Professional Documents
Culture Documents
Chuong 4 Lai Suat
Chuong 4 Lai Suat
Chương 4
LÃI SUẤT
2
NỘI DUNG CHÍNH
1
10/2/2020
3
I. KHÁI NIỆM LÃI SUẤT
Lãi suất là giá cả mà người đi vay phải trả cho việc sử dụng
vốn của người cho vay trong một khoảng thời gian nhất định.
Nếu gọi số tiền vay là tiền gốc thì một tỷ lệ phần trăm tính trên
số tiền gốc mà người đi vay phải trả cho người cho vay được
gọi là lãi suất.
Sự tồn tại của lãi suất dựa trên 2 nguyên nhân
Giá trị thời gian của tiền tệ
Chi phí cơ hội
Lãi suất được quy định theo tỷ lệ % số tiền được hưởng
(thường trong năm)
4
II. Phân loại lãi suất
2.1 Căn cứ vào giá trị thực của tiền lãi thu được
- Lãi suất danh nghĩa: là lãi suất phải thanh toán, là lãi
suất người cho vay hưởng trong 1 kỳ hạn mà không tính đến sự
biến động sức mua của tiền tệ.
- Lãi suất thực: là lãi suất đo lường sức mua của tiền lãi
nhận được. Lãi suất thực được tính toán bằng việc điều chỉnh lãi
suất danh nghĩa có tính đến lạm phát.
ir = in – p
ir : lãi suất thực
in : lãi suất danh nghĩa
p : lạm phát
=> Lãi suất nào tốt hơn để đưa ra quyết định cho vay ?
2
10/2/2020
5
II. Phân loại lãi suất
6
II. Phân loại lãi suất
3
10/2/2020
7
II. Phân loại lãi suất
8
III. Phương pháp xác định lãi suất
4
10/2/2020
9
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
10
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 1:
Ông A gửi tiền tiết kiệm 20.000.000 đồng vào
ngân hàng ACB và được hưởng lãi suất tiền gửi là
2%/tháng. Hỏi số tiền ông A thu được sau 1 năm
nếu ngân hàng tính lãi theo lãi đơn là bao nhiêu?
5
10/2/2020
11
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
12
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 2:
Ông A gửi tiền tiết kiệm 200 tr đồng vào
ngân hàng ACB và được hưởng lãi suất tiền
gửi là 2%/tháng, hưởng lãi mỗi tháng trong 12
tháng. Hỏi số tiền ông A thu được sau 1 năm là
bao nhiêu nếu ngân hàng tính lãi theo lãi kép ?
6
10/2/2020
13
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 3:
Ông Bình mong muốn sở hữu 20.000.000 đồng
trong tài khoản vào ngày 02/03/2019 ở một tài
khoản tiết kiệm với lãi suất là 6,05%/năm. Hỏi
ông Bình cần gửi bao nhiêu tiền vào ngày
02/03/2014 để đạt được mục tiêu này ? Biết rằng
ngân hàng tính lãi kép theo năm trong trường hợp
này.
14
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 4:
Bà Hoa gửi 9,8 triệu đồng tiết kiệm với lãi suất
8,4%/năm và tiền lãi được nhập vào vốn gốc mỗi
năm. Hỏi theo cách đó thì sau bao nhiêu năm bà
Hoa thu được tổng số tiền 20 triệu đồng ?
7
10/2/2020
15
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 5:
Ông A gửi tiền tiết kiệm 200tr đồng vào
ngân hàng VIB và được hưởng lãi suất tiền gửi
là 1%/tháng, hưởng lãi mỗi 6 tháng một lần.
Hỏi số tiền ông A thu được sau 5 năm là bao
nhiêu nếu ngân hàng tính lãi theo lãi kép ?
16
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 6:
Ông Tùng gửi tiền tiết kiệm 500tr đồng vào
ngân hàng Sacombank và được hưởng lãi suất
tiền gửi là 9%/năm, hưởng lãi mỗi quý. Hỏi số
tiền ông Tùng thu được sau 5 năm là bao nhiêu
nếu ngân hàng tính lãi theo lãi kép ?
8
10/2/2020
17
3.1 PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LÃI SUẤT
Ví dụ 7:
Bà Mai gửi 100 triệu đồng tiết kiệm với lãi suất
12%/năm và tiền lãi được nhập vào vốn gốc mỗi 6
tháng. Hỏi theo cách đó thì sau bao nhiêu năm bà
Mai thu được tổng số tiền 160 triệu đồng ?
9
10/2/2020
19
4.1 CUNG CẦU QUỸ CHO VAY
Lãi suất thị trường được quyết định bởi quan hệ cung
cầu trái phiếu và quỹ cho vay. Để xem xét lãi suất
.
thiết lập như thế nào, chúng ta tập trung vào phân
tích sự thay đổi cung cầu trái phiếu và quỹ cho vay.
Quyeàn söû duïng voán laø
haøng hoùa
20
CÔ CHEÁ HÌNH THAØNH LAÕI SUAÁT
Ñöôøng cung
Cung quyõ cho vay
Laõi suaát (i%)
Ls
25% A
5,3% B
10
10/2/2020
25% D
5,3% C
22
CÔ CHEÁ HÌNH THAØNH LAÕI SUAÁT
11
10/2/2020
Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi cung quyõ cho vay
Ls1
i0
E0
1b. LS
giaûm 1a. Khaû naêng
i1
E1 cho vay taêng
Ld
24
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi cung quyõ cho vay
Ld
12
10/2/2020
25
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.1 Các nhân tố làm thay đổi cung quỹ cho vay (tt)
Lợi tức và lạm phát kỳ vọng
- Khi nền kinh tế tăng trưởng , tỷ suất lợi tức dự tính
của các công cụ đầu tư tăng lên làm cho các chủ thể mong
muốn đầu tư nhiều hơn, do đó cung quỹ cho vay tăng lên,
đường cung quỹ cho vay dịch sang phải làm cho lãi suất
giảm. Và ngược lại.
- Khi lạm phát tăng trong khi lãi suất danh nghĩa ko
đổi sẽ làm lãi suất thực giảm , người cho vay bất lợi làm
giảm cung quỹ cho vay, đường cung quỹ cho vay dịch
sang trái làm cho lãi suất tăng. Và ngược lại.
26
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.1 Các nhân tố làm thay đổi cung quỹ cho vay (tt)
Rủi ro
Rủi ro đầu tư sẽ làm giảm nhu cầu đầu tư; đường
cung đầu tư dịch chuyển sang trái và lãi suất tăng lên, và
ngược lại.
Một sự giảm đi rủi ro đầu tư sẽ làm gia tăng khả
năng của người cho vay trong việc cung cấp vốn. Đường
cung quỹ cho vay dịch chuyển sang phải và làm giảm lãi
suất, và ngược lại
13
10/2/2020
27
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.1 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi cung quyõ cho vay (tt)
Tính lỏng
Trái phiếu có tính lỏng cao thì công chúng sẵn lòng
nắm giữ trái phiếu nhiều hơn. Điều này làm gia tăng nhu
cầu trái phiếu. Đường cung quỹ cho vay dịch chuyển
sang phải và lãi suất giảm xuống
Sự thay đổi (tăng) tính lỏng của các tài sản khác
cầu trái phiếu sẽ dịch sang trái và giá cả trái phiếu giảm.
28
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.1 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi cungø quyõ cho vay (tt)
14
10/2/2020
29
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.2 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi caàu quyõ cho vay
Ld0
Quyõ cho vay, (L $)
30
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.2 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi caàu quyõ cho vay
i0
E0
2b. LS giaûm 2a. Nhu caàu vay
i2 E2 nôï giaûm
Ld2 Ld0
Quyõ cho vay, (L $)
15
10/2/2020
31
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.2 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåiø caàu quyõ cho vay
32
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.2 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi ñöôøng cung traùi phieáu vaø
caàu quyõ cho vay
Laïm phaùt kyø voïng
Ñoái vôùi quyõ cho vay, laïm phaùt kyø voïng caøng cao
laøm gia taêng nhu caàu vay voán cuûa ngöôøi ñi vay, ñöôøng
caàu quỹ cho vay dòch chuyeån sang phaûi vaø laõi suaát taêng.
Ngöôïc laïi khi laïm phaùt thaáp, nhu cầu vay vốn
giảm làm đường cầu quỹ cho vay dịch chuyển sang trái và
lãi suất giảm
16
10/2/2020
33
4.2 CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN LAÕI SUAÁT
4.2.2 Caùc nhaân toá laøm thay ñoåi ñöôøng cung traùi phieáu vaø
caàu quyõ cho vay
Vay nôï cuûa chính phuû
Ñeå buø ñaép thaâm huït ngaân saùch, chính phuû tieán
haønh vay nôï thoâng qua phaùt haønh traùi phieáu chính phuû
laøm cho ñöôøng caàu quyõ cho vay taêng seõ laøm gia taêng
laõi suaát
Ngöôïc laïi, khi chính phủ thu mua trái phiếu trên
thị trường sẽ làm giảm cầu quỹ cho vay. Do đó đường
cầu quỹ cho vay dịch chuyển sang trái, lãi suất giảm.
34
5 CẤU TRÚC RỦI RO VÀ KỲ HẠN LÃI SUẤT
17
10/2/2020
35
5.1 CẤU TRÚC RỦI RO LÃI SUẤT
36
5.1.1 RỦI RO VỠ NỢ
18
10/2/2020
19
10/2/2020
39
5.1.1 RỦI RO VỠ NỢ
Thò tröôøng ruûi ro vôõ nôï thaáp Thò tröôøng ruûi ro vôõ nôï cao
Giaù traùi
phieáu Giaù traùi
2. Ngöôøi cho vay taêng nhu caàu 1. Ngöôøi cho vay giaûm nhu caàu
(P) phieáu
taøi saûn an toaøn cao taøi saûn coù ruûi ro cao
(P)
Bs-antoaøn0 Bs-ruûiro0
Pantoaøn1
Pantoaøn0 E1 E1
Pruûiro0
E0 Bd-antoaøn1 E0
Pruûiro1
Bd-antoaøn0 Bd-ruûiro1 Bd-ruûiro0
40
5.1.2 TÍNH LỎNG
20
10/2/2020
41
5.1.2 TÍNH LỎNG
Ptínhloûng0 = Ptínhloûngkeùm0
Thò tröôøng tính loûng cao Thò tröôøng tính loûng keùm
Giaù traùi
phieáu Giaù traùi
2. Ngöôøi cho vay taêng nhu caàu 1. Ngöôøi cho vay giaûm nhu caàu taøi
(P) phieáu
taøi saûn coù tính loûng cao saûn coù tính loûng keùm
(P)
Bs-tínhloûng0 Bs-tínhloûngkeùm0
Ptínhloûng1
Ptínhloûngkeùm0
Ptínhloûng0 E1 E0
Bd-tínhloûng1
E0 E1
Ptínhloûngkeùm1
Bd-tínhloûng0 B
Bd-tínhloûngkeùmd-tínhloû
1
ngkeùm0
42
5.1.3 CHI PHÍ THÔNG TIN
21
10/2/2020
43
5.1.3 CHI PHÍ THÔNG TIN
PCPTTthấp0 = PCPTTcao0
44
5.1.4 THUẾ
Các nhà đầu tư quan tâm đến tiền lời sau khi đã trừ thuế
Yat = Ybt(1-T)
Chứng khoán nào có tiền lời sau thuế cao thì các nhà đầu
tư sẽ phân bổ vốn đầu tư vào chứng khoán đó nhiều hơn
=> Chứng khoán nào bị đánh thuế cao cần có lãi suất
cao hơn để bù đắp phần tiền lời bị đánh thuế.
22
10/2/2020
45
5.1.4 THUẾ
Pmieãntröøthueá0 = Pthueá0
Thò tröôøng mieãn tröø thueá Thò tröôøng coù ñaùnh thueá
Giaù traùi
phieáu Giaù traùi
2. Ngöôøi cho vay taêng nhu caàu taøi 1. Ngöôøi cho vay giaûm nhu caàu taøi
(P) phieáu
saûn ñöôïc mieãn tröø thueá saûn bò ñaùnh thueá
(P)
Bs-mieãntröøthueá0 Bs-thueá0
Pmieãntröøthueá1
Pthueá0
Pmieãntröøthueá0 E1 E0
Bd-mieãntröøthueá1
E0 E1
Pthueá1
Bd-mieãntröøthueá0 Bd-thueá0
Bd-thueá1
46
5.1 CẤU TRÚC RỦI RO LÃI SUẤT
23
10/2/2020
47
5.2 CẤU TRÚC KỲ HẠN CỦA LÃI SUẤT
Cấu trúc kỳ hạn của lãi suất xem xét mức độ biến
đổi lãi suất trong số các công cụ trái phiếu có cùng
chung rủi ro vỡ nợ, tính lỏng, thông tin, đặc điểm thuế
nhưng lại khác nhau về kỳ đáo hạn.
Cấu trúc lãi suất kỳ hạn liên quan đến khái niệm
đường cong lãi suất.
Ba lý thuyết chính
- Lý thuyết thị trường bị phân khúc
- Lý thuyết kỳ vọng
- Lý thuyết lựa chọn kỳ hạn
Toùm taét caùc lyù thuyeát caáu truùc kyø haïn laõi suaát 48
Lyù
Giaû thieát Tieân ñoaùn Ñaùnh giaù
thuyeát
Thò Caùc kyø haïn khoâng Laõi suaát ñoái vôùi caùc kyø Giaûi thích hình daïng ñöôøng
tröôøng coù söï thay theá. Kyø haïn khaùc nhau ñöôïc cong nhöng khoâng giaûi thích
bò haïn caøng ngaén hôn quyeát ñònh trong nhöõng taïi sao laõi suaát ngaén haïn vaø
phaân ñöôïc öa chuoäng thò tröôøng rieâng bieät laõi suaát daøi haïn cuøng di
khuùc hôn kyø haïn daøi chuyeån vôùi nhau
haïn
Kyø Caùc kyø haïn Laõi suaát cuûa traùi phieáu coù Giaûi thích taïi sao laõi suaát
voïng ñöôïc thay n kyø baèng trung bình coäng ngaén haïn vaø laõi suaát daøi haïn
theá hoaøn haûo nhöõng laõi suaát cuûa traùi cuøng di chuyeån vôùi nhau
phieáu 1 kyø qua n kyø tieáp nhöng khoâng giaûi thích taïi
theo cuûa ñöôøng cong laõi sao ñoä doác thöôøng höôùng ñi
suaát leân
Löïa Caùc kyø haïn ñöôïc Laõi suaát cuûa traùi phieáu coù Giaûi thích vöøa hình daïng
choïn thay theá nhöng n kyø baèng trung bình coäng ñöôøng cong laõi suaát vaø taïi
kyø khoâng hoaøn haûo cuûa nhöõng laõi suaát cuûa sao laõi suaát ngaén haïn vaø laõi
haïn traùi phieáu 1 kyø qua n kyø suaát daøi haïn cuøng di chuyeån
tieáp theo coäng theâm phaàn vôùi nhau
buø ñaép ruûi ro.
24
10/2/2020
49
TRẮC NGHIỆM ÔN TẬP
50
TRẮC NGHIỆM ÔN TẬP
25
10/2/2020
51
TRẮC NGHIỆM ÔN TẬP
52
TRẮC NGHIỆM ÔN TẬP
Câu 4: Giả định các yếu tố khác không thay đổi, trong điều
kiện nền kinh tế thị trường, khi nhiều người muốn cho vay
vốn trong khi chỉ có ít người muốn đi vay thì lãi suất sẽ:
a) tăng
b) giảm
c) không bị ảnh hưởng
d) Thay đổi theo chính sách điều tiết của Nhà nước.
26
10/2/2020
53
TRẮC NGHIỆM ÔN TẬP
Câu 5: Giả định các yếu tố khác không thay đổi, khi lãi
suất trên thị trường tăng, thì giá của trái phiếu sẽ:
a) tăng
b) giảm
c) không thay đổi .
54
TRẮC NGHIỆM ÔN TẬP
27