Sygnatura wytycznych

Wytyczne podstawowe dotyczące pomocy w ramach Planu Strategicznego

dla wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027

(projekt)

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

$imię nazwisko
$stanowisko
/podpisano elektronicznie/

Warszawa, $data podpisu r.

Podstawa prawna

Wytyczne zostały wydane na podstawie Wprowadź tekst ustawy z dnia Wprowadź

tekst o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki rolnej (Dz. U. poz. Wprowadź tekst).

2
Spis treści
I. Słownik pojęć .......................................................................................................... 4

II. Wykaz skrótów ....................................................................................................... 5

III. Informacje ogólne o interwencjach PS WPR ......................................................... 6

IV. Informacje ogólne dotyczące wytycznych podstawowych ................................... 10

V. Podstawowe zasady przyznawania i wypłaty pomocy .......................................... 12

VI. Przyznanie pomocy ............................................................................................. 18

VII. Kwalifikowalność kosztów .................................................................................. 26

VIII. Wypłata pomocy ............................................................................................... 28

IX. Zobowiązania w okresie związania celem ........................................................... 35

X. Zwrot pomocy ...................................................................................................... 36

XI. Następstwo prawne/zbycie gospodarstwa lub przedsiębiorstwa ......................... 40

3
I. Słownik pojęć
beneficjent – podmiot, któremu przyznano pomoc na podstawie umowy;

numer EP – numer identyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie

ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków
o przyznanie płatności;

okres związania celem – okres po wypłacie pomocy/po zakończeniu realizacji

operacji, w trakcie którego beneficjent powinien utrzymać warunki przyznania i wypłaty
pomocy/ realizować zobowiązania określone dla danej interwencji;

regulamin naboru wniosków – regulamin naboru wniosków o przyznanie pomocy,

o którym mowa w ustawie PS WPR, oraz regulamin naboru wniosków o udzielenie
wsparcia, o którym mowa w ustawie RLKS;

rozporządzenie 2021/2115 – rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)

2021/2115 z dnia 2 grudnia 2021 r. ustanawiające przepisy dotyczące wsparcia
planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach
wspólnej polityki rolnej (planów strategicznych WPR) i finansowanych z Europejskiego
Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) i z Europejskiego Funduszu Rolnego na
rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz uchylające rozporządzenia (UE)
nr 1305/2013 i (UE) nr 1307/2013;

rozporządzenie 2022/127 – rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/127

z dnia 7 grudnia 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) 2021/2116 o przepisy dotyczące agencji płatniczych i innych organów,
zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro;

rozporządzenie 2022/129 – rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/129

z dnia 21 grudnia 2021 r. ustanawiające przepisy dotyczące rodzajów interwencji
w odniesieniu do nasion oleistych, bawełny i produktów ubocznych produkcji wina na
mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2115 oraz
dotyczące wymogów w zakresie informowania, upowszechniania i widoczności
informacji związanych ze wsparciem unijnym i planami strategicznymi WPR;

umowa – umowa o przyznaniu pomocy, o której mowa w ustawie PS WPR, lub umowa
o udzielenie wsparcia, o której mowa w ustawie RLKS;

4
umowa delegowania – umowa, o której mowa w pkt 1.D.1 załącznika I
do rozporządzenia 2022/127 zawarta z podmiotem wdrażającym;

umowa ramowa – umowa o warunkach i sposobie realizacji LSR, o której mowa

w ustawie RLKS;

ustawa ARiMR – ustawa z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji

i Modernizacji Rolnictwa;

ustawa RLKS – ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o rozwoju lokalnym z udziałem

lokalnej społeczności;

ustawa PS WPR – ustawa z dnia XX o Planie Strategicznym dla wspólnej polityki

rolnej;

ustawa o finansowaniu WPR – ustawa z dnia XX o finansowaniu wspólnej polityki

rolnej na lata 2023-2027;

ustawa PZP – ustawa z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych;

ustawa PPSA – ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed

sądami administracyjnymi;

ustawa o FP – ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych;

wytyczne podstawowe – niniejsze wytyczne, o których mowa w art. … ustawy PS

WPR;

wytyczne szczegółowe – wytyczne, o których mowa w art. … ustawy PS WPR,

odnoszące się do poszczególnych interwencji PS WPR;

wniosek o przyznanie pomocy – wniosek o przyznanie pomocy, o którym mowa

w ustawie PS WPR, oraz wniosek o udzielenie wsparcia, o którym mowa w ustawie
RLKS;

wnioskodawca – podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy.

II. Wykaz skrótów

ARiMR – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;

BGK – Bank Gospodarstwa Krajowego;

CDR– Centrum Doradztwa Rolniczego;

5
EFRROW – Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich;

JST – jednostka samorządu terytorialnego;

kc – ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny;

kpa – ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego;

LGD – lokalna grupa działania;

LSR – strategia rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność;

ODR – ośrodek doradztwa rolniczego;

PS WPR – Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027;

SW – samorząd województwa.

III. Informacje ogólne o interwencjach PS WPR

Pomoc w ramach PS WPR udzielana jest:

1) w drodze decyzji administracyjnej albo

2) na podstawie umowy.

Ponadto w ramach PS WPR pomoc udzielana jest w ramach instrumentów

finansowych.

Decyzje administracyjne

Pomoc jest przyznawana w drodze decyzji administracyjnej w ramach następujących

interwencji PS WPR:

1) I.1 – Podstawowe wsparcie dochodów (art. 21 rozporządzenia 2021/2115);

2) I.2 – Uzupełniające redystrybucyjne wsparcie dochodów (art. 29
rozporządzenia 2021/2115);
3) I.3 – Uzupełniające wsparcie dochodów dla młodych rolników (art. 30
rozporządzenia 2021/2115);
4) I.4.1 – I.4.6 – Ekoschematy (art. 31 rozporządzenia 2021/2115);
5) I.5.1 – I.5.13 - Wsparcie dochodów związane z produkcją (art. 32
rozporządzenia 2021/2115);
6) I.8.1 – I.8.11 - Zobowiązania związane ze środowiskiem, klimatem i inne
zobowiązania w dziedzinie zarządzania (art. 70 rozporządzenia 2021/2115);

6
 7) I.9 – Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi
szczególnymi ograniczeniami (ONW) (art. 71 rozporządzenia 2021/2115);
8) I.10.11 – Zalesianie gruntów rolnych (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
9) I.10.12 – Tworzenie zadrzewień śródpolnych (art. 73 rozporządzenia
2021/2115);
10) I.10.13 – Zakładanie systemów rolno-leśnych (art. 73 rozporządzenia
2021/2115);
11) I.10.14 – Zwiększanie bioróżnorodności lasów prywatnych (art. 73
rozporządzenia 2021/2115);
12) I.12.1 – Dopłaty do składek ubezpieczenia zwierząt gospodarskich (art. 76
rozporządzenia 2021/2115).

Warunki przyznawania i wypłaty pomocy w drodze decyzji administracyjnej określone

są w ustawie PS WPR oraz w rozporządzeniach MRiRW wydanych na podstawie tej
ustawy, z wyłączeniem interwencji:

1) I.8.9.1 – Zobowiązania w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego

PROW 2014-2020. Pakiet 4.Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na
obszarach Natura 2000 (art. 70 rozporządzenia 2021/2115);
2) I.8.9.2 – Zobowiązania w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego
PROW 2014-2020. Pakiet 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 (art.
70 rozporządzenia 2021/2115);
3) I.8.9.3 – Zobowiązania w ramach Działania rolno-środowiskowo-klimatycznego
PROW 2014-2020. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone (art. 70 rozporządzenia
2021/2115);
4) I.8.10 – Zobowiązania zalesieniowe z PROW 2004 –2006, PROW 2007–2013,
PROW 2014-2020 (art. 70 rozporządzenia 2021/2115);
5) I.13.6 – Zobowiązania dla beneficjentów działania 9 Tworzenie grup
producentów i organizacji producentów PROW 2014–2020 (art. 77
rozporządzenia 2021/2115);
6) I.13.7 – Zobowiązania dla beneficjentów poddziałania 3.1 Wsparcie na
przystępowanie do systemów jakości PROW 2014–2020. (art. 77
rozporządzenia 2021/2115)

7
– dla których warunki przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy określone są w ustawie
PROW 2014–2020, ustawie PROW 2007–2013 lub ustawie PROW 2004–2006 oraz
w rozporządzeniach MRiRW wydanych na podstawie tych ustaw.

Ponadto w drodze decyzji administracyjnych przyznawane będzie przejściowe

wsparcie krajowe (uzupełniająca płatność podstawowa i płatność niezwiązana do
tytoniu).

Umowy

Pomoc jest przyznawana na podstawie umowy w ramach następujących interwencji:

1) I.6.1 – I.6.7 – Interwencje sektorowe – Produkty pszczele (art. 55

rozporządzenia 2021/2115);
2) I.7.1 – I.7.6 – Interwencje sektorowe – Owoce i warzywa (art. 47 rozporządzenia
2021/2115);
3) I.10.1.1 – Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność
(dotacje) (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
4) I.10.2 – Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy
efektywności energetycznej (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
5) I.10.3 – Inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF (art. 73
rozporządzenia 2021/2115);
6) I.10.4 – Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu (art. 73
rozporządzenia 2021/2115);
7) I.10.5 – Rozwój małych gospodarstw (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
8) I.10.6.1 – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) –
w gospodarstwie (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
9) I.10.7.1 – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) –
poza gospodarstwem (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
10) I.10.8 – Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym (art. 73
rozporządzenia 2021/2115);
11) I.10.10 – Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji
inteligentnych wsi (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
12) I.10.15 – Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń (art. 73
rozporządzenia 2021/2115);
13) I.11 – Premie dla młodych rolników (art. 75 rozporządzenia 2021/2115);

8
 14) I 12.2 – Dofinansowanie Funduszy Wzajemnościowych (art. 76 rozporządzenia
2021/2115);
15) I.13.1 – LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) (art.
77 rozporządzenia 2021/2115);
16) I.13.2 – Tworzenie i rozwój organizacji producentów i grup producentów rolnych
(art. 77 rozporządzenia 2021/2115);
17) I.13.3 – Promowanie, informowanie i marketing dotyczący żywności
wytwarzanej w ramach systemów jakości żywności (art. 77 rozporządzenia
2021/2115);
18) I.13.4 – Rozwój współpracy producentów w ramach systemów jakości żywności
(art. 77 rozporządzenia 2021/2115);
19) I.13.5 – Współpraca Grup Operacyjnych EPI (art. 77 rozporządzenia
2021/2115);
20) I.14.1 – Doskonalenie zawodowe rolników (art. 78 rozporządzenia 2021/2115);
21) I.14.2 – Kompleksowe doradztwo rolnicze (art. 78 rozporządzenia 2021/2115);
22) I.14.3 – Doskonalenie zawodowe kadr doradczych (art. 78 rozporządzenia
2021/2115);
23) I.14.4 – Wsparcie gospodarstw demonstracyjnych (art. 78 rozporządzenia
2021/2115).

Warunki przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy w ramach powyższych interwencji

są określone w regulaminie naboru wniosków albo w ogłoszeniu o zamówieniu
publicznym, albo zaproszeniu do złożenia wniosku o przyznanie pomocy oraz umowie.

MRiRW wydaje wytyczne podstawowe dotyczące pomocy w ramach PS WPR,

wytyczne szczegółowe odnoszące się do poszczególnych interwencji PS WPR,
wytyczne dotyczące zasad przeprowadzania kontroli na miejscu, wytyczne dotyczące
zmniejszeń w przypadku naruszenia przepisów ustawy PZP oraz wytyczne dotyczące
wysokości limitu środków dostępnych w ramach danej interwencji. Na podstawie
przepisów ustawy PS WPR wytyczne mogą dotyczyć również innych kwestii
związanych z realizacją lub zakończeniem realizacji PS WPR.

Instrumenty finansowe

Pomoc w ramach instrumentów finansowych będzie dostępna w ramach

następujących interwencji:

9
 1) I.10.1.2 – Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność
(Instrumenty finansowe) (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
2) I.10.6.2 – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (Instrumenty
finansowe) – w gospodarstwie (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
3) I.10.7.2 – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (Instrumenty
finansowe) – poza gospodarstwem (art. 73 rozporządzenia 2021/2115);
4) I.10.9 - Rozwój usług na rzecz rolnictwa i leśnictwa (Instrumenty finansowe) (art.
73 – EFRROW).

IV. Informacje ogólne dotyczące wytycznych podstawowych

Wytyczne podstawowe dotyczą następujących interwencji PS WPR:

1) I.6.1 – I.6.7 – Interwencje sektorowe – Produkty pszczele;

2) I.7.1 – I.7.6 – Interwencje sektorowe – Owoce i warzywa;
3) I.10.1.1 – Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność
(dotacje);
4) I.10.2 – Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy
efektywności energetycznej;
5) I.10.3 – Inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF;
6) I.10.4 – Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu;
7) I.10.5 – Rozwój małych gospodarstw;
8) I.10.6.1 – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) –
w gospodarstwie;
9) I.10.7.1 – Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) –
poza gospodarstwem;
10) I.10.8 – Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym;
11) I.10.10 – Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji
inteligentnych wsi;
12) I.10.15 – Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń;
13) I.11 – Premie dla młodych rolników (art. 75 – EFRROW);
14) I.12.2 – Dofinansowanie Funduszy Wzajemnościowych;
15) I.13.1 – LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS);
16) I.13.2 – Tworzenie i rozwój organizacji producentów i grup producentów
rolnych;

10
 17) I.13.3 – Promowanie, informowanie i marketing dotyczący żywności
wytwarzanej w ramach systemów jakości żywności;
18) I.13.4 – Rozwój współpracy producentów w ramach systemów jakości
żywności;
19) I.13.5 – Współpraca Grup Operacyjnych EPI;
20) I.14.1 – Doskonalenie zawodowe rolników;
21) I.14.2 – Kompleksowe doradztwo rolnicze;
22) I.14.3 – Doskonalenie zawodowe kadr doradczych;
23) I.14.4 – Wsparcie gospodarstw demonstracyjnych.

W zakresie harmonogramu naboru wniosków o przyznanie pomocy (rozdział VI pkt 2)

wytyczne podstawowe dotyczą, poza wyżej wskazanymi interwencjami, również
pozostałych interwencji PS WPR wymienionych w rozdziale III.

Wytyczne podstawowe zostały wydane w celu przygotowania do realizacji zadań

związanych z przyznawaniem, wypłatą i zwrotem pomocy, w szczególności
do opracowania ogłoszenia o naborze wniosków o przyznanie pomocy
albo zaproszenia do złożenia wniosku o przyznanie pomocy, regulaminu naboru
wniosków oraz procedur dotyczących przyznawania, wypłaty i zwrotu pomocy.

Wytyczne stanowią podstawę systemu realizacji PS WPR, obok przepisów prawa

powszechnie obowiązującego oraz regulaminów naborów wniosków o przyznanie
pomocy.

Postanowienia regulaminu naboru wniosków, jak i umowy muszą być zgodne

z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, w tym ustawą PS WPR oraz
wytycznymi MRiRW.

Wytyczne szczegółowe odnoszą się do poszczególnych interwencji PS WPR.

Wytyczne szczegółowe mogą dotyczyć więcej niż jednej interwencji. Określają
one warunki właściwe dla realizacji danej interwencji, w szczególności:

1) warunki przyznawania pomocy, w tym warunki przedmiotowe i podmiotowe;

2) kryteria wyboru operacji wraz z określeniem minimum punktowego oraz
kryteriami rozstrzygającymi (o ile mają zastosowanie);
3) warunki realizacji operacji, w tym np. czy operacja ma być realizowana
jednoetapowo czy wieloetapowo, maksymalny czas na realizację operacji
lub etapu;

11
 4) formę w jakiej przyznawana jest pomoc (refundacja kosztów kwalifikowalnych,
standardowe stawki jednostkowe, płatność ryczałtowa), maksymalną wysokość
pomocy udzielonej beneficjentowi oraz jej intensywność;
5) warunki wypłaty pomocy;
6) możliwość uzyskania wyprzedzającego finansowania lub zaliczki;
7) zobowiązania w okresie związania celem;
8) warunki zwrotu wypłaconej pomocy;
9) tryb przyznania pomocy na podstawie ustawy PZP (o ile ma zastosowanie).

V. Podstawowe zasady przyznawania i wypłaty pomocy

1. Podmiot właściwy

Podmiotem ogłaszającym nabór wniosków o przyznanie pomocy lub zapraszającym

do złożenia wniosku o przyznanie pomocy, przyznającym pomoc i dokonującym
wypłaty tej pomocy jest ARiMR.

Wyjątek stanowią poniższe interwencje, w których podmiotem ogłaszającym nabór

wniosków o przyznanie pomocy i przyznającym pomoc jest SW, tj.:

1) I.10.8 – Scalanie gruntów wraz z zagospodarowaniem poscaleniowym;

2) I.10.10 – Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz wdrożenie koncepcji
inteligentnych wsi;
3) I.13.1 – LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS), z tym
że w przypadku gdy pomoc udzielana jest wnioskodawcy innemu niż LGD –
wyboru operacji dokonuje LGD oraz nabory ogłaszane są przez poszczególne
LGD.

2. Podstawowe reguły mające zastosowanie do postępowania w sprawie o

przyznanie pomocy i o wypłatę pomocy

W postępowaniu w sprawie o przyznanie pomocy ARiMR albo SW:

1) stoi na straży praworządności;

2) jest obowiązany w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy;
3) udziela wnioskodawcy, na jego żądanie, niezbędnych pouczeń co do
okoliczności faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie
jego praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania;

12
 4) zapewnia wnioskodawcy, na jego żądanie, czynny udział w każdym stadium
postępowania i przed poinformowaniem wnioskodawcy o wyniku oceny wniosku
o przyznanie pomocy, na jego żądanie, umożliwia mu wypowiedzenie się co do
zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Do postępowań w sprawach o przyznanie pomocy stosuje się przepisy ustawy

PS WPR oraz przepisy kpa dotyczące właściwości miejscowej organów, wyłączenia
pracowników organu, udostępniania akt oraz skarg i wniosków. W interwencji I.13.1
właściwym miejscowo w sprawie udzielenia wsparcia na daną operację jest zarząd
województwa, z którym została zawarta umowa ramowa dotycząca LSR, w ramach
której będzie realizowana ta operacja.

Do postępowań w sprawach o wypłatę pomocy stosuje się postanowienia umowy,

a w zakresie nieuregulowanym tą umową – przepisy kc.

3. Obliczanie i oznaczanie terminów

Obliczania i oznaczania terminów związanych z wykonywaniem czynności w toku

postępowania w sprawie o przyznanie pomocy i wypłaty pomocy dokonuje się zgodnie
z przepisami kc.

4. Określanie terminów wykonywania czynności

Część terminów wskazanych w wytycznych podstawowych została określona

jako przedział czasu lub termin maksymalny. W takim przypadku to do ARiMR
albo SW lub LGD należy ocena, w jakim terminie dany rodzaj czynności powinien
zostać wykonany. Terminy te nie mają charakteru indywidualnego.

Terminy wykonywania czynności w toku postępowania w sprawie o przyznanie

pomocy zostaną określone w regulaminie naboru wniosków, przy zapewnieniu
równego traktowania wnioskodawców a terminy wykonywania czynności w toku
postępowania w sprawie o wypłatę pomocy – w formularzu umowy. Przy określaniu
tych terminów w regulaminie naboru wniosków lub w formularzu umowy należy wziąć
pod uwagę w szczególności rodzaj interwencji, której dotyczy nabór, złożoność
operacji, warunki, jakie powinny być spełnione, by móc ubiegać się o przyznanie
lub wypłatę pomocy, liczbę dokumentów, które mają być załączone do wniosku
o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność, oraz czas niezbędny do ich uzyskania.

13
5. Składanie wniosków o przyznanie pomocy i wniosków o płatność, wymiana
korespondencji i wykonywanie innych czynności dotyczących postępowania za
pomocą systemu informatycznego ARiMR

Złożenie wniosku o przyznanie pomocy i wniosku o płatność, wymiana korespondencji

oraz wykonywanie innych czynności dotyczących postępowania odbywa się za
pomocą systemu teleinformatycznego ARiMR w sposób określony w art. 10c ustawy
ARiMR.

6. Wycofywanie wniosków

Wniosek o przyznanie pomocy oraz wniosek o płatność można w dowolnym momencie

całkowicie wycofać. Jeśli ARiMR albo SW lub LGD poinformował już wnioskodawcę
albo beneficjenta o nieprawidłowościach (nie dotyczy przypadków wezwania do
uzupełnienia braków formalnych) w przedstawionych dokumentach lub jeśli
powiadomił go o zamiarze przeprowadzenia kontroli na miejscu lub jeśli ta kontrola
ujawni nieprawidłowości, wycofanie nie jest dozwolone.

Wycofanie wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność stawia

wnioskodawcę lub beneficjenta w sytuacji, w jakiej znajdował się przed złożeniem
wniosku.

7. Pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia

Jeżeli wniosek o przyznanie pomocy lub wniosek o płatność nie został

złożony w sposób określony w art. 10c ustawy ARiMR, ARiMR albo SW lub LGD
pozostawia dany wniosek bez rozpatrzenia oraz, jeśli to możliwe, informuje o tym
wnioskodawcę lub beneficjenta w sposób, w jaki został złożony wniosek.

System informatyczny ARiMR powinien blokować możliwość złożenia wniosku

o przyznanie pomocy poza terminem naboru wniosków o przyznanie pomocy.

8. Wezwanie do usunięcia braków formalnych

Jeżeli wniosek o przyznanie pomocy lub wniosek o płatność zawiera braki formalne,
ARiMR albo SW wzywa jednokrotnie wnioskodawcę lub beneficjenta do usunięcia tych
braków w terminie nie krótszym niż 7 dni i nie dłuższym niż 21 dni od dnia doręczenia
wezwania.

W przypadku nieusunięcia w wyznaczonym terminie wskazanych braków:

14
 1) we wniosku o przyznanie pomocy, jeśli bez usunięcia tych braków nie można
stwierdzić spełniania przez wnioskodawcę warunków przyznania pomocy,
wnioskodawcy odmawia się przyznania pomocy;
2) we wniosku o przyznanie pomocy, jeśli bez usunięcia tych braków można
stwierdzić spełnienie przez wnioskodawcę warunków przyznania pomocy,
wniosek podlega rozpatrzeniu w zakresie, w jakim został wypełniony;
3) we wniosku o płatność, wniosek podlega rozpatrzeniu w zakresie, w jakim
został wypełniony.

ARiMR albo SW nie wzywa wnioskodawcy do usunięcia braków formalnych we

wniosku o przyznanie pomocy w sytuacji gdy zachodzą niebudzące wątpliwości
przesłanki nieprzyznania pomocy.

9. Wezwanie do poprawienia wniosku lub do złożenia wyjaśnień

ARiMR albo SW w trakcie oceny merytorycznej wniosku o przyznanie pomocy lub

wniosku o płatność może wzywać wnioskodawcę lub beneficjenta do poprawienia
wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność lub do wyjaśnienia faktów
istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, lub do przedstawienia dowodów na
potwierdzenie tych faktów w terminie nie krótszym niż 7 dni i nie dłuższym niż 21 dni
od dnia doręczenia wezwania, z pouczeniem, że niepoprawienie wniosku lub
niezłożenie wyjaśnień skutkować będzie rozpatrzeniem wniosku w oparciu o
dotychczasową dokumentację przedłożoną przez stronę postępowania. ARiMR albo
SW wzywa wnioskodawcę lub beneficjenta do poprawienia wniosku lub do złożenia
wyjaśnień kompleksowo w ramach jednego wezwania. W uzasadnionych przypadkach
dopuszcza się więcej niż jedno wezwanie, w szczególności gdy pojawią się nowe fakty
wymagające wyjaśnienia.

10. Wezwanie do złożenia wyjaśnień lub dokumentów (interwencja I.13.1)

W przypadku interwencji I.13.1 – wnioskodawca inny niż LGD może być jednokrotnie
wezwany przez LGD w toku postępowania w sprawie wyboru operacji do złożenia
wyjaśnień lub dokumentów niezbędnych do oceny zgodności operacji z LSR, wyboru
operacji lub ustalenia kwoty wsparcia.

11. Zmiana wniosku

Złożony wniosek o przyznanie pomocy lub wniosek o płatność może być zmieniany
przez wnioskodawcę lub beneficjenta w zakresie danych objętych wnioskiem. Przez
15
zmianę wniosku rozumie się modyfikację wniosku (w tym modyfikację załączonych
albo złożenie nowych dokumentów) z inicjatywy wnioskodawcy albo beneficjenta –
niezależnie od wezwania do usunięcia braków formalnych lub wezwania do
poprawienia wniosku lub złożenia wyjaśnień.

Wytyczne szczegółowe mogą całkowicie wyłączać możliwość zmiany wniosku lub

przewidywać ograniczenia w zakresie danych, w odniesieniu do których dopuszcza się
zmiany (w szczególności: ograniczenia wykluczające podwyższenie kwoty pomocy,
zmianę rodzaju operacji, istotne zmiany w zestawieniu rzeczowo-finansowym), lub
określać inny termin, po upływie którego dokonane zmiany wniosku nie będą
uwzględniane.

Zmiany, zarówno w przypadku wniosku o przyznanie pomocy, jak i wniosku o płatność,

nie mogą zostać dokonane po otrzymaniu przez wnioskodawcę lub beneficjenta
informacji o przeprowadzeniu kontroli na miejscu.

W przypadku wniosku o przyznanie pomocy wniosek może być zmieniany przez

wnioskodawcę nie później niż do dnia upływu 30 dni od dnia zakończenia naboru
wniosków o przyznanie pomocy.

Zmiany we wniosku o płatność mogą zostać wprowadzone w zakresie danych objętych

wnioskiem o płatność w okresie od dnia złożenia wniosku do dnia rozpatrzenia wniosku
o płatność.

12. Wniosek o ponowną ocenę zasadności wezwania do poprawienia wniosku o

przyznanie pomocy

W przypadku gdy wnioskodawca nie zgadza się z wezwaniem do poprawienia

wniosku, może on w terminie przewidzianym w wezwaniu wnieść do podmiotu
właściwego w sprawie wniosek o ponowną ocenę zasadności tego wezwania, wraz z
uzasadnieniem.

Instytucja wniosku o ponowną ocenę zasadności wezwania do poprawienia wniosku o

przyznanie pomocy nie ma zastosowania w ramach interwencji I.6.1-I.6.7.

Wniosek o ponowną ocenę zasadności jest rozpatrywany w terminie 14 dni od dnia

jego złożenia, przez pracownika innego niż wyznaczony do rozpoznania danej sprawy.

16
Niezwłocznie po rozpatrzeniu wniosku, ARiMR albo SW informuje wnioskodawcę o
wyniku jego oceny, a w przypadku uznania wniosku:

1) za uzasadniony informuje o uznaniu wezwania za bezskuteczne i kontynuacji

oceny wniosku;
2) za całkowicie bądź częściowo nieuzasadniony- wyznacza wnioskodawcy 7-
dniowy termin na poprawienie wniosku, z pouczeniem o skutkach jego
niepoprawienia.

13. Oczywista omyłka pisarska lub rachunkowa

W razie stwierdzenia we wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność

oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej, ARiMR albo SW lub LGD może poprawić
ją z urzędu, informując o tym podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy lub
beneficjenta.

14. Przywrócenie terminu

W razie uchybienia terminu wykonania przez wnioskodawcę lub beneficjenta

określonych czynności w toku postępowania w sprawie o przyznanie pomocy lub w
sprawie o wypłatę pomocy, ARiMR albo SW lub LGD, na prośbę wnioskodawcy lub
beneficjenta, przywraca termin wykonania tych czynności, jeżeli wnioskodawca lub
beneficjent:

1) wniósł prośbę w terminie 14 dni od dnia ustania przyczyn uchybienia,

2) uprawdopodobnił, że uchybienie nastąpiło bez jego winy,
3) dopełnił czynności, dla której określony był termin.

Nie jest możliwe przywrócenie terminu do złożenia prośby, o której mowa powyżej.

Instytucja przywrócenia terminu nie ma zastosowania w ramach interwencji I.6.1-I.6.7.

15. Kontrole na miejscu

Kontrole na miejscu mogą być przeprowadzane na różnych etapach postępowania: w

toku postępowania w sprawie o przyznanie pomocy, w trakcie realizacji operacji, w
toku postępowania w sprawie wypłaty pomocy lub w okresie związania celem, tj. po
wypłacie pomocy/ po zakończeniu realizacji operacji. Regulacje w zakresie kontroli na
miejscu będą określone w wytycznej dotyczącej zasad przeprowadzania kontroli na
miejscu.

17
VI. Przyznanie pomocy

1. Ogólne warunki przyznania pomocy

Warunki podmiotowe

Pomoc jest przyznawana:

1) osobie fizycznej,
2) osobie prawnej lub
3) jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawne,
4) CDR, ODR w ramach interwencji 14.1.1, 14.2.1, 14.3.1.

Wytyczne szczegółowe mogą określać kategorie beneficjentów dla poszczególnych

interwencji.

O pomoc może ubiegać się podmiot posiadający numer EP.

Pomoc nie przysługuje podmiotowi, który podlega zakazowi dostępu do środków, o

których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy o FP, na podstawie prawomocnego
orzeczenia sądu, a także podmiotowi, który podlega wykluczeniu z dostępu do
otrzymania pomocy.

Warunki przedmiotowe

Pomoc jest przyznawana, jeżeli są spełnione warunki przyznania tej pomocy określone
w przepisach lub regulaminie naboru wniosków.

Pomoc przyznaje się na operacje, której realizacja nie jest możliwa bez udziału
środków publicznych (unikanie efektu deadweight). Warunek ten nie dotyczy I.13.2 i
I.11.

Nie są wspierane inwestycje, które zostały fizycznie ukończone lub w pełni

zrealizowane przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, o ile wytyczne
szczegółowe nie stanowią inaczej.

2. Harmonogram planowanych naborów wniosków o przyznanie pomocy

ARiMR albo SW lub LGD, nie później niż do końca danego roku, podaje do publicznej
wiadomości na swojej stronie internetowej harmonogram planowanych przez siebie
naborów wniosków o przyznanie pomocy na kolejny rok.

18
ARiMR albo SW podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej
harmonogram naborów wniosków o przyznanie pomocy na 2023 r. w terminie 3 dni od
wejścia w życie ustawy PS WPR.

Pierwszy harmonogram naborów wniosków o przyznanie pomocy na wdrażanie

strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność LGD podaje do publicznej
wiadomości w terminie 60 dni od dnia zawarcia umowy o warunkach i sposobie
realizacji LSR.

Harmonogramy planowanych przez LGD naborów muszą być uzgodnione z SW,

z którymi LGD zawarły umowę ramową. Zmiany tych harmonogramów również muszą
być uzgodnione z SW.

SW umieszczają na swoich stronach internetowych odesłania do stron internetowych

LGD, z którymi zawarły umowy ramowe, gdzie zamieszczone są harmonogramy
planowanych przez LGD naborów wniosków o przyznanie pomocy.

ARiMR umieszcza na swojej stronie internetowej odesłania do stron internetowych

SW, gdzie zamieszczone są harmonogramy planowanych przez SW naborów
wniosków o przyznanie pomocy i odniesienia do stron internetowych LGD, z którymi
te SW zawarły umowy ramowe.

Harmonogram planowanych naborów wskazuje dane dotyczące:

1) objętego obszaru geograficznego;

2) odpowiednich interwencji i celu(-ów) szczegółowego(-ych);
3) podmiotach uprawnionych do ubiegania się o przyznanie pomocy;
4) całkowitej kwoty pomocy;
5) daty rozpoczęcia i zakończenia składania wniosków.

Harmonogram może wskazywać również zakres tematyczny/schemat/moduł itd.

ARiMR albo SW lub LGD aktualizuje harmonogram naborów wniosków o przyznanie

pomocy nie rzadziej niż na koniec każdego kwartału.

ARiMR albo SW lub LGD zamieszcza niezwłocznie na swojej stronie internetowej

zmieniony zaktualizowany harmonogram naborów.

3. Ogłoszenie o naborze wniosków o przyznanie pomocy

19
ARiMR albo SW lub LGD podaje do publicznej wiadomości co najmniej na swojej
stronie internetowej ogłoszenie o naborze wniosków o przyznanie pomocy nie później
niż 14 dni przed dniem planowanego rozpoczęcia terminu składania tych wniosków.

Termin składania wniosków o przyznanie pomocy nie powinien być krótszy niż 14 dni
i dłuższy niż 60 dni. W uzasadnionych przypadkach termin składania wniosków o
przyznanie pomocy może zostać wydłużony.

4. Regulamin naboru wniosków o przyznanie pomocy

Regulamin naboru wniosków opracowuje podmiot ogłaszający nabór lub zapraszający

do złożenia wniosku o przyznanie pomocy (ARiMR albo SW lub LGD) zgodnie z
przepisami i wytycznymi MRiRW.

W przypadku gdy nabór ogłasza LGD, regulamin jest uzgadniany z SW i musi być
zgodny z wzorcem regulaminu naboru wniosków. Wzorzec regulaminu naboru
wniosków stanowi załącznik do wytycznej szczegółowej w zakresie interwencji
LEADER.

W przypadku naborów ogłaszanych przez SW, ARiMR może przekazać do SW

wzorzec regulaminu dla takich naborów zgodnie z umową delegowania.

ARiMR albo SW lub LGD udostępnia regulamin naboru na swojej stronie internetowej.

Na podstawie regulaminu naboru wniosków przeprowadzany jest nabór wniosków o

przyznanie pomocy.
5. Zmiana regulaminu naboru wniosków o przyznanie pomocy

ARiMR albo SW lub LGD może zmienić regulamin naboru wniosków o przyznanie
pomocy. Zmiana regulaminu musi być zgodna z przepisami i wytycznymi MRiRW.

Zmiana regulaminu w zakresie warunków przyznania pomocy jest dopuszczalna, jeśli

w ramach danego naboru wniosków o przyznanie pomocy nie złożono jeszcze
żadnego wniosku o przyznanie pomocy. Zmiana ta skutkuje wydłużeniem terminu
składania wniosków o przyznanie pomocy o czas niezbędny do przygotowania i
złożenia wniosku o przyznanie pomocy.

Zmiana regulaminu w zakresie podwyższenia limitu środków przewidzianego na dany

nabór jest dopuszczalna, jeśli żadnemu wnioskodawcy nie odmówiono jeszcze
przyznania pomocy z powodu braku środków.

20
ARiMR albo SW lub LGD udostępnia zmiany regulaminu wraz z ich uzasadnieniem i
terminem, od którego są stosowane, na swojej stronie internetowej w miejscu
udostępnienia ogłoszenia o naborze wniosków.

6. Składanie wniosków o przyznanie pomocy

Wniosek o przyznanie pomocy składa się w terminie wskazanym w ogłoszeniu o

naborze wniosków o przyznanie pomocy podanym do publicznej wiadomości przez
ARiMR albo SW lub LGD.

W ramach interwencji 14.1.1, 14.2.1, 14.3.1 wniosek o przyznanie pomocy składa się
w terminie wskazanym w skierowanym do CDR, ODR zaproszeniu do złożenia
wniosku o przyznanie pomocy przekazanym przez ARiMR.

7. Ograniczenie składania wniosków o przyznanie pomocy

W jednym naborze wniosków o przyznanie pomocy można złożyć tylko jeden wniosek
o przyznanie pomocy, o ile wytyczne szczegółowe nie wskazują inaczej. W przypadku
wycofania wniosku o przyznanie pomocy w całości, wnioskodawca może złożyć
ponownie wniosek o przyznanie pomocy w ramach trwającego naboru.

W stosownych przypadkach system informatyczny ARiMR powinien blokować

możliwość złożenia w jednym naborze wniosków o przyznanie pomocy więcej niż
jednego wniosku o przyznanie pomocy.

8. Obowiązek informowania o zmianach

Wnioskodawca informuje o wszelkich zmianach w zakresie danych i informacji

zawartych we wniosku o przyznanie pomocy oraz dołączonych do niego dokumentach
niezwłocznie po zaistnieniu tych zmian.

9. Ocena wniosku o przyznanie pomocy

Wniosek o przyznanie pomocy po jego złożeniu jest poddawany ocenie formalnej i

merytorycznej. W wytycznych szczegółowych zostanie określony sposób w jaki
przeprowadzana jest ocena merytoryczna wniosku o przyznanie pomocy (wariant I lub
wariant II)

W trakcie oceny formalnej ocenie podlega kompletność wniosku, tj. czy zawiera on
wszystkie wymagane załączniki oraz czy został wypełniony we wszystkich
wymaganych polach.

21
Po zakończeniu oceny formalnej następuje etap oceny merytorycznej, w trakcie której
ARiMR albo SW ocenia wniosek o przyznanie pomocy zgodnie z jednym z poniższych
wariantów:

Wariant I

ARiMR albo SW:

1) dokonuje oceny wniosku o przyznanie pomocy w zakresie spełniania warunków

przyznania pomocy;
2) przyznaje punkty za dane kryterium wyboru operacji, o ile kryteria wyboru mają
zastosowanie.

Punkty za poszczególne kryteria wyboru operacji są przyznawane na podstawie

danych, informacji, zobowiązań i oświadczeń zawartych we wniosku o przyznanie
pomocy oraz załączonych do niego dokumentach, jak również danych z systemu
informatycznego ARiMR oraz innych systemów informatycznych, do których ARiMR
ma dostęp. Jeżeli brak jest danych niezbędnych do ustalenia liczby punktów za dane
kryterium wyboru operacji, nie przyznaje się punktów za to kryterium.

3) ustala kolejność przysługiwania pomocy na podstawie kryteriów wyboru

operacji;

O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów

przyznawanych na podstawie kryteriów wyboru operacji dla zakresu operacji.

Kolejność przysługiwania pomocy w formie listy rankingowej jest ustalana od operacji,

która uzyskała największą liczbę punktów, do operacji, która uzyskała najmniejszą
liczbę punktów. Minimalna liczba punktów, poniżej której wnioskodawcy nie przyznaje
się pomocy, oraz kryteria rozstrzygające w przypadku operacji, które uzyskały tę samą
liczbą punktów, zostały określone w wytycznych szczegółowych dla poszczególnych
interwencji.

W przypadku gdy limit (pula) środków przeznaczony na przyznanie pomocy na

operacje w ramach danego naboru jest wyższy niż łączna kwota, na którą opiewają
złożone wnioski o przyznanie pomocy możliwe jest zrezygnowanie z etapu ustalania
kolejności przysługiwania pomocy.

4) dokonuje ustalenia kwoty pomocy;

5) informuje wnioskodawcę o wyniku oceny wniosku o przyznanie pomocy.

22
Wariant II

ARiMR albo SW:

1) dokonuje oceny wniosku o przyznanie pomocy pod kątem spełniania kryteriów

wyboru i przyznaje punkty za dane kryterium wyboru.

Punkty za poszczególne kryteria wyboru operacji są przyznawane na podstawie

danych, informacji, zobowiązań i oświadczeń zawartych we wniosku o przyznanie
pomocy oraz załączonych do niego dokumentów, jak również danych z systemu
informatycznego ARiMR oraz innych systemów informatycznych, do których ARiMR
ma dostęp. Jeżeli brak jest danych niezbędnych do ustalenia liczby punktów za dane
kryterium wyboru operacji, nie przyznaje się punktów za to kryterium;

2) w przypadku wniosków o przyznanie pomocy, które spełniają minimum

punktowe – dokonuje oceny wniosku o przyznanie pomocy w zakresie
spełniania warunków przyznania pomocy.

Jeśli wniosek nie spełnia minimum punktowego – niezwłocznie informuje się

wnioskodawcę o odmowie przyznania pomocy z podaniem przyczyn odmowy oraz
pouczeniem o przysługującym środku zaskarżenia;

3) ustala kolejność przysługiwania pomocy na podstawie kryteriów wyboru operacji.

O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów

przyznawanych na podstawie kryteriów wyboru operacji dla zakresu operacji.

Kolejność przysługiwania pomocy w formie listy rankingowej jest ustalana od operacji,

która uzyskała największą liczbę punktów, do operacji, która uzyskała najmniejszą
liczbę punktów. Minimalna liczba punktów, poniżej której wnioskodawcy nie przyznaje
się pomocy, oraz kryteria rozstrzygające w przypadku operacji, które uzyskały tą samą
liczbą punktów, zostały określone w wytycznych szczegółowych dla poszczególnych
interwencji.

4) dokonuje ustalenia kwoty pomocy;

5) informuje wnioskodawcę o wyniku oceny wniosku o przyznanie pomocy.

10. Wybór operacji w ramach interwencji I.13.1

W przypadku interwencji I.13.1, gdy wnioskodawcą nie jest LGD, ocena wniosku
o przyznanie pomocy podzielona jest na 2 etapy.

23
W pierwszym etapie LGD:

1) dokonuje wstępnej oceny wniosku pod kątem spełniania warunków wyboru

(warunków przyznania pomocy) określonych w wytycznych szczegółowych dla
interwencji I.13.1;
2) dokonuje wyboru operacji w oparciu o określone przez LGD kryteria wyboru
operacji;
3) dokonuje ustalenia kwoty wsparcia;
4) informuje wnioskodawcę o wyniku wyboru i ustalonej kwocie wsparcia;
5) przekazuje wniosek o przyznanie pomocy do SW do dalszej oceny.

W drugim etapie SW:

1) dokonuje ostatecznej oceny wniosku o przyznanie pomocy pod kątem

spełniania warunków przyznania pomocy;
2) informuje wnioskodawcę o wyniku oceny – o przyznaniu pomocy lub o odmowie
jej przyznania.

11. Informacja o wyniku oceny wniosku o przyznanie pomocy

ARiMR albo SW rozpatruje wniosek o przyznanie pomocy w terminie określonym w

regulaminie, nie dłuższym niż 5 miesięcy od zakończenia naboru wniosków, a w
przypadku interwencji I.13.1 – nie dłuższym niż 3 miesiące od otrzymania z LGD
wniosku do dalszej oceny. Rozpatrzenie wniosku kończy się poinformowaniem
wnioskodawcy o wyniku oceny jego wniosku:

1) w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku - wezwaniem wnioskodawcy

do zawarcia umowy;
2) w przypadku niespełnienia warunków przyznania pomocy albo wyczerpania
środków przeznaczonych na przyznanie pomocy na operacje w ramach danego
naboru– poinformowaniem wnioskodawcy o odmowie przyznania pomocy z
podaniem przyczyn odmowy oraz pouczeniem o przysługującym środku
zaskarżenia.

W przypadku nierozpatrzenia wniosku w terminie określonym w regulaminie,

zawiadamia się o tym wnioskodawcę, podając przyczyny niedotrzymania terminu i
wyznaczając nowy termin rozpatrzenia wniosku, nie dłuższy niż miesiąc.

24
Wyczerpanie środków w ramach limitu określonego w regulaminie naboru wniosków o
przyznanie pomocy nie stanowi przeszkody w przyznaniu pomocy na daną operację,
jeżeli w wyniku uwzględnienia przez podmiot właściwy w sprawie o przyznanie pomocy
na podstawie art. 54 § 3 ustawy PPSA skargi na odmowę przyznania pomocy albo
uwzględnienia przez sąd administracyjny skargi na odmowę przyznania pomocy przez
podmiot właściwy w sprawie o przyznanie pomocy podmiot właściwy w sprawie o
przyznanie pomocy ustali, że są spełnione pozostałe warunki przyznania pomocy na
tę operację, a kryteria wyboru operacji są spełnione w takim stopniu, że pomoc na tę
operację powinna zostać przyznana, oraz jeżeli są dostępne środki w ramach budżetu
danej interwencji lub województwa określone w PS WPR lub wytycznych instytucji
zarządzającej.

12. Środek zaskarżenia

W przypadku odmowy przyznania pomocy wnioskodawcy przysługuje prawo

wniesienia do wojewódzkiego sądu administracyjnego skargi na zasadach i w trybie
określonym dla aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy PPSA.

13. Upublicznienie listy

ARiMR albo SW podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej

informację o operacjach wybranych do przyznania pomocy oraz o operacjach, na które
odmówiono przyznania pomocy w ramach danego naboru wniosków o przyznanie
pomocy. W przypadku operacji wybranych do przyznania pomocy podaje się również
wysokość przyznanej pomocy, z wyłączeniem interwencji I.13.2. i I.7.1-I.7.6.

W przypadku zmian w zakresie powyższej informacji ARiMR albo SW podaje do

publicznej wiadomości zaktualizowaną informację na swojej stronie internetowej.

14. Zawarcie umowy

ARiMR albo SW, zawiera z wnioskodawcą, którego operacja została wybrana, umowę.

Umowa zawierana jest za pomocą systemu teleinformatycznego ARiMR zgodnie z

następującymi zasadami:

1) ARiMR albo SW przekazuje stronie postępowania za pomocą tego systemu

pismo zawierające oświadczenie woli zawarcia umowy przez ARiMR albo SW
wraz z umową oraz wezwaniem strony postępowania do zawarcia tej umowy;

25
 2) jeżeli strona postępowania zgadza się na zawarcie umowy, składa
oświadczenie woli zawarcia umowy przez ponowne uwierzytelnienie w tym
systemie nie później niż przed upływem 14 dni od dnia otrzymania pisma;
3) dniem zawarcia umowy jest data złożenia oświadczenia woli zawarcia umowy
przez stronę postępowania.

Umowa nie może być zawarta, gdy wnioskodawca:

1) nie dokonał czynności, które powinny zostać dokonane przed zawarciem

umowy;
2) został wykluczony z możliwości przyznania pomocy.

W powyższych przypadkach ARiMR albo SW informuje wnioskodawcę o przyczynach

braku możliwości zawarcia umowy.

15.Wypowiedzenie umowy

Umowa może zostać wypowiedziana przez ARiMR albo SW wyłącznie w przypadkach

w niej określonych.

Beneficjent może zrezygnować z realizacji operacji na podstawie wniosku o

rozwiązanie umowy za porozumieniem stron.

16.Zmiana umowy

Umowa może zostać zmieniona na wniosek każdej ze stron w przypadkach w niej

określonych.

ARiMR albo SW rozpatruje wniosek o zmianę umowy w terminie 30 dni od dnia

złożenia tego wniosku i niezwłocznie wzywa beneficjenta do zawarcia aneksu do
umowy, w przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku o zmianę umowy, lub
informuje beneficjenta o braku zgody na zmianę umowy, z zastrzeżeniem interwencji
I.7.1 –I.7.6, w której ARiMR rozpatruje wniosek o zmianę umowy w terminie do 90 dni
od dnia złożenia tego wniosku.

VII. Kwalifikowalność kosztów

1. Koszty niekwalifikowalne

Koszty niekwalifikowalne zostały określone zgodnie z art. 73 ust. 3 rozporządzenia

2021/2115.

26
W zakresie operacji obejmujących inwestycje za niekwalifikowalne uznaje się:

1) koszty ogólne niezwiązane z operacją;

2) koszty ogólne związane z operacją w części przekraczającej 10% pozostałych
kosztów kwalifikowalnych operacji, a w przypadku interwencji I.10.8 w części
przekraczającej 15% pozostałych kosztów kwalifikowalnych operacji;
3) koszty remontu budynków lub budowli jeśli nie jest połączony z ich
modernizacją;
4) koszty dokończenia budowy, przebudowy lub modernizacji budynków lub
budowli - jeżeli koszty zostały poniesione przed dniem w którym został
złożony wniosek o przyznanie pomocy;
5) koszty zakupu nieruchomości z wyłączeniem zakupu gruntu stanowiącego
element operacji polegającej na budowie budynku inwentarskiego do wysokości
10% kosztów kwalifikowalnych operacji w ramach interwencji Inwestycje w
gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność – dotacje;
6) koszty zakładania sadów i plantacji wieloletnich oraz wymiany w nich nasadzeń;
7) koszty leasingu zwrotnego oraz dodatkowe koszty związane z umową leasingu,
takie jak marża finansującego i ubezpieczenie;
8) podatek od wartości dodanej (VAT), z wyjątkiem przypadków gdy nie podlega
on odzyskaniu na podstawie krajowych przepisów o podatku VAT
(wnioskodawca może ubiegać się o uznanie podatku VAT jako kosztu
kwalifikowalnego tylko w przypadku, gdy nie ma możliwości odzyskania VAT na
mocy prawodawstwa krajowego);
9) koszty zakupu używanych (w tym również instalacji) maszyn, urządzeń,
wyposażenia z wyłączeniem eksponatów w interwencji I.13.1;
10) koszty zakupu zwierząt, roślin jednorocznych i ich sadzenia;
11) koszty zakupu samochodów osobowych;
12) koszty rozbudowy infrastruktury sieci 5G i sieci światłowodowej;
13) koszty inwestycji w nawodnienia w gospodarstwie rolnym oraz związane z tym
koszty budowy ujęć wody;
14) koszty poniesione przed dniem, w którym został złożony wniosek o przyznanie
pomocy, a w przypadku kosztów ogólnych – przed dniem 1 stycznia 2023 r.;
15) koszty zakupu kotłów do spalania słomy;

27
 16) koszty inwestycji mających na celu dostosowanie do norm lub wymogów
unijnych, z wyjątkiem inwestycji wspieranych na zasadach określonych w art.
73 ust. 5 rozporządzenia 2021/2115.

Katalog kosztów kwalifikowalnych mogą określać wytyczne szczegółowe dla

poszczególnych interwencji (jeśli dotyczy).

VIII. Wypłata pomocy

1. Warunki wypłaty pomocy

Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent spełnił warunki

wypłaty określone w umowie, w szczególności:

1) zrealizował operację/etap operacji zgodnie z umową i przepisami powszechnie

obowiązującymi;
2) złożył wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi realizację
etapu lub operacji;
3) udokumentował zrealizowanie operacji/etapu operacji, w tym- w przypadku gdy
pomoc wypłacana jest jako refundacja – poniósł koszty kwalifikowalne i je
opłacił zgodnie z umową i przepisami powszechnie obowiązującymi, w formie
rozliczenia bezgotówkowego (wytyczna szczegółowa może określić przypadki
kiedy dopuszczalne jest ponoszenie kosztów w formie pieniężnej), a w
przypadku operacji finansowanej w formie standardowych stawek
jednostkowych lub w przypadku płatności ryczałtowej –wykonał zakres
rzeczowy operacji;
4) realizuje inwestycję lub operację zgodnie z kryteriami, za które zostały
przyznane punkty, albo spełnił warunki lub zrealizował działania, z tytułu których
przyznano punkty;
5) nie finansował realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych
operacji z udziałem innych środków publicznych, jeśli dotyczy;
6) poniósł koszty zgodnie z ustawą PZP, gdy ma to zastosowanie;
7) prowadzi oddzielny system rachunkowości lub korzysta z odpowiedniego kodu
rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z realizacją operacji w
ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych.

W przypadku:

28
 1) rozpoczęcia realizacji zestawienia rzeczowo-finansowego operacji w zakresie
danego kosztu przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy – kwotę
kosztów kwalifikowalnych operacji stanowiących podstawę do wyliczenia kwoty
pomocy do wypłaty pomniejsza się o wartość tych kosztów, w zakresie, w jakim
zostały poniesione przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, jeśli
dotyczy.

Natomiast w przypadku niezrealizowania w pełni zakresu rzeczowego operacji,

finansowanego w formie standardowych stawek jednostkowych, do obliczenia kwoty
pomocy do wypłaty uwzględnia się wyłącznie prawidłowo wykonany zakres rzeczowy,
o ile został osiągnięty cel operacji.

W przypadku płatności ryczałtowych weryfikacja realizacji operacji (biznesplanu)

odbywa się w ujęciu rzeczowym, a nie finansowym, tzn. sprawdzany jest sam fakt
realizacji inwestycji, a nie faktycznie poniesione w związku z tym koszty.

2) stwierdzenia finansowania inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych

operacji z udziałem innych środków publicznych – kwotę kosztów
kwalifikowalnych operacji, stanowiących podstawę do wyliczenia kwoty pomocy
do wypłaty, pomniejsza się o wartość tych kosztów, które zostały sfinansowane
z tych środków, jeśli dotyczy;

W przypadku operacji finansowanej w formie standardowych stawek

jednostkowych kwotę pomocy pomniejsza się o wartość zrealizowanego zakresu
rzeczowego obliczoną wg tych stawek, która została sfinansowana z udziałem
innych środków publicznych.

3) stwierdzenia braku realizacji inwestycji lub operacji zgodnie z kryteriami, za

które zostały przyznane punkty, albo niespełnienia warunku lub
niezrealizowania działania, z tytułu którego przyznano punkty:
a) jeśli po odjęciu niesłusznie przyznanych punktów okazałoby się, że
beneficjent nie uzyskałby minimalnej liczby punktów wymaganych do

29
 uzyskania pomocy1 w ramach naboru wniosków o przyznanie pomocy,
w którym beneficjent ubiegał się o pomoc– następuje odmowa wypłaty
pomocy, a w przypadku gdy część pomocy została wcześniej wypłacona
– również zwrot dotychczas wypłaconych kwot pomocy,
b) jeśli po odjęciu niesłusznie przyznanych punktów okazałoby się, że
beneficjent i tak uzyskałby liczbę punktów wystarczającą do uzyskania
pomocy1 w ramach naboru wniosków o przyznanie pomocy, w którym
beneficjent ubiegał się o pomoc – zmniejszeniu podlega 5% kwoty
pomocy za każde niespełnione kryterium;
4) niezrealizowania działań informacyjnych i promocyjnych, zgodnie z przepisami
załącznika III do rozporządzenia 2022/129 oraz opisem w Księdze wizualizacji
znaku– kwotę pomocy do wypłaty pomniejsza się o 1% tej kwoty, jeśli dotyczy;
5) nieuwzględnienia w oddzielnym systemie rachunkowości zdarzenia
powodującego poniesienie kosztów kwalifikowalnych albo gdy do jego
identyfikacji nie wykorzystano odpowiedniego kodu rachunkowego - koszty
danego zdarzenia podlegają refundacji w wysokości pomniejszonej o 10%;
6) uniemożliwienia przeprowadzenia kontroli na miejscu związanych z przyznaną
pomocą w trakcie realizacji operacji, po złożeniu wniosku o płatność – wniosek
o płatność podlega odrzuceniu i w konsekwencji następuje odmowa wypłaty
pomocy, a w przypadku gdy część pomocy została wcześniej wypłacona –
również zwrot dotychczas wypłaconych kwot pomocy.

Umowa określa zabezpieczenie należytego wykonania zobowiązań określonych w

umowie, jeśli jest ono wymagane.

W wytycznych szczegółowych dla poszczególnych interwencji powyższe warunki

mogą zostać zmodyfikowane lub można określić dodatkowe warunki wypłaty pomocy.

2. Wniosek o płatność – termin złożenia

1
Należy brać pod uwagę nie tylko minimalny próg punktów rankingowych wymagany w ramach danej
interwencji, lecz także limit środków przeznaczonych na nabór, w którym beneficjent ubiegał się o
pomoc.

30
Wnioski o płatność składa się w terminach wynikających z umowy.

3. Wezwanie do złożenia wniosku o płatność (nie dotyczy interwencji 6.1-6.7.)

W przypadku niezłożenia wniosku o płatność w terminie określonym w umowie ARiMR

albo SW dwukrotnie wzywa beneficjenta do złożenia wniosku o płatność w kolejnych
wyznaczonych terminach nie krótszych niż 7 dni i nie dłuższych niż 14 dni od dnia
otrzymania wezwania.

Niezłożenie przez beneficjenta wniosku o płatność w terminie wynikającym z drugiego

wezwania skutkuje wypowiedzeniem umowy (nie dotyczy interwencji i I.7.1-I.7.6,
I.13.2.).

4. Obowiązek informowania o zmianach

Beneficjent informuje o wszelkich zmianach w zakresie danych i informacji objętych

wnioskiem o płatność oraz dołączonych do niego dokumentów niezwłocznie po
zaistnieniu tych zmian.

5. Ocena wniosku o płatność

Wniosek o płatność po jego złożeniu jest poddawany ocenie formalnej i merytorycznej.

6. Termin wypłaty pomocy

ARiMR albo SW rozpatruje wniosek o płatność w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące
od dnia jego złożenia.

W przypadku nierozpatrzenia wniosku w terminie określonym w umowie, zawiadamia

się o tym beneficjenta, podając przyczyny niedotrzymania terminu i wyznaczając nowy
termin rozpatrzenia wniosku nie dłuższy niż miesiąc.

Wypłata pomocy następuje niezwłocznie po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o

płatność.

W przypadku interwencji, w których podmiotem przyznającym pomoc jest SW – ARiMR

dokonuje wypłaty pomocy po otrzymaniu od SW zlecenia płatności.

7. Odmowa wypłaty pomocy

ARiMR albo SW odmawia wypłaty pomocy w całości lub części w przypadkach

niespełnienia warunków wypłaty pomocy.

8. Środki zaskarżenia

31
W przypadku odmowy wypłaty pomocy w całości lub części beneficjentowi przysługuje
jednorazowe prawo do wniesienia do ARiMR albo SW wniosku o ponowne
rozpatrzenie sprawy wraz z uzasadnieniem, w terminie 21 dni od dnia doręczenia
beneficjentowi pisma o danym rozstrzygnięciu.

Szczegółowe zasady dotyczące wnoszenia przez beneficjenta wniosku o ponowne

rozpatrzenie sprawy określa pismo o danym rozstrzygnięciu.

9. Wyprzedzające finansowanie

Beneficjent może skorzystać z następujących instrumentów wyprzedzającego

finansowania:

1) wyprzedzające finansowanie ze środków budżetu państwa kosztów

kwalifikowalnych ponoszonych na realizację operacji w ramach
interwencjiI.10.8, w formie dotacji udzielanej przez właściwego wojewodę.

W ramach interwencji I.10.8 intensywność pomocy wynosi 100% kosztów

kwalifikowalnych. Jednocześnie beneficjent może otrzymać środki wyprzedzającego
finansowania do wysokości 100% kosztów kwalifikowalnych. W takim przypadku w
ramach rozliczenia danego etapu operacji, na podstawie złożonego wniosku o
płatność oraz zleceń płatności przekazanych przez podmiot wdrażający, agencja
płatnicza dokonuje wypłaty pomocy odpowiadającej części EFRROW. ARiMR nie
wypłaca pomocy w części współfinansowania krajowego – w poczet
współfinansowania krajowego zostają zaliczone poprawnie rozliczone środki
wyprzedzającego finansowania części krajowej przekazane przez wojewodę.

2) wyprzedzające finansowanie ze środków budżetu państwa do wysokości

wkładu EFRROW, w formie niskooprocentowanej pożyczki udzielanej przez
BGK.

Będzie ono dostępne dla jednostek samorządu terytorialnego, instytutów badawczych,

instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, jednostek doradztwa
rolniczego, uczelni i lokalnych grup działania, realizujących operacje w ramach
interwencji, o których mowa w art. 73, art. 77 lub art. 78 rozporządzenia 2021/2115.
Szczegółowe warunki, tryb i terminy udzielania, rozliczania oraz zwrotu tych pożyczek
określi rozporządzenie Rady Ministrów wydane na podstawie art. 15 ust. 4 ustawy o
finansowaniu WPR. W przypadku gdy beneficjent skorzysta z tego instrumentu
wyprzedzającego finansowania, ARiMR dokona wypłaty refundacji na podstawie
32
złożonego wniosku o płatność oraz zleceń płatności, na rachunek bankowy
beneficjenta utworzony w BGK do obsługi pożyczki.

3) wyprzedzające finansowanie do wysokości udziału krajowych środków

publicznych pochodzących z budżetu państwa przeznaczonych na
współfinansowanie kosztów realizowanych z EFRROW.

Uprawnieni do ubiegania się o to wyprzedzające finansowanie będą beneficjenci

wszystkich interwencji PS WPR, w których współfinansowanie krajowe pochodzi ze
środków budżetu państwa, z wyjątkiem interwencji obszarowych oraz instrumentów
finansowych, o ile taka możliwość zostanie przewidziana w wytycznej szczegółowej
dla danej interwencji, a w konsekwencji w umowie. Chęć skorzystania z
wyprzedzającego finansowania deklaruje się we wniosku o przyznanie pomocy.

Termin oraz kwota wypłacanego wyprzedzającego finansowania będzie zależna od

liczby etapów realizacji operacji oraz wysokości pomocy w ramach poszczególnych
etapów. W przypadku operacji jednoetapowych wypłata będzie mogła nastąpić po
zawarciu umowy, natomiast jej rozliczenie nastąpi wraz z wnioskiem o płatność. W
przypadku operacji wieloetapowych, wypłata pierwszej transzy wyprzedzającego
finansowania nastąpi po zawarciu umowy i zostanie rozliczona w pierwszym wniosku
o płatność pośrednią. Wypłata kolejnych transz nastąpi po rozliczeniu transz
wcześniejszych.

Wysokość wyprzedzającego finansowania nie powinna przekraczać wysokości udziału

współfinansowania krajowego i 44% kwoty przyznanej pomocy – niezależnie od
kategorii regionu. Dzięki temu zarówno beneficjenci pomocy z regionu warszawskiego-
stołecznego, jak i z pozostałych regionów otrzymają wyprzedzające finansowanie w
podobnej wysokości niezależnie od różnych poziomów współfinansowania krajowego.
Wyjątkiem od tej zasady będą interwencje I.13.1 oraz I.10.10 w odniesieniu do
beneficjentów będących JST. JST w ramach ww. interwencji będą mogły otrzymać
wyprzedzające finansowanie w wysokości różnicy pomiędzy 75% a intensywnością
pomocy ze środków EFRROW. Oznacza to, że w przypadku interwencji I.13.1
wyprzedzające finansowanie dla JST będzie mogło wynosić maksymalnie 20%,
natomiast w przypadku interwencji „Infrastruktura na obszarach wiejskich oraz
wdrożenie koncepcji inteligentnych wsi” odpowiednio 32% (region warszawski-
stołeczny) lub 19,68% (pozostałe regiony).

33
JST nie może na realizację tej samej operacji wnioskować o udzielenie środków na
wyprzedzające finansowanie kosztów kwalifikowalnych, o którym mowa w pkt 1, oraz
na wyprzedzające finansowanie pomocy, o którym mowa w pkt 2 oraz 3.

10. Zaliczki

Zaliczka udzielana jest ze środków budżetu państwa oraz budżetu środków

europejskich na realizację operacji w ramach interwencji, o których mowa w art. 73 i
art. 77 rozporządzenia 2021/2115. Może być wypłacona w wysokości
nieprzekraczającej 50% kwoty przyznanej pomocy. W ramach realizacji tej samej
operacji beneficjenci nie mogą łączyć mechanizmu zaliczek z pozostałymi rodzajami
wyprzedzającego finansowania.

Chęć otrzymania zaliczki deklaruje się we wniosku o przyznanie pomocy.

Zaliczka jest wypłacana beneficjentowi jednorazowo, w terminie, wysokości i w sposób

określony w umowie o przyznaniu pomocy.

Zaliczka jest przekazywana na wyodrębniony rachunek bankowy beneficjenta

przeznaczony do obsługi tej zaliczki.

W przypadku beneficjentów wspólnie ubiegających się o przyznanie pomocy zaliczka

jest przekazywana na wyodrębnione rachunki bankowe tych beneficjentów
przeznaczone do obsługi zaliczki albo na jeden wyodrębniony rachunek bankowy
wskazany przez tych beneficjentów w umowie o przyznaniu pomocy, przeznaczony do
obsługi zaliczki.

Kwota wypłaconej zaliczki pomniejsza kwotę pomocy przysługującą do wypłaty.

Rozliczenie zaliczki polega na wykazaniu przez beneficjenta wydatków

kwalifikowalnych we wniosku o płatność w terminach, w sposób i na warunkach
określonych w umowie o przyznaniu pomocy oraz na pomniejszeniu kwoty
zatwierdzonej do wypłaty na podstawie wniosku o płatność lub na zwrocie zaliczki
przez beneficjenta na rachunek bankowy wskazany przez agencję płatniczą.

Odsetki naliczone od zaliczki pozostające na rachunku bankowym do obsługi zaliczki,

naliczone od dnia wpływu zaliczki na ten rachunek, podlegają rozliczeniu we wniosku
o płatność lub podlegają zwrotowi na rachunek bankowy wskazany przez agencję
płatniczą.

34
Kwotę pomocy przysługującą do wypłaty i wynikającą z wniosku o płatność agencja
płatnicza pomniejsza o kwotę odsetek naliczonych od wypłaconej zaliczki, jeżeli:
1) kwota wydatków kwalifikowalnych wykazana we wniosku o płatność nie
została pomniejszona przez beneficjenta o kwotę tych odsetek lub
2) beneficjent nie dokonał zwrotu tych odsetek na rachunek bankowy
wskazany przez agencję płatniczą.
Warunkiem wypłaty zaliczki będzie wniesienie przez beneficjenta zabezpieczenia
zaliczki.

Zabezpieczenie jest ustanawiane w wysokości odpowiadającej 100% kwoty zaliczki

wynikającej z umowy o przyznaniu pomocy, w formie weksla in blanco. W przypadku
zaliczek przekraczających kwotę 2 mln złotych, zabezpieczenie zaliczki jest
ustanawiane w formie gwarancji bankowej.

Zabezpieczenie jest ustanawiane na czas obejmujący okres liczony od dnia

wystawienia dokumentu potwierdzającego ustanowienie zabezpieczenia zaliczki do
dnia wskazanego w umowie o przyznaniu pomocy jako dzień złożenia wniosku o
płatność oraz okres niezbędny do rozliczenia zaliczki nie krótszy niż 4 miesiące.

IX. Zobowiązania w okresie związania celem

ARiMR albo SW zobowiązuje beneficjenta do:

1) w przypadku realizacji operacji obejmujących inwestycje w infrastrukturę lub

inwestycje produkcyjne -zapewnienia trwałości operacji poprzez:
a) niezaprzestanie działalności produkcyjnej;
b) nieprzenoszenie prawa własności, posiadania rzeczy nabytych w
związku z realizacją operacji, niedokonywanie zmiany sposobu ich
wykorzystania;
c) niedokonywanie istotnych zmian wpływających na charakter operacji;

- bez zgody ARiMR albo SW.

Powyższe postanowienie nie dotyczy interwencji I.6.1, I.6.3, I.6.5, I.6.6, I.6.7, I.7.1-
I.7.6, I.11 oraz I.13.2, 13.3 i 13.4.

2) umożliwiania przeprowadzania kontroli lub audytów związanych z przyznaną

pomocą podmiotom upoważnionym do dokonywania takich czynności;

35
 3) niezwłocznego informowania o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach
związanych ze zmianą sytuacji faktycznej lub prawnej beneficjenta, mogących
mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy, wypłatę
pomocy lub spełnienie wymagań określonych w PS WPR i aktach prawnych
związanych z realizacją operacji;
4) przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją operacji;
5) udostępniania uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do
monitorowania i ewaluacji PS WPR;
6) informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW,
zgodnie z przepisami załącznika III do rozporządzenia 2022/129 oraz opisem w
Księdze wizualizacji znaku;
7) utrzymywania warunków, kontynuowania działań, z tytułu których przyznano mu
punkty, kontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały
przyznane punkty.

Powyższe zobowiązania powinny być realizowane do dnia, w którym upłynie 5 lat od

dnia wypłaty płatności końcowej a –w przypadku interwencji I.11- pierwszej raty
pomocy, natomiast w przypadku interwencji I.6.2; I.6.4; do dnia, w którym upłynie 5 lat
od dnia wypłaty płatności.

W wytycznych szczegółowych dla poszczególnych interwencji powyższe

zobowiązania mogą zostać zmodyfikowane lub można określić dodatkowe
zobowiązania związane z przyznaną pomocą, a także inny termin realizacji
zobowiązań.

X. Zwrot pomocy
1. Warunki zwrotu pomocy

W określonych w umowie przypadkach niezgodności realizacji operacji z przepisami

ustawy, umową lub przepisami odrębnymi beneficjent jest zobowiązany do dokonania
zwrotu nienależnie lub nadmiernie pobranej kwoty pomocy, w szczególności w
przypadku:

1) zaistnienia okoliczności skutkujących wypowiedzeniem umowy;

2) rozpoczęcia realizacji zestawienia rzeczowo-finansowego operacji w zakresie
danego kosztu przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy – zwrotowi

36
 podlega wartość zrefundowanego kosztu w zakresie, w jakim został poniesiony
przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, jeśli dotyczy;
3) finansowania realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych
operacji z udziałem innych środków publicznych – zwrotowi podlega wartość
zrefundowanego kosztu, który został sfinansowany z udziałem innych środków
publicznych, jeśli dotyczy;
4) niespełnienia przez beneficjenta w wymaganym okresie co najmniej jednego z
zobowiązań określonych w umowie, w tym:
a) nieprzechowywania dokumentów związanych z przyznaną pomocą –
zwrotowi podlega kwota pomocy w wysokości proporcjonalnej do okresu,
w którym nie spełniono wymogu, z tym że nie więcej niż 3% wypłaconej
kwoty pomocy,
b) uniemożliwienia przeprowadzenia kontroli związanych z przyznaną
pomocą – zwrotowi podlega kwota pomocy w zakresie, w jakim
uniemożliwienie przeprowadzenia kontroli uniemożliwiło ocenę
warunków zachowania wypłaconej pomocy, których spełnienie miało być
sprawdzone poprzez przeprowadzenie kontroli,
c) nieudostępnienia uprawnionym podmiotom informacji niezbędnych
do przeprowadzenia ewaluacji – zwrotowi podlega 0,5% wypłaconej
kwoty pomocy,
d) niezapewnienia trwałości operacji – zwrotowi podlega kwota pomocy
proporcjonalna do okresu, w którym nie spełniono wymagań w tym
zakresie, jeśli dotyczy,
e) nieinformowania lub nierozpowszechniania informacji o pomocy
otrzymanej z EFRROW – zwrotowi podlega kwota pomocy w wysokości
proporcjonalnej do okresu, w którym nie wypełniono obowiązku, z tym że
nie więcej niż 1% wypłaconej kwoty pomocy,
f) naruszenia przepisów ustawy PZP – zwrotowi podlega kwota pomocy w
wysokości wynikającej z umowy, jeśli dotyczy,
g) nieprowadzenia oddzielnego systemu rachunkowości lub niekorzystania
z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji
związanych z daną operacją – zwrotowi podlega 3% wypłaconej pomocy
za każdy rozpoczęty rok nieprowadzenia rachunkowości lub
niekorzystania z odpowiedniego kodu rachunkowego;
37
 5) niekontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane
punkty, albo nieutrzymania warunków lub niezrealizowania działań, z tytułu
których przyznano punkty:
a) jeśli po odjęciu niesłusznie przyznanych punktów okazałoby się, że
beneficjent nie uzyskałby, w ramach naboru wniosków o przyznanie
pomocy, w którym ubiegał się o pomoc, wystarczającej liczby punktów
do uzyskania pomocy1 –zwrotowi podlega 100% wypłaconej pomocy,
b) jeśli po odjęciu niesłusznie przyznanych punktów okazałoby się, że
beneficjent i tak uzyskałby wystarczającą liczbę punktów do uzyskania
pomocy1 w ramach naboru wniosków o przyznanie pomocy, w którym
beneficjent ubiegał się o pomoc – zwrotowi podlega 5% kwoty pomocy
za każde niespełnione kryterium;
6) innych władczych rozstrzygnięć uprawnionych organów państwowych lub
orzeczeń sądowych stwierdzających popełnienie przez beneficjenta, w związku
z ubieganiem się o przyznanie lub wypłatę pomocy, czynów zabronionych
przepisami odrębnymi – przy czym w takim przypadku zwrotowi podlega
nienależnie lub nadmiernie wypłacona kwota pomocy.

W wytycznych szczegółowych dla poszczególnych interwencji powyższe warunki

mogą zostać zmodyfikowane lub można określić dodatkowe warunki zwrotu pomocy.

W przypadku ustalenia sankcji dotyczącej zwrotu części wypłaconej pomocy

beneficjent jest zobowiązany wypełniać pozostałe zobowiązania. Sankcje sumują się
na poszczególnych etapach– sankcje mogą wynikać z niedotrzymania kilku
zobowiązań.

Suma sankcji nie może być wyższa niż 100% wypłaconej pomocy.

Ustalenie nienależnie lub nadmiernie pobranej kwoty pomocy następuje w drodze

decyzji administracyjnej. Właściwym w sprawie ustalenia kwoty nienależnie lub
nadmiernie pobranych środków publicznych jest:

1) kierownik jednostki organizacyjnej ARiMR wyznaczonej do rozpoznania

sprawy,
2) Prezes ARiMR – w przypadku braku wyznaczenia jednostki organizacyjnej
Agencji do rozpoznania sprawy,

38
 3) organ podmiotu wykonującego zadania delegowane – w przypadku pomocy
przyznanej na podstawie umowy zawartej przez taki podmiot.

Nienależnie lub nadmiernie pobrane kwoty podlegają zwrotowi w terminie 60 dni od

daty doręczenia ww. decyzji.

Po bezskutecznym upływie terminu zwrotu, od dnia następującego po dniu upływu

terminu zwrotu od ustalonej kwoty naliczane są odsetki za zwłokę jak dla zaległości
podatkowych.

2. Okoliczności wyłączające obowiązek zwrotu

Zwrot pomocy nie jest wymagany gdy:

1) niezgodność jest wynikiem błędu właściwego organu lub innego organu,

w przypadku gdy błąd nie mógł być w rozsądny sposób odkryty przez
beneficjenta;
2) beneficjent może w sposób przekonujący dowieść albo ARiMR w inny sposób
stwierdzi, że beneficjent nie jest winien niewypełnienia zobowiązań określonych
w umowie;
3) niezgodność z warunkami przyznawania/wypłaty pomocy lub niewykonanie
przez beneficjenta co najmniej jednego z zobowiązań określonych w umowie
jest wynikiem działania siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności.

Siła wyższa i nadzwyczajne okoliczności mogą zostać uznane w szczególności

w następujących przypadkach:

1) poważna klęska żywiołowa lub poważne zdarzenie pogodowe powodujące

duże szkody w gospodarstwie;
2) zniszczenie budynków inwentarskich w gospodarstwie w wyniku wypadku;
3) ognisko choroby epizootycznej, choroby roślin lub obecność agrofaga roślin
dotykające, cały inwentarz żywy lub uprawy należące do beneficjenta lub część
tego inwentarza lub upraw;
4) wywłaszczenie całości lub dużej części gospodarstwa, jeśli takiego
wywłaszczenia nie można było przewidzieć w dniu złożenia wniosku;
5) śmierć beneficjenta;
6) długoterminowa niezdolność beneficjenta do wykonywania zawodu.

39
Powyższy katalog nie ma charakteru zamkniętego. Siłą wyższą jest każde zdarzenie
charakteryzujące się następującymi cechami: zewnętrznością, niemożliwością jego
przewidzenia oraz niemożliwością zapobieżenia jego skutkom. ARiMR albo SW w
każdym przypadku dokonuje indywidualnej oceny czy zgłoszone przez beneficjenta
przyczyny niedopełnienia zobowiązania można uznać za siłę wyższą lub
nadzwyczajne okoliczności.

W przypadku zaistnienia okoliczności o charakterze siły wyższej lub nadzwyczajnych

okoliczności beneficjent zachowuje prawo do otrzymania pomocy (jeśli pomoc nie
została mu jeszcze przyznana/ w całości wypłacona) lub może zostać całkowicie lub
częściowo zwolniony przez ARiMR albo SW z wykonania tego zobowiązania, lub za
jego zgodą może ulec zmianie termin jego wykonania.

Zgłoszenie wystąpienia siły wyższej lub nadzwyczajnych okoliczności (zawierające

opis sprawy wraz z uzasadnieniem oraz niezbędnymi dokumentami) należy złożyć w
terminie 15 dni roboczych od dnia, w którym beneficjent ma możliwość dokonania
takiego zgłoszenia.

XI. Następstwo prawne/zbycie gospodarstwa lub

przedsiębiorstwa
Poniższy tryb oraz warunki, które muszą być spełnione przez następcę prawnego lub
nabywcę gospodarstwa/przedsiębiorstwa mają zastosowanie, jeżeli w wytycznych
szczegółowych dla danej interwencji przewidziano możliwość wystąpienia następstwa
prawnego lub zbycia całości lub części gospodarstwa/przedsiębiorstwa.

1. Wniosek następcy prawnego

Warunki

W razie śmierci beneficjenta będącego osobą fizyczną albo rozwiązania, połączenia

lub podziału beneficjenta będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną
nieposiadającą osobowości prawnej, lub wystąpienia innego zdarzenia prawnego,
w wyniku których zaistnieje następstwo prawne, następcy prawnemu beneficjenta
może być przyznana pomoc na operację, którą realizował beneficjent, jeżeli:

1) spełnia on warunki przyznania pomocy;

2) zostaną przez niego przejęte zobowiązania związane z przyznaną pomocą;
3) środki finansowe z tytułu pomocy nie zostały w całości wypłacone;
40
 4) na następcę prawnego beneficjenta przeszły prawa beneficjenta nabyte
w ramach realizacji tej operacji oraz inne jego prawa niezbędne do jej
zrealizowania.

Termin

Wniosek następcy prawnego beneficjenta składa się w terminie 2 miesięcy od dnia

zaistnienia zdarzenia określonego powyżej.

Do wniosku następcy prawnego dołącza się dokument potwierdzający fakt zaistnienia

następstwa prawnego.

Niezakończone postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku

Jeżeli nie zostało zakończone postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku,

spadkobierca beneficjenta dołącza do wniosku następcy prawnego oświadczenie o
trwającym postępowaniu sądowym o stwierdzenie nabycia spadku albo w przedmiocie
wydania europejskiego poświadczenia spadkowego ze wskazaniem sądu
prowadzącego sprawę i sygnatury akt sprawy.

W powyższym przypadku, spadkobierca przekazuje, niezwłocznie od dnia

uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku
albo postanowienia w przedmiocie wydania europejskiego poświadczenia
spadkowego, odpis tego postanowienia.

Więcej niż jeden spadkobierca

Jeżeli z prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo

zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia, albo europejskiego
poświadczenia spadkowego wynika, że uprawnionych do nabycia spadku jest więcej
niż jeden spadkobierca, spadkobierca, który złożył wniosek następcy prawnego,
dołącza do tego wniosku oświadczenia pozostałych spadkobierców, że wyrażają
zgodę na przyznanie pomocy temu spadkobiercy.

Złożenie wniosku po terminie

W przypadku złożenia wniosku następcy prawnego po upływie terminu 2 miesięcy od

dnia zaistnienia zdarzenia powodującego następstwo prawne, pomocy nie przyznaje
się.

Termin rozpatrzenia wniosku

41
Wniosek następcy prawnego rozpatruje się w terminie 2 miesięcy od dnia jego
złożenia.

W przypadku nierozpatrzenia wniosku następcy prawnego w powyższym terminie,

zawiadamia się wnioskodawcę o przyczynach niedotrzymania terminu, wskazując
nowy termin rozpatrzenia wniosku, nie dłuższy niż 2 miesiące.

2. Wniosek nabywcy

Warunki

W razie zbycia całości lub części gospodarstwa/przedsiębiorstwa po przyznaniu

pomocy, nabywcy gospodarstwa/przedsiębiorstwa lub jego części pomoc jest
przyznana, na jego wniosek, po uprzednim zgłoszeniu przez beneficjenta podmiotowi
właściwemu w sprawie zamiaru zbycia gospodarstwa/przedsiębiorstwa albo jego
części, jeżeli są spełnione warunki:

1) nabywca spełnia warunki przyznania pomocy;

2) nie sprzeciwia się to istocie i celowi danej interwencji, w ramach której
przyznano pomoc;
3) zostaną przez nabywcę przejęte zobowiązania związane z przyznaną pomocą;
4) środki finansowe z tytułu pomocy nie zostały w całości wypłacone.

Postanowienia dotyczące wniosku następcy prawnego w zakresie terminu składania

wniosku, składania wniosku po terminie oraz terminu rozpatrzenia wniosku stosuje się
odpowiednio do wniosku nabywcy.

Wysokość pomocy

Wysokość pomocy przyznanej następcy prawnemu beneficjenta albo nabywcy

gospodarstwa/przedsiębiorstwa lub jego części nie może przekraczać kwoty, która nie
została wypłacona temu beneficjentowi.

Umowa z następcą prawnym albo nabywcą

Umowa zawarta z następcą prawnym beneficjenta albo nabywcą

gospodarstwa/przedsiębiorstwa lub jego części określa warunki kontynuowania
realizacji operacji.

42
43