= of SEKOLAH KEBANGSAAN SIJANGKANG JAYA S 42000 TELOK PANGLIMA GARANG SELANGOR BBAID5 NOTA OoMATEMATIK \ ? Dd > \TAHUN 6 ) ao DISEDIAKAN OLEH ; PUAN SIT] SAURAH BT RIAURIN @ YAURIN PUAN FATIMAH ZAHARAH BT ABU BAKAR PUAN AMUTHAVALLI A/P SELLAPANIS! KANDUNGAN TAJUK 1. Nombor Bulat dan Operasi Asas 2. Pecahan 3. Perpuluhan 4, Peratus 5. Wang 6. Masa dan Waktu 7. Panjang, Jisim dan Isi Padu Cecair 8. Ruang 9. Koordinat 10.Nisbah dan Kadaran 11.Pengurusan Data 12.Kebolehjadian1 } Nombor Bulat dan Operasi Asas A) Menulis nombor dalam angka dan perkataan. 1. Angka =2 431 658 Perkataan = dua juta empat ratus tiga puluh satu ribu enam ratus lima puluh lapan 2. Angka =9 501 101 Perkataan = sembilan juta lima ratus satu ribu seratus satu B) Mengenal nilai tempat dan nilai digit. 4521917 Nilai tempat | Juta Ratusribu | Puluhribu | Ribu Ratus | Puluh | Sa Nilai digit 4000000 | 500000 | 20000 7000 900 10 7 © Nombor perdana. + Lobih besar dari satu. * Nombor yang hanya boleh dibahagi dengan 1, dan dirinya sendiri, * Terdapat 25 nombor perdana dari lingkungan nombor 1 hingga 100 2 3 5 7 ll 13 17 19 23 29 31 37 41 43 47 53 59 61 67 71 73 719 83 89 o7 D) Cerakin nombor. 6 045 218 Mengikutnilai_] Mesti ada simbol tambah (+) x tempat Mengikut nilai digit = 6.000 000 + 0+ 40 000 + 5.000 +200 + 10+8E) Bundar nombor. a) 3660 145 kepada ribu terdekat. 3 660. (Das - Gariskan nombor di nilai tempat yang diminta (ribu). =3 660 000 ~ Kemudian, bulatkan nombor di sebelah kanannya, - Jika nombor yang dibulatkan itu ialah 0.1.2.3.4 maka, nombor yang digariskan itu tidak berubah. - Sebelah kanan nombor bergaris, dijadikan sifar - Sebelah kiri nombor bergaris disalin semula atau +1 jika perlu b) 8970250 kepada ratus ribu terdekat. ~ Gariskan nombor di nilai tempat yang diminta (ratus ribu). +1 +1 8 ‘oo 250 - Kemudian, bulatkan nombor di sebelah kanannya. =9 000 000 - Jika nombor yang dibulatkan itu ialah 5, 6, 7, 8.9 maka, nombor yang digariskan itu perlu diubah (+1) - Sebelah kanan nombor bergaris, dijadikan sifar - Sebelah kiri nombor bergaris disalin semula atau +1 jika perlu ) BUNDAR (WANG) Contoh : Bundarkan RM 1 056.80 kepada ringgit terdekat narose’.(a)o RM 1 057,06. * Tidak perlu letak sen ! =RM 1 057 d) BUNDAR PERPULUHAN Contoh : Bundarkan 5,625 kepada dua tempat perpuluhan 5.62"©) *** digit pada tiga tempat perpuluhan tidak perlu diletakkanF) Operasi Bergabung. OPERASI CARA KIRA CONTOH 1) 45+11-6= 45 56 + > +L - 6 =50 36 50 Tkut susunan ayat matematik 2) 60+3x4= x | Pada soalan 2» 20 3/60 x_4 =80 -6 80 00 0 0 1) 112=2-50 56 56 - + 2/2 -30 =6 dulu -l0y 6 12 “2 0 2) 15 +6% 12 x x + dulu bop x 6 415 =87 DR 8 1) 7x44 (15-5) = 2810 = 38 2) (209 +51)+5= Operasi dan Kurungan dulu 209 52 kurungan + Sl 5260 =52 260 - 254 10 10 02 ) Pecahan (A) MEMAHAMI KUMPULAN PECAHAN, Pecahan ialah nombor yang mewakili sebahagian daripada keseluruhan. 1_ pengangka (bahagian berlorek) 47> penyebut (semua bahagian) “ Kumpulan pecahan (a) Pecahan wajar + Pecahan yang pengangkanya lebih kecil daripada penyebut. * Nilainya ialah kurang daripada 1. Contoh : (b) Pecahan tak wajar + Pecahan yang pengangkanya lebih besar daripada penyebutnya. + Nilainya ialah lebih daripada | Contoh : Pengangka sama dengan penyebut. = = Nilainya sama dengan satu. Pengangka lebih besar daripada penyebut. Nilainya lebih daripada satu. J (c) Nombor bercampur * Gabungan nombor bulat dan pecahan wajar. + Nilainya ialah lebih daripada 1 Contoh 1 Nilainya sama dengan pecahan = 13 (nombor bercamput) tak wajar, hanya bentuk -_ nombornya yang berbeza. __7 = 3 (pecahan tak wajar) wie(B) MENUKARKAN PECAHAN TAK WAJAR KEPADA NOMBOR BERCAMPUR DAN SEBALIKNYA (@) Menukar pecahan tak wajar kepada nombor bereampur Contoh g Penyebut 2 | es Caranya ialah =53 set Nombor bulat > bahagikan pengangka i dengan penyebut. 2» Pengangka (ii) Menukar nombor bereampur kepada pecahan tak wajar 4 5 Contoh Caranya ialah darabkan nombor bulat dengan penyebut dan tambahkan pengangka. Garis dan = tulis penyebut yang sama. (C) OPERASI MELIBATKAN PECAHAN (i) Tambah Pecahan 2 5 ae a) (penyebut telah sama, jadi boleh terus tambah pengangka ) + (ika pengangka lebih besar daripada penyebut, lakukan operasi bahagi untuk tukar pecahan tak wajar kepada nombor bercampur)2.05 b) 1S +225 3° 6 Pilih nombor sama yang paling keeil pada kedua- dua sifir. ato are —+ potong untuk permudahkan pecahan (9 dan 6 a ja dalam sifir 3) 3 x . *Pengangka lebih besar daripada penyebut. ig? —* Potong gunasifir 3 1 a¢ykan operasi bahagi. 347 *B(besar) > BAHAG! 1 ~ 13% +Nombor bulat ditambah dengan hasil hombor bercampur yang diperolehi. i) Tolak Pecahan 1 a 35 +—* penyebut iaitu 5 dan 6, tidak boleh tolak (kerana nombor kecil - besar), perlu pinjam pada nombor bulat 3.1 b) 6-45 <— petlu tukar nombor bulat 6 kepada nombor bereampur 44 ae 44 3 <——k (kecil)__*Pengangka lebih kecil daripada penyebut a Darab Pecahan 5 a) 5% 200 *e Ingat pasangan untuk dipotong boleh dipotong dengan b b boleh dipotong dengan € 25 s 23 7 2 <— potong b dan ¢ guna sifir 8 14 =125 25 xs 125 Langkah-langkah : © Tukar nombor bercampur kepada pecahan tak wajar @ ‘Tukar simbol + kepada x, dan terbalikkan pecahan akhir Ba xT Potong secara menyilang @Q pengangka_x pengangka penyebut x penyebut1, Bahagi pecahan dengan nombor bulat * Tulis semula pecahan pertama, © Tukar operasi bahagi kepada operasi darab, + Nombor bulat ditulis per satu kemudian diterbalikkan, # Jawvapan hendaklah dalam pecahan termudah atau jike pecahan tak wajar tukarkan kepada nombor bereampur, 2. Bahagi pecahan dengan pecahan « Tulis semula pecahan pertama. Tukar operasi bahagi kepada operasi darab. Songsangkan (terbalikkan) pecahan berikutnya, * Darabkan pengangka dengan pengangka, penyebut didarab dengan penyebut. + Jawapan hendaklah dalam pecahan termudah atau jika pecahan tak wajar tukarkan kepada nombor bereampur. 3. Nombor bereampur bahagi dengan nombor bulat, © Nombor bercampur mesti terlebih dahulu ditukar kepada pecahan tak wajar. * Tukar operasi bahagi kepada operasi darab ‘* Songsangkan (terbalikkan) pecahan berikutnya © Lakukan potong silang. ‘© Darabkan pengangka dengan pengangka, penyebut didara dengan penyebut. ¢ Jawapan hendaklah dalam pecahan termudah atau jika pecahan tak wajar tukarkan kepada nombor bercampur. 4. Nombor bercampur bahagi dengan pecahan + Nombor bercampur mest terlebih dabulu ditukar kepada pecahan tak wajar. « Tukar operasi bahagi kepada operasi darab.Pecahan kedua diterbalikkan. « Jika tinda pasangan nombor yang boleh dipotong silang, darabkan pengangka dengan pengangka, penyebut didarab dengan penyebut. « Jawapan hendaklah dalam pecahan termudah atau jika pecaban tak wajar tukarkan kepada nombor bercampur, (Pecahan tk wan) (Tukar ke nomibor bercampur)(A) NILAI TEMPAT DAN NILAI DIGIT PERPULUHAN Nombor perpuluhan ialah nombor yang mewakili suatu pecahan dengan penyebutnya adalah gandaan 10, iaitu, 10, 100, 1 000 ... dan seterusnya, Contoh: 0.219 Nilai Sa Titik Persepuluh | Perseratus Perseribu tempat | (nombor bulat) | perpuluhan 2 T 9 Nilai 0 . 10 | 02 | 100 | 0.01 | 1000 | 0.009 digit (B) CERAKIN PERPULUHAN Contoh : 19.623 6,2. 3 10 +9 + 35+799+ Too0 atau 10 +9 + 06 + 0.02 + 0,003 Contoh : 7.825 a S82, 10° 100 © 1.000 atau =7+ 0.8 + 0.02 + 0. 005(B) CARA TUKAR PECAHAN KEPADA PERPULUHAN ATAU SEBALIKNYA PECAHAN KEPADA PERPULUHAN PERPULUHAN KEPADA PECAHAN + Bilangan tempat perpuluhan bergantung kepada bilangan sifar pada penyebut. + Gandaan 10 pada penyebut bergantung kepada bilangan tempat perpuluhan SIFAR PADA PENYEBUT 25 =0.25 9) ‘TEMPAT PERPULUHAN a ens Io 33° = 0033) 1017= 1— ~~ 1000 1000 9 41 2 = 29 641 = 6554 Peratus (A) KONSEP PERATUS + Peratus, pecahan dan perpuluhan adalah saling berkaitan, + Peratus ialah pecahan dengan penyebut 100. Bt] B37 21] i] i yd 41 100° 4 100 4 10° 5 10 8 20 25 100% 50% 25% 75% 20% 10% 12.5% 5% 4% Pasangan darab 100 | Pasangan bahagi 100 2 50 = 100 4% 25 = 100 5 «20 = 100 10 «10 = 100 apps 40=10 (B) PENUKARAN NILAI MELIBATKAN PERATUS @ Menukar pecahan kepada peratus + Lihat penyebut dan ingat pasangan x 100. Sifir penyebut 2 50, 4% 25,5 * 20, 10 10. + Tukar pecahan kepada pecahan setara dengan penyebut 100. Cara 1: Cara 2: Tukar pecahan kepada pecahan Darabkan pecahan dengan setara dengan penyebut 100. Lihat | 100%, kemudian gunakan teknik penyebut dan guna pasangan 100. a Tambahkan simbol %. Pemansuhan ( potong j, * ¢) 3_3x25_ 75 _i.9 3 %= 759 q746 057100775 % 7% 100% = 75% u(ii) Menukar peratus kepada pecahan * Tukarkan peratus kepada pecahan dengan penyebut 100, (100 = 2 = 50, 100 = 4 = 25, 100 Permudahkan pecahan. Lihat pengangka dan ingat pasangan bahagi 100. 5=20, 100 = 10=10) Contoh 1 : 65 65% =} go (Permudahkan) 65 = jo. (euna sifir 5) Contoh 2 : RQ 72% = 09 (permudahkan) 72 = Fo9 (guna sifird) _B _18 20 25 Menukar perpuluhan kepada peratus Cara 1: Cara2: Tukar perpuluhan kepada pecahan dengan penyebut 100. Kemudian letak simbol %. Darabkan perpuluhan dengan 100 %. Cara cepat, pindahkan titik perpuluhan ke kanan 2 kali. Contoh = Contoh : = 4 _ pgp, 1.69 = 1.69 x 100% 084 = 99 = 84% = 169% (iv) Menukar peratus kepada perpuluhan Tukar peratus kepada pecahan dengan penyebut 100, Kemudian, tukarkan pecahan kepada nombor perpuluhan, Contoh | : y=. 24% = jo = 0.24 Contoh 2 46 % = Contoh 3 46 =O 1007046 | 70%=j99=0.7 (¥) Menukar nombor bulat kepada peratus 4 Darabkan nombor bulat tersebut dengan 100% Contoh 1: 3=3 100% Contoh 2: 5=5 x 100% = 500% = 300%5 } Wang (A) FAEDAH MUDAH + Faedah mudah ialah wang tambahan yang diperoleh atas simpanan wang di bank dalam tempoh tertentu. “ Formula faedah mudah = Peratus faedah « wang yang disimpan * tempoh Contoh Fauzi menyimpan wang sebanyak RM3 000 di dalam sebuah bank yang menawarkan faedah sebanyak 5% setahun. Hitung facdah yang diperolehinya selepas setahun, Penyelesaian Faedah = 5% x RM3 000 * 1 tahun =RMISO (B) FAEDAH KOMPAUN * Faedah kompaun ialah faedah yang diterima daripada wang yang disimpan dan faedah terkumpul pada setiap tahun. (C) KOMISYEN + Komisyen ialah wang upah yang diterima oleh seseorang ejen ke atas jualan yang dibuat olehnya. ¢ Komisyen = Jumlah nilai jualan x peratus komisyen (D) DIVIDEN + Dividen ialah keuntungan yang dipulangkan kepada pemegang saham dalam sesebuah, syarikat. > Dividen = Peratus dividen * Pelaburan (E) CUKAI PERKHIDMATAN * Cukai perkhidmatan ialah cukai yang perlu dibayar ke atas perkhidmatan yang disediakan oleh perniagaan tertentu seperti di hotel dan restoran makanan segera.(F) PENYELESAIAN MASALAH MELIBATKAN HARGA JUAL, HARGA. UNTUNG DAN RUGI. Kos, HARGA KOS / HARGA + Harga barang yang diperolch peniaga sebelum jual *Peratus Untung BELI Harga kos = Harga jual — Untung HARGA JUAL ¢Harga sesuatu barang yang dijual kepada pembeli. Harga Jual = Harga Kos + Untung 4 Harga jual lebih tinggi daripada harga kos KEUNTUNGAN Untung = Harga Jual + Harga Kos Nilai Untung 100% Peratus untung = “Targa Kos KERUGIAN *Peratus Rugi ¢ Harga kos lebih tinggi daripada harga jual Rugi = Harga Kos — Harga Jual Nilai Rugi Peratus rugi = jfarva Kos * 100%+ Potongan harga atau nilai dikurangkan daripada harga asal sesuatu barang, “ Nilai Diskaun = Harga asal — Harga jual Nilai Diskaun Harga Asal * '00% * Peratus diskaun = + Potongan penyata bertulis tentang pembelian sesuatu barang atau perkhidmatan yang diterima. Potongan daripada sejumlah bayaran atau pemulangan sebahagian wang selepas pembelian barangan. Harga baharu dicari dengan menolak harga asal dengan jumlah yang diberikan, + Maklumat barangan atau perkhidmatan yang dibekalkan kepada pelanggan. + Jumlah yang perlu dibayar oleh pelanggan. ¢ Harta bernilai. Contohnya wang tunai, rumah, barang kemas, simpanan, pelaburan, kenderaan. ‘Tanggungan kewangan atau hutang yang perlu dijelaskan. Contohnya ansuran kereta, ansuran rumah, hutang kad kredit, bil tertunggak dan cukai. 156 Masa dan Waktu (A) HUBUNGAN ANTARA UNIT MASA DAN WAKTU Tminit = 60 saat 1 tahun = 12 bulan 1 abad =10 dekad 1 jam = 60 minit 1 tahun =365 hari 1 abad =100 tahun Thar _=24 jam 1 tahun lompat = 366 hari_| 1 alaf =1000 tahun 1 minggu =7 hari 1 dekad =10 tahun 1 alaf =10 abad minggu hari ey ee ee ere hen alaf abad dekad tahun bulan 12 (B) BILANGAN HARI DALAM SETIAP BULAN Januari = 31 hari | April= 30 hari | Julai = 31 hari ‘Oktober = 31 hari Februari = 28/29 | Mei=31hari | August = 31 hari November = 30 hari hari Mac = 31 hari Jun =30 hari | September = 30 hari | Disember = 31 hari(C) SISTEM MASA. “Dua jenis sistem masa yang digunakan ialah: Sistem 12 Jam Sistem 24 Jam + Hubungan antara sistem 12 jam dan sistem 24 jam ditunjukkan pada gambar rajah jam di bawah: 0000 1100 1200 0100 Sistem 12 jam > Dalam sistem 12 jam, satu hari dibahagikan kepada (a) a.m, (ante meridian) ialah waktu selepas tengah malam hingga sebelum tengah hari iaitu dari 12:01 tengah malam hingga 11:59 pagi (b) p.m. (post meridian) ialah waktu selepas tengah hari hingga sebelum tengah malam_jaitu dari 12:01 tengah hari hingga 11:59 tengah_malam. > Waktu ditulis samada 3 digit atau 4 digit, > Titik bertindih adalah untuk memisahkan jam dan minit > Digit sebelum titik menunjukkan nilai jam manakala digit selepas titik menunjukkan nilai mintSistem 24 jam > v Waktu dalam sistem 24 jam mesti ada 4 digit dengan perkataan jam di depannya. Tidak perlu tulis am atau pm. Buang titik bertindih (: ), antara jam dan minit. Dua digit yang pertama menunjukkan nilai jam dan 2 digit yang akhir menunjukkan nilai minit. Waktu dalam sistem 24 jam untuk pukul 12 tengah malam hingga 11:59 pagi ialah dari jam 0000 hingga jam 1159. Manakala untuk pukul 12 tengah hari hingga 11:59 malam ialah dari jam 1200 hingga jam 2359. (D)Tempoh masa ‘Contoh: Waktu akhir tolak waktu mula Tempoh masa Pastikan waktu ditukarkan kepada sistem 24 jam (di dalam bentuk lazim) Cari tempoh masa antara 8.45 am dengan 10: 30 pm. Jam | minit 21 90 32- 30— *60 + 30=90 - 08 45 13 45 Tempoh masa antara dua waktu itu ialah = 13 jam 45 minit. Menentukan waktu akhir = waktu mula tambah tempoh masa Menentukan waktu mula = waktu akhir tolak tempoh masa 18(A) PENUKARAN UNIT MASA MELIBATKAN PECAHAN JAM =60 1 jam = 60'minit NY x60 A) jam = 2x 60 minit 2 29 “xs 60 minit 20 minit x 2 = 2x 20 minit 40 minit = 40 minit 2. . 2 . B) 23 jam = 2 jam + (= x 60 minit ) . 2 os =2jam +( 60 minit) D2 minit x 2 =2 jam + (2 x 12 minit) 24 minit =2 jam +24 minit =2 jam 24 minit 5. . 5 es ©) 42 jam = 4 jam + (2 x 60 minit ) 10 =4 jam + (2x 60 minit) jonni x 2 =4 jam + (5 x 10 minit) 20 minit =4 jam +50 minit 4 jam SO minit(A) MENAMBAH DAN MENOLAK MASA. Contoh : 17 jam 50 minit + 6 jam 55 minit Jam Minit 7 50 + 6 55 23. | +105 + 1 |-60 24 45 = 24 jam 45 minit = | hari 45 minit 207 ) Panjang, Jisim dan Isi Padu Cecair A) KONSEP PENUKARAN UNIT PROSES OPERAS! Darab Unit besar kepada unit kecil x Bahagi Unit kecil kepada unit besar + PANJANG 1 km = 1000 m 1m = 100 cm 41cm =10 mm 0 5100 10 ™ km m cm mm Katooo 7 WK 100-7 219 JISIM 1 kg = 1000 g 7«1000 ™ kg g Wa tooo” ISI PADU CECAIR 1¢= 1000 mé 711000 e me Na to00” 2B) CARA MENUKAR UNIT BENTUK UNIT UNIT PANJANG / JISIM / ISI PADU CECAIR 1. Nombor bulat Contoh: 5500m= km) = ¥ 00+ 1000km< Gerak ke kiri sebanyak 3 kali 2. Unit bereampur = 5.5km Perpuluhan | Unit Bercampur | Nombor Bercampur (km) (km dan m) (km) =5.5km = 5 500m =55km | =5000m+500m = 5km 500 m Contoh:4m20cem=___m wAm4+( 420+ 100m) <> Gerak ke kin sebanyak 2 kali 3. Perpuluhan =4m+ 0.2m =4.2m Perpuluhan | Nombor Bulat | Nombor Bercampur (m) (cm) (m) =4.2 «100 em =42m (gerak ke kanan 2 kali) | 2 =42m ‘jo™ 21 = 4g 1 45m Contoh : 1.75 ¢ me = 1.75 x 1000 mt = 15 4 © Gerak titik ke kanan sebanyak 3 kali = 1750 mt Nombor Bulat | Unit Bereampur | Nombor Bereampur (mo) (¢dan me) © =1.75 me = 1750 mt =1750me = 1.000 me +750 me =1€ 750 me 2UNIT BENTUK UNIT PANJANG / JISIM / ISI PADU CECAIR 4, Pecahan Nombor Bulat (g) Perpuluhan (kg) =400¢ = ,40041 000 kg <= gerak ke kit sebanyak 3 kali =04kg 5. Nombor bercampur 7 Contoh : 6 km = m 250 1 = 6000 m + (= x 1000 m) 1 = 6000 m+ 250m =6250m Nombor Bulat | Perpuluhan | Nombor Bercampur (m) (km) (km) = 6250+ 1000km | =6.25 km (gerak ke kiri3 kali) | 25° =6250m = 6i99 k™ 50 = 6.25 kmC) CARA CEPAT TUKAR UNIT (INGAT PECAHAN UNIT MELALU | PECAHAN BULATAN) 500 1 2 yy km kg / (= 500 m/g/ me ya 1 km /kg/C 250 250 1 47 250:m/e/ me = 500 m/g/mt 3 4 47 750 m/e/ me az tkm/kg/¢ 200 200 1 2 57200 m/g/ml 5 = 400 m/g/ me 5 5 5 3 : got km/kg/¢ 5 = 00m /g/ me 3 = 800 m/g/ mt 241 2_1 gu 125m/e/me 3747 250.m/g/me 3 41 gr 37Sm/ g/ml Bo 27 500m / g/ml 5 6 3 go O25m/ g/ml 3747 750:m/g/ me J 875m/g/me Bo rkmskec 100 100 100 400 100 100 2 = 100 m/g/me 97 57 200m /g/me = 300 m/g/me 42K goo msg ime = 300m/g/m Jo 57400 m/ g/m = 500 m/ g/ml 6-3 600m/e/me 700 m/g/mt 524.500 m/g/mt m/g/mi 797 37 800:m/ g/m 10 = 900 m/g/me Jom km/ke/¢ 28D) CARA CEPAT TUKAR UNIT (HAFAL PECAHAN DAN PASANGAN NOMBORNYA) ~Pecahan juta (contoh : + juta = 200 000 ) % Boleh digunakan untuk menukar : ~ Pecahan kg/km/é (contoh : km = 750 “] u 1 1 3 1 2 PECAHAN 4 4 5 5 BASANGAN 5 2,5 7,5 2 4 NOMBOR 3 4 1 3 3 PECAHAN 5 5 a 8 8 EASANGON 6 8 1,2,5 | 3,7,5 | 6,2,5 NOMBOR 7 1 3 7 a PECAHAN 8 10 10 10 10 PASANGAN | g 7,5 1 3 7 9 NOMBOR 26Ruang A) BENTUK 2 DIMENSI (2D) DAN CIRI-CIRINYA Bentuk Bilangan | Bilangan | Bilangan Cirk-ciri Paksi Sisi Bucu | Sudut Simetri i 1] (a) 4 sisi yang sama panjang 4 4 4 (b) 4 sudut bersudut tegak 4 t (©) 4 bucu Segi empat sama (@) | permukaan rata + (a) 2 pasang sisi to as bertentangan yang sama 4 4 4 panjang t (b) 4 sudut bersudut tegak (©) 4 bucu 2 Segi empat tepat (d) 1 permukaan rata (a) 3 sisi yang sama panjang 3 3 = (b)3 bucu (©) | permukaan rata 3 Segi tiga sama sisi (a) 3 sisi 3 3 3 | (b)2 sisi yang sama panjang (b)3 bucu 1 Segi tiga sama kaki (c) 1 permukaan rata (a) I susut yang tegak 3 3 3 | (b)3 sisi 1 (©) 3 bucu Segi tiga bersudut (@) 1 permukaan rata tegak LZ“ (a)3 sisi yang tidak sama 3 3 3 panjang (b)3 sisi tiada Segi tiga tak sama (c) 3 bucu sisi (d) | permukaan rata (a) 1 sisi melengkung 1 0 i) (b) | permukaan rata (©) Tiada bucu banyak Bulatan 27B) BENTUK 3 DIMENS! (3D) DAN CIRI-CIRINYA Bentuk Permukaan Permukaan Tepi Bucu rata melengkung 6 0 12 8 Kubus (semua sisi sama panjang) Kuboid (sisi tidak sama panjang) > Piramid 2 ° Silinder (> Kon Sfera 28C) POLIGON DAN CIRI-CIRINYA + Poligon ialah suatu bentuk tertutup yang tidak mempunyai sisi melengkung. Bentuk Sisi/Bucu | Paksisimetri | Pepenjuru | Ukuransatu | Jumlah sudut sudut pedalaman | pedalaman Segi tiga 4 4 2 90° 360" Segi empat sama CO 5 5 5 108" 540° Pentagon C) 6 6 9 120° 720° Heksagon C) 7 7 4 128.6” 900° Heptagon C) 8 8 20 133° 1080” Oktagon Nota: *Pepenjuru ialah garisan yang menyambungkan 2 bucu yang bukan bersebelahan dalam sesebuah poligon. 29D) SUDUT q Lebih 90° on Kurang 90° " Sudut tegak Sudut tirus Sudut cakah E) GARISAN 5 D 5 G “ ° . . D Garis Selari 4 aaa i Fy AB selari CD ED selari GF Garis Serenjang *Ada sudut Tegak (90°)F) PAKSI SIMETRI + Ialah garisan hasil daripada lipatan yang mempunyai 2 bahagian bertentangan yang sama besar (bagi bentuk 2D dan poligon) Segi empat tepat Segi empat sama Segi tiga sama kaki 2 Paksi Simetri 4 Paksi Simetri 1 Paksi Simetri Segi tiga! sama kaki Segi tiga bersudut tegak 3 Paksi Simetri 1 Paksi Simetri Contoh lain: I Paksi Simetri 2 Paksi Simetri I Paksi Simetri Pentagon Heksagon Oktagon 5 Paksi Simetri 6 Paksi Simetri 8 Paksi Simetri 31G) PERIMETER * Hasil tambah semua sisi luar. “ Unitnya (cm,m,mm) kekal kecuali jika soalan minta tukar unit. Sem i I lem Contoh: P 4 ay Rajah menunjukkan sebuah segi empat sama dan sebuah segi tiga, Hitung perimeter , dalam em, seluruh rajah tersebut. =Sem+Sem+S5em+Sem+4cem+1 cm = 25cm H) LUAS UNIT > Luas segi empat = Panjang x Lebar | ===>) Sentimeter persegi (cm*) atau Meter persegi (m”) 2em x Luas¥ = 2cm*4cm =8om* Fem UNIT 5 Luas Segi tiga = Panjang x Lebar + 2 |= Sentimeter persegi (cm’) atau Meter persegi (m”) 3em Luas Y= 3 cm x 2cm +2 =6cm =2 2em 3em 321) IS|IPADU Isi padu Kubus / Kuboi Panjang x Lebar x Tinggi Unit : Sentimeter padu (cm*) / Meter padu (m*) Contoh 1: Mengira isipadu sebuah bentuk. dem 30 “ 3em*4cem*2cem =12cm*2cm =24 em’ Contoh 2: Mengira isi padu gabungan 2 bentuk. Kubus A dan B adalah sama. Hitung jumlah isi padu. = Sem 5emx Semx2 =25em?x 10 em =250.cm*9 Koordinat Sistem Koordinat Cartes ialah sistem yang digunakan untuk mengenalpasti kedudukan suatu titik pada satah Cartes. Satah Cartes mempunyai dua garis nombor yang bersilang pada sudut tegak, titik persilangan paksi-r dan paksi-y, dikenali sebagai titik asalan (0) dengan koordinatnya ialah (0, 0). Garis mengufuk ialah paksi —x, manakala garis mencancang ialah pa Jarak antara 2 titik dapat ditentukan dengan mengira bilangan grid pada satah Cartes. Pengiraan jarak suatu titik bermula dari a diikuti secara meneaneang (paksi-y). ‘ara mengufuk (paksi-x) dan we +ee> paksi-x esoces 34Kenali istilah/perbendaharaan koordinat : dst] PA ee el 0121 35Contoh 2 : Gambar kedudukan permainan di sebuah pesta. ‘alah lajur. Contoh 3 : Gambar 4 orang sekeluarga sedang menanam anak padi. Mereka ada 4 laur dan 3 bars petok sawah, > See eg | aM 4 ] cai tas io i WRN iri fi 2 : io 7 ‘Acik pula berada dilajur | baris 2. a2 2 peak ka mur Dimanakah dan 3 petok ke utar Uda berada?Contoh 4 : Gambar kedudukan murid semasa ujian. peo of Uhingge 5 berada di paksi mencancang, Ahingga E berada di paksi mengufuk. © Siopakah duduk di A3? Jas duduk di A3. @ Ketua darjah duduk di D4. Ketua darah ialah Tan. | @ Murid yang berada di CS seorang f a pengawas. Murid itu ialah (7). Siapakah di A2, BI dan £3? ~ Kedudukan objek dlitulis dengan paksi k m dahulu, dikuti ksi mencancang. Contoh 5: Menulis koordinat dan mengira jarak. ne Jarak A dari paksi-y = 3 unit Oleh itu, koordinat-x = Jarak A dari paksi- Oleh itu, koordinat-y= 2 we unit é & Koordinat titik A = (3, 2) 4 >i ubiempneancang Jarak A ke B =2 unit mengufuk dan 1 unit meneancang 3710 Nisbah dan Kadaran A) Konsep Nisbah > Nisbah adalah perbandi ingan antara dua kuantiti yang mempunyai unit ukuran yang sama, Nisbah a kepada b ditulis, sebagai azb atau dalam » Untuk mencari nisbah kuantiti unit yang berbeza, unit mesti ditukar kepada unit yan; bentuk pecahan z. g sama terlebih dahulu. Nisbah ditulis dalam bentuk nombor bulat tanpa sebaran unit ukuran, Terdapat 3 jenis nisbah. Nisbah v Bahagian kepada Bahagian kepada Keseluruhan bahagian keseluruhan kepada bahagian CONTOH: (1) Terdapat 12 biji guli di dalam bekas iaitu 5 biji guli berwarna hijau dan 7 biji guli berwarna biru, Hitung i) Nisbah bilangan guli hij =5:7 au kepada guli bir ii) Nisbah bilangan guli biru kepada guli hijau =75 iii) Nisbah bilangan guli biru kepada semua guli 712 38(2) Di dalam sebuah kelas terdapat 7 orang murid perempuan dan 3 orang murid lelaki. i) Berapakah nisbah murid lelaki kepada murid perempuan? =3:7 ii) Berapakah nisbah murid perempuan kepada murid lelaki =7:3 iii) Berapakah nisbah murid lelaki kepada jumlah murid? =3:10 iv) Berapakah nisbah murid perempuan kepada jumlah murid? =7:10 OA Om GB) O mn O 4) Berapakah nisbah bentuk O kepada bentuk /\ aes ii) Berapakah nisbah kepada O 2 =5:4 iii) Berapakah nisbah jumlah bentuk dan kepada jumlah kesemua bentuk? =10:14 iv) Berapakah nisbah jumlah bentuk O dan. Z\ terse jumlah kesemua bentuk? =9:14 “ 3 6 km A Nisbah jarak A ke B kepada jatak B ke C ialah 3:6 Nota: i. Jangan letak unit ii, Nombor tidak perlu dipermudahkan kecuali soalan minta 39B) Konsep Kadaran > Kadar ialah perubahan suatu kuantiti berhubung dengan suatu kuantiti yang lain, > Kadar digunakan untuk membandingkan dua kuantiti yang berbeza jenis atau unit. CONTOH : (J) Berikut adalah perbualan antara seorang penjual buah dengan Aminah. Jumlah jisim bagi 6 ikat rambutan ialah 4.68kg Saya ingin membeli 7 ikat rambutan ini. Penjual Aminah Cari jumlah jisim rambutan yang dibeli oleh Aminah, Nisbah yang dicari Nisbah yang diberi X Nilai kuantiti yang diberi x 4.68 kg Kenalpasti_Kuantiti Kuantiti yang dicari Tikat = 5.46 kg Kuantiti yang diberi 6 ikat Nilai kuantiti yang diberi 4.68 kg (2) Sebuah mesin fotostat boleh mencetak sebanyak 50 helai kertas dalam 30 saat, Berapakah masa, dalam minit, yang diambil untuk mesin tersebut mencetak sebanyak 480 helai kertas? Nisbah yang diberi kuantiti yang diberi 480 =e. eae Kenalpastt kuantit ~ ogg Kuantiti yang dicari 480 helai © 288 saat Kuantiti yang diberi 30 helai Tukar ke minit Nilai kuantiti yang diberi 30 saat = 288 + 60 minit = 48 minit 4011 Pengurusan Data A) PURATA + Purata ialah singkatan perkataan pukul rata yang bermaksud hitung panjang dan sama rata. Rumus bagi purata ialah hasil tambah kuantiti dibahagi dengan bilangan kuantiti, Jumlah kuant *purata = 2umlah kuantiti_ Purata= Bilangan kuantiti *Jumlah Kuantiti = Bilangan Kuantiti x Purata *Bilangan Kuantiti = Jumlah Kuantiti + Purata Contoh 1: Contoh 2: Hitung purata bagi 82, 104 dan 138 Berat 4 jenis bekas ialah 12kg, 6kg, 18kg, dan 4kg, Berapakah purata sebuah bekas? Purata = 82 104+ 138 3 (1246 +18+4) kg Purata = 4 3 4 = 108 = 10kg Contoh 3 : Cari purata dalam m bagi 2.3 km, 572m, 9 km, dan 3.2 km? Tukar ke unit m, 2.3 km= 2300 m, 9 km = 9 000 m, 3.2 km = 3200 m Purata = (2.300 + 572 +9 000 +3 200)m 4 _ 15072 m “4 = 3768 m 41Contoh soalan berkaitan purata dan cara menjawabnya: 1 Jumlah berat Bala, Chong, Amir dan Stephen ialah 180 kg. Berapakah berat Stephen jika purata berat tiga orang ialah 52 kg? Jumlah 4 orang = 180 kg Jumlah 3 orang = 52 kg x 3 = 156 kg Berat Stephen = 180 kg - 156 kg =24kg 2 Jadual yang tidak lengkap menunjukkan markah yang diperolehi oleh empat orang murid dalam ujian tertentu, Nama | Mary Tntan | Farah | David Markah 76 80 Markah purata mereka ialah 85. Markah Intan lebih 4 daripada markah David. Berapakah markah Intan? Cara menjawab: Jumlah kuantiti = 85 markah x 4 = 340 markah Markah Intan dan David = 340 — (76 + 80) = 184 Markah Intan = ((184—4) +2] +4 =90+4=94 Rumusan dalam jadual : Intan David 90+4 90 ( Markah Intan lebih 4 markah daripada David ) a2B) Menyelesaikan masalah harian yang melibatkan perwakilan data. > Data dapat ditafsir atau difahami menerusi nilai- nilai berikut: a) Kekerapan -bilangan sesuatu nilai dalam suatuset data. kekerapan juga dikenali sebagai frekuensi. b) Nilai maksimum - nilai yang tertinggi dalam satu set data. ©) Nilai minimum nilai yang terendah dalam satu set data. 4d) Mod ~ data yang mempunyai kekerapan yang paling tinggi e) Julat — beza antara nilai maksimum dan nilai minimum ) Median — nilai data yang berada di tengah-tengah suatu set data dalam tertib menaik dan tertib menurun, g) Min — hasil yang diperoleh dengan membahagikan jumlah keseluruhan nilai dalam satu set data dengan bilangan data. Min juga dikenali sebagai purata. Contoh 1: Set data =3, 5, 5, 6, 8 10,12 Min Median Mod Julat 1. Tambahkan semua Median ialah data yang | Kenalpasti nombor | Tolakkan nilai nombor berada di tengah —tengah terbesar dengan 2. Bahagikan dengan bilangan nombor yang ada 3454546484 10412 apabila set nombor tersebut disusun mengikut tertib. Jika bilangan data adalah genap, median ialah purata bagi dua nombor yang berada di tengah- tengah. Nombor yang berada di tengah-tengah ialah 6 yang mempunyai kekerapan paling tinggi Nombor 5 muncul 2 kali di dalam set nombor tersebut. nilai terkecil. T2326 Min ialah 7 Median ialah 6 Mod ialah 5 Julat ialah 9Contoh 2: Rajah di bawah ialah carta pai yang menunjukkan jisim bagi 20 orang murid. Jawab soalan yang berkaitan di bawah: Hitung : a) Kekerapan bagi murid yang mempunyai berat 40 kg, 45 kg, 55 kg dan 60 kg. 60 ke b) Nilai maksimum 10% ©) Nilai minimum d) Mod e) Julat f) Min jisim bagi 20 orang murid a) Kekerapan bagi b) Nilai maksimum (nilai tertinggi) = 60 kg * 40kg Peratus 40 kg ¢) Nilai minimum ( jisim terendah) = 40 kg =100% — (40% + 10% + 30%) = 20% d) Mod (peratusan tertingi) = 45 kg 20 Kekerapan = 799 * 20 =4 orang murid 45 kg 40 Kekerapan = 799 * 20 =8 orang murid 55kg 30 Kekerapan = 799 * 20 = 6 orang murid 60 kg 100 * 2° =2 orang murid Kekerapan = ©) Julat=nilai maksimum —nilai minimum = 60 kg-40 kg =20kg f) Min jisim bagi 20 orang murid Min = Jumlah jisim*Jumlah murid = (40 kg * 4) + (45 kg x8) + (55 kg x 6) + (60 kg x 2) +20 = 970 kg + 20 = 48.5 kg 442 ) Kebolehjadian KEBOLEHJADIAN Kebolehjadian ialah kebarangkalian, kemungkinan suatu peristiwa berlaku, Sesuiatu peristiwa terdiri daripada yang mungkin berlaku dan tidak mungkin berlaku Terdapat lima kebolehjadian peristiwa iaitu > Pasti > Mustahil > Kecil kemungkinan > Besar kemungkinan > Sama kemungkinan ¢ Mustahil ialah perkara yang tak mungkin berlaku. * Keeil kemungkinan ialah kemungkinan sesuatu perkara berlaku itu kecil. © Sama kemungkinan ialah sesuatu perkara itu mungkin berlaku atau mungkin tidak berlaku. © Besar kemungkinan ialah kemungkinan sesuatu perkara itu berlaku adalah lebih besar. Pasti ialah sesuatu perkara itu akan terjadi Contoh : Nyatakan kebolehjadian bagi setiap peristiwa berikut: 1) Hari kemerdekaan disambut pada 31 Ogos. = Pasti, 31 Ogos adalah hari kemerdekaan 2) Heksagon mempunyai 7 + Mustahil, heksagon ada enam sisi 3) Gempa bumi boleh berlaku di Malaysia * Kecil kemungkinan, Malaysia berada di luar kawasan gempa. 4) Mendapat nombor genap daripada lontaran dadu. = Sama kemungkinan 5) Apabila cuaca mendung, hujan akan turun = Besar kemungkinan 45