NOKTA ve DOĞRUNUN ANALİTİK İNCELENMESİ ÇIKMIŞ SORULAR ve ÇÖZÜMLERİ

1) 2010 YGS 3) 2010 LYS

Köşeleri A(3, 1), B(5, 3), C(2, 5) ve D(a, b) ; Köşegen- p bir parametre olmak üzere, denklemleri
leri [AC] ve [BD] olan paralelkenarın [BD] köşegeninin (3p  2)x  (p  1)y  p  1  0
uzunluğu kaç birimdir?
olan doğruların ortak noktası olan K'nin koordinat -
larının toplamı kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3

ÇÖZÜM:
Paralelkenarda karşılıklı köşelerin apsisleri toplamı ÇÖZÜM:
birbirine eşittir. p'ye 2 farklı değer verip, oluşan iki doğrunun kesişim
3  2  5  a  a  0 dır. noktasını bulalım.
Aynı durum ordinatlar için de geçerlidir. Mesela p  0 olsun  2x  y  1  0 doğrusu olur.
1  5  3  b  b  3 tür. Şimdi Mesela p  1 olsun   x  2  0 doğrusu olur.
B(5, 3) ile D(0, 3) arasındaki mesafeyi bulalım. İkinci denklemden x  2 bulunur.
Bunu ilk denklemde kullanırsak,
(5  0)2  (3  3)2  25  5 tir.
2 x  y  1  0  y  5 bulunur.
Cevap : E 2

(2, 5) noktasının koordinatları toplamı da 3 tür.

Cevap : E
2) 2010 YGS
Dik koordinat düzleminde, y  2x  1  0 doğrusuna
A(1, 0) noktasından çizilen dikme, y eksenini hangi
noktada keser? 4) 2010 LYS

1 1 1 1 1
A)  B)  C)  D)  E) 
2 3 4 5 6

ÇÖZÜM:
y  2x  1  0  y  2x  1  eğimi  2 dir.
Dik kesişen doğruların eğimleri çarpımı  1 olduğun -
1
dan, dikmenin eğimi olmalıdır.
2
1 Dik koordinat düzleminde verilen şekildeki AOB
A(1, 0) noktasından geçen ve eğimi olan doğrunun
2 üçgeninin alanı kaç birimkaredir?
denklemi:
1 x 1 7 2 10 2 7 3 25 2 25 3
y  0  (x  1)  y  dir. A) B) C) D) E)
2 2 3 3 3 6 6
x  0 için y'yi nerde keser, bulabiliriz.
0 1 1
y   de keser.
2 2
Cevap : A

www.matematikkolay.net
ÇÖZÜM: 6) 2011 LYS
AB doğrusunun eğim açısı 150 dir. A(1, a) noktasının 12x  5y  7  0 doğrusuna olan
3 uzaklığı 2 birim olduğuna göre, a nın alabileceği
tan150   tan30   tür.
3 değerlerin çarpımı kaçtır?
3
Eğimi  olan ve (2, 3) noktasından geçen
3 61 63 57 53 49
doğrunun denklemi A)  B)  C)  D)  E) 
5 5 6 6 8
3
y 3  (x  2) dir.
3 ÇÖZÜM:
Eksenleri kesen noktaları bulmak için, 12.(1)  5.a  7
2 eşitliğini kurabiliriz.
2 3 5 3 122  52
x  0 verelim. y  3   y tür.
3 3 19  5a
2
3 13
y  0 verelim.  3   (x  2)
3 5a  19  26
 3  x  2 5a  19  26 5a  19  26
x  5 dir. 5a  45 5a  7
5
5 3 a9 7
a
A(AOB)  3  25 3 buluruz. Cevap : E 5
2 6
7 63
Çarpımları 9   tir.
5 5
Cevap : B
5) 2011 LYS
Analitik düzlemde A(3, 0) ve B(1, 2) noktaları için
[AB] doğru parçasının orta dikmesinin denklemi
7) 2012 LYS
aşağıdakilerden hangisidir? x  2y  4  0
x  2y  4  0
A) y  2x  1  0 B) y  2x  1  0 doğruları ile x ekseni arasında kalan sınırlı bölgenin
C) y  2x  2  0 D) 2y  x  1  0 alanı kaç birimkaredir?
E) 2y  2x  1  0
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
ÇÖZÜM:
AB doğrusunun eğimini bulalım.
20 2 1
  dir.
1  (3) 4 2 ÇÖZÜM:
Dik kesişen doğruların eğimleri çarpımı  1 olduğun - x  2y  4  0 doğrusu eksenleri nerde keser, bulalım.
dan dikmenin eğimi  2 olmalıdır. x  0 için y  2 dir.
[AB] nin orta noktasını bulalım. y  0 için x  4 tür.
 3  1 0  2 
 ,   (1, 1) dir.
 2 2  x  2y  4  0 doğrusu eksenleri nerde keser, bulalım.
(1, 1) noktasından geçen ve eğimi  2 olan doğru -
x  0 için y  2 dir.
nun denklemini bulmalıyız.
y  0 için x  4 tür.
y  1  2(x  (1))
y  1  2(x  1)
Buna göre, aşağıdaki grafiği çizebiliriz.
y  1  2x  2
y  2x  1  0 buluruz.
Cevap : A

www.matematikkolay.net
 ÇÖZÜM:
a
ax  y  2  0 doğrusunun eğimi   a dır.
1
1
x  2y  6  0 doğrusunun eğimi  dir.
2
3 3
3x  2y  10  0 doğrusunun eğimi   dir.
2 2
Dik üçgen olması için, iki doğru birbirine dik olmalıdır.
Dik doğruların eğimleri çarpımı  1 dir. 
İkinci doğru ile Üçüncü doğru birbirine dik olmadığı
için bu iki doğrudan biri, ilk doğru ile dik kesişmelidir.
Eğer 1.doğru ile 2.doğru dik kesişiyorsa,
1
a  1  a  2 olmalıdır.
8.2 2
Alan   8 br2 dir. Eğer 1.doğru ile 3.doğru dik kesişiyorsa,
2
Cevap : C 3 2
a   1  a   olmalıdır. a'nın değerleri
2 3
 2 4
toplamı da 2      tür. Cevap : D
8) 2012 LYS  3 3
Dik koordinat düzleminde (1, 2) noktasında bulunan
bir hareketlinin t - inci saniyede bulunduğu nok tanın 10) 2013 LYS
koordinatları (1  3t, 2  4t) olarak veriliyor. ABCD bir yamuk
A(4, 8)
Bu hareketli 2.saniyede A noktasında ve 4.saniyede
B noktasında bulunduğuna göre, A ile B arasındaki B(0, 6)
uzaklık kaç birimdir? C(6, 0)
D(8, 4)
A) 10 B) 12 C) 14 D) 15 E) 16

ÇÖZÜM:
2.saniyede A(1  3.2, 2  4.2)  A(7, 10) noktasında
olur.
Yukarıdaki verilere göre, ABCD yamuğunun alanı
4.saniyede A(1  3.4, 2  4.4)  A(13, 18) noktasında
kaç birimkaredir?
olur. O halde,
AB  (13  7)2  (18  10)2  62  82  10 br dir. A) 28 B) 30 C) 32 D) 34 E) 36
Cevap : A
ÇÖZÜM:

9) 2012 LYS
ax  y  2  0
x  2y  6  0
3x  2y  10  0

doğrularının kesim noktalarını köşe kabul eden bir

dik üçgen ise a sayısının alabileceği değerlerin top -
lamı kaçtır?

1 4
A) 0 B) C) 1 D) E) 2
3 3
www.matematikkolay.net
AD  (4  8)2  (8  4)2  16  16  4 2 dir. 12) 2013 YGS

BC  6 2 dir.
BC doğrusunun denklemi:
x y
  1  x  y  6  0 dır.
6 6
h  D nin BC doğrusuna uzaklığı
84 6 6
   3 2 dir.
11 2
4 2 6 2
Alan   3 2  30 br 2 dir.
2

Şekildeki dik koordinat düzleminde verilen d ve e

11) 2013 YGS doğruları birbirine diktir.
OABC bir Buna göre, d doğrusunun x eksenini kestiği nok tanın
paralelkenar apsisi kaçtır?
A  (5, 0)
C  (3, 4) 9 11 13 14 25
A) B) C) D) E)
2 2 3 3 6

Yukarıdaki verilere göre, OABC paralelkenarının

ÇÖZÜM:
köşegen uzunlukları toplamı kaç birimdir?
e doğrusunun denklemini bulalım.
x y
A) 5 5 B) 6 5 C) 7 5 D) 7 3 E) 8 3   1  x  2y  2  0 dır.
2 1
y  1 için  x  2  2  0  x  4 tür.
Demek ki iki doğru (4, 1) noktasında kesişiyor.
1 1
ÇÖZÜM: e doğrusunun eğimi    dir.
2 2
Köşegen [AC]  (5  3)2  (0  4)2  4  16  2 5 d doğrusunun eğimi  2 olmalıdır. (dik doğruların
Köşegen [OB] için B noktasının koordinatlarına eğimleri çarpımı  1 dir.)
ihtiyacımız var. (4, 1) noktasından geçen ve eğimi  2 olan doğru -
Paralelkenarda karşılıklı köşelerin apsisleri toplamı nun denklemi bize d doğrusunu verir.
birbirine eşittir. B(m, n) noktası olsun. y  1  2(x  4) dir.  x eksenini kestiği noktayı
m  0  5  3  m  8 dir. bulmak için y  0 yazalım.
Aynı durum, ordinatlar için de geçerlidir. 0  1  2(x  4)
n  0  0  4  n  4 tür. 1 9
 x  4  x  dir.
Buna göre, 2 2
Cevap : A
Köşegen [OB]  82  42  4 5 tir.
Köşegenlerin toplamı da 2 5  4 5  6 5 br dir.
Cevap : B

www.matematikkolay.net
13) 2013 LYS 3 / 3x  2y  30
2/ 2x  3y  30
 9x  6y  90
4x  6y  60
 5x  30  x  6 dır.
3x  2y  30  y  6 dır.
6

K(a, b)  K(6, 6) dır. O halde,

a  b  6  6  12 dir.
Cevap : C

14) 2013 LYS

ÇÖZÜM:

ÇÖZÜM:

Bir kenarı x üzerinde ve diğer iki köşesinin orjine

uzaklığı 5 br ise, yukarıdaki gibi bir şekil çizebiliriz.
Karenin bir kenarı 2a olsun.
Pisagordan
a2  (2a)2  52
a2  4a2  25
5a2  25
1.doğrunun denklemini yazalım. a2  5  a  5 tir.
x y Alan  (2a)2  (2 5)2  20 br2 dir.
  1  3x  2y  30 dur.
10 15 Cevap : B
(3) (2)

2.doğrunun da denklemini yazalım.

x y
  1  2x  3y  30 dur.
15 10
(2) (3)

Kesişim noktasını bulmak için, denklem sistemini

çözelim.
www.matematikkolay.net
15) 2013 LYS

16) 2014 YGS

ÇÖZÜM:
d1 ve d2 nerde kesişir bulalım.
y  x ve y  2x  6 ise 3x  6  x  2 dir.
x

y  2 dir. Demek ki K(2, 2) noktasınde kesişiyorlar.

Bu nokta ile orjin arasındaki uzaklık
22  22  2 2 br dir.
Köşegeni 2 2 br olan bir karenin bir kenarı 2 br dir.
Alanı 22  4 br 2 dir.
Çizilen AOB üçgeninin alanı da 4 br 2 imiş. ÇÖZÜM:
Orjinin d2 doğrusuna uzaklığını bulalım. C noktasının ordinatını bulabiliriz.
(0, 0)  (2x  y  6  0) 9

006 x
6 x  9 için y   3 tür.  C(9, 3) noktası

tir. Bu uzunluk üçgenin yüksekliğidir. 3
2 12 1
5
Şimdi D noktasının apsisini bulabiliriz.
Tabanı AB olduğundan, 3
3 3 
6 y  3 için y  2x  x  dir.  D  , 3
AB  2 2 
5  4 olmalıdır.
O halde, bu dikdörtgenin uzun kenarı
2
3 3 15
6 AB 4
4 5 9  dir.
 8  AB  tür. 2 2
5 3 Kısa kenarı da 3  0  3 tür.
Cevap : B  15 
Çevresi  2   3   15  6  21 br dir.
 2 
Cevap : B

www.matematikkolay.net
17) 2014 LYS ÇÖZÜM:

ÇÖZÜM:
[BC] nin orta noktasını bulalım.
2y  3x  8 doğrusu y eksenini nerde keser, bulalım.
 0 2 31  2y  3x  8  y  4 tür.
 ,   (1, 2) noktasıdır.
 2 2  0

A(4, 4) ve (1, 2) noktasından geçen doğru: O halde, paralelkenarın yüksekliği 4  1  3 br dir.

y4 x 4  y  y1 x  x1  D nin ordinatı  B nin ordinatı 
   
4 2 4 1  y 2  y1 x 2  x1  A'nın da ordinatı 1 ve bu nokta 2y  3x  8 doğrusu
y4 x 4 üzerinde. O halde, apsisini bulabiliriz.
 tür. y eksenini kesen nokta için x  0
2 3 2y  3x  8   3x  6  x  2 dir.
yazalım. 1

O halde, paralelkenarın tabanı 3  (2)  5 br dir.

y4 04
 D nin apsisi  A nın apsisi 
2 3
8 4 Buna göre,
y4   y  tür. Cevap : C
3 3 A(ABCD)  5.3  15 br 2 dir. Cevap : C

19) 2014 LYS

18) 2014 LYS

ÇÖZÜM:

www.matematikkolay.net
Dikdörtgenin kısa kenarı 3  1  2 br dir. 21) 2015 LYS
C nin apsisi  A nın apsisi
Dikdörtgenin uzun kenarı 5  (1)  6 br dir.
C nin ordinatı  A nın ordinatı
Alanı  2.6  12 br dir.
2

Cevap : C

20) 2015 YGS

ÇÖZÜM:

A ve B noktaları y ekseninden eşit uzaklıktadır.

Açıortaylar orjinde kesişiyorsa, C noktası y ekseni
üzerinde olmalıdır. Yani ikizkenar bir üçgen olur.
HB  12 iken HO  6 br olduğundan OC  m ise,
BC  2m olur. (B açıortayından dolayı)
HBC üçgeninde pisagor yaparsak,
122  (6  m)2  (2m)2
144  36  12m  m2  4m2
ÇÖZÜM:
0  3m2  12m  180
B'nin ordinatı y=3x  6 dır.
2 0  m2  4m  60
B(2, 6) dan geçen ve eğimi  2 olan doğru: 0  (m  10)(m  6)
y  6  2(x  2)  m  10 dur.
y  6  2x  4 C nin koordinatı da (10, 0) dır.
y  2x  10 dur. (BC doğrusu) Toplamı da  10 olur.
x
Bu doğru ile y  doğrusu C noktasında kesişiyorsa, Cevap : C
2
denklem sistemini çözelim.
22) 2016 YGS
y  2x  10
x/2

5x
 10  x  4 tür.
2
4

x
y   2 dir.  C(4, 2) noktasının koordinatlar
2
toplamı da 4  2  6 dır.
Cevap : D
www.matematikkolay.net
ÇÖZÜM: 24) 2016 LYS
x
y doğrusunun x  2 noktasını kestiği yeri
7
bulalım.
2  2
y dir. Yani P noktası   2,  dir.
7  7
x
y  doğrusunun x  9 noktasını kestiği yeri
7
bulalım.
9  9
y dir. Yani R noktası   9,  dir.
7  7
2
9 2
Bu iki nokta arası uzaklık  (9  2)2    
7 7
 72  1  50  5 2 bulunur.
Cevap : A

23) 2016 LYS

ÇÖZÜM:

ÇÖZÜM:

B noktasının koordinatını bulalım.

2x  y  8
2 / x  3y  9
Şekildeki y eksenine yapışık bir kare çizersek,
2x  y  8
rahatlıkla bir kenar uzunluğu bulabiliriz.
  2x  6y  18
Köşegenlerin kesim noktasının apsisi 3 olduğundan,
kenarın yarısı 3 birimdir. 5y  10  y  2 dir.
Bir kenarı ise 6 birimdir. 2x  y  8  2x  2  8  x  3 tür.
B(2,3) noktası kesişim noktasıdır.
Alanı  62  36 birimkare buluruz.
Cevap : C
d1 doğrusunun y eksenini kesen noktasını bulalım.
x  0 için  2x  y  8  y  8 dir.
8.3 24
Buna göre, A(OBC)    12 dir.
2 2

www.matematikkolay.net
d2 doğrusunun x eksenini kesen noktasını bulalım. ÇÖZÜM:
y  0 için  x  3y  9  x  9 dur. P noktasının bu üç noktaya olan uzaklığı, hepsinde
9.2 18 aynı olmak zorundadır. P noktasının P(a,b) şeklinde
A(OBA)    9 dur.
2 2 koordinatı olsun. Buna bağlı yazacağımız uzaklık
denklemleri eşit olmalıdır.
Taralı alan  A(OBC)  A(OBA)  12  9  21 buluruz. P(a,b) ile (0,2) arası  P(a,b) ile (4, 2) arası
Cevap : B (a  0)2  (b  2)2  (a  4)2  (b  2)2

25) 2016 LYS (a  0)2  (b  2)2  (a  4)2  (b  2)2

a2  a2  8a  16
8a  16
a  2 dir.

P(a,b) ile (4,2) arası  P(a,b) ile (4, 4) arası

(a  4)2  (b  2)2  (a  4)2  (b  4)2
(a  4)2  (b  2)2  (a  4)2  (b  4)2
ÇÖZÜM:
b2  4b  4  b2  8b  16
4b  12
b  3 tür.

P(2,3) noktasının koordinatları toplamını ;

2  3  5 buluruz.
Cevap : C
Orjinden bu doğruya dik çizilen doğru, en kısa mesa-
fedir. Öklit teoremi ile a uzunluğunu bulabiliriz.
27) 2017 YGS
a2  2.8  a2  16  a  4 tür.
|OP| uzunluğunu ise pisagor yardımıyla bulabiliriz.
|OP| 22  42  4  16  20  2 5 buluruz.
Cevap : C

26) 2016 LYS

ÇÖZÜM:
y  2x doğrusu üzerinde bulunan köşeleri bulalım.
y  2 için x  1 dir.  (1,2)
y  6 için x  3 tür.  (3,6)
Köşegenler de (0,4) noktasında kesişiyorsa
bu noktaları koordinat düzleminde gösterebiliriz.

www.matematikkolay.net
 Şekildeki gibi en tepedeki dikdörtgeni sağ üst kısma
taşırsak üçgene benzer bir şekil elde ederiz. Sadece
1 br2 'lik boşluk kalmaktadır.
Buna göre bu üçgenin alanı  9  1  10 br2 dir.
3.x 20
 10  3x  20  x  tür.
2 3
Buna göre d doğrusunun eğimi;
Buradan da paralelkenarın alanı; 3 9
  sola yatık olduğundan negatif
Taban x yükseklik  4.4  16 buluruz. Cevap : A 20 20
3
9
28) 2017 LYS olacaktır.   buluruz. Cevap : D
20

29) 2017 LYS

ÇÖZÜM:

ÇÖZÜM:
x  y  6 doğrusu eksenleri 6 noktasında kesen bir
doğrudur. Yukarıdaki şekilde doğruları koordinat
düzlemine yerleştirdikten sonra;
x  y  6 doğrusunun ikizkenar bir dik üçgen oluştur -
duğunu görüyoruz. Eşkenar üçgenin yüksekliği ile
oluşan üçgen de bir 45 - 45 - 90 üçgeni olup, hipote -
nüsü 6 birimdir. Burdan üçgenin yüksekliğini 3 2
Bir dikdörtgenin alanı  2.1  2 br2 dir.
buluruz.
9 tane dikdörtgen varsa tüm alan  18 br 2 dir.
d doğrusu bu alanı ikiye ayırıyorsa ayırdığı kısımlar
9'ar br2 dir.
www.matematikkolay.net
Eşkenar üçgenin içinde oluşan 30 - 60 - 90 üçgeni ÇÖZÜM:

10  2   14  8 
2 2
6 2 AB   82  62  10 birimdir.
ile eşkenar üçgenin bir kenarını buluruz.
3
 7  2   20  8 
2 2
2
AC   52  122  13 birimdir.
a 3
Eşkenar üçgenin alanı  olduğundan;
4
2 Harita programında
6 2 
  3 72 3 10 birim 6 km olarak gösteriliyorsa
 3  24 3
Alan   3   6 3 buluruz. 13 birim x km olarak gösterilir
4 4 4
13.6 78
Cevap : C x   7,8 km buluruz.
10 10
Cevap : A
30) 2018 TYT

31) 2018 AYT

ÇÖZÜM:

www.matematikkolay.net
Kenarortayların kesim noktası ağırlık merkezidir. ÇÖZÜM:
Ağırlık merkezi, kenarortayı köşeden kenara doğru
2'ye 1 oranında böldüğü için;
Kenarlardan birinin orta noktası  3,6  noktasıdır.
y  x doğrusu üzerindeki noktaya  a,a  ve y  x
doğrusu üzerindeki noktaya b,b  dersek;
a  b 
 3  ab  6 
2 
 b  9 ve a  3 bulunur.
ab
 6  a  b  12  1 1
2  Doğrunun eğimi  ise tan    tür.
4 4
Bu üçgenin köşeleri  3,3  ,  9,9  ve  0,0  ise 1
Sarus yöntemi ile üçgenin alanı bulunabilir. tan 180     tür. Buna göre, karenin içinde
4
 İstenirse, üçgen bir yamuğa tamamlanıp gerekli  şekildeki gibi bir dik üçgen oluşturursak;
 
 alanlar çıkarılarak da alan hesabı yapılabilir.  dik kenarlar 8 ve 2 birim olur.
3 3 Bu doğru, kareyi iki eş parçaya ayırıyorsa;
1 9 9 1 Kenarlar üzerinde ayırdığı küçük kısımlar birbiri -
Alan    27  0  0    27  0  0 
2 0 0 2 ne eşittir ve ikisini de t birim diyebiliriz.
3 3 t  t  2  8 olması gerektiğinden t  3 br dir.
1 Daha sonra üçgen benzerliğinden a noktasını
  54  27 buluruz.
2 bulabiliriz.
Cevap : C 2 5
  a  20 buluruz.
8 a
Cevap : E

32) 2018 AYT

33) 2019 TYT

www.matematikkolay.net
ÇÖZÜM: ÇÖZÜM:
Başlangıçta x ekseni üzerinde  a, 0  noktası alınmış Not : y  y1  m  x  x 1 
olsun.
 0, 1 noktasından geçen ve eğimi m olan doğru,
x'i 1 azaltıp, y'yi 3 artırınca   a  1, 3  olur.
y  1  mx tir. I.denklem 
Tekrar
 0, 0  noktasından geçen ve eğimi 2m olan doğru,
x'i 1 azaltıp, y'yi 3 artırınca   a  2, 6  olur.
y  2mx tir. II.denklem 
Bu nokta y ekseni üzerinde ise x'i 0 dır.
1, 0  noktasından geçen ve eğimi 3m olan doğru,
  0, 6  noktası  Bu nok tanın da
y  3m  x  1  tir. III.denklem 
x'i 1 azaltıp, y'yi 3 artırınca   1, 9  olur.
Koordinatların toplamını da  1  9  8 buluruz.
Bu üç doğru da bir noktada kesişiyorsa, ortak bir
Cevap : E
çözümleri var dır.
I. denkleme göre, y  mx  1 dir.
II. denkleme göre, y  2mx tir. Eşitleyelim.
mx  1  2mx  1  mx tir. O halde y  2 dir.
34) 2019 AYT Bunları III.denklemde kullanalım.
y  3m  x  1   y  3mx  3m
2  3  3m
3m  1
1
m buluruz.
3
Cevap : B

www.matematikkolay.net