TÜRK İŞBİRLİĞİ VE

KOORDİNASYON AJANSI BAŞKANLIĞI

MAYIS 2017
2
tika.gov.tr

3
4
 tika.gov.tr

“Dünyanın her yerine

uzanıp nerede dertli varsa
Türkiye olarak gidip az veya çok
yardımda bulunacağız”
Recep Tayyip ERDOĞAN
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

5
6
 tika.gov.tr

Dünyanın
“EN CÖMERT”
Ülkesi: TÜRKİYE
Türkiye 2015 yılında, 3,2 Milyar Dolar ile Dünya’da En Fazla İnsani
Yardım Yapan İkinci Ülke, Milli Gelire Oran Bakımından ise % 0,37 ile
Dünya’da En Fazla İnsani Yardım Yapan Ülke Olmuştur.
2016 yılı öncül verilerine göre 5,8 Milyar Dolar insani yardım ve
%0,74’lük insani yardımların Milli Gelire oranı ile ülkemiz bu alanda
yine en önde gelen ülkeler arasında yer almıştır.
7
8
 tika.gov.tr

Güçlenen Türkiye
Büyüyen TİKA
2002’de 12 ofisimiz vardı. 2016’da 54 ülkedeki
ofislerimizin sayısını 56’ya yükselttik.

9
 150 Ülkede
On Binlerce Proje
1992-2002 yılları arasında gerçekleştirilen proje ve faaliyet sayısı: 2.240
2002-2016 yılları arasında gerçekleştirilen proje ve faaliyet sayısı: 150 ülkede18.716
TİKA’nın son iki yıllık proje ortalaması1800’ün üzerinde.

10
 tika.gov.tr

Kalkınma Yardımlarında
Rekor Artış Sağladık
2016 yılı öncül verilerine göre Türkiye’nin “toplam kalkınma yardımları’’ (Devlet, STK ve Yurtdışı Özel Sektör dahil)
7,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

11
 Proje Sayıları
TİKA’nın Ne Kadar Aktif
Çalıştığını Gösteriyor
erçekleş
da G tiri
ılın le n
Y %1
TİKA Proje

16
Yılı

Pr
Ha %6
16

20

oje
20 rc
%9

Harcamalarını
am
ala
%12 %24

rının
%30 %69

%24 Bölges

n
S
ek
e
tö
l

rel
Yü

ağılımı D
%25
zd

el
ik
ağıl D
ımı Sosyal Altyapılar ve Hizmetler %69,
Üretim Sektörü %24, Ekonomik Altyapılar ve Hizmetler %6,
Diğer Sektörler %1
Afrika %30, Kafkaslar ve Orta Asya %25,
Balkanlar ve Doğu Avrupa %24,
Orta Doğu %12, Diğer %9

Artış

1992-2002-2015 Dönemleri Proje Sayısı

2,240 18,716

1992 2002 2016

1992-2002=2240 2002-2016=18716
12
tika.gov.tr

13
14
 tika.gov.tr

İnsanı Yardımda
En Cömert Ülke Olduk
2016 Küresel İnsani Yardım Raporu’na göre Türkiye 2015 yılında 3.2 milyar dolar ile dünyada ABD’den sonra en fazla insani
yardım yapan 2. ülke oldu.
Türkiye, 2015 yılında milli gelir oran bakımından en fazla insani yardım yapan dünyanın en cömert ülkesi oldu.

İnsani Yardımlarda / GSMH (Karşılaştırma-2015)*

TÜRKİYE %0,37
İSVEÇ %0,19
İNGİLTERE %0,10
ALMANYA %0,04
ABD %0,04

İnsani Yardımlar (İlk 5 Ülke-2015)*

ABD 6.4 Milyar $

TÜRKİYE 3.2 Milyar $
İNGİLTERE 2.8 Milyar $
ALMANYA 1.5 Milyar $
İSVEÇ 1.2 Milyar $

*Kaynak: 2016 Küresel İnsani Yardım Raporu

15
 Yeni Bir Yaklaşım:
Türk Tipi Kalkınma
Modeli
Samimiyet ilkesiyle hareket ediyoruz.
Hiçbir gizli ajanda oluşturmadan şeffaf yönetim anlayışı ile çalışıyoruz.
Ülkelerin ihtiyaç ve önceliklerini esas alıyoruz.
Muhataplarımıza ve değerlerine saygı gösteriyoruz. Karşılıklı etkileşim ve öğrenmeye dayanan bir iletişim modelini
benimsiyoruz.
Görünür olma beklentisi içerisinde olmadan; rasyonel, sürdürülebilir ve halka doğrudan fayda sağlayan proje anlayışını
benimsiyoruz.
Bugün ortaya koyduğu Türk Tipi Kalkınma Modeli ile TİKA, benzeri kalkınma yardımı kuruluşları arasında yeni bir yaklaşım
ortaya koymaktadır.

16
 tika.gov.tr

TİKA Neden Farklı?

Risk potansiyeli yüksek ülkelerde ve kriz bölgelerinde çalışabilme kabiliyeti, Değişik coğrafyalarda yüksek operasyonel beceri çözüm
ve sonuç odaklı proje ve faaliyet stratejisi, Yerel halk nezdinde sosyolojik ve psikolojik pozitif algı, Proje bölgelerinde paydaşlarla
(STK ve kamu kuruluşları) etkin iletişim becerisi, Türkiye’nin tüm kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteleri, yerel yönetimleri ve sivil
toplum kuruluşlarını proje ve faaliyetlerinde harekete geçirme kabiliyeti ve kapasitesi.

17
 Kalkınma Yardımlarında
Rekor Artış Sağladık

Türkiye, resmi kalkınma yardımlarını (tüm devlet

kurumlarının yurtdışı yardımları) son 13 yıl içinde 80 kat
artırarak bir rekora imza attı.
Türkiye, 2003 yılında 76 Milyon Dolar olan resmi kalkınma
yardımlarını 2016 yılında 6,182 Milyar Dolara yükseltti.

Yıllara Göre Türkiye’nin

Resmi Kalkınma Yardımları
6,18 Milyar $
(Öncül Veri)
3,91 Milyar $
3,59 Milyar $
3,30 Milyar $
2,53 Milyar $

18
tika.gov.tr

19
20

Doğumdan Ölüme Kadar İnsan
Hayatını İlgilendiren Her Alanda
Proje Üretiyoruz
TİKA olarak eğitimden sağlığa, tarımdan ekonomik
kalkınmaya, kültürel miras projelerinden mesleki
eğitim programlarına kadar çok geniş bir alanda
projeler uyguluyoruz.
Türkiye’nin tüm kamu kurum ve kuruluşları,
üniversiteleri, yerel yönetimleri ve sivil toplum
kuruluşlarının birikim ve tecrübelerini dünyaya
yansıtarak yeni bir insani diplomasinin temellerini
atıyoruz.
Kısaca doğumdan ölüme kadar insan hayatını
ilgilendiren faaliyetler gerçekleştiriyoruz. Sadece son 6
yıllık dönemde inşa edilen, tadilatı ve donanımı yapılan
hastane-sağlık merkezi sayısı 358. Eğitim alan sağlık
personeli sayısı 3400’den fazla.
tika.gov.tr
Dünyada yaklaşık 750 milyon insan temiz içme suyuna
ulaşamıyor. 2003-2016 yılları arasında; toplamda
1200’den fazla su kuyusu açtık. TİKA’nın kapasite
geliştirme programlarında 2003-2016 yılları arasında
güvenlik, yargı, sağlık, eğitim, diplomasi başta olmak
üzere çeşitli meslek gruplarında 47.000’den fazla
uzman eğitim aldı.
Aynı zamanda yerinde düzenlenen eğitim programları
için Türkiye’den çeşitli kamu kurum ve üniversitelerden
10.000’in üzerinde uzman eğitimci görevlendirildi.
Kadınlar, engelliler, dar gelirliler başta olmak üzere
toplumların dezavantajlı kesimleri için sürdürülebilir
ve çok yönlü kalkınma bakış açısıyla meslek edindirme
kursları düzenliyoruz.
21
 OPLAM YARDI
T

ML
Ü
E AG

AR
, 7 M ilyar
1
Dolar

En az gelişmiş ülkelere
sözümüzü tutuyoruz
Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan 2011 yılında yapılan BM EAGÜ Zirvesinde en az
gelişmiş ülkelere yılda 200 milyon dolarlık destek sözü verdi.

Nüfuslarının toplamı dünya nüfusunun yüzde 10’unu oluşturan En Az Gelişmiş Ülkelerine (EAGÜ)
2010-2015 yılları arasında Türkiye’nin yaptığı yardımlar toplam 1,7 Milyar Dolara yükseldi.

22
 tika.gov.tr

En Az Gelişmiş Ülkelere Yapılan Yardım Tutarları

2015
442 Milyon $
2014 210 Milyon $
2013 286 Milyon $
2012 337 Milyon $

2011 280 Milyon $

2010 157 Milyon $

TİKA Mogadişu’da yeni yollar

inşa etti. (34km)

23
 Tarımsal Kalkınmaya
Destek Oluyoruz
Ülkelerin tarımsal üretimde kendi kendilerine yetebilir hale gel-
meleri, modern tarım ve hayvancılık tekniklerinin, nitelikli işgücü
tarafından uygulanabilmesi amacı ile uzman eğitimleri ve uygula-
ma projeleri geliştirilmektedir. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakan-
lığımız ve TİKA işbirliğiyle tarım, ormancılık ve balıkçılık sektör-
lerinde gerçekleştirilen eğitim programlarından sadece son 9 yılda
3000’in üzerinde uzman yararlanmıştır.
24
2013 yılında İnsani Yardım Vakfı (İHH) ile beraber Mogadişu’da
kurulan tarım okulu bünyesinde Somali’de ilk kez sera kurulmuş;
kavun, patlıcan gibi ürünler ilk kez yetiştirilmeye; damlama sulama
sitemlerinin kullanımı ile teknik arıcılık ilk kez öğretilmeye başlan-
mıştır. 2015 yılı itibarı ile Zemzem Üniversitesi bünyesinde bir Zi-
raat Fakültesine dönüşen okul ile Somali’de modern tarım teknikle-
rinin yayılmasına katkıda bulunulmaktadır.
 tika.gov.tr

Çözüm Ortağı Olarak

STK’ları Destekliyoruz
TİKA-STK işbirliğiyle 2012-2015 yıllarında 70’den fazla ülkede toplam 450 proje ve faaliyet hayata geçirilmiştir. Her yıl işbirliği yapılan paydaş
sayısı artmakla birlikte yurt içinden yılda ortalama 80 STK ile faaliyet yürütülmektedir. Sadece sahra altı Afrika ülkelerinde STK işbirliğinde
gerçekleştirilen sağlık projeleri kapsamında 300 binin üzerinde insan sağlık taramasından geçirilmiştir.

25
 Hastaneler İnşa ediyor,
Doktorları Eğitiyoruz.
Sadece son 6 yıllık dönemde inşa edilen, tadilatı ve donanımı yapılan hastane-sağlık merkezi sayısı 358.
Eğitim alan sağlık personeli sayısı 3400’den fazla.

26
 tika.gov.tr

Yüzbinlerce İnsana
Can Suyu Taşıyoruz
Dünyada yaklaşık 750 milyon insan temiz içme suyuna ulaşamıyor. 2003-2016 yılları arasında; toplamda
1,200’den fazla su kuyusu açtık.

27
 Ortak Tarihi ve
Kültürel Mirasımıza
Sahip Çıkıyoruz
TİKA 2008 yılından beri yurtdışındaki kültür varlıkları ile ilgili strateji geliştirme ve restoras-
yon faaliyetleri görevlerini yürütüyor. TİKA dünyanın dört bir yanında tarihe tanıklık eden
eserleri büyük bir titizlikle restore etmeye devam ediyor.

28
 tika.gov.tr

Modern Tesisler
Kuruyoruz
Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te ülkenin en modern ve hijyenik ekmek fabrikası TİKA tarafından kuruldu.
Günlük 30.000 ekmek kapasitesine sahip fabrika, üretim alanının yanı sıra, idari birimler, toplantı salonu,
laboratuvar, un deposu ve çok sayıda bölümleri ile Kırgızistan’ın en önemli üretim tesislerinden biri olarak hizmet veriyor. Fabri-
ka, okul, kreş, hastane, yetimhane, huzurevi gibi sosyal hizmet veren kamu tesislerine ücretsiz ekmek sağlıyor.

29
30
 tika.gov.tr

Tarihi Bağlarımızı Geliştiriyor,

Kültürel İlişkiler
Kuruyoruz

• Balkanlarda İrfan Ocakları

• Bakü ve Almatı Türk Filmleri Haftası
• Gönül Coğrafyası Kültür Buluşmaları
• Türkiye Gürcistan Bektaşi Kültürü ve Ozanlar Sempozyumu
• Geçmişten Günümüze Kalkınma Yardımlarının Dönüşümü Konferansı

Uluslararası Kalkınma
Gündemini Takip Ediyoruz

SCP APC
Türkiye’nin uluslararası kalkınma işbirliği içindeki rolü son yıllarda köklü değişimlere uğramıştır. Türkiye yardım alan bir ül-
keden yardım veren bir ülkeye dönüşmekle kalmamış, uluslararası kalkınma işbirliğine yaklaşımıyla fark yaratan, kendine özgü
yönetim ve söylemler geliştiren bir ülke haline gelmiştir. TİKA bu değişim sürecinin başlıca aktörlerinden biri olarak dünyanın
önde gelen pek çok kalkınma işbirliği kuruluşu ile etkili ilişkiler ve ortak projeler geliştirmektedir.

31
 Kadınların Toplumsal
Hayat İçerisinde Güçlü
Şekilde Yer Almalarını
Sağlıyoruz

Sadece 1yılda
6 milyondan fazla çocuk hayatını
kaybetti… Çoğu çocuk ve kadın 60
milyon kişi savaş şiddet ve doğal afet
nedeniyle evsiz.
Dünyada yaşanan olumsuzluklardan en
çok kadınlar ve çocuklar etkileniyor.
TİKA, gerçekleştirdiği projelerle temel
ihtiyaçlara dahi ulaşmakta büyük sıkıntılar
yaşayan ve toplumun dezavantajlı
grupları içerisinde yer alan kadın ve
çocukların yanında yer alıyor.

32
 tika.gov.tr

Terör Mağdurlarının
Yanında Yer Alıyoruz
Bugün dünyanın başlıca sorunlarından birisi olan uluslararası terörizm ülkelerin huzur
ve istikrarını hedef alıyor. Yaşanan terör ve şiddet eylemleri binlerce insanın hayatını
kaybetmesine neden olurken, büyük insani krizleri beraberinde getiriyor. TİKA küresel
düzeyde terörün yol açtığı mağduriyetleri gidermek amacıyla Sri Lanka’dan Somali’ye
Nijer’den Irak’a kadar birçok ülkede projeler gerçekleştiriyor.

33
TİKA Koordinatörlükleri
GÜNEY AFRİKA
CUMHURİYETİ
Johannesburg
36