WHAT COMES TO YOUR MIND FIRST WHEN YOU HEAR THE WORD COLONIZATION ?

GOOD AFTER NOON, EVERYONE IM KIMBERLY GARIA FROM BSE FILIPINO, AND THIS IS WHAT FLASHES
ACROSS MY MIND WHEN I HEAR THE WORD COLONIZATION.

(VIDEO)

IN THAT SIMPLE WORD MANY BATTLES WERE STARTED, LOTS OF PEOPLE DIED AND KILLED, HEROES
WERE RECOGNIZED, ORGANIZATIONS WERE ESTABLISHED AND DOCUMENT WAS WRITTEN

BEFORE WE DIVE INTO THE DISCUSSION LET ME INTRODUCE TO YOU MY TOPIC.

AT MANGYARING PAGKATAPOS NG ARALING ITO INAASAHAN NA MASAGOT ANG MGA SUMUSUNOD NA

TANONG, ANO, PAANO, SINO, AT KAILAN NABUO ANG KATIPUNAN.

ANO ANG KARTILYA

PAANO ITO NABUO

SINO ANG SUMULAT NITO

PARA SAAN ITO, ANG LAYUNIN NITO, AT KUNG ANO ANG KAHALAGAHAN NITO SA NAGANAP NA
KASAYSAYAN SA PILIPINAS.

WHAT IS KATIPUNAN?

THE KATAAS-TAASANG, KAGALANG-KAGALANGANG, KATIPUNAN NG MGA ANAK NG BAYAN OR IN

ENGLISH SUMPREME AND VULNERABLE SOCIETY OF THE CHILDREN OF THE NATION OR IN SPANISH
SUPREMA IVENERABLE ASOSASYON DELOS IHOS DEL PUEBLO ALSO KNOWN AS KATIPUNAN OR KKK WAS
A PHILIPPINE REVOLUTIONARIES SOCIETY FOUNDED BY ANTI-SPANISH COLONIALISM FILIPINOS AND IT
WAS ALSO FOUNDED IN MANILA IN 1892

THE KATIPUNAN WAS A SECRET ORGANIZATION, THEREFORE KUNG ITO AY SCERET ITS MEMBERS WERE
SUBJECTIVE TO THE OUTMOST SECRECY AND FOR EXPECTED TO ABID BY THE RULES ESTABLISH BY THE
ORGANIZATION

ALSO ASPIRING APPLICANTS WERE GIVEN STANDARDS INITITIATION RIGHTS IN ORDER TO BECOME
MEMBERS OF THE SOCIETY, AT FIRST MEMBERSHIP IN THE KATIPUNAN WAS ONLY OPEN TO MALE
FILIPINOS, LATER ON WOMEN WERE ALSO ACCEPTED IN TO THIS SCOCIETY

IT WAS DISCOVERED IN 1896 AND THIS LED TO THE OUTBREAK OF THE PHILIPPINE REVOLUTION
DID YOU KNOW THAT IT WAS ONLY KATIPUNAN THAT ENISIONED A UNITED FILIPINO NATION THAT
WOULD REVOLT AGAINST SPANIARDS. ALTHOUGH MAS MARAMING NAUNA KAYSA ANG KKK
HALIMBAWA NA RITO AY YUNG PAKIKIDIGMA NI DIEGO SILANG NA KUNG SAAN PINAGTATANGGOL NIYA
ANG KANIYANG MGA NASASAKUPAN, PANGALAWA PA RITO AY BAGO NANGYARI O NA ESTABLISH ANG
KKK AY ANG THE PROPAGANDISTA KUNG SAAN PINANGUNGUNAHAN NI MARCELO H. DEL PILAR,
GRACIANO LOPEZ JAENA AT NI DR. JOSE RIZAL.

ANG PRIMARY GOAL NG KATIPUNAN WAS TO GAIN INDEPENDENCE THROUGH A REVOLUTION. IT WAS
ALSO HAPPENED AROUND THE TEACHINGS OF DR. JOSE RIZAL NA KUNG SAAN HINDI LANG PAKIKIDIGMA
ANG KANILANG PINAPALAGANAP UPANG MAKAMIT ANG KALAYAAN, THEY ALSO WANT TO PROMOTE
EDUCATION, GOOD VALUES, AND GOOD QUALITIES FOR THE FILIPINO PEOPLE.

ANG PAGTATATAG NG KATIPUNAN AY HINDI LAMANG ISANG SIMPLENG DAHILAN O SUMULPOT

LAMANG, ANG PAGTATATAG NG KATIPUNAN AY MAYROON SILANG SPESIPIKONG DAHILAN NA KUNG
SAAN ITO AY NAHAHATI SA TATLO

1. DITO NAPAG UUSAPAN SA CIVIL NA KUNG SAAN IPINAGTATANGGOL NATIN ANG ATING SARILI,
DAHIL DATI LUGMOK SA PANG-AABUSO ANG ATING MGA NINUNO, AT BILANG MAY KAALAMAN
NA CITIZEN DAPAT HINDI TAYO HAHAYAANG ABUSOHIN LAMANG NG IBA, SPECIFICALLY THE
SPANIARDS AT DITO RIN DAPAT ALAM ANG KARAPATANG PANTAO AT KAYANG IPAGALABAN ANG
SARILI MULA SA MGA NANG-AAPI.
2. ANO ANG PINAG UUSAPAN SA POLITICAL? HALIMBAWA NA LAMANG DIYAN AY TAYO ANG MAY
ARI NG BANSA NGUNIT PARANG TAYO ANG DAYUHAN KUNG SAAN NATANGGALAN TAYO NG
KARAPATAN, TAYO AY HUMIWALAY AT NG SA GANON AY MAKAMIT ANG KALAYAAN AT MAY
KARAPATANG PUMILI NG KARAPATDAPAT NA MAMUNO SA ATING BANSA, IYON ANG
TINATALAKAY SA POLITICAL NA KUNG SAAN LAYUNIN ITO NG MGA KATIPUNERO.
3. TULAD NGA NG NABANGGIT KO KANINA AY MALIBAN SA PAKIKIDIGMA AY GUSTO RIN NILA NA
MAGKAROON TAYO NG MABUTING ASAL, LAYUNIN DIN NITONG TURUAN NG MAGAGANDANG
ASAL ANG NASASAKUPAN, MAYROONG RESPONSABLE SA SARILI, AT MAY RESPETO SA KAPWA.

NA KUNG SAAN ITONG TATLONG AIM NA ITO NG MGA KATIPUNERO AY NAIPALAGANAP MALIBAN SA
PAKIKIDIGMA AY GUSTO NILANG MANGYARI ANG TATALONG IYON.

FOUNDER OF KATIPUNAN

NASABI KO PLA KANINA NA ANG KKK WAS FOUNDED BY ANTI-SPANISH COLONIALISM FILIPINOS AND
NOW LETS ALL RECOGNIZED THE IMPORTANT NAMES DURING THE HAPPENINGS OF KKK FROM ITS DAY
OF ESTABLISHMENT UP TO REVOULTIONS STARTED. WE HAVE:

1. DEODATO ARELLANO
2. ANDRES BONIFACIO
3. VALENTIN DIAZ
4. LADISLAO DIWA
 5. JOSE DIZON
6. TEODORO PLATA

SILA ANG MGA FOUNDER NG KATIPUNAN KUNG SAAN MAYROON SILANG LAYUNIN NA MALIGTAS ANG
MGA PILIPINO LABAN SA MGA ESPANYOL MALIBAN PA DOON AY NAIS DIN NILANG IPALAGANAP ANG
KKK NA KUNG SAAN HINDI LAMANG ITO TUNGKOL SA PAKIKIDIGMA AT KALAYAAN NAIS DIN LANG
TURUAN NG MAGANDANG ASAL ANG MGA PILIPINO AT KANILANG NASASAKUPAN SA KKK ILAN LAMANG
YUN SA NABANGGIT KO KANINA.

KARTILYA NG KATIPUNAN

In the conduct of their struggle Katipunan created a complex structure and a defined value system that
would guide the organization as a collective aspiring for a single goal. One of the most important
Katipunan document was the kartilya ng Katipunan.

As you can see in on my right side is the first page of kartilya , or it has a note. (READ THE FIRST PAGE)

WHAT IS KARTILYA NG KATIPUNAN?

- Original title was

- Ang kartilya ng Katipunan was a small pamphlet guidebook for the new members upon applying
on organization which laid out of the group rules and principles was authored by emilio jacinto.
- Read the text.

It was Andres Bonifacio who first formulated a code of conduct and to whom the decalogo ng Katipunan
was attributed but it was not published instead it was said that upon reading the kartilya drafted by
jacinto, Bonifacio decided that it was superior to his decalogo and adapted it as the official primer of the
Katipunan, Bonifacio recognize the value in the intellect of jacinto.

AND NOW LET us TALK THE MAJOR FACTORS THAT INFLUENCED EMILIO JACINTO IN WRITING THE
DOCUMENT KARTILYA NG KATIPUNAN

1. Kasi nga ayaw ng mga bayani natin na tayo ay parang mga ibon na nakakulong na kung saan hindi
natin maipaglaban ang ating mga Karapatan bilang tao.
2. Gusto rin ni emilio na maliban sa pakikidigma ay taglayin din ng isang Pilipino ang isang ugali
kung saan magkakaroon ng pagkakasundo ang bawat isa mula sa pamilya hanggang sa kapwa.
3. Isa ito sa mga nakamit natin hanggang ngayon kung saan ugali ng mga Pilipino ang pagiging
sobrang mabait kung saan naturingan tayong hospitable kasi nga nakuha pala natin ito sa ating
mga ninuno.

AUTHORS BACKGROUND

Ngayon naman ay dumako tayo sa kung sino ang sumulat ng kartilya

Kartilya was authored by Emilio Jacinto and now let us discovered the history of him.

- EMILIO JACINTO WAS BON ON

 - HE HAS A PEN NAME
- HE WAS
- HE ALSO ATTAIN
- SIYA AY ISANG LAW STUDENT SA UIVERSIDAD DE SANTO TOMAS
- NUNG SIYA AY NAGJOIN SA KKK SIYA AY 19 YEARS OLD PA LAMANG
- EMILIO JACINTO THEN BECAME THE CHIEF TEORYITISYAN AND ADVISER OF BONIFACIO AND
LATER EARN FOR HIM THE TITLE BRAINS OF THE KATIPUNAN OR THE UTAK NG KATIPUNAN IN
FILIPINO, JOINING THE KATIPUNAN IN 1894 HE WAS THE YOUNGEST MEMBER AND NICKNAME,
ACCORDING TO HISTORIAN DR. ISAGANI ARMEDINA NOONG 1992, EMILIONG BATA SIYA PARA
LANG MADISTINGUISH NA MAY PINAGKAIBA SILA NI EMILIO JACINTO AT EMILIO MATANDA.

- HE WAS ALSO

- IN 1897,22 YEARS OLD

AND NOW LET US DIG DIPPER AS WE WILL BE DISCUSSING THE CONTENT OF THE KARTILYA NG
KATIPUNAN

-THE KARTILYA CARBITRATED AS THE CODE OF CONDUCT OF THE KATIPUNAN IT CONTAINS 14 RULES
THAT INSTRUCT THE WAY OF THE KATIPUNERO SHOULD BEHAVE IN A SPECIFIC VALUE SHOULD HE
UPHOLD.

NUMBER 1- DITO AY TINUTUKOY NA KUNG SAAN ANG ISANG TAO AY DAPAT MAY SILBI AT MALIBAN SA
MAY SILBI AY DAPAT ALAM MO ANG LAYUNIN MO SA BUHAY, MAY GOAL KA, AT KUNG ANO YUNG NAIS
MONG MAKAMIT, KUNG BABALIKAN NATIN ANG KKK DITO TINUTUKOY SA UNANG RULES NG KARTILYA
AY NINANAIS NITO NA IPALIWANAG NA DAPAT BILANG ISANG MAMAMAYAN DAPAT AY ALAM MO KUNG
ANO YUNG GINAGAWA MO, DAPAT ALAM MO KUNG ANO YUNG SILBI MO BILANG ISANG MAMAMAYAN
SA PANAHON NG KAGULOHAN O DIGMAAN, THEREFORE DAPAT INAAALAY MO ANG IYONG SARILI
UPANG IPAGLABAN ANG IYONG BANSA.

- Ang kabuhayang hindi ginugugol sa isang malaki at banal na kadahilanan ay kahoy na walang lilim, kun
di damong makamandang.

NUMBER 2: THE SECOND RULE IS ALL ABOUT DOING THE RIGHT THING and did carried out for the sake
of fame is not worthy of praise. Pinag uusapan dito sa second rules na dapat ikaw ay gumawa ng Mabuti
sa iyong kapwa na kahit walang nakakakita or halimbawa ikaw bulang isang tao ay gumagawa ka lang ng
Mabuti kasi nga gusto mo magpasikat or kasi may nakakakita upang ikaw ay marecognize, hindi iyon
ganon, dito sa pangalawa tinutukoy dito na dapat bilang isang katipunero ikaw dapat ay gumawa ng
Mabuti kahit walang nakakakita kahit hindi na marecognize pa ng ibang tao kasi nga parang nag initiate
ka na gawin yun or parang kusang loob mo ginawa, yun yung pinapaliwanag sa second rule.
 - Ang gawang magaling na nagbubuhat sa pagpipita sa sarili, at hindi talagang nasang gumawa ng
kagalingan, ay di kabaitan

NUMBER 3: The third rule shows what kindness really means, Being kind is simply seen by the service
and love one gives to his/her fellowmen without asking anything in return.

Ang tunay na kabanalan ay ang pagkakawang gawa, ang pagibig sa kapwa at ang isukat ang bawat kilos,
gawa’t pangungusap sa talagang katuiran.

NUMBER 4: The fourth tenet highlights equality, every Katipuneros’ are treated equally no matter what
race, or educational background he has, so ang pinag-uusapan dito sa ika-apat na rule ng kartilya ng
Katipunan na kahit ano mang lahi ka or anomang uri ka ng tao hindi dapat mas mataas yung tingin sayo,
dapat ay pantay-pantay ang tingin sa bawat isa kapag ikaw ay nasa loob na ng organisasyon, ibig sabihin
dito palang sa loob ng organisayaon parang may rule na sila na ganito so ibig sabihin mas Maganda ito
kapag na ipalaganap na sa buong filipino at kapag ito ay naipalaganap na mangayring ito din ay
maipaglaban nila laban sa mga Espanyol.

- Maitim man at maputi ang kulay ng balat, lahat ng tao’y magkakapantay: mangyayaring ang isa’y
higtan sa dunong, sa yaman, sa ganda…, ngunit di mahihigtan sa pagkatao.

NUMBER5: The fifth shows what honor should mean for a katipunero at through katipunero, values
honor more than his personal interest, tinatakay dito na bilang individual o miyembro ng Katipunan
dapat ay mas binibigyan mo ng halaga ang pagbibigay ng karangalan sa inyong organisayon kaysa sa
pansariling interest mo lamang, parang pinaglalaban mo ang bansa dahil gusto mo ng honor yung
organisayon at hindi lamang sarili mo yung iniisip mo dahil gusto mo ngang sumikat.

- Ang may mataas na kalooban inuuna ang puri sa pagpipita sa sarili; ang may hamak na kalooban,
inuuna ang pagpipita sa sarili sa puri.

NUMBER6: The sixth tenet is all about being a man of word, a katipunero who has a sense of shame
must be a man of his word, so anong ibig sabihin sa pang-anim na rule ng kartilya ng Katipunan, dito
tinutukoy na kung saan dapat kapag nagsalita ka ay pinaninindigan mo kasi seryosong usapin na ito
tungkol na ito sa pagtatanggol ng bansa kung saan may mga buhay na madadamay, ibig sabihin kapag
ikaw ay nangako o nagsalita dapat ito ay iyong pinaninindigan.

- Sa taong may hiya, salita’y panunumpa.

NUMBER 7: The seventh rule gives importance of time, a katipunero must give importance to time, for
the Katipunan a time that is lost will never be back o ang katumbas na kasabihan nito sa ngayon ay the
time is gold, na kung saan isa rin ito sa mga importanteng rule ng mga Katipunan, na dapat ikaw bilang
isang katipunero ay may pagpapahalaga ka sa oras kasi nga ito ay usapin na tungkol sa pakikipaglaban sa
pagsasave sa iyong bansa.
 - Huwag mong sayangin ang panahun: ang yamang nawala’y mangyayaring magbalik; ngunit
panahung nagdaan na’y di na muli pang magdadaan.

NUMBER 8: the eight tenet is all about fighting for what is right, a katipunero must protect the weak and
fght those who oppress the weak, dapat ikaw bilang isang katipunero alam mo kung ano yung
ipinaglalaban mo na dapat ipinagtatanggol mo ang inaapi at nilalabanan mo ang mga nang aapi, dito sa
pang walo ay tungkol ito sa mga pang aabuso na kung saan dapat kung sino yung mga inaabuso yun
dapat ang ipagtanggol mo.

- Ipagtanggol mo ang inaapi; kabakahin ang umaapi.

NUMBER 9: The nine tenet highlights the importance trust. A katipunero is careful with what he says and
kept the things that must be kept secret, so ano ang pinag uusapan dito sa ika-9 na rule sa kartilya ng
Katipunan, pinag-uusapan dito ang tungkol sa tiwala ng mga katipunero sa isat-isa, bakit? , kasi nga ito ay
sekretong organisasyon, dapat kung may mga usapin na tungkol lang sa nakapaloob sa inyong
organisasyon dapat iyo ay hindi lumalabas kasi nga tungkol na ito sa buhay, kasi nga alam nman natin
dati na sobrang higpit ng mga Espanyol na may kunti lang silang marinig ibang klase yung pagpaparusa
nila or worst pinapatay pa nila yung mga tao lalo na kapag alam nilang kalaban nila yun.

- Ang taong matalino’y ang may pagiingat sa bawat sasabihin, at matutong ipaglihim ang dapat
ipaglihim.

NUMBER 10: the 10th principle is all about being able to lead a family, katipunero must lead his family to
the right path, if the leader consume by a veil so thus his followers, so what does it mean sa ika-10 rules
ng kartilya ang pinag uusapan dito na dapat ikaw bilang isang katipunero ay kaya mong pamahalaan ng
maayos ang iyong pamilya parang kaya mo silang bigyan ng Magandang aral patungo sa mas Magandang
daan, kasi nga ikaw bilang isang ama o lider ng tahanan dapat alam mo na Mabuti iyong ginagawa mo so
kapag Mabuti ang ginagawa mo kasi nga yung followers mo or yung mga sumusundo sa iyo ay gagayahin
ka din kumbaga magiging role model ka sa kanila .

- Sa daang matinik ng kabuhayan, lalaki ay siyang patugot ng asawa’t mga anak: kung ang
umaakay ay tungo sa sama, ang pagtutunguhan ng inaakay ay kasamaan din.

NUMBER11: The 11th principle is all about woman. A katipunero must give importance to a women, he
must not see her as an object nor a past time, that whenever a katipunero sees a women he will
remember his mother who nurtured him, dapat may respeto ka sa mga kababaihan hindi mo sila
titignan bilang laruan lamang o libangan.

- Ang babai ay huwag mong tignang isang bagay na libangan lamang, kun di isang katuang at
karamay sa mga kahirapan nitong kabuhayan; gamitan mo nag boong pagpipitagan ang kaniyang
kahinaan, at alalahanin ang inang pinagbuhatan at nagiwi sa iyong kasanggulan.
NUMBER 12TH: The 12th principle gives importance to Every action that any man do is important. Every
action has its own consequences. We must not do bad things against other people if we don’t want
other people to do bad things against us, ang katumbas Nito na kasabihan sa ngayon ay “HUWAG MONG
GAWIN SA IBA ANG AYAW MONG GAWIN SAIYO”

- Ang di mo ibig na gawin sa asawa mo, anak at kapatid, ay huag mong gagawin sa asawa, anak at
kapatid ng iba.

NUMBER13: tinutukoy dito na hindi mahalaga kung ano ang katayuan mo sa buhay, ang mahalaga bilang
isang Katipunan ay mayroon kang mabuting asal, na ikaw ay hindi nagpapa-api, na ikaw ay marunong na
magtanggol sa iyong bansa, na ikaw ay may alam sa kung ano ang Karapatan mo bilang isang tao, yun
ang mas importante sa mga katipunero.

- Ang kamahalan ng tao’y wala sa pagkahari, wala sa tangus ng ilong at puti ng mukha, wala sa
pagkaparing kahalili ng Dios, wala sa mataas na kalagayan sa balat ng lupa: wagas at tunay na
mahal na tao, kahit laking gubat at walang nababatid kun di ang sariling wika, yaon may
magandang asal, may isang pangungusap, may dangal at puri; yaon di nagpapaapi’t di nakikiapi;
yaong marunong magdamdam at marunong lumingap sa bayang tinubuan.

NUMBER 14: The last tenet shows a glimpse of what the author desire, it shows the sense of
hopefulness for the motherland and that all sacrifices may its not all for none, sabi dito sa pang-huling
prinsipyo ng kartilya ng Katipunan parang they are looking forward na ganito ang mangyayari once na
nakamit o ngawa ang duty bilang isang Katipunan.

- Paglagalap ng mga aral na itoat maningning na sumikat ang araw ng mahal na Kalayaan dito sa
kaabaabang Sangkapuluan, at sabugan ng matamis niyang liwanag ang nangagkaisang magkakalahi’t
magkakapatid na ligayang walang katapusan, ang mga ginugol na buhay, pagud, at mga tiniis na
kahirapa’y labis nang natumbasan.

AT NGAYON AY PAG UUSAPAN NAMAN NATIN KUNG ANO ANG NAGING KAHALAGAN AT KONTRIBUSYON
NITO SA ATING KASAYSAYAN