Petrol Bazlı Çamur Uygulaması

İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı

Emre Doğan
İSG Uzmanı
NET Analiz İş Sağlığı ve Güvenliği

19.06.2019
Rev : 1.0
 Sondaj Akıskanları
,
Atık Yönetimi

Hakkımızda

GEOS, merkezi Ankara Türkiye’de bulunan, tam kapsamlı sondaj akıskanları servis
saglayıcısıdır. GEOS, sagladıgı genis ürün ve servis (spud çamurundan, petrol bazlı
sondaj sıvılarına kadar ve titresimli eleklerden sondaj atıkları yönetimine kadar) ile
Sondaj Akıskanları Sektoru içinde önemli bir yere sahiptir

Hizmetlerimiz

Müsterilerine mükemmel hizmet sunmak hedefi ile sunulan hizmetler:

• Sondaj Akıskan Sistemleri ve Ürünleri

• Katı Madde Kontrolü ve Sondaj Atıkları Yönetim Sistemleri
• Kalite Kontrol ve Laboratuvar Hizmetleri
• Sondaj Sıvısı Kursu ve sektörel diger kurslar

Neden GEOS

Basarımız kaynagı, yetenekli ve tecrübeli mühendislerimiz, yüksek ürünlerimiz,

yenilikçi çökümlerimiz ve vakitli teslimatlarımızdır. GEOS, çevresel ayak izini
azaltmak ve müsterileri ve yerel yönetmeliklerle ortak hedeflere ulasmak için en
yüksek çevre standartlarıyla çalısmaktadır.

Hizmetlerimizin her alanında Arastırma ve Gelistirme çalısmaları yapmak

kabiliyetinde ve karalılıgındayız. Sektöre yenilikçi çözümler sunmak için GEOS
Teknoloji Merkezi (GTC) kurulmustur.

www.geosdfc.com
 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

İçindekiler
Petrol Bazlı Sondaj Sıvısı ....................................................................................................................... 6

Kullanılan Kimyasallar ............................................................................................................................ 7

Sondaj Sıvısı Kimyasalları ................................................................................................................. 7

Laboratuvar Kimyasalları .................................................................................................................. 7

Güvenlik Bilgi Formu Özeti .................................................................................................................. 8

Sağlık ve Güvenlik Riskleri .................................................................................................................. 11

Solunum Yolu İle Oluşan Riskler .................................................................................................. 11

Temas Yolu İle Oluşan Riskler....................................................................................................... 12

Kaza Riskleri ............................................................................................................................................ 15

Parlama ................................................................................................................................................ 15

Kayganlık ............................................................................................................................................. 15

Ortama Yönelik Korunma Yöntemleri ............................................................................................ 16

Sirkülasyon Sistemindeki Önlemler ............................................................................................ 16

Laboratuvardaki Önlemler ............................................................................................................. 16

Kişisel Koruyucu Donanımlar............................................................................................................. 17

Eldiven.................................................................................................................................................. 17

Koruyucu Giysi ................................................................................................................................... 17

Koruyucu Gözlük............................................................................................................................... 17

Solunum Koruyucu (Toz/Aerosol) ............................................................................................... 18

Solunum Koruyucu (Gaz/Buhar) .................................................................................................. 19

Temizlik Önlemleri ................................................................................................................................ 21

Petrol Bazlı Sondaj Sıvısı Sayfa: 5 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Petrol Bazlı Sondaj Sıvısı

Petrol Bazlı Sondaj Sıvısı (PBSS), adından da anlaşılacağı üzere, ana fazı petrol türevi olan
(yaygın kullanılan motorin) sondaj sıvılarıdır. Petrol Bazlı Sıvıların aşağıda
sayabileceğimiz olumlu etkileri nedeniyle risklerine rağmen tercih edildiğini
söyleyebiliriz:

• Yağlanmayı artırarak sürtünmeyi azaltmak

• Kuyu stabilitesini artırmak
• Daha etkin temizlik sağlamak

İnvert emülsiyon formunda akışkanlar olan PBSS için dış faz petrol türevi iken iç faz
sudur. Bu dengeyi koruyabilmek için ise emülsiyon yapıcı kimyasallar kullanılmaktadır.
Tüm bu kimyasallar ve dış faz olan petrol bazlı baz sıvı, insan ile temas ettiğinde çeşitli
seviyelerde sağlığı tehdit etmektedir.

Petrol Bazlı Sondaj Sıvıları aromatik hidrokarbon muhtevasına göre üç gruba ayrılabilir

• Grup I: yüksek aromatik içerikli sıvılar. Bu kategori ham petrol, dizel ve mineral
yağları içerir. Bu sıvılar ham petrolden rafine edilir ve yüzde 5 ila 35 arasında
toplam aromatik seviyeler içerir.
• Grup II: orta aromatik içerikli akışkanlar. Bu kategori, ham petrolden üretilen
ve toplam aromatiklerin yüzde 0,5 ila 5 arasında olduğu ve genellikle "düşük
toksisiteli mineral yağ" olarak bilinen ürünleri içermektedir.
• Grup III: düşük aromatik içerikli sıvılar. Bu grup, kimyasal reaksiyonlar ve %
0.5'in altında toplam aromatik seviyeler içeren yüksek oranda rafine edilmiş
mineral yağları ve % 0.001'in altındaki polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH)
seviyelerini içeren sıvıları içerir.

Petrol Bazlı Sondaj Sıvısı Sayfa: 6 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Kullanılan Kimyasallar
Sondaj Sıvısı Kimyasalları
• ID-FL 650 PB
• ID-MUL P 250 – Birincil emisyon yapıcı
• ID-MUL P 350 – Yüksek sıcaklık emisyon yapıcı
• ID-MUL S 250 – İkincil emisyon yapıcı
• ID-MUL S 350 – Yüksek Sıcaklık İkincil emisyon yapıcı
• ID-OM CLYVIS – Organofilik kil
• ID-OM MUL ONE
• ID-OM RM – LSR Viscosifier
• ID-OM THIN
• Kalsiyum Klorür (CaCl2)

Laboratuvar Kimyasalları
• Isopropanol
• Ksilen
• Dizel

Kullanılan Kimyasallar Sayfa: 7 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Güvenlik Bilgi Formu Özeti

Ürün
KKD İkaz Risk ve Emniyet Uyarıları
İsmi
ID-FL 650

Gözleri ve cildi tahriş edicidir. Solunduğunda ve cilt ile temasında

alerji yapabilir. Gözle Temas: Hemen bol su ile en az 15 dakika
yıkayınız. Tıbbi yardım isteyin.

Ciltle Temas: Kirlenmiş giysileri dikkatlice çıkarın. Etkilenen

bölgeyi sabun ve suyla yıkayın. Cilt tahrişi yaşanırsa tıbbi yardım
ID-MUL P 250

isteyin. Solunması halinde: Kişiyi temiz havaya çıkarın ve

dinlendirin. Solunum tahrişi varsa veya başka semptomlar ortaya
çıkarsa tıbbi yardım alın. Yutulması halinde: Ağzını suyla yıkayın.
Hastayı rahat tutun ve tıbbi yardım alın. Kusmaya neden
olmayın."
ID-MUL P 350

Gözleri ve cildi tahriş edicidir.

ID-MUL S 250

Gözle Temas: Hemen bol su ile en az 15 dakika yıkayınız. Tıbbi

yardım isteyin.

Ciltle Temas: Kirlenmiş giysileri dikkatlice çıkarın. Etkilenen

bölgeyi sabun ve suyla yıkayın. Cilt tahrişi yaşanırsa tıbbi yardım
ID-MUL S 350

isteyin. Solunması halinde: Kişiyi temiz havaya çıkarın ve

dinlendirin. Solunum tahrişi varsa veya başka semptomlar ortaya
çıkarsa tıbbi yardım alın. Yutulması halinde: Ağzını suyla yıkayın.
Hastayı rahat tutun ve tıbbi yardım alın. Kusmaya neden
olmayın."

Tahriş Edici Yanıcı Çevreye Zararlı Sağlığa Zararlı

Güvenlik Bilgi Formu Özeti Sayfa: 8 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Ürün
KKD İkaz Risk ve Emniyet Uyarıları
İsmi
ID-OM CLYVIS

"Gözleri ve cildi tahriş edicidir. Yutulması halinde akciğerde

hasara neden olabilir. Kronik maruziyet ciltte kuruluğa veya
-
çatlamaya neden olabilir. Gözle Temas: Hemen bol su ile en az
15 dakika yıkayınız. Tıbbi yardım isteyin.

Ciltle Temas: Kirlenmiş giysileri dikkatlice çıkarın. Etkilenen

ID-OM MUL ONE

bölgeyi sabun ve suyla yıkayın. Cilt tahrişi yaşanırsa tıbbi yardım

isteyin. Solunması halinde: Kişiyi temiz havaya çıkarın ve
- dinlendirin. Solunum tahrişi varsa veya başka semptomlar ortaya
çıkarsa tıbbi yardım alın. Yutulması halinde: Ağzını suyla yıkayın.
Hastayı rahat tutun ve tıbbi yardım alın. Kusmaya neden
olmayın."
ID-OM RM

"Gözleri ve cildi tahriş edicidir.

ID-OM THIN

Gözle Temas: Hemen bol su ile en az 15 dakika yıkayınız. Tıbbi

yardım isteyin.

Ciltle Temas: Kirlenmiş giysileri dikkatlice çıkarın. Etkilenen

bölgeyi sabun ve suyla yıkayın. Cilt tahrişi yaşanırsa tıbbi yardım
KALSİYUM

isteyin. Solunması halinde: Kişiyi temiz havaya çıkarın ve

KLORÜR

dinlendirin. Solunum tahrişi varsa veya başka semptomlar ortaya

çıkarsa tıbbi yardım alın. Yutulması halinde: Ağzını suyla yıkayın.
Hastayı rahat tutun ve tıbbi yardım alın. Kusmaya neden
olmayın."

Tahriş Edici Yanıcı Çevreye Zararlı Sağlığa Zararlı

Güvenlik Bilgi Formu Özeti Sayfa: 9 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Ürün
KKD İkaz Risk ve Emniyet Uyarıları
İsmi
KSILEN

"Gözleri ve cildi tahriş edicidir.

ISOPROPANOL

Gözle Temas: Hemen bol su ile en az 15 dakika yıkayınız. Tıbbi

yardım isteyin.

Ciltle Temas: Kirlenmiş giysileri dikkatlice çıkarın. Etkilenen

bölgeyi sabun ve suyla yıkayın. Cilt tahrişi yaşanırsa tıbbi yardım
isteyin. Solunması halinde: Kişiyi temiz havaya çıkarın ve
DİZEL

dinlendirin. Solunum tahrişi varsa veya başka semptomlar ortaya

çıkarsa tıbbi yardım alın. Yutulması halinde: Ağzını suyla yıkayın.
Hastayı rahat tutun ve tıbbi yardım alın. Kusmaya neden
olmayın."

Tahriş Edici Yanıcı Çevreye Zararlı Sağlığa Zararlı

Güvenlik Bilgi Formu Özeti Sayfa: 10 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Sağlık ve Güvenlik Riskleri

Solunum Yolu İle Oluşan Riskler
Sondaj sıvıları genellikle açık bir sistemde tanklar içerisinde yüksek sıcaklıklarda üzerinde
buhar, aerosol ve / veya toz kombinasyonuna yol açacak şekilde karıştırılır. Su bazlı sıvılar
söz konusu olduğunda buharlar su buharı ve çözünmüş katkı maddelerini içerir. PBSS
söz konusu olduğunda, buharlar düşük kaynama noktalı hidrokarbon fraksiyonundan
(parafin, olefinler, naftenler ve aromatikler) oluşabilir ve buğu kullanılan hidrokarbon
fraksiyonunun damlacıklarını içerir.

Her ne kadar hidrokarbon fraksiyonu, ihmal edilebilir miktarda düşük kaynama

noktasında benzen, toluen, etil benzen ve ksilenler (BTEX) gibi bilinen tehlikeli bileşenleri
içerebilse de, bunların buhar fazında potansiyel olarak daha yüksek konsantrasyonlarda
buharlaşmaktadır.

Yüksek konsantrasyonda oluşan hidrokarbon buharlarının solunması sonucu renal,

hepatik, nörolojik, immünolojik ve pulmoner toksisite ile ilişkilendirdiğini bildirilmiştir.
(McDougal, 2000). Ayrıca cildi ve sümük zarını tahriş edicidir. ATSDR (Agency for Toxic
Substances and Disease Registry) (1999a), solumaya maruz kalmayla ilişkili bazı sağlık
etkilerini şöyle bildirmiştir:

• Nörolojik etkiler
• Kanserojenite
• Hematolojik etki
• İmmünolojik etki
• Lenforetiküler etkiler
• Pulmoner etkiler

Belirti ve semptomlar:
Kısa Süreli Maruziyet:
• Baş dönmesi,
• Baş ağrısı,
• Uyku hali,
• Bulantı

Uzun Süreli Maruziyet:

• Hafıza kaybı,
• Kalıcı beyin hasarı,
• Karaciğer-böbrek rahatsızlıkları

Sağlık ve Güvenlik Riskleri Sayfa: 11 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Temas Yolu İle Oluşan Riskler

Kimyasalların çoğu cilt yoluyla kolayca emilir ve sağlık etkilerine neden olabilir. Sondaj
sıvıları açık bir sistemde sirküle edildiğinden, dermatit ve cilt tahrişine neden olan
maruziyet olasılığı yüksektir. Birçok çalışma, kimyasalların cilt yoluyla emiliminin, çalışan
tarafından fark edilmeden ortaya çıkabileceğini göstermektedir. Genel olarak
bakıldığında cilt, akciğerden daha fazla maruziyet noktası olmaktadır.

Sondaj sıvıları ile cildin teması dermatit olarak

adlandırılan derinin iltihaplanmasına neden
olabilir. Dermatitin belirti ve semptomları:
• Kaşıntı,
• Kızarıklık,
• Şişme,
• Kabarcıklar
gibi değişiklikleri içerebilir.

Petrol hidrokarbonları ciltteki doğal yağları temizleyerek kuruma ve çatlamalara neden

olur. Bu sayede, bileşikler ciltte tahrişe ve dermatite yol açacak şekilde nufüz eder. Bazı
kişiler bu etkilere karşı özellikle duyarlı olabilir. Gazyağı ve dizel gibi bu bileşikleri içeren
petrol türevleri cildi açıkça tahriş eder.

PBSS hidrokarbon bileşenlerinin tahrişine ek olarak, bazı sondaj sıvısı katkı maddeleri de
tahriş edici, aşındırıcı veya hassaslaştırıcı özelliklere sahip olabilir (Cauchi, 2004). Örneğin,
kalsiyum klorür tahriş edici özelliklere sahiptir ve çinko bromür aşındırıcıdır.

Belirti ve semptomlar:
Kısa Süreli Maruziyet:
• Cilt kuruması,
• Çatlama,
• Tahriş
Uzun Süreli Maruziyet:
• Yağsızlaşma,
• Duyarlılık,
• Egzama,
• Cilt kanseri

Sağlık ve Güvenlik Riskleri Sayfa: 12 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Tablo 1 Maruziyet Bölgeleri

Bölge Açıklama

Eldivenler ve tulum arasındaki alan. Tulumunun eldivenlerinin içinde

Bilekler olduğundan emin ol. Bileklerinizi kapatmak için uzun eldivenler veya
başka uygun koruma kullanın.

Dirsekler Islak kıyafetlerden dolayı. Islanınca elbiselerini değiştir.

Dizler Islak kıyafetlerden dolayı. Islanınca elbiselerini değiştir.

Kimyasalların yıkanmamasından dolayı. Yüzünüzde kimyasal maddeler

Yüz bulunduğundan şüpheleniyorsanız, hemen yıkayın! Sıçrama olasılığı varsa
yüz siperi kullanın.

Sağlık ve Güvenlik Riskleri Sayfa: 13 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Göz teması geçici tahrişe neden olabilir. Göz derhal yıkanmazsa geri
dönüşü olmayan bir hasara neden olabilir.

Gözde lens takılı ise hemen çıkarılmalı ve bol su ile yıkanmalıdır.

Kimyasal için kullanılan göz solüsyonu da kullanılabilir.

Sağlık ve Güvenlik Riskleri Sayfa: 14 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Kaza Riskleri
Parlama
Uçucu petrol türevleri sağlık açısından tehlikelere sebep olmakla birlikte uçucu ve kolay
buharlaşır özelliğe sahip olduklarından sondaj sahasında bulunan buharların patlayıcı
karışımlar oluşturma ihtimali çok yüksektir.

Sondaj akışkanının kendisi, içeriğindeki kimyasalları ve laboratuvarda kullanılan

kimyasalların alevlenebilir özellikleri dikkate alındığında ısı, kıvılcım, açık alev ve sıcak
yüzeylerden uzak tutulması ve statik elektriklenmeye karşı gerekli önemin gösterilmesi
gerekmektedir.

Tablo 2 Petrol Bazlı Sondaj Sıvıları Baz Sıvılarının Temel Özellikleri

Baz Sıvı Mazot BP 83HF BP 83HF

Parlama Noktası, °C 66-80 72 100

Buhar basıncı, mbar @ 60°C 1-2,5 2.17 0.325

Aromatikler, %ağ 20-25 2 4

PCA*, ppm 1500-200 < 50 < 100

Sülfür, ppm 500 10 100

*Polisiklik Aromatik

Kayganlık
PBSS su bazlı sondaj sıvısına göre daha kaygan özelliğe sahip olması
sebebi ile kaymaya bağlı riskleri de beraberinde artırır.

• Çalışma alanında sızıntı olmasının önüne geçilmeli

• Çalışma yüzeylerinin kaydırmazlığı sağlanmalı
• Çalışanlara koşullara uygun KKD temin edilmeli

Kaza Riskleri Sayfa: 15 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Ortama Yönelik Korunma Yöntemleri

PBSS ile çalışma yapılan sondaj kuyularında öncelikli olarak sondaj başlamadan kule
hazırlıklarının tamamlanması gerekir. Bu hazırlıkların aşağıdaki bölümler için ayrı
KONTROL LİSTELERİ oluşturularak kontrolü sağlanmalıdır:

• Tank, Vana ve Olukların Kontrolü

• Lokasyon Betonu ve Havuzlar
• Kule Genel Hazırlıkları
• Titreşim Elekleri ve Aktarım Hatları
• Dekantörler
• Laboratuvar

Sirkülasyon Sistemindeki Önlemler

PBSS ile yapılan çalışmalarda genel kontrollerin dışında maruz kalmamak adına dikkat
edilmesi gereken genel öneriler:

• Tank ve hatların üzerlerinin kapalı olmasına özen

gösterin
• Elekler bölgesinde bireysel çalışmayı minimum
seviyede tutun ve uzun süreli çalışma esnasında
muhakkak solunum maskesi kullanın
• Havalandırmanın yetersiz olduğu alanlarda
muhakkak solunum maskesi kullanın
• Sondaj sıvısı ile teması minimuma indirin

Laboratuvardaki Önlemler
Laboratuvar testleri yapılırken zararlı buharların solunmaması için çeker ocak
kullanılması gerekir.

• Ocakla çalışırken kimyasal maddeler, çeker

ocağın ön kısmından en az 15 cm içeriye
konuşmalıdır ve çeker ocağın camı mümkün
olduğunca kapalı tutulmalıdır.
• Patlayıcı yanıcı kimyasal maddeler ile ocak
içinde çalışırken kullanılacak tüm
ekipmanların elektrik bağlantısı önceden
yapılmalıdır.
• İç elektrik sistemi dikkatli bir biçimde
bağlanmalı bütün elektrik düğmeleri, elektrik
çıkışları, su ve gaz vanaları çeker ocağın dışına
yerleştirilmelidir.

Ortama Yönelik Korunma Yöntemleri Sayfa: 16 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Kişisel Koruyucu Donanımlar

Eldiven
Uzun kollu eldivenler:

• Kimyasallarla temasta kullanılan eldivenler

aşağıda bulunan standart piktogramları
bulundurması gerekir.
• El bileği etrafındaki alanın farkında olun. Cildin
maruz kalmasını önlemek için eldivenler ile tulum
(tulum eldivenlerin altında) arasında bir bütünlük
olduğundan emin olun.
• Farklı malzemeler çeşitli maddelere direnç
gösterme yeteneğine sahip olduklarından, doğru
eldivenin seçilmesi kimyasal maruziyetini
önlemek açısından önemlidir. Yanlış eldiven
giymek, hiç eldiven kullanmamaktan daha kötü
olabilir.

Koruyucu Giysi
• Tek kullanımlık tulum
• Uzun süreli temastan kaçınmak için
ıslanırsa giysileri çıkarın
• Bariyer kremi, su bazlı yağa dayanıklı

Koruyucu Gözlük
• Sıçrama / maruz kalma ihtimaline karşı tam
koruma sağlayan koruyucu gözlük (goggle)

Kişisel Koruyucu Donanımlar Sayfa: 17 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Solunum Koruyucu (Toz/Aerosol)

Bir partikül filtresi, solunan havadan gelen katı ve sıvı parçacıkları filtreler. Partikül
filtreleri, efektif olarak üç filtre sınıfına ayrılır; P1 (düşük), P2 (orta) ve P3 (yüksek).
Ortamda bulunan toz miktarına göre belirlenir.

Tablo 3 Toz/Aerosol Maskeleri Özellikleri

Maruz Kalma
Seviye Tehlike Örnek
Seviyesi*

Toz, buğu, su ve yağ bazlı Zararsız partiküllerle

FFP1 4
buğular/aerosoller çalışma

Talaş, kaynak, plastik (PVC

Toksik tozlar, buğu, su ve yağ
FFP2 hariç), biyokimyasal 10
bazlı nem ve aerosoller
karışımlar (bakteri, mantar)

Toksik ve kansorejen tozlar,

Toksik metaller,
FFP3 buğu, su ve yağ bazlı nem ve 20
biyokimyasal karışımlar
aeroseller
* (5 mikron x WEL)

Kişisel Koruyucu Donanımlar Sayfa: 18 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Solunum Koruyucu (Gaz/Buhar)

Bir gaz/buhar filtresi, zararlı gaz ve buharları solunan havadan filtreler.

Gaz/buhar filtreleri, korunan gazlara göre üretildiği için farklı çeşitleri vardır.

Gaz / buhar filtreleri üç sınıfta değerlendirilir. Hepsi eşit derecede filtreleme yapar, ancak
çalışma süresi değişir. Sınıf 1 (düşük kapasite,% 0,1 hacim), Sınıf 2 (orta kapasite,% 0,5
hacim), Sınıf 3 (yüksek kapasite),% 1,0 hacim).

Tablo 4 Toz/Aerosol Maskeleri Özellikleri

Filtre
Tipi/Renk Tanımlama Örnek
Kodu

Kaynama noktası 65°C üzerinde olan

toluen, benzenksilen, stiren,
A organik gaz, buhar ve belirli
tutkal, tiner
hidrokarbon

Kaynama Noktası 65°C’nin altında asitaldehit, aseton, bütan,

AX
olan organik gazlar ve buharlar dietileter, diklarometan

klor, nitrojendioksit, hidrojen

siyanid, hidroklorik asit,
B İnorganik gazlar ve buharlar
siyanür bileşikleri, fosfor,
fosforik asit

nitrik asit, propionik asit, sülfür

E Gazlar ve asit buharları
dioksit, sülfirirk asit

K Amonyak ve organik türevleri Metilamin, etilamin, dietilamin

Yetersiz havalandırılan alanlarda ABEP3 / ABEKP3

kombinasyonlu filtreli tam veya yarım yüz maskesi
kullanılması önerilir.

Ürün sınıflandırmasından bağımsız olarak, kristal silika

içeren toza maruz kalma ihtimalinin
olduğu işlemlerde daima P3 filtresi
kullanılmalıdır.

Elekler ve tanklar bölgesinde

çalışırken daima solunum
koruyucunuzu kullanın ve uzun
süre maruz kalmaktan kaçının.

Kişisel Koruyucu Donanımlar Sayfa: 19 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Filtrelerin ne sıklıkta değişmesi gerekir?

Partikül filtresinde, filtrelenen partiküller hava direncini

artırarak nefes alıp verme güçlüğü yaşatıyor ise verimliliği
düşmüş ve değişmesi gerektiğine işarettir.

Gaz/buhar filtreleri sınırlı kapasiteye sahiptir ve açıldığı anda

aktifleştiği için zamanla etkinliği azaltılacaktır. Bir gaz/buhar
filtresinin ömrü aynı zamanda depolama, sıcaklık, nem ve
konsantrasyon gibi faktörlere de bağlıdır. Gaz/buhar filtreleri
düzenli olarak ve en geç içeri giren kirleticilerin kokusunu
veya tadını hissedebildiğiniz zaman değiştirilmelidir. Genel
bir ipucu, herhangi bir şeyi hissedene kadar geçen süreyi
kaydetmektir. Bir dahaki sefere, filtreyi bu saate ulaşmadan
önce değiştirebilirsiniz.

Kişisel Koruyucu Donanımlar Sayfa: 20 / 21

 Petrol Bazlı Çamur Uygulaması 19.06.2019
İş Güvenliği ve Sağlığı Ek Kitabı Rev : 1.0

Temizlik Önlemleri
PBSS ile yapılan çalışmalarda en yaygın cilt tahrişi kaynaklarından biri, tulumların ve
güvenlik kıyafetlerinin yetersiz yıkanmasından kaynaklanmaktadır. Düzgün yıkanmazsa,
iş elbisesi, bir sonraki giyildiğinde deride tahrişe neden olabilecek bulaşımı barındırır.

PBSS ile kirlenmiş giysiler yıkanırken aşağıdaki prosedürler önerilir:

• Çamaşır makinelerini aşırı yüklemeyin.

• PBSS bulaşımlı giysiler için bir yıkayıcı belirleyin. PBSS ile kirlenmemiş olan
giysiler daima ayrı bir yıkayıcıda yıkanmalıdır.
• Kirlenmiş çamaşırları yıkarken, çamaşırları sıcak su ve deterjan kullanarak en
az iki yıkama programından geçirin. Kirlenme yüksek derecede ise, ek
yıkamalar gerekli olabilir.
• Ek yıkamalar mümkün veya pratik değilse, bulaşım olan giysileri yıkamadan
bir iki saat önce çamaşır deterjanına bastırın.

Temizlik Önlemleri Sayfa: 21 / 21