Professional Documents
Culture Documents
($$$) Zinda12 Prsyari Nishtemani & Rebari Halsangandn & Ktebe Rahenan
($$$) Zinda12 Prsyari Nishtemani & Rebari Halsangandn & Ktebe Rahenan
P a g e 1 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
پێكهاتهكانى ئهم پهرتووكه
ژ .الپهڕه ژ .پرسيار بابهتهكان
بهندى يهكهم
5 - تێبينييهكان 1
6 8 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 2
7 8 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 3
8 8 پێداچوونهوهى كهرتى سێيهم 4
11-9 27 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 5
12 15 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 6
15-12 55 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 7
22-16 124 پرسياره نيشتيمانييهكان 8
بهندى دووهم
26-24 - تێبينييهكان 9
27 8 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 10
29-28 7 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 11
30 8 پێداچوونهوهى كهرتى سێيهم 12
34-31 30 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 13
35 15 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 14
38-36 51 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 15
47-39 130 پرسياره نيشتيمانييهكان 16
بهندى سێيهم
51-49 - تێبينييهكان 17
52 7 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 18
53 7 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 19
54 6 پێداچوونهوهى كهرتى سێيهم 20
57-55 34 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 21
58 16 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 22
62-59 59 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 23
70-63 112 پرسياره نيشتيمانييهكان 24
بهندى چوارهم
73-72 - تێبينييهكان 25
74 8 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 26
75 7 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 27
76 8 پێداچوونهوهى كهرتى سێيهم 28
77 9 پێداچوونهوهى كهرتى چوارهم 29
80-78 35 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 30
81 19 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 31
84-82 51 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 32
93-85 139 پرسياره نيشتيمانييهكان 33
بهندى پێنجهم
97-95 - تێبينييهكان 34
98 7 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 35
99 7 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 36
102-100 32 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 37
103 9 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 38
106-104 57 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 39
112-107 94 پرسياره نيشتيمانييهكان 40
تێبينى /تاقيكردنهوهكانى وزارى تهواوكهرى خولى دووهم ( )2020-2019و تاقيكردنهوهى بهرايى و خولى يهكهم و خولى دووهم و تهواوكهرى خولى دووهم
( )2021-2020و بهرايى ( )2022-2021له كۆتايهكانى پهرتووكهكه وهكو پرسيارهكانى وزارى دانراون بۆ زياتر ئاشنابوون به شێوازى پرسيارهكانى وزارى.
P a g e 2 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
پێكهاتهكانى ئهم پهرتووكه
ژ .الپهڕه ژ .پرسيار بابهتهكان
بهندى شهشهم
115-114 - تێبينييهكان 41
116 7 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 42
117 8 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 43
118 8 پێداچوونهوهى كهرتى سێيهم 44
121-119 34 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 45
122 15 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 46
124-123 37 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 47
132-125 125 پرسياره نيشتيمانييهكان 48
بهندى حهوتهم
134 - تێبينييهكان 49
135 7 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 50
136 7 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 51
139-137 22 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 52
140 9 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 53
143-140 53 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 54
149-144 89 پرسياره نيشتيمانييهكان 55
بهندى ههشتهم
152-151 - تێبينييهكان 56
153 5 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 57
154 8 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 58
155 7 پێداچوونهوهى كهرتى سێيهم 59
156 7 پێداچوونهوهى كهرتى چوارهم 60
159-157 33 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 61
161-160 19 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 62
164-161 48 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 63
172-165 98 پرسياره نيشتيمانييهكان 64
بهندى نۆيهم
176-174 - تێبينييهكان 65
177 7 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 66
178 8 پێداچوونهوهى كهرتى دووهم 67
181-179 28 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 68
182 10 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 69
183-182 26 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 70
189-184 86 پرسياره نيشتيمانييهكان 71
بهندى ددهيهم
191 8 پێداچوونهوهى كهرتى يهكهم 72
193-192 21 پێداچوونهوهى كهرت و بهندهكان 73
194 5 پرسيارهكانى ڕاهێنان (ڕهش و سپى) 74
195-194 18 پرسيارهكانى ڕێبهرى ههڵسهنگاندن 75
197-196 28 پرسياره نيشتيمانييهكان 76
201-198 50 تاقيكردنهوهى وزارى تهواوكهرى خولى دووهم ساڵى خوێندنى ( 2020-2019وهاڵمهكانى كۆنترۆڵ بۆ ئهم پرسيارانه باڵونهكرايهوه) 77
205-202 50 تاقيكردنهوهى بهرايى ساڵى خوێندنى ( 2021-2020وهاڵمهكانى كۆنترۆڵ بۆ ئهم پرسيارانه باڵونهكرايهوه) 78
209-206 50 تاقيكردنهوهى وزارى خولى يهكهم ساڵى خوێندنى 2021-2020 79
213-210 50 تاقيكردنهوهى وزارى خولى دووهم ساڵى خوێندنى 2021-2020 80
تێبينى /تاقيكردنهوهكانى وزارى تهواوكهرى خولى دووهم ( )2020-2019و تاقيكردنهوهى بهرايى و خولى يهكهم و خولى دووهم و تهواوكهرى خولى دووهم
( )2021-2020و بهرايى ( )2022-2021له كۆتايهكانى پهرتووكهكه وهكو پرسيارهكانى وزارى دانراون بۆ زياتر ئاشنابوون به شێوازى پرسيارهكانى وزارى.
P a g e 3 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى يهكهم
P a g e 4 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى يهكهم
ث /رِيزبةندى رِيَكخستنى لةشى مرؤظ لة بضوكةوة بؤ طةورة ؟
لةش كؤئةندام ئةندام شانة خانة
ث /ثيَكهاتةى ئيَسكى دريَذ لة دةرةوة بؤ ناوةوة ؟
مؤخى ئيَسك ئيَسكى ئيسفةنجى ئيَسكى ثتةو بةرطة ئيَسك
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان مؤخى سور و زةردى ئيَسك ؟
مؤخى زةردى ئيَسك مؤخى سورى ئيَسك
كةليَنةكانى دريَذة ئيَسك ثرِدةكاتةوة. لة ئيَسكى ئيسفةنجى و لةناو جةمسةرةكانى دريَذة ئيَسك و
ثةراسووةكان و برِبرِةكان و كؤلَة و ئيَسكى موسلَداندا هةية.
وةكو كؤطة بؤ وزةى يةدةط كاردةكات و لةتوانايداية بطؤرِيَت بؤ مؤخى خانةكانى خويَن (خرِؤكة سورةكان و سثييةكان و ثةرِةكانى خويَن)
سورى ئيَسك كة خانةكانى خويَن دروست دةكات لةكاتى رِوودانى بةرهةم ديَنيَت.
وونكردنى برِيَكى زؤر لة خويَن.
ث /رِيزبةندى ثيَكهاتةى ماسولكة لة بضوكةوة بؤ طةورة ؟
ماسولكة طورزة ماسولكة ماسولكة رِيشالَ ماسولكة رِيشالَؤضكة ثارضة ماسولكة ئةكتين و مايؤسين
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان ماندووبوونى ماسولكة و كةمى ئؤكسجين ؟
كةمى ئؤكسجين ماندووبوونى ماسولكة
سةرضاوةى وزة (طاليكؤجين ،ضةورى) هةية ،بةالَم ئؤكسجين كةمة. ئؤكسجين هةية بةالَم سةرضاوةى وزة (طاليكؤجين ،ضةورى) كةمة.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان كةشةنطبوونى ماسولكة و ماندووبوونى ماسولكة ؟
ماندووبوونى ماسولكة كةشةنطبوونى ماسولكة
بىَ توانايى ماسولكةية بؤ طرذبوون (ماسولكة خاوة و ناتوانىَ طرذبىَ). ماسولكة طرذبووة و ناتوانىَ خاو بيَتةوة.
ثانة ثرد دروست نابىَ. ثانة ثرد هةلَناوةشىَ (ثانة ثردةكان بة ئةكتينةوة بةستراون).
بةهؤى كةمى ATPرِوودةدا ( ATPبةكارهاتو زياترة لة ATPبةرهةمهاتو). بةهؤى كةمى يان نهبوونى ATPرِوودةدات.
ضاالكى ماسولكةى كؤنترؤلَكراو دةوةستىَ. مرؤظ هةست بة طرذى ماسولكةيى بةهيَز دةكات.
ث /نمونة لةسةر تةواوكارى كؤئةندامةكان ؟
تةواوكارى كؤئةندامةكان ئةندام و ثيَكهاتةكان
كويَرة رِذيَنة كؤئةندام (فرمانى سةرةكى) ،كؤئةندامى هةرس (فرمانى الوةكى). ثةنكرياس
كؤئةندامى هةناسة (فرمانى سةرةكى) ،كؤئةندامى هةرس (فرمانى الوةكى). طةروو
كؤئةندامى هةرس (فرمانى سةرةكى) ،كؤئةندامى هةناسة (فرمانى الوةكى). دةم
كؤئةندامى هةرس (فرمانى سةرةكى) ،بةرطرى و كويَرة رِذيَنة كؤئةندام (فرمانى الوةكى). طةدة
كؤئةندامى دةرهاويَشتن و كؤئةندامى زاوزىَ. ميزةرِؤ
كؤئةندامى هةرس و دةمارة كؤئةندام. زمان
ثؤشةرة كؤئةندام و كؤئةندامى دةرهاويَشتن و بةرطريية كؤئةندام. ثيَست
كؤئةندامى هةناسةدان و كؤئةندامى دةرهاويَشتن. سييةكان
دةمارة كؤئةندام (فرمانى سةرةكى) ،كويَرة رِذيَنة كؤئةندام (فرمانى الوةكى). ذيَر النك
بةرطريية كؤئةندام (هانى ثيَطةياندنى خانةكانى Tئةدات) ،كويَرة رِذيَنة كؤئةندام (سايمؤسين دةرئةدات). سايمؤسة رِذيَن
هيَلكةدان و طونةكان كؤئةندامى زاوزىَ و كويَرة رِذيَنة كؤئةندام.
ث /رِيَبازى بةكارهيَنانى وزة لة ماسولكة ؟
ضةورى طاليكؤجين طلوطؤز
P a g e 5 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل8 ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك رِيَكخستنى لةشى مرؤظ بةندى يةكةم
ث /1هةر ضوار جؤرة شانةكانى لةشى مرؤظ ناوبنىَ و بؤ هةريةكةيان نموونةيةك بهيَنةرةوة ؟
و /ماسولكة شانة (دلَ) ،دةمارة شانة (دةماخ) ،رِووكةشة شانة (ثيَست) ،بةستةرة شانة (ئيَسك).
ث /2جياوازى لةنيَوان ماسولكة شانة و دةمارة شانةدا ضيية ؟
دةمارة شانة ماسولكة شانة
تواناى طرذبوونى هةية بةمةش دةتوانيَت ثةلةكان بجوولَيَنيَت و ثالَ بة تايبةتمةندة بؤ ناردنى نامةكان و وةرطرتنيان لةسةر شيَوةى دةمارة
رِاطةياندن. ماددةكانةوة بنيَت بؤ هةموو بةشة جياوازةكانى لةش.
ث /3ضؤن شانة و ئةندام و كؤئةندامةكان لة لةشدا رِيَكدةخريِن ؟
و /شانة هةمةجؤرةكان ئةندام ثيَكدةهيَنن و كؤمةلَيَك ئةندام ثيَكةوة هاوكاربن كؤئةندام ثيَكدةهيَنن.
ث /4ضؤن كؤئةندامةكانى لةشى مرؤظ هاوكارى يةكترى دةكةن ؟
و /هةر كؤئةنداميَك لةطةلَ كؤئةندامةكانى ديكةدا كارليَك دةكةن بةشيَوةيةك وزةى ثيَويست بؤ هةر كؤئةنداميَك دابين بكريَت ،ثاريَزطارى لة
هاوسةنطى ناوةكى دةكريَت.
ث /5نموونةيةك لةسةر كارليَكى نيَوان كويَرة رِذيَنة كؤئةندام و كؤئةنداميَكى ديكةدا بلَىَ ؟
و /كويَرة رِذيَنة كؤئةندام ،هؤرمؤنةكان دةردةدةن كة ضاالكى كؤئةندامى زؤربوون رِيَكدةخةن.
ث /6ئةو ئةندامانةى كة لةكةليَنةكانى لةشدا هةن ديارى بكة ؟
حةوزة كةليَن سكة كةليَن سنطة كةليَن درِكة كةليَن كةللة كةليَن
زاوزىَ، دلَ (ك .سورِان) و بةشيَك لة كؤئةندامى كؤئةندامى درِكةثةتك دةماغ
سوريَنضك (ك .ههرس) و هةرس ،مندالَدان (بةشيَكى كؤئةندامى دةرهاويَشتن،
و تةنها لةكاتى سكثرِيدا) ،مندالَدان (لةبارى ئاساييدا)، سييهكان (ك .ههناسه).
هيَلكةدان. طورضيلة.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /7ضؤنيةتى كاركردنى كؤئةندامةكانى ثةيكةر و ماسولكة و دةمار و هةناسة و سورِان لة لةشى كةسيَكدا كة لةئاودا مةلة دةكات وةسف بكة ؟
و /كؤئةندامةكانى ثةيكةر و ماسولكة و دةمار لةش دةجولَيَنن ،هةردوو كؤئةندامى هةناسة و دلَة لوولة (سورِى خويَن) ئؤكسجين و خؤراكة ماددة
دةطوازنةوة بؤ ماسولكةكان.
ث /8لة لةشدا ئيَسكةكان دةورى كةليَنيَك دةدةن كة دةماخى تيَداية ،بةرِاى تؤ بؤضى ئيَسكةكان دةورى سكة كةليَن نادةن ؟
و /ثيَويستة ئةندامةكان لة سكة كةليَندا لةرِووى قةبارةوة تواناى كشانيان هةبيَت ،كاتيَك كةسيَك خواردنيَك دةخوات يان كاتىَ ميَية سكثرِة ئةوا
كةليَنى رِةق رِيَطريَكى طةورة دةبيَت لةو ناوضةيةدا.
P a g e 6 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل14 يةكةم ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو ثةيكةرة كؤئةندام بةندى
ث /1بةشة سةرةكييةكانى تةوةرة ثةيكةر و ثةلة ثةيكةر ضين ؟
ثةلة ثةيكةر تةوةرة ثةيكةر
لة ئيَسكةكانى بالَ و الق و دةفةى شان و ضةلَةمة و حةوز ثيَكديَت. لة كةللة و برِبرِةى ثشت و كؤلَة و ثةراسووةكان ثيَكديَت.
ث /2ثيَنج فرمانةكةى ئيَسك ضين ؟
أ .ثالَثشتى ماسولكة و ئةندامةكان دةكات ،شيَوة و ثيَكهاتن بة لةش دةدةن.
ب .ئةندامة هةستيارة ناوةكييةكان دةثاريَزيَت.
ج .خويَيةكان كؤدةكاتةوة وةك خويَى كالسيؤم و فؤسفؤر.
د .خرِؤكةى سور و سثى وة ثةرِةكانى خويَن بةرهةم ديَنيَت.
ث /3وةسفى ثيَكهاتةى ئيَسكى دريَذ بكة ؟
و /ئيَسكى دريَذ شيَوة لوولةيى و كلؤرة ،كةليَنةكانى مؤخى ئيَسك و لوولةى خويَنى تيَداية ،كةليَنةكانى بة ئيَسكى ثتةو دةورةدراوة كة بةبةرطة ئيَسك
داثؤشراوة.
ث /4كةى دروست بوونى ئيَسك لة زؤربةى ئيَسكةكانى لةشدا دةست ثيَدةكات وة كةى تةواو دةبيَت ؟
و /زؤربةى ئيَسكةكان لة ثةيكةرى كؤرثةلةوة دةست بة دروستبوون دةكةن وة هةنديَكيان دروستبوونيان بةردةوام دةبيَت هةتا طةشةى دريَذى ئيَسك
تةواو دةبيَت ،ئةو كرِكرِاطةيةى لة ثةرِةى جةمسةرى ئيَسكداية هةية بةتةواوى دةطؤرِيَت.
ث /5وةسفى فرمانى سىَ جؤرة سةرةكيةكةى جومطة بكة و نموونة بؤ هةريةكةيان بهيَنةرةوة ؟
جومطة بزيَوةكان جومطةى جوولَة سنووردار جومطة نةبزيَوةكان
وةكو جومطةى ئانيشك و شان و رِان و ئةذنؤ. وةكو جومطةكانى نيَوان برِبرِةكان. وةكو جومطةكانى كةللة.
رِيَطة بة جوولَةى بةرفراوان دةدةن. رِيَطة بة جوولَةى سنوردار دةدات. ناهيَلَيَت جوولَة رِووبدات.
ث /6دوو جؤرةكةى هةوكردنى جومطة ليَك جيابكةرةوة ؟
هةوكردنى جومطةى ئيَسك هةوكردنى جومطةى رِؤماتيدى
رِوودةدات بةهؤى تيَكضوون لة كؤئةندامى بةرطرى كة هيَرش دةكاتة نةخؤشييةكى جومطةيية كرِكرِاطة دادةخوريَت و تةنكتر و زبرتر دةبيَت.
سةر خانةكانى لةش و جومطةكان هةو دةكةن.
كرِكرِاطة داخوريَت و تةنكتر و زبرتر دةبيَت ،لة ئةنجامى ئةمةشدا رِووى جومطةكان هةودةكةن و هةلَدةئاوسيَن و رِةق دةبن و تيَكدةضن.
ئيَسكةكان ليَكدةخشيَن و دةبيَتة هؤى هةراسانبوونيَكى تووند.
ثةيوةندى بة بةساالَضوون (تةمةن)ةوة هةية. ثةيوةندةى بة بةساالَضوون (تةمةن)ةوة نيية.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /7كام جؤر لة هةوكردنى جومطةكان ثةيوةندى بة بةساالَضوونةوة نيية ؟
و /هةوكردنى رِؤماتيدى جومطةكان.
ث /8ثةيوةندى نيَوان ثيَكهاتةى كرِكرِاطة و ئيَسك ضيية وة ئةو فرمانةى هةريةكةيان لة لةشدا بةجيَيدةهيَنن ضيية ؟
كرِكرِاطة ئيَسك
ئيَسك رِةقة ،ئةمةش رِاطريَكى ثيَويست بؤ جوولَةى ماسولكةكان دابين كرِكرِاطة نةرمة ،رِيَطة بة هةنديَك جوولَة دةدات وة لة زؤربةى كاتدا لة
دةورى جومطةكاندا هةن. دةكات.
P a g e 7 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل20 يةكةم ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ ماسولكة كؤئةندام بةندى
ث /1بةراورد لةنيَوان هةرسىَ جؤرةكةى ماسولكة شانة لة لةشدا بكة ؟
دلَة ماسولكة لووسة ماسولكة ثةيكةرة ماسولكة
لة ثةلةكان و قةد و رِوودا هةن و بةرثرسيارن لة ديوارى طةدة و رِيخؤلَة و لوولةكانى خويَن و لة ديوارى دلَدا هةن.
ئةندامةكانى ناوةوةدا هةن. لة جوولَةيان.
لة ماسولكة خانةى شيَوة لوولةيى دريَذ ثيَكديَت .لة ماسولكة خانةى شيَوة تةشيلةيى ثيَكديَت .ماسوولكة خانةى شيَوة لوولةيى كورتن.
ماسولكة رِيشالَى تاك ناووكن. ماسولكة رِيشالَى تاك ناووكن. ماسولكة رِيشالَى فرة ناووكن.
ماسولكة رِيشالَةكانيان هيَلَى تاريك و رِوونيان ماسولكة رِيشالَةكانيان هيَلَى تاريك و رِوونيان ماسولكة خانةكانيان هيَلَى تاريك و رِوونيان
تيَداية ،ميلدارى كورتن. تيَداية كة ناودةبريَت بة ميلةكان بؤية ميلدارن .تيَدا نيية ،بؤية ميلدار نين.
ث /2بؤضى بة لووسة ماسولكة دةوتريَت ماسولكةى خؤنةويست ؟ و /لووسة ماسولكة خؤويستانة دةستى بةسةردا ناطيريَت.
ث /3بؤضى رِيشالَةكانى ثةيكةرة ماسولكة ميلدار دةردةكةون ؟
و /ماسولكة رِيشالَ لة دةزووى ئةستوور و دةزووى باريك ثيَكديَت رِيَكخراون بةجؤريَك شيَوازيَكى كةلَةكةبوو ثيَكديَنن ئةوةش رِووخسارى ميلدارى
بة ماسولكة دةبةخشيَت.
ث /4ثةيكةرة ماسولكة ضؤن طرذ دةبيَت ؟
و /ئةكتين ثرؤتينة لة دةزووة باريكةكاندا هةية ،بةالَم مايؤسين ئةو ثرؤتينةية كة لةدةزووة ئةستوورةكاندا هةية لةطةلَ يةكدا بةيةكدادةضن و ئةو يةكانة
ثيَكديَنن كة ناودةبريَت بة ثارضة ماسولكة ،لةكاتى طرذبوونى ماسولكةدا سةرةكانى مايؤسين بة طةردةكانى ئةكتينةوة دةنوسيَن و بؤ ناوةوة دةضةميَنةوة
لةطةلَ خؤياندا دةزووةكانى ئةكتين رِادةكيَشن ،ئةم كردارةش دريَذى ثارضة ماسولكةكة و تةواوى دريَذى ماسولكة رِيشالَةكة كورت دةكاتةوة.
ث /5ضؤن ماسولكةكان ثيَكةوة كاردةكةن بؤ جوالَندنى ئيَسكةكان ؟
و /ئاسايى ثةيكةرة ماسولكة بةشيَوةى جووتى هاودذ رِيَكدةخريَن و كاتيَك يةكيَك لة ماسولكةكان طرذ دةبيَت جةمسةرةكةى دةضةميَتةوة كاتيَك
ماسولكةكةى ديكة هةمان جووت طرذ دةبيَت جةمسةرةكةى رِاست دةبيَتةوة.
ث /6جياوازى ضيية لةنيَوان فرمانى طرذؤكة ماسولكة و كشؤكة ماسولكة ؟
و /ماسولكة طرذبووةكان جومطةكان دةضةميَننةوة بةالَم ماسولكة كشاوةكان رِاستيان دةكةنةوة.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /7ئةو هؤكارة ضيية ماسولكةكان تووشى ماندووبوون دةكات ؟ و /ماندووبوونى ماسولكة لة نةمانى ()ATPةوة ثةيدا دةبيَت.
ث /8رِةقبوونى مردوو ئةو بارةية كة تيَيدا طشت ماسولكةكانى لةشى مردوو ثاش كةميَ لة طيان لةدةستدان رِةق دةبن ،هؤى رِةقبوونى مردوو ضيية ؟
و /لةش لة بةرهةمهيَنانى ATPدةوةستيَت ،كة ئةمةش ثيَويستة بؤ هةلَوةشاندنى ثيَكةوة بةسترانى نيَوان مايؤسين و ئةكتين بؤ ئةوةى ماسولكةكة
بكشيَت.
P a g e 8 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل22 يةكةم ثيَداضوونةوةى بةند ثةيكةرة كؤئةندام و ماسولكة كؤئةندام بةندى
ث /1ئةو تاكة هةلَبذيَرة كةسةر بةم كؤمةالَنة نيية و هؤكةشى رِوون بكةرةوة (جومطةى زينى ،جومطةى تةوةرةيى ،نةبزيَوة جومطة ،جومطةى رِيَزةيى،
جومطةى طؤيى) ؟
و /جومطةى نةبزيَؤ ،ضونكة هةموو جومطةكانى ديكة كة باسكراون بريتين لة جومطة بزيَوةكان.
ث /2جياوازى نيَوان ئيَسكى ثتةو و ئيَسكى ئيسفةنجى بكة ؟
ئيَسكى ئيسفةنجى ئيَسكى ثتةو رِووى بةراورد
بةستةرة شانةية بةستةرة شانةية ضى ية
ضرِى كةمترة لة ئيَسكى ثتةو ضرِترة لة ئيَسكى ئيسفةنجى ضرِى
بؤشايى فراوانى تيَداية بؤشايى فراوانى تيَدا نيية بؤشايى
بةربةستةكان (لة كتيَب باس نةكراوة) لوولةكان ثيَكهاتوون لة
بةزؤرى جةمسةرى دريَذة ئيَسك و هةنديَ شويَنى ذيَر ناوةندى (تةوةرةى) دريَذة ئيَسك داطير دةكات شويَنى لة دريَذة ئيَسكدا
ئيَسكى ثتةو داطير دةكات
دةكةويَتة ذيَر ئيَسكى ثتةو دةورى ئيَسكى ئيسفةنجى دةدات شويَنى بةطويَرةى يةكتر
ئيَسكة بضوكة ثانةكان و جةمسةرةكانى دريَذة ئيَسك ئيَسكة دريَذةكان بةطشتى بوونى لة ئيَسكة ثةيكةردا
ئيَسكة خانة ،ئيَسكة ثةرِةكان (كريستالَى خويَى و ئيَسكة خانة ،ئيَسكة ثةرِةكان (كريستالَى خويَى و ثيَكهاتةى شانةيى
رِيشالَى ثرؤتينى) رِيشالَى ثرؤتينى)
بةشيَوةى بازنةى هاوضةق بةدةورى جؤطةى هاظةرسدا بة ناريَكى و تةريب لةطةلَ هيَلَى هيَزى ثةستاندا رِيزبوونى ئيَسكة ثةرِةكان
نةبوونى جؤطةى هاظةرس بوونى جؤطةى هاظةرس جؤطة
بىَ هيَز و نةرمة بةهيَزة و رِةقة سروشتى ئيَسكةكة
طونجاوة بؤ بةرطةطرتنى ماندووبوونى زؤر لةكاتى طونجاوة بؤ بةرطةى ثةستانى طةورة فرمان
رِاهيَنانى وةرزشى
كةم (دةبيَتة هؤى كةمكردنةوةى كيَشى ئيَسكةكة) زؤر (دةبيَتة هؤى زيادكردنى كيَشى ئيَسكةكة) كيَش
ث /3ئةم زاراوة سةرةكيانةى خوارةوة لة رِستةيةكدا بةكاربهيَنة (ئةكتين ،ماسولكة رِيشالَ ،ماسولكة رِيشالَؤضكة ،مايؤسين) ؟
و /ماسولكة رِيشالَ لة ماسولكة رِيشالَؤضكةكان ثيَكديَت ،كة لةدوو جؤر دةزووى ثرؤتينى ثيَكهاتوون ئةوانيش ئةكتين و مايؤسينن.
وةالَمى رِاست هةلَبذيَرة
ث /4ئةو ئةندامانة ضين كة دةكةونة ناو سنطة كةليَنةوة ؟
د .ئةندامةكانى كؤئةندامى هةناسة ج .ئةندامةكانى كؤئةندامى هةرس ب .برِبرِةى ثشت أ .دةماخ
ث /5كام لةمانة ئةو ماددةيةية كة خانةكانى بةستةرة شانةى تيَدا نقووم دةبيَت ؟
د .شلةى جومطةيى ج .مؤخى ئيَسك ب .بةرطة ئيَسك أ .نيَوانة ماددة
ث /6كام لةمانة فرمانى بةرطة ئيَسكة ؟
د .دريَذى ئيَسكة دريَذةكان زياد دةكات ج .لة خانةى مردوو ثيَكهاتووة ب .مؤخى ئيَسكى تيَداية أ .ئيَسك دادةثؤشيَت
جؤطةى هاظةرس ج .ئيَسكة خانة ب .ئيَسكة ثةيكةر أ .دةماخ ث /7ئةم رِيَككةوتنانة تةواو بكة (دةمار :دةمارة خانة ،ئيَسك) ؟
ئةم ويَنة هيَلَكاريية ثارضة ماسولكةيةك و دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسين نيشان دةدات ،ويَنةكة بؤ وةالَمدانةوةى ئةو ثرسيارةى ديَت بةكاربهيَنة ؟
ث /8كام رِةنووس ئاماذة بؤ هيَلَى Zدةكات ؟
د4 . ج3 . ب2 . أ1 .
P a g e 9 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل22 يةكةم ثيَداضوونةوةى بةند ثةيكةرة كؤئةندام و ماسولكة كؤئةندام بةندى
ث /9رِووكةشة شانة ضيية ؟
و /رِووكةشة شانة لة ضةند ضين خانة ثيَكهاتووة كة رِووى ناوةوة ناوثؤش دةكةن و رِووةكانى دةرةوةى لةشيش دادةثؤشن.
ث /10ثةيوةندى نيَوان خانة و شانة و ئةندام و كؤئةندام رِوون بكةرةوة ؟
و /خانةكان شانةكان ثيَكديَنن و شانةكان لة ئةندامدا ثيَكةوة كاردةكةن و ئةندامة جياوازةكان لة هةر كؤئةنداميَكدا هاوكارى يةكتر دةكةن.
ث /11ئةو ئةندامانةى كة لةسكة كةليَندا هةن ضين ؟
و /سكة كةليَن ئةندامةكانى هةرسة كؤئةندامى تيَداية.
ث /12ئيَسكةكانى تةوةرة ثةيكةر ناوبنىَ ؟
و /تةوةرة ثةيكةر لة ئيَسكى كةللة و ثةراسووةكان و برِبرِةى ثشت و كؤلَة ثيَكهاتووة.
ث /13ثيَنج فرمانةكةى ثةيكةرة كؤئةندام ضين ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو ل.4
ث /14رِؤلَى جؤطةكانى هاظةرس لة ئيَسكى ثتةودا رِوون بكةرةوة ؟
و /ئيَسكى ثتةو جؤطةى هاظةرسى تيَداية كة تؤرِيَك لوولةى خويَنى ثيَدا دةرِوات كة خؤراك دةبةخشن بة ئيَسكة خانة زيندووةكان.
ث /15مؤخى سورى ئيَسك ضيية و لة كويَدا هةية و فرمانةكةى ضيية ؟
و /مؤخى سورى ئيَسك شانةيةكى نةرمة لة جةمسةرةكانى ئيَسكة دريَذةكاندا هةية ،مؤخى سورى ئيَسك خانةكانى خرِؤكة سورةكان و خرِؤكة
سثييةكان بةرهةم ديَنيَت.
ث /16ضؤنيةتى دروستبوونى ئيَسك و دريَذبوونةوةى رِوون بكةرةوة ؟
و /زؤربةى ئيَسكةكان بة كرِكرِاطة دةست ثيَدةكةن كة بةتيَثةرِبوونى كات بةرة بةرة دةطؤرِيَن بؤ ئيَسك و ئيَسكة شانةكان جيَطةيان دةطرنةوة ،ئيَسكة
دريَذةكان بة دريَذى طةشة دةكةن و ئةو كاتةى ستوونة كرِكرِاطةييةكان لة ثةرِة جةمسةرةكانى ئةم ئيَسكانةدا هةن بة ئاراستةى ناوةرِاستى ئيَسك
ثالَدةنريَن و دةطؤرِيَت بؤ ئيَسكة خانة.
ث /17سىَ جؤرةكةى جومطة بلَىَ و نموونةش بؤ هةريةكةيان بهيَنةرةوة ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو ل.4
ث /18هؤى نةخؤشى هةوكردنى جومطةيى رِؤماتيدى و نيشانةكانى بلَىَ ؟
و /هةوكردنى رِؤماتيدى جومطة كاتيَك دةردةكةويَت كة كؤئةندامى بةرطرى رِادةبيَت بة هيَرشكردنة سةر شانةكانى لةش ئةمةش دةبيَتةهؤى
هةوكردن و تيَكضوون و رِةقبوونى جومطةكان.
ث /19جياوازى لةنيَوان ئةم سىَ جؤرة ماسولكانةدا ضين (ثةيكةرة ماسولكة ،لووسة ماسولكة ،دلَة ماسولكة) ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى سيَ ل.5
ث /20ثيَكهيَنةرةكانى ثارضة ماسولكة وةسف بكة ؟
و /ثارضة ماسولكة لة دةزووى ئةكتين و مايؤسين ثيَكديَن ،دةزووةكانى ئةكتين بة هيَلَةكانى Zةوة جيَطير كراون.
ث /21ضؤنيةتى طرذبوونى ثةيكةرة ماسولكة رِوون بكةرةوة ؟
و /دةزووى مايؤسين بة شويَنةكانى نيَوان موورووةكانى دةزووى ئةكتينةوة دةبةستريَنةوة و سةرةكانى مايؤسين دةضةميَنةوة و ئةكتين لةطةلَ خؤيدا
رِادةكيَشيَت بؤية دريَذى ثارضة ماسولكة كورت دةبيَتةوة و ماسولكة طرذ دةبيَت.
ث /22ضؤن ماسولكةكان لة جوالَندنى ئيَسكةكاندا بةشدارى دةكةن ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى سيَ ل.5
ث /23فرمانةكانى ذىَ و بةستةر ضين ؟
ذىَ بةستةر
ماسولكة بة ئيَسك دةبةستيَت. ئيَسك بة ئيَسك دةبةستيَت.
ث /24مؤخى سوورى ئيَسك لةناو ئيَسكى ئيسفةنجيدا خرِؤكةى سوورى خويَن دروست دةكات كة خانةى تايبةتمةندن بؤ طواستنةوةى ئؤكسجين
بةناو هةموو بةشةكانى لةشدا ،ضؤن طواستنةوةى خرِؤكة سوورةكانى خويَن لة لةشدا بةجيَديَت و ضؤن دةطاتة ئيَسكةكان ؟
و /خرِؤكة سورةكان لةرِيَطةى خويَنةوة بؤ بةشةكانى ديكةى لةش دةطوازريَنةوة كة دةضنة ئيَسكةكانةوة لةرِيَى جؤطةى هاظةرس.
P a g e 10 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل22 يةكةم ثيَداضوونةوةى بةند ثةيكةرة كؤئةندام و ماسولكة كؤئةندام بةندى
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /1جوانة ماين (نؤما) كة رِاهيَنراوة بؤ ثيَشبرِكىَ لة سالَةكانى يةكةمى ذيانيدا ئيَسكةكانى قاضى دووضارى تووشبوون بة شكان دةبنةوة ،كردارى
دروستبوونى ئيَسك لة ئةسثدا ضى دةطةيةنيَت ؟
و /دروستبوونى ئيَسكى جوانة مايين ثاش لةدايكبوونى بةردةوام دةبيَت ،هةر بؤيةش ئيَسكى جوانة مايين تواناى بةرطةطرتنى ماندووبوونى كةمترة لة
مايينى ثيَطةيشتوو.
ث /2حةوزى ذن فراوانترة وة شيَوةكةى زياتر هيَلكةيية لة حةوزى ثياو هةروةها ئيَسكةكانى كةللةى سةرى كؤرثةلة هيَشتا طةشةى خؤى تةواو
نةكردووة ،ئةو تايبةتييانةى ئيَسك ض طرنطييةكى هةية لة كردارى لةدايكبووندا ؟
و /شيَوةى هيَلكةيى حةوزى دايك بواريَكى باش دةدات بة مندالَ بة ملى مندالَداندا تيَبثةرِيَت وة نةرمى كةللةى مندالَ رِيَطة دةدات كة سةرى بضوك
بيَتةوة كاتى دةرضوونى بة ملى مندالَداندا.
فراوانكردنى ئاسؤى بيركردنةوة
ث /تاكة ضينيَك لة لووسة ماسولكة دةورى ديوارى لوولةكانى خويَنيان داوة ،ديوارةكانى طةدة و رِيخؤلَة باريكة بةوة جيادةكريَنةوة كة ضينيَكى بازنةيى
و ضينيَكى دريَذ لة لووسة ماسولكةيان تيَداية ،ضؤن رِيَكخستن لةنيَوان ماسولكةى لوولةكانى خويَن فرمانى ئةم ثيَكهاتةية دةردةخات ،ضؤن رِيَكخستنى
نيَوان ماسولكةكانى طةدة و رِيخؤلَة باريكة فرمانى ئةم ثيَكهاتةيةش دةردةخةن ؟
و /لوولة خويَنةكان ثيَويستيان بة طرذبوونيَكى تةنها يةك ئاراستة هةية بؤ ئةوةى بؤ هةموو بةشةكانى لةش ثالَ بة خويَنةوة بنيَن ،طةدة و رِيخؤلَة بة
دوو ئاراستة طرذدةبن بؤ ئةوةى هةلَوةشاندنى خؤراك و جووالَندنى بةدريَذايى جؤطةى هةرس بةديبيَت.
P a g e 11 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كتيَبى رِاهيَنان بةندى يةكةم
د .خانةكانى دلَ ج .ماسولكة خانةكان .1دةمارة شانة خانة تايبةتمةندةكانى تيَداية ناودةبرىَ بة ؟ أ .طويَزةرةوةكان ب .دةمارة خانةكان
.2ئةو شانةيةى كة ثيَكهاتةكان ثيَكةوة دةبةستيَت و ثالَثشتيان دةكات و دةيانثاريَزيَت ناودةبريَت بة ؟
د .رِووكةشة شانة ج .ماسولكة شانة ب .ثةيكةرة شانة أ .بةستةرة شانة
د .هةموو ئةمانة ج .خانةيةك ب .ئةنداميَك أ .شانةيةك .3هةر كؤئةنداميَك لة لةشى مرؤظدا ثيَكهاتووة لة ضةند ؟
.4ئةو كةليَنةى لةش كة دلَ و سوريَنضك و ئةندامةكانى كؤئةندامى هةناسةى تيَداية بريتين لة ؟ 2015-2014خ1
د .سنطة كةليَن ج .سكة كةليَن ب .درِكة كةليَن أ .كةللة كةليَن
.5ئةو كؤئةندامة ضيية كة هةردوو طورضيلة و دوو بؤرِى ميز و ميزلَدان و ميزةرِؤ و سييةكان و ثيَست دةطريَتةوة ؟
د .كويَرة رِذيَنة كؤئةندام ج .كؤئةندامى دةرهاويَشتن ب .درِكة كةليَن أ .ثؤشةرة كؤئةندام
.6ئةو كردارةى كة ئيَسكة خانةكان بةرةبةرة شويَنى كرِكرِاطةكان دةطرنةوة ناودةبريَت بة ؟
د .هيضكام لةمانة ج .هةوكردنى جومطةى ئيَسك ب .سارِيَذبوونةوة أ .دروستبوونى ئيَسك
د .هةموو ئةمانة ج .ثةراسووةكان ب .هةردوو الق .7ئيَسكةكانى تةوةرة ثةيكةر ئةمانة دةطريَتةوة ؟ 2015-2014ب أ .هةردوو بالَ
د .هةردوو ئانيشك ج .نيَوان برِبرِةكان ب .دوو ثةنجةى طةورةى دةست أ .هةردوو ئةذنؤ .8جومطةى جوولَة سنوردار دةكةونة ؟
.9ئيَسكةكان لة جومطةكان جيَطير كراون بة طورزةى بةهيَز ناودةبريَت بة ؟
د .خليسكة جومطة ج .ماسولكةكان ب .ذيَيةكان أ .بةستةرةكان
.10هةوكردنى جومطةكانى ئيَسك جيادةكريَتةوة بة ؟
د .تةنكبوونى كرِكرِاطة ج .بةرطرى دذة خؤيى ب .تيَكشكانى ئيَسك أ .كشانى بةستةرةكان
.11كام لة جؤرةكانى ئةو ماسولكة شانانة لة ديوارى طةدة و رِيخؤلَة باريكة و لوولةكانى خويَندا هةن ؟
د .ماسولكةى خؤويست ج .ثةيكةرة ماسولكة ب .لووسة ماسولكة أ .دلَة ماسولكة
.12كام لة جؤرةكانى ماسولكة شانة بةرثرسيارة لة جوولَةى زؤربةى بةشةكانى لةش ؟
د .ماسولكةى خؤنةويست ج .ثةيكةرة ماسولكة ب .لووسة ماسولكة أ .دلَة ماسولكة
.13ثارضة ماسولكة ؟ 2016-2015ب
د .هةموو ئةمانة ج .لة ماسولكة رِيشالَؤضكة ثيَكديَت ب ATP .بةكاردةهيَنيَت أ .يةكةى فرمانى طرذبوونى ماسولكةية
.14ئةو ماسولكانةى لة ضةمانةوةى جومطة بةشدارى دةكةن ناودةبريَت بة ؟ 2014-2013ب 2015-2014ب 2015-2014خ1
د .جيَبةست ج .بنةضة ب .ماسولكةى كشؤك أ .ماسولكةى طرذؤك
.15لةكاتى طرذبوونى ثةيكةرة ماسولكةدا كام لةمانة رِوودةدةن ؟ 2013-2012خ 2أ .كورت بوونةوةى ثارضة ماسولكة
د .هةموو ئةمانة ج .سةرةكانى مايؤسين بة دةزووةكانى ئةكتينةوة دةنوسيَن ب .سةرةكانى مايؤسين بةرةو ناوةوة دةضةميَنةوة
هةلَسةنطاندن بةندى يةكةم رِيَبةرى
ئةو خانانةى كة بة توندى ثيَكةوة بةستراون وة بةشيَوةى ثةرِةى تةخت رِيَكخراون لة جياكةرةوةكانى ؟ .16
د .رِووكةشة شانةية ج .دةمارة شانةية ب .ماسولكة شانةية أ .بةستةرة شانةية
خويَن و ئيَسك و كرِكرِاطة نمونةن بؤ ؟ .17
د .ئةندام لة لةشدا ج .بةستةرة شانة ب .رِووكةشة شانة أ .سىَ جؤرى جياوازى شانةى لةش
جؤرى ئةو شانةية ضيية كة لةو خانانة ثيَكهاتووة كة رِاطةياندنة كارةباييةكان دةطوازنةوة ؟ 2015-2014خ2 .18
د .ماسولكة شانة ج .رِووكةشة شانة ب .دةمارة شانة أ .بةستةرة شانة
ب .دةرهيَنانى خؤراكة ماددةية لة خواردندا وة مذينى أ .طازطؤرِكيَية لةنيَوان سييةكان و خويَندا فرمانى كؤئةندامى هةناسة ؟ .19
د .هاوبةشى دةكات لة رِيَكخستنى ثلةى طةرمى لةشدا ج .ثاراستنى لةش لة هؤكارةكانى نةخؤشى و لة نةخؤشييةكان
د .حةوزة كةليَن ج .سنطة كةليَن ب .درِكة كةليَن أ .كةللة كةليَن ئةندامةكانى زاوزىَ دةكةونة ؟ .20
20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
د أ ب ج د د أ د ج ب د أ ج ج أ ج د ب أ ب
P a g e 12 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى يةكةم رِيَبةرى
.21ئةو شانةيةى تايبةتمةندى رِووى ناوةوة و دةرةوةى ئةندامةكانى ناوةوة دادةثؤشيَت ناودةبريَت بة ؟
د .دةمارة شانة ج .بةستةرة شانة ب .ماسولكة شانة أ .رِووكةشة شانة
أ .ضةورى .22بةستةرة شانةكان ئةمانة دةطريَتةوة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .ضينيَكى ذيَر ثيَستى نيَوان ثيَست و ماسولكةكان دةبةستيَتةوة ب .ذيَيةكان كة ماسولكة بة ئيَسكةوة دةبةستن
د .هةموو ئةمانة ج .لةش ب .كؤئةندام أ .بةستةرة شانة .23ئةو ئةندامانةى ثيَكةوة كاردةكةن دةبنة ؟
د .كرِكرِاطة بة ئيَسكة ج .ماسولكة بة ئيَسكة ب .ماسولكة بة ماسولكةية أ .ئيَسك بة ئيَسكة .24بةستةرةكان بؤ بةستنةوةى ؟
د .كرِكرِاطة بة ئيَسكة ج .ماسولكة بة ئيَسكة ب .ماسولكة بة ماسولكة أ .ئيَسك بة ئيَسكة .25ذيَيةكان بؤ بةستنةوةى ؟
.26هةرسىَ جؤرى ماسولكةكان بريتين لة ؟
د .ثةيكةرى و لووس و خؤويست ج .ثةيكةرى و خؤويست و دلَى ب .لووسى و دلَى و خؤنةويست أ .ثةيكةرى و لووسى و دلَ
.27ثاراستنى دلَ و سييةكان دابين دةكريَت بةهؤى ؟
د .بةرطة ئيَسك ج .قةفةزةى سنط ب .ثشتيَنةى حةوز أ .ثشتيَنةى ئيَسك
د .درِكة كةليَن ج .سنطة كةليَن ب .سكة كةليَن أ .كةللة كةليَن .28هةردوو سييةكان دةكةونة ناو ؟
.29كام لةمانة فرمانى كؤئةندامى دةرهاويَشتن و كؤئةندامى هةناسةية بةيةكةوة ؟
د .ثاراستنى هاوسةنطى ناوةكى ج .رِيَكخستنى كؤئةندامةكانى ديكة ب .دةركردنى ثاشةرِؤ أ .رِيَكخستنى زيندةضاالكى
.30دلَ و لوولةكانى خويَن ئةندامى ليَكجيان دةبنة ؟
د .كؤئةندامى هةرس ج .كؤئةندامى زاوزىَ ب .دلَة لوولة كؤئةندام أ .ثةيكةرة كؤئةندام
أ .خانة ،كؤئةندام ،ئةندام ،شانة ،لةش .31رِيَكخستنى لةش لة بضوكترين يةكةى فرمانيةوة بؤ طةورةترينيان بةم شيَوةية رِيزبةند دةكريَت ؟
د .خانة ،شانة ،ئةندام ،كؤئةندام ،لةش ج .كؤئةندام ،ئةندام ،شانة ،خانة ،لةش ب .ئةندام ،خانة ،شانة ،كؤئةندام ،لةش
أ .ثاريَزطارى لة هاوسةنطى ناوةوة هاوسةنطى كيميايى دةكات ،ثاشةرِؤكان دةكاتة دةرةوة .32ثةيكةرة كؤئةندام ؟
ج .لة نةخؤشى و تووش بوون دةيثاريَزيَت ب .شيَوة و ثالَثشتى و ثاراستن بة ئةندامةكانى ناوةوة دةدات
د .ثلةى طةرمى لةش رِيَك دةخات وة لةش لة هؤكارةكانى نةخؤشى دةثاريَزيَت
د .شلةى جومطةيى ج .ثةرِةى جةمسةرى ئيَسك ب .مؤخى ئيَسك أ .بةرطة ئيَسك .33خانةكانى خويَن ثةيدا دةبن لة ؟
.34بةرطة ئيَسك ئةو بةشةى ئيَسكة كة ؟ 2020-2019ب
د .مؤخى سورى ئيَسكى تيَداية ج .ئيَسكى ئيسفةنجى تيَداية ب .ئيَسكة خانةى تيَداية أ .لوولةى خويَنى تيَداية
.35تةوةرة ثةيكةر ئةم ئيَسكانة دةطريَتةوة ؟ أ .هةردوو بالَ و هةردوو الق ب .هةردوو شان ج .كةللة و برِبرِةى ثشت د .هةردوو رِان
.36ئيَسك بة دريَذى طةشة دةكات لةو ناوضةيةى كة ثيَى دةلَيَن ؟
د .جؤطةى هاظةرش ج .ثةرِةى جةمسةرى ئيَسك ب .ناوضةى ثيَكهيَنانى ئيَسك أ .جومطةى شلةيى
.37زؤربةى ئيَسكةكان لة كؤرثةلة ثيَكديَن لة ؟
د .كونةكانى ئيَسك ج .كرِكرِاطة ب .فؤسفاتى كالسيؤم أ .مؤخى سور و زةردى ئيَسك
.38كام لةمانة نمونةيةكة بؤ جومطةى جوولَة سنوردار ؟
د .هيضكام لةمانة ج .جومطةى زينى ب .جومطةى رِيَزةيى أ .جومطةى تةوةرةيى
لةسةر ئةم ويَنانةى جومطة وةالَمى هةلَبذاردنةكانى ( 39و 40و 41و )42بدةرةوة ؟
أ .جومطةى قلَيشى .39جؤرى جومطةى ( )1ضيية ؟
د .هيضكام لةمانة ج .جومطةى طؤيى ب .جومطةى تةوةرةيى
.40جومطةى ( )4بةزؤرى هةية لة ؟ أ .شان ب .ئةذنؤ ج .ئانيشك د .مةضةك
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . .41كام لةم جومطانة يارمةتى ئيَسكةكان دةدات بؤ خليسكان ؟
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . .42كام رِةنوس ئاماذةية بؤ ئانيشك كة بريتية لة جومطةى رِيزةيى ؟
42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21
ب ج ب ج د ج ج ج أ ب ب د ب ب ج ج أ ج أ ب د أ
P a g e 13 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى يةكةم رِيَبةرى
د .أ+ب بةيةكةوة ج4 . ب2 . أ1 . .43كام لةم ذمارانة ئاماذة بة تةوةرة ثةيكةر دةكات ؟
.44ئةو ئيَسكةى هيَزى طةورة بؤ ثالَثشتى كردن دابين دةكات بريتيية لة ؟
د .ئيَسكى مؤخ ج .ئيَسكى ثتةو ب .ئيَسكى كايتينى أ .ئيَسكى ئيسفةنجى
أ .ثالَثشتى ناوةكى بؤ ئيَسكى ئيسفةنجى دابين دةكات .45مؤخى زةردى ئيَسك ؟
ب .تةنها لة برِبرِةدارة نزمةكاندا هةية ج .خانةى خرِؤكة سورةكان بةرهةم ديَنيَت د .وزةى يةدةط دابين دةكات
أ .طؤرِينةوةى ئيَسك .46تووشبوونى كرِكرِاطة بة تيَكضوون دةبيَتة هؤى ؟
د .هةوكردنى جومطةى ئيَسك ج .شكان لة ئيَسكدا ب .بةرزبوونةوةى رِيَذةى كالسيَؤم لة ئيَسكدا
أ .ئيَسك خانةى مردووى تيَداية بةالَم كرِكرِاطة خانةى زيندووى تيَداية .47جياوازى ضيية لةنيَوان كرِكرِاطة و ئيَسك ؟
ب .كرِكرِاطة تةنها لة كؤرثةلةدا هةية بةالَم ئيَسك لة مندالَ و ثيَطةيشتووةكاندا هةية
ج .ئيَسك لةنيَوان خانةكانيدا خويَى طرنطى تيَدا نيشتووة بةالَم كرِكرِاطة تيَيدا نيية
د .كرِكرِاطة ئةو خانانةى تيَداية كة دةتوانن بةردةوام بن لة دابةشبوون و طةشة بةالَم خانةكانى ئيَسك لة تواناياندا نيية ئةمة بةدى بيَنن
د .جومطة ج .ناوضةى طةشة ب .جيَبةست .48خالَى بةيةكطةيشتنى دوو ئيَسك يان زياتر ناودةبريَ بة ؟ أ .بنةضة
.49كام لةمانة رِوودةدات ئةو كاتةى بةرطريية كؤئةندام هيَرش دةكاتة سةر شانةكانى لةش و دةبيَتةهؤى تيَكضوون لة جومطةدا ؟
د .هةوكردنى رِؤماتيدى ج .ثيَكهيَنانى ئيَسك ب .هةوكردنى تورةكةى ئيَسكى أ .هةوكردنى ئيَسك
د .كةللةى سةر ج .قةفةزةى سنط ب .ئيَسكى حةوز أ .برِبرِةى ثشت .50كام لةمانة بةشيَكى تةوةرة ثةيكةر نيية ؟
لةسةر ئةم ويَنةى ئيَسك وةالَمى هةلَبذاردنةكانى ( 51و 52و )53بدةرةوة ؟
د4 . ب 2 .ج3 . أ1 . .51كام لةم ذمارانة بريتيية لة ئيَسكى ثتةو ؟
.52ئةو مادةيةى بة رِةنوسى 4ئاماذةى بؤكراوة كة ناوةرِاستى ئيَسك و كةليَنة جةمسةرةكانى ئيَسك ثرِ دةكاتةوة خويَن بةرهةم ديَنيَ ناودةبريَ بة ؟
د .ئيَسكى ئيسفةنجى ج .مؤخ ب .كرِكرِاطة أ .ماددةى دةردانى دةرةكى
.53ئةو ثيَكهاتةى بة رِةنوسى 3ئاماذة ثيَكراوة بريتيية لة ؟
د .بةستةر ج .ماسولكة ب .لوولةى خويَن أ .دةمار
أ .دةتوانيَت تيرةى لوولةكانى خويَن بطؤرِيَت .54لووسة ماسولكة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .خؤراك دةجولَيَنيَت لة جؤطةى هةرسدا ب .ناكةويَتة ذيَر دةسةالَتى خؤويست
.55لووسة ماسولكة لة كام لةمانةدا هةية ؟
د .لة ئةندامةكانى ناوةوةدا ج .لة ئيَسكةكانى مةضةكدا ب .لة جومطةى ئةذنؤدا أ .بة نووساوى بة ئيَسكة ثةيكةرةوة
.56ناوضةى نيَوان دوو هيَلَى Zبةدوايةك ناودةبريَت بة ؟
د .دةزووى مايؤسين ج .ثارضة ماسولكة ب .ماسولكة رِيشالَ أ .ماسولكة رِيشالَؤضكة
.57ئةكتين و مايؤسين ؟ 2016-2015خ2
د .هةموو ئةمانة ج .طةردةكانى ثرؤتينن ب .لةكاتى طرذبوونى ماسولكةدا بةناويةكدا دةضن أ .لة ثارضة ماسولكةدا هةن
.58برِى هيَزى طشتى كة ماسولكة بةكارى دةهيَنيَت ؟
ب .لةسةر ذمارةى طشتى تاكة ماسولكة رِيشالَةكان بةندة كة ورياكراونةتةوة أ .هيَزى دةمارة رِاطةياندنةكانة كة دةبيَتة هؤى طرذبوون
د .بة ذمارةى هيَلَةكانى Zبةستراوة لة ثارضة ماسولكةى ماسولكةدا ج .بةندة لةسةر كيَشى ئةو لةشةى كة ويستراوة بجوولَيَنريَت
.59ماسولكة شانة كار دةكات بؤ جووالَندنى ؟ 2019-2018ب أ .خويَن ب .ئيَسك ج .خؤراك لة جؤطةى هةرسدا د .هةموو ئةمانة
أ .طواستنةوةى ماسولكة رِيشالَةكان بؤ بارى خاوبوونةوة بةخيَرايى .60دةكريَت ماسولكةكان كاريطةرى بةهيَزيان هةبيَت لةرِيَطةى ؟
د .رِاكيَشانى شانةكانى دةورووبةرةكى ج .بةرةنطارى هيَزى كيَشكردن و ليَكخشاندن ب .طؤرِينى ADPو فؤسفاتى ئةندامى بؤ ATP
أ .جومطةى بزيَو :ضةماندنةوةى جومطة .61ماسولكة طرذؤكةكان :ضةماندنةوةى جومطة ؟
د .قلَيشةكان :برِيَكى زؤر لة جوولَة ج .ماسولكة كشؤكةكان :رِاستبوونةوةى جومطة ب .جومطةى سنوردار :بىَ جوولَة
61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43
ج د د ب د ج د د ب ج ب ب د د ج د د ج د
P a g e 14 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى يةكةم رِيَبةرى
يةكةى دووبارةبووى دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسين بةستراو بة دوو هيَلَى Zبريتيية لة ؟ .62
د .ماسولكة كشاوةكان ج .ماسولكة رِيشالَؤضكةكان ب .ثارضة ماسولكةكان أ .ماسولكةكان
كام لةمانة رِوودةدات ئةو كاتةى ثةيكةرة ماسولكة طرذدةبيَت ؟ .63
ب .دةزووةكانى مايؤسين دةكةونة سةر يةك أ .سةرى مايؤسين هةر بة دةزووةكانى ئةكتين بةستراوة
د .دريَذى ثارضة ماسولكةكان كورت دةبيَتةوة ج .جةمسةرةكانى مايؤسين بةرةو دةرةوة دةضةميَنةوة
كام لةمانة ثيَكهاتنى ثارضة ماسولكة ديار دةخات كة لةبضوكةوة بؤ طةورة رِيَكخراوة ؟ .64
ب .برِى ATPبةكارهاتوو كةمتر بيَت بة برِى ATPبةرهةمهاتوو أ .برِى ATPبةكارهاتوو يةكسان بيَت بة برِى ATPبةرهةمهاتوو
د .هيضكام لةمانة ج .برِى ATPبةكارهاتوو زياتر بيَت بة برِى ATPبةرهةمهاتوو
أ .لة جةمسةرى ماسولكةى بةرامبةر خالَى جيَبةستدا هةية خالَى بنةضة لة ماسولكةدا ؟ .66
د .هةموو ئةمانة ج .ناجولَيَت كاتيَك ماسولكة طرذ دةبيَت ب .لةو ئيَسكةداية كة بةجيَطيرى دةميَنيَتةوة كاتيَك ماسولكة طرذ دةبيَت
أ .ئيَسك ثالَبدةن ماسولكةكان دةتوانن ؟ .67
د .هةندىَ جار ئيَسك ثالَبدةن و هةندىَ جار رِابكيَشن ج .ئيَسك رِابكيَشن و ثالَبدةن لةيةك كاتدا ب .ئيَسك رِابكيَشن
ماسولكةكان لة جوالَندنى ئيَسكةكاندا هاوبةشى دةكةن لةرِيَطةى ؟ 2015-2014خ1 .68
د .خاوبوونةوة ج .ثالَنان ب .دريَذبوون بؤ ثيَشةوة و بؤ دواوة أ .رِاكيَشان
ئةو ماسولكانةى وا لة جومطةكان دةكةن بنوشتيَنةوة ناودةبريَت بة ؟ 2014-2013ب 2015-2014ب 2015-2014خ1 .69
د .ماسولكةى جيَبةست ج .ماسولكةى بنةضة ب .ماسولكةى كشؤك أ .ماسولكةى طرذؤك
أ .لةو ئيَسكةداية كة بةجيَطرى دةميَنيَتةوة كاتيَك ماسولكة طرذ دةبيَت خالَى جيَبةست لة ماسولكةدا ؟ .70
د .هيضكام لةمانة ج .بة ئيَسكةوة رِاطيراوة بةهؤى بةستةرة ب .بؤ دوور لة خالَى بنةضة دةطوازريَتةوة لةكاتى طرذبوونى ماسولكة
70 69 68 67 66 65 64 63 62
د أ أ ب د ج ج د ب
P a g e 15 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَكخستنى لةشى مرؤظ ل8-5 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
د .كؤئةندام :خانة ج .ئةندام :شانة ب .شانة :خانة أ .ئةندام :كؤئةندام .1شانة :ئةندام ؟ 2020-2019خ1
د .ماسولكة رِيشالَ ج .طةدة ب .ئيَسك .2كام لةمانة ئاستيَكى رِيَكخستنى بةرزتر دةنويَنيَت ؟ 2017-2016خ 1أ .دةمارةخانة
د .هةموو ئةمانة ج .خؤراك لة جؤطةى هةرسدا ب .ئيَسك أ .خويَن .3ماسولكة شانة كاردةكات بؤ جوالَندنى ؟ 2019-2018ب
.4ئةو شانةية ضيية كة لةو جؤرة خانانة ثيَكهاتووة كة رِاطةياندنة كارةباييةكان دةطوازنةوة ؟ 2015-2014خ2
د .دةمارة شانة ج .ماسولكة شانة ب .بةستةرة شانة أ .رِووكةشة شانة
.5ئةو شانةيةى كة ناوثؤشى رِووى دةرةكى و ناوةكى هةموو لةش دةكات بريتية لة ؟ 2014-2013ب
د .دةمارة شانة ج .ماسولكة شانة ب .بةستةرة شانة أ .رِووكةشة شانة
.6كام لةم شانانة لة ضةند ضينيَك خانة ثيَكديَت كة هةموو رِووة ناوةكى و دةرةكييةكان دادةثؤشن ؟ 2017-2016ب 2020-2019ب
د .ماسولكة شانة ج .بةستةرة شانة ب .دةمارة شانة أ .رِووكةشة شانة
.7كام لةمانة نمونةية بؤ رِووكةشة شانة ؟ 2017-2016خ 2أ .ئةو شانةيةى ناوثؤشى لوولةكانى خويَن دةكات
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ضينى دةرةوةى ديوارى لوولةكانى خويَن ب .ئةو شانةيةى ناوثؤشى بؤرِى هةوا دةكات
.8زؤرترين و هةمةجؤرترين شانةى لةش بريتية لة ؟ 2014-2013خ1
د .رِووكةشة شانة ج .بةستةرة شانةكان ب .ماسولكة شانةكان أ .دةمارة شانةكان
د .دةمارة شانةن ج .ماسولكة شانةن ب .بةستةرة شانةن .9ذىَ و بةستةرةكان لة جؤرى ؟ 2013-2012خ 1أ .رِووكةشة شانةن
د .ماسولكة شانة ج .دةمارة شانة ب .بةستةرة شانة .10ضةوريية شانة جؤريَكة لة ؟ 2018-2017خ 1أ .رِووكةشة شانة
.11خويَن و ئيَسك و كرِكرِاطة نموونةن لةسةر ؟ 2015-2014ب
د .ئةندامةكانى لةش ج .بةستةرة شانةكان ب .رِووكةشة شانةكان أ .سىَ جؤرى جياوازن لة شانةكان
.12ئيَسك جياوازة لة كرِكرِاطة ضونكة ؟ 2016-2015خ2
د .نيَوانة ماددةكةى رِةقة ج .توند و جيرِه ب .نيَوانه ماددهكهى نيمچه رِهقه أ .بهستهره شانهيه
.13خانةكانى كام لةم بةستةرة شانانة لة هةمان جؤر نيَوانة ماددة نقوم دةبن ؟ 2019-2018خ1
د .خويَن و ذىَ ج .ذىَ و ئيَسك ب .كرِكرِاطة و ئيَسك أ .ضةورى و ذىَ
أ .جؤر بةستةرة شانة كة خانةكانيان بة جؤرى جياواز لة نيَوانة ماددة دةورةدراون .14كرِكرِاطة و ذىَ و ضةورى نمونةن بؤ سىَ ؟ 2020-2019خ1
ج .جؤر بةستةرة شانة كة خانةكانيان بة هةمان جؤر نيَوانة ماددة دةورةدراون ب .جؤرى جياوازى شانةى لةش
د .جؤر شانة كة خانةكانيان لة برِيَكى كةمى ماددةى نيَوان خانةكان نقوم بوون
أ .ثاريَزطارى كردن لة ثيَكهاتةكانى لةش .15هةموو ئةمانة لة فرمانةكانى بةستةرة شانةية جطة لة ؟ 2019-2018خ2
د .ثيَكةوةبةستنى ثيَكهاتةكانى لةش ج .ثالَثشتى كردنى ثيَكهاتةكانى لةش ب .وةرطرتنى كارتيَكةرةكان و طواستنةوةيان
.16شانةى هةمةجؤرن ثيَكةوة بؤ بةجيَهيَنانى فرمانيَكى دياريكراو كاردةكةن ؟ 2018-2017ب
د .هيضكام لةوانة ج .كؤئةندام ب .ئةندام أ .خانة
.17ئةندام ثيَكديَت لة ؟ 2014-2013خ 1أ .كؤمةلَة خانةيةكى هاوشيَوة لة ثيَكهاتةدا
د .أ+ب بةيةكةوة ج .شانةى جؤراوجؤر بةيةكةوة كاردةكةن ب .شانةى هاوشيَوة بةيةكةوة كاردةكات
.18ئةندام ثيَكديَت لة ؟ 2016-2015ب أ .كؤمةلَة خانةيةكى ليَكضوو لة ثيَكهاتةدا
د .كؤمةلَيَك خانةى هةمةجؤرن ج .كؤمةلَة شانةيةكى جياوازن بةيةكةوة كاردةكةن ب .شانةى ليَكضوون بةيةكةوة كاردةكةن
.19طةدة ئةنداميَكة ثيَكهاتووة لة ماسولكة شانة و ؟ 2019-2018خ2
د .هةموو ئةمانة ج .دةمارة شانة ب .رِووكةشة شانة أ .بةستةرة شانة
.20كام لةمانة تةواوكارى كؤئةندامةكان دةنويَنيَت ؟ 2017-2016خ2
ب .كؤئةندام ثيَكديَت لة كؤمةلَيَك ئةندام أ .هةر كؤئةنداميَك فرمانيَكى تايبةت بة خؤى بةجىَ دةهيَنيَت
د .هةموويان نارِاستن ج .هةنديَك لة ئةندامةكان بة فرمانيَكى سةرةكى رِادةبن و ثاشكؤنة بؤ زياتر لة كؤئةنداميَك
20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ج د ج ج ب ب ج أ د ج ب ب ج د أ أ د د ج أ
P a g e 16 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَكخستنى لةشى مرؤظ ل8-5 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
2018-2017خ2 .21كويَرة رِذيَنة كؤئةندام هؤرمؤنةكان دةردةدةن كة ضاالكى كؤئةندامى زاوزىَ رِيَكدةخةن ئةمة نمونةيةكة بؤ ؟
د .شانة ج .ئةندام ب .تةواوكارى كؤئةندامةكان أ .كؤئةندام
.22بةشةكانى ناوةندة كؤئةندامى دةمار دةكةونة ناو ؟ 2019-2018خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .درِكة كةليَن ب .كةللة كةليَن أ .سنطة كةليَن
.23ئةو كةليَنةى كة لةويَنةيةدا بةثيتى ( )Sئاماذةى بؤكراوة كام لةمانةى تيَداية ؟ 2018-2017ب
د .دةماخ ج .طةدة ب .درِكةثةتك أ .سوريَنضك
.24ئةندامةكانى كؤئةندامى دةرهاويَشتن دةكةونة ناو ؟ 2019-2018ب
د .سنطة كةليَن ج .درِكة كةليَن ب .كةللة كةليَن أ .حةوزة كةليَن
.25ئةو كةليَنةى لةش كة دلَ و سوريَنضكى تيَداية بريتية لة ؟ 2015-2014خ 2016-2015 1خ2
د .سنطة كةليَن ج .سكة كةليَن ب .درِكة كةليَن أ .كةللة كةليَن
.26دةماخ :كةللة كةليَن ،سوريَنضك ؟ 2020-2019خ 2أ .سكة كةليَن ب .سنطة كةليَن ج .درِكة كةليَن د .حةوزة كةليَن
.27حةوزة كةليَن هةموو ئةندامةكانى كؤئةندامى ؟ 2012-2011خ1
د .دةرهاويَشتن و سورِانى تيَداية ج .زاوزىَ و دةرهاويَشتنى تيَداية ب .هةرس و زاوزيَى تيَداية أ .هةرس و دةرهاويَشتنى تيَداية
ثةيكةرة كؤئةندام ل14-9 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
.28ثةلة ثةيكةر ئيَسكةكانى ؟ 2014-2013ب أ .هةردوو بالَ دةطريَتةوة ب .كؤلَة دةطريَتةوة ج .كةللةى سةر دةطريَتةوة د .هةموو ئةمانة
.29كام لةمانةى خوارةوة بةشيَك نيية لة تةوةرة ثةيكةر ؟ 2015-2014خ 2أ .برِبرِةى ثشت ب .كؤلَةى سنط ج .حةوز د .كةللةى سةر
د .هةموو ئةمانة ج .ضةلَةمة دةطريَتةوة ب .شان دةطريَتةوة .30تةوةرة ثةيكةر ئيَسكةكانى ؟ 2015-2014ب أ .كؤلَة دةطريَتةوة
.31تةوةرة ثةيكةر ئةم ئيَسكانة دةطريَتةوة ؟ 2020-2019خ2
د .هةموويان رِاستن ج .ئيَسكةكانى كةللةى سةر و برِبرِةى ثشت ب .ئيَسكى دةفة أ .ئيَسكةكانى هةردوو بالَ
د .ضةلَةمة ج .كلَؤت ب .قاميشة .32يةكيَك لةم ئيَسكانةى خوارةوة بةشيَكة لة تةوةرة ثةيكةر ؟ 2016-2015خ 1أ .كؤلَة
د .دةفة ج .قاميشة ب .ضةلَةمة .33كام لةم ئيَسكانة بةشيَك نيية لة ثةلة ثةيكةر ؟ 2018-2017ب أ .كؤلَةى سنط
.34لةشيَوةى بةرامبةردا ئةو ثيَكهاتةيةى كة بةذمارة ( )1ئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟ 2019-2018ب
د .كةوةرة ج .زةند ب .تةلةزم أ .قاميشة
.35كام لةمانة فرمانى ئيَسكة ثةيكةر نيية ؟ 2013-2012خ 2014-2013 1خ2
د .ثاريَزطارى ئةندامةكانى ناوةوة ج .كؤكردنةوةى طاليكؤجين ب .كؤكردنةوةى كالسيؤم أ .دروستكردنى خانةكانى خويَن
.36ئةمانةى خوارةوة طشتيان لة فرمانةكانى ئيَسكن جطة لة ؟ 2018-2017ب
د .رِاكيَشانى ماسولكةكان ج .بةرهةمهيَنانى خانةكانى خويَن ب .ثاراستنى ئةندامة ناوةكيةكان أ .كؤكردنةوةى خويَيةكان
.37لة تايبةتمةندييةكانى شانةى ئيَسك ئةوةية كةوا ؟ 2018-2017خ1
ب .زيندووة و نيَوانة ماددةيةكى نيمضة رِةقى هةية أ .زيندووة و نيَوانة ماددةيةكى رِةقى هةية
د .مردووة لةبةر بوونى خويَيةكانى كاليسيَؤم و فؤسفؤر ج .مردووة و نيَوانة ماددةيةكى نيمضة رِةقى هةية
.38بةرطة ئيَسك ئةو بةشةى ئيَسكة كة ؟ 2020-2019ب
د .مؤخى سورى ئيَسكى تيَداية ج .ئيَسكى ئيسفةنجى تيَداية ب .ئيَسكة خانةى تيَداية أ .لوولةى خويَنى تيَداية
شيَوةكة ثيَكهاتةى ئيَسكى دريَذ لة مرؤظ دةنويَنيَت ،شيَوةكة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( 39و )40؟ 2016-2015ب
.39فرمانى ثيَكهاتةى ئاماذة ثيَكراو بة رِةنوسى ( )1ضيية ؟
د .أ+ج بةيةكةوة ج .خؤراكة ماددةكان بة ئيَسك دةبةخشيَت ب .مؤخى ئيَسكى تيداية أ .ئيَسك دادةثؤشيَت
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . .40كام رِةنووس ئاماذة بةو ثيَكهاتةية دةكات كة جؤطةى هاظةرسى تيَداية ؟
40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21
ب د أ أ د ج ب أ أ ج أ ج أ ج ب د أ أ د ب
P a g e 17 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ثةيكةرة كؤئةندام ل14-9 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
2014-2013ب .41كام لةمانة فرمانى بةرطة ئيَسكة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .ئازارة رِاطةياندنةكان دةنيَريَت ب .خؤراكة ماددةكان دةدات بة ئيَسك أ .ئيَسك دادةثؤشىَ
.42كام لةمانة فرمانى بةرطة ئيَسكة ؟ 2016-2015خ 2013-2012 2خ2
د .أ+ج بةيةكةوة ج .خؤراك دةدات بة ئيَسك ب .مؤخى ئيَسكى تيَداية أ .داثؤشينى ئيَسك
.43ئيَسكى ثتةو :بةرطة ئيَسك ؟ 2017-2016خ1
أ .مؤخى ئيَسك :ئيَسكى ئيسفةنجى ب .ئيَسكى ثتةو :ئيَسكى ئيسفةنجى ج .ئيَسكى ئيسفةنجى :مؤخى ئيَسك د .ئيَسكى ثتةو :مؤخى ئيَسك
.44ئيَسكى ثتةو ئةو بةشةية كة ئاماذةى ثيَكراوة بة ذمارة ؟ 2015-2014خ1
د4 . ج3 . ب2 . أ1 .
.45جؤطةى هاظةرس بةشيَكة لة ؟ 2018-2017خ1
د .أ+ب بةيةكةوة ج .مؤخى ئيَسك ب .ئيَسكى ئيسفةنجى أ .ئيَسكى ثتةو
.46كام لةم هةلَ بذاردنانة بةشةكانى ئةو شيَوةيةى بةرامبةر بةتةواوى دةستنيشان دةكات ؟ 2020-2019خ1
أ )5( .ئيَسكى ئيسفةنجى )2( ،ئيَسكى ثتةو )1( ،جؤطةى هاظةرس )4( ،بةرطة ئيَسك
ب )5( .بةرطة ئيَسك ( )2ئيَسكى ثتةو )1( ،ئيَسكى ئيسفةنجى )4( ،جؤطةى هاظةرس
ج )5( .بةرطة ئيَسك )2( ،ئيَسكى ئيسفةنجى )1( ،ئيَسكى ثتةو )4( ،جؤطةى هاظةرس
د )5( .جؤطةى هاظةرس )2( ،ئيَسكى ثتةو )1( ،بةرطة ئيَسك )4( ،ئيَسكى ئيسفةنجى
.47كام لةم ئيَسكانة مؤخى سورى ئيَسك و مؤخى زةردى ئيَسكى تيَداية ؟ 2020-2019خ1
د .هةموو ئةوانة ج .ئيَسكى قاميشة ب .ئيَسكى رِان أ .ئيَسكى بازوو
ب .جؤطةى هاظةرسى تيَداية أ .ئيَسكة خانةى تيَداية .48كام لةمانة دةربارةى ئيَسكى ثتةو هةلَةية ؟ 2020-2019خ2
د .دةكةويَتة ذيَر ئيَسكى ئيسفةنجى ج .لة لوولةكان ثيَكديَت و لوولةكانيش لة كريستالَى خوىَ و رِيشالَى ثرؤتينى ثيَكديَن
.49كام لةم بةشانةى ئيَسكى دريَذ بةرطةى ثةستانى طةورة دةطريَت و لة كيَشى ئيَسك كةم دةكاتةوة ؟ 2019-2018خ1
د .مؤخى ئيَسك ج .بةرطة ئيَسك ب .ئيَسكى ئيسفةنجى أ .ئيَسكى ثتةو
.50كام لةمانة دةربارةى ئيَسكى ئيسفةنجى ناطونجيَت ؟ 2017-2016خ2
د .مؤخى زةردى ئيَسكى تيَداية ج .مؤخى سورى ئيَسكى تيَداية ب .كةليَنى فراوانى تيَداية أ .دةكةويَتة ذيَر ئيَسكى ثتةو
.51مؤخى ئيَسك لة كام لةمانةدا هةية ؟ 2018-2017خ2
د .أ+ج بةيةكةوة ج .ئيَسكة كةليَنةكانى دريَذة ئيَسك ب .جؤطةى هاظةرس أ .جةمسةرةكانى دريَذة ئيَسك
.52ئةو بةشةى ئيَسك كة خانةكانى خويَن دروست دةكات بريتيية لة ؟ 2018-2017خ2
د .بةرطة ئيَسك ج .ئيَسكى ثتةو ب .ئيَسكى ئيسفةنجى أ .مؤخى سورى ئيَسك
.53مؤخى زةردى ئيَسك ؟ 2014-2013خ 1أ .لة ئيَسكى ئيسفةنجيدا هةية
د .أ+ب بةيةكةوة ج .وةكو كؤطة بؤ وزةى يةدةط كاردةكات ب .خرِؤكة سورةكانى خويَن بةرهةمديَنيَت
.54يةكيَك لةمانة رِاست نيية دةربارةى مؤخى زةردى ئيَسك ؟ 2016-2015خ 1أ .خرِؤكة سورةكانى خويَن بةرهةم دةهيَنيَت
د .زؤربةى لة ضةورية خانةكان ثيَكهاتووة ج .كةليَنةكانى ئيَسكى دريَذ ثرِدةكاتةوة ب .وةكو كؤطة بؤ وزةى يةدةط كار دةكات
.55كام لةم ئيَسكانة لة كردارى دروستبوونى ئيَسك بة قؤناغى كرِكرِاطةيى تىَ ناثةرِيَت ؟ 2018-2017خ 2أ .ثةراسووةكان
د .هةنديَك لة ئيَسكةكانى برِبرِةى ثشت ج .هةنديَك لة بةشةكانى كةللةى سةر ب .رِان
.56ئيَسك بة بارى دريَذى طةشة دةكات لة ناوضةيةك ثيَى دةلَيَن ؟ 2012-2011خ 2أ .جؤطةى هاظةرس
ب .ثةرِةى جةمسةرى ئيَسك ج .ناوضةى دروست بوونى ئيَسك د .أ+ج بةيةكةوة
.57لةم شيَوةيةدا ئةو ذمارةيةى ئاماذة بة شويَنى ئيَسكى نوىَ دةدات بريتيية لة ؟ 2019-2018خ1
دD . جC . بB . أA .
57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41
ب ب ج أ ج أ د د ب د د ب أ ب أ د د
P a g e 18 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ثةيكةرة كؤئةندام ل14-9 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
2017-2016ب .58مؤخى زةردى ئيَسك دةكةويَتة ؟
د .ناو برِبرِةكان ج .ناو ثةراسووةكان ب .كةليَنةكانى دريَذة ئيَسك أ .ناو جةمسةرةكانى ئيَسكى دريَذ
.59مؤخى زةردى ئيَسك لة كةليَنةكانى كام لةم ئيَسكانةدا هةية ؟ 2019-2018خ2
د .هةموويان نارِاستن ج .ئيَسكى بازوو ب .كالَوةى ئةذنؤ أ .دةفة
أ .سورِى خويَن لةسةر سروشتى خؤى بميَنيَتةوة .60ئيَسك لة شكان ضاك دةبيَتةوة ئةطةر ؟ 2019-2018ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .مؤخى ئيَسك بةزيندوويى بميَنيَتةوة ب .بةرطة ئيَسك بةزيندوويى بميَنيَتةوة
.61كام لةمانة دةربارةى طةشةى ئيَسك بةبارى دريَذى هةلَةية ؟ 2017-2016خ2
ب .لة ثةرِةى جةمسةرى ئيَسكةوة رِوودةدات أ .ئيَسكة خانةكان جيَطةى كرِكرِاطة خانةكان دةطرنةوة
د .بةردةوام دةبيَت تاكو كةسةكة دةطاتة بةذنى خؤى ج .بةردةوام دةبيَت تاكو كةسةكة لةذياندا مابيَت
.62ئةو شويَنةى كة تيَيدا دوو ئيَسك بةيةك دةطةن ناودةبريَت بة ؟ 2019-2018ب
د .بنةضة ج .ثةرِةى جةمسةرى ئيَسك ب .جومطة أ .جيَبةست
.63ئةو جومطانةى لة جةمسةرى ثةراسووةكانى قةفةزةى سنطدا هةن نموونةن بؤ جومطةى ؟ 2017-2016خ1
د .زينى ج .جوولَة سنوردارةكان ب .نةبزيَوةكان أ .خليسك
.64ئةو جومطةية كة لةم ويَنةيةدا ديارة لة جؤرى ؟ 2017-2016ب
د .زينى ج .رِيزةيى ب .طؤيى أ .تةوةرةيى
.65جؤرى ئةو جومطةية ضيية كة لةم ويَنة هيَلَكارييةى تةنيشت دةركةوتووة ؟ 2015-2014خ2
د .زينى ج .تةوةرةيى ب .خليسك أ .طؤيى
.66كام لةم جومطانة دةكةونة برِبرِةى ثشت ؟ 2018-2017خ1
د .أ+ب بةيةكةوة ج .جومطةى رِيَزةيى ب .جومطةى تةوةرةيى أ .جومطةى جوولَة سنووردار
.67ئةو جومطةيةى ئيَسكى بازوو بة ئيَسكى كةوةرة دةطةيةنيَت لة جؤرى جومطةى ؟ 2016-2015ب
د .تةوةرةيى ج .خليسك ب .رِيَزةيى أ .زينى
.68كام لةم جومطانةى لةم شيَوةيةدا ديارة والة لةش دةكات برِيَكى زؤر لة جوولَة ئةنجام بدات ؟ 2019-2018خ2
د .أ+ج بةيةكةوة ج3 . ب2 . أ1 .
.69كام لةم جووتانة كة جومطة و شويَنةكانيان دةنويَنن نارِاستن ؟ 2017-2016خ2
د .زينى :ئانيشك ج .نةبزيَو :كةللةى سةر ب .خليسك :نيَوان ئيَسكة بضوكةكانى مةضةك أ .طؤيى :شان
.70جومطةى جوولَة سنوردار لة ؟ 2014-2013خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .لة جةمسةرى ثةراسووةكانى قةفةزةى سنطدا هةية ب .لةنيَوان برِبرِةكاندا هةية أ .هةردوو ئةذنؤدا هةية
د .هيضكام لةمانة رِاست نية ج .طؤيى ب .خليسك .71كام لةمانة نمونةية بؤ جومطة جوولَة سنوردارةكان ؟ 2016-2015خ 1أ .زينى
.72جومطةى خليسك لة كام لةمانةى خوارةوة هةية ؟ 2014-2013خ 2016-2015 2خ2
د .ئانيشك ج .ئيَسكة ثةرِةكانى كةللةى سةر ب .لةنيَوان ئيَسكة بضوكةكانى ثيَيةكانتدا هةية أ .سةرى ثةراسووةكان
.73ئيَسكى بازوو لة جةمسةريَكى (سةريَكى) جومطةى ......دروست دةكات و لة جةمسةرةكةى (سةرةكةى) ديكةش جومطةى ......دروست دةكات ؟
د .طؤيى ،رِيَزةيى 2020-2019خ2 ج .تةوةرةيى ،طؤيى ب .رِيَزةيى ،زينى أ .رِيَزةيى ،خليسك
ب .نيَوان برِبرِةكاندا هةن ج .هةردوو ئةذنؤدا هةن د .أ+ب بةيةكةوة .74جومطة طؤييةكان لة ؟ 2015-2014ب أ .هةردوو شاندا هةن
.75كام لةم جومطانة لة جومطة بزيَوةكانة و لة تةوةرة ثةيكةردا هةية ؟ 2020-2019خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .جومطةى نيَوان هةردوو برِبرِةى سةرةوةى برِبرِةى ثشت ب .جومطةى شان أ .جومطةى ئانيشك
.76جومطةى ..........رِيَطة بة سورِانةوةى سةرت دةدات لة اليةكةوة بؤ اليةكةى ديكة ؟ 2020-2019ب
د .طؤيى ج .رِيَزةيى ب .خليسك أ .تةوةرةيى
76 75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65 64 63 62 61 60 59 58
أ ج أ د ب د د د د ب د ب ج ج ب ج د ج ب
P a g e 19 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ثةيكةرة كؤئةندام ل14-9 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
2020-2019ب .77ئيَسكةكان لة شويَنى خؤيان جيَطير كراون بة طورزةى بةهيَز ناودةبريَت بة ؟
د .هةموو ئةوانة ج .ماسولكةكان ب .بةستةرةكان أ .ذيَيةكان
أ .خانةكانى لة برِيَكى طةورةى نيَوانة ماددة نقوم بوون .78كام لةمانة دةربارةى بةستةرةكان هةلَةية ؟ 2020-2019خ1
ب .ئيَسك بة ماسولكة دةبةستيَتةوة ج .جؤريَكة لة بةستةرة شانة د .ئيَسكةكانى جومطة دةطرن بؤ ئةوةى لة شويَنةكانياندا جيَطيريان بكةن
.79نةخؤشي يةكى جومطةية تيايدا ئةو كرِكرِاطةى كة سةرى ئيَسكةكان دادةثؤشيَت تةنكتر و زبرتر ئةبيَت ؟ 2016-2015خ1
د .هةموويان رِاستن ج .فرة رِةقبوون ب .هةوكردنى جومطةيى ئيَسك أ .هةوكردنى جومطةيى رِؤماتيدى
.80هةوكردنى جومطةى ئيَسك بةوة دةناسريَن كة ؟ 2016-2015ب أ .جومطةكان رِةق دةبن و تيَكدةضن
د .أ+ب بةيةكةوة ج .تةنكبوونى كرِكرِاطة رِوودةدات ب .بةرطرية كؤئةندام ثةالمارى جومطةكان دةدات
.81بةو هةوكردنة جومطةيةى كة لةئةنجامى هيَرشى بةرطريية كؤئةندام ثةيدادةبىَ بؤ سةر شانةكان دةلَيَن هةوكردنى جومطةى ؟ 2013-2012خ1
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ثةيكةرى ب .رِؤماتيدى أ .ئيَسكى
ل20-15 كةرتى سىَ ماسولكة كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
.82خانةكانى ثةيكةرة ماسولكة بةوة جيادةكريَنةوة كة ؟ 2016-2015خ 2013-2012 1خ 1أ .دةبنةهؤى جوولَةكردن بة خؤراك لة جؤطةى هةرسدا
د .ب+ج بةيةكةوة ج .كؤدةبنةوة لةطةلَ يةكتر بؤ دروست كردنى طورزةى ماسولكةيى ب .فرة ناووكن
.83لة ثةيكةرة ماسولكةدا ؟ 2017-2016خ2
ب .ماسولكة رِيشالَ ،خانةيةكى يةك ناووكى ماسولكة دةنويَنيَت أ .ماسولكة رِيشالَ ،خانةيةكى فرة ناووكى ماسولكة دةنويَنيَت
د .ماسولكة رِيشالَؤضكة ،خانةيةكى يةك ناووكى ماسولكة دةنويَنيَت ج .ماسولكة رِيشالَؤضكة ،خانةيةكى فرة ناووكى ماسولكة دةنويَنيَت
.84ثةيكةرة ماسولكةكان ؟ 2018-2017ب أ .ميلدار و فرة ناووك و خؤويستن
د .ميلدارنين و تاك ناووك و خؤويستن ج .ميلدار و تاك ناووك و خؤويستن ب .ميلدارنين و فرة ناووك و خؤويستن
.85كام جؤرى ماسولكة شانة لة ديوارى طةدة و رِيخؤلَة باريكة و لوولةكانى خويَندا هةن ؟ 2014-2013ب
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ثةيكةرة ماسولكة ب .دلَة ماسولكة أ .لووسة ماسولكة
.86خانةكانى كام جؤر لةم ماسولكانة بةناويةكدا دةضن بؤ ثيَكهيَنانى ثةرِةكان ؟ 2020-2019خ1
د .لووسة ماسولكة و دلَة ماسولكة ج .دلَة ماسولكة ب .لووسة ماسولكة أ .ثةيكةرة ماسولكة
.87كام لةمانة لة سيفةتةكانى دلَة ماسولكة نيية ؟ 2019-2018ب
د .خانةكانى يةك ناووكى تيَداية ج .خؤنةويستة ب .ميلدارة أ .خانةكانى فرة ناووكن
.88دلَة ماسولكة و ثةيكةرة ماسولكة لةيةكدةضن بةوةى كةوا ؟ 2017-2016ب أ .هةردووكيان ميلدارن
ب .رِيشالَةكانيان يةكدةطرن بؤ ثيَكهيَنانى ذيَيةكان ج .خانةكانى هةردووكيان يةك ناووكيان تيَداية د .خانةكانى هةردووكيان فرة ناووكن
.89دلَة ماسولكة و لووسة ماسولكة هةردووكيان ؟ 2018-2017خ1
د .هةموويان نارِاستن ج .فرة ناووك و ميلدار نين ب .يةك ناووكيان تيَداية و ميلدار نين أ .فرة ناووك و ميلدارن
.90رِووى جياوازى لةنيَوان ثةيكةرة ماسولكة و لووسة ماسولكة بريتيية لةوةى كة ثةيكةرة ماسولكة ؟ 2019-2018خ 1أ .خؤنةويستة
د .أ+ب بةيةكةوة ج .دةزووةكانى مايؤسين و ئةكتين بةشيَوازيَكى بةناويةكداضوو رِيَكخراون ب .خانةكانى يةك ناووكى تيَداية
.91كام لةمانة بريتيية لة ماسولكة خانة ؟ 2015-2014خ2
د .طورزة ماسولكة ج .ثارضة ماسولكة ب .ماسولكة رِيشالَؤضكة أ .ماسولكة رِيشالَ
.92ميلةكان (هيَلَةكان) ؟ 2017-2016خ 1أ .هيَلَى تاريك و رِوونن
د .أ+ج بةيةكةوة ج .لة ئةنجامى بةناويةكداضوونى ئةكتين و مايؤسين دروست دةبيَت ب .يةكيَكة لة جياكةرةوةكانى لووسة ماسولكة
.93بوونى هيَلَى تاريك و رِوون يةكيَكة لة سيفةتةكانى ؟ 2020-2019ب
د .دلَة ماسولكة و ثةيكةرة ماسولكة ج .تةنها ثةيكةرة ماسولكة ب .تةنها دلَة ماسولكة أ .لووسة ماسولكة و ثةيكةرة ماسولكة
93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81 80 79 78 77
د د أ ج د أ أ ب أ أ أ د ب ج ب ب ب
P a g e 20 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل20-15 كةرتى سىَ ماسولكة كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
2016-2015خ2 .94ئةكتين و مايؤسين ؟
د .هةموويان رِاستن ج .طةردى ثرؤتينن ب .لةطةلَ يةكتريدا كارليَك دةكةن لةكاتى طرذبوونى ماسولكةدا أ .لة ثارضة ماسولكةداية
.95ثارضة ماسولكة ؟ 2016-2015ب
د .هةموو ئةمانة ج .لة ئةكتين و مايؤسين و هيَلَى Zثيَكديَت ب ATP .بةكاردةهيَنيَت أ .يةكةى فرمانى طرذبوونى ماسولكةية
.96ئةو بةشةى ماسولكة رِيشالَؤضكة كة دةكةويَتة نيَوان دوو هيَلَى Zناودةبرىَ بة ؟ 2013-2012ب
د .دةزووةكانى مايؤسين ج .ثانة ثرد ب .دةزووةكانى ئةكتين أ .ثارضة ماسولكة
.97هيَلَى Zبريتية لةو ثيَكهاتةيةى كة ؟ 2017-2016ب
ب .شيَوةى ميلدارى دةبةخشيَت بة ماسولكة أ .دةزووة باريكةكانى ئةكتين لة خالَة جةمسةريةكاندا لةسةرى رِاطير دةبىَ
د .أ+ج بةيةكةوة ج .دةزووة ئةستوورةكانى مايؤسينى لة خالَة جةمسةريةكاندا لةسةرى رِاطير دةبىَ
.98كام لةمانة ثيَكهاتنى ماسولكة شانة دةردةخات كة لةطةورةوة بؤ بضووك رِيَكخراوة ؟ 2020-2019خ1
أ .دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسين ،ثارضة ماسولكة ،ماسولكة رِيشالَؤضكة ،ماسولكة رِيشالَ
ب .ماسولكة رِيشالَ ،ماسولكة رِيشالَؤضكة ،ثارضة ماسولكة ،دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسين
ج .ماسولكة رِيشالَؤضكة ،ثارضة ماسولكة ،ماسولكة رِيشالَ ،دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسين
د .ماسولكة رِيشالَ ،دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسين ،ماسولكة رِيشالَؤضكة ،ثارضة ماسولكة
.99ماسولكةكان ئيَسكةكان دةجولَيَنن لةرِيَطةى ؟ 2015-2014خ1
د .خاوبوونةوة ج .دريَذبوونةوة بةرةو ثيَش و بةرةو دواوة ب .ثالَنان أ .رِاكيَشان
.100بةثيَى ياساى (طشت يان هيض) ،هيَزى طرذبوونى ماسولكة زياد دةبيَت بةزيادبوونى طرذبوونى ذمارةى ؟ 2017-2016خ1
ب .ماسولكة رِيشالَةكانى ناو طورزة ماسولكةيةك أ .ماسولكة رِيشالَؤضكةكانى ناو ماسولكة رِيشالَيَك
د .دةزووةكانى ئةكتين و مايؤسينى ثارضة ماسولكةيةك ج .ثارضة ماسولكةكانى ناو ماسولكة رِيشالَؤضكةيةك
.101هيَزى طرذبوونى ثةيكةرة ماسولكة بةندة لةسةر ؟ 2014-2013خ 1أ .شويَنةكةى لة لةشدا
د .هيَزى دةمارة رِاطةياندن كة ثيَيدةطات ج .ذمارةى ئةو ماسولكة رِيشاالَنةى كة وريا دةكريَنةوة ب .برِى ATPكة ثيَيدةطات
.102كام لةمانة رِوودةدات كاتيَك ثةيكةرة ماسولكة طرذدةبيَت ؟ 2013-2012خ 2أ .ثارضة ماسولكة كورت دةبيَتةوة
د .هةموو ئةمانة ج .نووكةكانى مايؤسين بةرةو ناوةوة دةضةميَنةوة ب .نووكةكانى مايؤسين بة دةزووةكانى ئةكتين دةبةستريَن
.103لةكاتى طرذبوونى ماسولكة ،دريَذى ثارضة ماسولكة كورت دةبيَتةوة ضونكة ؟ 2020-2019خ1
ب .دريَذى دةزووةكانى ئةكتين كورت دةبيَتةوة أ .دريَذى دةزووةكانى مايؤسين كورت دةبيَتةوة
ج .كاتيَك سةرةكانى ئةكتين دةزووةكانى مايؤسين رِادةكيَشن ،هيَلَةكانى ()Zش لةطةلَيدا رِادةكيَشريَن
د .كاتيَك سةرةكانى مايؤسين دةزووةكانى ئةكتين رِادةكيَشن ،هيَلَةكانى ()Zش لةطةلَيدا رِادةكيَشريَن
ئةو ويَنة هيَلَكاريةى كة ديَت ثارضة ماسولكةيةك رِوون دةكاتةوة ويَنةكة بؤ وةالَمى ثرسيارةكانى ( 104و 105و )106بةكاربهيَنة ؟
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . .104كام رِةنووس ئاماذة بؤ ثرؤتينى ئةكتين دةكات ؟ 2015-2014ب
.105كاتيَك ثةيكةرة ماسولكة طرذدةبيَ ؟ أ .سةرى ثيَكهاتةى رِةنوس 2بؤ ناوةوة دةضةميَتةوة
ب .سةرى ثيَكهاتةى رِةنوس 2بة ثيَكهاتةى رِةنوس 1دةبةستريَت 2015-2014ب
د .أ+ج بةيةكةوة ج .ثيَكهاتةى رِةنوس 2بة ثيَكهاتةى رِةنوس 3دةبةستريَت
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . .106كام رِةنوس ئاماذة بؤ هيَلَى Zدةكات ؟ 2020-2019ب
أ .بةستنةوةى دةزووةكانى ئةكتين لةطةلَ مايؤسين .107وزةى ATPلةكاتى طرذبوونى ماسولكةدا بةكارديَت لة ؟ 2012-2011خ1
د .كورتكردنةوةى دةزووةكانى مايؤسين ج .زيادكردنى دريَذى دةزووةكانى ئةكتين ب .جياكردنةوةى مايؤسين لة دةزووى ئةكتين
.108ئةو خالَةى كة ماسولكة بة ئيَسكيَكى جوالَوةوة دةبةستيَتةوة ناودةبريَت بة ؟ 2018-2017ب أ .بنةضة ب .جيَبةست ج .ذىَ د .بةستةر
108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 95 94
ب ب أ د ج د د ج ب أ ب أ أ د د
P a g e 21 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل20-15 كةرتى سىَ ماسولكة كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى يةكةم
.109لةم ويَنةيةدا كام رِةنوس ئاماذة بؤ ثارضة ماسولكة دةكات كة لةكاتى طرذبوونى ماسولكةدا كورت دةبيَتةوة ؟
د 2020-2019 4 .خ2 ج3 . ب2 . أ1 .
.110كام لةمانة رِوودةدةن لةكاتى طرذبوونى ثةيكةرة ماسولكةدا ؟ 2014-2013خ 2015-2014 2خ2
ب .دريَذى ثارضة ماسولكة كورت دةبيَتةوة أ .نوكةكانى مايؤسين بةرةو دةرةوة دةضةميَنةوة
د .هةموو ئةمانة ج .سةرةكانى مايؤسين بة شويَنةكانى هيَلَى Zدةبةستريَت
.111لة كردارى طرذبووونى ماسولكةدا ؟ 2018-2017خ2
أ .نووكة هيَلكةييةكانى دةزووة ئةستوورةكان بة شويَنى نيَوان موورووةكانى دةزووة باريكةكانةوة دةبةستريَت
ب .نووكة هيَلكةييةكانى دةزووة باريكةكان بة شويَنى نيَوان موورووةكانى دةزووة ئةستوورةكانةوة دةبةستريَت
ج .شويَنى نيَوان موورووةكانى دةزووة باريكةكان بةرةو دةرةوة دةضةميَتةوة
د .نووكة هيَلكةييةكانى دةزووة ئةستوورةكان بةرةو دةرةوة دةضةميَنةوة
.112ئةو ماسولكانةى كةوا لة جومطة دةكةن بضةميَتةوة ناودةبريَت بة ؟ 2014-2013ب 2015-2014ب 2015-2014خ1
د .طرذؤك ج .كشؤك ب .جيَبةست أ .بنةضة
.113ئةو ماسولكانةى وا لة جومطةكان دةكةن رِاستبيَتةوة ناودةبريَت بة ؟ 2014-2013خ 2أ .كشؤك ب .طرذؤك ج .بنةضة د .جيَبةست
.114بؤ ماسولكةى دوو سةر ؟ 2016-2015خ1
ب .ئيَسكى كةوةرة جيَبةستة و ئيَسكى دةفة بنةضةية أ .ئيَسكى دةفة جيَبةستة و ئيَسكى كةوةرة بنةضةية
د .ئيَسكى دةفة جيَبةستة و ئيَسكى زةند بنةضةية ج .ئيَسكى زةند جيَبةستة و ئيَسكى دةفة بنةضةية
د .دةفة ج .بازوو ب .زةند .115خالَى جيَبةستى ماسولكةى سىَ سةر دةكةويَتة سةر ئيَسكى ؟ 2017-2016خ 1أ .كةوةرة
.116خالَةكانى بنةضة و جيَبةست ثةيوةندى بة كام جؤر لةو ماسولكانةوة هةية ؟ 2019-2018خ1
د .أ+ج بةيةكةوة ج .لووسة ماسولكة ب .دلَة ماسولكة أ .ثةيكةرة ماسولكة
.117كام لةمانة هةلَةية دةربارةى ماسولكةى طرذؤك ؟ 2018-2017خ2
د .ب+ج بةيةكةوة ج .خالَى بنةضةكةى ئيَسكى دةفةية ب .جومطة دةنوشتيَنيَتةوة أ .ماسولكةيةكى سىَ سةرة
.118كام لةمانة دةربارةى هةردوو ماسولكةى طرذؤك و كشؤك رِاستة ؟ 2019-2018خ2
ب .خالَى بنةضةكةيان دةكةويَتة سةر ئيَسكى كةوةرة أ .بةشيَوةى جووتى هاودذ كاردةكةن
د .هةردوو ماسولكةكة ميلدار نين ج .خالَى جيَبةستةكةيان دةكةويَتة سةر ئيَسكى زةند
.119رِووى ليَكضوون لةنيَوان ماسولكةى دوو سةر و سىَ سةر ئةوةية كةوا هةردووكيان ؟ 2017-2016خ2
د .ب+ج بةيةكةوة ج .بة هةمان ئاراستة دةجولَيَن ب .هةمان بنةضةيان هةية أ .هةمان جيَبةستيان هةية
.120زؤربةى ..........بةشيَوةى جووتى هاودذ كاردةكةن ؟ 2020-2019خ2
د .ثةيكةرة ماسولكةكان و لووسة ماسولكةكان ج .دلَة ماسولكة ب .لووسة ماسولكةكان أ .ثةيكةرة ماسولكةكان
.121ماندووبوونى ماسولكة ئةوكاتة رِوودةدات كة ؟ 2018-2017خ 1أ .برِى ووزةى ثيَويست كةم بيَت
د .برِى ترشى ماست كةم بيَت ج .برِى دووةم ئؤكسيدى كاربؤن كةم بيَت ب .برِى ئؤكسجينى ثيَويست زؤر بيَت
.122كةمى ئؤكسجين دةبيَتة هؤى ؟ 2014-2013ب 2015-2014ب
د .هةموو ئةمانة ج .هةناسةدانى قوولَ و خيَرا ب .هةست كردن بة ئازار أ .كةلَةكةبوونى ترشى ماست لة ماسولكة رِيشالَةكاندا
.123كةمى ئؤكسجين دةبيَتة هؤى كةلَةكةبوونى ..........وةكو ثاشةرِؤى زيندةضاالكييةكان لة ماسولكة رِيشالَةكاندا ؟ 2019-2018خ2
د .ضةورى ج .ترشى ماست ب .طلوطؤز أ .طاليكؤجين
.124لةكاتى رِاهيَنانى بةهيَزدا ماسولكةكان ؟ 2013-2012خ 2012-2011 1خ1
ب .دوانةئؤكسيدى كاربؤن و وزة بةرهةم ديَنن أ .تةنها ترشى ماست بةرهةم ديَنن
د .وزة و دوانةئؤكسيدى كاربؤن و ترشى ماست بةرهةم ديَنن ج .دوانةئؤكسيدى كاربؤن و ترشى ماست بةرهةم ديَنن
124 123 122 121 120 119 118 117 116 115 114 113 112 111 110 109
أ ج د أ أ ب أ أ أ ب ب أ د أ ب أ
P a g e 22 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى دووهم
P a g e 23 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى دووةم
ث /زمانةكانى دلَ و شويَن و فرمانةكانيان بنوسة ؟
فرمانيان شويَنيان زمانةكانى دلَ
رِيَطرتن لة طةرِانةوةى خويَن بؤ طويَضكةلَةى طويَضكةلَة سكولَة زمانةى الى رِاست (زمانةى نيَوان طويَضكةلَة و سكؤلَةى رِاست
رِاست لة ماوةى طرذبوونى سكؤلَةى رِاست. سىَ ثةرِةيى)
رِيَطرتن لة طةرِانةوةى خويَن بؤ طويَضكةلَةى طويَضكةلَة سكؤلَة زمانةى الى ضةث (زمانةى نيَوان طويَضكةلَة و سكؤلَةى ضةث
ضةث لة ماوةى طرذبوونى سكؤلَةى ضةث. دووثةرِةيى)
سكؤلَةى رِاست لة سيية خويَنبةر جيادةكاتةوة، زمانةى كةوانةيى الى رِاست (سيية خويَنبةرة سةرةتاى سيية خويَنبةر (نيَوان سكؤلَةى الى
رِيَطرى لة طةرِانةوةى خويَن دةكات بؤ رِاست و سيية خويَنبةر) زمانة)
سكؤلَةى رِاست لة ماوةى خاوبوونةوةى
سكؤلَةى رِاست.
زمانةى كةوانةى الى ضةث (شاخويَنبةرة سةرةتاى شاخويَنبةر (نيَوان سكؤلَةى الى سكؤلَةى ضةث لة شاخويَنبةر جيادةكاتةوة،
رِيَطرى لة طةرِانةوةى خويَن دةكات بؤ ضةث و شاخويَنبةر) زمانة)
سكؤلَةى ضةث لة ماوةى خاوبوونةوةى
سكؤلَةى ضةث.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان لوولةكانى خويَن و ليمفة لوولةكان ؟
ليمفة لوولةكان لوولةكانى خويَن
خويَن دةطوازنةوة بؤ هةموو بةشةكانى لةش و دةشيطةرِيَننةوة بؤ دلَ .ليمف لة بةشةكانى لةش كؤدةكةنةوة و تةنها بؤ دلَ دةيطوازنةوة ،تاك
ئاراستةن.
زمانةيان تيَداية كة رِيَطا لة طةرِانةوةى ليمف دةطرن بؤ دواوة زمانةيان تيَدا نيية جطة لة خويَهيَنةر كة زمانةى تيَداية.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان طرذبوونة ثةستان و خاوبوونة ثةستان ؟
خاوبوونةوة ثةستان طرذبوونة ثةستان
ثةيدا دةبيَت لةكاتى خاوبوونةوةى هةردوو سكؤلَة. ثةيدا دةبيَت لةكاتى طرذبوونى هةردوو سكؤلَة.
لة كةسيَكى ثيَطةيشتووى دروستدا دةطاتة 120ملم جيوة لة نيَرةدا و لة كةسيَكى ثيَطةيشتووى دروستدا دةطاتة 80ملم جيوة لة نيَرةدا و 70
ملم جيوة لة ميَيةدا. 110ملم جيوة لة ميَيةدا.
زمانةى دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى داخراون و زمانة كةوانةييةكان زمانةى دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى كراوةن و زمانة كةوانةييةكان
داخراون. كراوةن.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان سيية سورِ و كؤئةندامة سورِ ؟
كؤئةندامة سورِ سيية سورِ
كردارى طواستنةوةى خويَنة لةنيَوان دلَ و بةشةكانى لةش جطة لة كردارى طواستنةوةى خويَنة لةنيَوان دلَ و سييةكان.
سييةكان.
لة سكؤلَةى ضةث خويَنيَكى تيَر ئؤكسجين دةضيَتة بةشةكانى لةش. لة سكؤلَةى رِاست خويَنيَكى كةم ئؤكسجين دةضيَتة سييةكان.
لة سييةكان خويَنيَكى تيَر ئؤكسجين دةطةرِيَتةوة بؤ طويَضكةلَةى ضةث .لة بةشةكانى لةش خويَنيَكى كةم ئؤكسجين دةطةرِيَتةوة بؤ طويَضكةلَةى
رِاست.
ث /رِيَبازى خويَن لة كؤئةندامة سورِ ؟
خانةكان موولوولةى خويَن خويَنبةرؤكة خويَنبةرةكان شا خويَنبةر سكؤلَةى ضةث
خويَنهيَنةرؤكة خويَنهيَنةر كلؤرة خويَنهيَنةرةكان طويَضكةلَةى رِاست
ث /رِيَبازى خويَن لة سيية سورِ ؟
طويَضكةلَةى ضةث سيية خويَنهيَنةرةكان سييةكان سيية خويَنبةر سكؤلَةى رِاست
P a g e 24 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى دووةم
ث /رِيَبازى ئؤكسجين ؟
خانةكانى لةش خويَن سيكلَدانؤضكةى هةوا ئؤكسجين لة زةثؤش
ث /رِيَبازى دوانؤكسيدى كاربؤن ؟
زةثؤش سيكلَدانؤضكةى هةوا خويَن دوانةئؤكسيدى كاربؤن لة خانةكان
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان ليمف و خويَن ؟
خويَن ليمف
بة دوو ئاراستةى جياواز دةطوازريَتةوة. تةنها بةيةك ئاراستة دةطوازريَتةوة.
ثرؤتينى تيَداية. ثرؤتينى تيَدا نيية.
خرِؤكةى سثى و سور و ثةرِةكانى خويَنى تيَداية. تةنها خرِؤكةى سثى خويَن (ليمفه خانه)ى تيَداية.
شلةية لة دلَة لوولة كؤئةندام. شلةية لة كؤئةندامى ليمف.
ث /طروثةكانى خويَن كامانةن ؟
دذة تةن لةناو ثالزماى دذة ثةيداكةر لةسةر
تيَبينى خويَن وةردةطريَت لة خويَن دةدات بة طروثى خويَن
خويَن خرِؤكة سورةكانى خويَن
P a g e 25 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى دووةم
▪ ئةو كةسانةى هؤكارى رِيسى (دذة ثةيداكةرى )Rhيان هةية كؤمةلَةى خويَنةكةيان ثؤزةتيظة (.)Rh+
▪ ئةو كةسانةى هؤكارى رِيسى (دذة ثةيداكةرى )Rhيان نيية كؤمةلَةى خويَنةكةيان نيَطةتيظة (.)Rh-
)Rh+( oدةتوانىَ خويَنى ( )Rh+و ( )Rh-وةربطريَت ،بةالَم تةنها دةتوانيَت خويَن ببةخشىَ بة (.)Rh+
)Rh-( oتةنها دةتوانىَ خويَنى ( )Rh-وةربطريَت ،بةالَم دةتوانىَ خويَن ببةخشىَ بة ( )Rh+و (.)Rh-
بؤ زانينى كؤمةلَةى خويَنى كةسيَك لة تاقيطةدا سىَ جؤر دذةتةن بؤ خويَنى كةسةكة زياد دةكةين كة بريتين لة دذةتةنةكانى (.)Rh ،B ،A
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Rhرِوويدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة ثؤزةتيظة (.)+
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Rhرِووى نةدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة نيَطةتيظة (.)-
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Rh ،Aرِوويدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)A+
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Aرِوويدا و بةالَم لةطةلَ دذةتةنى ( )Rhرِووى نةدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)A-
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Rh ،Bرِوويدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)B+
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Bرِوويدا و بةالَم لةطةلَ دذةتةنى ( )Rhرِووى نةدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)B-
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Rh ،B ،Aرِوويدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)AB+
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )B ،Aرِوويدا و بةالَم لةطةلَ دذةتةنى ( )Rhرِووى نةدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)AB-
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )B ،Aرِووي نةدا و بةالَم لةطةلَ دذةتةنى ( )Rhرِوويدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)O+
ئةطةر تؤثةلَبوون لةطةلَ دذةتةنى ( )Rh ،B ،Aرِووي نةدا ئةوا كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة (.)O-
P a g e 26 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى سورِان ل31 ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك بةندى دووةم
ث /1وةسفى ثيَكهاتةى دلَ بكة ؟
و /دلَ بة ثةردةى دلَ دةورةدراوة ،دلَة بةربةست دلَ بؤ دوو بةش دابةش دةكات ،هةر بةشيَكى دلَ طويَضكةلَةيةك و سكؤلَةيةكى هةية.
ث /2بةدواى رِيَبازى خويَن بكةوة لة دلَ و لةشدا بة كلؤرة خويَنهيَنةرى سةروو دةست ثيَبكة ؟
سيية خويَنبةر سكؤلَةى رِاست طويَضكةلَةى رِاست كلؤرة خويَنهيَنةرى سةروو و خواروو لةش
سييةكان سيية خويَنهيَنةر طويَضكةلَةى ضةث سكؤلَةى ضةث شاخويَنبةر
ث /3كردارى رِيَكخستنى ليَدانى دلَ رِوون بكةرةوة ؟
و /طرىَ طيرفانة طويَضكةلَة لةرِيَطةى ورياكردنةوةى خانةكانى هةردوو طويَضكةلَةكان ليَدانى دلَ دروست دةكةن ،ثاشان رِاطةياندن بؤ طرىَ طويَضكةلَة
سكؤلَة دةطوازريَتةوة كة ماسولكة خانةكانى هةردوو سكؤلَة وريا دةكاتةوة.
ث /4ئةو طونجانانةى لةنيَوان ثيَكهاتة لةطةلَ فرمان لة خويَنبةر و خويَنهيَنةر و موولوولةكانى خويَندا هةية رِوون بكةرةوة ؟
و /خؤراكة ماددة و طازةكان رِاستةوخؤ لةرِيَى ديوارى موولوولةكانى خويَنةوة كة بةئةستوورى يةك خانةن دةطوازريَنةوة ،خويَنبةرةكان ماسولكةيان
هةية كة يارمةتى ثالَنانى خويَن دةدةن بؤ ثيَشةوة ،خويَنهيَنةرةكان زمانةيان هةية كة رِىَ لة طةرِانةوةى خويَن دةطرن بؤ دواوة.
ث /5بةراوردى خةستى ئؤكسجين بكة لة خويَن لةماوةى سيية سورِ و كؤئةندامة سورِدا ؟
و /خويَن تيَر دةبيَت بة ئؤكسجين لةكاتى طواستنةوةى لةرِيَى سيية سورِى خويَنةوة هةروةها خويَن كةم ئؤكسجين دةبيَت لةكاتى طواستنةوةى لةرِيَى
كؤئةندامى سورِى خويَنةوة.
ث /6رِوونى بكةرةوة كة ضؤن ليمفة كؤئةندام لةطةلَ دلَة لوولة كؤئةندامدا كاردةكات ؟
و /ليمفة كؤئةندام شلةكان بؤ دلَة لوولة كؤئةندام دةطةرِيَنيَتةوة.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /7هةنديَك مندالَ كة لةدايك دةبن دلَة بةربةستيَكى كوون لةنيَوان هةردوو طويَضكةلَةياندا هةية ،بة ثشتبةستن بةوةى دةيزانيت دةربارةى ضؤنيةتى
تيَثةرِبوونى خويَن بةناو دلَدا ئةو زيانانةى كة ئةو بارة بؤ مندالَ ثةيداى دةكات رِوون بكةرةوة ؟
و /دةكريَت خويَنى كةم ئؤكسجين تيَكةلَ بة خويَنى تيَر ئؤكسجين ببيَت ئةو كاتة خانةكان ئؤكسجينى ثيَويست وةرناطرن.
ث /8بة ثارضة شووشةيةك باسكى ثياويَك بريندار بوو ،لة برينةكةوة خويَن لة ناكاو ورووذمى كرد بةشيَوةى ثضرِثضرِ جؤرى ئةو لوولة خويَنة ضيية كة
برِاوة ؟ و /تووشبوونى خويَنبةر بة ثضرِان.
P a g e 27 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل36 ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو خويَن بةندى دووةم
ث /1ضوار ثيَكهيَنةرة سةرةكييةكةى كؤمةلَةى خويَن ضين ؟
و /ثالزما و خانةكانى خويَن (خرِؤكةى سور و سثى و ثةرِةكانى خويَن).
ث /2ثةيوةندى نيَوان ثيَكهاتة و فرمانى هةريةكة لة خرِؤكة سور و خرِؤكة سثى و ثةرِةكانى خويَن ضين ؟
ثةرِةكانى خويَن خرِؤكةى سثى خويَن خرِؤكةى سورى خويَن لةرِووى
لة مؤخى سورى ئيَسك دروست دةبن و لة مؤخى سورى ئيَسك دروست دةبن لة مؤخى سورى ئيَسك دروست دةبن
هةر لةويَش طةشةيان تةواو دةبيَت. و هةر لةويَش طةشةيان تةواو دةكةن ،بةالَم زؤربةيان جطة لة (ليمفة خانةى
شويَنى دروست خرِؤكةى سورى نوىَ لة سثلَدا )Bهةر دةبىَ بطوازريَنةوة بؤ سايمؤسة
كؤدةكريَنةوة ،بةالَم خرِؤكةى سورى رِذيَن يان سثلَ يان دوو ئالَووةكة يان بوون
ئةدينؤيد يان ليمفة طرىَ بؤ تةواوكردنى كؤن لة سثلَدا تيَكدةشكيَن.
طةشةيان.
لةبارى ئاسايدا ثةرِةكانى خويَن لة سةرةتاى دروست بوونيان خرِن بةالَم شيَوةى جيَطير نيية تاوةكو بة لوولةى
دةفرى بضوك دةضن بةالَم لةكاتى لةبارى ئاسايدا خةثلَةيى دووال قووثاون خويَندا تيَثةرِن و لة موولوولةى خويَن
تووشبوون بة خويَن بةربوون شيَوةى ضونكة ناوكيان تيَدا نةماوة ،بةالَم لة جيادةبيَتةوة و بالَودةبيَتةوة ،دةورى شيَوةكةيان
دةطؤرِىَ. (كةم خويَنى داسولكةيى) شيَوةى ظايرؤس يان تةنى بيَطانة ئةدات و
قووتى ئةدا و تيَكى ئةشكيَنىَ. ئةطؤرِى بؤ دةمة داس.
500.000 7000 ذمارةيان لة 1ملم4000.000 3
لةبارى ئاسايى ناضاالكن بةالَم لةكاتى هةميشة ضاالكن ضونكة بةردةوام خانة هةلَلوشيَنةرةكان هةنديَكيان
تووشبوون بة خويَن بةربوون ضاالك ئؤكسجين دةبةن و دوانؤكسيدى هةميشة ضاالكن. ضاالكبوون
دةبن. كاربؤن ئةطةرِيَننؤ.
بىَ ناووكن. لة سةرةتادا ناووكيان هةية ،بةالَم ناووكدارن بؤ ئةوةى لةكاتى تووشبوون
لةبارى ئاساييدا وونى دةكةن تاوةكو بة هؤكارى نةخؤشى دابةش بن و ناووك
ذمارةيان زياد بكات. برِيَكى زياتر هيمؤطلؤبين هةلَطرن.
12-7رِؤذ. هةنديَكيان زياتر لة سالَيَك دةذى وةك 120رِؤذ.
ماوةى ذيان
هةلَلوشيَنةرى طةورة.
خانةى تةواو نين ضونكة ناووكيان نيية. لةرِووى تةواوى خانةى تةواو نين ضونكة ناووكيان نيية .خانةى تةواون ضونكة ناووكيان هةية.
بةشدارى دةكةن لة كردارى خويَن بة برِيَكى زؤر ئؤكسجين ئةطوازيَتةوة و لةش دةثاريَزىَ لة تووشبوون بة
مةيين. بة برِيَكى مامناوةند دوانةئؤكسيدى هؤكارى نةخؤشى. فرمان
كاربؤن ئةطوازيَتةوة.
يةك جؤرن. جؤراوجؤرن. يةك جؤرن. جؤر
ئةنزيم دةرئةدات ،دةبيَتة هؤى هيمؤطلؤبين (ثرؤتينى طلؤبين و ئاسن) .ثالزما خانة (دذةتةن) ،ئينتةرلوكين ،1
ثرؤتين
بةرهةمهيَنانى ثرؤتينى فايبرين. ئينتةرلوكين .2
هيمؤطلؤبينى تيَدا نيية بىَ رِةنطن. هيمؤطلؤبينى تيَدا نيية رِةنطيان سثيية. هيمؤطلؤبينى تيَداية رِةنطيان سورة. رِةنطيان
بضوكن ،كاتيَك يةكدةطرن دةبنة طةورةن. بضوكن و ذمارةيان زؤرة.
قةبارة
بةشيَك لة خانةى زؤر طةورة.
ث /3كردارى خويَن مةيين رِوون بكةرةوة ؟
كارليَكةكانى مةيين رِوودةدات ثةرِةكانى خويَن ثرؤتينةكان (ئةنزيم)ى مةيين دةردةدةن تووشبوونى لوولةكانى خويَن
تؤرِى فايبرين ثيَكديَت كة خانةكانى خويَن و ثةرِةكانى خويَن طلدةدةنةوة خويَن مةيين
P a g e 28 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل36 ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو خويَن بةندى دووةم
ث /4ئةو هؤكارانة ضين كة لةكردارى طواستنةوةى خويَندا لةنيَوان كؤمةلَة خويَنة جياوازةكاندا ثشتيان ثىَ دةبةستريَت ؟
و /بوونى دذة ثةيداكةر لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكان و بوونى دذةتةن لة ثالزمادا ئةمانةن كة طونجاون لة كردارى طواستنةوةى خويَندا ديارى دةكةن.
ث /5ئةو كؤمةالَنةى خويَن ضين كة دةشيَت بدريَتة كةسيَك كؤمةلَةى خويَنى AB-بيَت لةطةلَ رِةضاوكردنى دذة ثةيداكةرةكانى Rh ،B ،A؟
وO- ،AB- ،B- ،A- /
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /6خويَنبةربوون كةمووكورِييةكة هؤكةى سةرنةكةوتنى يةكيَ لة هةنطاوةكانى دروستبوونى خويَن مةيينة ،رِيَتيَضونةكانى ئةريَنى و نةريَنى ضاوةرِوان
كراوى ئةم كةموكورِيية ضييه ؟
و /ئةريَنى ئةو كةسةى كة نةخؤشى خويَنبةربوونى هةية لةوانةية كةمتر تووشى نؤرة دلَى و خراثى سورِى خويَن و سستبوونى ببيَت.
نةريَنى لةوانةية ئةوةى نةخؤشى خويَنبةربوونى هةبيَت خويَنى لىَ برِوات هةتا مردن.
ث /7بؤضى ثيَويستة هةردوو كؤمةلَةى خويَنى ئافرةتى دووطيان و ميَردةكةى بزانريَت ؟
و /لةوانةية ئةو زانياريية يارمةتى ديارى كردنى كؤمةلَةى خويَنى مندالَةكة بدات.
P a g e 29 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل42 ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ كؤئةندامى هةناسة بةندى دووةم
ث /1جياوازى ضيية لةنيَوان هةناسةدانى ناوةوة و هةناسةدانى دةرةوة ؟
هةناسةدانى ناوةوة هةناسةدانى دةرةوة
كردارى ئالَوطؤرِى طازةكانة لةنيَوان خويَن و خانةكانى لةش. كردارى ئالَوطؤرِى طازةكانة لةنيَوان خويَن و هةواى زةثؤش.
ث /2رِيَبازى ئؤكسجين ديارى بكة لة زةثؤشى دةرةوة تا دةطاتة خويَن ؟
بؤرِيَضكةكانى هةوا دوو لقة بؤرِى هةوا بؤرِى هةوا قورِط طةروو دةم و لووت
سييةكان سيكلَدانؤضكةكانى هةوا
ث /3كردارى ئالَوطؤرِى طازةكان لة سييةكاندا رِوون بكةرةوة ؟
و /ئؤكسجين لة ناوضةيةكى خةستى بةرزةوة لة سيكلَدانؤضكةكانى هةوا بالَودةبيَتةوة بؤ ناوضةيةكى خةستى نزم كة ئةويش خويَنة ،هةروةها
دوانةئؤكسيدى كاربؤن لة ناوضةيةكى خةستى بةرزةوة لة خويَن بالَودةبيَتةوة بؤ ناوضةيةكى خةستى نزم لة سيكلَدانؤضكةكانى هةوا.
ث /4طواستنةوةى ئؤكسجين و طواستنةوةى دوانةئؤكسيدى كاربؤن لة خويَندا ليَك جيابكةرةوة ؟
طواستنةوةى CO2 طواستنةوةى O2
بةشى زؤرى بةشيَوةى ئايَؤنى HCO3بيكاربؤنات دةطوازريَتةوة. بةشى زؤرى بةشيَوةى يةكطرتوو لةطةلَ هيمؤطلؤبين دةطوازريَتةوة.
%23ى بةشيَوةى يةكطرتوو لةطةلَ هيمؤطلؤبين و %7ى بةشيَوةى بةشى كةمى بةتواوةيى لة ثالزمادا دةطوازريَتةوة.
تواوة لة ثالزمادا دةطوازريَتةوة.
ث /5ميكانيزمى كارى ماسولكةكان و ئيَسك لةكاتى هةناسة وةرطرتندا رِوون بكةرةوة ؟
و /ماسولكةى ثةراسووةكان طرذدةبن و قةفةزةى سنط فراوان دةبيَت و ناوثةنضك طرذ دةبيَتةوة و بؤ خوارةوة دةجوولَيَت.
ث /6ئةو هؤكارانة ضين كة تيَكرِاى هةناسةدان رِيَك دةخةن ؟
و /دةماخ بة بةرزبوونةوةى خةستى CO2لة خويَندا وريا دةبيَتةوة ،تيَكرِاى جوولَةى هةناسةدان زياد دةبيَت بةمةش ضوونة ذوورةوةى O2بؤ سييةكان
زياد دةكات و CO2لة خويَندا دادةبةزيَت.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /7لةبةرضى زيندةوةرى تاك خانة ثيَويستى بة كؤئةندامى هةناسة نيية ؟
و /زيندةوةرى قةبارة بضوك و تاك خانة ثيَويستيان بة كؤئةندامى هةناسة نيية ضونكة رِووبةرى رِووى هةموو خانةكة بةرةالَية و رِووبةرى رِووى
دةورووبةرى ذينطةيى دةرةكيية ،ئةمةش رِيَطة دةدات بةهؤى بالَوبوونةوة و دةالَندن خانةكة ئؤكسجين و خؤراكة ماددةكانى دةست بكةويَت هةروةها
رِيَطة بة البردنى ثاشةرِؤ لة خانةكان دةدات بةهؤى ثةردةى خانةوة.
ث /8خويَن لة خويَنبةرةكاندا تيَر ئؤكسجينة كة رِيَذةكةى نزيك دةبيَتةوة لة %98بارى ئةم دوو نةخؤشيية ضين كة لةوانةية ببنة هؤى كةمتر تيَربوون
بة ئؤكسجين ؟
و /هةلَئاوسانى سى و هةوكردنى لقةكانى بؤرِى هةوا ،هةر وةالَميَكى ذيرانة و لؤذيك ثةسةند دةكريَت كة ئاماذة بؤ برِى كةمترى ئةو ئؤكسجينة
دةكات كة دةطاتة خويَن يان خويَن دةيطوازيَتةوة.
P a g e 30 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل44 كؤئةندامى سورِان و كؤئةندامى هةناسة ثيَداضوونةوةى بةند بةندى دووةم
ث /1طويَضكةلَة طرذبوونة ثةستان و سكؤلَة طرذبوونة ثةستان ليَك جيابكةرةوة ؟
خاوبوونةوةى طويَضكةلَة و سكؤلَة طرذبوونى سكؤلَة طرذبوونى طويَضكةلَة
خويَن دةطةرِيَتةوة بؤ طويَضكةلَةكان. خويَن لة سكؤلَةكانةوة دةضىَ بؤ لوولة خويَنة خويَن لة طويَضكةلَةكانةوة دةضىَ بؤ
فراوانةكان (سيية خويَنبةر و شاخويَنبةر). سكؤلَةكان.
زمانة ثةرِةييةكان (دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى) زمانة ثةرِةييةكان (دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى) زمانة ثةرِةييةكان (دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى)
دةكريَنةوة. دادةخريَن. كراوةن (لة كتيَب نوسراوة دهكريَنةوة).
زمانة كةوانةييةكان (سيية زمانة و شاخويَنبةرة زمانة كةوانةييةكان (سيية زمانة و شاخويَنبةرة زمانة كةوانةييةكان (سيية زمانة و شاخويَنبةرة
زمانة) دادةخريَن. زمانة) دةكريَنةوة. زمانة) داخراون.
ماوةكةى 0.4ضركةية. ماوةكةى 0.3ضركةية. ماوةكةى 0.1ضركةية.
لة ئامرازى هيَلَكارى دلَدا بة ثيتى Tهيَما لة ئامرازى هيَلَكارى دلَدا بة ثيتى QRSهيَما لة ئامرازى هيَلَكارى دلَدا بة ثيتى Pهيَما
دةكرىَ. دةكرىَ. دةكرىَ.
دةنطى دوب دروست دةبىَ (كورت و تيذة) لة دةنطى لوب دروست دةبىَ (نزم و دريَذة) لة
ئةنجامى داخرانى زمانة كةوانةييةكان. ئةنجامى داخرانى زمانة ثةرِةييةكان.
خاوبوونةوة ثةستان ثةيدا دةبىَ (لة نيَرة طرذبوونة ثةستان ثةيدا دةبىَ (لة نيَرة برِةكةى
برِةكةى 80ملم جيوةية ،لة ميَية 70ملم 120ملم جيوةية و لة ميَية 110ملم جيوةية).
جيوةية).
ث /2ئةو دةربرِينة ديارى بكة كة ناطةرِيَتةوة بؤ ئةم كؤمةلَةية (خرِؤكةى سورى خويَن ،هيمؤطلؤبين ،خرِؤكةى سثى خويَن ،ثةرِةى خويَن) ؟
و /هيمؤطلؤبين سةر بة كؤمةلَةكة نيية ،ضونكة سىَ زاراوةكةى ديكة ثيَكهيَنةرةكانى خويَن وةسف دةكةن لةكاتيَكدا هيمؤطلؤبين طةرديَكة لةناو خانةى
خرِؤكة سورى ثيَطةيشتوو.
ث /3ثةيوةندى نيَوان هةر جووتيَك لةم ضةمكانةى ديَن رِوون بكةرةوة ؟
أ .زمانةى نيَوان طويَضكةلَة سكؤلَة و زمانةى كةوانةيى ؟
زمانةى كةوانةيى زمانةى طويَضكةلَة سكؤلَة
رِىَ لة طةرِانةوةى خويَن دةطريَت بؤ سكؤلَة. رِىَ لة طةرِانةوةى خويَن دةطريَت بؤ طويَضكةلَة.
ب .خويَنبةر و خويَنهيَنةر ؟
خويَنهيَنةر خويَنبةر لةرِووى
خويَن لة بةشةكانى لةشةوة دةطةرِيَننةوة بؤ دلَ. طواستنةوةى خويَن خويَن لة دلَةوة دةبةن بؤ بةشةكانى لةش.
خويَنةكةى فرة ئؤكسجينة (جطة لة سيية خويَنبةر و ناووكة خويَنةكةى كةم ئؤكسجينة (جطة لة سيية خويَنهيَنةر و ناووكة
O2ى ناو خويَن
خويَنهيَنةر). خويَنبةر).
خويَنةكةى دوانةئؤكسيدى كاربؤنى كةمة (جطة لة سيية خويَنةكةى دوانةئؤكسيدى كاربؤنى زؤرة (جطة لة سيية
CO2ى ناو خويَن
خويَنهيَنةر و ناووكة خويَنهيَنةر). خويَنبةر و ناووكة خويَنبةر).
خويَنةكةى ناوى رِةنطى سورى كالَة (جطة لة سيية خويَنبةر خويَنةكةى ناوى رِةنطى سورى تيَرة (جطة لة سيية خويَنهيَنةر
رِةنطى خويَن
و ناووكة خويَنهيَنةر). و ناووكة خويَنبةر).
ضينى لووسة ماسولكةى كةمترة. لووسة ماسولكة ضينى لووسة ماسولكةى زياترة.
ئةستوريةكةى كةمترة ضونكة لوسة ماسولكةى كةمترة. ئةستورى ديوارى ئةستورترة ضونكة لووسة ماسولكةى زياترة.
ثةستانى خويَن لة ناويدا كةمترة. ثةستانى خويَن لة ناويدا زياترة. ثةستانى خويَن
زمانةيان هةية. زمانةيان نيية. زمانة
لةكاتى خويَنبةربون لةكاتى خويَنبةربوون خويَن ليَهاتنى بةشيَوةى ثضرِ ثضرِة .لةكاتى خويَن بةربوون خويَن ليَهاتنى بةشيَوةى هيَواشة.
P a g e 31 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل44 كؤئةندامى سورِان و كؤئةندامى هةناسة ثيَداضوونةوةى بةند بةندى دووةم
ج .هةناسة وةرطرتن و هةناسةدانةوة ؟
هةناسةدانةوة هةناسة وةرطرتن
كردارى دةركردنى هةواية لة سييةكان. كردارى هاتنة ذوورةوةى هةواية بؤ ناو سييةكان.
ماسولكةى ثةراسووةكان خاودةبيَتةوة و قةفةزةى سنط تةسك دةبيَت. ماسولكةى ثةراسووةكان طرذدةبن و قةفةزةى سنط فراوان دةبيَت.
ناوثةنضك خاودةبيَتةوة (ناوثةنضك بؤ سةرةوة ثالَ دةنريَت). ناوثةنضك طرذدةبيَت (ناوثةنضك بؤ خوارةوة ثال َدةنريَت).
قةبارةى سييةكان كةم دةبيَتةوة و ثةستانى ناويان زياد دةكات. قةبارةى سييةكان زياد دةكات و ثةستانى ناويان كةم دةكات.
بةهؤى زيادبوونى ثةستانةوة هةوا لة سييةكان دةضيَتة دةرةوة. بةهؤى كةمبوونةوةى ثةستانةوة هةوا دةضيَتة ناويان.
وةالَمى رِاست هةلَبذيَرة
أ .لة طويَضكةلَةكانةوة بؤ خويَنهيَنةرةكان ث /4خويَن بة كام ئاراستةدا دةطوازريَتةوة لةماوة طرذبوونى سكؤلَةدا ؟
د .لة سكؤلَةكانةوة بؤ خويَنبةرةكان ج .لة طويَضكةلَةكانةوة بؤ سكؤلَةكان ب .لة سكؤلَةكانةوة بؤ طويَضكةلَةكان
ث /5فرمانى ليمفة كؤئةندام ضيية ؟
ب .يارمةتى لةش دةدات لة بةرطرى نةخؤشى أ .يارمةتى خويَن دةدات لة طواستنةوةى طازى ئؤكسجيندا
د .ئةو شلةى كة لةنيَوان خانةكانداية بؤ دوور لةدلَ دةطوازريَتةوة ج .لةطةلَ كؤئةندامى هةناسة كارليَك دةكات
أ .ضاالككردنى كردارى بةرهةمهيَنانى دذة تةنةكان ث /6كام لةمانةى ديَن رِؤلَى فايبرين دةنويَنيَت ؟
د .لةناوبردنى ئةو وردبينة زيندةوةرانةى كة ديَنة ناو لةش ج .بةشدارى كردن لة درووست بوونى خويَن مةييندا ب .طواستنةوةى ئؤكسجين
ويَنةكة رِوونى دةكاتةوة كة ضؤن ثةستانى طرذبوونى دلَ كارى تىَ دةكريَت بةبرِى خوىَ كة لةيةك رِؤذدا دةضيَتة ناو لةشةوة ،ويَنةكة بةكاربهيَنة بؤ
وةالَمدانةوةى ثرسيارةكةى لةدواى ديَت ؟
ث /7ثةيوةندى ضيية لةنيَوان ثةستانى خويَن و برِى ئةو خويَيةى دةضيَتة ناو لةش ؟
أ .ثةستانى خويَن بةرزدةبيَتةوة لةطةلَ بةرزبوونةوةى ئةو برِة خويَيةى كة دةضيَتة ناو لةش
ب .ثةستانى خويَن نزم دةبيَتةوة لةطةلَ زيادبوونى ئةو برِة خويَيةى كة دةضيَتة لةشةوة
ج .ضوونة ناوةوةى 20طرام خوىَ بؤ لةش لة رِؤذيَكدا دةبيَتة هؤى جيَطيربوونى ثةستانى خويَن
د .ضوونة ناوةوةى 30طرام خوىَ بؤ لةش لةيةك رِؤذدا دةبيَتة هؤى جيَطيربوونى ثةستانى خويَن
ئةو مؤديَلة دريَذة برِطةيةكى دلَ نيشان دةدات ،بةكاريبهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ئةو ثرسيارة ؟
ث /8ئةو رِةنووسانة ضين كة ئاماذة بةو لوولة خويَنانة دةكةن كة خويَن بؤ دلَ ديَنن ؟
د 5 .و 6 ج6 ،5 ،4 . ب6 ،5 ،1 . أ7 ،4 ،1 .
ث /9بةشةكانى دلَى مرؤظ بذميَرة و فرمانى هةر بةشيَكيان رِوون بكةرةوة ؟
و /دلَة بةربةست (دلَ دابةش دةكات بؤ دوو الى رِاست و ضةث).
طويَضكةلَةى رِاست (ئةو خويَنة وةردةطريَت كة لةبةشةكانى لةشةوة دةطةرِيَتةوة).
سكؤلَةى رِاست (ثالَ بة خويَنةوة دةنيَت بؤ سييةكان).
طويَضكةلَةى ضةث (ئةو خويَنة وةردةطريَت كة لةسييةكانةوة دةطةرِيَتةوة).
سكؤلَةى ضةث (ثالَ بة خويَنةوة دةنيَت بؤ بةشةكانى لةش).
ث /10لةرِيَى دلَ و سييةكان و لةشةوة رِيَبازى خويَن ديارى بكة ؟
و /خويَن دةضيَتة ناو بةشى رِاستى دلَةوة و بؤ سييةكان دةطوازريَتةوة و بؤ بةشى ضةثى دلَ دةطةرِيَتةوة كة لةرِيَى شاخويَنبةرةوة ثالَدةنريَت بؤ لةش.
ث /11ثةيوةندى ضيية لةنيَوان ثيَكهاتةى هةريةك لة خويَنبةرةكان و خويَنهيَنةرةكان و موولوولةكانى خويَن و فرمانى هةريةكةشيان ديارى بكة ؟
خويَنهيَنةرةكان خويَنبةرةكان موولوولةكانى خويَن
خؤراكة ماددةكان و طازةكان لةرِيَى ديوارى خويَنبةرةكان ماسولكةيان هةية بةشدارى لة خويَنهيَنةرةكان زمانةيان هةية رِىَ لة
طةرِانةوةى خويَن دةطرن بؤ دواوة. موولوولةكانى خويَنةوة كة بةئةستوورى يةك جوولَةى خويَندا دةكةن.
خانةن تيَثةرِ دةبن.
P a g e 32 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل44 كؤئةندامى سورِان و كؤئةندامى هةناسة ثيَداضوونةوةى بةند بةندى دووةم
ث /12بةراورد لةنيَوان سيية خويَنبةرةكان و شاخويَنبةردا بكة ؟
شاخويَنبةر سيية خويَنبةر
خويَنى تيَر ئؤكسجين دةطوازيَتةوة. خويَنى كةم ئؤكسجين دةطوازيَتةوة.
ث /13بةراورد لةنيَوان سيية خويَنهيَنةرةكان و كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروودا بكة ؟
كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو سيية خويَنهيَنةر
خويَنى كةم ئؤكسجين دةطوازيَتةوة. خويَنى تيَر ئؤكسجين دةطوازيَتةوة.
ث /14فرمانةكانى ليمفة كؤئةندام كورت بكةرةوة ؟
و /ليمفة كؤئةندام شلةكان بؤ خويَن دةطوازيَتةوة هةروةها بةشيَكة لة بةرطريية كؤئةندام.
ث /15فرمانى هةر ثيَكهيَنةريَك لة ثيَكهيَنةرةكانى خويَن ضيية ؟
ثالزما ثةرِةكانى خويَن خرِؤكة سثييةكان خرِؤكة سورةكان
يارمةتى ثيَكهيَنانى خويَن مةيين خؤراكة ماددة و ثاشةرِؤ و ئاو و لةش لة نةخؤشى دةثاريَزن. ئؤكسجين دةطوازنةوة.
هؤرمؤن و ماددةكانى ديكة دةدةن.
دةطوازيَتةوة.
ث /16ئةو ثيَكهاتة ضيية كة خرِؤكة سوورةكان نيانة وة نةبوونيشى سنوور بؤ تةمةنيان ديارى دةكات ؟
و /خرِؤكة سورةكان ناووكيان نيية و ناتوانن خؤيان نوىَ بكةنةوة.
ث /17سىَ جياوازى لةنيَوان خرِؤكة سورةكان و خرِؤكة سثييةكاندا بلَىَ ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو ل.25
ث /18هةنطاوةكانى خويَن مةيين كورت بكةرةوة كة دواى برينداربوونى لوولةى خويَن رِوودةدات ؟
و /ثةرِةكانى خويَن لة ناوضةى بريندار تؤثةلَ دةبن و دةمةوانةيةكى بضووك ثيَكديَنن ،ثةرِةكانى خويَن و شانةى تووشبوو هؤكارى مةيين دةردةدةن
كة دةبيَتةهؤى ثيَكهيَنانى ئةو فايبرينةى كة خانةكانى خويَن طلدةداتةوة.
ث /19ثؤليَن كردنى خويَن بؤ كؤمةلَةكان بةثيَى رِذيَمى O ،B ،Aرِوون بكةرةوة ؟
و /كةسيَك دةتوانيَت دذة ثةيداكةرى Aو Bلةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى خويَنى ثةيدا بكات يان هيضيان ثةيدا نةكات ،ئةو كةسة دذةتةنةكان بؤ
ئةو دذة ثةيداكةرة ثةيدادةكات كة هةلَى نةطرتووة ،بوونى ئةو دذة ثةيداكةر و دذةتةنانة ئةوانةن كة كؤمةلَةى خويَنى كةسيَك O ،B ،Aديارى دةكةن.
ث /20رِؤلَى هؤكارى رِيسى ضيية لة ديارى كردنى رِيَكةوتنى خويَندا كة ثةيوةستة بة طواستنةوةى خويَن لة كةسيَكةوة بؤ كةسيَكى ديكة كة هاوشيَوةن
لة رِذيَمى O ،B ،Aدا ؟
و /هؤكارى Rhدذة ثةيداكةرة لة خويَندا هةية ،كؤمةلَةى خويَنى Rh+خويَن لة هةر كؤمةلَةيةكى خويَنى Rhوةردةطريَت ،بةالَم كؤمةلَة خويَنى Rh-
تةنها خويَن لة خويَنى Rh-وةردةطريَت.
ث /21رِيَبازى ئؤكسجين ديارى بكة لة دةرةوةى لةشةوة بؤ ناو خويَن ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ ل.27
ث /22بةراورد بكة لةنيَوان هةردوو كردارى طواستنةوة و ئالَوطؤرِى هةردوو طازى ئؤكسجين و دوانةئؤكسيدى كاربؤن ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ ل.27
ث /23جوولَةى ناوثةنضك و ماسولكةى ثةراسووةكان وةسف بكة لةكاتى هةناسة وةرطرتن و هةناسةدانةوةدا ؟
و /لة هةناسة وةرطرتندا ناوثةنضك تةخت دةبيَت و ثةراسووةكان بؤ سةرةوة و بؤ ثيَشةوة بةرز دةبنةوة بةالَم لةكاتى هةناسةدانةوةدا ناوثةنضك و
ماسولكة ثةراسووةكان خاودةبنةوة.
ث /24ناوى ئةو هؤكارة بلَىَ كة قةدى دةماخ وريا دةكاتةوة بؤ زيادكردنى تيَكرِاى هةناسةدان ؟
و /بةرزبوونةوةى دووةم ئؤكسيدى كاربؤن لة خويَن.
P a g e 33 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل44 كؤئةندامى سورِان و كؤئةندامى هةناسة ثيَداضوونةوةى بةند بةندى دووةم
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /1دةكريَت كةسيَكى تووشبوو بة كةمخويَنى ذمارةيةكى زؤر كةم خرِؤكةى سور يان رِيَذةيةكى كةم لة هيمؤطلؤبينى هةبيَت هةرضةندة نيشانةى
هةرة باوى ئةم تووشبوونة كةمى وزةية ،لةبةرضى كةم خويَنى دةبيَتةهؤى ئةم نيشانةية ؟
و /برِيَكى كةمتر لة ئؤكسجين دةطوازريَتةوة ،ئةمةش دةبيَتة هؤى نزمبوونةوةى رِيَذةى باهةناسة و برِى ATPكةمتر دةبيَت.
ث /2يةكيَك لة فرمانةكانى دلَة لوولة كؤئةندام ثاراستنى رِيَكوثيَكى ثلةى طةرمى لةشة ،رِوونى بكةرةوة كة ضؤن سورِانةوةى خويَن بة بةردةوامى
بةهةموو لةشدا بةم ئةركة هةلَدةسيَت ؟
و /خويَن لةكاتى سورِانى لة ناوضة طةرمةكانى لةش طةرمى دةمذيَت ،لة ناوضةكانى طةرمى كةمتر بةرةالَى دةكات بؤية خويَن طةرمى لةش ضونيةك
دةكات.
ث /3ذمارةى ليَدانى دلَى كةسيَكى تةمةن حةفتا و ثيَنج سالَ بذميَرة واى دابنىَ كة تيَكرِاى ليَدانةكانى دلَ 70ليَدانة لة خولةكيَكدا ؟
و( 70 /ليَدان) × ( 60خولةك) × ( 24كاتذميَر) × ( 365رِؤذ) × ( 75تةمةن) = 2.759.400.000ليَدان
ث /4ئةم خشتةى خوارةوة كؤمةلَةكانى خويَن دةنويَنيَت و زانياريية ناتةواوةكان ثرِبكةرةوة بؤ هةر كؤمةلَةيةكى خويَن ؟
و /كؤمةلَةى خويَنى Aدذة ثةيداكةرى Aهةية ،دذةتةنةكان لة كؤمةلَة خويَنى Bدذة بة ،Aكؤمةلَةى خويَنى ABدةتوانيَت تةنها خويَن بداتة كؤمةلَة
خويَنى ،ABكؤمةلَة خويَنى Oتةنها خويَن لة كؤمةلَةى Oوةردةطريَت.
فراوانكردنى ئاسؤى بيركردنةوة
ث /1رِوودانى نزمبوونةوةيةكى كةم يان بةرزبوونةوةيةكى كةم لة قةبارةى خويَن كاريطةرى هةية لة ثةستانى خويَن كاتيَك كةسيَك تووشى
رِووداويَك دةبيَت و برِيَكى زؤر لة خويَنةكةى ون دةكات ،ثالزما بؤ ئةو كةسة دةطوازريَتةوة لةجياتى خويَنى تةواو ،سوودى بةكارهيَنانى ثالزما ضيية
لة باريَكى وةك ئةمةدا ؟
و /طواستنةوةى ثالزما قةبارةى خويَن دةطةرِيَنيَتةوة بؤ ئةوةى ثيَويستة هةبيَت بىَ دوو دلَى لة كؤمةلَةى خويَن.
ث /2يةكةم ئؤكسيدى كاربؤن طازيَكى زؤر ذةهراويية و هيض بؤنيَكى نيية ؟
أ .ضؤن ئةم طازة كار لة هةردوو كؤئةندامى هةناسةدان و سورِان دةكات ؟
ب .ئةو نيشانانة ضين كة لةكةسيَكدا دةردةكةون كة يةكةم ئؤكسيدى كاربؤنى هةلَمذيبيَت ؟
و /يةكةم ئؤكسيدى كاربؤن بةوة جيادةكريَتةوة كة تواناى زؤرة بؤ يةكطرتن لةطةلَ هيمؤطلؤبين ،لةم يةكطرتنة خويَنيَكى سورى كالَ ثةيدادةبيَت بؤية
ئةو كةسةى ئةو طازة هةلَمذيَت هةناسةى تةنط دةبيَت.
P a g e 34 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كتيَبى رِاهيَنان بةندى دووةم
.1كام لةمانة طرنطى زياترة بؤ رِوودانى ليَدانى دلَ ؟
د .زمانةى سيَ ثةرِةيى ج .طريَى طويَضكةلَة سكؤلَة ب .ليمفة طرىَ أ .زمانةى شاخويَنبةر
.2ئالَوطؤرِى خؤراكة ماددةكان و ثاشةرِؤكان لةنيَوان خويَن و شانةكانى لةش رِوودةدات لةرِيَطةى ؟
د .خويَنهيَنةرةكانةوة ج .موولوولةكانى خويَنةوة ب .خويَنبةرةكانةوة أ .خويَنبةرؤكةكانةوة
.3كام لةمانة تاكة جياكةرةوةى سيية سورِة ؟
ب .خويَنبةرةكان كة خويَن بؤ دوور لة دلَ دةطوازنةوة أ .موولوولةكانى خويَ ن كة طازطؤرِكيَ لةطةلَ شانةكانى دةورووبةردا دةكةن
د .ئةو خويَنبةرةى لة طويَضكةلَةى رِاستةوة دةردةضيَت ج .ئةو خويَنبةرةى لة سكؤلَةى رِاستةوة دةردةضيَت
.4كام لةمانة ئاماذة بؤ يةك لة فرمانةكانى ليمف دةكات ؟
ب .شلةى زيادةى نيَوان خانةكان دةطيَرِيَتةوة بؤ دلَة لوولة كؤئةندام أ .ئةو خويَنةى كة بؤىَ دروست بووة دةطوازريَتةوة بؤ دلَة لوولة كؤئةندام
د .ئؤكسجين بؤ ليمفة طريَيةكان دةطوازيَتةوة ج .رِيَبازيَكى ديكة بؤ خويَن دابين دةكات لةكاتى جيَبةجىَ كردنى رِاهيَنانة وةرزشيية قورسةكان
د .هيمؤطلؤبين ج .ثالزما ب .دذةتةنةكان أ .ثةرِةكانى خويَن .5كاتيَك ئؤكسجين بةهؤى خويَن دةطوازريَتةوة دةبةستريَتةوة بة ؟
د .كؤلَيسترؤلَ ج .ثةرِةكانى خويَن ب .ليمف أ .ثالزما .6خويَنى بةربوو لة برينةوة نامةييةت ئةطةر يةكيَك لةمانةى تيَدا نةبوو ؟
.7هةلَلوشيَنةرة خانةكان ؟
د .دذةتةنةكان ثةيدا دةكةن ج .دةورى وردبينة زيندةوةرةكان دةدةن ب .خرِؤكةى سور ثةيدا دةكةن أ .هيمؤطلؤبين دةطوازنةوه
.8ثةرِةكانى خويَن ؟
د .خانةى تةواون ج .هيمؤطلؤبين ثةيدا دةكةن ب .بةشدارى لة كردارى خويَن مةيين دةكةن أ .لة ليمفة طريَيةكان ثةيدا دةبن
.9خرِؤكةى سورى خويَن ؟
د .ناوكيان نيية ج .بةشدارى كردارى خويَن مةيين دةكةن ب .بة قةبارة طةورةترين خانةكانى خويَنة أ .ضةند سالَيَك دةذين
.10لةكاتى طواستنةوةى خويَن بؤ كةسيَكى ديارى كراو كام لةمانة زانينى طرنطة ؟
ب .ئةطةر كؤمةلَةى خويَنى باوكى بةخشةر Rh+بيَت أ .ذمارةى خرِؤكة سورةكان لة وةرطردا
د .ئةطةر وةرطر لةماوةى شةش كاتذميَر ثيَش طواستنةوةى خويَن بؤى خؤراكى خواردبيَت ج .كؤمةلَةى خويَنى بةخشةرةكة
.11ئةو كولَكانةى ناوثؤشى ديوارى هةوا دةكةن ؟
أ .ثالَ بة هةواى هةناسة وةرطرتنةوة دةنيَن بةرةو سيكلَدانؤضكةكانى هةوا ب .ثالَ بة هةواى هةناسةدانةوةوة دةنيَن بةرةو هةردوو كةليَنى لووت
د .هةواى هةناسة وةرطرتن ثاك دةكةنةوة ج .هةواى هةناسةدانةوة شيَدار دةكةن
أ .ثةستانى بةرزى خويَن .12ئالَوطؤرِى طازةكان كة لةسيكلَدانؤضكةكانى هةوا رِوودةدات بةندة لةسةر ؟
د .داخرانى بؤرِيَضكةكانى خويَن لةماوة هةناسةدانةوةدا ج .خةستةليَذى طازةكان ب .ئةو لينجة ماددةى كة O2تواوة دةطوازيَتةوة
.13طواستنةوى CO2لة خويَندا دةبيَت كة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .بةشيَوةى ئايؤنةكانى بيكاربؤنات بيَت ب .لة ثالزمادا توابيَتةوة أ .بة هيمؤطلؤبينةوة بةسترابيَت
.14هةناسة وةرطرتن كاتيَك رِوودةدات كة ؟
أ .ناوثةنضك بةرزدةبيَتةوة ب .قةبارةى سنطة كةليَن زياد دةكات ج .ثةستانى خويَن بةرزدةبيَتةوة د .ثةستانى سنطة كةليَن بةرزدةبيَتةوة
.15ئةو خانانةى كة دةست بةسةر تيَكرِاى هةناسةداندا دةطرن دةكةونة ؟
د .وةرطرةكانى خاوبوونةوة كة دةكةونة نيَوان ثةراسووةكان ج .دةماخ ب .ناوثةنضك أ .طريَيةكى تايبةتمةند لة لقة بؤرِى هةوا
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ج ب د ج د ج د ب ج ج د ب ج ج ج
P a g e 35 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى دووةم رِيَبةرى
لةسةر ئةم ويَنةيةى دلَ وةالَمى ثرسيارةكانى ( 1و 2و 3و )4بدةرةوة ؟
.1لوولة خويَنةكان كة بةرِةنووسى ( )2ئاماذةى بؤ كراوة خويَنى كةم O2دةطوازنةوة ،ئةو لوولة خويَنانة بريتين لة ؟
د .بةشةكانى طويَضكةلَة ج .شاخويَنبةر ب .سيية خويَنهيَنةرةكان أ .سيية خويَنبةرةكان
أ .خةستى ئؤكسجينى بةرزة .2ئةو خويَنةى لة ذوورى رِةنووسى ()6دا هةية ؟
د .برِيَكى كةم لة ثالزماى هةية ج .خةستى ئؤكسجينى نزمة ب .بةرةو سييةكان دةضيَت
.3ئةو ثيَكهاتةيةى كة بةرِةنووسى ( )10ئاماذةى بؤ كراوة بريتيية لة ؟
د .سكؤلَةى ضةث ج .سكؤلَةى رِاست ب .طويَضكةلَةى ضةث أ .طويَضكةلَةى رِاست
د3 . ج11 . ب1 . أ2 . .4شاخويَنبةر ئةو ثيَكهاتةيةية كة ئاماذةى بؤ كراوة بة رِةنووسى ؟
.5خويَن بة ئاراستةى هةلَة دةرِوات بة زمانةى دوو ثةرِةييدا كة تيَكضوونى تيَدا بيَت كام كةليَنى دلَ خويَنةكة وةردةطريَت ؟
د .سكؤلَةى ضةث ج .سكؤلَةى رِاست ب .طويَضكةلَةى ضةث أ .طويَضكةلَةى رِاست
.6كام لةمانة لة خويَنهيَنةرةكاندا هةن و لة خويَنبةرةكاندا نين ؟
د .زمانةكان ج .رِووكةشة شانة ب .بةستةرة شانة أ .خانةكانى لوسة ماسولكة
.7بةو هيَزةى كة دةكةويَتة سةر ديوارى خويَنبةرةكان لةكاتى طرذبوونى دلَدا دةلَيَن ؟
د .خاوبوونةوةى خويَنبةرةكان ج .ثةستانى طرذبوونى دلَ ب .ثةستانى خاوبوونةوةى دلَ أ .ثةستانى بةرزى خويَن
.8ئةو ذوورةى دلَ كة خويَن لة هةردوو كلؤرة خويَنهيَنةرةوة وةردةطريَت ئةمةية ؟
د .سكؤلَةى ضةث ج .سكؤلَةى رِاست ب .طويَضكةلَةى رِاست أ .طويَضكةلَةى ضةث
.9ئةو ذوورةى دلَ كة خويَنى طةرِاوة لة سييةكان وةردةطريَت و تيَر ئؤكسجينة ئةوة ؟
د .طويَضكةلَةى رِاستة ج .سكؤلَةى رِاستة ب .طويَضكةلَةى ضةثة أ .سكؤلَةى ضةثة
.10ئةو لوولة خويَنانةى لةش كة ذمارة زؤرتر و قةبارة بضوكترن بريتين لة ؟
د .موولوولةكانى خويَن ج .خويَنبةرةكان ب .خويَنهيَنةرةكان أ .خويَنهيَنةرؤكةكان
.11خويَنبةر بة ضينيَكى ماسولكةيى ئةستورتر جيادةكريَتةوة وةك لةوةى كة لة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .موولوولةكانى خويَن ب .خويَنهيَنةرؤكةدا أ .خويَنهيَنةردا
أ 145/195 .لة نيَرة و 85/135لة ميَيةدا .12ثةستانى خويَنى ئاسايى بة مليمةترى جيوة دةكاتة ؟
د 80/120 .لة نيَرةدا و 70/110لة ميَيةدا ج 50/100 .لة نيَرة و 70/120لة ميَيةدا ب 100/130 .لة نيَرة و ميَيةدا
ب .دوو ذوورةكةى دلَن كة ثالَ بة خويَنةوة دةنيَن بؤ سييةكان و بةشةكانى ديكةى لةش أ .دوو ذوورةكةى سةرةوةى دلَن .13سكؤلَةكان ؟
ج .دوو ذورةكةى دلَن كة خويَن لة سيةكان و بةشةكانى ديكةى لةشةوة وةردةطرن
د .دوو ذورةكةى خوارةوةى دلَن كة هةريةكيَكيان سةربةخؤ لةوى ديكة طرذدةبيَ
.14بةو لووالنةى كة خويَن بؤ دوور لة دلَ دةطوازنةوة دةلَيَن ؟
د .خويَنهيَنةرةكان ج .موولوولةكانى خويَن ب .خويَنبةرةكان أ .خويَنهيَنةرةكان
.15ئةو خويَنةى كة دةضيَتة طويَضكةلَةى رِاست ؟
د .برِيَكى كةم لة ثالزما و ثةرِةكانى خويَنى تيَداية ج .كةم ئؤكسجينة ب .لة سييةكان دةطةرِيَتةوة أ .تيَرة بة ئؤكسجين
د .خويَنهيَنةرؤكة ج .خويَنهيَنةر ب .خويَنبةر أ .موولوولةكانى خويَن .16كام جؤرى لوولةكانى خويَن لة جؤرى بةتين و جيرِن ؟
أ .زيادة لة ورووذمى خويَن بةرةو دلَ .17رِةقبوونى خويَنبةرةكان دةبيَتةهؤى ؟
د .فراوانبوونى ديوارى ناوةوةى لوولةكانى خويَن ج .طرذبوونى ديوارى ناوةوةى خويَنبةرةكانى دلَ ب .زيادبوونى قةبارةى ماسولكةكان
.18ئةو خويَنبةرانةى كة ئةو خويَنة دةطوازنةوة دوانةئؤكسيدى كاربؤنى بة خةستييةكى بةرز تيَداية بةشيَكن لة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .سيية سورِ ب .كؤئةندامى سورِان أ .دلَة لوولة كؤئةندام
د .موولوولةكانى خويَن ج .خويَنبةر ب .خويَنهيَنةرؤكة أ .خويَنهيَنةر .19ئةطةر لوولةى خويَن زمانةى هةبيَت لةوانةية ئةمة بيَت ؟
19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
أ د ج ب ج ب ب د د د ب ب ج د ب ب أ أ أ
P a g e 36 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى دووةم رِيَبةرى
أ .ئاسايى خويَنى تيَر ئؤكسجين دةطوازيَتةوة خويَنبةر ؟ .20
د .هةموو ئةمانة ج .زمانةى هةية ناهيَلَيَت خويَن بؤ دواوة بطةرِيَتةوة ب .ديوارى تةنك و زؤر كةم جيرِى هةية
أ .كةلَةكةبوونى ئاسن :رِةقبوونى خويَنبةرةكان كةلَةكةبوونى كؤلَيسترؤلَ :رِةقبوونى خويَنبةرةكان ؟ .21
ب .رِةقبوونى خويَنبةرةكان :ئاسانييةكى زؤرتر لة كاركردنى دلَ ج .دابةزينى مذينى ضةورى تيَر :نؤرةدلَى د .رِةقبوونى خويَنبةرةكان :نؤرةدلَى
د .لوولةكانى خويَن ج .دوو ئالووةكة ب .سثلَ أ .ليمفة طرىَ ليمفة كؤئةندام هةموو ئةمانةى تيَداية جطة لة ؟ .22
د .سيكلَدانؤضكةكانى هةوا ج .خرِؤكة سثييةكانى خويَن ب .خرِؤكة سورةكانى خويَن أ .ثةرِةكانى خويَن
خرِؤكة سورةكان ؟ .24
أ .طازةكانى هةناسةدان دةطوازنةوة ب .ظايرؤسةكان لةناودةبةن ج .بةرطرى لة تووشبوون بة بةكتريا دةكةن د .كؤلَيسترؤلَ دةطوازنةوة
خرِؤكةى سورى ثيَطةيشتوو ؟ .25
أ .نزيك سالَيَك دةتوانيَت بذيت ب .طةورةترين خانةكانى خويَنة لة قةبارةدا ج .ثالَثشتى كردارى خويَن مةيين دةكات د .ناوكى تيَدا نيية
كام لةم خانانة ئةو ثرؤتينانةى تيَداية كة ئؤكسجين دةطوازنةوة ؟ .26
د .سيكلَدانؤضكةكانى هةوا ج .ثةرِةكانى خويَن ب .خرِؤكة سثييةكان أ .خرِؤكة سورةكان
د .ترشى كاربؤنيك ج .هيمؤطلؤبين ب .ئؤكسيدى ئاسن أ .ثالزما ئةو بةشةى ئاسنى تيَداية لة خرِؤكة سورةكان ناودةبريَت بة ؟ .27
د .سيكلَدانؤضكةكانى هةوا ج .خرِؤكة سورةكان ب .ثةرِةكانى خويَن أ .خرِؤكة سثييةكان
د .دذة تةنةكان ج .مةيينى خويَن ب .خرِؤكة سورةكان أ .ليمف ثةرِةكانى خويَن ثيَويستن بؤ ثيَكهيَنانى ؟ .29
د .مةيينى خويَن ج .جوولَة و طواستنةوة ب .بةرطرى تووشبوون بة بةكتريا أ .هةناسةدان
كام لةمانة ثةيوةندى بة مةيينى خويَنةوة نيية ؟ .31
ب .ثةرِةكانى خويَن هؤكارةكانى خويَن مةين دةردةدةن أ .تؤثةلَبونى ثةرِةكانى خويَن لة شويَنى ثضرِانى لولةى خويَن
د .ثيَكهيَنانى ئاويَتةكان لة فايبرين و خرِؤكة سورةكان ج .بةرهةمهيَنانى ثرؤتينى فايبرين
ئةوةى دذة ثةيداكةرى Aهةية لةسةر خرِؤكة سورةكانى دةتوانيَت خويَن بدات بة كةسيَك كة كؤمةلَةى خويَنةكةى ؟ .32
د .تةنها O ج .تةنها AB ب B .و AB أ A .و AB
بةرطرى كردن لة لةش دذى تووشبوون بة بةكتريا و هيَرشى ماددة نامؤكان ئةوة فرمانى ؟ .33
د .خرِؤكة سثييةكانة ج .ثالزماية ب .ثةرِةكانى خويَنة أ .خرِؤكة سورةكانة
ئةو ويَنة هيَلَكاريية دةريدةخات كة ئةم خانانة ؟ .34
د .خرِؤكة سثييةكانن ج .ثةرِةكانى خويَنن ب .خرِؤكة سورةكانن أ .ناووكيان تيَداية
خانة دةركةوتووةكان لة ويَنة هيَلَكارييةكةى ثيَشوودا ؟ .35
ب .لة كؤئةندامى سورِاندا طةورةترين قةبارةيان هةية أ .بةالى كةمةوة دةتوانن سالَيَك بذين
د .هيمؤطلؤبينيان تيَداية ج .ثالَثشتى خويَن مةيين دةكةن
بةرزبوونةوةى خةستى دوانةئؤكسيدى كاربؤن دةبيَتة هؤى ؟ .36
ب .زيادبوونى ضاالكى دةمارة خانةكانى دةماخ ثاش كةمبوونةوةى CO2 أ .دابةزينى تيَكرِاى هةناسةدان
د .بةرزبوونةوةى رِيَذةى O2لة خويَن و ثاشان دابةزينى ج .بةرزبوونةوةى تيَكرِاى هةناسةدان
د .لقة بؤرِى هةوا ج .زمانةى زؤرِنايى ب .بؤرِى هةوا أ .قورِط لةكاتى قووتداندا رِيَرِةوى هةوا لة طةروودا داثؤشراوة بة ؟ .37
هةواى هةناسة وةرطرتن رِاستةوخؤ ثيَش ئةوةى بضيَتة ناو سيكلَدانؤضكةكانى هةوا تيَثةرِ دةبيَت بة ؟ .38
د .بؤرِيَضكةى هةوا ج .لقة بؤرِى هةوا ب .بؤرِى هةوا أ .قورِط
38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20
د ج ج د ب د أ د د ج أ ج أ د أ د د د أ
P a g e 37 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى دووةم رِيَبةرى
ئةو ويَنة هيَلَكارييةى تةنيشت رِوونى دةكاتةوة كة ئةو بةشةى بة ( )Sئاماذةى بؤ كراوة ئةوة ؟ .39
د .قورِطة ج .بؤرِى هةواية ب .طةرووة أ .زمانةى زورِنايية
لة سييةكاندا ،سيكلَدانؤضكةكانى هةوا دةطةنة لقة بؤرِى هةوا بةهؤى تؤرِيَك لة بؤرِى زؤر ورد كة ناودةبريَت بة ؟ .40
د .بؤرِيَضكةكانى هةوا ج .موولوولةكانى خويَن ب .خويَنهيَنةرؤكةكان أ .خويَنبةرؤكةكان
أ .تورةكةكانى هةواى تيَداية هةر سيكلَدانؤضكةيةكى هةوا ؟ .41
ب .رِاستةوخؤ بة طةرووةوة جيَطيرة ج .بة موولوولةى خويَن دةورةدراوة د .تورةكةى هةواى قةبارة طةورةية
ئالَووطؤرِى طازةكان رِوودةدات ئةوكاتةى كة ؟ .42
ب .ئؤكسجين دةبةستريَت بة Hbلة خرِؤكة سورةكاندا أ .ئؤكسجينى سيكلَدانؤضكةكانى هةوا بةناو خويَنى موولوولةكاندا بالَودةبيَتةوة
د .هةموو ئةمانة ج .خرِؤكة سورةكان ئؤكسجين دةدةنة خانةكانى شانةى لةش
طواستنةوةى CO2بؤ خويَن بة هةموو رِيَطاكان دةبيَت جطة لة رِيَطايةك كة ؟ .43
د .بةهؤى خرِؤكة سثييةكانةوة ج .بةشيَوةى HCO3دةبيَت ب .بة Hbبةسترابيَت أ .لة ثالزما توابيَتةوة
كام لةمانة ضوونة ذوورةوةى دوانةئؤكسيدى كاربؤن بؤ خويَن و دةرضوونى لة خويَن ديارى دةكات ؟ 2017-2016خ2 .44
د .رِيَذةى هيمؤطلؤبين لة خويَندا ج .رِيَذةى خويَن لة ثالزمادا ب .خةستةليَذى أ .ثةستانى هةوا لةناو سيكلَدانؤضكةكانى هةوا
أ .دلَ دابةش دةكات بؤ الى رِاست و ضةث ناوثةنضك ؟ .45
د .هيضكام لةمانة ج .طرنطة بؤ كردارى هةناسةدان ب .زمانةى شاخويَنبةر دادةثؤشيَت لة داخستنيدا
أ .قةبارةى سنطة كةليَن طةورة دةبيَت ئةوكاتةى ناوثةنضك و ماسولكةى ثةراسووةكان خاودةبنةوة ؟ .46
د .هةناسةدان ئةستةم دةبيَت ج .كردارى هةناسةدانةوة رِوودةدات ب .كردارى هةناسة وةرطرتن رِوودةدات
مةلَبةندى هةناسة لة دةماخدا بةوة جيادةكريَتةوة كة بةرزترين ثلة كارى تيَدةكريَت بة ؟ .47
د .برِى O2لة خانة ج .خةستى CO2لة خويَندا ب .خةستى CO2لة سييةكاندا أ .خةستى O2
د .سيكلَدانؤضكةكانى هةوا ج .قورِط ب .لووتة كةليَن أ .بؤرِى هةوا ئالَوطؤرِى طاز بة كردار رِوودةدات لة ؟ .48
د .لقة بؤرِى هةوا :بؤرِيَضكةكانى هةوا ج .قورِط :طةروو ب .لقة بؤرِى هةوا :قورِط أ .سيكلَدانؤضكةكانى هةوا :لقة بؤرِى هةوا
أ .خؤراكة ماددةكان :طورضيلةكان دوانةئؤكسيدى كاربؤن :سييةكان ؟ .50
د .ثاشةرِؤ نايترؤجينييةكان :سييةكان ج .ثاشةرِؤ نايترؤجينييةكان :طورضيلةكان ب .خؤراكة ماددةكان :سييةكان
كام لةمانة رِوودةدات كاتيَك هةوا ثالَدةنريَت لة دةرةوة بؤ ناوةوةى سييةكان بؤ بةجيَهيَنانى يةكسانبوونى ثةستانى هةوا ؟ .51
د .هيضكام لةمانة ج .هةناسةدانةوة ب .خاوبوونةوة أ .هةناسة وةرطرتن
51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39
أ ج د د ج ج ج ب د د ج د ج
P a g e 38 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى سورِان ل31-25 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
ئةم ويَنة هيَلَكارية بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ( 1و 2و 3و )4؟
.1ئةو ذمارانة كامانةن كة ئاماذة بةو لوولة خويَنانة دةكةن كة خويَن بؤ دلَ دةطيَرِيَتةوة ؟ 2015-2014خ1
د 5 .و 6 ج1 ،5 ،6 . ب4 ،5 ،6 . أ4 ،7 ،1 .
.2كام لةم رِةنوسانة ثةيوةندييان هةية بة طواستنةوةى خويَنى كةم ئؤكسجين ؟ 2017-2016خ1
د7 ،4 ،1 ،9 . ب 8 ،1 ،2 ،6 .ج4 ،1 ،2 ،3 . أ5 ،1 ،4 ،3 .
.3طرذبوونة ثةستان ثةيوةندى بة كام لةم رِةنوسانةى خوارةوة هةية ؟ 2017-2016خ1
د3 ،2 . ج9 ،2 . ب3 ،8 . أ3 ،9 .
.4لة شيَوةكةدا ئةو رِةنووسانة ضين كة ئاماذة بةو لوولة خويَنانة دةكةن كة خويَن بؤ دوور لة دلَ دةطوازنةوة ؟
د 2020-2019 6 ،5 .خ2 ج7 ،4 . ب7 ،6 ،1 . أ6 ،4 ،5 .
.5كؤئةندامى سورِان ؟ 2015-2014ب أ .تةنها لة دلَة لوولة كؤئةندام ثيَكديَت
د .أ+ج بةيةكةوة ج .لةرِيَطةيةوة تةنها شلةى خويَن دةطوازريَتةوة ب .لة دلَة لوولة كؤئةندام و ليمفة كؤئةندام ثيَكديَت
.6ئةو شلةيةى كة ليَكخشاندن كةم دةكاتةوة لةكاتى طرذبوونى دلَ ،دةردةدريَت لةاليةن ؟ 2020-2019ب
د .ثةردةى دلَ ج .زمانةكانى دلَ ب .سكؤلَةكانى دلَ أ .طويَضكةلَةكانى دلَ
.7زمانةى سيَ ثةرِةيى دةكةويَتة ؟ 2017-2016ب
د .سةرةتاى سيية خويَنبةر ج .سةرةتاى شاخويَنبةر ب .نيَوان طويَضكةلَة و سكؤلَةى رِاست أ .نيَوان طويَضكةلَة و سكؤلَةى ضةث
.8دوو زمانةى كةوانةيى رِيَطة دةطرن خويَن بطةرِيَتةوة لة ؟ 2018-2017خ2
د .أ+ب بةيةكةوة ج .طويَضكةلَةى ضةث بؤ سكؤلَةى ضةث ب .سيية خويَنبةر بؤ سكؤلَةى رِاست أ .شاخويَنبةر بؤ سكؤلَةى ضةث
.9ئةو خويَنةى كة دةضيَتة ناو طويَضكةلَةى رِاست ؟ 2011-2010خ2
د .لة دوو سيةكة طةرِاوةتةوة ج .كةم ئؤكسجينة ب .لة سكؤلَةى رِاست طةرِاوةتةوة أ .تيَر ئؤكسجينة
.10سكؤلَةى ضةث ثالَ بة خويَنةوة دةنيَت بةرةو ؟ 2015-2014ب
د .سيية خويَنبةرةكان ج .كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو ب .شاخويَنبةر أ .سيية خويَنهيَنةرةكان
.11طويَضكةلَةى ضةث خويَن وةردةطريَت لة ؟ 2018-2017خ1
د .أ+ج بةيةكةوة ج .كلؤرة خويَنهيَنةرى سةروو ب .سيية خويَنهيَنةرةكان أ .كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو
.12دةنطى ليَدانى دلَ ثةيدا دةبيَت لة ؟ 2012-2011خ 2015-2014 2خ1
د .كرانةوةى زمانةكان ج .داخرانى زمانةكان ب .طرذبوونى ماسولكةى دلَ أ .فراوانبوونى ماسولكةى دلَ
.13رِيزبةندى بؤ رِيَبازى خويَن لة دلَ و لةش ديارى بكة ،بة سكؤلَةى رِاست دةست ثيَبكة ( )1طويَضكةلَةى رِاست )2( ،سكؤلَةى ضةث)3( ،
شاخويَنبةر )4( ،سيية خويَنبةرةكان )5( ،طويَضكةلَةى ضةث )6( ،سكؤلَةى رِاست )7( ،كلؤرة خويَنهيَنةرةكان )8( ،سيية خويَنهيَنةرةكان)9( ،
سييةكان )10( ،لةش) ؟ 2019-2018خ2
د11035872946 . ج17103258946 . ب31072518946 . أ71032598146 .
.14فرمانى سيية خويَنهيَنةر بريتية لة ؟ 2016-2015خ2
أ .طيَرِانةوةى خويَنى ثرِ ئؤكسجينة لة هةموو بةشةكانى لةشةوة بؤ طويَضكةلَةى ضةث
ب .طيَرِانةوةى خويَنى كةم ئؤكسجينة لة سييةكانةوة بؤ طويَضكةلَةى ضةث
ج .طيَرِانةوةى خويَنى ثرِ ئؤكسجينة لة سييةكانةوة بؤ طويَضكةلَةى رِاست
د .طيَرِانةوةى خويَنى ثرِ ئؤكسجينة لة سييةكانةوة بؤ طويَضكةلَةى ضةث
.15لة شيَوةكةدا ئةو رِةنووسانة ضين كة ئاماذة بة زمانة كةوانةييةكانى دلَ دةكةن ؟ 2020-2019خ1
د 1 .و 4 ج 2 .و 3 ب 2 .و 4 أ 1 .و 3
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
د د ج ج ب ب ج د ب د ب د أ ج أ
P a g e 39 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى سورِان ل31-25 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
2016-2015ب .16خويَنى طةرِاوة لة سيية خويَنهيَنةرةكان ؟
د .ب+ج بةيةكةوة ج .بة خةستى بةرزى CO2دةناسريَت ب .دةضيَتة طويَضكةلَةى رِاست أ .دةضيَتة طويَضكةلَةى ضةث
أ .طويَضكةلَةى رِاست خويَن بؤ سيية خويَنبةر ثالَ دةنيَت .17لة كردارى سورِى خويَن لةناو دلَدا ؟ 2019-2018ب
ب .سكؤلَةى ضةث خويَن لة سيية خويَنهيَنةرةكانةوة وةردةطرىَ ج .طويَضكةلَةى ضةث خويَن بؤ شاخويَنبةر ثالَ دةنيَت د .هةموويان نارِاستن
.18هةنطاو دروستكةر بريتية لة ؟ 2014-2013خ 2أ .خانةى دلَة ماسولكةى تايبةتمةند
د .طرىَ طويَضكةلَة سكؤلَة ج .خانةكانى تايبةتمةند لة سكؤلَةى ضةث ب .خانةكانى ديوارى سكؤلَةى ضةث
.19لة شيَوةى بةرامبةردا ئةو ثيَكهاتةيةى كة بةذمارة ( )2ئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟ 2019-2018ب
د .ب+ج بةيةكةوة ج .هةنطاو دروستكةر ب .طرىَ طيرفانى طويَضكةلَة أ .طرىَ طويَضكةلَة سكؤلَة
.20طرىَ طويَضكةلَة سكؤلَة ؟ 2017-2016خ 2أ .دةكةويَتة دلَة بةربةستى نيَوان هةردوو طويَضكةلَةوة
ب .تةزووة كارةباييةكان بؤ ديوارى هةردوو طويَضكةلَةكان دةنيَريَت ج .دةكةويَتة دلَة بةربةستى نيَوان هةردوو سكؤلَةوة د .أ+ب بةيةكةوة
.21ئةو تةوذمة كارةباييانةى كة دةبنة هؤى رِيَكخستنى طرذبوونى دلَ دةردةثةرِن (دةردةضيَت) لةاليةن ؟ 2018-2017خ1
د .درِكة دةمارةكانى درِكةثةتك ج .كؤمةلَة خانةيةكى تايبةتمةندى ماسولكةى دلَ ب .قةدى دةماخ أ .ميَشك
.22كام لةمانة زياتر طرنطة بؤ رِوودانى ليَدانى دلَ ؟ 2015-2014ب 2016-2015ب
د .طرىَ طويَضكةلَة سكؤلَة ج .ليمفة طريَيةكان ب .زمانة شاخويَنبةر أ .طرىَ طيرفانة طويَضكةلَة
ب .زؤرجار ثيَى دةوتريَت هةنطاو دروستكةر .23طرىَ طويَضكةلَة سكؤلَة ؟ 2016-2015خ 2أ .بةشدارى دةكات لة طرذبوونى طويَضكةلَةكاندا
د .تةزووة كارةباييةكان بؤ ئةو ماسولكة خانانة دةنيَريَت كة هةردوو سكؤلَةى لىَ ثيَكديَت ج .تيَكرِاى طرذبوونى تةواوى دلَ رِيَك دةخات
.24لة قؤناغى Pليَدانى دلَدا ،خويَن بة كام ئاراستةدا دةطوازريَتةوة ؟ 2016-2015خ 2أ .لة سكؤلَةكانةوة بؤ خويَنبةرةكان
ب .لة طويَضكةلَةكانةوة بؤ خويَنهيَنةرةكان ج .لة طويَضكةلَةكانةوة بؤ سكؤلَةكان د .لة سكؤلَةكانةوة بؤ طويَضكةلَةكان
.25لةماوةى شةثؤلى Pلة شةثؤلةكانى ليَدانى دلَدا ؟ 2017-2016خ 2أ .زمانةيى دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى دةكريَنةوة
د .ب+ج بةيةكةوة ج .هةردوو سكؤلَةكانى دلَ طرذ دةبن ب .هةردوو زمانةى كةوانةيى دةكريَنةوة
.26ويَنة داتاييةكة هيَلَكارى كارةبايى ليَدانى دلَ رِوون دةكاتةوة ناوى ئاماذة بؤكراو بة ثيتى Tضيية ؟ 2012-2011خ1
د .خاوبوونةوةى طويَضكةلَة و سكؤلَة بةيةكةوة ج .خاوبوونةوةى طويَضكةلَةى ب .طرذبوونى سكؤلَةى أ .طرذبوونى طويَضكةلَةى
.27لة ويَنةكةدا لة ثيتى ئاماذة بؤكراو بة QRSكام لةمانة دةنويَنيَت ؟ 2020-2019ب
د .خاوبوونةوةى طويَضكةلَة و سكؤلَة ج .خاوبوونةوةى سكؤلَةيى ب .طرذبوونى سكؤلَةيى أ .طرذبوونى طويَضكةلَةيى
.28بة كام ئاراستة خويَن دةطوازريَتةوة لةكاتى طرذبوونى سكؤلَة ؟ 2012-2011خ 2أ .لة هةردوو سكؤلَةوة بؤ خويَنبةرةكان
ب .لة هةردوو طويَضكةلَةوة بؤ خويَنهيَنةرةكان ج .لة هةردوو سكؤلَةوة بؤ هةردوو طويَضكةلَة د .لة هةردوو طويَضكةلَةوة بؤ هةردوو سكؤلَة
.29قؤناغى طرذبوونى سكؤلَة ؟ 2015-2014خ2
د .هةموو ئةمانة ج .لةم قؤناغةدا دةنطى دوب دةبيستريَت ب .لةم قؤناغةدا زمانة كةوانةيةكان دةكريَنةوة أ 0.8 .ضركة دةخايةنيَت
.30لةماوةى طرذبوونى سكؤلَةدا ؟ 2016-2015خ 2019-2018 1خ 2أ .شاخويَنبةرة زمانة داخراوة بةالَم زمانةى سىَ ثةرِةى كراوةية
د .زمانةى دووثةرِةى و سىَ ثةرِةى داخراون ج .سيية زمانة و شاخويَنبةرة زمانة داخراون ب .زمانةى دووثةرِةيى و سىَ ثةرِةيى كراوةن
.31ليَدانى دلَ زنجيرة شةثؤلة ثةستاوتنيَكى ناو خويَنبةرةكانة هؤيةكةى طرذبوونةكانى ؟ 2020-2019خ2
د .طويَضكةلَةى رِاستة ج .طويَضكةلَةى ضةثة ب .سكؤلَةى ضةثة أ .سكؤلَةى رِاستة
.32ئةطةر ثةستانى خويَن الى طةنجيَك يةكسان بيَت بة 80/120ئةوا رِةنووسى 80لةكاتى ؟ 2013-2012خ1
ب .داخستنى زمانةى سىَ ثةرِةيى بة تةنها دةثيَوريَت أ .داخستنى زمانةى دووثةرِةيى بة تةنها دةثيَوريَت
د .كرانةوةى هةردوو زمانةى كةوانةى ضةث و رِاست دةثيَوريَت ج .داخستنى هةردوو زمانةى كةوانةى ضةث و رِاست دةثيَوريَت
.33ثةستانى خويَن لة كام لةمانة بةرزترة ؟ 2019-2018ب أ .خويَنبةرؤكة ب .خويَنبةر ج .موولوولةى خويَن د .هةردوو كلؤرة خويَنهيَنةر
33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16
ب ج ب د ب أ ب د أ ج د أ ج أ د أ د أ
P a g e 40 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى سورِان ل31-25 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
شيَوةكةى تةنيشت بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( 34و 35و )36؟
.34شيَوةكة كام لةمانة دةنويَنيَت ؟ 2016-2015ب
د .ليمفة لوولةكان ج .خويَنبةرةكان ب .خويَنهيَنةرةكان أ .موولوولةكانى خويَن
.35ئةو شانةى كة ئاماذة بؤكراوة بة رِةنوسى ذمارة ( )3بريتية لة ؟ 2016-2015ب
د .دةمارة شانة ج .بةستةرة شانة ب .لووسة ماسولكة أ .رِووكةشة شانة
.36ويَنة هيَلَكاريةكة جؤريَكة لة جؤرةكانى لوولة خويَنةكان ؟ 2016-2015خ1
ب .خويَن بؤ دوور لة دلَ دةطوازيَتةوة أ .ئةستورى ديوارةكانى تةنها يةك رِيز خانةية
د .رِيَطة بة بالَوبوونةوةى طازةكان و خؤراكة ماددةكان دةدات ج .خويَن بؤ دلَ دةطوازيَتةوة
.37ديوارى خويَنبةرةكان لة سىَ ضين ثيَكهاتووة ئةوانيش لة ناوةوة بؤ دةرةوة بريتين لة ؟ 2019-2018خ1
ب .رِووكةشة خانةكان ،لووسة ماسولكة ،بةستةرة شانة أ .رِووكةشة خانةكان ،بةستةرة شانة ،لووسة ماسولكة
د .لووسة ماسولكة ،بةستةرة شانة ،رِووكةشة خانةكان ج .بةستةرة شانة ،لووسة ماسولكة ،رِووكةشة خانةكان
.38كام لةمانة خويَنبةرةكان لة خويَنهيَنةرةكان جيادةكاتةوة ؟ 2014-2013خ2
د .زمانةيان تيَدا نيية ج .بة رِووكةشة خانة ناوثؤشكراون ب .بةستةرة شانةيان تيَداية أ .خانةكانى لووسة ماسوولكةيان تيَداية
.39كام لةمانة لة خويَنهيَنةرةكاندا هةية بةالَم لة زؤربةى خويَنبةرةكاندا نيية ؟ 2015-2014خ2
د .زمانةكان ج .بةستةرة شانة ب .رِووكةشة خانة أ .خانةكانى لووسة ماسولكة
.40ديوارى خويَنبةرةكان بةوة جيادةكريَنةوة كة ؟ 2017-2016ب
د .هةموو ئةمانة ج .تواناى كشانيان هةية ب .لة سىَ ضين ثيَكهاتوون أ .ئةستورن
.41ئالَوطؤرِى خؤراكة ماددة و ثاشةرِؤكان لةنيَوان خويَن و شانةكانى لةش رِوودةدات لةرِيَطةى ؟ 2014-2013ب
د .أ+ج بةيةكةوة ج .موولوولةكانى خويَن ب .خويَنهيَنةرةكان أ .خويَنبةرةكان
.42سيية خويَنهيَنةر بة بةراورد لةطةلَ سيية خويَنبةر بةوة جيادةكريَتةوة كة ؟ 2020-2019خ1
ب .خويَنى تيَر ئؤكسجين دةطوازيَتةوة و ثةستانى خويَنى تيَدا نزمة أ .خويَنى تيَر ئؤكسجين دةطوازيَتةوة و ثةستانى خويَنى تيَدا بةرزة
د .خويَنى كةم ئؤكسجين دةطوازيَتةوة و ثةستانى خويَنى تيَدا نزمة ج .خويَنى كةم ئؤكسجين دةطوازيَتةو ة و ثةستانى خويَنى تيَدا بةرزة
.43لةماوةى سيية سورِدا ؟ 2015-2014ب أ .خويَن لةنيَوان دلَ و سييةكاندا دةطوازريَتةوة
د .أ+ج بةيةكةوة ج .خويَن لة سكؤلَةى رِاستةوة ثالَ دةنريَت ب .خويَنى تيَر ئؤكسجين بةهؤى سيية خويَنبةر دةطوازريَتةوة
.44كام لةم ثيَكهاتانة بة بةشيَك لة سيية سورِ دادةنريَت ؟ 2018-2017ب
د .كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو ج .شاخويَنبةر ب .سيية خويَنبةر أ .سكؤلَةى ضةث
.45سورِى خويَنى هةردوو طورضيلةكان بةشيَكة لة ؟ 2017-2016ب
د .سورِى خويَنى جطةر ج .سورِى كؤرِؤنةرى ب .كؤئةندامة سورِ أ .سيية سورِ
.46ويَنة هيَلَكارييةكة رِوونى دةكاتةوة دوو لوولةى خويَن ( 1و )2بةيةكدةطةن بة تؤثةلَيَك لة موولوولةى خويَن ( ،)3تير ئاساكان ئاماذة دةكةن بؤ
ئاراستةى بالَوبوونةوةى ئؤكسجين و دوانةئؤكسيدى كاربؤن ،بةثشت بةستن بةو زانيارييانة وةالَمى رِاست لة خشتةكة هةلَبذيَرة ؟ 2020-2019خ1
وێنه هێڵكارييهكه بهشێكه له ئاراستهى گواستنهوهى خوێن 2 1
سييه سوڕ 1 ،3 ، 2 أ خوێنهێنهر خوێنبهر
كۆئهندامه سوڕ 2 ،3 ، 1 ب خوێنبهر خوێنهێنهر
كۆئهندامه سوڕ 1 ،3 ، 2 ج خوێنهێنهر خوێنبهر
سييه سوڕ 2 ،3 ، 1 د خوێنبهر خوێنهێنهر
د .طورضيلةكان ج .دلَ ب .جطةر .47خويَنبةرةكانى كؤرؤنةرى خويَن دةبةخشن بة ؟ 2018-2017ب أ .سييةكان
47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34
ج أود ب ب د ب ج د د د ب ج ج ب
P a g e 41 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى سورِان ل31-25 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
2016-2015خ1 .48سورِى كؤرِؤنةرى ؟
د .أ+ج بةيةكةوة ج .فرة رِةقبوون ثةيوةندى بةم سورِةوة هةية ب .خويَن دةدات بة سييةكان أ .بةشيَكة لة كؤئةندامة سورِ
.49ئةو لوولة خويَنةى كة خويَن بة ماسوولكةى دلَ دةبةخشىَ ناودةبرىَ بة ؟ 2013-2012خ 2016-2015 2ب
د .شاخويَنبةر ج .خويَنبةرى كؤرؤنةرى ب .كلؤرة خويَنهيَنةرى سةروو أ .خويَنبةرى سى
.50خويَنى طةرِاوة لة سيية سورِ دةضيَتة ..........وة خويَنى طةرِاوة لة كؤئةندامة سورِ دةضيَتة ..........؟ 2019-2018خ1
ب .سكؤلَةى رِاست ،سكؤلَةى ضةث أ .طويَضكةلَةى رِاست ،طويَضكةلَةى ضةث
د .سكؤلَةى ضةث ،سكؤلَةى رِاست ج .طويَضكةلَةى ضةث ،طويَضكةلَةى رِاست
د .أ+ب بةيةكةوة .51ليمفة كؤئةندام بةشيَكة لة ؟ 2018-2017ب أ .دلَة لوولة كؤئةندام ب .كؤئةندامى سورِان ج .بةرطريية كؤئةندام
.52ليمفة كؤئةندام ؟ 2013-2012خ1
د .أ+ج بةيةكةوة ج .بة سيية سورِ بةستراوة ب .شلةى شانةيى دةطةرِيَنيَتةوة بؤ دلَ أ .خويَن دةطةرِيَنيَتةوة بؤ دلَ
ب .خرِؤكة سثييةكانى خويَنى تيَداية .53شلةيى شانةيى (ليمف) ؟ 2017-2016ب أ .ثرؤتينى تيَداية
د .لةرِيَطاى هةردو كلؤرة خويَنهيَنةرى سةرو خواروة بؤ دلَ دةطوازريَتةوة ج .خرِؤكة سورةكانى خويَنى تيَداية
.54كام لةمانة دةربارةى ليمفة لوولةكان هةلَةية ؟ 2018-2017خ 1أ .ليمف لة شانةكانى لةش دةطةرِيَننةوة بؤ دلَ
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ليمف بؤ طشت بةشةكانى لةش دةبةن ب .وةك خويَنهيَنةرةكان زمانةيان تيَداية
أ .لة خويَنبةرةكان دةضن لة ثيَكهاتةدا .55ليمفة لوولةكان ؟ 2020-2019ب
د .هةموويان رِاست نين ج .لة موولوولةكانى خويَن دةضن لة ثيَكهاتةدا ب .لة خويَنهيَنةرةكان دةضن لة ثيَكهاتةدا
.56رِووى جياوازى لةنيَوان ثالزما و ليمف بريتيية لة ؟ 2018-2017خ 1أ .ثالزما ،خرِؤكةى سثى هةية بةالَم ليمف نييةتى
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ثالزما ،خرِؤكةى سورى هةية بةالَم ليمف نييةتى ب .برِى ثرؤتين لةناو ليمف زياترة لةوةى ثالزما
.57رِووى ليَكضوون لةنيَوان ليمف و خويَن ئةوةية كة كة هةردووكيان ؟ 2020-2019خ2
د .أ+ج بةيةكةوة ج .ثرؤتينيان تيَدا نيية ب .خرِؤكةى سوريان تيَداية أ .خرِؤكةى سثييان تيَداية
.58كؤئةندامى ليمف ؟ 2016-2015خ 2أ .خويَن بؤ دوور لة دلَ دةطوازيَتةوة
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ئةبةستريَتةوة بة كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو ب .شلةى نيَوان شانةكان دةطيَرِيَتةوة بؤ خويَن
.59ليمفة طريَيةكان ؟ 2017-2016خ 2أ .بةشيَكن لة ليمفة كؤئةندام
د .هةموو ئةمانة ج .شلةى شانةييان ثيَدا تيَثةرِ دةبيَت بةمةبةستى ثاك كردنةوة ب .خرِؤكةى سثى خويَنيان تيَداية
.60ليمفة كؤئةندام ؟ 2020-2019خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .بة كؤئةندامة سورِ بةستراوة ب .شلةى شانةيى بؤ خويَن دةطةرِيَنيَتةوة أ .خويَن بؤ دلَ دةطةرِيَنيَتةوة
.61جياوازى نيَوان كلؤرة خويَنهيَنةرى سةروو و كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو ئةوةية كة كلؤرة خويَنهيَنةرى خواروو ؟ 2020-2019خ2
ب .بةشدارى ناكات لة طةرِاندنةوةى ليمف بؤ خويَن أ .ديوارةكانى لة سيَ ضين ثيَكهاتووة
د .خويَنى كةم ئؤكسجين دةطوازيَتةوة بؤ دلَ ج .زمانةى تيَدا نيية
ل36-32 كةرتى دوو خويَن ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
2016-2015خ2 كام لةمانة رِؤلَى طرنطى هةية لة رِيَكخستنى دةالَندنة ثةستان لةنيَوان ثالزما و خانةكانى خويَندا ؟ .62
د .لة خرِؤكة سوورةكانى خويَن زياتر دةذين ج .ثيَويستن بؤ خويَن مةياندن ب .لة مؤخى ئيَسكدا دروست دةبن
64 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48
د ب أ ب د د ب أ ج ب ج ب ب ب ج ج أ
P a g e 42 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل36-32 كةرتى دوو خويَن ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
2015-2014ب ثةرِةكانى خويَن ؟ .65
د .هةموو ئةمانة ج .خانةى تةواو نين ب .بةشدارى لة كردارى خويَن مةياندندا دةكةن أ .لة مؤخى ئيَسك دروست دةبن
خرِؤكة سورةكانى خويَن ؟ 2015-2014خ1 .66
د .بىَ ناووكن ج .يارمةتى مةياندنى خويَن دةدةن ب .طةورةترين خانةكانى خويَنن لة قةبارةدا أ .ضةند سالَيَك دةذين
كام لةمانة دةربارةى خرِؤكة سورةكان نارِاستة ؟ 2017-2016ب أ .خؤراكة ماددةكان بؤ خانةكانى لةش دةطوازنةوة .67
د .ناووك و ئةندامؤضكةكان وون دةكةن ج .ئؤكسجين بؤ خانةكانى لةش دةطوازنةوة ب .لة مؤخى سوورى ئيَسك دروست دةبن
خرِؤكة سورةكانى خويَن تواناى دابةشبونيان نيية ؟ 2015-2014خ 2أ .لةبةرئةوةى بؤ ماوةى 120رِؤذ زيندووة .68
د .لةبةرئةوةى لة مؤخى سورى ئيَسك دروست دةبيَت ج .لةبةرئةوةى ناووكى تيَدا نيية ب .لةبةرئةوةى ئاسنى تيَداية
أ .طواستنةوةى خؤراكة ماددةكان و طازةكان هةموو ئةمانة لة فرمانةكانى خويَنة جطة لة ؟ 2019-2018خ2 .69
ب .دروستكردنى خانةكانى خويَن ج .هةبوونى رِؤلَى سةرةكى لة بةرطرى كردن لة لةش د .بةشدارى كردن لة رِيَكخستنى طةرمى لةش
رِووى ليَكضوون لةنيَوان خرِؤكة سثييةكانى خويَن و خرِؤكة سورةكانى خويَن ئةوةية كة هةردووكيان ؟ 2020-2019خ1 .70
ب .دةتوانن بضن بؤ شلةى نيَوان خانةكان أ .رِؤلَى سةرةكييان هةية لة بةرطرى كردن لة لةش
د .لة مؤخى سورى ئيَسكدا دروست دةبن ج .هةمان قةبارةيان هةية
د .هةموو ئةمانة ج .مؤخى ئيَسك ب .ليمفة طريَيةكان أ .سثلَ خرِؤكة سثيةكانى خويَن بةرهةمديَن لة ؟ 2016-2015ب .71
لةكاتى تووشبوون بة نةخؤشيةكى بةكتريا يان ظايرؤس ذمارةى كام لةمانة زياد دةبيَت ؟ 2017-2016خ2 .72
د .أ+ج بةيةكةوة ج .ثةرِةكانى خويَنةكان ب .خرِؤكة سورةكانى خويَن أ .خرِؤكة سثيةكانى خويَن
كام لةم جووتانة كة بةشةكانى خويَن دةنويَنن لةطةلَ فرمانةكانيان نارِاستة ؟ 2018-2017خ2 .73
ب .خرِؤكة سورةكانى خويَن :طواستنةوةى خؤراك أ .خرِؤكة سثييةكانى خويَن :بةرطرى
ج .ثةرِةكانى خويَن :خويَن مةيين د .ئةلبومين :رِيَكخستنى دةالَندنة ثةستان لةنيَوان ثالزما و خانةكانى خويَن
كؤمةلَةى خويَنى O؟ 2015-2014خ 2أ .دذة ثةيداكةرى ()Oى هةية لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى .74
ب .دةتوانيَت خويَن بدات تةنها بة كؤمةلَةى Oج .دذةتةنى بؤ Aو دذةتةنى بؤ Bهةية د .خويَن وةردةطريَت لة هةموو ئةمانة ()B ،A ،AB ،O
سةرنجةكانى كارلَ الندشتاينةر بووة هؤى ثؤليَن كردنى خويَن بؤ كؤمةلَةكان (سيستةمى )ABOبةثيَى ؟ 2018-2017خ2 .75
ب .دذةتةنةكانى ( )B ،Aكة لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى خويَندا هةية أ .دذة ثةيداكةرةكانى ( )B ،Aكة لةناو ثالزماى خويَندا هةية
ج .دذة ثةيداكةرةكانى ( )B ،Aكة لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى خويَندا هةية
د .دذةتةنةكانى ( )Rh ،B ،Aكة لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى خويَندا هةية
كةسيَك كؤمةلَةى خويَنةكةى B+بيَت لةتوانايداية خويَن بداتة كةسيَكى ديكة كؤمةلَةى خويَنةكةى ؟ 2011-2010خ1 .76
د B+ .و AB+بيَت ج B- .و AB+بيَت ب O+ .و B+بيَت أ O- .و B+بيَت
كةسيَك كؤمةلَةى خويَنةكةى AB-لةتوانايداية خويَن بدات بة كةسيَكى تر كة كؤمةلَةى خويَنى ؟ 2011-2010خ2 .77
د O- .و AB-بيَت ج O+ .و B-بيَت ب AB- .بيَت أ O- .و B+بيَت
كةسيَك كؤمةلَةى خويَنةكةى A+بيَت لة توانايداية خويَن بداتة كةسيَكى ديكة كة كؤمةلَةى خويَنةكةى ؟ 2014-2013ب 2016-2015ب .78
د A- .و AB-بيَت ج O+ .و AB-بيَت ب A+ .و AB+بيَت أ O- .و A+بيَت
لةذيَر رِؤشنايى كارليَكى نيَوان دذة ثةيداكةر و دذةتةن ،ئةطةر كةسيَك كؤمةلَةى خويَنى A+بيَت ئةوا دةتوانيَت خويَن وةربطريَت لة ؟ .79
د .هةموو ئةمانة 2018-2017خ1 جO+ ،A+ . بO- ،A+ . أA- ،A+ .
كةسيَك كؤمةلَة خويَنةكةى O+بيَت لةتوانايدا هةية خويَن بدات بة كةسيَك كؤمةلَةى خويَنةكةى ؟ 2014-2013خ1 .80
د .هةموو ئةمانة ج O- .و B-بيَت ب O+ .و B-بيَت أ O+ .و B+بيَت
دB . جAB . بA . أO . كام لةم كؤمةلَة خويَنانة دذةتةنى بؤ دذة ثةيداكةرى Aو دذة ثةيداكةرى Bهةية ؟ 2020-2019ب .81
81 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65
أ أ د ب ب د ج ج ب أ ج د ب ج أ د د
P a g e 43 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل36-32 كةرتى دوو خويَن ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
كاتيَك دذةتةن بؤ Bبؤ خويَنى كةسيَك زياد دةكةين ،بةالَم تؤثةلَبوون رِوونادات لةمةوة دةردةكةويَت كة كؤمةلَةى خويَنى كةسةكة ؟ .82
دژهتهن دژه پهيداكهر تاك د .هيضكام لةمانة رِاست نيية 2016-2015خ1 جB . بA . أAB .
لهناو پالزما لهسهرخڕۆكه سورهكان لة خشتةكةدا كام لةم دذةتةنانة لةناو ثالزماى تاكى ذمارة ( )2هةية ؟ 2018-2017ب .83
B 1 أ .دذةتةن بؤ Aب .دذةتةن بؤ Bج .دذةتةن بؤ B ،Aد .هيض دذةتةنيَكى نيية
B 2 ئةو كةسةى كؤمةلَةى خويَنةكةى لة جؤرى AB+ئةوا ؟ 2017-2016خ2 .84
ب .تواناى هةية خويَن بدات بة طشت كؤمةلَةكانى تر أ .سىَ جؤر دذة ثةيداكةر لةسةر خرِؤكة سورةكانى هةية
د .هةموويان نارِاستن ج .ثالزماى خويَنةكةى دذةتةنى بؤ هةردوو دذة ثةيداكةرى ()B ،Aى تيَداية
يةكيَك لةم كردارانةى طواستنةوةى خويَن رِاستة ؟ 2013-2012ب 2015-2014ب أ .لة كؤمةلَةى ABبؤ كؤمةلَةى O .85
د .لة كؤمةلَةى Bبؤ كؤمةلَةى O ج .لة كؤمةلَةى ABبؤ كؤمةلَةى A ب .لة كؤمةلَةى Oبؤ كؤمةلَةى B
كام كؤمةلَةى خويَن تةنها دذةتةن بؤ دذة ثةيداكةرى Aلة ثالزماى خويَنةكةيدا هةية و دذة ثةيداكةرى ()Rhيش لةسةر خرِؤكة سورةكانى نية ؟ .86
د .تةنها Oبيَت 2013-2012خ1 ج .تةنها ABبيَت ب B .و ABبيَت أ A .و ABبيَت
ئةوةى دذة ثةيداكةرى Bهةبىَ لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى لة توانايداية خويَن بدات بة كةسيَك كة كؤمةلَةى خويَنةكةى ؟ 2013-2012خ1 .88
د .تةنها Oبيَت ج .تةنها ABبيَت ب B .و ABبيَت أ A .و ABبيَت
كام لةم كؤمةلَة خويَنانة تةنها يةك جؤر دذة ثةيداكةرى هةية لة دذة ثةيداكةرةكانى ( Aو Bو )Rhلةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانيدا ؟ .89
د B+ .و O- ج O+ .و B- بAB- . أ O- .و A+
ئةو كةسةى دذة ثةيداكةرى Aهةبيَت لةسةر رِووى خرِؤكة سورةكانى دةتوانيَت خويَن بدات بة ؟ 2015-2014خ1 .92
د .كؤمةلَةى ABبةتةنها ج .كؤمةلَةى Bو AB ب .كؤمةلَةى Aو AB أ .كؤمةلَةى Oبةتةنها
بؤضى كؤمةلَةى خويَنى ABبة وةرطرى طشتى دادةنريَت ؟ 2019-2018خ 1أ .ضونكة خرِؤكة سورةكانى دذة ثةيداكةرى Aو Bهةلَدةطريَت .93
ب .ضونكة دذةتةنةكانيان بؤ دذة ثةيداكةرى Aو دذة ثةيداكةرى Bنيية ج .دةتوانيَت خويَن بة هةموو كؤمةلَةكانى تر بدات د .أ+ب بةيةكةوة
أ .دذة ثةيداكةرى B ،Aبةيةكةوة هةلَدةطرن بؤضى خاوةن كؤمةلَة خويَنى Oبة بةخشةرى طشتى دادةنريَت ،ضونكة ؟ 2019-2018خ2 .94
د .ب+ج بةيةكةوة ج .هيض دذة ثةيداكةريَكى B ،Aهةلَناطرن ب .دذة تةنيان بؤ هةردوو دذة ثةيداكةرى B ،Aهةية
هؤكارى رِيسى ؟ 2017-2016خ 2أ .دذةتةنة ب .دذة ثةيداكةرة ج .هؤكارى نةخؤشيية د .لةسةر خرِؤكةى سثى زؤربةى كةس هةية .95
شيبوونةوةى خرِؤكة سورةكانى كؤرثةلةيى لة كام لةو بارانةدا لةوانةية رِووبدات ؟ 2017-2016خ1 .96
ب .دايكى نيَطةتيظى دووطيان بة مندالَيَك كة باوكةكةى ثؤزةتيظ بيَت أ .دايكى ثؤزةتيظى دووطيان بة مندالَى نيَطةتيظ
د .دايكى نيَطةتيظى دووطيان بة مندالَيَك كة باوكةكةى نيَطةتيظ بيَت ج .دايكى نيَطةتيظى دووطيان بة مندالَى نيَطةتيظ
بؤ رِيَطريكردن لةبارى شيبوونةوة خرِؤكة سورةكانى كؤرثةلةيى ثيَويستة دايكى ..........دةرزى دذةتةنى بؤ Rhليَبدريَت ؟ 2020-2019خ2 .97
ب .نيَطةتيظى دووطيان بة مندالَى ثؤزةتيظ أ .ثؤزةتيظى دووطيان بة مندالَى نيَطةتيظ
د .نيَطةتيظى دووطيان بة مندالَى نيَطةتيظ ج .ثؤزةتيظى دووطيان بة مندالَى ثؤزةتيظ
97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82
ب ب ب ج ب ب ب أ أ ب ج ج ب أ أ ب
P a g e 44 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى هةناسة ل42-38 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
2020-2019ب .98ئالَوطؤرِى طازةكانة لةنيَوان خويَن و خانةكانى لةش ؟
د .هةناسةدانى ناوةوة ج .هةناسةدانةوة ب .هةناسة وةرطرتن أ .هةناسةدانى دةرةوة
أ .ئالَوطؤرِى طازةكانة لةنيَوان زةثؤشى دةرةوة و خويَن .99هةناسةدانى ناوةوة ؟ 2017-2016ب
ب .ئالَوطؤرِى طازة لةنيَوان خويَن و خانةكانى لةش ج .ضوونة ذوورةوةى هةواية بؤ ناو سييةكان د .دةركردنى هةواية لة سييةكانةوة بؤ دةرةوة
.100سييةكان بةوة جيادةكريَنةوة كة ؟ 2018-2017ب
ب .شويَنى ئالَوطؤرِى طازةكانن لةنيَوان زةثؤشى دةرةوة و خويَندا أ .بةشيَكن لة كؤئةندامى هةناسة
د .هةموو ئةمانة ج .بة ثةردةيةكى دوو تويَى داثؤشراون كة ناودةبريَت بة ثلورة
.101كام لةمانة دةربارةى سييةكان هةلَةية ؟ 2019-2018ب
ب .شويَنى ئالَوطؤرِى طازةكانة لةنيَوان خويَن و خانةكانى لةش أ .شويَنى ئالَوطؤرِى طازةكانة لةنيَوان زةثؤشى دةرةوة و خويَن
د .أ+ج بةيةكةوة رِاستن ج .سيى رِاست لة سىَ ثل و سيى ضةث لة دوو ثل ثيَكديَت
.102كام لةم بةشانةى كؤئةندامى هةناسة ،هةوا بةهؤى وردة مووةكان ثاك دةكاتةوة و بةهؤى لينجة ثةردةكانيش هةوا طةرم و شيَدار دةكات ؟
د .هةموو ئةمانة 2019-2018خ2 ج .قورِط ب .طةروو أ .كةليَنى لووت
.103سيكلَدانؤضكةكانى هةوا بةوة جيادةكريَنةوة كة ؟ 2017-2016ب أ .بة تؤرِيَك موولوولةى خويَن دةورةدراون
د .أ+ج بةيةكةوة ج .هةموو كردارةكانى ئالَوطؤرِى طازى سييةكانى تيادا بةجيَديَت ب .كرِكرِاطة لة ثيَكهاتنياندا هةية
.104لةم شيَوةى تةنيشتةدا ؟ 2017-2016خ 1أ .بةشى 1بريتية لة لقة بؤرِى هةوا
د .هةموو ئةمانة ج .بةشى 3بريتية لة سيكلَدانؤضكةى هةوا ب .بةشى 1كرِكرِاطة لة ثيَكهاتنيدا هةية
.105كولَك و لينجة ماددة لة ثيَكهاتةى كام لةم بةشانةى كؤئةندامى هةناسةدا هةية ؟ 2019-2018خ1
د .هةموو ئةمانة ج .بؤرِيَضكةكانى هةوا ب .دوو لقة بؤرِى هةوا أ .بؤرِى هةوا
.106كام لةم شانانة لينجة ماددة دةردةدات ؟ 2020-2019خ2
د .بةستةرة شانة ج .رِووكةشة شانة ب .دةمارة شانة أ .ماسولكة شانة
د .سوريَنضك ج .بؤرِى هةوا ب .قورِط .107رِيَرِةويَكى هاوبةشة بؤ خؤراك و هةوا ؟ 2016-2015خ 2أ .طةروو
.108بؤرِيَضكةكانى هةوا بةوة جياوازن لة دوو لقة بؤرِى هةوا كة ؟ 2014-2013خ1
د .رِؤلَيان هةية لة كردارى طازطؤرِكيَدا ج .كرِكرِاطة لة ديواريان نيية ب .لووسة ماسولكة لة ديواريان هةية أ .كولَكدارن
.109رِيزبةندى تةواو بؤ ئةو هةوايةى كة لةزةثؤشى دةرةوة بؤ موولوولةكانى خويَنى سييةكان دةطوازريَنةوة بريتيية لة ؟ 2018-2017ب 2020-2019خ1
( )1قورِط )2( ،بؤرِى هةوا )3( ،طةروو )4( ،دوو لقة بؤرِى هةوا )5( ،بؤرِيَضكةكانى هةوا )6( ،دةم و لووت )7( ،سيكلَدانؤضكةكانى هةوا)
د473216 . ج7542136 . ب7542316 . أ745126 .
.110كام لةمانة دةربارةى دةنطة ذيَيةكان هةلَةية ؟ 2017-2016خ 1أ .برِى طرذييان كاريطةرى لةسةر ضينى دةنط و هيَزةكةى دةبيَت
ج .لةكاتى دةرضوونى هةوا لة سييةكان دةلةرنةوة دةنط دةردةكةن ب .دةكةونة سةرةوةى قورِط
د .لةكاتى ضوونة ذوورةوةى هةوا بؤ سييةكان دةلةرنةوة دةنط دةردةكةن
.111لة كام لةمانة كردارى طازطؤرِكىَ رِوونادات لةنيَوان كؤئةندامى هةناسة و دلَة لوولة كؤئةندام ؟ 2018-2017خ2
د .هةموو ئةمانة ج .بؤرِيَضكةكانى هةوا ب .دوو لقة بؤرِى هةوا أ .بؤرِى هةوا
.112بؤرِيَضكةكانى هةوا :سيكلَدانؤضكةكانى هةوا ؟ 2015-2014خ 2016-2015 2خ1
د .لقة بؤرِى هةوا :بؤرِيضكةكانى هةوا ج .قورِط :طةروو ب .لقة بؤرِى هةوا :قورِط أ .بؤرِيَضكةكانى هةوا :لقة بؤرِى هةوا
.113ئالَوطؤرِى طازى رِوودةدات ئةوكاتةى كة ؟ 2020-2019خ1
أ .ئؤكسجين دةبةستريَت بة هيمؤطلؤبينةوة لة خرِؤكة سورةكاندا
ب .ئؤكسجينى سيكلَدانؤضكةكانى هةوا بةناو خويَنى موولوولةكاندا بالَودةبيَتةوة
د .هةموو ئةوانة ج .خرِؤكة سورةكان ،ئؤكسجين دةدةن بة خانةكانى شانةى لةش
113 112 111 110 109 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98
د د د د ج ج أ ج د ج د أ ب د ب د
P a g e 45 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى هةناسة ل42-38 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
2018-2017ب .114لة كردارى ئالَوطؤرِى طازةكان لة سييةكاندا ،ئةو هةوايةى كة لةزةثؤشى دةرةوة دةضيَتة ناو سيكلَدانؤضكةكانةوة ؟
أ .بة بةرزى خةستى ئؤكسجين و نزمى دوانةئؤكسيدى كاربؤن جيادةكريَتةوة
ب .بةوة جيادةكريَتةوة كة خةستى ئؤكسجين و دوانةئؤكسيدى كاربؤن يةكسانة
ج .بة بةرزى خةستى ئؤكسجين و بةرزى خةستى دوانةئؤكسيدى كاربؤن جيادةكريَتةوة
د .بة نزمى خةستى ئؤكسجين و دوانةئؤكسيدى كاربؤن جيادةكريَتةوة
.115لة كام لةم لووالنةى خويَن خةستى ئايؤنةكانى بيكاربؤنات HCO3بةرزة ؟ 2019-2018خ1
د .أ+ج بةيةكةوة ج .سيية خويَنبةرةكان ب .سيية خويَنهيَنةرةكان أ .كلؤرة خويَنهيَنةرةكان
.116زؤربةى دوانةئؤكسيدى كاربؤن لة خويَن دةطوازريَتةوة ؟ 2012-2011خ 2014-2013 2ب 2015-2014خ1
د .بةشيَوةى ئؤكسى هيمؤطلؤبين ج .بةشيَوةى ئايؤنةكانى بيكاربؤنات ب .بة تواوةيى لة ثالزما أ .بة بةستراوى بة هيمؤطلؤبين
.117دوانةئؤكسيدى كاربؤن لة خويَن دةطوازريَتةوة بة ؟ 2014-2013خ1
د .هةموو ئةمانة ج .بةشيَوةى ئايؤنةكانى بيكاربؤنات ب .بة تواوةيى لة ثالزما أ .بةستراوى بة هيمؤطلؤبين
.118زؤربةى ئؤكسجين دةطوازريَتةوة بة ؟ 2019-2018ب
د .شيَوةى ئايؤنةكانى هايدرؤجين ج .بةستراوى لةطةلَ هيمؤطلؤبين ب .شيَوةى ئايؤنةكانى بيكاربؤنات أ .تواوةوةيى لة ثالزمادا
.119لة كردارى طواستنةوةى طازةكان ،كاتيَك خويَن دةطاتة شانةكان كام لةمانة رِوودةدات ؟ 2019-2018خ1
أ .ئؤكسى هيمؤطلؤبين هةلَدةوةشيَ و ئؤكسجين لة هيمؤطلؤبين بةرةالَ دةبيَت ب .ترشى كاربؤنيك هةلَدةوةشيَت بؤ دوانةئؤكسيدى كاربؤن و ئاو
د .ئؤكسجين بة هيمؤطلؤبينةوة دةبةستريَت ج .ئايؤنةكانى بيكاربؤنات و ئايؤنةكانى هايدرؤجين يةكدةطرن بؤ دروستكردنى ترشى كاربؤنيك
.120لةكاتى طواستنةوةى دووةم ئؤكسيدى كاربؤن CO2لة خويَندا بةشيَوةى ئايؤنةكانى بيكاربؤنات HCO3كام لةمانة لة سييةكان رِوودةدات ؟
أ .ترشى كاربؤنيك بؤ ئايؤنةكانى بيكاربؤنات و هايدرؤجين هةلَدةوةشيَتةوة 2018-2017خ1
ب .ئايؤنةكانى بيكاربؤنات و ئايؤنةكانى هايدرؤجين يةكدةطرن و ترشى كاربؤنيك دروست دةكةن
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ترشى كاربؤنيك بؤ دوانةئؤكسيدى كاربؤن و ئاو هةلَدةوةشيَتةوة
.121هةوا دةضيَتة ناو سييةكان كاتىَ ؟ 2013-2012خ 2012-2011 1خ1
ب .قةبارةى سنطة كةليَن كةم دةبيَتةوة أ .ناوثةنضك خاودةبيَتةوة
ج .قةفةزةى سنط بةرةو خوارةوة رِادةكيَشرىَ د .ثةستانى سنطة كةليَن كةمتر دةبيَت لة ثةستانى هةواى زةثؤش
.122كاتيَك ماسولكةكانى ثةراسووةكان و ناوثةنضك خاودةبنةوة ؟ 2015-2014خ1
د .سنطة كةليَن فراوان دةبيَت ج .هةناسة وةرطرتن رِوودةدات ب .هةناسةدانةوة رِوودةدات أ .قةبارةى سييةكان زياد دةكات
.123هةوا لة هةردوو سييةكانةوة بؤ دةرةوة ثالَدةنريَت لة كردارى هةناسةدانةوة كاتيَك كة ؟ 2020-2019خ2
أ .ناوثةنضك تةخت دةبيَت و ماسولكةى ثةراسووةكان خاودةبنةوة و سنطة كةليَن تةسك دةبيَتةوة
ب .ماسولكةى ثةراسووةكان و ناوثةنضك خاودةبنةوة و سنطة كةليَن تةسك دةبيَتةوة
ج .ماسولكةى ثةراسووةكان و ناوثةنضك خاودةبنةوة و سنطة كةليَن فراوان دةبيَتةوة
د .ماسولكةى ثةراسووةكان و ناوثةنضك طرذدةبن و سنطة كةليَن فراوان دةبيَت
.124هةناسةدانةوة كاتيَك رِوودةدات كة ؟ 2014-2013خ2
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ماسوولكةكانى ثةراسوو طرذدةبن ب .ناوثةنضك طرذدةبيَت أ .ناوثةنضك خاودةبيَتةوة
.125هةناسة وةرطرتن رِوودةدات كاتيَك ؟ 2015-2014خ 2أ .ناوثةنضك بةرزدةبيَتةوة
د .ثةستانى هةوا لةناو سنطة كةليَندا بةرزدةبيَتةوة ج .ثةستانى خويَن زياد دةكات ب .قةبارةى سنطة كةليَن زياد دةكات
.126دةماخ و قةدى دةماخ دةست دةطرن بةسةر تيَكرِاى هةناسةدان لةرِيَطةى ضاوديَرى كردنيان بؤ خةستى ؟ 2016-2015خ2
ب .سايرؤكسين لةناو خويَندا أ .ئؤكسجين و دوانةئؤكسيدى كاربؤن بةيةكةوة لةناو خويَندا
د .دوانةئؤكسيدى كاربؤن لةناو خويَندا ج .ئؤكسجين لةناو خويَندا
126 125 124 123 122 121 120 119 118 117 116 115 114
د ب أ ب ب د د أ ج د ج د أ
P a g e 46 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كؤئةندامى هةناسة ل42-38 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى دووةم
.127لةم شيَوةيةدا كرداريَكى هةناسةدان رِوون دةكاتةوة كام لةمانة رِوودةدات ؟ 2019-2018خ 2أ .ناوثةنضك بؤ سةرةوة ثالَدةنريَت
د .ماسولكةى ثةراسووةكان خاودةبنةوة ج .هةوا بؤ دةرةوةى سييةكان ثالَدةنريَت ب .قةفةزى سنط فراوان دةبيَت
.128دةنط ثةيدا دةبيَت كاتيَك ؟ 2016-2015خ 1أ .هةناسة وةرطرتن رِوودةدات
ج .كاتيَك ناوثةنضك و ماسولكةى ثةراسوةكان خاودةبنةوة ب .ناوثةنضك تةخت دةبيَت و ثةراسووةكان بةرز ئةبنةوة
د .كاتيَك ثةستانى هةواى ناو سييةكان نزمترة لة ثةستانى هةواى دةرةوة
.129ئةو بةشةى دةماخ كامةية كة دةست بةسةر هةناسةدان دةطريَت كاتيَك مرؤظ بيَهؤش دةبيَت يان كاتيَك دةخةويَت ؟
د .ميَشكؤلَة 2018-2017خ2 ج .قةدى دةماخ ب .ميَشك أ .نيَوانة دةماخ
.130كام لةمانة ضوونة ذوورةوةى دوانةئؤكسيدى كاربؤن بؤ خويَن و هاتنة دةرةوةى لة خويَن ديارى دةكات ؟ 2017-2016خ2
د .أ+ج بةيةكةوة ج .ثةستانى هةواى ناو سيكلَدانؤضكةكان ب .خةستةليَذى أ .ثةستانى بةرزى خويَن
130 129 128 127
ب ج ج ب
P a g e 47 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى سێيهم
P a g e 48 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى سيَيةم
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان ثيَست و لينجة ماددة ؟
لينجة ماددة ثيَست
بةربةستيَكة لةرِووى ناوةوةى لةش. بةربةستيَكة لةرِووى دةرةوةى لةش.
ئارةقة و ضةورى و ماددةى ميَوى و ماددةى كيميايى كوذةر بؤ هةنديَكيان كولَكنن و هةنديَكى ديكةيان لينجة ماددة دةردةدةن و
هةروةها لةناوثؤشى طةدة دةبنةهؤى لةناوبردنى هؤكارةكانى نةخؤشى. هؤكارةكانى نةخؤشى دةردةدةن.
ث /رِووداوةكانى وةالَمدانةوة هةوكردنةكان ؟
ورووذمى خويَن بؤ ناوضةى تووشبوو زياد دةكات خانة تووشبووةكان هيستامين دةردةدةن هؤكارى نةخؤشى دةضنة ناو لةش بة ثيَستدا
خرِؤكة سثيةكانى خويَن بؤ ناوضةى تووشبوو دةطوازريَنةوة خرِؤكة سثيةكانى خويَن ثةالمارى هؤكارةكانى نةخؤشى دةدةن و دةيانكوذن
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان بةرطرى طشتى و بةرطرى تايبةتى ؟
بةرطرى تايبةتى بةرطرى طشتى
بةربةستى دووةمى بةرطريية. بةربةستى يةكةمى بةرطريية.
بؤ لةناوبردنى هؤكارةكانى نةخؤشى ثيَويستى بة ناسينةوةى دذة ثةيداكةر بؤ لةناوبردنى هؤكارةكانى نةخؤشى ثيَويستى بة ناسينةوةى دذة ثةيداكةر
هةية. نيية.
كاتيَك ضاالك دةبيَت كة بةربةستى يةكةم ببرِيَت. هةميشة ضاالكن.
ثيَكديَت لة ثيَست و لينجة ثةردة ،وةالَمدانةوةى هةوكردنةكان ،ثيَكديَت لة خانة (خرِؤكةى سثى كارا كة ليمفة خانةكانن) ،شانة (مؤخى
سورى ئيَسك) ،ئةندام (سايمؤسة رِذيَن و سثلَ و ليمفة طرىَ و دوو وةالَمدانةوةى طةرمى ،ثرؤتينةكان.
ئالَووةكة و ئةدينؤيد).
ئةو خرِؤكة سثييانةى كة بةشدارن لة بةرطرى طشتى (خانةى ئةو خرِؤكة سثييانةى كة بةشدارن لة بةرطرى تايبةتى (ليمفة خانةكانى
هةلَلوشيَنةرى طةورة ،خرِؤكةى سثى هاوتا ،كوذةرة خانةى سروشتى) T .ياريدةدةر و Tذةهراوى و Tسةركوتكةر و ليمفة خانةى Bو بيرخةرةوة
خانةكان).
ث /جؤرى خانةكان لة بةرطريية كؤئةندام و فرمانةكانيان ؟
فرمان جؤرى خانة
هؤكارةكانى نةخؤشى دةماشيَتةوة و دةيانكوذيَت. خانةى هةلَلوشيَنةر
هؤكارةكانى نةخؤشى قووتدةدات و لةناويان دةبات. خرِؤكةى سثى هاوتا
ثةردةى خانة تووشبووةكان كون دةكات و خانةكة شى دةكاتةوة. كوذةرة خانةى سروشتى
دةردانى ئينتةرلوكين IIبؤ ضاالككردنى خانةى Tكوذةر و خانةكانى .B خانةى Tياريدةدةر
شيكردنةوةى خانة تووشبووة ناسراوةكان. خانةى Tذةهراوى (كوذةر)
خانةى Tسةركوتكةر (وةستيَنةر) وةستاندنى وةالَمدانةوةى بةرطرى خانةيى لةكاتى نةمانى هؤكارى نةخؤشى.
بةرهةمهيَنانى دذةتةن (ثرؤتينى بةرطرى كردن). ثالزمة خانة
لة جارى يةكةمدا وةالَمى هؤكارةكانى نةخؤشى ناداتةوة ،بةالَم زانيارى كؤدةكاتةوة و دةيناسيَتةوة ،بؤ جارى
خانةى بيرخةرةوة
دووةم كة هاتة لةشةوة لةناوى دةبات.
ضاالككردنى Tياريدةدةر. ئينتةرلوكين 1
ضاالككردنى زياترى خانةكانى Tياريدةدةر و ضاالككردنى Tذةهراوى و خانةى .B ئينتةرلوكين 2
رِيَطرى كردن لة زؤربوونى ظايرؤس بةهؤى ئاطاداركردنةوةى خانة هاوسيَكان بؤ بةرهةمهيَنانى ثرؤتينيَكى
ئينتةرفيرؤنةكان
بةرطرى دذى تووشبوون بة ظايرؤسةكة.
كونكردنى ثةردةى خانة تووشبووةكان و كوشتنيان. ثرؤتينة تةواوكةرةكان
P a g e 49 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى سيَيةم
ث /رِؤلَى ئةندامةكانى بةرطريية كؤئةندام ؟
فرمان شويَن ثيَكهاتةكانى بةرطريية كؤئةندام
رِؤذانة بليؤنان ليمفة خانةى نوىَ دروست دةكات كة لةش ثيَويستيةتى. لةناو ئيَسكة دريَذةكانداية. مؤخى ئيَسك
دةكةويَتة ثشت ئيَسكى كؤلَة لة بةشدارة لة بةرهةمهيَنانى جؤريَكى تايبةت لة ليمفة خانةكان.
سايمؤسة رِذيَن
قةفةزةى سنط لةسةر رِووى دلَ.
بةدريَذايى ليمفة لوولةكان بالَودةبنةوة .هؤكارةكانى نةخؤشى لة ليمف كؤدةكةنةوة و بؤ ليمفة خانةكان
ليمفة طرىَ
دةرياندةخةن.
* رِادةبيَت بة كؤكردنةوةى خرِؤكة سورة ساغةكان و ليَكهةلَوةشاندنى
خرِؤكة سورة كؤنةكان.
* بةشدارى دةكات لة ثةرةسةندنى ليمفة خانةكان و جؤرى ديكةى سثلَ (طةورةترين ليمفة
خرِؤكة سثييةكان. ئةندامة)
* هؤكارةكانى نةخؤشى لة خويَن كؤدةكاتةوة و ليمفة خانةكان كة
لةناوياندان هيَرش دةكةنة سةريان.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان وةالَمدانةوةى بةرطرى سةرةتايى و وةالَمدانةوةى بةرطرى دووةمى ؟
وةالَمدانةوةى بةرطرى دووةمى وةالَمدانةوةى بةرطرى سةرةتايى
وةالَمدانةوةى ليمفة خانةكانى Tو ثالزمة خانةكانة بؤ تووشبوون بة وةالَمدانةوةى بيرخةرةوة خانةكانة بؤ تووشبوون بة هةمان هؤكارى
نةخؤشى بؤ جارى دووةم و هتد. هؤكارى نةخؤشى بؤ جارى يةكةم.
برِيَكى زؤرتر دذةتةن بةرهةم دةهيَنيَت. برِيَكى كةمتر دذةتةن بةرهةم دةهيَنيَت.
كاريطةرييةكةى بىَ هيَزتر و خاوترة لة وةالَمدانةوةى بةرطرى دووةمى .كاريطةرييةكةى بةهيَزتر و خيَراترة لة وةالَمدانةوةى بةرطرى سةرةتايى.
ث /تووشبوون بة ظايرؤسى HIVناطؤرِيَت بؤ ئايدز هةتا تووشبووةكان بةم سىَ قؤناغةدا نةرِؤن ؟
قؤناغى سيَيةم (دةستنيشان كردنى ئايدز) قؤناغى دووةم (دةركةوتنى نيشانة خراثةكان) قؤناغى يةكةم (قؤناغى هةلَهاتن)
« خانةكانى Tياريدةدةر كةم دةبنةوة « ئةم قؤناغة جيادةكريَتةوة بة دةرنةكةوتنى « سةرةتاى دةركةوتنى نيشانة خراثةكانة.
« خانةكانى Bبةردةوام دةبن لة بةرهةمهيَنانى بةرِادةيةك نةتوانن خانةكانى Bو خانةكانى T هيض نيشانةيةكى نةخؤشى يان زؤر كةم.
ذةهراوى ضاالك بكةن. « بةالَم لةم قؤناغةدا ظايرؤسةكان دووهيَند برِيَكى زؤر لة دذة تةنةكانى ظايرؤسى .HIV
« ذمارةى خانةكانى Tبةردةوام لة « برِى دذةتةنةكان بؤ دذة ثةيداكةرى HIV دةبن و ذمارةيان زياد دةكات.
كةم دةبيَتةوة. « كؤئةندامى بةرطرى دةست دةكات بة كةمبوونةوةدان.
هيَرشةكةى ،ثالزمة خانةكان دذةتةنةكان « هةر لةو كاتةشدا ظايرؤسةكة لة « لةناكاو ذمارةى ظايرؤسةكانى HIVزياد
دةكات. دروست دةكةن بؤ ثةالماردانى ظايرؤسةكان .دووهيَندبوونى خؤى بةردةوامة.
« بؤ تاقيكردنةوةى هةبوونى ظايرؤسى « HIVلةطةلَ بىَ توانايى بةرطريية كؤئةندام ئةم « ظايرؤسةكان خانةكانى Tياريدةدةر
لةناودةبةن بةمةش دةستنيشانى نةخؤشى ئايدز لةبارى تووشبوون ،ثيَويست دةكات كة برِى نيشانانة دةردةكةون:
دةكريَت. ثةيداكراو لة دذةتةنةكانى ظايرؤسى HIVزؤر -ليمفة رِذيَنةكان هةلَدةئاوسيَت.
« ئةو كاتةى ذمارةى خانةكانى Tياريدةدةر بيَت ئةمةش ثيَويست بة تيَثةرِبوونى ضةند -هةست بة ماندووبوون دةكريَت.
كةم دةبنةوة بؤ 200خانة لة يةك مليلتر خويَن -كيَش كةم دةكات. هةفتةيةك دةكات بةسةر تووشبوونةكة.
يان كةمتر لةو ذمارة بةرامبةر برِة ئاساييةكةى « تووشبوو هةست دةكات كة تةندروستى باشة -تاليَهاتن دةردةكةويَت.
كة لةنيَوان 700-600خانةى Tياريدةدةر لة بةالَم لةطةلَ ئةوةشدا ئةوان دةتوانن خةلَكى -سكضوون رِوودةدات و تووند دةبيَت.
-لةوانةية لةبيرضونةوة و شيَوازى بيركردنةوةى يةك مليلتر خويَندا بةمة دةتوانريَت ديكة تووش بكةن.
دةستنيشانى نةخؤشى ئايدز بكريَت. « لةوانةية ئةم قؤناغة 10سالَ يا زياتر بخايةنىَ نادروستيش رِووبدات.
« دةركةوتنى تووشبوونة هةلثةرةستةكان.
P a g e 50 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى سيَيةم
پ /گواستنهوهى ظايرؤسى HIV؟
ظايرؤسى HIVبةم رِيَطايانة ناطوازريَتةوة ظايرؤسى HIVبةم رِيَطايانة دةطوازريَتةوة
P a g e 51 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية طشتييةكان ل50 ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك بةندى سيَيةم
ث /1رِوونى بكةرةوة ضؤن كوخ طريمانةكةى خؤى دةربارةى هؤى ئةنسراكس تاقى كردةوة ؟
و /كوخ بةكترياى ئةنسراكسى لة خويَنى مانطايةكى تووشبوو جياكردةوة و بةكترياكةى ضاند و ثاشان مانطايةكى ساغى ثيَ كوتا و دواتر مانطاكة
تووشى ئةنسراكس بوو ،بة بةلَطة دةركةوت كة خويَنى مانطاى دووةم ئةو بةكتريايةى تيَدابوو كة لةخويَنى مانطاى يةكةم بةدى كرابوو.
ث /2ضؤن ثيَست و لينجة ثةردةكان كاردةكةن لة بةرطرى كردن لة لةش ؟
و /ثيَست و لينجة ثةردةكان وةك بةربةستى سروشتى كاردةكةن لةبةردةم هؤكارةكانى نةخؤشى.
ث /3زيادبوونى ثيَدارِؤيشتن لة موولوولةكانى خويَن كاريطةرى ضى دةبيَت لةسةر وةالَمدانةوة هةوكردنةكان ؟
و /لة موولوولةكانى خويَندا شلةيةك دةثالَيَوريَت بؤ ناو برينةكةوة دةبيَتة هؤى هةلَئاوسان ،خانة هةلَلوشيَنةرةكان لة ديوارى موولوولةكانى خويَن دةتوانن
تيَثةرِبن و ثةالمارى هؤكارةكانى نةخؤشى بدةن.
ث /4كوذةرة خانة سروشتيةكان بةضى جياوازن لة خانة هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ؟
هةلَلوشيَنةرة طةورةكان كوذةرة خانة سروشتييةكان
تةنها ثةالمارى هؤكارةكانى نةخؤشى دةدةن. تةنها هيَرش دةكةنة سةر خانةى تووشبوو بة هؤكارةكانى نةخؤشى.
ث /5رِؤلَى ئينتةرفيرؤن ضيية ؟
و /ئينتةرفيرؤن ثرؤتينة ،خانة تووشبووةكان بة ظايرؤس دةريدةدةن كة بةرطرى خانةكانى هاوسىَ زياد دةكات بؤ ئةم ظايرؤسة.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /6هةموو كاتيَك زاناكان ناتوانن بةدةستهاتةكانى كوخ جيَبةجىَ بكةن لة ديارى كردنى هؤكارى نةخؤشييةكى ديارى كراو ،بؤضى ؟
و /ناتوانريَت سيَيةم بةدةستهاتى كوخ لةسةر مرؤظ جيَبةجىَ بكريَت ئةوةش ناياسايية ضونكة دةبيَتة هؤى تووشبوونى كةسيَك بة هؤكاريَكى نةخؤشى
كة لةوانةية ببيَتة هؤى تووشبوون بة نةخؤشييةكى ترسناك.
ث /7ئايا ثيَويستة هةموو كاتيَك تاليَهاتن ضارةسةر بكريَت وةالَمةكةت رِوون بكةرةوة ؟
و /نةخيَر ضونكة سووكةتايةك سنور بؤ طةشةكردنى بةكتريا و ظايرؤسةكان دادةنيَت وة هانى ضاالكى خرِؤكة سثييةكانى خويَن دةدات بةالَم تاليَهاتنى
بةرز ثرؤتينة طرنطةكان لةناودةبات بؤية ثيَويستة ضارةسةر بكريَت.
P a g e 52 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية كؤئةندام ل59 ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو بةندى سيَيةم
ث /1فرمانةكانى سثلَ و مؤخى ئيَسك ضين ؟
فرمانةكانى مؤخى ئيَسك فرمانةكانى سثلَ
خويَن لة هؤكارةكانى نةخؤشى ثاك دةكاتةوة و دةرياندةخات بؤ ئةوةى رِؤذانة خرِؤكة سثييةكانى خويَنى نوىَ بةرهةم ديَنيَت.
خرِؤكة سثييةكانى خويَن (ليمفة خانةكان) ثةالماريان بدةن.
ث /2دذة ثةيداكةر ضيية ؟
و /دذة ثةيداكةر طةرديَكة لةوانةية خرِؤكة سثييةكانى خويَن (ليمفة خانةكان) بتوانن بيناسنةوة ،دةتوانيَت هانى بةرطريية وةالَمدانةوة بدات.
ث /3بةضى رِؤلَى وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى ليمفة خانةكانى Bجياوازة لة رِؤلَى خانةكانى Tياريدةدةر ؟
و /خانةكانى Tياريدةدةر ،خانةكانى Bضاالك دةكةن ،خانةكانى Bدابةشدةبن و جياوازدةبن بؤ ئةوةى بطؤرِيَن بؤ بيرخةرةوة خانةكان و ثالزمة خانةكان
كة دذة تةنةكان بةرهةمديَنن.
ث /4رِوونى بكةوة ضؤن كوتاو بةرطرى ضاالك دةكات دذى نةخؤشييةكى ديارى كراو ؟
و /كوتان بة هؤكارى نةخؤشى بةرةنطارى بؤ لةش دابين دةكات بؤ دذة ثةيداكةرة تايبةتييةكانى هؤكارى نةخؤشى ،بةمةش بةرطريية كؤئةندام وريا
دةكاتةوة بؤ وةالَمدانةوةى يةكةمى و بؤ بةرهةمهيَنانى بيرخةرةوة خانةكان كة دةتوانن دةستبكةن بة وةالَمدانةوةى دووةمى خيَرا لةكاتى تووشبوون
بة هةمان هؤكارى نةخؤشى.
ث /5رِوويةكى ليَكضوون و رِوويةكى جياوازى لةنيَوان خؤيية بةرطريية نةخؤشييةكان و نةخؤشى هةستيارى بلَىَ ؟
و /نةخؤشيي ةكانى هةستيارى هةروةكو خؤيية بةرطريية نةخؤشييةكان دةبنةهؤى ثةرضة كاردانةوة بةسةر دذة ثةيداكةرى بىَ زيان بةطشتى ،هةستياريش
ثةالماردانة بؤ سةر دذةثةيداكةرى بىَ زيان وةك دةنكة هةالَلَة بةالَم خؤيية بةرطريية نةخؤشى ثةالماردانة بؤ سةر خانةكانى لةشى خؤى.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /6ئةو كةسةى تووشى نةخؤشى هةالَمةت بووة و ليَى ضاك بؤتةوة ئةوا تووشى ئينفلةوةنزا نابيَت ئايا ئةم دةربرِينة رِاستة ؟
و /نةخيَر ،بةرطريية كؤئةندام بةدةستهاتووة بؤ بةرطرى ظايرؤسى هةالَمةتى و البردنى لة لةش ،ئةطةر لةش تووشى ظايرؤسى ئةنفلوةنزا بؤ جارى
داهاتوو ثيَويستة بزانيت هيض بةرطرييةك بةدى نةهاتووة دذ بة ظايرؤسةكة.
ث /7ئايا ليَكؤلَينةوةكان دةربارةى كوتاوةكان سوود دةطةيةنن لة خؤثاراستن لة خؤيية بةرطريية نةخؤشييةكان وةالَمةكةت ليَك بدةرةوة ؟
و /نةخيَر لةبارى خؤيية بةرطريية نةخؤشى ،بةرطريية كؤئةندام ثةالمارى ئةو خانانة دةدات كة نةدةبواية ثةالمارى بدريَن ،كوتاو هيض سوودى نيية بؤ
نةهيَشتنى رِوودانى ئةمة.
P a g e 53 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل62 ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ نةخؤشى ئايدز بةندى سيَيةم
ث /1ثةيوةندى ضيية لةنيَوان ظايرؤسى HIVو نةخؤشى ئايدز ؟
و /نةخؤشى ئايدز نةخؤشييةكى درمة و هؤكارةكةى ظايرؤسى ()HIVة.
ث /2قؤناغةكانى تووش بوون بة ظابرؤسى HIVتا دةستنيشان كردنى نةخؤشييةكة رِوون بكةرةوة ؟
و /نةخؤشى ئايدز كاتيَك دةستنيشان دةكريَت كة ذمارةى خانةكانى Tياريدةدةر لة يةك مليليترى خويَندا بؤ 200خانة دابةزيَت يان لةبارى رِوودانى
تووشبوونى هةلَثةرستى يان نةخؤشييةكى ديكة كة ثةيوةندى بة نةخؤشى ئايدزةوة هةبيَت.
ث /3دوو رِيَطة بذميَرة كة بةهؤيانةوة ظايرؤسى ئايدز بطوازريَتةوة ،دوو رِيَطةش كة بةهؤيانةوة نةطوازريَتةوة ؟
و /ظايرؤسى HIVدةتوانيَت لةرِيَطةى ثةيوةندى سيَكسى و لةرِيَطةى كوتانى ذيَر ثيَست بة دةرزى ثيسبوو بطوازيَتةوة ،ظايرؤسى HIVلةرِيَطةى
بةركةوتنى ئاسايى يان لةرِيَطةى ميَرووةكان ناطوازريَتةوة.
ث /4بؤضى زاناكان ناتوانن كوتاوى كارا دذ بة ظايرؤسى HIVدروست بكةن ؟
و /رِيَطةى خيَرا بؤ بازدانى بؤماوةيى كة ظايرؤسى HIVدةيبينيَت ،واتة ثرؤتينةكانى رِووى ظايرؤسةكة بةشيَوةى دذة ثةيداكةر كار دةكةن ،بةردةوام
شيَوةى خؤيان دةطؤرِن ،ئةو توانايةش لة هةمةجؤرى بؤتةهؤى كة ثةرةثيَدانى كوتاوى ضاالك دذ بة ظايرؤسةكة مةحالَ بيَت.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /5رِوونى بكةرةوة ضؤن ليَكؤلَينةوةكانى ئامانجدار دةتوانن قةدةغةى ثيَوةنووسانى وةرطرة هاوةلَى CCR5بكةن كة كاربكاتة سةر ليَكؤلَينةوة لة
ضارةسةرى تووش بوون بة ظايرؤسى HIV؟
و /وةستانى كارى هاوةلَة وةرطر يارمةتى دةدات لة نةهيَشتنى ضوونة ذوورةوةى خانةكانى Tياريدةدةر.
ث /6رِوويةكى ليَكضوون و رِوويةكى جياواز ديارى بكة لةنيَوان ظايرؤسى HIVو ظايرؤسى هةالَمةت (ثةسيو) ؟
و /ظايرؤسى HIVو ظايرؤسى هةالَمةت بازدانى خيَرايان تيَدا رِوودةدات بةالَم ظايرؤسى هةالَمةت لةرِيَطةى ثةيوةندى سيَكسييةوة ناطوازريَتةوة.
P a g e 54 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية كؤئةندامةكانى لةش ل64 ثيَداضوونةوةى بةند بةندى سيَيةم
ث /1جياوازى لةنيَوان هةر جووتيَك لةم ضةمكانةى خوارةوة بكة ؟
أ .هةلَلوشيَنةرى طةورة و كوذةرة خانةى سروشتى ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك ل.49
ب .خانةى Bو خانةى T؟
خانةكانى B خانةكانى T
لة مؤخى ئيَسكةوة ثةيدا دةبن و لة سايمؤسة رِذيَندا ثةرةدةسيَنن و طةشة لة مؤخى ئيَسكةوة ثةيدا دةبن و هةر لةويَشدا ثةرةدةسيَنن و طةشة
دةكةن. دةكةن.
دوو جؤرى هةية (ثالزمة خانة و بيرخةرةوة خانة). 3جؤرى هةية ( 5جؤرى هةية بةثيَى سةرضاوةى دةرةكى)
لة وةالَمدانةوةى بةرطرى دةردانى بةشدارى دةكات. لة وةالَمدانةوةى بةرطرى خانةيى بةشدارى دةكات.
ج .دذة ثةيداكةر و دذةتةن ؟
دذةتةن دذة ثةيداكةر
بةرهةمهيَنانى دذة تةن وةالَمدانةوةية بؤ دذة ثةيداكةرى ديارى كراو بةرطريية كؤئةندام ،دذة ثةيداكةر وةك ماددةيةكى نامؤ دةناسيَتةوة.
بةوةى دوايى دةبةستيَت.
د .هةستيارى و هةناسة تةنطى ؟
هةناسة تةنطى هةستيارى
وةالَمدانةوةى لةشة بؤ دذة ثةيداكةرةكان ،دةبيَتة هؤى وةالَمدانةوةى تيَكضوونيَكة تووشى كؤئةندامى هةناسة دةبيَت.
كةم لة كؤمةلَة زيندةييدا ،لةوانةية نيشانةى نةخؤشييةكانى هةستيارى
هةمةجؤر بن ،نةخؤشييةكانى هةستيارى دةتوانن بطةن بة هةناسة
تةنطى.
ث /2ثةيوةندى نيَوان ظايرؤسى HIVو نةخؤشى ئايدز ديارى بكة ؟ و /نةخؤشى ئايدز لة ظايرؤسى ()HIVدا دةبيَت.
ث /3ئةم زاراوانة لة يةك رِستةدا بةكاربهيَنة (وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى ،خانةى Tياريدةدةر ،خانةى Tذةهراوى ،ئينتةرلؤكين )2؟
و /خانةكانى Tياريدةدةر لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةييدا ئينتةرلوكين 2دةردةدةن كة خانةكانى Tذةهراوى ضاالك دةكةن.
وةالَمى رِاست هةلَبذيَرة
ث /4كام لةمانةى خوارةوة بةشيَكن لة بةرطريية طشتييةكان ؟
أ .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان ب .وةالَمدانةوة بةرطريية سةرةتاييةكان ج .وةالَمدانةوة بةرطريية دةردانييةكان د .وةالَمدانةوة بةرطريية دووةمييةكان
ث /5كام لةمانةى خوارةوة رِاست نيية ؟
ب .خؤيية بةرطريية نةخؤشيةكان جؤريَكن لة نةخؤشى شيَرثةنجةيى أ .خؤيية بةرطريية نةخؤشييةكان لةوانةية كوذةر بن
د .خؤيية بةرطريية نةخؤشيةكان خانةكانى لةش دةكةنة ئامانج ج .نةخؤشى فرة رِةقبوون لة دةمارة كؤئةندام نةخؤشييةكى خؤيية بةرطريية
أ .تةوقةكردن لةطةلَ كةسيَكى تووشبوو بة نةخؤشى ئايدز ث /6كام لةمانة زياتر رِيَطةى باوة بؤ بالَوبوونةوةى ظايرؤسى HIV؟
ج .ثةيوةندى سيَكسى لةطةلَ كةسيَكى تووشبوو بة ظايرؤسى HIVد .طواستنةوةى خويَن ب .بةجيَهيَنانى ليَكؤلَينةوة لةسةر ظايرؤسى HIV
ويَنةكة دوو جؤر لة ثيَكهاتةكانى ثةيوةنديدار بة وةالَمدانةوة بةرطرييةكان دةردةخات ،ويَنةكة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( )9-7؟
د .وةرطرة ثرؤتينن ج .ئينتةرلؤكينن ب .ئينتةرفيرؤنن أ .دذة ثةيداكةرن ث /7ئةو ثيَكهاتانة ضين كة بةثيتى (أ) ئاماذة بؤكراون ؟
د .وةرطرة ثرؤتينن ج .ئينتةرلؤكينن ب .ئينتةرفيرؤنن أ .دذة ثةيداكةرن ث /8ئةو ثيَكهاتانة ضين كة بةثيتى (ب) ئاماذة بؤكراون ؟
ث /9بؤضى ثيَكهاتةى (أ و ب) لةطةلَ يةكتر كارليَك دةكةن ؟
أ .هةردووكيان ثرؤتينى ظايرؤسين ب .هةردووكيان ثيَكهاتةى خؤيى نين
د .هةردووكيان لة هةمان خانة ثةيدادةبن ج .دوو ثيَكهاتةن يةكترى تةواو دةكةن بةشيَوة
ث /10خانةى :Tوةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى ،خانةى :Bوةالَمدانةوةى بةرطرى ؟
د .هةوكردنة ج .دووةميية ب .دةبيَتةهؤى تووشبوون أ .دةردانيية
P a g e 55 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية كؤئةندامةكانى لةش ل64 ثيَداضوونةوةى بةند بةندى سيَيةم
ويَنة داتايةكة ذمارةى خانةكانى Tياريدةدةر لةطةلَ كات دةردةخات ،دةستثيَك بة تووش بوون بة ظايرؤسى HIVويَنةكة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى
ئةو ثرسيارةى كة لةدواى ديَت ؟
ث /11ئةو مانطانةى دواى ميَذووى تووشبوونةكة ديَن ضةندن وة
دةستثيَكردنى كاريطةريةكةى لةكةمبوونةوةى ذمارةى خانةكانى Tبؤ كةمتر لة 200خانة لة يةك مليليتر ؟
ج 51 .د58 . ب39 . أ18 .
ث /12وةسفى ئةو هةنطاوانة بكة كة ثيَويستة ثةيرِةوبكرىَ بؤ سةلماندنى ئةوةى كة
هؤكارى نةخؤشييةكى ديارى كراو دةبيَتةهؤى رِوودانى نةخؤشى ؟
و /هةلَسان بة جياكردنةوة و ضاندنى هؤكارى نةخؤشى طومانليَكراو ثيَويستة هةبيَت لةو تاكانةى كة تووشى نةخؤشى بوون نةك لة كةسانى ساغدا،
هةروةها ثيَويستة بخريَتة ناو خانةخويَى نوىَ ،لةبارى تووشبوونى خانةخوىَ نويَكة بة نةخؤشى ثيَويستة كة جؤرى هؤكارى نةخؤشى هةمان هؤكارى
نةخؤشى بنةرِةتى بيَت.
ث /13بةراورد بكة لةنيَوان فرمانى لينجة ثةردةكان و ثيَست ؟
و /ثيَست و لينجة ثةردةكان وةكو بةربةستى سروشتى و بةرطرى كيميايى دذى هؤكارةكانى نةخؤشى كاردةكةن.
ث /14هةنطاوةكانى ميكانيزمى وةالَمدانةوة هةوكردنةكان كورت بكةرةوة ؟
و /خانة تووشبووةكان نيَردراوى كيميايى دةنيَرن كة دةبيَتة هؤى فراوانكردنى موولوولة خويَنة هاوسيَكانيان و زيادبوونى وروذم كردنى خويَن بؤ ناوضة
تووشبووةكة ،شلة و خرِؤكة سثييةكان لة موولوولةكانى خويَنةوة بؤ ناوضة تووشبووةكة دةطوازريَتةوة.
ث /15ناوى ئةم كيميكة ماددة بلَىَ كة دةبيَتة هؤى زيادبوون لة ثيَدارِؤيشتنى موولوولةكانى خويَن كة دةورى ناوضةى تووشبوونةكة دةدةن ؟
و /هيستامين.
ث /16رِؤلَى خرِؤكة سثييةكانى خويَن لة بةرطريية طشتييةكان ضيية ؟
و /هاوتا خرِؤكة سثييةكان و خانة هةلَلوشيَنةرةكان هةموو ئةو وردكانة قووت دةدةن كة رِووبةرِوويان دةبنةوة.
ث /17رِوونى بكةرةوة ضؤن تاليَهاتن و ثةيداكردنى ثرؤتينةكان يارمةتى ثاراستنى لةش دةدةن لة تووشبوون ؟
و /تاليَهاتن دةبيَتةهؤى سستكردنى طةشةى هؤكارى نةخؤشى ،هةروةها هانى ضاالكى خرِؤكةى سثى خويَن دةدات ،ثرؤتينة تةواوكارةكان دةتوانن
خانة تووشبووةكان كوون بكةن و يارمةتى خانةكان بدةن بؤ بةرطرى كردنى ظايرؤسةكان.
ث /18يةك فرمانى سايمؤسة رِذيَن بلَىَ ؟ و /خانةكانى Tلة سايمؤسة رِذيَن ثيَدةطةن.
ث /19وةسفى ئةوة بكة كة ضؤن ليمفة خانةكان هؤكارةكانى نةخؤشى دةناسنةوة وة ضؤن ثيَيانةوة دةبةستريَت ؟
و /وةرطرةكان لة خانةكانى ( )Tدا هةن ،هؤكارةكانى نةخؤشى دةناسنةوة و ثيَيانةوة دةبةستريَن ،ئةو هؤكارانةش ثارضةن لة رِةطةزة هيَرشبةرةكان كة
لةسةر رِوووى خانة تووشبووةكان دةردةكةون ،خانةكانى Tياريدةدةر ،ثالزمة خانةى Bضاالك دةكةن بؤ ئةوةى ئةو دذةتةنانة دةربدةن كة دذة
ثةيداكةرى تةواوكةرةكانى خؤى بناسيَتةوة و ثيَيانةوة ببةستريَت.
ث /20رِؤلَى خانةكانى Tياريدةدةر لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكان رِوون بكةرةوة ؟
و /خانةكانى Tياريدةدةر لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةييدا ئينتةرلؤكين 2دةردةدةن كة خانةكانى Tذةهراوى و خانةكانى Bضاالك دةكةن.
ث /21جؤرى ئةو خانةية ضيية كة دذة تةنةكان ثةيدا دةكات و دةريان دةدات بؤ ناو خويَن ؟ و /ثالزمة خانةكانى .B
ث /22فرمانى دذةتةنةكان رِوون بكةرةوة ؟
و /دذةتةنةكان ئةو ثرؤتينانةن كة بةدذة ثةيداكةرة ديارى كراوةكان دةبةستريَن ،ضاالكى هؤكارةكانى نةخؤشى دةوةستيَنن يان دةبنةهؤى لةناوبردنيان.
ث /23رِؤلَى بيرخةرةوة خانةكان ديارى بكة كة لةدابينكردنى بةرطرى كة لةدذى نةخؤشى دةيبينيَت ؟
و /خانةى بيرخةرةوة خانةى تايبةتمةندن لة لةشدا دةميَننةوة دواى رِوودانى وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى يةكةمى وة خيَرا وةالَمى هؤكارى نةخؤشى
دةدةنةوة لةكاتيَكدا بؤ جارى دووةم بيَتةوة ناو لةش.
ث /24ئةو ثةيوةنديية ضيية كة كوتان و بةرطرى بةيةكةوة دةبةستيَت ؟
و /كوتان دذة ثةيداكةرةكان دةخاتة ناو لةش بةجؤريَك بيرخةرةوة خانةكان دروست دةبن دذ بة هؤكارى نةخؤشى كة بةوة جيادةكريَنةوة هةمان دذة
ثةيداكةريان هةية.
P a g e 56 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية كؤئةندامةكانى لةش ل64 ثيَداضوونةوةى بةند بةندى سيَيةم
ث /25هؤى تووشبوون بة خؤيية بةرطريية نةخؤشييةكان رِوون بكةرةوة ؟ و /بةرطريية كؤئةندام ثةالمارى خانةكانى لةش دةدات.
ث /26ئةو نيشانانة ضين كة ئاماذةن بؤ دةست ثيَكردنى قؤناغى سيَيةم لة نةخؤشى ئايدز لةكاتى تووشبوون بة ظايرؤسى HIV؟
و /ذمارةى خانةكانى Tبؤ 200خانة كةم دةبنةوة لة يةك مليلتر خويَن يان كةمتر يان نيشانةكانى نةخؤشى هةلَثةرستى دةردةكةون.
ث /27دوو رِيَطة بلَىَ كة ئاسايى ظايرؤسى HIVثيَيان دةطوازريَتةوة ؟
و /ثةيوةندى سيَكسى يان بةشدارى كردنى ثيَكوتة و دةرزى ثيسبوو بة ظايرؤسةكة.
ث /28ئةو طرفتة ضيية دووضارى زاناكان دةبيَت لةكاتى هةولَدانيان بؤ دروست كردنى كوتاو دذى ظايرؤسى HIV؟
و /دذة ثةيداكةرةكان لةسةر رِووى ظايرؤسةكان بةشيَوةيةكى بةردةوام دةطؤرِيَن ئةمةش وادةكات كة بةرطرييَة كؤئةندام نةيناسنةوة.
ث /29ئةنجامى تاقيكردنةوةى هةبوونى دذةتةنةكانى HIVلة كةسيَك كة ئةمرِؤ تووشى ظايرؤسى HIVدةبيَت كة لةوانةية ثؤزةتيظ نةبيَت تةنها ثاش
تيَثةرِبوونى شةش مانط بةسةر تووشبوونى هؤيةكةى رِوون بكةرةوة ؟
و /بةرطريية كؤئةندام دةتوانيَت زؤر لة ظايرؤسةكانى HIVبنةرِةتى لةناوببات و كةميَكيان لة خويَندا جيَبهيَلَيَت ،بة ثشكنينى خويَن ضاوديَرى دةكريَن لة
كؤتاييدا هةندىَ ظايرؤسى HIVدةضنة ناو خانةكانى Tياريدةدةر و خانةكان بةكاردةهيَنن بؤ زؤربوونيَكى زؤر لة ظايرؤسى زيادةى نةخؤشييةكة.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /1زاناكان كوتاويَكى كارايان دروست كردووة دذى نةخؤشى ئاولَة بةالَم نةيانتوانيوة ئةوة بكةن بؤ ظايرؤسى ،HIVئةمة ضى دةطةيةنيَت بؤ
ثةرةسةندنى ظايرؤسى ئاولَة ؟
و /ظايرؤسى ئاولَة طةشة دةكات و ثةرة دةسيَنيَت بةشيَوةى سست دذة ثةيداكةرةكانى بةخيَرايى ناطؤرِيَن ،بةو خيَراييةى كة دذة ثةيداكةرةكانى ظايرؤسى
HIVدةطؤرِيَت لةماوةى ذيانى كةسيَكدا.
ث /2خانةكانى Tذةهراوى ثةالمارى هةنديَك جؤرى خانةكانى شيَرثةنجة دةدةن و دةيانكوذن ،لةمةدا ضيت بؤ دةردةكةويَت تايبةت بة ثرؤتينةكانى
ئةو خانانةى شيَرثةنجة ؟
و /خانةى Tذةهراوى تةنها ثةالمارى خانةى نامؤ دةدةن لةوانةش خانةكانى شيَرثةنجة كة بةثرؤتينة نادروستةكانى سةر رِووةكانيان جيادةكريَنةوة.
ث /3ويَنةكة برِى ظايرؤسى HIVلة خويَن لةطةلَ كاتدا بؤ كةسيَكى تووشبوو نيشان دةدات ،ويَنةكة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ئةم ثرسيارانة ؟
أ .ضى دةبيَتةهؤى زيادبوونى ذمارةى ظايرؤسةكان لة خالَى (أ)دا ؟
و /ذمارةى ظايرؤس لة خالَى أ زياد دةكا ضونكة بةرطريية وةالَمدانةوة هيَشتا دةستبةكار نةبووة.
ب .هؤى كةمبوونةوةى ذمارةى ظايرؤسةكان لةنيَوان خالَى (أ و ب)دا ضيية ؟
و /ذمارةى ظايرؤسةكان لةنيَوان هةردوو خالَى (أ و ب) كةمبؤتةوة بةهؤى بةرطريية كؤئةندامةوة.
ج .رِوونى بكةوة ضى رِوودةدات بؤ ظايرؤس و بةرطريية كؤئةندام لة هةردوو خالَى (ج و د)دا ؟
و /لة خالَى (ج) هيَشتا بةرطريية كؤئةندام كؤنترؤلَى ظايرؤس دةكات.
لة خالَى (د) ظايرؤس دةست بةكارة لة زالَبوون بةسةر بةرطريية كؤئةندام و كؤنترؤلَ كردنى
فراوانكردنى ئاسؤيى بيركردنةوة
أ .رِؤلَى هيستامين ضيية لة وةالَمدانةوة هةوكردنةكان ؟
و /هيستامين ثيَدارِؤيشتنى موولوولةكانى خويَنى دةورى تووشبوونةكة زياد دةكات.
ب .وةالَمدانةوةى زياتر لة يةك جؤرى خرِؤكة سثيةكان بؤ وةالَمدانةوة هةوكردنةكان سودى ضيية ؟
و /لةكاتى ضوونة ذوورةوةى هؤكارى نةخؤشى بؤ لةش لةوانةية ئةم رِةطةزة بةكتريا يان ظايرؤس يان كةرِوو يان زيندةوةريَكى ثيَشةنطى يان جؤرى
ديكةى رِةطةزةكان بيَت كة دةبنةهؤى تووشبوونى نةخؤشى بؤية بؤ لةش بةسوودة كة ضةند جؤر لة خانةكانى بةرطرى هةبيَت كة بتوانن رِووبةرِووى
زؤر لة هؤكارةكانى نةخؤشى ببنةوة.
P a g e 57 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كتيَبى رِاهيَنان بةندى سيَيةم
أ .دةركردنى هؤكارةكانى نةخؤشى لة لةشدا .1لينجة ماددة بةرطرييةكى طشتى دذى هؤكارةكانى نةخؤشى ثيَكديَنيَت لةرِيَطةى ؟
د .دةردانى هؤكارةكانى نةخؤشى سايتؤكينةكان ج .شيكردنةوةى هؤكارةكانى نةخؤشى ب .طرتنى هؤكارةكانى نةخؤشى
أ .تاليَهاتن ميكانيزمى بةرطرى لةش ضاالك دةكات .2كام لةمانة رِاست نيية ؟
ب .تاليَهاتن رِيَطرة لة طةشةى هةندىَ بةكتريا ج .تاليَهاتنى توند ئةنزيمةكانى خانة ضاالك دةكات د .تاليَهاتن كارى خرِؤكة سثيةكان هان دةدات
أ .خرِؤكةى سثى خويَنة .3خانةى هةلَلوشيَنةرى طةورة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .هؤكارةكانى نةخؤشى قووت دةدات و تيَكيان دةشكيَنىَ ب .لة ديوارى موولوولةكانى خويَنةوة تيَدةثةرِيَت
.4كوذةرة خانةى سروشتى ؟ أ .خرِؤكةى سورى خويَنى تايبةتمةندة ب .خانةى تووشبووة ج .هةلَلوشيَنةرة خانةية د .هيضكام لةمانة
.5وةالَمدانةوةى هةوكردنةكان ثةيدادةبن بةهؤى ؟
د .وشكبوونةوةى لينجة ثةردةكان ج .تاليَهاتن ب .هؤكارةكانى نةخؤشى أ .دةردانى هيستامين
د .خانةكانى B ج .هةلَلوشيَنةرى طةورة ب .خانةى Tياريدةدةر أ .بيرخةرةوة خانة .6كام لةمانة ليمفة خانة نيية ؟
.7مؤخى ئيَسك بة بةشيَك لة بةرطريية كؤئةندام دةذميَردريَت ضونكة ؟ أ .خويَن لة هؤكارةكانى نةخؤشى ثاك دةكاتةوة
د .ثالزمة خانة بةرهةمديَنيَت ج .دةثالَيَوريَتة ناو ليمفة كؤئةندام ب .خرِؤكة سثييةكان بةرهةمديَنىَ
أ .بةشدارى لة وةالَمدانةوةى بةرطرييةكانى دةردانى دةكةن .8خانةكانى B؟
د .لة ثالزمة خانةكان ثةيدادةبن ج .لةناو سايمؤسة رِذيَندا ثيَدةطةن ب .خانة تووشبووةكان دةكوذن
د .هةموو ئةمانة ج .ثالزمة خانة ب .خانةى Tياريدةدةر أ .خانةى Tذةهراوى .9كام لةمانة ئينتةرلوكين دةردةدةن ؟
.10وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى ثيَويستى بة ؟
د .وةالَمدانةوةى بةرطرى دووةميية ج .بوونى خانةى Bهةية ب .بوونى خانةى Tياريدةدةرةكانة أ .بةرهةمهيَنانى دذةتةنةكانة
.11نةخؤشى ئايدز دةستنيشان دةكريَت كاتيَك كة ؟
ب .كةسيَك بةبوونى ذمارةيةكى يةكجار كةم لة خانةكانى Bجيابكريَتةوة أ .كةسيَك بة ظايرؤسى HIVتووش بيَت
د .هةموو ئةمانة ج .كةسيَك بةبوونى ذمارةيةكى يةكجار كةم لة خانةكانى Tجيابكريَتةوة
أ .هةناسةدان لة ذووريَك كةسيَكى تووشبوو بة ئايدزى تيَدابيَت .12كام لةمانة بةهؤيةوة ظايرؤسى HIVدةطوازريَتةوة ؟
د .ثيَوةدانى ميَروو ج .هاوبةشى كردن لة بةكارهيَنانى دةرزى ذيَر ثيَست ب .بةركةوتن بة كةسيَكى تووشبوو بة ظايرؤسى HIV
.13كام لةمانة زياتر رِيَطةى باوة بؤ طواستنةوةى ظايرؤسى HIV؟
ب .بةجيَهيَنانى ليَكؤلَينةوة لةسةر ظايرؤسى HIV أ .كردارى طواستنةوةى خويَن
د .ثةيوةندى سيَكسى لةطةلَ كةسيَكى تووشبوو بة ظايرؤسى HIV ج .تةوقةكردن لةطةلَ كةسيَكى تووشبوو بة نةخؤشى ئايدز
.14دروستكردنى كوتاوةكان دذ بة ظايرؤسى HIVطرانة ضونكة ئةم ظايرؤسة ؟
د .ضاوديَرى ناكريَت ج .بةشيَوةيةكى خيَرا (بة بازدان) دةطؤرِيَت ب .جياكردنةوةى طرانة أ .ثةرضة ظايرؤسة
.15ظايرؤسى HIVدةست بة زؤربوون دةكات ؟
د .هةموو ئةمانة ج .ضةند مانطيَك لةدواى تووشبوون ب .دواى ماوةيةكى كورت لة تووشبوون أ .كاتى رِوودانى نةخؤشى ئايدز
ت /ئةطةر ثرسيارةكة بةم شيَوةية بكريَت (ظايرؤسى HIVزؤردةبيَت لة) ئةوا وةالَمةكةى ؟
د .هةموو ئةمانة ج .ضةند مانطيَك لةدواى تووشبوون ب .دواى ماوةيةكى كورت لة تووشبوون أ .كاتى رِوودانى نةخؤشى ئايدز
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ب ج د ج ج ب ب أ ب ج أ د د ج ب
P a g e 58 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى سيَيةم رِيَبةرى
.1رِؤبةرت كوخ رِيَطةيةكى دؤزييةوة بؤ ناسينةوةى ؟
ب .هةنطاوةكانى وةالَمدانةوة هةوكردنةكان أ .ئةو ثةيوةندييةى نيَوان خانةى Tو خانةى Bثيَكةوة دةبةستىَ
د .هؤكارةكانى نةخؤشى ج .ئةو ثةيوةنديةى نيَوان نةخؤشى ئايدز و تووش بوون بة هةلثةرةستةكان بةيةكةوة دةبةستىَ
.2كام لةمانة هةنطاوى كؤتايية لة بةدةستهيَنانى كؤخ وة رِوونى دةكاتةوة كة رِةطةزيَكى ديارى كراو هةية ،ئةوة كة دةبيَتةهؤى نةخؤشى ؟
أ .شانةى ئةو طيانةوةرةى كة توش دةبيَت لةرِيَطةى تيَكردنى رِةطةزى نةخؤشى كة لةطيانةوةرى تووشبوو بة نةخؤشييةوة وةرطيراوة ،هةمان رِةطةزى
ب .رِةطةزى نةخؤشى لةطيانةوةرى نةخؤش جيادةكريَتةوةو لة تاقيطةدا دةضيَنريَ نةخؤشى تيَداية
ج .رِةطةزى نةخؤشى لة طيانةوةى تووشبوو بة نةخؤشيدا هةية نةك لة طيانةوةرى تووش نةبوو
د .طيانةوةرى ساغ بةدةرزى رِةطةزيَكى نةخؤشى تيَدةكريَت توشى نةخؤشييةكة دةبيَت
.3بةرطريية طشتييةكانى لةش هةموو ئةمانة دةطريَتةوة جطة لة ؟
د .ئينتةرلوكين ج .ئةو ترشانةى كة لةطةدةدان ب .لينجة ثةردةكان أ .ثيَست
.4سوكة تاليَهاتن لةذيَر 39°؟
أ .لة قؤناغة كؤتاييةكانى تووشبوون بة نةخؤشى رِوودةدات واتا ثاش ئةوةى البردنى هؤكارةكانى نةخؤشى نزيكة تةواو بيَت
ج .ثيَويستى بة ضارةسةركردنى تةنطةتاو هةية ب .زيان بة ثرؤتينة بنضينةيةكانى لةشت دةطةيةنيَت
د .طةشةى هؤكارةكانى نةخؤشى دةوةستيَنىَ و كارى هةلَلوشيَنةرة طةورةكان وريا دةكاتةوة
.5كام لةمانةى ديَت بةجيَديَت لةطةلَ دةردانى هيستامين لةو خانانةى كة لةرِيَرِةوةكانى لووتدا هةن ؟
ب .دةبيَتة هؤى هةلَئاوسانى موولوولة خويَنة هاوسيَكان أ .لةماوةى كاردانةوةدا رِوودةدات دذ بة هةستيارى
د .هةموو ئةمانة ج .لةوانةية وا لة لينجة ثةردةكان بكات كة دةردراوةكانيان زياد بكةن
.6بةرطريية طشتييةكان كام لةمانة دةطريَتةوة ؟
د .دذةتةنةكان ج .خانةكانى Tذةهراوى ب .خرِؤكة سثيية هاوتاكان أ .لينجة ثةردةكان
د .زىَ ج .كةليَنةكانى لووت ب .رِووى ثيَست أ .جؤطةكانى هةرس .7هةموو ئةوانةى كة ديَن لينجة ثةردةيان هةية جطة لة ؟
.8كام لةمانة بةرطرى طشتيية دذ بة هؤكارةكانى نةخؤشى ؟
د .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان ج .خانةكانى Tياريدةدةر ب .دذة تةنةكان أ .خانةكانى B
د .دذةتةن ج .هةلَلوشيَنةرى طةورة ب .خانةى B أ .خانةى Tياريدةدةر .9كام لةمانة خانةى نامؤ قووت دةدةن ؟
.10ئةو خرِؤكة سثييانةى خويَن كة دةورى هؤكارةكانى نةخؤشى هيَرشبةر دةدةن و قووتيان دةدةن ،ناودةبريَت بة ؟
د .خانة تةواكارةكان ج .كوذةرة خانة سروشتييةكان ب .خانةكانى هيستامين أ .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان
.11ثيَست ميكانيزميَكى بةرطرى طشتى و ضاالك ثيَكدةهيَنيَت ضونكة ؟
د .ثاكذكةرةوةية ج .لينجة ماددة دةردةكات ب .ئارةقة دةردةكات كة ئةنزيمى شيكةرةوةى تيَداية أ .دذةتةن دةردةكات
أ .خانة تووشبووةكان قووت دةدات .12كوذةرة خانةى سروشتى ؟
د .دذةتةن بةرهةمديَنيَت ج .ثةردةى خانة كوون دةكات ب .لة ميكانيزمى بةرطرى كردنى تايبةتيدا بةشدارى دةكات
.13لينجة ماددة لة خانةكانى ديوارى لقة بؤرِى هةوا و بؤرِيَضكةكانى هةوا بةرهةمديَت ؟
أ .كاتيَك كؤئةندامى هةناسةى كةسيَك تووش دةبيَت ب .بؤ دابين كردنى بالَوبوونةوةى ئؤكسجين لةناو خويَندا
ج .وةكو ماددةيةكى خليسكة ،بؤ دةركردنى خؤراك كة لةوانةية بة هةلَة بضيَتة ناو بؤرِييةكة د .بؤ ثاراستن لةو ميكرؤبانةى كة لةوانةية هةلَمذريَت
.14طةدة بةشدارى لة بةرطرى دةكات دذى تووشبوون لةرِيَطةى ؟ أ .دةردانى لينجة ماددةيةك كة كولَكةكان بؤ دوور لة خؤى دةيطوازنةوة
ج .ناردنى هؤكارةكانى نةخؤشى بؤ جطةر بؤ تيَكدانيان ب .ئةو ترشانةى تيَداية كة هؤكارةكانى نةخؤشى لةناودةبات كة قووت دةدريَت
د .ثالَنانى هؤكارى نةخؤشى كة لةوانةية كةسيَك قووتي دابيَت ،بؤ دةرةوةى لةش
.15كام لةمانة بةسةر سثلَدا جيَبةجىَ دةبيَت ؟
د .هةموو ئةمانة ج .بةشدارة لة بةرهةمهيَنانى خانةكانى خويَن ب .خانةكانى خويَن كؤدةكاتةوة أ .طةورةترين ليمفة ئةندامة
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
د ب د ج ب أ ج د ب أ د د د أ د
P a g e 59 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَبةرى هةلَسةنطاندن بةندى سيَيةم
ثيَست بةرطرى لة هؤكارةكانى نةخؤشى دةكات لةرِيَطةى ؟ .16
د .أ+ج بةيةكةوة ج .بةكارهيَنانى كيميكة بةرطرييةكان ب .بةرهةمهيَنانى دذةتةن أ .كاركردن بةشيَوةى بةربةست
لينجة ثةردةكان ؟ .17
ب .هةموو رِووةكانى لةش دادةثؤشن أ .ناوثؤشى رِووى ناوةوةى لةش دةكةن وة ئةوانةى بةر دةوروبةرى ذينطةى دةرةكى دةكةون
د .ئارةقة دةردةدات كة ئةنزيمى دذة بةكترياى تيَداية ج .دذةتةن بةرهةم ديَنيَت بؤ بةرطرى كردنى تووش بوون
أ .رِووكةشة ضينى تةرِن و رِيَطة نادةن بةزؤرى هؤكارةكانى نةخؤشى ثيَياندا تيَثةرِبن لينجة ثةردةكان ؟ .18
ب .رِذيَنةكانى تيَداية كة لينجة ماددة دةردةدةن كة شلةيةكى ليقة و هؤكارةكانى نةخؤشى طل دةداتةوة
د .هةموو ئةمانة ج .ناوثؤشى كةليَنةكانى لووت و دةم و سييةكان و جؤطةكانى هةرس و ميزةرِؤ دةكةن
أ .خانة تووشبووةكان بةزيان يان بة نةخؤشى كيميكة نيشانةكان دةردةدةن لة دةستثيَكى وةالَمدانةوة هةوكردنةكاندا ؟ .19
ب .لة موولوولةكانى خويَنى هاوسىَ شويَنى برينةكة برِيَك لة شلة دةثالَيَويَت زؤرتر لة برِى ئاسايى بؤية لةوىَ هةلَئاوسان رِوودةدات
د .هةموو ئةمانة ج .خرِؤكة سثييةكانى خويَن هةلَدةستن بة ثةالماردانى هؤكارةكانى نةخؤشى هيَرشبةر
أ .خانة تووشبووةكان كيميكة ماددة دةردةدةن كة ثالَثشتى بةرطريية وةالَمدانةوةكان دةكةن ئةوكاتةى برين رِوودةدات ؟ .20
د .هةموو ئةمانة ج .خرِؤكة سثييةكان دةطوازريَنةوة بؤ ناوضة تووشبووةكة ب .ثلةى طةرمى دةوروو بةرى برينةكة بةرزدةبيَتةوة
أ .دةردانى دذةتةنةكان ئةو سووربوونةوة و هةلَئاوسانةى كة لةطةلَ وةالَمدانةوة هةوكردنةكاندا دةبن ،ثةيدادةبن لة ؟ .21
د .كوشتنى بةكتريا بةهؤى كوذةرة خانة سروشتييةكان ج .ضاالكى تةواوكةرةكان ب .كشانى لوولة خويَنةكانى ناوضةكة
أ .زيندة دذى بةهيَز بةرهةمديَنن هةلَلوشيَنةرة طةورةكان هةروةها خانة هةلَلوشيَنةرةكانيش ؟ .22
د .هؤكارةكانى نةخؤشى قووت دةدةن و لةناويان دةبةن ج .وةالَمدانةوة بةرطرييةكان لةكاردةخةن ب .ئينتة رفيرؤن دةردةدةن
د .هةموو ئةمانة ج .تواناى كوشتنى خانةكانيان هةية ب .خرِؤكة سثييةكانن أ .ليمفة خانةكانن خانةكانى Tذةهراوى ؟ .23
د .دروست بوونى بيرخةرةوة خانةكان ج .دةردانى هيستامين ب .هةلَئاوسانى ليمفة طريَيةكان أ .ثلةى طةرمى لةش 37°زياد دةكات
كام لةمانة لة وةالَمدانةوةى بةرطرى ،دذة ثةيداكةر دةناسيَتةوة ؟ .25
د .وةرطرةكانى رِووى خانة ج .بةكتريا ب .ثالزمة خانةكان أ .هاوتا خرِؤكة سثييةكان
هةموو ئةوانةى كةديَن خرِؤكة سثييةكانى خويَنن و ثةيوةندييان هةية بة بةرطريية وةالَمدانةوةكان جطة لة ؟ .26
د .ثةرِةكانى خويَن ج .خانةكانى T ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان أ .خانةكانى B
أ .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان :هؤكارى نةخؤشى و خانة تووشبووةكان قووت دةدةن كام لةم دوانانة رِاست نيية ؟ .27
ج .ئينتةرلوكين :2خانةكانى Tذةهراوى و خانةكانى Bضاالك دةكات ب .خانةكانى :Bخانة تووشبووةكان بة ميكرؤب قووت دةدةن
د .خانةكانى Tذةهراوى :هيَرش دةباتة سةر خانة تووشبووةكان و دةيانكوذيَ
ويَنة داتايةكة دةرى دةخات كة ئةطةرى زؤرة ئةو هؤكارةى كة وادةكات دووةم وةالَمدانةوة طةورةتر بيَت لة يةكةم وةالَمدانةوة ئةوةية كة ؟ .28
أ .ذمارةيةكى زؤر بةكتريا ضوونةتة ناو لةشى كةسةكة لةخالَى دووةمدا بة بةراورد لةطةلَ ئةو برِةى كة لةخالَى يةكةمدا ضووةتة ذوورةوة
ب .خانة بيرخةرةوةكان لة يةكةم وةالَمدانةوةدا بةرهةمهيَنراون
ج .دذةتةنةكان كة لةيةكةم وةالَمدانةوةدا بةرهةمهيَنراون لة خويَندا ماونةتةوة
د .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان دذةتةنةكان زياتر بةرهةم دةهيَنن
بؤ ئةوةى خانةى Bضاالك بكريَتةوة ثيَويستة دذة ثةيداكةرى جؤرى بناسيَتةوة وة ؟ .29
د .خويَن ثاكدةكةنةوة ج .لةذيَر دةستةالَتى دةمارة كؤئةندامدان ب .خرِؤكةى سثى خويَنيان تيَداية أ .بىَ جؤطةن
30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16
ب ج ب ب د د د د د ب د د د أ د
P a g e 60 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَبةرى هةلَسةنطاندن بةندى سيَيةم
لة كام ماوةى كاتدا كة لةويَنة داتايةكةدا ديارة دذةتةنة سةرةتاييةكان بؤ هؤكارى نةخؤشى بةرهةم ديَن ؟ .31
د .دذة ثةيداكةر ج .هةلَلوشيَنةرى طةورة ب .ثالزمة خانة أ .خانةكانى T
هةلَلوشيَنةرة طةورةكان لة بةرطريية كؤئةندامدا هةلَدةستن بة ؟ أ .بةرهةمهيَنانى دذةتةنةكان .34
د .ضاالككردنى وةالَمدانةوةى بةرطرى دووةمى ب .ورياكردنةوةى وةالَمدانةوةى هةوكردنةكان ج .دةرخستنى دذة ثةيداكةرةكان
هةلَلوشيَنةرة طةورةكان :خانةكانى Tياريدةدةر ؟ .35
ب .خانةكانى Tياريدةدةر :خانةكانى Tذةهراوى وة خانةكانى B أ .خانةكانى Tذةهراوى :هةلَلوشيَنةرة طةورةكان
د .خانةكانى لينجة ثةردة :خانةكانى Tياريدةدةر و خانةكانى B ج .خانةكانى :Bخانةكانى Tذةهراوى و هةلَلوشيَنةرة طةورةكان
هةركة خانةكانى Tياريدةدةر وريا دةكريَنةوة لةرِيَطةى دذة ثةيداكةرى سةر رِووى هةلَلوشيَنةرة طةورةكانةوة ،لةتوانايدا دةبيَت كة ؟ .36
ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ضاك بكةنةوة أ .خانةكانى Tذةهراوى وريا بكاتةوة بؤ ئةوةى يةكسةر هيَرش بكةنة سهر ظايرؤسةكان
د .ببنةهؤى تاليَهاتن ج .خانةكانى Bوريا بكةنةوة بؤ ئةوةى دابةش ببن و بطؤرِيَن بؤ ثالزما خانةكان
رِؤلَى خانةكانى Tياريدةدةر لة وةالَمدانةوةى بةرطرييةكان نويَنراوة بة ؟ أ .دةردانى ئينتةرلوكين 1 .37
ج .هاندانى دةستثيَكى ضاالكى هاوتا خرِؤكة سثييةكان ب .ضاالككردنى دوو جؤرى جياواز لة خانةكانى بةرطريية كؤئةندام
د .ورياكردنةوةى هةلَلوشيَنةرة طةورةكان بؤ دةرثةرِاندنى نيشانةى ئاطاداركردنةوة
خرِؤكة سثيية هاوتاكان :قووتدانى هؤكارةكانى نةخؤشى ؟ .38
ب .كوذةرة خانة سروشتيةكان :دةرثةرِاندنى كيميكة ماددةكان أ .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان :دةرثةرِاندنى كيميكة ماددةكان
د .هةلَلوشيَنةرى طةورة :كونكردنى ثةردةى خانة تووش بووةكان ج .كوذةرة خانة سروشتييةكان :كونكردنى ثةردةى خانة تووش بووةكان
أ .دةطؤرِيَت بؤ خانةكانى Tكوذةر ذمارةيةكى كةم لة خانةكانى Bكة رِووبةرِووى هؤكارى نةخؤشى دةبنةوة ؟ .39
د .دةبنة بيرخةرةوة خانة ج .ثرؤتينى ظايرؤسى لةسةر رِووى ثةردةى خانةكانياندا هةية ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان قووتيان دةدةن
خانةكانى Tذةهراوى خانة تووشبووةكان بة ظايرؤس دةناسنةوة ؟ أ .كاتيَك كة خانة تووشبووةكان بةتةواوكةرةكان دادةثؤشريَن .40
ب .لةهةمان كات كة هاوتا خرِؤكة سثييةكان هةلَدةستن بة دةردانى ذةهرةكانيان بؤ ناو ئةو شانةى كة زيانى ثيَطةيشت
ج .ضونكة خانة تووشبووةكان لةسةر رِووةكانيان دذة ثةيداكةريان هةية بؤ هؤكارةكانى نةخؤشى
د .ثاش ئةوةى هةلَلوشيَنةرة طةورةكان تةنها خانة تووشبووةكان قووت دةدةن
ئةوكاتةى خانةكانى Bبة هؤكارى نةخؤشى دةطةن ؟ .41
ب .دابةش دةبن و برِيَكى زؤر لة دذةتةنةكان بةرهةمديَنن أ .ئينتةرلوكين 2دةردةدةن كة خانةكانى Tذةهراوى وريا دةكةنةوة
د .هيَرش دةبةنة سةر خانةكة و ثةردةكةى كوون دةكةن ج .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان رِوودةدةن
خانةكانى B؟ .42
د .هةموو ئةمانة ج .خانةكانى Tياريدةدةر ئاطاداريان دةكةنةوة ب .دذةتةنةكان دةردةدةن أ .لةوانةية بةسالَ لة خويَندا بميَننةوة
كوتاوةكان كاران بؤ ثاراستن لة نةخؤشى ضونكة ؟ .43
ب .دذةتةنى ئاراستةكراون دذ بة هؤكارى نةخؤشى أ .بةشدارى دةكةن لة كردارى دةرثةرِاندنى خانةكانى Tسةركوتكةر
د .كردارى دروستبوونى دذةتةنةكان وريا دةكاتةوة ج .خانةكانى Bو Tو خانةكانى جؤريةتييان تيَداية
هةموو كوتاوةكان بةرهةم دةهيَنريَت لةرِيَطةى كوشتن يان بىَ هيَزكردنى ؟ .44
د .ثةيداكةرةكانى هةستيارى ج .دذة ثةيداكةرةكان ب .هؤكارةكانى نةخؤشى أ .خانة هةلَلوشيَنةرةكان
44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31
ب د د ب ج د ج ب ج ب ج ب ج ب
P a g e 61 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَبةرى هةلَسةنطاندن بةندى سيَيةم
دذةتةنةكان ؟ .45
ب .لةو بةكترياية بةرهةمديَت كة تووشى طيانةوةران دةبن أ .بةشدارى دةكةن لة لةناوبردنى هؤكارةكانى نةخؤشى كة تووشى مرؤظ دةبن
د .والة ظايرؤسةكان دةكةن كة تووشى خانةكانى بةكتريا ببن ج .ناهيَلَن ئةو نةخؤشيانة دةربكةون كة لةبةكارهيَنانى كوتاوةكان ثةيدادةبن
بةركةوتن بة هؤكارى نةخؤشى بؤ جارى دووةم ؟ .46
ب .خانةكانى بيرخةرةوة وريادةكةنةوة بؤ ئةوةى خيَرا دابةشبن أ .دةبيَتةهؤى بةرهةمهيَنانى دذةت ةنةكان زؤر بةخيَراى
د .هةموو ئةمانة ج .دةبيَتةهؤى لةناوبردنى هؤكارى نةخؤشييةكة ثيَش ئةوةى كةسةكة هةست بكات كة تووشى نةخؤشى بووة
كام لةمانةى كة ديَن بةشيَك نيية لة بةرطريية كؤئةندام ؟ أ .ليمفة طريَكان ب .سثلَ ج .سايمؤسة رِذيَن د .سيكلَدانؤضكةكانى هةوا .47
ب .كةسيَك خويَنيَك وةربطريَت لة كؤمةلَةيةك كة لةطةلَ خويَنى ئةودا نةطونجيَت أ .خانةكان دذة هيستامين دةردةثةرِيَنن
د .بةرطريية كؤئةندام هيَرش دةباتة سةر خانةكانى لةشى خؤى ج .كةسيَك تووشى ظايرؤسى HIVدةبيَت
وةالَمدانةوةى بةرطريية كؤئةندام بؤ هؤكارى نةخؤشى بىَ زيان ناودةبريَت بة ؟ .49
د .كاردانةوة بؤ كوتاو ج .هةستيارى ب .بةرطريية وةالَمدانةوةكانى دووةمى أ .رِةقبوونى خويَنبةرةكان
خؤيية بةرطرية نةخؤشى ئةو نةخؤشيةية كة تيايدا بةرطريية كؤئةندام هيَرش دةكاتة سةر دةمارة مايلينييةكان بريتيية لة ؟ .50
د .نةخؤشى بةقاوغ بوون ج .طورطة سورة ب .هةوكردنى جومطةى رِؤماتيدى أ .نةخؤشى فرة رِةقبوون
أ .لةكؤتاييدا تووشى نةخؤشى ئايدز دةبيَت زانايان باوةرِيان واية كة هةموو كةسيَكى تووشبوو بة ظايرؤسى HIV؟ .51
ج .بةنةخؤشى ئايدز دةمريَ لةماوةى 1سالَ لهدةستنيشان كردنى ظايرؤسةكة ب .لةتوانايداية ضاكببيَتةوة لةرِيَطةى كوتاوةكان
د .ذيانيَكى ئاساى دةذيَت ئةطةر جطةرة نةكيَشيَت و ثاريَزى خؤراكى هاوسةنطى بةرِيَكرد
ظايرؤسى HIVدةبيَتةهؤى نةخؤشى ئايدز لةرِيَطةى هيَرش كردن و لةناوبردنى ؟ .52
د .دذةتةنةكان ج .خانةكانى B ب .هاوتا خرِؤكة سثييةكان أ .خانةكانى Tياريدةدةر
كام لةمانة هؤى ثةرةسةندنى خيَرا لة ظايرؤسى HIVرِوون دةكاتةوة ؟ أ .بؤهيَلَةكانى ظايرؤسةكة بازدانى جياوازيان بةسةردا ديَت بةشيَوةى خيَرا .53
ب .رِوودانى خيَراى بؤماوة بازدانةكان لة ناووكةترشى DNAظايرؤسةكة ،كاتيَك دةضيَتة خانةكانى لةشى مرؤظ
د .هةموو ئةمانة ج .هانى هةر كيميكة ماددةيةكى نوىَ دةدات كة بةكارديَت بؤ ضارةسةرى بازدانةكان لة ظايرؤسةكةدا
أ .ثةيوةندى سيَكسى لةطةلَ كةسيَكى تووشبوو بة ظايرؤسةكة ظايرؤسى HIVدةطوازريَتةوة لةرِيَطةى ؟ .54
ب .طواستنةوةى شلةكانى لةش كة ظايرؤسى HIVتيَداية يان خانة تووشبووةكان كة ظايرؤسى HIVتيَداية
د .هةموو ئةمانة ج .بةشدارى كردن لة بةكارهيَنانى ثيَكوتة و دةرزى ثيسبوو لةذيَر ثيَستدا
أ .وةرطرتنى هؤشبةرةكان بة كوتان لةرِيَطةى خويَن كام لةمانة تووشبوونى كةسيَك بة ظايرؤسى HIVديارى دةكات ؟ .55
ب .ثةيوةندى كردنى سيَكسى لةطةلَ كةسيَكى تووشبوودا ج .بوونى دذةتةنةكانى ظايرؤسى HIVلة خويَندا د .تووشبوون بة نةخؤشى ئايدز
نةخؤشى ئايدز ثةيدا دةبيَت لة ؟ أ .ظايرؤسةكان كة هةوا هةلَيان دةطريَت .56
د .هةموو ئةمانة ج .كةم بوونةوةى ذمارةى خانةكانى Tيارمةتيدةر ب .ظايرؤسيَك لة DNAثيَكهاتبىَ
كام لةمانةى كة ديَن كارةكانى ظايرؤسى HIVوةسف دةكات ؟ .57
أ .ظايرؤسى HIVهةلَلوشيَنةرى طةورة و خانةكانى Tياريدةدةر داطير دةكات ب .ظايرؤسى HIVذمارةيةكى زؤر لة خانةكانى Tياريدةدةر دةكوذيَت
د .هةموو ئةمانة ج .ظايرؤسى HIVهيَرش دةكاتة سةر بةرطرية كؤئةندام و لةكارى دةخات
أ .بة نةخؤشيةك تووش بووبيَت بة ئايدز ناودةبريَت كةسى تووشبوو بة ظايرؤسى HIVلةوانةية ؟ .58
ب .ئةو ظايرؤسانةى هةبيَت كة لةخانةكانى Tياريدةدةر بةرهةمديَن ج .زؤر هةستياربيَت بؤ زؤر جؤر لة هؤكارةكانى نةخؤشى د .هةموو ئةمانة
ئةو بيَ هيَزييةى كةنةخؤشى ئايدز دروستى دةكات هؤيةكةى بىَ توانايى بةرطرية كؤئةندامة بؤ ؟ أ .ناسينةوةى خانة تووش بووةكان و لةناوبردنيان .59
د .هةموو ئةمانة ج .بةرهةمهيَنانى دذةتةنةكان بؤ هؤكارةكانى نةخؤشى ب .ضاالككردنى خانةكانى Bو خانةكانى Tذةهراوى
59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45
د د د ج ج د أ أ أ أ ج د د د أ
P a g e 62 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية طشتييةكان ل50-47 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
2018-2017ب ئةم شيَوةية بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( 1و )2؟
.1ئةو ثيَكهاتةيةى كة بةثيتى ( )Aئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟
د .جووتيَ ليمفة طرىَ ج .هةردوو ئالَووةكان ب .سايمؤسة رِذيَن أ .ئةدينؤيد
.2فرمانةكانى ئةو ثيَكهاتةيةى كة بةثيتى ( )Bئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟
ب .كؤكردنةوةى هؤكارةكانى نةخؤشى لة خويَن أ .ليَكهةلَوةشاندنى خرِؤكة سورة كؤنةكان
د .هةموو ئةمانة ج .بةشدارى دةكات لة ثةرةسةندنى ليمفة خانةكان
.3كام لةمانة بةشيَك لة بةرطريية طشتييةكان ثيَكديَنيَت ؟ 2013-2012خ 2015-2014 2ب أ .وةالَمدانةوةى هةوكردنةكان
د .وةالَمدانةوةى بةرطريية دوةمييةكان ج .وةالَمدانةوةى بةرطريية دةردانيةكان ب .وةالَمدانةوةى بةرطريية سةرةتاييةكان
.4رِؤبةرت كوخ يةكةم كةس بوو كة ثةرةى بة بةجيهيَنانيَك دا بؤ ؟ 2017-2016خ 1أ .ديارى كردنى هؤكارى نةخؤشييةكى ديارى كراو
د .بةرهةمهيَنانى كوتاو ج .كةم كردنةوةى بالَوبوونةوةى هؤكارةكانى نةخؤشى ب .ضارةسةركردنى نةخؤشيةكى ديارى كراو
.5كام لةمانة بنةماى دووةمة لة بةدةستهاتةكانى كوخ ؟ 2020-2019خ1
أ .ثيَويستة سامثلَيَك لة هؤكارى نةخؤشى جيابكريَتةوة لة طيانةوةرى تووشبوو وة لة تاقيطةدا ثةرةى ثيَبدريَت
ب .لةكاتى كوتانى طيانةوةرى ساغ بةو هؤكارى نةخؤشييةى كة جياكراوةتةوة ،ثيَويستة ئةو طيانةوةرة تووشى نةخؤشى ببيَت
ج .ثيَويستة هؤكارى نةخؤشى لة لةشى طيانةوةرى تووشبوو بة نةخؤشى هةبيَت و لة لةشى طيانةوةرى ساغدا نةبيَت
د .ثيَويستة هؤكارى نةخؤشى لة طيانةوةرى دووةم بةدةست بيَت و لة تاقيطةدا ثةرةى ثيَبدريَت وة ثيَويستة ئةو هؤكارة نةخؤشيية هةمان هؤكارى
نةخؤشى بيَت كة لةطيانةوةرى يةكةم بةدةست هاتووة و ثةرةى ثيَدراوة
.6كام لةمانة هةنطاوى كؤتايية لة بةدةستهاتةكانى كوخ و رِوونى دةكاتةوة كة هؤكاريَكى نةخؤشى دياريكراو دةبيَتة هؤى نةخؤشى ؟ 2020-2019خ2
أ .طيانةوةرى ساغ بة دةرزى هؤكاريَكى نةخؤشى تيَدةكريَت تووشى نةخؤشييةكة دةبيَت
ب .هؤكارى نةخؤشى لة طيانةوةرى تووشبوو بة نةخؤشيدا هةية نةك لة طيانةوةرى ساغ
ج .شانةى ئةو طيانةوةرةى كة تووشى نةخؤشى دةبيَت لةرِيَطةى تيَكردنى هؤكارى نةخؤشى كة لةطيانةوةرى تووشبوو بة نةخؤشى وةرطيراوة،
د .هؤكارى نةخؤشى لة طيانةوةرى نةخؤش جيادةكريَتةوة و لة تاقيطةدا ثةرةى ثيَدةدريَت هةمان هؤكارى نةخؤشى تيَداية
د .ظايرؤس ج .زيندةوةريَكى ثيَشةنطى ب .كةرِوو أ .بةكتريا .7هؤكارى نةخؤشيية بؤ نةخؤشى ثيَى وةرزشةوان ؟ 2019-2018خ2
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ثةنكرياس ب .ئةدينؤيد .8كام لةم شانانة بةرطرى بؤ لةش دابين دةكات ؟ 2016-2015خ 2أ .ئالَووةكان
.9كام لةمانة بةشيَك نيية لة بةرطريية كؤئةندام ؟ 2019-2018ب
د .دوو ئالَووةكة ج .ئةدينؤيد ب .خرِؤكة سورةكانى خويَن أ .خرِؤكة سثييةكانى خويَن
.10كام لةمانة بةشيَكن لة بةرطريية طشتيةكان ؟ 2016-2015ب
د .هةموو ئةمانة ج .سيستةمى تةواوكار ب .ثيَست و لينجة ثةردةكان أ .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان
.11كام لةمانة سةر بة بةرطريية طشتييةكانة ؟ 2017-2016خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .وةالَمدانةوةى هةوكردنةكان ب .كوذةرة خانة سروشتييةكان أ .خانةكانى Tذةهراوى
.12كام لةمانة لة بةرطريية طشتيةكاندا نيية ؟ 2015-2014خ1
د .دذةتةنةكان ج .ئينتةرفيرؤن ب .ثرؤتينة تةواوكارةكان أ .خانة هةلَلوشيَنةرةكان
.13كام لةمانة بةشيَك نيية لة بةرطريية طشتيةكان ؟ 2016-2015خ2
د .سيستةمى تةواوكار ج .ئينتةرفيرؤن ب .وةالَمدانةوة بةرطريية سةرةتاييةكان أ .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان
.14خرِؤكة سثييةكانى خويَنن كة هؤكارةكانى نةخؤشى قووت دةدةن ؟ 2020-2019خ1
د .أ+ب بةيةكةوة ج .كوذةرة خانة سروشتييةكان ب .خرِؤكة سثيية هاوتاكان أ .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان
.15كوذةرة خانةى سروشتى ؟ 2015-2014خ2
د .هيضكام لةمانة ج .هيَرش دةكاتة سةر خانةى شيَرثةنجةيى ب .خانةى تووشبوون أ .خرِؤكةى سورى تايبةتمةندن
15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ج د ب د د د ب د ب ج أ أ أ د ب
P a g e 63 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةرطريية طشتييةكان ل50-47 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
.16كوذةرة خانة سروشتيةكان ؟ 2016-2015ب أ .دذةتةنةكان بةرهةمديَنن
د .هةموو ئةمانة ج .بةشدارى دةكةن لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى دةردانى ب .ثةردةى خانة تووشبووةكان كوون دةكةن
.17خرِؤكة سثيية طةورةكانى خويَنن ،ثةالمارى ئةو خانانة دةدةن كة تووشى هؤكارى نةخؤشى بوون ؟ 2016-2015خ1
د .هةموو ئةوانة ج .سيستةمى تةواوكار ب .ئينتةرفيرؤن أ .كوذةرة خانة سروشتيةكان
.18رِووى ليَكضوون لةنيَوان كوذةرة خانة سروشتيةكان و هةلَلوشيَنةرة طةورةكان بريتيية لةوةى كة هةردووكيان ؟ 2019-2018خ1
ب .ثةالمارى ئةو خانانة دةدةنة كة تووشى هؤكارةكانى نةخؤشى بوون أ .لة جؤرةكانى خرِؤكة سثييةكانن
د .هيَرش دةكةنة سةر هؤكارى نةخؤشى ج .لة بةرطريية تايبةتةكانن
.19زؤرترين جؤرن لة خانة هةلَلوشيَنةرةكان لة لةشدا ؟ 2016-2015خ1
د .خانةكانى T ج .ثالزمة خانةكان ب .هةلَلوشيَنةرى طةورة أ .خرِؤكة سثيية هاوتاكان
.20هةموو ئةمانة لةطةلَ هةلَلوشيَنةرة طةورةكان دةطونجيَن جطة لة يةكيَكيان ؟ 2014-2013خ2
ب .ثةالمارى ئةو خانانة دةدةن كة تووشى هؤكارى نةخؤشى بوون أ .دةتوانن بة بة موولوولةكانى خويَندا تيَثةرِن
د .هةنديَكيان هؤكارةكانى نةخؤشى قووت دةدةن ج .هةنديَكيان لة شانةكان دةميَننةوة
.21وةالَمدانةوةى طةرمى جؤريَكة لة ؟ 2017-2016ب
د .وةالَمدانةوةى بةرطرييةكانى دةردانى ج .وةالَمدانةوةى بةرطرييةكانى خانةيى ب .بةرطريية تايبةتييةكان أ .بةرطريية طشتيةكان
.22كام لةمانة دةربارةى ئينتةرفيرؤن رِاستة ؟ 2019-2018خ 1أ .يةكيَكة لة ثرؤتينةكانى سيستةمى تةواوكار
د .هةموو ئةمانة ج .ثيَكهاتوويةكى شيَوة ئةلَقةيى ثيَكديَنيَت بؤ لةناوبردنى خانة تووشبووةكان ب .لة بةرطريية طشتييةكانة
.23خانة تووشبوةكان بة ظايرؤس ماددةيةك دةردةدةن ئةويش ؟ 2018-2017ب
د .هةموو ئةوانة ج .ئينتةرفيرؤنة ب .لينجة ماددةية أ .هيستامينة
.24كام لةمانة وةك بةربةستى سروشتى كار دةكات بةرِووى هؤكارةكانى نةخؤشى ؟ 2020-2019ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .طةدة ب .لينجة ثةردةكان أ .ثيَست
.25ثيَست :بةرطريية طشتييةكان ؟ 2019-2018ب
ب .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان :بةرطريية تايبةتييةكان أ .لينجة ثةردة :بةرطريية تايبةتييةكان
د .بيرخةرةوة خانةكان :بةرطريية طشتييةكان ج .كوذةرة خانة سروشتييةكان :بةرطريية طشتييةكان
ل62-60 كةرتى دوو بةرطريية كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
أ .ليمفة خانةكانيان تيَداية .26ليمفة طريَيةكان و سثلَ هةردووكيان ؟ 2020-2019خ2
د .هةموويان رِاستن ج .هؤكارةكانى نةخؤشى لة ليمف كؤدةكةنةوة ب .هؤكارةكانى نةخؤشى لة خويَن كؤدةكةنةوة
ويَنة هيَلَكاريةكة دوو جؤر لة ثيَكهاتةكانى ثةيوةندار بة وةالَمدانةوة بةرطريةكان دةردةخات بةكاريبهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( 27و )28؟
.27ثيَكهاتةى ئاماذةثيَكراو بة رِةنووسى (أ) ناودةبريَت ؟ 2015-2014خ1
د .وةرطرة ثرؤتينةكان ج .ئينتةرلوكين ب .ئينتةرفيرؤن أ .دذة ثةيداكةر
.28بؤضى هةردوو ثيَكهاتةى (أ و ب) كارليَك لةطةلَ يةكترى دةكةن ؟ 2015-2014خ1
ب .هةردووكيان ثيَكهاتةى خؤيى نين أ .هةردووكيان ثرؤتينى ظايرؤسين
د .هةردووكيان لة هةمان خانة ثةيدا دةبن ج .دوو ثيَكهاتةن يةكترى تةواو دةكةن بة شيَوة
.29سثلَ بة بةشيَك لة بةرطريية كؤئةندام دادةنريَت ضونكة ؟ 2015-2014ب أ .خرِؤكة سورة كؤنةكان هةلَدةوةشيَنيَتةوة
د .هةموو ئةمانة ج .ثةالمارى مشةخؤرةكان دةدات ب .ثةالمارى خانة شيَرثةنجةيةكان دةدات
.30بةرطريية تايبةتةكانى لةش هةموو ئةوانة دةطريَتةوة جطة لة ؟ 2020-2019ب
د .بيرخةرةوة خانةكان ج .ئينتةرفيرؤن ب .ئينتةرلوكين 2 أ .ئينتةرلوكين 1
30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16
ج أ ج أ أ ج د ج ب أ ب أ أ أ ب
P a g e 64 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل62-60 كةرتى دوو بةرطريية كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
2020-2019خ2 .31شيَوةكة سىَ ليمفة خانةى جياواز نيشان دةدات ،بةثيَى ئةم زانياريية وةالَمى رِاست لةمانةى خوارةوة هةلَبذيَرة ؟
أ Z ،Y ،X .وةرطرى ثرؤتينى دةنويَنن و بةهةمان شيَوة و جؤر جيادةكريَنةوة
ب Z ،Y ،X .دذة ثةيداكةر دةنويَنن و بةهةمان شيَوة و جؤر جيادةكريَنةوة
ج X ،W .وةرطرى ثرؤتينى دةنويَنن و بةهةمان شيَوة و جؤر جيادةكريَنةوة
د X ،W .دذة ثةيداكةر دةنويَنن و بةهةمان شيَوة و جؤر جيادةكريَنةوة
د .سثلَ ج .ليمفة طريَيةكان ب .مؤخى ئيَسك .32خانةكانى Tطةشةيان تةواو دةكةن لة ؟ 2017-2016ب أ .سايمؤسة رِذيَن
.33كام لةمانة لة بةرطريية تايبةتيةكان نيية دذ بةهؤكارةكانى نةخؤشى ؟ 2018-2017ب
د .كوذةرة خانة سروشتييةكان ج .دذةتةنةكان ب .خانةكانى T أ .خانةكانى B
ب .وةرطرة ثرؤتينى بيَ هاوتايان هةية أ .دذة ثةيداكةرةكان دةناسيَتةوة .34يةكيَك لةمانة سيفةتى ليمفة خانةكان نيية ؟ 2014-2013خ2
د .بةشدارى لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى دةردانى و خانةيى دةكةن ج .لة بةرطريية طشتييةكان بةشدارى دةكةن
.35ليمفة خانةكان ماددة نامؤكان دةناسنةوة كة ثةالمارى لةش دةدةن لةرِيَطةى ؟ 2018-2017خ2
د .دذةتةن ج .ئينتةرلوكين 2 ب .ئينتةرلوكين 1 أ .وةرطرى ثرؤتينى
.36هةر ليمفة خانةيةك ؟ 2016-2015خ 1أ .تةنها يةك جؤر وةرطرى ثرؤتينى لةسةرة
د .أ+ب بةيةكةوة ج .وةرطرى ثرؤتينى جياوازى لةسةرة ب .دةتوانيَت لةطةلَ جؤرى جياواز لة دذة ثةيداكةر يةكبطريَت
.37هةموو ئةمانة لة تايبةتمةندييةكانى ليمفة خانةية جطة لة ؟ 2020-2019خ1
أ .هةموو وةرطرةكانى سةر رِووى يةك ليمفة خانة بة هةمان شيَوة و جؤر جيادةكريَنةوة
ب .وةرطرة ثرؤتينييةكانى هةر ليمفة خانةيةك دةبةستريَت بةو دذة ثةيداكةرةى كة شيَوةى تةواوكةرى ئةويان هةية
ج .وةرطرة ثرؤتينييةكانى هةر ليمفة خانةيةك دةتوانن بة زياتر لة يةك جؤر دذة ثةيداكةر ببةستريَن
د .وةرطرة ثرؤتينييةكانى سةر رِووى ليمفة خانةكان ثيَكهاتةيةكى ئالَؤزى سيَ دوورييان هةية
.38لةسةر رِووى ثةردةى ليمفة خانةكان .......هةن ،والةو ليمفة خانانة دةكةن دذة ثةيداكةرى مادة ثةالماردةرةكان بناسنةوة و لةطةلَيدا ببةستريَت ؟
د .هةموو ئةوانة 2020-2019ب ج .وةرطرة ثرؤتينةكان ب .دذةتةنةكان أ .دذة ثةيداكةرةكان
.39يةكةم جؤرى خانة لة كؤئةندامى بةرطرى كة وةالَم دةداتةوة كاتيَك لةش رِووبةرِووى هيَرشى بةكتريا دةبيَتةوة بريتية لة ؟ 2013-2012ب
د .هةموو ئةمانة ج .خانةكانى T ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان أ .خانةكانى B
.40كام لةمانة لة بةرطريية كؤئةندامدا هةلَدةستيَ بة دةرخستنى دذة ثةيداكةرةكان لةسةر رِووةكةى ؟ 2020-2019خ2
د .خانةى B ج .خانةى Tياريدةدةر ب .هةلَلوشيَنةرى طةورة أ .خانةى Tذةهراوى
.41هةموو وةالَمدانةوةيةكى بةرطرى دةست ثيَدةكات بة ؟ 2016-2015خ1
د .خانةكانى B ج .هةلَلوشيَنةرى طةورة ب .ئينتةرلوكينى 1 أ .خانةكانى Tياريدةدةر
.42هةردوو وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى و وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى دةردانى ثيَويستييان بة كام لةمانة هةية ؟ 2020-2019خ1
د .هةموو ئةوانة ج .خانةى B ب .خانةى Tذةهراوى أ .خانةى Tياريدةدةر
.43كام لةمانة ئينتةرلؤكين دةردةدات ؟ 2014-2013ب أ .خانةى Tذةهراوى ب .خانةى Tياريدةدةر ج .ثالزمة خانة د .هةموو ئةمانة
.44كام لةمانة ئينتةرلوكينةكان دةردةدات ؟ 2014-2013خ2
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ثالزمة خانةكان ب .خانةكانى Tذةهراوى أ .هةلَلوشيَنةرة خانةكان
.45ئينتةرلوكين 1دةردةدريَت لةاليةن ؟ 2017-2016ب
د .خانةى Tذةهراوى ج .خانةى B ب .خانةى Tياريدةدةر أ .هةلَلوشيَنةرى طةورة
.46ئينتةرلوكين 2؟ 2015-2014ب أ .خانةكانى Tذةهراوى ضاالك دةكات
د .أ+ج بةيةكةوة ج .خانةكانى Tياريدةدةر ضاالك دةكات ب .خانةكانى Tسةركوتكةر ضاالك دةكات
46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31
أ أ أ ب أ ج ب ب ج ج أ أ ج د أ ج
P a g e 65 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل62-60 كةرتى دوو بةرطريية كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
.47ئينتةرلوكين 2؟ 2016-2015خ 2أ .هةلَلوشيَنةرى طةورة دةريدةدات
ب .خانةكانى Bذةهراوى ضاالك دةكات ج .لة خانةكانى Tياريدةدةر دةردةدريَن د .هةموو ئةمانة
.48ئةم وةالَمدانةوة بةرطرييةى لةم شيَوةيةدا ديارة وةالَمدانةوةى بةرطرى ؟ 2019-2018خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .سةرةتايية ب .خانةيية أ .دةردانيية
.49كام لةم ثةيوةنديانةى خوارةوة رِاست نيية ؟ 2016-2015خ2
ب .ثالزمة خانة :دذةتةن دةردةدات أ .خانةى Tذةهراوى :ثةالمارى خانةى تووشبووى لةش دةدات
د .خانةى Tسةركوتكةر :وةالَمدانةوة بةرطرييةكان دةوةستيَنيَت ج .خانةى :Bخانةى تووشبوو قووت دةدات
.50كام لةم جووتانة هةلَةية ؟ 2015-2014خ2
ب .خانةى Tياريدةدةر :خانةى Tذةهراوى و خانةى Bضاالك دةكات أ .خانةى Tذةهراوى :ثةالمارى خانةى تووشبوو ئةدات
د .هةلَلوشيَنةرى طةورة :هؤكارى نةخؤشى و خانةى تووشبوو قووت دةدات ج .خانةى :Bخانةى تووشبوو بة ميكرؤب قووت دةدات
.51خانةكانى Tذةهراوى :خانة تووشبووةكان ؟ 2017-2016خ 2أ .دذة ثةيداكةرةكان :دذةتةنةكان
د .خانةكانى Tياريدةدةر :خانةكانى B ج .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان :هؤكارى نةخؤشى ب .خانةكانى :Bثالزمة خانةكان
.52هةلَلوشيَنةرة طةورةكان :خانةكانى Tياريدةدةر ؟ 2017-2016خ1
ب .خانةكانى Tياريدةدةر :خانةكانى ذةهراوى و خانةكانى B أ .خانةكانى Tذةهراوى :هةلَلوةشيَنةرة طةورةكان
د .خانةكانى Tذةهراوى :خانةكانى Tياريدةدةر ج .خانةكانى :Bخانةكانى Tذةهراوى و هةلَلوشيَنةرة طةورةكان
.53ئةم جووتانة كة ثيَكهاتة و ئةو ماددةيةى كة بةرهةميديَنيَت (دةريدةدات) رِوون دةكاتةوة ،كاميان نارِاستن ؟ 2018-2017خ1
د .ثيَست :اليسؤزيم ج .خانةى Tذةهراوى :ئينتةرلوكين 2 ب .هةلَلوشيَنةرة خانة :ئينتةرلوكين 1 أ .ثالزمة خانة :دذةتةن
.54ئينتةرلوكين 2لةاليةن خانةكانى Tياريدةدةر دةردةدريَت و دةبيَتةهؤى ؟ 2019-2018ب أ .خانةكانى Bضاالك دةكةن
د .هةموو ئةمانة ج .خانةكانى Tذةهراوى ضاالك دةكةن ب .هانى زياتر دابةشبوونى خانةكانى Tياريدةدةر دةدةن
.55كام لةمانة رِؤلَى هةية لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى و باوةرِواية كة بةشدارى بكات لة قةدةغةكردنى وةالَمدانةوة بةرطرييةكان ثاش
رِزطاربوون لة هؤكارى نةخؤشى و البردنى لة لةشدا ؟ 2020-2019ب
د .هةموو ئةوانة ج .خانةكانى Tياريدةدةر ب .خانةكانى Tسةركوتكةر أ .خانةكانى Tذةهراوى
.56كام لةمانة دذةتةنةكان بةرهةمديَنيَت ؟ 2012-2011خ 2016-2015 1ب
د .دذة ثةيداكةرةكان ج .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ب .خانةكانى T أ .ثالزمة خانة
.57ئةو خانةيةية كة ثرؤتينى بةرطرى يان دذةتةن دروست دةكات ؟ 2015-2014خ2
د .ثالزما خانة ج .خانةى هةلَلوشيَنةر ب .خانةى Tيارمةتيدةر أ .خانةى Tذةهراوى
.58خانةكانى Bكة رِووبةرِووى ماددةى نامؤ دةبنةوة دةطؤرِيَن بؤ ؟ 2013-2012خ2
د .خانةكانى Tياريدةدةر ج .دذةتةنةكان ب .دذة ثةيداكةرةكان أ .ثالزمة خانة
.59دذةتةنةكان ؟ 2016-2015خ 2أ .بةرهةمديَن لة ثالزمة خانةكان
د .أ+ب بةيةكةوة ج .بةرهةمديَن لة مؤخى ئيَسك ب .بة هؤكارى نةخؤشييةوة دةلكيَن و رِاستةوخؤ تيَكيان دةشكيَنن
.60كام لةمانة رِؤلَى هةية لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى ؟ 2018-2017خ1
د .أ+ب بةيةكةوة ج .كوذةرة خانة سروشتييةكان ب .خانةكانى Tذةهراوى أ .خانةكانى Tسةركوتكةر
.61خانةكانى Tياريدةدةر ؟ 2018-2017خ 2أ .رِؤلَى هةية لة وةالَمدانةوةى بةرطرييةكانى خانةيى
د .هةموويان رِاستن ج .رِؤلَى هةية لة وةالَمدانةوةى بةرطرييةكانى دةردانى ب .لة بةرطريية تايبةتيةكانة
.62رِووى جي اوازى لةنيَوان وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى سةرةتايى و دووةمى ئةوةية كةوا وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى دووةمى ؟ 2019-2018ب
أ .خيَراترن و زؤر بةهيَزترن ب .ذمارةيةكى كةمتر دذةتةنةكان ثةيدا دةكةن ج .ثةيوةندى بة بيرخةرة خانةوة نيية د .هةموو ئةوانة
62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47
أ د د أ أ د أ ب د ج ب ج ج ج د ج
P a g e 66 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل62-60 كةرتى دوو بةرطريية كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
ب .بةشدارن لة وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى سةرةتايى أ .ليمفة خانةن .63بيرخةرةوة خانةكان ؟ 2018-2017خ2
د .زؤر كاريطةرن دذى نةخؤشييةكانى هةالَمةت و ئةنفلؤنزا ج .لة بةرطريية طشتييةكان دةذميَردريَت
ئةم ويَنة داتايية بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ذمارة ( )64؟ 2017-2016خ2
د 1 .و 2 ج1 . ب2 . أ3 . .64لة كام ماوة دابةشبوونى خيَرا لة خانةكانى ()Bدا دةبيَت ؟
.65كاتيَك بيرخةرةوة خانةكان رِووبةرِووى هةمان هؤكارى نةخؤشى دةبنةوة بؤ جارى دووةم ؟ 2014-2013خ2
ب .ثةالمارى خانةكة دةدةن و ثةردةكةى كوون دةكةن أ .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان رِوودةدةن
د .أ+ج بةيةكةوة ج .دابةش دةبن و برِيَكى زؤر لة دذةتةنةكان بةرهةمديَنن
.66وةالَمدانةوةى بةرطرييةكانى خانةيى ثيَويستيان بة ؟ 2013-2012خ2
د .أ+ج بةيةكةوة ج .بوونى خانةى Tهةية ب .بوونى خانةى Bهةية أ .دروستكردنى دذةتةنةكان
.67ثيَوةنووسانى (بةسترانى) دذةتةنةكان بة هؤكارةكانى نةخؤشى و ذةهرةكان دةبيَتةهؤى ؟ 2018-2017خ1
ب .ضاالككردنى سيستةمى تةواوكار أ .قةدةغةكردنى ضوونة ذوورةوةى هؤكارى نةخؤشييةكة بؤ ناو خانة
د .هةموويان رِاستن ج .تؤثةلَبوونى هؤكارةكانى نةخؤشى بؤ ئةوةى هةلَلوشيَنةرة طةورةكان قووتيان بدةن
.68وةالَمدانةوة بةرطرييةكانى خانةيى ثيَويستيان بة ؟ 2014-2013خ 2015-2014 1ب
د .هةموو ئةمانة ج .بةرهةمهيَنانى دذةتةنةكان هةية ب .ثالزمة خانةكان هةية أ .خانةى Tذةهراوى هةية
.69كام لةمانة ليمفة خانةية و ئةطةر بؤ يةكةم جار رِووبةرِووى دذة ثةيداكةر بووةوة وةالَمى ناداتةوة بةالَم دةيناسيَتةوة و ثةالمارى دةدات لةكاتى
رِوودانى تووشبوونةكانى داديَت (داهاتوو) ؟ 2020-2019خ2
د .خرِؤكة سثيية هاوتاكان ج .كوذةرة خانة سروشتييةكان ب .بيرخةرةوة خانةكان أ .خانةكانى Tسةركوتكةر
.70كام لةمانة دةربارةى دذةتةنةكان رِاستة ؟ 2019-2018خ2
ب .بةشيَكن لة وةالَمدانةوةى بةرطرى خانةيى أ .لةوانةية هةر دذةتةنيَك دذة ثةيداكةريَكى دياريكراوى ثيَوة ببةستريَت
د .أ+ب بةيةكةوة ج .لةوانةية هةر دذةتةنيَك زياتر لة دذة ثةيداكةريَكى جياوازى ثيَوة ببةستريَت
.71كام لةمانة خانة تووشبووةكان دةكوذيَت ؟ 2015-2014ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .خانةى Tذةهراوى ب .هةلَلوشيَنةرى طةورة أ .خانةى Tياريدةدةر
.72رِووى ليَكضوون لةنيَوان كوذةرة خانةى سروشتى و خانةى Tذةهراويدا بريتيية لةوةى كة هةردووكيان ؟ 2019-2018خ2
ب .بةشيَكن لة بةرطريية طشتييةكان أ .بةشيَكن لة بةرطريية تايبةتييةكان
د .دةتوانن ثةالمارى خانة شيَرثةنجةييةكان بدةن و بيانكوذن ج .ثةالمارى هؤكارةكانى نةخؤشى دةدةن
.73كوتاوةكان ضاالكن بؤ رِيَطريكردن لة نةخؤشييةكان ضونكة ؟ 2017-2016خ2
ب .دذةتةنى تيَداية كة يةكسةر ئاراستةى هؤكاريَكى نةخؤشى دياريكراو دةكريَت أ .خانةكانى Bو خانةى Tتايبةتى تيَداية
د .هؤكارى مردووى نةخؤشييةكى تيَداية كة كةسةكة تازة ليَى ضاكبؤتةوة ج .وةالَمدانةوة بةرطريةكان دروست دةكات يان ضاالك دةكات
.74لةكاتى تيَكردنى كوتاوةكان لةش وةالَمدانةوةى بةرطريية .........ثةيدا دةكات بؤ ئةو دذة ثةيداكةرانةى لة كوتاوةكةدا هةن ؟ 2019-2018خ2
د .هةوكردنةكان ج .طشتييةكان ب .سةرةتاييةكان أ .دووةمييةكان
أ .هؤكارى نةخؤشى مردووى .75كوتاو طيراوةيةكة كة ..........تيَداية ؟ 2020-2019خ1
د .هةموو ئةوانة ج .هؤكارى نةخؤشى بيَ هيَزكراو ب .بةشيَكى هؤكارى نةخؤشى كة هيَشتا دذة ثةيداكةرةكانى ثاراستووة
.76هةنديَك جار بة تيَثةرِبوونى كات بةرطرييةكان بيَ هيَز دةبن كة لةرِيَطةى كوتاوةكان دابين كراون ،لةبةرئةوة ثزيشكةكان رِيَنمايى دةدةن بة
متمانةكردن بة ..........بؤ طةرِاندنةوةى بةرطرى دذى هةنديَك نةخؤشى ؟ 2019-2018خ1
د .هةموويان نارِاستن ج .ذةمى كوذةر ب .ذةمى كارا أ .ذةمى ضاالككةر
.77بةرطريية كؤئةندام كارليَك دةكات لةطةلَ دذةثةيداكةرة بىَ ئازارةكان بةرِيَطةى وا هةنديَك جار زيانبةخشة ،نموونةش بؤ ئةم تيَكضوونة ؟
د .هةموو ئةمانة 2016-2015ب 2019-2018خ1 ج .خؤيية بةرطريية نةخؤشييةكان ب .هةناسةتةنطى أ .هةستيارى
77 76 75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65 64 63
د أ د ب ج د ج أ ب أ د ج ج أ أ
P a g e 67 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل62-60 كةرتى دوو بةرطريية كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
لة نةخؤشى فرة رِةقبوون ..........ثةالمارى ئةو ماددة نةطةيةنةرة دةدةن كة دةورى دةمارة خانةكانى دةماخ و درِكةثةتك و دةمارةكان دةدات كة .78
د .دذةتةنةكان ج .خانةكانى B ب .خانةكانى T أ .ثالزمة خانةكان هةردوو ضاو بة دةماخ دةطةيةنن ؟ 2019-2018ب
وةالَمدانةوةى بةرطريية كؤئةندام دذ بة ماددة هةمةجؤرةكانى دةورووبةرى ذينطةيى ناودةبريَت بة ؟ 2014-2013خ1 .79
د .هةموو ئةمانة ج .هةستيارى ب .هةناسة تةنطى أ .نةخؤشى بةرطرى دذة خؤيى
وةالَمدانةوةى بةرطريية كؤئةندام بؤ دذة ثةيداكةرى بىَ زيان ناودةبريَت ؟ 2015-2014خ1 .80
د .ثةرضةكردار بؤ كوتاو ج .هةستيارى ب .وةالَمدانةوةى بةرطرى دووةمى أ .خؤيية بةرطريية نةخؤشى
لةكةى ثيَست لةسةر دةم و ضاو ،ئازارى جومطة ،تا ،طرفتةكانى طورضيلة و كةمبوونى كيَش لة نيشانةكانى ؟ 2015-2014خ2 .81
د .طورطة سورة ج .سةدةف ب .هةوكردنى جومطةى رِؤماتيدى أ .نةخؤشى شةكرةى لة جؤرى I
هةموو ئةوانةى كة ديَن لة خؤيية بةرطريية نةخؤشيةكانن جطة لة ؟ 2020-2019ب .82
د .فرة رِةقبوون ج .بةقاوغ بوون ب .هةوكردنى جومطةى ئيَسك أ .طورطة سورة
كام لةمانة يةكيَك نيية لة خؤيية بةرطريية نةخؤشيةكان ؟ 2016-2015خ2 .83
د .هةناسة تةنطى ج .بةقاوغ بوون ب .نةخؤشى شةكرةى جؤرى I أ .طورطة سورة
هةناسةتةنطي جؤريَكة لة ؟ 2017-2016ب .84
د .أ+ج بةيةكةوة ج .وةلَامدانةوةي بةرطريية دذ بة هؤكاري نةخؤشى ب .خؤيية بةرطرية نةخؤشى أ .هةستياري
كام لةم نةخؤشيانة لة نةخؤشيةكانى بةرطرى دذة خؤيى نيية ؟ 2017-2016خ2 .85
د .بةقاوغ بوون ج .هةوكردنى جومطةى رِؤماتيدى ب .شةكرةى جؤرى II أ .شةكرةى جؤرى I
كام لةم نةخؤشييانة نمونةيةكة بؤ كارليَكى نيَوان ليمفة خانةكانى لةش لةطةلَ خانةكانى لةش خؤيان ؟ 2019-2018خ2 .86
د .هةموويان نارِاستن ج .نةخؤشى شةكرةى جؤرى II ب .نةخؤشى شةكرةى جؤرى I أ .هةوكردنى جومطةى ئيَسك
ئةو نةخؤشيةى كة تيَيدا بةرطريية كؤئةندام ثةالمارى شانةكانى لةشى خؤى دةدات ناودةبريَت بة ؟ 2014-2013ب .87
د .بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى ج .هةستيارى ب .هةناسة تةنطى أ .نةخؤشى بةرطرى دذة خؤيى
دةردانى هيستامين لةوانةية بةشيَك بيَت لة ؟ 2017-2016خ 1أ .وةالَمدانةوة هةوكردنةكان .88
د .أ+ب بةيةكةوة ج .بةرطريية تايبةتييةكان ب .وةالَمدانةوةى بةرطرى دذ بةهةمةجؤر ماددةكانى دةوروبةرى ذينطةيى
نةخؤشى ئايدز ل59-51 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
يةكةمين خانةكان لة كؤئةندامى بةرطريدا كة تووشى ظايرؤسى HIVدةبيَت ؟
2016-2015خ2 .89
د .ثالزمة خانةكان ج .خانةكانى B ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان أ .خانةكانى T
زؤرجار ..........يةكةم خانةية كة تووشى ظايرؤسى HIVدةبيَت لةبةر بوونى ..........لةسةر رِوويان ؟ 2020-2019خ1 .90
ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ،وةرطرى CD4و وةرطرة هاوةلَى CCR5 أ .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ،تةنها وةرطرى CD4
د .خانةكانى Tياريدةدةر ،وةرطرى CD4و وةرطرة هاوةلَى CCR5 ج .خانةكانى Tياريدةدةر ،تةنها وةرطرى CD4
ظايرؤسى HIVناتوانيَت سةرةتا ثيَش ضوونة ذورةوةى هةلَلوشيَنةرى طةورة بضيَتة ناو خانةكانى Tياريدةدةر ،ضونكة خانةكانى Tياريدةدةر ؟ .91
ب .وةرطرة هاوةلَى CD4لةسةر رِوويان نيية 2017-2016خ1 أ .وةرطرة هاوةلَى CCR5لةسةر رِوويان نيية
د .هيض وةرطرة هاوةلَيَك لةسةر رِوويان نيية ج .ذمارةيان كةمترة لة ذمارةى هةلَوةشيَنةرة طةورةكان
ضى رِوودةدات دواى ضوونة ذوورةوةى ظايرؤسى HIVبؤ ناو هةلَلوشيَنةرى طةورة ؟ 2018-2017خ 2أ .مردنى خانةى هةلَلوشيَنةرى طةورة .92
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ظايرؤسةكة تواناى ناسينةوةى وةرطرة هاوةلَى جيا لة CCR5ثةيدا دةكات ب .دووهيَندبوونى ظايرؤسةكة
لة سةرةتاى قؤناغى دووةمى تووشبوون بة ظايرؤسى HIVدا ؟ 2016-2015خ1 .93
ب .ذمارةى خانةكانى Tزياد دةكات أ .برِى دذةتةنةكان بؤ ظايرؤسةكة كةم دةبيَتةوة
د .خانةكانى Bبةردةوام دةبن لة بةرهةمهيَنانى برِيَكى زؤر لة دذةتةنةكانى ظايرؤسةكة ج .ئةمة قؤناغى بىَ نيشانةية
93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81 80 79 78
د د أ ب ب د أ ب ب أ د ب د ج ج ب
P a g e 68 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
نةخؤشى ئايدز ل59-51 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
2020-2019ب .94كام لةمانة رِاستة دةربارةى قؤناغى سيَيةمى تووشبوون بة ظايرؤسى HIV؟
ب .ذمارةى ظايرؤسةكانى HIVلةناكاو كةم دةبيَتةوة أ .برِى دذةتةنةكان بؤ دذة ثةيداكةرى HIVكةم دةبيَتةوة
د .ب+ج بةيةكةوة ج .برِى دذةتةنةكان بؤ دذة ثةيداكةرى HIVزؤر دةبيَت
.95لة كام لةمانةى خوارةوة تووشبوون بة ظايرؤسى HIVدةطؤرِيَت بؤ نةخؤشى ئايدز لةنيَوان خالَةكانى ؟
د( .ج ،د) 2017-2018خ1 ج( .د ،ه) ب( .أ ،ب) أ( .ب ،ج)
.96كام لةمانة بةلَطةية لةسةر ئةوةى كة كةسيَك تووش بووة بة ظايرؤسى HIV؟ 2015-2014خ1
أ .بوونى دذة ثةيداكةرى ظايرؤسةكة لة خويَنى كةسةكةدا ب .كةسةكة دةرمانة هؤشبةرةكان بةكاربيَنيَت
ج .ثةيوةنديةكى سيَكسى نةبيَت لةطةلَ كةسيَكى تووش بوو بة ظايرؤسةكة د .تووشى نةخؤشى ئايدز نةبووبيَت
أ .دووهيَندبوونى ظايرؤسى HIV .97لةدواى ضوونة ذوورةوةى ظايرؤسى HIVبؤ ناو خانةى Tياريدةدةر كام لةمانة رِوودةدات ؟ 2019-2018ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .تواناى ضوونةذوورةوةى بؤ ناو هةلَلوشيَنةرة خانةكان ثةيدا دةكات ب .مردنى خانةكانى Tياريدةدةر
.98قؤناغى يةكةمى تووشبوون بة ظايرؤسى HIVبةوة جيادةكريَتةوة كة ؟ 2018-2017ب أ .نيشانةكانى نةخؤشى يان هةر نيية يان زؤر كةمن
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ليمفة رِذيَنةكان هةلَدةئاوسيَن ب .هيض دذةتةنيَك دذى ظايرؤسى HIVدروست نابيَت
أ .ظايرؤسةكان دووهيَند دةبن و ذمارةيان زياد دةكات .99لة قؤناغى يةكةمى تووشبوون بة ظايرؤسى HIV؟ 2020-2019خ1
ج .كةسانى تووشبوو دةتوانن خةلَكى ديكة تووش بكةن د .هةموو ئةوانة ب .لةوانةية تووشبووةكان هةست بكةن كة تةندروستيان باشة
.100ظايرؤسى HIVدةبيَتة هؤى نةخؤشى ئايدز لةرِيَطةى هيَرش كردن و تيَكشكاندنى ؟ 2013-2012ب
د .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ج .دذةتةنةكان ب .خانةكانى B أ .خانةكانى Tياريدةدةر
.101وةك يةكيَك لة جياكةرةوةكانى قؤناغى سىَ لة قؤناغةكانى تووش بوون بة ظايرؤسى HIVذمارةى كام لةمانة كةم دةبيَتةوة بؤ 200خانة لة
يةك مليليترى خويَن يان كةمتر ؟ 2017-2016خ 2أ .خانةكانى Tياريدةدةر ب .هةلَلوشيَنةرة طةورةكان ج .خانةكانى Bد .هاوتاكان
.102دةتوانريَت دةستنيشانى نةخؤشى ئايدز بكريَت ؟ 2014-2013خ1
ب .لةبارى دةركةوتنى تووشبوونة هةلَثةرستةكان أ .دواى ضةند هةفتةيةك لة تووشبوون
د .ب+ج بةيةكةوة ج .كاتيَك ذمارةى خانةكانى Tياريدةدةر كةم دةبيَتة بؤ 200خانة يان كةمتر لة يةك مليليترى خويَن
.103دةتوانريَت دةستنيشانى نةخؤشى ئايدز بكريَت ؟ 2015-2014ب
ب .لةبارى دةركةوتنى تووشبوونة هةلثةرستةكان أ .كاتيَك كةسيَك تووشى ظايرؤسى HIVدةبيَت
د .هةموو ئةمانة ج .كاتيَك ذمارةى خانةكانى Bنزم دةبيَتةوة بؤ 200خانة يان كةمتر لة يةك مليليترى خويَن
.104دةتوانريَت دةستنيشانى نةخؤشى ئايدز بكريَت لةكاتى ؟ 2017-2016ب أ .دةركةوتنى تووشبوونى هةلَثةرست
د .هةلَئاوسانى ليمفة رِذيَنةكان ج .ثةيدابوونى دذةتةنةكانى ظايرؤسى HIV ب .يةكسةر دواى تووش بوون بة ظايرؤسى HIV
.105دةتوانريَت نةخؤشى ئايدز دةستنيشان بكريَت ئةوكاتةى كة ؟ 2019-2018خ1
ب .دةركةوتنى تووشبونى هةلثةرست أ .كةمى كيَش و تاليَهاتن و هةلَئاوسانى ليمفة رِذيَنةكان رِوودةدةن
د .ب+ج بةيةكةوة ج .ذمارةى هةلَلوشيَنةرة طةورةكان كةم دةبيَتةوة بؤ 200خانة لة يةك مليليتر خويَن يان كةمتر
.106ئةو بىَ هيَزيةى كة نةخؤشى ئايدز دروستى دةكات هؤيةكةى بىَ توانايى بةرطريية كؤئةندامة بؤ ؟ 2015-2014خ2
ب .بةرهةمهيَنانى دذةتةن بؤ هؤكارى نةخؤشى أ .ضاالككردنى خانةى ،Bخانةى Tذةهراوى
د .هةموو ئةمانة ج .ناسينةوةى خانة تووش بووةكان و لةناوبردنيان
.107كام لةمانة رِيَطةى زياتر باوة بؤ طواستنةوةى ظايرؤسى HIV؟ 2016-2015ب أ .طواستنةوةى خويَن
د .هةموو ئةمانة ج .لة دايكى تووشبوو بؤ مندالَةكةى ب .ثةيوةندى سيَكسى لةطةلَ كةسيَكى تووشبوو بة ظايرؤسى HIV
.108يةكيَكة لة رِيَطةكانى طواستنةوةى ظايرؤسى HIV؟ 2018-2017خ2
د .هةوا ج .شويَنى سةر ثيَشاو ب .لة دايكى تووشبوو بؤ مندالَةكةى لهكاتى شيرثيَدانى أ .تةوقةكردن
108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98 97 96 95 94
ب ب د ب أ ب د أ أ د أ د أ ج أ
P a g e 69 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
نةخؤشى ئايدز ل59-51 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى سيَيةم
2019-2018خ2 .109هةموو ئةمانة لةوانةية لة رِيَطاكانى طواستنةوةى ظايرؤسى HIVبن جطة لة ؟
ب .ثيَوةدانى ميَرووةكان أ .لة دايكيَكى تووشبوو بؤ مندالَةكةى لةرِيَطةى شيرثيَدانى
د .لة دايكيَكى تووشبوو بؤ مندالَةكةى ثيَش مندالَبوون ج .لة دايكيَكى تووشبوو بؤ مندالَةكةى لةكاتى مندالَبووندا
.110بؤهيَلَة بازدان لة ظايرؤسى HIV؟ 2018-2017خ 1أ .ناتوانيَت وا لة ظايرؤسةكة بكات بةرطرى ثةيدا بكات بؤ ضارةسةرى بةيةك جؤر دةرمان
ب .تواناى ضوونة ذوورةوة بؤ ناو خانةى Tياريدةدةر بة ظايرؤسةكة دةبةخشيَت
د .ب+ج بةيةكةوة ج .دةبيَتة هؤى دةركةوتنى شيَوةى نوىَ لة ظايرؤسةكان
.111دروستكردنى كوتاوةكان دذ بة ظايرؤسى HIVطرانة ،ضونكة ئةم ظايرؤسة ؟ 2020-2019خ2
د .ضاوديَرى ناكريَت ج .جياكردنةوةى طرانة ب .وةرطرة هاوةلَى جيا لة CCR5ناناسيَتةوة أ .بةشيَوةى خيَرا دةطؤرِيَت
.112رِيزبهندى تةواو بؤ هةنطاوةكانى وةالَمدانةوة هةوكردنةكان بريتيية لة ( )1خانة تووشبووةكان هيستامين دةردةدةن )2( ،ورووذمى خويَن بؤ
ناوضةى تووشبوو زياد دةكات )3( ،خرِؤكة سثييةكانى خويَن بؤ ناوضةى تووشبوو دةطوازريَنةوة )4( ،خرِؤكة سثييةكانى خويَن ثةالمارى
هؤكارةكانى نةخؤشى دةدةن و دةيانكوذن )5( ،هؤكارةكانى نةخؤشى دةضنة ناو لةش بة ثيَستدا) ؟ 2020-2019خ 2ت /پرسيارى كهرتى يهكهمه
د42315 . ج43215 . ب41325 . أ43125 .
112 111 110 109
ج أ د ب
P a g e 70 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى چوارهم
P a g e 71 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى ضوارةم
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان لق و ثؤث و تةوةرة ؟
تةوةرة لق و ثؤث
ئةركى كارة دةطوازيَتةوة بؤ دوور لة لةشى خانة. دةمارة رِاطةياندن دةطوازنةوة بةرةو لةشى خانة
بوونى بةرطى مايلينى و خانةى شوان لة ثيَكهاتةكةيدا. نةبوونى بةرطى مايلينى و خانةى شوان لة ثيَكهاتةكةيدا.
بوونى طريَى رِانظير. نةبوونى طريَى رِانظير.
ث /ناوضة جياوازةكانى تويَكلَى ميَشك و ناوةندى كؤنترؤلَكردنى ؟
ثشتة ثل ديوارة ثل الجانطة ثل ناوضةوانة ثل ناوضةكانى تويَكلَى ميَشك
بينين هةستة فرمان ،ضةشتن بيستن هزرة فرمان ،دووان، ناوةندى كؤنترؤَلكردنى
جوولَة ،بؤنكردن
ث /رِيَبازى طواستنةوةى دةمارة رِاطةياندن لة دةمارة خانةيةكةوة بؤ دةمارة خانةيةكى تر ؟
ضيكلَدانةكان بة ثةردةى خانةى ثيَش طةييَنكةوة دةلكيَن و دةتةقن ئةركى كار دةطاتة دةمارة كؤتاييةكانى تةوةرةى خانةى ثيَش طةييَنكة
د .طويَزةرةوة بةناو ط .قليشدا بةرةالَدةبن و بةخيَرايى بالَودةبنةوة د .طويَزةرةوة بةثرؤتينة وةرطرةكانى ثةردةى خانةى دواى ط .دةبةستريَ
طؤرِان لة ثيَدارِؤيشتنى ثةردةى خانةى دواى طةييَنكة رِوودةدات لةرِيَطةى كارتيَكردن لة جؤطة ئايؤنةكان
ث /رِيَبازى دةنط ؟
كونى هيَلكةيى ئاوزةنط دةزطا ضةكوش تةثلَة ثةردة جؤطةى بيستن ثةرِةى طوىَ دةنط
لوولثيَض ئةندامى كؤرتى بيستة دةمارةكان قةدى دةماخ النك الجانطة ثل لة تويَكلَى ميَشك
ث /رِيَبازى بينين ؟
بينينة دةمارة خانةكان تؤرِة ضين خانة قوضةكى و ضيلكةييةكان هاويَنة بيلبيلة كؤرنية رِؤشنايى
النك ثشتة ثل لة تويَكلَى ميَشك
ث /رِيَبازى ضةشتن ؟
ناوضةى ضةشتن لة ديوارة ثلى تويَكلَى ميَشك النك قةدى دةماخ دةمارة خانةى ضةشتن ضةذة طؤثكة
ث /رِيَبازى بؤن ؟
ناوضةوانة ثل لة تويَكلَى ميَشك ،هةروةها بؤ ئةميكداالَ كة ثيَكهاتةيةكة لة ليَوارة كؤئةندام سةلكى بؤن وةرطرى بؤن لة لووت
ث /رِيَبازى بةركةوتن ؟
ديوارة ثل لة ميَشك النك قةدى دةماخ درِكةثةتك دةمارة خانةى هةستى ميكانيكة وةرطر
ث /رِيَبازى ئةو دةمارة خانانةى كة دةمارة رِاطةياندن دةطوازنةوة لة ثةرضةكردارةكان ؟
جوولَة دةمارة خانة نيَوانة دةمارة خانة هةستة دةمارة خانة
P a g e 72 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل70-69 ضوارةم كةرتى يةك دةمارة خانة و دةمارة رِاطةياندن بةندى
ث /ئةركى حةسانةوة و ئةركى كار ضيية ؟
ماوةى نةويستن طةرِانةوةى جةمسةرطيرى ئةركى كار ئةركى حةسانةوة
K+ +++ Na+ ++++ K+ ---- Na+ +++ Na+
K+ --- Na+ ---- K+ ++++ Na+ ثرؤتين و --- K+
* دواى ئةمة (ضوونة ذوورةوةى دواى كؤتايى هاتنى ئةركى كار: * دةمارة خانة لةبارى حةسانةوة * كاتىَ لق و ثؤثةكان يان لةشى
* خةستى ئايؤنى سؤديؤم لة ناو سؤديؤم) جؤطةكانى ئايؤنى دةمارة خانةكان وريا دةكريَنةوة: ئةو كاتةى دةمارة رِاطةياندن
خانة بةرزتر دةبيَت وةك لة سؤديؤم دادةخريَن و جؤطةكانى أ .ثيَدارِؤيشتنى ثةردةى خانة وةرناطريَت و ناينيَريَت.
دةرةوة. ثؤتاسيؤم دةكريَنةوة. بةشيَوةيةكى كتوثرِ دةطؤرِيَت. * خةستى ثرؤتينى بارطة
* خةستى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم لة * بةمةش دةرةوةى خانة ب .لة خالَى ورياكةرةوةكة نيَطةتيظ و ئايؤنى ثؤتاسيؤم
ثؤزةتيظ دةبيَت بةطويَرةى ناوةوة دةرةوة بةرزتر دةبيَت وةك لة لةناوةوة بةرزترة وةك لة دةرةوة .ثةردةى خانة ثيارِؤ دةبيَت بؤ
ناوةوة. كة نيَطةتيظة. ئايؤنةكانى سؤديؤم. * خةستى ئايؤنى سؤديؤم لة
* ثالَنةرى سؤديؤم -ثؤتاسيؤم: * ثؤزةتيظ بوونةوةى دةرةوةى ج .جؤطة ئايؤنيةكان دةكريَنةوة و دةرةوة بةرزترة وةك لة ناوةوة.
خانة بةطويَرةى ناوةوة ناودةبريَت أ .بة طواستنةوةى ضاالك. رِيَطة بة ئايؤنةكانى سؤديؤم * خةستى ئايؤنى سؤديؤم و
ب .بة بةكارهيَنانى وزة. بة طةرِانةوةى جةمسةرطيرى. دةدةن وروذم بكةن بؤ ناو دةمارة ثؤتاسيَؤم لة ثالَنةرى سؤديؤم -
ج .بة ثيَضةوانةى خةستةليَذى. ت /لةبارى طةرِانةوةى خانةكة. ثؤتاسيؤم ثةيدابوون.
د .ئايؤنةكانى سؤديؤم بؤ دةروةى جةمسةرطيرى وةك بارى د .لةم بارةدا ناوةوةى خانة * ثةردةى خانة رِىَ بة
ثةردةى خانة و ئايؤنةكانى حةسانةوة دةرةوة ثؤزةتيظة وة تيَثةرِبوونى هةندىَ ئايؤن دةدات ثؤزةتيظ دةبيَت بة طويَرةى
ناوةوة نيَطةتيظة بةالَم ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم بؤ ناوةوةى ثةردةى دةرةوةى خانة (جةمسةرطيرى و بة هى ديكة نادات:
خانة دةطوازريَتةوة. هةردووالى ثةردةكة جياوازن. ثيَضةوانة). أ .ئايؤنى سؤديؤم بالَونابيَتةوة.
* ثةردةى دةمارة خانة دةضيَتة * ئةم بارة: * ئةم هةنطاوانة دةبنة هؤى ب .ئايؤنى ثؤتاسيؤم بة
بارى حةسانةوة و لة توانايدا هةية أ .ئاماذةية بة كؤتايى هاتنى سةربةستى بة ثةردةدا تيَثةرِ دةبن .ثةيدابوونى ئةركى كار (ئةركى
ئةركى كارى تر بطوازيَتةوة. ئةركى كار. كار خالَى بةيةكطةيشتنى نيَوان ج .ثرؤتينة بارطة نيَطةتيظةكان
ب .دةمارة خانة لةتوانايدا نيية لةشى دةمارة خانة و سةرةتاى لةناو خانةدا دةميَننةوة.
ئةركى كارى تر بةجىَ بهيَنيَت تةوةرةية). * لة كؤتايدا ناوةوةى خانة
ثيَش طةرِانةوةى ئةركى ث /بؤضى ئةركى كار بة يةك نيَطةتيظ دةبيَت بةطويَرةى
حةسانةوة. ئاراستة و بةدريَذايى تةوةرة و بؤ دةرةوة كة ثؤزةتيظة.
* ئةم ماوة كاتييةش ناودةبريَت دوور لة لةشة خانة دةطوازريَتةوة ؟ * لةبارى حةسانةوةدا ثةردةى
بة ماوةى نةويستن. و /بةدريَذايى تةوةرةى دةمارة خانة جةمسةرطيرة.
خانة جؤطةى ئايؤنى هةن لة * بة جياوازى ئةركى ثةيدابوو
وريابوونةوةى دةمارة خانةدا بةهؤى جياوازى بارطةكانةوة
ناوةوةى ئةو ثارضةيةى تةوةرة كة دةلَيَن ئةركى حةسانةوة.
ورياكراوةتةوة ثؤزةتيظ دةبيَت وة * ئةركى حةسانةوةى ثةردة لة
طؤرِانى جياوازى ئةرك دةبيَتة زؤربةى خانةكان برِةكةى
هؤى كردنةوةى جؤطةكانى -70 mv
ثةردةى ئةو ثارضةيةى لةدواى
ديَت.
P a g e 73 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة خانة و دةمارة رِاطةياندن ل71 ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك بةندى ضوارةم
ث /1ثيَكهاتةى دةمارة خانة وةسف بكة ؟
و /دةمارة خانةى نمونةيى لة لةشة خانة و تةوةرة طويَزةرةوة و لق و ثؤث وةرطرةكان و دةمارة كؤتاييةكان ثيَكهاتووة ،هةنديَك لة تةوةرةكان مايلينين
ئةمةش دةبيَتةهؤى خيَراكردنى كردارى طواستنةوةى ئةركى كار.
ث /2مةبةست لة ئةركى حةسانةوةى ثةردةى دةمارة خانة ضيية و بةهاكةى بة ظؤلَت ضةندة ؟
و /ئةركى حةسانةوة جياوازى ئةركة لةنيَوان هةردو والى ثةردةى خانة لةكاتى نةطواستنةوةى ئةركى كار لةاليةن دةمارة خانةوة كة بةهاكةى
بةنزيكةى -70 mV
ث /3مةبةست لة ئةركى كار ضيية ؟
و /ئةركى كار بريتيية لة طؤرِان لة ثيَدارِؤيشتنى بةشيَكى بضوك لة ثةردةى تةوةرةى دةمارة خانة و بةتيَثةرِبوونى بة تةوةرةى خانة دةمارة رِاطةياندن
بةرةو دةمارة كؤتاييةكان دةطوازنةوة.
ث /4ضؤن دةمارة رِاطةياندم لة دةمارة خانةيةكةوة بؤ دةمارة خانةيةكى دواى خؤى دةطوازريَتةوة ؟
و /دةمارة رِاطةياندن لةرِيَطةى طةييَنكة دةمارييةكانى نيَوان دةمارة خانةكان بةهؤى دةمارة طويَزةرةوةكانةوة دةطوازريَنةوة.
ث /5بؤضى كؤئةندامى دةمار برِيَكى زؤر لة وزة بةكاردةهيَنيَت ؟
و /دةمارة خانةكان برِيَكى زؤر لة ATPبةكاردةهيَنن كة ثالَنةرةكانى سؤديؤم -ثؤتاسيؤم بةكارى ديَنن بؤ ئةوةى كار بكات بؤ طةرِانةوةى ئةركى دةمارة
خانة بؤ بارى ئةركى حةسانةوة ثاش ئةركى كار.
ث /6ئةطةرى دوو كاريطةرى دةمارة طويَزةرةوةكان لةسةر دةمارة طةييَنكة وةسف بكة ؟
و /دةمارة طويَزةرةوةكان لةتوانايانداية كة دةمارة خانةى دواى طةييَنكة ئاطادار بكةنةوة يان بيوةستيَنن.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /7سوودى فرمانى دةمارة خانةيةكى فرة لق و ثؤث ضيية بة بةراورد لةطةلَ دةمارة خانةيةك تةنها يةك لق و ثؤثى هةبيَت ؟
و /دةمارة خانةى فرة لق و ثؤثدار لةتوانايداية كارتيَكةرةكان لة ذمارةيةك تةوةرةى دةمارة خانة جياوازةكانةوة وةربطريَت و بةيةكدادةضن لةطةلَ
خانةيةكى دواى طةييَنكة.
ث /8سةرنجى مؤديَلى دةمارة طةييَنكة لة شيَوة ()4-4دا بكة ،ضى رِوودةدات ئةطةر دةمارة طويَزةرةوةكان لة طةييَنكة قلَيشدا النةبردريَن ؟
P a g e 74 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل77 ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو ثيَكهاتةى دةمارة كؤئةندام بةندى ضوارةم
ث /1ناوى دوو ئةندامى سةرةكى ناوةندة دةمارة كؤئةندام بلَىَ ؟
و /ناوةندة كؤئةندامى دةمار لة دةماخ و درِكةثةتك ثيَكديَت.
ث /2بةشة سةرةكيةكانى دةماخى مرؤظ ضين و فرمانى هةريةكةيان ضيية ؟
قةدى دةماخ ميَشكؤلَة نيَوانة دةماخ ميَشك
دةست دةطريَت بةسةر هةناسةدان دةست دةطريَت بةسةر زانيارى و ناوةندى طةياندنى زانيارييةكانة جوولَة خؤنةويستةكان رِيَكدةخات
و سورِى خويَن و ليَدانى دلَ و سؤز و وةالَمدانةوةى جوولَة و لةويَوة بؤ ميَشك كة دةست و ثاريَزطارى لة هاوسةنطى لةش
بذاركردنى ئةو نيشانانةى ديَن بؤى دةطرن بةسةر سؤز و ياد و دةكات. ضارةسةريان دةكات.
وةكو ناوةندى طةياندن كار هاندةرةكان.
دةكات.
ث /3ناوى دوو بةشةكةى ضيَوة كؤئةندامى دةمار بلَىَ و فرمانةكانيان رِوون بكةرةوة ؟
جوولَة دةمارة خانة (دةرضووةكان) هةستة دةمارة خانة (هاتووةكان)
نيشانةكان لة وةرطرةكانةوة بؤ درِكةثةتك لةرِيَطةى ثشتة رِةطةكانةوة نيشانةكان لة درِكةثةتكةوة بؤ ماسولكةكان يان رِذيَنةكان دةطوازنةوة
بةهؤى سكة رِةطةكانةوة. دةطوازنةوة.
ث /4لةشة دةمارة كؤئةندام لة خؤيية دةمارة كؤئةندام بةضى جياوازة ؟
خؤيية دةمارة كؤئةندام لةشة دةمارة كؤئةندام
دةست دةطرن بةسةر جوولَةى لووسة ماسولكة خؤنةويستةكانى لةش دةست دةطرن بةسةر جوولَةى ماسولكة خؤويستةكانى لةش و
لة لوولةى خويَن و طةدة و رِيخؤلَة ،وة بةشدارى لة هاوسةنطى رِيَكخستنى ثةرضةكردار.
ناوةوةى لةش دةكةن.
ث /5وةسفى كارى دوو بةشةكةى خؤيية دةمارة كؤئةندام بكة ؟
ثاراسمثاساوى سمثاساوى
جولَةى ناوةوةى لةش لةبارى ئاسايى رِيَكدةخات ثاش نةمانى ثةالمار دةبنةهؤى ورياكردنةوةى ئةندامةكانى لةش لةكاتى تووش بوون بة
و هيَرش. ثةالماريَك.
بةرزبوونةوةى دةردراوى طةدةيى. نزمبوونةوةى دةردراوى طةدةيى.
تةسكبوونةوةى بيلبيلة. فراوانبوونى بيلبيلة.
كةمبوونةوةى تيَكرِاى ليَدانى دلَ. زيادبوونى تيَكرِاى ليَدانى دلَ.
فراوانبوونى ئةو لووالنةى خويَن كة بةرةو ثةيكةرة ماسولكةكان دةضن .كاريطةرى كةمة يان كاريطةرى نيية.
وةستاندنى دةردانى هؤرمؤنةكانى ئةدرينالَة رِذيَن. دةردانى هؤرمؤنةكانى ئةدرينالَة رِذيَن.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /6لة شيَوةى 9-4دا ئةطةر ئةو دةمارة خانانةى كة بةستراون بة ماسولكةى ناوةوةى رِان تيَكبضن ضى رِوودةدات ؟
و /ثةرضةكردارى ئةذنؤ رِوونادات ئةطةر دةمارة خانةى ماسولكةى ناوةوةى رِان لةكاربكةويَت وة ئةم ماسولكةية شان بةشانى طرذبوونى ماسولكةى
ضوار سةرى رِان طرذدةبن.
ث /7دةماخ وةستان زيان بة دةمارة خانةكانى دةماخ دةطةيةنيَت ،ضؤن ثزيشك دةتوانيَت ئةو ناوضانةى دةماخ ديارى بكات كة بةدةماخ وةستان
كارتيَكراون ؟
و /ثزيشك دةتوانيَت ناوضةى كارتيَكراو بة دلَةوةستىَ لة دةماخ ديارى بكات لةرِيَطةى ئةو فرمانانةى كة نةريَيانة كارتيَكراون بةمانة ،بؤ نمونة بيَتوانايى
لة قسةكردندا ئاسايى ئاماذةية بةو زيانةى كة طةيشتووة بة ناوضةى قسةكردن كة دةكةويَتة نيوةطؤى ضةثى ميَشك.
P a g e 75 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةستة ئةندامةكان ل82 ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ بةندى ضوارةم
ث /1هةر ثيَنج جؤرى هةستة وةرطرةكان جيابكةرةوة ؟
هةستة ئةندامةكان ورياكةرةوةكان وةرطرةكان
وةالَمى جوولَة ،ثةستان ،توندكردن ،دةنط و هاوسةنطى لةش دةدةنةوة .ثيَست ،طوىَ (بيستن و هاوسةنطى) ميكانيكة وةرطرةكان
ضاو وةالَمى طؤرِانةكانى رِؤشنايى دةدةنةوة. رِؤشنة وةرطرةكان
دةم (زمان) ،لووت وةالَمى ماددة كيمياييةكان دةدةنةوة. كيميكة وةرطرةكان
ثيَست (ذيَر ثيَست) وةالَمى طؤرِانةكانى ثلةى طةرمى دةدةنةوة. طةرميية وةرطرةكان
ثيَست (ذيَر ثيَست) وةالَمى ئةو تيَكضوونانة دةدةنةوة كة تووشى شانةكان دةبن. ئازار وةرطرةكان
ث /2ضؤن ناوضةكانى ليَكدانةوةى هةست لة دةماخدا هةر ثيَنج جؤرى ورياكةرةوةكان ليَك جيادةكةنةوة ؟
و /لة دةماخدا ناوضةى جياواز هةية كة ليَكدانةوةى ئةركى كار بةثيَى جؤرى كارتيَكةرةكةى تيَيدا رِوودةدات.
ث /3دوو فرمانة سةرةكيةكةى طوىَ ضين ؟
و /بيستن و هاوسةنطى.
ث /4رِوونى بكةرةوة ضؤن هةست بة رِؤشنايى دةكريَت ؟
و /رِؤشنة وةرطرةكان ووزةى رِؤشنايى دةطؤرِن بؤ دةمارة رِاطةياندن كة دةتوانريَت بةهؤى دةمارة كؤئةندامةوة ليَكبدريَتةوة.
ث /5رِؤلَى خانة قوضةكييةكان و خانة ضيلكةييةكان لة بينيندا ضين ؟
خانةى قوضةكى خانةى ضيلكةيى
بة رِؤشنايى بةهيَزى درةوشاوة وريا دةبيَت. بة رِؤشنايى كز وريا دةبيَت.
سىَ جؤر بؤيةى جياوازى تيَداية. بؤيةى رِؤدؤبسينيان تيَداية.
ث /6ميكانيكة هاوبةشةكانى نيَوان هةستى ضةشتن و هةستى بؤن كردن ضين ؟
و /هةردوو هةستةكة كيميكة وةرطرةكان بةكاردةهيَنن بؤ ناسينةوةى هةستة كارتيَكةرةكان.
ث /7رِؤلَى ثيَست لة هةست كردن بة ذينطةى دةرةكيدا ضيية ؟
و /بالَوبوونةوةى هةستة وةرطرةكان بةدريَذايى ثيَست وادةكات كة هةست بة بةركةوتن و ثةستان و توندكردن و ثلةى طةرمى و ئازار بكات.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /8طرنطى بوونى ئازار وةرطرةكان بة ضرِى لة هةردوو دةست و دةمدا ضيية ؟
و /ئةم ناوضة طرنطانة لة برينداربوون و زيان و هةروةها ذةهراوى بوون و شتى ديكة دةثاريَزيَت.
P a g e 76 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةرمان و دةمارة كؤئةندام ل86 ثيَداضوونةوةى كةرتى ضوار بةندى ضوارةم
ث /1ثةيوةندى نيَوان ئالودةبوون و بةرطةطرتن ضيية ؟
و /بةرطةطرتن باريَكى ئالودةبوونة لةسةر دةرمان كة وردة وردة ثيَويستى زياترى بة دةرمان دةبيَت بؤ بةدةستهيَنانى ئةنجامى داواكراو.
ث /2وةسفى ميكانيزمى كارى كؤكايين لة بارى ئالودةبووندا بكة ؟
و /دةمارة خانةى ثاش طةييَنكة ذمارةيةكى كةمتر لة وةرطرةكانى دةمارة طويَزةرةوةكان بةرهةم دةهيَنيَت ،ئةمةش وادةكات كة بةكارهيَنةرى
كؤكايين برِيَكى طةورةتر لة كؤكايين بخوات بؤ دةستكةوتنى برِى ثيَويست لة دوثامين بؤ ئاطاداركردنةوةى خانةكانى ثاش طةييَنكة.
ث /3شةش جؤرةكةى دةروونة كاريطةرة دةرمانةكان ضين ؟
و /ضاالككةر ،ورياكةرةوة ،هؤشبةر ،ورِيَنةثيَكةر ،ماددةى THCلة حةشيشةوة ،هةلَمذةرةكان (ثاودةر).
ث /4جياوازى نيَوان ماددةى ورياكةرةوة و ماددةى وةستيَنةر ضيية ؟
دةرمانى ورياكةرةوة دةرمانى وةستيَنةر
ئةو ماددانةن كة دةبنةهؤى كةم كردنةوةى ضاالكى كؤئةندامى دةمار .ئةو ماددانةن كة دةبنةهؤى زيادكردنى ضاالكى كؤئةندامى دةمار.
وةكو نيكؤتين و كؤكايين. وةكو كهول و هيَمنكةرةوةكان.
ث /5هةنديَك لة كاريطةرييةكانى خواردنةوةى كهول ناوبنىَ ؟
و /زيادبوونى تةوذمى خويَن بؤ ثيَست و زيادبوونى دةركردنى ئاو ،برِياردانى بةهةلَة و بةدريَكخستن.
ث /6ماناى خةستى كهول لة خويَندا ضيية ؟
و /بريتيية لة كردارى ثيَوانةكردنى برِى كهول لة خويَندا.
ث /7كاريطةرى بةرهةمةكانى تووتن لةسةر لةش ضين ؟
و /ئةو نيكؤتينانةى لة تووتندا هةية دةبيَتةهؤى زيادبوونى ثةستانى خويَن و تيَكرِاى ليَدانى دلَ ،بةالَم ئةو قةترانةى لة بةرهةمةكانى تووتندا هةية
زيان بة سييةكان دةطةيةنيَت.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /8سةرنجى مؤديَلى ئالوودةبوون لةسةر كؤكايين بدة ئةوةى لةشيَوةى 14-4دا دةردةكةويَت ضيية و ضؤن ئةم مؤديَلة دياردةى بةرطةطرتن رِوون
دةكاتةوة ؟
و /ويَنةكة ضؤنيةتى سةرهةلَدانى ثيَويستى بةكارهيَنةر بؤ دةرمانى زيَدةتر رِوون دةكاتةوة بؤ بةدةستهيَنانى هةمان كاريطةر.
ث /9ئةوانةى زيَدةرِؤيى لةبةكارهيَنانى دةرمان دةكةن بؤ ماوةيةكى دريَذ هةتا بطةنة ثلةيةكى بةرز لة بةرطةطرتن ذةميَكى كارا هةرِةشة لة ذيانيان
دةكات ئةمة رِوونبكةرةوة ؟
و /ئةو برِةى كة ئالودةبووان وةرى دةطرن زياد دةكات تا لة ذةمى كوذةر نزيك دةبيَتةوة.
P a g e 77 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة كؤئةندام و هةستة ئةندامةكان ل88 ثيَداضوونةوةى بةند بةندى ضوارةم
ث /1ثةيوةندى نيَوان ماناى ضةمكةكانى هةريةك لةم جووتة زاراوانةى خوارةوة رِوون بكةرةوة ؟
أ .دةرمانى ورياكةرةوة و دةرمانى وةستيَنةر ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى ضوار ل.74
ب .جوولَة دةمارة خانة و هةستة وةرطر ؟ و /جوولَة دةمارة خانة كارليَك دةكات لةطةلَ ئةو رِاطةياندنة هاتووانةى كة لةهةستة وةرطرةكانةوة هاتوون.
ج .قةدى دةماخ و نيَوانة دةماخ ؟ و /نيَوانة دةماخ دةكةويَتة نيَوان ميَشك و قةدى دةماخةوة.
د .ئةركى حةسانةوة و ئةركى كار ؟
ئةركى كار ئةركى حةسانةوة
دةمارة رِاطةياندن وةردةطريَت و دةيشينيَريَت. دةمارة رِاطةياندن وةرناطريَت و ناينيَريَت.
خةستى ئايؤنةكانى سؤديؤمى بارطة ثؤزةتيظ لة ناوةوةى خانة بةرزترة خةستى ثرؤتينة بارطة نيَطةتيظةكان و ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤمى بارطة
بةراورد بة ئةركى حةسانةوة. ثؤزةتيف لة ناوةوةى خانةكة بةرزترة وةك لة دةرةوة.
خةستى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤمى بارطة ثؤزةتيظ لة دةرةوةى خانةكة خةستى ئايؤنةكانى سؤديؤمى بارطة ثؤزةتيظ لة دةرةوةى خانةكة
بةرزترة بةراورد بة ئةركى حةسانةوة. بةرزترة وةك لة ناوةوة.
دةرةوةى خانة بارطةى نيَطةتيظة (ئايؤنةكانى سؤديؤم دةضنة ذوورةوة). دةرةوةى خانة بارطةى ثؤزةتيظة (بةهؤى ئايؤنةكانى سؤديؤم).
ناوةوةى خانةكة بارطةى نيَطةتيظة (بةهؤى ثرؤتينى بارطة نيَطةتيظ و ناوةوةى خانةى بارطةى ثؤزةتيظة (بةهؤى ئايؤنةكانى سؤديؤم).
ئايؤنى ثؤتاسيؤمى بارطة ثؤزةتيظ).
جؤطةى ئايؤنى سؤديؤم كراوةية. جؤطةى ئايؤنى سؤديؤم داخراوة.
ثةردةى خانة ثيَضةوانةى جةمسةرطيريية. ثةردةى خانة بة جةمسةرطيرى جيادةكريَتةوة.
ئةركى كار بةهاكةى +40ملى ظؤلَتة. ئةركى حةسانةوة بةهاكةى -70ملى ظؤلَتة.
ث /2هةموو ئةم زاراوانةى خوارةوة لة رِستةيةكى سةربةخؤدا بةكاربهيَنة (دةمارة خانة ،لق و ثؤث ،بةرطى مايلينى ،طةييَنكة دةمار) ؟
و /دةمارة خانة لةشة خانة و لق و ثؤث و تةوةرةيان هةية ،لق و ثؤثةكان بريتين لة دريَذةوةبووى دةمارة خانة كة بةرطى ثةردةيان هةية.
بةرطى مايلينى بةدةورى تةوةرةى ديارى كراودا خول دةخوات دةمارة طويَزةرةوةكان لةناو طةيَنكة دةمارييةكاندا بةرةالَ دةكات.
ث /3هةموو ئةم زاراوانةى خوارةوة لة رِستةيةكى سةربةخؤدا بةكاربهيَنة (النك ،ذيَر النك ،ثرد ،الكيَشة مؤخ) ؟
و /النك بريتيية لةو بةشةى دةماخ كة نيشانة هةستى و جوولَةيان لة دةرةوةى لةش بؤ هةموو بةشةكانى ديكةى دةماخ ئاراستة دةكات.
ذيَر النك يارمةتى هاوسةنطى ناوةكى دةدات ،ثرد كة لةنيَوان ميَشكؤلَة و ميَشك و درِكةثةتكدا كاردةكات.
الكيَشة مؤخ بة ئةلَقةى طةياندنى نيَوان دةماخ و درِكةثةتك دادةنريَت و هةروةها دةستدةطريَت بةسةر هةنديَك لة ضاالكييةكانى هاوسةنطى ناوةكيدا.
وةالَمى رِاست هةلَبذيَرة ؟
أ .لة قوالَيى دةماخداية ث /4كام لةمانةى ديَت رِاستة كة وةسفى تويَكلَى ميَشكى ثىَ بكريَت ؟
د .ثلدارة و بة ضرِى لؤضدارة و دةكةويَتة ثشت دةماخ ج .بةشيَكة لة ضيَوة دةمارة كؤئةندام ب .بةرطى دةرةوةى دةماخة و لؤضدارة
ث /5كاتيَك دةمارة خانة لةبارى حةسانةوةدا دةبيَت كام لةمانةى ديَت رِاستة ؟ أ .هةردووالى خانةكة بة بارطةيةكى كارةبايى يةكسان جيادةكريَتةوة
ب .ناوةوةى خانةكة بارطة ثؤزةتيف دةبيَت ج .جةمسةرطرى ثيَضةوانة دةبيَتةوة بة ثةردةى خانةكةدا د .دةرةوةى خانةكة بارطة ثؤزةتيف دةبيَت
د .كيميكة ماددةكان ج .ثةستان ب .رِؤشنايى أ .طةرمى ث /6كام لةمانة ميكانيكة وةرطرةكان وريا دةكاتةوة ؟
ئةم ويَنة داتايية طؤرِان لة جياوازى ئةركدا ديارى دةكات لةكاتى ئةركى كاردا ،ئةم ويَنة داتايية بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى 7و 8؟
ث /7ئةركى كار بؤ ماوةى ضةند بةردةوام دةبيَت ؟
دms 30 . جms 3 . بms 1.5 . أms 1 .
ث /8ئةو ذمارةيةى ئاماذة بة كرانةوةى جؤطةكانى سؤديؤم دةكات ئاماذةى بؤكراوة بة رِةنووسى ؟
د .زانيارى تةواو لةبةردةستدا نيية بؤ ديارى كردنى وةالَمةكة ج 1 .و 2 ب1 . أ1 .
ث /9ورياكةرةوة :نيكؤتين ،وةستيَنةر ؟
د .تيَتراهايدرؤ كانابينؤلَ THC ج .دةمارة طويَزةرةوة ب .جطةرة أ .كهول
P a g e 78 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة كؤئةندام و هةستة ئةندامةكان ل88 ثيَداضوونةوةى بةند بةندى ضوارةم
ئةم ويَنة هيَلَكارييةى دةمارة خانة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى 10و 11؟
ث /10كام لةم رِةنووسانة ئاماذةية بؤ ئةو ثيَكهاتةى كة دةمارة خانةيةك دةمارة رِاطةياندنى ثىَ وةردةطريَت لة دةمارة خانةيةكى ديكةدا ؟
د4 . ج3 . ب2 . أ1 .
ث /11كام رِةنووس ئاماذةية بؤ ئةو ثيَكهاتةى كة خيَرايى طواستنةوةى ئةركى كار زياد دةكات ؟
د4 . ج3 . ب2 . أ1 .
ث /12ثيَكهاتةى دةمارة خانة وةسف بكة ؟
و /دةمارة خانة لة لةشة خانة و لق و ثؤث و تةوةرة ثيَكهاتووة ،لق و ثؤثةكان دةمارة رِاطةياندنةكان دةطويَزنةوة بؤ لةشة خانة و تةوةرةش رِاطةياندنةكان
بؤ دوور لة لةشة خانة دةطويَزنةوة.
ث /13بارى كيميايى ناو دةمارة خانة وةسف بكة لةماوةى ئةركى حةسانةوة و ئةركى كاردا ؟
و /لة ئةركى حةسانةوةدا ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم K+لةناو خانةدا خةستيان بةرزة بةالَم ئايؤنةكانى سؤديؤم Na+لة دةرةوةى خانة خةستيان بةرزة،
ثيَضةوانةى ئةمةش رِاستة لةماوةى ئةركى كاردا.
ث /14وةسفى ضؤنيةتى طواستنةوةى ئةركى كار لة دةمارة خانةيةكةوة بؤ يةكيَكى ديكة بكة ؟
و /ئةركى كار هانى بةرةالَكردنى دةمارة طويَزةرةوةكان دةدات.
ث /15وةسفى فرمانى دوو ئةندامة سةرةكيةكةى ناوةندة دةمارة كؤئةندام بكة ؟
و /ناوةندة كؤئةندامى دةمار لة دةماخ و درِكةثةتك ثيَكهاتووة كة دةست دةطرن بةسةر ضيَوة كؤئةندامى دةماردا.
ث /16فرمانى ضوار بةشةكةى دةماخ ضيية ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو ل.72
ث /17فرمانةكانى هةستة بةش و جوولَة بةشى ضيَوة كؤئةندام كورت بكةرةوة ؟
جوولَة بةش هةستة بةش
جوولَة بةش كارليَك لةطةلَ هةستة زانيارييةكان دابين دةكات. هةستة بةشى ضيَوة كؤئةندامى دةمار هةستة دةمارة خانةى تيَداية.
ث /18ضؤن بةستنةوة لةنيَوان جوولَة دةمارة خانة و نيَوانة دةمارة خانة و هةستة وةرطرةكاندا دةكريَت رِوونى بكةرةوة ؟
و /سكة رِةطى درِكة دةمارةكان تةوةرةى جوولَة دةمارة خانةى تيَداية هةروةها ثشتة رِةطةكان رِاطةياندنةكان لة هةستة وةرطرة هةمة جؤرةكانةوة
دةطوازنةوة ،درِكةثةتك نيَوانة دةمارة خانةى تيَداية كة طةياندنى زانيارييةكان لةنيَوان دةمارة خانةكانى ديكةدا دابين دةكات.
ث /19رِؤلَى وةرطرة كيمياييةكان لة هةستى ضةشتن و بؤن كردندا ضين ؟ و /بة كارتيَكةرة هةستة كيمياييةكان دةناسريَت.
ث /20ثيَنج جؤرى جياواز لة هةستة وةرطرةكانى لةشى مرؤظ بلَىَ ؟ ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ ل.73
ث /21ئةو بةشانةى طوىَ كة بةرثرسن لة بيستن و ئةو بةشانةى كة بةرثرسن لة هاوسةنطى ناوبنىَ ؟
ئةندامةكانى هاوسةنطى ئةندامةكانى بيستن
جؤطة كةوانةييةكان لة طويَى ناوةوة. جؤطةى بيستن ،تةثلَة ثةردة ،طويَى ناوةرِاست ،لوولثيَض.
ث /22جياوازى نيَوان وةالَمدانةوةى دةمارة خانةى ضيلكةيى و وةالَمدانةوةى دةمارة خانةى قوضةكى بؤ رِؤشنايى بكة ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى سىَ ل.73
ث /23وةسفى ئةوة بكة كة ضؤن ضاو رِؤشنايى وةردةطريَت و رِاطةياندنةكان دةنيَريَت بؤ دةماخ ؟
و /ضاو رِؤشنايى لةرِيَطةى بيلبيلةوة ثيَدةطات ،رِؤشنة وةرطرةكان كة لةتؤرِةدا هةن رِاطةياندنةكان لةرِيَى بينينة دةمارةوة دةنيَرن بؤ دةماخ.
ث /24جؤرى ئةو وةرطرانةى لة ضةشتن و بؤن كردندا كاردةكةن ضين ؟
و /وةرطرةكان كاردةكةن لة ضةشتن و بؤنكردن بريتين لةو كيميكة وةرطرانةى لة ضةذة طؤثكةكانى زمان و كةليَنةكانى ناو لووتدا هةن.
ث /25رِؤلَى ثيَست لة هةستى بةركةوتن و ثلةى طةرمى و ئازاردا رِوون بكةرةوة ؟
و /ميكانيكة وةرطرةكان لة ثيَستدا تواناى هةستى بةركةوتن و ثةستان و توندكردن دابين دةكةن.
ث /26ثةيوةندى نيَوان ئالودةبوون و بةرطةطرتن ضيية ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى ضوار ل.74
P a g e 79 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة كؤئةندام و هةستة ئةندامةكان ل88 ثيَداضوونةوةى بةند بةندى ضوارةم
ث /27وةسفى كردارى خووثيَطرتن الى ئالوودةبووانى كؤكايين بكة ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى ضوار ل.74
ث /28ناوى شةش جؤر لة دةروونة كاريطةرة دةرمانةكان بلَىَ ؟
ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى ضوار ل.74
ث /29كاريطةرييةكانى كهول و تووتن لة لةشدا ضين ؟
و /كه ول دةبيَتةهؤى زيادبوونى سورِى خويَن و زيادكردنى ئاو و دةركردنى برِيارى هةلَة و خراثى رِيَكخستن ،بةالَم تووتن ثةستانى خويَن و تيَكرِاى
ليَدانى دلَ زياد دةكات و لةهةمان كاتدا ئةو قةترانةى ناوى زيان بة سييةكان دةطةيةنيَت.
ث /30كاريطةرى دةرمان لة لةشدا دةطؤرِيَت بة طؤرِانى برِى ذةم و تواناى ئةو كةسة بؤ دةرمانةكة ،جياوازى نيَوان ذةمى كارا و ذةمى كوذةر بؤ دةرمان
رِوون بكةرةوة ؟
و /ذةمى كاريطةر بريتيية لةو ذةمةى كة وةالَمدانةوةى ثيَويست بؤ ئةو كةسةى دةيخوات بةجيدةهيَنيَت ،بةالَم ذةمى كوذةر بريتيية لةو ذةمةى كة
دةبيَتةهؤى مردنى ئةو كةسةى كة دةيخوات.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة ؟
ث /1لة هةر 200كةس يةكيَك تووشى فىَ دةبيَت ،دةمارة خانةكانى دةماخ ئاسايى تةوذميَكى بضووكى ئةركى كار بةرهةمديَنن ،بةشيَوازى هةمةجؤر
لةماوةى نؤرة فيَدا ذمارةيةكى طةورة لة دةمارة خانةكان لة دةماخدا هاوكات تةوذمى خيَرا لة ئةركى كار دةنيَرن ،لةشى تووشبوو بة فىَ رِةق دةبيَت
يان كةشةنطبوونى ثضرِثضرِ بةخؤوة دةبينيَت ،بةثشتبةستن بةوةى زانيت لة دةست بةسةرداطرتنى دةماخ بؤ ماسولكةكان و بارى لةش ضؤن دةتوانيت
ئةم نيشانانة ليَك بدةيتةوة ؟
و /لة دةمارة رِاطةياندنة دووبارة خيَرا دةرضووةكان كة لةدةمارة خانةكانى دةماخدا هةن طرذبوونى بةهيَز لة ثةيكةرة ماسولكةكاندا ثةيدا دةبيَت كة
دةبيَتة هؤى رِةقبوون و كةشةنطبوون.
ث /2ضى ثيَشبينى دةكةيت لة دةمارة كؤئةندامى كةسيَكدا رِووبدات كة ناتةواوى لة هاوسةنطى ئايؤنةكانى هةبيَت لة شلةكانى لةشدا ؟
و /ئايؤنةكانى سؤديؤم -ثؤتاسيؤم ثيَويستن بؤ طواستنةوةى ئةركى كار بؤ بةرةالَكردنى دةمارة طويَزةرةوة بةمةش لةوانةية هاوسةنط نةبوونى ئايؤنةكانى
لةش كاربكاتة سةر كردارى طواستنةوةى دةمارة رِاطةياندن.
ث /3ئةو كةسانةى دةنالَيَنن بةدةست طيَذبونةوة هةست بة سةر سورِان و تيَكضوونى هاوسةنطى دةكةن لةهةنديَك باردا ثةيوةندى نيَوان طيَذبوون و
جؤطة كةوانةيةكان ضية ؟
و /مووة خانةكان كة لةجؤطة كةوانةييةكانى طويَى ناوةوةدا هةن زانيارى دةربارةى ئاراستةى سةرو بارى لةش دةنيَرن بؤ دةماخ.
فراوانكردنى ئاسؤى بيركردنةوة
ث /1بةطةرِانةوة بؤ سةرضاوةكانى كتيَبخانة و ئينتةرنيَت رِاثؤرتيَك بنووسة دةربارةى ئةوةى لةوانةية بةسةر ئالودةبوويةكى كهولدا بيَت كة وازى لة
خواردنةوةى هيَنابيَت ؟
و /ثيَويستة رِاثؤرتةكان رِوونكردنةوة لةسةر بارى دابرِان لةخؤ بطرن.
ث /2جطةرةكيَشيَك لة رِؤذيَكدا يةك ثاكةت جطةرة دةكيَشيَت ،لة سةرضاوةكاندا بطةرِى بةدواى هةنديَك مةترسى تةندروستيدا كة ئةو كةسة
رِووبةرِووى دةبيَتةوة ئةطةر بؤ ماوةيةكى دريَذ بةردةوام بيَت لة جطةرة كيَشان ؟
و /ئةو كةسةى رِووبةرِووى ترسى تووشبوون بة نةخؤشى دلَ و سييةكان دةبيَتةوة لةوانةش هةلَئاوسانى سى و هةوكردنى لقة بؤرِى هةوا و شيَوة
هةمةجؤرةكانى نةخؤشى شيَرثةنجة.
P a g e 80 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كتيَبى رِاهيَنان بةندى ضوارةم
.1بةرطى مايلينى دةورى كام لةمانة دةدات ؟
د .طةيينكةى دةمارى ج .تةوةرةى دةمارة خانة ب .درِكةثةتك أ .لق و ثؤث
أ .والة ثةردة دةكات زياتر نيَطةتيظ بيَت .2ثةيداكردنى ئةركى كار ؟
ب .ثيَويستى بة طواستنةوةى ئايؤنةكانى سؤديؤم هةية بؤ ناو دةمارة خانة ج .لة خانةى شوان رِوودةدات د .لة دةمارة كؤتاييةكان رِوودةدات
أ .يةك ناووكى هةية ب .يةك تةوةرةى هةية ج .يةك لق و ثؤثى هةية د .هةموو ئةمانة .3دةمارة خانةيةكى نمونةيى زياتر لة ؟
د .هةموو ئةمانة ج .كردارى بالَوبوونةوة ب .جؤطة ئايؤنةكان أ .ئايؤنةكانى سؤديؤم .4ئةركى كار ثيَويستى هةية بة ؟
.5لة دةمارة خانةدا دةمارة طويَزةرةوة كؤدةكريَنةوة لةناو ؟
د .ضيكلَدانةكانى ناو دةمارة كؤتاييةكان ج .ضيكلَدانةكانى ناو لق و ثؤث ب .ناووك أ .لةشى خانة
.6هةر نيوةطؤيةكى ميَشك دابةش دةكريَت بؤ ؟
د .هةموو ئةمانة ج .تويَكلَى ميَشك و تةنى كالؤسةم ب .نيوةى رِاست و نيوةى ضةث أ .ضوار ثل
د .ثرد ج .الكيَشة مؤخ ب .النك أ .دةماخى ناوةرِاست .7كام لةمانة بةشيَكى قةدى دةماخ نيية ؟
أ .بةشيَكة لة ناوةندة كؤئةندامى دةمار .8بةشى سمثاساوى لة خؤيية كؤئةندامى دةمار ؟
د .هةموو ئةمانة ج .ئةندامةكانى ناوةوةى لةش ئاطادار دةكاتةوة ب .كؤئةندامةكانى لةش دةوةستيَنيَت
أ .جيابوونةوةى درِكةثةتك لة دةماخ هةية .9درِكة ثةرضةكردار ثيَويستى بة ؟
د .تةنها دةمارة خانة هاتووةكانة ج .دةمارة خانةكانة كة لةدرِكةثةتكدا هةن نةك دةماخ ب .بةشدارى كردنى نيَوانة دةماخ هةية
د .ماددةى خؤلَةميَشى ج .تةنى كالؤسةم ب .دةمارةكان أ .سثيية ماددة .10لةشى دةمارة خانةكان دةكةويَتة ناو ؟
أ .خانةى ضيلكةيى و خانةى قوضةكى دةمارة خانةى تايبةتمةندن .11كام لةمانة رِاست نيية ؟
ج .خانةى ضيلكةيى و خانةى قوضةكى هةموويان وةرطرى رِؤشنايين ب .خانةى ضيلكةيى و خانةى قوضةكى خانةى ثيَكهيَنةرى تؤرِةن
د .خانة قوضةكييةكان وةالَمى رِؤشنايى كز دةدةنةوة بةالَم خانة ضيلكةييةكان وةالَمى رِؤشنايى دةرةوشاوة دةدةنةوة
أ .بةندة لةسةر ئةو هةستة وةرطرانةى كة لةناوثؤشى كةليَنةكانى لووتدا هةن .12ناسينةوةى تام كردن ؟
د .لة فرمانةكانى كؤئةندامى هةرسة ج .النك بةشدارى تيَدا ناكات ب .ثشت دةبةستىَ بة كيميكة خؤراكة ماددةى تواوة لة ليكدا
.13ئةو ضينة رِووكةشةى ناوثؤشى كةليَنةكانى لووت دةكةن ؟
د .طؤضكةى تيَداية ج .تامكردن دةناسنةوة ب .وةرطرة كيمياييةكانى تيَداية أ .لة طةروودا هةية
.14ئيَسكةكانى طويَى ناوةرِاست ؟
أ .دةبنةهؤى لةرينةوةى تةثلَة ثةردة ب .دةنطة لةرينةوةكان دةطوازنةوة بؤ طويَى ناوةوة ج .مووة خانةكانى تيَداية د .هةموو ئةمانة
د .بؤن كردن ج .بيستن ب .تام كردن أ .هاوسةنطى .15كام لةمانة ثةيوةندى بة جؤطة كةوانةييةكانةوة هةية ؟
ب .نةخؤشييةكى درمة هاوشيَوةى هةوكردنى سييةكان أ .هةوكردنى لقة بؤرِى هةوا و بؤرِيَضكةكانى هةواية .16سيية هةلَئاوسان ؟
د .بة جوينى توتن ثةيدا دةبىَ ج .هةوكردنى سيية داخورانة و سيكلَدانؤضكةكانى هةوا جيرِيان وون دةكةن و دةتةقن
د .هةموو ئةمانة ج .ثةنسلين ب .يؤد أ .ئةسثرين .17كام لةمانة نمونةية بؤ دةرمان ؟
د0.06 . ج0.10 . ب0.30 . أ0.50 . .18خةستى كهول لة خويَندا ( )BACكوذةر دةبيَت ئةطةر رِيَذةكةى طةيشتة ؟
د .ورِيَنةثيَكةر ج .هؤشبةر ب .دةرمانى ورياكةرةوة أ .دةرمانى وةستيَنةر .19كؤدين و هيَرؤين و ئةفيؤن نموونةن بؤ ؟
19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ج أ د ج أ ب ب ب د د ج ج ب أ د د ج ب ج
P a g e 81 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةلَسةنطاندن بةندى ضوارةم رِيَبةرى
.1ئةو ويَنة هيَلَكارييانةى سةرةوة ئةوة دةردةخات كة دةمارة خانة لة ئةركى حةسانةوةداية ؟
ب .زؤربةى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم لة ناوةوةى خانةدا دةبن أ .زؤربةى ئايؤنةكانى سؤديؤم لة دةرةوةى خانةدا دةبن
د .هةموو ئةمانة ج .ناو خانةكة بة بارطةى كارةبايى نيَطةتيظ جيادةكريَتةوة
أ .لة ناوةوةى تةوةرة بؤ دةرةوةى دةطوازريَتةوة .2ويَنة هيَلَكارييةكانى سةرةوة دةمارة رِاطةياندنيَك نيشان دةدةن ؟
د .بةهيَواشى دةطوازريَتةوة ج .ئةركى كار بةدريَذايى دةمارة خانة دةطوازريَتةوة ب .لة دةرةوةى تةوةرة بؤ ناوةوةى دةطوازريَتةوة
.3ويَنة هيَلَكارييةكةى سةرةوة ئةو كاتة دةردةخات كة دةمارة رِاطةياندن بة ئاراستةى دةمارة كؤتاييةكان دةرِوات ؟
أ .لة سةرةتادا ثالَ بة ئايؤنةكانى سؤديؤمةوة دةنيَت بؤ دةرةوةى خانةكة
ب .جةمسةرطرى بةشيَكى بضوكى لة تةوةرة بةشيَوةى كاتى ثةرض دةبيَتةوة
د .ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم ثالَدةنريَن بؤ ناوةوةى تةوةرةى دةمارة خانة ج .هيض طؤرِانيَك لة ئةركى حةسانةوةى خانة رِوونادات
.4ويَنة هيَلَكارييةكانى سةرةوة نيشانى دةدات كة باشترين وةسفكردن بؤ ئةركى كار ئةوةية كة ؟
د .طؤرِانيَكى كيميايية لة دةماخدا رِوودةدات ج .نامةيةكى كيميايية ب .نامةيةكى كارؤموطناتيسيية أ .دةمارة رِاطةياندنة
.5طؤرِانة كارةباييةكان لة دةمارة خانة دروست دةبيَت لة ؟ أ .ورياكردنةوةيةك ب .شؤكى كارةبايى ج .ئةركى كار د .رِووناكى و دةنط
أ .دروستبوونى تةوةرةى دةمارة خانةكان دةطريَتةوة .6ثالَنةرى سؤديؤم -ثؤتاسيؤم ؟
د .تةنها لة ضيَوة كؤئةندامى دةماردا هةية ج .ئةركى حةسانةوة دةطيَرِيَتةوة ب .ئاطاداركردنةوةى ثةيدا دةكات
.7طريَى رِانظيَر ؟
أ .تةوةرةكان بةهيَز دةكات ب .دةمارة رِاطةياندنةكان هيَواش دةكاتةوة ج .لة لق و ثؤثةكاندا هةية د .ناوضةكانى ثضرِانى بةرطى مايلينيية
.8ئةو دريَذةوةبووانةى لة جةمسةريَكى دةمارة خانةدا هةن كة دةمارة رِاطةياندنةكان وةردةطرن ناودةبريَت بة ؟
د .لق و ثؤثةكان ج .لةشة خانةكان ب .طةيينكة دةمارييةكان أ .تةوةرةكان
أ .رِاطةياندنةكان لة دةمارة خانةيةكةوة بؤ دةمارة خانةيةكى ديكة دةطوازيَتةوة .9بةرطى مايلينى ؟
د .تةوةرةكان جيادةكاتةوة ج .خؤراكدةرى دةمارة خانةكانة ب .طةييَنكة دةمارييةكان جيادةكاتةوة
.10كام لةمانة لةسةر ئةركى حةسانةوةى دةمارة خانة جيَبةجىَ دةكريَت ؟
أ .برِى ئايؤنةكانى سؤديؤم لة دةرةوةى ثةردةى دةمارة خانةدا زؤر زياترة لةوةى كة لةناوةوةى خانةدا هةية
ب .ذمارةيةكى كةم لة ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم لة ناوةوةى ثةردةى خانةدا هةية بة بةراورد لةطةلَ دةرةوةى خانة
د .هيضكام لةمانة ج .برِى ئايؤنةكانى سؤديؤم هاوسةنطة لة ناوةوةى ثةردةى دةمارة خانة و لة دةرةوةشدا
.11هةنديَك لة دةمارة طويَزةرةوةكان ،قليشى دةمارة طةييَنكة دةبرِن بؤية جؤطةكانى سؤديؤم لة ثةردةى دةمارةخانةى دواى طةييَنكة دةكريَتةوة
ب .لةناوضوونى دةمارة خانة أ .وةستاندنى رِاطةياندنةكان لة دةمارة خانةدا ئةمةش دةبيَتةهؤى ؟
د .دروستكردنى ثرؤتينة وةرطرةكان لة دةمارة خانةدا ج .ثةيداكردنى رِاطةياندن لة دةمارة خانةدا
أ .رِاطةياندنة كارةبايةكانن .12دةمارة طويَزةرةوةكان ؟
د .ماسولكةكان بةرهةميانديَنن ج .لة طةييَنكة دةمارييةكاندا بةرةالَ دةبن ب .تةنها لة دةمارة خانةى مايلينيدا هةن
.13ئةوكاتةى جياوازى ئةرك لة ثةردةى دةمارة خانةدا لةبارى حةسانةوة دةبيَت ؟
ب .بارطة ثؤزةتيظةكان و بارطة نيَطةتيظةكان يةكسان دةبيَ أ .ناوةوةى خانة ثؤزةتيظ دةبيَت بةبةراورد لةطةلَ دةرةوةدا
د .هيضكام لةمانة ج .ئايؤنةكانى سوديؤم لة دةرةوةى خانةدا زياتر دةبيَ وةك ئةوةى لة ناوةوةى خانة
13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ج ج ج أ د د د ج ج أ ب ج د
P a g e 82 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَبةرى هةلَسةنطاندن بةندى ضوارةم
ناوةندة كؤئةندامى دةمار ثيَكديَت لة ؟ .14
د .ميَشك و درِكةثةتك ج .تةنها درِكة دةمارةكان ب .قةدى دةماخ و ميَشكؤلَة أ .دةماخ و درِكةثةتك
لة ويَنة هيَلَكارييةكةدا ثيَكهاتةى ئاماذة بؤكراو بة رِةنووسى ( )2بريتيية لة ؟ .15
د .ميَشك ج .قةدى دةماخ ب .ميَشكؤلَة أ .ثيَكهيَنانى طةيينكةيى
كام بةشى درِكةثةتك تةوةرةى جوولَة دةمارة خانةكانى تيَداية ؟ .16
د .هةموو ئةمانة ج .سكة رِةط ب .ثشتة رِةط أ .ماددةى خؤلَةميَشى
زانيارييةكان لة ناوةندة كؤئةندامى دةمار دةطوازريَنةوة بؤ ماسولكة يان بؤ رِذيَنةكان لةرِيَطةى ؟ .17
د .جوولَة دةمارة خانةكان ج .دةمارة خانة هاوتاكان ب .طةييَنكة دةمارة خانةكان أ .هةستة دةمارة خانةكان
درِكة دةمارةكان ؟ .18
أ .طورزةى لق و ثؤثةكانن ب .بةشيَكن لة ضيَوة كؤئةندامى دةمار ج .بةشيَكن لة ماددةى خؤلَةميَشى د .تةنها دةمارة خانة دةرضووةكانن
د .هةموو ئةمانة ج .تويَكلَى ميَشك ب .النك أ .قةدى دةماخ زانياريية بيستراوةكان دةطوازريَنةوة بؤ ؟ .19
ضيَوة كؤئةندامى دةمارة ئةمانة دةطريَتةوة ؟ أ .لةشة كؤئةندامى دةمار ب .هةستة بةش ج .خؤيية كؤئةندامى دةمار د .هةموو ئةمانة .20
أ .لةشة خانةى دةمارة خانةكان دةطريَتةوة ب .طةييَنكة دةمارييةكان دةطريَتةوة ج .ماددةى مايلينى دةطريَتةوة د .طريَيةكان دةطريَتةوة
أ .لة ناوةندة كؤئةندامى دةمارةوة بؤ ماسولكة يان رِذيَنةكان هةستة خانةكان نامةكان دةطوازنةوة ؟ .22
د .لة ناوةوةى دةماخدا ج .لة دةورووبةرى ذينطةييةوة بؤ درِكةثةتك يان بؤ دةماخ ب .لة دةمارة خانةوة بؤ درِكةثةتك
أ .لة دةوروبةرى ذينطةييةوة بؤ دةماخ جوولَة دةمارة خانةكان رِاطةياندنةكان دةطوازنةوة ؟ .23
ب .لة دةورووبةرى ذينطةييةوة بؤ درِكةثةتك ج .لة درِكةثةتكةوة بؤ دةماخ د .لة ناوةندة كؤئةندامى دةمارةوة بؤ ماسولكة يان رِذيَنةكان
ضيَوة كؤئةندامى دةمار ؟ .24
ب .رِيَبازةكان دابين دةكات لة ناوةندة كؤئةندامى دةمارةوة و طةرِانةوةش بؤى أ .بة ناوةندة كؤئةندامى دةمار ناطات
د .تةنها لة جوولَة دةمارة خانةكان ثيَكديَت ج .لة ميَشكؤلَة و درِكةثةتك ثيَكديَت
ماددة خؤلَةميَشييةكةى درِكةثةتك ئةمانة ناطريَتةوة ؟ .25
د .جوولَة دةمارة خانةكان ج .تةوةرةى دةمارة خانة ب .لق و ثؤث أ .لةشى دةمارة خانة
د .ماددةى سثى ج .ماددةى خؤلَةميَشى ب .سكة رِةط أ .ثشتة رِةط كام بةشى درِكةثةتك لةشة دةمارة خانةكانى تيَداية ؟ .26
د .طواستنةوة ج .خؤنةويستة فرمانى ئةندامةكانى ناوةوة ب .جوولَةى خؤويست أ .ثةرضةكردارةكان
وةالَمدانةوةى بارةكانى ثةالمار و كشانةوة ضاالكييةكى ؟ .28
د .هةموو ئةمانة ج .ضيَوة كؤئةندامى دةمارة ب .دةمارة كؤئةندامى سمثاساويية أ .خؤيية كؤئةندامى دةمارة
ثةرضةكردار ؟ .29
د .هةموو ئةمانة ج .بة فيَربوون نابيَت ب .بةشيَوةيةكى خؤنةويست دةبيَت أ .لةوانةية ثيَويستى بة دوو دةمارة خانة يان زياتر بيَت
ئةو دةمارة خانانةى كة بينينة دةمار ثيَكديَنن بريتين لة ؟ .30
د .دةمارة خانة هاتووةكان ج .رِؤشنة وةرطرةكان ب .جوولَة دةمارة خانةكان أ .دةمارة خانة دةرضووةكان
ضينيَك رِؤشنة وةرطرةكان و دةمارة خانةكانى ديكة كة دةكةونة دواوةى ضاو ناودةبريَت بة ؟ .31
رِةنط كويَرى لة ناتةواوى يان نةبوونى كام لةمانةوة ثةيدا دةبيَت ؟ .33
د .رِذيَنةكان ج .خانة قوضةكييةكان ب .خانة ضيلكةييةكان أ .لوولةكانى خويَن
33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14
ج د أ د د د ج ج د ب د ج أ د د ب د ج ب أ
P a g e 83 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَبةرى هةلَسةنطاندن بةندى ضوارةم
أ .خانةى ضيلكةيى :برِى ئةو رِؤشناييةى دةضيَتة ضاوةوة رِةنطينة :برِى ئةو رِؤشناييةى دةضيَتة ضاوةوة ؟ .34
د .تؤرِة :جوولَةى ماسولكةى رِةنطينة ج .هاويَنة :كةوتنى رِؤشنايى بؤ سةر تؤرِة ب .كؤرنية :شيَوةى هاويَنة
هةستة وةرطرةكانى ثيَويست بؤ هاوسةنطى دةكةونة ؟ أ .رِةقة ب .تةثلَة ثةردة ج .لوولثيَضى طويَى ناوةوة د .جؤطة كةوانةييةكان .35
د .ئاراستةى دةنطةكان دةناسنةوة ج .ئاراستةى كيَشكردن دةناسنةوة ب .ذاوةذاو دةناسنةوة أ .جوولَةى سةر دةناسنةوة
مووة خانةكان (خانة كولَكدارةكان) ؟ .37
أ .دةكةونة ناو طويَى ناوةرِاست ب .لة رِووكةشة ضينى بؤنكردندا هةن ج .طرنطن بؤ بيستن و هاوسةنطى د .لة تويَكلَى ميَشكدا هةن
هةردوو طوىَ ؟ .38
أ .دةنطةكان دةناسنةوة ب .ثاريَزطارى لة هاوسةنطى لةش دةكةن ج .تةنها ئاطاداركردنةوةكانى ناوةوة دةناسنةوة د .أ+ب بةيةكةوة
أ .دةنطة شةثؤلةكان دةضنة ناو جؤطةى طوىَ و لة تةثلَة ثةردة دةدةن كاتيَك دةنطيَك دةبيستن ؟ .39
د .هةموو ئةمانة ج .بيستنة دةمارة رِاطةياندنةكان بؤ دةماخ دةطوازريَتةوة ب .شلةى ناو لوولثيَض دةجولَيَت
د .ميَشكؤلَة ج .لوولثيَض ب .جؤطة كةوانةييةكان أ .كؤرنية بيستنة وةرطرة تايبةتمةندةكان لة كويَدا هةن ؟ .40
ب .ذةمى كوذةر ئةو ذةمةية كة دةبيَتة هؤى مردن أ .ذةمى كاريطةر ئةو ذةمةية كة كاريطةرى ويستراوى خؤى بةديديَنيَت
د .بةرطةطرتن واتا ثيَويستة بؤ برِى كةمبوونةوةى دةرمان بؤ ئةوةى كارابيَت ج .دابرِان بريتيية لة وةالَمدانةوةى نةبوونى دةرمان
بةكارهيَنانى ئةو دةرمانةى كة فرمانى سروشتى و دروستى دةمارة خانةكان و طةييَنكة دةمارةكان دةطؤرِيَت دةبيَتة هؤى ؟ .42
د .طةرديَكى دةرمانى كاريطةرى دةروونى ج .طةرديَكى دةمارة رِيَكخةر ب .طةرديَكى ثرؤتينة وةرطر
كام لةمانة كاريطةرى دةرمانى وةستيَنةر نيية ؟ .44
أ .شثرزةيى لة كؤنترؤلَكردن ب .سستبوون لة كاردانةوة ج .بةرزبوونةوةى تيَكرِاى ليَدانى دلَ د .دابةزينى تيَكرِاى جوولَةى هةناسةدان
هةري ةك لة خواردنةوةى كهول و جطةرةكيَشان و بةكارهيَنانى دةرمان لةماوةى سكثرِى ،لةوانةية ببيَتة هؤى ؟ .45
ب .كةمى كيَشى مندالَ لةكاتى لةدايكبووندا أ .ناتةواوى مندالَ لةكاتى سكثرِيدا
د .هةموو ئةمانة ج .ئاستةنطى بيروهؤشى مندالَى لةدايكبوو
ئةوكاتةى كؤكاين كاردةكاتة سةر كارى وةرطرةكانى دوبارة مذينةوةى دةمارة خانةى ثيَش طةييَنكة ؟ .46
ب .ذمارةى وةرطرةكانى دةمارة طويَزةرةوة كةم دةبنةوة أ .ئاطاداركردنةوةى دةمارة خانةى دواى طةييَنكة زياد دةكات
د .هةموو ئةمانة ج .زيادةى دةمارة طويَزةرةوة لة طةييَنكة دةمارة قليشدا دةهيَلَيَتةوة
أ .لةرِيَطةى طؤرِينى كارى طةييَنكة دةمارةكانةوة كاردةكاتة سةر ناوةندة كؤئةندامى دةمار كؤكاين ؟ .47
د .هةموو ئةمانة ج .زيادةرِؤيى لة ئاطاداركردنةوةى رِيَبازة دةمارييةكاندا دةكات ب .طيَرِانةوةى دةمارة طويَزةرةوةكان دةوةستيَنيَت
أ .ليَكضووى دةمارة طويَزةرةوةكانة كؤكاين ؟ .48
د .هةموو ئةمانة ج .دةمارة طويَزةرةوةكان هةلَدةوةشيَنىَ ب .طةرِانةوةى دةمارة طويَزةرةوةكان دةوةستيَنيَت
كام لةم جيَطراوانة كاريطةرييةكى نيكؤتين دةردةخات كة لةكاريطةى ئةسيتايل كؤلين دةضيَت ؟ .49
ب .ثةستانى خويَن نزم دةبيَتةوة و تيَكرِاى ليَدانى دلَ زياد دةكات أ .ورووذمى خويَن بؤ دةستةكان و قاضةكان زياد دةكات
د .برِى ئؤكسجين لة دةماخدا زياد دةكات ج .ثةستانى خويَن و تيَكرِاى ليَدانى دلَ ثيَكةوة زياد دةكات
لةوانةية جطةرةكيَشان ببيَتة هؤى ؟ أ .شيَرثةنجةى سى ب .رِةنطبوونى ددانةكان ج .شيَرثةنجةى دةم و قورِط د .هةموو ئةمانة .50
أ .دةضيَتة ناو خويَن بةهؤى مذينى لةرِيَطةى دةم و سييةكاندا لةكاتى هةلَمذينى دووكةلَى تووتن ،نيكؤتينةكةى ؟ .51
د .هةموو ئةمانة ج .ثةستانى خويَن بةرزدةكاتةوة و تيَكرِاى ليَدانى دلَ بةرز دةكاتةوة ب .بةناو لةشدا دةطوازريَتةوة
51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34
د د ج ب د د د ج أ أ د ج د د ج أ د ج
P a g e 84 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة خانة و رِاطةياندن ل71-67 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
ئةم ويَنة هيَلَكارية دةمارة خانة دةردةخات ،بةكاريبهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( 1و 2و )3؟
.1كام ذمارة ئاماذة بةو ثيَكهاتةية دةكات كة كارتيَكةرةكان لة دةمارة خانةيةكى تر وةردةطريَت ؟
د 2015-2014 4 .خ1 ج3 . ب2 . أ1 .
.2كام ذمارة ئاماذة بةو ثيَكهاتةية دةكات كة خيَرايى طواستنةوةى ئةركى كار زياد دةكات ؟
د 2015-2014 4 .خ1 ج3 . ب2 . أ1 .
.3لة شيَوةكةى بةرامبةردا ئةو ثيَكهاتةيةى كة بةذمارة 5ئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟ 2019-2018ب
د .لق و ثؤث ج .لةشة خانة ب .طريَيةكانى رِانظيَر أ .تةوةرة
.4كام بةش لة دةمارة خانة كارتيَكةرةكان كة لةدةمارة خانةى ترةوة وةردةطيريَت و بة ئاراستةى لةشى خانةكة دةيانطوازيَتةوة ؟ 2017-2016ب
د .دةمارة كؤتاييةكان ج .لق و ثؤثةكان ب .تةوةرة أ .طريَى رِانظيَر
.5دةرثةرِيوى خانةيين و بة ثةردة داثؤشراون ،لة لةشى خانةوة بة ئاراستةى جياواز دريَذ دةبنةوة ،كارتيَكةرةكان لة دةمارة خانةكانى ديكة يان خانةى
ديكةوة وةردةطرن و دةيطويَزنةوة بةئاراستةى لةشى خانة ؟ 2020-2019ب أ .طريَيةكانى رِانظير ب .تةوةرة ج .لق و ثؤث د .لقةكانى تةوةرة
.6دةمارة طويَزةرةوةكان لةكام بةشى دةمارة خانة كؤدةكريَن (كؤطا دةكريَن) ؟ 2018-2017خ1
د .لق و ثؤثةكان ج .تةوةرة ب .دةمارة كؤتاييةكان أ .لةشى دةمارة خانةكان
د .لةشة خانة ج .لق و ثؤث ب .تةوةرة أ .ناووك .7دةمارة خانةيةكى نمونةيى زياتر لةيةك ..........ى هةية ؟ 2020-2019خ2
.8يةكيَك لةمانة دريَذترين بةشى دةمارة خانةية كة بةثةردة داثؤشراوة و دةمارة رِاطةياندن بؤ دوور لة لةشى خانةكة دةطوازريَتةوة ؟ 2018-2017ب
د .بةرطى مايلينى ج .تةوةرة ب .دةمارة كؤتاييةكان أ .لق و ثؤثةكان
.9كام لةمانة دةربارةى تةوةرةى دةمارة خانةكان رِاستة ؟ أ .تةنها ئةو تةوةرانةى كة لةدةماخ يان لة درِكةثةتكدا نين بة بةرطى مايلينى داثؤشراون
ج .بةرطى مايلينى هةموو تةوةرة مايلينييةكان لةاليةن خانةى شوانةوة دروست دةكريَت ب .تةنها تةوةرة مايلينييةكان طريَى رِانظيريان هةية
د .تةنها ئةو تةوةرانةى كة بةبةرطى مايلينى داثؤشراون دةتوانن دةمارة رِاطةياندن بطوازنةوة 2020-2019خ1
.10بةرطى مايلينى ؟ 2017-2016خ 2أ .لة هةموو دةمارة خانةيةك هةية
ب .طواستنةوةى ئةركى كار بةدريَذايى تةوةرةى دةمارة خانة خيَرا دةكات ج .لةاليةن خانةى شوانةوة دروست دةكريَت د .ب+ج بةيةكةوة
.11طةييَنكةى قليش بةديدةكريَت (دةكةويَتة نيَوان) ؟ 2019-2018خ1
د .هةموو ئةمانة ج .دةمارة خانةيةك و خانةيةكى ماسولكة ب .دةمارة خانةيةك لةطةلَ رِذيَنة خانةيةك أ .دوو دةمارة خانة
.12بةرطى مايلينى :تةوةرة ؟ 2016-2015خ1
د .لةشة خانة :تةوةرة ج .ناووك :لةشة خانة ب .تةوةرة :لق و ثؤثةكان أ .لةشة خانة :لق و ثؤثةكان
.13طةييَنكةى دةمارى :دوو دةمارة خانة ؟ 2018-2017خ1
أ .دةمارة خانة :دوو لةشة خانة ب .لةشة خانة :دوو تةوةرة ج .تةوةرة :لةشة خانة و طةييَنكةى دةمارى د .لق و ثؤث :لةشة خانة و تةوةرة
.14جوولَةى طواستنةوةى ئايَؤنةكان بة ثةردةى دةمارة خانةدا بةندة لةسةر ؟ 2019-2018خ 2أ .تواناى ئايَؤنةكان بؤ بالَوبوونةوة بة ثةردةى خانةكةدا
د .هةموو ئةمانة ج .بارطةى كارةبايى كة ئايَؤنةكانى ثىَ جيادةكريَتةوة ب .خةستى ئايَؤن ةكان لة ناوةوة و دةرةوةى خانةكةدا
.15لة كام لةم بارانةدا ئةركى ثةردة لة زؤربةى دةمارة خانةكاندا دةطاتة نزيكةى -70مليظؤلَت ؟ 2020-2019ب
د .هةموويان رِاست نين ج .ئةركى كار ب .ئةركى حةسانةوة أ .ثيَضةوانةبوونةوةى جةمسةرطيرى
.16كام لةمانة دةربارةى دةمارة خانة هةلَةية كاتيَك لةبارى حةسانةوةية ؟ 2020-2019خ1
أ .خةستى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم K+بةرزتر دةبن لة ناوةوةى خانةكة وةك لة دةرةوةى خانةكة
ب .خةستى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم K+بةرزتر دةبن لة دةرةوةى خانةكة وةك لة ناوةوةى خانةكة
ج .خةستى ثرؤتينة بارطة نيَطةتيظةكان بةرزتر دةبن لة ناوةوةى خانةكة وةك لة دةرةوةى خانةكة
د .خةستى ئايؤنةكانى سؤديؤم Na+بةرزتر دةبن لة دةرةوةى خانةكة وةك لة ناوةوةى خانةكة
16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ب ب د ج ج د د ب ج ج ب ج ج ب ب د
P a g e 85 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة خانة و رِاطةياندن ل71-67 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
ئةم ويَنة داتايية طؤرِان لة جياوازى ئةركدا ديارى دةكات لةكاتى ئةركى كاردا ،ئةم ويَنة داتايية بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ( 17و )18؟
.17ئةركى كار بؤ ماوةى ضةند بةردةوام دةبيَت ؟ 2016-2015خ2
د 30 .ملى ضركة ج 3 .ملى ضركة ب 1.5 .ملى ضركة أ 1 .ملى ضركة
.18لة ويَنةكةدا لةو ماوةيةى كة بةرِةنوسى ( )2ئاماذةى بؤكراوة كام لةمانة رِوودةدات ؟ 2019-2018خ1
ب .ئايؤنةكانى سؤديؤم ورووذم دةكةنة ناوةوةى خانة أ .ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم ورووذم دةكةنة ناوةوةى خانة
د .ئايؤنةكانى سؤديؤم ورووذم دةكةنة دةرةوةى خانة ج .ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم ورووذم دةكةنة دةرةوةى خانة
.19لةكام لةمانةى خوارةوة ناوةوةى دةمارة خانة ثؤزةتيف دةبيَ بةطويَرةى دةرةوة ؟ 2019-2018ب
د .هةموو ئةمانة ج .ئةركى كار ب .ئةركى حةسانةوة أ .طةرِانةوةى جةمسةرطرى
.20دةمارة رِاطةياندن دةطوازريَتةوة ؟ 2018-2017خ2
ب .بةشيَوةى جوولَةى ئةركى كار بة دريَذايى تةوةرة بة يةك ئاراستة بؤ دوور لة لةشى خانة أ .لة ناوةوةى تةوةرة بؤ دةرةوةى تةوةرة
د .بةشيَوةى جوولَةى ئةركى كار بة يةك ئاراستة بةرةو لةشى خانة ج .لة دةرةوةى تةوةرة بؤ ناوةوةى تةوةرة
.21دواى طةيشتنى ئةركى كار بؤ دةمارة كؤتاييةكان ؟ 2015-2014ب أ .جؤطة ئايؤنيةكانى سؤديؤم دادةخريَت
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ناوةوةى خانةكة بةطويَرةى دةرةوةى ثؤزةتيف دةبيَت ب .جؤطةى ئايَؤنى ثؤتاسيؤم دةكريَتةوة
.22لةكاتى طواستنةوةى دةمارة رِاطةياندن لة طةييَنطة دةماردا ،دةمارة طويَزةرةوةكان ؟ 2017-2016ب
ب .دةضنة ذورةوة بؤ ناو خانةى ثيَش طةييَنطة أ .بة وةرطرة ثرؤتينةكانى ثةردةى ثيَش طةييَنطةوة دةبةستريَت
د .دةضنة ذورةوة بؤ ناو خانةى ثاش طةييَنطة ج .بة وةرطرة ثرؤتينةكانى ثةردةى ثاش طةييَنطةوة دةبةستريَت
.23پالَنةرى سؤديؤم -ثؤتاسيؤم يارمةتى طةرِاندنةوةى ئايؤنةكانى سؤديؤم Na+و ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم K+بؤ ئةو بارةى هةردووكيان تيَدابوون
لةبارى حةسانةوة لةرِيَطةى ؟ 2020-2019خ2
أ .طواستنةوةى ئايؤنةكانى سؤديؤم Na+بةناو ثةردةى خانةدا بؤ دةرةوة و ئايؤنى ثؤتاسيؤم K+بة ثةردةكةدا بؤ ناوةوة بةهؤى خةستةليَذى
ب .طواستنةوةى ئايؤنةكانى سؤديؤم Na+بةناو ثةردةى خانةدا بؤ دةرةوة و ئايؤنى ثؤتاسيؤم K+بة ثةردةكةدا بؤ ناوةوة بة بةكارهيَنانى ATP
ج .طواستنةوةى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم K+بةناو ثةردةى خانةدا بؤ دةرةوة و ئايؤنى سؤديؤم Na+بة ثةردةكةدا بؤ ناوةوة بةهؤى خةستةليَذى
د .طواستنةوةى ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم K+بةناو ثةردةى خانةدا بؤ دةرةوة و ئايؤنى سؤديؤم Na+بة ثةردةكةدا بؤ ناوةوة بة بةكارهيَنانى ATP
.24لةماوةى طةرِانةوةى جةمسةرطريدا ؟ 2014-2013خ 2أ .ئةركى كار كؤتايى ديَت
د .هةموو ئةمانة ج .جؤطةكانى ئايؤنى ثؤتاسيؤم دةكريَنةوة ب .جؤطةكانى ئايؤنى سؤديؤم دادةخريَن
.25ثالَنةرى سؤديؤم -ثؤتاسيؤم ؟ 2015-2014خ 2أ .تةنها لة دةمارة كؤتاييةكاندا هةية
د .تةنها لة ضيَوة كؤئةندامى دةماردا هةية ج .ئاطاداركردنةوة ثةيدا دةكات ب .ئةركى حةسانةوة دةطيَرِيَتةوة
.26لةم شيَوةيةدا ئةو بةشةى كة بةثيتى ( )Xئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟ 2018-2017خ1
د .جؤطة ئايؤنييةكان ج .طةييَنكة ضيكلَدانةكان ب .طةييَنكة قليش أ .طةييَنكةى دةمارى
.27كاتيَك دةمارة خانة لةبارى ئةركى حةسانةوةدا بيَت ئةوا ؟ 2018-2017ب
ب .ناوةوة و دةرةوةى خانة ثؤزةتيظ دةبيَت أ .ناوةوةى خانة ثؤزةتيظ دةبيَت بةطويَرةى دةرةوةى كة بارطة نيَطةتيظة
د .ناوةوة و دةرةوةى خانة نيَطةتيظ دةبيَت ج .ناوةوةى خانة نيَطةتيظ دةبيَت بةطويَرةى دةرةوةى كة بارطة ثؤزةتيظة
د .هيضكام لةمانة رِاست نين ج .بىَ بارطةية ب .نيطةتيظة .28ئةركى حةسانةوةى ثةردة هةميشة ؟ 2016-2015خ 1أ .ثؤزةتيظة
.29ئةركى كار تةنها بة ئاراستةى دةمارة كؤتاييةكان دوور لة لةشى خانةكة دةطوازريَتةوة ضونكة طؤرِانى جياوازى ئةرك دةبيَتةهؤى ؟ 2019-2018خ2
أ .كردنةوةى جؤطةكانى Na+لةسةر ثةردةى ئةو ثارضة تةوةرةى كة لةثيَش ثارضة ورياكراوةكة ديَت
ب .كردنةوةى جؤطةكانى Na+لةسةر ثةردةى ئةو ثارضة تةوةرةى كة لةدواى ثارضة ورياكراوةكة ديَ
د .هةموويان نارِاستن ج .كرانةوةى هةمو جؤطةكانى Na+لةسةر ثةردةى تةوةرة لةيةك كات
29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17
ب ب ج ب ب د ب ج د ب ج ج ب
P a g e 86 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةمارة خانة و رِاطةياندن ل71-67 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
.30كاتيَك دةمارة طويَزةرةوةكان لة طةييَنكةى دةمارةوة (طةييَنكة قليش) بة ثةردةى ثاش طةييَنكةوة دةبةستريَن و دةبنةهؤى كرانةوةى جؤطة
ئايؤنييةكانى سةر ثةردةى ثاش طةييَنكة لةوانةية كام لةمانة رِووبدات ؟ 2017-2016خ 1أ .ئةركيَكى دواى طةييَنكةى وةستيَنةر
د .أ+ب بةيةكةوة ج .شيبوونةوةى جؤطة ئايؤنييةكانى ثةردةى ثاش طةييَنكة ب .ئةركيَكى دواى طةييَنكةى كاريطةر
.31لةماوة ئةركى كاردا ؟ 2016-2015ب أ .ناوةوةى خانةكة بة ئايَؤنى نيطةتيف دةناسريَت بة بةراورد لةطةلَ دةرةوةكةى
د .ب+ج بةيةكةوة ج .جةمسةرطرى ثيَضةوانة دةبيَتةوة لة ثةردةى خانةكةدا ب .ئايؤنةكانى سؤديَؤم بؤ دةرةوةى خانة دةطوازيَتةوة
.32لةماوةى دةمارة رِاطةياندندا ؟ 2016-2015خ 2أ .ئايؤنةكانى سؤديؤم دةكريَتة دةرةوةى خانة ب .ئةركى ثةردةى خانةكة طؤرِانى بةسةردا نايةت
د .ئايؤنةكانى ثؤتاسيؤم ثالَدةنريَت بؤ ناوةوةى تةوةرة ج .ثيَضةوانة بوونةوةى جةمسةرطرى لة تةوةرةدا هةية
.33لة طةييَنكةى دةماريدا ؟ 2020-2019خ2
أ .دةمارة خانةى ثيَش طةييَنكة دةمارة طويَزةرةوةكان بةرةالَ دةكات بؤ ناو خانةى ثاش طةييَنكة
ب .دةمارة خانةى ثاش طةييَنكة دةمارة طويَزةرةوةكان بةرةالَ دةكات بؤ ناو خانةى ثيَش طةييَنكة
ج .دةمارة خانةى ثيَش طةييَنكة دةمارة طويَزةرةوةكان بةرةالَ دةكات بؤ ناو طةييَنكة قليش
د .دةمارة خانةى ثاش طةييَنكة دةمارة طويَزةرةوةكان بةرةالَ دةكات بؤ ناو طةييَنكة قليش
.34دةمارة طويَزةرةوةكان لة طةييَنكة قليش دواى ماوةيةكى كورت لة دةرثةرِاندنيان ؟ 2018-2017خ2
د .أ+ب بةيةكةوة ج .دووبارة ئةركيَكى كارى تر دةطوازنةوة ب .دووبارة دةمذريَنةوة أ .هةلَدةوةشريَنةوة بةهؤى ئةنزيمةكان
ل77-72 كةرتى دوو ثيَكهاتةى دةمارة كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
.35ناوةندة كؤئةندامى دةمار ثيَكديَت لة ؟
2017-2016ب
د .دةمارة خانةى هاتوو و دةرضوو ج .دةماخ و درِكةثةتك ب .تةنها درِكةثةتك أ .تةنها دةماخ
.36لة شيَوةى بةرامبةردا ئةو ثيَكهاتةيةى بةثيتى ( )Xئاماذةى ثيَكراوة بريتيية لة ؟ 2018-2017خ2
د .ذيَر النك ج .النك ب .ثرد أ .تةنى كالؤسةم
.37ماددةى خؤلَةميَشى ميَشك ثيَكديَت لة ؟ 2013-2012ب أ .تةوةرةى بىَ مايلينى
د .تةوةرةى بىَ مايلينى و لةشى دةمارة خانة ج .تةوةرةى مايلينى ب .تةوةرةى مايلينى و لةشى دةمارة خانة
.38تويَكلَى ميَشك ثيَكديَت لة ؟ 2016-2015ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .لةشى دةمارة خانةكان و تةوةرةى مايلينى ب .لةشى دةمارة خانةكان أ .تةوةرةى بىَ مايلينى
د .تةنى كالؤسةم ج .ماددةى خؤلَةميَشى ب .دةمارةكان .39لةشى دةمارة خانةكان دةكةونة ناو ؟ 2014-2013ب أ .ماددةى سثى
.40كام لةمانة سةبارةت بة ميَشك هةلَةية ؟ 2018-2017ب
ب .ئةو دوو ناوةندةى كؤنترؤلَى دووان و زمان دةكةن دةكةونة نيوةطؤى ضةثى ميَشكةوة أ .طةورةترين بةشى دةماخة
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ماددة سثييةكةى لة تةوةرةى بىَ مايلينى ثيَكديَت
.41كام لةم ثالنةى ميَشك بةشيَوةيةكى رِاست ناطونجيَت لةطةلَ فرمانةكةى ؟ 2017-2016خ1
د .الجانطة ثل :بيستن ج .ثشتة ثل :بينين ب .ديوارة ثل :بؤنكردن أ .ناوضةوانة ثل :هزرة فرمان و دووان
.42كام له م هةلَبذاردنانة بةشةكانى ئةو شيَوةيةى ويَنةكة بةتةواوى دةستنيشان دةكات ؟ 2020-2019خ2
4 3 2 1
پشته پل ناوچهوانه پل الجانگه پل ديواره پل أ
پشته پل الجانگه پل ديواره پل ناوچهوانه پل ب
ناوچهوانه پل ديواره پل پشته پل الجانگه پل ج
ديواره پل الجانگه پل ناوچهوانه پل پشته پل د
د .ثشتة ثل ج .ديوارة ثل ب .الجانطة ثل أ .ناوضةوانة ثل .43بةركةوتنة رِاطةياندنةكان ليَكدةدريَتةوة لة ؟ 2016-2015ب
43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30
ج ب ب ج ج د د أ ج د ج ج ج د
P a g e 87 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل77-72 كةرتى دوو ثيَكهاتةى دةمارة كؤئةندام ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
2011-2010خ1 ئةو ناوةندةى كة دةست دةطرن بةسةر ضارةسةركردنى جيَشويَن و بيركردنةوةى ذيرانة دةكةونة ؟ .44
د .قةدى دةماخ ج .نيَوانة دةماخ ب .نيوةطؤى ضةثى ميَشك أ .نيوةطؤى رِاستى ميَشك
ناوةندى بةرثرسى بينين لة دةماخدا دةكةويَتة ؟ 2013-2012خ 2012-2011 1خ1 .45
د .ناوضةوانة ثل ج .ديوارة ثل ب .ثشتة ثل أ .الجانطة ثل
زانيارييةكانى بؤنكردن لة كام ثلى ميَشكدا ضارةسةر دةكريَت ؟ 2016-2015خ1 .46
د .ناوضةوانة ثل ج .ديوارة ثل ب .ثشتة ثل أ .الجانطة ثل
لةبةرئةوةى تةوةرة مايلينييةكانى ذيَر رِووى تويَكلَى ميَشك لةكاتى هاتنة ناوةوةيان لة لةشةوة بؤ دةماخ يةكتر دةبرِن بؤية ضارةسةركردنى ئةو .47
رِاطةياندنانةى كة لةنيوةى ؟ 2019-2018خ 2أ .ضةثى لةشةوة ثةيدادةبن لة نيوةى رِاستى دةماخدا دةبيَت
ب .رِاستى لةشةوة ثةيدادةبن لة نيوةى ضةثى دةماخدا دةبيَت ج .ضةثى لةشةوة ثةيدادةبن لة نيوةى ضةثى دةماخدا دةبيَت د .أ+ب بةيةكةوة
بةشيَكة لة دةماخ و دةكةويَتة نيَوان ميَشك و قةدى دةماخ ؟ 2020-2019خ1 .48
د .ميَشكؤلَة ج .نيَوانة دةماخ ب .الكيَشة مؤخ أ .ناوةرِاستة دةماخ
النك و ذيَر النك بة هةردووكيان ضى ثيَكديَنن ؟ 2018-2017ب .49
د .نيَوانة دةماخ ج .الكيَشة مؤخ ب .قةدى دةماخ أ .ناوةرِاستة دةماخ
د .بينين ج .ضةشتن ب .بؤنكردن أ .بيستن النك لة رِيَبازى كام لةمانةدا نيية ؟ 2019-2018خ1 .50
لة مرؤظدا ثيَشوازى لة هةستةكانى بيستن و بينين دةكريَت وة دةطوازريَتةوة بؤ تويَكلَى ميَشك لةرِيَطةى ؟ 2013-2012خ2 .51
د .الكيَشة مؤخ ج .ثرد ب .النك أ .ذيَر النك
ناوةرِاستة دةماخ دةكةويَتة نيَوان ؟ 2013-2012خ1 .52
د .ثرد و الكيَشة مؤخ ج .هةردوو نيوةطؤى ميَشك و ميَشكؤلَة ب .نيَوانة دةماخ و الكيَشة مؤخ أ .نيَوانة دةماخ و ثرد
دةماخى ناوةرِاست دةكةويَتة نيَوان ؟ 2015-2014ب أ .النك و ذيَر النك ب .ذيَر النك و ثرد ج .ثرد و الكيَشة مؤخ د .ثرد و ميَشكؤلَة .53
د .الكيَشة مؤخ ج .ثرد ب .ناوةرِاستة دةماخ أ .ذيَر النك
كام لةمانة هةردوو نيوةطؤى ميَشك دةطةيةنيَت بة ميَشكؤلَة ؟ 2016-2015خ 1أ .النك ب .ذيَر النك ج .قةدى دةماخ د .درِكةثةتك .55
كام لةمانة بةيكطةيشتنى نيَوان هةردوو نيوةطؤى ميَشك و ميَشكؤلَة دابين دةكات ؟ 2019-2018خ1 .56
د .ذيَر النك ج .ثرد ب .ناوةرِاستة دةماخ أ .الكيَشة مؤخ
ميَشك بة درِكةثةتكةوة دةبةستريَت لةرِيَطةى ؟ 2017-2016ب 2020-2019ب .57
د .تةنى كالؤسةم ج .قةدى دةماخ ب .ذيَر النك أ .نيَوانة دةماخ
كام بةشى دةماخ كؤنترؤلَى تيَكرِاى جوولَةى هةناسةدان دةكات ؟ 2015-2014خ 1أ .النك ب .الكيَشة مؤخ ج .ميَشك د .ميَشكؤكة .58
كام لةم ثيَكهاتانةى دةماخ رِؤلَى هةية لة كؤنترؤلَكردنى تيَكرِاى ليَدانى دلَ ؟ 2013-2012ب .59
د .الكيَشة مؤخ ج .ذيَر النك ب .النك أ .ميَشكؤلَة
أ .جوولَة بةردةوام و خيَراكان رِيَكدةخات كام لةمانة لة فرمانةكانى ميَشكؤلَةية ؟ 2014-2013خ 2019-2018 1خ2 .60
د .أ+ج بةيةكةوة ج .يارمةتى ثاراستنى هاوسةنطى ناوةكى دةدات ب .وةكو ناوةنديَكى كؤنترؤلَى ليَدانى دلَ و هةناسةدا دةكات
لة شيَوةكةدا كاريطةرى برِين لة ثيتى ()Sدا ضيية لة فرمانى ناوةندة كؤئةندامى دةمار ؟ 2020-2019خ1 .61
أ .دةبيَتة هؤى وةستاندنى طواستنةوةى هةستة رِاطةياندن لةو درِكة دةمارة بؤ درِكةثةتك
ب .دةبيَتة هؤى وةستاندنى طواستنةوةى جولَة دةمارة رِاطةياندن لة درِكةثةتك بؤ ئةو درِكة دةمارة
د .أ+ب بةيةكةوة ج .هيض كاريطةرى نابيَت لةسةر فرمانى ناوةندة كؤئةندامى دةمار
ناوةندة كؤئةندامى دةمار بة بةردةوامى كارليَك دةكات لةطةلَ ضيَوة كؤئةندامى دةمار لةرِيَطةى دةمارةكانةوة كة ذمارةكةيان ؟ 2017-2016ب .62
ب .وةستاندنى ضاالكى رِذيَنةكان 2020-2019خ2 أ .كةمبوونةوةى تيَكرِاى ليَدانى دلَ
د .تةسكبوونةوةى بيلبيلة ج .نزمبوونةوةى دةردراوى طةدةيى
هةستة وةرطرةكان ل82-78 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
2020-2019خ2 .82بيستن :ميكانيكة وةرطر ؟
د .توندكردن :ميكانيكة وةرطر ج .ثةستان :كيميكة وةرطر ب .ضةشتن :ميكانيكة وةرطر أ .هاوسةنطى :كيميكة وةرطر
.83كام لةمانة دةربارةى بيلبيلة نارِاستة ؟ 2020-2019خ2
ب .وةالَمدانةوةى بيلبيلة بؤ رِؤشنايى وةالَمدانةوةيةكى خؤويستة أ .لة رِؤشنايى كةمدا فراوان دةبيَت
د .دةرضةيةكة بةرةو ناوةوةى ضاو دةرِوات ج .لة رِؤشنايى بةهيَزدا تةسك دةبيَت
.84رِؤشنايى يةكةمجار بة .........دا دةرِوات لةكؤتايشدا دةكةويَتة سةر ..........؟ 2019-2018خ1
د .كؤرنيية ،رِةقة ج .تؤرِة ،كؤرنيية ب .رِةقة ،تؤرِة أ .كؤرنيية ،تؤرِة
د .بيلبيلة ج .كؤرنية ب .هاويَنة .85رِؤشنايى دةضيَتة ضاوى مرؤظ لةرِيَطةى ؟ 2015-2014ب أ .تؤرِة
د .هةموويان نارِاستن ج .رِةنطينة ب .بيلبيلة .86كام لةم ثيَكهاتانةى ضاو رِؤشنايى ثيَدا تيَثةرِ نابيَت ؟ 2018-2017خ 2أ .كؤرنية
.87رِيزبةندى تةواو بؤ رِؤيشتنى رِؤشنايى بؤ بةشةكانى ضاو بريتيية لة ؟ 2020-2019ب
د .كؤرنيية ،بيلبيلة ،تؤرِة ،هاويَنة ج .كؤرنيية ،هاويَنة ،بيلبيلة ،تؤرِة ب .كؤرنيية ،تؤرِة ،بيلبيلة ،هاويَنة أ .كؤرنيية ،بيلبيلة ،هاويَنة ،تؤرِة
أ .بة رِؤشنايى دةرةوشاوة كارى تيَدةكريَن .88خانة قووضةكييةكان بةوة جيادةكريَنةوة كة ؟ 2016-2015ب
د .هةموو ئةمانة ج .وةالَمى رِةنطة جياوازةكان دةدةنةوة ب .لة بةرهةمهيَنانى ويَنةى ورددا بةشدارى دةكةن
.89جؤريَكة لة رِؤشنة وةرطرةكان كة وةالَمى رِؤشنايى كز دةداتةوة ؟ 2016-2015خ2
د .خانة قوضةكييةكان ج .خانة ضيلكةييةكان ب .لوولثيَض أ .تؤرِة
.90رِووى ليَكضوون لةنيَوان خانة ضيلكةييةكان و خانة قووضةكييةكان ئةوةية كة هةردووكيان ؟ 2019-2018خ2
د .وةالَمى رِؤشنايى كز دةدةنةوة ج .رِؤدؤبسينيان تيَداية ب .وةالَمى رِةنطة جياوازةكان دةدةنةوة أ .دةكةونة سةر تؤرِة
.91مرؤظ دةتوانيَت رِةنطةكانى شةبةنطى بينراو بناسيَتةوة لةبةر بوونى سىَ جؤر خانةى ؟ 2020-2019خ1
ب .قوضةكى ،كة هةر جؤريَكيان بؤيةيةكى جياوازى تيَداية أ .قوضةكى ،كة بؤيةى رِؤدؤبسينيان تيَداية
د .ضيلكةيى ،كة هةر جؤريَكيان بؤيةيةكى جياوازى تيَداية ج .ضيلكةيى ،كة بؤيةى رِؤدؤبسينيان تيَداية
.92رِةنط كويَرى رِوودةدات بةهؤى ناتةواوى لة ؟ 2015-2014خ 2أ .بيلبيلة ب .كؤرِنية ج .خانة قوضةكييةكان د .خانة ضيلكةييةكان
.93كام ثيَكهاتة لةم ثيَكهاتانةى ضاو لةطةلَ فرمانةكةى ناطونجيَت ؟ 2017-2016خ2
ب .كؤرِنية :ضينى ثاريَزةرى ضاوة أ .هاويَنة :ويَنةى رِؤشنايى دةخاتة سةر تؤرِة
د .خانة قووضةكييةكان :وةالَمى رِؤشنايى كز دةداتةوة ج .رِةنطينة :برِى رِؤشنايى هاتوو بؤ ناو ضاو رِيَكدةخات
.94رِةنطينة :برِى ئةو رِؤشناييةى كة ئةضيَتة ضاوةوة ؟ 2015-2014خ 1أ .خانة ضيلكةييةكان :رِيَذةى رِؤشنايى كة ئةضيَتة ضاوةوة
د .تؤرِة :جولَةى ماسولكةكانى رِةنطينة ج .هاويَنة :شكانةوةى رِؤشنايى بؤ سةر تؤرِة ب .كؤرنية :شيَوةى هاويَنة
.95مووة خانةكان (ميكانيكة وةرطرةكان) لة ؟ 2013-2012ب 2015-2014ب
د .ب+ج بةيةكةوة ج .جؤطةى ئؤستاكيدا هةن ب .جؤطةى بيستندا هةن أ .ئةندامى كؤرتيدا هةن
.96مووة خانةكان ؟ 2015-2014خ1
د .لة تويَكلَى ميَشكؤلَةدا هةية ج .طرنطن بؤ بيستن و هاوسةنطى ب .لة رِووكةشة ضيندا هةية أ .دةكةونة طويَى ناوةرِاست
.97مووة خانةكان ؟ 2016-2015خ 1أ .لةسةر ثةردةى سةرةوةى جؤطةى ناوةرِاستى لوولثيَضدا هةن
د .هيضكام لةمانة رِاست نين ج .لة طويَى ناوةرِاستدا هةن ب .لةو لينجة رِووكةشة ثةردةيةدا هةن كة لووتة كةليَنةكان ناوثؤش دةكةن
97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81
د ج أ ج د ج ب أ ج د أ ج ج أ ب د ج
P a g e 90 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هةستة وةرطرةكان ل82-78 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
2020-2019خ1 .98مووة خانةكان (خانة كولَكدارةكان) ؟
د .أ+ب بةيةكةوة ج .لة رِووكةشة ضينى بؤنكردندا هةن ب .طرنطن بؤ بيستن و هاوسةنطى أ .دةكةونة ناو طويَى ناوةوة
د .ميَشكؤلَة ج .لولثيَض ب .كةوانة جؤطةكان .99دةنط وةرطرةكان دةكةونة ناو ؟ 2015-2014خ 1أ .كؤرنية
.100ئهندامى كؤرتى ؟ 2014-2013خ1
د .هةموو ئةمانة ج .لةسةر ثةردةى سةرةوةى جؤطةى ناوةرِاست رِاطير دةبيَت ب .كيميكة وةرطرةكانى تيَداية أ .ئةندامى بيستنة
.101هةستة وةرطرة ثيَويستةكان بؤ هاوسةنطى لةش دةكةويَتة ؟ 2015-2014خ2
د .رِةقة ج .لوولثيَض لة طويَى ناوةوة ب .تةثلَة ثةردة أ .كةوانة جؤطةكان
د .هاوسةنطى ج .ضةشتن ب .بيستن .102كام لةمانة ثةيوةندى بة كةوانة جؤطةكانةوة هةية ؟ 2013-2012خ 2014-2013 2ب أ .بينين
.103كام لةمانة ثةيوةنديان بة كةوانة جؤطةكانةوة هةية ؟ 2017-2016خ 1أ .شةثؤلة دةنطيةكان دةطؤرِن و ئةركى كار دروست دةكةن
د .ب+ج بةيةكةوة ج .والة دةماخ دةكات جولَةى سةر و ئاراستةكةى ليَكبداتةوة ب .يارمةتى هاوسةنطبوونى لةش دةدةن
.104كام لةمانة ثةيوةندى بة دةنكؤلَةكانى كاربؤناتى كالسيؤمةوة هةية ؟ 2020-2019ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .بؤنكردن ب .بيستن أ .هاوسةنطى
أ .ئةندامى كؤرتى :طويَى ناوةرِاست .105ثةرِةى طوىَ :طويَى دةرةوة ؟ 2020-2019ب
د .كةوانة جؤطةييةكان :طويَى ناوةرِاست ج .ئاوزةنط :طويَى ناوةوة ب .بيستنة جؤطة :طويَى دةرةوة
.106طويَى ناوةرِاست ؟ 2016-2015ب
د .هةموو ئةمانة ج .ضةكوش و دةزطا و ئاوزةنطى تيَداية ب .ئةندامى كورتى تيَداية أ .لوولثيَضى تيَداية
.107رِيزبةندى تةواو بؤ ئيَسكةكانى طويَى ناوةرِاست لة ناوةوة بؤ دةرةوة بريتيية لة ؟ 2019-2018ب
د .ضةكوش ،ئاوزةنط ،دةزطا ج .دةزطا ،ضةكوش ،ئاوزةنط ب .ئاوزةنط ،دةزطا ،ضةكوش أ .ضةكوش ،دةزطا ،ئاوزةنط
.108رِيزبةندى تةواو بؤ رِيَبازى شةثؤلة دةنطييةكان لةرِيَطةى طويَوة بريتيية لة ( )1ئيَسكةكانى طويَى ناوةرِاست )2( ،كونى هيَلكةيى )3( ،بيستنة
جؤطة )4( ،جؤطةى ئؤستاكى )5( ،شلةى لوولثيَض )6( ،مووة خانةكانى دةزطاى كؤرتى )7( ،تةثلَة ثةردة) ؟ 2018-2017خ2
د652173 . ج621473 . ب6451273 . أ56217435 .
د .أ+ج بةيةكةوة ج .بنميضى دةمدا هةن ب .ذيَر زماندا هةن .109ضةذة طؤثكةكان لة ؟ 2014-2013خ 2أ .زماندا هةن
.110هةستة وةرطرى كام لةمانة لة جؤرى كيميكة وةرطرةكانن ؟ 2019-2018ب أ .بيستن ب .بينين ج .ضةشتن د .هاوسةنطى
.111رِيزبةندى تةواو بؤ رِيَبازى ضةشتن بريتيية لة ( )1ناوةندى ضةشتن لة قةدى دةماخ )2( ،رِيَبازةكانى ضةشتنة دةمار )3( ،هةستة تويَكلَ بؤ ضةشتن،
د43125 . ج34125 . ب14325 . أ31425 . ( )4النك )5( ،ضةذة طؤثكةكان) ؟ 2020-2019خ1
د .بينين ج .بيستن ب .بؤنكردن أ .ضةشتن .112سةلكى بؤنكردن و ئةميكداال دوو ثيَكهاتةن لة رِيَبازى ؟ 2019-2018خ2
.113سةلكى بؤنكردن و ئةميكداالَ دوو ثيَكهاتةى ؟ 2018-2017خ1
د .ناوةندة كؤئةندامى دةمارن ج .لةشة كؤئةندامى دةمارن ب .ضيَوة كؤئةندامى دةمارن أ .ليَوارة كؤئةندامن
.114كام لةم وةرطرانة وةالَمى ثةستان دةدةنةوة ؟ 2017-2016خ2
د .هةموويان نارِاستن ج .ميكانيكة وةرطرةكان ب .كيميكة وةرطرةكان أ .ئازار وةرطرةكان
د .كيميكة ماددةكان ج .ئازار ب .ثةستان .115كام لةمانة ميكانيكة وةرطرةكان وريا دةكاتةوة ؟ 2013-2012ب أ .طةرمى
.116ميكانيكة وةرطرةكان كة لةثيَستدا بالَوبوونةتةوة تواناى هةستكردن بةضى دابين دةكةن ؟ 2018-2017خ1
د .هةموو ئةمانة ج .ثةستان ب .توندكردن أ .بةركةوتن
116 115 114 113 112 111 110 109 108 107 106 105 104 103 102 101 100 99 98
د ب ج أ ب ج ج د د ب ج ب أ د د أ أ ج د
P a g e 91 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةرمان و دةمارة كؤئةندام ل86-83 كةرتى ضوار ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
2018-2017ب .117زيَدةرِؤيى لة بةكارهيَنانى دةرمانى كاريطةرى دةروونى دةبيَتة هؤى ؟
د .ثشتبةستن ج .ئالودةبوون ب .بةرطةطرتن أ .دابرِان
.118باريَكة كة مرؤظ ثيَويستى بة بةكارهيَنانى برِيَكى زياتر و زياتر لة دةرمانى كاريطةرى دةروونى دةبيَت بؤ طةيشتن بة هةستى ويستراو ؟
د .دابرِان 2019-2018خ1 ج .بةرطةطرتن ب .ثشتبةستن أ .ئالودةبوون
.119لة نةبوونى دةرماندا ئالوودةبووان بة بارى ..........دا تيَثةرِدةبن ؟ 2019-2018ب
د .ثشتبةستن ج .ئالودةبوون ب .دابرِان أ .بةرطةطرتن
د .ورِينةثيَكةرةكانة ج .ورياكةرةوةكانة ب .هؤشبةرةكانة .120كؤكاين لة ؟ 2011-2010خ 1أ .وةستيَنةرةكانة
د .أ+ج بةيةكةوة ج .نيكؤتين ب .كهول .121كام لةمانة نمونةية لةسةر دةرمانى ورياكةرةوة ؟ 2013-2012ب أ .كؤكاين
.122كؤكاين و نيكؤتين نمونةن لةسةر ؟ 2014-2013ب
د .هؤشبةرةكان ج .ورِينةثيَكةرةكان ب .دةرمانى ورياكةرةوة أ .دةرمانى وةستيَنةر
.123كاريطةرى كؤكاين لةسةر دةمارة طةييَنكة ضيية ؟ 2017-2016خ1
ب .خانةى ثاش طةييَنكة زيَدة وريا دةكريَتةوة أ .ذمارةى وةرطرة ثرؤتينيةكان لة خانةى ثاش طةييَنكة كةم دةكات
د .هةموو ئةمانة ج .رِيَطر دةبيَت لة دووبارة مذينةوةى دوثامين لةاليةن خانةى ثيَش طةييَنكةوة
.124لةدواى البردنى كؤكاين لة دةمارة طةيينكةدا كام لةمانة رِوودةدات ؟ 2020-2019خ1
ب .دةمارة خانةى ثاش طةييَنكة وريابوونةوةى ئاسايى دةبيَتةوة أ .دووبارة دةرثةرِاندنةوةى دوثامين بؤ سروشتى خؤى دةطةرِيَتةوة
د .هةموو ئةوانة ج .ذمارةى وةرطرة ثرؤتينةكان لة ثةردةى خانةى ثاش طةييَنكةدا بؤ سروشتى خؤى دةطةرِيَتةوة
د .هةموو ئةمانة ج .كهول ب .قةتران أ .كؤكاين .125كام لةمانة نمونةية لةسةر دةرمان ؟ 2015-2014ب
د .تيَترا هايدرؤكانابينؤلَ THC ج .هيَرؤين ب .كؤدين .126ورياكةرةوة :نيكؤتين ،وةستيَنةرةكان ؟ 2016-2015خ 1أ .كهول
د .أ+ج بةيةكةوة ج .دةبيَتة هؤى لةهؤشضوون ب .دةرمانى ورياكةرةوةية .127كهول ؟ 2015-2014خ 2أ .دةرمانى وةستيَنةرة
.128كهول ؟ 2016-2015خ 2أ .دةرمانيَكى ورياكةرةوةية
ب .وروذمى خويَن بؤ ئةندامةكانى ناوةوة زياد دةكات ج .والة طورضيلة دةكات برِيَكى زؤرتر ئاو بمذيَتةوة د .ثلةى طةرمى لةش دادةبةزيَنىَ
.129كهول دةبيَتة هؤى ؟ 2016-2015ب أ .نزم كردنةوةى ضاالكى ناوةندة كؤئةندامى دةمار
د .ب+ج بةيةكةوة ج .نزم كردنةوةى وروذمى خويَن بؤ ثيَست ب .بةرزكردنةوةى ضاالكى ناوةندة كؤئةندامى دةمار
أ .ورووذمى خويَن بؤ ثيَست .130كهول دةبيَتة هؤى زيادكردنى ؟ 2020-2019خ2
د .تيَكرِاى هةناسةدان دواى نزمكردنةوةى لةسةرةتادا ج .ضاالكى ناوةندة كؤئةندامى دةمار ب .ورووذمى خويَن بؤ ئةندامةكانى ناوةوة
.131لة جياكةرةوةكانى كهول ؟ 2014-2013خ2
أ .ماددةيةكى وةستيَنةرة ب .ورووذمى خويَن بؤ ئةندامةكانى ناوةوة زياد دةكات ج .ثلةى طةرمى لةش بةرز دةكاتةوة د .هةموو ئةمانة
.132كام لةمانة دةربارةى كهول هةلَةية ؟ 2017-2016ب أ .ماددةيةكى وةستيَنةرة
د .ضاالكى ناوةندة كؤئةندامى دةمار كةم دةكاتةوة ج .ثلةى طةرمى لةش بةرز دةكاتةوة ب .ووروذمى خويَن بؤ ثيَست زياد دةكات
.133كام لةمانة لة كاريطةرييةكانى دةرمانة وةستيَنةرةكان نيية ؟ 2015-2014خ1
د .كةمكردنةوةى تيَكرِاى هةناسةدان ج .بةرزكردنةوةى ليَدانى دلَ ب .دواكةوتن لة تيَطةيشتن أ .لةدةستدانى كؤنترؤلَى جولَة
.134قةتران لة سووتانى تووتن ثةيدا دةبيَت ،هةموو ئةمانة دةكات جطة لة ؟ 2016-2015خ1
ب .دةبيَتة هؤى ئازارى قورِط و كؤكة أ .لة سييةكاندا كؤدةبيَتةوة و كولَكةكان ئيفليج دةكات
د .دةبيَتة هؤى ئالودةبوون لةسةر جطةرة ج .لووت و قورِط و بؤرِى هةوا دةوروذيَنيَت
.135كام لةمانة دةريدةخات كة كاريطةرى نيكؤتين لة كاريطةرى ئةسيتايل كؤلين دةضيَت ؟ 2015-2014خ1
ب .ثةستانى خويَن كةم دةكاتةوة و ليَدانى دلَ زياد دةكات أ .ثيَدانى خويَن بة دةست و ثيَيةكان زياد دةكات
د .برِى ئؤكسجين بؤ دةماخ زياد دةكات ج .ثةستانى خويَن و ليَدانى دلَ زياد دةكات
135 134 133 132 131 130 129 128 127 126 125 124 123 122 121 120 119 118 117
ج د ج ج أ أ أ د د أ د أ د ب د ج ب ج د
P a g e 92 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دةرمان و دةمارة كؤئةندام ل86-83 كةرتى ضوار ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى ضوارةم
.136كاريطةرى ..........لة كاريطةرى دةمارة طويَزةرةوةى ئةسيتايلَ كؤلين دةضيَت كة رِؤلَى زؤر لة ضاالكييةكانى رِؤذانةى لةشدا دةبينيَت ؟
د .دوثامين 2020-2019ب ج .نيكؤتين ب .كهول أ .كؤكاين
.137نةخؤشيي ةكة كة تيَيدا سيكلَدانؤضكةكانى هةوا جيرِيان ناميَنيَت هةتا دةتةقن ،ناودةبريَت بة ؟ 2015-2014خ2
د .هةوكردنى سييةكان ج .خويَنبةربوون ب .سيل أ .هةلَئاوسانى سييةكان
.138سيية هةلَئاوسان بريتية لة ؟ 2013-2012خ1
ب .نةخؤشى درمى سييةكانة ،لة هةوكردنى سييةكان دةضيَت أ .هةوكردنى دوو لقة بؤرِى هةوا و بؤرِيَضكةكانى هةوا
د .شيَرثةنجةى سييةكانة ج .نةخؤشييةكى درمى سييةكانة ،سيكلَدانؤضكةكانى هةوا جيرِييان ناميَنيَت هةتا دةتةقن
.139خواردنةوةى كهول و جطةرةكيَشان و بةكارهيَنانى دةرمانى ناثيَويست لةماوةى سكثرِيدا لةوانةية ببنةهؤى ؟ 2017-2016خ1
د .هةموو ئةمانة ج .كةمى كيَشى كؤرثةلةى لةدايكبوو ب .لةبارضوون أ .ئاستةنطى ذيرى و جةستةيى توند لة كؤرثةلة
139 138 137 136
د ج أ ج
P a g e 93 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى پێنجهم
P a g e 94 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى ثيَنجةم
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان دةمارة كؤئةندام و كويَرة رِذيَنة كؤئةندام ؟
كويَرة رِذيَنة كؤئةندام دةمارة كؤئةندام
يارمةتى ثاراستنى هاوسةنطى ناوةكى دةدات. يارمةتى ثاراستنى هاوسةنطى ناوةكى و لةش دةدات.
هؤرمؤنةكان دةطريَتةوة. دةمارة طويَزةرةوةكان دةطريَتةوة.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان هؤرمؤنةكان و دةمارة طويَزةرةوةكان ؟
دةمارة طويَزةرةوةكان هؤرمؤنةكان
نيَردراوى كيميايين و ضاالكى خانة رِيَكدةخةن. نيَردراوى كيميايين و ضاالكى خانة رِيَكدةخةن.
بةشيَكة لة دةمارة كؤئةندام. بةشيَكة لة كويَرة رِذيَنة كؤئةندام.
بةخيَرايى كاردةكات. بةهيَواشى كاردةكات.
كاريطةرييةكةى كاتيَكى كةمتر دةخايةنيَت. كاريطةرييةكةى كاتيَكى زياتر دةخايةنيَت.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان هؤرمؤنى ثيثتيدى و هؤرمؤنى ستيرؤيدى ؟
هؤرمؤنى ستيرؤيدى هؤرمؤنى ثيثتيدى
هؤرمؤنى ضةورين كة لةش لة كؤلَيسترؤلَ بةرهةميان ديَنيَت. ئةو هؤرمؤنانةن كة لةيةك ترشى ئةمينى طؤرِاو يان لة ثرؤتينيَك -3
200ترشى ئةمينى ثيَكديَت.
لة ناوةندى ضةوريدا دةتويَتةوة. لة ناوةندى ئاويدا دةتويَتةوة.
وةرطرةكانى دةكةونة ناوةندى سايتؤثالزمى خانة ياخود دةكةونة ناو وةرطرةكانى دةكةونة سةر رِووى ثةردةى خانة جطة لة سايرؤيدة
ناووكى خانة. رِذيَنةكان كة وةرطرةكانيان دةكةونة ناو سايتؤثالزم.
وةك هؤرمؤنى كؤرتيزؤلَ. وةك هؤرمؤنى طلوكاطؤن.
دةربرِينى بؤهيَلَ ضاالك دةكات يان نايكات. ئةنزيم ضاالك دةكةن يان نايكات.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان دةمارة ثيثتيدةكان و ثرؤستاطالندينةكان ؟
ثرؤستاطالندينةكان دةمارة ثيثتيدةكان
لةاليةن زؤربةى خانةكانى لةش دةردةدريَن. لةاليةن دةمارة خانةكانى دةمارة كؤئةندام دةردةدريَن.
بريتين لة ترشى ضةورى طؤرِاو. بريتين لة ترشى ئةمينى.
لة شويَنى دةردانيان كاردةكةن و لةو شويَنانة كؤدةبنةوة كة شانة كار لةو خانانة دةكةن كة دةريان دةدةن و ضاالكى خانةى ديكة
تيَكضوويان تيَداية. رِيَكدةخةن.
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان دةمارة طويَزةرةوةكان و دةمارة ثيثتيدةكان ؟
دةمارة ثيثتيدةكان دةمارة طويَزةرةوةكان
بة هيَواشى كاردةكات. بة خيَرايى كاردةكات.
كاريطةرييةكةى كاتيَكى زياتر دةخايةنيَت. كاريطةرييةكةى كاتيَكى كةمتر دةخايةنيَت.
كار لةو خانانة دةكةن كة دةريان دةدةن و ضاالكى خانةى ديكة
كاردةكاتة سةر دةمارة خانةى دواى خؤى.
رِيَكدةخةن.
وةك ئيندؤرفين و ئينكيفالين. وةك دوثامين و ئةسيتايل كؤلَين.
P a g e 95 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بهندى ثيَنجةم
ث /جياوازى ضيية لةنيَوان نةخؤشى شةكرةى جؤرى Iو نةخؤشى شةكرةى جؤرى II؟
نةخؤشى شةكرةى جؤرى II نةخؤشى شةكرةى جؤرى I تيَكضوون
بةرطريية كؤئةندام هيَرش دةكاتة سةر خانةكانى دوورطةى لةدواى تةمةنى 40سالَيدا رِوودةدات ،جؤريَكى باوترة ،هؤيةكةى
تووشبوون
كةمى ئةنسؤلينة يان خانةكانى ئامانج وةالَمدانةوةيان كةمترة. النطةرهانز و دةيانكوذيَت.
بة ليَدانى دةرزى ئةنسؤلين بؤ خويَن يان ضاندنى خانةكانى لةرِيَى رِاهيَنانى وةرزشى و ثاريَزى خؤراك دةستى بةسةردا دةطيرىَ.
ضارةسةرى
دوورطةى النطةرهانز.
ث /ئةو تيَكضوونانةى كة تووشى ضاالكى سايرؤيدة رِذيَن دةبيَت لةوانةية زيان لة زيندةضاالكيةكانى لةش بدات ؟
كةمى لة بةرهةمهيَنانى زيدةرِؤيى لة بةرهةمهيَنانى تيَكضوون
دواكةوتنى طةشة و سستبوون. زيادبوونى زيندةضاالكييةكانى لةش.
بةرزبوونةوةى ثةستانى خويَن و تيَكرِاى ليَدانى دلَ و ثلةى نزمبوونةوةى ثةستانى خويَن و تيَكرِاى ليَدانى دلَ و ثلةى طةرمى
نيشانةكانى
لةش و هةلَئاوسان و طةورةبوونى رِذيَنةكة. طةرمى لةش.
زيادبوونى كيَش. كةمبوونى كيَش.
ثيَدانى هؤرمؤنى سايرؤكسين. ثيَدانى دةرمان يا نةشتةرطةرى بةالبردنى بةشيَ
ضارةسةرى
لةسايرؤيدة رِذيَن.
ث /ضةند تيَبينييةك لةسةر هؤرمؤنةكان ؟
* هؤرمؤنى كؤريَؤنى هاندةرى توخمة رِذيَنةكان HCGلة قؤناغى زووى سكثرِيدا هانى تةنى زةرد دةدات لة بةردةوامبوونى دةردانى توخمة
هؤرمؤنةكان.
* جطة لة توخمة هؤرمؤنى نيَرة (ئةندرؤجين و تيَستيسترؤن) و توخمة هؤرمؤنى ميَية (ئيسترؤجين و ثرؤجيسترؤن) و هؤرمؤنةكانى تويَكلَى
ئةدرينالَ (ئةلَدؤستيرؤن و كؤرتيزؤلَ) كة ستيرؤيدين و (ثرؤستاطالندين) كة ترشة ضةورى طؤرِاوة ،هةموو هؤرمؤنةكانى تر ثيثتيدة هؤرمؤنن.
* هةردوو هؤرمؤنى سايرؤكسين و سايرؤنينى سيانة يؤد ثيَكهاتةيان ثيثتيديية بةالَم لة ضةوريدا دةتويَنةوة و بة ثةردةى خانةدا تيَثةرِ دةبن.
* هةريةكة لة هؤرمؤنةكانى (ئةنسؤلين و طلوكاطؤن) و (كالسيتؤنين و ثاراسايرؤيد) هاودذة هؤرمؤنن.
* دوو هؤرمؤن هانى طةشة ئةدةن ئةوانيش هؤرمؤنى طةشة و هؤرمؤنةكانى سايرؤيدة رِذيَن.
* ثيَويستة خانةى ئامانجى هؤرمؤنةكان لةبةر بكريَت.
* هةريةك لةم هؤرمؤنانة كارةكانيان ثيَضةوانةية (ثاراسايرؤيد و كالسيتؤنين) و (ئةنسؤلين و طلوكاطؤن) و (دةرثةرِاندن و وةستيَنةرى دةرثةرِاندن)
و (پرؤستاگالندين و ئينكيفالين).
* ئيثينيفرين و نور ئيثينيفرين و نيكؤتين و سمثاساوى و زؤر دةردانى سايرؤيدة رِذيَن هةموو ئةمانة ئةبنةهؤى زيادبوونى ثلةى طةرمى و ثةستان و
زيادبوونى ليَدانى دلَ و هةناسة و سورِى خويَن.
P a g e 96 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
بةندى ثيَنجةم
ث /هؤرمؤن و فرمانةكانيان ؟
فرمان خانةى ئامانج جؤر ناوى هؤرمؤن ناوى رِذيَن
ثلى ثيَشةوةى ذيَر
ورياكردنةوةى ثلى ثيَشةوةى ذيَر ميَشكة بؤ دروستكردنى هؤرمؤن و دةرثةرِاندنيان. ثيثتيدى دةررثةرِاندن
ميَشكة رِذيَن
ذيَر النك
رِيَطرتن لة دروست بوون و دةرثةرِاندنى هؤرمؤنةكانى ثلى ثيَشةوةى ذيَر ميَشكة ثلى ثيَشةوةى ذيَر
ثيثتيدى وةستيَنةرى دةرثةرِاندن
رِذيَن. ميَشكة رِذيَن
طرذبوونى ماسولكةكانى منالَدان لةكاتى مندالَبوون ،ورياكردنةوةى وروذمكردنى شير ماسولكةى مندالَدان
ثيثتيدى ئؤكسيتؤسين
ثلى دواوة
لة مةمك لةكاتى شيرثيَدان. و مةمكة رِذيَنةكان
دووبارة مذينةوةى ئاو لة طورضيلةكاندا وريا دةكاتةوة بة دابةزاندنى خةستى تواوةكان بؤرِيَضكةكانى
ثيثتيدى دذة ميزتن ADH
لة خويَندا. طورضيلة
هانى بةرهةمهيَنانى شير دةدات لة مةمكةكاندا لة ماوةى شيرثيَدانى منالَدا. مةمكة رِذيَنةكان ثيثتيدى ثرؤالكتين
ثلى ثيَشةوة
بةرهةمهيَنانى ثرؤجيسترؤن و ئيسترؤجين وريا دةكاتةوة ،دةبيَتة هؤى دةستثيَكردن
هيَلكةدان و طون ثيثتيدى هاندةرى تةنى زةرد LH
بة هيَلكةدانان لة ميَيةدا ،بةرهةمهيَنانى تيَستيسترؤن لة نيَرةدا وريا دةكاتةوة.
هاندةرى تويَكلَى
تويَكلَى ئةدرينالَ وريا دةكاتةوة بؤ دةردانى كؤرتيزؤلَ و ئةلَدؤستيرؤن. تويَكلَى ئةدرينالَ ثيثتيدى
ئةدرينالَ
دةردانى هؤرمؤنةكانى سايرؤيد رِيَكدةخات (سايرؤكسين و سايرؤنينى سيانة يؤد) سايرؤيدة رِذيَن ثيثتيدى هاندةرى سايرؤيد TSH
زيندة طؤرِان و طةشة رِيَكدةخات (يارمةتى مانةوةى تيَكرِاى ليَدانى دلَ و ثةستانى زؤربةى خانةكان ثيثتيدى سايرؤكسين
سايرؤيدة
خويَن و ثلةى طةرمى لةش لة ئاستى سروشتى خؤيان دةدةن). زؤربةى خانةكان ثيثتيدى سايرؤنينى سيانة يؤد
رِذيَن
طواستنةوةى كاليسؤم لة خويَنةوة بؤ ئيَسك (خةستى Caلة خويَن كةم دةكات). ئيَسك ثيثتيدى كالسيتؤنين
دلَ و سييةكان ثيثتيدى ئيثينيفرين (ئةدرينالَين)
زيادكردنى تيَكرِاى ليَدانى دلَ و ثةستانى خويَن و خةستى طلؤطؤز لة خويَندا و
رِذيَنةكانى ئةدرينالَ
كرؤك
نور ئيثينيفرين (نور
وروذمى خويَن بؤ دلَ و سييةكان ،فراوانبوونى بؤرِيَضكةكانى هةوا و هةردوو بيلبيلة. دلَ و سييةكان ثيثتيدى
ئةدرينالَين)
بةرزكردنةوةى ثةستانى خويَن و قةبارةكةى (يارمةتى ثاراستنى خوىَ و ئاو دةدات). طورضيلة ستيرؤيدى ئةلَدؤستيرؤن
تويَكلَ
يارمةتى بةرهةمهيَنانى طلؤطؤز دةدات لة ثرؤتين (ووزة بؤ خانة دابين دةكات). زؤربةى خانةكان ستيرؤيدى كؤرتيزؤلَ
سنط ،دةماغ ،ئيَسك، هيَلكةدان
توخمة سيفةتة دووةمييةكانى ميَية رِيَكدةخات. ستيرؤيدى ئيسترؤجين
جطةر ،دلَ
ثاريَزطارى طةشةى ناوثؤشى مندالَدان دةكات. مندالَدان ستيرؤيدى ثرؤجيسترؤن رِذيَنةكانى زاوزىَ
ماسولكة ،ضةورى،
ئةندرؤجينةكان
طوون
رِيَكخستنى توخمة سيفةتة دووةمييةكانى نيَرة و بةرهةمهيَنانى تؤو وريا دةكاتةوة. ئيَسك ،نيَرة ستيرؤيدى
(تيَستيسترؤن)
كؤئةندامى زاوزىَ
جطةر ،ماسولكة،
دةرثةرِاندنى طلؤطؤز وريا دةكاتةوة (طواستنةوةى طلؤطؤز لة خانةكانةوة بؤ خويَن). ثيثتيدى طلؤكاطؤن
كؤئةندام ،ضةورى ثةنكرياس
خانةكان وريا دةكاتةوة بؤ مذينى طلؤطؤز (طواستنةوةى طلؤطؤز لة خويَنةوة بؤ خانة). جطةر ،ماسولكة ثيثتيدى ئةنسؤلين
سايمؤسة
هانى ثيَطةيشتنى خانةكانى Tدةدات. ليمفة كؤئةندام ثيثتيدى سايمؤسين
رِذيَن
شيَوازةكانى نوستن رِيَكدةخات. دةماغ ثيثتيدى ميالتؤنين رِذيَنى كاذى
ريخؤلَة باريكة، رِذيَنى
طواستنةوةى كاليسؤم لة ئيَسكةوة بؤ خويَن (خةستى Caلة خويَندا زياد دةكات). ثيثتيدى ثاراسايرؤيد
طورضيلة ،ئيَسك ثاراسايرؤيد
خانةكانى ديكةى طاسترين (ديوارى
خانةكانى طةدة هاندةدةن بؤ دةردانى هةرسة ئةنزيمةكان و ترشى هايدرؤكلؤريك. ثيثتيدى
طةدة طةدة) هةرسة
رِذيَنى جؤطةدارى سكريتين (ديوارى خانةكان
ثةنكرياس هاندةدات بؤ دةردانى ئاوطةكانى هةرس. ثيثتيدى
سةر ثةنكرياس رِيخؤلَة)
P a g e 97 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
هؤرمؤنةكان ل93 ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك بةندى ثيَنجةم
ث /1ضوار فرمانى هؤرمؤنةكان بلَىَ ؟
و /هؤرمؤنةكان طةشة و ثةرةسةندن و رِةفتار و زؤربوون رِيَكدةخةن.
ث /2جياوازى لةنيَوان رِذيَنة جؤطةدارةكان و كويَرة رِذيَنةكاندا ضين ؟
رِذيَنة جؤطةدارةكان كويَرة رِذيَنةكان
ئةو رِذيَنانةن كة دةردراوةكانيان لةرِيَطاى جؤطةوة دةردةدةنة ناو ئةو رِذيَنانةن كة دةردراوةكانيان بةبىَ جؤطة دةردةدةنة ناو خويَن يان
رِيَرِةوى ناوةوة (هةرس) و دةرةوةى لةش. شلةى دةوروبةرى خانةكان.
ئةو دةردراوةى كة دةريدةدةن بريتين لة ئاو و ئةنزيم و لينجة ماددة. ئةو دةردراوةى كة دةريدةدةن بريتين لة هؤرمؤنةكان.
وةكو ئارةقة رِذيَن و لينجة رِذيَن و ليكة رِذيَن. وةكو ذيَر النك و ذيَر ميَشكة رِذيَن.
ث /3رِوونى بكةوة ضؤن ثيثتيدة هؤرمؤنةكان كار لة خانة ئامانجةكانيان دةكةن ؟
و /هؤرمؤنى ثيثتيدى لةسةر ثةردةى خانة ئامانجةكان بة وةرطرى ثرؤتينةوة دةبةستريَت ثاشان نيَردراوى دووةم ضاالك دةكات بؤ طواستنةوةى
نيشانةكانى بؤ ناو خانةى ئامانج.
ث /4رِوونى بكةوة ضؤن ستيرؤيدة هؤرمؤنةكان كار لة خانةكانى ئامانج دةكةن ؟
و /ستيرؤيدة هؤرمؤن دةتوانيَت بة ثةردةى خانة ئامانجةكةى بالَوببيَتةوة ،لةناو خانةشدا بة وةرطرى ثرؤتينييةوة دةبةستريَن ،ئاويَتةى هؤرمؤن -وةرطر
لة ناووكدا كار دةكات ثيَكهاتةى ئةنزيمة نويَيةكان يان ثرؤتينةكانى ديكة ضاالك دةكات.
ث /5بؤضى ئيَستا دةمارة ثيثتيد و ثرؤستاطالندين وةك هؤرمؤنةكان ثؤليَن دةكريَن ؟
و /دةمارة ثيثتيد و ثرؤستاطالندينةكان خانةكان دةريان دةدةن وة هةردووكيان ضاالكى خانةكان رِيَكدةخةن.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /6بؤضى ستيرؤيد و سايرؤيدة هؤرمؤنةكان دةتوانن بة ثةردةى خانةدا تيَثةرِبن بةالَم ثيثتيدة هؤرمؤنةكان ناتوانن ئةوة بكةن ؟
و /ستيرؤيدة سايرؤيدة هؤرمؤنةكان تواناى توانةوةيان هةية لة ضةوريدا بؤية دةتوانن بة جووتة ضةوريدا تيَثةرِ ببن كة ثةردةى خانةكانيان لىَ ثيَكديَت،
ثيثتيدة هؤرمؤنةكان تواناى توانةوةيان لة ضةوريدا نيية.
ث /7بؤضى هؤرمؤن و دةمارة طويَزةرةوةكان بة نيَردراوى كيميايى دادةنريَن ؟
و /هؤرمؤن و دةمارة طويَزةرةوةكان هةردووكيان نيَردراوى كيمياين زانيارييةكان بؤ ئةو خانانة هةلَدةطرن كة ضاالكييةكانى لةش رِيَكدةخةن.
P a g e 98 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كويَرة رِذيَنةكان ل102 ثيَداضوونةوةى كةرتى دوو بةندى ثيَنجةم
ث /1ضؤن ذيَر النك و ذيَر ميَشكة رِذيَن كارليَك دةكةن بؤ كؤنترؤلَ كردنى هةنديَك لة هؤرمؤنةكانى كويَرة رِذيَنة كؤئةندام ؟
و /ذيَر النك ئةو هؤرمؤنانة دةردةدات كة دةبيَتةهؤى هاندانى يان وةستانى بةرهةمهيَنان و دةردانى هؤرمؤنةكان لةاليةن ذيَر ميَشكة رِذيَنةوة كة
ئةويش كارى كويَرة رِذيَنةكانى ديكة رِيَكدةخات.
ث /2شةش كويَرة رِذيَنى سةرةكى بذميَرة و فرمانةكانيان بلَىَ ؟
فرمان هؤرمؤن رِژيَنهكان
يارمهتى پاراستنى خوىَ و ئاو دهدات ئةلَدؤستيرؤن تويَكلَى ئةدرينالَ
يارمهتى بةرهةمهيَنانى طلوطؤز لة ثرؤتينةكان دهدات كؤرتيزؤلَ
كاردانهوهى لهش لهسهر ئهرك و كاردانهوهى هيَرش بردن يان هةالَتن، ئيپينفرين و نور ئيپينفرين كرؤكى ئةدرينالَ
دژى مهترسى دةبزويَنىَ
توخمه سيفهته دووهميهكانى ميَية رِيَكدةخات ئيسترؤجين هيَلكةدان
ثاريَزطارى گهشهكردنى ناوثؤشى مندالَدان دهكات ثرؤجيسترؤن
دةرثةرِاندنى طلوطؤز وريادةكاتةوة (دورگهى طلوكاطؤن پهنكرياس
خانهكان وريادهكاتهوه بؤ مذينى طلوطؤز ئةنسؤلين النگهرهانز)
خهستى كالسيؤم لة خويَندا زياد دهكات هؤرمؤنى ثاراسايرؤيد رِذيَنةكانى ثاراسايرؤيد
شيَوازةكانى نوستن رِيَكدةخات ميالتؤنين رِذيَنى كاژيى
سهيرى خشتهى 1-5بكه سهيرى خشتهى 1-5بكه ذيَر ميَشكة رِذيَن
ئةندرؤجينةكان (تيَستيسترؤن) توخمه سيفهته دووهميهكانى نيَرة رِيَكدةخات ،بةرهةمهيَنانى تؤو وريادهكاتهوه گون
هانى ثيَطةيشتنى خانهكانى Tدهدات سايمؤسين سايمؤسة رِذيَن
سايرؤكسين و سايرؤنينى سيانة زيندةطؤرِان و طةشة كردن رِيَكدةخات، سايرؤيدة رِذيَن
خهستى كالسيؤم لة خويَندا رِيَكدةخات يؤد و كالسيتؤنين
ث /3ضؤن ميكانيزمى ثةرضةثيَدانةوة بةشدارى دةكات لة ثاراستنى هاوسةنطى ناوةكيدا ؟
و /كويَرة رِذيَنة كؤئةندام ثةرضةثيَدانةوة بةكاردةهيَنيَت بؤ رِيَكخستنى خةستى هؤرمؤنةكان لة رِادةيةكى ديارى كراو بؤ هيَشتنةوةى لة باريَكى جيَطيردا.
ث /4لةضيدا ميكانيزمى ثةرضةثيَدانةوةى نةريَنى لة ميكانيزمى ثةرضةثيَدانةوةى ئةريَنى جياوازة ؟
ثةرضةثيَدانةوةى ئةريَنى ثةرضةثيَدانةوةى نةريَنى
لة ثةرضةثيَدانةوةى نةريَنى هةنطاوى كؤتايى لة زنجيرة رِووداوةكاندا لة ثةرضةثيَدانةوةى ئةريَنيدا دةردانى هؤرمؤنى يةكةمى دةردانى
هؤرمؤنةكان يان ماددةكانى ديكة هان دةدات ئةمةش هانى دةردانى يةكةم كارتيَكةر لة زنجيرةكةدا دةوةستيَنيَت.
زياتر لة هؤرمؤنى يةكةمى دةدات.
ث /5كاريطةرى نيَوان هةريةكة لة طلؤكاطؤن و ئةنسؤلين لة خةستى طلؤطؤزى خويَن بةراورد بكة ؟
و /ئةنسؤلين دةبيَتةهؤى نزمكردنةوةى خةستى طلؤطؤز لة خويَندا ،طلوكاطؤنيش دةبيَتة هؤى بةرزبوونةوةى خةستى طلؤطؤز لة خويَندا.
بيركردنةوةى رِةخنةطرانة
ث /6هاوثؤليَك ثيَت دةلَيَت ئةو هؤرمؤنانةى كة كرؤكى ئةدرينالَ دةرى دةدات نةك تويَكلَى ئةدرينالَ وةكو وةالَمدانةوةيةكة بؤ ئةرك ئايا هاورِاى
لةطةلَيدا وةالَمةكةت رِوون بكةرةوة ؟
و /تويَكلَى ئةدرينالَ و كرؤكى ئةدرينالَ هؤرمؤنةكان دةردةدةن بؤ وةالَمدانةوةى ماندووبوون.
ث /7لةش ثيَويستى بة يؤد هةية لة خواردندا بؤ دروستكردنى سايرؤيدة هؤرمؤنةكان ،كاريطةرى كةمى يؤد ضيية لة ثةرضةثيَدانةوةى نةريَنيدا بؤ
سايرؤيدة هؤرمؤنةكان ؟
و /سايرؤيدة هؤرمؤنةكان طةرديلةى يؤدى تيَداية كةمبوونةوةى خويَى يؤد لة خؤراكدا لةوانةية ببيَتةهؤى كةمبوونةوةى سايرؤيدة هؤرمؤنةكان ،ئةمةش
هانى ثةرضةثيَدانةوةى نةريَنى دةدات بةالَم ناتوانيَت هؤرمؤنى زياتر بةرهةم بهيَنيَت بةهؤى كةمى يؤدةوة.
P a g e 99 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ل104 كويَرة رِذيَنة كؤئةندام ثيَداضوونةوةى بةند بةندى ثيَنجةم
ث /1ئةو زاراوانة هةلَبذيَرة كة سةر بةهةريةك لةم كؤمةالَنة نيية وة هؤيةكةشى رِوونبكةرةوة ؟
أ .ئةنسؤلين ،ثرؤستاطالندين ،طلؤكاطؤن ؟ و /ثرؤستاطالندين ضونكة لةاليةن ثةنكرياسةوة دةرنادريَت.
ب .ئؤكسيتؤسين ،ئيثينيفرين ،هؤرمؤنى دذة ميزتن ؟ و /ئيثينيفرين ضونكة لةاليةن ذيَر ميَشكة رِذيَنةوة دةرنادريَت.
ج .ئةلَدؤستيرؤن ،كؤرتيزؤلَ ،طلؤكاطؤن ؟ و /طلؤكاطؤن ضونكة لةاليةن تويَكلَى ئةدرينالَ دةرنادريَت.
ث /2ثةيوةندى نيَوان ضةمكى هةر جووتيَك لةم جووتانةى خوارةوة رِوون بكةرةوة ؟
أ .خانةكانى ئامانج ،وةرطرةكان ؟ و /وةرطرةكان لة خانة ئامانجةكاندا هةن.
ب .ذيَر ميَشكة رِذيَن ،سايرؤيدة رِذيَن ؟ و /ئةو هؤرمؤنانةى كة ذيَر ميَشكة رِذيَن دةريان دةدات بةرهةمهيَنانى سايرؤيدة هؤرمؤنةكان رِيَكدةخةن.
ث /3ئةم ضةمكانةى خوارةوة لة رِستةيةكدا بةكاربهيَنة (ئيسترؤجين ،ثرؤجيسترؤن ،تيَستيسترؤن) ؟
و /ئيسترؤجين ،ثرؤجيسترؤن ،تيَستيسترؤن ،هةموويان توخمة هؤرمؤنن.
وةالَمى رِاست هةلَبذيَرة
ث /4نيَردراوى كيميايى لة كويَرة رِذيَنة كؤئةندامدا بة ضى ناودةبريَت ؟
د .كاربؤهيدرات ج .خانةكانى خويَن ب .هؤرمؤنةكان أ .دةمارة خانةكان
ث X /5و Yدوو هؤرمؤنن X ،دةردانى Yوريا دةكاتةوة كة دةبيَتة هؤى ثةرضةثيَدانةوةى نةريَنى ،ضى رِوودةدات ئةطةر خةستى Yكةم بيَتةوة ؟
د .دةردانى Xرِادةوةستيَت ج .دةردانى Yرِادةوةستيَت ب .دةردانى Xزياد دةكات أ .دةردانى Xكةم دةبيَتةوة
ث /6كويَرة رِذيَنةكان ؟ أ .تةنها لةدواى ثيَطةيشتن كارادةبن ب .تةنها ثيَش ثيَطةيشتن كارادةبن
د .دةردراوةكانيان دةكريَتة رِيَرِةوى خويَن ج .دةردراوةكانيان لةرِيَى جؤطةكانةوة دةردةدةن
ثشت ببةستة بةم ويَنة داتايية بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ( 7و )8؟
أ .خةستى طلؤطؤز لة خويَندا بةرز دةبيَتةوة ث /7ثاش خؤراك خواردن ضى رِوودةدات ؟
ج .خةستى طلؤطؤز لة خويَندا بة ضةسثاوى دةميَنيَتةوة ب .خةستى طلؤطؤز لة خويَندا نزم دةبيَتةوة
د .خةستى طلؤطؤز لة خويَندا نزم دةبيَت ثاشان بةرز دةبيَتةوة
ث /8كام هؤرمؤن بةشيَوةيةكى سةرةكى بةرثرسة لة طؤرِانةكانى خةستى طلؤطؤز لة خويَندا لةدواى دوو كاتذميَر لة خواردنى خؤراك ؟
د .ئةلَدؤستيرؤن و هاوسيَية سايرؤيدة هؤرمؤنةكان ج .ئيثينيفرين و نؤرئيثينيفرين ب .ئيسترؤجين و ثرؤجيسترؤن أ .ئةنسؤلين
ث /9دةمارة طويَزةرةوةكان :كؤئةندامى دةمار ،هؤرمؤنةكان ؟
د .كؤئةندامى هةناسة ج .كؤئةندامى سورِان أ .ثةرضةثيَدانةوة كؤئةندام ب .كويَرة رِذيَنة كؤئةندام
خشتةكة خةستى رِيَذةى هؤرمؤنى هاندةرى سايرؤيدة رِذيَن لةماوةى 12كاتذميَردا دةردةخات ،بةكاريبهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ئةو ثرسيارةى كةديَت ؟
ث /10هؤرمؤنى هاندةرى سايرؤيدة رِذيَن هؤرمؤنيَكة دةردانى هؤرمؤنةكان لة سايرؤيدة رِذيَن وريا دةكاتةوة ضةند كات ثيَشبينى دةكةيت كة خةستى
د 12 .كاتذميَر ج 8 .كاتذميَر ب 4 .كاتذميَر أ 0 .كاتذميَر سايرؤيدة هؤرمؤنةكان لة كةمترين ئاستدابن ؟
ث /11ضوار فرمانى سةرةكى بؤ هؤرمؤنةكان ديارى بكة ؟
خهستى هۆرمۆنى كات
هاندهرى سايرۆيده ڕژێن (كاتژمێر) ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك ل95
سروشتى 0 ث /12جياوازى ضيية لةنيَوان كويَرة رِذيَنةكان و رِذيَنة جؤطةدارةكان ؟
بهرز 4 ت /وةالَمدراوةتةوة لة ثيَداضوونةوةى كةرتى يةك ل95
سروشتى 8 ث /13ئةو هةنطاوانة ضين كة لةماوةى كارى ثيثتيدة هؤرمؤنةكان لةسةر خانةكانى ئامانج رِوودةدةن ؟
نزم 12 و /ثيثتيدة هؤرمؤن ناتوانيَت رِاستةوخؤ بة ثةردةى خانةدا تيَثةرِبيَت و لةسةر رِووى خانةى ئامانجدا بة
وةرطرةوة دةنوسيَت وة ئةمةش هانى نيَردراوى دووةم دةدات لةسةر طواستنةوةى كاريطةرييةكةى لةناو خانةى ئامانجدا.
ث /14ئةو زنجيرة هةنطاوانة ضين كة لةماوةى كارى ستيرؤيدة هؤرمؤنةكان لةسةر خانةكانى ئامانج رِوودةدةن ؟
و /ستيرؤيدة هؤرمؤن بة ثةردةى خانة بالَودةبنةوة و لةناو خانةدا بة ثرؤتينة وةرطريَكةوة دةبةستريَن ،ئاويَتةى وةرطرى هؤرمؤن لة ناووكدا كاردةكات
و بؤهيَلَةكانى ضاالك دةكات.
بهندى شهشهم
د .دةردانى تيَستيسترؤن ج .لةناويدا تؤوةكان ثيَطةيشتن تةواو دةكةن ب .دةردانى شلةيةكى تفتة
دةردراوةكانى هةردوو رِذيَنى كؤثةر بةشدارى دةكةن لة ؟ 2014-2013خ2 .36
ب .دةردانى شلةيةكى تفت كة ثاشماوةى ميز لة ميزةرِؤ هاوتا دةكات أ .ثيَطةيشتنى تؤوة خانةكان
د .أ+ب بةيةكةوة ج .دةردانى شلةيةكى تفت ترشيَتى ميَية كؤئةندامى زاوزىَ هاوتا دةكات
رِذيَنى ثاشكؤ لة كؤئةندامى زاوزيَى نيَرة بريتيية لة ؟ 2014-2013ب .37
د .أ+ب بةيةكةوة ج .كؤريَؤن ب .بالستؤضيكلَدانة أ .تؤواوة ضيكلَدانة
ئةو شلةيةى ثاشماوةى ترشيةتى ميز لة ميزةرِؤدا هاوتا دةكات دةردةدريَت لةاليةن ؟ 2018-2017ب .38
د .طونةكان ج .تؤواوة ضيكلَدانةكان ب .دوو رِذيَنى كؤثةر أ .رِذيَنى ثرؤستات
لةطةلَ ئةوةى لةيةك رِشتندا 400-300مليؤن تؤوة خانة هةية ،بةالَم برِيَكى زؤر كةم لةم تؤوانة دةطةنة شويَنى ثيتيَن ضونكة ؟ 2020-2019خ1 .39
ب .برِى خؤراكة ماددةى ناو تؤواو بةشى هةموو تؤوةكان ناكات أ .ثاشماوة تفتييةكةى ميز لة ميزةرِؤ زؤربةى تؤوة خانةكان دةكوذيَت
ج .ذينطة ترشييةكةى رِيَرِةوةكانى زاوزيَى ميَية زؤربةى تؤوة خانةكان دةكوذن
د .ذينطة تفتييةكةى رِيَرِةوةكانى زاوزيَى ميَية زؤربةى تؤوة خانةكان دةكوذن
ميَية كؤئةندامى زاوزىَ ل113-110 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى شةشةم
2015-2014خ1 ئةم ويَنةية بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ( )40؟
.40لةم ويَنة هيَلَكاريةدا ،ئةو ثيَكهاتةى كة ثيتيَن تيايدا رِوودةدات ئاماذةى بؤكراوة بة ذمارة ؟
د4 . ج3 . ب2 . أ1 .
.41كام لةمانة لة بةشةكانى ميَية كؤئةندامى زاوزيَية ؟ 2019-2018ب
د .ب+ج بةيةكةوة ج .لوولةى طويَزةرةوة ب .هةردوو رِذيَنى كؤثةر أ .جؤطةى فالووب
.42ئةو بةشانةى ميَية كؤئةندامى زاوزيَى لىَ ثيَكديَت بريتين لة ؟ 2018-2017ب
ب .دوو هيَلكةدان ،دوو جؤطةى فالووب ،مندالَدان ،ئالَؤزة أ .دوو هيَلكةدان ،لوولةى طويَزةرةوة ،مندالَدان ،زىَ
د .دوو هيَلكةدان ،لوولةى طويَزةرةوة ،ئالَؤزة ،مندالَدان ج .دوو هيَلكةدان ،دوو جؤطةى فالووب ،مندالَدان ،زىَ
.43لة ميَية كؤئةندامى زاوزيَدا ،ملى مندالَدان بةستراوة بة بؤرِييةكى ماسولكةييةوة كة ثيَيدةلَيَن ،..........كة بؤ دةرةوةى لةشى ميَية دةضيَت ؟
د .هةموويان رِاست نين 2020-2019ب ج .هيَلكةدان ب .جؤطةى فالووب أ .زىَ
أ .توخمة خانةكان (طةميتةكان) بةرهةمديَنن .44طون و هيَلكةدان ؟ 2020-2019ب
د .هةموو ئةوانة ج .توخمة خانةكان (طةميتةكان) كؤدةكةنةوة ب .توخمة هؤرمؤنةكان دةردةدةن
.45تؤو و هيَلكة هةردووكيان ؟ 2018-2017ب
د .هةموو ئةمانة ج .بة كةمة دابةشبوون ثةيدادةبن ب .خانةى تاك كؤمةلَةى كرؤمؤسؤمين أ .توخمة خانة (طةميت)ن
.46هةريةكة لة تؤو و هيَلكة بةوة دةناسريَن كة ؟ 2011-2010خ2
د .هةموو ئةمانة ج .تاك كؤمةلَةى كرؤمؤسؤمين ب .بةردةوام دروست دةبن أ .تواناى جوولَةيان هةية
أ .هةمان قةبارةيان هةية .47كام لةمانة رِووى ليَكضوون لةنيَوان هيَلكة و تؤودا دةنويَنيَت ؟ 2019-2018خ2
د .تواناى جوولَةيان هةية ج .هةمان ذمارةى كرؤمؤسؤميان هةية ب .لة تةمةنى توخمة ثيَطةيشتنةوة تاوةكو مردن بةرهةم دةهيَنريَ
.48ئةو هيَلكةيةى كة لةهيَلكةدان دةردةضيَت ؟ 2018-2017خ 1أ .كةمة دابةشبوونى يةكةمى تةواو كردووة
د .هةموو ئةمانة ج .هيَلكةيةكى ثيَطةيشتوو ( )2nكرؤمؤسؤمة ب .كةمة دابةشبوونى دووةمى تةواو كردووة
.49لة مرؤظدا قؤناغةكانى دروستبوونى هيَلكة لة قؤناغةكانى دروستبوونى تؤو جياوازة ،ضونكة لة قؤناغةكانى دروستبوونى هيَلكةدا ؟ 2017-2016ب
د .ضوار هيَلكةى كارا ثةيدادةبيَ ج .سىَ هيَلكةى كارا ثةيدادةبيَ ب .دوو هيَلكةى كارا ثةيدادةبيَ أ .يةك هيَلكةى كا را ثةيدادةبيَ
49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35
أ أ ج ج د د أ ج أ أ ج ب أ ب ج
بهندى حهوتهم
د .هةمووى Rr جrr 1 :Rr 3 . بrr 1 :Rr 2 :RR 1 . أrr 1 :RR 3 .
رِيَذةى بؤماوة بابةتى ثيَشبينى كراو ضيية كة لةليَكدانى تاكة دوورِةطبوون (زالَى يةكرِةط × دوورِةط) ثةيدا دةبيَت ؟ .36
ثةيدابوو لةوانةية بؤماوة بابةتى باوانى موو رِةش كام لةمانة بيَت ؟
د .هيضكام لةمانة ج .يةكرِةط و بةزيوو ب .دوورِةط أ .يةكرِةط و زالَ
جووتبوونى نيَوان دوو تاكى جياواز لة سيفةتيَكدا ناودةبريَت بة ؟ أ .تاكة دوورِةطبوون ب .جووتة دوورِةطبوون ج .زالَ د .هاوزالَبوون .39
ئةطةر دوو باوانى زالَ تاكيَكيان بةرهةمهيَنا كة رِووخسارة بابةتى بةزيووى هةبوو كةواتة ئةطةرى ئةوةية ؟ .40
أ .هةردوو باوان دوورِةط بن ب .هةردوو باوان يةكرِةط بن ج .يةكيَك لة باوان دوورِةط بيَت د .يةكيَك لة باوان يةكرِةط بيَت
لة رِووةكى ثؤلَطةدا رِووخسارى تؤو زةرد زالَة بةسةر رِووخسارى تؤو سةوز ،رِيَذةى بؤماوة بابةتى ضاوةرِوانكراوى ليَكدانى نيَوان رِوةكيَكى تؤو .41
أ 1 :4 .ب 1 :2 :1 .ج 1 :3 .د1 :1 . سةوز و رِووةكيَكى ديكةى دوورِةط بؤ رِةنطى تؤو ضةندة ؟
رِووخسارى دريَذى ( )Tزالَة بةسةر رِووخسارى كورتدا ( ،)tلة رِووةكةكانى ثؤلَطةدا كام لةمانة بؤماوة بابةتى رِووةكى ثؤلَطةى دوورِةط بؤ .42
دtt . جTT . بTt . أT . رِووخسارى دريِذى دةنويَنيَت ؟
وايدابنىَ تؤ جؤرة رِووةكيَكى نويَت دؤزييةوة ،هةنديَكيان طولَ زةرد و هةنديَكى تريان طولَ سور بوون ،جووتبوونيَكت ئةنجامدا لةنيَوان رِووةكيَكى .43
طولَ زةرد و رِووةكيَكى طولَ سوردا لةئةنجامدا هةموو نةوةكان طولَ ثرتةقالَى بوون ثيَشنيارى بؤماوة بابةتى ضاوةرِوانكراوى نةوةكان بكة ؟
دRy . جYY . بRY . أRR .
ذمارةى رِووخسارة بابةتة جياوازةكان كة لةوانةية لة جووتيَك لة ئةليلةكانى هاوزالَبوندا ثةيدا بيَت ضةندة ؟ أ 1 .ب 2 .ج 3 .د4 . .44
ئةطةر ليَكدانيَك لةنيَوان تاكيَكى دوورِةط بؤ رِووخساريَكى دياريكراو تاكيَكى يةكرِةط و بةزيوو بؤ هةمان رِووخسار بكريَت هةموو نةوةكان ؟ .45
ب .دوو رِووخسارة بابةتى جياوازيان دةبيَت أ .يةك بؤماوة بابةتيان دةبيَت
د .يةك رِووخسارة بابةتيان دةبيَت ج .سىَ رِووخسارة بابةتى جياوازيان دةبيَت
ئةو ئةطةرة ضيية ئةو وةضانة جيادةكاتةوة كة لةليَكدانى نيَوان تاكيَكى سيفةت يةكرِةط و زالَ لةطةلَ تاكيَكى يةكرِةطى بةزيو ثةيدادةبن، .46
د1.0 . ج0.5 . ب0.66 . أ0.25 . رِووخسارة بابةتى زالَ ؟
لة ليَكدانى تاكة دوورِةطبوون لةنيَوان تاكيَك كة سيفةتى يةكرِةطى زالَى هةبيَت و تاكيَك سيفةتى يةكرِةطى بةزيووى هةبيَت ،ثيَشبينى دةكريَت .47
كة وةضةكان ؟ أ4/3 .ى يةكرِةطى زالَ بن ب4/1 .ى يةكرِةطى بةزيوو بن ج3/2 .ى دوورِةط بن د .هةموويان دوورِةط بن
رِووخسارى بوونى خالَ لةسةر رِوو ( )Fلة خةلَكدا زالَة بةسةر نةبوونى خالَدا ( ،)fبة ثشت بةستن بة زانيارييةكانى ضوارطؤشةى ثؤنيتةكة بؤماوة .48
ب .لة وةضةى دووةم بةرِيَذةى %50دةردةكةويَت أ .لة وةضةى يةكةم بةرِيَذةى %50دةردةكةويَت
د .لة وةضةى دووةم بةرِيَذةى %25دةردةكةويَت ج .لة وةضةى يةكةم بةرِيَذةى %100دةردةكةويَت
لة تاقيكردنةوةكانى مةندلَ لةسةر رِووةكى ثؤلَطة يةكيَك لة رِووخسارةكانى باوان لة رِووةكةكانى وةضةى يةكةمدا دةرنةدةكةوت (وون دةبوو) .17
لةهةر جاريَكدا ئةو سيفةتة شاراوةية لة وةضةى دووةمدا دووبارة دةردةكةوتةوة بة رِيَذةى ؟ 2019-2018خ2
د%25 . ج%50 . ب%75 . أ%100 .
بؤ رِوونكردنةوةى وو نبوونى سيفةتةكان و ثاشان دةركةوتنةوةى لة نةوةيةك بؤ نةوةيةكى تر مةندلَ كام لةمانةى ثيَشكةش كرد ؟ 2015-2014خ2 .18
د .نةوةى دووةم تةنها طولَى سور ثةيدا دةبيَت ج .ياساى بؤماوة بابةت ب .ياساى جيابوونةوة أ .ياساى دابةشكردنى سةربةخؤ
مةندلَ ئةوةى دؤزييةوة كة بؤمانةوةى سيفةتيَك كاريطةرى نيي ة لةسةر بؤمانةوةى سيفةتيَكى تر ،ئةوةش ناسرا بة ياساى ؟ 2015-2014خ1 .19
د .دابةشكردنى سةربةخؤ ج .جيابوونةوة ب .بؤمانةوةى طشتى أ .زالَبوون
ئةو ياسايةى مةندلَ كة ثةيوةستة بة ليَكؤلَينةوةى جووتيَك سيفةتى هاودذ ياساى ؟ 2014-2013خ 2016-2015 1ب .20
د .جيابوونةوةية ج .بةجووتةبوونى تفتةكانة ب .دابةشكردنى سةربةخؤية أ .طشت يان هيضة
زانستى ثيَكهاتة و فرمانى كرؤمؤسؤم و بؤهيَلَةكان ناودةبريَت بة ؟ 2018-2017خ1 .22
د .بؤماوة ج .جينؤم ب .زيندة زانيارييةكان أ .بؤماوةزانى طةرديى
جووتبوونة بؤماوةييةكان ل138-132 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى حةوتةم
2017-2016ب بة ثشتبةستن بةم شيَوةية (ضوارطؤشةى ثؤنيت) وةالَمى ثرسيارةكانى ( 23و )24بدةرةوة ؟
لة رِووةكى ثؤلَكةدا رِوخسارى دريَذ ( )Tزالَة بةسةر رِوخسارى كورت ()t
.23كام لةمانة رِيَذةى رِوخسارة بابةتى ثيَشبينيكراوى دةنويَنيَت ،كة لةم ليَكدانةدا ثةيدا دةبيَت ؟
ب 1 :3 .ج 0 :1 .د1 :2 :1 . أ1 :1 .
.24كام لةمانةى خوارةوة بؤماوة بابةتى ضوارطؤشةى ئاماذة ثيَكراو بة هيَماى ( )Xدةنويَنيَت ؟
دt . جtt . بTt . أTT .
ب 1 :3 .ج 1 :3 :3 :9 .د1 :2 :1 . أ1 :1 . .25رِيَذةى بؤماوة بابةت بؤ ليَكدانى Gg × Ggدةكاتة ؟ 2020-2019ب
.26رِيَذةى رِووخسارة بابةتى ثيَشبيني كراو ضيية كة لةليَكدانى تاكة دوورِةطبوون (زالَى يةكرِةط × دوورِةط) ثةيدا دةبيَت ؟ 2020-2019خ2
ب 1 :2 .ج 1 :3 :1 .د1 :2 :1 . أ0 :1 .
.27ذمارةى رِووخسارة بابةتة جياوازةكان كة لةوانةية لة ليَكدانى دوو رِووةكى ثؤلَطة كة يةكيَكيان قةد دريَذ و طولَ تةوةرةيى ( )TtAAو دووةميان قةد
دريَذ و طولَ لوتكةيى ( )Ttaaثةيدابيَت ضةندة (ئةطةر بزانيت لة رِووةكى ثؤلَطةدا رِووخسارى قةد دريَذ Tزالَة بةسةر رِووخسارى قةد كورت tوة
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . رِووخسارى طولَ تةوةرةيى ( )Aزالَة بةسةر رِووخسارى طولَ لوتكةيى ( )a؟ 2020-2019خ1
.28لةم خشتةى ثؤنيتةدا كة ليَكدانيَكى تاكة دوورِةطبوون دةنويَنيَت بؤ سيفةتيَكى مةندلَى ،تاكى ذمارة ( )4لةكام لةم بارانةدا دوورِةط دةبيَت ؟
ب .ئةطةر هةردوو باوانةكة دوورِةط بن 2020-2019خ1 أ .ئةطةر هةردوو باوانةكة يةكرِةط و زالَ بن
ج .ئةطةر يةكيَك لة دوو باوانةكة يةكرِةط و زالَ بيَت و ئةوى ديكةيان دوورِةط بيَت
د .ئةطةر يةكيَك لة دوو باوانةكة يةكرِةط و بةزيوو بيَت و ئةوى ديكةيان دوورِةط بيَت
.29كاتيَك كةسيَك دةلَيَت رِةنطى ئةم طولَة ثةمةيية ئةوا مةبةستى ئةو كةسة ؟ 2018-2017ب
د .رِووخسارى بةزيووة ج .رِووخسارى زالَة ب .بؤماوة بابةتة أ .رِووخسارة بابةتة
د .يةكرِةطBB : جRR :RR . بRr :RR . أ .دوورِةطRr : .30يةكرِةط :دوورِةط ؟ 2015-2014خ1
30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16
ب أ ج ب أ د ج ب أ ب د د ب د ج
P a g e 145 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
جووتبوونة بؤماوةييةكان ل138-132 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى حةوتةم
لة كةرويَشكدا ئةليلى رِةنطى مووى رِةش ( )Bزالَة بةسةر ئةليلى رِةنطى مووى قاوةيى ( ،)bضوارطؤشة ثؤنيتةكةى تةنيشت بؤماوةى سيفةتى رِةنطى
موو لة كةرويَشك رِوون دةكاتةوة ،ضوارطؤشةكة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارةكانى ( 31و )32؟ 2015-2016ب
دBB X Bb . جBB X bb . بBb X Bb . أbb X Bb . .31بؤماوة بابةتى باوان بريتية لة ؟
دBb . ج .قاوةيى ب .رِةش أBb . .32رِووخسارة بابةتى تاكى رِةنوسى ( )2بريتية لة ؟
دRR . جRr . بrr . أRW . .33كام لةم بؤماوة بابةتانة زالَة و يةكرِةطة ؟ 2017-2016ب
.34كام لةم تاكانة لةوانةية دةربكةويَت لة ليَكدانى دوو باوان بة بؤماوة بابةتى AaBB؟ 2020-2019خ2
دAABb . جaaBB . بaaBb . أAaBb .
.35ئةو تاكةى كة بؤماوة بابةتةكةى ..........بيَت دةتوانيَت تةنها دوو طةميتى جياواز دروست بكات بةثيَى ياساى دابةشكردنى سةربةخؤ ؟
د 2020-2019 GGHH .خ1 جgghh . بGgHH . أGgHh .
.36ذمارةى بؤماوة بابةتة جياوازةكان كة لةوانةية لة ليَكدانى دوو رِووةكى ثؤلَطة كة يةكيَكيان تؤو لووس و زةرد ( )RrYYو دووةميان تؤو لووس و
د4 . ج3 . ب2 . أ1 . سةوز ( )Rryyثةيدا بيَت ضةندة ؟ 2020-2019خ2
.37ئةطةرى دةركةوتنى تاكيَك بؤماوة بابةتةكةى GGBBضةندة (ئةطةر بزانيت بؤماوة بابةتى دوو باوانةكةى يةكيَكيان GGBBو ئةويتريان )Ggbb؟
د 2018-2017 4/1 .خ2 ج8/1 . ب0 . أ2/1 .
د .زالَ ج .رِووخسارة بابةت أ .وةضةى يةكةم F1ب .دوورِةط :Tt .38بؤماوة بابةت ،دريَذى ؟ 2016-2015خ1
بة ثشتبةستن بة ضوارطؤشةى ثؤنيَتةكة وةالَمى ثرسيارةكانى ( 39و )40بدةوة ؟
(ئةطةر بزانى لة رِووةكى ثؤلَطة سيفةتى شويَنى طولَ تةوةرةيى ( )Aزالَة بةسةر لوتكةيي ()a
.39لة ضوارطؤشةكانى ( )4-1كاميان رِووخسارة بابةتى رِووةكى طولَ تةوةرةيى نيشان دةدات ؟ 2018-2017ب
د4 ،3 ،2 . ج3 ، 2 ، 1 . ب .تةنها 4 أ .تةنها 1
أ .ليَكدانى تاقيكاريية .40بة طةرِانةوة بؤ ئةم ضوارطؤشةى ثؤنيَتة ئةم ليَكدانة لة جؤرى ؟ 2018-2017ب
ب .تاكة دوورِةطبوونة (يةكرِةط × يةكرِةط) ج .تاكة دوورِةطبوونة (يةكرِةط × دوورِةط) د .تاكة دوورِةطبوونة (دوورِةط × دوورِةط)
.41لة ليَكدانى تاقيكاري ئةطةر ..........ى وةضةكان رِووخسارة بابةتى زالَ بن ئةوا بؤماوةبابةتى ناديار دوورِةط دةبيَت ؟ 2019-2018خ2
د%25 . ج%50 . ب%75 . أ%100 .
.42بؤماوة بابةتى سيفةتيَكى زالَى ناديار يةكرِةط دةبيَت ئةطةر رِيَذةى تاكة ثةيدا بووةكان لة ليَكدانى تاقيكاريدا ؟ 2015-2014ب
د %100 .بةزيوو بيَت ج %75 .زالَ و %25بةزيوو بيَت ب %50 .زالَ و %50بةزيوو بيَت أ %100 .زالَ بيَت
.43بؤماوة بابةتى سيفةتيَكى زالَى رِةط نةزانراو دوورِةط دةبيَت ئةطةر رِيَذةى تاكة ثةيدابووةكان لة ليَكدانى تاقيكارى ؟ 2011-2010خ2
د %100 .بةزيوو بيَت ج %75 .زالَ بيَت %25 :بةزيوو بيَت ب %50 .زالَ بيَت %50 :بةزيوو بيَت أ %100 .زالَ بيَت
.44بؤماوة بابةتى نةزانراوى سيفةتيَك كة رِووخسارة بابةتةكةى زالَة دةتوانريَت ديارى بكريَت بة ليَكدانى ؟ 2017-2016خ1
د .ب+ج بةيةكةوة ج .تاقيكارى ب .جووتة دوورِةطبوون أ .تاكة دوورِةطبوون
دBB X Bb . جBB X BB . أ BB X bb .بBb X Bb . .45كام لةمانة نمونةية بؤ ليَكدانى تاقيكارى ؟ 2017-2016خ2
لة رِووةكى ثؤلَطةدا سيفةتى تؤو لووس ( )Rزالَة بةسةر سيفةتى تؤو ضرض ()rدا بة ثشتبةستن بةم خشتةكة وةالَمى ثرسيارةكانى ( 46و )47بدةرةوة ؟
.46ئةو دوو باوانةى كة لةضوارطؤشة ثؤنيتةكة ديارن ،نةوةى بؤماوة بابةتى ( )rrبةرهةم ديَنن بةرِيَذةى ؟ 2015-2014ب
ب %50 .ج %75 .د%100 . أ%25 .
.47رِووخسارة بابةتى ئةو رِووةكةى كة لةضوارطؤشةى ()3دا دةردةكةويَت ؟ 2015-2014ب
د .تؤو ضرض دةبيَت ج rr .دةبيَت ب .تؤو لووس دةبيَت أ Rr .دةبيَت
.48لة زالَبوونى تةواودا رِووخسارى كةلَلوى كةمةريةكهاتوو دةردةكةويَت كاتيَك بؤماوة بابةتةكةى ؟ 2020-2019خ2
د .هةموويان نارِاستن ج .يةكرِةط يان دوورِةط بيَت ب .تةنها دوورِةط بيَت أ .تةنها يةكرِةط بيَت
48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31
أ ب ب أ ج ب أ ج د ج ج ب ج ب ج د ب أ
بهندى ههشتهم
ب .طةردن و دةتوانن جيَطةى كؤمةلَة فؤسفاتييةكان بطرنةوة لة DNAتووشبوو بة كةموكورِى أ .تفتةكان كة لةترشة ئةمينييةكاندا هةن
د .تفتةكانن لة نيوكليَؤتايدةكاندا هةن ج .ناوى جؤرة دياريكراوةكانة لة DNA
أ .برِى ئةدينين يةكسانة بة برِى سايمين ياساكانى بةجووتةبوونى تفتة نايترؤجينييةكان دةلَيَت كة ؟ .34
د .أ+ب بةيةكةوة ج .برِى طوانين يةكسانة بة برِى سايمين ب .برِى طوانين يةكسانة بة برِى سايتؤسين
ياساى بةجووتةبوونى تفتة نايترؤجينييةكان دةلَيَت كة ئةم جووتانةى كة ديَن بريتين لة جووتة تفتة نايترؤجينييةكان لة DNAدا ؟ .35
ب .ئةدينين -طوانين ،سايمين -سايتؤسين أ .ئةدينين -سايمين ،يؤراسيل -سايتؤسين
د .يؤراسيل -سايمين ،طوانين -سايتؤسين ج .ئةدينين -سايمين ،طوانين -سايتؤسين
أ .كؤنترؤلَكردنى كيميكة كردارةكانى ناو خانةكان فرمانى يةكةى DNAبريتيية لة ؟ .36
د .نةهيَشتنى رِوودانى بازدان ج .كؤكردنةوة و طواستنةوةى زانياريية بؤماوةييةكان ب .دروستبوونى ثرؤتين
ئةنزيمة بةرثرسةكان لة زيادكردنى نيوكليَؤتايدة بةرامبةرةكان بؤ نيوكليَؤتايدةكانى DNAقالَب بريتين لة ؟ .37
د .ئةنزيمى نيوكليَؤتايديز ج .ئةنزيمى هيليكيز ب .ئةنزيمى ثةلمةرةى DNA أ .ئةنزيمةكانى دووهيَندبوون
أ .ثيَويستة ثيَش ئةوةى خانةكة بتوانيَت دابةش بيَت رِووبدات كام لةمانةى كة ديَن رِاست نيية دةربارةى دووهيَندبوونى DNA؟ .38
ج .ليَكئاالَوى لوولثيَضة هاوجووتةكة دةكريَتةوة لةكاتى دووهيَندبووندا ب .بةرهةمهيَنانى دوو زنجيرةى تةواوكةرى تيَدا دةبيَت
د .ئةنزيمةكانى ئةم كردارة هاندةدةن ناودةبريَت بة هؤكارةكانى بازدان
كردارى زيادكردنى نيوكليَؤتايدةكان بؤ بةرهةمهيَنانى زنجيرةى DNAتةواوكةر ؟ .39
ب .تةنها لة بوونى RNAدا تةواو دةبيَت أ .ئةنزيمى ثةلمةرةى DNAهانيدةدات
د .هؤكارةكانى بازدانى تةواوكةر لة DNAثيَى هةلَدةستن ج .ناهيَلَيَت دوو زنجيرة تةواوكةرةكةى RNAجياببنةوة
لةماوةى دووهيَندبووندا دوو زنجيرةكةى DNAلة خالَيَكدا ليَكجيادةبنةوة كة ناودةبريَت بة ؟ .40
د .بازدان ج .دوورِييانى دووهيَندبوون ب .رِايبؤسؤم أ .ئةنزيمى هيليكةيز
د .رِايبؤسؤمةكان ج .ئةنزيمةكان ب .نيوكليؤتايدةكان أ .ثيورينةكان DNAزيان ليَكةوتوو ضاك دةكريَتةوة بةهؤى ؟ .41
لةماوةى دووهيَندبوونى DNAدا زنجيرةى تةواوكةر بؤ زنجيرة DNAبنةرِةتةكة ثةيدا دةبيَت و بةم شيَوةية ئةطةر بةشيَك لة زنجيرة بنةرِةتيةكة .42
د .هةموو ئةمانة ج .تفتى نايترؤجينى يؤراسيلى تيَداية ب .طةرديَكى جياوازى شةكرى تيَداية أ .هةنديَك جار تاك زنجيرةية
هةر زيندةوةريَك كؤمةلَيَكى بىَ هاوتا لة سيفةتى هةية ديارى دةكريَت لةاليةن طةردى ؟ .45
بةشيَك لةم بؤماوة ثةرِالنةى لةم خشتةية هاتووة بةكاربهيَنة بؤ ديارى كردنى رِيزبةندى تفتة نايترؤجينيةكانى ئةو DNAى كة بةرثرس بووة لة
mRNA ترش ى ئهمينى بةرهةمهيَنانى ئةم فرة ثيثتيدةى سةرةوة ؟
UAU ،UAC تايرۆسين أ ATG GGT CTA TAT ACG .بAUG GGU CUA UAU ACG .
CCG ،CCA ،CCC ،CCU پرۆلين ج GCA AAC TCG CGC GTA .دATT GGG CTT TAA ACA .
GAU ،GAC ترش ى ئهسپارتيك أ 20000 .بؤهيَلَ ئةوةى لة جينؤمى مرؤظدا هةية ؟ .66
AUA ،AUC ،AUU ئايزۆليسين
ب 3.2 .مليارد جووتة تفتى نايترؤجينى ج 23 .كرؤمؤسؤمن د .هةموو ئةمانة
UGC ،UGU سستين
بؤ ئةوةى ثرؤتين دروست بيَت ثيَويستة mRNAبطوازريَتةوة بؤ ؟ .67
د .كرؤمؤسؤمةكان ج .ئةنزيمى ثةلمةرِةى RNA ب .ناووك أ .رِايبؤسؤمةكان
67 66 65 64 63
أ Bد أ د ب
د .كريك و هيَرشى ج .واتسؤن و كريك ب .كريك و ضةيس دروستكرد ؟ 2018-2017ب أ .واتسؤن و هيَرشى
كام جؤر بةند دروست دةبيَت لةو خالَةى كة لةويَنةكةدا بةثيتى ( )Yنيشانة كراوة ؟ 2016-2015خ1 .18
د .بةندى نايترؤجينى ج .بةندى هايدرؤجينى ب .بةندى هاوبةش أ .بةندى ثيثتيدى
كام لةم بةندانةى خوارةوة لة ثيَكهاتةى ناووكة ترشى ()DNAدا هةية ؟ 2019-2018خ1 .19
د .هةموويان نارِاستن ج .هايدرؤجينى و هاوبةش ب .ثيثتيدى و هايدرؤجينى أ .ثيثتيدى و هاوبةش
بةستنةوةى دوو زنجيرةكةى ( )DNAدابين دةكريَت لةرِيَطةى بةندة ؟ 2016-2015ب .20
د .بةندى نايترؤجينى ج .بةندى ثيثتيدى ب .بةندى هايدرؤجينى أ .بةندى هاوبةش
نيوكليَؤتايدةكان بةدريَذايى زنجيرةيةكى DNAيةك لةطةلَ يةك دةبةستريَن بةبةندى هاوبةش لةنيَوان شةكرى يةكيَك لة نيوكليَؤتايدةكان و ؟ .22
ب .شةكرى ئةو نيوكليَؤتايدةى بةدوايدا ديَت 2017-2016خ2 أ .كؤمةلَةى فؤسفاتى ئةو نيوكليَؤتايدةى بةدوايدا ديَت
د .كؤمةلَةى فؤسفاتى ئةو نيوكليَؤتايدةى لة زنجيرة بةرامبةرةكةيداية ج .تفتى نايترؤجينى ئةو نيوكليَؤتايدةى بةدوايدا ديَت
كام لةمانة ضوونيةكن (وةك يةكن) لة هةر نيوكليَؤتايديَكى ( )DNA؟ 2019-2018خ2 .23
د .أ+ب بةيةكةوة ج .تفتى نايترؤجينى ب .كؤمةلَةى فؤسفاتى أ .شةكر
كام لةمانة لة ثيَكهاتةى ناووكة ترشى ()DNAدا نيية ؟ 2019-2018ب .24
د .شةكرى رِايبؤزى كةم ئؤكسجين ج .تفتى نايترؤجينى ب .كؤمةلَةى فؤسفاتى أ .شةكرى رِايبؤز
كام لةمانةى ديَن بةشيَك نين لة ( )DNA؟ 2015-2014ب 2016-2015ب .25
د .رِايبؤزى كةم ئؤكسجين ج .سايمين ()T ب .فؤسفات أ .يؤراسيل ()U
شيَوةكةى بةرامبةر ؟ 2020-2019ب .26
د .طةرديَك شةكرى رِايبؤزة ج .ثريميدينة ب .كؤمةلَةيةكى فؤسفاتيية أ .ثيورينة
ئةو طةرديالنةى نيوكليَؤتايدةكانى ( )DNAلىَ ثيَكديَن بريتين لة ؟ 2018-2017خ2 .27
ب .كاربؤن ،هايدرؤجين ،نايترؤجين ،طؤطرد ،كالسيؤم أ .كاربؤن ،هايدرؤجين ،ئؤكسجين ،نايترؤجين ،فؤسفؤر
د .ئؤكسجين ،هايدرؤجين ،فؤسفؤر ،طؤطرد ،ئاسن ج .كالسيؤم ،هايدرؤجين ،ئؤكسجين ،فؤسفؤر ،ئاسن
كام لةم جووتانةى خوارةوة ثيورينةكان دةنويَنن ؟ 2016-2015ب أ A-G .ب G-C .ج T-C .دG-T . .28
د .رِايبؤزى كةم ئؤكسجين ج .نيوكليَؤتايد ب .ثريميدين أ .ثيورين
29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15
ب أ أ ج أ أ د أ أ ب ج ج ج أ د
P a g e 166 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ثيَكهاتةى DNAل149-146 كةرتى دوو ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى هةشتةم
.30لةم شيَوةيةدا كة ثيَكهاتنى ناووكة ترشيَك رِوون دةكاتةوة كام لةمانة بةرِاستى ثيتةكانى ( Xو Yو )Zدةنويَنيَت ؟
2019-2018خ1
X Y Z
گوانين سايتۆسين گوانين أ
سايتۆسين سايمين سايتۆسين ب
سايمين گوانين سايمين ج
ئهدينين سايتۆسين ئهدينين د
.31كام لةمانة سةبارةت بة رِيَذةى ثيورينةكان و ثريميدينةكان لة طةردى ()DNAى مرؤظ رِاستة ؟ 2018-2017خ1
أ .ثيورينة كان دوو ئةوةندةى ثريميدينةكانن ب .ثريميدينةكان دوو ئةوةندةى ثيورينةكانن ج .رِيَذةيان يةكسانة د .هةموويان نارِاستن
.32كام لةم جووتانةى خوارةوة ثيورينةكان دةنويَنيَت ؟ 2014-2013خ2
د .سايمين ،طوانين ج .سايتؤسين ،سايمين ب .طوانين ،ئةدينين أ .سايؤسين ،طوانين
شيَوةكةى تةنيشت يةكيَك لة نيوكليَؤتايدةكانى ( )DNAدةنويَنيَت ،بةهؤى شيَوةكة وةالَمى ثرسيارةكانى ذمارة ( 33و )34بدةرةوة ؟ 2014-2013خ1
.33ئةو تفتة نايترؤجينية كامةية كة ناكريَت لةم شيَوةدا هةبيَت ؟
د .يؤراسيل ()U ج .سايمين ()T ب .ئةدينين ()A أ .سايتؤسين ()C
.34جؤرى ئةو شةكرة ضيية كة بةرِةنوسى ذمارة ( )2ئاماذةى بؤ كراوة ؟
د .رِايبؤز ج .رِايبؤزى كةم ئؤكسجين ب .طاليكؤجين أ .طلؤطؤز
.35كام لةم نيوكلؤتايدانة لة ثيَكهاتةى ()DNAدا نية ؟ 2017-2016خ1
د .رِيَذةى سةدى يؤراسيل ج .رِيَذةى سةدى طوانين ب .رِيَذةى سةدى سايتؤسين أ .رِيَذةى سةدى ئةدينين
بةثيَى تيَبينيةكانى زاناى ئةمريكى ئيروين شارطاف ياساى بة جووتةبوونى تفتةكان ؟ 2017-2016ب .37
ب .رِيَذةى سةدى طوانين هاوتاى رِيَذةى سةدى سايتؤسينة أ .رِيَذةى سةدى ئةدينين هاوتاى رِيَذةى سةدى سايمينة
د .أ+ب بةيةكةوة ج .رِيَذةى سةدى يؤراسيل هاوتاى رِيَذةى سةدى طوانينة
بةجووتةبوونى تفتة تةواوكةرةكان طرنطة لة ثيَكهاتةى ( )DNAو فرمانةكةيدا ضونكة ؟ 2019-2018خ2 .38
أ .سروشتى تةواوكةرى DNAبةشدارة لة ليَكدانةوةى ضؤنيَتى دووهيَندبوونى DNAثيَش دابةشبوونى خانة
ب .بةندة هايدرؤجينييةكان لةنيَوان جووتة تفتةكاندا يارمةتى ثيَكةوةنووسانى هةردوو زنجيرةى طةردى DNAدةدةن
د .أ+ب بةيةكةوة ج .بةندة هاوبةشةكان نيوكليَؤتايدةكان بةدريَذايى هةر زنجيرةيةك لةطةلَ ييةكتردا دةبةستيَتةوة
رِيَذةى تفتة نايترؤجينيةكةى ناووكة ترشى زيندةوةريَك بةم شيَوةيةية ( ،)T=%26 ،A=%20 ،G=%22 ،C=%21لةم رِيَذانةوة دةردةكةويَت كة ئةم .39
دrRNA . جmRNA . ب DNA .تاك زنجيرة أ DNA .لوولثيَضى جووتة ناووكة ترشة ؟ 2015-2014خ1
ئةطةر رِيَذةى سايمين ( )Tلة ()DNAى زيندةوةريَكدا %30بيَت ئةوا ؟ 2018-2017خ2 .40
د .هةموو ئةمانة ج %30 .ئةدينين دةبىَ ب %20 .طوانين دةبىَ أ %50 .ثيورين دةبىَ
ئةطةر لةبةشيَكى زنجيرةيةكى ( )DNAبازدانى تيَدا رِوونةدابيَت 50تفتى نايترؤجينى تاك ئةلَقة هةبيَت ئةوا لةبةشة بةرامبةرةكةى لةزنجيرةكةى .41
،)T=42.1رِيَذةى ضاوةرِوانكراوى يؤراسيل ضةند دةبيَت ،لةو طةردة ( )mRNAكة لةسةر ئةم بؤهيَلَة لةبةرطيراوةتةوة ؟ 2016-2015خ1
أ 21.5 .ب 42.1 .ج 41.9 .د84.2 .
دووهيَندبوونى DNAل153-150 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى هةشتةم
لةم شيَوةى بةرامبةردا بةشيَك لة هةنطاوةكانى كردارى دووهيَندبوونى DNAرِوونكراوةتةوة كة ( Aو )Bدوو زنجيرة نويَكة دةنويَنيَت و ( Cو )Dدوو
زنجيرةى بنةرِةتى دةنويَنيَت ،بةكاريبهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ( )44؟ 2018-2017خ2
.44لةم كردارةدا بؤ دروستكردنى هةردوو زنجيرة نويَية تةواوكةرةكان ؟
ب .تةنها زنجيرةى Cدةبيَتة قالَب أ .هةردوو زنجيرة بنةرِةتيةكة دةبنة قالَب
د .هيض يةكيَكيان نابيَتة قالَب ج .تةنها زنجيرةى Dدةبيَتة قالَب
.45دووهيَندبوونى DNAناودةبريَت بة دووهيَندبوونى نيوة ثاريَزراو ضونكة هةر طةرديَكى DNAنوىَ ؟ 2017-2016خ1
ب .دوو زنجيرةى نويَى بةردةكةوىَ أ .يةك زنجيرةى لة دوو زنجيرة بنةرِةتييةكةى دةست دةكةويَت
د .زنجيرةيةكى نويَية و ئةويترى تيَكةلَة لة نوىَ و كؤن ج .هةر زنجيرةيةكى تيَكةلَة لة DNAنوىَ و كؤنةكة
.46كام لةم ئةنزيمانة بةشدارى لة كردارى دووهيَندبوونى ()DNAدا دةكةن ؟ 2017-2016ب
د .هةموو ئةمانة ج .ئةنزيمى بةستةرى DNA ب .ئةنزيمى ثةلمةرةي DNA أ .ئةنزيمى هيليكيَز
.47ئةو ئةنزيمة كامةية كة بةرثرسة لة ضاكسازى هةلَةكان لة كردارى دووهيَندبوونى ()DNAدا ؟ 2015-2014خ1
ج .ئةنزيمى ثةلمةرةى DNAد .ئةنزيمى ثةلمةرةى RNA ب .ئةنزيمى هيليكيَز أ .ئةنزيمى بةستةر
DNA .48زيان ثيَكةوتوو ضاك دةكريَتةوة لةاليةن ؟ 2016-2015خ2
أ .ثيورينةكان ب .نيوكلؤتايدةكان ج .ئةنزيمةكان د .رِايبؤسؤمةكان
.49ئةو هةالَنةى لة كردارى دووهيَندبوونى ()DNAدا رِوودةدةن ضاك دةكريَنةوة لةاليةن ئةنزيمى ؟ 2018-2017ب
د .هةموو ئةمانة ج .بةستةرى DNA ب .ثةلمةرِةى DNA أ .ثةلمةرِةى RNA
.50دوورِيانى دووهيَندبوون دروست دةبيَت لةئةنجامى كارى ئةنزيمى ؟ 2019-2018خ1
د .بةستةرى DNA ج .هيليكةيز ب .ثةلمةرِةى RNA أ .ثةلمةرِةى DNA
.51لة كردارى دووهيَندبوونى ()DNAدا كام لةمانة لة فرمانةكانى ئةنزيمةكانى ثةلمةرِةى DNAية ؟ 2016-2015خ 2019-2018 2خ1
ب .زيادكردنى نيوكليَؤتايدى تةواوكةر بؤ هةر زنجيرةيةكى بنةرِةتى أ .ضاكسازى هةلَةكان
د .أ+ب بةيةكةوة ج .ئةو كةليَنانة ثرِدةكاتةوة كة لةزنجيرة تازة ثةيدابووةكةدا دروست دةبيَت
.52كام لةم ئةنزيمانة بةرثرسة لة هةلَوةشاندنةوةى بةندة هايدرؤجينييةكان لة كردارى دووهيَندبوونى ()DNAدا ؟ 2019-2018ب
د .ثةلمةرةى RNA ج .بةستةرى DNA ب .ثةلمةرةى DNA أ .هيليكيَز
.53لة كردارى دووهيَندبوونى ()DNAدا هةردوو زنجيرةكة ؟ 2017-2016خ 2أ .بة دوو ئاراستةى جياواز دروست دةبن
د .بةهةمان ئاراستةى جولَةى دوورِيانى دووهيَندبووندا دروست دةبن ج .بةبىَ كةليَن دروست دةبن ب .بةهةمان ئاراستة دروست دةبن
.54كام لةمانة دةربارةى دووهيَندبوونى DNAرِاستة ؟ 2019-2018خ2
ب .هةردوو زنجيرةكةى DNAبةتةواوى لةيةكتر جيادةبنةوة أ .تةنها بةشيَك لة هةردوو زنجيرةكةى DNAلةيةكتر جيادةبنةوة
د .ب+ج بةيةكةوة ج .هةموو زنجيرة بنةرِةتيةكة طةرديَكى DNAثيَكديَنن و هةردوو زنجيرة نويَيةكةش طةرديَكى ديكةى DNAثيَكديَنن
.55بة طؤرِانى رِيزبةندى نيوكليؤتايدةكان لة طةردى DNAدةلَيَن ؟ 2020-2019ب
د .دةزووة دابةشبوون ج .كةمة دابةشبوون ب .دووهيَندبوون أ .بازدان
.56ئةو هةالَنةى لةكاتى دوهيَندبوونى ()DNAدا رِودةدةن لةوانةية ببنةهؤى ؟ 2011-2010خ 2019-2018 2خ2
د .هةموو ئةمانة ج .شيَرثةنجة ب .هةمةجؤرى بؤماوةيى أ .بازدان
56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43
د أ ب أ أ د ج ب ج ج د أ أ ج
P a g e 168 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
دووهيَندبوونى DNAل153-150 كةرتى سىَ ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى هةشتةم
لة شيَوةكةدا كة دووهيَندبوونى DNAرِوون دةكاتةوة ( Cو )Bدوو زنجيرة نويَيةكة دةنويَنيَ و ( Dو )Aدوو زنجيرة كؤنةكة دةنويَني
()Eش دوورِيَيانى دووهيَندبوون ،شيَوةكة بةكاربهيَنة بؤ وةالَمدانةوةى ثرسيارى ( )57؟ 2018-2017خ1
.57ئةنزيمى بةستةرى )DNA Ligase( DNAكارى خؤى ئةنجام دةدات لةسةر زنجيرةى ؟
دB . جD . بA . أC .
.58كام لةمانة رِيزبةندى تفتة تةواوكةرةكانة بؤ ئةم ثارضة ()DNAية ACC TGT GAG ACT؟ 2019-2018ب
أ UGG ACA CUC UGA .ب ACC UGU GAG ACU .ج TGG ACA CTC TGA .دACC TGT GAG ACT .
دروست بوونى ثرؤتينةكان ل160-154 كةرتى ضوار ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى هةشتةم
2018-2017خ2 .59كام لةمانةى خوارةوة بةشيَوةيةكى رِاست جياوازى نيَوان DNAو RNAرِوون دةكاتةوة ؟
DNA RNA
پێكهاتهى لوولپێچى نييه أ پێكهاتهى لوولپێچييه
شهكرى ڕايبۆزى كهم ئۆكسجين له پێكهاتهكهيدايه ب شهكرى ڕايبۆز له پێكهاتهكهيدايه
لهناو ناووك و سايتۆپالزمدا ههيه ج تهنها لهناو ناووكدا ههيه
يۆراسيل Uيهكێكه له تفته نايترۆجينييهكانى د سايمين Tيهكێكه له تفته نايترۆجينيييهكانى
.60فرمانى ئةو طةردة ضيية كة لةم ويَنة هيَلَكاريةدا دةركةوتووة ؟ 2015-2014خ 2020-2019 1ب
ب .دروست كردنى DNA أ .زانيارى دةطوازيَتةوة لة بؤهيَلَيَكى ديارى كراو بؤ دروست كردنى ثرؤتين
د .بةشدارة لة ثيَكهاتةى رِايبؤسؤمدا ج .ترشة ئةمينييةكان بؤ رِايبؤسؤم دةطوازيَتةوة بؤ دروستبوونى ثرؤتين
.61لة خانة ناووك رِاستةقينةكاندا RNAلةسةر DNAلةبةردةطيريَتةوة لة ؟ 2015-2014ب 2016-2015ب
د .ناووك ج .ناوكةبةرط ب .رِايبؤسؤمةكان أ .سايتؤثالزم
.62كردارى دروستبوونى ثرؤتين دوو هةنطاوى سةرةكى دةطريَتةوة ئةوانيش كردارى ؟ 2019-2018ب
د .ثةرِينةوة و وةرطيَرِان ج .لةبةرطرتنةوة و وةرطيَرِان ب .دووهيَندبوونى DNAو وةرطيَرِان أ .لةبةرطرتنةوة و دووهيَندبوونى DNA
.63ئةو ناووكة ترشةى لة ناو ئةم ئةندامؤضكةيةدا هةية بريتية لة ؟ 2017-2016ب
دtRNA . جmRNA . بrRNA . أDNA .
.64كام لةم هيَلَكاريانةى خوارةوة دةربارةى كردارى دروست بوونى ثرؤتين يان بؤهيَلَة دةربرِين رِاستة ؟ 2017-2016ب
د ،RNA .ثرؤتينDNA ، ج ،DNA .ثرؤتينRNA ، ب ،DNA ،RNA .ثرؤتين أ ،RNA ،DNA .ثرؤتين
.65لةماوةى كردارى لةبةرطرتنةوةدا DNAوةك قالَب كاردةكات بؤ دروستبوونى RNAكة لةوانةية يةكيَك لةمانة بيَت ؟ 2017-2016خ1
ج tRNA .د .هةموو ئةمانة بrRNA . أmRNA .
.66جؤرى ئةو طةردةى لة ويَنة هيَلَكارييةكةدا ديارة ضيية ؟ 2019-2018ب
دDNA . جmRNA . بrRNA . أtRNA .
.67ئةو كردار و بةرهةمةى لةم ويَنةيةدا رِوون كراوةتةوة بريتية لة ؟ 2018-2017ب
بهرههم كردار
أ دووهێندبوونى tRNA DNA
پرۆتين ب وهرگێڕان
mRNA ج لهبهرگرتنهوه
د دووهێندبوونى DNA DNA
دrRNA . جtRNA . بDNA . أmRNA . 2019-2018خ2 .68لة كردارى لةبةرطرتنةوةدا ئةنزيمى ثةلمةرةى RNAبةند دةبيَت له ؟
68 67 66 65 64 63 62 61 60 59 58 57
ب ج ج د أ ب ج د ج ب ج أ
ب RNA .وةك قالَب كاردةكات بؤ دروستكردنى DNA أ DNA .وةك قالَب كاردةكات بؤ دروستكردنى RNA
د tRNA .وةك قالَب كاردةكات بؤ دروستكردنى mRNA ج rRNA .وةك قالَب كاردةكات بؤ دروستكردنى mRNA
كام لةمانة ئةو ثيَكهاتة و كردارانة دةنويَنيَت كة لةم شيَوةدا رِوون كراوةتةوة ؟ 2018-2017خ1 .70
ترش ى ئهمينى دژه كۆدۆن بAAA CTT CCC CTC . أCTC CCC CAA AAA .
GAG ليوسين دCAC CCC GAA AAA . جGAG GGG GTT TTT .
GGG پرۆلين .77كام لةمانة رِيزبةندى دياريكراوى نيوكليَؤتايدةكانى يةكيَك لة جؤرةكانى ()RNAية ؟ 2019-2018خ1
GUU گلوتامين د .هةموو ئةمانة ج .دذة كؤدؤن ب .شويَنى دةسثيَك أ .نيشانةى كؤتايى هاتن
UUU اليسين .78لةكاتى وةرطيَرِاندا جةمسةريَكى tRNAجووت دةبيَت لةطةلَ ؟ 2012-2011خ2
أ .طةردى ثرؤتينى تةواوكةر ب .رِيزبةندى نيوكليَؤتايدةكانى DNAتةواوكةر ج .كؤدؤنى mRNAتةواوكةر د .طةردى tRNAتةواوكةر
.79بةثشت بةستن بةم خشتةية كام لةمانة بةرهةمديَ لة ئةنجامى وةرطيَرِانى ئةم رِيزبةنديةى ( CCG ACG CCG )mRNA؟ 2019-2018خ1
ب .ثرؤلين ،سريَؤنين ،ثرؤلين أ .سستين ،ثرؤلين ،سستين
ترش ى ئهمينى دژه كۆدۆن
د .سريَؤنين ،طاليسين ،سريَؤنين ج .طاليسين ،سستين ،طاليسين
GGC پرۆلين
.80لةكاتى وةرطيَرِاندا ترشة ئةمينييةكان بؤ رِايبؤسؤمةكان دةطوازريَنةوة بةهؤى ؟ 2016-2015ب
UGC سريۆنين
CCG گاليسين دDNA . جmRNA . بtRNA . أrRNA .
ACG سستين .81كام لةم ناووكة ترشانة بةشدارى كردارى وةرطيَرِان دةكةن ؟ 2015-2014ب
د mRNA .و tRNA ج DNA .و mRNA ب mRNA .بةتةنها أ .تةنها DNA
81 80 79 78 77 76 75 74 73 72 71 70 69
د ب ب ج ج ج ب د ب د ب أ أ
GAC ،GAU ترش ى ئهسپارتيك د .طلوتامين 2017-2016خ2 ج .فينيل ئةالنين ب .تايرؤسين أ .مسيَؤنين
GCG ،GCA ،GCC ،GCU ئهالنين يةكيَك لةم كؤدؤنانةى خوارةوة ناودةبريَت بة كؤدؤنى وةستان ؟ 2016-2015خ1 .84
AUA ،AUC ،AUU ئايزۆليوسين ب AUG .ج UCC .دAAU . أUAG .
د .هةموو ئةمانة جUGA . بUAG . بةكام لةم كؤدؤنانة دةوتريَت وةستانة كؤدؤن ؟ 2017-2016ب أUAA . .85
واى دابنىَ رِيزبةندى فرة ثيثتيديَك ئةم ترشة ئةمينيانة بةم رِيزبةندية لةخؤ دةطريَت (تايرؤسين ،ثرؤلين ،ترشى ئةسثارتيك ،ئايزؤليسين ،سستين) .86
بةشيَك لةم بؤماوة ثةرِالنةى لةم خشتةيةى خوارةوة هاتووة بةكاربهيَنة بؤ ديارى كردنى رِيزبةندى تفتة نايترؤجينيةكانى ئةو ()DNAى كة
mRNA ترش ى ئهمينى بةرثرس بووة لة بةرهةمهيَنانى ئةم فرة ثيثتيدةى سةرةوة ؟ 2015-2014خ1
UAU ،UAC تايرۆسين بAUG GGU CUA UAU ACG . أATG GGT CTA TAT ACG .
CCG ،CCA ،CCC ،CCU پرۆلين ج GCA AAC TCG CGC GTA .دATT GGG CTT TAA ACA .
GAU ،GAC ترش ى ئهسپارتيك كام لةمانة دةربارةى كردارى وةرطيَرِان هةلَةية ؟ 2017-2016خ2 .87
AUA ،AUC ،AUU ئايزۆليسين أ .كردارى بةرهةمهيَنانى ثرؤتينة بة ئاراستةكردنى mRNA
UGC ،UGU سستين ب .لة شويَنى دةستثيَك دةست ثيَدةكات و لة نيشانةى كؤتايى هاتن كؤتايى ديَت
ج .لةوانةية ضةند رِايبؤسؤميَك بؤ هةمان mRNAوةرطيَرِان بكةن لةهةمان كاتدا د .هةرسىَ جؤرة سةرةكيةكةى RNAبةشدارى تيَدا دةكةن
بة ثشت بةستن بةو زانيارييانةى كة لةم خشتةيةدا هةية كام رِيزبةندى DNAلةم رِيزبةندييانةى خوارةوة دةبيَتة قالَب بؤ ئةو ()mRNAيةى كة .88
mRNA ترش ى ئهمينى لةم فرة ثيثتيدة بةرهةم دةهيَنيَت (فينيل ئةالنين ،ثرؤلين ،اليسين) ؟ 2018-2017خ1
UUC ،UUU فينيل ئهالنين بGAA CCC CTT . أAAA GGT TTC .
CCG ،CCA ،CCC ،CCU پرۆلين دUUU GGG TAA . جAAA ACC TTT .
AAG ،AAA اليسين هةنطاوةكانى كردارى وةرطيَرِانى دروست يةك بةدواى يةك بريتية لة ؟ 2015-2014خ2 .89
ب .هةردوو يةكةى ثيَكهاتنى رِايبؤسؤم و mRNAو DNAبةيةكةوة دةبةستريَن أ mRNA .و DNAو tRNAبةيةكةوة دةبةستريَن
ج .هةردوو يةكةى ثيَكهاتنى رِايبؤسؤم و tRNAو mRNAبةيةكةوة دةبةستريَن
د .هةردوو يةكةى ثيَكهاتنى رِايبؤسؤم و tRNAو DNAبةيةكةوة دةبةستريَن
CCTTAAGCA :GGAAUUCGU؟ 2017-2016خ 2أCGTAATATG :GCATTATAC . .91
ضةن ترشى ئةمينى لةو فرة ثيثتيدةدا دةبيَت كة لةسةرةتاى وةرطيَرِانى هةمو كؤدؤنةكانى ئةو رِيزبةنديةى ()mRNA .93
د4 . ج5 . ب6 . AUG CAU AAA UUU GCA AGU UAG؟ 2019-2018خ 2أ7 .
93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82
ب ج ب ج د أ ب أ د أ أ ج
د 2017-2016 AUC .خ1 جUAC . أ AUG .بUAG .
ئةطةر كؤدؤنيَك لة زنجيرةيةكى DNAبريتيبيَت لة AGAئةوا دذة كؤدؤنةكةى لة tRNAكام لةمانة دةبيَت ؟ 2012-2011خ1 .95
د 2020-2019 GUG .ب جGAG . بCUC . أCTC .
ئةطةر رِيزبةندى تفتةكان لة زنجيرةيةكى DNAقالَبدا ATCGACبيَت ئةوا رِيزبةندى تفتةكان لة زنجيرةى mRNAدةبيَتة ؟ 2019-2018ب .97
د 2014-2013 CUU AUG UCG .خ2 ب CUT AUG TGC .جCAU AUG UCG . أCAT ATC TCG .
98 97 96 95 94
ج ب ج أ ج
بهندى نۆيهم
د .هةموو ئةمانة ج .دوو رِووخسارى شيَوةيى ب .دوو كرؤمؤسؤمى توخمى أ .دوو كرؤمؤسؤمى لةشى
ب .نيَرة :دوو كرؤمؤسؤمى Xو Y أ .كرؤماتيدةكان :ناوةندة ثارضة دياردةى داون :جيانةبوونةوة ؟ .12
د .كةمة دابةشبوون :جووت كؤمةلَةى كرؤمؤسؤمى ج .تاك كؤمةلَةى كرؤمؤسؤمى :دةزووة دابةشبوونى ئاسايى
د .نيَرةXY : ج .ميَية :هيَلكةكان ب .نيَرةYY : أ .ميَية :طةميتةكان ميَية XX :؟ .13
د .مندالَةكان خؤيان ج .باوك ب .هةردوو باوان ثيَكةوة أ .دايك كام لةمانة توخمى مندالَةكان ديارى دةكات ؟ .14
ئةطةر جووتبوونيَك لةنيَوان ميَيةيةكى ميَشى ميوةى يةك رِةط ضاو سثى لةطةلَ نيَرةى ضاو سور رِووبدات ،ئايا رِيَذةى ضاوةرِوانكراوى ميَيةكان .15
كة ضاو سثين لة نةوةكان ضةندة و رِيَذةى ضاوةرِوانكراوى نيَرة ضاو سثييةكان ضةندة ؟
د .ميَية ثةيدا نابيَت %25 :نيَر دةبن ج .هةموويان ميَيةن :نيَر ثةيدا نابيَت ب%50 :%50 . أ .ميَية ثةيدا نابيَت :هةموويان نيَر دةين
كاتى بةجيَهيَنانى جووتبوون لةنيَوان دوو باواندا ،يةكيَكيان زالَى يةك رِةط بيَت بؤ دوو رِوخسارى هاوثةيوةند و ئةوى ديكةيان بةزيوى يةك .16
رِةط بيَت بؤ دوو رِووخسارى هاوثةيوةند ،لةكام وةضة لة وةضةكانى خوارةوة دةبيَتة بةلَطة لةسةر رِوودانى ثةرِينةوةى ئاشكرا ؟
د .هةموو ئةمانة ج .وةضةى دووةم ب .وةضةى يةكةم أ .وةضةى باوان
أ .ثةرِينةوة بةجيَبهيَنن ئةطةر دوو بؤهيَلَ بكةونة نزيك يةكتريةوة لةسةر كرؤمؤسؤميَكى دياريكراو ئةوا دةشيَت ؟ .17
د .بؤماوةيانة ثيَكةوة بميَننةوة ج .بةشيَوةيةكى سةربةخؤ ليَكجياببنةوة ب .دةستبةسةر هةمان سيفةتدا بطرن
د .هةموو ئةمانة ج .هاوتا بيَت ب .زيانبةخش بيَت أ .سوودبةخش بيَت لةوانةية كاريطةرييةكانى بازدان ؟ .18
د .وةرطةرِان ج .البردن ب .طؤرِينةوة أ .زيادبوون كام لةمانة بريتيية لةو بازدانةى نابيَتة هؤى الدان ؟ .19
19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ب د د ج أ ج د ب ب ب أ د ب أ أ د ج أ ج
P a g e 182 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
رِيَبةرى هةلَسةنطاندن بةندى نؤيةم
ئةو طؤرِانةى لة بؤهيَلَيَكدا لة ئةنجامى زيان يان لةبةرطرتنةوةى هةلَةوة ثةيدا دةبيَت ناودةبريَت بة ؟ .20
د .بازدان ج .جيابوونةوة ب .كةمة دابةشبوون أ .ثةرةسةندن يان باالَبوون
كام لةم بازدانانةى خوارةوة كار لة زيندةوةر ناكات بةالَم لةوانةية بطوازريَتةوة بؤ نةوةكانى ؟ .21
د .وةرطةرِان ج .بازدانى زؤربوونة خانة ب .طواستنةوة أ .بازدانى لةشة خانة
ئةو بازدانةى ثارضةيةك DNAهؤكارييةتى ،لة كرؤمؤسؤمةكةى جيادةبيَتةوة وة بة كرؤمؤسؤميَكى ليَك نةضوويةوة دةنووسيَت ناودةبريَت بة ؟ .22
د .يةك كرؤمؤسؤمى توخميان هةية ج 47 .كرؤمؤسؤميان هةية ب 46 .كرؤمؤسؤميان هةية أ 45 .كرؤمؤسؤميان هةية
أ .طةميتةكان ذمارةيةكى طةورة يان ذمارةيةكى كةم لة كرؤمؤسؤمة ديارى كراوةكان وةردةطرن ئةطةر جيابوونةوة رِوونةدات ؟ .24
ب .هيض طةميتيَك بةرهةم نايةت ج .ذمارةيةكى زؤر طةورة لة طةميتةكان بةرهةمديَت د .ناتوانريَت دةزووة دابةشبوونى ئاسايى بةديبيَت
ئةو ويَنة هيَلَكارييةى كة ضةندين وةضةكانى خيَزانيَك ديارى دةكات و سيفةتة بؤماوةيية ديارى كراوةكانيان دةردةخات ناودةبريَت بة ؟ .25
د .هيَلَكارى كرؤمؤسؤمى خيَزان ج .تؤمارى رِةضةلَةكى خيَزان ب .ليَكدانى تاكة دوورِةطبوون أ .ضوارطؤشةى ثؤنيت
كام لةم رِووخسارانة دةكةويَتة ذيَر دةسةالَتى ئةليل زؤرى لة مرؤظدا ؟ .26
د .شيَوازى سةر رِووتانةوة ج .نةخؤشى خويَن بةربوون ب .كؤمةلَةى خويَن أ .رِةنطى ثيَست
كؤمةلَةى خويَنى كةسيَك ضيية كة ئةليلى IAلة يةكيَك لة باوان و ئةليلى iلةوةى ديكةوة بؤماوةتةوة ؟ أ A .ب B .ج AB .دO . .27
ئةطةر دوو بؤماوة بابةتى كؤمةلَةكانى خويَن ABOلة هةردوو باواندا IAIBو iiبيَت ،ئايا كؤمةلَةى خويَنى شياوى مندالَةكانيان ضؤن دةبيَت ؟ .28
دAB . جO . ب .تةنها A أ A .يان B
كاتيَك زانايةكى بؤماوة رِابو بة ليَكؤلَينةوةى ضةندين وةضة لة خيَزانيَكى ديارى كراودا سةرنجى دةركةوتنى نةخؤشييةكى ديارى كراويدا .29
بةشيَوةيةكى يةكسان لة نيَرة و ميَيةكاندا و سةرنجيدا كة هةمو نةوة تووشبوةكان بة نةخؤشى باوانيشيان تووشبووى ئةم نةخؤشيية بوون،
دةشيَت ئةو بؤهيَلَةى بةرثرسيارة لةم نةخؤشيية ؟
أ .بة توخم بةستراوة و بةزيووة ب .بة توخم بةستراوة و زالَة ج .بةزيووة و لةسةر لةشة كرؤمؤسؤمة د .زالَة و لةسةر لةشة كرؤمؤسؤمة
ئةطةر هةردوو باوان ئةليلى بةزيوو هةلَبطرن كة دةبيَتة هؤى نةخؤشى بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى ئةوا ئةطةرى دةركةوتنى نةخؤشييةكة لة .30
ج 5/2 .د%100 . ب4/1 . أ2/1 . مندالَةكةيان دةكاتة ؟
ئةطةر سيفةتيَكى ديارى كراو بة توخم بةستراو بيَت و بةزيوو بيَت ئةوا ؟ .31
أ .زياتر لة نيَرةكان بالَودةبيَتةوة ب .تةنها لة ميَيةكان دةردةكةويَت ج .هيض لة ميَيةكان دةرناكةويَت د .كةمتر لة ميَيةكان بالَودةبيَتةوة
لةبةرئةوةى ئةليلى رِةنط كويَرى لةسةر كرؤمؤسؤمى Xهةية بؤية سيفةتى رِةنط كويَرى ؟ .32
د .بة توخم كارتيَكراوة ج .بة توخم بةستراوة ب .تةنها لة ثيَطةيشتووةكاندا رِوودةدات أ .بؤماوةيى ناميَنيَتةوة
ذن و ثياويَك بؤ شيَوازى رِووتانةوةى سةر دوورِةطن ،لةطةلَ ئةوةى رِووتانةوةى سةر تةنها لة ثياودا دةردةكةويَت ئةمةش نمونةيةكة بؤ ؟ .33
د .بةستراو بة توخم ج .كارتيَكراو بة توخم ب .بةستراو بة كرؤمؤسؤمى X أ .بةستراو بة كرؤمؤسؤمى Y
دةتوانريَت تيَكضوونة بؤماوةييةكان لة كرؤمؤسؤمةكانى مرؤظدا دةستنيشان بكريَت لةرِيَطةى البردنى ثارضةيةكى بضووك لةو شانةى لة .34
أ .شيكردنةوةى تؤمارى رِةضةلَةكى خيَزان ب .رِاويَذثيَكردنى بؤماوةيى ج .بةجيَهيَنانى ليَنؤرِينةكان ثيَش لةدايك بوون د .هةموو ئةمانة
رِاويَذثيَكردنى بؤماوةيى كرداريَكة ؟ .36
ب .يارمةتى باوان دةدات كة برِيار دةربارةى خستنةوةى نةوة يان نةخستنةوةى بدةن أ .تؤمارى رِةضةلَةكى خيَزان بةكارديَنيَت
د .هةموو ئةمانة ج .يارمة تى ديارى كردنى ئةو باوانة دةدات كة لةوانةية مندالَةكانيان تووشى تيَكضوونةكانى بؤماوةيى ببن
36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20
د د ج ج ج أ ب د أ أ ب ج أ ج د ج د
P a g e 183 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كرؤمؤسؤمةكان و بؤمانةوة ل170-165 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى نؤيةم
2018-2017خ2 .1ئةطةر هيَلَكارى بؤ نيَرةيةكى ميَشى ميوة بكريَت ئةوا كام لةمانة نيشان دةدات ؟
ب .سىَ جووت لةشة كرؤمؤسؤم و جووتيَك توخمة كرؤمؤسؤمى XY أ .سىَ جووت لةشة كرؤمؤسؤم و جووتيَك توخمة كرؤمؤسؤمى X
د .دوو جووت لةشة كرؤمؤسؤم و دوو جووت توخمة كرؤمؤسؤم XY ج .ضوار جووت لةشة كرؤمؤسؤم
.2كام لةمانة توخمة كرؤمؤسؤمةكانى نيَرة لة هةنديَك زيندةوةرى وةك مريشك و ثةروانة دةنويَنيَت ؟ 2019-2018ب
دXXY . ب XY .جY . أXX .
.3كام لةم ثيتيَنانةى خوارةوة دةتوانيَت طةشة بكات بؤ نيَرةيةكى ئاسايى مرؤظ ؟ 2017-2016ب
د. ج. ب. أ.
.4ذن و ثياويَك سىَ مندالَى كورِيان هةية ثالنيان هةية مندالَى تريان ببيَت ئةطةرى ضيية مندالَى ضوارةميان كض بيَت ؟ 2017-2016خ1
د%100 . ج%75 . أ %25 .ب%50 .
ب .لةسةر كرؤمؤسؤمى Xهةلَدةطيرىَ أ .لةسةر لةشة كرؤمؤسؤمةكان هةلَدةطيريَت .5بؤهيَلَى SRYلة مرؤظدا ؟ 2019-2018خ1
د .لةبةربوونى لة كؤرثةلةى ميَيةدا هةردوو توخمة رِذيَنةكة طةشة دةكةن و دةبنة دوو هيَلكةدان ج .لةسةر كرؤمؤسؤمى Yهةلَدةطيرىَ
.6يةكيَك لة جياوازييةكانى نيَوان توخمة كرؤمؤسؤمةكان و لةشة كرؤمؤسؤمةكان ئةوةية كة توخمة كرؤمؤسؤمةكان ؟ 2020-2019ب
أ .ذمارةيان لة طشت زيندةوةران لة لةشة كرؤمؤسؤمةكان زياترة
ب .لةماوةى دابةشبوونى يةكةمى كةمة دابةشبوون بةشيَوةى جووتى ليَكضوو دةرناكةون
ج .جطة لةو بؤهيَالَنةى كة توخمى تاك ديارى دةكةن هيض بؤهيَلَيَكى ديكة هةلَناطرن
د .سةرِةرِاى ئةو بؤهيَالَنةى كة توخمى تاك ديارى دةكةن بؤهيَلَى ديكةش هةلَدةطرن
د .فرة بؤهيَلَيية ج .بة توخم بةستراوة ب .لةشيية .7رِةنطى ضاو لة ميَشى ميوةدا سيفةتيَكى ؟ 2016-2015ب أ .بة توخم كارتيَكراوة
.8ئةطةر جووتبوونيَك ئةنجامدرا لةنيَوان ميَيةيةكى ميَشى ميوةى ضاو سورى دوورِةط و نيَرةيةكى ضاو سثيدا ،رِيَذةى ضاوةرِوانكراوى ميَيةكان كة
ضاو سثى دةبن ضةندة وة رِيَذةى ضاوةرِوانكراوى بؤ نيَرةى ضاو سثى ضةندة ؟ 2015-2014خ1
ب %50 .ميَيةكان ضاو سثى دةبن %50 ،نيَرةكان ضاو سثى دةبن أ .ميَيةى ضاو سثى ثةيدا نابيَت ،هةموو نيَرةكان ضاو سثى دةبن
د .هةموو ميَيةكان ضاو سثى دةبن ،نيَرةى ضاو سثى ثةيدا نابيَت ج .ميَيةى ضاو سثى ثةيدا نابيَت %25 ،نيَرةكان ضاو سثى دةبن
.9كاتيَك مؤرطان جووتبوونيَكى ئةنجامدا لةنيَوان نيَرة و ميَيةكى وةضةى يةكةم (لة ميَشى ميوة) ئةوةى واى ليَكرد طريمانةكةى دابنيَت كة دةلَيَت
بؤهيَلَى بةرثرسيار لة رِةنطى ضاو بةستراوة بة كرؤمؤسؤمى Xئةو ئةنجامة بوو ؟ 2017-2016خ1
ب .هةموو تاكة ضاو سثييةكان نيَرة بوون أ .نيوةى نيَرةكان و نيوةى ميَيةكان ضاو سثى بوون
د .هةموو تاكة ضاو سثييةكان ميَية بوون ج .هةموو تاكة ضاو سوورةكان ميَية بوون
.10ميَشيَكى ميوةى ضاو سورى دوورِةط ليَكدرا لةطةلَ ميَشيَكى نيَرةى ضاو سثى ،رِيَذةى ضاوةرِوانكراوى تاكى ثةيدابوى ضاو سثى لةم ليَكدانة
د%75 . ج%50 . ضةندة ؟ 2016-2015خ 1أ %0 .ب%25 .
.11بؤهيَلَة هاوثةيوةندةكان ؟ 2014-2013خ 2أ .دةكةونة سةر كرؤمؤسؤمة جياوازةكان
د .تةنها لة لةشة خانةكاندا هةن ج .تةنها لة نيَردا هةن ب .دةكةونة سةر هةمان كرؤمؤسؤم و بةيةكةوة دةميَننةوة
.12بؤهيَلَة هاوثةيوةندةكان ؟ 2012-2011خ2
د .تةنها لة لةشة خانةكاندا هةن ج .تةنها لة نيَرةدا هةن ب .بةيةكةوة دةطوازريَنةوة أ .دةكةونة سةر كرؤمؤسؤمة جياوازةكان
.13كاتيَك مؤرطان جووتبوونيَكى ئةنجامدا لةنيَوان تاكةكانى وةضةى يةكةمى ميَشى ميوة GgLl X GgLlوةضةى دووةمى ثةيدا كرد بينى هةنديَك
وةضةى جياواز لة هةردوو باوان ثةيدا بوون لةطةلَ ئةوةى هةردوو بؤهيَلَى (رِةنطى لةش و دريَذى بالَ) كةوتونةتة سةر هةمان كرؤمؤسؤم،
د .دابةشبوونى سةربةخؤ ج .هاوثةيوةندى ب .ثةرِينةوة ئةمةى طةرِاندةوة بؤ ؟ 2017-2016خ 2أ .بؤماوة بازدان
.14جووتبوونيَك لةنيَوان دوو ميَشى ميوة ئةنجامدرا كة بؤماوة بابةتى دوورِةط بيَت بؤ هةردوو سيفةتى رِةنطى لةش و دريَذى بالَ كة دوو بؤهيَلَى
هاوثةيوةندن (دةكةونة سةر هةمان كرؤمؤسؤم) ئةوا رِيَذةى ئةو وةضانةى بؤماوة بابةتيان دوورِةطة بؤ هةردوو سيفةت ضةندة (وادابنىَ ثةرِينةوة
د16/2 . ج4/1 . ب2/1 . رِوونادات) ؟ 2018-2017خ 1أ16/4 .
14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
ب ب ب ب ج ب ب ج د ج ب أ أ ب
P a g e 184 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
كرؤمؤسؤمةكان و بؤمانةوة ل170-165 كةرتى يةك ثرسيارة نيشتيمانيةكان بةندى نؤيةم
لةكاتى ليَكدانى QqRr x QqRrرِيَذةى بؤماوة بابةتى ضاوةرِوانكراوى تاكة ثةيدابووةكانى ئةم ليَكدانة ضيية ،ئةطةر بزانيت هةردوو ئةليلة زالَةكة .15
ڕێژهى پهڕينهوه بۆهێڵهكان د 2017-2016 E ،F ،D .خ1 جD ،F ،E . أ F ،D ،E .بD ،E ،F .
%3 D ،E رِيزبوونى هيَلَى بؤهيَلَةكان لةسةر يةك كرؤمؤسؤم ناودةبريَت بة ؟ 2017-2016ب .17
%18 F ،D أ .نةخشةى كرؤمؤسؤمى ب .هيَلَكارى كرؤمؤسؤمى ج .دابةشكردنى سةربةخؤ د .ب+ج بةيةكةوة
%21 F ،E أ .ثةرِينةوة رِوونادات هةتا ماوةى نيَوان دوو بؤهيَلَ دووربيَت كة يةك كرؤمؤسؤم هةلَيان دةطريَ ؟ .18
ب .ئةطةرى رِوودانى ثةرِينةوة زياد دةبيَت ج .ئةطةرى رِوودانى ثةرِينةوة كةم دةبيَت د .هيض كاريطةرى لةسةر ثةرِينةوة نابيَت 2020-2019ب
ئةطةر زانيت كة هةردوو بؤهيَلَى ( Aو )Bبة 16يةكةى نةخشةى كرؤمؤسؤمى ليَكجياكراونةتةوة ،هةروةها هةردوو بؤهيَلَى ( Aو )Cبة 12 .19
يةكةى نةخشةى كرؤمؤسؤمى ليَكجياكراونةتةوة ،وة دوو بؤهيَلَى ( Bو )Cنزيكن لةيةك ،بةمةش رِيزبةندى بؤهيَلَةكان لةسةر كرؤمؤسؤم ؟
د ACB .دةبيَت 2012-2011خ1 ج CBA .دةبيَت ب BAC .دةبيَت أ ABC .دةبيَت
بة ثشت بةستن بةو زانيا ريانةى لةم ويَنة هيَلَكارييةدا ديارة وةالَمى رِاست لةمانة هةلَبذيَرة ؟ 2018-2017خ2 .20
د .ب+ج بةيةكةوة ج .كارناكاتة سةر زيندةوةرةكة خؤى ب .بؤماوةييانة دةطوازريَتةوة أ .لة خانةكانى تؤو هيَلكةدا رِوودةدات
ئةو بازدانانةى كة لةوانةية بطوازريَنةوة ثةيدا دةبيَت لة ؟ 2015-2014ب .22
د .أ+ب بةيةكةوة ج .زؤربوونة خانةكان ب .خانةكانى ثيَست أ .لةشة خانةكان
هيَلَكاريية كرؤمؤسؤميةكةى تةنيشت نيشانى دةدات كة ؟ 2016-2015خ1 .23
ب .كةسةكة نيَرةية و دياردةى داونى هةية أ .كةسةكة نيَرةية و بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى هةية
د .كةسةكة نيَرةية و تيَكضوونى بؤماوةيى نيية ج .كةسةكة ميَيةية و تيَكضوونى بؤماوةيى نيية
سةرنةكةوتنى جيابوونةوةى كرؤمؤسؤمة ليَكضووةكانة لة كةمة دابةشبووندا ؟ 2016-2015خ2 .24
پێش بازدان د .البردن 2011-2010خ1 ج .طواستنةوة ب .طؤرِينةوة أ .وةرطةرِان
A B D E F كام لةم بازدانانة لة ئةنجامى ثنتة بازدانةوة ثةيدا دةبيَ و دةبيَتةهؤى طؤرِانى زياتر لة يةك ترشى ئةمينى ؟ .32
دواى بازدان د .ب+ج بةيةكةوة ج .طؤرِينةوة ب .الدان أ .وةرطةرِان
ثنتة بازدان بريتية لة ؟ 2016-2015ب 2013-2012خ2 .33
ب .زيادبوون يان كةمبوونى بؤهيَلَةكان أ .زيادبوون يان كةمبوونى كرؤمؤسؤمةكان
د .وةرطةرِانى رِيزبةندى DNA ج .طؤرِان لة يةك نيوكليَؤتايد
كام لةم رِيزبةنديانةى خوارةوة خوارةوة لة ئةنجامى طؤرِينةوةى ئةم رِيزبةنديية GAAGAAGAAثةيدا دةبيَت ؟ 2011-2010خ2 .34
د .فييَيل كيتؤنيوريا ج .هانتنطتؤن ب .تاى ساكس أ .بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى
لة تؤمارى رِةضةلَةكدا ضى دةنويَنيَت ؟ 2018-2017ب ئةم هيَماية .39
د .ميَيةكى تووشبوو ج .نيَرةيةكى تووشبوو ب .ميَيةكى ساغ أ .نيَرةيةكى ساغ
لةم تؤمارى رِةضةلَةكةدا يةكيَك لة تاكةكان تووشبووة بة تيَكضونيَكى بؤماوةيى ،تاكة هةلَطرةكان ديارى بكة ؟ 2016-2015خ2 .40
د .تاى ساكس ج .هانتينطتؤن ب .شيزؤفرينيا أ .شيَرثةنجةى مةمك
تؤمارى رِةضةلَةكةكة دةطةرِيَتةوة بؤ خيَزانيَك كةلةناو تاكةكانى تيَكضونيَكى بؤماوةى هةية ئةم تيَكضونة دةطونجيَ كام لةم نةخؤشيانةى هةبيَ ؟ .43
د .خويَنبةربوون 2016-2015خ1 ج .فينيل كيتؤنيوريا PKU ب .نةخؤشى هانتينطتؤن HD أ .كةمخويَنى داسولكةيى HBB
شيَوازى بؤمانةوة لة يةكيَك لةم نةخؤشييانة لةشى زالَة ؟ 2015-2014خ2 .44
د .خويَن بةربوون ج .شيَرثةنجةى مةمك ب .فينيل كيتونيوريا أ .بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى
ئةو نةخؤشييةى كة دةكةويَتة ذيَر كاريطةرى ئةليليَكى زالَى بؤهيَلَيَكى دياريكراو بريتيية لة ؟ 2013-2012خ2 .45
د .فينيل كيتؤنيوريا ج .خويَن بةربوون ب .بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى أ .هانتيطتؤن
ئةم تؤمارى رِةضةلَةكة تاكيَك دةردةخات كة تووشى فينيل كيتؤنيؤريا بووة بؤماوة بابةتى تاكى ئاماذةثيَكراو بة ذمارة ( )1ضيية ؟ .46
د 2017-2016 XrY .خ2 جXRXr . بRr . أRR .
46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31
ب أ ج ب ج ج ج ج ج ج ب ج ب ج ب د
ب .بؤماوة بابةتى هةردوو تاكى 2و 4يةكرِةط و زالَة أ .بؤماوة بابةتى هةردوو تاكى 3و 5دوورِةطة
د .أ+ج بةيةكةوة ج .بؤماوة بابةتى هةردوو تاكى 2و 4يةكرِةط و بةزيوة
كام لةم سيفةتانة يان تيَكضوونة بؤماوةييةكان بة توخم بةستراو نيية ؟ 2018-2017ب .50
د .كةم خويَنى داسولكةيى ج .خويَن بةربوون ب .رِةنط كويَرى أ .رِةنطى ضاو لة ميَشى ميوة
شيَوازى بؤمانةوة ديارى بكة لةم تؤمارى رِةضةلَةكةدا ؟ 2015-2014خ1 .51
د .لةش بةزيوو ج .زالَبوونى ناتةواو ب .بةستراو بة كرؤمؤسؤمى Y أ .بةستراو بة كرؤمؤسؤمى X
ئةطةر ئةم دوو هاوسةرة كورِيَكى تريان ببيَت ئةوا ئةطةرى ضةندة كة تووشى ئةم تيَكضوونة بؤماوةيية نةبيَت ،كة لةم تؤمارى رِةضةلَةكة .52
د%100 . ج%50 . ب%25 . أ%0 . رِوونكراوةتةوة ؟ 2018-2017خ1
كام لةم تيَكضوونانةى خوارةوة دواكةوتنى ثلةى ذيرى يان كةمى تواناى ذيرى لةطةلَدا نيية ؟ 2013-2012خ1 .53
د .نةخؤشى هانتيطتؤن ج .نةخؤشى فينيل كيتؤنيوريا ب .نةخؤشى بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى أ .دياردةى داون
تؤمارى رِةضةلَةكى بةرامبةر ضؤنيةتى بؤمانةوةى كام لةم نةخؤشييانة دةردةخات ؟ 2019-2018خ2 .54
د .هةموو ئةمانة ج .فينيل كيتؤنيوريا ب .بةرِيشالَبوونى ضيكلَدانةيى أ .تاى ساكس
بةثشت بةستن بةم تؤمارى رِةضةلَةكة كة تيَكضوونيَكى بؤماوةيى رِووندةكاتةوة ،كام لةم ضوار جووتة ئةطةرى زياترة منالَى يةكةميان تووشبووى .55
د4 . ج3 . ب2 . ئةم تيَكضوونة بؤماوةيية ببيَت ؟ 2019-2018خ 1أ1 .
سيفةتة بة توخم بةستراوةكان ئةو سيفةتانةن كة بؤهيَلَةكانيان لةوانةية بكةونة سةر ؟ 2019-2018ب .56
د .أ+ب بةيةكةوة ج .لةشة كرؤمؤسؤمةكان ب .كرؤمؤسؤمى Y أ .كرؤمؤسؤمى X
هيَلَكارييةكة ضؤنيةتى بؤمانةوةى سيفةتيَك بةدريَذايى ضةند وةضةيةك دةردةخات ؟ 2020-2019ب .57
د .لينؤرِينى بؤماوةيى ج .تؤمارى رِةضةلَةك ب .هيَلَكارى كرؤمؤسؤمةكان أ .نةخشةى كرؤمؤسؤمى
كام لةم سيفةتانةى مرؤظ بؤماوةيى فرة بؤهيَلَى نيية ؟ 2015-2014ب .58
د .رِةنطى قذ ج .دريَذى ب .رِةنطى ثيَست أ .بؤهيَلَةكانى خويَنى ABO
يةكيَك لةم سيفةتانةى لة سيفةتى فرة بؤهيَلَةكان نيية ؟ 2019-2018ب .59
د .رِةنطى ضاو ج .رِةنطى موو ب .شيَوةى قذ لةالى قةفقاسيةكان أ .دريَذى
كام لةم بؤماوةبابةتانة برِى زياتر لة ميالنين بةرهةمديَنن لة ثيَستى كةسيَك كة بةر تيشكى خؤر ناكةويَت (ئةطةر بزانيت رِووخسارى .60
بةرهةمهيَنانى برِى زؤر لة ميالنين زالَة بةسةر رِووخسارى بةرهةمهيَنانى برِى كةم لة ميالنين) ؟ 2017-2016خ2
دAABbCc . جAaBbcc . بAaBBCC . أAaBbCc .
كام جؤرةكانى بؤمانةوة لةطةلَ رِةنطى ثيَستدا دةطونجيَت لة مرؤظدا ؟ 2016-2015ب .61
د .سيفةتة ئالَؤزةكان ج .سيفةتى كارتيَكراو بة توخم ب .زالَبوونى ناتةواو أ .زالَبوونى تةواو
ئافرةتيَك كؤمةلَةى خويَنةكةى لةجؤرى ()Aة و كضيَكى هةية لةجؤرى ()Oة و كورِيَكى هةية كؤمةلَةى خويَنةكةى لةجؤرى ()Bة ،ئةوا كام .62
دii . جO . بIBi . لةمانة لةوانةية بؤماوةبابةتى باوكةكة بيَت ؟ 2018-2017خ 1أIBIB .
62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52 51 50 49 48 47
ب د ب ب أ ج د ب د ب ج أود د د ج ب
د .أ+ب بةيةكةوة ج .رِاويَذثيَكردنى بؤماوةيى ب .ضارةسةركردنى بؤهيَلَى أ .ليَنؤرِينى بؤماوةيى
تةكنيكاريةكه بةكارهاتووة بؤ دةستنيشان كردنى نةخؤشية بؤماوةييةكان ئةنجامدةدريَ لةنيَوان هةفتةى ضةنةمى سكثرِى ؟ 2018-2017خ2 .79
د .نةشتةرطةرى ج .ليَدان لة ثشت و سنطى نةخؤش ب .ثاريَزى خؤراك أ .دةرزى ئةنسؤلين
81 80 79 78
ب ج ب ج
بهندى دهيهم
د .جيَثةنجةى DNA ج DNA .دووبارةثيَكهاتوو ب .ئاراستةكةرى لةبةرطرتنةوة أ .ئةنزيمى كةرتكةر
ئةو كردارةى كة تيَيدا ثارضةكانى DNAبةثيَى دريَذيان و بارطةى كارةباييان جيادةكريَتةوة ناودةبريَت بة ؟ .14
د .جياكردنةوةى بؤهيَل ج .كارليَكى زنجيرةيى ئةنزيمى ثةلمةرِة ب .شيكردنةوةى فرة دريَذى أ .جياكردنةوةى كارةبايى جةالتينى
DNAدووبارة ثيَكهاتوو بريتيية لة ؟ .15
ب .هةر يةكخستنيَكى DNAبةكتريا و زيندةوةريَكى ناووك رِاستةقينة أ DNA .ثالزميدة ،ثارضة بةخشةريَكى DNAبؤ زيادكراوة
د DNA .بةكترياية كة ئاراستةكةرى لةبةرطرتنةوةى بؤ زيادكراوة ج .هةر يةكخستنيَكى DNAية لة دوو سةرضاوةى جياوازةوة يان زياترة
ئةو زنجيرة DNAيةى لةرِيَطةى يةكخستنى DNAلة دوو جؤرى جياواز ثةيدا دةبيَت لة زيندةوةراندا ناودةبريَت بة ؟ .16
د RNA .كةرتكراو ج DNA .دووبارة ثيَكهاتوو ب DNA .ثالزميدى أ RNA .دياريكراو
أ .لة دوو سةرضاوةى جياوازدا DNAدووبارة ثيَكهاتوو ثيَكديَت لةرِيَطةى يةكخستنى طةردةكانى DNA؟ .17
د .بةو ثرؤتينانةى دةطةرِيَنةوة بؤ جؤرى زيندةوةريَكى جياواز ج .بة طةردةكانى RNAدا ب .لة دوو كرؤمؤسؤمى هةمان زيندةوةردا
أ .بؤهيَلَة ناثةسةندةكان الببريَت لةبةرطرتنةوة كرداريَكة دةكريَت بةهؤيةوة ؟ .18
د .ضةندين خانةى ليَكضوو بةرهةمبيَت ج .ضةندين لة ثارضة DNAليَكضوو بةرهةمبيَت ب .بؤهيَلَى نوىَ دابنريَت
أ .دووهيَند دةبن كاتيَك كرؤمؤسؤمى سةرةكى زيندةوةرةكة دووهيَند دةبيَت ثالزميدةكان ؟ .19
د .هةموو ئةمانة ج .بةزؤرى ئاراستةكةرن و بةكارديَن لة ئةندازةى بؤماوةييدا ب .ثارضةى ئةلَقةيين لة DNAبةكتريادا
كارليَكى زنجيرةيى ئةنزيمى ثةلمةرِة :ثارضة DNAدووهيَندكراو ؟ .20
ب .ئةندازةى بؤماوةيى :بؤهيَلَة نويَكان أ .بةكتريا ئةندازةى بؤماوةيى بؤ كراوة :ثرؤتينةكانى مرؤظ
د DNA .ثالزميد :جياكردنةوةى كارةبايى جةالتينى ج .ئةنزيمى ثةلممةرِةى :RNAئةنزيمة كةرتكةرةكان
كام لةمانة لة ئيَستادا جيَبةجىَ ناكريَت لة تةكنؤلؤذياى DNA؟ .21
ب .دانانى بؤهيَلَى ساغ بؤ كؤرثةلة كة بؤهيَلَى ناساغ هةلَدةطرن أ .بةرهةمهيَنانى ئةنسؤلينى مرؤظ بةهؤى خانةكانى بةكتريا
ج .دانانى بؤهيَلَةكانى بةرطرى ميَرووةكان بؤ ئةو رِووةكانةى كة بةرووبوومى كشتوكالَييان هةية
د .بةرهةمهيَنانى هؤكارى خويَن مةيين بؤ كةسانى تووشبوو بة نةخؤشى خويَن بةربوون
لة ئيَستادا دةتوانريَت ضارةسةرى بؤهيَلَى لة ؟ .22
ب .والة بؤهيَلَةكانى مرؤظ دةكات ثرؤتينةكانى بةكتريا بةرهةمبيَنيَت أ .لةرِيَى تةكنيكىَ كة ئيَستا ناكريَت
د .والة بةكتريا دةكات كة ثرؤتينةكانى مرؤظ بةرهةمبيَنيَت ج .دةبيَتة هؤى ثةيداكردنى جؤرى نوىَ لة زيندةوةراندا
23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13
د أ ب أ د د أ ج ج أ د
كۆتايى
ب .كاريگهرى گهورهى دهبێت لهسهر پهستانى گرژبوونى دڵ ج .كاريگهرى گهورهى دهبێت لهسهر گرژبوون و خاوبوونهوهى دڵ
د .هيچ كاريگهرى نابێت لهسهر پهستانى گرژبوون و خاوبوونهوهى دڵ
جياوازى نێوان خوێنهێنهر و خوێنبهر ئهوهيه كه خوێنهێنهر ؟ أ .تهنها خوێنى كهم ئۆكسجين دهگوازێتهوه بۆ دڵ .12
ب .زمانهى تێدا نييه ج .ديوارهكانى له س ێ چين پێكهاتووه د .چينه ماسولكهكهى كهمتر ئهستوره و بڕێكى كهمتر لووسه ماسولكهى تێدايه
كام لهمانه له جياكهرهوهكانى سييه سوڕه ؟ أ .ئهو خوێنهێنهرانهى كه خوێن بۆ گوێچكهڵهى چهپ دههێننهوه .13
ب .ئهو خوێنبهرهى كه لهسكۆڵهى چهپهوه دهردهچێت ج .ئهو خوێنبهرهى كه لهسكۆڵهى ڕاستهوه دهردهچێت د .أ+ج بهيهكهوه
ئهو كهسهى كه دژه پهيداكهرى Bو Rhلهسهر ڕووى خڕۆكه سورهكانى خوێن ههڵگرتبێت دهتوانێت خوێن بدات به كۆمهڵه خوێنى ؟ .14
أ .له پالزما توابێتهوه ب .بهشێوهى ئايۆنى بيكاربۆنات بێت ج .به هيمۆگلۆبينهوه بهسترابێت د .أ+ب بهيهكهوه
ب .ماسولكهى پهراسووهكان خاودهبنهوه ج .سنگه كهلێن فراوان دهبێت د .ههواى زهپۆش گوڕ دهكاته ناو سييهكان
ههموو ئهمانهى دێن لينجه پهردهيان ههيه جگه له ؟ أ .زێ ب .كهلێنهكانى لووت ج .ڕووى پێست د .جۆگهكانى ههرس .17
أ .كوژهره خانه سروشتييهكان ب .بيرخهرهوه خانه ب .ههڵلوشێنهره گهورهكان د .خڕۆكه سپييه هاوتاكان
وهاڵمدانهوه بهرگرييهكانى خانهيى پێويستى ههيه به ؟ أ .ئينتهرلوكين 2ب .بهرههمهێنانى دژهتهنهكان ج .پالزما خانهكان د .ليمفه خانهى B .19
لهو نهخۆشييانهى كه توانراوه دهستيان بهسهردا بگيرێت لهڕێگهى متمانهكردن به كوتاوهكان ؟ .20
أ .تێكچوونن له بهرگرييه كۆئهندام ب .وهاڵمدانهوهى بهرگرييه دژ به ههمهجۆر ماددهكانى دهورووبهرى ژينگهيى
ج .پهالمارى بهرگرييه كۆئهندامه بۆ سهر خانهكانى لهش ى خۆى د .وهاڵمدانهوهى بهرگرييه دژ به هۆكارى نهخۆش ى
كام لهمانه دهربارهى قۆناغى دووهمى تووشبوون به ڤايرۆس ى HIVههڵهيه ؟ أ .ژمارهى گهردهكانى ڤايرۆس ى HIVبهردهوام لهكهمبووندايه .22
ب .ژمارهى خانهكانى Tبهردهوام لهكهمبووندايه ج .بڕى دژهتهنهكان بۆ دژه پهيداكهرى HIVبهردهوام لهزيادبووندايه د .ليمفه ڕژێنهكان ههڵدهئاوسێن
ڤايرۆس ى HIVناگوازرێتهوه لهڕێگهى ؟ أ .بهركهوتنى ئاسايى ب .ههوا ج .ئاو د .ههموو ئهوانه .23
كام لهمانه بهشێك نييه له جووڵه بهش ى چێوه دهماره كۆئهندام ؟ أ .نێوانه دهماره خانهكان .27
ب .بهش ى سمپاساوى خۆييه كۆئهندامى دهمار ج .بهش ى پاراسمپاساوى خۆييه كۆئهندامى دهمار د .لهشه دهماره كۆئهندام
جۆگهى ئۆستاكى .........دهگهيهنێت ؟ .28
أ .گوێى دهرهوه به گهروو ب .گوێى ناوهڕاست به گهروو ج .گوێى ناوهوه به گهروو د .گوێى دهرهوه به گوێى ناوهڕاست
ڕيزبهندى تهواو بۆ گواستنهوهى ڕاگهياندنه هاتووهكان له وهرگرهكانى پێستدا واته وهرگرهكانى بهركهوتن و گهرمى و ئازار و پهستان بۆ شوێنى .29
لێكدانهوهيان بريتييه له ( )1النك )2( ،دڕكهپهتك )3( ،ناوهنده فرمانى ههستى و جووڵهيى له توێكڵى مێشك )4( ،قهدى دهماخ) ؟
أ 4312 .ب 1342 .ج 3412 .د3142 .
ڕهنگ كوێرى ڕووئهدات بههۆى نهبوونى يان ناتهواوى له ؟ أ .خانه قوچهكييهكان ب .بيلبيله ج .خانه چيلكهييهكان د .كۆرنيه .30
أ .بارى پشتبهستن كهم بكات ب .بارى ئالوودهبوون كهم بكات ج .بارى بهرگهگرتن زياد بكات د .بهبارى دابڕان تێپهڕێت
كۆكايين ؟ أ .دهماره گوێزهرهوهكان له گهيێنكه قليش ههڵدهوهشێنێت ب .دووباره مژينهوهى دۆپامين له دهماره گهيێنكه چاالك دهكات .32
ج .دووباره مژينهوهى دۆپامين له دهماره گهيێنكه دهوهستێنێت د .كاريگهرييهكهى له كاريگهرى دهماره گوێزهرهوهى ئهسيتايڵ كۆلين دهچێت
ئاوێتهى پيپتيده -هۆرمۆن وهرگر ؟ أ .ئهنزيمێك چاالك دهكات ATPدهگۆڕێت بۆ AMPئهڵقهيى .33
ب .بۆهێڵهكان چاالك دهكات ج .لهڕێى وهرگرهكانى ناو ناووكهوه كار دهكات د .لهڕێى وهرگرهكانى ناو سايتۆپالزماوه كار دهكات
كام لهم جووتانهى كه دێن ڕاست نين ؟ أ .دهماره كۆئهندام :كرۆكى ئهدريناڵ .34
ب .پلى دواوهى ژێر مێشكه ڕژێن :توێكڵى ئهدريناڵ ج .پلى پێشهوهى ژێر مێشكه ڕژێن :گون د .پلى پێشهوهى ژێر مێشكه ڕژێن :سايرۆيده ڕژێن
له لێكدانى تاقيكارى ئهگهر .......وهچهكان ڕووخساره بابهتى زاڵ بن ئهوا بۆماوه بابهتى ناديار يهكڕهگ دهبێت ؟ أ %25 .ب %50 .ج %75 .د%100 . .48
جووتبوونى نێوان دوو تاكى جياواز له دوو سيفهتى بۆماوهييدا ناودهبرێت به ؟ .49
أ .كۆريۆنى هاندهرى توخمه ڕژێنهكان ب .هاندهرى تهنى زهرد ج .هاندهرى چيكڵدانه د .هاندهرى توێكڵى ئهدريناڵ
لهكام لهمانه تورهكهى سهراو دهدڕێت و شلهى سهراو ورووژم دهكات بۆ دهرهوه بهزێدا ؟ .34
فريدريك گريڤس ...........بهكارهێنا بۆ دهرخستنى ئهوهى كه بۆماوه مادده تواناى گواستنهوهى ههيه له خانهيهكهوه بۆ خانهيهكى ديكه ؟ .39
د .كۆمهڵهكانى خوێن ABO ج .شێوازهكانى سهر ڕووتانهوه ب .ڕهنگ كوێرى أ .ڕهنگى پێست كام لهمانه نمونهيه بۆ ئهليل زۆرى ؟ .47
أ .لێنۆڕينى بۆماوهيى ب .چارهسهركردنى بۆهێڵى ج .جياكردنهوهى سهراو د .لێنۆڕينى گۆچكهكانى كۆريۆنى
شێوازى هێڵه پهيدابووهكان له پارچهكانى DNAدياريكراودا لهجياكردنهوهى كارهبايى جهالتينى ناودهبرێت به ؟ .49
أ .درێژى فره شێوه ب .جێپهنجهى DNAج DNA .دووباره پێكهاتوو د .ئاراستهكهرى لهبهرگرتنهوه
پارچهى DNAدهستكردى تاك زنجيرهن لهنزيكهى 30-20نيوكليۆتايد پێكهاتوون پێويسته دابينبكرێن تاوهكو ئهنزيمى پهملهرهى DNAدهست بهكردارى .50
دووهێندبوون بكات لهكارلێكى زنجيرهيى ئهنزيمى پهملهره ؟ أ .دهسپێكهكان ب .جهمسهره كهتيرهييهكان ج .پشكنهر د .پالزميدهكان
ڕووى جياوازى لهنێوان ئێسك و كڕكڕاگه ئهوهيه كه ئێسك ؟ أ .بهستهره شانهيه .2
ب .لهنێوان خانهكانيدا خوێى گرنگى تێدا نيشتووه ج .خانهكانى له بڕێكى گهورهى ماددهى نێوان خانهكاندا نقووم بوون د .ههموو ئهوانه
كام لهمانه دهربارهى مۆخى زهردى ئێسك ههڵهيه ؟ أ .جهمسهرهكانى درێژه ئێسك پڕدهكاتهوه ب .وهكو كۆگه بۆ وزهى يهدهگ كاردهكات .3
ج .لهتوانايدايه بگۆڕێت بۆ مۆخى سورى ئێسك لهكاتى وونكردنى بڕێكى زۆرى خوێن د .زۆربهى له چهورييه خانهكان پێكهاتووه
ههموو ئهمانه دهربارهى پهڕهى جهمسهرى ئێسك ڕاسته جگه له ؟ .4
أ .له جهمسهرى دريژه ئێسكى پێنهگهيشتوودا ههيه وهك ئێسكهكانى باڵ و الق ب .له كڕكڕاگه خانهكان پێكدێت كه تواناى دابهشبوونيان ههيه
ج .له پهڕهى جهمسهرى ئێسكدا كاتێك كهسهكه دهگاته بهژنى تهواوى خۆى ئێسكهكان بهتهواوى جێگهى كڕكڕاگه دهگرنهوه
د .پهڕهى جهمسهرى ئێسك شوێنى گهشهى ئێسكه بهبارى پانى له ئێسكهكانى كهلهى سهر
جومگه جووڵه سنوردارهكان ؟ أ .ڕێگه به چهمانهوه و سوڕانهوهى لهش دهدهن ب .ئێسكهكانى بڕبڕهى پشت له شوێنى خۆياندا جێگير دهكهن .5
ج .ڕێگه به سوڕانهوهى سهر دهدات له اليهكهوه بۆ اليهكهى ديكه و لهرزاندنى سهر بۆ نهخێر د .أ+ب بهيهكهوه ڕاستن
له پێكهاتهى پهيكهره ماسولكهدا كام لهمانه له خاڵه جهمسهريهكاندا لهسهر هێڵى Zڕاگيردهبن ؟ .6
أ .تهنها دهزووه باريكهكانى ئهكتين ب .دهزووه باريكهكانى مايۆسين و دهزووه ئهستوورهكانى ئهكتين
ج .تهنها دهزووى ئهستوورهكانى مايۆسين د .دهزووه باريكهكانى ئهكتين و دهزووه ئهستوورهكانى مايۆسين
به پشتبهستن به شێوهكه وهاڵمى ڕاست له خشتهكهدا ههڵبژێره ؟ .7
كاتێك ماسولكهى ڕهنووس ى كاتێك ماسولكهى ڕهنووس ى
ماسولكهى ڕهنووس ى 2 ماسولكهى ڕهنووس ى 1
1لهبارى خاوبوونهوهدايه 2لهبارى گرژبووندايه
باڵ لهبارى ڕاستوونهوهيه ئانيشك لهبارى چهمانهوهيه ماسولكهى گرژۆك ماسولكهى كشۆك أ
باڵ لهبارى ڕاستوونهوهيه باڵ لهبارى ڕاستوونهوهيه ماسولكهى كشۆك ماسولكهى گرژۆك ب
ئانيشك لهبارى چهمانهوهيه باڵ لهبارى ڕاستوونهوهيه ماسولكهى كشۆك ماسولكهى گرژۆك ج
ئانيشك لهبارى چهمانهوهيه ئانيشك لهبارى چهمانهوهيه ماسولكهى گرژۆك ماسولكهى كشۆك د
ئهگهر پهستانى خوێن له كهسێكى پێگهيشتووى مێيه يهكسان بێت به 110/70ئهوا ڕهنووس ى 110دهپێورێت لهكاتى كرانهوهى ؟ .8
أ .زمانهى دووپهڕهيى دڵ يهتهنها ب .زمانهى س ێ پهڕهيى دڵ بهتهنها ج .شاخوێنبهره زمانه و سييه زمانه د .زمانهى دووپهڕهيى و س ێ پهڕهيى
كام لهمانه پهيوهندى لهنێوان پێكهاتهى موولوولهكانى خوێن و فرمانهكهى ڕوون دهكاتهوه ؟ .9
أ .ديوارهكهيان لهس ێ چين پێكهاتووه ب .زمانهيان تێدايه ج .ئهستوورى ديوارهكهيان يهك چين خانهيه د .ههموويان ناڕاستن
كام لهمانه له جياكهرهوهكانى كۆئهندامه سوڕه ؟ أ .ئهو خوێنبهرهى كه لهسكۆڵهى چهپهوه دهردهچێت .10
ب .ئهو خوێنهێنهرانهى كه خوێن بۆ گوێچكهڵهى چهپ دههێننهوه ج .ئهو خوێنبهرهى كه لهسكۆڵهى ڕاستهوه دهردهچێت د .ب+ج بهيهكهوه
ڕووى لێكچوون لهنێوان سييه خوێنهێنهرهكان و كلۆره خوێنهێنهرى سهروو ئهوهيه كه ههردووكيان ؟ .11
أ .بهشدارى دهكهن له گهڕاندنهوهى ليمف بهرهو دڵ ب .خوێنى كهم ئۆكسجين بۆ دڵ دهگهڕێننهوه
ج .خوێنى تێر ئۆكسجين بۆ دڵ دهگوازنهوه د .پهستانى خوێنيان تێدا نزمه به بهراورد لهگهڵ خوێنبهرهكان
ههموو ئهمانه له تايبهتمهندييهكانى خڕۆكه سپييهكانى خوێنن جگه له ؟ .12
أ .بهشدارى دهكهن له بهرگرى كردن له لهش دژبه نهخۆش ى ب .قهبارهيان له خڕۆكه سورهكانى خوێن گهورهتره
ج .ژمارهيان له خڕۆكه سورهكانى خوێن زياتره د .دهتوانن لهڕێى كونهكانى ديوارى لوولهكانى خوێن بچن بۆ شلهى نێوان خانهكان
به پشتبهستن به وێنهكه وهاڵمى ڕاست لهم خشتهيه ههڵبژێره ؟ .13
چى هانى ئاڵووگۆڕى گازهكان خهستى گازى CO2له شوێنى ئهو شوێنهى به پيتى Xئاماژهى
خهستى گازى O2له شوێنى X
دهدات له شێوهكهدا ؟ X پێكراوه دهكهوێته ناو
خهستهلێژى نزمه بهرزه سيكڵدانۆچكهى ههوا أ
پهستانى ههوا له شوێنى X بهرزه نزمه بۆڕێچكهى ههوا ب
پهستانى ههوا له شوێنى X بهرزه نزمه سيكڵدانۆچكهى ههوا ج
خهستهلێژى نزمه بهرزه بۆڕێچكهى ههوا د
P a g e 206 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
تاقيكردنهوهى وزارى خولى يهكهم ساڵى خوێندنى 2021-2020
ئهو كۆمهڵه خوێنانه چين كه دهشێت بدرێنه كهسێك كۆمهڵهى خوێنى AB-بێت به ڕهچاوكردنى دژه پهيداكهرهكانى ( )Rh ،B ،A؟ .14
أ AB- ،AB+ ،O- .ب A- ،B- ،O- ،AB- .ج AB+ ،O+ ،AB- .دA+ ،B+ ،AB+ ،O+ .
سووكهتايهك (لهژێر )39°لهوانهيه ؟ .15
أ .سنوور بۆ گهشهى بهكتريا دابنێت ب .هانى چاالكى خڕۆكه سپييهكان بدات ج .پرۆتينه گرنگهكانى خانه تێكبشكێنێت د .أ+ب بهيهكهوه
كام لهم جووتانه ههڵهيه ؟ أ .كوژهره خانه سروشتييهكان :چهالمارى ئهو خانانه دهدهن كه تووش ى هۆكارى نهخۆش ى بوون .16
ب .پێست :بهربهستێكى فيزيكى ج .ئينتهرفيرۆن :پێكهاتهيهكى شێوه ئهڵقهيى پێكدێنێت د .لينجه پهردهكان :گرتن و گلدانهوهى هۆكارهكانى نهخۆش ى
تايبهتى يان جۆريهتى وهاڵمدانهوه وهاڵمدانهوه بهرگرييهكان پهيدادهبێت له تايبهتى يان جۆريهتى وهرگرهكانى دژه پهيداكهر لهسهر ڕووى ؟ .17
أ .ڤايرۆسهكان ب .ليمفه خانهكان ج .خانه تووشبووهكانى لهش د .ههموو جۆره خڕۆكه سپييهكان
خانهكانى Tياريدهدهر ئينتهرلوكينى 2دهردهدهن كاتێك كه ؟ .18
أ .ئينتهرلوكينى 1خانهكانى Tياريدهدهر چاالك دهكات ب .خانهكانى Tياريدهدهر هێرش دهكاته سهر هۆكارى نهخۆش ى
ج .خانهكانى Tياريدهدهر دهبهسترێن به ههڵلو شێنهره گهورهكان د .خانهكانى Tژههراوى دهبهسترێن به خانهى لهش ى تووشبوو
خانهكانى Tژههراوى و خانهكانى Tسهركوتكهر ههردووكيان ؟ أ .بهشدارى دهكهن (ڕۆڵيان ههيه) له وهاڵمدانهوهى بهرگرييهكانى خانهيى .19
ب .بهشدارى دهكهن (ڕۆڵيان ههيه) له وهاڵمدانهوهى بهرگرييهكانى خانهيى ج .خڕۆكهى سپى خوێنن د .أ+ج بهيهكهوه
له وهاڵمدانهوه بهرگرييه سهرهتاييهكاندا ؟ أ .بيرخهرهوه خانهكان دروستدهبن و ئهگهر ڕووبهڕووى دژه پهيداكهر بوونهوه وهاڵميان دهدهنهوه .20
ب .بيرخهرهوه خانهكان دروستدهبن بهاڵم ئهگهر ڕووبهڕووى دژه پهيداكهر بوونهوه وهاڵميان نادهنهوه
ج .ژمارهيهكى زۆرتر له دژهتهنهكان دروست دهكرێن به بهراورد لهگهڵ وهاڵمدانهوه بهرگرييه دووهمييهكان د .ههموويان ناڕاستن
كام لهمانه ڕاسته دهربارهى قۆناغى دووهمى تووشبوون به ڤايرۆس ى HIV؟ أ .خانهكانى Bناتوانن دژهتهن بۆ ڤايرۆس ى HIVبهرههمبهێنن .21
ب .ژمارهى خانهكانى Tبهردهوام له كهمبوونهوهدان ج .ژمارهى ڤايرۆسهكانى HIVكهم دهبنهوه د .أ+ب بهيهكهوه
گرێى ڕانڤير ناوچهكانى پچڕانى بهرگى مايلينه ؟ .22
أ .له لهش ى دهماره خانهدا ب .له ههرس ێ بهشه سهرهكييهكهى دهماره خانهدا ج .بهدرێژايى تهوهرهى مايلينى د .له لق و پۆپهكاندا
ڕيزبهندى تهواو بۆ گواستنهوهى دهماره ڕاگهياندن له دهماره خانهيهكهوه بۆ دهماره خانهيهكى دواى خۆى بريتييه له ( )1دهماره گوێزهرهوهكان بهناو .23
گهيێنكه قليشدا بهرهاڵدهبن و بهخێرايى بڵودهبنهوه ( )2گۆڕان له پێداڕۆيشتنى پهردهى خانهى دواى گهيێنكه ڕوودهدات لهڕێگهى كارتێكردن له جۆگه
ئايۆنهكاندا ( )3دهماره گوێزهرهوهكان به پرۆتينه وهرگرهكانى پهردهى خانهى دواى گهيێنكهوه دهبهسترێن ( )4ئهركى كار دهگاته دهماره كۆتاييهكانى
تهوهرهى خانهى پێش گهيێنكه ( )5چيكڵدانهكان به پهردهى خانهى پێش گهيێنكهوه دهلكێن و دهتهقن ؟
أ 12453 .ب 21543 .ج 21354 .د23154 .
كام لهمانه دهربارهى ههردوو نيوهگۆى مێشك ههڵهيه ؟ أ .فرمانى ههموو بهشهكانى (ناوهندهكانى) ههردوو نيوهگۆى مێشك لهيهكدهچن .24
ب .ههر نيوهگۆيهكيان دابهش دهبێت بۆ دوو پل ج .لهڕێگهى گورزهيهك له لق و پۆپى دهماره خانه پێكهوه دهبهسترێن د .ههموويان ههڵهن
ههستهوهرگر ؟ أ .دهماره خانهيه ورياكهرهوهكان دهناسێتهوه ب .دهماره ڕاگهياندنهكان به پشتهڕهگدا دهگوازێتهوه له دڕكهپهتكهوه بۆ ماسولكهكان .25
ج .دهماره ڕاگهياندنهكان به سكهڕهگدا دهگوازێتهوه له شوێنى وريابوونهوه بۆ دڕكهپهتك د .أ+ج ههردووكيان ڕاستن
كهوانه جۆگهكان و لوولپێچ ههردووكيان ؟ .26
أ .ئهندامى كۆرتييان تێدايه ب .دهنكۆڵهكانى كاربۆناتى كالسيۆميان تێدايه ج .شلهيهكيان تێدايه د .دهكهونه ناو گوێى ناوهڕاستهوه
به پشتبهستن به شێوهكه وهاڵمى ڕاست له خشتهكهدا ههڵبژێره ؟ .27
زۆربهى ههسته دهماره ڕاگهياندنهكان
وهكو ناوهندێك كۆنترۆڵى تێكڕاى دهست دهگرێت بهسهر دهردانى
جووڵه بهردهوام و خێراكان ڕێكدهخات ئاراستهى ناوچهى تايبهتمهند له
لێدانى دڵ و ههناسهدان دهكات زۆربهى لهشه هۆرمۆنهكان
توێكڵى مێشك دهكات
4 3 2 1 أ
1 2 3 4 ب
4 3 1 2 ج
3 2 4 1 د
نيكۆتين ؟ أ .دهماره گوێزهرهوهكان له گهيێنكه قليش ههڵدهوهشێنێت .28
د .ههموويان ناڕاستن ب .پێدانى ئۆكسجين به شانهكانى لهش زياد دهكات ج .پهستانى خوێن و تێكڕاى لێدانى دڵ نزم دهكاتهوه
نيشانهكانى دابڕان له دهرمانى كاريگهرى دهروونى ئهمانه دهگرێتهوه ؟ أ .هێڵنجدان و ههناسهدانى خێرا و شێوانى دڵ و بورانهوه .30
ب .زيادبوونى زيندهچاالكى و كهمبوونهوهى كێش و بهرزبوونهوهى پهستانى خوێن و تێكڕاى لێدانى دڵ و پلهى گهرمى لهش
ج .لهكهى پێستى دهم و چاو ،ئازارى جومگهكان ،تالێهاتن ،ماندووبوون ،رفتهكانى گورچيله ،كهمبوونهوهى كێش
د .ڕشانهوه و سهرئێشه و خهوزڕان و گرانى ههناسهدان و خهمۆكى و تێكچوونى بيروهۆش و نۆرهدهمار
ههموو ئهمانه رژێنى جۆگهدارن جگه له ؟ أ .ليكه ڕژێن ب .ڕژێنهكانى پاراسايرۆيد ج .ئارهقه ڕژێن د .لينجه ڕژێن .31
كام لهم هۆرمۆنانه وهكو نێردراوى يهكهم كاردهكات ؟ أ .گلوكاگۆن ب .ئهنسۆلين ج .سايمۆسين د .ههموو ئهوانه .32
أ .لهاليهن دهماره كۆئهندام وريا دهكرێتهوه بۆ دهردانى هۆرمۆنهكانى خۆى ب .تهنها هۆرمۆنه پيپتيدييهكان بهرههمدێنێت
ج .هۆرمۆنى ستيرۆيدى بهرههمدێنێت د .لهاليهن پلى دواوهى ژێر مێشكه ڕژێن وريا دهكرێتهوه بۆ دهردانى هۆرمۆنهكانى خۆى
كام لهمانه دهربارهى دورگهكانى النگهرهانز ڕاسته ؟ أ .بهزۆرى خانه جۆگهدارهكانى تێدايه .34
ب .وهك ڕژێنى جۆگهدار و كوێره ڕژێن كاردهكهن ج .وهك كوێره ڕژێن كاردهكهن د .دوو هۆرمۆنى ستيرۆيدى دهردهدهن
هۆرمۆنى ميالتۆنين :ڕژێنى كاژيى ؟ أ .سيكريتين :ههندێك له خانهكانى ديولرى گهده ب .هۆرمۆنى دژهميزتن :پلى پێشهوهى ژێر مێشكه ڕژێن .35
ج .تێستيسترۆن :ئهو خانانهى دهكهونه نێوان تۆوه بۆڕێچكهكان له ههردوو گووندا
د .هۆرمۆنى دهرپهڕاندنى هاندهرى سايرۆيده ڕژێن :TRHپلى پێشهوهى ژێر مێشكه ڕژێن
له پهرچهپێدانهوهى نهرێنيدا ؟ أ .بهرههمى كۆتايى له زنجيرهكهدا ههنگاوى يهكهم وريا دهكاتهوه .36
ب .بهرههمى كۆتايى له زنجيرهكهدا ههنگاوى يهكهم ڕادهگرێت ج .ههنگاوى يهكهم له زنجيرهكهدا هيچ كاريگهرى لهسهر بهرههمى كۆتايى نابێت
د .بهرههمى كۆتايى له زنجيرهكهدا هيچ كاريگهرى لهسهر ههنگاوى يهكهم نابێت
كام لهمانه ڕۆڵى هۆرمۆنى هاندهرى چيكڵدانه FSHدهنوێنێت له نێرهدا ؟ .37
أ .به هاوكارى لهگهڵ تێستيسترۆن هانى دروستبوونى تۆوهخانهكان دهدهن له تۆوه بۆڕێچكهكان ب .هانى دهردانى تێستيسترۆن دهدات
ج .هانى دابهشبوونى خانه دهدات له چيكڵدانه د .هانى دهردانى ئيسترۆجين دهدات لهاليهن چيكڵدانه
ههموو ئهمانه له تۆواودا ههيه جگه له ؟ أ .پرۆستاگالندين ب .شلهيهكى تفت ج .شلهيهكى ترش د .تۆوهخانه .38
بهدرێژايى ماوهى سكپڕى هێلكه له هێلكهدان دهرناپهڕێت لهبهر دهردانى بڕێكى زۆرى ؟ .39
أ .ئيسترۆجين و پرۆجيسترۆن ڕێگه له دهرپهڕاندنى هۆرمۆنى هاندهرى چيكڵدانه و هۆرمۆنى هاندهرى تهنى زهرد دهگرێت
ب .هۆرمۆنى هاندهرى چيكڵدانه و هۆرمۆنى هاندهرى تهنى زهرد ڕێگه له دهرپهڕاندنى ئيسترۆجين و پرۆجيسترۆن دهگرێت
ج .هۆرمۆنى هاندهرى چيكڵدانه و پرۆجيسترۆن ڕێگه له دهرپهڕاندنى هۆرمۆنى هاندهرى تهنى زهرد و ئيسترۆجين دهگرێت
د .هۆرمۆنى هاندهرى تهنى زهرد و ئيسترۆجين ڕێگه له دهرپهڕاندنى هۆرمۆنى هاندهرى چيكڵدانه و پرۆجيسترۆن دهگرێت
به پشتبهستن به شێوهكه وهاڵمى ڕاست لهم خشتهيه ههڵبژێره ؟ .40
جهمسهره تهنى دووهمى تهنى زهردى تێدا پهيدا هێلكهى پيتراوى تێدا
چهقينى تێدا ڕوودهدات
تێدا پهيدا دهبێت دهبێت پهيدا دهبێت
1 2 3 2 أ
2 3 1 1 ب
3 2 1 2 ج
3 2 3 1 د
د .ميزهڕۆ ج .زێ
ملى منداڵدان بهستراوه به ؟ أ .هێلكهدان ب .جۆگهى فالووب .41
أ .كۆريۆنى هاندهرى توخمه ڕژێنهكان HCGب .ئيسترۆجين ج .پرۆجيسترۆن د .ههموو ئهوانه
سێيهكى سێيهم :كۆرپهله دهتوانێت وهاڵمدانهوهى بۆ دهنگه بهرزهكان ههبێت ؟ أ .سێيهكى يهكهم :دڵى كۆرپهله دهست به لێدان دهكات .43
ب .سێيهكى دووهم :ههردوو باڵهكان دهست به دروستبوون دهكهن ج .سێيهكى يهكهم :ئێسكه پهيكهرى كۆرپهله دهست به دروستبوون دهكات
د .سێيهكى سێيهم :چينێك له گهنده موو لهسهر پێستى كۆرپهله دهست به گهشه دهكات
سيفهت :شێوهى كهڵلو ،ڕووخسار ؟ أ .ڕووى تۆو ب .ههڵئاوساو ج .كهمهريهكهاتوو د .ب+ج بهيهكهوه .44
أ .پۆڵگهى گوڵ تهوهرهيى ب .پۆڵگهى تۆو زهرد ج .كهروێشكى موو قاوهيى د .بهرازى غينى موو ڕهش
ئهگهر له لێكدانى دوو ڕووهكى شهوبۆ ڕێژهى ڕووخساره بابهت لهنێوان وهچهكان %50گوڵ سور و %50گوڵ پهمهيى بوون ئهوا بۆماوه بابهتى ههردوو .46
أ .ڕوودهدات كاتێك دهربڕينى ههر ئهليلێك له دوو ئهليلهكهى بۆهێڵێك له وهچهى دووڕهگدا دهردهكهوێت
ب .هيچ تێكهڵبوونێك لهنێوان دوو ئهليلى ڕووخساره بابهتهكهدا ڕوونادات ج .هيچكام له ئهليلهكان زاڵ يان بهزيوو نابن
د .وهچهى يهكهم F1به ڕووخساره بابهتێكى مامناوهندى لهنێوان دوو ڕووخساره بابهتهكهى باوان جيادهكرێتهوه
زانايهك لێكدانێكى بهجێهێنا لهنێوان دوو ڕووهكى پۆڵگه كه يهكێكيان گوڵ ئهرخهوانى و تۆو لووس لهگهڵ يهكێكى ديكهى گوڵ سپى و تۆو چرچ ،بينى .48
كه ههموو ڕووهكهكانى وهچهى يهكهم كه لهم لێكدانه پهيدابوون گوڵ ئهرخهوانى و تۆو لووس بوون ،پاشان ڕووهكهكانى وهچهى يهكهمى جێهێشت بۆ
پهڕين لهگهڵ يهكدا (گوڵ ئهرخهوانى و تۆو لووس × گوڵ ئهرخهوانى و تۆو لووس) 320 ،ڕووهكى له وهچهى دووهمدا دهستكهوت ،ژمارهى ئهو
ڕووهكانهى كه چاوهڕوان دهكرێت گوڵ ئهرخهوانى و تۆو چرچ بن له وهچهى دووهمدا چهنده ؟ أ 20 .ب 60 .ج 180 .د220 .
له لێكدانى جووته دووڕهگبوون لهنێوان دوو باوانى دووڕهگدا پێشبينى دهكرێت كه وهچهكانيان ؟ أ %25 .يهكڕهگ بن بۆ ههردوو سيفهتهكه .49
ب %25 .دووڕهگ بن بۆ ههردوو سيفهتهكه ج %50 .يهكڕهگ بن بۆ ههردوو سيفهتهكه د .أ+ب بهيهكهوه
بهپێى ئهو زانيارييانهى له چوارگۆشهى پۆنيتهكهدا ههن وهاڵمى ڕاست له خشتهكهدا ههڵبژێره ؟ .50
ڕێژهى چاوهڕوانكراو بۆ
تاكى ئاماژه بۆكراو به تاكى ئاماژه بۆكراو به ڕێژهى بۆماوه بابهتى ئهو تاكانهى ههمان
ڕهنووس ى 2 ڕهنووس ى 1 چاوهڕوانكراو بۆ AaBB ڕووخساره بابهتى
باوانيان ههيه
Ab aaBb 1/16 3/16 أ
AB AaBb 4/16 1/16 ب
Ab AaBB 3/16 2/16 ج
Ab Aabb 2/16 9/16 د
أ .خوێن ب .چينى دهرهوه له پێكهاتهى لوولهكانى خوێندا ج .ئهو شانهيهى ناوپۆش ى بۆڕى ههوا دهكات د .چهورييه شانه
كام لهمانه نمونهيه بۆ تهواوكارى كۆئهندامهكان ؟ أ .كوێره ڕژێنه كۆئهندام هۆرمۆنهكان دهردهدهن كه چاالكى كۆئهندامى زۆربوون ڕێكدهخهن .2
ب .چاالكى كۆئهندامى سوڕان بهنده لهسهر خۆراكه مادده هاتووهكانى كۆئهندامى ههرس و ئۆكسجينى هاتوو له كۆئهندامى ههناسهوه
ج .دابهشكردنى خۆراكه مادده پهيدابووهكان له كۆئهندامى ههرسدا بههۆى كۆئهندامى سوڕانهوه بهجێدێت د .ههموويان ڕاستن
ڕووى لێكچوون لهنێوان مۆخى زهردى ئێسك و مۆخى سورى ئێسك ئهوهيه كه ههردووكيان ؟ .3
أ .له ئێسكى درێژدا ههن ب .له خانهى چهورى پێكدێن ج .خانهكانى خوێن دروست دهكهن د .له ئێسكى ئيسفهنجيدا ههن
له كردارى دروستبوونى ئێسكى كام لهمانه ئێسكه خانهكان پهرش و بڵودهبن بهشێوهى ههڕهمهكى له بهستهره شانهى كۆرپهلهدا ،بهاڵم ئهم ئێسكه .4
خانانه زۆر بهخێرايى بهشێوهى چينهكان يهكدهگرن بۆ ئهوهى ببنه پهڕهى تهختبوو له ئێسكدا ؟
أ .لهو ئێسكانهى بهشێوهى ڕهق دروست دهبن بێ ئهوهى له سهرهتادا به قۆناغى كڕكڕاگهيى تێپهڕببن ب .له ههموو جۆره ئێسكێكدا
ج .ئهو ئێسكانهى له سهرهتادا به قۆناغى كڕكڕاگهيى تێپهڕدهبن د .تهنها له ئێسكهكانى پهله پهيكهردا
جومگهى .........دهتوانێت باڵ به سوڕێكى تهواو بسوڕێنێتهوه ؟ أ .تهوهرهيى ب .ڕێزهيى ج .گۆيى د .خليسك .5
ڕيشاڵهكانى لووسه ماسولكه جياوازن له ڕيشاڵهكانى پهيكهره ماسولكه بهوهى كه ڕيشاڵهكانى لووسه ماسولكه ؟ .6
أ .به بهستهره شانه دهوره نهدراون ب .به بهستهره شانهيهك دهوره دراون كه يهكدهگرن بۆ پێكهێنانى ژێيهكان
ج .به بهستهره شانهيهك دهوره دراون كه يهكناگرن بۆ پێكهێنانى ژێيهكان د .ناووكى زۆريان تێدايه
له شێوهكهدا كام ڕهنوس ئاماژه بۆ ئهو ناوچهيه دهكات كه لهكاتى گرژبوونى تهواوى پهيكهره ماسولكه ديار نامێنێت (وون دهبێت) ؟ .7
أ 1
ب 2
ج 3
د 4
.8ڕووى لێچكوون لهنێوان سييه خوێنبهرهكان و شاخوێنبهر ئهوهيه كه ههردوو جۆره لوولهكه ؟ أ .ديواريان له س ێ چين پێكهاتووه
ب .خوێنى تێر ئۆكسجين بۆ دڵ دهگوازنهوه ج .خوێنى تێر ئۆكسجين بۆ دوور له دڵ دهگوازنهوه د .أ+ج بهيهكهوه
.9به پشت بهستن به شێوهكه ههردوو پێكهاتهى ( Xو )Y؟
أ دوو ناوچه شانهى تايبهتمهندن كه ههريهكێكيان به گرێ ناودهبرێت
ب پێيان دهوترێت ههنگاو دروستكهر
ج لهههر 0.8چركهيهك تهزوويهكى كارهبايى دهردهپهڕێنن و دهبنههۆى گرژبوونى ههردوو گوێچكهڵه
د أ+ب ههردووكيان ڕاستن
.10ههموو ئهمانه بهشێكن له ليمفه كۆئهندام جگه له ؟ أ .ئهو لووالنهى تهنها ليمف له دڵهوه بۆ شانهكان دهگوازنهوه
ب .موولوولهى ليمف ج .ليمفهگرێ د .ئهو لووالنهى ليمف له شانهكانهوه بۆ كلۆره خوێنهێنهرى سهروو دهگوازنهوه
.11كام لهم ههلبژاردنانه وهسفى ئهو دوو شێوهيه بهتهواوى دهكات ؟
له شێوهى 2دا له شێوهى 1دا له شێوهى 2دا له شێوهى 1دا
گرژ دهبێت خاو دهبێت ناوپهنچك خاو دهبێت گرژ دهبێت ناوپهنچك
ماسولكهى ماسولكهى
خاودهبن گرژدهبن ب گرژ دهبن خاودهبن أ
پهراسووهكان پهراسووهكان
فراوان دهبێت تهسك دهبێت سنگه كهلێن تهسك دهبێت فراوان دهبن سنگه كهلێن
خاو دهبێت گرژ دهبێت ناوپهنچك گرژ دهبێت خاو دهبێت ناوپهنچك
ماسولكهى ماسولكهى
خاودهبن گرژدهبن د گرژدهبن خاودهبن ج
پهراسووهكان پهراسووهكان
شێوهى 2 شێوهى 1 تهسك دهبێت فراوان دهبێت سنگه كهلێن فراوان دهبێت تهسك دهبێت سنگه كهلێن
ب .لق و پۆپ :ماددهى سپى مێشك ج .تهوهره بێ مايلينهكان :مادددهى سپى مێشك د .ههموو وهاڵمهكان ههڵهن
مووه خانهكان دهكهونه ناو ؟ أ .كهوانه جۆگهكان ب .دهزگاى كۆرتى ج .گوێى ناوهڕاست د .أ+ب بهيهكهوه .26
مووهكانى لهش ى مرۆڤ له ههستى بهركهوتندا بهشدارى دهكهن چونكه چهمانهوهى موو ژمارهيهكى زۆر له ..........وريادهكاتهوه كه دهكهونه بنكه ..........له .27
پێستدا ؟ أ .گهرمييه وهرگرهكان ،توێژ ب .كيميكه وهرگرهكان ،توێژ ج .ميكانيكه وهرگرهكان ،سهلكى موو د .كيميكه وهرگرهكان ،سهلكى موو
......كهس ى ئالودهبوو له ژهمى كوژهر نزيك دهبێتهوه ؟ أ .پێش بهرگهگرتن ب .پێش پشت بهستن ج .ههركاتێك ژهمى كارا زياد بكات د .دواى دابڕان .28
بوونى كۆكايين له گهيێنكه قليش دووباره مژينهوهى دۆپامين دهوهستێنێت چونكه كۆكايين كاردهكاته سهر كارى ؟ .29
أ .وهرگرهكانى دووباره له پهردهى دهماره خانهى پاش گهيێنكهدا ب .وهرگرهكانى دووباره له پهردهى خانهى پێش گهيێنكهدا
ج .وهرگرهكانى پرۆتينى له پهردهى دهماره خانهى پاش گهيێنكهدا د .جۆگهكانى ئايۆنى سۆديۆم له پهردهى دهماره خانهى پاش گهيێنكهدا
دهماره پيپتيد و دهماره گوێزهرهوهكان ههردووكيان لهاليهن ؟ .30
أ .كوێره ڕژێنهكانهوه دهردهدرێن و وهكو هۆرمۆن پۆلێن دهكرێن ب .دهماره كۆئهندامهوه دهردهدرێن و وهكو هۆرمۆن پۆلێن دهكرێن
ج .كوێره ڕژێنهكانهوه دهردهدرێن و وهكو نێردراوى كيميايى كاردهكهن د .دهماره كۆئهندامهوه دهردهدرێن و وهكو نێردراوى كيميايى كاردهكهن
ئهسپرين و ئهسيتامينۆفين توندى ئازارهكانى تالێهاتن كهم دهكهنهوه لهڕێى وهستاندنى دروستبوونى ؟ .31
ب .ورووژمكردنى شير له مهمك وريادهكاتهوه لهكاتى شيرپێدان ج .لهاليهن پلى دواوهى ژێر مێشكه ڕژێن بهرههم دههێنرێت د .ب+ج بهيهكهوه
كام لهم هۆرمۆنانه له ستيرۆيده هۆرمۆنهكانه و تواناى توانهوهى ههيه له چهوريدا ؟ .33
أ .لهڕێگهى پهرچهپێدانهوهى نهرێنى خهستى هۆرمۆنهكانى سايرۆيده ڕژێن لهخوێندا ڕێكدهخهن
ب .لهههمان كوێره ڕژێنهوه دهردهدرێن ج .ههمان خانهى ئامانجيان ههيه د .ههموويان ڕاستن
ههردوو گون ..........بهرههمدێنن ؟ أ .تۆوهكان ب .توخمه هۆرمۆنهكان ج .ئهو شالنهى خۆراك به تۆوهكان دهدهن و دهيانپارێزن د .أ+ب بهيهكهوه .35
أ .ميز و تۆوهخانهكان بهناويدا دهڕوات و لهش ى نێره بهجێدێڵێت لهههمان كاتدا ب .تهنها ميز بهناويدا دهڕوات و لهش ى نێره بهجێدێڵێت
ج .شلهى دهردراو له تۆواوه چيكڵدانهكان تێيدا لهگهڵ تۆوهخانهكان تێكهڵ دهبێت د .ب+ج ههردووكيان ڕاستن
ههموو ئهمانه دهربارهى جهمسهره تهنى يهكهم و جهمسهره تهنى دووهم ههڵهن جگه لهوهى كه ههردووكيان خانهى ؟ .37
أ .تاك كۆمهڵهى كرۆمۆسۆمين ب .لهناو جۆگهى فالوب پهيدا دهبن ج .لهناو هێلكهدان پهيدا دهبن د .جووت كۆمهڵهى كرۆمۆسۆمين
له زۆر بهرزبوونهوهى خهستى هۆرمۆنى هاندهرى تهنى زهرد كه لهنيوهى سوڕى هێلكهداندا پهيدا دهبێت ؟ .38
أ .سێيهكى يهكهم له سكپڕى ب .سێيهكى دووهم له سكپڕى ج .سێيهكى سێيهم له سكپڕى د .دروستبوونى هێلكهدا
كاتى منداڵبوون كۆرپهله به ..........دهڕوات كه ههردووكيان زۆر فراوان دهبن بۆ تێپهڕبوونى كۆرپهله ؟ .41
أ .ملى منداڵدان و زێدا ب .جۆگهى فالوب و زێدا ج .زێ و ميزهڕۆدا د .ملى منداڵدان و ميزهڕۆدا
ڕووهكى پۆڵگهى ئاسايى لهڕێى ..........زۆردهبن ،مهندڵ توانى ڕێگه لهم جۆره پهڕينه بگرێت به البردنى ..........گوڵهكانى ڕووهكێكى دياريكراو ؟ .42
أ .پهڕينى خۆيى ،كۆسپى ب .پهڕينى خۆيى ،پۆرگى ج .تێكهڵه پهڕين ،كۆسپى د .تێكهڵه پهڕين ،پۆرگى
له زاڵبوونى تهواودا ڕووخساره بابهت ههميشه ناتوانێت بۆماوه بابهت بنوێنێت چونكه ؟ .43
أ .ڕووخساره بابهت به دوو ئهليل يان زياتر كارلێكراو دهبێت ب .لهوانهيه هۆكارى ژينگهيى كارى له ڕووخساره بابهت كردبێت
ج .بۆماوه بابهتى زاڵى يهكڕهگ و بۆماوه بابهتى زاڵى دووڕهگ ههمان ڕووخساره بابهتيان ههيه د .ب+ج بهيهكهوه
P a g e 212 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
تاقيكردنهوهى وزارى خولى دووهم ساڵى خوێندنى 2021-2020
.44به پشت بهستن به شێوهكه كه دوو جووت كرۆمۆسۆمى لێكچووى ڕووهكى پۆڵگه دهنوێنێت وهاڵمى ڕاست ههڵبژێره ؟
أ ههردوو هۆكارى Pو pلهيهكتر جيانابنهوه لهكاتى دروستبوونى گهميتهكان
ب بۆمانهوهى سيفهتى ڕهنگى گوڵ بهشێوهيهكى سهربهخۆ دهبێت له بۆمانهوهى سيفهتى ڕهنگى تۆو
ج ههردوو هۆكارى Yو yلهيهكتر جيانابنهوه لهكاتى دروستبوونى گهميتهكان
د ياساى دابهشكردنى سهربهخۆ جێبهجێ ناكرێت لهسهر ههردوو بۆهێڵى ( )p ،Pو ()y ،Y
.45لهكام لهم لێكدانانه ڕێژهى ڕووخساره بابهت و ڕێژهى بۆماوه بابهت يهكسان نين ؟ أ GGBb × ggBb .ب Ggbb × ggBb .ج GG × gg .دGg × gg .
.46كام لهمانه تاكى دووڕهگى ههيه ؟
أ .كهروێشكى قاوهيى ب .ڕووهكى پۆڵگهى گوڵ لوتكهيى ج .ڕووهكى پۆڵگهى كهڵلو زهرد د .ههموو وهاڵمهكان ههڵهن
.47به پشت بهستن بهو خشتهيهى بهرامبهر كه ئهنجامى چهند لێكدانێكى تاكه دووڕهگبوون دهردهخات ،لهههر لێكدانێك 100تاك پهيدابوون ،لهكام
ژمارهى ئهو تاكانهى ژمارهى ئهو تاكانهى لێكدان دهكرێت يهكێك له دوو باوانهكه دووڕهگ بێت ؟
كه ڕووخسارى لێكدان كه ڕووخسارى زاڵ أ .تهنها 1ب .تهنها 2ج 1 .و 2د 2 .و 3
بهزيوو دهردهخهن دهردهخهن
.48لهكام لهم جووتبوونانه ڕووهكى شهوبۆى گوڵ پهمهيى پهيدا دهبێت ؟
26 74 1
أ .ڕووهكى شهوبۆى گوڵ سور × ڕووهكى شهوبۆى گوڵ پهمهيى
49 51 2
ب .ڕووهكى شهوبۆى گوڵ سور × ڕووهكى شهوبۆى گوڵ سپى
0 100 3
ج .ڕووهكى شهوبۆى گوڵ پهمهيى× ڕووهكى شهوبۆى گوڵ پهمهيى د .ههموويان ڕاستن
.49له ڕووهكى پۆڵگهدا ڕووخسارى درێژ ( )Tزاڵه بهسهر ڕووخسارى كورت ( )tو ڕووخسارى تۆو لووس ( )Rزاڵه بهسهر ڕووخسارى تۆو چرچ ( ،)rلێكدانێك
لهنێوان ڕووهكێكى پۆڵگهى قهد درێژى تۆو لووس لهگهڵ ڕووهكێكى ترى قهد كورتى تۆو چرچ ئهنجامدرا لهئهنجامدا ڕووهكه پهيدابووهكان بۆ سيفهتى
ڕووى تۆو ههموويان تۆو لووس بوون و بۆ سيفهتى درێژى قهد نيوهيان قهد درێژ بوون و نيوهى ديكهيان قهد كورت بوون ،كام لهمانه بۆماوه بابهتى
ههردوو باوانهكه دهنوێنێت بۆ ههردوو سيفهتهكه بهيهكهوه ؟
أ ttrr × ttRr .ب ttrr × TtRR .ج ttrr × ttRR .دttrr × TTRr .
.50له جووتبوونى جووته دووڕهگبووندا (دووڕهگ × دووڕهگ) ژمارهى بۆماوه بابهتى پێشبينيكراو و ژمارهى ڕووخساره بابهتى پێشبينيكراو بريتين له ؟
أ .نۆ بۆماوه بابهت و چوار ڕووخساره بابهت ب .چوار بۆماوه بابهت و نۆ ڕووخساره بابهت
ج .چوار بۆماوه بابهت و چوار ڕووخساره بابهت د .نۆ بۆماوه بابهت و نۆ ڕووخساره بابهت
ب .لە مۆخی ئێسک گەشەی خۆی تەواو دەکات ج .لە ڕژێنى سایمۆس گەشەی خۆی تەواو دەکات د .بەشدارە لە وەاڵمدانەوەی بەرگری خانەیی
لەسەر ڕووی کام لەو خانانە وەرگری تەواوکەر بۆ دژەپەیداکەر هەیە ؟ .20
بەسەردا ناچەسپێ چونکە ؟ أ .لەش بيرخەرەوە خانەیان بۆ دروست ناکات کاتێک بۆ یەکەمجار تووش ى ئەو دوو هۆکاری نەخۆشییە دەبێت
ب .بڕی ئەو دژەتەنەی کە لەالیەن خانەی بيرخەرەوە دێتە دروستکردن کەمە و ناتوانێ زاڵ بێت بەسەر ڤایرۆسەکەدا
ج .ڤایرۆس ى هەردووکیان دووچاری بازدان دەبێت د .هەموو ئەوانە
كام لهمانه واله تاك دهكات بهرگرى دهستكهوێت دژ به هۆكارى نهخۆش ى دياريكراو ؟ .22
أ .پێويسته كه پيشتر تووش ى هۆكارى نهخۆش ى بووبێت و لهش ى وهاڵمدانهوه بهرگرييه سهرهتاييهكانى دروست كردبێ و له نهخۆشييهكه ڕزگارى بووبێت
ب .كوتان (تێكردنى دژهپهيداكهرى ههمان هۆكارى نهخۆش ى بۆ لهش) ج .چارهسهرى دهرمان وهربگرێ د .أ+ب بهيهكهوه
ڕووى لێكچوون لهنێوان قۆناغى دوو و قۆناغى سێى تووشبوون به ڤايرۆس ى HIVئهوهيه كه لهههردوو قۆناغهكهدا ؟ .23
أ .ڤايرۆس دووهێند دهبێت ب .خانهى Tياريدهدهر ناتوانێ خانهكانى Bو Tژههراوى چاالك بكات
ج .بڕێكى زۆرى دژهتهن بۆ ڤايرۆس ى HIVبهرههمدێ د .تووشبوونه ههلپهرستهكان دهردهكهوێ
دهماره كۆئهندام وريادهبێتهوه بۆ چاالكى بهڕێگهى ..........ناو دهماره خانهكان و بهڕێگهى ..........نێوان دهماره خانهكان ؟ .24
كه ڕێگه دهدهن ئايۆنى نێگهتيڤ بچێته ناو خانهى پاش گهيێنكه دهبێتههۆى ؟ أ .كهمبوونهوهى وهرگرى پرۆتينى له پهردهى خانهى پاش گهيێنكه
ب .هيچ ئهركى كار له دهماره خانهى وهرگر ڕوونادات ج .پهيدابوونى ئهركى پاش گهيێنكهى كاريگهر د .ب+ج بهيهكهوه
کام لەم جووتانە ڕاستن ؟ أ .تەوەرەی مایلیندار :ماددەی خۆڵەمێش ى دڕکەپەتک .26
ب .تەوەرەی بێ مایلینى :ماددەی سپى مێشک ج .لق و پۆپ :ماددەی خۆڵەمێش ى دڕکەپەتک د .لەش ى دەمارەخانە :ماددەی سپى مێشک
به پشتبهستن به شێوهكه وهاڵمى ڕاست له خشتهكه ههڵبژێره ؟ .27
3 2 1
ههسته ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له شوێنى جوڵه ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له ناوهنده
نێوانه دهماره خانهى تێدايه أ
ئاگاداركردنهوهى بۆ ناوهنده كۆئهندامى دهمار كۆئهندامى دهمار بۆ ماسولكه و ڕژێنهكان
جوڵه ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له ناوهنده ههسته ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له شوێنى
خانهى شوانى تێدايه ب
كۆئهندامى دهمار بۆ ماسولكه و ڕژێنهكان ئاگاداركردنهوهى بۆ ناوهنده كۆئهندامى دهمار
جوڵه ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له شوێنى ههسته ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له ناوهنده
نێوانه دهماره خانهى تێدايه ج
ئاگاداركردنهوهى بۆ ناوهنده كۆئهندامى دهمار كۆئهندامى دهمار بۆ ماسولكه و ڕژێنهكان
ههسته ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له شوێنى جوڵه ڕاگهياندنهكان دهگوازێتهوه له ناوهنده
خانهى شوانى تێدايه د
ئاگاداركردنهوهى بۆ ناوهنده كۆئهندامى دهمار كۆئهندامى دهمار بۆ ماسولكه و ڕژێنهكان
ئەگەر چاوی کەسێک مشتەکۆڵەیەکی بەرکەوێت ئەستێرە دەبینێت لێرەدا وریاکەرەوەکە پەستانی بەرکەوتنى مشتەکۆڵەیە بەاڵم دەماخ وەکو وێنە .28
لێکیدەداتەوە چونکە دەمارە ڕاگەیاندنەکانی ئەو بەرکەوتنە لە ..........لێکدەدرێتەوە ؟ أ .دیوارەپل ب .پشتەپل ج .ناوچەوانەپل د .الجانگەپل
نيشانهكانى دابڕان له دهرمانى كاريگهرى دهروونى له كهس ى ئالوودهبوو دهگۆڕێت بهپێى ؟ .30
أ .توخم (ڕهگهز)ى كهس ى ئالوودهبوو ب .درێژى ماوهى بهكارهێنانى دهرمان ج .جۆرى دهرمانى زۆر بهكارهاتوو د .ب+ج بهيهكهوه
كام لهم ههڵبژاردنانهى خوارهوه ههموو ڕووداوهكانى پهيوهندى به جگهرهكێشانهوه ههيه ؟ .31
أ .ئازاری قوڕگ ،شێرپەنجەی سییەکان ،وشکبوونەوە ،نۆرەدڵی ب .لهناوچوونى جگهر ،شێرپەنجەی س ى ،ئالوودەبوون ،قەتران
ج .هەوکردنی درێژخایەنی بۆڕێچکەکانی هەوا ،ئالودەبوون ،قەتران ،شێرپەنجەی سییەکان
د .نۆرەدڵی ،وشکبوونەوە ،ئالوودەبوون ،نزمبوونەوەی پلەی گەرمی لەش
كام لهمانه دهربارهى وهرگرهكانى خانهى ئامانج ڕاسته ؟ أ .دهكرێت جۆرێك وهرگر به دوو هۆرمۆنى جياوازهوه ببهسترێ .32
ب .هۆرمۆن ناتوانێ كارى خۆى بكات تاوهكو به وهرگرهوه نهبهسترێ ج .وهرگرهكان تهنها لهناو سايتۆپالزم و ناووكى خانهدا ههن د .ههموويان ههڵهن
كام لهمانه دهربارهى هۆرمۆنى ستيرۆيدى ڕاسته ؟ أ .وهكو نێردراوى يهكهمى يان نێردراوى دووهمى كاردهكات .33
ب .وهرگره پرۆتينيهكهيان بهتهنها ئهكهوێته ناو سايتۆپالزم ج .تواناى توانهوهيان ههيه له چهوريدا د .ههموو ئهوانه
هەموو ئەمانە دەربارەی هۆرمۆنی دژەميزتن ڕاسته جگە لە ؟ .34
أ .لە پلی دواوەی ژێر مێشکە ڕژێن کۆدەکرێنەوە تاوەکو کاتی دەردانی ب .خانەی ئامانجی بۆڕێچکەکانی گورچیلەیە
ج .لەالیەن دەمارەخانەکانی ژێر النکەوە بەرهەمدێن د .لەڕێگەی هۆرمۆنەکانی دەرپەڕاندن و وەستێنەری دەرپەڕاندنەوە ڕێکدەخرێن
لە کرداری ڕێکخستنى هۆرمۆنەکانی سایرۆیدە ڕژێن کاتێک کە خەستى هۆرمۆنەکانی لە خوێندا کەم بێت ژێرالنک ئاگادار دەکرێتەوە و هۆرمۆنی .......... .35
دەردەدات و ئەو هۆرمۆنە دەگوازرێتەوە بۆ ..........و هانیدەدات بۆ دەردانی هۆرمۆنەکانی ..........بۆ ناو خوێن ؟
أ .هاندەری سایرۆیدە ڕژێن ،TSHپلی پێشەوەی ژێر مێشکە ڕژێن ،دەرپەڕاندنی هاندەری سایرۆیدە ڕژێن TRH
ب .دەرپەڕاندنی هاندەری سایرۆیدە ڕژێن ،TRHپلی پێشەوەی ژێر مێشکە ڕژێن ،هاندەری سایرۆیدە ڕژێن TSH
ج .هاندەری سایرۆیدە ڕژێن ،TSHهەردوو گونەکان ،تێستیسترۆن د .دەرپەڕاندنی هاندەری سایرۆیدە ڕژێن ،TRHهەردوو گونەکان ،تێستیسترۆن
كام لهم تێكچوونانهى سايرۆيده ڕژێن دهبێتههۆى زيادبوونى كێش ى لهش ؟ .36
أ .زۆر بهرههمهێنانى سايرۆيده هۆرمۆنهكان لهماوهى پهرهسهندى كۆرپهله ب .زۆر بهرههمهێنانى سايرۆيده هۆرمۆنهكان
ج .كهم بهرههمهێنانى سايرۆيده هۆرمۆنهكان د .كهم بهرههمهێنانى سايرۆيده هۆرمۆنهكان بههۆى كهمى كالسيۆم
ئەو ڕژێنەی کە شلەی تفت دەردەدات لە نێرە کۆئەندامی زاوزێ بریتییە لە ؟ أ .ڕژێنى پرۆستات بهتهنها .37
ب .دوو ڕژێنى کۆپەر بهتهنها ج .ڕژێنى پرۆستات و هەردوو ڕژێنى کۆپەر د .هەرس ێ ڕژێنى جۆگەدار لە نێرە کۆئەندامی زاوزێ
کام لەم پێکهاتانەی مێیە کۆئەندامی زاوزێ فرمانى وهك گونەکانی هەیە ؟ أ .ميزەڕۆ ب .جۆگەی فالووب ج .هێلکەدان د .زێ .38
لهههر سوڕێكى هێلكهدان ..........كه لهوانهيه ببێته هێلكهى پێگهيشتوو ؟ أ .ههر هێلكهدانێك يهك هێلكه بهرههمدێنێت .39
ب .به گشتى تهنها يهك هێلكه دهردهپهڕێ ج .ههر هێلكهدانێك چوار هێلكه بهرههمدێنێت د .به گشتى تهنها چوار هێلكه دهردهپهڕێ
كام لهمانه لهماوهى قۆناغى چيكڵدانهى سوڕى هێلكهدان ڕوونادات ؟ أ .هێلكه خانه دابهشبوونى دووهمى كهمه دابهشبوون تهواو دهكات .40
ب .زيادبوونى ئهستورى ناوپۆش ى منداڵدان ج .جهمسهرهتهنى يهكهم دروست دهبێت د .هێلكه خانه دهگوازرێتهوه بۆ ڕووى هێلكهدان
كام لهم ههڵبژاردنانه بۆ وێنهكه ڕاسته ؟ .41
4 3 2 1
وێڵش ناوكه خوێنهێنهر ناوكه خوێنبهر ناوكهپهتك أ
ناوكهپهتك ناوكه خوێنبهر ناوكه خوێنهێنهر وێڵش ب
وێڵش ناوكه خوێنبهر ناوكه خوێنهێنهر ناوكهپهتك ج
ناوكهپهتك ناوكه خوێنهێنهر ناوكه خوێنبهر وێڵش د
کام لەم هۆرمۆنانە لەالیەن وێڵشەوە دەرنادرێ لەماوەی سکپڕیدا ؟ .42
أ .کۆریۆنی هاندەری توخمە ڕژێنەکان HCGب .ئیسترۆجين ج .هاندەری تەنی زەرد LHد .پرۆجیسترۆن
دوای نزیکەی 38هەفتە لە پیتێن کام لەمانە کرداری منداڵبوون بەجێدێنێت ؟ أ .ئەو هۆرمۆنەی کە لەش ى کۆرپەلە بەرهەمیدێنێ .43
ب .ئەو پرۆستاگالندینەی کە لەالیەن پەردەکانی کۆرپەلەیی بهرههمدێ ج .ئەو هۆرمۆنەی كه لەش ى دایک بەرهەمیدێنێ د .هەموو ئەوانە
لەکام لەم جووتبوونانە ڕێژەی ڕوخسارە بابەت دەکاتە 1 :1؟ أ aa × Aa .ب AA × Aa .ج Aa × Aa .دAA × aa . .44
ئهگهر له ئهنجامى جووتبوونى دوو ڕووهكى پۆڵگهى كهڵلو كهمهريهكهاتوو 100ڕووهك پهيدابن پێشبينى ئهكهيت كه ؟ .46
أ .ههموويان كهڵلو كهمهريهكهاتوو بن ب 51 .ڕووهكيان كهڵلو ههڵئاوساو و 49ڕووهكيان كهڵلو كهمهريهكهاتوو بن
ج .ههموويان كهڵلو ههڵئاوساو بن د 74 .ڕووهكيان كهڵلو ههڵئاوساو و 26ڕووهكيان كهڵلو كهمهريهكهاتوو بن
ئهگهر جووتبوونێك ئهنجامبدرێ لهنێوان تاكێكى دووڕهگ بۆ ڕووخسارێكى دياريكراو و تاكێكى يهكڕهگ و زاڵ بۆ ههمان ڕووخسار ئهوا تاكى پهيدابوو ؟ .47
أ .يهك جۆر ڕووخساره بابهتى ههيه ب .يهك جۆر بۆماوه بابهتى ههيه
ج .دوو جۆر ڕووخساره بابهتى جياوازى ههيه د .س ێ جۆر بۆماوه بابهتى جياوازى ههيه
س ێ گروپى خوێنى مرۆڤ ( .......... )M ،N ،MNئهليل دياريان دهكات ؟ أ .يهك ب .دوو ج .س ێ د .چوار .48
ئهگهر لهئهنجامى جووتبوونى دوو ڕووهكى شهوبۆ ڕێژهى بۆماوه بابهتى پهيدابوو ( RR %25بن و WW %25بن و RW %50بن) ،ئهوا كام لهمانه بۆماوه .49
أ .لهماوهى سێيهكى يهكهمى سكپڕيدا ب .لهماوهى سێيهكى دووهمى سكپڕيدا ج .لهماوهى سێيهكى سێيهمى سكپڕيدا د .پێش ڕوودانى چهقين
وێڵش ههموو ئهو هۆرمۆنانه دهردهدات لهماوهى سكپڕيدا جگه له ؟ .32
أ .كۆريۆنى هاندهرى توخمه ڕژێنهكان HCGب .ئيسترۆجين ج .هۆرمۆنى هاندهرى چيكڵدانه FSHد .پرۆجيسترۆن
Bb :BB؟ أ tt :tt.ب Tt :Tt .ج TT :TT .دTt :TT . .33
أ .يهكێك له جووته هۆكارهكانى بۆهێڵێك هۆكارى دووهم دادهپۆشێت ب .هيچكام له دوو ئهليلى بۆهێڵێك زاڵ يان بهزيوو نابن
ج .وهچهى يهكهم F1به ڕوخساره بابهتێكى مامناوهندى لهنێوان دوو ڕوخساره بابهتهكهى باوان جيادهكرێتهوه
د .دهربڕينى ههر ئهليلێك له دوو ئهليلهكهى بۆهێڵێك له وهچهى دووڕهگدا دهردهكهوێت
له لێكدانى نێوان ڕووهكهكانى پۆڵگهى گوڵ ئهرخهوانى يهكڕهگ و ڕووهكهكانى پۆڵگهى گوڵ سپى تهنها ڕووهكى گوڵ ئهرخهوانى پهيدادهكهن لهكاتى .35
پهڕينى تاكهكانى وهچهى يهكهم لهنێوان خۆياندا ئهوه وهچهى دووهم ئهم ڕووهكانه دهگرێتهوه ؟ أ .تهنها گوڵ ئهرخهوانى دهبن
ب .نزيكهى ¾ گوڵ ئهرخهوانى و ¼ گوڵ سپى دهبن ج .نزيكهى ¾ گوڵ سپى و ¼ گوڵ ئهرخهوانى دهبن د .تهنها گوڵ سپى دهبن
له كهروێشكدا ڕوخسارى موو ڕهش Bزاڵه بهسهر ڕوخسارى موو قاوهيى bبهپشتبهستن به چوارگۆشهى پۆنيتى بهرامبهر بۆماوه بابهتى چوارگۆشهى 3 .36
أ .گۆگردى تيشكاوهر S35نهچۆته ناو خانهى بهكترياكهوه ب .فۆسفۆرى تيشكاوهر P32نهچۆته ناو خانهى بهكترياكهوه
ج .گۆگردى تيشكاوهر S35و فۆسفۆرى تيشكاوهر P32نهچونهته ناو خانهى بهكترياكهوه
د .گۆگردى تيشكاوهر S35و فۆسفۆرى تيشكاوهر P32چونهته ناو خانهى بهكترياكهوه
كام لهمانه ڕاسته دهربارهى دروستبوونى ههردوو زنجيره نوێيهكه له كردارى دروستبوونى DNA؟ .38
أ .ههردووكيان بهئاراستهى جووڵهى دووڕێيانى دووهێندبوون دروست دهبن ب .دروستبوونيان هيچ پهيوهندى به دووڕێيانى دووهێندبوونهوه نييه
ج .يهكێكيان بهئاراستهى جووڵهى دووڕێيانى دووهێندبوون دروست دهبێت و ئهويتريان بهئاراستهى پێچهوانه دوور له دووڕێيانى دووهێندبوون
دروست دهبێت د .ههردووكيان بهئاراستهى پێچهوانه دوور له دووڕێيانى دووهێندبوون دروست دهبن
كام لهمانه ڕاست نييه دهربارهى پێكهاتهى DNA؟ أ .پيورين لهگهڵ پيورين دهبهسترێت و پريميدينيش لهگهڵ پريميدين دهبهسترێت .39
ب .ههر نيوكليۆتايدێكى DNAله شهكرى پێنج كاربۆنى و كۆمهڵهى فۆسفاتى و تفتێكى نايترۆجينى پێكدێت
ج .نيوكليۆتايدهكانى DNAبهدرێژايى ههر زنجيرهيهك به بهندى هاوبهش بهيهكهوه بهستراون
د .له دوو زنجيره پێكدێت كه بهدهورى يهكتردا لوول دهبن بهشێوهى لوولپێچى هاوجووت
ئهو پێكهاتهيهى كه ناگۆڕێت له ههردوو ناوكهترش ى DNAو RNAبريتييه له ؟ .40
أ .كۆمهڵهى فۆسفات ب .شهكرى پێنج كاربۆنى ج .تفته نايترۆجينهكان د .أ+ج بهيهكهوه
لهكردارى لهبهرگرتنهوهدا پاش بهندبوونى ئهنزيمى ..........به ..........پێچهكانى ههردوو زنجيرهى DNAدهكرێنهوه و لێك جيادهبنهوه ؟ .41
أ .هيليكێز ،شوێنى دهستپێك ب .پهملهڕهى ،RNAشوێنى دهستپێك ج .هيليكێز ،كۆدۆنى دهستپێك د .پهملهڕهى ،RNAكۆدۆنى دهستپێك
كام لهم زنجيرانهى DNAبهكارهاتووه بۆ لهبهرگرتنهوهى ئهم زنجيرهيهى )CUC AAG UGC UUC( mRNA؟ .42
أ .دژهكۆدۆن ههڵدهگرن ب .ئاسايى تاك زنجيرهن ج .بهشدارن له وهرگێڕان واته له دروستبوونى پرۆتيندا د .ب+ج ههردووكيان ڕاستن
ئهگهر جووتبوونێك لهنێوان مێيهكى مێش ى ميوهى چاو سپى لهگهڵ نێرهيهكى مێش ى ميوهى چاو سور ڕووبدات ئايا ڕێژهى چاوهڕوانكراوى مێيهكان كه .45
چاو سپين له نهوهكان چهنده ؟ أ %25 .ب %50 .ج %75 .د%0 .
نهخشهى كرۆمۆسۆمى ئهو وێنهيه كه ..........دهردهخات ؟ .46
أ .زاڵى و بهزيووى ڕوخسارێكى دياريكراو ب .توخمى تاك ج .ڕيزبوونى هێڵى بۆهێڵهكان لهسهر يهك كرۆمۆسۆم د .بازدان له بۆهێڵێكى دياريكراو
ههردوو بۆماوه بابهتى كۆمهڵهى خوێنى ژن و مێردێك ئهمانهن IAIBو iiئهو كۆمهڵه خوێنانه چين كه دهكرێت له منداڵهكانياندا ههبێت ؟ .47
أ AB .يان Oب A .يان Bيان ABج A .يان Bيان ABيان Oد A .يان B
P a g e 220 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
تاقيكردنهوهى وزارى بهرايى ساڵى خوێندنى 2022-2021
له تۆمارى ڕهچهڵهكدا ؟ أ .هێڵى ستونى ئاماژهيه بۆ منداڵهكان كه لهچهپهوه بۆ ڕاست ڕێكخراون بهپێى ڕيزبهندى لهدايكبوونيان .48
ب .هێڵى ئاسۆيى نێوان نێر و مێ ئاماژهيه بۆ منداڵهكان كه لهچهپهوه بۆ ڕاست ڕێكخراون بهپێى ڕيزبهندى لهدايكبوونيان
ج .هێڵى ستونى ئاماژهيه بۆ هاوسهرگيرى د .ڕهنوسه ڕۆمانييهكان ئاماژهن بۆ ژمارهى منداڵهكان لهههر نهوهيهك
كام لهمانه ڕيزبهندى دووبارهبووى كورتن له نيوكليۆتايدهكانى DNAبهشێوهى بهدوايهكداهاتن يهك بهدواى يهك ؟ .49
أ .هاوتا دووبارهبوونهوهى ژماره گۆڕاو VNTRب .پشكنهر ج .ئاراستهكهرى لهبهرگرتنهوه د DNA .دووباره پێكهاتوو
له كارلێكى زنجيرهيى ئهنزيمى پهملهڕهدا چى دهبێتههۆى ههڵوهشاندنى ئهو بهندانهى كه ههردوو زنجيرهكهى DNAپێكهوه دهبهستێت ؟ .50
سهرچڵ فهريق
ئامادهيى ڕزگارى
پهيمانگاى ئاكار
بۆ ههر پرسيار و سهرنج و تێبينييهك پهيوهندى بكهن به ژماره مۆبايلى
07702280927
07510617531
https://www.facebook.com/SarchlFariq
https://youtu.be/SarchlFariq
https://t.me/SarchlFARIQ
SarchlF87@gmail.com
سهرچڵ فهريق
ئامادهيى ڕزگارى
P a g e 225 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
ناوى زانا و دؤزةرهوهكان بةندةكانى يهكهم تاوةكو دةيهم
ناوى ئهو زاناو دۆزهره وانهى كه لهكتێبى (زيندهزانى) پۆلى د وانزهى زانستى هاتووه
دهستكهوتهكانيان لهسهرچى كاريان كردووه ؟ ناوى دۆزهرهوهكان ژ
سوڕى خوێن له دوو كۆمهڵهى بچوكتر پێكدێت كه بريتين له
سوڕى خوێن وليهم هارڤى 1
كۆئهندامه سووڕ و سييه سووڕ.
دۆزينهوهى كۆمهڵهكانى خوێن (.)A-B-O دژه پهيداكهرى سهر
كارڵ الندشتاينهر 2
خڕۆكهى سورى خوێن
بهدهستهاتهكانى كوخ بوونه بنهمايهك بۆ ديارى كردنى هۆكارى
ئهنسراكس Anthrax ڕۆبهرت كوخ 3
نهخۆش ى ،چارهسهرى نهخۆش ى ،دۆزينهوهى كوتاو .Vaccine
بۆى دهركهوت هۆكاره بۆماوهييهكان زۆر له ڕوخسارهكانى زيندهوهر
يۆهان گريگۆر
ديارى دهكهن ههروهها بۆماوهزانى لهگهڵ كارهكانى مهندڵ سهرى ڕووهكى پۆڵگه 4
مهندڵ
ههڵدا.
ئهوهيان دهرخست كه بهكترياى بێ زيان دهكرێت بگۆڕێت بۆ
بهكترياى Streptococcus
بهكترياى توندڕهو لهكاتى تێكهڵكردنى لهگهڵ بهكترياى بهگهرمى فريدريك گريڤس 5
pneumonia
كوژراو.
لهسهر تاقيكردنهوهكانى ئهوهى دهرخست كه DNAبهرپرس ى گۆڕانه و پێكهێنهرى بۆماوه
ئۆزواڵد ئاڤرى 6
ماددهيه. گريڤس
DNAبۆماوه زانيارييهكان دهگوازێتهوه له بهكتريا خۆركهوه بۆ ئهو
خۆركه و بهكترياى E. coli هێرش ى و چهيس 7
بهكتريايهى كه تووش ى دهبن.
پێشنيارهكهيان ئهوهبوو كه DNAپێكدێت له دوو زنجيره كه
پێكهاتهى DNA واتسۆن و كريك 8
بهدهورى يهكتردا لوول دهخۆن.
تێبينى كرد ڕێژهى سهدى ئهدنين هاوتاى ڕێژهى سهدى سايمينه،
تفته نايترۆجينهكانى DNAههروهها ڕێژهى سهدى گوانين هاوتاى ڕێژهى سهدى سايتۆسينه له ئيروين شارگاف 9
DNAكۆمهڵهى ههمهجۆر له زيندهوهران.
نهخۆش ى بهڕيشاڵبوونى بۆهێڵى بهرپرسياريان دۆزيهوه له نهخۆش ى بهڕيشاڵبوونى چيكڵدانهيى
فرانسيس كۆڵنز 10
.Cystic fibrosis چيكڵدانهيى
لێكۆڵينهوهى كرد سهبارهت به گواستنهوهى نهخۆش ى بهڕيشاڵبوونى بۆمانهوهى نهخۆش ى
جيف پينارد 11
بهڕيشاڵبوونى چيكڵدانهيى چيكڵدانهيى بۆماوهييانه.
لێكۆڵينهوهى كرد لهسهر مێش ى ميوه و سهرهنجيدا كه ئهم مێشه
چوار جووت كرۆمۆسۆمى ههيه كه س ێ جووتيان له نێره و مێيهدا
مێش ى ميوه تۆماس مۆرگان 12
وهك يهكن له شێوه و قهبارهدا پێيان دهوترێت لهشه كرۆمۆسۆم،
كرۆمۆسۆمه جياوازهكانيش پێيان دهوترێت توخمه كرۆمۆسۆم.
قوتابى مۆرگان بوو و يهكهم نهخشهى كرۆمۆسۆمى مێش ى ميوهى ئهلفريد ه.
نهخشهى كرۆمۆسۆمى 13
كێشا. ستورتفان
P a g e 226 | 228
ئامادهيى ڕزگارى زيندهزانى دوازدهههمى زانستى سهرچڵ فهريق
سهرچڵ فهريق
ئامادهيى ڕزگارى
پهيمانگاى ئاكار
بۆ ههر پرسيار و سهرنج و تێبينييهك پهيوهندى بكهن به ژماره مۆبايلى
07702280927
07510617531
سهركهوتنتان ئاواتمانه
https://www.facebook.com/SarchlFariq
https://youtu.be/SarchlFariq
https://t.me/SarchlFARIQ
SarchlF87@gmail.com
P a g e 228 | 228