1

Volume Iv, Issue 38 3 January 2024

အ ကြောင်းအရာ စာမျြေ်နှာ

၁ ေပြည် ော်၊ ြျဉ်းမေားမမို့ မမို့ ော်ထိြ်ြေ်မ္ဂလာ စေီ ော် အထြေ်ဌာြောသွင်း၊

ရွှေထီး ော်ေင်နှင့် ဗုဒ္ဓါဘိ သြေအ ေြေဇာေင် မဟာမ္ဂလာအခမ်းအေားြေျင်းြ ၁

၂ နိုင်ငံ ော်စီမံအုြ်ချုြ် ရး ြောင်စီဒုေိယဥြေ္ကဋ္ဌ ဒုေိယဝေ်ကြေီးချုြ်

ဒုေိယဗိုလခ
် ျုြ်မှူးကြေီးစိုးဝင်း (၇၆) နှစ် ပမာြေ် လွေ်လြ် ရး ေ့ ္ုဏ်ပြုညစာစားြွဲနှင့်
္ုဏ်ပြု ြေျာ် ပြေ ရးအစီအစဉ် ပြင်ဆင် ဆာင်ရွြေ်ထားရှိမှုများ ကြေည့်ရစ
ှု စ် ဆး ၄

၃ ဒုေိယဝေ်ကြေီးချုြ်နှင့် ပြည် ထာင်စုဝေ်ကြေီး ဗိုလခ

် ျုြ်ကြေီးပမထွေ်းဦး မူြိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ
ဗဟို ြော်မေီအစည်းအ ဝး(၂/၂၀၂၃) သို့ ေြေ် ရာြေ်အမှာစြေား ပြာကြေား ၅

၄ ပြည် ထာင်စုဝေ်ကြေီး ြါ မာြေ္ခ ဒါြေ်ောသြေ်ခိုင်ဝင်း စဝ်စံထွေ်း ပြည်သူ့ ဆးရုံကြေီး၏

(၅) ထြ် ြေုသ ဆာင်သစ်နှင့် ဆးေြေ္ကသိုလ်- ောင်ကြေီး၊ သင်ကြေား ရး (၄) ထြ်
စာသင် ဆာင်ြေွင့်ြွဲအခမ်းအေား ေြေ် ရာြေ် ၆

၅ ေရားမဝင်ပြည်ြေျြေ်မီဒီယာများအ ေပြေင့် လူမှုြေွေ်ရြေ်စာမျြေ်နှာများေွင် မဟုေ်မမှေ်

လုြ်ကြေံသေင်းများ ရးသားပြေေ့် ဝလျြေ်ရှိ ၇

၆ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် ပြည်ြြို့ြေုေ်များ ေိုးပမှင့် ဆာင်ရွြေ်လျြေ်ရှိ ၁၀

၇ စစ်ြေိုင်းေိုင်း ဒသကြေီး၊ ြေ လးမမို့၌ ငွြေျြ် ၁ ဒသမ ၅၇ ဘီလီယံ ြေျာ် ေေ်ြေိုးရှိ

ဘိေ်းပြေူ၊ စိေ်ကြေရူးသွြ် ဆးပြားနှင့် အိုြေ်စ်(မြေ်သ်အြေြေ်ေမင်း)များ ြေမ်းဆီးရမိ ၁၁

၈ အကြေမ်းြေြေ်အုြ်စုအပြေစ် ကြေညာထား သာ CRPH၊ NUG နှင့် ယင်းေို့၏ လြေ် ဝခံများ၏

လှုံ့ ဆာ်၊ ဝါဒပြေေ့်ပခင်းများအား လိုြေ်ြါလုြ် ဆာင်ပခင်း၊ အကြေမ်းြေြေ်လုြ်ရြ်များ
အား ြးြေူညီပခင်း ပြုလုြ်ခဲ့သူများအား ဆြေ်လြေ် ြော်ထုေ်အ ရးယူ ၁၂

၉ ပငင်းလို့မရေဲ့ AA အြေွ့ဲ ရဲ့ မူးယစ် ဆးဝါးြေုေ်သွယ်မှု ( ဆာင်းြါး) ၁၃

 1

Information Sheet
ေပြည် ော်၊ ြျဉ်းမေားမမို့ မမို့ ော်ထိြ်ြေ်မ္ဂလာ စေီ ော် အထြေ်ဌာြောသွင်း၊
ရွှေထီး ော်ေင်နှင့် ဗုဒ္ဓါဘိ သြေအ ေြေဇာေင် မဟာမ္ဂလာအခမ်းအေားြေျင်းြ

နေပြည်နော်၊ ြျဉ်းမေားမမို့၊ ြါဠိေက္ကသိုလ် မ္ဂလာ ဝေ်အသင်းအဖွဲ့များနှင့် နဒသခံပြည်သူများ ေက်နရာက်ခဲ့

နေယျုံနကျာင်းေိုက် ဝေ္ထုကံနော်အေွင်းရှိ မမို့နော်ထိြ်ြေ် ကကြါသည်။
မ္ဂလာနေေီနော် အထက်ဌာြောနော်သွင်း၊ နရွှေထီးနော်ေင်
အခမ်းအေားများကို အေီအေဉ်အေိုင်းကျင်းြပြုလုြ်ရာ
နှင့် ဗုဒ္ဓါဘိနသကအနေကောေင် မဟာမ္ဂလာအခမ်းအေားကို
ြါဠိဆရာနော်ကကီးအမှူးပြု၍ နိင
ု ်ငံနော်ေမ
ီ ံအြ
ု ်ချုြ်နရး
ေေ်ေဝါရီလ ၂ ရက်ေွင် ကျင်းြပြုလုြ်ခဲ့ြါသည်။
နကာင်ေဥ
ီ က္ကဋ္ဌ နိင
ု ်ငံနော်ဝေ်ကကီးချုြ်က မ္ဂလာအချိေ်ေွင်
အဆိုြါအခမ်းအေားသို့ နိုင်ငံနော်ေီမံအုြ်ချုြ်နရး အထက်ဌာြောေိုက်အေွင်းသို့ ဌာြောနော်သွင်းလှူြူနော်မြီး
နကာင်ေီဥက္ကဋ္ဌ နိုင်ငံနော်ဝေ်ကကီးချုြ် ဗိုလ်ချုြ်မှူးကကီး ရေောေိေ်ဖူးနော်၊ ငှက်ပမေ်ေားနော်ေို့အား မ္ဂလာရထားြျံပဖင့်
မင်းနအာင်လှိုင်နှင့် ေေီးနဒါ်ကကူကကူလှ၊ နကာင်ေီေွဲဖက် နေေီနော်အထွေ်သို့ ြင့်နဆာင်ေင်လှူြူနော်ခဲ့နကကာင်းနှင့်
အေွင်းနရးမှူး ဒုေိယဗိုလ်ချုြ်ကကီး ရဲဝင်းဦးနှင့်ေေီး၊ နကာင်ေီဝင် ကကနရာက်လာကကသည့် ဆရာနော်၊ သံဃာနော်များအား
များနှင့်ေေီးများ၊ ပြည်နထာင်ေုအဆင့်ြု္္ဂိုလ်များ၊ ပြည်နထာင်ေု နေ့ဆွမ်းဆက်ကြ်လှူဒါေ်းခဲ့နကကာင်း သိရှိရြါသည်။
ဝေ်ကကီးများနှင့်ေေီးများ၊ နေပြည်နော်နကာင်ေဥ
ီ က္ကဋ္ဌနှင့်ေေီး၊
ကာကွယ်နရးဦးေီးချုြ်ရံးု မှ အဆင့်ပမင့်ေြ်မနော်အရာရှိကကီး (ပမဝေီသေင်းစာ ၃-၁-၂၀၂၄)

များနှင့်ေေီးများ၊ နေပြည်နော်ေိုင်းေေ်ဌာေချုြ်ေိုင်းမှူး၊
အလှူရှင်များနှင့် ဖိေ်ကကားထားသည့် ဧည့သ
် ည်နော်များ၊
2

နိုင်ငံ ော်စီမံအုြ်ချုြ် ရး ြောင်စီဥြေ္ကဋ္ဌ နိုင်ငံ ော်ဝေ်ကြေီးချုြ် ဗိုလခ

် ျုြ်မှူးကြေီး မင်း အာင်လှိုင် ေပြည် ော်၊
ြျဉ်းမေားမမို့ မမို့ ော်ထိြ်ြေ်မ္ဂလာ စေီ ော် အထြေ်ဌာြောသွင်း၊ ရွှေထီး ော်ေင်နှင့်
ဗုဒ္ဓါဘိ သြေအ ေြေဇာေင် မဟာမ္ဂလာအခမ်းအေားသို့ ေြေ် ရာြေ်ခသ ဲ့ ည့် မှေ်ေမ်းဓာေ်ြုံများ

 မမို့ ော်ထိြ်ြေ်မ္ဂလာ စေီ ော် အထြေ်ဌာြောသွင်း၊ ရွှေထီး ော်ေင်နှင့် ဗုဒ္ဓါဘိ သြေအ ေြေဇာေင်
မဟာမ္ဂလာအခမ်းအေားသို့ ဆရာ ော်ကြေီးများ အမှူးပြု၍ နိုင်ငံ ော်စမ
ီ ံအြ
ု ်ချုြ် ရး ြောင်စဥ
ီ ြေ္ကဋ္ဌ နိုင်ငံ ော်
ဝေ်ကြေီးချုြ်နှင့် ဇေီးေို့ေြေ် ရာြေ်ြော ဌာြော ော်သွင်းလှူြူ ဇာ်မြီး ရေောစိေ်ြေူး ော်၊ ငှြေ်ပမေ်ေား ော်ေို့အား
စေီ ော်အထွေ်သို့ ြင့် ဆာင်ေင်လှူြူ ဇာ်ခဲ့။
 3

နိုင်ငံ ော်စီမံအုြ်ချုြ် ရး ြောင်စီဥြေ္ကဋ္ဌ နိုင်ငံ ော်ဝေ်ကြေီးချုြ် ဗိုလခ

် ျုြ်မှူးကြေီး မင်း အာင်လှိုင် ေပြည် ော်၊
ြျဉ်းမေားမမို့ မမို့ ော်ထိြ်ြေ်မ္ဂလာ စေီ ော် အထြေ်ဌာြောသွင်း၊ ရွှေထီး ော်ေင်နှင့်
ဗုဒ္ဓါဘိ သြေအ ေြေဇာေင် မဟာမ္ဂလာအခမ်းအေားသို့ ေြေ် ရာြေ်ခသ ဲ့ ည့် မှေ်ေမ်းဓာေ်ြုံများ
4

နိုင်ငံ ော်စီမံအုြ်ချုြ် ရး ြောင်စီဒုေိယဥြေ္ကဋ္ဌ ဒုေိယဝေ်ကြေီးချုြ် ဒုေိယဗိုလ်ချုြ်မှူးကြေီးစိုးဝင်း

(၇၆) နှစ် ပမာြေ် လွေ်လြ် ရး ေ့ ္ုဏ်ပြုညစာစားြွဲနင
ှ ့် ္ုဏ်ပြု ြေျာ် ပြေ ရးအစီအစဉ်
ပြင်ဆင် ဆာင်ရွြေ်ထားရှိမှုများ ကြေည့်ရှုစစ် ဆး

(၇၆)နှေ်နပမာက်လွေ်လြ်နရးနေ့ကျင်းြနရးဗဟို နဆာင်ရွက်ထားရှိမှုများကို ကကည့်ရှုေေ်နဆးမြီး လိုအြ်သည်များ

နကာ်မေီဥက္ကဋ္ဌ၊ နိင
ု ်ငံနော်ေမ
ီ ံအြ
ု ်ချုြ်နရးနကာင်ေီ ဒုေိယ မှာကကားခဲန
့ ကကာင်း သိရှိရြါသည်။

ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဒုေိယဝေ်ကကီးချုြ် ဒုေိယဗိုလ်ချုြ်မှူးကကီးေိုးဝင်းသည်

အခမ်းအေားကျင်းြနရးဗဟိုနကာ်မေီဝင် ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီးများ၊
(ပမဝေီသေင်းစာ ၃-၁-၂၀၂၄)
ောဝေ်ရှိသူများနှင့်အေူ ေေ်ေဝါရီလ ၂ ရက်ေွင် နိုင်ငံနော်ေီမံ

အုြ်ချုြ်နရးနကာင်ေဥ
ီ က္ကဋ္ဌရုံး ဥြောပမက်ခင်းပြင်နင
ှ ့် ္ုဏ်ပြု

ခေ်းမနဆာင်ကကီး၌ ကျင်းြမည့် (၇၆)နှေ်နပမာက် လွေ်လြ်နရးနေ့

္ုဏ်ပြုညောေားြွဲနှင့် ္ုဏ်ပြုနဖျာ်နပဖနရးအေီအေဉ်များ ပြင်ဆင်

 နိုင်ငံ ော်စမ
ီ ံအြ
ု ်ချုြ် ရး ြောင်စဒ
ီ ုေိယဥြေ္ကဋ္ဌ ဒုေိယဝေ်ကြေီးချုြ် ဒုေိယဗိုလ်ချုြ်မှူးကြေီးစိးု ဝင်းသည် နိုင်ငံ ော်
စီမံအြ
ု ်ချုြ် ရး ြောင်စဥ
ီ ြေ္ကဋ္ဌရုံး ဥြစာပမြေ်ခင်းပြင်နှင့် ္ုဏ်ပြုခေ်းမ ဆာင်ကြေီး၌ ြေျင်းြမည့် (၇၆) နှစ် ပမာြေ်
လွေ်လြ် ရး ေ့ ္ုဏ်ပြုညစာစားြွဲနှင့် ္ုဏ်ပြု ြေျာ် ပြေ ရးအစီအစဉ် ပြင်ဆင် ဆာင်ရွြေ်ထားရှိမှုများြေို ကြေည့်ရှု
စစ် ဆးခဲ့။

ဒုေိယဝေ်ကြေီးချုြ်နှင့် ပြည် ထာင်စုဝေ်ကြေီး ဗိုလ်ချုြ်ကြေီးပမထွေ်းဦး မူြိုင်ခင
ဗဟို ြော်မေီအစည်းအ ဝး(၂/၂၀၂၃) သို့ ေြေ် ရာြေ်အမှာစြေား ပြာကြေား
မူြိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာဗဟိုနကာ်မေီအေည်းအနဝး(၂/၂၀၂၃)
ကို ေေ်ေဝါရီလ ၁ ရက်ေွင် နေပြည်နော်ရှိ ေီးြွားနရးနှင့် ကူးသေ်း
နရာင်းဝယ်နရးဝေ်ကကီးဌာေ ညီလာခံခေ်းမ၌ ကျင်းြခဲ့ရာ မူြိုင်ခွင့်
ဆိုင်ရာဗဟိုနကာ်မေီဥက္ကဋ္ဌ ဒုေိယဝေ်ကကီးချုြ်နှင့် ြို့နဆာင်နရး
နှင့် ဆက်သွယ်နရးဝေ်ကကီးဌာေ ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီး ဗိုလ်ချုြ်ကကီး
ပမထွေး် ဦး ေက်နရာက်အမှာေကားနပြာကကားခဲ့ြါသည်။
အေည်းအနဝးသို့ ဗဟိုနကာ်မေီ ဒုေိယဥက္ကဋ္ဌ ေီးြွားနရး
နှင့် ကူးသေ်းနရာင်းဝယ်နရးဝေ်ကကီးဌာေ ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီး
ဦးထွေ်းအုံ၊ နကာ်မေီဝင် ဒုေိယဝေ်ကကီးများ၊ အမမဲေမ်းအေွင်းဝေ်
များ၊ ညွှေက် ကားနရးမှူးချုြ်များ၊ ောဝေ်ရှိသူများနှင့် ဖိေ်ကကား
ထားသူများ ေက်နရာက်ခဲ့ကကြါသည်။
ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီး ဗိုလ်ချုြ်ကကီးပမထွေ်းဦးက အမှာ
ေကားနပြာကကားရာေွင်-
 အာဆီယံနုင
ိ ်ငံများေွင် အနကာင်အထည်နဖာ်နေသည့်
အာဆီယံ IPR Action Plan များကိုလည်း ပမေ်မာနိင
ု ်ငံ
အနေပဖင့် လိုက်ြါအနကာင်အထည်နဖာ် နဆာင်ရွက်မြီး
နဒသဆိုင်ရာမူြိုင်ခွင့်ဖွံ့မဖိုးေိုးေက်နရးလုြ်ငေ်းများ ဦးနဆာင်
နိင
ု ်ငံေေ်ခုအပဖေ် ရြ်ေည်လာနိင
ု ်နေရေ် အထူးကကိုးြမ်း
နဆာင်ရွက်သွားကကရေ် ေိုက်ေွေ်းနပြာကကားလိုနကကာင်း။
5
ွ ့်ဆိုင်ရာ
 ယခုကဲ့သို့ မူြိုင်ခွင့်ဥြနဒများ ပြဋ္ဌာေ်းကျင့်သုံးနဆာင်ရွက်နိုင်
ပခင်းပဖင့် နိင
ု ်ငံနော်၏ ေီးြွားနရးဖွံ့မဖိုးေိုးေက်နေရေ်
အနထာက်အကူပဖေ်နေပခင်း၊ လုြ်ငေ်းရှင်များအေွက် မူြိုင်ခွင့်
အကာအကွယ်နြးသည့်ေေေ် ခိုင်မာလာနေပခင်း၊ နိုင်ငံပခား
ရင်းနှးီ ပမှုြ်နံမ
ှ ှုများ၊ လူသားအရင်းအပမေ်များ ြိုမိုဖွံ့မဖိုး
ေိုးေက်လာနိုင်ပခင်း၊ အလုြ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းအသေ်များ
နြါ်နြါက်လာနိုင်ပခင်း၊ အဆင့်ပမင့်ေည်းြညာများကို လွှဲနပြာင်း
ရယူနိုင်ပခင်းပဖင့် ကုေ်ထုေ်လုြ်မှုပမင့်မားေိုးေက်လာနိုင်ပခင်း
ေသည့် အကျိုးနကျးေူးများေွာကို ရရှိနိုင်မည်ပဖေ်နကကာင်း
နပြာကကားခဲ့ြါသည်။
ထို့နောက် ေက်နရာက်လာကကသူများက သက်ဆိုင်ရာ
ကဏ္ဍအလိုက် နဆွးနနွးေင်ပြကကမြီးနောက် ဗဟိုနကာ်မေီဥက္ကဋ္ဌ
ဒုေိယဝေ်ကကီးချုြ်နင
ှ ့် ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီးက ေိ္ံးု ချုြ်အမှာ
ေကားနပြာကကားကာ အေည်းအနဝးကို ရုြ်သိမ်းခဲ့နကကာင်း
သိရှိရြါသည်။
(ပမဝေီသေင်းစာ ၂-၁-၂၀၂၄)
6

 ယခုြေဲ့သို့ မူြိုင်ခွင့်ဥြ ဒများ ပြဋ္ဌာေ်းြေျင့်သုံး ဆာင်ရွြေ်နိုင်ပခင်းပြေင့် နိုင်ငံ ော်၏ စီးြွား ရးြေွံ့မြေိုးေိုးေြေ် စရေ်
အ ထာြေ်အြေူပြေစ် စပခင်း၊ လုြ်ငေ်းရှင်များအေွြေ် မူြိုင်ခွင့်အြောအြေွယ် ြးသည့စ
် ေစ် ခိုင်မာလာ စပခင်း၊
နိုင်ငံပခားရင်းနှီးပမှုြ်နှံမှုများ၊ လူသားအရင်းအပမစ်များ ြိုမိုြေွံ့မြေိုးေိုးေြေ်လာနိုင်ပခင်း၊ အလုြ်အြေိုင်အခွင့်အလမ်း
အသစ်များ ြါ် ြါြေ်လာနိုင်ပခင်း၊ အဆင့်ပမင့်ေည်းြညာများြေို လွှဲ ပြာင်းရယူနိုင်ပခင်းပြေင့် ြေုေ်ထုေ်လုြ်မှုပမင့်မား
ေိုးေြေ်လာနိုင်ပခင်းစသည့် အြေျိုး ြေျးဇူးများစွာြေို ရရှိနိုင်မည်ပြေစ်။

ပြည် ထာင်စုဝေ်ကြေီး ြါ မာြေ္ခ ဒါြေ်ောသြေ်ခုင

ိ ်ဝင်း စဝ်စံထွေ်းပြည်သူ့ ဆးရုံကြေီး၏
(၅) ထြ်ြေုသ ဆာင်သစ်နှင့် ဆးေြေ္ကသိုလ်- ောင်ကြေီး၊ သင်ကြေား ရး (၄) ထြ်စာသင် ဆာင်
ြေွင့်ြွဲအခမ်းအေားေြေ် ရာြေ်

(၇၆) နှေ်နပမာက် လွေ်လြ်နရးနေ့ကို ္ုဏ်ပြုကကိုဆို ယခုဖွင့်လှေ်သည့် ေဝ်ေံထွေ်းပြည်သူ့နဆးရုံကကီး (၅) ထြ် ကုသ

နသာအားပဖင့် နောင်ကကီးမမို့၊ ေဝ်ေထ
ံ ွေး် ပြည်သူ့နဆးရုံကကီး၊
(၅) ထြ်ကုသနဆာင်သေ်ဖွင့်ြွဲအခမ်းအေားနှင့် နဆးေက္ကသိုလ်
-တောင်ကြီး သင်ကြားတေး (၄) ထြ်ောသင်နဆာင်ဖွင့်ြွဲအခမ်း
အေားကို ေေ်ေဝါရီလ ၂ ရက်ေွင် ကျင်းြခဲ့ရာ အခမ်းအေားသို့
ကျေ်းမာနရးဝေ်ကကီးဌာေ၊ ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီး ြါနမာက္ခ
နဒါက်ောသက်ခိုင်ဝင်း၊ ရှမ်းပြည်ေယ်အေိုးရအဖွဲ့ ပြည်ေယ်
အေိုးရအဖွဲ့ အဖွဲ့ဝင်ဝေ်ကကီးများ၊ အနရှ့ြိုင်းေိုင်းေေ်ဌာေချုြ်
ဒုေိယေိုင်းမှူး၊ ဌာေဆိုင်ရာအသီးသီးမှ ဖိေ်ကကားထားနသာ
ဧည့်သည်နော်များ၊ ကျေ်းမာနရးဝေ်ထမ်းများနှင့် နဆးနကျာင်းသား/
နကျာင်းသူများ ေက်နရာက်ခဲ့ကကြါသည်။
ထို့နောက် ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီးနှင့် ောဝေ်ရှိသူများက
နဆးေက္ကသိုလ်-နောင်ကကီး (၄) ထြ်ောသင်နဆာင်နှင့် (၅) ထြ်
ကုသနဆာင်သေ်ေို့ကို ဖဲကကိုးပဖေ်၍ ဖွင့်လှေန
် ြးခဲ့ြါသည်။
နဆာင်သေ်ကို နိင
ု ်ငံနော်၏ ခွင့်ပြုရေ်ြုံနငွကျြ် ၂ ဒသမ ၅
ဘီလီယံနကျာ် (၂၅၉၂ ဒသမ ၅ ကျြ်သေ်း) အကုေ်ကျခံ၍
ေည်နဆာက်ခဲ့ပခင်းပဖေ်မြီး နဆးေက္ကသိုလ်-နောင်ကကီး (၄) ထြ်
ောသင်နဆာင်သေ်ကို ေုေုနြါင်းကုေက
် ျနငွ ကျြ်သေ်းနြါင်း
(၁၄၀၃) သေ်းကို အသုံးပြုကာ ေည်နဆာက်ခဲ့ပခင်းြါသည်။
ဆက်လက်၍ ပြည်နထာင်ေုဝေ်ကကီးနှင့် ပြည်ေယ်ဝေ်ကကီးချုြ်
ေို့သည် နောင်ကကီးမမို့၊ သူောပြုသင်ေေ်းနကျာင်းနှင့် သားဖွား
သင်ေေ်းနကျာင်းသို့သွားနရာက်ကာ ဆရာ/ဆရာမ၊ သင်ေေ်းသား/
သင်ေေ်းသူများကို နေွ့ဆုံမြီး သင်ကကားနရးလုြ်ငေ်းများနှင့်
နေထိုင်ေားနသာက်နရးအေွက် လိုအြ်ချက်များကို နမးပမေ်း
ပဖည့ဆ
် ည်းနြးခဲ့မြီး နထာက်ြံ့နငွနြးအြ်ခဲ့နကကာင်းသိရှိရြါ
သည်။
(ပမဝေီသေင်းစာ ၃-၁-၂၀၂၄)
 7

 စဝ်စံထွေ်းပြည်သူ့ ဆးရုံကြေီး (၅) ထြ်ြေုသ ဆာင်သစ်ြေို နိုင်ငံ ော်၏ခွင့်ပြုရေ်ြုံ ငွြေျြ် ၂ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ ြေျာ်
(၂၅၉၂ ဒသမ ၅ ြေျြ်သေ်း) အြေုေြေ
် ျခံ၍ ေည် ဆာြေ်ခဲ့ပခင်းပြေစ်မြီး ဆးေြေ္ကသိုလ်- ောင်ကြေီး (၄) ထြ်
စာသင် ဆာင်သစ်ြေို စုစု ြါင်းြေုေြေ
် ျ ငွ ြေျြ်သေ်း ြါင်း (၁၄၀၃) သေ်းြေို အသုံးပြုြော ေည် ဆာြေ်ခဲ့။

ေရားမဝင်ပြည်ြေျြေ်မီဒီယာများအ ေပြေင့် လူမှုြေွေ်ရြေ်စာမျြေ်နှာများေွင် မဟုေ်မမှေ်

လုြ်ကြေံသေင်းများ ရးသားပြေေ့် ဝလျြေ်ရှိ

ေရားမဝင် ပြည်ဖျက်မီဒီယာများမှ နိုင်ငံေွင်းမေည်မမငိမ် လူနေအိမ်ေချို့ ထိခိုက်ြျက်ေီးခဲ့ဟူသည့သ

ပဖေ်နေရေ်နှင့် ဆူြူမှုများပဖေ်လာနေရေ်အေွက် ကဏ္ဍနြါင်းေုံေွင်
မဟုေ်မမှေ်သေင်းများ လုြ်ကကံဖေ်ေီးနရးသားလျက်ရှိသ
ည့အ
် ပြင် ေြ်မနော်နင
ှ ့် ပြည်သူများအကကား နသွးကွဲနေရေ်၊
နိုင်ငံေကာမျက်နှာောေွင် ေြ်မနော်အား အထင်အပမင်လွဲမှား
နေရေ်အေွက် ေည်းလမ်းမျိုးေုံအသုံးပြု၍ နသွးခွဲသြ်လျှို
 ေရားမဝင်မီဒီယာ DVB TV News မှ ေင်ထားနသာ ရခိုင်
လျက်ရှိြါသည်-
 ေရားမဝင်မီဒီယာ Khit Thit မှ ေင်ထားနသာ နကာလင်း
မမို့ေယ်၊ နောင်နမာ်ရွာကို ေြ်မနော်မှ လက်ေက်ကကီးပဖင့်
ြေ်ခေ်မှုနကကာင့် ပြည်သူ ၁ ဦးနသဆုံး၊ နေအိမ် ၁ လုံး
မီးနလာင်ပြာကျခဲ့ဟူသည့်သေင်းသည် မဟုေ်မမှေ်
သေင်းအေုပဖေ်မြီး လုံခခုံနရးေြ်ဖွဲ့ဝင်များအနေပဖင့်
အဆိုြါရွာအား လက်ေက်ကကီးပဖင့် ြေ်ခေ်ခဲ့ပခင်းမရှိနကကာင်း
သိရှိရ။
 ေရားမဝင်မီဒီယာ The Kokang မှ ေင်ထားနသာ ရှမ်း
 ေရားမဝင်မီဒီယာ The Tanintharyi Times မှ ေင်ထားနသာ
ေေသဂာရီမမို့၊ နညာင်ြင်ကွင်းနကျးရွာကို နှေ်သေ်ကူးချိေ်ေွင်
ေြ်မနော်က လက်ေက်ကကီးပဖင့် ြေ်ခေ်ခဲ့မှုနကကာင့်
် ေင်းသည်
သေင်းအမှားပဖေ်မြီး သေင်းအမှေ်မှာ အဆိုြါနကျးရွာ
အေီးရှိ ေယ်နပမခံေြ်ရင်းအား PDF အကကမ်းဖက်သမားများက
လက်လုြ်ေိေ်နပြာင်းများပဖင့် ြေ်ခေ်ခဲ့ရာ နကျးရွာအေွင်း
ကျနရာက်နြါက်ကွဲခဲ့နကကာင်း သိရှိရ။
ပြည်ေယ်၊ နပမာက်ဦးမမို့ရှိ ရဲေြ်ရင်းက လက်ေက်ကကီးပဖင့်
ြေ်ခေ်ခဲ့နသာနကကာင့် ပြည်သူ ၁ ဦးနသဆုံးကာ ၅ ဦး
ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ဟူသည့သ
် ေင်းသည် သေင်းအမှားပဖေ်မြီး
သေင်းအမှေမ
် ှာ AA နသာင်းကျေ်းသူများ၏ လက်ေက်
ကကီးပဖင့် ြေ်ခေ်ခဲ့မှုနကကာင့် နရွှေ္ူနောင်နကျးရွာအေွင်း
ကျနရာက်နြါက်ကွဲခဲ့မြီး နကျးရွာနေပြည်သူများ ထိခိုက်
ဒဏ်ရာရရှိခဲ့နကကာင်း သိရှိရ။
ပြည်ေယ်(နပမာက်ြိုင်း)၊ သိန္နီမမို့၊ ေရုေ်နကျးရွာအေွင်းသို့
ေြ်မနော်ဘက်က လက်ေက်ကကီးပဖင့် ြေ်ခေ်ခဲ့ဟူသည့်
သေင်းသည် လုြ်ကကံသေင်းအမှားပဖေ်မြီး သေင်းအမှေ်မှာ
8

အကကမ်းဖက်သမားများမှ ြေ်ခေ်ခဲ့သည့် လက်ေက်ကကီးကျည် PDF အကကမ်းဖက်သမားများသည် လုံခခုံနရးေြ်ဖွဲ့ဝင်များကို

ကျနရာက်နြါက်ကွဲ၍ အရြ်သား ၃ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာ
ရရှိခဲ့နကကာင်း သိရှိရ။
 ေရားမဝင်မီဒီယာများပဖေ်သည့် DVB TV News နှင့် The
Kokang ေိ ု ့ မ ှ ေင် ထ ားနသာ နလာက် က ိ ု င ် ေ ွ င ်
ေြ်မနော်မှ အဆိြ်သင့်ဓာေုဗုံးပဖင့် ေိုက်ခိုက်ခဲ့ဟူသည့်
သေင်းသည် နကာလာဟလသေင်းများပဖေ်မြီး ေြ်မနော်
ဘက်မှ အဆိြ်သင့်ဗုံးများ အသုံးပြုေိုက်ခိုက်ခဲ့ပခင်းမရှိနကကာင်း
နှင့် လက်ေက်ကိုင်နသာင်းကျေ်းသူများအနေပဖင့် ၎င်းေို့
ထိခိုက်ကျဆုံးမှု များပြားလာသည့်အေွက် အဆိုြါအနပခ
အပမေ်မရှိနသာ နကာလာဟလသေင်းအမှားများကို လုြ်ကကံ
လူနေအိမ်အေွင်းမှ နချာင်းနပမာင်းြေ်ခေ်ပခင်း၊ မိုင်းဆွဲေိုက်ခိုက်
ပခင်း၊ ပြည်သူများကို လူသားေံေိုင်းအပဖေ် အကာအကွယ်ယူ
အသုံးချပခင်းနှင့် ဆုေ်ခွာထွကန
် ပြးချိေ်ေွင် ပြည်သူများ၏
နေအိမ်များကို မီးရှို့ဖျက်ဆီးပခင်းများ ပြုလုြ်လျက်ရှိြါသည်။
အဆိုြါအကကမ်းဖက်သမားများ၏ လုြ်ရြ်များကို ဖုံးကွယ်ရေ်
နှင့် လုံခခုံနရးေြ်ဖွဲ့ဝင်များအနြါ် ပြည်သူများ အထင်အပမင်
လွဲမှားနေရေ်အေွက် ေရားမဝင်ပြည်ဖျက်မီဒီယာများအနေပဖင့်
လူမှုကွေ်ရက်ောမျက်နှာများမှေေ်ဆင့် သေင်းေု၊ သေင်းမှားများကို
လုြ်ကကံနရးသားပဖေ့်နဝပခင်းသာပဖေ်နကကာင်း သိရှိရြါသည်။
(ပမဝေီသေင်းစာ ၃-၁-၂၀၂၄)

ဖေ်ေီးကာ ဝါဒပဖေ့်ပခင်းသာပဖေ်နကကာင်း သိရှိရ။

 ြောလင်းမမို့ေယ်၊ ောင် မာ်ရွာြေို ေြ်မ ော်မှ လြေ်ေြေ်ကြေီးပြေင့် ြစ်ခေ်မှု ကြောင့် ပြည်သူ ၁ ဦး သဆုံး၊
ေအိမ် ၁ လုံး မီး လာင်ပြာြေျခဲ့ဟူသည့်သေင်းသည် မဟုေ်မမှေ် သေင်းအေုပြေစ်မြီး လုံခခုံ ရးေြ်ြေွဲ့ဝင်များ
အ ေပြေင့် အဆိုြါရွာအား လြေ်ေြေ်ကြေီးပြေင့် ြစ်ခေ်ခပဲ့ ခင်းမရှိခဲ့။

 ေေသဂာရီမမို့၊ ညာင်ြင်ြေွင်း ြေျးရွာြေို နှစ်သစ်ြေူးချိေ်ေွင် ေြ်မ ော်ြေ လြေ်ေြေ်ကြေီးပြေင့် ြစ်ခေ်ခဲ့မှု ကြောင့် လူ ေအိမ်ေချို့
ထိခိုြေ်ြျြေ်စးီ ခဲ့ဟူသည့သ
် ေင်းသည် သေင်းအမှားပြေစ်မြီး သေင်းအမှေ်မှာ PDF အကြေမ်းြေြေ်သမားများြေ
လြေ်လုြ်စေ
ိ ် ပြာင်းများပြေင့် ြစ်ခေ်ခဲ့ပခင်းသာပြေစ်။
 9

 ပမာြေ်ဦးမမို့ရှိ ရဲေြ်ရင်းြေ လြေ်ေြေ်ကြေီးပြေင့် ြစ်ခေ်ခဲ့ သာ ကြောင့် ပြည်သူ ၁ ဦး သဆုံးြော ၅ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့

ဟူသည့်သေင်းသည် သေင်းအမှားပြေစ်။

 ရှမ်းပြည်ေယ် ပမာြေ်ြိုင်း၊ သိန္နီမမို့၊ ေရုေ် ြေျးရွာအေွင်းသို့ ေြ်မ ော်ဘြေ်ြေ လြေ်ေြေ်ကြေီးပြေင့် ြစ်ခေ်ခဲ့

ဟူသည့်သေင်းသည် လုြ်ကြေံသေင်းအမှားပြေစ်မြီး သေင်းအမှေမ
် ှာ အကြေမ်းြေြေ်သမားများမှ ြစ်ခေ်ခဲ့သည့်
လြေ်ေြေ်ကြေီးြေျည် ြေျ ရာြေ် ြါြေ်ြေွဲ၍ အရြ်သား ၃ ဦး ထိခိုြေ်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့။

 လာြေ်ြေိုင်ေွင် ေြ်မ ော်မှ အဆိြ်သင့်ဓာေုဗုံးပြေင့် ေိုြေ်ခိုြေ်ခဲ့ဟူသည့်သေင်းသည် ြောလာဟလသေင်းများ

ပြေစ်မြီး ေြ်မ ော်ဘြေ်မှ အဆိြ်သင့်ဗုံးများ အသုံးပြုေိုြေ်ခိုြေ်ခဲ့ပခင်းမရှိ ကြောင်း သိရှိရ။
10

၂၀၂၃-၂၀၂၄ ဘဏ္ဍာနှစ် ပြည်ြြို့ြေုေ်များ ေိုးပမှင့် ဆာင်ရွြေ်လျြေ်ရှိ

နိုင်ငံနော်ေီမံအုြ်ချုြ်နရးနကာင်ေီအေိုးရ ောဝေ်ယူေဉ် ြို့ကုေ်အများဆုံးေင်ြို့သည့် နိုင်ငံများမှာ ထိုင်း၊ ေရုေ်၊

ကာလအေွင်း ေယ်ေြ်ကုေ်သွယ်နရးေခေ်းများနှင့် ြုံမှေ်ကုေ်သွယ်နရး ္ျြေ်၊ အိန္ဒိယ၊ အနမရိကေ်၊ ္ျာမေီ၊ ြိုလေ်၊ ေြိေ်၊ နောင်ကိုရီးယား
လမ်းနကကာင်းများမှေေ်ဆင့် ပြည်ြြို့ကုေ်များ ေိုးပမှင့်နဆာင်ရွက် နှင့် အီေလီနုင
ိ ်ငံေို့ ပဖေ်ြါသည်။
လျက်ရှိရာ ၁၆-၁၂-၂၀၂၃ မှ ၂၂-၁၂-၂၀၂၃ ရက်နေ့ထိ ရက်
နှေ်သေ်ကူးကာလပဖေ်၍ ပမေ်မာနိုင်ငံ၏ လယ်ယ ာ
သေ္တြေ်ေွင်-
ေိက
ု ြ
် ျိုးနရးထွက်ကုေမ
် ျားကို ပြည်ြနိင
ု ်ငံများမှ ဝယ်လိုအား

 လယ် ယ ာထွ က ် ြ ေ္စ ည ် း ေင် ြ ိ ု ့ မ ှု မ ှ အနမရိ က ေ် န ဒါ်လာ အေက်ဘက်သို့ ဦးေည်လျက်ရှိမြီး ယခုရက်သေ္တြေ်အေွင်း

၇၂.၄၇၉ သေ်း၊ ပြည်ြသို့ လယ်ယာထွက်ကုေ်ြေ္စည်းများ၊ ြုေွေ်နှင့် အပခား

နရထွက်ကုေမ
် ျား ြိုမိုေင်ြို့နိုင်သကဲ့သို့ ေက်မှုကုေန
် ချာများ
 ေိရေ္ဆာေ်ထွက်ြေ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အနမရိကေ်နဒါ်လာ ပဖေ်သည့် CMP ချုြ်မြီး အထည်များလည်း ြိုမိုေင်ြို့နိုင်ခဲ့ြါ
၀.၁၄၃ သေ်း၊ သည်။

 နရထွက်ြေ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အနမရိကေ်နဒါ်လာ ၁၆.၃၈၀ ထို့ပြင် ကချင်ပြည်ေယ် ကံြိုင်ေည်ေယ်ေြ်ကုေ်သွယ်နရး

သေ်း၊ ေခေ်းအနေပဖင့် ဒီေင်ဘာလအေွက် ကုေ်သွယ်မှုလျာထားချက်ထက်
ပြည့်မီနကျာ်လွေ်ေွာ နဆာင်ရွက်နိုင်ခဲ့နကကာင်းနှင့် ရေ်ကုေ်
 သေ္တုေွင်းထွက်ြေ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အနမရိကေ်နဒါ်လာ
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဆိြ်ကမ်းသို့ ၂၀၂၃ ခုနှေ်အေွင်း နိုင်ငံေကာ
၃.၇၅၀ သေ်း၊
ကုေ်ေင်သနဘဂာအေင်းနရ ၆၀၀ နကျာ် ဆိုက်ကြ်ခဲ့နကကာင်း
 သေ်နောထွက်ြေ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အနမရိကေ်နဒါ်လာ သိရှိရြါသည်။
၁.၂၅၉ သေ်း၊

 ေက်မှုကုေ်နချာြေ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အနမရိကေ်နဒါ်လာ (ပမဝေီသေင်းစာ ၁-၁-၂၀၂၄)

၁၆၆.၅၀၀ သေ်း၊

 အပခားြေ္စည်းများေင်ြို့မှုမှ အနမရိကေ်နဒါ်လာ ၅.၉၇၁ သေ်း

ရှိခဲ့ရာ ေုေုနြါင်း ြို့ကုေ်ေင်ြို့မှုေေ်ဖိုးမှာ အနမရိကေ်နဒါ်လာ
၂၆၆.၄၈၂ သေ်းရှိ။
 11

၁၆-၁၂-၂၀၂၃ မှ ၂၂-၁၂-၂၀၂၃ ရြေ် ေ့ထိ ရြေ်သေ္တြေ်ေွင်-

 လယ်ယာထွြေ်ြစ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၇၂.၄၇၉ သေ်း၊

 ေိရစ္ဆာေ်ထွြေ်ြစ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၀.၁၄၃ သေ်း၊

 ရထွြေ်ြစ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၁၆.၃၈၀ သေ်း၊

 သေ္တုေွင်းထွြေ်ြစ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၃.၇၅၀ သေ်း၊

 သစ် ောထွြေ်ြစ္စည်းေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၁.၂၅၉ သေ်း၊

 စြေ်မှုြေုေ် ချာြစ္စညး် ေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၁၆၆.၅၀၀ သေ်း၊

 အပခားြစ္စည်းများေင်ြို့မှုမှ အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၅.၉၇၁ သေ်းရှိခဲ့ရာ စုစု ြါင်း ြို့ြေေ

ု ်ေင်ြို့မှုေေ်ြေိုးမှာ
အ မရိြေေ် ဒါ်လာ ၂၆၆.၄၈၂ သေ်းရှိ။

 ရေ်ြေုေ်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဆိြ်ြေမ်းသို့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အေွင်း နိုင်ငံေြောြေုေ်ေင် သ ဘဂာအစင်း ရ ၆၀၀ ြေျာ်

ဆိုြေ်ြေြ်ခဲ့။

စစ်ြေိုင်းေိုင်း ဒသကြေီး ြေ လးမမို့၌ ငွြေျြ် ၁ ဒသမ ၅၇ ဘီလီယံ ြေျာ်ေေ်ြေိုးရှိ ဘိေ်းပြေူ၊

စိေ်ကြေရူးသွြ် ဆးပြားနှင့် အိုြေ်စ် (မြေ်သ်အြေြေ်ေမင်း) များ ြေမ်းဆီးရမိ

မူးယေ်နဆးဝါးေားဆီးနှိမ်ေင်းနရးရဲေြ်ဖွဲ့မှ ေြ်ဖွဲ့ဝင်များ ေေ်နဆးနဖာ်ထုေ်ချက်အရ သိမ်းဆည်းရမိ မူ း ယေ်

ြါဝင်နသာ ြူးနြါင်းအဖွဲ့သည် ဒီေင်ဘာလ ၃၀ ရက်ေွင် ေေ်ကိုင်း
ေိုင်းနဒသကကီး၊ ကနလးမမို့ ောဟေ်းရြ်ကွက်၊ ဒိုးဝိုင်းနချာင်း
အေီး၌ သိေ်းနော်နမာင်းနှင်မြီး မေ့်ရှင်းနေွာင်လိုက်ြါလာသည့်
LIFAN အမျိုးအေား သုံးဘီးဆိုင်ကယ်အား သေင်းအရရှာနဖွရာ
နဒသကာလေေ်ဖိုး နငွကျြ် ၁ ဒသမ ၅၇ ဘီလီယံနကျာ်
ေေ်ဖိုးရှိ ဘိေ်းပဖူ ၁၃ ဒသမ ၇၅ ကီလို၊ အိုက်ေ် (မက်သ်အဖက်
ေမင်း) ၂၉ ကီလိုနှင့် ေိေ်ကကရူးသွြ်နဆးပြား ၈,၀၀၀ သိမ်းဆည်း
ရမိခဲ့ြါသည်။
နဆးဝါးများအား ေေ် က ိ ု င ် း ေိ ု င ် း နဒသကကီ း ၊ ကနလးမမိ ု ့မှ
ချင်းပြည်ေယ်၊ ေီးေိေမ် မို့သို့ သယ်နဆာင်နရာင်းဝယ်ပခင်း
ပဖေ်နကကာင်းသိရသပဖင့် ၎င်းေို့ကို ဥြနဒအရအနရးယူထားရှိမြီး
ကွင်းဆက်ပြေ်မှု ကျူးလွေသ
် ူများအား ဆက်လက်ေေ်နဆး
နဖာ်ထုေ်လျက်ရှိနကကာင်းသိရှိရြါသည်။
(ပမဝေီသေင်းစာ ၂-၁-၂၀၂၄)
12

 ြေ လးမမို့မှ ေီးေိေ်မမို့သို့ သယ် ဆာင် ရာင်းဝယ်လျြေ်ရှိသည့် ဒသြောလေေ်ြေိုး ငွြေျြ် ၁ ဒသမ ၅၇ ဘီလီယံ ြေျာ်
ေေ်ြေိုးရှိ ဘိေး် ပြေူ ၁၃ ဒသမ ၇၅ ြေီလို၊ အိြေ
ု စ
် ် (မြေ်သ်အြေြေ်ေမင်း) ၂၉ ြေီလိုနှင့် စိေ်ကြေရူးသွြ် ဆးပြား ၈,၀၀၀
သိမ်းဆည်းရမိ၊ ြေွင်းဆြေ်ပြစ်မှုြေျူးလွေသ
် ူများအား ဆြေ်လြေ်စစ် ဆး ြော်ထုေ်လျြေ်ရှိ။

အကြေမ်းြေြေ်အုြ်စအ
ု ပြေစ် ကြေညာထား သာ CRPH၊ NUG နှင့် ယင်းေို့၏ လြေ် ဝခံများ၏
လှုံ့ ဆာ်၊ ဝါဒပြေေ့်ပခင်းများအား လိုြေ်ြါလုြ် ဆာင်ပခင်း၊ အကြေမ်းြေြေ်လုြ်ရြ်များ
အား ြးြေူညီပခင်း ပြုလုြ်ခသ
ဲ့ ူများအား ဆြေ်လြေ် ြော်ထုေ်အ ရးယူ
အကကမ်းဖက်အုြ်ေအ
ု ပဖေ်နကကညာထားနသာ CRPH၊  ၂၀၂၂ ခုနှေ်၊ ေေ်ေဝါရီလ ၂၇ ရက်မှ ၂၀၂၄ ခုနှေ်၊ ေေ်ေဝါရီလ
NUG နှင့် ယင်းေို့၏ လက်နဝခံအဖွဲ့အေည်းများ၏ လှုံ့နဆာ်မှု၊ ၂ ရက်ထိ ေုေုနြါင်း ၁,၉၀၂ ဦးအား ဥြနဒနှင့်အညီ
ဝါဒပဖေ့်မှုများအနြါ် လိုက်ြါမလုြ်နဆာင်ရေ် ေားပမေ်ထား အနရးယူထားြါသည်၊၊
နသာ်လည်း နိုင်ငံနော်ေည်မငိမ်နအးချမ်းနရးကို ြျက်ပြားနေရေ်
ထိုသို့လှုံ့နဆာ်သူ၊ ဝါဒပဖေ့်သူများအား ဆက်လက်
ရည်ရွယ်လျက် လှုံ့နဆာ်ပခင်း၊ ဝါဒပဖေ့်ပခင်းများ ပြုမူလုြ်နဆာင်
နဖာ်ထုေ်ကာ ဥြနဒနှင့်အညီ ထိနရာက်ေွာ အနရးယူသွားမည်
ခဲ့မြီး အကကမ်းဖက်လုြ်ရြ်များကို အားနြးလုြ်နဆာင်ခဲ့သပဖင့်
ပဖေ်နကကာင်း သိရှိရြါသည်။
ေရားဥြနဒနှင့်အညီ ဖမ်းဆီးအနရးယူပခင်းများ ဆက်လက်

နဆာင်ရွက်လျက်ရှိရာ- (ပမဝေီသေင်းစာ ၃-၁-၂၀၂၄)

 ဒီေင်ဘာလ ၂၇ ရက်မှ ေေ်ေဝါရီလ ၂ ရက်ထိ ရေ်ကုေ်ေိုင်း

နဒသကကီး၌ ၁ ဦး၊ ဧရာဝေီေိုင်းနဒသကကီး၌ ၁ ဦး၊ ြဲခူး

ေိုင်းနဒသကကီး၌ ၁ ဦးနှင့် မွေပ် ြည်ေယ်၌ ၁ ဦး၊ ေုေန

ု ြါင်း

၄ ဦးေို့ကို ဖမ်းဆီးရမိခဲ့၊၊

 ၂၀၂၃ ခုနှစ၊် ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရြေ်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇေ်ေဝါရီလ ၂ ရြေ်ထိ ရေ်ြေုေေ

် ိုင်း ဒသကြေီး၌ ၁ ဦး၊
ဧရာဝေီေိုင်း ဒသကြေီး၌ ၁ ဦး၊ ြဲခူးေိုင်း ဒသကြေီး၌ ၁ ဦးနှင့် မွေပ် ြည်ေယ်၌ ၁ ဦး၊ စုစု ြါင်း ၄ ဦးေို့ြေို
ြေမ်းဆီးရမိခဲ့၊၊

 ၂၀၂၂ ခုနှစ၊် ဇေ်ေဝါရီလ ၂၇ ရြေ်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်၊ ဇေ်ေဝါရီလ ၂ ရြေ်ထိ စုစု ြါင်း ၁,၉၀၂ ဦးအား ဥြ ဒနှင့်အညီ
အ ရးယူထားရှိ။

ပငင်းလို့မရေဲ့ AA အြေွဲ့ရဲ့ မူးယစ် ဆးဝါးြေုေ်သွယ်မှု
အာင်မ္ဂလာအ ဝး ပြးြေားဝင်းအေွင်းရှိ လးဝေီြေား္ိေ်နင
ှ ့် မင်းထြေ်သာြေား္ိေ်ေို့ေွင် အြ်နံှထား သာ မူးယစ် ဆးဝါးများ
ထည့်ထားသည့် ြီေံအိေ် ၇ အိေ်နှင့်အေူ ြေမ်းဆီးခံရ သာ ခိုင်ခိုင်(ခ)ခိုင်ခိုင်စံ(ခ)စမ်း ချ
၂၀၂၃ ခုနေ
ှ ်၊ ဒီေင်ဘာလ ၃ ရက်နေ့ကနေ ၉ ရက်နေ့
အေွင်း AA အဖွဲ့ရဲ့ ပမေ်မာနငွ ၅၁.၈၇ ဘီလီယံ ၊ အနမရိကေ်
နဒါ်လာ ၂၄ သေ်းနကျာ်ဖိုးနလာက်ရှိေဲ့ အိုက်ေ် ၂.၀၇ ေေ်
အြါအဝင် ကဖင်း ၈၀၀ ကီလို ဖမ်းမိေဲ့ကိေ္စကို အေိုးရမီဒီယာနေွက
နကကညာနော့ AA ဘက်ကနေ သူခိုးက လူပြေ်ဟေ်ေယ်လို့
ေုံ့ပြေ်ေဲ့အသံကကားလိုက်ရနော့ ကျွေ်နော်ခြုံးမိြါေယ်။
ဘာပဖေ်လို့လဲဆိုနော့ ကျွေ်နော်ဟာ AA အဖွဲ့ရဲ့ မူးယေ်နဆးဝါးေဲ့
ေီးြွားရှာေဲ့ကိေ္စနေွကို အေွင်းကျကျ သိနေေဲ့အပြင် AA အဖွဲ့ရဲ့
ေရားမဝင်ဆက်နကကးနကာက်ခံနေမှုနေွ၊ လူသေ်ေုနဆာင်းမှု
နေွကို လုံးဝလက်မခံနင
ို ်ေဲ့ မျိုးချေ်ရခိုင်ေေ်ဦးပဖေ်လို့ြါြဲ။
AA အဖွဲ့နကကာင့် ရခိုင်ပြည်ေယ်မှာ မေည်မမငိမ်ပဖေ်နေရော
နေွေဲ့ ရခိုင်နေွရဲ့ရေ်သူပဖေ်ေဲ့ ဘ္ဂါလီေဲ့နြါင်းေဲ့ AA အဖွဲ့ကို
ဘယ်လိုမှလက်ခံလို့မရော ရခိုင်လူမျိုးေေ်နယာက်ရဲ့ မှေ်နသာ
သေ္စာေကားြါ။
AA အဖွဲ့ မူးယေ်နဆးဝါးေဲ့ြေ်သက်သလား/မြေ်
သက်ဖူးလား မနပြာခင် မိေ်နဆွေို့နမးကကည့်သင့်ေဲ့ နမးခွေ်းက
AA အြါအဝင် MNDAA ၊ TNLA ေေဲ့ လက်ေက်ကိုင်အဖွဲ့နေွ
ဘယ်ကရေဲ့ြိုက်ဆံနေွေဲ့ လက်ေက်နေွေြ်ဆင်မြီး၊ သူ့ေို့
ေြ်ဖွဲ့ဝင်နေွကို လောရိက္ခာနြးနိုင်နေသလဲဆိုေဲ့ နမးခွေ်းြါ။
AA အဖွဲ့ လုြ်နေြါေယ်ဆိုေဲ့ (ေရားဝင်) ေီးြွားနရးလုြ်ငေ်း
ေေ်ခုနလာက် ကျွေ်နော့်ကို နပြာပြနြးြါ။ ရှိခဲ့ရင်လဲ လက်ေက်နေွ
အနပမာက်အပမားဝယ်နိုင်ဖို့ လုံနလာက်ေဲ့ အနေအထား ရှိရဲ့လား
13
နပြာနြးြါ။ မိေ်နဆွေို့မှာ နပဖဖို့ ခိုင်လုံေဲ့အနပဖမရှိဘူး ဆိုော
နသချာြါေယ်။ ဒါဆိုရင် AA အဖွဲ့ရြ်ေည်နေနိုင်ော မူးယေ်
နဆးဝါးလုြ်ငေ်းကရရှိေဲ့ နငွနေွေဲ့ ပြည်သူနေွဆီက လည်ြင်း
ညှေ်မြီး မသထာနရော ရနေေဲ့ ဆက်နကကးနေွေ့ဲ ရြ်ေည်
နေေယ်ဆိုော ပငင်းမရနအာင် အနပဖထွက်လာြါမြီ။
ေကယ်နော့ AA အဖွဲ့ဟာ ေေင်ရြ်ေည်ချိေ်ကေည်းက
မူးယေ်နဆးဝါးကို အနပခခံေဲ့ ေီးြွားနရးလုြ်ငေ်းနေွကိုသာ
လုြ်ကိုင်ခဲ့ကကောပဖေ်ြါေယ်။ သူ့ဆရာကနော့ KIA ြါ။
ဒါနြမယ့် AA က ရခိုင်ပြည်ေယ်ကနေ ေေ်ဘက်နိုင်ငံ ဘ္ဂလားနဒ့ရှ်၊
အိန္ဒိယနိုင်ငံနေွကို ကုေ်းလမ်းကနေ ေင်ြို့ေဲ့လမ်းနကကာင်းေဲ့
အပခားနသာ မနလးရှ ာ း၊ အင် ဒ ိ ု ေ ီ း ရှ ာ း ေေဲ ့ န ိ ု င ် င ံ နေွ က ိ ု
နရလမ်းနကကာင်းကနေေင်ြို့ေဲ့ နေးကွက်နေွကို ချဲ့ထွင်နိုင်ခဲ့
ြါေယ်။ ၂၀၁၆ ခုနှေ်နောက်ြိုင်းမှ ြိုမိုနပခလှမ်းသွက်လာကကော
ပဖေ်ြါေယ်။ ဒါနကကာင့် ယခင် NLD အေိုးရလက်ထက်ကေည်းက
AA အဖွဲ့ေဲ့ ြေ်သက်ေဲ့ မူးယေ်နဆးဝါးဖမ်းဆီးခံရေဲ့ သေင်းနေွ
မကကာခဏဆိုသလိုကကားရမြီး ၂၀၁၉ ခုနေ
ှ ် ဩ္ုေ်လပဖေ်ေဉ်
ေေ်ခုမှာ AA အဖွဲ့ကိုယ်ေိုင် သူေို့ေြ်ဖွဲ့ဝင်နဟာင်းြါလို့
ထုေ်နဖာ်ဝေ်ခံရေဲ့ အနပခအနေရှိခဲ့ြါေယ်။ အမှေ်နော့
အဖမ်းခံရေဲ့ မခိုင်ခိုင်ဆိုသူဟာ ေြ်ဖွဲ့ဝင်နဟာင်းမဟုေ်ြါဘူး။
၂၀၁၅ ခုနှေ်က ထိုင်းမှာအလုြ်သွားလုြ်ရင်း AA အဖွဲ့ရဲ့ ေည်းရုးံ
သိမ်းသွင်းပခင်းခံရမြီး AA အေွက် လူသေ်ရရှိဖို့ေဲ့ မူးယေ်နဆးဝါးေဲ့
ေီးြွားရှာနြးနေေဲ့ ရေ်ြုံနငွရှာနဖွနရးအဖွဲ့က ပဖေ်ြါေယ်။
14

ရခိုင်ပြည်ေယ်၊ စစ် ေွမမို့ေယ် ြေျာြေ်ေေ်းစစ် ဆး ရး္ိေ်ေွင်မူးယစ် ဆးဝါးများနှင့်အေူ ြေမ်းဆီးရမိခဲ့ သာ AA အြေွဲ့ဝင် ၃ ဦး

ယခု ၂၀၂၃ ခု န ှ ေ ် ၊ ဒီ ေ င် ဘ ာလ ပဖေ် ေ ဉ် မ ှ ာ လည် း

အဖမ်းခံရေဲ့ နေလင်းထွေ်း ဆိုသူဟာ ၂၀၁၀ ခုနှေ်၊ ကျိုက်အေ်းရွာ၊
အရိယာဝါသနကျာင်းက ဆရာနော် ဦးအိန္ဒ ချိေ်ဆက်နြးမှုေဲ့
လိုင်ောမမို့ AA ေခေ်းမှာ အနပခခံေေ်ြညာသင်ေေ်း အမေ(၅)အား
ေက်နရာက်ခဲ့သူပဖေ်ြါေယ်။ ကိုယ်ြိုင်အမှေ်မှ AA-00104 ေဲ့
ေသအဆင့်မှ ေကက အဆင့်အထိထမ်းနဆာင်ခဲ့မြီး ၂၀၁၉
ခုနှေ်၊ နအာက်ေိုဘာလမှ ကိုယ်ြိုင်အမှေ်၊ AC-0321 ေဲ့ ဒုဗိုလ်
ပဖေ်လာောြါ။ ြေိုယ်ြိုင်အမှေ်၊ AC-0037
ထွေ်းလင်း(ခ) ခြုံးချို

ေိးု ထွေး် ဆိုသူကနော့ ၂၀၁၂ ခုနှေ်၊ နမလမှာ AA က

ဗိုလ်ကကီးထွေး် နအာင်ပဖူရဲ့ ေည်းရုံးမှုေ့ဲ AA အဖွဲ့ကို ဝင်နရာက်
လာမြီး လိုင်ော၊ ကချင်သင်ေေ်းကွင်းမှာဖွင့်ေဲ့ ေေ်အနပခခံ
သင်ေေ်း အမေ(၈) ေက်နရာက်ခ့သ
ဲ ူပဖေ်ြါေယ်။ ကိ ု ယ ် ြ ိ ု င ်
အမှ ေ ် AA-00178 ေဲ ့ ေသအဆင့ ် မ ှ ေကကအဆင့ ် ထ ိ
ထမ်းနဆာင်ခဲ့မြီး ၂၀၁၉ ခုနှေ်၊ မေ်လေွင် ကိုယ်ြိုင်အမှေ်၊
AC-0304 ဗိုလ် အဆင့်ရရှိခဲ့ြါေယ်။

ြေိုယ်ြိုင်အမှေ် AC-0321
ေလင်းထွေ်း

ထွေး် လင်း(ခ)ခြုံးချို ဆိုသူဟာလည်း ၂၀၁၁ ခုနေ

ှ ်၊
နအာက်ေိုဘာလက ေေ်နေွမမို့၊ ဒက်နခါင်းောသင်ေိုက်
ဆရာနော် ဉူးသဒ္ဓမ္မ နှင့်ချိေ်ဆက်နြးမှုနကကာင့် လိုင်ောအေီး
AA ေခေ်းမှာ နေလင်းထွေ်း ေဲ့ အြါေ်ေဉ်ေူ ပဖေ်ြါေယ်။
ကိုယ်ြိုင်အမှေ် AA-00138 ေသအဆင့်မှ အရခဗ အဆင့်အထိ
ြေိုယ်ြိုင်အမှေ် AC-0304
ထမ်းနဆာင်ခဲ့မြီး ၂၀၁၉ ခုနှေ်၊ နိုဝင်ဘာလမှာ ကိုယ်ြိုင်အမှေ၊် စိုးထွေ်း
AC-0037 ဗိုလ် အဆင့်ရရှိခဲ့ောပဖေ်ြါေယ်။
 15

AA အြေွဲ့မှ ဗိုလ်မှူးကြေီးအဆင့်ရှိ ြေျာ်ပမေ်ဦး (ခ) မာင်နိုင်(ခ) လာြေ်း(ခ) သားသား(ခ) ဝသာထွေ်းနှင့် ၎င်းြေိုင် ဆာင်သည့်
ေရားဝင်မှေ်ြုံေင်

ထွေး် နု ဆိုသူကနော့ ၂၀၂၂ ခုနှေ်၊ နဖနဖာ်ဝါရီလမှာ

AA အဖွဲ့၏ လူသေ်ေုနဆာင်းခံရမြီး မီးဝေခေ်းမှာ သင်ေေ်းေက်ခဲ့မြီး
ကိုယ်ြိုင်အမှေ်၊ AA-18923 ေသအဆင့်ေဲ့ လက်ရှိအချိေ်ထိ
ောဝေ်ထမ်းနေသူပဖေ်ြါေယ်။

ြေိုယ်ြိုင်အမှေ် AA– 00287

ြေျာ်ဟေ်

နကျာ်ဟေ်ဆိုသူကနော့ ၂၀၁၆ ခုနှေ်မှာ နပမာက်ဦးမမို့၊

မဟိမ်ကကီးရြ်ကွက်၌ နေထိုင်နေေုေး် မှာ AA အဖွဲ့၏ လူသေ်ေု
နဆာင်းမှုခံရမြီး နကျာက်နော်မမို့ေယ်၊ ေမောနကျးရွာ၊ မီးဝ
ြေိုယ်ြိုင်အမှေ် AA–15473
ေခေ်းမှာ သင်ေေ်းေက်ခဲ့သူပဖေ်ြါေယ်။ ကိုယ်ြိုင်အမှေ်၊
ြေျာ်လင်းဆေ်း
A-00287 ေဲ့ ေသအဆင့်မှ ေကက အဆင့်ထိ ထမ်းနဆာင်
နကျာ်လင်းဆေ်းကလည်း ၂၀၂၀ ခုနှေ်၊ နမလမှာ AA
နေသူပဖေ်ြါေယ်။
အဖွဲ့၏ လူသေ်ေုနဆာင်းပခင်းခံရမြီး လိုင်ောမမို့မှာ အနပခခံေေ်
ြညာသင်ေေ်း၊ အမေ(၅၇)အား ေက်နရာက်ခဲ့သူပဖေ်ြါေယ်။
ကိုယ်ြိုင်အမှေ်၊ AA-15473 ေသအဆင့်ေဲ့ လက်ရှိအချိေ်အထိ
ောဝေ်ထမ်းနဆာင်နေသူပဖေ်ြါေယ်။

ဒီအဖွဲ့နေွအားလုံးဟာ AA အဖွဲ့က ဗိုလ်မှူးကကီးအဆင့်

ရှိေဲ့ နကျာ်ပမေ်ဦး (ခ)နမာင်နိုင်(ခ)နလာြေ်း(ခ) သားသား(ခ)
နဝသာထွေး် နအာက်မှာ မူးယေ်နဆးဝါးေဲ့ ရေ်ြုံနငွရှာနဖွနရး
ြေိုယ်ြိုင်အမှေ် AA–18923
ထွေ်းနု
16

ကိေ္စနေွ နဆာင်ရွက်နေကကောပဖေ်ြါေယ်။ နကျာ်ပမေ်ဦး အန္တရာယ်ရှိေဲ့ မူးယေ်နဆးဝါးေဲ့ ဘဏ္ဍာနငွ ရှာနဖွနေေဲ့

ောမည်ေဲ့ ေရားဝင်မှေ်ြုံေင်ကိုင်နဆာင်ထားသူပဖေ်ြါေယ်။ မူးယေ်နဆးဝါးနရာင်းဝယ်ကုေက
် းူ နေေဲ့ မူးယေ်္ိုဏ်းပဖေ်လို့
ေည်မငိမ်နအးချမ်းနရးကို လိုလားေဲ့ ရခိုင်လူမျိုးေေ်ဦးအနေေဲ့
ဒီနလာက်အချက်အလက်နေွ သိရရင် မိေ်နဆွေို့
လုံးဝလက်မခံြါဘူး။ ဒါနကကာင့် AA အဖွဲ့ရဲ့ ပငင်းလို့မရေဲ့
အနေေဲ့ AA အဖွဲ့အနေေဲ့ မူးယေ်နဆးဝါးေဲ့ မြေ်သက်ြါဘူး
မူးယေ်နဆးဝါးကုေ်သွယ်မှုများကို အများပြည်သူနေွ သိရှိနအာင်
ဆိုေဲ့ နပဗာင်လိမ်နပဗာင်ေား ပငင်းလုံးနေွကို အကဲပဖေ်နိုင်ကကမြီ
နဖာ်ထုေ်နရးသားလိုက်ရပခင်းပဖေ်ြါေယ်။
ပဖေ်ြါေယ်။ AA အဖွဲ့အြါအဝင် အခုောမည်ကကီးနေေဲ့ နပမာက်ြိုင်း
၃ ဖွဲ့ဆိုေဲ့ လက်ေက်ကိုင်နေွရဲ့ မူးယေ်ရာေဝင်နေွကို အလျဉ်း
သင့်သလို နဖာ်ထုေ်နြးြါဦးမယ်။ ဒီအဖွဲ့နေွက ေေ်ဖွဲ့ေဲ့ ေေ်ဖွဲ့ (The Global New Light of Myanmar Newspaper ၂၈-၁၂-၂၀၂၃)
ဆက်ေြ်နေကကေဲ့ ြုလင်းေူဗူးေိ့န
ု ေွ ပဖေ်ြါေယ်။

ရခိုင်လူမျိုးေဲ့ ရခိုင်ပြည်ေယ်ကိုချေင်းမြီး ကိုယ်ကျိုးရှာ

ရခိုင်လူမျိုးေေ်ေုရဲ့ လုြ်ရြ်နေွနကကာင့် ရခိုင်ပြည်ေယ်ေည်မငိမ်
နအးချမ်းနရး ြျက်ပြားနေောကို မလိုလားြါဘူး။ AA အဖွဲ့ဟာ
ရခိုင်လူမျိုးအများေုေဲ့ဖွဲ့ေည်းထားေဲ့ လက်ေက်ကိုင်အကကမ်းဖက်
အဖွဲ့ပဖေ်နြမယ့် ရခိုင်လူမျိုးေိုင်းလက်ခံထားေဲ့ အဖွဲ့အေည်း
မဟုေ်ြါဘူး။ အထူးသပဖင့် လူသားမျိုးနွယ်ေေ်ခုလုံးအေွက်