh. Quûa thaät laø ñaïm baïc vaø lieâm
khieát vaäy.
71 Qua laø loaøi döa. Thôøi xöa, döa laø moät loaïi traùi caây quùy, tröôùc khi aên thì phaûi cuùng toå
tieân tröôùc, chöùng toû loøng uoáng nöôùc nhôù nguoàn vaø khoâng vong baûn. Tuy döa laø hoa quûa
quùy, nhöng ngöôøi ñaïm baïc thanh lieâm, tuy aên rau caûi cuõng thaáy vò ngoït thôm tho nhö traùi
döa vaäy.
72 Suy: Hình phaït ñaùnh baèng roi; Tröôïng: Ñaùnh baèng gaäy; Ñoà löu: Bò ñaøy ñi nôi xa.
- 64 -
【Thích nghóa】
】
AÊn thòt ngoãng sao baèng quaû lyù ñaõ bò saâu, döa tuy ngon nhöng khoâng baèng rau caûi
canh ngoït. Laøm quan, boång loäc chæ ñuû duøng trong voøng nghi leã, chi tieâu trong gia
ñình cuõng chæ ñuû qua thaùng ngaøy. Neáu nhö coù vaùc traêm gaùnh vaät veà nhaø thì nhöõng
vaät ñoù aét laø vaät thaát tieát, hay tieàn baïc chöùa ñaày röông thì nhöõng ñoàng tieàn ñoù aét
cuõng laø cuûa aùm muoäi laáy töø hoái loä hay tham nhuõng maø ra. Hình phaït ñaùnh khaûo, tuø
ñaøy löu bieám ai khoâng sôï, khuyeân ngöôøi ngöôùc ñaàu nhìn Trôøi xanh.
房冤報冤；婦男窮極為娼盜，恨殺當初惡要錢。
Tung dung nam boäc nhö lang hoå, möu chieâm quaân daân ñòa döõ ñieàn,
theá baïi vaän suy tham kieát caùo, baït chuûng bình phoøng oan baùo oan. Phuï
nam cuøng cöïc vi xöông ñaïo, haän saùt ñöông sô aùc yeáu tieàn.
【Thích nghóa】
】
Dung tuùng toâi tôù laøm hoå lang73, duøng möu chieám ñoaït ñaát ñai cuûa quaân daân. Ñeán
luùc thôøi heát vaän suy, söï vieäc baïi loä bò kieän caùo, ñaøo moä phaù nhaø oan baùo oan. Con
caùi sau naøy seõ cuøng cöïc, nam troäm cöôùp, nöõ ñaøng ñieám, luùc ñoù môùi hoái haän vì ban
sô tham ñoàng tieàn.
人之節,如竹又如月
人之節如竹又如月,廣大與高明
如竹又如月廣大與高明,圓容更清潔。一生直不彎
廣大與高明圓容更清潔。一生直不彎,挺挺
圓容更清潔。一生直不彎挺挺
欺霜雪；一勁參天秀,舞風弄明月。娥英泣竹林
欺霜雪；一勁參天秀舞風弄明月。娥英泣竹林,點點斑皆血；即如蘇
舞風弄明月。娥英泣竹林點點斑皆血；即如蘇
武杖,數有十二節；李陵污其奸
武杖數有十二節；李陵污其奸,
數有十二節；李陵污其奸蘇武敬其烈;
蘇武敬其烈仲升使西域,
仲升使西域三十六國卻。
Nhaân chi tieát, nhö truùc höïu nhö nguyeät, quaûng ñaïi döõ cao minh,
vieân-dung caùnh thanh-khieát, nhaát sinh tröïc baát loan, ñình ñình khi söông
tuyeát, nhaát kính tham thieân tuù, vuõ phong loäng minh nguyeät. Nga-Anh
khaáp truùc-laâm, ñieåm ñieåm ban giai huyeát, töùc nhö Toâ-Vuõ tröôïng, soá höõu
thaäp nhò tieát. Lyù-Laêng oâ kyø gian, Toâ-Voõõ kính kyø lieät. Troïng-Thaêng söù
Taây-Vöïc, tam thaäp luïc quoác khöôùc.
【Thích nghóa】
】
Tieát nghóa cuûa loaøi ngöôøi, nhö tre laïi nhö traêng, roäng lôùn cuøng cao saùng, troøn ñaày
vaø trong saïch. Tre thaúng khoâng heà cong, thöû thaùch cuøng söông tuyeát, caây doïc ñöùng
giöõa trôøi, vui muùa cuøng gioù traêng. Nga Anh 74 khoùc röøng tre, gioït gioït ñeàu maùu maét.
73 Chæ nhöõng ngöôøi coù quyeàn theá thöôøng hay laøm möa laøm gioù.
74 Nga-Anh: Nga-Hoaøng vaø Nöõ-Anh. Laø hai ngöôøi vôï cuûa vua Thuaán. Luùc vua Thuaán tuaàn
thuù ôû phöông Nam, khoâng may baêng haø ôû ñaát Thöông-Ngoâ. Nga-Hoøang vaø Nöõ-Anh ñöôïc
tin choàng maát, hai baø leân nuùi Cöuû-Nhai, gaûy ñaøn Saét thöông khoùc ngöôøi choàng, tieáng khoùc
- 65 -
Nhö Toâ-Voõ 75 chaên deâ, tieát phuø möôøi hai ñoát76. Lyù-Laêng 77 vì oâ neân gian nhuïc, Toâ-
Voõ vì kính neân oanh lieät, Troïng-Thaêng 78 ñi söù sang Taây-Vöïc, ba möôi saùu nöôùc ñeàu
uy khieáp.
節義全,神聖悅
節義全神聖悅,或掌天曹事
神聖悅或掌天曹事,或補城隍缺
或掌天曹事或補城隍缺；或生公與侯
或補城隍缺；或生公與侯,富貴千年
；或生公與侯富貴千年
業。
Tieát nghóa toaøn, Thaàn Thaùnh duyeät, hoaëc chöôûng Thieân-taøo söï,
hoaëc boå Thaønh-Hoaøng khuyeát, hoaëc sinh coâng döõ haàu, phuù quyù thieân
nieân nghieäp.
【Thích nghóa】
】
Tieát nghóa veïn toaøn Thaàn-Thaùnh möøng, vì Tieát nghóa neân ñöôïc laøm Thaàn chöôûng
chaáp coâng vieäc ôû nôi Thieân-taøo, hoaëc ñöôïc boå vaøo chöùc khuyeát cuûa Thaàn Thaønh-
Hoaøng, hoaëc laø sinh laøm coâng haàu sau naøy maø höôûng phuù quyù ngaøn ñôøi.
naõo nuøng bi thöông. Nöôùc maét hai ngöôøi rôi xuoáng buïi tre beân bôø soâng Töông, tre ñöôïm
nöôùc maét cuûa hai baø ñeàu noåi vaân. Töø ñoù veà sau, tre moïc ôû ven soâng Tieâu-Töông ñeàu coù
vaân, troâng raát ñeïp. Nay nuùi Quaân-Sôn coù mieáu Töông-Phi, laø mieáu thôø Nga-Hoøang vaø Nöõõ-
Anh.
75 Toâ-Voõõ, töï laø Töû-Khanh, ngöôøi ñaát Ñoã-Laêng thôì Haùn-Voõ-Ñeá, vaâng leänh vua Voõ-Ñeá ñi
söù Hung-Noâ. Thôøi ñoù Lyù-Laêng vaø Veä-Luaät laø hai vò töôùng nhaø Haùn vì baïi traän maø ñaàu
haøng Hung-Noâ. Khi Toâ-Voõ ñeán Hung-Noâ, chuùa Hung-Noâ laø Thieàn-Vu sai Lyù-Laêng vaø Veä-
Luaät duï Toâ-Voõ veà haøng nhöng ToÂ-Voõ khoâng thuaän. Thieàn-Vu giaän, baét giam Toâ-Voõ vaøo
trong hang vaø khoâng cho aên uoáng ñeå Toâ-Voõ phaûi cheát ñoùi. Toâ-Voõ chæ nuoát nöôùc söông,
hôn ba ngaøy maø khoâng cheát. Thieàn-Vu thaáy Toâ-Voõ khoâng cheát thì töôûng laø Thaàn Thaùnh
neân khoâng daùm laøm haïi vaø ñaåy oâng qua mieàn Baéc-Haûi chaên deâ vaø noùi raèng khi naøo deâ ñöïc
sinh con môùi cho veà Haùn.Toâ-Voõ ôû ngoaøi Baéc-Haûi, vì nhôù nöôùc, thöôøng vieát thö buoäc vaøo
chaân nhaïn, chim nhaïn ñeán muøa bay veà ñaát Haùn, Haùn-Voõ-Ñeá vì theá bieát ñöôïc Toân-Voõ haõy
coøn soáng.Möôøi chín naêm sau, Hung-Noâ giao haûo vôùi nhaø Haùn,luùc ñoù Thieàn-Vu môùi thaû
Toân-Voõ veà nöôùc. Sau 19 naêm chaên deâ ôû vuøng ñaát laïnh, khi veà ñeán Haùn thì raâu toùc ñaõ baïc
phô, tay coøn caàm caây tieát tröôïngø vaøo trieàu.
76 Thôøi xöa caùc quan lôùn vaâng meänh ñi caùc vuøng ñòa phöông hay ñi söù, thöôøng caàm côø
tieát vaø aán phuø, chöùng toû laø phuïng meänh cuûa vua ñeå laøm tin. Phuø laøm baèng tre, treân coù
khaéc chöõ vaø cheû laøm ñoâi ñeå phoøng ngöøôøi laøm giaû。 Khi hai maûnh kheùp laïi vôùi nhau laø
ñuùng. Tieát tröôïng cuûa Toâ-Voõ coù 12 ñoát , chöùng toû Toâ-Voõ laø moät vò quan cao chöùc lôùn trong
trieàu Haùn.
77 Lyù-Laêng : Chaùu cuûa Lyù-Quaûng, laø voõ töôùng thôøi Haùn-Voõ-Ñeá. Moät laàn giao chieán vôùi
quaân Hung-Noâ bò baïi traän maø ñaàu haøng.
78 Troïng-Thaêng: Laø teân töï cuûa Ban-Sieâu, ngöôøi Ñoâng Haùn, phuïng meänh vua Haùn ñi söù
Taây-Vöïc ( nay laø tænh Taân-Cöông Trung-Quoác). OÂâng duøng taøi ngoaïi giao thuyeát phuïc caùc
nöôùc hieáu chieán, duøng ñöùc voã veà caùc nöôùc nhoû. ÔÛû Taây-Vöïc 31 naêm, vì coâng lao cuûa Ban-
Sieâu, coù treân 36 nöôùc cuûa xöù Taây-Vöïc thaàn phuïc vaø giao haûo vôùi trieàu Haùn.
- 66 -
亂臣並賊子,每把忠良滅：一見虛歡喜
亂臣並賊子每把忠良滅：一見虛歡喜,心口各相別；心藏丈八
每把忠良滅：一見虛歡喜心口各相別；心藏丈八
矛,意存三尺鐵；舌下有龍泉，殺人不見血；貪酷剋奸讒，自殞兒
絕。
Loaïn thaàn tònh taëc töû, moãi baû trung löông dieät: Nhaát kieán hö hoan
hæ, taâm khaåu caùc töông bieät, taâm taïng tröôïng baùt maâu, yù toàn tam xích
thieát, thieät haï höõu long-tuyeàn, saùt nhaân baát kieán huyeát, tham khoác khaéc
gian saøm, töï vaãn nhi toân tuyeät.
【Thích nghóa】
】
Loaïn thaàn vaø taëc töû 79 thöôøng gieát haïi baäc trung-löông, thaáy vieäc gian thì möøng,
mieäng loøng hai chieàu, loøng chöùa tröôïng baùt xaø-maâu, yù ñöïng ba thöôùc saét, löôõi nhö
caây göôm Long-tuyeàn, ñeàu gieát ngöôøi khoâng thaáy maùu. Nhöõng keû tham lam taøn khoác
gian xaûo nhö theá, töï laøm haïi cho mình vaø laøm tuyeät con chaùu maø thoâi.
吾(帝
帝)未吃長齋
未吃長齋,吾
未吃長齋吾(帝
帝)不信異說；地獄即城隍
不信異說；地獄即城隍,三寶光日月
不信異說；地獄即城隍三寶光日月,
三寶光日月救
濟急難人,就是解冤結。此四節
濟急難人就是解冤結。此四節,忠孝廉潔，詳明甚切。
就是解冤結。此四節忠孝廉潔，詳明甚切。
Ngoâ (Ñeá) vò caät tröôøng trai, Ngoâ (Ñeá) baát tín dò thuyeát, ñòa-nguïc
töùc Thaønh-Hoaøng, tam baûo quang nhaät nguyeät, cöùu teá caáp naïn nhaân, töïu
thò giaûi oan keát. Thöû töù tieát, trung hieáu lieâm khieát, töôøng minh thaäm
thieát.
【Thích nghóa】
】
Ta (Ñeá-Quaân) chöa aên chay tröôøng80, cuõng khoâng tin taø thuyeát dò ñoan, Ñòa-nguïc
töùc laø Thaønh-Hoaøng, chæ laø moät taám loøng. Loøng saùng nhö nhaät nguyeät thì laøm Thaàn,
ñen toái thì laøm quyû nôi ñòa phuû. Cöùu teá ngöôøi gaëp naïn trong luùc nguy caáp töùc laø töï
giaûi laáy oan cho mình vaäy. Boán chöông Trung, Hieáu, Lieâm, Khieát ñaõ ñöôïc giaûi thích
roõ raøng trong kinh Minh-Thaùnh.
後列二十四劫：
79 Chæ beà toâi khoâng trung, khinh treân hieáp döôùi.

80 Sinh thôøi Quan-Ñeá chöa töøng aên chay, chæ do moät taám loøng trung nghóa, ñoù laø khí
haïo-nhieân cuûa ngöôøi hôïp vôùi chính khí cuûa Thieân-ñòa maø chöùng quûa vò. Khi chöùng Thaùnh
vò roài thì xem chuùng sinh nhö moät theå, nhaø Phaät goïi laø ñoàng theå ñaïi bi, naøo coù coøn aên maën
bao giôø. Nhöng ngöôøi ñôøi khoâng hieåu, coøn duøng ñoà maën cuùng Ñöùc Quan-Thaùnh. Nhö lôøi
töïa cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh ñaõ vieát, ngöôøi ñôøi thöôøng laáy caâu vaên trong kinh naøy maø taøn saùt
sinh linh, thaät laø sai laàm vaäy.
- 67 -
Haäu lieät nhò thaäp töù kieáp81:

擎天頂地猛勇神
Kính Thieân ñænh ñòa Maõnh-Duõng Thaàn
捧日舉月普照神
Boång Nhaät cöû Nguyeät Phoå-Chieáu Thaàn
列宿張星明朗神
Lieät tuù Tröông tinh Minh-Laõng Thaàn
移星換斗剝量神
Di tinh hoaùn-ñaåu Baùc-Löôïng Thaàn
騰雲駕霧飛度神
Ñaèng vaân gía vuï Phi-Ñoä Thaàn
驅雷掣電威烈神
Khu loâi xieát ñieän Uy-Lieät Thaàn
呼風喚雨擾攘神
Hoâ phong hoaùn vuõ Nhieãu-NhöôngThaàn
綴露殞霜溥沸星
Xuyeát loä vaãn söông Phoå-Phí Tinh
飛砂走石截路神
Phi sa taåu thaïch Tieät-Loä Thaàn,
翻江搗海五湖神
Phieân giang ñaûo haûi Nguõ-Hoà Thaàn
崩山頹嶺鐵甲神
Baêng sôn ñoài lónh Thieát-Giaùp Thaàn,
凍水開冰結化星
Ñoâng thuûy khai baêng Keát-Hoùa Tinh
81 Quan-Ñeá lieät keâ 24 vò Thaàn, moãi vò Thaàn chöôûng quûan moät chöùc vuï, ñeàu döôùi quyeàn
sai khieán cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh. Ngöôøi naøo thaønh taâm laøm theo lôøi Ñeá-Quaân daïy baûo, khi
gaëp naïn, khaån caàu nhöõng vò Thaàn naøy seõ ñöôïc Thaàn giuùp.
- 68 -
焚炎逐火流光星
Phaàn vieâm truïc hoûa Löu-Quang Tinh
開花結果嬌媚星
Khai hoa keát quaû Kieàu-Mò Tinh
長禾秀穀益惠星
Tröôøng hoøa tuù coác Ích-Hueä Tinh
抽芽綻葉發育星
Xöu nha traùn dieäp Phaùt-Duïc Tinh
枯木涸澤摧竭神
Khoâ moäc haïc traïch Thoâi-Kieät Thaàn
走獸飛禽捕捉星
Taåu thuù phi caàm Boå-Troùc Tinh
魚蝦蟹鱉踴躍星
Ngö haø giaûi mieát Duõng-Dieäu Tinh
飛跳諸蟲纏擾星
Phi khieâu chö truøng Trieàn-Nhieãu Tinh
作文制字文昌星
Taùc vaên cheá töï Vaên-Xöông Tinh
興兵布陣武曲星
Höng binh boá traän Voõ-Khuùc Tinh
考正歲時測運星
Khaûo chính tueâù-thôøi Traéc-Vaän Tinh
造作工藝巧作神
Taïo taùc coâng ngheä Xaûo-Taùc Thaàn
眾星聽令，各回本部，變化發生，稽首神明，無極眾聖，不可
思議功德。
Chuùng tinh thính leänh, caùc hoài boån boä, bieán hoaù phaùt sinh, kheå thuû
Thaàn-Minh, Voâ-Cöïc chuùng Thaùnh, baát khaû tö nghò coâng-ñöùc.
- 69 -
【Thích nghóa】
】
Chuùng tinh nghe leänh, moãi ngöôøi veà boån boä cuûa mình. Ngöôøi coù loøng thaønh tuïng trì
vaø haønh theo lôøi trong kinh, moät khi phaùt sinh ra tai kieáp, cuùi ñaàu khaån caàu nhöõng
vò Thaàn treân, hay caùc baäc Thaùnh treân coõi trôøi Voâ-Cöïc, thì seõ coù ñöôïc söï maàu nhieäm
vaø coâng ñöùc cuõng khoâng theå löôøng ñöôïc.
經驗第六
值年值月將，值日值時神；夜差黑剎帥，日令皎潔兵；往來細
鑒察，不得漏毫分。會同家宅神，著令司命君；如有虔誦男與女，
速速報知聞。
Kinh Nghieäm Ñeä Luïc

Tröïc nieân tröïc nguyeät Töôùng, tröïc nhaät tröïc thì Thaàn, Daï-Sai Haéc-
Saùt Soaùi, Nhaät-Leänh Kieåu-Khieát binh, vaõng lai teá giaùm saùt, baát ñaéc laäu
haøo phaân, hoäi ñoàng Gia-Traïch Thaàn, tröù leänh Tö-Meänh Quaân, nhö höõu
kieàn tuïng nam döõ nöõ, toác toác baùo tri vaên.
【Thích nghóa】
】
Caùc vò Töôùng tröïc naêm vaø thaùng, Caùc vò Thaàn tröïc ngaøy vaø giôø, Caùc vò Thaàn tuaàn
haønh ban ñeâm, Caùc vò Thaàn giaùm saùt ban ngaøy ñeàu phaûi tra xeùt caån thaän, khoâng
ñöôïc sô soùt. Hôïp vôùi Thaàn Gia-Traïch, Thaàn Taùo-Quaân, neáu coù thieän nam tín nöõ
thaønh taâm tuïng nieäm kinh naøy, caàn phaûi caáp baùo cho hay.
家宅供此經,妖魅化為塵
家宅供此經妖魅化為塵;船舟奉此經
妖魅化為塵船舟奉此經,風波即刻平；行人佩此經
船舟奉此經風波即刻平；行人佩此經,
風波即刻平；行人佩此經
路途保安寧;書生看此經
路途保安寧書生看此經,不久步青雲；婦人誦此經，二女五男成。
書生看此經不久步青雲；婦人誦此經，二女五男成。
Gia traïch cung thöû kinh, yeâu mò hoùa vi traàn. Thuyeàn chaâu phuïng
thöû kinh, phong ba töùc khaéc bình, Haønh nhaân boäi thöû kinh, loä ñoà baûo an-
ninh, Thö-sinh khaùn thöû kinh, baát cöûu boä thanh vaân. Phuï-nhaân tuïng thöû
kinh, nhò nöõ nguõ nam thaønh.
【Thích nghóa】
】
- 70 -
Gia traïch cung kính trì tuïng kinh naøy, yeâu ma ñeàu traùnh xa. Ngöôøi treân thuyeàn beø
cung phuïng kinh naøy, phong ba baõo toá laäp töùc trôû neân tónh laëng. Ngöôøi ñi ñöôøng
mang theo kinh Minh-Thaùnh trong mình, ñöôøng ñi ñaëng an ninh. Thö-sinh ñoïc kinh
naøy, chaúng laâu seõ ñöôïc ñaêng khoa. Phuï-nöõ tuïng kinh naøy, sinh gaùi laãn trai ñeàu
thaønh taøi.
若為亡化念,亡化早超生；若為父母念
若為亡化念亡化早超生；若為父母念,父母享遐齡；焚香高誦
亡化早超生；若為父母念父母享遐齡；焚香高誦
念,其福即來臨。
其福即來臨。
Nhöôïc vi vong hoùa nieäm, vong hoùa taûo sieâu sinh. Nhöôïc vi phuï
maãu nieäm, phuï maãu höôûng haø-linh. Phaàn höông cao tuïng nieäm, kyø phuùc
töùc lai laâm.
【Thích nghóa】
】
Neáu vì vong-linh trì nieäm, vong-linh sôùm ñöôïc sieâu sinh. Neáu vì phuï-maãu tuïng nieäm,
phuï-maãu ñöôïc taêng theâm tuoåi thoï. Thaønh taâm thaép nhang trì tuïng, phuùc ñöùc seõ
giaùng laâm.
日念三五遍,或誦百千聲；人能鈔印送
日念三五遍或誦百千聲；人能鈔印送,諸疾不相侵；諸神皆歡
或誦百千聲；人能鈔印送諸疾不相侵；諸神皆歡
喜 ,宅舍並光明；或賜福與壽
宅舍並光明；或賜福與壽,或蔭兒與孫；凶事化為吉
宅舍並光明；或賜福與壽或蔭兒與孫；凶事化為吉,
或蔭兒與孫；凶事化為吉福祿壽重增。
Nhaät nieäm tam nguõ bieán, hoaëc tuïng baùch thieân thanh, nhaân naêng
sao aán toáng, chö taät baát töông xaâm, chö Thaàn giai hoan hæ, traïch xaù tònh
quang-minh, hoaëc töù phuùc döõ thoï, hoaëc aâm nhi döõ toân, hung söï hoùa vi
caùt, phuùc loäc thoï truøng taêng.
【Thích nghóa】
】
Moät ngaøy ñoïc kinh ba laàn, hoaëc tuïng ngaøn lôøi, hoaëc ra tieàn aán toáng kinh naøy, seõ
traùnh ñöôïc moïi beänh hieåm ngheøo, Chö Thaàn ñeàu vui möøng, gia traïch phaùt haøo
quang, hoaëc taêng phuùc vaø thoï, hoaëc aâm chaát cho con chaùu, vieäc hung hoaù thaønh caùt,
phuùc loäc thoï ñeàu taêng.
斗口王天君，欽奉漢室,
斗口王天君，欽奉漢室漢壽亭侯，關聖大帝敕令。大帝曰：
漢壽亭侯，關聖大帝敕令。大帝曰：
「吾(帝
「吾帝)曾言，日在天上，心在人中。」心者萬事之根本；儒家五常，
曾言，日在天上，心在人中。」心者萬事之根本；儒家五常，
道釋三寶，皆從心上生來。
Ñaåu-Khaåu Vöông Thieân-Quaân, khaâm phuïng Haùn thaát, Haùn-Thoï
Ñình-Haàu, Quan-Thaùnh Ñaïi-Ñeá saéc-leänh:
Ñaïi-Ñeá vieát: “Ngoâ (Ñeá) taèng ngoân, nhaät taïi Thieân thöôïng, taâm taïi
nhaân trung". Taâm giaû, vaïn söï chi caên baûn. Nho gia nguõ-thöôøng, Ñaïo,
Thích tam-baûo, giai tuøng taâm thöôïng sinh lai.
- 71 -
【Thích nghóa】
】
Ñaåu-Khaåu Vöông Thieân-Quaân phuïng saéc-leänh cuûa Haùn-Thoï Ñình-Haàu nhaø Haùn,
Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân. Ñeá-Quaân daïy raèng:
Ta (Ñeá-Quaân) thöôøng noùi: “Nhaät ôû treân trôøi, taâm ôû trong loøng ngöôøi”. Taâm laø caên
baûn cuûa moïi söï vieäc, ñaïo nguõ-thöôøng cuûa Nho-giaùo, tam-baûo cuûa Ñaïo-giaùo vaø
Phaät-giaùo, ñeàu töø taâm maø ra.
仁莫大於忠孝，義莫大於廉節，二者五常之首：聖人參贊化育
仁莫大於忠孝，義莫大於廉節，二者五常之首：聖人參贊化育
者，此而已；仙佛超神入化者,
者，此而已；仙佛超神入化者此而已.
此而已
Nhaân maïc ñaïi ö trung hieáu, nghóa maïc ñaïi ö lieâm tieát. Nhò giaû,
nguõ-thöôøng chi thuû. Thaùnh-nhaân tham taùn hoùa duïc giaû, thöû nhi dó. Tieân
Phaät sieâu Thaàn nhaäp hoùa giaû, thöû nhi dó.
【Thích nghóa】
】
Noùi veà chöõ Nhaân khoâng coù gì lôùn hôn hai chöõ Trung Hieáu. Noùi veà chöõ Nghóa thì
khoâng gì lôùn hôn hai chöõ Lieâm Tieát. Nhaân vaø Nghóa ñöùng ñaàu trong ñaïo nguõ-thöôøng.
Thaùnh-nhaân tham gia vaøo söï hoaù duïc cuûa Trôøi ñaát cuõng laø Nhaân Nghóa. Tieân Phaät
sôû dó sieâu thaàn nhaäp hoaù ñöôïc cuõng chæ laø hai chöõ Nhaân Nghóa maø thoâi.
自有天地以來,這個無極太極之理
自有天地以來這個無極太極之理,渾然
這個無極太極之理渾然包
渾然包羅，古今長懸；諸
羅，古今長懸；諸帝
王聖賢仙佛，萬經千典，只是明此理，成此事而已。
Töï höõu thieân ñòa dó lai, giaù caù Voâ-Cöïc Thaùi- Cöïc chi lyù, hoãn-nhieân
bao-la, coå kim tröôøng huyeàn. Chö ñeá vöông Thaùnh Hieàn, Tieân Phaät, vaïn
kinh thieân ñieån, chæ thò minh thöû lyù, thaønh thöû söï nhi dó.
【Thích nghóa】
】
Töø khi coù Trôøi ñaát ñeán nay, lyù cuûa Voâ-Cöïc vaø Thaùi-Cöïc hoãn nhieân bao la, soi khaép
coå kim. Caùc baäc Ñeá-Vöông, Thaùnh-Hieàn, Tieân Phaät, nghìn vaïn quyeån kinh ñieån
cuõng chæ laøm saùng toû lyù naøy vaø hoaøn thaønh söï naøy maø thoâi.
吾(帝
帝)係紫微垣中
係紫微垣中,火之正氣。火，離明象也
係紫微垣中火之正氣。火，離明象也,故主文昌
火之正氣。火，離明象也故主文昌;火，又
故主文昌火，又
烈性也,
烈性也故主武曲。文主仁，仁首忠孝；武主義，義首廉節。惟是舉
故主武曲。文主仁，仁首忠孝；武主義，義首廉節。惟是舉
天下萬世皆為聖賢仙佛，此有晝無夜，有陽無陰，絕無之理也。
Ngoâ (Ñeá) heä Töû-Vi vieân trung, hoûa chi chính khí. Hoûa, ly minh
töôïng daõ, coá chuû Vaên-Xöông. Hoûa, höïu lieät tính daõ, coá chuû Voõõ-
Khuùc.Vaên chuû nhaân, nhaân thuû trung hieáu. Voõ chuû nghóa, nghóa thuû lieâm
- 72 -
tieát. Duy thò cöû thieân-haï vaïn theá giai vi Thaùnh Hieàn Tieân Phaät. Thöû höõu
truù voâ daï, höõu döông voâ aâm, tuyeät voâ chi lyù daõ.
【Thích nghóa】
】
Ta (Ñeá-Quaân) ôû trong cung Töû-Vi, laø chính khí cuûa löûa. Löûa töôïng tröng cho söï
quang-minh, neân chuû sao Vaên-Xöông. Tính cuûa löûa noùng, neân laïi chuû sao Voõ-Khuùc.
Vaên chuû ñöùc Nhaân, chuû yeáu cuûa ñöùc Nhaân laø trung hieáu. Voõ chuû ñöùc Nghóa, chuû yeáu
cuûa ñöùc Nghóa laø lieâm tieát. Neáu moïi ngöôøi ñeàu giöõ ñöôïc trung hieáu vaø lieâm tieát thì
khaép thieân haï ñeàu laø Thaùnh Hieàn Tieân Phaät. Nhöng ngöôøi thöôøng chæ chuù troïng ñeán
phaàn thieän beân ngoaøi maø khoâng laøm troøn ñöôïc taám loøng trung hieáu tieát nghóa, cuõng
nhö chæ coù ngaøy maø khoâng coù ñeâm, coù döông maø khoâng coù aâm, neân khoù thaønh Tieân
Phaät Thaùnh Hieàn laø vaäy.
自戰國以來,吾
自戰國以來吾(帝
帝)出世匡君救民
出世匡君救民,不得已以公善之心望世
出世匡君救民不得已以公善之心望世,此桃
不得已以公善之心望世此桃
園經之所以現身說法也。
Töï Chieán-Quoác dó lai, Ngoâ(Ñeá) xuaát theá khuoâng quaân cöùu daân, baát
ñaéc dó dó coâng thieän chi taâm voïng theá, thöû Ñaøo-Vieân Kinh chi sôû dó hieän
thaân thuyeát phaùp daõ.
【Thích nghóa】
】
Töø thôøi Chieán-Quoác ñeán nay, ta (Ñeá-Quaân) ñaõ xuoáng phaøm giuùp vua cöùu daân, baát
ñaéc dó phaûi duøng taám loøng toát chung naøy, hy voïng moïi ngöôøi ñeàu roõ trung hieáu tieát
nghóa maø theo. Cuõng vì theá ta (Ñeá-Quaân) môùi hieän thaân ñem loøng trung nghóa cuûa
mình baùo moäng cho Taêng trong chuøa Ngoïc-Tuyeàn maø cheùp thaønh quyeån Kinh Ñaøo-
Vieân naøy.
奈何世之人,
奈何世之人真性不密,邪僻用心
真性不密邪僻用心,
邪僻用心見吾(帝
見吾帝) 平常之言,不曰聖人
平常之言不曰聖人
不出此驕矜語,
不出此驕矜語則曰聖人不出此淺近語。
Naïi haø theá chi nhaân, chaân-tính baát maät, taø tích duïng taâm. Kieán
Ngoâ (Ñeá) bình thöôøng chi ngoân, baát vieát Thaùnh-nhaân baát xuaát thöû kieâu
caêng ngöõ, taát vieát Thaùnh-nhaân baát xuaát thöû thieån caän ngöõ.
【Thích nghóa】
】
Nhöng vì chaân-tính cuûa ngöôøi ñôøi khoâng giöõ ñöôïc caån maät, laøm cho loøng ngöôøi deã
bò thieân leäch maø sinh taø kieán. Thaáy lôøi noùi bình thöôøng cuûa ta( Ñeá-Quaân), neáu
khoâng cho raèng: “ Caùc baäc Thaùnh khoâng thoát ra nhöõng lôøi noùi kieâu ngaïo nhö theá”,
thì cuõng noùi raèng “Caùc baäc Thaùnh khoâng coù nhöõng lôøi noùi thieån caän nhö vaäy”.
嗚呼，是必欲吾(帝
嗚呼，是必欲吾帝)重作五經，待世之智愚賢不肖，皆盡讀之
重作五經，待世之智愚賢不肖，皆盡讀之
乎﹖不獨此也，現在身列文儒,亦妄行指駁。
乎﹖不獨此也，現在身列文儒亦妄行指駁。
OÂ hoâ, thò taát duïc Ngoâ (Ñeá) truøng taùc nguõ kinh,ñaõi theá chi trí, ngu,
- 73 -
hieàn, baát tieáu, giai taän ñoäc chi hoà. Baát ñoäc thöû daõ, hieän taïi thaân lieät vaên
Nho, dieäc voïng haønh chæ baùc.
【Thích nghóa】
】
OÂi! Coù leõ muoán cho ta (Ñeá-Quaân) laøm laïi nguõ kinh 82 ñeå cho nhöõng keû trí, ngu, hieàn
vaø baát tieáu ôû treân ñôøi ñöôïc ñoïc heát hay sao? Chaúng nhöõng vaäy thoâi, giôùi vaên nho
cuõng laém ñieàu chæ trích vaø baøi baùc.
吾(帝
帝)因周子
因周子,凜凜持誦多年
因周子凜凜持誦多年,只得註解明白
凜凜持誦多年只得註解明白;如再有擅行詆毀者
只得註解明白如再有擅行詆毀者,
如再有擅行詆毀者
輕則令瘟火滅之,重則命周倉
輕則令瘟火滅之重則命周倉(將軍
重則命周倉將軍)斬之毋悔。
將軍斬之毋悔。
Ngoâ (Ñeá) nhaân Chaâu-Töû, laãm laãm trì tuïng ña nieân, chæ ñaéc chuù
giaûi minh baïch. Nhö taùi höõu thieän haønh ñeâ huûy gæa, khinh taéc leänh oân
hoûa dieät chi, troïng taéc meänh Chaâu-Thöông (Töôùng-quaân) traûm chi voâ
hoái.
【Thích nghóa】
】
Nhaân vì Chaâu-Töû83 coù loøng trì tuïng Kinh naøy nhieàu naêm, ta (Ñeá-Quaân) môùi giaûi roõ
raøng nhö theá. Neân töø nay neáu coù ngöôøi naøo cheâ bai khinh khi, nheï thì ta (Ñeá-Quaân)
ra leänh cho löûa, oân dòch tröøng phaït, naëng thì ta (Ñeá-Quaân) sai Chaâu-Thöông töôùng-
quaân xöû traûm maø khoâng hoái tieác.
明聖經,本係夢與玉泉寺僧
明聖經本係夢與玉泉寺僧,僧醒而傳述。首句漢漢：上一漢字
本係夢與玉泉寺僧僧醒而傳述。首句漢漢：上一漢字,
僧醒而傳述。首句漢漢：上一漢字
乃代名,即大漢也；漢壽亭
乃代名即大漢也；漢壽亭,係地名也
即大漢也；漢壽亭係地名也，
係地名也，其先囑咐人人誦此經者：是以
效驗歆動人心也。
Minh-Thaùnh kinh, baûn heä moäng döõ Ngoïc-Tuyeàn-Töï taêng, taêng
tænh nhi truyeàn thuaät. Thuû cuù Haùn Haùn, thöôïng nhaát Haùn töï naõi ñaïi danh,
töùc Ñaïi Haùn daõ. Haùn-Thoï-Ñình heä ñòa danh daõ. Kyø tieân chuùc phoù nhaân
nhaân tuïng thöû kinh giaû, thò dó hieäu nghieäm haâm ñoäng nhaân taâm daõ.
【Thích nghóa】
】
Kinh Minh-Thaùnh laø do Ñeá-Quaân baùo moäng cho moät vò taêng ôû chuøa Ngoïc-Tuyeàn,
khi tænh truyeàn thuaät laïi. Hai chöõ Haùn Haùn trong caâu ñaàu, chöõ Haùn thöù nhaát chæ
trieàu ñaïi nhaø Haùn, chöõ Haùn thöù hai trong caâu Haùn-Thoï-Ñình laø chæ ñòa danh.Tröôùc
tieân laø daën baûo moïi ngöôøi tuïng kinh naøy ñeå coù hieäu nghieäm maø laøm rung ñoäng taám
loøng trung hieáu tieát nghóa trong taâm ngöôøi.
82 Kinh Dòch, kinh Thi, kinh Thö, kinh Leã, vaø Xuaân-Thu.
83 Töùc Chaâu-Ñoân-Di, töï Maäu-Thuùc, moät Lyù hoïc gia noåi tieáng ñôøi Toáng. Hoïc troø xuaát
saéc cuûa oâng coù anh em Trình-Haïo, Trình-Di, Tröông-Taûi, ñeàu laø nhöõng ngöôøi coù coâng
trong vieäc chaán höng neàn Nho hoïc ñôøi Toáng vaø aûnh höôûng ñeán nay.
- 74 -
中言精忠沖日月，義氣貫乾坤：即孟子所謂塞乎天地也。曰面
赤鬚長者：即大學所謂心廣體胖；孟子所謂睟面盎背也。
Trung ngoân “Tinh-trung xung nhaät nguyeät, nghóa khí quaùn caøn
khoân”, töùc Maïnh-Töû sôû vò “Taéc hoà Thieân-ñòa daõ”. Vieát “Dieän xích tu
tröôøng giaû”, töùc Ñaïi-Hoïc sôû vò "Taâm quaûng theå baøn", Maïnh-Töû sôû vò
“Tuùy dieän aùng boái daõ ”.
【Thích nghóa】
】
Keá noùi veà loøng “tinh trung thaáu nhaät nguyeät, nghóa khí quaùn caøn-khoân”, töùc nhö
Thaày Maïnh-Töû noùi "chính khí haïo-nhieân traøn ngaäp Trôøi ñaát ". Noùi veà “Maët ñoû raâu
daøi” laø chæ veà "Baûn taâm roäng löôïng, daùng voùc troøn ñaày" trong saùch Ñaïi-Hoïc, "Ñöùc-
haïnh trong taâm ngöôøi theå hieän roõ raøng treân neùt maët, vaø phoâ baøy ôû nôi löng" trong
saùch Maïnh-Töû.
至投胎轉劫之說,儒者不言
至投胎轉劫之說儒者不言,不知釋道兩門
儒者不言不知釋道兩門,並非無據
不知釋道兩門並非無據;
並非無據試歷查古
今, 借尸還魂,
借尸還魂零殼轉寄,異
零殼轉寄異物入胎,
物入胎豈少也哉﹖吾(帝
豈少也哉﹖吾帝)言在列國
言在列國,
言在列國在漢與
在唐宋之言,
唐宋之言實非誑也,
實非誑也諸君試對核之。
Chí ñaàu thai chuyeån kieáp chi thuyeát, Nho giaû baát ngoân, baát tri
Thích, Ñaïo löôõng moân tònh phi voâ cöù. Thí lòch tra coå kim taù thi hoaøn hoàn,
linh xaùc chuyeån kyù, dò vaät nhaäp thai, khôûi thieåu daõ tai! Ngoâ (Ñeá) ngoân
taïi Lieät-Quoác, taïi Haùn döõ taïi Ñöôøng Toáng chi ngoân, thöïc phi cuoáng daõ.
Chö quaân thí ñoái haïch chi.
【Thích nghóa】
】
Cho ñeán thuyeát ñaàu thai chuyeån kieáp, tuy ñaïo Nho khoâng noùi, nhöng coù bieát ñaâu ñaïo
Phaät vaø ñaïo Tieân noùi veà thuyeát naøy ñeàu coù caên cöù. Thöû tra lòch söû coå kim, chuyeän
möôïn xaùc hoaøn hoàn, kyù gôûi linh hoàn, dò vaät nhaäp thai, naøo phaûi laø ít. Lôøi cuûa Ta
(Ñeá-Quaân) noùi veà chuyeän ñaàu thai chuyeån kieáp ôû thôøi Lieät-Quoác, ñôøi Haùn, ñôøi
Ñöôøng vaø ñôøi Toáng ñaâu phaûi laø cuoàng. Xeùt lòch söû seõ bieát lôøi noùi cuûa Ta (Ñeá-Quaân)
khoâng ngoa84.
再四章言「忠」,文武臣僚皆當敬體
再四章言「忠」文武臣僚皆當敬體,則是三代以上之臣也
文武臣僚皆當敬體則是三代以上之臣也,夔龍
則是三代以上之臣也夔龍
伊皋其人也。言「孝」,則曰不解衣不食
伊皋其人也。言「孝」則曰不解衣不食,則侍膳寢門，文王其人也。
則曰不解衣不食則侍膳寢門，文王其人也。
Taùi töù chöông ngoân "Trung". Vaên voõ thaàn lieâu giai ñöông kính theå,
84 Tieàn kieáp cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh thôøi Ñoâng-Chaâu Lieät-Quoác laø Nguõ-Töû-Tö. Tieàn kieáp
cuûa Chu-Hi (Vaên-Coâng) ñôøi Toáng laø Khoång-Minh. Tieàn kieáp cuûa töôùng Tröông-Tuaàn ñôøi
Ñöôøng laø Tröông-Phi.
- 75 -
taéc thò tam-ñaïi dó thöôïng chi thaàn daõ. Quøy, Long, Y, Cao, kyø nhaân daõ.
Ngoân "Hieáu" taéc vieát baát giaûi y baát thöïc, taéc thò thieän taåm moân, Vaên-
Vöông kyø nhaân daõ.
【Thích nghóa】
】
Laïi noùi ñeán chöõ Trung ôû chöông thöù Tö, caùc baäc trung thaàn cuûa thôøi tam-ñaïi 85, ñeàu
ñöôïc taàng lôùp vaên cuõng nhö voõ toû loøng cung kính. Tieâu bieåu nhaát laø Höõu-Quøy, Long-
Phuøng, Y-Doaõn, Cao-Dao86. Noùi ñeán chöõ Hieáu, vì moät loøng haàu haï cha meï ñeán noãi
aùo quaàn dô baån queân caû thay, thaäm chí queân caû vieäc aên uoáng trong luùc ñoùi khaùt.
Trong luùc cha meï oám ñau, haàu tröïc tröôùc cöûa phoøng cha meï maø khoâng daùm nguû, ñoù
laø Vaên-Vöông.
滴水還源，孫又效子，則子孫保之，大舜其人也。說到二十四
孝，古今昭如日月，格天地，動鬼神，豈非確然可據者哉！
Trích thuûy hoaøn nguyeân, toân höïu hieäu töû, taéc töû toân baûo chi, Ñaïi
Thuaán kyø nhaân daõ. Thuyeát ñaùo Nhò-Thaäp-Töù-Hieáu, coå kim chieâu nhö
nhaät nguyeät, caùch Thieân ñòa, ñoäng quyû Thaàn, khôûi phi xaùc nhieân khaû cöù
giaû tai!
【Thích nghóa】
】
Göông hieáu nhö gioït nöôùc döôùi maùi hieân, gioït tröôùc gioït sau cuøng moät choã. Chaùu
noi göông con, neân moät ngöôøi hieáu thaûo vôùi cha meï thì con chaùu cuõng noi theo. Ñoù
laø vua Ñaïi-Thuaán.
Noùi ñeán Nhò-Thaäp-Töù-Hieáu, xöa nay nhöõng göông naøy vaãn saùng nhö nhaät nguyeät,
caûm caùch ñöôïc Trôøi ñaát, kinh ñoäng ñöôïc quyû Thaàn87. Ñoù chaúng phaûi laøø nhöõng baèng
côù hieån nhieân xaùc thöïc hay sao !
「廉」在周禮,
「廉」在周禮以六計為定,
以六計為定實從義字中生,
實從義字中生故為愚昧者痛斥；
而廉泉盜水,
廉泉盜水舉一二而已括之也。
"Lieâm" taïi Chaâu-leã, dó luïc keá vi ñònh, thöïc tuøng nghóa töï trung sinh.
Coá vi ngu muoäi giaû thoáng xích, nhi Lieâm-tuyeàn Ñaïo-thuûy, cöû nhaát nhò
nhi dó quaùt chi daõ.
85 Tam ñaïi : Ba thôøi-ñaïi nhaø Haï, nhaø Thöông, vaø nhaø Chaâu.
86 Quøy: Höõu-Quøy laø hieàn thaàn cuûa vua Thuaán; Long: Long-Phuøng laø hieàn thaàn cuûa vua
Kieät nhaø Hạ; Y: Y-Doaõn laø hieàn thaàn cuûa vua Thaønh-Thang nhaø Thöông; Cao: Cao-Dao
laø hieàn thaàn cuûa vua Thuaán.
87 Xem phaàn “Löôïc truyeän 24 taám göông hieáu thaûo”.
- 76 -
【Thích nghóa】
】
Chöõ Lieâm ôû saùch Chaâu-Leã laáy luïc keá 88 laøm ñònh, thöïc ra ñeàu töø chöõ “nghóa” maø ra,
neân môùi bò nhöõng keû ngu muoäi baøi xích. Chæ hai caâu chuyeän veà Lieâm-Tuyeàn 89 vaø
Ñaïo-Thuûy90 laø ñuû bao quaùt.
「節」節如竹,
「節」節如竹竹有筠也;
竹有筠也如月,月有度也。非筠則溷，非度則昏。
如月月有度也。非筠則溷，非度則昏。
古今大節不渝者，於義殆盡。
Tieát nhö truùc. Truùc höõu quaân daõ, nhö nguyeät. Nguyeät höõu ñoä daõ.
Phi quaân taéc hoãn, phi ñoä taéc hoân. Coå kim ñaïi tieát baát du giaû, ö nghóa ñaõi
taän.
【Thích nghóa】
】
Chöõ Tieát nhö caây tre, tre coù caät, nhö traêng, traêng coù ñoä. Tre khoâng caät thì taïp vaø
cuõng khoâng thaúng ñöùng ñöôïc, traêng khoâng ñoä thì toái. Xöa nay nhöõng ngöôøi coù tieát
khí ñeàu heát loøng vì nghóa.
後遣諸神鑒察，以使速應，吾(帝
後遣諸神鑒察，以使速應，吾帝)亦大費婆心；以吾
亦大費婆心；以吾(帝
亦大費婆心；以吾帝)為驕，
為驕，
吾(帝
帝)固不辭；以吾
固不辭；以吾(帝
固不辭；以吾帝)為淺，吾
為淺，吾(帝
為淺，吾帝) 亦不辭。
Haäu khieån chö Thaàn giaùm saùt, dó söû toác öùng, Ngoâ (Ñeá) dieäc ñaïi phí
baø-taâm, dó Ngaõ (Ñeá) vi kieâu, Ngaõ (Ñeá) coá baát töø, dó Ngaõ (Ñeá) vi thieån,
Ngaõ (Ñeá) dieäc baát töø.
【Thích nghóa】
】
Nhöõng ngöôøi giöõ ñöôïc tieát thaùo, Ta (Ñeá-Quaân) sai chö Thaàn giaùm saùt ghi luïc, ñeå
mau coù caûm öùng, Ta (Ñeá-Quaân) cuõng lao taâm phí söùc. Neáu cho raèng Ta (Ñeá-Quaân)
kieâu, Ta (Ñeá-Quaân) cuõng khoâng choái, neáu cho lôøi cuûa Ta (Ñeá-Quaân) laø noâng caïn,
Ta (Ñeá-Quaân) vaãn khoâng töø.
88 Luïc-keá : Thôøi nhaø Chaâu, caên cöù vaøo ñöùc Lieâm maø khaûo haïch ñöùc haïnh cuûa quan laïi ( Keá
laø saùt haïch, töông töï nhö chaám ñieåm haïnh kieåm thôøi baây giôø). Ñöùc Lieâm goàm coù Lieâm-thieän,
Lieâm naêng, Lieâm chính, Lieâm kính, Lieâm phaùp, Lieâm bieän.
89Lieâm-tuyeàn: Moät teân suoái ôû tænh Thieåm-Taây. Truyeän Hoà-Haøi trong Nam-Söû cheùp: Phaïm-
Baùch-Nieân thôøi Toáng moät laàn trieàu kieán Toáng Minh-Ñeá, Ñeá hoûi veà suoái Tham-tuyeàn ôû
Quaûng-chaâu: “Queâ cuûa khanh coù teân suoái naøy chaêng”? Nieân ñaùp: “ÔÛ Löông-chaâu chæ coù
Vaên-xuyeân vaø Voõ-höông, Lieâm-tuyeàn vaø Nhöôïng-thuûy. Ñeá hoûi: “Khanh ôû khu naøo”? Nieân
ñaùp: Thaàn ôû giöõa Lieâm vaø Nhöôïng. Ñeá cöôøi vaø khen Nieân kheùo traû lôøi.
90Ñaïo-Thuûy: Moät teân suoái ôû tænh Sôn-Ñoâng. Ñöùc Khoång-Töû moät laàn ñeán suoái Ñaïo vaøo luùc
hoaøng hoân, nhöng khoâng nguï troï taïi ñòa ñieåm naøy. Tuy khaùt, nhöng khoâng uoáng nöôùc suoái
naøy. Saùch Haäu-Haùn-Thö: “Chæ vì tránh teân xaáu, Khoång-Töû khoâng uoáng suoái mang teân Ñaïo.
Taêng-Töû ñeán ñòa aáp Thaéng-Maãu (hôn meï) phaûi quay xe trôû laïi”.
- 77 -
Viên Minh-Thánh
但願人人從此驕言淺言做去，一一果自信於心中，然後探元妙
之理,入上聖之班
之理入上聖之班,吾
入上聖之班吾(帝
帝)亦不怪
亦不怪,而且快然也。
亦不怪而且快然也。
Ñaõùn nguyeän nhaân nhaân tuøng thöû kieâ
kieâu ngoân, thieån ngoân toá khöù,
nhaát nhaát quûa töï tín ö taâm trung, nhieân haäu thaùm nguyeân dieäu chi lyù,
nhaäp thöôïng Thaùnh chi ban, Ngoâ (Ñeá) dieäc baát quaùi, nhi thaû khoaùi nhieân
daõ.
【Thích nghóa】
】
Chæ mong raèng moïi ngöôøi ñeàu laøm theo theo nhöõng lôøi maø coù ngöôøi cho raèng laø lôøi leõ
kieâu ngaïo vaø noâng caïn cuûa Ta (Ñeá-Quaân) 91, ñeàu coù loøng tin vaø taïc ghi trong loøng,
sau ñoù daàn daàn nghieân cöùu lyù huyeàn dieäu ôû trong kinh, maø nhaäp ban cuûa baäc Thaùnh,
nhö theá Ta (Ñeá-Quaân) cuõng khoâng traùch phaït nhöõng ngöôøi cho raèng lôøi cuûa Ta (Ñeá-
Quaân) laø kieâu maïn vaø noâng caïn, traùi laïi Ta (Ñeá-Quaân) laïi caøng möøng nöõa laø khaùc.
將此語著靈官傳世知之。為此述告周宰人等，一心體此，以心
印心。「心在人中，日在天上」，欽哉勿忽。
Töông thöû ngoân tröôùc Linh-Quan
Linh Quan truyeàn theá tri chi. Vi thöû thuaät
caùo chaâu-teå
teå nhaân ñaúng, nhaát taâm theå thöû, dó taâm aán taâm. “Taâm taïi nhaân
trung, nhaät taïi Thieân thöôïng”. Khaâm tai, vaät hoát.
【Thích nghóa】
】
Ñeá-Quaân ra leänh ñem lôøi noùi naøy giao cho Linh-Quan
Linh 92,truyeàn cho theá gian hay.
Ñoàng thôøi cuõng boá caùo cho nhöõng ngöôøi coù quyeàn bính hay, phaûi laõnh hoäi yù chæ naøy
maø truyeàn cho ngöôøi, ñeå loøng ngöôøi hôïp vôùi loøng Trôøi. Neân bieát raèng “Taâm ôû nôi
ngöôøi, vaø nhaät ôû treân Trôøi”. Loøng ngöôøi thieän hay aùc, trung hay gian, ñeàu coù Trôøi
cao soi xeùt, khoâng theå sô-suaá
suaát xem thöôøng
91 Ñeá-Quaân töø-bi khieâm toán, töï cho raèng nhöõng lôøi noùi trong kinh Minh-Thaù
Minh nh laø kieâu
ngaïo vaø noâng caïn.
92 Töùc Ngoïc-XuXu Hoûa Thaàn, cuõng goïi laø Ngoïc-Xu Hoûa-Phuû Phuû Thieân-Töôùng laø vò Thaàn
ñöùng ñaàu trong 26 Thieân töôùng.
- 78 -
Löôïc truyeän 24 taám göông hieáu thaûo

(Nhò Thaäp Töù Hieáu)
1.-Ngu-Thuaán
Vua Thuaán hoï Dieâu, teân hieäu laø Thuaán, quoác hieäu laø Ñaïi Ngu, cha laø
Coå-Taåu, meï ñeû maát sôùm, meï keá laø ngöôøi öông gaøn, ngöôøi em cuøng cha
khaùc meï laø Töôïng tính laïi hoãn xöôïc. Cha vaø meï keá haèng lo kieám caùch ñeå
gieát ngaøi, nhöng ngaøi vaãn moät loøng treân hieáu thaûo vôùi cha me, döôùi hoøa
cuøng em. Loøng hieáu cuûa vua Thuaán caûm ñoäng ñeán Trôøi. Khi cha ngaøi baét
ngaøi caøy ruoäng moät mình ôû nuùi Lòch Sôn thì voi veà caøy ruoäng, chim veà
nhaët coû. Khi sai ngaøi ñaùnh caù ôû hoà Loâi-Traïch thì gioù laëng soùng yeân. Vua
Nghieâu nghe tieáng, gaû hai ngöôøi con gaùi cho ngaøi vaø truyeàn ngoâi cho.
2.- Haùn Vaên Ñeá

Vua Vaên-Ñeá nhaø Haùn, teân Haèng, tính raát hieáu thaûo, laø con thöù vua Haùn
Cao Toå Löu-Bang, em cuûa vua Hueä-Ñeá, meï laø Baïc Haäu (vôï leõ cuûa Haùn
Cao Toå), tröôùc ñöôïc phong laø Ñaïi-Vöông, sau Hueä-Ñeá cheát khoâng coù con
noái nghieäp, caùc quan trong trieàu môøi ngaøi veà laøm vua. Khi ngaøi ñaõ laøm
vua roài, Baïc Haäu bò oám trong ba naêm trôøi, ngaøi luùc naøo cuõng ñoùng muõ-áo
ñai-cân ñöùng haàu meï, thöùc suoát ñeâm khoâng daùm nguû. Thuoác thang daâng
ñeán, vì sôï thuoác coù ñoäc, ngaøi töï neám tröôùc môùi cho meï duøng. Daân gian
thaáy ngaøi hieáu thaûo nhö theá, ai naáy cuõng baét chöôùc, moïi ngöôøi ñeàu hieáu
thaûo caû, thieân haï raát thònh trò.
3.-Taêng-Töû:
Taêng-Töû teân laø Saâm, töï laø Töû-Dö, ngöôøi aáp Vuõ Thaønh nuôùc Loã, sinh
vaøo thôøi Xuaân-Thu, laø hoïc troø vaøo baäc gioûi cuûa ñöùc Khoång-Töû. OÂng thôø
cha meï raát hieáu, böõa aên naøo cuõng coù röôïu thòt. Khi cha meï aên xong coøn
thöøa laïi moùn aên, oâng hoûi cha meï baûo ñeå cho ai thì oâng vaâng theo lôøi maø
cho ngöôøi aáy. Moät hoâm oâng ñi vaøo röøng kieám cuûi, ôû nhaø coù khaùch ñeán
vieáng, meï oâng khoâng bieát laøm theá naøm cho oâng veà ngay, beøn caén ngoùn tay
- 79 -
mình ñeå cho ñoäng loøng con. Quûa nhieân ôû trong röøng oâng caûm thaáy quaën
ñau trong daï, oâng voäi gaùnh cuûi veà ngay.
4.-Maãn-Töû-Khieân
Maãn-Töû-Khieân teân chöõ laø Toån, sinh vaøo ñôøi Xuaân Thu, hoïc troø cuûa ñöùc
Khoång-Töû. Meï oâng maát sôùm, cha oâng laáy vôï keá, sinh ñöôïc hai ngöôøi con.
Meï keá ñoái xöû vôùi oâng raát cay nghieät, nhöng oâng vaãn moät loøng hieáu thuaän.
Muøa ñoâng gía reùt, meï keá cho ngöôøi con mình maëc aùo loùt boâng daøy, cho
oâng maëc aùo ñoän hoa lau ôû beân trong. Tuy khoâng ñuû aám nhöng oâng vaãn
chòu ñöïng maø khoâng heà hôû moâi. Moät hoâm cha oâng daïo chôi, oâng ñi theo
ñeå ñaåy xe, vì quùa reùt tay coùng laïi rôøi tay xe ra. Cha oâng thaáy theá môùi
bieát laø ngöôøi keá maãu aùc nghieät haønh haï ñeå con oâng chòu reùt, lieàn coù yù
ñònh ñuoåi ngöôøi keá maãu ñi. OÂng khoùc loùc vaø van xin vôùi cha ñöøng ñuoåi
ngöôøi keá maãu, vì ngöôøi keá maãu coøn thì chæ coù mình oâng bò reùt thoâi, neáu
ngöôøi keá maãu ñi thì caû ba anh em ñeàu phaûi khoå sôû. Ngöôøi cha nghe lôøi
oâng khoâng boû baø keá maãu nöõa. Keá maãu hieåu ñöôïc taám loøng cuûa ngöôøi con
choàng, töø ñoù ñoái xöû vôùi oâng raát toát vaø trôø neân baäc hieàn maãu.
5.-Töû-Loä
Töû-Loä teân Troïng-Do, ngöôøi aáp Bieän nöôùc Loã thôøi Xuaân Thu, laø hoïc troø
cuûa ñöùc Khoång-Töû, thôø cha meï raát hieáu. Gia ñình oâng ngheøo, thöôøng phaûi
ñi ñoäi gaïo ñöôøng xa veà nuoâi cha meï; böõa aên khoâng coù thöùc aên phaûi ra
vöôøn haùi rau veà naáu canh cho cha meï aên. Sau khi cha meï maát, oâng ñi
qua nöôùc Sôû, ñöôïc vua Sôû troïng duïng. Tuy quan cao chöùc troïng, boång loäc
nhieàu, moãi khi nhôù ñeán cha me ïloøng oâng ñau taùi, muoán laïi ñöôïc ñi ñoäi
gaïo veà naáu canh rau ñeå phuïng döôõng cha meï nhö luùc tröôùc thì khoâng
ñöôïc nöõa.
6.-Dieãm-Töû
Dieãm-Töû sinh vaøo ñôøi nhaø Chu, thôø cha meï chí hieáu. Cha meï tuoåi gìa
maét loøa, theøm uoáng söõa höôu. Dieãm-Töû laáy da höôu khoâ laøm aùo maëc, gæa
laøm höôu con vaøo röøng laân la ñeán gaàn nhöõng con höôu meï ñeå vaét laáy söõa.
Moät hoâm gaëp boïn ngöôøi ñi saên, töôûng laø höôu con ñònh döông cung baén,
Dieãm-Töû voäi boûø loát höôu con ra vaø giaûi baøy cho thôï saên bieát, ngöôøi saên
môùi khoâng baén oâng.
- 80 -
7.-Laõo-Lai-Töû
Ngöôøi nöôùc Sôû thôøi Xuaân Thu, oâng ñaõ ngoøai 70 tuoåi maø cha meï vaãn
coøn khoûe. OÂng thôø cha meï raát hieáu, oâng thöôøng maëc aùo saëc sôõ, nhôûn nhô
muùa haùt tröôùc maët cha meï, ñoâi khi böng nöôùc haàu cha meï oâng giaû caùch
ngaõ roài khoùc oa oa nhö ñöùa treû leân ba. Muïc ñích cuûa oâng laø laøm cho loøng
cha meï luùc naøo cuõng ñöôïc vui.
8.-Ñoång-Vónh.
Ñoång-Vónh ngöôøi ñôøi Haäu Haùn, nhaø ngheøo, tính raát hieáu thaûo. Cha
cheát khoâng coù tieàn choân caát, phaûi ñeán moät nhaø giaøu ôû laøng khaùc vay tieàn
coâng deät nón, heïn sau seõ deät traû 300 taám luïa. Khi vay ñöôïc tieàn choân caát
cha xong roài, ñònh ñi ñeán gia ñình nhaø giaøu ñeå deät luïa traû nôï. Ñi ñöôïc
nöûa ñöôøng thì gaëp moät thieáu nöõ xinh ñeïp xin keát laøm vôï choàng, nhöng
Ñoång-Vónh heïn haõy cuøng ñeán nhaø giaøu kia deät luïa traû nôï xong môùi veà nhaø
aên ôû cuøng nhau. Khi ñaõ deät ñuû 300 taám luïa, traû xong nôï roài, hai ngöôøi
cuøng veà, ñeán choã gaëp nhau khi tröôùc thì ngöôøi thieáu nöõ xinh ñeïp kia ñaõ
bieán maát. Loøng hieáu thaûo cuûa Ñoång-Vónh caûm ñoäng ñeán Trôøi, neân Trôøi
sai tieân-nöõ xuoáng trôï giuùp Ñoång-Vónh deät luïa.
9.- Quaùch-Cöï
Quaùch-Cö ngöôøi ñôøi Haùn, gia ñình ngheøo, thôø meï raát hieáu.Hai vôï
choàng sinh ñöôïc moät ñöùa con, oâng thöôøng thaáy meï khoâng daùm aên no, cöù
bôùt laïi ñeå phaàn cho con mình aên. OÂng nghó raèng meï ñaõ khoâng ñuû aên nay
laïi chia bôùt cho con nhoû, neân oâng ñôïi ngöôøi con ñi ra ngoøai chôi roài môùi
daâng thöùc aên cho meï. Moät hoâm khoâng may, ngöôøi con cuûa Quaùch-Cöï teù
xuoáng soâng cheát ngaát, ngöôøi vôï ñau buoàn khoùc loùc. Quaùch-Cöï noùi vôùi vôï
raèng: Mình ñöøng coù khoùc laøm kinh ñoäng ñeán meï, con maát coøn coù theå sinh
ñöôïc, neáu meï maát thì khoâng tìm ñaâu ñöôïc nöõa, mình haõy choân con ñi ñöøng
cho meï bieát. Ngöôøi vôï nghe lôøi oâng, hai vôï choàng ra ngoøai ñaøo hoá choân
con. Khi môùi ñaøo ñöôïc ba thöôùc, cuoác ñuïng vaøo moät huõ ñöïng vaøng, trong
huõ coù maáy chöõ: “Huõ vaøng naøy laø ñeå taëng cho ngöôøi con hieáu thaûo laø
Quaùch-Cöï”. Cuoác ñaäp truùng huõ vaøng taïo neân tieáng vang lôùn, tieáng vang
naøy laøm cho ngöôøi con cuûa Quaùch-Cöï thöùc tænh vaø soáng laïi.
10.-Khöông Thi:
Ngöôøi Töù-Xuyeân thôøi Ñoâng Haùn, laáy vôï laø Baøng Thò, hai vôï choàng thôø
meï raát hieáu. Ngöôøi meï thích uoáng nöôùc soâng, Baøng Thò haøng ngaøy ñi
- 81 -
gaùnh nöôùc soâng ôû xa veà. Meï choàng laïi thích aên caù, hai vôï choàng thöôøng
laøm moùn aên coù caù cho meï aên, Baø meï laïi thöôøng môøi nhöõng ngöôøi gìa
trong xoùm ñeán aên chung. Moät hoâm Baøng thò ñi gaùnh nöôùc, khoâng may
gaëp phaûi baõo lôùn, ñeán khuya môùi veà ñeán nhaø, Khöông-Thi cho raèng vôï
khoâng thöïc loøng thöông yeâu meï mình, beøn ñuoåi vôï ra khoûi nhaø. Baøng thò
trong hoøan caûnh naøy phaûi ôû taïm nôi nhaø ngöôøi thaân trong vuøng laân caän,
haøng ngaøy deät vaûi laáy tieàn nhôø ngöôøi quen göûi veà cho meï choàng. Veà sau
meï choàng hieåu ñöôïc noãi oan cuûa naøng daâu, sai Khöông-Thi phaûi tieáp
ngöôøi daâu hieáu thaûo naøy veà. Baøng thò veà ñeán nhaø maáy hoâm, vöôøn trong
nhaø töï nhieân coù nöôùc suoái phun ra, muøi vò nöôùc suoái y nhö muøi vò nöôùc
soâng, nöôùc suoái moãi ngaøy ñeàu nhaûy ra hai con caù cheùp. Vôï choàng Khöông
Thi töø ñoù khoûi phaûi ñi xa gaùnh nöôùc vaø kieám caù nöõa.
11.-Thaùi-Thuaän:
Thaùi-Thuaän ngöôøi Nhöõ-Nam ñôøi Haùn, nhaø ngheøo, moà coâi cha töø thuôû
nhoû, thôø meï raát coù hieáu.Vaøo thôøi Vöông-Maõng laøm loïan, laïi gaëp naïn ñoùi
keùm, oâng phaûi ñi vaøo röøng haùi daâu ñeå aên qua ngaøy. Daâu naøo chín thì oâng
ñeå ra moät beân. Moät laàn leân röøng gaëp giaëc Xích-My, bò töôùng giaëc hoûi: Vì
côù gì maø taùch daâu ra laøm hai roå nhö theá? Thaùi-Thuaän ñaùp: “Daâu chín
ñen thì ngoït, ñeå rieâng cho meï gìa aên, daâu ñoû thì chua, ñeå rieâng toâi
aên”.Töôùng giaëc khen laø coù hieáu, sai ngöôøi laáy ba ñaáu gaïo vaø moät con
traâu taëng cho oâng.
12.-Ñinh-Lan
Ñinh-Lan ngöôøi Ñoâng-Haùn, moài coâi cha meï töø luùc beù. Khi lôùn leân, thöôøng
nhôù ñeán coâng ôn nuoâi döôõng cuûa cha meï, thueâ ngöôøi taïc töôïng cha meï
baèng goã ñeå thôø phuïng. Ban ngaøy daâng ba böõa côm cho cha meï xong töï
mình môùi duøng. Phaøm laøm vieäc gì cuõng trình baøy tröôùc töôïng cha meï môùi
laøm, ñi thöa veà trình, chaêm nom nhö luùc cha meï coøn soáng, oâng baét vôï
cuõng laøm theo nhö theá. Hai vôï choàng thôø phuïng nhö vaäy haèng möôi naêm.
Veà sau vôï oâng sinh ra naûn loøng, moät hoâm ngöôøi vôï laáy kim chaâm vaøo tay
töôïng goã, töùc thì coù maùu töôi chaûy ra. Ñeán böõa côm, oâng böng côm vaøo
cuùng, thaáy töôïng goã rôm rôùm nöôùc maét, oâng xeùt kyõ môùi hay laø vì vôï oâng
chaâm kim vaøo tay töôïng goã, oâng lieàn ñuoåi vôï ñi.
- 82 -
13.- Luïc- Tích

Luïc-Tích ngöôøi nöôùc Ngoâ thôøi Tam-Quoác, sinh ra trong gia ñình khoa
cöû. Naêm leân saùu, theo cha laø Luïc-Khang ñi quaän Cöûu-giang yeát kieán
Vieân-Thuaät, Vieân-Thuaät laøm tieäc theát ñaõi. Luïc-Tích thaáy trong tieäc coù
quít ngon, oâng laáy daáu hai quûa boû vaøo tay aùo, khi ra ñi cuùi chaøo Vieân-
Thuaät, khoâng may quít ôû trong tay aùo rôi ra. VIeân-Thuaät noùi ñuøa:” Sao
laïi daáu quít nhö theá? Luïc-Tích traû lôøi: “Vì meï thích aên quít, nhaân thaáy
quít ngon, neân daáu vaøi quûa ñem veà bieáu cho meï”. Vieân-Thuaät khen Tích
laø ngöôøi con coù hieáu. Ñeán tuoåi tröôûng thaønh, Luïc-Tích thoâng minh hoïc
gioûi, thoâng hieåu thieân vaên, lòch toùan, oâng coù soïan boä Hoãn-Thieân-Ñoà, chuù
giaûi boä kinh Dòch vaø kinh Thaùi-Huyeàn.
14.-Giang-Caùch
Giang-Caùch ngöôøi ñôøi Haùn, moà coâi cha töø luùc beù, thôø meï raát hieáu. Gaëp
buoåi loïan laïc, oâng coõng meï ñi laùnh naïn, giöõa ñöôøng bò boïn cöôùp baét vaø
muoán gieát oâng. OÂng khoùc van xin vôùi giaëc raèng nhaø chæ coù hai meï con
nöông töïa nhau, neáu oâng bò gieát roài thì meï gìa khoâng ai nuoâi döôõng. Boïn
cöôùp vì loøng hieáu thaûo cuûa oâng maø caûm ñoäng, thaû oâng ñi maø khoâng nôõ
gieát.Veà sau oâng coõng meï ñeán thaønh Haï-Bì ôû Toâ-Chaâu, coá söùc laøm thueâ
laøm möôùn ñeå nuoâi meï gìa. Ñeán thôøi Haùn Minh-Ñeá, oâng ñöôïc tieán cöû laøm
hieáu-lieâm, laøm quan ñeán chöùc trung-lang-töôùng.
15.-Hoøang-Höông
Hoøang-Höông ngöôøi Giang-Haï thôøi Ñoâng Haùn, naêm chín tuoåi meï maát, ôû
vôùi cha. Thôø cha chí hieáu, sôùm khuya haàu haï ngöôøi cha khoâng luùc naøo rôøi,
muøa ñoâng trôøi laïnh, oâng naèm uû vaøo chaên chieáu ñeå laáy hôi noùng cuûa mình
vaøo chaên chieáu ñeå cha naèm khoûi laïnh; muøa heø thì oâng laáy quaït quaït maøn
goái cuûa cha ñeå cha naèm ñöôïc maùt. Quan tri-phuû Giang-Haï thaáy Hoøang-
Höông laø ngöôøi hieáu thaûo, laøm sôù taâu leân vua Haùn, vua ban cho taám bieån
vaøng bieåu döông taám loøng hieáu thaûo cuûa Hoøang-Höông.
16.- Vöông-Bầu:
Vöông-Bầu: ngöôøi nöôùc Nguïy thôøi Tam Quoác, laø ngöôøi coù hoïc vaán uyeân
thaâm, cha oâng laø Vöông-Nghi laøm quan nöôùc Nguïy, khi Taây Taán dieät
- 83 -
nöôùc Nguïy thoáng nhaát thieân haï, cha oâng bò Tö-Maõ-Chieâu gieát haïi. Caû ñôøi
oâng khoâng bao giôø ngaûnh maët veà höôùng taây (vì Taây Taán ôû veà höôùng taây),
ñeå toû yù oâng khoâng laøm toân nhaø Taán. Meï oâng luùc sinh thôøi hay sôï saám, khi
meï oâng cheát, heã khi naøo möa coù saám oâng ñeán tröôùc moà meï quøy laïy vaø
khaán raèng: “Coù con ôû ñaây, meï ñöøng lo sôï”. OÂng laø ngöôøi taøi gioûi, vua
Taán maáy laàn môøi oâng ra laøm quan, nhöng ñeàu bò oâng töø choái, maø ôû nhaø
môû tröôøng daïy hoïc. Moãi khi gæang kinh Thi cho hoïc troø, khi ñoïc ñeán caâu:
“Phuï heà sinh ngaõ” trong thieân Luïc Nga, oâng laïi thöông nhôù ñeán cha maø
chaûy nöôùc maét khoùc. Nhìn thaáy caûnh ñau loøng cuûa oâng, hoïc troø cuûa oâng
cuõng caûm ñoäng, yeâu caàu boû thieân Luïc Nga maø khoâng hoïc ñeán nöõa.
17.-Ngoâ-Maõnh
Ngoâ-Maõnh ngöôøi Boäc-Döông ñôøi Taán, bieát toân kính hieáu thaûo cha meï
töø luùc leân taùm. Muøa heø nhieàu muoãi, nhöng vì nhaø ngheøo khoâng coù tieàn
mua muøng, oâng sôï cha meï bò muoãi ñoát maø khoâng nguû ñöôïc, neân tröôùc khi
cha me ñi nguû, oâng côûi traàn naèm ñeå cho muoãi ñoát mình tröôùc, khi muoãi
huùt maùu cuûa oâng no roài thì seõ khoâng ñoát cha meï oâng.
18.- Vöông-Töôøng
Vöông-Töôøng ngöôøi Lang-Nha ñôøi Taán, meï cheát sôùm. Veà sau ngöôøi cha
tuïc huyeàn, oâng thöôøng bò meï keá noùi xaáu ñeå cha oâng gheùt boû oâng, nhöng
oâng vaãn doác loøng hieáu thaûo vôùi cha vaø meï keá. Muøa ñoâng nöôùc ñoùng baêng,
keá maãu thích aên caù cheùp, oâng côûi traàn naèm treân lôùp baêng, laáy söùc aám
trong ngöôøi laøm tan lôùp baêng ñeå baét caù. Khi oâng naèm treân lôùp baêng laïnh,
töï nhieân lôùp baêng nöùt ra, coù hai con caù nhaûy leân, oâng baét veà cho meï keá aên.
Thaáy oâng hieáu thaûo nhö theá, cha vaø meï keá oâng caûm ñoäng, trôû laïi thöông
yeâu oâng.
19.- Döông-Höông
Döông-Höông ngöôøi ñôøi Taán, naêm leân 14 tuoåi, cha ñi ñaâu cuõng ñi theo
ñeå giuùp vieäc. Moät hoâm, hai cha con ra ngoøai ruoäng canh taùc, giöõa ñöôøng
gaëp moät con hoå nhaûy ra voà laáy cha oâng. Döông-Höông khoâng nghó ñeán
söï nguy hieåm cuûa mình, duøng hai tay khoâng lieàu mình ñaùnh nhau vôùi hoå,
hoå sôï phaûi boû chaïy, cha oâng vì theá maø thoùat naïn.
- 84 -
20.-Maïnh-Toâng
Maïnh Toâng, ngöôøi Giang-Haï thôøi Tam Quoác, moà coâi cha töø luùc beù, ôû vôùi
ngöôøi meï, tính raát hieáu thaûo. Moät hoâm meï bò oám theøm aên canh maêng,
nhöng ñöông luùc muøa ñoâng khoù tìm ñöôïc maêng, oâng laàn vaøo röøng tre oâm
laáy tre khoùc nöùc nôû. Boãng choác oâng nghe döôùi ñaát coù tieáng noå, coù maáy
gìo maêng ôû döôùi ñaát moïc leân, oâng ñem veà naáu canh cho meï aên, beänh meï vì
aên canh maêng maø khoûi haún.
21.- Söu-Kieâm-Laâu
Söu-Kieàm-Laâu ngöôøi Nam Teà, tính raát hieáu, ñöôïc boå laøm thaùi-thuù
quaän Bình-Laêng, ñeán nhaäm chöùc chöa ñöôïc 10 hoâm, boãng ñaâu töï nhiêeân
caûm thaáy taâm thaàn baøng hoøang, moà hoâi chaûy ra nhö taém, oâng bieát laø ôû
nhaø coù vieäc chaúng laønh, beøn töø chöùc veà queâ. Quûa nhieân khi veà ñeán nhaø thì
ngöôøi cha bò oám. OÂng môøi löông y ñeán chöõa beänh cho cha. Löông y noùi
raèng: " Cha oâng beänh naëng, neáu neám phaân maø thaáy ñaéng thì coøn chöõa
ñöôc, traùi laïi neáu phaân ngoït thì khoù chöõa. OÂng neám phaân cuûa ngöôøi cha
thaáy vò ngoït, loøng oâng boài hoài lo laéng. Moãi ñeâm ñoát höông höôùng veà sao
Baéc-Ñaåu khaán nguyeän, mong ñöôïc cheát theá cho cha. Khoâng bao laâu cha
cheát, an taùng cho ngöôøi cha xong, oâng caát moät tuùp leàu beân moä cha, giöõ
moä ba naêm.
22.-Thoâi phuï Ñöôøng thò

Ñöôøng thò laø vôï moät nhaø hoï Thoâi, thôø meï choàng raát hieáu. Meï choàng
tuoåi gìa raêng moùm khoâng nhai ñöôïc côm, Ñöôøng thò cöù haøng ngaøy taém
röûa saïch seõ xong thì laáy söõa mình cho meï choàng buù, haèng maáy naêm nhö
theá, meï choàng khoâng phaûi aên côm maø cuõng no. Luùc meï choàng saéùp maát,
beøn trieäu taäp giaø treû lôùn beù trong gia ñình ñeán tröôùc maët noùi raèng: “Ta
khoâng coù gì ñeå baùo ñaùp ôn buù söõa cuûa naøng daâu hoï Ñöôøng, ta chæ caàu
nguyeän con daâu cuûa nhaø hoï Thoâi sau naøy cuõng seõ hieáu thaûo vôùi Ñöôøng thò
nhö Ñöôøng thò ñaõ hieáu thaûo vôùi ta”.
Veà sau con chaùu nhaø hoï Thoâi baét tröôùc nhau, ngöôøi naøo cuõng hieáu
thuaän caû. Gia toäc nhaø hoï Thoâi vì theá maø höng thònh.
23.-Chu Thoï-Xöông
Chu Thoï-Xöông ngöôøi ñôøi Toáng, oâng laø con vôï thöù, naêm oâng leân baûy tuoåi,
meï ñích oâng ñuoåi meï oâng ñi. Veà sau khi thi ñoã laøm quan, thöôøng nghó ñeán
- 85 -
Viên Minh-Thánh
coâng meï ñeû khoù nhoïc, nay coù ñöôïc coâng danh phuù quùy roài thì ngöôøi meï
thaân sinh khoâng ñöôïc höôûng, laïi phaûi löu laïc tha phöông, neân oâng töø
quan leân ñöôøng tìm meï. Tröôùc khi leân ñöôøng, oâng theà raèng: “ Neáu khoâng
tìm ñöôïc meï, daãu coù cheát cuõng khoâng trôû veà nhaø”.Veà
Veà sau ngaãu nhieân ñi
ñeán Ñoàng-Chaâu thì meï con gaëp nhau, meï con xa caùch nhau laâu naêm nay
ñöôïc truøng phuøng,
ng, oâng beøn daãn meï veà nhaø phuïng döôõng.
24.-Hoøang-Ñình-Kieân
Hoøang-Ñình-Kieân ngöôø
göôøi ñôøi Toáng, laøm quan ñeán chöùc Thaùi-söû, thôø cha
meï chí hieáu. Tuy laøm quan, gia ñình coù nhieàu ñaày tôù giuùp vieäc, nhöng caùc
ñoà dô cuûa cha meï duøng ñeå ñaïi tieåu tieän, duø dô baån ñeán ñaâu oâng cuõng töï
tay röûa laáy, khoâng sai ngöôøi nhaø lau röûa bao giôø caû.
- 86 -
Minh-Thaùnh-Kinh
Hieäu Nghieäm Luïc
明聖經效驗錄
OÂng Huyønh Y Tö, ngöôøi thaønh phoá Ñaøi-Baéc, bình sinh raát
toân kính Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân, thöôøng tuïng nieäm Minh-
Thaùnh Kinh, vì loøng thaønh kính trì tuïng vaø phaùt taâm aán toáng,
OÂng caûm nhaän ñöôïc nhieàu söï maàu nhieäm vaø lòng töø-bi cuûa Ñöùc
Quan-Thaùnh ñoái vôùi gia ñình OÂng.
Coù moät laàn, vì coâng taùc quaù ö vaát vaû, neân naèm hoân meâ baát
tænh treân giöôøng, baáy giôø oâng caûm giaùc coù moät luoàng naêng löôïng
voâ hình ñang ñeø leân ngöôøi, khieán toaøn thaân khoâng theå cöû ñoäng,
goïi cuõng chaúng ra lôøi, baáy giôø oâng lieàn nghó ñeán Ñöùc Quan-
Thaùnh Ñeá-Quaân, trong taâm laäp töùc maëc nieäm Thaùnh hieäu cuûa
Ngaøi, traûi qua moät hoài, söùc khoûe beøn hoài phuïc, Ñöùc Quan Ñeá
quaû laø Thaàn uy hieån haùch.
Vaøo naêm 1980, moät ngöôøi giuùp vieäc trong nhaø boàng ñöùa
con trai 4 thaùng tuoåi cuûa oâng Tö ñi treân ñöôøng, khoâng may bò
moät chieác xe cuûa ngöôøi haøng xoùm toâng phaûi vaø ngaõ nhaøo xuoáng
ñaát, toaøn thaân chaùu beù meàm nhuõn, hai maét traéng beäch. Gia ñình
lieàn nhanh choùng ñöa vaøo beänh vieän Mackay Ñaøi-Baéc caáp cöùu.
Trong hình chuïp x quang cuûa ñöùa beù, baùc-só phaùt hieän hoäp soï bò
nöùt, treân ñaàu söng phuø öôùc chöøng moät naém tay, baùc só baûo raèng
coù theå seõ nguy hieåm ñeán tính meänh. Vôï choàng oâng loøng ñau nhö
caét nhöng cuõng khoâng bieát phaûi laøm gì hôn. Khi aáy ngöôøi meï
cuûa oâng Tö (baø noäi chaùu beù) laäp töùc laáy y phuïc cuûa oâng vaø chaùu
beù ñeán mieáu Aân-Chuû-Coâng (mieáu thôø Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-
- 87 -
Quaân), khaån caàu Ñeá-Quaân ñaïi töø ñaïi bi, gia hoä cho chaùu Baø
ñöôïc bình an.
Nhôø thaàn löïc hieån haùch cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh chaùu beù thoaùt
khoûi ñöôïc côn nguy hieåm, moät tuaàn sau thì bình an xuaát vieän.
Vaøo naêm 1999, con gaùi cuûa oâng Tö ñi du hoïc ôû Ñaïi hoïc
University of Sheffield, Anh Quoác。Caên cöù vaøo thaønh tích hoïc
taäp cuûa ngöôøi con ôû baäc ñaïi hoïc, trong voøng hai naêm röôõi con
oâng coù theå thi laáy ñöôïc baèng thaïc-só. Nhöng vaøo naêm thöù nhaát,
trong luùc bình choïn ñaõ bò ñaùnh tröôït. Con gaùi oâng sôû dó bò ñaùnh
rôùt, laø vò giaùo sö chuyeân traùch vieäc giaûng daïy coù thaønh kieán ñoái
vôùi ngöôøi AÙ-Chaâu, sinh vieân AÙ-Chaâu, muoán trong voøng hai naêm
röôõi laáy hoïc vò thaïc-só cuûa tröôøng naøy quaû thaät khoâng deã. Qua söï
giôùi thieäu cuûa ngöôøi baïn cuøng lôùp, con cuaû oâng ñaõ nhanh choùng
ñöôïc chuyeån sang moät tröôøng ñaïi hoïc khaùc – tröôøng Ñaïi hoïc
Leicester (University of Leicester).
Hay ñöôïc tin naøy oâng phaùt tâm aán toáng 500 quyeån Ñaøo-
Vieân Minh-Thaùnh Kinh, vaø moãi ngaøy ñeàu trì tuïng Kinh ñeå hoài
höôùng coâng ñöùc cho ngöôøi con du hoïc ôû nöôùc ngoaøi. Keát quaû laø
vaøo naêm 2001 ngöôøi con cuûa oâng laáy ñöôïc baèng thaïc-só taïi
tröôøng ñaïi-hoïc Leicester. Ngoaøi vaên baèng thaïc-só ra, con gaùi
cuûa oâng coøn nhaän ñöôïc 1,000 baûng Anh do nhaø tröôøng caáp cho
du hoïc sinh xuaát saéc ngoaïi quoác.
Coâ Vöông Kim-Anh, nguï taïi thaønh phoá Tuyeàn-Chaâu, tænh

Phuùc Kieán, Trung-Quoác. Vaøo naêm 1996, thaân phuï cuûa coâ Kim-
Anh caûm thaáy trong ngöôøi khoù chiu, ngöôøi nhaø lieàn ñöa oâng cuï
vaøo beänh vieän ñieàu trò. Theo söï chaån ñoaùn cuûa baùc só , oâng cuï bò
beänh ung thö bao töû thôøi kyø cuoái. Sau ñoù laäp töùc ñöa vaøo beänh
vieän Phuùc-Chaâu ñeå tieán haønh phaãu thuaät, trong luùc baùc só chuaån
bò phaãu thuaät thì môùi phaùt hieän beänh tình cuûa ngöôøi cha sau khi
- 88 -
moå seõ caøng nghieâm troïng hôn, cho neân chaúng daùm tieán haønh ca
phaãu thuaät naøy, chæ bieát laëng im trong söï tuyeät voïng! Baùc só laïi
caên daën ngöôøi nhaø phaûi heát loøng chieàu theo yù muoán cuûa ngöôøi
beänh, vaø baûo gia ñình neân laøm thuû tuïc xuaát vieän, ñeå ñöa ngöôøi
cha veà nhaø tònh döôõng.
Trong khoaûng thôøi gian veà nhaø tònh döôõng, bao töû cuaû beänh
nhaân ñau nhöùc khoân xieát, ngöôøi nhaø cuõng ñaønh boù tay, ai naáy
ñeàu lo aâu, aên nguû chaúng yeân. Baáy giôø cô Kim-Anh ñang coâng
taùc ôû Ma-Cao, coù cô hoäi ñöôïc nghe moät vò thaày hoï Huyønh töø
Ñaøi-Loan sang, giaûng veà Kinh Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh cuûa
Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân, noùi raèng chæ caàn thaønh taâm trì nieäm aét seõ
coù söï linh nghieäm khoâng theå nghó baøn. Coâ thaàm nghó, beänh tình
cuûa phuï-thaân ñaõ khieán cho ngöôøi nhaø chaúng coøn coù theå troâng
mong gì nöõa, chi baèng cöù chieáu theo phöông phaùp cuûa thaày
Huyønh maø tuïng Kinh Minh-Thaùnh thöû xem coù söï öùng nghieäm gì
chaêng? Töø ñoù moãi ngaøy coâ Kim-Anh ñeàu trì tuïng Kinh Minh-
Thaùnh ñem coâng ñöùc hoài höôùng cho phuï-thaân ñeå söùc khoûe cuûa
phuï-thaân sôùùm ngaøy hoài phuïc, ñoàng thôøi cuõng môøi ngöôøi cha
cuøng trì tuïng. Moãi saùng vaøo luùc 5 giôø thöùc daäy, trì tuïng chöa
ñöôïc maáy ngaøy thì caûm thaáy beänh tình coù phaàn thuyeân giaûm. Vì
vaäy nguoi cha caøng tuïng caøng coù loøng tin, sau khi tuïng hôn moät
thaùng khoâng coøn caûm giaùc ñau ñôùn nöõa, coù theå aên côm vaø ñi laïi
bình thöôøng. Ñaây quûa laø moät kyø tích.
Phuï-thaân coâ vì theá caøng coù loøng tin, moãi ngaøy thöùc daäy vaøo
luùc 5 giôø saùng, heát söùc cung kính maø trì nieäm Kinh Ñaøo-Vieân
Minh-Thaùnh. Vaøo raïng saùng moät ngaøy noï, moät cuï giaø ôû nhaø keá
phaùt hieän treân maùi nhaø cuûa coâ Kim-Anh phaùt ra muoân nghìn tia
kim quang, trong nhaø cuõng coù haøo quang choùi loøa vaø coù roàng
uoán löôïn quanh coät, quaû laø caûnh töôïng kyø laï. Cuï giaø thaáy theá
beøn ñi vaøo nhaø coâ, hoûi ngöôøi nhaø coù laøm phaùp söï gì chaêng? Cha
coâ Kim-Anh lieàn ñaùp raèng: Chaúng laøm phaùp söï gì caû, chæ trì tuïng
- 89 -
Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh cuûa ñöùc Quan-Thaùnh maø thoâi. Ñoù

laø moät söï maàu nhieäm trong vieäc trì tuïng kinh Ñaøo-Vieân Minh-
Thaùnh.
Baø Vöông Toá-Tueä, ngöôøi thaønh phoá Ñaøi-Baéc, sinh ñöôïc boán
trai ba gaùi, ngoaøi ñöùa con caû khi vöøa leân ba, do maéc chöùng beänh
huyeát höõu93 qua ñôøi ra, Baø Tueä coøn laïi saùu ngöôøi con, taát caû
ñeàu ñaït ñöôïc caùc hoïc vò tieán-só hoaêïc thaïc-só.
Noãi traên trôû xoùt xa cuûa Baø Tueä laø con trai thöù tö laïi maéc
chöùng beänh quaùi aùc gioáng heät nhö ngöôøi con caû, chính laø chöùng
beänh huyeát höõu, neân phaûi chòu bao söï daøy voø cuûa thaân xaùc. Sau
khi trai thöù tö maéc chöùng beänh naøy, thì khoâng theå ñi ñöùng nhö
ngöôøi bình thöôøng, neáu ñi boä, ñoâi chaân seõ bò söng, lôõ nhö khoâng
caån thaän seõ teù nhaøo, maùu seõ chaûy khoâng ngöøng, raát nguy hieåm
ñeán tính meäïnh. Ñaëc bieät khi ñöùa con khoaûng ñoä töø 7 ñeán 8 tuoåi,
ñoù laø giai ñoaïn thay raêng, moãi laàn thay moät caùi raêng, thì khoâng
caùch naøo coù theå caàm maùu, lieàn nhanh choùng ñöa vaøo beänh vieän
caáp cöùu, baùc só phaûi duøng heát moïi phöông phaùp, môùi coù theå cöùu
thoaùt khoûi löôõi haùi cuûa thaàn cheát. Quaû laø chæ moät caùi raêng thoâi,
ñaõ phaûi ñaùnh ñoåi caû moät sinh meänh, cuõng may laø nhieàu laàn nhö
vaäy vaãn thoaùt cheát. Vì chöùng beänh naøy caàn thöôøng xuyeân truyeàn
93 Bệnh huyết hữu (Haemophilia) là sự rối loạn máu trong di truyền thường gặp
ở con trai. Khi mắc chứng Haemophilia thì khả năng đông máu bị giảm xuống vì bị
mất một số nhân tố làm đông máu khiến máu chảy nhiều hơn và lâu hơn bình thường.
Triệu chứng của căn bệnh là hay xuất hiện những vết thâm và khi bị chảy máu
thường lâu cầm. Bệnh thường xuất hiện khi trẻ bắt đầu chạy nhảy và té ngã. Biến
chứng nặng nề là xuất huyết nội tạng, hoặc chảy máu khi làm các thủ thuật như nhổ
răng, phẫu thuật... Biến chứng lâu dài (nếu trẻ sống đến tuổi trưởng thành) thường
gặp là thoái hóa các khớp chịu lực (như khớp gối) do máu chảy vào trong khớp dần
dần phá hủy cấu trúc bình thường. Y học tuy tiến bộ nhưng đến nay vẫn chưa có
phương pháp nào chữa dứt đuoc căn bệnh này,mặc dù bệnh nhân có thể được điều trị
bằng cách tiêm bổ sung chất đông máu.
- 90 -
huyeát töông, chi phí laïi raát ñaét, ñoái vôùi moät ngöôøi noäâi trôï khoâng
ñi laøm nhö baø Tueä, quûa thaät laø moät aùp löïc raát lôùn veà maët tinh
thaàn cuõng nhö vaät chaát.
Traûi qua nhieàu naêm tuy ñaõ treân 30 tuoåi, nhöng beänh huyeát
höõu vaãn nhö hình vôùi boùng ñi theo ngöôøi con baát haïnh naøy. Vì
beänh naøy, ngöôøi con cuûa baø phaûi qua Hoa Kyø laøm phaãu thuaät
ñeán 3 laàn. Trong laàn phaãu thuaät thöù ba, Baø Tueä cuõng heát söùc
baøng hoaøng vaø lo ngaïi, chaúng bieát laàn phaãu thuaät naøy coù thaønh
coâng hay khoâng? Ñang trong luùc suy nghó, boãng nhieân Baø nhôù
ñeán Baïch-Thuûy Laõo-Nhaân.
Baø Tueä coù duyeân vôùi Baïch-Thuûy Laõo-Nhaân, ñaïo tröôûng cuûa
Nhaát-Quaùn-Ñaïo, baø thöôøng nhaän ñöôïc söï khai thò vaø chæ ñaïo
cuûa Ngaøi treân con ñöôøng tu haønh. Baïch-Thuûy Laõo-Nhaân raát
suøng kính Kinh Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh, Ngaøi töø bi noùi vôùi Baø
Tueä raèng: “Quyeån kinh naøy laø do Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân
tröôùc taùc, trong kinh vaên ñaõ noùi cuøng chuùng ta, laøm ngöôøi ñieàu
caên baûn laø phaûi coù Hieáu Ñeã Trung Tín, Leã Nghóa Lieâm Sæ, ñoàng
thôøi quyeån kinh naøy coù söï thaàn uy cuøng caûm öùng cöïc lôùn”.
Nhôù ñeán lôøi daën naøy, ba Tueä beøn phaùt taâm aán toáng 1,000
quyeån Kinh Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh, vaø moãi ngaøy ñeàu thaønh taâm
trì tuïng kinh vaên, laáy coâng ñöùc hoài höôùng cho con. Keát quaû kyø
tích ñaõ xuaát hieän, ca phaãu thuaät thaønh coâng, vaø hoài phuïc nhanh
choùng, quaû thaät khoâng theå nghó baøn. Khoâng bao laâu ngöôøi con
trai naøy laïi tìm ñöôïc moät coâng vieäc laøm thích hôïp, vaø cuõng
thaønh laäp gia thaát. Cho ñeán nay, ngöôøi con thöù tö cuûa baø Tueä
khoâng coøn bò beänh huyeát höõu haønh haï nöõa, ñôøi soáng vaø sinh
hoaït gia ñình cuõng raát myõ maõn.
Huyønh Tónh Vaân, ngöôøi huyeän Vaân-Laâm Ñaøi-Loan, ngaøy

thöôøng raát ham meâ ñoïc kinh ñieån cuûa Tam Giaùo, ñaëc bieät laø
Nho hoïc, caû ñôøi luoân tin töôûng Thaàn Phaät, cuõng muoân vaøn toân
- 91 -
kính tinh thaàn Trung Nghóa cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân, nhôø
vaäy caøng yeâu thích quyeån Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh vaø Giaùc
Theá Chaân Kinh cuûa Ñöùc Quan Ñeá.
Naêm 2003, con gaùi oâng Vaân chuaån bò döï thi vaøo tröôøng ñaïi
hoïc aâm nhaïc, thuoäc khoa keøn saxophone. Trong naêm ñoù toaøn
quoác coù 5 tröôøng ñaïi hoïc ñöa moân hoïc naøy vaøo chöông trình
giaûng daïy cuûa nhaø tröôøng, moãi laàn thi chæ tuyeån choïn moät ngöôøi,
do vaäy söï caïnh tranh chaúng theå noùi laø khoâng kòch lieät. Tröôùc
tieân laø thi vieát, sau ñoù seõ thi veà ngheä thuaät trình dieãn, con gaùi
oâng noäp ñôn thi vaøo tröôøng ñaïi hoïc Thöïc-Tieãn. Sau kyø thi tuyeån
sinh, tröôøng ñaïi hoïc Thöïc-Tieãn ñaõ tuyeån choïn hai thí sinh ñaït
tieâu. Neáu xeùt treân toång soá ñieåm thì con gaùi oâng töông ñoái cao
hôn thí sinh khaùc, theá nhöng ñieåm soá veà ngheä thuaät trình dieãn
thì ngöøôi khaùc laïi cao hôn. Vì theá trong laàn thöù nhaát ban giaùm
khaûo toå chöùc cuoäc bình choïn, ñaõ quyeát ñònh tuyeån choïn thí sinh
coù soá ñieåm cao veà ngheä thuaät trình dieãn. Vì theå thöùc tuyeån choïn
thí sinh cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc ñeàu khoâng gioáng nhau, moät soá
tröôøng ñaïi hoïc chæ chuù troïng ñeán thuaät khoa, neân laáy ngheä thuaät
trình dieãn laøm phaàn coát loõi. Sau ngaøy thi, thaày giaùo daïy keøn
saxophone cho con gaùi oâng Vaân, quen moät thaønh vieân trong ban
giaùm khaûo tröôøng ñaïi hoïc Thöïc-Tieãn, khaån caáp goïi ñieän baùo vôùi
oâng raèng, ban giaùm khaûo ñaõ chaám ñaäu cho thí sinh coù ñieåm cao
veà thuaät khoa. Khi ñöôïc tin naøy loøng oâng buoàn raàu voâ haïn.
Trong loøng con gaùi oâng cuõng theá.
Tuy trong kyø hoïp thöù nhaát, hoäi ñoàng ban giaùm khaûo ñaõ cuøng
thoáng nhaát quan ñieåm, nhöng chöa chính thöùc coâng boá keát quaû
cuoäc thi, baáy giôø oâng Vaân cöù suy nghó mieân man, loøng oâng baát
chôït loùe leân moät tia hy voïng, vaø thaàm nhuû raèng bieát ñaâu con
mình vaãn coøn coù cô hoäi. Theá laø ngay ñeâm aáy ông beøn quyø tröôùc
baøn Phaät thaønh taâm daâng höông maø khaáu baùi, caàu khaán Ñöùc
Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân thaàn uy gia hoä, ñoàng thôøi phaùt nguyeän seõ
- 92 -
trì tuïng 150 boä Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh ñeå hoài höôùng coâng
ñöùc cho con gaùi, theâm vaøo ñoù laø tuaân theo huaán thò trong quyeån
Kinh, duøng phöông tieän ñeå trôï giuùp moïi ngöôøi, doác chí tích ñöùc
haønh thieän, mong sao con gaùi seõ coù cô hoäi ñöôïc Tieân Phaät phuø
hoäï. Sau khi caàu khaán, oâng voâ cuøng thaønh taâm trì tuïng vaø phaân
phaùt kinh saùch. Traûi qua khoaûng ñoä moät tuaàn, luùc ban giaùm
khaûo coâng boá keát quaû, ngöôøi con gaùi cuûa oâng nhìn thaáy coù teân
mình ôû trong baûng saép haïng, lieàn möøng vui khoân xieát, coâ ta baûo
vôùi ngöôøi cha raèng, con voán ñaõ thi tröôït, coù phaûi con ñaõ xem
nhaàm ñaáy chaêng? Nhöng trong loøng oâng Vaân thaàm hieåu raèng,
vì long thaønh khaån trì tuïng vaø aán toáng kinh Minh-Thaùnh neân
môùi coù ñöôïc söï chuyeån hoùa maàu nhieäm naøy. Hieäu nghieäm cuûa
kinh Minh-Thaùnh quûa thaät khoâng theå nghó baøn!
Veà sau ñöôïc bieát, hoäi ñoàng ban giaùm khaûo trong kyø hoïp thöù
hai, boãng döng coù moät vò giaùo sö ñöa ra yù kieán laø neân laáy toång
soá ñieåm bình quaân cuûa hai cuoäc thi vieát vaø kyõ thuaät laøm tieâu
chuaån truùng tuyeån cuûa caùc thí sinh. Traûi qua nhieàu laàn thaûo luaän,
cuoái cuøng hoäi ñoàng ban giaùm khaûo ñoàng yù thoâng qua yù kieán cuûa
vò giaùo sö naøy, vì ñieåm trung bình cuûa con oâng cao hôn nhöõng
thí sinh khaùc, neân ñöôïc chaám ñaäu. Thí sinh coù thaønh tích xuaát
saéc veà phaàn kyõ thuaät thì ñaït ñöôïc soá ñieåm cuûa ngaønh aâm nhaïc
tröôøng ñaïi hoïc Phuø-Nhaân, neân cuõng ñöôïc tuyeån vaøo tröôøng naøy.
Coù theå noùi raèng hai ngöôøi ñeàu gaët haùi ñöôïc söï thaønh coâng myõ
maõn, caû hai ñeàu vui söôùng khoân cuøng, vaø söï an baøi cuûa Thaàn
Phaät cuõng thaät laø aûo dieäu!
Chöông Kinh Nghieäm trong quyeån Minh-Thaùnh-Kinh coù ñoaïn vieát: “. Thö-sinh ñoïc
kinh naøy, chaúng laâu seõ ñaêng khoa. ..Neáu vì vong-linh trì nieäm, vong-linh sôùm ñöôïc
sieâu sinh….Chö Thaàn ñeàu vui möøng, gia traïch phaùt haøo quang, hoaëc taêng phuùc vaø
thoï…., vieäc hung hoaù thaønh caùt, phuùc loäc thoï ñeàu taêng.
Caên cöù vaøo lôøi treân kinh vaên, neáu ta coù loøng tin vöõng chaéc vaøo Kinh Minh-Thaùnh
thì nieàm tin naøy aét seõ sinh ra naêng löïc khoâng theå nghó baøn.
- 93 -
OÂng Laâm A Taøi, ngöôøi huyeän Chöông-Hoùa, vaøo saùng 8 giôø

30 phuùt ngaøy 19 thaùng 02 naêm thöù 1995, oâng laùi xe veà Bì-Ñaàu
huyeän Chöông-Hoùa, gaàn xöôûng ñöôøng mía taïi Kheâ-Hoà, baát
thình lình coù moät chieác xe taûi chôû caùt ñaù ôû tuyeán ñöôøng beân kia
chaïy baêng baêng ñaâm saàm vaøo xe ông, trong côn kinh hoaøng
chôùp nhoaùng khoâng sao coù theå traùnh kòp, neân ngöôøi vaø xe ñeàu
va vaøo coät ñieän. Keát quaû thaät theâ löông, xe hôi ñöùt laøm ñoâi, coät
ñieän gaãy laøm 3 khuùc, loàng ngöïc va vaøo voâ laêng laøm gaãy thieát bò
naøy, ruoät bò ñöùt laøm ba ñoaïn, maùu töôi chaûy leânh laùng, vaø hoân
meâ baát tænh. Khi aáy beân ñöôøng coù ngöôøi baùn traàu cau lieàn goïi xe
cöùu thöông chôû oâng vaøo beänh vieän Kheâ-Hoà caáp cöùu, vì bò chaán
thöông quaù naëng neân beänh vieän Kheâ-Hoà khoâng daùm nhaän maø
phaûi chuyeån sang beänh vieän Tuù-Truyeàn, moät beänh vieän lôùn nhaát
cuûa huyeän Chöông-Hoùa ñeå tieán haønh phaãu thuaät. Toaøn boä ruoät
oâng ñöôïc laáy ra röûa, vaø khaâu laïi, baùc só phaûi khaâu hôn khoaûng
ba möôi maáy muõi môùi hoaøn thaønh phaãu thuaät naøy. Veát thöông
buïng daøi hôn daøi hôn 13 cm, moïi ngöôøi ñeàu cho raèng oâng ta
chaúng coøn hy voïng soáng soùt. OÂng ta bò hoân meâ suoát ba ngaøy ba
ñeâm, vì coå hoïng ñau buoát laï thöôøng, ñeán khi tænh laïi, ông laïi
ñöôïc ñöa vaøo phoøng moå ñeå phaãu thuaät. Thì ra rong luùc xaûy ra tai
naïn, löôõi oâng ñaõ bò caén ñöùt 2/3, chæ coøn xoùt laïi moät tí da, cuõng
may laø baùc só khaâu vaù kòp thôøi, neáu ñeå chaäm theâm moät ngaøy thì
phaàn löôõi kia seõ bò hö hoaïi khoâng coøn caùch naøo ñeå chöõa trò.
Trong luùc tieán haønh phaãu thuaät, con trai ông Taøi laø Laâm
Quoác-Giaùp ñeán chuøa Thieân-Höõu ôû thò traán Hoøa-Myõ huyeän
Chöông-Hoùa, caàu Thieân-Thöôïng Thaùnh-Maãu cuøng Ñöùc Quan-
Thaùnh Ñeá-Quaân gia hoä ñeå ca phaãu thuaät naøy ñöôïc thaønh coâng.
Vò truï trì trong chuøa khuyeân ngöôøi con oâng neân aán toáng 350
quyeån Ñaøo Vieân Minh Thaùnh Kinh vaø trì tuïng 100 boä kinh ñeå
- 94 -
hoài höôùng coâng ñöùc cho oan thaân traùi chuû cuûa ngöôøi cha. Ñoàng
thôøi, em trai cuûa oâng Taøi laø Laâm Luïc-Nam cuøng thaân nhaân cuõng
trôï löïc trì tuïng ñeå hoài höôùng. Sau ñoù vieát vaên sôù taâu leân Ñòa-
Taïng-Vöông Boà-Taùt, noùi roõ ñaõ hoaøn nguyeän. Trong luùc ñoát sôù,
moät ngöôøi ôû trong chuøa coù caëp maét aâm döông ñaõ nhìn thaáy oan
khieám ñi theo ôû ñaèng sau, ñeå nhaän coâng ñöùc hoài höôùng.
Naêm nay ông Taøi ñaõ böôùc sang tuoåi 68, thaân theå vaãn cöôøng
traùng, veát thöông cuõ do tai naïn giao thoâng ñaõ laønh haún, khoâng
coøn taùi phaùt nöõa. Ñoù cuõng laø do ñoäi ôn cuûa Thieân-Thöôïng
Thaùnh-Maãu vaø Ñöùc Quan-Thaùnh vaäy.
Coâ Traàn Vaên-Linh, ngöôøi La-Ñoâng huyeän Nghi-Lan, cuøng

vôùi hai ngöôøi baïn môû moät tieäm baùn baùnh keïo ngoaïi nhaäp. Tieäm
môû chöa ñaày moät thaùng thì bò ñaøn chuoät keùo ñeán hoaønh haønh.
Moãi saùng ñeán môû cöûa haøng ñeàu phaùt hieän nhöõng moùn haøng
tröng baøy treân quaày ñeàu bòluõ chuoät ñeán “chieáu coá”.
Ngöôøi giuùp vieäc trong tieäm goùp yù kieán cho coâ laø phaûi mua
thuoác chuoät vaø gaøi bẫy ñeå tröø haïi. Nhöng coâ Linh noùi raèng:
Khoâng neân, vì nhö theá seõ phaïm vaøo toäi saùt sanh vaø cuõng toäi cho
ñaøn chuoät. Tuy chæ noùi maø khoâng laøm, nhöng ñaøn chuoät hình
nhö hieåu ñöôïc tieáng ngöôøi, toái hoâm ñoù luõ chuoät keùo nhau ñeán ñeå
traû thuø. Saùng hoâm sau, khi môû cöûa tieäm thaáy nhieàu hoäp baùnh
keïo bò ñaøn chuoät caén xeù töù tung. Tröôùc caûnh töôïng naøy, ngöôøi
giuùp vieäc chæ bieát nhìn vaøo ñoáng haøng than thôû maø thoâi.
Coâ Linh cuõng vì naïn chuoät nhöùc ñaàu khoâng ít. Ngaøy thöôøng
coâ thöôøng nghe kinh Minh-Thaùnh, trong xe cuûa coâ luùc naøo
cuõng ñeå boä Kinh naøy. Vì naïn chuoät haïi, coâ söïc nghó ñeán quyeån
Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh: Thöû cho luõ chuoät nghe kinh Minh-
Thaùnh xem coù theå laøm dòu ñi lòng thuø nghòch cuûa ñaùm chuoät
- 95 -
chaêng?
Nghó xong, moãi toái tröôùc khi ñoùng cöûa, coâ ñeàu môû baêng casset
cho ñaøn chuoät trong tieäm nghe kinh Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh. Vaø
laï thay, chæ moät tuaàn sau, luõ chuoät ñaõ doïn nhaø ñi choã naøo vaø ñi
luùc naøo, khoâng ai hay bieát.
Neáu khoâng nhôø vaøo Thaàn löïc cuûa kinh Minh Thaùnh, söùc
ngöôøi laøm sao môøi ñöôïc maáy chuù Tyù ñi ra khoûi tieäm. Loaøi vaät
nghe kinh cuõng tu haønh. Maàu nhieäm thay!
Vaøo muøa thu naêm 1991, Coâ Laïi Linh Lan caûm thaáy trong
ngöôøi khoâng ñöôïc khoûe, veà sau caøng ngaøy caøng theâm nghieâm
troïng, neân coâ ñeán beänh vieän khaùm khoa toång quaùt. Caên cöù vaøo
keát quûa khaùm nghieäm cuûa baùc-só, söùc khoûe coâ Laïi vaãn laø bình
thöôøng, coâ ta chaúng coù beänh gì caû. Tuy raèng keát quûa thöû nghieäm
bình thöôøng nhöng beänh tình cuûa coâ Laïi caøng ngaøy caøng traàm
troïng. Ban ñeâm thöôøng hay maát nguû, thöôøng mô thaáy caùc loaøi
yeâu quaùi maët xanh nhe nanh ñeán uy hieáp. Ban ngaøy laïi hay laåm
baåm moät mình, töï xöng laø thaàn-minh haï phaøm, aên noùi vu vô,
chaúng yù thöùc ñöôïc mình ñang noùi nhöõng gì.
Ngöôøi nhaø beøn nghó raèng coâ bò hoàn ma xaâm nhaäp, neân ñi khaép
nôi caàu thaày boùi queû, nhöng cuõng chaúng tìm ñöôïc nguyeân do, vaø
beänh tình chuyeån sang giai ñoaïn roái loaïn thaàn kinh. Ñöùng tröôùc
hoaøn caûnh naøy, thaân baèng quyeán thuoäc cuõng ñaønh boù tay. Trong
luùc aáy naøy coâ ñöôïc moät ngöôøi baïn daãn ñeán Töø-Hueä-Ñöôøng taïi
thaønh phoá Trung-Hoøa Ñaøi-Baéc caàu Thaàn minh chæ thò. Thaàn leân
ñoàng baûo raèng ñoù laø do oan thaân traùi chuû ñeán ñoøi nôï, vì ñoái
phöông chaúng chòu hoøa giaûi, Thaàn cuõng khoâng theå xöû lyù vieäc
oan traùi naøy.
Nhöng phuùc baùo cuûa coâ Laïi quaû khoâng nhoû, moät ngöôøi baïn
- 96 -
khaùc cuûa coâ laø Hoaøng-Thuïc-Tinh daãn coâ ñeán Phaät-ñöôøng Töï-
Ñöùc taïi thaønh phoá Taân-Trang caàu ñaïo vaø tham döï hai buoåi
phaùp-hoäi taïi Phaät-ñöôøng naøy. Ngaøy ñaàu buoåi phaùp hoäi coù Ñöùc
Thaày Teá-Coâng Hoaït Phaät laâm ñaøn, coâ Tinh nhaân cô hoäi naøy hoûi
veà caên beänh cuûa coâ Laïi. Thaày Teá-Coâng töø bi chæ thò: “Ñaây chính
laø oan thaân traùi chuû ñeán ñoøi nôï, con phaûi tìm phöông phaùp laøm
coâng ñöùc hoài höôùng vaø trong loøng khoâng theå sinh lòng oaùn haän.
Neân bieát raèng, nhöõng toäi loãi ñaõ gaây ôû tieàn kieáp, kieáp naøy neáu
khoâng traû thì kieáp sau cuõng phaûi hoaøn, chæ laø thôøi gian sôùm hay
muoän maø thoâi. Khi veà nhaø, ít nhaát con phaûi hai thôøi sôùm toái, ñoïc
tuïng Kinh Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-
Quaân ñeå hoài höôùng coâng ñöùc cho oan thaân traùi chuû, neáu coù caùc
vò ñoàng tu cuøng trôï nieäm, thì hieäu quaû laïi caøng hieäu nghieäm”.
Thaày Teá-Coâng laïi noùi: “ Trong Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh
coù chaùnh khí haïo nhieân, khi caùc con ñoïc tuïng Kinh Minh-Thaùnh
seõ coù chaùnh khí hoä thaân, ñoàng thôøi thöôøng ngaøy phaûi haønh coâng
laäp ñöùc ñeå hoài höôùng cho oan thaân traùi chuû”.
Sau khi keát thuùc phaùp hoäi, moïi ngöôøi ñeàu y theo chæ thò cuûa
Teá-Coâng Hoaït Phaät, sôùm chieàu thaønh taâm ñoïc tuïng Kinh Minh-
Thaùnh ñeå hoài höôùng. Traûi qua khoaûng ñoä moät tuaàn, tinh thaàn
cuûa coâ Laïi quaû nhieân ñaõ hoài phuïc, vaø tieáp tuïc coâng aên vieäc laøm
nhö cuõ. Caùc baïn ñoàng nghieäp ñeàu nöùc lôøi khen ngôïi vaø cho raèng
ñaây laø söï thaàn kyø, khi aáy coâ Laïi baûo raèng laø do Kinh Ñaøo-Vieân
Minh-Thaùnh cöùu mình, neân trong loøng möøng vui khoân xieát, caûm
taï Tieân Phaät töø bi, caûm aân thaàn uy hieån haùch cuûa Ñöùc Quan-
Thaùnh Ñeá-Quaân, ñaõ giuùp coâ hoài phuïc söùc khoûe maø trôû veà hoøa
nhaäp vôùi cuoäc soáng ñôøi thöôøng. Töø ñoù veà sau, coâ Laïi vì muoán
baùo ñaùp aân ñieån cuûa Ñöùc Quan-Ñeá, ngoaøi töï thaân moãi ngaøy vaãn
tieáp tuïc trì tuïng Kinh Ñaøo- Vieân Minh-Thaùnh ra, coù cô hoäi coâ
cuõng ñi giaûng kinh thuyeát phaùp, nhaèm ñoäng vieân khích leä moïi
ngöôøi ñoïc tuïng Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh.
- 97 -
- 98 -

Dao Vien Minh Thanh Kinh - Giang Giai

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Dao Vien Minh Thanh Kinh - Giang Giai

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Ñaøo-Vieân

Nhất Quán Tùng Thư

Thay lôøi töïa

Dòch gæa caån chí

Lôøi töïa cuûa Baïch Thuûy Laõo-Nhaân

Nguoàn goác cuûa Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh

Kinh Ñaøo-Vieân Minh Thaùnh do Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân thaùc

ñeàu saép ñaët khoâng ñuù

Lôøi töïa cuûa Ñöùc Quan-Thaùnh Ñeá-Quaân

Xeùt ñeán baûn cuõ cuûa kinh Minh-Thaù

Cáo Văn Thức

Vaên-Xöông ÖÙng-Hoùa Tröông-Tieân

Chaâu Töôùng-Quaân Baûo Caùo

Quan-Thaùnh Thaùi-Töû Baûo Caùo

Thaùnh-Ñeá Baûo Caùo

Thaùnh-Ñeá Taân Baûo Caùo

Kinh Töï Ñeä Nhaát

Nguyeân Thuûy Ñeä Nhò

Löïc Hoïc Ñeä Tam

Ñaïo Maïo Ñeä Töù

Tieát Huaán Ñeä Nguõ

Taåu thuù phi caàm Boå-Troùc Tinh

Kinh Nghieäm Ñeä Luïc

Ñaøo-Vieân Minh Thaùnh Kinh

Quan Thaùnh Ñeá-Quaân Giaùng Buùt Chaân Kinh

Quan Thaùnh Ñeá-Quaân Giaùng Buùt Chaân Kinh

Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh

12 Haùn-Thoï : Laø ñòa danh

Nguyeân Thuûy Ñeä Nhò

Löïc Hoïc Ñeä Tam

44 Chæ beà toâi gieát vua, con gieát cha.

47 Kim-khuyeát : Cung ñieän cuûa baäc vua chuùa.

Tieát Huaán Ñeä Nguõ

79 Chæ beà toâi khoâng trung, khinh treân hieáp döôùi.

Haäu lieät nhò thaäp töù kieáp81:

Kinh Nghieäm Ñeä Luïc

87 Xem phaàn “Löôïc truyeän 24 taám göông hieáu thaûo”.

Löôïc truyeän 24 taám göông hieáu thaûo

2.- Haùn Vaên Ñeá

13.- Luïc- Tích

22.-Thoâi phuï Ñöôøng thò

Coâ Vöông Kim-Anh, nguï taïi thaønh phoá Tuyeàn-Chaâu, tænh

Ñaøo-Vieân Minh-Thaùnh Kinh cuûa ñöùc Quan-Thaùnh maø thoâi. Ñoù

Huyønh Tónh Vaân, ngöôøi huyeän Vaân-Laâm Ñaøi-Loan, ngaøy

OÂng Laâm A Taøi, ngöôøi huyeän Chöông-Hoùa, vaøo saùng 8 giôø

Coâ Traàn Vaên-Linh, ngöôøi La-Ñoâng huyeän Nghi-Lan, cuøng

You might also like