You are on page 1of 30

Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

IV.1 Okrąg i koło.


Odległość punktu od prostej
1 Zaznacz na żółto środki wszystkich okręgów, a następnie przerysuj ilustrację.

2 Zaznacz niebieskim kolorem narysowane średnice okręgów. Na zielono


zaznacz środki okręgów.

3 Zaznacz różnymi kolorami narysowane promienie okręgów.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
94 Okrąg i koło. Odległość punktu od prostej Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

4 Narysuj:
a) na zielono trzy różne średnice, b) trzema różnymi kolorami trzy
a na niebiesko dwie cięciwy promienie.
niebędące średnicami,

5 Zapisz średnice i promienie okręgów. Skorzystaj z kratki.


1 cm 1 cm

Średnica = Średnica =
Promień = Promień =

1 cm 1 cm

Średnica = Średnica =
Promień = Promień =

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
95 Okrąg i koło. Odległość punktu od prostej Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

6 Narysuj średnicę każdego okręgu i zmierz jej długość. Zmierz promień każde-
go okręgu.

Średnica = Średnica = Średnica =


Promień = Promień = Promień =

7 Zaznacz odcinek, którego długość jest równa odległości punktu A od prostej p.


a)
A b) A

8 Połącz punkt A z prostą p odcinkiem prostopadłym do tej prostej. Przy odcin-


ku zapisz odległość punktu A od prostej p.
a) b)

A p
A

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
96 Okrąg i koło. Odległość punktu od prostej Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

9 a) Ile wynosi odległość punktu A od prostej p?

Wskazówka. A

Narysuj odpowiedni
odcinek za pomocą
ekierki i go zmierz.

Odp. Odległość punktu A od prostej p jest równa cm.

b) Zmierz odległość każdego z zaznaczonych punktów od prostej p.

B
C
p
A

Odległość punktu A od prostej p jest równa cm.


Odległość punktu B od prostej p jest równa cm.
Odległość punktu C od prostej p jest równa cm.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
97 Okrąg i koło. Odległość punktu od prostej Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

10 Na rysunku podano długość zaznaczonego odcinka. Uzupełnij zapisy.


a) c) e)
cm
12 m 12

50
m
Średnica = Średnica = Średnica =
Promień = Promień = Promień =

b) 8c d) f)
m
12 dm

m
18

Średnica = Średnica = Średnica =


Promień = Promień = Promień =

11 Zapisz długości boków prostokątów, jeśli promień każdego okręgu jest równy
1 cm.

12 Zapisz długości boków prostokątów.


r r r = 5 cm
2 cm 3 cm

r r

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

IV.2 Kąty

1 Sprawdź, które kąty są proste, i zaznacz je łukiem z kropką. Skorzystaj z ekierki.

2 Pod każdym z kątów zapisz odpowiednie określenie: kąt ostry, kąt prosty lub
kąt rozwarty. Skorzystaj z ekierki.

3 Pokoloruj na czerwono pola z miarami kątów ostrych, a na niebiesko pola


z miarami kątów rozwartych.

100° 92° 116°


158°
56° 81°
136° 87°
30 0
12°
135°
77° 123°
35°
172° 63°
164°
23°
41°
5° 175° 152°
178°
157° 103° 141°

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
99 IV.2. Kąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

4 Zaznacz jednakowymi kolorami równe kąty.


a) b) c)

5 Dwa kąty na rysunku tworzą razem kąt półpełny, czyli kąt o mierze 180°.
Zaznacz łukiem drugi kąt i zapisz jego miarę.
a) c)

20°

60°

b) d)
100°

6 Oblicz i wpisz pozostałe miary kątów. Zaznacz jednakowymi kolorami równe


kąty.

40°
50°
110°

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
100 IV.2. Kąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

7 Zaznacz łukiem:
na niebiesko kąt ABC,
A
na żółto kąt ACB,
na zielono kąt BAC.

8 W siedmiokącie ABCDEFG pokoloruj na żółto kąty ostre, a na niebiesko kąty


rozwarte. Kąty proste zaznacz łukiem z kropką.
F
G

B D

9 Zmierz wymienione kąty figury i zapisz ich miary. Uzupełnij zdanie.


™ABC = C

D
™BCD =
™CDE =
E
™DEA =
B

Figura na rysunku to ABCDE.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

IV.3 Trójkąty

1 Poniżej narysowano pięć trójkątów równoramiennych. W każdym z nich


zaznacz:
niebieskim kolorem – równe boki,
zielonymi łukami – równe kąty.

2 Jeśli w trójkącie są równe kąty, zaznacz je na zielono.


21 mm
20
2 cm 2 cm 21 21 19
20 mm
21 mm
2 cm 30 21

3 Jeśli jakieś boki trójkąta są równe, zaznacz je na niebiesko.


60° 65° 50°
70° 60° 65°

55° 65°
55° 55° 60° 60°

4 Wpisz brakujące miary kątów.


55° 110°
50°

20°

60°

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
102 IV.3. Trójkąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

5 W każdym trójkącie zaznacz równe kąty zielonymi łukami. Oblicz i zapisz na


rysunkach brakujące miary kątów.

2 cm 2 cm

3 cm 3 cm 2 cm
2 cm
60° 20°

75°

6 Zaznacz równe kąty zielonymi łukami. Oblicz i zapisz na rysunkach brakujące


miary kątów.

60°
3 cm 3 cm 80° 2 cm 3 cm
2 cm
120°
3 cm

7 Boki jednakowej długości oznaczono tą samą literą. Zaznacz zielonymi łukami


równe kąty trójkąta. Następnie oblicz i wpisz brakujące miary kątów.
a) b)

a a 100°
b b

70°

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
103 IV.3. Trójkąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

8 Opis każdego trójkąta uzupełnij dwoma określeniami (np. różnoboczny i roz-


wartokątny).
C M
S
30°
45°
A 70° 20°

80° 140° 20°


45° R
K L P
B

Trójkąt ABC jest Trójkąt KLM jest Trójkąt jest

i . i . i .

9 a) Zaznacz kolorem wszystkie b) Pokoloruj cały trójkąt.


boki. Podpisz rysunek odpo- Podpisz rysunek odpo-
wiednim słowem z ramki. wiednim słowem z ramki.

Pole

Obwód

10 a) Zaznacz kolorem odcinki po- b) Uzupełnij tekst w ramce. Zaznacz


trzebne do obliczenia obwodu. kolorem odcinki potrzebne do ob-
Ich długości podkreśl na ry- liczenia pola. Ich długości podkreśl
sunku. Oblicz obwód. na rysunku. Oblicz pole.
Wzór na pole
trójkąta
10 cm 10 cm
P=
17 cm 8 cm 17 cm
8 cm

21 cm 21 cm

Obwód = Pole =

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
104 IV.3. Trójkąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

11 Zaznacz na niebiesko wysokość prostopadłą do wyróżnionego boku trójkąta.


a) b) c)

12 Na rysunku poprowadzono jedną wysokość trójkąta. Zaznacz ją na niebiesko.


Jej długość podkreśl na niebiesko. Zaznacz na zielono bok trójkąta prostopa-
dły do tej wysokości. Podkreśl jego długość na zielono. Oblicz pole trójkąta.
a) b)
4 cm

3 cm 2,5 cm
2 cm 4 cm
2,5 cm

P = 12 ∙ a ∙ h = P= =
=12 · 3 · 2= =

13 Na rysunkach poprowadzono wymiary trójkątów prostokątnych. Oblicz pola


tych trójkątów. Wyniki skreślaj w ramce.
3m

60 m2
6 m2
4m 5m
30 m2
P=

13 m 17 m

12 m 15 m

5m
8m

P= P=
www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
105 IV.3. Trójkąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

14 Zaznacz na niebiesko wysokość prostopadłą do wyróżnionego boku trójkąta.


a) b) c)

15 Na rysunku poprowadzono jedną wysokość trójkąta. Zaznacz ją na niebiesko.


Jej długość podkreśl na niebiesko. Zaznacz na zielono bok trójkąta prosto-
padły do tej wysokości. Podkreśl jego długość na zielono. Oblicz pole trójkąta.
a) b)
1,5 cm
2 cm 4,5 cm
4 cm
6 cm
4 cm

P= P=

c)

3 cm

6 cm 4 cm

P=

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

IV.4 Czworokąty

1 Otocz:
żółtą linią – wszystkie prostokąty,
niebieską linią – wszystkie romby,
zieloną linią – wszystkie kwadraty,
czerwoną linią – wszystkie równoległoboki,
czarną linią – wszystkie trapezy.

2 Dokończ rysunek tak, aby powstały:


a) 4 kwadraty, b) 4 romby.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
107 IV.4. Czworokąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

3 Dokończ rysunek tak, aby powstały 4 równoległoboki.

4 W każdej figurze zaznacz jednakowym kolorem równe boki.

romb równoległobok trapez


równoramienny
5 W każdej figurze zaznacz jednakowym kolorem boki równoległe.

romb równoległobok trapez


równoramienny
6 W każdej figurze zaznacz jednakowym kolorem równe kąty.

romb równoległobok trapez


równoramienny
7 Wpisz brakujące długości boków czworokątów.

1 cm
3 cm
2 cm
2 cm

4 cm 3 cm

równoległobok trapez równoramienny romb

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
108 IV.4. Czworokąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

8 Oblicz sumę kątów czworokąta.


a)
110°

80°
20° 150°

+ + + =

b)

110° 70°

70° 110°

+ + + =

c)

+ + + =

9 Wpisz brakujące miary kątów równoległoboków.

50°

45°
70°

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
109 IV.4. Czworokąty Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

10 Wpisz brakujące miary kątów trapezów.


α + δ = 180°
β + γ = 180°
W trapezie suma kątów
leżących przy tym samym
ramieniu wynosi 180°.

105°

55° 80° 60° 60°


trapez trapez
równoramienny prostokątny

11 Przyjrzyj się narysowanym figurom.

prostokąt równoległobok romb

deltoid

kwadrat trapez trapez


równoramienny prostokątny

a) Narysuj ołówkiem przekątne wszystkich figur.


b) Jeśli widzisz figurę, która ma równe przekątne, zaznacz je na niebiesko,
a figurę otocz niebieską pętlą. Znajdź wszystkie takie figury.
c) Jeśli widzisz figurę, której przekątne są prostopadłe, zaznacz kąty proste
zielonym łukiem z kropką, a figurę otocz zieloną pętlą. Znajdź wszystkie
takie figury.
d) Która figura jest otoczona pętlami w obu kolorach?
e) Uzupełnij zdanie:
Przekątne kwadratu są i .
www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

IV.5 Pola czworokątów

1 a) Zaznacz kolorem wszystkie boki b) Pokoloruj cały równoległobok.


równoległoboku. Podpisz rysunek Podpisz rysunek odpowiednim
odpowiednim słowem z ramki. słowem z ramki.

Pole
Obwód

2 Zaznacz na niebiesko odcinki potrzebne do obliczenia obwodu równoległobo-


ku. Oblicz obwód.
a) b)

7 cm 5 cm
3 cm 2 cm

8 cm 2 cm

3 Uzupełnij wzór w ramce. Zaznacz na niebiesko odcinki potrzebne do obliczenia


pola równoległoboku. Oblicz pole.

Wzór na pole równoległoboku: P =

a) b)
7 cm 5 cm
3 cm 2 cm

8 cm 2 cm

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
111 IV.5. Pola czworokątów Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

4 Na rysunku podano długość jednego boku równoległoboku. Zaznacz ten bok


na niebiesko i podkreśl tym samym kolorem jego długość. Następnie zaznacz
na zielono wysokość prostopadłą do tego boku. Jej długość podkreśl na zielono.
a) c)
4 cm 4 cm
2 cm 3 cm 2,5 cm

4,6 cm

b) d)
1,5 cm 1,5 cm

4 cm 3 cm

2 cm
3 cm

5 Zaznacz wysokość równoległoboku prostopadłą do wyróżnionego boku. Dopisz


długości dwóch pozostałych boków. Oblicz pole i obwód figury.
a) b)
4 cm 4 cm
12 cm 12 cm
6 cm 6 cm

8 cm 8 cm

P= = (cm2) P= = (cm2)

Obw. = = (cm)

6 a) Zaznacz kolorem wszystkie b) Pokoloruj cały romb. Podpisz


boki rombu. Podpisz rysunek rysunek odpowiednim
odpowiednim słowem z ramki. słowem z ramki.

Pole
Obwód

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
112 IV.5. Pola czworokątów Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

7 Uzupełnij wzór w ramce.

Wzór na pole rombu: P =


(d1 i d2 to długości przekątnych)

Przekątne rombu mają 10 cm i 24 cm, a jego bok ma 13 cm.


a) Które z tych danych są potrzebne do obliczenia pola? Na rysunku zaznacz
kolorem odpowiednie odcinki i zapisz ich długości. Oblicz pole.
D C
d1
d2 P=

A B

b) Które z tych danych są potrzebne do obliczenia obwodu? Na rysunku za-


znacz kolorem odpowiednie odcinki i zapisz ich długości. Oblicz obwód.
D C
d1
d2 Obw. =

A B

8 Uzupełnij wzór w ramce.


Wzór na pole trapezu: P =

a) Zaznacz kolorem odcinki potrzebne do obliczenia obwodu trapezu. Oblicz


obwód.
4 cm Obw. =
29 cm 20 cm 25 cm

40 cm

b) Zaznacz kolorem odcinki potrzebne do obliczenia pola trapezu. Oblicz pole.

4 cm
P=
29 cm 20 cm 25 cm

40 cm

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
113 IV.5. Pola czworokątów Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

9 Uzupełnij.
5 cm = mm 70 mm = cm
50 cm = mm 15 mm = cm
0,5 cm = mm 3 mm = cm

10 Odczytaj długości potrzebne do obliczenia pola trapezu i zapisz je pod rysun-


kiem. Przelicz wszystkie długości na centymetry. Oblicz pole.
a) b) 70 mm
40 mm
5 cm 40 mm
5 cm 3 cm 5 cm

120 mm 1 dm

a = 120 mm = cm a = 1 dm = cm
b= b=
h= h=

P= P=

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

IV.6 Figury na kratce

1 Określ długość każdego z odcinków. Nie korzystaj z linijki.


C
E F
A B

D
AB = cm EF =
CD =

2 Dla każdego odcinka znajdź zdanie wyjaśniające, dlaczego długości tego od-
cinka nie można podać na podstawie kratki – połącz odcinek z odpowiednim
tekstem w ramce.
F
B
G H I
C D

A E J

Żaden z końców Jeden z końców odcinka


odcinka nie leży Odcinek nie biegnie nie leży w punkcie
w punktach kratowych wzdłuż kratek. kratowym (na skrzyżowaniu
(na skrzyżowaniu kratek). kratek).

3 Zapisz długości boków wielokąta. Oblicz obwód wielokąta.


a)

cm

cm

cm cm

cm

2,5 cm

Odp.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
115 IV.6. Figury na kratce Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

b)
cm

cm

cm cm

cm cm

cm

Odp.

4 Zapisz te długości boków wielokąta, które można podać na podstawie kratki.


Przy pozostałych bokach wpisz znak zapytania.

3 cm

5 Dokończ przerysowywanie figury.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
116 IV.6. Figury na kratce Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

6 Dokończ przerysowywanie figury.

7 Dokończ rysunek tak, aby powstała figura zgodna z opisem, a narysowany od-
cinek był jednym z jej boków.
a) b) c)

prostokąt równoległobok kwadrat

8 Odcinek podpisany literami to bok rombu. Narysuj ten romb.


Wskazówka. Zacznij od narysowania przekątnych.
a) b) c)

N
A G
M

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
117 IV.6. Figury na kratce Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

9 Dokończ rysunek tak, aby prosta p była osią symetrii otrzymanej figury.

10 Odczytaj z kratki długości boków i oblicz pole prostokąta.


a) b)

a= b=
wzór: P =
P=

11 Narysuj wysokość trójkąta, której długość można odczytać z kratki. Zaznacz


na niebiesko podstawę, do której ta wysokość jest prostopadła.
a) b) c)

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
118 IV.6. Figury na kratce Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

12 W każdym równoległoboku i trapezie narysuj wysokość, której długość moż-


na odczytać z kratki. Zaznacz na niebiesko obie podstawy, do których ta wyso-
kość jest prostopadła.

13 Podpisz wszystkie figury jak najdokładniej (np. trapez równoramienny). Ob-


licz pola tych figur. Długości potrzebnych odcinków odczytaj z kratki i zapisz
w odpowiednich miejscach na rysunku.

wzór: P =
a= h=
P=

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
119 IV.6. Figury na kratce Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

14 Oblicz pole figury. W tym celu podziel ją na dwa prostokąty. Ponumeruj je


liczbami rzymskimi i oblicz pole każdego z nich.

F E

C D

A B

PI =
PII =
Pole figury: P =

15 Oblicz pole figury. W tym celu podziel ją na prostokąt i trójkąt. Ponumeruj je


liczbami rzymskimi i oblicz pole każdego z nich. Zaznacz wysokość trójkąta,
z której będziesz korzystać.

D C
E

A B

PI =
PII =
Pole figury: P =

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

Powtórzenie
1 Na rysunku przedstawiono okrąg o środku w punkcie O. L
Na okręgu zaznaczono punkty: K, L, M, N i P. M

Który odcinek jest średnicą tego okręgu? O

A. LO B. KM C. PN D. KO K N
P
2 Na rysunku przedstawiono cztery kąty.
β

α γ δ

Który z kątów jest kątem rozwartym?


A. α B. β C. γ D. δ
3 Na rysunku przedstawiono dwie przecinające się proste. Jakie miary mają
kąty α i β?
α
40° β
γ

A. α = 40° B. α = 40° C. α = 140° D. α = 140°


β = 40° β = 140° β = 60° β = 40°

4 Na rysunku przedstawiono cztery trójkąty.


I II III IV
140° 60° 45°
60° 20° 20°

30° 60° 60° • 45°

Oceń prawdziwość podanych zdań. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub
F – jeśli jest fałszywe.

Trójkąty I i IV to trójkąty prostokątne. P F

Trójkąty II, III i IV to trójkąty równoramienne. P F

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
121 Powtórzenie Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

5 Na rysunku podano miary dwóch kątów trójkąta.


60°
Miara kąta α jest równa
A. 40° B. 60° C. 80° D. 100° 40° α

6 W którym trójkącie poprawnie narysowano wysokość? Sprawdź to za pomocą


ekierki.
I II III

A. w II i III C. we wszystkich trójkątach


B. w I D. w żadnym z narysowanych trójkątów

7 Ile jest równe pole trójkąta KLM przedstawionego na rysunku?


M

6 cm

2 cm L

4 cm
K

A. 4 cm2 B. 6 cm2 C. 8 cm2 D. 12 cm2

8 Dany jest trapez.

a b

47°

Uzupełnij zdania – wybierz odpowiedzi spośród A i B oraz spośród C i D.


Miara kąta α A. jest równa 47°. B. nie jest równa 47°.
Miara kąta γ C. jest równa 133°. D. nie jest równa 133°.

www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
122 Powtórzenie Radzę sobie coraz lepiej Klasa 6

9 Na rysunku przedstawiono sześciokąt ABCDEF. E D

Uzupełnij zdania.
Odcinki i są prostopadłe. F C

Odcinki i są równoległe. A B

Długość odcinka CD jest równa .


Długość odcinka DE jest równa .

10 Oblicz pole wielokąta przedstawionego na rysunku.

11 Oblicz pole i obwód równoległoboku przedstawionego na rysunku.


20 cm

10 cm
7 cm

12 Trapez ma podstawy długości 4 cm i 10 cm, jego wysokość wynosi 4 cm, a każ-


de z jego ramion ma długość 5 cm. Oblicz pole i obwód tego trapezu.
Zapisz wszystkie obliczenia.

Odp.
www.dlanauczyciela.pl
© Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.

You might also like