You are on page 1of 8

Servetifünun ve Fecriati Dönemi Çıkmış Sorular 3.

Bu parçada sözü edilen şair ve yazar aşağıdaki-


PDF lerden hangisidir? (2007)
A) Hamdullah Suphi
Aşkın ikinci plana atıldığı bu romanda toplumsal ha- B) Tevfik Fikret
yata yer verilmiş olması, bu yapıtın en önemli özelliği- C) Cenap Şahabettin
dir. Romanda Ahmet Cemil, yalnız iç dünyasıyla değil, D) Abdülhak Hâmit
bağlı bulunduğu toplumsal çevreyle birlikte verilmiştir. E) Süleyman Nazif
Okurken onun, çocukluğundan bu yana hangi toplum-
sal çevrede yetiştiğini, aile ve okul hayatını, karşılaştığı 4. Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
sıkıntıları bütün ayrıntılarıyla öğreniyoruz. Bu genç şai- (2007)
rin yeni bir şiir yaratmak için neler düşündüğünü, ver- A) Mehmet Rauf’un Eylül adlı yapıtı edebiyatımızdaki
diği mücadeleleri, düşmanı olan eski edebiyat taraftar- ilk psikolojik roman olarak nitelendirilmektedir.
larının ve o devir basın hayatının iç yüzünü görüyoruz. B) Halide Edip, Ateşten Gömlek adlı yapıtında Kurtuluş
Bu bakımdan yapıtı, o dönemin ve Doğu ile Batı edebi- Savaşı yıllarını yansıtmıştır.
yatları arasındaki düşünce çatışmasının romanı olarak C) Namık Kemal’in Cezmi adlı yapıtı edebiyatımızdaki
da kabul edebiliriz. ilk tarihî roman örneğidir.
1. Bu parçada özellikleri anlatılan roman ve yazarı D) Nâbizâde Nâzım’ın Karabibik adlı yapıtı, köyü ve
aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? (2006) köylüyü anlatan yapıtların ilk örneklerindendir.
A) Eylül – Mehmet Rauf E) Aşk-ı Memnu, Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun
B) Şıpsevdi – Hüseyin Rahmi Gürpınar yanlış Batılılaşma konusunu işlediği bir yapıtıdır.
C) Paris’te Bir Türk – Ahmet Mithat
D) Mai ve Siyah – Halit Ziya Uşaklıgil (I) Fransız realist ve natüralistlerinden etkile-
E) Hayâl İçinde – Hüseyin Cahit Yalçın nen (II) Tanzimat Dönemi yazarı (III) Halit Ziya Uşaklı-
gil, aydın çevreyi anlattığı (IV) Mai ve Siyah adlı (V) ro-
manında yabancı sözcük ve tamlamalarla yüklü bir dil
Bir dergi çevresinde toplanan, yeni bir duyarlığı, yeni kullanmıştır.
bir şiir dilini yerleştirmeye çalışan bu şairlerin şiirleri, 5. Yukarıdaki numaralanmış sözlerin hangisinde
bir arayış döneminin bütün karışık etkilerini içermekte- bilgi yanlışı vardır? (2007)
dir. Romantik ve simgecidirler. Onların şiirlerinde, A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
düşle gerçek çatışması, karamsarlık, kaçış temaları
egemendir. Hem dönemin siyasal koşulları hem de be- 6. Aşağıdakilerden hangisi, Edebiyat-ı Cedîde şair-
nimsedikleri sanat anlayışı, onların içine kapalı, bireyci lerinin bir özelliği değildir? (2008)
bir şiire yönelmelerine yol açmıştır. A) Romantik ve simgeci olma
2. Bu parçada tanıtılan şairler aşağıdakilerin han- B) Şiirlerini halk dilinin söz değerleriyle biçimlendirme
gisi içinde yer alır? (2006) C) Yoğun bir duygusallık yaşama
A) Tanzimatçılar D) Kendilerine özgü bir şiir dili oluşturma
B) Edebiyat-ı Cedîdeciler E) Doğayı önemli bir anlatım aracı olarak kullanma
C) Fecr-i Âticiler
D) Yedi Meşaleciler Ben, sanatta bir akıma bağlanmaya karşıyım. Çünkü
E) Milli Edebiyatçılar her akımın öncüsü aslında bir kişidir. Ondan sonra ge-
lenler de aynı yolu izleyerek akımın öncüsünü taklit
Çıkardıkları derginin adıyla anılan bir yazarlar toplulu- etmekten başka bir şey yapmaz. Bu bağlamda şiir
ğunun üç büyük temsilcisinden biridir. Şiirlerinde kur- akımı da olamaz. Çünkü bu da bir çeşit taklit zinciridir.
duğu özgün imgelerle dikkat çeken, konularını daha İşte … böyle bir zincirin halkası olmaktan kaçınmış,
çok doğadan alan, ülkemizde sembolizmin öncüsü sa- belirli bir akım içinde yer almamıştır.
yılan bir şairdir. Şiir dışında yolculuk yazıları, piyesler, 7. Bu parçada öne sürülen düşünceye göre boş bı-
makaleler de yazmış olmasına karşın şiir ve özdeyişle- rakılan yere aşağıdaki adlardan hangisi getirilmeli-
riyle tanınan bir sanatçımızdır. dir? (2009)
A) Cenap Şehabettin
B) Faruk Nafiz Çamlıbel
C) Mehmet Âkif Ersoy
D) Oktay Rifat
E) Ece Ayhan
Servet-i Fünun edebiyatında (I) sürrealizm akımının et- Servetifünûn şiiri ile Fecriatî şiirinin başlıca özellikleri
kileri görülür. Bu yolla şiirde yeni bir duygu, hayal ve arasında ilk olarak, kullanılan malzemedeki birlik dik-
estetik anlayışı oluşturulur. Servet-i Fünun edebiyatının kati çeker. (I) Fecr-i Âtî şiirinin başlıca temaları, Ser-
sanatçıları (II) dili sadelikten uzaklaştırmışlar- vet-i Fünûn şiirinde olduğu gibi, aşk ve doğa-
dır. (III) Aruz ölçüsünü, kullandıkları dile başarıyla uy- dır. (II) Aşk kadar doğa betimlemeleri de tümüyle öz-
gulamaları, onların bir başka özelliğidir. Batı edebiya- neldir. (III) Dilde Servetifünûncuların tuttuğu yol be-
tında gelişen (IV) sone, terzarima gibi nazım şekillerini nimsenerek şiir diline Arapça ve Farsçadan yeni söz-
kullanmış, ayrıca (V) klasik şiirin nazım biçimlerinden cükler alınmış, konuşma dilinden uzaklaşılmış-
biri olan müstezadı değiştirerek “serbest müstezat” adı tır. (IV) Vezin, yine aruzdur. (V) Ancak Fecriatîciler
verilen bir nazım biçimi oluşturmuşlardır. de Servetifünûncular gibi sembolik şiirden uzak dur-
8. Bu parçadaki bilgi yanlışının giderilmesi için aşa- muştur.
ğıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır? (2009) 11. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden han-
A) I.nin yerine “parnasizm ve sembolizm akımlarının” gisinde bilgi yanlışı vardır? (2010)
getirilmeli A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
B) II.nin yerine “dilde sadeleşme düşüncesini savun-
muşlardır” getirilmeli 12. Tevfik Fikret’in şiirlerinin özellikleriyle ilgili
C) III.nün yerine “hece ölçüsünü” getirilmeli olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
D) IV.nün yerine “tuyug, bent” getirilmeli (2010)
E) V.nin yerine “halk şiiri” getirilmeli A) Aruzun kalıplarını müzikaliteleri bakımından ilk kez
değerlendiren odur.
… idealist bir şairin iç dünyası ile birlikte orta hâlli bir B) Kimilerinde konuşma dilinin anlatım özelliklerini
Türk ailesinin yaşayış tarzı, zevkleri, o devrin basın ha- kullanmıştır.
yatı başarılı bir biçimde betimlenmiştir. … Batılı yaşam C) Özellikle Türkçe sözcüklere yer vermiştir.
tarzına kaymış zengin bir Türk ailesinin hayatı ayrıntıla- D) Divan nazmının müstezat şeklini değiştirerek yeni
rıyla ele alınmıştır. … orta hâlli, fakir Türk aileleriyle bir nazım şekli oluşturmuştur.
sosyetik bir aile tipi ve bu ailelerin yaşam tarzları geniş E) Uyak düzenine büyük bir serbestlik getirmiştir.
bir çerçevede işlenmiştir.
9. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin …, bir şiiri dışında hece ölçüsünü kullanmamıştır. Birer
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? (2009) gereç gözüyle baktığı “aruz”la “uyak”ı, yazdığı her şi-
A) Araba Sevdası’nda – Muhsin Bey’de – Şemsa’da irde özenle kullanmıştır. Ayrıca aruz kusuru yapma-
B) Yâdigarlarım’da – Zavallı Kız’da – Karabibik’te mak için çaba harcamıştır. Onun için ileri sürülen, “…
C) Handan’da – Yeni Turan’da – Tatarcık’ta gibi aruzu Türkçe sözcüklere uygulamak için şiiri düz
D) Hasan Mellah’ta – Hüseyin Fellah’ta – Paris’te Bir yazıya indirgemeyen bir şairdir.” görüşü tüm eleştir-
Türk’te menlerce onaylanmıştır.
E) Maî ve Siyah’ta – Aşk-ı Memnû’da – Kırık Hayat- 13. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
lar’da den hangisi getirilmelidir? (2010)
A) Yahya Kemal Beyatlı – Mehmet Âkif Ersoy
Servetifünûn edebiyatını oluşturan şairler arasında …, B) Halit Fahri Ozansoy – Orhan Seyfi Orhon
… ; öykücü ve romancılar arasında …, … adlarını sayabi- C) Ziya Gökalp – Mehmet Emin Yurdakul
liriz. D) Ahmet Hamdi Tanpınar – Cahit Sıtkı Tarancı
10. Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- E) Faruk Nafiz Çamlıbel – Arif Nihat Asya
den hangisi sırasıyla getirilmelidir?(2010)
A)Ziya Paşa’nın – Namık Kemal’in – Recaizade Mahmut
Ekrem’in – Ahmet Mithat Efendi’nin
B)Tevfik Fikret’in – Cenap Şahabettin’in – Halit Ziya
Uşaklıgil’in – Mehmet Rauf’un
C)Abdülhak Hamit Tarhan’ın – Muallim Naci’nin –
Şemsettin Sâmi’nin -Nabizade Nâzım’ın
D)Mehmet Emin Yurdakul’un – Mehmet Âkif Ersoy’un
– Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın – Ahmet Râsim’in
E) Ahmet Hâşim’in – Yahya Kemal Beyatlı’nın – Halide
Edip Adıvar’ın – Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun
Çağdaş Türk şiirinin bütün dönemlerini, bütün akımla- Tarih, coğrafya, gezi, dil bilgisi gibi çok değişik konu-
rını kapsayan ortak özelliklerin başında dil gelir. Bu şi- larda yapıtlar veren ve son derece üretken bir yazar
irlerin dili yapay bir dil değil, konuşulan Türkçedir. olan … daha çok, denemeleri, musahabeleri, fıkraları,
Arada, konuşulan Türkçeden zorlama bir öz Türkçeye hatıraları ve şarkılarıyla Türk edebiyatında değer ve ün
ya da divan edebiyatının inceliklerine kapılarak Os- kazanmıştır. Onun bu tarz yapıtları, Türkiye’nin
manlıcaya yönelenler olmuştur. Ama bunlar sayılı ör- 1890’dan sonraki kırk yıllık sosyal tarihini inceleyecek
neklerdi. Genellikle, her gün yeni bir inceliği keşfedilen olanlar için vazgeçilmez kaynaklar arasındadır.
konuşma dilimiz işlenmiştir. 17. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
14. Aşağıdakilerden hangisinin dil tutumu bütün hangisi getirilmelidir? (2011)
yönleriyle, bu parçada anlatılanlarla uyuşmaz? A)Ahmet Rasim
(2010) B)Kenan Hulusi Koray
A) Faruk Nafiz Çamlıbel C)Mithat Cemal Kuntay
B) Fazıl Hüsnü Dağlarca D)Ali Canip Yöntem
C) Cahit Sıtkı Tarancı E)Tahsin Nahit
D) Mehmet Emin Yurdakul
E) Ahmet Hâşim 18. Ahmet Haşim’in şiirleriyle ilgili olarak aşağıda
verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? (2011)
Servetifünûn Döneminde yaşadığı hâlde bu toplulu- A) Şiirlerinde dış dünyaya ait gözlemlerinin, iç dünya-
ğun dışında kalan, yönelim ve yaratılarıyla bu topluluk- sında yarattığı izlenimleri yansıtmıştır.
tan ayrı özellikler taşıyan sanatçılarımızdan biri de …. B) Yaşanılan hayattan uzak, tamamen hayalî bir âleme
Onun ayna tuttuğu yaşam kesiti, Servetifünûnculardan sığınma isteği, birçok şiirinde görülür.
ayrıdır. Servetifünûncular varsıl, aydın kesimin köşk ve C) Vezin olarak yalnızca “aruz”u kullanmıştır.
konak yaşamının görüntüleriyle oluşturmuşlardır yapıt- D) Türk şiirini Batılılaştırma konusunda “düşünen”den
larını. Onun anlattığı yaşamsa İstanbul’un yoksullarının çok, “uygulayan” kişidir.
ya da orta sınıfının yaşamıdır. Kimi romanlarında eski E) Şiirlerinde kullandığı tabiat manzaraları genellikle
İstanbul yaşamının betimlemelerine de rastlarız. Örne- akşam, gurup, şafak, gece, göller ve ormanlar gibi
ğin Cehennemlik ve Metres’te, Boğaziçi yalılarındaki; duygulanmaya, hayal kurmaya elverişli olanlardır.
İffet, Şıpsevdi ve Tesadüf’te, Aksaray’daki yaşamı anla-
tır. 19. Edebiyatımızın kimi dönemleriyle ilgili olarak
15. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2012)
hangisi getirilmelidir? (2010) A) 1940’lı yıllardan itibaren Cumhuriyet Dönemi Türk
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar’dır romanında, gerçekçiliğin bir uzantısı olarak köye ve
B) Ahmet Râsim’dir köy insanına yöneliş başlar.
C) Reşat Nuri Güntekin’dir B)Fecriati’nin şiir alanındaki temsilcileri Tahsin Nahit,
D) Hüseyin Cahit Yalçın’dır Mehmet Fuat, Faik Ali, Mehmet Behçet, Emin Bülent
E) Halit Ziya Uşaklıgil’dir ve Ahmet Haşim’dir.
C)Servetifünun Dönemi’nde sanatçılar biçim ve üslup
Önce Fecr-i Âtî’ye girip onun sanat anlayışına uygun kaygılarını bir yana bırakıp halka yönelme ve halkın
şiirler yazmış olan …, 1911’den sonra, şiirlerini “Yeni Li- sorunlarını anlatmaya yönelik bir edebiyat anlayışını
san” anlayışıyla yazmaya başladı. Ömer Seyfettin benimsediler.
ve Ziya Gökalp ile birlikte “Yeni Lisan”ı açıklamaya ça- D)Tanzimat Dönemi’nde sanatçıların yalın bir dile yö-
lıştı. Kısa bir süre içinde heceyle yazmaya başladı. Şiir- nelmelerinin nedeni; sanatı, toplumu eğiten, bilgilen-
lerinin bir kısmını Geçtiğim Yol adlı kitapta topladıktan diren ve aydınlatan bir araç olarak görmeleridir.
sonra, şiiri de bırakarak edebî incelemelerle uğraştı. E)Millî Mücadele Dönemi’ndeki Türk edebiyatı ger-
16. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden çekte Millî Edebiyat Dönemi’ndeki yönelimlerin bir
hangisi getirilmelidir? (2010) uzantısı sayılabilir.
A) Faruk Nafiz Çamlıbel
B) Yusuf Ziya Ortaç
C) Ali Canip Yöntem
D) Orhan Seyfi Orhon
E) Hamdullah Suphi Tanrıöver
Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tar- Bu dönemin zevk ve anlayışına uygun kaleme alınmış
han’ın şiirlerinden edindikleriyle ve yeteneği sayesinde şiirler, sanatın “şahsi ve muhterem” olduğunu söyle-
…, Avrupai Türk şiirinin 1880’den sonra atılmış sağlam dikleri hâlde, tek bir şairin eseri olarak düşünülecek
temelleri üzerinde modern bir yapı kurmayı başarabil- cinstendir. Söyleyişte serbestlik arayışları, alışılmış ve
miştir. Şekildeki titizliği bakımından parnasyenlere kabul görmüş şiir formlarını zorlama çabaları, biraz
benzeyen şair, duyuş tarzı bakımından da şairliğin ilk daha Batılı görünme; duyulmamış tabiatı ve yaşanma-
safhasında, romantiklere bağlıdır. Aruzun kalıplarını mış aşkı şiirleştirme istekleri kendilerine has sesi ve
müzikaliteleri bakımından ilk defa değerlendiren, ko- söyleyişi bulmalarına engel olmuştur, denilebilir. Ama
nuşma diline ait birçok ifade özelliklerini şiirde kulla- asıl neden, o dönemde yaygın olarak benimsenen gö-
nan şair, üslubunun canlı ve özenli oluşuyla Avrupai rüşlere katılmamış olmalarıdır.
Türk şiirinin temsilcisidir. 23. Bu parçada sözü edilen edebî topluluk aşağı-
20. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden dakilerden hangisidir? (2013)
hangisi getirilmelidir? (2013) A) Fecratîciler
A)Süleyman Nazif B) Servetifünuncular
B)Tevfik Fikret C) Garipçiler
C)Ali Canip Yöntem D) Tanzimatçılar
D)Şinasi E) Hisarcılar
E)Hüseyin Suat Yalçın
24. Aşağıdakilerden hangisi, Servetifünun şiirinin
Şiirlerinde aşk ve tabiat öne çıkan önemli iki temadır. özelliklerinden biri değildir? (2014)
Türk şiirinin en dikkate değer empresyonist şairi olarak A) Şiirin konusu genişletilerek hemen hemen her şey
kabul edilir. “Köylü vezni” dediği hece veznini kullan- şiirde işlenmiştir.
mamış, şiirlerini aruz vezniyle yazmıştır. Serbest müste- B) Fransız şiirinden alınan sone, terzarima gibi nazım
zat, en çok tercih ettiği nazım biçimidir. şekilleri denenmiştir.
21. Aşağıdaki şiirlerden hangisi bu parçada sözü C) Aşk teması, daha çok romantik bir atmosfer içinde
edilen şaire aittir? (2013) ele alınmıştır.
A)Sis D) Hayal ve hakikat çatışması çokça işlenmiştir.
B)Hürriyet Kasidesi E) Metafizik ve sosyal olaylara geniş yer verilmiştir.
C)O Belde
D)Kar Musikileri
E)Makber (I) Öz şiirin güzel örneklerini veren Ahmet Haşim,
1921 yılında, o zamana kadar yazdığı şiirlerin büyük
bir kısmını (II) Göl Saatleri adı ile bastırmıştır. (III) Fec-
I. Realizm ve natüralizm akımlarının etkisi altındadırlar. riati edebiyatı şairlerinden olan Haşim, şiirlerinde
II. Kendi kişiliklerini gizlerler. (IV) hak ve adalet olmak üzere iki tema üzerinde dur-
III. Olaylar genellikle İstanbul’da geçer. muştur. Vezin olarak da yalnızca (V) aruzu kullanmış-
IV. Olay kahramanları genellikle seçkin kişilerdir. tır.
V. Çevre tasvirleri, eseri süslemek için değil, kahraman- 25. Bu parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bir
ların kişiliklerinin oluşumunu bilgi yanlışı vardır? (2014)
tamamlayabilmek için yapılmıştır. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
22. Aşağıdaki eserlerden hangisi, yukarıda özellik-
leri verilen dönem yazarlarından birine ait değildir?
(2013) 26. Aşağıdaki yazar-eser-kahraman eşleştirmele-
A) Hayal İçinde rinden hangisi yanlıştır? (2014)
B) Pandomima
C) Kırık Hayatlar A) Halit Ziya Uşaklıgil – Mal ve Siyah – Hakkı Celis
D) Ferdi ve Şürekâsı B) Hüseyin Rahmi Gürpınar – Şıpsevdi – Meftun
E) Genç Kız Kalbi C) Şinasi – Şair Evlenmesi – Ebüllaklaka
D) Namık Kemal – İntibah – Ali Bey
E) Peyami Safa – Biz İnsanlar – Necati
Her kim bu halk için yazar, halkın olur; Türk romanında aileden söz ederken akla gelen ilk
Aydınlatabildiyse eğer, aydın olur… eserlerden biri olan bu romanda, XX. yüzyılın hemen
Muhtaç değildir eli, altın kaleme: başında, bir İstanbul ailesinin yaşamının Adnan ve
Kullandığı her kalem onun, altın olur! Bihter’in evliliği üzerinden anlatıldığı bir konuyla karşı
27. Bu dörtlükte dile getirilen düşünce, aşağıdaki karşıya kalırız. Bu roman; XIX. yüzyılın sonlarında olu-
şairlerden hangisinin edebî anlayışıyla örtüşmez? şan zengin ve halktan kopuk bir sınıfın yaşam biçi-
(2014) mini, geleneksel Türk ailesinin “sözde Batılı” yaşam bi-
A) Arif Nihat Asya çiminin etkisi altında çözülerek alt üst olup yozlaşma-
B) Namık Kemal sını, bu insanların dünyaya bakış açılarını ve sosyal iliş-
C) Ahmet Haşim kilerini anlatıyor.
D) Mehmet Akif Ersoy 30. Aşağıdaki eserlerden hangisi, bu parçada sözü
E) Mehmet Emin Yurdakul edilen romanın yazarına aittir? (2015)
A) Hayal İçinde
Romanlarında; ferdin iç dünyasını esas alan konu- B) Yaprak Dökümü
ları, Servetifünun hareketinin genel karakterine daha C) Bugünün Saraylısı
uygun romantik duyguları, hayalleri ve aşkları ele alır. D) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
Çok ender de olsa Halas gibi kimi romanlarında bazen E) Kırık Hayatlar
yurtseverlik duygularının ve sosyal alandaki Batılılaşma
hareketine ait bazı unsurların anlatıldığı da olur. Ro- Cumhuriyet sonrası Türk şiirinin bir beyannameyle or-
manlarında sosyal çevreye ve olaya değer vermeyen taya çıkan ilk topluluğu olan …, ortak çıkardıkları şiir
sadece psikolojik içeriğe yönelen bir yazardan bundan kitaplarının başına bir mukaddime koyarak “son za-
fazlası da beklenemez. Gerçekten, onun romanların- manların renksiz ve dar Ayşe Fatma terennümü” nü
daki esas muhtevayı ferdin iç dünyası oluşturur ve ro- sürdüremeyeceklerini şiirin konu bakımından değiş-
manlarının daha çok psikolojik roman çeşidine sokula- mesi ve gelişmesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
bileceği sonucuna varmak güçtür. 31. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
28. Bu parçada romanlarından ve romancılığından hangisi getirilmelidir? (2015)
söz edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir? (2015) A) Yedi Meşaleciler
A) Mehmet Rauf B) Beş Hececiler
B) Halit Ziya Uşaklıgil C) Maviciler
C) Hüseyin Rahmi Gürpınar D) Hisarcılar
D) Peyami Safa E) Genç Kalemler
E) Hüseyin Cahit Yalçın
Devrin siyasi koşulları gereği içe kapanma, maraziliğe
Yahya Kemal Beyatlı’yla mizaç ayrılığından dolayı şiiri varan bir melankoli ve kişisellik bu grubun olumsuz
farklı bir yönde gelişen bu şair, saf şiir arayışı açısın- özellikleri gibi görülse de estetik değerlerde derin-
dan, döneminde Yahya Kemal’e en yakın sanatçıdır. leşme ve gelişme daha belirgindir. Yeni bir edebî dilin
Ancak Yahya Kemal’in saf şiir düşüncesi; romantik, par- oluşmasını ve gelişmesini sağlamışlardır ama bir ön-
nasist, sembolist ve neoklasik gibi Fransız şiirinin birbi- ceki nesil tarafından sadeleştirilmeye çalışılan yazı di-
rinden çok farklı özellikler taşıyan örneklerinin etkile- lini yeniden ağırlaştırdıkları için eleştirilmişlerdir. Ge-
riyle oluşmuştur. Bu şair ise saf şiiri, Fransız sembolist- rek şiirde gerekse nesirde ahenkli kelimelere, Arapça
lerinde ve izlenimcilerinde bulmuştur. ve Farsça tamlamalara, eski sözlüklerde bulunan fakat
29. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden Arapça ve Farsçada dahi artık kullanılmayan bazı söz-
hangisidir? (2015) cüklere şiirlerinde yer vermişlerdir.
A) Ahmet Haşim 32. Bu parçada sözü edilen edebî topluluk veya
B) Cahit Sıtkı Tarancı dönem aşağıdakilerden hangisidir? (2016)
C) Ahmet Hamdi Tanpınar A) Yedi Meşale
D) Ahmet Muhip Dıranas B) Tanzimat
E) Mehmet Akif Ersoy C) Millî Edebiyat
D) Servetifünun
E) Garip
Edebiyatımızda, tabiat ve mizacını şiirlerine onun gibi Servetifünun Dönemi bağımsız yazarlarındandır. Ro-
yansıtabilen pek az şair vardır. Sevgi ve nefretleri, kır- man ve öykülerinde ince bir mizah vardır. Eserlerinde
gınlık ve sevinçleri, umut ve bezginlikleri, fazileti ve eski yeni çatışması, yüzeysel Batılılaşma ve aile geçim-
gururu, buğuz ve istihzası, elle tutulurcasına şiirinden sizliklerini işlemiştir.
sezilir. Gerçekten de onun çok etkili ve mağrur bir kişi- 36. Aşağıdakilerden hangisi bazı özellikleri verilen
liği olduğu yargısı, hatıra yazan bütün arkadaşlarının yazara ait eserlerden biridir? (2018)
ortak yargısını oluşturur. Yahya Kemal Beyatlı ise onun A) Şık
bu özelliğini Portreler adlı kitabında “Hırsını yeneme- B) Kırık Hayatlar
yecek derecede kindar.” cümlesiyle özetlemektedir. C) Sözde Kızlar
Özellikle İstanbul’a olan kinini anlattığı şiiri, Yahya Ke- D) İstanbul’un İç Yüzü
mal’in bu cümlesine iyi bir örnektir. E) Çalıkuşu
33. Bu parçada mizacından ve şiirinden söz edilen
şair aşağıdakilerden hangisidir? (2016) … hayatının sonuna doğru şiir kitaplarının adlarından
A)Mehmet Akif Ersoy içinde yer alacak şiirlerin sırasına kadar bütün ayrıntı-
B)Süleyman Nazif larla ilgilenmişse de şiirleri ancak ölümünden sonra ki-
C)Cenap Şehabettin taplaşabilmiştir. 1961’de yayımlanan … adlı kitabı, şai-
D)Namık Kemal rin en tanınmış eseridir. Adını, kitabın ilk şiiri olan “Sü-
E)Tevfik Fikret leymaniye’de Bayram Sabahı”nın üçüncü dizesinden
alan bu eser, şairin şiir anlayışını anlamada anahtar bir
Bu edebiyat döneminin başlıca teması hayal-hakikat işleve sahiptir.
çatışmasıdır. Romanda ve şiirde bu konu çok işlenmiş- 37. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler-
tir. Örneğin Mai ve Siyah’ın kahramanı Ahmet Cemil, den hangisi sırasıyla getirilmelidir? (2018)
“mai hayallerden siyah hakikate” düşünce kötümser A)Ahmet Haşim – Piyale
olur. Aşkta, hayatta ve dostlukta hayal kırıklığı bu dö- B)Yahya Kemal Beyatlı – Kendi Gök Kubbemiz
nem sanatçılarının baş tacıdır. Şairlerin tabiata bakışları C)Necip Fazıl Kısakürek – Çile
da farklıdır. Tabiat, içinde mesutça yaşanılan bir cennet D)Mehmet Akif Ersoy – Safahat
gibidir. Toplumdan kaçan şair, teselliyi onda bulacaktır. E)Faruk Nafiz Çamlıbel – Han Duvarları
34. Bu parçada sözü edilen edebiyat dönemi aşağı-
dakilerden hangisidir? (2017) II. Meşrutiyet sonrası edebiyat sahnesine çıkan ve
A) Servetifünun genç edebiyatçılardan oluşan bu topluluk, ferdiyetçi
B) Tanzimat bir sanat görüşünü esas alır. Türk edebiyatı tarihinde
C) Cumhuriyet ilk kez bir bildirgeyle ortaya çıkan bu edebî toplu-
D) Millî Edebiyat luk, devrin sosyal ve politik ortamından dolayı, amaç-
E) Fecriati ladıkları pek çok şeyi başaramadan dağılmıştır.
38. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edi-
Şiiri hikâye olarak değil, sessiz bir şarkı olarak gören len edebî topluluğun üyesi değildir? (2019)
şair, metinlerinde müzikaliteye büyük önem verir. Şair, A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
kendi şiirine yapılan eleştirilere cevap vermek amacıyla B) Refik Halit Karay
kaleme aldığı yazıyı, Piyâle adlı şiir kitabının ön sö- C) Ahmet Haşim
zünde “Şiir Hakkında Bazı Mülâhazalar” başlığı altında D) Celal Sahir Erozan
yayımlar. Bu yazısında şiir görüşünü ortaya koyan sa- E) Cenap Şahabettin
natçıya göre şiir, sözcükler arasındaki dalgalanma ve
birleşmelerden doğan seslerin uyandırdığı duygudur.
Bu şiir anlayışı, açık bir anlamı ve anlatımı öne çıkar-
maz; şiirin anlaşılabilmesi için okuyucunun da katkısını
gerektirir.
35. Aşağıdaki şiirlerden hangisi bu parçada şiir an-
layışından söz edilen şaire aittir? (2017)
A) Bursa’da Zaman
B) O Belde
C) Kaldırımlar
D) Monna Rosa
E) Sessiz Gemi
Servetifünun Dönemi’nin az tercih edilen türleri hak- O. Veli: Hayır efendim, söz dizimini değiştirirken şiiri
kında bir çalışma yapmak öteden beri aklımdaydı. Dö- yeniden icat ettik!
nem ve sanatçılarına dair tüm çalışmalarda şiir, roman,
öykü üçlüsünün mutlak hâkimiyetine karşı ben araştır- XIX. yüzyılın sonlarına doğru Türk şiiri millî kaygıların
mamı sadece öteki türler üzerine yaptım. Yine de Ser- öne çıktığı yeni bir zeminde yol alır. Aynı süreçte —-
vetifünun şair ve yazarlarınca yazılan tüm şiir, roman milliyetçi bir çıkış yaparak döneminin bireyci ve bi-
ve öykü kitaplarını da okudum. Aslında Recaizâde’nin çimci şiir anlayışına tarihî ve romantik bir alternatif
ve Abdülhak Hamit’in sağladığı hazırlığı, o edebî etkiyi geliştirir. Hemen sonrasında Genç Kalemler hareketi
dikkate almam ve onları okuyarak başlamam gerekirdi içerisinde şiir ve millî şuuru birleştiren, II. Meşrutiyet
ancak bunun için yeterli zamanım yoktu. Bir araştır- Dönemi boyunca egemen olacak biçim ve içerik anla-
macı olarak kabul etmeliyim ki Servetifünun Dö- yışının temellerini Türkçü bir düşünsel tutumla atan —
nemi’nin portresi, bu iki sanatçının eserlerini okumadı- - kendini gösterir. Bu arada Servetifünun şiirinin öncü-
ğım ve değerlendiremediğim için biraz eksik kaldı. So- lerinden biri olan ve parnasizmden etkilenerek yazdığı
nuçta çalışmamda Servetifünun’un şimdiye değin pek bireysel şiirlerin ardından sosyal konulara ilgi duyan
çizilmemiş bir edebî türler portresini çizdim. Servetifü- —- başlangıçtaki sanat anlayışından oldukça uzakla-
nun’dan şiir, roman ve öyküyü çıkardığınızda geriye ne şarak toplumsal faydacı bir çizgiye varır. Bu dönemde
kalır sorusuna yanıt aradım. kendine özgü bireysel tutumuyla ortaya çıkan —- dı-
39. Bu parçada söz edilen araştırmacı hakkında şındaki Fecriaticiler de millî zemine geçip toplumcu
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2020) bir hassasiyetin ağır bastığı, şiirselliğin millî şuur ve
A) Rübab-ı Şikeste ve Kırık Hayatlar’ı çalışmasına kat- kaygıların gerisinde kaldığı bir görüş benimser.
mamış fakat okumuştur. 41. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki şa-
B) Tanzimat’ın II. dönemi ile Servetifünun arasında bir irlerden hangisi getirilemez? (2020)
geçiş olduğunu düşünür.
C) Talim-i Edebiyat, Çok Bilen Çok Yanılır ve Sahra adlı
eserleri okumuştur. A) Tevfik Fikret
D) Kırk Yıl, Saray ve Ötesi, Kavgalarım adlı eserleri de- B) Mehmet Emin Yurdakul
ğerlendirmiştir. C) Ziya Gökalp
E) Hüseyin Cahit, çalışmasında yer verdiği sanatçılar- D) Mehmet Akif Ersoy
dandır. E) Ahmet Haşim

Ahmet Haşim ve Orhan Veli’nin şiir anlayışlarına dair Eserlerinde yüksek zümreye ait kişilerden seçtiği kah-
çalışma yapan bir öğrenci, iki şair arasında kurgusal bir ramanların çoğu Boğaziçi, Beyoğlu, Adalar gibi zengin
karşılaşma tasarlar. Bu karşılaşmada iki şair, şiir üzerine ve modern semtlerde yaşar. Ekmek ve iş kaygıları yok-
hayali bir tartışmaya girişir. tur. Sadece aşkı, giyim kuşamı, eğlenmeyi düşünürler.
40. Aşağıdakilerden hangisi bu tartışmada geçebi- Çalışmayı küçümseyen, bazen bir kusur sayan, hiç ol-
lecek bir diyalogdan alınmıştır? (2020) mazsa üzüntü konusu yapan görüşleri vardır. Hemen
A) A. Haşim: Azizim nazımdan ritim ve şekli atarsanız hepsi okumuş ve gelir düzeyi yüksek olan bu kahra-
geriye bir şey kalmaz! manlar; yabancı dil bilir, dönemin şiirsel ve karmaşık
O. Veli: Anlam kalır, doğal bir söyleyiş kalır ki mirim, üslubuyla konuşur. Çocuklar yabancı mürebbiyeler
gerçek şiir de budur! elinde büyür; evlerde piyano, keman çalınır ve alaf-
B) O. Veli: Mana kadar müzikaliteye önem verseydiniz ranga sofralar kurulur. Yetişkinler ile çocuklar arasında
şiiriniz daha iyi olurdu! yadırgatıcı bir resmiyet vardır. Yazarın geçim sıkıntısı
A. Haşim: Şiirde yalınlık aradım ben; süs ve gösteriş çeken yegâne kahramanı hülyalı şair, yılda ancak “iki
değil efendim! çift ayakkabı ve iki kravat” alabildiği (!) ve çalışmak zo-
C) O. Veli: Divan nazmının şekillerini, serbest müste- runda olduğu için acınası bir yoksulluk içinde çizilir.
zata kurban edemezsiniz!
A. Haşim: Halk şiirinin imkânları ve hece iyi bir şiir ya- 42. Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerin
ratmak için yeterlidir! hangisidir? (2021)
D) O. Veli: Şiirimi parnasyen biçimcilikle değil sembol-
lerle ördüm bendeniz!
A) Halit Ziya Uşaklıgil
A. Haşim: Saf şiirin peşinde koşarken şiir kuşunu öl-
B) Hüseyin Cahit Yalçın
dürdünüz siz!
C) Recaizade Mahmut Ekrem
E) A. Haşim: Muhterem, nazmı belirsizliğe ve anlaşıl-
D) Ahmet Hamdi Tanpınar
mazlığa hapsettiniz!
E) Abdülhak Şinasi Hisar
Şiirde konunun genişletildiği, yeni imgelerle beraber
Arapça, Farsça sözcük ve tamlamalarla dolu ağır bir di-
lin tercih edildiği görülür. Sanatçılar içinde yaşadıkları
siyasi ve sosyal yapıdan kaçıp uzaklaşma isteğiyle ha-
yale yönelirler. Bunları bizzat yaşayan bir yazar, Kırk Yıl
adlı kitabında şöyle demektedir: “Günden güne temas
edilemeyecek mevzuların ve kalemin ucuna geldikçe
atılacak kelimelerin, hele ne türden olursa olsun ida-
reye, ahvale telmih denilebilecek sözlerin adedi, arta
arta öyle bir yekûna çıkmıştı ki matbuatın sahası artık
hareket edilemeyecek kadar daralmış, kullanılabilecek
kelimelerin lehçesi, ilkel bir kavmin lisanı kadar küçül-
müştü.”.
43. Bu parçada söz edilen edebî dönem/topluluk
aşağıdakilerden hangisidir? (2022)
A) Tanzimat
B) Servetifünun
C) Millî Edebiyat
D) Fecriati
E) Cumhuriyet

https://www.klasikhoca.com/

You might also like