AUTOMATIZACIÓN EMPREGANDO

ENERXÍA NEUNATICA:
2.- Producción do aire comprimido

Curso 2019-2020
1
Compoñentes dunha productora de aire
„ Un sistema básico de producción de aire
comprimido componse de:
– Compresor (1).
– Refrigerador (2).
– Separador con pura de auga e aceite (3).
– Depósito acumulador do aire comprimido (4).
– Secador (5).
 Compresor: tipos
„ Ten como función a de convertir a Símbolo do
enerxía mecánica (dun motor eléctrico) compresor
en enerxía potencial neumática
(aumento da presión do aire).
„ Atendendo a súa construcción temos
dous tipos:
ÉMBOLO
ALTERNATIVOS
DIAFRAGMA

COMPRESORES DE PALETAS

DE TORNILLO
ROTATIVOS
DE UÑETA

ROOTS OU LOBULAR
 Compresor de émbolo
„ É o máis empregado, xa que a súa
construcción é xinxela e barata; e ademáis
ten un bo rendemento.
„ O inconvinte e o elevado ruido que xenera.
„ Utilizanse tanto en equipos estacionarios
como en equipos móvies.
 Compresor de émbolo (cont)
„ Un compresor de unha etapa funciona así:
 Compresor de émbolo (cont)
„ Cando se necesita máis presión e/ou caudal
utilízanse compresores de dúas etapas, que
funcionan así:
 Compresor de émbolo (cont)
„ Con compresores de máis dunha etapa
podemos conseguir elevadas prestacións:
Gama baixa Gama alta
Etapas Presión Caudal Presión Caudal
(bar) (m3/h) (bar) (m3/h)
1 etapa 12 35 7 300

2 etapas 30 70 8 700

3 etapas 200 150 14 3 000

Máis de 3 --- --- 1 000 30 000

 Compresor de difragma
„ Diferénciase do de émbolo pola separación
da cámara do aire e o pistón que xenera o
movemento alternativo.
„ Estos compresores producen aire limpo sen
mezcla de aceite por posibles fugas do pisón.
„ Son empregados en industrias químicas,
farmaceutias, alimentaras, e hospitais.
„ Non suministran unha presión superior a 7
bar nen os 30 m3/h.
 Compresor de difragma (cont)
„ Un compresor de diafragma ou de membrana
funciona así:

9
 Compresor de paletas
„ Estos compresores estan constituidos por un rotor
excéntrico que xira sobre un estator.
„ O rotor está provisto de aletas que se adaptan as
paredes do estator producindo unha variación de
volume nas distintas cámaras, e polo tanto un
aumento de presión.
„ A sús ventaxa e o baixo nivel de ruido.

„ Non suministran unha presión superior a 8 bar nen

os 150 m3/h.
 Compresor de paletas (cont)
„ Un compresor de paletas funciona así:
 Compresor de tornillo
„ Esto compresor está constituido por dous rotores
(tornillos macho e femia) que xiran dentro dun
carter.
„ O rotor macho vai conectado o motor e coa proia
hélice engrana coa hélice do rotor femia e arastrao.
„ A súa ventaxe e o baixo nivel de ruido, un fluxo
constante no suministro de aire e non eleva moito a
temperatura do aire a saida, podendo prescindir do
enfriador.
„ Suministran presións de ata 10 bar e caudales de
ata 400 m3/h.
 Compresor de tornillo (cont)
„ Un compresor de tornillo funciona así:
 Compresor de uñeta
„ Ó igual cos de tornillo estes compresores están
constituidos por dous rotores, de perfil especial e
con movemento sincronizado xirando dentro dun
cárter.
„ A xeometría dos rotores fai que ó xirar aixa unha
variación de volume na cámara provocando así o
aumento de presión.
„ A súa ventaxa é o baixo nivel de ruido.

„ Suministran presións de ata 8 bar e caudales de ata

500 m3/h.
 Compresor de uñeta (cont)
„ Un compresor de uñeta funciona así:

Lumbrera
Rotor de escape Rotor

Lumbriera
de admisión
 Compresor roots ou lobular
„ Este tipo de compresores non comprimen o aire, senon que
a presión prodúcese mediante a introducción de máis
volume de aire do que pode sair; o sea, transforman a
enerxía cinética do aire (velocidade) en enerxía potencial
(presión).
„ Polo seu funcionamento non genera presións moi elevadas,
empregándose como válvulas de vacío e como medidores
de caudal.
„ A súa ventaxa é o baixo nivel de ruido e suministrar aire
limpo o non requerir aceite no seu funcionamento.
„ So suministran presións de ata 2 bar e caudales de ata 1500
m3/h.
Compresor roots ou lobular (cont)
„ Un compresor roots ou lobular funciona así:
 Selección de compresores
„ Para que resulte eficaz o funcionamento dunha
instalación de aire comprimido é necesario
seleccionar o compresor apropiado que satisfaga
as necesidades do sistema. Tendo en conta:
„ A demanda da planta: débese ter en conta a carga
inicial estimada coma as futuras ampliacións.
„ Capacidade de reserva para emerxencias:
– Pode consistir nun segundo compresor que se
poña en funcionamento en caso de avería.
– Ou ben, unha conexión independente que
permita, nun momento dado, conectar un
compresor auxiliar ou portátil.
 Refrigerador: post-enfriado
„ O aire tal como se comprime directamente
da atmósfera trae consigo elementos
contaminates (vapor de auga, po, etc) que
poden danar os compoñentes dunha
instalación neumática.
„ O vapor de auga está diluído no aire
atmosférico.
„ Esta presenza de vapor de auga no aire
coñecese como humidade.
„ A cantidade de vapor de auga diluído no aire
é maior canto máis alta sexa a temperatura.
Refrigerador: post-enfriado (cont)
„ Este gráfico mostra a cantidade máxima de vapor
de auga (g) que pode ter un volume (m3) de aire a
unha temperatura dada; chamada punto de
condensación ou de saturación.
Refrigerador: post-enfriado (cont)
„ Ó cociente entre o contido de vapor de auga real
no aire e o contido de vapor de auga no punto de
condensación chámaselle humidade reltiva.
Contido auga real
Humidade relativa = × 100
Contido de auga p condensación

„ Exemplo: Tª de 25 ºC, humidade relativa 65%. ¿que

cantidade de auga hai en 10 m3 de aire atmosférico?
– Segundo a tabóa, para o punto de condensación a 25 ºC
temos un contido de auga de 23,76 g/m3
– Polo tanto, o contido de auga real é:
10 m3 x 23,76 g/m3 x 65/100 = 154,44 g
Refrigerador: post-enfriado (cont)
„ Cando o aire se comprime redúcese o volume;
ahgora, a capacidade para conter vapor de auga é
só a do seu volume reducido; o resto do vapor
precipitase e convértese en auga líquida.
„ Exemplo: Os 10 m3 de aire do exemplo anterior a 25 ºC,
h.r. do 65% comprímense a 6 bar manométrico; no proceso
sube a temperatura a 40 ºC ¿canta auga se condensará?
– Como se calculou no exemplo anterior en 10 m3 hai 154,44 g
– Podemos calcular o novo volume coa formula P1V1 = P2 V2
V1 ⋅ P1 10 ⋅1
– Onde despexando V2 = = = 1,42 m 3
P2 6 +1
– Segundo a taboa con este novo volume e a 40 ºC o aire pode
reter una cantidade de auga: 1,42 m3 x 54,108 g/m3 = 76,83 g
O resto da auga precipita: 154,44 g -76,83 g = 41,81 g.
Refrigerador: post-enfriado (cont)
„ Outra forma de facer precipitar a auga e reducindo
a temperatura do aire
„ Exemplo: no exemplo anterior ¿canta auga se condensará
se reducimos a temperatura a 20 ºC?
– No exemplo anterior a 40 ºC a cantidade de auga é: 76,83 g
– Segundo a taboa con esta nova temperatura o aire pode reter
una cantidade de auga: 1,42 m3 x 17,69 g/m3 = 25,12
– O resto da auga precipita: 76,83 g – 25.12= 51,71 g.
– O final, despois de aplicarlle ó aire unha compresión e unha
redución de temperatura o volume total de auga extraída é
de 41,81 g + 51,71 g = 93,52 g.
– Retendo o aire unha cantidade de auga de:
154,44 g – 93,52 g = 60,92 g.
Refrigerador: post-enfriado (cont)
„ O vapor de auga, en si non é perigoso, pero cando
se converte en auga líquida produce ferruxe e
deterioro nas instalacións e compoñentes do
circuíto de aire comprimido.
„ Como observamos nos exemplos anteriores o feito
de variar o volume e a temperatura provoca
condensacións no vapor de auga.
„ O longo dunha instalación neumática vai haber
garandes variacións de volume e de temperatura,
xerando auga líquida que hai que eliminar.
„ Coa propia compresión e co enfriamento do aire
xusto despois da compresión conségese que o
vapor de auga precipite pasando a auga líquida.
Refrigerador: post-enfriado (cont)
„ Para enfriár o aire empréganse Símbolo
do enfridor
os refrixeradores. Este é o seo
símbolo:

„ Os refrixeradores son
intercambiadores de
calor que poden
empregar aire ou
auga, como fluído
refrixerante.
 Refrixeración por aire
„ A maioría dos compresores levan incorporados o
enfriamento por aire, consistente en aletas arredor
do cilindro ou da cámara de compresión.
„ Ainda así, hai veces que se fai necesario añadir un
novo refrigerador.
Esquema de funcionamento
 Refrixeración por auga
„ Neste caso introduce un tubo na cámara onde
pasao aire comprimido, polo tubo faise circular
auga que é a encargada de enfriar o aire
„ O aire enfríase a unha temperatura de 10 ºC por
encima da temperatura da auga. Mentras que no
caso anterior só se enfría a 15 ºC por encima do
aire de refrixeración.
„ Este sistema incorpora
un separador con
purga para evacuar
a auga e aceite
condensados.
 Separador de condensados
„ Posterior a acumulación é necesario colocar un
separador para recoller e drenar os líquidos
condensados (auga e aceite do compresor).

„ Un separador consta dun recipiente e unha válvula

situada no extremo inferior (purgador) para drenar
ó exterior os condensados cando éste se enche.

„ Ademais no separador sulele instalase un filtro que

ten como función impedir o paso de contaminates
que poden danar os compoñentes da instalación.
 Filtros
„ Un primeiro filtro colócase na admisión do
compresor para evitar a entrada de contaminates
sólidos na cámara de compresión.
„ Este filtro instalarase nunha zoa libre de po e
gases contaminates.
„ Constrúense con: papel, tela, baño de aceite, etc

Símbolo
do filtro
 Filtros (cont)
„ Un segundo filtro de gran capacidade é necesario
instalalo a saida do depósito para eliminar
contaminates, vapores do aceite procedentes da
compresión.
„ Este filtro normalmente é de cartucho de cambio
rápido.
 Purgadores
„ Nos lugares da instalación onde se condense auga
sempre se teñen que colocar os purgadores.

„ Permiten drenar cara o exterior a auga acumulada

unha vez condensada.

„ Hai tres tipos de purgadores:

– Purgado manual. Símbolo do purgador
Manual Automático
– Purgado automático.
– Purgado motorizado.
 Purgadores (cont)
„ Funcionmento dos purgadores manuais:
 Purgadores (cont)
„ Funcionmento dos purgadores automáticos:
 Purgadores (cont)
„ Funcionmento dos purgadores motorizados:
 Acumulador ou depósito
„ Reciben e almacenan o aire procedente do
compresor xa presurizado e enfriado.
„ O acumulador aporta a instalación:
– Compensa as oscilacións de presión na rede.
– Permite tempos de descanso do compresor.
– Facilita o enfriamento do aire.
– Reten impurezas que pode traer o aire.
– Almacena o aire necesario para a demanda da
instalación. O tamaño calcúlase coa fórmula:

V = K ⋅Q
Sendo: - V: volume do depósito (m3)
- K: constante (varia entre 0,2 e 0,4)
- Q: caudal co compresor (m3/min)
 Acumulador ou depósito (cont)
„ O acumulador irá equipado cos elementos:
Símbolo do
acumulador

„ Ademáis suele levar un presostato para activar e

desactivar o motor cando no compresor o aire non
teña o u teña a presión suficiente.
 Secado do aire
„ Cando se necesita aire con moi pouca humidade
na instalación, faise necesario secalo, xa que con
só enfrialo non se elimina todo o vapor de auga.
„ A forma de secar o aire é vaixar a temperatura o
máximo para que se condense a maior cantidade
de auga.
„ Existen tres modos de secar o aire: Símbolo
– Por absorción. do secador
– Por adsorción.
– Por refrigeración.
 Secado absorción
„ Forma de secado químico, empréganse produtos
que reaccionan coa auga e fana precipitar.
„ Estes produtos hai que repoñelos periodicamente
e suelen ser:
– Carbonato cálcico deshidratado.
– Perclorato de magnesio
– Cloruro de litio.
– Cloruro de cálcio.
 Secado adsorción
„ Forma de secado físico, empréganse produtos que
disolven o vapor de auga contido no aire.
„ Estes produtos no fai falla repoñelos, con só
quentalos elimínase a humidade e pódense volver
empregar; suelen ser:
– Gel de sílice.
– Alúmina activa.
 Secado refrigeración
„ O aire enfríase ó entrar en contacto ca unidade de
refrixeración (intercambiador de calor);
conseguindo temperaturas inferiores a 10 ºC.
„ Unha vez que se condensa a auga elévase a
temperatura do aire no requentador para non
provocar condensación exterior nas tuberías.