DeLee&led Yeejle hej ye=nmheefle keÀer oMee DeeF& hejvleg 1950 lekeÀ hejceelcee keÀe keÀle&J³e Jele&ceeve

heeefkeÀmleeve ceW ®euee, 1950 mes hejceelcee keÀe keÀle&J³e Jele&ceeve Yeejle ceW ®eue jne nw Deewj Yeejle
hej ye=nmheefle keÀer oMee nw~ Je=#eheefle hejceelcee kesÀ efoMee-efveoxMe ceW Yeejle GÊejesÊej Deheves GlkeÀ<e&
keÀer efoMee ceW Deûemej nw~
``legce peeveles nes - Yeejle ceW ner osJeer-osJeleeDeeW keÀe jep³e neslee nw~ Yeejle ner Òee®eerve DeLee&led hegjeves
mes hegjevee KeC[ nw~ ... Yeejle ceW ue#ceer-veeje³eCe keÀe jep³e Lee, leye ³en Yeejle ve³ee Lee, Gme
mece³e efmeHe&À Yeejle KeC[ ner Lee~'' mee.yeeyee 1.4.08 efjJee.
``mev³eemeer heefJe$elee keÀer ceoo mes Yeejle keÀes Leceeles nQ~ Yeejle pewmee megKeer heefJe$e KeC[ Deewj keÀesF&
neslee veneR nw~ Tb®es les Tb®ee Yeejle KeC[ ner iee³ee peelee nw~ efHeÀj mes Yeejle keÀes ve³ee yeehe ner
yeveeles nQ~ ... Deye [^ecee Devegmeej efHeÀj mes Yeejle hegjevee yevee nw~''
mee.yeeyee 1.4.08 efjJee.
``Yeejle nw efMeJeyeeyee keÀe yeLe& huesme~ meesceveeLe keÀe ceefvoj Yeer ³eneB nw~ ceveg<³e ³en Yetue ie³es nQ efkeÀ
Yeejle yeæ[e leerLe& nw~ ... Yeejle ceW ner yeehe DeJeleej uesles nQ~ ... legce ye®®eeW keÀes hegjeveer ogefve³ee keÀes
YetuekeÀj SkeÀ yeehe keÀes ner ³eeo keÀjvee nw~ Fme ³eesie Deefive mes ner legcnejs heehe keÀì pee³eWies~''
mee.yeeyee 1.4.08 efjJee.
Q. Üehej kesÀ yeeo Yeer Deelcee³eW Deeleer jnleer nQ, pees efnvot keÀnueeleer nQ, GvekeÀes efkeÀme Oece& keÀne
pee³esiee ke̳eeWefkeÀ Jes osJelee Oece& ceW lees Deeles veneR nQ Deewj efnvot keÀesF& Oece& nw vener?
yeeo ceW Yeer kegÀí Deelcee³eW hejceOeece mes Deeleer nQ, pees efnvogDeeW kesÀ ³eneB pevce uesleer nQ Deewj Deheves
keÀes efnvot keÀnueeles nQ~ Ssmeer Deelcee³eW Òee³e: íesìs-íesìs ce"-hebLeeW keÀer nesleer nQ hejvleg GvekeÀer Deueie
mes efkeÀmeer Oece& kesÀ ªhe ceW hen®eeve veneR nesleer nw, FmeefueS Jes Deheves keÀes efnvot keÀnueeles nQ Deewj Deheves
keÀes Gmeer Oece& keÀe ceeveles nQ~
``Ssmes Yeer veneR efkeÀ meejer ogefve³ee mJeie& ceW pee³esieer~ pees keÀuhe henues mJeie& ceW Dee³es Les, Jes ner
YeejleJeemeer efHeÀj Dee³eWies Deewj mele³egie-$eslee ceW osJelee yeveWies~ Jes ner efHeÀj Üehej mes Deheves keÀes efnvot
keÀnuee³eWies~ ³etB lees efnvot Oece& ceW Deye lekeÀ Yeer pees Deelcee³eW Thej mes Glejleer jnleer nQ, Jes Yeer Deheves
keÀes efnvot keÀnueeleer nQ uesefkeÀve Jes osJelee veneR yeveWieer Deewj ve ner mJeie& ceW Dee³eWieer~ Jes efHeÀj Yeer Üehej
kesÀ yeeo Deheves mece³e hej ner GlejWieer~ osJelee legce ner yeveles nes, efpevekeÀe Deeefo mes Devle lekeÀ heeì&
nw~ ³en Yeer [^ecee ceW yeæ[er ³egefkeÌle nw~''
mee.yeeyee 15.9.04 efjJee.
252