TAP CHI KHOA HOC TRUONG DAI HOC HONG DUC -86 51.2020
PHAT HIEN GIA MAO KHUON MAT
SU DUNG CONG NGHE TRi TUE NHAN TAO
La Van Hio!, Trinh Thj Anb Loan’, Lé Vigt Nam', Nguyén Dike Toin?
TOM TAT
Phat hién gid mao khuén mGt la mét bude quan trong trong céc hé thong nhan
dang kiuon mat. Gan day, sw phat trién cia cde mang no-ron tich chép (Convolution
Neural Networks - CNNs) dang cho thay két qué vot tréi so véi cdc phuong phép
truyén théng sit dung céc thudt todn xie by dnh Khéc. Ben canh dd, xu huéng di déng
héa dang doi héi céc phan mém can dap ung duoc kha nding thc thi trén céc thiét bi
c6 ning luc han ché nh dién thoai, thiét bi nluing. Trong bai bao nay, ching toi dé
xudt mang no-ron tich chép hduNet durge phat trién tit mang MobilenetV2 cita Google
dé phéit hién gid: mao Khun mat nhdm hucdng t6i muc tieu chay trén cdc thiét bj phan
ciing yéu khing sit dung b6 xir bi dé hoa (GPU) ma van dip ting a6 chinh xic. Ngodi
ra, ching 161 cling bé sung thém 5000 dit ligu énh mang dae trung ctia ngudi chau A
dé ting cwong higu qua va trénh vige mdt can bang trong bé dit ligu chudn
LCC_FASD [1] von chi thién vé anh gid mao voi 16885 anh gid mao va chi 1942 anh
that, Cudi cing, ching t6i thec hién dénh gid higu qua cia mang dé xudt trén tdp dit
liéu méi thu thép va ing dung két qua trong mét ing dung thie tién cu thé.
Tir khéa: Gid mao khudn mat, phicong phap hoc chuyén giao, phuong phip
tinh chink, mang no-ron tich chép.
1. DAT VAN DE
cuge tan eéng gid mao da tré thanh mdi de doa bao mat nghiém trong cho
théng xc thyc, do ching cé thé dugc sir dung dé truy cp trai phép vio
théng bing cach mao danh nguéi ding duge wy quyén. Cu thé, ké xdu c6 thé dé ding
thue hién cdc cudc tin céng gia mao déi véi cic hé théng xac thyc khuén mat bang
cach in anh cia ngudi duge wy quyén lén gidy hoc bing cdch chup anh va hién thi
trén thiét bi di déng [2,3]. Nhim di phé véi nhing thach thac nay, mét sé ky thuat
chéng gid mao da duge phat trién dé phat hién nhimg hanh vi gid mao. Cac hé thong
chéng gid mao dya trén mang no-ron tich chap gan day da thé hién sy higu qua vuot
trdi cia ching so véi cde phuong phép truyén théng, vi thé ching 18 gidi php hira hen
dé thay thé cdc ky thuat dya trén dae trung va thuat todn hoe may truée day vén dua
trén cdc dic trung cuc b6 dé nhay cam voi nhiéu va két qua kém chinh xéc.
cic
* Khoa Céng nghé Thing tin va Truyén thing. Trudmg Dai hoe Héng Dire
? So Cong Thuong Thanh Héa
83TAP CHI KHOA HOC TRUONG DAI HOC HONG DUC -86 51.2020
Tuy nhién, co mét xu hudng méi la nhn dang khuén mat dang dan chuyén sang
cdc thiét bi di dong hod thiét bi nhung. Diéu nay yéu cau thudt toan chéng gid mao
khudn mit can duge cai tién dé chay véi chi phi tinh todn va luu trit it hon. Tir quan
diém nay, viée thiét ké cdc thuat toan chéng gid mgo dya trén mang no-ron tich chap tr
nén théch thire hon trong méi trudng di déng hoge nhing, Do dé, pht trién mot thudt
ton hoe sau du tét dé cé thé chay duge trén cdc thiét bi cdu hinh thap nhung van dap
img duge 46 chinh xdc cia thuat todn van dang can nhiéu dau tu nghién citu.
Déng gdp chinh cia ching tdi trong bai béo nay 14 48 xudt mét mang no-ron hoc
sdu hduNet phat trién tir m6 hinh MobileNetV2 duge phat trién boi Google. Bén canh
d6, sau khi nghién ctu nhimg bé dit ligu vé gia mao khuén mit, chung t6i nhdn thay
diém khé khan va gidi han vé mite 46 phong phi, da dang cia céc b@ dit ligu hign nay
du chura dap ting. Boi vi thé, chung 161 déng gép thém vao 5000 dit ligu anh trong b6
dit liéu chuan LCC_FASD nham gidm tinh trang mat can bing va nang cao hiéu qua
cua thuat toan dé phi hop véi dic trung ciia ngudi chau A, cu thé li nguai Viét Nam.
Bai bao duge t6 chic nhw sau: Phan 2 trinh bay cde céng vige lién quan dén
nhimg nghién ctru vé phat hién gia mao khu6n mat. Phan 3 m6 ta chi tiét ve phuong
phap dé xuat cia ching tdi. Phan 4 sé trinh bay cac qua trinh thue nghiém va két qua
ctia chiing tdi, bao gém ca vige tién xt ly dit ligu, va hau xir ly trong ngit canh img
dung thyc tién, Cudi cing, cac két luan va nhimg dinh huéng phat trién trong tuong,
lai duoc trinh bay 6 phan 5.
2. CAC KY THUAT PHAT HIEN GIA MAO KHUON MAT
Nhin chung, cde nghién ctu vé phat hign gia mao c6 thé duge chia thanh 2
phwong phap chinh gm: phuong phdp truyén théng va phuong php sir dung mang
no-ron tich chp CNNs.
Phuong phap truyén théng: Bai todn phat hign gia mao duge quy vé bai todn phan
loai nhj phan bang phuong phép sir dung vector hé tre (Support Vector Machine - SVM).
Cu thé, qué trinh duge thye hin theo cdch sau;
Buée 1. Trich chon cée die trung bing céc bd loc khie nhau, Cac dic trung
duge 4p dung chi yéu bao gém: Local Binary Patterns (LBP) [4,5,6], Scale Invariant
Feature Transform (SIFT) [7], Speeded-Up Robust Features (SURF) [8], Histogram of
Oriented Gradients (HOG) [9,10], Difference of Gaussian (DoG) [10]
Bude 2. Phan loai 1a gid hay that bang cach sir dung thud
Random Forest.
Tuy nhién, cc tac gid [11] chi ra ring viée phat hién dac trumg bj anh hudng rat
nhiéu béi méi trudng, vi du nhu diéu kién 4nh sang. Hon nita, phat hién dc trung cho
thay cdc han ché cua dic trumg va cdc diém dc trumg khéng cung cp nhiéu théng tin
nhu cae phuong thite CNN 6 thé mang lai véi cdc tap dit ligu khéng 16.
toan SVM hoje
84TAP CHI KHOA HOC TRUONG DAI HOC HONG DUC -86 51.2020
Phuong phip CNNs: Vé co ban, phuong phap sir dung CNNs cé thé duge nhém
thanh 3 nhém.
Nhém 1, Sit dung duy nhat m§t khung hinh mau RGB két hop véi b6 phan
loai. Hau hét cde phuong phap tigp cn bang cach st dung Iép cudi cing trong
mang CNNs 1a ting két ndi day di (Fully Connected Layer) dé phan biét khuén mat
that va gia. Bén canh dé, cdc tac gia [12] da dé xuat mét cach 1a khéng ly dic
trumg 6 ting cudi cing ma ho két hop str dung SVM va tang gan cudi dé phan biét
khuén mat that va gid. Cac tac gia o13] ting cwéng thém bang viée 4p dung mang
hoe sau phat hién chép mit dé nang cao két qua. Va cdc nghién etru thay ring nhém
phuong phap str dung anh RGB két hgp véi mang hoc su CNN van cé thé duge cai
thign higu qua.
Nhém 2. Sit dung mang CNN véi nhiéu khung anh RGB két hgp véi phuong
phap do ap lye tinh mach Remote Photoplethysmography (rPPG) [14] dé dua ra quyét
dinh. Phuong phdp nay cho két qua tét do nhiing khuén mat gia s& khéng cé cdc tin
higu PPG nay. Nhung nhém phuong phdp nay yéu cu can cé may anh chuyén dung
dé c6 thé do duge PPG, déng nghia véi viée can phat sinh thém khoan chi phi vi can
mua thém thiét bi ngoai.
Nhém 3. Két hop nhiéu loai anh RGB, anh héng ngoai, anh 3D trén cing mét
d6i tong dé truyén vao mang CNN nham trich chon dc trung va dua ra quyét dinh
[15]. Nhém phuong phap nay mac di cho thdy 46 chinh xdc cao nhit so véi cic nhém
khac nhung yéu cau nguén dit ligu va thiét bj phan cimg dé dap mg. Bén canh dé, str
dung nhiéu loai anh cing yéu cau sé long tinh toan Ién, diéu nay lam cho thuat toan
khé cé thé dat duge téc 46 mong muén.
Qua cde phuong phap trén, vige ap dung kién tric mang trong lugng nhe chua
6 nhigu sy quan tim, Trong phan tiép theo, ching téi dé xuat mang no-ron tich chap
CNNs cé tén hduNet dya trén tinh chinh va t6i uu kién tric mang CNNs ndi tiéng cia
Google li MobileNetV2 [16] dé dap tmg ea d6 chinh xée va thai gian xir ly.
3. PHUONG PHAP DE XUAT
Trong phan nay, ching t6i sé gidi thigu chi tiét vé mang hduNet. Cach tiép cdn
ciia ching t6i 1a tinh chinh va t6i wu mang no-ron nhan chap dya trén mét méd hinh
mang da duge hun luyén ctia Google li MobilenetV2. Phuong phap nay thudng duge
biét dén vai tn goi 1a hoc chuyén giao (transfer learning). Day la phuong phap higu
qua dé cai thién téc 9 va higu sudt tir m6 hinh mang duge hudn luyén thye hign mot
nhigm vu ban diu chuyén sang thye hign mot nhigm vy thir hai, Phuong phép nay
cing gidp tranh duge tinh trang hoe qué nhé (overfitting) khi khong c6 s6 lugng lén
dit ligu huan luyén tir dau, va vi thé cing déng nghia véi vide tiét kigm duge tai
nguyén méy tinh dé phuc vu hudn Iuyén mé hinh mang no-ron.
85