Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi bằng cách khoanh tròn chữ cái trước đáp án đúng (đối với các câu trắc nghiệm từ 1 đến 8): MẸ ỐM “Mọi hôm mẹ thích vui chơi (…) Sáng nay trời đổ mưa rào Hôm nay mẹ chẳng nói cười được đâu Nắng trong trái chín ngọt ngào bay hương Lá trầu khô giữa cơi trầu Cả đời đi gió đi sương Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay. Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi.
Cánh màn khép lỏng cả ngày (…) Vì con, mẹ khổ đủ điều
Ruộng vườn vắng mẹ ………. sớm trưa Quanh đôi mắt mẹ đã nhiều nếp nhăn Nắng mưa từ những ngày xưa Con mong mẹ khỏe dần dần Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan. Ngày ăn ngon miệng, đêm nằm ngủ say.
Rồi ra đọc sách, cấy cày
Mẹ là đất nước, tháng ngày của con… (Trần Đăng Khoa) Câu 1. (0.5 điểm) Bài thơ “Mẹ ốm” được viết theo thể thơ nào? A. Thể thơ bốn chữ B. Thể thơ lục bát C. Thể thơ năm chữ D. Thể thơ tự do Câu 2. (0.5 điểm) Điền từ còn thiếu vào chỗ trống ở dòng thơ in đậm sao cho đúng với cách gieo vần của thể thơ? A. cuốc cày B. tưới nước C. chăm sóc D. ra vào Câu 3. (0.5 điểm) Bài thơ trên sử dụng phương thức biểu đạt nào? A. Tự sự, miêu tả, biểu cảm B. Miêu tả, tự sự, biểu cảm C. Biểu cảm, nghị luận, tự sự D. Biểu cảm, miêu tả, tự sự Câu 4. (0.5 điểm) Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ gì trong dòng thơ “Mẹ là đất nước, tháng ngày của con…”? A. Nhân hóa B. So sánh C. Liệt kê D. Ẩn dụ Câu 5. (0.5 điểm) Dòng nào sau đây nêu đúng ý nghĩa của từ “lần” trong câu thơ “Bây giờ mẹ lại lần giường tập đi.”? A. Mẹ lại thêm một lần tập bước đi quanh giường. B. Mẹ đau yếu phải nằm giường chưa tập bước đi được. C. Mẹ đau yếu phải dò dần, bám vịn giường đi từng bước một. D. Mẹ không nhìn thấy, phải dò dần, tìm giường vịn vào mà bước đi. Câu 6. (0.5 điểm) Xét về cấu tạo, từ nào dưới đây không cùng loại với các từ còn lại? A. vui chơi B. nói cười C. ruộng vườn D. mưa rào Câu 7. (0.5 điểm) Xét về cấu tạo, từ ghép nào trong số các từ dưới đây khác với các từ còn lại? A. Cấy cày B. mưa rào C. tháng ngày D. Ruộng vườn Câu 8. (0.5 điểm) Ý nào sau đây nêu chính xác nội dung của bài thơ trên? A. Thể hiện sự lo lắng, yêu thương, hiếu thảo của người con với mẹ khi mẹ bị ốm. B. Tô đậm sự vất vả, khó nhọc trong cuộc đời mẹ khiến mẹ bị ốm. C. Cho thấy sự khác biệt của mẹ khi khỏe mạnh và khi bị ốm. D. Ca ngợi đức hi sinh của mẹ dành cho con và sự yêu thương của con dành cho mẹ. Câu 9. (1.0 điểm) Chỉ rõ và nêu ngắn gọn tác dụng của biện pháp nghệ thuật ẩn dụ trong hai dòng thơ: “Nắng mưa từ những ngày xưa Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan” Câu 10. (1.0 điểm) Qua bài thơ, em có nhận xét gì về tình cảm của người con dành cho mẹ. Từ đó, em có suy nghĩ gì về tình cảm và bổn phận của con cái đối với cha mẹ trong cuộc sống hiện nay. (Trình bày bằng đoạn văn khoảng 5-7 dòng) II. VIẾT (4,0 điểm) Dạng bài kể lại một truyện đã nghe, đã đọc. Viết bài văn kể lại một chuyện cổ tích mà em đã học bằng lời văn của em (Trong bài văn có thêm yếu tố miêu tả, biểu cảm) ----------------------------Hết--------------------------- ĐÁP ÁN Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 6,0 1 B 0,5 2 A 0,5 3 D 0,5 4 B 0,5 5 C 0,5 6 D 0,5 7 B 0,5 8 A 0,5 9 * Chỉ ra được cụ thể từ ngữ thể hiện phép ẩn dụ: 0.25 Từ “nắng mưa” – chỉ những vất vả, khó nhọc mà mẹ đã trải qua (Hoặc từ “lặn” – chỉ sự ốm đau, vất vả vẫn chưa tan biến, vẫn ẩn sâu, chưa khỏi được trong mẹ) * Xác định được tác dụng biện pháp ẩn dụ: + Biện pháp tu từ diễn tả sự vất vả, cực nhọc, gian nan mà người mẹ đã 0.25 chịu đựng, hi sinh trong cuộc đời. + Người con đã ý thức được mẹ đã không quản mưa nắng, khó nhọc để 0.25 làm lụng và chính điều đó đã khiến mẹ bị ốm. + Phép ẩn dụ giúp lời thơ giàu hình ảnh, giàu sức gợi và thể hiện được sự 0.25 thấu hiểu, tình cảm yêu thương, hiếu thảo của người con với mẹ. 10 - HS nêu nhận xét về tình cảm của người con dành cho mẹ: 0.5 + Người con thấy được sự vất vả, thăng trầm trong cuộc sống mà người mẹ đã trải qua. + Người con yêu mẹ, thương mẹ, lo lắng và muốn làm tất cả những gì để mẹ vui lòng mà chóng khỏi ốm. + Người con yêu mẹ nhất trên đời; mẹ là tất cả, mẹ là đất nước, là cuộc sống của con - HS rút ra suy nghĩ về tình cảm, bổn phận của con cái với cha mẹ trong 0.5 cuộc sống hiện nay: + Ý thức được sự vất vả, nhọc nhằn mà cha mẹ phải trải qua để đem đến những điều tốt đẹp trong cuộc sống của con. + Biết quan tâm, yêu thương, làm cho cha mẹ vui lòng bằng việc ngoan ngoãn, tu dưỡng đạo đức, học tập chăm chỉ… + Có trách nhiệm giúp đỡ cha mẹ công việc phù hợp, chăm sóc cha mẹ khi ốm đau… (HS có thể rút ra những suy nghĩ, thông điệp khác nhau. Trên đây chỉ là một số hướng triển khai mang tính gợi ý. HS nêu được từ 2 ý nghĩa hợp lý cho điểm tối đa)