You are on page 1of 42

Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

UNIVERSITËTI “ALEKSANDËR MOISIU”DURRËS


FAKULTETII STUDIMEVE PROFESIONALE
DEPARTAMENTI MJEKËSI
MASTER PROFESIONAL”INFERMERI KIRURGJIKALE”

Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesiinfermieror në


Spitalin Rajonal Durres

Punoi: Udhëheqës shkencor:


Ma.Student.Elona Albra MPh.MSc.Indrit Bimi

Durrës,2014
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Falenderime

1.Falenderoj MPh Msc Indrit Bimi për punën e përkushtuar që ka bërë


me mua.

2.Falenderoj dekanatin dhe stafin pedagogjik të fakultëtit të studimeve


profesionale për ndihmën dhe mbështëtjen e tyre gjatë kësaj përiudhe.

2
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Abstract

Cholecystitis is an inflammation of the gallbladder, a small organ located pear shaped in the
upper right hipokondryn belly.Bladder holds material produced by liver.Material biliary released
into the small intestine, which helps in the digestion of food and in particular grase.If gallstone
removed this function is performed directly by the liver.

Material and methods.


The study was conducted in the period between 2012 and 2013.Tooket data from official records
of the record section of the surgery ward Durrës Regional Hospital.Carts were examined for the
total number of patients with acute cholecystitis these years, the institution and the number total
operations with cholecystitis akut.Abaut determine the impact of various factors on material
gathered acute cholecystitis were grouped according to age, gender, and day surgeries performed
attitude.
Results
After taking the study of 792 patients seen that the highest number of patients is focused on
female sex .Patients that we take in this study has an average age of 48.33 + 24.4 years. Age 65-
75 years is the most affected and has the figure of 484 male and female cases. Staying days
during the period 2012-2013 is on average 7 days per patient. The most common diagnosis
iscalculouscholecystitisand its surgical treatment by laparoscopic method. Sex is more affected
females 80%.
Conclusions.
From studies conducted since 2012-2013 the total of patients with acute cholecystitis is higher
among women than men and therefore are the most frequent operations in females than in males,
and the days are more numerous for women .Because disease itself affects more female than
male.

3
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Qëllimii studimit.

Është njohja me pacientët në kolecistitin akut në lidhje me operacionet, grupmoshat, gjininë dhe

ditëqëndrimin gjatë kësaj përiudhe dhe kujdesin infermieror.

Objektivat:

Për të përcaktuar ndikimin e faktoreve të ndryshëm në kolecistitin akut materialii mbledhur u

grupua sipas:

-vendbanimit
-gjinisë
-moshës
-opëracionët e kryera
-ditët e qëndrimin

4
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

HYRJE
Kolecistiti është një inflamacion i tëmthit,një organ i vogel në formë dardhe që ndodhet në
pjesën e sipërme në hipokondrin e djathtë të barkut.Tëmthi mban matërialin biliar që prodhohet
nga mëlçia.Materiali biliar lëshohet në zorrën e holle dhe ku ndihmon në tretjen e ushqimeve dhe
në vecanti të dhjamit.Nësë hiqët tëmthi ky funksion kryhet drejtpërdrejt nga mëlçia.
Duke pasur parasysh shpeshtësinë etrajtimit në klinikat spitalore kirurgjikale të kalkulozës së
kolecistës dhe frekuencen e lartë mes tyre të gjendjeve inflamatore të organit që kërkojnë një
kujdes të vecantë ,u pa e arsyeshme të trajtonim elementët e lidhura me kujdesin infermieror në
këtë patologji.Janë marre në studim rastet e trajtuara gjatë një viti në klinikën kirurgjikale të
spitalit rajonal të Durrësit me diagnozën e kolecistitit akut duke studiuar në formë retrospective
kartëlat klinike.Vec sa me sipër ,një studim në këtë fushëmendojnësë gjen intëres edhe pasi:
*Studimi për këtë diagnozë të kishtë vlere nëinfluencimin e përsonëlit shëndetsor për një
pregatitje tëorike dhe praktike adekuate në trajtimin sa më të shpejtë të pacientëve me këtë
diagnozë.
*Një pikë kyce që duhet pasur parasysh ështësë në këtë patologji një trajtim i shpejtë dhe korrekt
shmang sëmundjet e tjera që lidhen direkt me të si p.sh.;(ikteri mekanik etj)
*Duke konsideruar fizpatologjinë dhe epidermiologjinë e kësaj sëmundje mund të përmendim
disa problematika të hasura shpesh në pacientët me kolecestit akut.
*Mosh prevaleca në të moshuar lidhet me;
*Përqënrimi përgjithsisht i lartë të kolesterolit në gjak.
*Staza e bilës në kolecistë nga pakësimii sasisë së ushqimit ,jeta sedentare.
*Kufizimii lëvizjes së diafragmës ,anatomia e fshikëzes sëtëmthit
*Shtimin e viskozitetit të biles
*Mungesa e kontrollit hormonal mbi sistemin biliare
*Sëksi ;Gurët e tëmthitjanë më të shpeshta te femrat.
*Raporti meshkuj femra është 1;2-3por pas menopauzës ky raport zvogelohet dhe prevalenca e
kolelitiazes tëk burrat ka prirje të arrijë atë të grave.Estrogjenët endogjen ose atë egzogjen
(kontraceptivet oral) mund të reduktojnë fluksin e bilës dhe ta altërnojnëpërberjen e saj.
Përdorimii progesteronit ekzogjen demton mjaft mbushjen dhe zbrazjen e kolecistës, si pasoj e
efektit dentonitizues që ka ky mbi muskulaturen e lëmuar në përgjithësi.
*Gravidanca ; Rrisk përformimin e gureve . Në shtatzani vërehet llum biliar, po pas lindjes ai
zhduket.
*Obeziteti.Prevalenca e litiazes tek obezet ështëshumë e lartëse sa tek personat me peshë trupore
normale , nga rritja e litogjenit të biles nga sekretimii shtuar i kolesterolit.
*Dieta ; Kolelitiaza është sëmundje incidenca e së cilës rritet me përdorim të madh të ushqimeve
të rafinuara dhe jetëssedentare.

5
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Lista e figurave

Figurat

Fig-1;Pozicioni anatomik i kolecistitit

Fig-2;Kolecistiti

Fig-3;Gurët në Kolecistit

Fig-4;Lokalizimi i dhimbjes

Fig-5;Paraqitja ekografike e Kolecistitit

Fig-6; Nderhyrja Laparoskopike

Fig-7;Gurët në duktusin biliar komun

6
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Lista e tabelave

Tabelat

Tabela-1; Raporti femra/meshkuj për vitin 2012

Tabela-2; Raportinë baze të moshes për vitin 2012

Tabela-3; Operacionet e kryera dhe ditët e qëndrimit për vitin 2012

Tabela-4; Raporti femra/meshkuj për vitin 2013

Tabela-5; Raportinë baze të moshes për vitin 2013

Tabela-6; Operacionet e kryera dhe ditët e qëndrimit për vitin 2013

7
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

1. KAPITULLI I- Sfondi teorik

1.1.ANATOMIA
Bila e prodhuar në mëlçi drenohet në rrugët biliare.Duktusi hepatiki majtëdhe i djathtë së bashku
me atë komun dhe koledokun përbëjnë rrugët biliare ekstrahepatike,ndërsa kolecista dhe duktusi
cistik formojnë rrugën aksësore ekstrahepatike.Duktuset hepatike të dy anëve me diametër rreth
3.5cm dalin nga heparin dhe bashkohen në hilus në formën e gërmës Y,duke formuar duktusin
komun.Duktusi hepatiki majtëështë formuar nga drenimiisegmenteve II,III,IV të mëlçisë dhe ka
një gjatësi ekstrahepatike rreth 2cm.Duktuesii djathtë hepatic është formuar nga
drenimiisegmenteve IV dhe VII(pjesa posteriore) dhe segmenteve V dhe VII (pjesa anterior) dhe
ka një gjatësi të shkurtër ekstrahepatike.Dukusi hepatik komun paraqitët anterolateralish arteries
hepatike dhe venës portale,të pozicionuar duktusin biliar komun shkon deri nëpapilla VATER ku
leshon bilen në duodenum.

Figura-1 Pozicioni anatomik i kolecistit

Duktusi biliar komun ndryshon në gjatësi nga 5-9cm në varësi të kryqëzimit të tij me kanalin
cistike dhe ështëi ndarë në tre segmente: supraduodenal,retroduodenal,dheintrapankreatik.Pjesa
distale e tij bashkohet me duktusin pankreatik për të dale sinjëe vetëmenë papilla varter,por ato
mund të dalin edhe të vecuara dhe përsëri jemi në variacion norme.Fshikëza e tëmthit është një
rezerve në formen e dardhes dhe lidhet me rruge biliare nëpërmjet duktusit cistik është 7-10 cm
në gjatësi,është 3-5cm në diametër dhe ka një kapacitët prej 30-60ml.Fshikeza e tëmthit shtrihet
në sipërfaqën e poshtëme të mëlçisë është e ndare anatomikisht në fundus,trup,infundibulum,e
qafes e cila boshatiset në duktusin cistik.Si qafa dhe duktusi cistik përmbajnë folde mukozale
me orientim spiral të njohur si valvulat e Heister-it.valvulat parandalojnë kalimin e gurëve në
fryrje e tëpruar apo distëndimin e duktusit cistik.Pavaresisht variacionëve në presionin
duktal,duktuesi cistik ndryshon në gjatësi nga 1-5 cm dhe në diametër 3-7 mm,ai bashkohet me

8
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

duktusin komun hepatik në një kënd të ngushtë.Enëtë vogela venoze e lymphatike kalojnëpërms
fossës së fshikezes sëtëmthit dhe murit të tij.Kjo lidhje është shkaku ipërhapjes së
drejtpërdrejtëtëinflamacionit dhe qëlizave karcinomatoze nga fshikëza e tëmthit
nëmëlçi,kolecista vendosetnënjë grope me thellësitë ndryshme të vogela gjaku dhe limfe.Mund
të jetë pjesërisht intrahepatike por edhe rrallë e varurnënjë ligament serofibroz.Kolecista ndahet
në fundus,trup,infundibulum dhe qafe,fundusiështëi rrumbullakët dhe shtrihet përtëj kufive
tëmëlcisë,trupiështë pjesa me e madhe dhe ështënë kontakt të ngushtë me mëlçinë dhe në
fqinjësi me duodenin dhe fleksuren hepatike të kolonit,me të cilen mund të jetëi ngjitur me
aderenca inflamatore.Infundibuli osë xhepii Hartman-it ështënjë xhep i vogel midis qafes dhe
trupit.Nëtë vendosën shpesh gure që shtypin duktusin cistik.Qafa e kolecistës është pjesa me e
ngushtuar,pjesa kalimtare midis trupit dhe duktusit cistik.Duktusi cistik lidh kolecistënme
duktusin hepatic komun.Ai ka një gjatësi 3-4 cm dhe gjeresi 2-3mm ka zakonisht trajektore
gjarpëruesë por gjatësia ,dekursi dhe konfigurimii tij janëshumë variable dhe anomalitënë ketë
zonë janëshumëtë shpeshta ,aq sa përtëtërhequr vemendjen,thuhet që anomalitë janë ligj,norma
ështëpërjashtim.mukoza formon në brendesi valvulen spirale të hestërit dhe sfinktërin e
lutgenës,që luajnë rol në kalimin e biles Brenda dhe jashtë kolecistës.struktura histologjike e
kolecistës përbëhet nga tre shtresa: - cipa seroze peritoneale që mbulon pjesën ekstrahepatike të
kolecistës – shtresa e mesme fibromuskulare qëështë e përbere nga fibra rrethore dhe gjatësore
- shtresa mukozale epitelialeqë prodhon mucus dhe kryesisht kryen funksin thithes.Drenimi
venoz i kolecistës është variable dhe përgjithsisht nuk shkon parallel me qarkullimin
artërial.Drenimibëhet Brenda deges së djathtëtë venës porta,drenimi limfatik ështëi dyfishtë,një
pjesë derdhet në sistëmin hepatic të heparit dhe një pjesënë nyjen limfatike të qafes dhe me tëj në
ato të ligamentit hepatoduodenal.Limfonodulii Lund-it pranë duktusit cistik mund të rritët shumë
dhe të ndryshoje anatominënë rastin e proceseve inflamatore dhe nëoplazike.Inervimibëhet nga
peksi celiac ku inervimisensor bëhet nga fibra simpatike që vijnënë pleksin celiac të ganglionëve
tënërvit T8-T9.variacionet me të shpeshta janë paraqitur në fgure.
Duktusi cistik zakonisht hyn në kanalin biliar komun nënjë kend të ngushtë,por mund të shtrihet
paralelisht me tëpërnjë fare distance përpara sëtë bashkohet me të.Një duktus hepatik aksesor ose
duktusi kolecistohepatik(duktusi Laschka) gjithashtu mund të hyje nëfshikëzën e tëmthit,dhe
nëse haset gjatënjë kolecistektomie,duhet të lirohet përtë parandaluar një fistul biliare.Anomalitë
e fshikezes sëtëmthit janëshumë me pak të shpeshta së ndryshimet anatomike të
duktusëve.Agenësia e fsikezes është raportuar(~200 rastë)dhe fshikeza e tëmthit e dyfishtë
shfaqet 1 në 4000 lindje.
Furnizimi me gjak ipemës ekstrahepatike biliare vjen nga deget distal të arterieve
gastroduodenale,retroduodenale posterosuperior pancreatosuodenale dhe nga dege të arteries
hepatiike të djathtë dhe arteries cistike.Fshikeza e tëmthit është furnizuar nga një aretie cistike e
vetëme,por në 12% të rastëve,një arterie cistike e dyfishtë (antërior dhe postëriore) mund të
ekzistoje.Origjina dhe trajektorja e arteries cistike ështëshumë e ndryshueshme dhe ështënjë nga
me të ndryshueshmet në trup.Arterie cistike mund të burojnë nga artëria hepatike e
majtë,hepatike komun,gastroduodenal,apo artëriet superior mesenterike.Arterie cistike ndahet në

9
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

deget sipërfaqësore dhe të thella para sëtë hyjnënëfshikëzën e tëmthit.Arteria cistike zakonisht
shtrihet sipërnë raport me duktusin cistik dhe kalon posteriorisht kanalit komun hepatic.Duktusi
hepatik komun,mëlçia,dhe duktusi cistik formojnë kufijtë e trekëndeshit Calot .Vendosur Brenda
ketij trekendeshi janë struktura të rendesishme si: arteria cistike,arteria hepatike e djathtë,dhe
nyje limfatike të duktusit cistik.Nyja Calot është rruga kryesore e drenimit limfatik të fshikezes
sëtëmthit dhe për ketë arsye përfshihet nëinflamacionin e neoplazitë e kolecistsës.

1.2.FIZIOLOGJIA
Duktuset biliare,fshikeza e tëmthit,dhe sfinkterii Oddi-t modifikojnë,ruajnë,dhe
rregullojnërrjedhën biliare.Melcia prodhon 500-1000 ml bile në ditë dhe e eksreton atënë kanalet
biliare.Gjatë kalimit të tij nëpër produktusin hepatic,bilaështë modifikuar nëpërmjet thithjes dhe
sëkretimit të elektolitëve të ujit.Sekretimii biles varet nga stimujt neurogjenik,humoral dhe
kimike.Stimulimi vagal rrit sekretimin biliar,ndersa stimuliminërvor splanknik ngadaleson
sekretimin biliar.Hormoni gastrointestinal,secretin,stimulon rrjedhjen biliare kryesisht nga rritja
e sekretimit aktiv të lengjeve të pasur me kloride nga kanalet biliare dhe ductulet
biliare.Clirimiisekretinës ështëi nxitur nga acidi klorhidrik,proteinat dhe acidet yndyrore që
kalojnënë duodenum.Epitelii kanaleve biliare është gjithashtu në gjendje të rrisë absorbimin e
ujit dhe elektroliteve e cila mund të jetë e një rendesie primare në ruajtjen e biles gjatë kohes kur
rrihet përnjë kohe të gjatë pa ngrenë,sic është rastiinjë pacientiqë ka berekolecistektomi.Bilaështë
e përbere nga uji,elektrolit,kripërabiliare,protein,lipidet dhe pigmentë
biliare.Natriumi,kaliumi,kalciumi dhe klori kanëpërqëndrim tënjëjtënë bile sinë plazma osë
lengun ekstaqëlizor.Kripërat biliare primare,kolatët dhe kenodeoxicolatët janëtë sintëtizuara
nëmëlci nga kolestëroli.Ato janë konjuguara me turinë dhe glycinë dhe veprojnë si anjonetë cilat
janëtë balancuara nga jonët natrium.Kripërat biliare janë ekskretuar në bile nga hepatocitet dhe
ndihmojnënë tretjen dhe thithjen e yndyres në dore.Rreth 95% e biles riabsorbohet duke u
kethyer përms sistëmit venos portal tëmëlcisë,i njohur gjithashtu si qarkullimi
entërohepatik.Pjesa e mbetur prej 5% ekskretohet në fece.Kolestëroli dhe fofolipidet e
sintëtizuara nëmëlci janë lipidet kryesore të gjetura në bile.Ngjyra e biles ështëpër shkak të
pranisësë pigmentit bilirubin diglukuronide,i ciliështë produkt i degradimit të hemoglobinës dhe
ështëi pranishem në bile nëpërqëndrime 100 here me të medha së plazma.Në zorre bakteret e
kethejnënë urobilinogen.Fshikeza e tëmthit përqëndron dhe ruan bilen hepatike gjatëqëndrimit
përnjë kohe të gjatë pa ngrenë dhe e leshon bilen në duodenum nëpërgjigjen e një stimuli sic
është ushqimi.Ndersa kapaciteti zakonshem i fshikezes sëtëmthit është 30-60ml,kapacitëti
absorbues i lejon të ruaje me shumësë 600 ml bile të prodhuar cdo ditë.Mukoza e fshikezes
sëtëmthit ka kapacitetin absorbues nënjësi sipërfaqëje me të madhe së cdo pjesë tjetër e
trupit.Bila zakonisht përqëndrohet 5-10 fish me thithjen e ujit dhe elektolitëqë cojnënënjë
ngryshim të dukshem tëpërberjes biliare.Transpori aktic NaCl nga epitëliI fshikezes sëtëmthit
është forma levizesëpërpërpërqëndrimin e biles.Uji transportohet në menyre pasive nëpërgjigje të
forces osmotike.Përqëndrimi biliar mund të ndikoje në tretshmerinë e dy komponëntëve shumëtë

10
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

rendesishem të gureve tëtëmthit:kalciumi dhe kolesterolit.Edhe pse mukoza e fshikezes sëtëmthit


thith calcium,ky proces nuk është aq efikas sa për natriumin apo ujin,duke cuar në rritjen relative
tëpërqëndrimit të kalciumit.Ndersa bila nëfshikëzën e tëmthit bëhet me e koncetruar,disa
ndryshime ndodhin në kapacitetin e biles përtë tretur kolesterolin.Epitelii fshikezes sëtëmthit
sekreton të paktën dy produktetë rendesishme në lumen:glikoproteinat dhe jonet e
hidrogjenit.Sekretimii glikoproteinave bëhet kryesisht nga gjendrat e qafes së fshikezes sëtëmthit
dhe doukusit cistik.Keto glikoprotëinat krijonënjë shtresë mukusiqë luajnënjë rol shumëtë
rendesihem në mbrojtjen e epitelit të fshikezes nga efektii sapunifikimit nga përqëndrimishumëi
madh i kriprave biliare që ndodhen aty.Transportii joneve hidrogjen nga epiteli çon nënjë renie të
pH biliar në fshikez.Acidifikimii cili ka rol rritjen e tretshmerisësë kalciumit duke parandaluar
kesisoj precipitimin e tij.Menjëhere pas ushqimit vjen kontraktimii fshikezes nëpërgjigje tëtë dy
stimujve:1-vagal 2-nëpërmjet clirimit të kolecistokinazes(rregullatori kryesor I funksionit të
fshikezes).Në 60-120 min e ardheshme,rreth 50% në 70% e biles në fhikez është zbrazur në
duoden.Kolecistokinaza clirohet nga qëlizat epiteliale të duodenit,ku clirimii tij stimulohet nga
yndyrnat intraluminare,aminoacidet dhe acidii stomkut dhe frenohet nga bila.Fshikeza mbushet
me vonë gradualisht gjatë 60-90 min të ardheshme.Muskuli unazor I Oddi-t ështënjë structure
kompleksëqëështë funksionalisht i pa varur nga mukulatura duodenale.Ajo krijon një zonë me
diference të lartë presjoni midis duktusit biliar dhe duodenit.Muskuli unazor rregullon rrjedhën e
biles dhe lengut pankreatik në duodenum,parandalon regurgitacionin e përmbajtjes duodenale në
traktin bilir dhe gjithashtu devijon bilen mbrapsht nëfshikëzën e tëmthit.si faktor nervordhe
hormonal ndikojnënë muskulin unazor të Oddi-t.Pas ushqimit muskuli unazor relaksohet në
kordinim me tkurrjen e fshikezes sëtëmthit duke lejuar rrjedhjen e biles në duoden.

1.3 ETIOPATOGJENEZA
Kolecistiti acut në 90-95% të rasteve ështëpër shkak të gureve.Kolecistiti akut akalkuloz ështënjë
situatëqë zakonisht ndodh në pacientët me sëmundjet e tjera acutë sistemike.Në<1% të rasteve
shkaku ështënjë tumor që bllokon kanalin cistik.Bllokimii duktusit cistik con në
fryrje,inflamacion të fshikezes sëtëmthit dhe edeme të murit të fshikezes.Sepseinflamacioni
zhvillohet zakonisht vetëm pas bllokimit të duktusit cistik ështëi panjohur.Mekanizmii formimit
të gureve nuk është ende plotësisht i qartë.Elementët kryesore përberes të gureve biliare
janëkolesteroli,pigmentet biliare,kalciumi.Sipas përberjes kemi:

11
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Figura-2 Kolecistiti
1- gurë kolesterolitë pastër janëtë rralle,zakonisht të medhenj,të vetëm,të lemuar me ngjyre të
zbehtë kashte.
2-gurë pigmentoze tëpërbere nga bilirubinatii kalciumit janëtë lemuar dhe kanë ngjyre kafe të
erret.Ndeshen rralle në Europe por janëtë shpeshtënë Azi.
3- gurëtëpërziere janë me të shpehtë,zakonisht të shumtë ,të lemuar,të latuar dhe në prerje të
shtrezuar.Gurët biliare formohen kur elementët e fortëpërberes të biles dalin nga gjendja e
shkrire.Kolesteroli nuk ështëi tretshem në uje,por në bile aibëheti tretshem kur bashkohet me
micelat dhe vezikulat,të cilat formohen nga lecitina e tretur nga kripërat biliare.Prishja e raportit
kolestërol-lecithin-kripëra biliare është shkaku i ngopjes së biles me kolesterol dhe i formimit të
biles të ashtu quajtur lithogene.Kolesteroliështëi shtuar nëtësëmuret obez,ndersa në rastet e tjera
është me e ulet lecithina e kripërat biliare.Mbi ngopja e biles nuk shkakton domosdoshmerisht
formimin e gureve.Me sa duket luajnë rol edhe faktore të tjere nxitës ose frenues të pranishem në
murin e kolecistës dhe rrugeve biliare.Mbi ngopja është faza e pare ajo pasohet nga precipitimii
kristaleve të koleterolit që bashkohen e formojnë agregate qëshërbejnë si bërthame për gurin e
ardhshëm.

.
Figura-3 Gurët në kolecistit

Faktoret e riskut janë :

Mosha,Seksi,Gravidanca,Obeziteti,Dieta,Faktoret etnik dhe gjenetik,Ciroza hepatike,Morbus


Chron ose rezeksion i leusit,Vagotomia,Ushqimitëresisht
parenteral,Diabeti,Hemoliza,Medikamentet litogjenë

Faktoret e bethamizimit janë si me poshtë:


-Faktoret konstitucional - kjo ilustrohet me faktin që fisëindianënë Amerike kanë prevalence
tësëmundjes derinë 70%,nënjë kohe që fisenë Kenia nuk kanë fare kolelithiaz.

12
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

-Faktor mikrobik - në murin e kolecistës dhe në berthamen e gurit izolohen shpesh bakterie dhe
aktinomyces.
-Refluksii lengut pankreatik dhe intestinal - në kolecistën e tësëmureve kolelithias gjenden
shpesh fermentë pankreatike.Tripsina me saduket e kethen lecithinën në lizoleicitinë toksike.
-Predominimii kolelithiazes tek femrat dhe sidomos tek ato që kanë lindur femije,flet
tërthorazipër rolin e hormoneve.Prodhimii estrogjenit ndikon në formimin e gureve biliare.Nga
ana tjetër edhe hipertiroidismi shton shpështësinë e kolelithiazes,kontraceptivet oral favorizojnë
gjithashtu kolelithiazen.
-Faktoret dietetik – dieta hiperkalorike me karbohidratë dhe yndyrena shtazore e varfer në fibera
konsiderohet favorizuesëpër kolelithiazen.Edhe ushqimi parentenal total favorizon sëmundjen.
-Staza biliare,për shkaqë funksionale(hipotonia e vezikes nga diabeti apo vagotomia)apo
mekanike pengon kalimin e biles në zorre dhe crregullon ciklin entërohepatik të kripërave
biliare.
-Diabeti,cirroza hepatike,akromegalia e trajtuar me octreotide,konsiderohen gjithashtu sëmundje
që favorizojnë kolelithiazen.Përtë memorizuar faktoret e riskut përdoren pesëiniciale
5F,fat,female,fertility,family,fifty.
Gurët pigmentoze kanë prejardhje të ndryshme.Gurët me ngjyre kafe kanë piknisje nga
infeksionët mikrobike osë paraitare,ndersa ato me ngjyre të zeze janë rezultat i hemolizes së
shtuar dhe i cirrozes heptike.Tretshmeria e altërnuar e bilirubinës së pakonjuguar me precipitin të
bilirubinatit të kalciumit dhe kripërave të pa tretëshme janë baze të mekanizmit të formimit të
gureve pigmentoze.Anëmia hemolitike,drepanocitoza,talasëmia janësëmundjet që shoqërohen
me kolelithiazen pigmentoze nga hemoliza.
1.4 FORMAT E KOLECISTIT AKUT DHE KLINIKA
1.Forma kalkuloze
2.Forma akalkuloze
3.Forma emfizematoze

I-Kolecistiti akut kalkuloz


Inflamacioni akut i kolecistës është komplikacioni me i shpeshtëi kolelithiazes.Ai ndodh në rreth
10% të të sëmurëve me gurënë kolecistë.Kur kolika biliare zgjat orë,kanë filluar zakonisht
shenjat e inflamacionit të kolecistës,por jo gjithmonë kolecititi akut paraprihet nga kolika
biliare.Një pjesë e madhe e të sëmurëve paraqitën që në fillim me shenjat e kolecistitit akut dhe
shumë prej tyre kanë të dhënat klinike anamnestike tënjë kolecistiti kronik,që vërtetohet edhe në
gjetjet anatomopatologjike.
*Anatomia patologjike
Obstruksionii duktusit cistik është shkak i kolecistitit akut.Vazhdimii prodhimit të mukusit jep
fryrje të kolecistës.Fryrja dhe tëndosja e mureve të kolecistës pengojnë qarkullimin venoz dhe
limfatik duke shtuar edemen dhe isheminë e pareteve të kolecistës.Fillimisht inflamacionii
kolecistës është kimik,propabilisht nga toksina të mukozës.Shpejt ndodh dhe invazioni
mikrobik,që mund të jetëi shkallëve të ndryshëme.E.coli,Klebsjella,Enterococcus,Bacteroides

13
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

janë zakonisht mikrober shkaktare.Seroza mbulohet me eksudatn fibrinoz,muret janë


edematoze,mukoza,fillimisht hiperemike më pasparaqet vatra nekrotike.Histologjikisht procesi
zhvillohet progresivisht,nga kolecistitii thjeshtë kataral,në atë flegmonoz e mëtëj
gangrenoz.Evolucionii mëtejshëm mund të shkoje në empieme(abscess)të
kolecistës,abscesseperikolecistike osepërforacin në kavitetin e lire peritoneal.

*Klinika e kolecistitit akut kalkuloz


Klinikisht nuk ka ndonjë kufi të qartë kur mbaron kolika e fillon kolecistiti akut.Ndryshimet
inflamatore që mund të fillojnë pas orës së parë,zakonisht duan disa orë të zhilloven
plotësisht.Shenjat klinike varen shumë nga shkalla e inflamacionit.Shenjat klinike kryesore janë
dhimbjet në hypokondrin e djathtë nausea,të vjella dhe temperaturë jo shumë e lartë.
-Në kolecistin e thjeshtë (kataral) dhimbja është e lehtë,rrallë ruan intensitetin e kolikes
fillestare,i sëmuri paraqët një mbrojtje të lehtë muskulare në hipokondrin e djathtë dhe
leukocitoze të moderuar.
-Në kolecistitin flegmonoz dhimbja që zakonisht ka filluar prej dy ditësh është e fortë e
progressive,lokalizohet nën harkun kostaltë djathtë.Meqë në këtë fazë ka fillua të preket
edhepëritonëumi parietal,i sëmuri ka dhimbje gjatë lëvizjes,kur kollitet madje edhe kur merr
frymë thellë.në ekzaminimin objektiv konstatohet mbrojtje muskulare,Blumberg e Holman
positive.shenja Murphy(frenim i menjëhershem iinspiracionit kur gishtat vendosën nën harkun
kostal),është gjithashtupozitive.kur mbrojtja muskulore dobesohet mund të preket
infiltratëinflamator subkostal,nga një herë edhe kolecista e fryrë,e tendosur,e dhibëshme,që
mund të jetë shenjë e zhvillimit të empiemes osë abcesit përikolecistik.Në të moshuarit klinika e
kolecistitit akut mund të jetë e zbutur osë mashtruesë.Kjo mund të cojë në vonim të
diagnostikimit,shtim të komplilacioneve dhe rëndim të gjëndjes.Kolecistititek fëmijët ështëi
rralle dhe ndodh kryesisht tëk fëmijët me sëmundje hemolitike,por mund të ndodhe gjithashtu në
të sëmurët me sepsis në formën e kolecistitit akalkuloz.

*Ecuria e kolecistitit akut kalkuloz


Kolecistitii thjeshtë kataral mund të regredojë nën efektin e terapisë ose të evoluojë drejt
kolecistitit flegmonoz e gangrenoz.Format e fundit mund të evoluojnë në disa drejtime:1-
Empliema e kolecistës-Dyshohet për një empiemë kur shenjat keqësohen me gjithë
trajtimin.Temperatura e lartë,leukocitoza,reaksioniperitoneal lokal i shprehur,të bëjnë të dyshosh
pëe zhvillin e empiemes së kolecistës. 2-Absceset perikolecistike dhe peritonitis lokal japin
klinike si në rastin e empiemes,me reaksion lokal dhe kuadër ekografik të vecantë.Në palpacion
mund të preket infiltrate. 3-Përforacioni me përitonit difuz ose të gjeneralizuar është me i rralle
dhe ndodh,sidomosnë të moshuarit nga ischemia e fundusit të kolecistës,qëështë pjesa marginale
e më pak e vaskularizuar e saj.Klinika e përitonotit difuz osë edhe të gjenëralizuar kushtëzojnë

14
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

gjendjen e rëndë të të sëmurit. 4-Hidropsi ose mukocelat e kolecistës ndodh kur duktusi cistik
bllokohet por inflamacionii biles është diskret,bila absorbohet dhe kolecista mbushet dhe fryhet
me një matërial mucinoze.Shenja klinika janë të zbehta,në palpacion mund të preket kolecista e
fryrë dhe sensibile.Mukocela e kolecistës mund të mos japë shqetësime serioze për një kohëtë
gjatë,por mund edhe të këthehet në empieme të kolecistës,me klinike të zbehtë të njëinfeksini
latent,në dallim nga empiema që pason kolecistitin flegmonoz gangrenoz. 5-Fistulat biliare të
brëndëshme si rezultat Ipërforacionit kronik nga dekubitusi e nekroza e paretit të kolecistës.Ajo
mund të fustilizohet në traktin digjestiv në duoden,stomak e kolonë,madje mund të fustulizohet
edhe në rrugët biliare ekstahepatike(sindromi Mirizzi).
*Trajtimi
Kolecistitii thjeshtë kataral trajtohet në mënyrë konservative me antibiotike,(cipofloksacinë) anti
spastike,analgjezik.Ndërsa kolecistiti flegmonoz e gangrenoz përbëjnëindikacion për
operacion.Shumica e autoreve preferojnë operacionin e herëshëm brenda 48-72h.Disa autore
presin shuarjen e shenjave klinike,ndërsa shumë pak kirurgë sot preferojnë opëracionë të vonuara
8-12 javë pas atakut.Ndërlikimet e kolecistitit akut që janë të shpeshta dhe serioze sugjerojnë
ndërhyrje të herëshmë.
II-Kolecistiti akalkuloz
Kolecistiti akalkuloz mund të jetë kronik ose akut.Shpeshtësia e kolecistitit akut jo kalkuloz
është vështirë të përcaktohet me saktësi dhe varjon në vënde të ndryshme nga 5% në SHBA në
25% në NIGERI.Kolecistiti akut jo kalkuloz ndodh më shpesh në pacientët me komorbitët si
sëmundje kardiovaskulare,diabet,insuficience respiratore etj.Ischemia dhe dëmtimet e mukozes
nga staza biliare dhe litogenitëtii shtuar i biles janë mekanizmat kryesorë të patologjisë.
Etiopatogjeneza
-mbyllja e duktusit cistik nga fibroza,tumore,vaza aberrante etj.
-tromboza e vasave të kolecistës që cojnënëishemi e nekroze të saj.
-spazem osë stenoze esfinktër Oddi
-infeksionë specifike si tifo abdominal,aktinomikoze,parazitoze etj
*Klinika
Jep dhimbje në hipokondrin e djathtë,temperaturë të lartë,mbrojtje
muskulare,leokocitoze.Empiema e kolecistës jep gjëndje septike.Format nektotike mund të japin
shpesh perforacion me peritonit difuz ose të gjeneralizuar.
*Mjekimi varet nga forma
Tipi kataral mjekohet në mënyre konservative.Empiema,forma gangrenoze e përforacionit me
kolecistektomi.Në disa raste mund të bëhet drenimii biles në rrugëperkutanë për të lehtësuar
gjëndjen septike të pacientit.
III-Kolecistitiemfizematoz
Eshtë një formë e rralle e kolecistitit akut destruktiv që karakterizohet me praninë e gazit në
kolecistë.Në dallim nga kolecistiti akut prek mëtëpër burrat së gratë në raport 3:1,sidomos pleqtë
dhe diabetikët.Etiopatogjenëza inflamacioni akut i kolecistës fillimisht aseptic bëhetinfeksioz
nga konolizimi me bakterie gazformuesë,qëinvadojnë kolecisten me rruge biliare,ematogjenë ose

15
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

linfogene dhe rriten dhe shumëzohen në ambjente anaerob.Gjysma e të sëmurëve kanë në


anamneze një kolike biliare ose një atak kolecistiti.Po ashtu,gjysma e të sëmurëve emfizematoze
kanë kolelithiaze.
*Simptomat e kolecistitit akut janë:
-Dhimbje të forta,të pa pritur në pjesën e sipërme të barkut nëtë djathtë
-Dhimbje qëpërsëritën dhe që zgjasin për disa ore pas vakteve të ushqimit
-Dhimbje që keqësohet me frymemarrjet e thella dhe që shpërndahet në pjesën e poshtëme të
shpatulles së djathtë
-Veshtiresinë frymemarrje si pasoje e dhimbjes kur merr fryme
-Nause,të vjella
-Lodhje të muskujve të barkut sidomos të anës së djathtë
-Temperature e lartë ethe
-Ngjyra e verdhe e lekures dhe syve
-Entje të barkut

Figura-4 Lokalizimi i dhimbjes

1.5. EKZAMINIMI FIZIK


Palpimi sipërfaqësor injë pacienti me kolecistit akut,në zonën e hipokondrit të djathtë zbulon
shpesh mbrojtjen e lokalizuar muskulare,ndersa palpimii thelle provokon dhimbjen e
menjëhereshme abdominal.Karaktëristike e litiazes biliare është prania e shenjës
Murphy(ndalimii menjëhershem i frymemarrjes nga dhimbja e fortë e shkaktuar në momentin e
palpimit të thelle të kolecistës me doren e vendosur në forme kthetëre por dhe të harkut brinjor të
djthtë)dhe dhimbja e fortë pas përkusionit mbi hipokondrin e djathtë edhe pas qëtsimit të
simptomave akut,për disa ditë me rradhe ky regjon vazhdon të mbetet dolent në palpim.Si
ekzaminim fizik pemendim,dhimbjen në krahun e djathtë fryrjen e barkut dhe sidomos ngjyrn e
verdh të fytyres.

16
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

1.6. DIAGNOZA
Një shumëllojshmëri e metodave diagnostikuese janë në dispozicion për pacientët e dyshuar për
sëmundjet të fshikezes sëtëmthit dhe kanaleve biliare.
1.6.1. Testet e gjakut
Kur pacientët dyshohen për sëmundje të fshikezes sëtëmthit apo pemës ekstahepatike bëjmë një
gjak komplet dhe shohim enzimat hepatike që na japin informacion mbi funksionin hepatik.Një
rritje e qëlizave të bardha tëgjakut(EBC)mund të na bejnë të dyshojmë një kolecistit.Nëse janëtë
rritur bilirubinat,fosfataza alkalinë,kolangiti akut duhet dyshuar.Në pacientët me kolike biliare
ose kolecistit kronik analizat e gjakut zakonisht janë normale.
1.6.2. Radiografia e thjeshtë abdominal
Jep të dhena përgurët e kalcifikuar,kolecista porcelanë,ileusi kalkuloz,fistula spontanë bilio-
digjestive(aerokoli).
1.6.3. Ultra sonografia
Ekoja abdominale është hapii parë në çdo pacient të dyshuar për sëmundjet të rrugëve biliare.Ajo
nuk ështëinvasive,pa dhimbje,nuk e ekspozon pacientin ndaj rrezatimit,dhe mund të kryhet edhe
në pacientët në gjendje kritike.Ajo është e

Figura-5 Paraqitja ekografike e Kolecistitit


varur nga aftësitë dhe eksperienca e radiologut dhe është dinamik(dmth imazhe statike nuk japin
të njëjtin informacion si ato të marra live).Organet ngjitur shpesh mund të shqyrtohen në të
njëjtën kohë.Tëk pacientët obez,ato me ascitë,dhe pacientët me zorre të distenduar mund të jetë e
vështirë ekzaminimi në mënyrë të kënaqëshme me eko abdominal.Ekoja do të tregojë gurë në

17
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

fshikez me sënsitivitët e specificitët >90%.Gurët e përthyejnë valen dhe kthehen pas në


transducer i cili ja jep informacionin kompjutërt.Kjo dukuri lejon formimin e hijeve sinë fig e
mëposhtëme.Gurët lëvizin me ndryshimin e pozicionit.Polypi mund të jetëi kalcifikuar e ta
përthyejë valen duke krijuar hije por nuk leviz me ndryshimin e pozicionit.Disa gurë formojnë
një shtresë nëfshikëzën e tëmthit,të tjeret sediment.Një mur fshikeze i trashëi cili dhëmb në
palpim na orjenton për kolecistë.Pacienti kakolecistit akut nëse një shtresë edeme shihet në
murin e fshikezes apo midis mëlçisë dhe murit të fshikezes e në palpim ka dhimbje.Kur një gur
pengon qafën e fshikezes sëtëmthit,ajo mund të bëhet shumë e madhe,por muriështëi holle.Një
mur i trashëi kontraktuar është tregues i kolecistitit kronik.Duktuset biliare ekstrahepatike
gjithashtu shihen në eko përvec pjesës retroduodenale.Dilatimii ducktusit në një pacient me ikter
na orjenton për një pengesë ekstrahepatike në një pacient me ikter.gurët e vegjel në duktuset
biliare shpesh depozitohen në fundin distal, pas duodenit dhe kesisoj janëtë veshtir për tu zbuluar
. Tumoret Periampularemund të jetë e veshtire për tu diagnostikuar në eko,por përtej pjesës
retroduodenale,pengesatdhe shkaku mund të shihen mirë në eko.

1.6.4. Kolecistografia orale


Konsiderohej procedura diagnostike e zgjedhur përgurët nëtëmth,porështë zëvëndësuar nga
ekoja.Ajo konsiston në marrjen nga goja tënjë kompleksi radiopak që me tutje ekskretohet nga
mëlçia duke kaluar në fshikez.Gurët janë në pjesën që del si defekt nga fshikëza e mbushur
opake.Kolecistografia orale është e pa vlerë në pacientët me malabsorbimin intestinal,e
insuficince hepatike.
1.6.5. Hida Scan
Shintigrafia biliare siguron një menyre joinvazive për vlersimin e mëlçisë ,fshikezes,duktuseve e
duodenit si nga ana anatomike ashtu dhe funksionale.Acidi dimethyl iminodiacetik me lëndë
99m tëknëcium injëktohet intravenë,lëndë që e cila clirohet nga qelizat Kupffer të mëlçisë,dhe
eskretohet në bile.Në mëlci ajo shihet pas 10min ndërsa në fshikëz,duktussë duodenit pas
60min.Përdorimi kryesor i HIDA SCAN është në diadnozën e kolecistitit akut në rastin kur gurët
nuk shihen në eko.Sensitiviteti dhe specificitetiështë mbi 95%.Rezultatet false pozitiv janë rritur
në pacientët me stazë të fshikezes sëtëmthit,si dhe në pacientët në gjndje shumë të rëndë she në
ato që marrin ushqim pareteral.Mbushja e fshikëzes,duktusëve por jo duodenit tregon për një
pengesë në ampulle.Rrjedhja e biles si komplikacion kirurgjikal mund të zbulohet e lokalizohet
shpesh nëpërmjet HIDA scan.
1.6.6. CT scan
Ct scan ështëinferior në raport me ekon në diagnostikimin e gurëve tëtëmthit.Përdorimi kryesor i
CT është në përcaktimin e gjendjes së rrugëve ekstrahepatike e strukturave përreth.Ky ështëtestii
zgjedhur tek pacientët e dyshuar për sëmundje malinjë të fshikezës,duktuseve apo kokes së
pankreasit.CT spiral siguron informacion shtësë duke treguar për fshirjen e enëve të gjakut në
pacientët me tumore periamullare.

18
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

1.6.7. Kolangiografia transhepatiperkutane


Duktuset biliare intrahepatike arrihen në mënyrëperkutanë nëpërmjet një gjilpëre të vogël nën
drejtim fluroskopik.Pasi pozicionii duktusit konfirmohet futët njëtel shumëi holle i cili do të
sherbeje për futjen e kateterit.Përmes kateterit,një kolangiografi mund të kryhet dhe njëkohesisht
të kryhet interventiterapeutik si drenimii biles apo vendosja e stent-it.PTC ka pak rol në
menaxhimin e pacientëve me kolecistë të pa komplikuar,por është vecanërisht e dobishëme në
pacientët me stricture të dukstuve biliare dhe tumore në pjesën proksimale apo
atëintrahepatike.Si me çdo procedure invasive,ka rreziqet e veta.Për PTC,këto janë kryesisht
gjakderdhje,kolangitis,rrjedhje biliare dhe problem të tjera të lidhura me kateterin.
1.6.8. Rezonanca magnetike
Që nga mesii vitëve 1990,MRI jep detaje anatomike të mëlçisë,fshikezës sëtëmthit dhe
pankreasit,të ngjashëme me ato të marrë nga CT.Ajo ka njësensitivitët dhe specificitet 95% dhe
89%,respektivisht,në zbulimin e koledokolithiasisit.MRCP apo kolangiopankreatografia me
rezonancë ofron një mënyre jo invasive për diagnostikimin e rrugëve biliare dhe pankreasit.
1.6.9. ERC (kolangiografia endoskopike retrograde) dhe ERCP
Nëpërmjet endoskopit futeminë duktuset biliare dhe bejmë kolangiografi duke përdorur
fluoroskopi.Procedura kerkon qetësim IV për pacientin.Avantazhet e ERC përfshijnë shikim të
drejtpërdrejtë të zonës ampulare dhe akses në pjesën distal të kanalit biliar,me mundësi për
kryerjen e interventit terapeutik(pra jo thjesht diagnozë por edhe trajtim njëkohësisht).Ky
intervent nuk përdoret për sëmundje të kolecistës të pa komplikuara por për gurënë duktusin
biliar komune,në vecanti kur shoqërohet me ikterobstruktive,kolangitis,apo pankreatit nga
gurët.Pasi ERC ka treguar gurë duktal,bëhet sfinkterotonia dhe nxjerrja e gurit.Suksesi në
këtëintërvent është më shumësë 90%.Komplikacionët e ERC përfshijnë pancreatitis dh kolangitis
dhe ndodh mbi 5% të pacientëve.Përdorimii fibrave optic shumëtë holla ka cuar nëpërdorimin e
ERCP(kolangiopanteografia retrograde endoskopike).Kjo procedure siguron vizualizim të drejt
përdrjetë të duktusit pankreatik e atij biliar.Kjo teknologji ka sjellë rritjen e efektivitetit të ERCP
në diagnozen e sëmundjeve biliare dhe pankreatike.Endoskopia intraduktale ka treguar të ketë
aplikim tërapeutik në lithotripsinë e gurëve biliar dhe nxierrjen e tyre në pacientët me rrezik të
lartë kirurgjikal.Endoskopia intraduktale në përgjithësi konsiderohet e sigurtë,por nuk ka një
studim për sa i takon specificitetit akoma.Komplikacionet më tipike janëperforim i duktuseve
biliare,hemoragji të vogëla nga sfinkterotonia ose lithotripsia,dhe kolangitisi.
1.6.10. Eko endoskopike
Ekoja endoskopike kërkon një endoskop të vecantë me një transducer ultratingujsh në majë të
saj.Rezultatet varen nga aftësitë e operatorit,por ajo që ka rendësiseështë jo invazive e ofron
imazhin të duktuseve biliare dhe strukturave pranë tyre.Ajo është me vlerë të vecantë në
vlerësimin e tumoreve dhe shtrirjes së tyre duke përcaktuar në janë apo jo te operueshëm.Eko
endoskopike ka një kanal biopsie,duke lejuar biopsinë me gjilpërë të një tumori.Eko endoskopike
gjithashtu ka qënë përdorur për tëindetifikuar gurët biliare në duktus,por ajo ka njësensitivitet më
të vogel se ERC.

19
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

1.7. Laparoskopia

Figura-6 Nderhyrja Laparaskopike


Parime të përgjithëshme
Ndryshimet midis Laparoskopisë dhe laparotomisë .
Një moment shumë kritik në të kuptuarit të laparoskopisëështëse ajo është thjesht një menyrë
tjetër e metodës kirurgjikale për të arritur kavitëtin abdominal.Ajo nuk është njëteknologji
thellësisht supëriore dhe nuk zëvëndëson laparotominë,si të gjitha procedurat e tjera,ajo ka

20
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

avantazhet dhe disavantazhet në krahasim me laparotominë standard.Ndryshimet teknike


thelbësore ndërmjet laparoskopisë dhe laparotomisë janë:
1-Pneumoperitoneumi.Laparoskopia kërkon krijimin e pneumoperitoneumit për të qënë në
gjëndje të vizualizojë organet intra-abdominale.Gazi(zakonisht CO2)insfuflohet në kavitetin
përitonëal me një presjon 12-15 mm Hg,duke ngritur murin e abdomenit dhe duke lejuar të
vrojtohet kavitetiperitoneal.
2-Portat hyrese qëpërbejnë tuba cilindrike të vegjëldhe nuk lejojnë rrjedhjen e ajrit,nevojiten për
futjen e instrumenteve kirurgjikale në abdomen.Përmasat e tyre më të përdoreshme janë
2,3,5,10,11,12 mm diamertik.Në raste të caktuara përdoren edhe porta më të mëdha për futjen e
instrumenteve më të mëdha ose për tërheqjen e indeve nga kaviteti abdominal.Këllef edhe më të
gjërë janë në përdorim që lejojnë futjen e gjithe dorës së kirurgut pa lejuar humbjen e gazit gjatë
një varjanti të vecantë të kësaj kirurgjie të quajtur(kirurgjia laparoskopike e asistuar me dorë).
3-Një laparoskop i bashkuar me një videokamera futet përmes një portënë abdomen për të parë
përmbajtën intra-abdominale.Imazhi transmetohet në monitore tëlevizive duke lejuar të gjithe të
pranishmit në sallë të shohin imazhet e zmadhuara dhe me cilësi të lartë të fushës operatore.
4-Instrumentet laparoskopike janë dramatikisht të ndryshme në pamje në krahasim me ato
tradicionale për shkak të mekanikës së lëvizjes së pjesëve të tyre.Shumica e tyre janë 27-32cm të
gjatë,duke i bërë ato më të vështira në përdorim nga pikpamja ergonomike.Me gjithe përparimet
e mëdha,ato mbesin më të vështira për tu përdorur në krahasim me ato tradicionale
• Përparesitë e Laparoskopisë
1-Një shikim mëi mire i anatomisë
2-Më pak trauma indore dhe stres fiziologjik
3-Me pak dhimbje pas operacionit
4-Qëndrim mëi shkurtër në spital
5-Rikthim mëi shpejtë në aktivitetet normale pas daljes nga spitali
6-Rezultata shumë të mira kozmetike
7-Ulje të shkallës së komplikacioneve post operatore(vecanërisht infeksionii plagës kirurgjikale
herniet incizionale,dinsfuksionit pulmonary si hipoksia dhe atelektaza).
Duhet të theksohet se duke vecuar kolecisthektominë dhe disa procedura të tjera,laparoskopia ka
provuar të jetë superior ndaj kirurgjisë së hapur jo në shumë rasteve.Variableve që masin
rezultatin e ndërhyrjeve tek pacientët të tillë si dhimbja post operatore apo kthimi në aktivitete
normale është shumëi vështire tju jepen vlera sasiore,dhe për mëtepër ato mbesin tepër
subjective.Qëndrimi në spital i pacientëve varjon nga gjeografia,indikacionët kirurgjikale dhe
varjablet ekonomike.Shkalla e komplikacioneve varet nga faktorë të shumtë dhe jo plotësisht të
kuptueshëm.Rezultatet klinike pas procedurave të caktuara laparoskopike janë aktualisht subject
i studimeve dhe investigimeve intensive.Shumica e kirurgëve përshtaten me laparoskopinë ,por
sidoqoftë janë në një mëndje së të gjith avantazhet e përmëndura mësipër janë të mundura në
rrethana të caktuara.NJë procedurë laparoskopike e planifikuar mirë,e ekzekutuar mirë nga një
kirurg i trajtuar mirë dhe në pacientin e duhur çon në rezultate me të vërtetëinpresionuese.
Të metat e kirurgjisë laparoskopike

21
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Shumica e disavantazheve të kirurgjisë laparoskopike janë rezultat i faktorëve teknike dhe


mekanike,që për ironi të fatit janë përgjegjës edhe për avantazhet e laparoskopisë.Instrumentë të
ndërlikuara dhe të vështira në përdorim,që kanë diametër të vogel dhe që duhet të futen në një
kënd të fiksuar përmes paretit abdominal.Përdorimii aspirimit ështëi kufizuar për shkak tënevojës
për të mbajtur një pnemopertoneum kostant,pa të cilin nuk është e mundur të shihet fusha
operatore.Disavantazhet të tjera janë edhe humbja e ndjeshmërisë së prekjes.Në fakt ky është dhe
disavantazhi kryesor i laparoskopisë.Pamundësia Për të future dorën në abdomen dhe për të
prekur indet e bën të vështirë lokalizimin e masave dhe gjetjen e planeve të duhura indore për
disekim.Kjo gjithashtu zvogëlon sigurinë e disektimit të ftohtë duke rritur kohën operatore.
Pakësohet përcaktimii thellësisë,përdorimii monitorëve tëlevizive e ben laparoskopinë dy
dimesionale,në këtë mënyrë moment gjatë operacionit që kërkojnë mjeshtëri motore të holla të
tilla siqepja dhe përparimi përreth enëve të mëdha të gjakut janë më të vështira
sëgjatëlaparoskopisë.Hemoragjia intraperitoneale gjatë laparoskopisëështë më e vështirë të
kontrollohet për dy arsye.Hemoragjia e madhe e menjëherëshme është më e vështire të
kontrollohet pasi dora nuk mund të përdoret për të tamponuar gjakderdhjen dhe aftësia për të
aspiruargjakun është e kufizuar.Së dyti mjetë më të kufizuara janënë dispozicion për të
kontrolluar një gjakderdhje.Realizimii suturave ështëi vështirë.Faktorë të shumtë e bëjnëqepjen
dhe lidhjen gjatë laparoskopisë thelbësisht më të vështirë dhe që kërkon shumë mëtëpër kohe së
kirurgjia e hapur.Këto përfshijnë këndet e fiksuara të futjes sëinstrumentave,portalet e gjata dhe
të komplikuara për tu përdorur,humbja e përceptimit të thellësisë dhe nëvoja për një mbajtës
bashkëpunues të kamerës.Laparoskopia ka kërkesa të larta për instrumentëd he matërial të
tjera.Në krahasim me laparoskopinë,laparoskopia përdor pajisje relativisht delicatë dhe të
kushtueshme,të cilat kërkojnë më shumë dije dhe sofistikim të stafit opërator pëe përdorim dhe
mirëmbajtjen e tyre.Përfitimi ekonomik i laparoskopisë nuk ështëi sigurtë.Në
përgjithësi,procedurat laparoskopike përdorin pajisje më të shtrenjta dhe instrumenta më të
shumta me një përdorim se sa laparotomia,duke rritur koston e qëndrimit spitalor të shoqëruar
me këto procedura.Kjo kosto bëhet edhe më e madhe nga koha më e gjatë opëratore që shoqëron
kurbën e mësimit të një procedure nga kirurgët e rinj.Tëorikisht kjo rritje e kostos do të
kompesohet nga një rikëthim mëi shpejtë në aktivitëtin normal dhe nga shkalla më e ulët e
komplikacioneve,megjithatë kjo është e vështirë të matët objektivisht.Përfitimii vërtete
ekonomik i laparoskopisë do të përcaktohet vetëm nga studimet e shumëta krahasuese për çdo
procedurë.Shumë nga disavantazhet e laparoskopisë do të kompesohen në një farë shkalle nga
përdorimiiteknologjisë shtesë si endoskopia intraoperatore dhe ultrasonografia
laparoskopike,ndërsa teknologji të reja po zhvillohen,dobia e tyre nëtejkalimin e disavantazheve
aktuale të laparoskopisë do të mbetët për tu vlerësuar.
1.7.1. Përgatitja e pacientëve
Pregatitja preoperatore në kirurgjinë laparoskopike ështënë thelb e njëjtë me
laparotominë.Përpara kirurgjisëbëhetvlersimiipërgjithshem fizik i pacientit dhe vëmëndje e
vecantëi kushtohet;
-stabilizimit sa më të mirë të problemeve shoqëruesë mjeksore

22
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

-vlerësimii ekujlibrit hidroelektrolitik


-vlerësimii gjendjes së koagulimit
Anestezia e përgjithshme përdoret në pothujse të gjitha procedurat e avancuara
laparoskopike.Pneumoperitoneumi tolerohet keq në pacientët e zgjuar për shkak të diskomfortit
nga distensioni abdominal,ndjeshmerisësë dispensë dhe dhimjes së shpatullave të shkaktuara nga
irritimi diafragmal. Aanestezia lokale mund të përdoret me sukses në pacientë të zgjedhur në
mënyrëtëpërshtatshme ;
-Laparoskopi diagnostike,vecanërisht procedura të shkurtra të kufizuara në pelvis
-Zbulimii arsyes së dhimbjes në pacientë me dhimbje kronike abdominal
-Disa tipe të riparimit të hernies inguinale ekstraperitoneale.

1.7.2. Masat para dhe gjatë operacionit


Abdomenipërgatitet dhe kufizohet me kompresa në të gjitha rastet’në mënyre që të jetëi
gatëshëm për një laparotomi urgjente.Një sondë orogastrike osë nazogastrike dhe një katëtër
urinar vendosen për të zbrazur stomakun dhe veziken në mënyrë që të shmangim demtimet në
këto struktura gjatë krijimit të pneumoperitoneumit.Me qëllim që të minimizohen mundesit e
trombozave të venave të thella aplikohen pompat antitromboembolike në ekstremitetet e
poshtëme.Gjatë laparoskopisë ndodhin ndryshime fiziologjike ,të cilat shtojnë rrezikun për
tromboza të venave të thella, por incidenca e vertët e tyre dhe e embolizmit pulmonary është e pa
njohur.Të gjithë pacientëtqëi nënshtrohen kirurgjisë laparoskopike duhet të konsiderohen në
rrezik të moderuar pertromboze postoperatore .Aktualisht tënjëjtat rekomandime tëpërgjitheshme
,qëpërdoren gjeresishtnë profilaksinë e trombozes së venave të thellagjatë kirurgjisë së hapur
duhen të përdoren edhe gjatë procedurave laparoskopike.Monitorimii duhur
anestetikështëinevojshëm në mënyrë të vecantë monitorimii presionit të co2 endtidal.Pacientët
me sëmundje kardiopulmonare janë në rrezik për të bërë acidozë, dhe nëvoja për të përdorur
paisjë mëinvazive si linjat sterile dhe kateteret e arteries pulmonare duhet tëpërmbushet që në
fillim në këtë grup.
1.7.3. Teknika operatore e përgjithshme
Megjithsësecila procedurelaparoskopike është e ndryshme të gjitha ndajnë hapa
tëpërbashketa.Përgatitja e sallës së operacionit,vëmëndja ndaj detajeve është kritike ,si pozicionii
pacientit,vendosja e monitoreve tëleviziv, pozicionimi në vendet e duhura I kirurgut dhe
asistentëve testimi para fillimit tëinterventit të sistemit video,atij tëinsuflimit, si dhe
elektrokoagulimit për të siguruar një funksion të mire të tyre gjatë procedurës.KrijimiI portave të
hyrjes abdominal,megjithesë laparoskopiamund të realizohetedhe me disa paisje të
specializuaramekanike,që e ngrejnë paretin abdominal , virtualisht të gjitha procedurat
laparoskopike të realizuarasot përdorin CO2për të realizuar pneumoperitoneumin,me qëllim
ngritjen e paretit abdominal dhe vizualizimin e përmbajtjes së tij.CO2 përdoret , sepse gjëndet
më lehtë , është mëi lirë dhe nuk nxit djegien.Ai gjithashtu absorboohet me lehtësi nga
kavitetiperitoneal,ka një koificient të lartë difuzioni dhe ekskretohet me shpejtësi me anëtë

23
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

respiracionit.Oksidiiazotit dhe gaze inerte si argonijanëpërdorur gjithashtu për këtë qëllim por
nuk kanë rezultatë si CO2.Gaziinsuflohet në kavitëtin peritoneal me një presion 12-15mmHg .
Presionë me të larta mund tëpërkeqësojnë kthimin venoz dhe debitin kardiak .Për të krijuar
pneumoperitoneumin është e nëvojëshme një hyrje e sigurtënë kavitetin peritoneal dhe që nuk
lejon rrjedhjen e gazit. Për ketë qëllim mund tëpërdoret cilado nga tri metodat e meposhtëme.
-Metoda e pneumoperitoneumit të mbyllur .Me anë të njëincizioni umbilical dhe një gjilpërë
Verres penetrohet përms paretit abdominal në kavitetin peritoneal.Insuflohet CO2 përmes
gjilpërës deri në arritjen e presionit të deshiruar .Me pas hiqët gjilpëra verres dhe një portë
operatore vendoset përmes incizionit në abdomen.
-Metoda e ndihmuar nga laparoskopi.Nëketë rast përdoret një portë speciale pajisur me një
maje platike,transparente dhe prerëse.Lapaoskopi vendoset në portë ndërsa ajo avancon përmes
paretit abdominal në kaitetin peritoneal,nën shikimin direkt të operatorit.Më pas insuflohet gazi
direkt në kavitët përmes portës operatore.
-Metoda e pneumoperitoneumit ta hapur.Njëincision 10-20mm bëhet në nivelin e umbilikusit dhe
me anë tëinstrumentave standartë kirurgjikale disekohet përmes shtresave të paretit abdominal
deri në kavitetin peritoneal.Një portë e vecantë operatore më majën e rrumbullakët të saj
(kanula e Hasson) përdoret për të mos dëmtuar organet intrakavitare dhe për të mos lejuar
rrjedhjen e gazit jashtë.
1.7.4. Kunderindikacionet relative
1.Sëmundjet e rënda kardopulmonare rritja e presionit intra abdominal i shkaktuar nga
pneumoperitoneumi do të pakësojë kthimin venoz dhe do të përkeqësojë komplikacione
pulmonare duke shkaktuar duke shkaktuar komplikacionetë tilla si acidoza,HTA dhe aritmi
kardiake.
2.Peritonitii gjeneralizuar-Zakonisht trajtohet më së miri me laparotomi,me gjithëse laparoskopia
diagnostike është e përdorur në raste të dyshimta.
3.Operacionet e mëparëshme abdominal dhe formimii aderencave rrisin vështirësinëteknike dhe
rrezikun potencial të laparoskopisë.Aderencat e shumëta mund të bëjnë shumë të vështirë
vendosjen e portave hyrësë në vëndet e duhura dhe të kufizojnë hapsirën potënciale të punës në
abdomen.Ato gjithashtu rrisin kohën opëratore dhe shanset për dëmtim të organëve intra
abdominal.
4.Rreziku i hemoragjisë në gjendjet me koagulopati të rëndëështë një kundër indikacion për
laparoskopi.Këta pacientë duhen të trajtohen me laparotomi që lejon ndërhyrjen direkte në
vëndet që mund të gjakosen.
5.Pacientët me obezitet morbit kanë një mur abdominal shumë të trashë,që mund të vështirësojnë
vendosjen e portave hyrësë dhe lëizjen e lire tëinstrumentave laparoskopike.
6.Rritja e uterusit gjatë muajëve të fundit të shtazanisë mund të mos lejojnë hapsirën e
nevojëshme për realizimin e procedurës laparoskopike.
7.Hipërtënsioni portal,vecanërisht aii shoqëruar me varice rrit në mënyrë të ndjeshmë rrezikun e
hemoragjisë dhe është më mire të trajrohet në mënyre tradicionale me anë të metodës së hapur.
1.7.5. Komplikacionet pas laparoskopisë

24
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Dëmtimii kanalit biliar


Dëmtimii kanalit biliar është një komplikim serioz që mund të jetë rrezikues për jetën madje
edhe fatal për pacientin.Para kolecistektomisë laparaskopike,incidence e dëmtimit ishtë 0.1-
0.3%.Gjatë epokës së laparoskopisëincidencaështë rritur rreth 0.4%-0.6%.Dëmtimi
mëizakonshëm ndodh kur duktusi biliar komunështë ngatërruar me duktusin cistik.Duktusi
epatik komun zakonisht ndahen në bifurkim.Dëmtimi eksizional zakonisht përfshin bifurkimin
dhe në këtë rast si duktusii djathtë dhe aii majtë kërkojnë riparim të vecantë.Identifikimii
kujdesshëm i duktusit cistik dhe funksionit të tij në fshikëz është shumëi rëndësishëm për ta
parandaluar këtë problem.Duhet të jemi të kujdesshëm gjatë largimit të adesionëve që mund të
jenë në murin murin e fshikezes pasi aty mund të kemi të afruar edhe duktusin hepatic komunë
apo atë të djathtë.Një mënyrë tjetër dëmtimi mund të vijë për shkak të përdorimit të nxituar
tëelektrokoagulatorit.Kjo mund të cojënë një dëmtim termik të duktusit komun dhe mund të
rezultojë në një rrjedhje të më vonëshme të duktusit apo strikturë të tij.Këto dëmtime mund të
paraqiten ditë,jave,apo muaj pas operacionit fillestar dhe shpesh kërkojnë rindërhyrje.Kjo mund
të shmanget nga përdorimi sa mëi pakët i elektrokoagulatorit derisa formacioni anatomi
tëidentifikohet.Pozicioni mëi shpesht i strikturës është në duktusin komun apo në
bifurkim.Pacientët me këtë komplikacion kanëtëndendë të paraqitën 4-6 javë apo edhe muaj pas
operacionit.Riparimii duktusit biliar zakonisht kërkon hepatikojejunostomi Rouxen-Y.Sigurisht
që trajtimi mëi mire është parandalimi.
1.7.6. Shenjat klinike postoperative dhe menaxhimi pas dëmtimit të duktusit
biliar.
Dëmtimet akute janë të lidhur zakonisht me rrjedhjet biliare,prandaj nëse një pacient ankohet për
dhimbje barku pas laparoskopisë duhet të na bëjë të dyshojmë.Ndonjë here pacienti do të
paraqitet me simptoma respiratore prej acarimit që bila i shkakton diafragmës,madje mund të
jape dhe takikardi e takipne.Ekzaminimi fizik zakonisht do të zbulojëperitonit,mbrojtje
muskulare rigiditet,eikter.Algorithmii mëposhtëm është propozuar për menaxhimin e gypit biliar
të demtuar.Ekoja dhe CT janëshumë dobishëme për tëidentifikuar komplikacionët pas
operacionit.Një ekzaminim ekoje duhet të kryhet për vlerësimin e pacientëve tek të cilët
dyshohet për akumulim anormale lëngjesh në hapsirën subhepatik.Dilatim ekstrahepatik dhe
intrahepatik i duktuseve mund të ndodhe nëse kemi obstruksin.Në këtë rast ERCP është e
indikuar.Kjo procedure është jo vetëm diagnostikuese por edhe terapeutike,pasi një stent mund të
futet nëseështë e nëvojëshme.Nëpërmjet PTC mund të bëjmë drenim perkutan nëpërmjet
CT,skanerit apo ekos,veprim që ul morbiditëtin,sëpsisin e mundshëm dhimbjen.Një demtim që
shfaet shumë vonë sic është striktura ka klinike të fshehur.Dëmtimet e vonara mund të
vlerësohen me MRCP,por këto zakonisht kërkojnë një ERCP për dilatim ose vendosje stenti.
1.8.TRAJTIMI
Shumica e lendimeve të kanalit biliar duhet të trajtohet me Roux-en-Y
hepatikojejunostomi.Përjashtim janë rastet kur demtimiështë njëincision lateral apo një dëmtim
nga klip-I që riparohet me një T-tube apo stent.Kjo vlen vetëm nëse dëmtimiështë zbuluar në
kohën e operacionit fillestar apo pak dit pas operacionit fillestar .të gjitha lëndimet ekscisionale

25
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

osetermike duhet të trajtohen me Rouxen-Y hepatikojejunostomi.Nëse kirurgu nuk është në


gjendje për shkak të rrethanave apo aftësive për të kryer një Rouxen-Y hepatikojejunostomi,një
kateter drenimi duhet të vendoset në duktusi biliare.Me vonë pasi gjendja eshtë stabilizuar
,pacienti mund të transferoet në spital ku kryhet një procedure.Drenimi në vend të ligimit
konsiderohetsi mënyra më e mirë për ruajtjen e funksionit hepatic.Nëse striktura është e vogel
dilatimi me balon hidrostatik apo vendosje stent-I biliar mund të bëhet nëpërmjet endoskopisë
apo rrugëpërkutane. Ka disa të dhëna që sugjerojnësë trajtimi endoskopik dhe radiologjik
kanëpërqindje më të lartë suksesi në menaxhimin e strikturës së sa riparimet kirurgjikale të
përsëritura.

1.8.1. HEMORAGJIA
Hemoragjia nga futja e trokarit në murin abdominalështë zakonisht e vetë kufizuar ,por herë pas
here bëhet dhe problematike.Rrallë ,një venë e madhe është afër në sipërfaqë të mëlcisëdhe
suturimiështënevojshem në këtë rast.Hemoragjia nga vena portale është e lidhur zakonisht me
demtimin e duktusit biliar dhe duhet të konsiderohet si nje kriter për kalimin e operacionit me
hapje.nëse bejme një dëmtim apo vrimë në porta hepatis dhe kemi gjakderdhje,aplikojme garzë
me presion por jo të vendosim klip apo bëjmë elektrokoagulim të pjesës.Demtimii arteries cistike
(nëse klipi nuk vendoset si duhet) rezulton në hemoragji që na bllokon edhe pamjen.Në këtë rast
zbatohet presionmbi arterie që të ulet presioni dhe pasi pastrohet pamja vendoset klipi.Asnjë
veprim i mëtejeshëm nuk duhet bëre derisa hemoragjia të jetë nën kontroll.Veprimi me
elektrokoagulatorë apo vendosje klipi pa patur pamje të qartëështë një veprim i
gabuar.Hemoragjia nga kolecista mund të kontrollohet lehtësisht duke përdorur
elektrokoagulimin por edhe duke vendosur garza në mënyrë që të stopohet
hemoragjia.Hemoragjia është një komplikacion i rendesishëmpostoperative dhe zakonisht ndodh
Brenda 24h të para të kirurgjisë.Kirurgu duhet të kontrollojë shenjat vitale me kujdes,si
takikardia që mund të jetë dhe shenja e pare e gjakderdhies.Nëse dreni qëështë vendosur
bllokohet na orjenton për një koagul të munshme të vendosur në dren.Kur gjakderdhja është e
dyshuar dhe kemi ndryshime në shenja vitale dhe një rënie në hemoglobin ,pacientit i duhet
dhenë kristaloid iv .Shihet PT,nësënëvojitët japim factor koagulimi.Nësë hemoragjia eshtë e
ngadaleshme dhe nuk prek shenjat vitale bëjmë eko për diagnostikimin e fluidit
intraperitoneal.Nëse hemoragjia është në murin abdominal mund të jetë e nevojeshme një CT për
të diagnostikuar një hematomaë .
1.8.2. Dhimbja pas operacionit
Pacienti mund të ankoje për dhimje në shpatulla që shesh here është edhe me e shprehur se
dhimbja incizionale (pra dhimja në pjesët e paretit abdominal ku futen trokaret ).Si shkaktar
ështëirritimiinervave të diafragmës nga gazi ,pasi CO2 ben më shumëse thjeshtë fryrje të barkut
.Ai ka efekt nëindet përitoneale përreth kështu:

26
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Irritimiinervave që vjen si rezultat i dëmtimit (deri nënekrozë)tënervavevjen nga:


-Ndryshimiitemperatures (21’C)
-Efektët si gaz shumëi thatë që CO ka.
Për këtë arsye janëpërdorur dhe gaze të tjera si azot,helium,argon por ka qënë pa rezultat pasi
kanë edhe efekte ansore të tjera të padeshiruara(psh azoti thithet shumë shpejtë) Arsyeja se pse
gaziirriton diafragmen dhe dhimbja përjetohet në shpatulla është pasi ato marrininervim nga i
njëjtinerv(N.phrenic).Kur gaziirriton nervin diafragmatik dhimja referohet sipër dhe përjetohet si
dhimje shpatulle.

1.8.3. Gurëtnë duktusin biliar komun


Ndodh në të paktën 10% të rastëve të pacientëve që bëjnë laparoskopi.Incideca varion nga 18%
tek ato me kolecistit akut dhe gjendja e gureve që nuk priten në

Figura-7 Gurëtnë duktusin biliar komun

duktusin komun ndodh në rreth 4% të rasteve.Zgjidhje në këtë rast është kolangiografia


intraabdominale dhe në këtë mënyrë parandalohen komplikacionet si kolangiti ,abcesi hepatik
dhe dhimja abdominal kronike.

1.8.4. Pankreatitipostoperatore
Pankreatiti mund ndodhe nga hipotensioni,ilaçet,gurët që migrojnë e bllokojnë ampulën e Valter-
it .Fillimisht të gjithë pacientëve i duhen dhënë lengje iv,NPO,dhe ilace për dhimje.Në shumicën
e rasteve gurët kalojnëvetveti,amilaza ulet gjatë ditëve të ardhëshmee pacienti
shërohet.megjithatë një MRCPduhet të bëhet për të provuar se nuk ka gurëtë tjerë të
pranishëm.Por ne fakt ështëse MRCPmund të humbasë një gurë në ampula .Nës pankreatitinuk
përmirësohet në 24-48h në vazhdim ,ERCPduhet të kryhet.
1.8.5. KonvertimiI operacionit në të hapur

27
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Përqindjet e konvertimit për të dyja,kolecistitin akut dhe kronik varijon nga 2-


20%(5%mesatarja).Paftësia për të kuptuar varicionin anatomik , aderencat sekondare nga
inflamacioni ,të papriturat e operacionit etj.Janë arsyet më të shpeshta për konvertim.Ka disa
faktore që rrisinpropabilitetin për kalimin nga laparaskopia në kolecistektomine të hapur .Këtu
përfshijnë ,obezitetin ,murin e trashë të kolecistës,mosha e madhe,prania e sëmundjeve
kardiovaskulare,gjinia mashkull,kolecistiti akut,dhe inflamacioniirendë.Konvertimi në një
operacion të hapur nuk duhet të shihet si munges eksperiences së kirurgut,por si një eksperiencë
në atë që quhet ‘’gjykimiimirë’’.arsye të ndryshme që lidhen me konvertimin janëpërmbledhur
me poshtë;
4 Arsyet për kalimin në kolecistik
Anatomia paraqet
Dëmtime vaskulare apo hemoragji të medha
Dëmtim i duktusit biliar apo një dyshim i mundeshëm
Dëmtim i zorres(duodenum,kolon)
Carcinoma e kolecistës
Derdhia e biles apo gurëve nëperitonëum
Ndodh në rreth 40%të laparoskopive dhe ndodh nga carja e kolecistës gjatë laparoskopisë dhe
mund të japë abscess intraabdominal,infeksion të plagës,obstruksiontë zorrës,empiemëapo fistul
kolokutanë .Tërheqjen e gurëve të tëmthit të derdhur gjatë laparoskopisë mund të jetë e
vështirë,por në cdo rast një përpjekje duhet bërë për të hequr cdo gurë apo rrjedhje bile të
mundëshme
Pse vjen dhimbja në shpatullave?
Si shkaktare ështëirritimiinervave të diafragmes nga gazi. Pasi CO2ben me shum së thjeshtë
fryrje të barkut. Ai ka efekt nëindet përitoneale përreth. Keshtu irritimiinërvave që vjen si
rezultat i dëmtimit (derinënekrozë)tënervave vjen nga ndryshimiitempoeratures(21’C)dhe efekti
si gaz shumëi thatëqë CO2eshtë për ketë arsye janë përdorur edhe gaze të tjera si
azot,helium,argon por ka qenë pa rezultat pasi kanë edhe efektë ansore të tjera të
padeshiruara,(azoti p.sh. thithet shumë shpejt).Arsyea se pse gaziirriton diafragmen dhe dhimbja
përjetohet në shpatulla është pasi ato marrin inervim pjesërisht nga injëjtinerv(N.phrenik)

1.9. KUJDESIINFERMIEROR
Kujdesiinfermieror në trajtimin e pacientit me kolecistit akut
*Objektivat preoperatore
Fizikisht
-Vleresimii kushteve fizike të pacientit
-Garantimii kushteve më të mira të mundëshme preoperatore për pacientin
-Kontrollii shfaqies së shenjave që flasin për një komplikacion tësëmundjes preoperatore
-Minimizimii komplikacioneve postoperatore(kardiorespiratore)
-Kontrollii dhimbjes pre dhe postoperatore
Psikologjikisht

28
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

-Vleresimii ankthit të pacientit,biseda me të


-Shqetësiminëse pacienti e kupton natyren e operacionit të cilit do tinënshtrohet.
-Informim sa me i mire i pacientit mbipëriudhen pas operacionit
-Minimizim tëinfeksioneve para dhe pas intërventit duke iu kushtuar një vemendje të vecantë
rregullave të asepsisë.
*Vleresimii rolit infermieror,objektiva të tjera
-Të dhënat e sakta për pacientin,reaksionet e mundeshme medikamentoze
-Sensibilizimi për faktoret që shkaktojnë këtë sëmundje si abuzimin me ushqimin me shumë
kolesterol(obeziteti)etj.
-Kontrollii dhimbjes(kolikave ose dhimbjeve të vazhdueshme që zgjasin nga 30 min derinë disa
ore)
-Kryerja e ekzaminimeve sipas porosisësë mjekut
-Ndjekja në menyre strikte e të gjitha rregullave të asepsisë dhe antisepsisë(sidomos në
vendosjen e T (kehr-it)dhe nderhyrje laparoskopike,përdorimii koledoskopit etj.
*Diagnozat infermierore.
-Dhimbje dhe diskonfort,si rezultat i plagës operatore në hipokondrin e djathtë
-Ndryshime potënciale nëintëgritetin e lëkures,si pasojë e drenimit biliar gjatëintërventit
kirurgjikal.
-Rrezik për komplikacionet pulmonare si pasojë e incizionit subkostal.
-Ndryshimet në ushqyerje lidhur me sekretimin jo të rregullt të bilës.
-Mungesë njohurish rreth aktivitetit të vetë kujdesjes pas daljes nga spitali.
*Nderhyrjet infermierore
Pas daljes nga anestezia,pacienti vendoset në pozicion fowler.Ushqyerja bëhet parenterale derisa
të filloje përistaltika intestinale.
-Përmiresinii dhimbjes: Përtë shmangur dhimbjen pacienti redukton levizjet dhe ben një
respiracion të ceket.Infermierja ndihmon pacientin për ndryshuar pozicionet,për tu kollitur përtë
bere një respiracion të thelle.
-Kujdesipër lekurendhe drenimi biliar: Tubii drenit duhet të mbahet me kujdes duke e larguar
nga rrobat,sepse gjatë levizjes mund të bllokohet duhet të tregohet kujdes i vecantëpër lekuren
rreth drenit sepse ajo irritohet nga aftësitë gerryesëtë biles nëse ajo derdhet.Bila matet çdo 14-ore
ngjyra dhe karakterii saj shënohen rregullisht.Brënda 4 deri në 7 ditë dreni hiqet.
-Kujdesi për frymëmarrjen: Duhet ta inkurajojmë pacientin të bëjë frymëmarrje të thellë cdo 1
ore.Zakonisht pas operacionit u jepet pacientëve një spirometër u mësohet si ta përdorin.Fusim
tubin në gojë dhe marrim frymë thellë dhe thithim sa më shumë ajër,e mbajme frymën për disa
sekonda,e pastaj duke fryrë fort në spirometër e nxierrim atë kjo përsëritët cdo 5-10 herë cdo 2
orë.Për të evituar tromboflebitin,vishen corapet e llastikut ndërrohen cdo 8-orë nuk duhet të
qëndrojë me këmbë të përthyera në gjunjë.
-Kujdesi për ushqimin: Dieta e këtyre pacientëve duhet të jetë e ulët në yndyrna.Ushqime të tilla
si: mishii bagëtive,veza,ushqime të tjera me kolesterol nuk duhen të përdoren për të paktën 4-6
javë derisa papilavater të funksionojë përsëri.

29
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

-Edukimi shëndetsor:Ndodh që pacienti të dalë nga spitali dhe sistemii drenimit të jetë ende.Në
këtë rast i mësohet pacientit dhe familjareve si të kujdesen për drenin dhe ndryshemet të cilat ata
duhet të komunikojnë menjëhere me mjekun.Pacienti mësohet të marrë dhe të ndjekë me
rigorozitet oraret e medikamenteve të mos ngrejë pesha të rënda.Në rast se vërehen shenja të tilla
si,ikter urinë e errët,prurit temperaturë të drejtohet tek mjeku.

1.9.1. ProtokolliI kujdeseve infermierore në të sëmurët me kolecistit akut


Objektivat Kujdeset infermierore
Simptomat 1.Temperature
2.Djersë
3.Dhimbje e fortë djathtas
4.Nauze
5.Frenim I vullnetshem I respiracionit
6.Dehidrim
Kontrollii dhimbjes Marrja e analgjezikeve
Kryerja e egzaminimeve Shoqërimi itësëmurit,për
echo,grafi,skaner,resonace magnetike,etj
Kontrollii likideve Administrimiiperfuzioneve
Kontrollii lengut biliar nga sonda Kontrollohet sasia dhe ngjyra e
nazo gastrike dhe nga kehr-i përmbajtjes
Kontrollii kehr-it Kontrollohet tubi kehr në piken e takmit
me abdomenin,si dhe bashkimii tubit me
qesen
Marrja e analizave laboratorike 1.Numrii leukociteve
2.Niveli bilurubinës direkte dhe indirekte
3.Transaminazat
4.Fosfataza alkalinë
5.Eritrosendimenti

30
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

Matja e sasisësë urinës Kontrollohet duke vendosur në raport


marrjen e likideve dhe sasia që eliminohet
duke patur parasysh humbjet nga të vjellat
dhe nëpërmjet djersës
Aplikimii antibiotikeve Kontrollohet marrja e antibiotikeve, ora e
aplikimit,dozimii tyre.
VO-kujdes për ndonjë reaksion
Ndjekja në vazhdimesi Kujdesiinfermieror zgjat për aq kohe sa
pacientitë ndjehet nënjë komfort fizik dhe
emocional normal

2. KAPITULLI II

MATERIALI DHE METODAT

Studimiështë kryer nëpëriudhen e viteve 2012 dhe 2013.U moren të dhena


nga regjistrat zyrtare të kartotekes së pavionit të kirurgjisësë Spitalit Rajonal
Durres.Kartelat u shqyrtuan për numrin total të pacientëve me kolecistit akut të
ketyre viteve,në ketëinstitucion dhe për numrin total të operacionëve me kolecistit
akut.Numerii pacientëve të marre në studim për vitet 2012-2013 është 792
raste.Studimiështë retrospektiv për 2 vitet 2012-2013 dhe retrospektiv për rastin
klinik.

Ekzaminimii rasteve është bere në baze të variablave si psh vendbanimi, gjinia,


mosha, operacionet dhe diteqendrimi.

31
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

3.KAPITULLI III- REZULTATET DHE DISKUTIME

A. VITI 2012

3.1. Raporti femra/meshkuj

200
183
180
160
140
120
120
100 84
80
60
40
20
20
0
meshkuj femra m.fshat f.fshat

Tabela nr 1

Meshkuj Femra në fshat Meshkuj në fshat


Femra
183 120 84 20

Nga të dhenat statistikore që morem në Spitalin Rajonal Durres në pavjonin e kirugjisë rezultuan
që 254 ishin meshkuj dhe 359 femra të diagnostikuar me kolecistit akut.Nga keto 34 meshkuj në
fshat dhe 145 femra në fshat
- Rehabilitimi sipas diagnozave, që në rastin tonë janë të njëjta edhe kanëteknika të njëjta
rehabilitimi sipas seksit.
- Ndryshimiështëse prek me shumë femrat sesa meshkujt.

32
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

3.2.Raportinë baze të moshes 2012

120

100

80

60 meshkuj
femra
40

20

0
15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-75

Tabela nr 2

Mosha meshkuj femra


15-24 4 7
25-34 8 33
35-44 12 59
45-54 14 94
55-64 39 73
65-75 55 108

Sipas grafikut verejme se mosha me pak e prekur është 15-34 vjec dhe mosha me e prekur është
mbi 65 vjec.Dhe gjinia me e prekur ështëseksi femer.

33
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

3.3.Operacionetë kryera dhe ditët e qëndrimit 2012

900 856

800

700

600

500

400

300 274

200
105
84
100

0
operacione f operacione m dite qendrimi m dite qendrimi f

Tabela nr 3

Operacine f Operacione m Ditëqëndrimi f Ditëqëndrimi m


274 105 856 84

Duke ju referuar të dhenave të grafikut verejme së femerat inënshtrohen me tepër nderhyrjeve


kirurgjikale se meshkujt.Për shkak të nderhyrjeve me shumëtek femrat verejmsëse edhe ditët e
qëndrimit janë me të larta sëtek meshkujt.

34
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

B. VITI 2013

3.4.Raporti femra/meshkuj

200
176
180
160
140 134

120
100
80
61
60
40
20 14

0
meshkuj femra m.fshat f.fshat

Tabela nr 4

Femra Meshkuj Femra në fshat Meshkuj në fshat

176 134 61 14

Nga të dhenat statistikore që morem në Spitalin Rajonal Durres në pavjonin e kirugjisë rezultuan
që 134 ishin meshkuj dhe 176 femra të diagnostikuar me kolecistit akut.Nga keto 14 meshkuj në
fshat dhe 61 femra në fshat.
- Rehabilitimi sipas diagnozave, që në rastin tonë janë të njëjta edhe kanëteknika të njëjta
rehabilitimi sipas seksit.
- Ndryshimiështëse prek me shumë femrat sesa meshkujt.

35
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

3.5. .Raportinë bazetë moshes 2013

250

200

150
meshkuj

100 femra

50

0
15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-75

Tabela nr 5

Mosha meshkuj femra


15-24 7 15
25-34 18 73
35-44 25 115
45-54 31 176
55-64 71 168
65-75 103 218

Sipas grafikut verejme se mosha me pak e prekur është 15-34 vjec dhe mosha me e prekur është
mbi 65 vjec.Dhe gjinia me e prekur ështëseksi femer.Në krahasim me vitin 2012 ka rritje të
prekshmerisë me kolecistit akut.

36
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

3.6.Operacionetë kryera dhe ditët e qëndrimit 2013

400
356
350

300 286

250

200
173

150

100 79

50

0
operacione f operacione m dite qendrimi m dite qendrimi f

Tabela nr 6

Operacine f Operacione m Ditëqëndrimi f Ditëqëndrimi m


356 173 286 79

Duke ju referuar të dhenave të grafikut verejme së femerat inënshtrohen me tëpër nderhyrjeve


kirurgjikale se meshkujt.Për shkak të nderhyrjeve me shumëtek femrat verejmësë edhe ditët e
qëndrimit janë me të larta setek meshkujt.Në krahasim me vitin 2012 verejme se ka një shtim të
numerit të operacioneve të kryera me kolecistit akut.

37
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

3.7. RAST STUDIMI

Një paciente rreth moshes 58 vjeçe,ankohej për dhimje ajo në fillim ishtë e moderuar,e
vazhdueshme në formen e rëndimit dhe bezdisësë dhe përqëndrohet në epigastër.Pacientja
shpesh e konsideronte dhimbjen si dhimbje stomaku sidomos në hipokondrin e djathtë,dhimbja
forcohej akoma mëtepër pas dy orësh dhe zgjaste afërshisht nga 30 minuta derinë disa
ore,pacientja tregon që dhimbja qetsohej në mënyrë spontane pas katër orësh.Qetësimii dhimbjes
mund të ndodhë ose nga zhbllokimii kanalit cistik,ose pas përdorimit të analgjezikëve ose të
antispastikëve.Pacientja kishtënauze,të vjella,dhe dhimje koke me të shpeshtagjatë natës.Pas
paraqitjes në spital u benë ekzaminimet laboratorike si:gjak kompoet,urinë komplet
glicemi,azotemi,kreatinemi,fosfotaza alkaline,bilirubinë,transaminaza,provat e heparit.Nga të
gjitha analizat u konstatua se kishtenjë rritje të leokocitozes nga 12000-15000
leukocite/mm,rritje e moderuar e bilirubinës 2-3mg/dl,rritje e transaminazave,rritje të
amilazemise dhe amilazurise,rritje e eritrosendimentit.Pasii pa një mjek ipërgjithshem
egzaminimet,e drejtoi pacientin tek një mjek nefrolog.Ai pas një egzaminimi ekografik të renave
dhe heparit dolinë konkluzion se pacientja u diagnostikua me kokicistit.Me pas pacientja ju
drejtua një kirurgu,duke bërë ekzaminime si radiografi e thjeshtë adominale,kolecistografia
orale,skaneri abdominal dhe vendosi diagnozen përfundimtare për të bërë diagnozën
diferenciale.Më pas mjeku vendosi në bashkëpunim me familjarët dhe pacientën duke shpjeguar
pacientes qëishte e nëvojshme kryerja e një nderhyrje kirurgjikale ku do te perdorte metoden
kolecistektomi totale me laparoskopi.Duke shpjeguar në lidhje me ketë ndërhyrje anët positive
dhe negative të ndërhyrjes kirurgjikale.Gjatë operacionit pacientes ju bë heqja e organit bashke
me përmbajtjen e tij e cila u realizua nëpërmjet rruges tradicionale të laparotomisë subkostale të
djathtë edhe në rruge laparoskopike.
Mbas ndërhyrjes kirurgjikale pacientja kishtë dhimbje dhe diskonfort në hipokondrin e djathtë si
rezultat I ndërhyrjes kirurgjikale.Pacientja ndjente bezdisje për shkak të vendosjes të një dreni
biliar gjatëintërventit kirurgjikal.Për shkak të ndërhyrjes mund të shtoheshe rreziku për
komplikacione pulmonare si pasojë e incizionit subpostal por pacientja nuk e pati këtë
shqetësim.Pacientja kishtë ndryshime në ushqyerje lidhur me sekretimin jo të rregullt të biles.
Pas daljes nga anestezia pacientja u vendos në pozicionin fowler,ushqyerjabëhet parenterale
derisa të filloje peristaltika.Sasia dhe ngjyra e bilës u mat cdo katër orë.
Pacientja kishte TA dhe temperature në norme.Gjatë qëndrimit në spital u perdoren qetësues për
dhimbje dhe antibiotik.Pas daljes së pacientes nga spitali mjeku e keshilloitë mbantenjë djetëtë
pasur me vitamina,proteina,të konsumontetë paktën 6 gota me uje cdo ditë,të evitonte
konsumimin e ushqimeve të skuqura,pikante dhe të yndyrshme,kripërat e tepërta si dhe pijet me
gaz,të mos ngreje pesha të rënda të ndjeke me përpikmëri oraret e medikamenteve të dhëna nga
mjeku.

38
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

4.Kapitulli IV
4.1. KONKLUZIONE
Nga studimet e kryera veme re qënë vitin 2012 nga numri total sipas gjinisë femra, meshkuj janë
104 raste me kolecistit akut të cilet sipas moshes numri total femra,meshkuj janë: meshkuj 123
,femra 391.Veme re se grupmosha e tretë femra,meshkuj nga mosha (65- e lart )kanë numrin me
të madh të pacienteve me kolecistit akut,dhe grupmosha e pare femra,meshkuj (15-24) ka numrin
me të ulet me kolecistit akut.Numriitë prekurve me kolecistit akut është me i lartënë fshat sesa në
qytet.Nga studimet e kryera opeacione me të shumta kanë kryer femrat në 274 raste dhe numrin
me të ulet kanë kryer meshkujt me 105 raste.Nga studimet e kryera veme re setek pacientët me
kolecistit akut numrin me të lartëtë rasteve zenë femrat dhe me të ulet meshkujt.

4.2. REKOMANDIM

Mbas studimit dhe duke u mbështëtur në literaturën përkatëse rekomandoj:

- Që të krijohet një bazë të dhënash më të sakta në lidhje me pacientët që operohen me


kolecistit akut.

- Të bëhet një edukim shëndetësor në popullatë në rrugë të ndryshme vizive auditive në


lidhje me ushqyerjen, peshën, jeten sedentare etj.

- Të bëhet një edukim shëndetësor në lidhje me faktoret e riskut që janë


5F,fat,female,fertility,family,fifty.

- Të bëhet një kontrolli herëpashershëm i popullatës që mund të jetë e lidhur me sëmundjen


e kolecistitit akut.

- Tëbëhet edukimi shendetsor i paciantëve qëtë mos arrijnëtek operacionet e vonuara por te
kryejnë operacionet e hereshme kur eshte e nevojshme.

- Të diagnostikohen në kohë kolecistiti akut.

- Të bësh një kujdes infermieror të saktë, duke filluar që me pregatitjen preoperatore dhe
kujdesin postoperator në lidhje me komplikacionet dhe rehabilitimin

39
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

BIBLIOGRAFIA
Bibliografi është referuar :
Në google dhe wikipedia
Materiali dhe metodat dhe rastin e studimit është marrë në Spitalin Rajonal
Durrës,në pavionin e kirurgjisë.
1.Mastery of Endoscopic and Laparoscopic Surgery
2.Laparoskopic Surgery of the Abdomen Bruse V. MacFadyn,JR..MD
3.Intraperitoneal and Intravenous Routes for Pain Relief in Laparoscopic
Cholecystectomy Samar
4.The Effekt of Intraperitoneal Local Anesthesia in Laparoscopic Cholecystetomy
5.Pain after Laparoscopic Cholecystectomy. Characteristics and effect of
Intraperitoneal
6.Advancet laparoscopi training and outcomes in laparoscopic cholecystectomy
Linda Bohacek,MD
7.Strasberg,S.M(2008) Acute Calculous Cholecystitis New England Journal of
Medicinë 358(26)
8.Chen,L:Tao,S.F:Peng,S.Y (2005) Patients quality of life after laparoscopic or
open cholecystectomy Journal of Zhejiang University SCIENCE
9.Preincisional Dextromethorphan Treatment Decreases Posoperative Pain and
OpioidRequirement after laparoscopic cholecystectomy Ching-Tang Eu:Chun-
Chang Yeh
10.Tips and Techniques in Laparoscopic Surgeery; Jean-Louis Duluq
11.Stransberg,S.M(2008).”Acute Calculous Cholecystitis”.Nee England Journal of
Medicine 358(26):
12.Velanovich,V.(2000) Laparoskopic vs open surgery: A preliminary comparison
of quality-of-life out comes. Surgical endoscopy.
13.Banz,V;Gsponer,T;Candinas,D;Guller,U (2011).”Population-Based Analysis of
4113 Patients eith Acute cholecystitis”Annals of Surgery 254.
14.Gurusamy,K.S;Samraj.K(2006).Early versus delayet laparascopic
cholecysectomy for acut cholecystitis.In Gurusamy,KurinchiSelvan.”Cochran
database of systematic.

40
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

PERMBAJTJA

FALENDERIME………………………………………………………………………………...2

ABSTRAKTI………………………………………………………………………………….3

QËLLIMI I STUDIMIT………………………………………………………………………...4
OBJEKTIVAT…………………………………………………………………………………...4

HYRJE…………………………………………………………………………………………...5

LISTA E FIGURAVE…………………………………………………………………………...6

LISTA E TABELAVE…………………………………………………………………………..7

KAPITULLI I – SFONDI TEORIK

1.1.ANATOMIA………………………………………………………………………………....8
1.2.FIZIOLOGJIA……………………………………………………………………………...10
1.3.ETIOPATOGJENEZA…………………………………………………………………….11
1.4.FORMAT E KOLECISTITIT AKUT DHE KLINIKA………………………………….13
1.5.EKZAMINIMI FIZIK……………………………………………………………………...17
1.6.DIAGNOZA………………………………………………………………………………...17
1.7.LAPAROSKOPIA………………………………………………………………………….21
1.8.TRAJTIMI………………………………………………………………………………….26
1.9.KUJDESI INFERMIEROR……………………………………………………………….29

KAPITULLI II

MATERIALET DHE METODAT……………………………………………………………32

41
Kolecistiti akut, klinika, trajtimi dhe kujdesi infermieror në Spitalin Rajonal Durrës

KAPITULLI III –REZULTATE DHE DISKUTIME

3.1.RAPORTI FEMRA/MESHKUJ VITI 2012…...………………………………………….33


3.2.RAPORTI NE BAZE TE MOSHES VITI 2012………………………………………….34
3.3.OPERACIONE TE KRYERA DHE DITE QENDRIMI VITI2012…………………….35
3.4.RAPORTI FEMRA/MESHKUJ VITI 2013…..…………………………………………36
3.5.RAPORTI NE BAZE TE MOSHES VITI 2013………………………………………….37
3.6.OPERACIONE TE KRYERA DHE DITE QENDRIMI VITI 2013……………………38
3.7.RAST STUDIMI…………………………………………………………………………...39

KAPITULLI VI
4.1.KONKLUZIONE………………………………………………………………………….40
4.2.REKOMANDIM…………………………………………………………………………..40

BIBLIOGRAFIA………………………………………………………………………………41

42

You might also like