1.

Ünite
GİRİŞİMCİLİK VE
GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ

A. EKONOMİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

B. GİRİŞİMCİLİĞİN TANIMI
C. GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR
Ç. GİRİSİMCİLİK TÜRLERİ
D. GİRİŞİMCİLİK İÇİN GEREKLİ KAYNAKLAR
E. GİRİŞİMCİLİĞİ TEŞVİK EDEN FAKTÖRLER
F. GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ
1. Girişimciliğin Sosyal Hayattaki Önemi
2. Girişimciliğin Ekonomik Hayattaki Önemi
G. KENDİ İŞİNİ KURMANIN AVANTAJLARI
Ğ. KENDİ İŞİNİ KURMANIN DEZAVANTAJLARI
 A. EKONOMİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
KONUYA BAŞLARKEN
1. Yaşamdan örnekler vererek ekonomi kavramını açıklayınız.
2. Günlük bir gazetenin ekonomi sayfasındaki haberleri inceleyiniz. Ekonomi ile ilgili
kavramları tespit ediniz.

Ekonomi, insanlığın var olduğu günden bu yana toplumların gelişmesinde ve varlığını

sürdürmesinde önemli bir toplumsal bilimdir. Ekonomi, sınırlı kaynakların nasıl kullanılacağını
ele alan bir bilim dalıdır. Ancak ekonomi günümüzde sınırsız bazı kaynakların da nasıl
kullanılacağını inceleyen bir bilim dalı hâline gelmiştir. Çünkü bazı kaynaklar sınırlı iken bazı
kaynaklar da sınırsızdır. Ekonomi bir bilim olarak her ikisi ile de ilgilenmektedir.
Girişimcilik açısından bilinmesi gereken bazı temel ekonomik kavramlar vardır.
Girişimcilik ve girişimciler açısından ekonomi ve ekonominin toplum içerisindeki işlevi
hakkında bilgi sahibi olmak son derece önemlidir. Çünkü girişimciliğin temelinde ekonomideki
hareketler ve kurallar bulunmaktadır. Girişimciler ekonominin kuralları içerisinde kendilerine
yer bulacaklar ve faaliyetlerine devam edeceklerdir. Bu bakımdan bazı kavramların üzerinde
durmak gerekir. Ekonomi ile ilişkili temel kavramlar; ihtiyaç, arz, talep, fayda, fiyat, piyasa vb.
olarak sıralanabilir. Ekonomik faaliyetlerde karşımıza bu kavramlar mutlaka çıkar. Üreticilerin
ürettiği mal veya hizmetlerin tamamına arz, tüketicilerin bedelini ödemek şartıyla mal veya
1.ünite

hizmetlere sahip olma isteğine talep denir. Arz ve talep kavramlarına baktığımızda bunların
birbiri ile yakından ilişkili olduğunu görürüz. İnsan ihtiyaçları karşılandığı zaman fayda,
karşılanmadığı zaman mutsuzluk ve ıstırap yaratır. İhtiyaçların karşılanma bedeli fiyattır ve tüm
bunlar piyasayı oluşturur.
Yukarıda belirttiğimiz bazı temel kavramlar arasında ilişkiler vardır. Ekonomide faaliyet
gösteren işletmeler, ürettikleri mal veya hizmetleri belirli şartlar dâhilinde insanların kullanımına
sunar. Üretilen mal veya hizmetler, insan ihtiyaçlarını karşılama özelliğine sahiptir. İşletmelerin
veya girişimlerin varlık nedeni de zaten budur. İhtiyaç sahipleriyle yani tüketiciler ile bu mal veya
hizmeti üretenler, pazarda (piyasada) buluşurlar. İhtiyaç sahipleri sağladığı fayda ve bulunabil-
me özelliğine göre mal veya hizmetlere bir bedel ödemeye hazırdır. Bu bedel fiyattır. İşletme-
14
meler ürettikleri mal veya hizmetler için fiyat belirlerken başka üreticilerin fiyatlarını da göz
önünde bulundurur. Tüketicilerin fiyatı ile üreticilerin fiyatı uyuşursa tüketici bu mal veya
hizmeti satın alır. Kısaca ekonomide arz ve talebin buluşması temel şarttır, arz ve talebin
buluşmasında fiyatın da önemli bir rolü vardır. Örneğin; buzdolabına olan talepten dolayıönce
ürününün fiyatı artacak, piyasaya yeni üreticiler çıktığı zaman ürünün fiyatı düşecektir.

Ekonomi kendine özgü kuralları olan bir kurumdur. Girişimcilerin faaliyetlerini hem
destekleyici hem de sınırlayıcı bazı etkilere sahiptir.

Girişimcilik ve girişimciler açısından ekonomi ve ekonominin toplum içerisindeki işlevi

hakkında bilgi sahibi olmak son derece önemlidir. Çünkü girişimciliğin temelinde ekonomideki
hareketler ve kurallar yer alır. Bir ülkede ekonomik dalgalanmalar az ise kredi oranları düşükse
ve devlet girişimcileri yeterince destekledikçe o ülkede girişimci sayısı artacaktır.

Ders İçi Etkinlik

Ekonomi ile ilgili aşağıdaki kavramları doğru tanımları ile eşleştiriniz.

i
om
aç
sa

ep
t
yd

rz
ya
ya

tiy

on

l
A

Ta
Fa

Fi
Pi

İh

Ek
Herhangi bir mal veya hizmetin başka bir mal veya hizmetle
Herhangi bir malı veya hizmeti satın alma isteği ve bu isteği

Mal ve hizmetlerin ihtiyaçları karşılama özelliğine denir.

gerçekleştirecek parasal güce sahip olma durumuna denir.

Belirli bir fiyattan belirli bir malı elinde bulunduranların

kaynakları ile en iyi şekilde nasıl giderilebileceğini
Sınırsız insan ihtiyaç ve isteklerinin sınırlı üretim
Tatmin edildiğinde haz ve doyum tatmin edilmediği

Alıcı ile satıcının bir araya geldiği mal ve hizmet

zaman ise acı ve üzüntü veren kavramdır.

satmak isteyecekleri en çok miktara denir.

alışverişinin gerçekleştiği ortama denir.

değişim oranının para ile ifadesine denir.

inceleyen bir bilim dalıdır.

1.ünite

15
 Ders İçi Etkinlik

Ekonomi ile ilgili temel kavramlar tüm girişimciler ve girişimci adayları tarafından
bilinmelidir. Yediğimiz ekmeğin fiyatının piyasada nasıl belirlendiğini düşününüz. Sizce
aşağıda verilen faktörlerden hangileri ekmeğin fiyatının belirlenmesinde etkilidir? Etkili
olduğunu düşündüğünüz faktörleri önem derecesine göre numaralandırınız. Etkili olmadığını
düşündüğünüz faktörleri boş bırakınız.

( ) Toplumun ekmeğe duyduğu ihtiyaç

( ) Vergi
( ) Çevrede bulunan fırın sayısı
( ) Ekmeğin kalitesi
( ) Ekmeğin nerede satıldığı
( ) Bölgenin iklimi
( ) Ekmeğin sağladığı fayda
( ) Un fiyatı
( ) Unun içinde kullanılan diğer malzemelerin fiyatları
( ) Ekmeği almaya hazır kişi sayısı
( ) Elektrik gideri
( ) Yumurta fiyatı

B. GİRİŞİMCİLİĞİN TANIMI
KONUYA BAŞLARKEN
1. Bazı insanlar sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda sıra dışı düşünce ve davranışları ile
hayata farklı açılardan katkıda bulunurlar. Yaşadığınız çevreyi gözlemleyiniz, bu katkılara
örnekler veriniz.
2. “Eğer bir insan onu rüyasında görmeseydi, başka bir insan onun yapabileceğine
inanmasaydı ve başka biri de onun yapılmasını istemeseydi göklere değecek hiçbir şey
yapılamazdı.” sözünü tartışınız.
Girişimciliği sınırlı bir tanım içerisinde ifade etmek
1.ünite

oldukça zordur. İlk kez Orta Çağda kullanılan bu kelime “iş

yapan” anlamına gelmekteydir. Bu tanım zaman içinde
değişti, gelişti. Özellikle 20. yüzyılda daha çok risk alma,
yenilikleri yakalama, fırsatları değerlendirme ve tüm
bunların hayata geçirilme süreci olarak açıklanmaya
çalışıldı. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi girişimcilik,
sadece kişinin kendi işini kurması değil, mevcut işini revize
etmesi veya yeni bir sektöre açılması olabilir. Örneğin,
yıllardır sektörde olan bir malın üretilmesi değil, sektördeki
16 malı farklılaştırarak sunmak bir girişimciliktir.
 Girişimcilik; yaşadığımız çevrenin yarattığı fırsatları sezme, o sezgilerden düşler üretme,
düşleri projelere dönüştürme, projeleri yaşama taşıma ve zenginlik üreterek insan yaşamını
kolaylaştırma becerisine sahip olmaktır. Bir başka tanımla girişimcilik; risk alma, yenilikleri
yakalama, fırsatı değerlendirme ve tüm bunları hayata geçirme sürecidir.
Girişimciliği ikiye ayırmak mümkündür:
a) Fırsat girişimciliği: Pazardaki fırsatları görüp mevcut olan bir mal veya hizmetin
pazara yeterince ya da istenilen kalitede sunulamaması hâlinde, pazarda hiç olmaması nedeniyle
ortaya çıkan girişimciliktir. Bu tür girişimcilik, pazardaki fırsatları değerlendirebilecek görüş
açısına sahip olma, kâr edecek biçimde kaynakları organize etme ve yönlendirme yeteneğini
gerektirir. Yaygın olan girişimcilik budur.
b) Yaratıcı girişimcilik: Yeni bir fikir veya buluşun ya da mevcut olan bir mal veya
hizmetin; dizayn, fiyat, kalite gibi yönlerden iyileştirilerek kâr elde edilecek biçimde pazara
sunulmasını sağlayan girişimciliktir.
Her iki tür girişimcilik de toplumun gereksinim duyduğu mal ve hizmetleri karşılamayı
amaçlar, kâr amacı güder; irade gücünü, cesareti ve riskleri üstlenmeyi gerektirir.

Ders İçi Etkinlik

Girişimciliğin yukarıdaki tanımlarından hareketle aşağıdaki bazı faaliyetlerin
girişimcilik olup olmayacağını değerlendiriniz. Girişimcilik faaliyeti ise “Evet”, değilse
“Hayır” seçeneğini işaretleyiniz.
1.ünite
Evet Hayır
Eczacılık fakültesi mezunu bir gencin eczane açması
Tek kullanımlık diş fırçası fikrinin imalâta dönüştürülmesi
Yaşlı bir çiftin bahçesinde yetiştirdiği domatesleri komşulara dağıtması
İlaç alamayanlara ilaç temin etmek üzere bir dernek kurulması
Bir gencin babasından işi devralması
Bir grup iş adamının “iş adamları derneği” kurması
Aynı kasabada doğanların bir ilde yardımlaşma derneği kurması
14 17
 C. GİRİŞİMCİLİKLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

KONUYA BAŞLARKEN
1. Hayata geçirmek istediğiniz fikirleriniz var mı? Sınıf ortamında paylaşınız.
2. Girişimci adayı olarak engellilerin topluma kazandırılmasına yönelik fikirlerinizi sınıf
ortamında paylaşınız.

Girişimcilikle ilgili kavramları bir bütün olarak anlamak, girişimcilik kavramının

anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Girişimcilikle ilgili ancak farklı anlamlara gelen bazı kavramlar
vardır. Aşağıda vereceğimiz kavramlar girişimcilikle ilgili ve aynı zamanda girişimciliğin
niteliğini açıklayan kavramlardır.
Yaratıcılık

İnovasyon Fırsat

Lider Girişimcilik Risk

Yönetici
Yenilik

İcatçılık

Yaratıcılık; olmayan bir şeyi hayal edebilme, bir şeyi diğer bireylerden farklı yollarla
yapabilme ve yeni fikirler geliştirebilme yeteneğidir.

İcat; yaratıcılık sürecinin bir sonucu olarak yeni bir kavram ya da fikrin ortaya çıkmasıdır.
1.ünite

Hayal gücü kullanılarak yaratıcı ve üretici fikirler geliştirmektir. İcat, keşiften farklıdır. Keşifte
önceden var olan her hangi bir şeyi bulma söz konusu iken icatta insan becerisini ve kabiliyetini
genişleten daha önce olmayan yeni araçlar, teknikler, ürünler veya hizmetlerin ortaya çıkarılması
söz konusudur.

Yenilik; bilimsel araştırmadan icada, geliştirmeye ve ticarileştirmeye kadar yeni bir ürün
veya üretim süreci yaratmaktaki tüm faaliyetler olarak tanımlanmaktadır. Yaratıcılığın toplumsal
yaşama aktarılmasıdır. Yaşam ile yeni bir ilişkinin meydana getirilmesidir.

18
 İnovasyon (yenileşme); yeni veya iyileştirilmiş ürün, hizmet veya üretim yöntemi
geliştirmek ve bunu ticari gelir elde edecek hâle getirmek için yürütülen tüm süreçleri kapsar.
İnovasyon ya radikal fikirler sonucu daha önce denenmemiş ve geliştirilmiş ürün veya üretim
yöntemlerinin ortaya çıkarıldığı büyük atılımlarla oluşur (radikal inovasyon); ya da adım adım
yapılan, bir dizi geliştirme ve iyileştirme faaliyetini içeren çalışmaların bir sonucu olarak ortaya
çıkar (artımsal inovasyon). İnovasyon icat değildir. İcatların sonuçlarından yararlanabilir ancak
asıl önemli olan ekonomik getirisi olan, henüz yapılmamış, bilinmeyen bir şeyler yapmaktır.
Lider; işletme amaçlarına ulaşmak için faaliyetlere yön veren ve diğerlerini etkileyen
kişidir. Daha geniş bir tanımla lider; bireyleri ortak hedeflere yönelten, hedefleri benimseten,
bireyler arası köprüyü oluşturan, dağınık güç ve bilgiyi bir araya toplayıp sinerji yaratan kişidir.

Yönetici; lider tarafından geliştirilen, hayal gücü ile vizyona dayanan, yönlendirmeye
uygun olarak planlar yapan ve bu planları usullere uygun olarak uygulayan ve öngörülen
hedeflere ulaştıran kişidir. Aynı zamanda yönetici yöneticilik işini kendisine meslek edinen
kişidir.
Fırsat; girişimcilerin yenilikçi, yaratıcı olabilmesi için orijinal “pazar” riskleri ortaya
çıkarabilmesi, kaynakları bulabilmesi, işi şansa bırakmayarak bilinçli ve disiplinli bir çaba
gösterebilmesidir.
Risk; kontrol edilemeyen faktörlerin olumsuz sonuçlar doğurması olasılığıdır

Ders İçi Etkinlik

Yaratıcılık, icatçılık, yenilik ve inovasyon birbirine yakın kavramlardır. Bu kavramlar

genellikle karıştırılır. Ancak bu kavramlar arasında bazı farklılıklar da vardır. Buna göre
aşağıdaki olayları tartışınız.
1.ünite

1. Newton, ağaçtan bir elmanın düşmesi ile kendine bir soru sormuştur: “Bu elma neden
havaya gitmiyor da benim kafama düşüyor? ” Bu düşünceden hareketle o tarihe kadar
milyonlarca elma, milyonlarca insanın kafasına düşmüş iken neden hiç kimse bu soruyu
kendisine sormamıştır?

2. Elektrikli süpürge, J. Murray Spengler tarafından icat edilmiş olsa da

ticarileştirilmesini ve satışını W. H. Hoover adlı bir deri imalatçısı gerçekleştirmiştir. Bunun
için de “Spengler” adı değil “Hoover” adı dünya çapında bilinmiş ve yayılmıştır. Neden ?
19
 Ders İçi Etkinlik

Günlük yaşantımızda kullandığımız bazı icatlar, zaman içerisinde yeniliklerle ve

inovasyonlarla gelişmiştir. Buna göre aşağıdaki gelişim süreci tablosunu değerlendiriniz.

Yaratıcılık İcatçılık Yenilik İnovasyon

İnsanların bir araç
Telefon ile görüşmesi Telefon Kablosuz telefon Görüntülü telefon

Saat

Bilgisayar

Otomobil

Ders İçi Etkinlik

Aşağıda yatay, dikey, çapraz ve tersten verilmiş kavramları bulmacada işaretleyiniz.

GİRİŞİMCİ
W T K E T A L A H T İ L Q A
SERMAYE
TEŞEBBÜS F T S K T A U Z V E M U X W
İNOVASYON
EKONOMİ I O İ O T U S T A C A R H İ
AİLE R P R N S E R M A Y E D Y G
TOPRAK
BİLGİ S R İ O L P C Ç A Y İ T H İ
MEVZUAT
YENİLİK
A A C M İ K A B İ L G İ W S
1.ünite

İCAT T K M İ D İ N O V A S Y O N
AVANTAJ
FIRSAT B P İ Y E N İ L İ K O T T V
İHTİYAÇ
KAYNAK Ü E Ş A R R N İ C A T Y W T
LİDER Y L İ İ A T A V A N T A J X
RİSK
YÖNETİCİ Ü A R L R I T E R A C İ T E
İTHALAT
İHRACAT M T İ E Z İ C İ T E N Ö Y V
ETİCARET
E Q G E N F L A S Y O N J W
ENFLASYON
BÜYÜME K A N Y A K T E Ş E B B Ü S
ARZ
TALEP

20
 Okuma Metni BİR İCADIN ÖYKÜSÜ

Kaynak: Doç. Dr. Serpil DÖM Girişimcilik ve Küçük İşletme Yöneticiliği.

Ç. GİRİŞİMCİLİK TÜRLERİ

KONUYA BAŞLARKEN
1. Kadınlar, iş hayatının hangi alanlarında daha fazla faaliyet göstermektedirler?
2. Sosyal, kültürel veya sportif bazı organizasyonlar girişimcilik olarak değerlendirilebilir
mi? Tartışınız.

Girişimcilik çok geniş bir alanı kapsamak-

tadır. Okulda, iş yerinde, evde, toplumda, çeşitli
sanat alanlarında, askerî alanda, kamu sektöründe
ve sanal ortamda girişimcilikten söz edilebilir.
Girişimcilik özelliklerine sahip bireyler her yerde
1.ünite
ve her zaman bu özellikleri ile ön plana çıkarak
girişimci bir kimlik kazanabilirler.
Girişimciliğin sadece erkeklere özgü olduğu
düşünülmemelidir. Girişimcilikte cinsiyet değil
girişimci kimliğe sahip olmak önemlidir. Kadın ya
da erkek herkes uygun koşullarda girişimci
olabilir. Ülkemizde başarılı kadın girişimcilere ait
binlerce örnek bulunmaktadır.Ancak bu sayı yeter-
li değildir.
21
 Ülkemizin her alanda girişimciye ihtiyacı olmakla
birlikte, istihdam yaratan, sosyal gelişmeye ve kalkınmaya
destek veren, millî gelirde artışlara neden olan, yeni ticari
sektörler oluşturan, ülkemizin uluslararası piyasalara
girmesine sebep olan ticari girişimcilik ve ticari
girişimcilere daha fazla ihtiyacı vardır. Aynı zamanda ticari
girişimcilik özelliklerinin gelişmesi ile diğer girişimcilik
alanlarındaki özellikleri de gelişebilmektedir. Ticari
girişimciliği temel olarak kabul etmek gerekir.

Girişimcilik türleri şu şekilde gruplandırılabilir:

I. İç Girişimcilik
Girişimcilik Türleri VI. Sanal
Girişimcilik

II. Ticari Girişimcilik III. Kadın Girişimciliği IV. Sosyal Girişimcilik V. Kamu Girişimciliği

İç girişimcilik: Büyük işletmeler içinde bir fikri, risk alarak ve yenilik yolu ile kârlı nihai
ürüne dönüştürme sorumluluğu alma işidir. İç girişimcilik, işletme ve örgüt içinde yapılan her
türlü girişimcilik faaliyetleridir. Firmanın kendi içinde yeni pazarlar bulması, yeni teknolojiler
kullanması, otomasyona geçmesi vb. iç girişimcilik sayılır.
Ticari girişimcilik: Üretim faktörlerinin bir araya getirilip kâr amacıyla mal veya hizmet
üretimine sevk edilmesine ticari girişimcilik denir. Ticari girişimcilik özel sektör girişimciliği
olarak da adlandırılabilir.
Kadın girişimciliği: Kadınların ekonomik hayattaki rollerinin zenginleşmesiyle
1.ünite

kalkınmada etkili olmaya başlamışlardır. Kadın girişimciler için çeşitli tanımlar vardır:
Evinin dışında kendi adına iş yeri olan,
Bu iş yerinde tek başına veya personeli ile çalışan ve iş sahibi sıfatı ile ortaklıklar kuran,
Herhangi bir ürün veya hizmetin üretilmesiyle ilgili faaliyetleri yöneten, dağıtım,
pazarlama ve satışı gerçekleştiren,
İş ile ilgili konularda ilişki kurulması gereken kişi veya kuruluşlarla kendi adına ilişki
kuran,
İş yerinin örgütlenmesi, yönetilmesi, işlerin planlanması vb. konularda karar veren,
Elde ettiği kazancın yatırım ve kullanım alanları üzerinde söz sahibi olan kadınlara kadın
girişimciler denebilir.
22
 Sosyal girişimcilik: Sosyal girişimcilik, toplumların alışa gelmiş davranışlarını
değiştirerek dönüşümlere yol açmaktır. Sosyal girişimci neyin yolunda gitmediğini bulur,
toplumu yeni sıçramalarla ikna eder ve sistemi değiştirerek sorunun ortadan kalkmasını sağlar.
Kamu girişimciliği: Kamu sektöründe çeşitli düzeylerde görev yapan kurumlar da
girişimcilik faaliyetleri gösterebilir. Yeni bir süreç geliştirme, yeni hizmet alanları geliştirme,
uygulamalarda kolaylık sağlama gibi alanlarda girişimcilik yapabilir.
Sanal girişimcilik: Teknolojik gelişmeler sanal ortamda yeni girişimcilik alanları ortaya
çıkarmıştır. E-ticaret yoluyla sanal alışveriş merkezlerinden veya mağazalarından satış yapılarak
veya hizmet sunularak girişimcilik yapılabilir.

Ders İçi Etkinlik

MİKRO KREDİ İKİ KIZ KARDEŞİ GİRİŞİMCİ YAPTI

Mikro kredi uygulamaları, her biri ayrı haberin konusu olabilecek birçok ilginç kadın
girişimci öykülerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Sakaryalı Sezgi Tekin ve Sezer Yüce isimli
kız kardeşler de bu ilginç öykülere iki güzel örnek sayılabilir.
Sezer Yüce, daha önce girişimcilik tecrübesi olmayan bir ev hanımıdır. Eşi felç geçirince
çalışmaya ve kendi ayakları üzerinde durarak evini geçindirmeye karar verir. Sezer Yüce,
aldığı ilk mikro kredi ile kendine bir sanayi makinesi alır ve ayakkabı keçesi dikmeye başlar.
İşvereni iflas edince bu işten sonuç alamaz. 1.200 TL tutarındaki ikinci mikro kredisini
çekince, bu kez “şimşir” adlı çevre ve bahçe düzenlemesinde kullanılan bir bitkiyi
yetiştirmeye başlayarak farklı bir teşebbüste bulunur. Yirmi bin adet fide diken Yüce, bunları
kasım ayında poşetleyip satmayı hedeflemektedir.
Kardeş Sezgi Tekin'in de benzer bir hikâyesi var. O da 1.200 TL mikro kredi ile evini
düzenleyip ücret karşılığı yatalak hasta bakımına başlar.
Şimdiki hedefleri arasında bu işin sertifikasını da alıp köydeki evini bir tür iyileştirme
merkezine çevirmek. Elli beş yaşındaki Sezgi Tekin, daha önce de eşinin işsiz kalması üzerine
evinde peynir yapıp satmış. Bu sayede hem evine bakmış hem de çocuklarını okutmuş. Şimdi
girişimcilikteki ikinci baharını yaşamaktadır.
1.ünite

1. Örnekteki kadın girişimcileri girişimci olmaya iten nedenler neler olabilir?

Tartışınız.
2. Metindeki nedenlerin dışında, kadınları girişimci olmaya iten başka nedenleri
de sıralayınız.

23
 Ders İçi Etkinlik

Bölgenize özgü yerel el sanatları ürünlerinin, yöresel yemeklerin veya bunlardan farklı
kültürel nitelik arz eden ürünlerin Türkiye çapında ve hatta dünya çapında nasıl
tanıtılabileceğini sınıf ortamında tartışınız.

Ders İçi Etkinlik

Türkiye'de kadın girişimciliğini engelleyen bazı faktörler bulunmaktadır. Çevrenizdeki

tanıdığınız girişimci kadınlarla görüşerek bu faktörlerin neler olabileceğini aşağıya yazınız.

Okuma Metni HER YERDE BİR KADIN GİRİŞİMCİ

RÖPORTAJ
Merhaba. Başarılı bir kadın girişimci olarak sizi tanımak istiyoruz. Bize kısaca
kendinizden bahseder misiniz?
-Adım Şafak Çivici. 1964 Almanya doğumluyum. Almanya'da liseyi bitirdim. Bitirdiğim
lisenin yüz bir yıllık tarihinde mezun olan ilk Türk öğrencisiydim. Asıl mesleğim
tercümanlık. Eşimle ortak bir şirkette mobilya imalatı yapıyoruz. Biri kız olmak üzere üç
çocuğum var. Almanca, İngilizce, Fransızca bilmekteyim. Eşim ve ben Kayserili
olmamamıza rağmen Kayserili kadın girişimcisi olarak biliniyoruz.
1.ünite

- Teşekkür ederiz. Memnun olduk. Hangi özelliğiniz girişimci olmanızı sağladı. İş

hayatınız nasıl başladı?
Ş Ç: Kolay pes etmemem, dik kafalı olmam, çok çalışmam, inatçı olmam, kendimi
ispatlama isteğim beni girişimci yapmıştır. Doğru yerde, doğru zamanda, fırsatları
değerlendirmiş olmak önemli elbette. Hayal gücüm var, risk almayı seviyorum. Tarihi
halılara olan merakım ev dekorasyonuna yönelmemi sağladı. Piyasanın ev aksesuarlarına -
sandalye, masa ve karyolaya- ihtiyacı olduğunu görerek iş alanı belirledik.

24
 - İşe başlarken başaramama gibi bir korkunuz oldu mu?

Ş Ç: Elbette. Bu korku her zaman oldu, şu anda bile var. Piyasada var olduğunuz sürece
her zaman bir öncekinden daha iyisini yapmak zorundasınız. Daha iyisini yapamaz hata
yaparsak kendi işimizi kaybetmenin yanı sıra çalıştırdığımız personelin de işsiz kalma
olasılığı bende baskı oluşturuyor.
Ş Ç: İnanıyorum. Hep Allah'a emanet diyorum. Bana bu iş yerinden kimseyi çıkarmak
zorunda kalmamam için Allah'a dua ediyorum. İnce eleyip sık dokuyoruz. Daha başarılı olma
hırsımız var ama tehlike boyutundaki hırslardan kaçınıyoruz. Gözü kapalı kredi almıyoruz.
Hatalarımızdan ders alıyoruz. Şimdiye kadar da işlerimiz yolunda gitti.

- Sizi girişimci olmayan bayanlardan ayıran özellikleriniz nelerdir?

Ş Ç: Herkes girişimci olamaz çünkü yalnız paranı değil, sosyal hayatını da riske
atıyorsun. Beni diğerlerinden ayıran en önemli özelliğim sorumluluk sahibi olmamdır.
Çevreme, çalışanlarıma, ülkeme karşı sorumluluklarımı biliyorum. Kadınlarımız girişimci
olmaktan korkmamalılar. Günlük ev hayatındaki düzen, plan, sorumluluk ve ekonomik
davranışları biz makro ölçekte iş yerimizde uyguluyoruz. Evde mikro düzeyde düşünceler
olduğundan ilk aldığımız sebzeyi önce kullanıyoruz. İş yerinde de aynı şekilde “ first in- first
aut” yani stoklara koyduğunuz ilk malı önce kullanıyorsunuz, sonra aldığınızı en son
kullanıyorsunuz. Evde mikro, sanayide makro ilkesi.
- İş hayatına başlarken bulunduğunuz yeri hayal edebiliyor muydunuz? Bundan
sonraki hayalleriniz nelerdir?

Ş Ç: Başlangıçtaki hayalimin ötesindeyim. Ekonomik kazançla beraber sosyal statüde

popüleritem arttı. Şu anda Kayseri Ticaret Odası Meclis üyeliği, TOBB Kadın Girişimciler
Kurulu üyeliği, Avrupa Odalar Birliği İş Kadınları Konseyi Türk temciliği, Ekonomik
İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve Sanayi Odası Kadın Girişimci Konsey başkanlığı (üye ülkeler:
İran, Pakistan, Afganistan, Türkiye, Türk Cumhuriyetleri), Alman-Türk Ticaret ve Sanayi
Odası İstişare Kurul üyeliği, TOBB-AB Uyum Komisyonu rapor yazıcısı gibi görevleri
yürütmekteyim. Bundan sonraki hayalim kendime ve iş yerime yönelik değil, kadınları
girişimciliğe teşvik etmek ve Kayseri'ye halı müzesi kurmak.
1.ünite
- Ailenizde veya çevrenizde girişimciler var mı?
Ş Ç: Benim ailemde yok ama eşimin ailesi esnaf olduğundan eşim daha da ticarete yatkın.

- Başarının adımlarını tanılar mısınız? Hayatınızda olmazsa olmazınız nedir?

Ş Ç: Başarının adımı çok çalışmak ve pes etmemek. Sermayenin etkisi ikinci planda.
Yemek yaptığınızda dibi yandığında pes etmiyor yeniden yemek yapamaya devam ediyoruz.
Ve dürüst olacaksınız. Hayatımda olmazsa olmazım kitaplarımdır. Yaşadığım her evde
kütüphanemi oluştururum.

25
 - Gerçekleştirmek istediğiniz projeleriniz var mı?
Ş Ç: Eski bir ev alarak, restore edip oturmak. Siyasete atılmam. İşle ilgili organize sanayi
sitesinde kirasız fabrika sahibi olmak ve işimi ilerletmek istiyorum.
- Türkiye'de girişimciliğin gelişimi ve kadın girişimcilik hakkında ne
düşünüyorsunuz?
Ş Ç: İyi buluyorum. Ama kanunlar bazen zora koşabiliyor. Kanunlar girişimciyi yeteri
kadar desteklemiyor. Kanunlar girişimciden yana değil çalışanlardan yana. Yine de Türk
milleti cesur ve müthiş girişimci, üstelik yılmıyorlar da. Risk almayı seviyor, değişik fikirler
ortaya çıkarabiliyor. Kadın girişimcilerin geleceği ise ileriki yaşlarda değil de çok daha küçük
yaştan belli bir eğitimle ele alınmalıdır. Erkekler de desteklemelidirler. Bunun yanında,
ticaret odaları, yerel yönetimler de yardımcı olmalıdır. Ders kitaplarında girişimcilik doğru
anlatılmalı, girişimcilik için bir fikrin olması, bu fikrin iyice olgunlaştırılması, fikrin doğru
yürüyebilmesi için neler gerektiğinin doğru anlatılması lazım. Maalesef Türkiye şartları
kadın istihdamını ve girişimciliğini zorlaştırmaktadır. Kanunlar biraz daha desteklerse çok
daha girişimciler ortaya çıkar.
- Sizi ve girişimcileri destekleyen kuruluşlar nelerdir?
Ş Ç: KOSGEB, Ticaret ve Sanayi Odası gibi kuruluşlar finans ve danışmanlık konusunda
bizi geri çevirmez. Bunun için kapıyı çalmak yeterli. Hepsi kulak kabartırlar. Biz girişimciler
de destek veriyoruz. Çırak eğitiminin önemli olduğunu düşünüyorum. Fabrikamda iki tane
çırak eğitiyorum.
- Son olarak eklemek istediğiniz neler var?
Ş Ç: Gençlerin çok çalışmalarının, kendilerini ifade edebilmeleri için iyi Türkçe
kullanmalarının, yabancı dil öğrenmelerinin, yılmamalarının, üretimin önemli olmadığını
ama pazarlamanın çok önemli olduğunu söylemek istiyorum. İyi bir pazarlamacı iseniz bütün
işler senindir. Fırsatları değerlendirin, hobilerinizi işe çevirin.
Bize vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz. Başarılarınızın devamını dileriz.

Bu kitap için hazırlanmıştır.

1.ünite

D.GİRİŞİMCİLİK İÇİN GEREKLİ KAYNAKLAR

KONUYA BAŞLARKEN
1. Yeni bir iş kurmaya karar vermiş olan bir kişi nelere ihtiyaç duyabilir? Düşüncelerinizi
paylaşınız.
2. İş kurmak için ihtiyaç duyulan kaynaklardan bazılarının yokluğu veya yetersizliği ne
gibi sonuçlar doğurur? Değerlendiriniz.

Girişimciler, iş fikirlerini hayata geçirebilmek için bazı kaynaklara ihtiyaç duyarlar. Bu

kaynaklar aynı zamanda ekonomi biliminde üretim faktörleri olarak da bilinir.
26
 Bu faktörler şunlardır:
* Toprak
* İş gücü (nitelikli insan gücü)
* Bilgi
* Motivasyon
* Sermaye
*Teknoloji
Üretim faktörleri dışında girişimciler diğer bazı kaynaklara
da ihtiyaç duyarlar. Bunlar da şu şekilde sıralanabilir:
* Hammadde ve malzeme
* İşle ilgili tedarikçiler
* Enerji
* İlgili mal veya hizmete ihtiyaç duyan potansiyel müşteriler

Ders İçi Etkinlik

Çocuk kıyafetleri satan bir mağaza ile çocuk kıyafetleri üreten bir fabrikayı göz önünde
bulundurarak girişimcilikte gerekli olan kaynakları önem derecesine göre puanlandırmanız
istense, tamamı 100 puan edecek şekilde nasıl puan verirdiniz?
Kaynaklar Giyim Fabrikası Giyim Mağazası
Toprak (yer) ( ) ( )
İş gücü ( ) ( )
Bilgi ( ) ( )
Motivasyon ( ) ( )
Sermaye ( ) ( )
Girişimcilik (liderlik) ( ) ( )
Toplam 100 100

Ders Dışı Etkinlik

Organize sanayi bölgeleri, küçük sanayi siteleri ve serbest bölgeler hakkında bilgi
toplayarak bu alanlarda yatırım yapmanın avantajlarını belirleyiniz.
1.ünite
Organize Sanayi Bölgesi
Tanım : ...........................................................................................
Yatırım avantajları : ...........................................................................................

Küçük Sanayi Sitesi

Tanım : ...........................................................................................
Yatırım avantajları : ...........................................................................................

Serbest Bölge
Tanım : ...........................................................................................
Yatırım avantajları : ...........................................................................................
27
 E-GİRİŞİMCİLİĞİ TEŞVİK EDEN FAKTÖRLER
KONUYA BAŞLARKEN
1. Coğrafi ve kültürel farklılıkların girişimciliğe etkileri var mıdır? Tartışınız.
2. Sizce hangi kişisel özellikler girişimcilik açısından önemlidir? Tartışınız.

Ülkeler, hem girişimsel fırsatlara hem de bu fırsatları değerlendirebilecek akılcı

düşünebilen girişimcilere ihtiyaç duyar. Buna bağlı olarak kişilerin, girişimci niteliklerini
artırabilmek ve geliştirebilmek maksadıyla girişimciliği etkileyen unsurları bilmeleri gerekir.
Bir girişimci için girişime başlama kararı, süre gelen bazı alt kararları almayı gerektirir. Bu
kararlar;
1. Var olan yaşam koşullarını ve yaşam tarzını büyük ölçüde değiştirmeye hazır olma,
2. Girişimci olma arzusuna sahip olduğu konusunda karar verme,
1.ünite

3. Hem kişisel faktörlerin hem de çevresel faktörlerin girişimci olma konusunda imkân
sağladığına karar verme şeklinde sıralanabilir.
Girişimciliği etkileyen faktörlerden en önemlisi bireyin kişilik özellikleridir. Yüksek
motivasyon, kendine güven, enerji, yenilik ruhu, yüksek başarı beklentisi, içsel kontrol, sabır,
risk alma, kendini yönlendirme, yüksek otonomi, bağımsızlık ihtiyacı, çevreyi etkileyecek
faaliyetleri yapma, fırsatları değerlendirme vb. kişisel özellikler veya davranışlar girişimciliği
etkiler.Ayrıca yaş, cinsiyet gibi demografik özellikler de dikkate alınmalıdır.
Girişimciliği; kişisel özelliklerin dışında aile, kültür, eğitim, politika, ekonomi, din,
medya, mevzuat, coğrafi özellikler, bazı kurum ve kuruluşlar gibi çevresel faktörler de etkiler.
28
 Ders İçi Etkinlik

Girişimciliği etkileyen faktörler olan mevzuat, coğrafi özellikler, politika,

isteklendirme, medya kendine güven, risk alma, din, yaratıcılık, bazı kurum ve kuruluşlar,
yenilikçilik, fırsatları değerlendirme, aile, kültür, eğitim, politika, ekonomi gibi faktörleri;
kişisel faktörler ile çevresel faktörler şeklinde aşağıdaki tabloya uygun şekilde yerleştiriniz.

1.Kişisel Faktörler 2.Çevresel Faktörler

F. GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ

KONUYA BAŞLARKEN
1. Sosyal girişimciliğin toplumsal gelişme üzerindeki etkisini tartışınız.
2. Ülkemizde girişimcilerin azalması veya artması işsizliğe ne gibi katkıda bulunur?
Düşüncelerinizi paylaşınız.

1. GİRİŞİMCİLİĞİN SOSYAL HAYATTAKİ ÖNEMİ

Girişimciler, yaşamı kolaylaştıran yenilikleri

insanlığın hizmetine sunan kişilerdir. Bu yenilikler;
ürün ve hizmet çeşitlerinde olabileceği gibi yeni
üretim, pazarlama, finans tekniklerinde de olabilir.
1.ünite
Girişimciler insanların huzur ve refahını artırırlar.
Girişimcilik fonksiyonu sonucunda insanlar tatmin
olmakta, gelirlerini yükseltmekte ve yaşamdan tat
almaktadırlar.
Girişimcilik, sosyal yaşamın ya da toplum
organizmasının kök hücrelerinden biridir. Toplumun
sağlığı, huzuru, refahı, istihdamın artması ve gelir
dağılımının iyileşmesi, bu hücrelerin korunmasına ve
kalkınmasına bağlıdır.
29
 2. GİRİŞİMCİLİĞİN EKONOMİK HAYATTAKİ ÖNEMİ
Girişim, günümüzde yeni iş alanları oluşturma, istihdamı artırma, rekabet edebilme ve
ekonomik büyümeyi sağlama aracı olarak görülmektedir. Aynı zamanda kişisel gelişimi ve
sosyal sorunları çözmeye yardımcı olabilir.
Girişimcilik, yeni kaynaklarla, yeni teknolojilerle toplumu tanıştırır ve böylece daha önce
kullanılmayan ya da daha az kullanılan kaynakları ekonomiye kazandırır. Kullanılmakta olan
üretim araçlarının ve mevcut girdilerin değişik biçimlerde kullanılmasıyla üretimi artırmış olur.
Yeni açılan veya yeniden yapılandırılan bir firma ülkenin istihdam hacmini artırır, işsizlik
sorununa çözüm imkânı sunar ve bunların sonucunda da ekonomik kalkınma pozitif bir ivme
kaydetmiş olur. Girişimci; yeni düşüncelerin yaratılması, yayılması ve uygulamasını hızlandırır,
yeni endüstrilerin doğmasına yol açar. Hızla büyüyen sektörler yarattığı için ekonomik
büyümeyi hızlandırır.
Türkiye'de istihdam edilen nüfusun yaklaşık olarak % 25'i kendi hesabına iş yapan
girişimcilerden oluşmaktadır. Yine yaklaşık olarak % 60'ı ücretli, maaşlı veya yevmiyeli olarak
bir iş yerinde çalışmaktadır. Toplam nüfusa bakıldığında ise her 100 kişiden sadece 6 kişi kendi
işini yapmaktadır.

Ders Dışı Etkinlik

1. Girişimcilikte toplumsal sorunlara yönelik bir duyarlılık olan sosyal girişimcilik ile ilgili
örnekler bulunuz. Sosyal girişimciliğin yaşama yaptığı katkıları ile girişimciliğin
ekonomik hayata katkılarını internet, yazılı ve görsel medyadan yararlanarak araştırınız.
Sonuçlarını sınıf ortamında sununuz.
2. Türkiye ekonomisinde girişimcilerin daha çok rol almasını sağlamak ,işsizliğe çare
bulabilmek için alınması gereken tedbirler neler olabilir? Bu konuda kompozisyon
niteliğinde bir yazı hazırlayıız.

Okuma Metni KIZILAY

Türk Kızılayı bir yardım kurumudur. Yardım , insancıl bir duygudur. İnsanları yücelten bir
düşüncedir. Bu düşüncenin yaygınlaşması, dünyamızı güzelleştirir. Barış içinde bir arada
yaşamamızı sağlar. İnsanlar arasında birlik ve beraberlik duygularını geliştirir.
1.ünite

Dünyada felakete uğrayanlara din, dil, soy ayrımı yapmadan yardım edilmesi gerektiği
görüşünü ilk olarak İsviçreli bir yazar savunmuştur. Tek tek yapılan yardımın yeterli olmadığı
görüşünde birleşen Avrupalı devlet adamları İsviçre'nin Cenevre kentinde toplandılar. 1859
yılında İlk Yardım Derneği'ni kurdular. Bağımsız, yansız uluslararası bir kuruluş olan bu
dernek daha sonra Kızılhaç adını aldı. Kızılhaç Derneği'nin kuruluşundan kısa bir süre sonra
ülkemizde 1868 yılında YaralıAskerlere Yardım Derneği kuruldu. Dernek bir süre sonra Hilal-i
Ahmer adını aldı. Hilal; ay, ahmer; kırmızı demektir. Cumhuriyet Dönemi’nde derneğin adı bu
anlamı açıklayıcı biçimde değiştirildi. Türkiye Kızılay Derneği oldu.

30
 Okuma Metni

Türk Kızılayı; savaş, deprem, sel baskını, yangın, salgın hastalık gibi felakete uğrayanlara
yardım eder. Depremden, selden, yangından zarar görenlerin yardımına koşar. Felakete
uğrayanların barınmaları için çadır, battaniye yiyecek, giyecek dağıtır. Yaralananların
iyileşmeleri için geçici hastaneler kurar. Savaşta yaralanan askerlerin iyileşmeleri için çaba
gösterir. Onlara her tür yardımda bulunur.
Türk Kızılayı salgın hastalık durumlarında hastalara yardım eder. Aşevleri açar,
aşevlerinde yoksul, kimsesiz, düşkün yurttaşlara yiyecek ve içecek verir. Yurt içinde ya da yurt
dışında deprem, sel baskını, savaş olur olmaz Kızılay depolarını açar, felaket bölgesine çadır,
battaniye, giyecek, yiyecek, kan ve ilaç gönderir. Bu yardımların dağıtımını sağlar. Kızılay ülke
içinde ve ülke dışında yaptığı bu yardımları; üyelerin ödentileri, yardımseverlerin bağışları ve
öğrencilerin satın aldıkları Kızılay pullarından elde ettiği gelirlerle karşılar.
Türk Kızılayı hiç bir ayrım gözetmeksizin doğal yıkımlara uğrayanlara, savaş yaralılarına,
düşkünlere, salgın hastalıklara yakalananlara, din, dil, ulus ayrımı yapmadan yardım elini
uzatır. Kızılay gerektiğinde aynı amaçlı Kızılhaç, Kızılaslan, Güneş gibi yardım kuruluşları ile
iş birliği yapar. Kızılay gençlik kampları, aşevleri, hastaneler, dispanserler, kan merkezleri gibi
sağlık ve yardım kuruluşlarını çalıştırır.
Türkiye Kızılay Derneği'nin beyaz zemin üstünde kırmızı aydan oluşan bir bayrağı vardır.
Kızılay bayrağındaki beyaz renk yaralı askerlerin gömleklerini, kırmızı ay ise kan izlerini
simgelemektedir. Kızılay bir yardım kuruluşudur. Savaşta ve barışta halkın karagün dostudur.
Savaşta yaralananlara, ölenlerin ailelerine yardıma koşar. Yaraları sarar. Her türlü yardımı
yapar. Barışta yangın, sel, deprem felaketlerine uğrayanlara sıcak yardım elini uzatır. Fakirlere,
düşkünlere, kimsesizlere yardım eder. Onlara yiyecek, giyecek, içecek, yakacak, çadır ve para
yardımı yapar. Bu kurum hizmetini günümüzde de devam ettirmektedir.
1.ünite

Kaynak:www.kizilay.org.tr

31
 G. KENDİ İŞİNİ KURMANIN AVANTAJLARI

KONUYA BAŞLARKEN

1. “Kişinin, kendi patronu olması” sözünden ne anlıyorsunuz?

2. Kendi işinizi kurmanın avantajları neler olabilir?

Kişinin kendi işini kurmasının ya da yönetmesinin avantaj ve dezavantajları vardır.

Girişimci işe başlamadan önce bu avantaj ve dezavantajların farkında olmalıdır. Girişimciliğin
avantajları; başarma hissi, finanssal kontrol, özerklik şeklinde sıralanabilir.

1. Özerklik 2. Başarma Hissi

Bağımsızlık ihtiyacı ve karar verme
özgürlü ğü girişi mcilerin en temel
amaçlarındandır. Ki ş inin, kendisinin
patronu olması pek çok girişimci için tatmin
edici bir duygudur.
1.ünite
Girişimcilerin pek çoğu için yeni bir
başlangıç oldukça anlamlıdır. Bir şey
oluşturma fikrini kârlılığa dönüştürmek,
başarı hissi verir. Girişimciler, fikrin
başarıya dönüşmesinde en önemli etkenin
kendisi olduğunun bilincindedir.

3. Finansal Kontrol
Girişimcilerin finansal anlamda bağımsızlıklarının olması genelde çok varlıklı oldukları
hissini doğursa da çoğu aslında büyük bir servetin peşinde koşmazlar. Onların asıl istediği, finansal
kararlar üzerinde kontrol sahibi olmaktır. Kontrol boyutunun bir başka yönü ise girişimcinin çalışma
saatleri üzerinde kontrol uygulayabilmesidir. Örneğin, daha az ya da daha fazla saat çalışmak gibi.
Girişimcinin yeni bir iş kurarak elde edeceği diğer bir avantaj ise toplumda saygı görmesi; aile,
arkadaşlar ve sosyal çevresi tarafından takdir edilmesidir.

32
 Önceki sayfada verilenlerin yanında diğer avantajlar da şunlardır:
İzlemek yerine liderlik yapma: İyi girişimciler aynı zamanda liderdir. Lider ruha sahip,
sürekleyici ve ikna edici roldedir. Lider ruhu olan insanlar girişimcilik sayesinde bu özelliklerini
ortaya çıkarırlar.
Fikirleri uygulama şansı: İnsanlar girişimcilik sayesinde fikirlerini uygulama şansı
bulurlar.
Yaratıcılığa açık olma: Girişimciler yaratıcı tiplerdir. Bu özellik girişimcilerin var olan
potansiyellerinin ortaya çıkmasını sağlar.
Yüksek kazanç elde etme: Girişimci sabit bir gelirle başkalarına bağımlı olarak
çalışmaktansa daha fazla kazanç elde etme fırsatı yakalar.
Bağımsız çalışma: Başkalarının emri altında olmadan kendi işinin başında olmak
girişimciliğin en büyük avantajlarındandır.
İş ortamını kontrolde tutma: Kendi işine sahip olan girişimci iş ortamını da istediği
biçimde düzenleyebilir.

Ders İçi Etkinlik

Kendi işini kurmanın veya girişimci olmanın yukarıda sıralanan avantajlarını sizin
açınızdan önem derecesine göre sıralayınız. Sizin tespit ettiğiniz başka avantajlar varsa onları
da ekleyiniz.
1) .......................................................................................................................................
2) .......................................................................................................................................
3) .......................................................................................................................................
4) .......................................................................................................................................
5) .......................................................................................................................................

Ğ. KENDİ İŞİNİ KURMANIN DEZAVANTAJLARI

KONUYA BAŞLARKEN
1. Kendi işini kurmak isteyen bir kişinin karşılaşabileceği temel güçlükler neler olabilir?
2. Girişimcilikte dezavantaj olan konular başkaları için avantaj olabilir mi? Örnekler
1.ünite
vererek tartışınız.

Girişimciliğin başlıca dezavantajları; sorumluluk yükü, zarara fazla tolerans

gösterememek, kişisel özveriler şeklinde sıralanabilir
33
 DEZAVANTAJLAR

1. Kişisel Özveriler 2. Sorumluluk Yükü

İşletmenin ilk kurulduğu yıllarda
girişimciler, haftada 6 hatta 7 gün boyunca
yüksek bir tempoda çalışabilirler. Uzun
süren bu çalışma saatleri nedeniyle
girişimciler, aileleri, kişisel uğraşları ve
hobileri için fazla zaman bulamaz hâle
gelebilirler. Yeni kurulan bir işletme,
girişimcinin özel yaşamından kişisel
özverilerde bulunmasına neden olabilir.
Bunun sonucunda aile ili ş kilerinde
gerilimler ve yüksek düzeyde stres ortaya
çıkabilir .
Şirket çalışanlarının aksine girişimcinin
sorumlulukları vardır. Şirketlerde iş görenler
kendileri ile aynı pozisyonda olan ve aynı işi
yapan kişilerle birliktedir. Öğle yemeğinde ya
da işten sonra kendi aralarında bazı bilgiler
paylaşırlar ve arkadaşlık duygusuna sahip-
tirler. Girişimciler ise genellikle “tepedeki
yalnız”kişilerdir. Şirkette girişimciden başka
birikimlerini harcayan, evi şirketin borçlarına
teminat olarak gösteren ve ay başında öde-
meleri bulmak zorunda olan biri yoktur.

Büyük şirketlerin bazı yanlış kararları, kâr elde etmeyi olumsuz etkiler. Fazla kabul görmeyen
ürünler üretir ya da kâr payı çok düşük olacak yerleşim alanlarında iş yeri açabilir. Örneğin Fransa'da
bir şirket tarafından açılan ve büyük kârlar sağlayacağı öngörülen Euro Disney ilk birkaç yılda büyük
zararlara uğramıştır. Disney gibi şirketlerin genelde uzun bir süre yaşamasının nedeni zararlarını
karşılayacak yeterli finansal kaynaklara sahip olmasıdır.
Bununla birlikte küçük işletmeler finansal kaynağa sahip tek kişi girişimci olduğundan her an
finansal sorunlarla karşı karşıya kalabilirler. Uzun yıllar başarılı bir biçimde yaşayan işletmeler
yanlış bir karar ya da yönetimdeki bir zafiyet nedeni ile kapanmak zorunda kalabilirler.

Yukarıda verilenlerin yanında diğer dezavantajlar da şunlardır:

Risk almak: Her kararın, her etkinliğin risk faktörü olabilir. Önemli olan kontrollü ve
ölçülebilir riskler almaktır.
Gelirin düzensizliği: Zor ekonomik koşullarda, kriz anlarında kazanç zaten sabit
olamadığı gibi belirsizdir.
Daima finansmanla uğraşma zorunluluğu: Ödemeler, alacaklar, nakit akışı planlaması,
banka ilişkileri, devlet ödemeleri, satış, maliyetler gibi konular nedeniyle sürekli para ile
1.ünite

uğraşmak zorunluluğu vardır.

Zaman kısıtı: Girişimcilikte her zaman yoğun bir çalışma temposu vardır ve zaman
yetmemektedir. Yeni bir iş yeri açmak için girişimcinin bir çok kuruma belge sunmak zorunda
olmasıdır. Bürokratik zorluklar hem zaman hem de enerji kaybına neden olur.
Sürekli öğrenme gereği: Sürekli kendini geliştirme, öğrenme ve tecrübe kazanma ihtiyacı
vardır.
Talep yaratamama sorunu: Özellikle küçük girişimcilerin, büyük reklam harcamaları
yapabilen ve geniş dağıtım ağına sahip birçok büyük firmanın yanında ürünleri için talep
yaratamama sorunu ile karşılaşmasıdır.
34
 Başarının çalışanlara bağlı olması: İşin başarısı, işverenden başka çalışanlarına da
bağlıdır. Daha doğrusu çalışan personeli iyi seçmek, doğru insanlarla çalışmak, çalışanları
yönlendirmek ve personeline motivasyon kazandırmak önemlidir.
Yetki devri: Yetki devri problemi her işletme sahibinde vardır. Devretme, yetki aktarma
zordur. Bunun altında yatan kendisinin en iyisini yaptığına inanması ve güven sorunudur.
İdari ve bürokratik işler: Maliyetlerin her gün kontrol edilmesi, idari işler ve bürokratik
meselelerle ilgilenmek zorunda kalınması zaman problemine sebep olur.

Ders İçi Etkinlik

Girişimci olmanın avantajları yanında dezavantajları da vardır. Aşağıdaki ifadeleri

okuyarak “Avantaj mı?” “ Dezavantaj mı ?” ya da “Her ikisi mi?” sayılacağını noktalı yerlere
yazınız.

1. .............................................
2. .............................................
3. .............................................
4. .............................................

5. .............................................
6. .............................................

7. .............................................
8. .............................................

9. .............................................
10. .............................................
11. .............................................
12. .............................................
13. .............................................
1.ünite

Girişimci adayları iş fikirlerini belirledikten

ve bu iş fikri ile ilgili ayrıntılı çalışmalarını tamam-
ladıkdan sonra sıra işin kurulmasına gelecektir. İş
kurma girişimcilik sürecinin son aşamasıdır ve
işletmenin kurulması ile faaliyete geçiş aşamasını
ifade etmektedir.

35
 Ders İçi Etkinlik

Girişimciliğin tanımı, önemi, avantajları, dezavantajları ve gelişimi yukarıdaki

bölümlerde incelenmiştir.
Bu kapsamda ticari girişimcilik alanında sizden yeni fikirlerin ortaya atılması
beklenmektedir. Gelişen iş fikirleriniz doğrultusunda nasıl bir iş kurmayı hayal ediyorsunuz?
Maddeler hâlinde yazınız.
1. .....................................................................................................................................
2. .....................................................................................................................................
3. .....................................................................................................................................

Okuma Metni ATATÜRKÇÜ DÜŞÜNCEDE GİRİŞİMCİLİK

Türk ekonomisi; devletçi, milliyetçi, halkçı ve laik esaslara bağlıdır. Devamlı olarak
koşulları inceleyen önlemler alan ve barış içinde sürekli olarak gelişen bir yapıdadır. Halkın
yaşayış ve geleceğe gidiş hareketinde ümitlerini besleyen, güven duygularını
kuvvetlendiren, canlı dinamik bir sistemdir.
A; ekonomik etkinliklerde özel teşebbüs ve devlet teşebbüslerini birlikte bir bütün
olarak ele alır; çalışanlarını korur. Bilimsel, sosyal ve güzel sanatlara ilişkin zorunluluklara;
düzenleyici, düzeltici, teşvik edici ekonomik önlemleri alarak piyasanın serbest işlemesine
özen gösterir. Nitekim Atatürk: “Teşebbüste başarı, ancak, süreli bir planla ve en akılcı bir
şekilde çalışmakla mümkün olabilir.” diyerek bu hususu uygulamıştır.
Atatürkçülük; kişilerin ve işletmelerin ekonomik hak ve çıkarlarını kendilerinin serbest
seçimi ile yürüteceklerini ifade eder. Üretim araçlarına, devlet ve özel işletmelerin
birbirlerini bütünleyecek biçimde sahip olmalarını kabul etmiştir. İnsanların ve kurulan
işletmelerin mal ve hizmet üretme yeteneklerini teşvik edici ve daha verimli olmasını ticari
zihniyetle gerçekleşebileceğini kabul etmektedir.
Atatürkçülükte sorunların çözülmesinde müracaat edilecek yol gösterici, bilim ve
teknolojidir. Bilim ve teknolojinin anlaşılması, anlatılması ve uygulanması kişilerin,
işletmelerin ve bütün müesseselerin görevidir. Devlet bu görevlerin yapılamasında öncülük
edecek, yapacak ve yaptıracaktır. Her türlü kazancın hak edilmesi ve namuslu olması,
1.ünite

yapılan katkıyla orantılı olması gerekir. Güvenin neleri kapsadığı ve nasıl kontrol edeceği,
devletin önem vereceği bir husustur. Türkiye Cumhuriyeti halkı, kişisel hayat ve sosyal
hayat içinde iş bölümüne uygun çeşitli çalışma gruplarına ayrılmış bir toplumdur. Bunlar
arasında birlik, beraberlik ve uyum temin etmek için uygun müesseseleri tesis etmek ve
Türkiye'deki sosyal ve millî değerlere göre işletmek; çıkarların kabiliyet, beceri, çalışma
derecesi ile orantılı olmasını sağlayacak biçimde bir dağıtım düzeni kurulup işletmek
devletin görevidir.
Atatürkçülük
Genel Kurmay Başkanlığı Yayınları

36
 PERFORMANS ÖDEVİ

Hazırlama Süresi: 2 Hafta

Performans Ödevi: Sizden M Kemal Atatürk'ün 1923-1938 yılları arasında girişimcilik
örneği sayılabilecek yenilikleri, uygulamaları, faaliyetleri hakkında araştırma yaparak slayt
hâlinde sunum çalışması hazırlamanız isteniyor.
Çalışmayı yaparken; Atatürk'ün ilke ve inkılaplarına dayanılarak yapılan hukuk,
ekonomi, sanayi, sosyal, eğitim vb. alanlarda yaptığı yeniliklerden girişimcilik sayılacak
çalışmaları tespit ediniz.
Bu çalışma sonunda;
?Bilimsel yöntem ve ilkelere dayalı eğitim çalışmalarını, bankaların ve fabrikaların
faaliyetlerini, modern tarım çalışmalarını ve sosyal alanda yapılan köklü değişiklikleri
girişimcilik olarak görüyor musunuz?
?Atatürk'ün ilkeleri ile girişimcilik örneği sayılabilecek uygulamaları arasında ilgi
kurabildiniz mi?
?Girişimcilik örneklerinin ekonomik bağımsızlığımıza, uygar bir toplum oluşumuna
etkilerini fark ettiniz mi?
?Atatürk'ün fırsatları yakalama, ileriyi görme, yaratıcılık liderlik, bağımsız olma gibi
özelliklerinin yanı sıra başka özelliklerini tespit edip slayt halinde sunum oluşturunuz.
Değerlendirme:
Hazırladığınız sunum M Kemal Atatürk'ün girişimcilik sayılabilecek çalışmalarını ve
girişimci özelliklerini doğru tespit edip etmediğinize göre değerlendirilecektir.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
A. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun ifadelerle tamamlayınız.

1. Piyasada …………………………... oluşumu arz ve talebe bağlıdır.

2. Mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını giderme özelliğine …………..…….. denir.
3. ……………………… risk alma, fırsatları kovalama, hayata geçirme ve yenilik yapma
1.ünite
süreçlerinin tümünü kapsayan bir kavramdır.
4.Girişimcilik için gerekli kaynaklar; …………, …………., ………………,
……………… ve …………….. dır.

B. Aşağıdaki ifadelerin doğru olanlarını (D), yanlış olanlarını (Y) harfi ile
işaretleyiniz.
1. Girişimci, aynı zamanda yönetici de olabilir.
2. Sosyal girişimcilik asla ticari kaygılar taşımaz.
3. Ülkenin kanunları girişimciliği etkileyen faktörlerdendir.
4. Girişimciliğin ülke ekonomisine katkısı yoktur.
37
 C. Aşağıdaki çoktan seçmeleri sorularda doğru seçeneği işaretleyiniz.
1.Aşağıdakilerden hangisi girişimciliği etkileyen demografik faktörlerdendir?
a) Cinsiyet b) Kültür c) Coğrafya d) Aile e) Din
2.Aşağıdakilerden hangisi girişimciliğin avantajlarındandır?
a) Başarma hissi b) Fırsat c) Yenilik d) Yenileşme(İnovasyon) e) Risk
3.Aşağıdakilerden hangisi girişimciliğin dezavantajlarından değildir?
a) Özerklik b) Kişisel özveriler c) Sorumluluk yükü
d) Zarara tolerans gösterememek e)Ailesine zaman ayıramama
4.Aşağıdakilerden hangisi girişimciliğin sosyal hayattaki önemlerinden değildir?
a) Yaşamı kolaylaştırır. b) Huzur ve refahı arttırır. c) İstihdamı arttırır.
d) İşsizliği arttırır. e) Gelir dağılımını iyileştirir.
Ç.Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.
1. Girişimcilik türlerini sıralayınız.
2. Ülkemizde hangi girişimcilik türü daha yaygındır? Nedenlerini açıklayınız.
3. Girişimcilik kaynakları nelerdir? Sıralayınız.
4. Girişimcilik kaynaklarının önemini belirtiniz.
D. Bulmacayı aşağıda verilen sorulara göre doldurunuz.

2 1 3

1 6
2

4
6 4
3 5
5

SOLDAN SAĞA
1.ünite

1. Mal ve hizmetlerin ihtiyaçları karşılama özelliği

2. Yönetilemeyen bilgi ve değişimlerin ekonomik, toplumsal hayatta neden olacağı olum-
suz etkiler
3. Üretim faktörlerinden olan doğal kaynak
4. Toplumsal, kültürel ve idari ortamda yeni yöntemlerin kullanılması,yenilikçilik
5. Kâr amacı güderek ekonomik mal veya hizmet üretmek ya da sadece pazarlamak için
üretim elemanlarını sistemli bir şekilde bir araya getiren ve girişimler sonucunda
doğabilecek risklere katlanan kişi
6. Elektronik ticaret
38
 YUKARIDANAŞAĞI
1. Belirli bir fiyatla, belirli bir malı elinde bulunduranların satmak isteyecekleri en çok
miktar
2. Pazardaki eksiklikleri sezinleyip atılımlarda bulunmak
3. Sınırsız olan insan ihtiyaçlarını karşılamak ve maddi refahı artırmak amacıyla kıt kay-
nakların en iyi şekilde kullanılması
4. Girişimciliği etkileyen faktörlerden biri
5. Yaratıcılık süreci sonucunda yeni bir kavram ya da fikrin ortaya çıkması
6. Mal ve hizmetlerin değişiminde herkes tarafından genel kabul görmüş değişim aracı

ÖZ DEĞERLENDİRME TABLOSU

GİRİŞİMCİLİK VE GİRİŞİMCİLİĞİN ÖNEMİ ÜNİTESİNİN ÖZ

DEĞERLENDİRME FORMU
Girişimcilik ve Girişimciliğin Önemi Ünitesinin sonunda neleri, ne kadar öğrendiğimizi
anlamak için kendinizi değerlendirebilirsiniz. Bunu yapabilmek için aşağıdaki ölçütlerden
sizin için en uygun olan seçeneği işaretleyiniz.
“Evet”
”Kısmen”
“Hayır”
Değerlendirme sonunda kısmen veya hayır cevaplarınız çoğunluktaysa, üniteyi tekrar
gözden geçirmelisiniz.

DERECELER
ÖZDEĞERLENDİRME Kısmen Hayır
Evet

Temel ekonomi kavramlarını ve aralarındaki ilişkilerini

açıklayabilirim.

Girişimcilikle ilgili temel kavramları açıklayabilirim.

Girişimcilik türlerini sıralayabilirim.

1.ünite
Girişimcilikte gerekli kaynakları sıralayabilirim.

Girişimciliği teşvik eden faktörlerin girişimcilik üzerindeki

etkilerini açıklayabilirim.

Girişimciliğin sosyal ve ekonomik hayattaki önemini

açıklayabilirim.

Girişimciliğin avantaj ve dezavantajlarını açıklayabilirim.

39