Zasady formalne wynikające z dokumentów

legislacyjnych w kontekście monitoringu i

ewaluacji LSR

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 -2020.
Materiał opracowany na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 -2020
– Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
UMOW RAMOWA – dotychczasowe
zapisy
Par 5 ust 1 umowy ramowej:
„1. LGD zobowiązuje się do:
1) osiągnięcia wynikających z LSR celów i wskaźników.
(…)
23) monitorowania realizacji LSR, w szczególności poprzez:
a) monitorowanie wskaźników realizacji celów LSR oraz przedsięwzięć,
b) opracowanie i udostępnienie beneficjentom w szczególności na stronie internetowej
LGD formularza ankiety monitorującej na potrzeby monitorowania realizacji LSR,
C) składanie Zarządowi Województwa do dnia 31 stycznia każdego roku realizacji LSR
sprawozdania z realizacji LSR, za rok poprzedni na formularzu udostępnionym przez
Zarząd Województwa, a przypadku pierwszego roku realizacji LSR – w terminie
wskazanym przez Zarząd Województwa;””

2017-05-09 2
 Kary za niewykonanie wskaźników i
budżetu na wdrażanie LSR – par 8 umowy ramowej
1. Jeżeli do 31 grudnia 2018 roku LGD:
1) nie osiągnie co najmniej 20% poziomu każdego ze wskaźników produktu, który został przewidziany do
realizacji w latach 2016-2018, a w przypadku gdy LSR przewiduje finansowanie w ramach RPO dodatkowo nie
osiągnię 85% wartości wskaźników produktu ujętych w Ramach Wykonania, przewidzianej do osiągnięcia do końca
2018 oku lub
2) nie wykorzysta co najmniej 20% środków finansowych przeznaczonych na wsparcie realizacji operacji w
ramach LSR, a w przypadku gdy LSR przewiduje finansowanie
a) w ramach PROW dodatkowo nie wykorzysta co najmniej:
- 10% środków finansowych na realizację LSR na operacje dedykowane w LSR grupom defaworyzowanym,
- 20% środków finansowych na realizację LSR na utworzenie/utrzymanie miejsc pracy i utworzenie przedsiębiorstw
b) w ramach PO RYBY dodatkowo nie wykorzysta co najmniej:
- 20% środków finansowych na realizację LSR na utworzenie/utrzymanie miejsc pracy i utworzenie przedsiębiorstw
- kwota określona w par 4 ust.1 umowy w ramach danego programu ulega obniżeniu o 10% oraz o różnicę pomiędzy
poziomem wykorzystania środków finansowych przeznaczonych na wsparcie realizacji operacji w ramach LSR w ramach
danego programu, określonym w pkt. 2, a faktycznym poziomem wykorzystania środków finansowych przeznaczonych na
wsparcie realizacji operacji w ramach LSR w ramach danego programu”.
2017-05-09 3
 Kary za niewykonanie wskaźników i
budżetu na wdrażanie LSR – par 8 umowy ramowej
2. Jeżeli do 31 grudnia 2021 roku LGD:
1) nie osiągnie co najmniej 85% poziomu każdego ze wskaźników produktu, który został przewidziany do
realizacji w latach 2016-2018, a w przypadku gdy LSR przewiduje finansowanie w ramach RPO dodatkowo nie
osiągnie ponadto 100% wartości wskaźników produktu ujętych w Ramach Wykonania, przewidzianej do osiągnięcia
do końca 2021 oku lub
2) nie wykorzysta co najmniej 50% środków finansowych przeznaczonych na wsparcie realizacji operacji w
ramach LSR, a w przypadku gdy LSR przewiduje finansowanie
a) w ramach PROW dodatkowo nie wykorzysta co najmniej:
- 30% środków finansowych na realizację LSR na operacje dedykowane w LSR grupom defaworyzowanym,
- 50% środków finansowych na realizację LSR na utworzenie/utrzymanie miejsc pracy i utworzenie przedsiębiorstw
b) PO RYBY, dodatkowo nie wykorzysta co najmniej:”
- 50% środków finansowych na realizację LSR na utworzenie/utrzymanie miejsc pracy i utworzenie przedsiębiorstw
- obniżeniu o 30% ulega kwota niewykorzystanych środków finansowych przeznaczonych na wsparcie realizacji
operacji w ramach LSR w ramach danego programu”.

2017-05-09 4
 Bonusy za dobre wykonanie wskaźników i
budżetu na wdrażanie LSR – par 8 umowy ramowej
3. Jeżeli do 31 grudnia 2018 roku LGD:
1) osiągnie co najmniej 50% każdego ze wskaźników produktu, który został przewidziany do realizacji w latach
2016-2018, a w przypadku gdy LSR przewiduje finansowanie w ramach RPO dodatkowo zrealizuje w co najmniej
85% wskaźniki ujęte w Ramach Wykonania,
2) wykorzysta co najmniej 40% środków finansowych na realizację LSR, a w przypadku gdy LSR przewiduje
finansowanie w ramach PROW dodatkowo wykorzysta :
- 20% środków finansowych na realizację LSR na operacje dedykowane w LSR grupom defaworyzowanym i
- 40% środków finansowych na realizację LSR na utworzenie/utrzymanie miejsc pracy oraz
3) zrealizuje zobowiązania określone w niniejszej umowie
- Kwota określona w par 4 ust. 1 niniejszej umowy w ramach danego programu może zostać podwyższona
maksymalnie o kwotę stanowiącą 20% kwoty środków, o których mowa w par 4 ust. 1 umowy, o ile dostępne są
środki finansowe w ramach danego programu – proporcjonalnie do potrzeb zgłoszonych przez LGD.

2017-05-09 5
Realizacja tzw. „kamieni milowych” –
obecnie i po zmianach /1/
przede wszystkim zmiana dotyczy punktu odniesienia dla procesu szacowania
osiągnięcia poziomów wskaźników produktu i wykorzystania środków
finansowych w wyznaczonych terminach (dane z płatności/umowy/okresu np.
2016-2018 czy 2016-2021)
propozycja m.in. doprecyzowania i ujednolicenia sformułowań dotyczących puli
środków finansowych, w odniesieniu do których następuje zmniejszenie budżetu:
• obecnie stosowane są określenia „środki finansowe przeznaczone na wsparcie realizacji
operacji w ramach LSR” (=budżet 19.2), „środki finansowe na realizację LSR” (=cały budżet
LSR ze wszystkimi częściami składowymi z § 4 umowy ramowej)
Realizacja tzw. „kamieni milowych” –
obecnie i po zmianach /2/
zmiana w zakresie puli środków finansowych, w odniesieniu do których
następuje karne zmniejszenie budżetu wiąże się z odpowiednim
dostosowaniem wysokości poziomów wartości dla wskaźników produktu i
wykorzystania środków finansowych do osiągnięcia przez LGD (np. na
korzyść LGD dla osiągniecia pierwszego „kamienia milowego” dane z
umów o udzielenie wsparcia a nie jak obecnie z płatności)
 Realizacja tzw. „kamieni milowych”
– obecnie i po zmianach /3/
warunek do podstawa wartość przed zmianą podstawa wartość po zmianie
spełnienia szacowania szacowania po
przed zmianą zmianie
do 31 grudnia 2018 r. - sankcje
poziom wskaźnika płatność 20% poziomu każdego umowa o 40% poziomu każdego
produktu (wartości wypłacona wskaźnika dla okresu udzielenie wsparcia wskaźnika dla okresu 2016-
wskaźników dla RPO ujętych w
Ramach Wykonania nie były
beneficjentowi 2016-2018 2018
zmieniane)

poziom płatność 20% środków finansowych umowa o 80 środków finansowych

wykorzystania wypłacona przeznaczonych na udzielenie wsparcia przeznaczonych na wsparcie
środków beneficjentowi wsparcie realizacji operacji realizacji operacji w ramach
finansowych w ramach LSR (= cały LSR w latach 2016-2018 (=
budżet 19.2) część budżetu 19.2)
 Realizacja tzw. „kamieni milowych”
– obecnie i po zmianach /4/
warunek do spełnienia podstawa wartość przed zmianą podstawa wartość po zmianie
szacowania szacowania po
przed zmianą zmianie
do 31 grudnia 2018 r. - sankcje
dodatkowo, jeśli LSR przewiduje finansowanie:
w ramach PROW wsparcie płatność 10% środków finansowych na umowa o 10% środków finansowych
operacji dedykowanych wypłacona realizację LSR (zgodnie z umową udzielenie przeznaczonych na wsparcie
grupom defaworyzowanym beneficjentowi jest to cały budżet LSR, ze wsparcia realizacji operacji w ramach LSR (=
wszystkimi składowymi z § 4) cały budżet 19.2)
w ramach PROW wsparcie płatność 20% środków finansowych na umowa o 20% środków finansowych
operacji na utworzenie/ wypłacona realizację LSR (zgodnie z umową udzielenie przeznaczonych na utworzenie/
utrzymanie miejsc pracy beneficjentowi jest to cały budżet LSR, ze wsparcia utrzymanie miejsc pracy w ramach
wszystkimi składowymi z § 4) LSR (=min. 50% budżetu 19.2)
w ramach PO RYBY wsparcie płatność 20% środków finansowych na umowa o 20% środków finansowych
operacji na utworzenie/ wypłacona realizację LSR (zgodnie z umową udzielenie przeznaczonych na utworzenie/
utrzymanie miejsc pracy beneficjentowi jest to cały budżet LSR, ze wsparcia utrzymanie miejsc pracy w ramach
wszystkimi składowymi z § 4) LSR (=minimum 50% budżetu 19.2)
 Realizacja tzw. „kamieni milowych”
– obecnie i po zmianach /5/
warunek do podstawa wartość przed zmianą podstawa wartość po zmianie
spełnienia szacowania szacowania
przed zmianą po zmianie
do 31 grudnia 2021 r. - sankcje
poziom płatność 85% poziomu każdego wskaźnika dla płatność 75% poziomu każdego wskaźnika
wskaźnika wypłacona okresu 2016-2018 wypłacona dla okresu 2016-2018
produktu beneficjentow 100% wartości wskaźników produktu beneficjento 85% wartości wskaźników
i ujętych w Ramach Wykonania Osi …, wi produktu ujętych w Ramach Wyk.
przewidzianej do osiągnięcia do końca Osi …, przewidzianej do
2021 roku osiągnięcia do końca 2023 r.
poziom płatność 50% środków finansowych płatność 70% środków finansowych
wykorzystania wypłacona przeznaczonych na wsparcie realizacji wypłacona przeznaczonych na wsparcie
środków beneficjentow operacji w ramach LSR (= cały budżet beneficjento realizacji operacji w ramach LSR w
finansowych i 19.2) wi latach 2016-2021 (= część
budżetu 19.2)
 Realizacja tzw. „kamieni milowych”
– obecnie i po zmianach /6/
warunek do spełnienia podstawa wartość przed zmianą podstawa wartość po zmianie
szacowania szacowania po
przed zmianą zmianie
do 31 grudnia 2021r. – sankcje
dodatkowo, jeśli LSR przewiduje finansowanie:
w ramach PROW wsparcie płatność 30% środków finansowych na - - brak sankcji
operacji dedykowanych wypłacona realizację LSR (zgodnie z umową
grupom defaworyzowanym beneficjentowi jest to cały budżet LSR, ze
wszystkimi składowymi z § 4)
w ramach PROW wsparcie płatność 50% środków finansowych na płatność 50% środków finansowych
operacji na utworzenie/ wypłacona realizację LSR (zgodnie z umową wypłacona przeznaczonych na utworzenie/
utrzymanie miejsc pracy beneficjentowi jest to cały budżet LSR, ze beneficjentowi utrzymanie miejsc pracy w ramach
wszystkimi składowymi z § 4) LSR (=min. 50% budżetu 19.2)
w ramach PO RYBY wsparcie płatność 50% środków finansowych na umowa o 50% środków finansowych
operacji na utworzenie/ wypłacona realizację LSR (zgodnie z umową udzielenie przeznaczonych na utworzenie/
utrzymanie miejsc pracy beneficjentowi jest to cały budżet LSR, ze wsparcia utrzymanie miejsc pracy w ramach
wszystkimi składowymi z § 4) LSR (=minimum 50% budżetu 19.2)
 Realizacja tzw. „kamieni milowych”
– obecnie i po zmianach /7/
warunek do podstawa wartość przed zmianą podstawa wartość po zmianie
spełnienia szacowania szacowania
przed zmianą po zmianie
do 31 grudnia 2018r.– bonusy
dodatkowo, jeśli LSR przewiduje finansowanie:
poziom wskaźnika płatność 70% poziomu każdego wskaźnika dla okresu umowa o 60% poziomu każdego wskaźnika dla
produktu wypłacona 2016-2018 udzielenie okresu 2016-2018
beneficjentowi 85% wartości wskaźników produktu ujętych wsparcia 85% wartości wskaźników produktu
w Ramach Wykonania Osi …, przewidzianej ujętych w Ramach Wyk. Osi …,
do osiągnięcia do końca 2018 roku przewidzianej do osiągnięcia do końca
2018 r.
poziom płatność 40% środków finansowych przeznaczonych umowa o 80% środków finansowych
wykorzystania wypłacona na wsparcie realizacji operacji w ramach LSR udzielenie przeznaczonych na wsparcie realizacji
środków beneficjentowi (= cały budżet 19.2) wsparcia operacji w ramach LSR w latach 2016-
finansowych 2021 (= część budżetu 19.2)
poziom płatność 40% środków finansowych na realizację LSR umowa o 40% środków finansowych
wykorzystania wypłacona (zgodnie z umową jest to cały budżet LSR, ze udzielenie przeznaczonych na utworzenie/
środków na miejsca beneficjentowi wszystkimi składowymi z § 4) wsparcia utrzymanie miejsc pracy w ramach LSR
pracy (=minimum 50% budżetu 19.2)
Realizacja tzw. „kamieni milowych”
– obecnie i po zmianach /8/
W związku z sumowaniem się sankcji
za nieosiągnięcie wskazanych poziomów dla pierwszego „kamienia
milowego”
(obniżenie o 10% budżetu 19.2 + różnice pomiędzy wskazanym poziomem wykorzystania środków a
faktycznym poziomem wykorzystania środków), proponuje się wprowadzić barierę:

budżet 19.2 nie może być

obniżony o więcej niż 20%
 Raport z przeglądu narzędzi i zasad
przeprowadzenia ewaluacji i monitoringu
opracowanych przez LGD w strategiach
złożonych do realizacji w Polsce
ważniejsze wyniki

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach pomocy technicznej
Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 -2020.
Materiał opracowany na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 -2020
– Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
 Plany ewaluacyjne w LGD
• Lokalne grupy działania przyjęły ambitne założenia w zakresie monitorowania i ewaluacji LSR 2014-2020.
• Ponad ¾ LGD deklarują realizację co najmniej 7 ewaluacji, a ¼ LGD przynajmniej 24 ewaluacje.
• Te ambitne plany mają być realizowane stosunkowo niewielkimi zasobami ludzkimi.
• Średnio w realizację wspomnianych badań ewaluacyjnych oraz zadania związane z monitoringiem
zaangażowane mają być 2 osoby, poświęcające na to mniej niż 30% swojego czasu pracy. W przeliczeniu na
etaty daje to ok. pół etatu średnio. Jednak w ¼ LGD jest to mniej niż 0,25 etatu.
• Z wypowiedzi respondentów wynika, że lokalne grupy działania dysponują mocno ograniczonym
budżetem na realizację ewaluacji i większości przypadków nie zastanawiały się nad tą kwestią
• Wśród respondentów, którzy wskazali kwotę, średni budżet na ewaluację i działania monitoringowe, to
15 075 PLN. Przy średnio 10 badaniach zewnętrznych i mieszanych średnia kwota na badanie nie przekracza
1 600 PLN.
2017-05-09 15
 Wskaźniki realizacji LSR
• LGD ma obowiązek umieszczania w każdej LSR ściśle określonych wskaźników produktu i
rezultatu.
• Poza tymi obowiązkowymi wskaźnikami, LGD może sformułować własne fakultatywne wskaźniki,
które pomogą jej mierzyć postęp realizacji wdrażania LSR i zapewnią wiedzę o efektach.
• Lista wskaźników obowiązkowych została zawarta w Poradniku dla lokalnych grup działania w
zakresie opracowania lokalnych strategii rozwoju na lata 2014-2020 - Załącznik nr 1 Lista
obszarów tematycznych i wskaźników dla PROW 2014-2020.
• Wskaźniki obowiązkowe zostały podzielone wg obszarów tematycznych, które LGD mogą
realizować w ramach swojej LSR
• Z założenia wskaźniki obowiązkowe miały zapewnić możliwość agregowania wartości
wskaźników z poziomu lokalnego (poszczególnych LGD) na wyższe poziomy (województw,
kraju)
• Pomimo głównych założeń, zabrakło kilku innych elementów, które są niezbędne do tego, aby
system monitoringu mógł w praktyce prawidłowo funkcjonować.

2017-05-09 16
Zidentyfikowane problemy
• wybiórcze zamieszczenie wskaźników obowiązkowych w LSR i ich dowolne
modyfikacje
• wiele LGD zmodyfikowało nazwy wskaźników obowiązkowych, co skutkuje de
facto zmianą wskaźnika
• poza wskaźnikami obowiązkowymi w LSR zostały zawarte wskaźniki fakultatywne
(nie nałożono żadnych ram, poza zaleceniami co do poprawności metodologicznej)
• wnioski:
• katalog wskaźników jest nieograniczony, a ich różnorodność bardzo duża. Różnorodność
ta sprowadza się nie tylko do nazw wskaźników, ale również odmiennego sposobu ich
definiowania i pomiaru
• wskaźniki dodatkowe stanowią tylko informację dla poszczególnych LGD w zakresie
postępu i efektów wdrażania LSR, natomiast nie będą przydatne na wyższych poziomach
(województw, kraju) z uwagi na brak możliwości ich agregacji.
2017-05-09 17
Definiowanie wskaźników
• Zasadniczym problemem jest sformułowanie w Poradniku wyłącznie
nazw wskaźników obowiązkowych, bez opisania sposobu ich
definiowania i pomiaru.
• Przygotowanie pełnych metryk wskaźników, a zwłaszcza ich definicji i
sposobu pomiaru, jest niezbędne dla zapewnienia rzetelności systemu
monitoringu. Bez jednoznacznych definicji, wykorzystywanych przez
wszystkie LGD i beneficjentów, wskaźniki będą bowiem różnie
rozumiane, a co za tym idzie również odmiennie zmierzone. Sprawi to,
że zebrane dane nie będą wiarygodne.
• MRiRW zleciło opracowanie poradnika, który zawiera m.in. listę
wskaźników obowiązkowych wraz z ich pełnymi metrykami

2017-05-09 18
Metryka wskaźnika
Metryka wskaźnika powinna zawierać :
• Nazwa wskaźnika
• Funkcja w systemie wskaźników (produktu, rezultatu, oddziaływania)
• Definicja wskaźnika wraz ze sposobem jego pomiaru
• Jednostka pomiaru
• Źródło danych
• Częstotliwość pomiaru
• Wartość bazowa
• Wartość docelowa
• Poziomy dezagregacji

2017-05-09 19
Przykład
• Nazwa wskaźnika: Liczba osobodni szkoleń dla pracowników i organów LGD
• Jednostka pomiaru: Osobodzień.
• Definicja i sposób pomiaru: Wskaźnik mierzy liczbę osób, które odbyły szkolenia (z niepowtarzających się
tematów) przy uwzględnieniu czasu trwania szkoleń (liczonego w dniach). Dotyczy pracowników biura
LGD oraz organów LGD (zarząd, rada).
• Przykład, jeśli w szkoleniu, które trwało 2 dni, wzięło udział 3 pracowników LGD, to liczba osobodni jest
równa 3 x 2 = 6. Jeśli jeden pracownik bierze udział w dwóch szkoleniach dwudniowych, przy czym
tematy tych szkoleń były różne, to liczba osobodni jest równa 2 x 2=4. Jeden pracownik może wziąć
udział w kilku szkoleniach z różnych tematów, dlatego te same osoby można zliczać wielokrotnie (ale
tylko w przypadku różnych tematycznie szkoleń).
• Źródło danych: Dane własne LGD, plany szkoleń, ewidencja czasu pracy pracowników,
zaświadczenia/certyfikaty poświadczające udział w szkoleniu.
• Częstotliwość pomiaru: Na bieżąco.
• Narzędzie: Ewidencja szkoleń pracowników i organów LGD. Załącznik 2a.
2017-05-09 20
 Ewidencja szkoleń
Ewidencja szkoleń pracowników i organów LGD
Organ Liczba dni
LP Nazwisko Imię Instytucja Data szkolenia
LGD/Pracownik LGD szkoleniowych

2017-05-09 21
Skomplikowany system
sprawozdawania wskaźników
• zaplanowany system sprawozdawania wskaźników sprawia, że LGD są
niejako pominięte, jeśli chodzi o dane przekazywane przez
beneficjentów
• wskaźniki obowiązkowe (ale i fakultatywne) są raportowane przez
beneficjentów bezpośrednio do samorządów województw.
• większość wskaźników raportowanych jest we wniosku o płatność,
• część w ramach informacji po realizacji operacji.
Dwutorowość pomiaru (co do zasady tych samych wskaźników) jest
niewłaściwa, nadmiernie komplikuje system i utrudnia funkcjonowanie
LGD oraz niesie ryzyko, że dane zbierane przez LGD i SW mogą się
różnić.

2017-05-09 22
 Niespójność poszczególnych dokumentów
dotyczących wdrażania LEADER-a
• W zakresie wskaźników obowiązkowych pojawiają się rozbieżności między
zapisami Załącznika nr 5 Dodatkowe wskaźniki krajowe do PROW 2014-
2020, Poradnika dla lokalnych grup działania w zakresie opracowania
lokalnych strategii rozwoju na lata 2014-2020 oraz zapisami wniosków o
płatność:
• zamiast jednego pojawiają się 4 szczegółowe wskaźniki
• wprowadzone są nowe wskaźniki
• modyfikacja nazw wskaźników
• Fakt, że wskaźniki w różnych dokumentach są inne, może pociągać za sobą
niespójność w sposobie pomiaru oraz brak zrozumienia które są właściwe i
obowiązujące
2017-05-09 23
Brak systemu informatycznego
• Na chwilę obecną przewiduje się problemy z przeliczaniem dużych
zbiorów danych – generowaniem raportów na potrzeby LGD,
ministerstw, jak też monitorowaniem postępu wdrażania (np. co do
przestrzegania limitów środków przez LGD).

2017-05-09 24
 Problemy z poprawnym metodologicznie
sformułowaniem celów
• Niespójność tematyczna między celem szczegółowych i ogólnym (np. cele dotyczące aktywizacji społecznej włączane w
rozwój przedsiębiorczości);
• Zbyt wąskie sformułowanie celu ogólnego, przez co trudno było dopasować do niego cele szczegółowe,
• Zbyt szerokie i niejednoznaczne sformułowanie celu ogólnego,
• Zbyt wąskie sformułowanie celu szczegółowego,
• Formułowanie celu ogólnego i szczegółowego w ten sam sposób,
• Błędy logiczne – niewłaściwe związki przyczynowo- skutkowe w celach (np. do celu ogólnego Wsparcie
przedsiębiorczości mieszkańców przypisano cel szczegółowy Rozwój gospodarczy regionu, podczas gdy raczej zależność
jest odwrotna – to wsparcie przedsiębiorczości może przyczyniać się do rozwoju gospodarczego regionu);
• Przedsięwzięcia nie pozwalają na pełną realizację celu szczegółowego (cel szczegółowy jest zbyt szeroki);
• Przedsięwzięcia nie prowadzą do realizacji celu szczegółowego (są rozbieżne tematycznie, niedopasowane do celu, nie
zachodzi związek przyczynowo- skutkowy).

2017-05-09 25
Pozostałe problemy
• Nieprecyzyjne wskaźniki o ograniczonej wartości
informacyjnej
• Łącznie wielu zakresów w jednym wskaźniku
• Lakonicznie opisane lub niewłaściwe źródła danych
• Brak informacji o częstotliwości pomiaru wskaźników
• Wskaźniki rezultatu o charakterze produktów

2017-05-09 26
Monitoring - rekomendacje
• Monitoring
• konieczność umieszczenia w LSR wszystkich wskaźników obowiązkowych z danego
obszaru tematycznego realizowanego przez LGD;
• upowszechnianie i przekazywanie beneficjentom wytycznych co do sposobu
definiowania i pomiaru wskaźników obowiązkowych przez LGD;
• zapewnienie jednolitego wzoru zbierania wskaźników fakultatywnych, zawierającego
pełne metryki wskaźników;
• konieczność przekazywania LGD danych od beneficjentów gromadzonych przez
samorządy województw;
• ujednolicenie dokumentów związanych z wdrażaniem LEADER-a w zakresie
związanym z monitoringiem;
• zapewnienie rozwiązań informatycznych na potrzeby monitoringu.

2017-05-09 27
Założenia w zakresie ewaluacji
• Do najczęściej wskazywanych tematów ewaluacji LSR można zaliczyć:
stopień osiągnięcia celów i wskaźników a następnie realizacja budżetu i
przedsięwzięć. W obszarze funkcjonowania LGD najczęściej planowane
są badania działań pracowników biura LGD i ogólniej funkcjonowanie
biura, a także organów LGD. Zakresy tematów są formułowane jednak
zbyt ogólnie. W zdecydowanej większości przypadków zakresom
tematycznym nie towarzyszą konkretne pytania badawcze (82%), ani
wskaźniki (89%). W połowie LSR kryteria ewaluacyjne nie zostały
jednoznacznie przypisane do poszczególnych przedmiotów badań.
• Najczęściej popełnianym błędem była zbyt duża częstotliwość
ewaluacji.
• Wykorzystanie ewaluacji jest rozumiane wąsko, jako informowanie
społeczeństwa i wspieranie sprawozdawczości dla nadrzędnych instytucji
(urząd marszałkowski i MRiRW).
2017-05-09 28
Ewaluacja - rekomendacje
• ograniczenie planów odnośnie do ewaluacji do jednego badania ex-post i
realizowanych corocznie warsztatów refleksyjnych pełniących funkcję ewaluacji on-
going;
• uzupełnienie procesu ewaluacji o realizowaną samodzielnie ankietę pozwalająca na
śledzenie zmian w ocenach sytuacji społeczno-gospodarczej gmin;
• uszczegółowienie i ujednolicenie zakresów i metodyki ewaluacji ex-post i on-going;
• zaprojektowanie ewaluacji on-going tak, by uzupełniała sprawozdawczość i służyła
głównie wsparciu procesu wdrażania;
• koncentracja niewielkich zasobów finansowych na jednym badaniu ex-post, a
dodatkowo opcjonalnie łączenie sił kilku LGD w tym zakresie;
• zapewnienie pracownikom biur LGD szkoleń w zakresie planowania, zamawiania i
wykorzystania ewaluacji.

2017-05-09 29