ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Διδάσκουσα: Άννα Μπουκουβάλα

Ε.ΔΙ.Π.
ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
1. ΓΕΝΙΚΑ
ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ
ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ
ΚΩΔΙΚΟΣ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΟ ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ
ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
σε περίπτωση που οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται σε διακριτά ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ
μέρη του μαθήματος π.χ. Διαλέξεις, Εργαστηριακές Ασκήσεις κ.λπ. Αν ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ
οι πιστωτικές μονάδες απονέμονται ενιαία για το σύνολο του
ΩΡΕΣ
ΜΟΝΑΔΕΣ
μαθήματος αναγράψτε τις εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας και το ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
σύνολο των πιστωτικών μονάδων
3 5

Προσθέστε σειρές αν χρειαστεί. Η οργάνωση διδασκαλίας και οι

διδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περιγράφονται αναλυτικά
στο 4.
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Επιστημονικής περιοχής
Υποβάθρου , Γενικών
Γνώσεων, Επιστημονικής
Περιοχής, Ανάπτυξης
Δεξιοτήτων
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ Όχι
ΜΑΘΗΜΑΤΑ:
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Ελληνική
και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Nαι
ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ
ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ http://ecourse.uoi.gr/course/view.php?id=3083
ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL)
2. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος οι συγκεκριμένες γνώσεις, δεξιότητες και
ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος.
Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α
 Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με
Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης
 Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης
και Παράρτημα Β
 Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων
Στόχος του μαθήματος είναι να παρουσιάσει αντιπροσωπευτικά ρεύματα στη θεωρία της
λογοτεχνίας του 20ου αιώνα μέσα από τα ερωτήματα που θέτουν σχετικά με τη φύση και
την ιδιαιτερότητα του λογοτεχνικού λόγου, το συσχετισμό του με το ιστορικό και
πνευματικό συγκείμενο, τον συγγραφέα, τον αναγνώστη και την πράξη της λογοτεχνικής
ανάγνωσης και κριτικής. Τέλος, θα γίνει μια σύντομη συσχέτιση βασικών θέσεων της
θεωρίας της λογοτεχνίας με προσεγγίσεις της φιλοσοφικής θεώρησης του υποκειμένου στη
νεωτερικότητα.

Στο πλαίσιο του μαθήματος θα συζητηθούν θεωρητικά ζητήματα μέσα από την κριτική
ανάλυση αντιπροσωπευτικών κειμένων θεωρίας, από τα οποία αναδύονται οι υπό μελέτη
έννοιες, η δομή της επιχειρηματολογίας της κάθε θεώρησης και αναδεικνύεται ο διάλογος
αλλά και η σύγκρουση τόσο μεταξύ των διαφορετικών θεωρητικών θέσεων όσο και στο
εσωτερικό των επιμέρους θεωριών.

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/φοιτήτριες θα είναι σε θέση :

 να γνωρίζουν τις βασικές θεωρητικές θέσεις που χαρακτήρισαν τον στοχασμό για τη
λογοτεχνία τον 20ού αιώνα,
 να προσδιορίζουν το περιεχόμενο των βασικών εννοιών της θεωρίας της
λογοτεχνίας,
 να κατανοούν τις γενικές αρχές και τη μεθοδολογία της θεωρίας της λογοτεχνίας,
 να διακρίνουν κομβικά σημεία στην ιστορική πορεία της θεωρίας της λογοτεχνίας,
 να κατανοούν σε ένα γενικό πλαίσιο το συσχετισμό των θεωρητικών προσεγγίσεων
με νεωτερικές συλλήψεις της έννοιας του υποκειμένου,
 να ανασυγκροτούν τις βασικές αρχές και το περιεχόμενο των θεμελιακών εννοιών
των θεωρητικών προσεγγίσεων που θα μελετηθούν,
 να αναλύουν τη λογική δομή και την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας ενός
θεωρητικού κειμένου,
 να σχολιάζουν κριτικά τη συμβολή των διαφορετικών προσεγγίσεων της θεωρίας,
 να σχολιάζουν συγκριτικά κείμενα που παρουσιάζουν διαφορετικές θεωρητικές
θέσεις,
 να αποτιμούν κριτικά τη συμβολή αλλά και τους περιορισμούς του θεωρητικού λόγου
για τη λογοτεχνία,
 να αξιολογούν τις συνέπειες του θεωρητικού λόγου στη λογοτεχνική κριτική και τη
διαμόρφωση του ευρύτερου πνευματικού πλαισίου μέσα από το οποίο προσεγγίζεται
η λογοτεχνία,
 να συνδέουν τις θέσεις θεωρητικών ρευμάτων με φιλοσοφικές συλλήψεις του
υποκειμένου σε νεωτερικό πλαίσιο.

Γενικές Ικανότητες
Λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές ικανότητες που πρέπει να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος (όπως αυτές
αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως) σε ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί
το μάθημα;.
Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και Σχεδιασμός και διαχείριση έργων
πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην
τεχνολογιών πολυπολιτισμικότητα
Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
Λήψη αποφάσεων Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής
Αυτόνομη εργασία υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
Ομαδική εργασία Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
Εργασία σε διεθνές περιβάλλον Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής
Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον σκέψης
Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
 Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση πληροφοριών, με κύρια στόχευση
την ικανότητα για αναλυτική σκέψη και εννοιολογικές και
επιχειρηματολογικές διακρίσεις.
 Αυτόνομη εργασία.
  Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον.
 Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και
ευαισθησίας σε θέματα φύλου
 Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
 Άσκηση κριτικής, με κύρια στόχευση και τον κριτικό αναστοχασμό
επάνω σε βασικές έννοιες, θέσεις και επιχειρήματα
 Διακειμενική θεώρηση, ανάλυση, σύγκριση
3. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
1. Βασικές έννοιες της θεωρίας της λογοτεχνίας.
2. Ρωσικός φορμαλισμός και Δομισμός της Σχολής της Πράγας
3. Νέα Κριτική
4. Ερμηνευτική
5. Δομισμός
6. Σημειωτική
7. Μαρξιστική και νεομαρξιστική κριτική
8. Θεωρία της πρόσληψης
9. Κριτική της αναγνωστικής ανταπόκρισης
10. Μεταδομιστικές θεωρίες
11. Φεμινιστική κριτική
12. Μετααποικιακή κριτική
13. Θεωρία της λογοτεχνίας και φιλοσοφικές θεωρήσεις του υποκειμένου σε
νεωτερικό πλαίσιο

Στο πλαίσιο του μαθήματος η μελέτη των διαφορετικών τάσεων της θεωρίας
θα γίνει μέσα από τη συστηματική μελέτη και κριτική ανάλυση θεωρητικών
κειμένων και σχετικής βιβλιογραφίας.

4. ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Πρόσωπο με πρόσωπο, Εξ αποστάσεως
εκπαίδευση κ.λπ.
Πρόσωπο με πρόσωπο ή με μεθόδους σύγχρονης εξ
αποστάσεως εκπαίδευσης (MS Teams), όταν οι
συνθήκες το απαιτούν.

ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ  Υποστήριξη της μαθησιακής διαδικασίας μέσω

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-course για
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ την παροχή διδακτικού υλικού, τη δομή και
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην την οργάνωση του μαθήματος και την
Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην
υποστήριξη της μελέτης των φοιτητών.
Επικοινωνία με τους φοιτητές
 Ασύγχρονη επικοινωνία μέσω e-course και e-
mail για εργασίες και ασκήσεις.
 Χρήση διαφανειών για την παρουσίαση του
υλικού του μαθήματος.
 Αξιοποίηση ψηφιακών αποθετηρίων και
άλλων ψηφιακών πόρων για την πρόσβαση σε
υλικό σε ψηφιοποιημένη μορφή.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Φόρτος Εργασίας

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και Δραστηριότητα
Εξαμήνου
μέθοδοι διδασκαλίας.
Διαλέξεις 39
 Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή (13 εβδομάδες x 3 ώρες)
Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη &
ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο,
Μελέτη και ανάλυση 30
Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, κειμένων της
Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική βιβλιογραφίας
διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Αυτοτελής Μελέτη 53
Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή
εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική Τελική Γραπτή Εξέταση 3
δημιουργία, κ.λπ. Σύνολο Μαθήματος
(25 ώρες φόρτου
Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του 125
εργασίας ανά
φοιτητή για κάθε μαθησιακή
δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη πιστωτική μονάδα)
καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο
συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο
εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards
του ECTS
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης Η διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνει γραπτή
εξέταση στο τέλος του εξαμήνου:
Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι
αξιολόγησης, Διαμορφωτική ή
Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής  δοκιμασία πολλαπλής επιλογής που αντιστοιχεί
Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, στο 30% της βαθμολογίας της γραπτής
Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση
εξέτασης
Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση /
Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια  ερωτήσεις ανάπτυξης σε συνδυασμό με κριτική
Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, ανάλυση κειμένου που αντιστοιχούν στο 70%
Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική της βαθμολογίας της γραπτής εξέτασης
Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα

κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που
είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

5. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΣΥΓΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΕΥΔΟΞΟ:

Angenot M., Bessière J., Fokkema D., Kushner E., Θεωρία της λογοτεχνίας. Προβλήματα και
προοπτικές, Gutenberg Αθήνα 2010.
Culler, J., Λογοτεχνική θεωρία. Μια συνοπτική εισαγωγή, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις
Κρήτης, Ηράκλειο 2000.
Newton, K. M. (επιμ.), Η λογοτεχνική θεωρία του Εικοστού αιώνα (ανθολόγιο κειμένων).
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2013.
Παπαρούση Μ., Κιοσσές Σ., Εισαγωγή στη θεωρία της Λογοτεχνίας, Ελληνικά Ακαδημαϊκά
Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα - Αποθετήριο "Κάλλιπος", 2023

Εκτός από τα συγγράμματα που παρέχονται μέσω του συστήματος ΕΥΔΟΞΟΣ, η

προτεινόμενη βιβλιογραφία βρίσκεται αναρτημένη κατά θεματική ενότητα στον ιστότοπο
του συστήματος ασύγχρονης εκπαίδευσης ecourse του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
https://ecourse.uoi.gr/course/view.php?id=3083