ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Β’ΛΥΚΕΙΟΥ - ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Α’ ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:

ΚΕΙΜΕΝΟ:
«Χρώμεθα γὰρ πολιτείᾳ οὐ ζηλούσῃ τοὺς τῶν πέλας νόμους, παράδειγμα δὲ μᾶλλον αὐτοὶ ὄντες τισὶν ἢ
μιμούμενοι ἑτέρους. καὶ ὄνομα μὲν διὰ τὸ μὴ ἐς ὀλίγους ἀλλ' ἐς πλείονας οἰκεῖν δημοκρατία κέκληται· μέτεστι
δὲ κατὰ μὲν τοὺς νόμους πρὸς τὰ ἴδια διάφορα πᾶσι τὸ ἴσον, κατὰ δὲ τὴν ἀξίωσιν ὡς ἕκαστος ἔν τῳ εὐδοκιμεῖ,
οὐκ ἀπὸ μέρους τὸ πλέον ἐς τὰ κοινὰ ἢ ἀπ' ἀρετῆς προτιμᾶται, οὐδ' αὖ κατὰ πενίαν, ἔχων γέ τι ἀγαθὸν δρᾶσαι
τὴν πόλιν, ἀξιώματος ἀφανείᾳ κεκώλυται. ἐλευθέρως δὲ τά τε πρὸς τὸ κοινὸν πολιτεύομεν καὶ ἐς τὴν πρὸς
ἀλλήλους τῶν καθ' ἡμέραν ἐπιτηδευμάτων ὑποψίαν, οὐ δι' ὀργῆς τὸν πέλας, εἰ καθ' ἡδονήν τι δρᾷ, ἔχοντες, οὐδὲ
ἀζημίους μέν, λυπηρὰς δὲ τῇ ὄψει ἀχθηδόνας προστιθέμενοι, ἀνεπαχθῶς δὲ τὰ ἴδια προσομιλοῦντες τὰ δημόσια
διὰ δέος μάλιστα οὐ παρανομοῦμεν, τῶν τε αἰεὶ ἐν ἀρχῇ ὄντων ἀκροάσει καὶ τῶν νόμων, καὶ μάλιστα αὐτῶν
ὅσοι τε ἐπ' ὠφελίᾳ τῶν ἀδικουμένων κεῖνται καὶ ὅσοι ἄγραφοι ὄντες αἰσχύνην ὁμολογουμένην φέρουσιν.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:
Α. Να μεταφράσετε το απόσπασμα: “ ἐλευθέρως...φέρουσιν” (Μονάδες 30)

Β.1. Ποια ήταν η σημασία της αξιοκρατίας για τον Περικλή; (Μονάδες 15)
Β2. Ποια είναι τα είδη νόμων που αναφέρει ο Περικλής; Ποιο θεωρείτε ποιο σημαντικό; (Μονάδες 15)

Γ. Παρακάτω δίνεται απόσπασμα από την ομιλία που εκφώνησε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ
Ομπάμα όταν επισκέφτηκε την Ελλάδα. Να συγκρίνετε την εικόνα του δημοκρατικού πολιτεύματος που
παρουσιάζει ο αμερικανός πρόεδρος με αυτήν που παρουσιάζει ο Περικλής στο κειμ. 37 του Επιταφίου.
(Μονάδες 25)
“[…] Πάνω απ 'όλα, είμαστε υπόχρεοι στην Ελλάδα για το πιο πολύτιμο από τα δώρα - η αλήθεια, η
κατανόηση ότι ως άτομα με ελεύθερη βούληση, έχουμε το δικαίωμα και την ικανότητα να κυβερνήσουμε τον
εαυτό μας. Γιατί εδώ ήταν, 25 αιώνες πριν, στους βραχώδεις λόφους αυτής της πόλης, που προέκυψε μια νέα
ιδέα. Η «Δημοκρατία» . Το «κράτος» (στα ελληνικά) - η δύναμη, το δικαίωμα να διοικεί - έρχεται από τον
«Δήμο» - τους ανθρώπους. Η ιδέα ότι είμαστε πολίτες - όχι υπηρέτες, αλλά διαχειριστές της κοινωνίας μας. Η
έννοια της ιδιότητας του πολίτη - που έχει και δικαιώματα και τις ευθύνες. Η πίστη στην ισότητα ενώπιον του
νόμου - όχι μόνο για λίγους, αλλά για τους πολλούς, όχι μόνο για την πλειοψηφία, αλλά και τη μειονότητα.
Αυτές είναι έννοιες που γεννήθηκαν σε αυτό το βραχώδες έδαφος.
Φυσικά, οι πρώτες μορφές της δημοκρατίας εδώ στην Αθήνα απείχαν πολύ από το τέλειο - ακριβώς όπως οι
πρώιμες μορφές της δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες απείχαν πολύ από το τέλειο. Τα δικαιώματα της
αρχαίας Αθήνας δεν είχαν επεκταθεί και σε γυναίκες ή σε σκλάβους. Αλλά ο Περικλής εξηγούσε, «το Σύνταγμα
μας ευνοεί τους πολλούς και όχι τους λίγους ... αυτός είναι ο λόγος που ονομάζεται δημοκρατία."

Γ. Να βρείτε στο αρχαίο κείμενο λέξεις ετυμολογικά συγγενείς με τις ακόλουθες: χρήματα, δέηση,
πρόσκληση, πλειοψηφία, φόρος. (Μονάδες 15)