‫محمد شفیعی ‪ -51910204‬تمرین دوم‪ -‬قابلیت اعتماد‬

‫‪ -1‬دٍ تاس را یک هرتثِ پرتاب هی کٌین‪ ،‬هغلَتست هحاسثِ احتوال ایٌکِ تاس اٍل ػذد ‪ ٍ 5‬یا تاس دٍم ػذد ‪ 6‬را ًشاى دّذ‪.‬‬

‫حل‪ :‬دٍ پیشاهذ ‪ B ٍ A‬را تِ صَرت زیر تؼریف هی کٌین‪.‬‬

‫‪ :A‬پیشاهذ ایٌکِ تاس اٍل ػذد ‪ 5‬را ًشاى دّذ‪.‬‬

‫‪ :B‬پیشاهذ ایٌکِ تاس دٍم ػذد ‪ 6‬را ًشاى دّذ‪.‬‬

‫چَى فضای ًوًَِ دٍ تاس دارای ‪ً 36‬وًَِ است ٍ ‪ً 6‬وًَِ آى هرتَط تِ ٍلَع ػذد ‪ 5‬رٍی تاس اٍل است‪ ،‬پس‪:‬‬

‫‪6 1‬‬
‫‪P( A) ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪36 6‬‬

‫ٍ تِ ّویي ترتیة ترای ٍلَع ػذد ‪ 6‬رٍی تاس دٍم‪ ،‬دارین‪.‬‬

‫‪6 1‬‬
‫‪P( B) ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪36 6‬‬

‫‪1‬‬
‫‪P( A‬‬ ‫‪B) ‬‬
‫‪36‬‬

‫)‪P( A B)  P( A)  P( B)  P( A B‬‬
‫‪1 1 1 11‬‬
‫‪  ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪6 6 36 36‬‬

‫‪ -2‬دٍ تاس را پرتاب هی کٌین‪ ،‬در صَرتی کِ تذاًین یکی از تاس ّا ػذد ‪ 5‬را ًشاى دادُ‪ ،‬هغلَتست هحاسثِ احتوال ایٌکِ تاس‬
‫دیگر ػذد ‪ 6‬را ًشاى دّذ‪.‬‬

‫حل‪ :‬پیشاهذ ّای ‪ B ٍ A‬را تِ صَرت زیر تؼریف هی کٌین‪:‬‬

‫‪ :A‬پیشاهذ ایٌکِ یکی از تاس ّا ػذد ‪ 5‬را ًشاى دّذ‪.‬‬

‫‪ :B‬پیشاهذ ایٌکِ یکی از تاس ّا ػذد ‪ 6‬را ًشاى دّذ‪.‬‬

‫تٌایرایي‬

‫})‪A  {(1,5), (2,5), (3,5), (4,5), (5,5), (5, 6), (5,1), (5, 2), (5,3), (5, 4), (5, 6‬‬

‫})‪B  {(1, 6), (2, 6), (3, 6), (4, 6), (5, 6), (6, 6), (6,1), (6, 2), (6,3), (6, 4), (6,5‬‬
 ‫‪A‬‬ ‫})‪B  {(5, 6), (6,5‬‬

‫‪n( A) 11‬‬
‫‪P( A) ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪n( S ) 36‬‬

‫‪n( A B ) 2‬‬
‫‪P( A B) ‬‬ ‫‪‬‬
‫) ‪n( S‬‬ ‫‪36‬‬

‫در ًتیجِ‬

‫‪P ( A B ) 2 36 2‬‬
‫‪P ( B A) ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬
‫)‪P ( A‬‬ ‫‪11 36 11‬‬

‫‪ -3‬تاتغ چگالی )‪ fX(x‬تِ صَرت زیر تؼریف شذُ هیاًگیي ٍ ٍاریاًس را تذست آٍریذ‪.‬‬

‫‪ f X ( x)  2e2 x x  0‬‬

‫‪‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪others‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪   x.2e 2 x dx ‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪ 2   x.2e2 x dx ( ) 2   ‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪ -4‬از یک ایستگاُ اتَتَس هشخص‪ ،‬اتَتَس ّا تِ فاصلِ ‪ 20‬دلیمِ از یکذیگر حرکت هی کٌٌذ (هثال اٍلی ساػت جْار حرکت هی‪-‬‬
‫کٌذ‪ ،‬تؼذی ساػت چْار ٍتیست دلیمِ ٍ‪ .)...‬هسافری تیي ساػت پٌج تا پٌج ٍ چْل دلیمِ از ایي ایستگاُ حرکت کردُ است‪ .‬هغلَب‬
‫است احتوال ایٌکِ هسافر کوتر از ‪ 10‬دلیمِ هٌتظر اتَتَس هاًذُ تاشذ‪.‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪f ( x) ‬‬ ‫‪‬‬
‫‪5 : 40  5 40‬‬

‫)‪P(10  X  20)  P(30  X  40‬‬

‫‪20 1‬‬ ‫‪40 1‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪‬‬ ‫‪dx  ‬‬ ‫‪dx ‬‬
‫‪10 40‬‬ ‫‪30 40‬‬ ‫‪2‬‬
 ‫‪ -5‬لغر خارجی یک پیچ هغاتك تا تَزیغ ًرهال هیاًگیي ‪ 0/4008‬ساًتی هتر ٍ اًحراف استاًذارد ‪ 0/0004‬ساًتی هتر هی تاشذ‪.‬‬
‫حذٍد هشخصات فٌی ایي لغر تِ صَرت ‪ 0/4000±0/0010‬ساًتی هتر عراحی شذُ است‪.‬هغلَب است ًسثت هحصَالتی کِ‬
‫داخل تلراًس لرار هیگیرًذ‪.‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪0.399  0.4008‬‬ ‫‪0.4010  0.4008‬‬

‫(‪P(0.399  X  0.401)  P‬‬ ‫‪Z‬‬ ‫)‬
‫‪0.0004‬‬ ‫‪0.0004‬‬

‫)‪ P(4.5  Z  0.5)  (0.5)  (4.5‬‬

‫‪ 0.6915  0.0000  0.6915‬‬

‫‪ -6‬هؼذل ًورُ ‪ 300‬داًشجَی یک داًشکذُ تمریثا دارای تَزیغ ًرهال تا ‪   1.2 ٍ   2.1‬است‪ .‬در صَرتی کِ هؼذل ّا تا‬
‫یکذّن تمریة هحاسثِ شذُ تاشٌذ‪،‬‬

‫الف) هؼذل چٌذ ًفر از داًشجَیاى در فاصلِ ]‪ [2/5 ,3/5‬لرار دارد‪.‬‬

‫ب) احتوال ایٌکِ هؼذل یک داًشجَ کِ تِ تصادف اًتخاب شَد‪ ،‬دلیما ‪ 2/5‬تاشذ را هحاسثِ کٌیذ‪.‬‬

‫حل‪:‬‬

‫الف‪ :‬چَى هؼذل ّا تا یکذّن تمریة هحاسثِ شذُاًذ ٍ دٍ ًمغِ اًتْایی فاصلِ ًیس هَرد ًظر است‪ ،‬تایذ سغح هحصَر ٍالغ تیي‬
‫ًماط ‪ x2  3.55 ٍ x1  2.45‬را هحاسثِ کٌین‪.‬‬

‫‪2.45  2.1‬‬ ‫‪3.55  2.1‬‬

‫(‪P(2.45  X  3.55)  P‬‬ ‫‪Z‬‬ ‫)‬
‫‪1.2‬‬ ‫‪2.1‬‬

‫)‪ P(0.29  Z  1.21)  P( Z  1.21)  P( Z  0.29‬‬

‫‪ 0.8861  0.6141  0.2728‬‬

‫تٌاترایي هؼذل ‪ %27/28‬داًشجَیاى (تمریثا ‪ً 82‬فر) در ایي فاصلِ لرار دارد‪.‬‬

‫ب‪:‬‬

‫‪2.45  2.1‬‬ ‫‪2.55  2.1‬‬

‫(‪P(2.45  X  2.55)  P‬‬ ‫‪Z ‬‬ ‫)‬
‫‪1.2‬‬ ‫‪1.2‬‬

‫‪ P( Z  0.375)  P( Z  0.29)  0.6461  0.6141  0.032‬‬

‫هی تَاى گفت کِ تمریثا ‪ً 10‬فر دارای هؼذل ‪ 2/5‬هی تاشٌذ‪.‬‬

 ‫‪ -7‬یک شفت تِ صَرت شکل زیر در یک یاتالاى هًَتاش هیشَد‪ .‬لمی ایي هًَتاش ػثارت است از ‪ Y  X 1  X 2‬فرض کٌیذ‪:‬‬

‫‪X1‬‬ ‫)‪N (1.500, 0.0016‬‬

‫‪X2‬‬ ‫)‪N (1.480, 0.0009‬‬

‫تا تَجِ تِ ایٌکِ اگر ‪ ، Y  0‬در هًَتاش تذاخل پیش خَاّذ آهذ‪ ،‬احتوال ایي تذاخل را تذست آٍریذ‪.‬‬

‫حل‪:‬‬

‫‪Y  a11  a2 2  (1)(1.500)  (1)(1.480)  0.02‬‬

‫‪Y2  a1212  a22 22  (1)2 (0.0016)  (1)2 (0.0009)  0.0025‬‬

‫‪  Y  0.05‬‬

‫‪0  0.02‬‬
‫‪P(Y  0)  P( Z ‬‬ ‫‪)   (0.4)  0.3446‬‬
‫‪0.05‬‬

‫‪ -8‬در یک چْارراُ تِ عَر هتَسظ ‪ 3‬تصادف در ّفتِ رخ هیدّذ‪ .‬هغلَتست هحاسثِ احتوال ایٌکِ‪:‬‬

‫الف) در یک ّفتِ هؼیي دلیما ‪ 5‬تصادف رخ دّذ‪.‬‬

‫ب) حذالل ‪ 4‬تصادف رخ دّذ‪.‬‬

‫حل‪ :‬تَزیغ ایي آزهایش‪ ،‬تَزیغ پَاسَى تا ‪   3‬هی تاشذ‪ ،‬تٌاترایي‪:‬‬

‫‪e3 3x‬‬
‫‪P( x;3) ‬‬ ‫‪, x  0,1, 2,...‬‬
‫!‪x‬‬

‫الف‪:‬‬

‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬
‫‪P (5;3)   P ( x;3)   P ( x;3)  0.9161  0.8153  0.1008‬‬
‫‪x 0‬‬ ‫‪x 0‬‬

‫ب‪:‬‬

‫‪3‬‬
‫‪P ( X  4)  1  P ( X  3)  1   P( x;3)  1  0.6472  0.3528‬‬
‫‪x 0‬‬
‫‪ -9‬لغؼات کَچکی تِ صَرت ‪250‬تایی در جؼثِ تستِتٌذی هیشًَذ ٍ تیست جؼثِ در یک پالت لرار هیگیرًذ‪ٍ .‬زى لغؼات‪،‬‬
‫هتغیرّای تصادفی هستمل تا هیاًگیي ‪ 0/5‬پًَذ ٍ اًحراف استاًذارد ‪ 0/10‬پًَذ هیتاشذ‪ .‬احتوال ایٌکِ ٍزى لغؼات یک پالت تیشتر‬
‫از ‪ 2510‬پًَذ شَد را تذست آٍریذ ( از ٍزى صٌذٍق ٍ پالت صرف ًظر کٌیذ)‪.‬‬

‫‪Y  X 1  X 2  ...  X 5000‬‬

‫‪Y  5000(0.5)  2500‬‬

‫‪ Y2  5000(0.01)  50‬‬

‫‪ Y  50  7.071‬‬

‫‪2510  2500‬‬
‫‪P(Y  2510)  P( Z ‬‬ ‫‪)  1  (1.41)  0.07929‬‬
‫‪7.071‬‬

‫‪ -10‬تاتغ چگالی احتوال تَام دٍ هتغیر تصادفی ‪ Y ٍ X‬تِ صَرت زیر تؼریف شذُ است‪.‬‬

‫‪ Kxy , 0  x  4, 1  y  5‬‬

‫‪f ( x, y )  ‬‬
‫‪‬‬ ‫‪0 others‬‬

‫الف) همذار ثاتت ‪ K‬را تؼییي کٌیذ‪.‬‬

‫ب) اگر }‪ A  {( x, y) 1  x  2, 2  y  3‬تاشذ‪ ،‬هغلَتست هحاسثِ ]‪P[( X , Y )  A‬‬

‫ج) هغلَتست هحاسثِ )‪P( X  3, Y  2‬‬

‫حل‪:‬‬

‫الف‪ :‬چَى ) ‪ f ( x, y‬تاتغ چگالی احتوالی تَام است‪ ،‬پس‪:‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪1‬‬

‫‪1 ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪Kxydxdy  K  12 xdx  96 K  K ‬‬
‫‪0‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪0‬‬ ‫‪96‬‬

‫ب‪:‬‬

‫)‪P[( X , Y )  A]  P(1  X  2, 2  Y  3‬‬

‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪xy‬‬ ‫‪5‬‬

‫‪‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪96‬‬
‫‪dxdy ‬‬
‫‪128‬‬
 ‫ج‪:‬‬

‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪xy‬‬ ‫‪7‬‬

‫‪P( X  3, Y  2)  ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪dydx ‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪96‬‬ ‫‪128‬‬

‫سَاالت ‪ 10 ٍ 8 ،6 ،4 ،3‬از کتاب «احتوال ٍ آهار در هٌْذسی ٍ ػلن هذیریت» ًَیسٌذُ داگالس س‪.‬هًَتگوری ترجوِ دکتر هحوذ‬
‫صالح اٍلیا‪،‬‬
‫سَاالت ‪ 9 ،7 ،5 ،2 ،1‬از کتاب« آهار ٍ احتواالت کارتردی» دکتر هسؼَد ًیکَکار‬