ORGANIZACJA NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

Organizacja Narodów Zjednoczonych jest organizacją międzynarodową, której

zakres kompetencji jest bardzo szeroki, gdyż obejmuje wszystkie obszary stosunków
międzynarodowych. Powstała ona na skutek doświadczeń z okresu II wojny światowej,
powołano ją do życia na podstawie Karty Narodów Zjednoczonych, która za cel ONZ uznała
ochronę przyszłych pokoleń przed nieszczęściem wojny i poszanowanie zasady pacta sunt
servanda. Główny cel Organizacji to utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa
międzynarodowego. Organizacja Narodów Zjednoczonych działa na rzecz współpracy
gospodarczej, ekologicznej, technicznej, humanitarnej i ogólnego rozwoju wspólnoty
międzynarodowej.
Organizacja Narodów Zjednoczonych powstała 24 października 1945 roku, jednak
mowa o niej była 4 lata wcześniej w Karcie Atlantyckiej podpisanej 14 sierpnia 1941 oraz w
Deklaracji Narodów Zjednoczonych podpisanej w Waszyngtonie 1 stycznia 1942 roku.
Kolejna idea powołania tej organizacji pojawiła się na konferencji w Teheranie w 1943 roku
(przełom listopad-grudzień). Jej głównym pomysłodawcą był ówczesny prezydent USA
Franklin Delano Roosevelt, a jej nazwę zaproponował premier Wielkiej Brytanii Winston
Churchil. Od sierpnia do października 1944 roku trwały rozmowy o zakresie, celach i
sposobach działania Organizacji Narodów Zjednoczonych, przez przedstawicieli Francji, Chin,
ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii którzy przebywali w tamtym okresie w Waszyngtonie. 25
kwietnia 1945 została zwołana pierwsza konferencja Organizacji Narodów Zjednoczonych w
San Francisco. 26 czerwca 1945 roku podpisano Kartę Narodów Zjednoczonych, podpisali ją
wszyscy członkowie z wyjątkiem Polski, która podpisała ją 16 października 1945 roku.
Powołanie Organizacji Narodów Zjednoczonych oznaczało kres Ligi Narodów która oficjalnie
upadała 18 kwietnia 1946 roku. 10 stycznia 1946 roku w Londynie odbyła się pierwsza sesja
Organizacji Narodów Zjednoczonych wzięli w niej udział wszyscy przedstawiciele
ówczesnych państw członkowskich (51 państw). Polska jest zaliczana do członków
pierwotnych, jest aktywnym członkiem ONZ w każdym z trzech filarów działalności
Organizacji: prawa człowieka, pokój i bezpieczeństwo, rozwój. Polskie przedstawicielstwa
przy ONZ działają w:

 Nowym Jorku – Stałe Przedstawicielstwo RP przy Narodach Zjednoczonych w Nowym

Jorku
 Genewie – Stałe Przedstawicielstwo RP przy Biurze Narodów Zjednoczonych w
Genewie
 Wiedniu – Stałe Przedstawicielstwo RP przy Biurze Narodów Zjednoczonych i
Organizacjach Międzynarodowych w Wiedniu
 Paryżu – Stałe Przedstawicielstwo RP przy UNESCO
 Nairobi – Stałe Przedstawicielstwo RP przy Siedzibie Narodów Zjednoczonych w
Nairobi
  Rzymie – Stałe Przedstawicielstwo Rzeczypospolitej Polskiej przy Organizacjach
Narodów Zjednoczonych w Rzymie

9 stycznia 1951 roku otwarto siedzibę główną Organizacji Narodów Zjednoczonych

w Nowym Jorku, znajduje się ona tam do dziś: Nowy Jork 750 1st. Avenue. Organizacja ma
też 3 dodatkowe siedziby: w Genewie, Nairobi i Wiedniu. Sekretarzem Generalnym jest
António Guterres.
Ma 6 języków roboczych (angielski, francuski, chiński, rosyjski, arabski i hiszpański).
Należą do niej 193 państwa (najmłodszym jest Sudan Południowy przyjęty w lipcu 2011)
oprócz Tajwanu, Sahary Zachodniej, Watykanu i Palestyny (co daje jej tytuł najliczniejszej
organizacji międzynarodowej na świecie).
Z ONZ można wyszczególnić jej strukturę. Wszystkie kraje członkowskie tworzą
“Zgromadzenie Ogólne”. Z niego wywodzą się rady ONZ. Rada Bezpieczeństwa składa się z
5-ciu stałych krajów (Rosja, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Francja, Chiny) i 10-ciu
państw wybieranych co 2 lata. Rada ta stoi na straży bezpieczeństwa i pokoju na świecie.
Rada Powiernicza kontroluje terytoria powiernicze do momentu ich usamodzielnienia.
Sekretariat - na jego czele stoi główny sekretarz i 12 podsekretarzy, jest organem
wykonawczym. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości - jego zadaniem jest
rozstrzyganie sporów pomiędzy państwami, składa się z 15 sędziów. Rada Gospodarcza i
Społeczna zajmuje się sprawami gospodarczymi, społecznymi i kulturalnymi, prawami
człowieka, przygotowuje projekty konwencji. Można jeszcze wyszczególnić
Międzynarodową Agencję Energi Atomowej która ma za zadanie strzec bezpiecznego i
pokojowego wykorzystania energii jądrowej. Rada Praw Człowieka ma za zadanie
promować poszanowanie praw człowieka.
Organizacja Narodów Zjednoczonych kieruje się fundamentalnymi zasadami. Zgodnie
z nimi jest organizacją dobrowolnie zrzeszającą państwa, które osiągnęły porozumienie w
sprawie zasad postępowania:
1. Organizacja opiera się na suwerennej równości wszystkich państw członkowskich.
Każdy kraj należący do Organizacji Narodów Zjednoczonych zachowuje swoją
suwerenność i każdy z nich jest równy wobec siebie.
2. Wszyscy członkowie Organizacji godzą się wypełniać w dobrej wierze zobowiązania
podjęte przez nich na podstawie Karty NZ.
3. Wszystkie państwa członkowskie będą rozwiązywać swoje międzynarodowe spory
środkami pokojowymi.
4. Wszystkie państwa członkowskie powstrzymają się od stosowania siły lub groźby jej
użycia przeciwko integralności terytorialnej lub niezawisłości politycznej
któregokolwiek z krajów.
5. Wszystkie państwa członkowskie okażą ONZ wszelką pomoc w każdej akcji podjętej
zgodnie z niniejszą Kartą oraz powstrzymają się od udzielenia pomocy
 jakiemukolwiek państwu, przeciwko któremu Organizacja zastosowała środki
zapobiegawcze lub środki przymusu.
6. Organizacja zapewni, by państwa, które nie są jej członkami, postępowały zgodnie z
niniejszymi zasadami w stopniu koniecznym dla utrzymania międzynarodowego
pokoju i bezpieczeństwa.
7. Organizacja Narodów Zjednoczonych nie jest upoważniona do ingerencji w sprawy,
„które z istoty swej należą do jurysdykcji któregokolwiek państwa” oraz nie
zobowiązuje członków do przekazania takich spraw do rozwiązania przez
Organizację, dopóki nie staną się one zagrożeniem dla międzynarodowego pokoju.

Analizując rolę ONZ w utrzymaniu pokoju i bezpieczeństwa mogę śmiało stwierdzić,

że świat nie będzie dobrze funkcjonował bez ONZ, świat ulega bezustannym zmianom,
pojawiają się nowe zagrożenia, które wpływają na bezpieczeństwo międzynarodowe.
Organizacja Narodów Zjednoczonych nazywana jest “parlamentem świata”, która wyznacza
standardy i walczy o lepszy świat.

DZIAŁANIA ONZ
1950-1953 – Utrzymanie podziału półwyspu koreańskiego
1960-1964 – Podtrzymywanie niepodległości Konga
1964-dziś - Stacjonowanie sił pokojowych na Cyprze po nieudanej próbie zapobiegnięcia
podziału Cypru
1967-dziś - Obserwacja konfliktu palestyńsko-izraelskiego stała obecność dostaw przez ONZ
1990-1991 - przyznanie mandatu dla sił brytyjska-amerykańskich po wyzwoleniu Kuwejtu z
rąk sił irackich (I wojna w Zatoce Perskiej)
1992-1994 - zakończona niepowodzeniem operacja Przywrócić Nadzieję. Miała na calu
skłonienie do rozbrojenia walczących stron w Somali i zapewnienie dostaw humanitarnych.
1992-1993 - demokratyzacja Kambodży
1992-1995 – zaprowadzenie pokoju w Jugosławii, nieudane ONZ zostało zastąpione przez
NATO i IFOR
1993-1996 – monitorowanie obu stron, które zawarły pokój we Rwandzie były to 2
największa grupy etniczne, masakra 800tyś osób działa się na oczach żołnierzy sił
pokojowych. Film pt. Hotel Ruanda ukazuje historię tej misji pokojowej.
1999-dziś - Odbudowa Kosowa, misja Tymczasowej Administracji
2002-dziś - Pomoc w utrzymaniu pokoju w Afganistanie
1949-dziś - Obserwowanie czy nie jest łamane zawieszenie broni pomiędzy Indiami a
Pakistanem
1974-dziś - Obserwacja zawieszenia broni między Syrią i Izraelem, nadzorowanie
rozdzielenia sił