TÀI LIỆU GIẢNG DẠY

ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC ĐH QUỐC GIA HÀ NỘI

BẢN QUYỀN: TRUNG TÂM LUYỆN THI QUỐC GIA HSA

BỘ MÔN: TƯ DUY ĐỊNH LƯỢNG
BIÊN SOẠN: TRUNG TÂM HSA EDUCATION
TÀI LIỆU: CHUYÊN ĐỀ HÌNH HỌC PHẲNG
Phạm vi kiến thức :
- Công thức triển khai nhị thức newton
- Các dạng bài tập trong đề thi
I. Công thức triển khai
Định lý:
n
(a + b) n =  Cnk .a n − k .b k = Cn0 a n +Cn1a n −1.b1 + ........ + Cnn .b n
k =0

Hệ quả:
n
+ Nếu a = 1; b = 1 ta có : (1 + 1) n =  Cnk .1n −k .1k = Cn0 +Cn1 + ........ + Cnn = 2n
k =0

n
+ Nếu a = 1; b = −1 ta có : (1 − 1) n =  Cnk .1n − k .(−1) k = Cn0 −Cn1 + ........ + (−1) n Cnn = 0
k =0

Từ đó với bài toán chưa ẩn x

n
(1 + x) n =  Cnk .1n − k .x k = Cn0 +Cn1 .x1 + ........ + Cnn .x n
k =0

Chọn x=1 ta có: Cn0 + Cn1 + ........ + Cnn = 2n

Chọn x = 0 ta có: Cn0 − Cn1 + Cn2 − ........ + (−1) n Cnn = 0

Chú ý: Trong công thức khai triển nhị thức Newton

+ Số hạng tử là n + 1.
+ Các hạng tử có số mũ của a giảm dần, số mũ của b tăng dần, nhưng tổng các số mũ bằng n.
+ Các hệ số của các hạng tử cách đều hai hạng tử đầu và cuối thì bằng nhau
+ Hạng tử thức k + 1 : Cnk .a n − k .b k

II. Các dạng bài tập

1. Tiếp cận với khai triển nhị thức newtơn

HSA 01. Có bao nhiêu số hạng trong khai triển nhị thức ( 2 x − 3)
2018

Đáp án :......
HSA 02. Từ khai triển biểu thức ( x + 1) thành đa thức. Tổng các hệ số của đa
10

thức là
A. 1023 . B. 512 . C. 1024 . D. 2048 .
Lời giải
10
Xét khai triển f ( x) = ( x + 1) =  C10k .x k .
10

k =0

Gọi S là tổng các hệ số trong khai triển thì ta có S = f (1) = (1 + 1) = 210 = 1024 .
10

HSA 03. Tính tổng các hệ số trong khai triển (1 − 2x )

2018
.
A. −1 . B. 1 . C. −2018 . D. 2018 .
Lời giải
Xét khai triển (1 − 2x) 2018 = C2018
0
− 2 x.C2018
1
+ (−2 x) 2 .C2018
2
+ (−2 x)3 .C2018
3
+ ... + (−2 x) 2018 .C2018
2018

Tổng các hệ số trong khai triển là:

S = C2018 − 2.C2018 + (−2) .C2018 + (−2) .C2018 + ... + (−2) .C2018
0 1 2 2 3 3 2018 2018

Cho x = 1 ta có:
(1 − 2.1)2018 = C2018
0
− 2.1.C2018
1
+ (−2.1)2 .C2018
2
+ (−2.1)3 .C32018 + ... + (−2.1)2018 .C2018
2018

 ( −1) = S  S =1
2018

HSA 04. Trong khai triển nhị thức newton của P( x) = ( 3 2 x + 3) 2018 thành đa thức,có tất cả có bao nhiêu
số hạng có hệ số nguyên dương?
A. 673. B. 675. C. 674. D. 672.
Lời giải
2018− k

( )
2018 2018− k 2018
P( x) = ( 2 x + 3)
3 2018
= 3
2x 3 = 2
k 3
.3k x 2018−k
k =0 k =0

Để hệ số nguyên dương thì ( 2018 − k ) 3  2018 − k = 3t  k = 2018 − 3t ,do 0  k  2018

2018
nên ta có 0  2018 − 3t  2018  0  t   672, 6 vậy t=0,1,2….672 nên có 673 giá trị
3

( )
2019
HSA 05. Có bao nhiêu số hạng là số nguyên trong khai triển của biểu thức 3
3+ 5 5 ?
A. 136 . B. 403 . C. 135 . D. 134 .
Lời giải
 2019− k

( ) ( ) ( )
k
2019 2019 − k 2019
=  C2019 =  C2019
2019 k
Ta có 3
3+ 5 5 k
. 3
3 . 5
5 k
.3 3
.5 5 .
k =0 k =0

k  k 
0  k  2019 0  k  2019
 
 2019 − k  k
Để trong khai triển có số hạng là số nguyên thì    673 − 
 3  3
k k
   
5 5
k 

 0  k  2019 .
k 15

Ta có k 15  k = 15m mà 0  k  2019  0  15m  2019  0  m  134, 6 . Suy ra có 135
số hạng là số nguyên trong khai triển của biểu thức.
2. Tìm hệ số, số hạng trong khai triển nhị thức newton
12
 2 
HSA 06. Hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x −  (với x  0 ) là:
7

 x x
A. 376 . B. −264 . C. 264 . D. 260 .
Lời giải
12
 2 
Số hạng tổng quát của khai triển  x −  (với x  0 ) là
 x x
k
 2  −
3k
12 −
5k

 = ( −2 ) .C12 .x .x = ( −2 ) .C12 .x
12− k 12 − k
Tk +1 = C .x .  −
k k k k k
2 2
12 .
 x x 
5k
Số hạng trên chứa x 7 suy ra 12 − = 7  k = 2.
2
Vậy hệ số của số hạng chứa x 7 trong khai triển trên là = ( −2 ) .C122 = 264 .
2

13
 1
HSA 07. Tìm hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x +  , (với x  0 ).
7

 x
Đáp án: ………
Lời giải
13
 1
Số hạng tổng quát trong khai triển nhị thức  x +  .
 x
k
1
k 13− k
Tk +1 = C x   = C13k x13− 2 k .
13
x
Tk +1 chứa x  13 − 2k = 7  k = 3 .
7

13
 1
Vậy hệ số của số hạng chứa x trong khai triển nhị thức  x +  bằng: C133 = 286 .
7

 x
 4
1 3 
HSA 08. Hệ số lớn nhất trong khai triển  + x 
4 4 
Đáp án:….
Lời giải
4 4−k k
1 3  4
 1  3
Ta có  + x  =  C4k .   .  
 4 4  k =0 4 4
1 3 27 2 27 3 81 4
= + x+ x + x + x
256 64 128 64 256
27
Vậy hệ số lớn nhất trong khai triển là .
64

HSA 09. Biết hệ số của x 2 trong khai triển của (1 − 3x ) là 90 . Tìm n .

n

A. n = 7 . B. n = 6 . C. n = 8 . D. n = 5 .
Lời giải
Số hạng thứ k + 1 trong khai triển của (1 − 3x ) là: Tk +1 = Cnk ( −3) x k .
n k

Số hạng chứa x 2 ứng với k = 2 .

Ta có: Cn2 ( −3) = 90  Cn2 = 10 (với n  2 ; n )
2

n! n = 5
 = 10  n ( n − 1) = 20   . Vậy n = 5 .
2!( n − 2 )!  n = −4 ( L )

HSA 10. Số hạng thứ 13 trong khai triển ( 2 − x ) bằng?

15

A. 3640x13 . B. 3640x12 . C. −420x12 . D. 3640 .

Lời giải
15
Ta có ( 2 − x ) =  C15k .215−k. ( − x )
15 k

k =0

Số hạng thứ 13 trong khai triển tương ứng với k = 12 .  C1512 .215−12. ( − x ) = 3640 x12 .
12

HSA 11. Cho n là số tự nhiên thỏa mãn Cn0 + 2.Cn1 + 22.Cn2 + ... + 2n.Cnn = 59049 . Biết số hạng thứ 3
n
 3 81
trong khai triển Newton của  x 2 −  có giá trị bằng n . Khi đó giá trị của x bằng
 x 2
A. 1 B. 2 . C. 1 D. 2 .
Lời giải
Ta có: Cn0 + 2.Cn1 + 22.Cn2 + ... + 2n.Cnn = 59049  ( 2 + 1) = 59049  3n = 310  n = 10 .
n

10
 3
Ta được nhị thức  x 2 −  .
 x
2
 3
Số hạng thứ ba của khai triển là T3 = C . ( x 2
10 )
2 8
.  −  = 405 x14 .
 x
 81
Theo giả thiết ta có: 405 x14 = n  405 x14 = 405  x14 = 1  x = 1 .
2
9
 2
HSA 12. Số hạng không chứa x trong khai triển f ( x ) =  x − 2  , x  0 bằng
 x 
A. 5376 . B. −5376 . C. 672 . D. −672 .
Lời giải
Ta có f ( x ) = ( x − 2 x −2 ) =  C9k ( −2 x −2 ) x 9− k =  C9k ( −2 ) x −2k x 9−k
9 9 k 9
k

k =0 k =0
9 9
=  C9k ( −2 ) x −2 k +9− k =  C9k ( −2 ) x9−3k
k k

k =0 k =0

Số hạng không chứa x của khai triển f ( x ) ứng với 9 − 3k = 0  k = 3

Vậy hệ số không chứa x là C93 . ( −2 ) = −672 .
3